Zasoby i opłacalność produkcji energii odnawialnej w Polsce

Transkrypt

Zasoby i opłacalność produkcji energii odnawialnej w Polsce
Zeszyty Naukowe UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO w SIEDLCACH
Nr 99
Seria: Administracja i Zarz dzanie
2013
prof. dr hab. Marian Podstawka
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Wydzia Nauk Ekonomicznych i Prawnych
mgr in . Urszula Podstawka
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Warszawa
Zasoby i op!acalno"# produkcji
energii odnawialnej w Polsce1
Resources and profitability of renewable
energy resources in Poland
Streszczenie: Struktura no ników energii w Polsce wykorzystywanych do energii elektrycznej
znacznie rózni si! od tej w wysoko rozwini!tych pa"stwach. Aktualnie prawie 95% energii elektrycznej w naszym kraju produkowane jest z w!gla kamiennego i brunatnego. Wzrastaj#ce zapotrzebowanie na energi! elektryczn# oraz przepisy unijne sprawiaj#, $e istnieje konieczno %
wi!kszego wykorzystania innych &róde' energetycznych, w tym odnawialnych &róde' energii
(OZE). W 2010 r. najwi!cej wyprodukowano energii elektrycznej z biomasy (53,1%), nast!pnie
z wykorzystania wody (26,8%) oraz wiatru (16,7%). Je li chodzi o produkcj! energii z biogazu,
to jej znaczenie jest niewielkie. W analizowanym roku energia ta stanowi'a zaledwie 3,3% ogó'u
energii wyprodukowanej z OZE. Aktualnie najni$szym kosztem produkcji energii elektrycznej
(ok. 370 z'/MWh) charakteryzuj# si! elektrownie w!glowe. Produkcja energii elektrycznej z OZE
jest nieco dro$sza (ok. 400 z'/MWh). Energia pozyskiwana z elektrowni w!glowych b!dzie napotyka% na coraz wi!ksze trudno ci z tytu'u nabywania uprawnie" do emisji dwutlenku wegla.
Wobec tego rysuje si! perspektywa produkcji energii elektrycznej z odnawialnych &róde'. Energetyka oparta na tych &ród'ach nie produkuje odpadów, nie niszczy rodowiska, oprócz tego
produkcja energii elektrycznej z OZE wp'ywa korzystnie na rozwój lokalny. Szczególnie wa$na
jest produkcja energii elektrycznej z biogazu przez tego rodzaju elektrownie. Wynika to z faktu,
i$ takie elektrownie wykorzystuj# do produkcji energii odpady komunalne, przemys'u spo$ywczego, produkcji rolniczej, wspieraj# proekologiczn# polityk! UE. Dodatkowo zmniejszaj#
bezpo rednio i po rednio zanieczyszczenie rodowiska. Aktualnie funkcjonuj# w Polsce
34 elektrownie produkuj#ce energi! z biomasy o '#cznej zdolno ci produkcyjnej wynosz#cej
prawie 40 MWe.
S!owa kluczowe: energia, odnawialne !ród a energii, energia wody, energia wiatru, energia
biomasy, energia s oneczna, energia geotermalna, op acalno"#, perspektywy, polityka energetyczna
Abstract: Structure of energy carriers in Poland used for electricity differs from that in highly
developed countries significantly. Currently almost 95% of electricity in our country is produced
from coal and lignite. An increasing demand for electricity as well as European law result in the
1
Badania finansowane w ramach projektu NCN "Ekonomiczne uwarunkowania produkcji bioenergii w Polsce" umowa UMO-2011/01/B/HS4/06220".
22
M. Podstawka, U. Podstawka
need of making more use of other energy resources including renewable energy sources (OZE).
In 2010 the largest part of energy was produced from biomass (53,1%), followed by water
(26,8%) and wind (16,7%). When it comes to energy production from biogas, its significance is
low. In the analyzed year this kind of energy represented only 3,3% of the whole energy produced with OZE. Currently, the lowest cost of electricity production (370 PLN/MWh) characterizes
coal power stations. Production of electricity using renewable sources of energy is a little bit more expensive (approximately 400 PLN/MWh). Energy produced by the coal power stations will
meet more and more difficulties caused by the acquisition of rights to emit the carbon dioxide.
As a result, there is a prospect of production of energy using its renewable sources. Power
sector based on these resources does not produce waste, does not destroy environment and
besides has a positive impact on local development. Production of energy using biogas is especially important. It follows from the fact that these power stations use in energy production both
municipal, food industry and agricultural production waste, and support pro-ecological policy of
European Union. In addition they both directly and indirectly reduce pollution. There are 34 biomass power stations currently operating in Poland with total capacity of almost 40MWh.
Key words: electricity, renewable energy sources, wind energy, biomass, solar energy, geothermal energy, profitability, energetic policy
Wst$p
Rozwój gospodarczy wszystkich wysoko rozwini$tych pa%stw uzale&niony jest mi$dzy innymi od dostaw energii elektrycznej. W zasadniczej masie wytwarzana jest ona na bazie tradycyjnych surowców energetycznych.
Struktura no"ników energii w Polsce, na bazie których wytwarzana jest
energia elektryczna znacznie ró&ni si$ od od tej w innych wysoko rozwini$tych pa%stwach. Prawie 95% energii elektrycznej w naszym kraju wytwarzane jest na bazie w$gla kamiennego i brunatnego. W zwi'zku z ograniczono"ci' zasobów tych surowców oraz z racji na szkodliwe emisje substancji
powstajacych przy ich spalaniu, d'&y si$ do ograniczenia wykorzystania tych
tradycyjnych no"ników energetycznych. Jednocze"nie wzrastaj'ce zapotrzebowanie na energi$ elektryczn' oraz rosn'ce standardy "rodowiskowe,
sprawiaj', &e istnieje konieczno"# zwiekszonego wykorzystania innych !róde energetycznych, takich jak energia j'drowa, gaz upkowy czy odnawialne
!ród a energii. Dodatkowo do 2020 r. przepisy unijne zobowi'za y Polsk$ do
15% udzia u odnawialnych !róde energii w jej produkcji.
Celem opracowania jest przedstawienie odnawialnych surowców
energetycznych w Polsce oraz efektywno"ci jego wykorzystania.
Rodzaje energii
Dyrektywa Rady z 29 czerwca 1990 r. wyró&nia trzy kategorie energii:
energi$ pierwotn', energi$ pochodn' i energi$ z odzysku2. Energia pierwotna to podstawowy rodzaj energii wykorzystywany w gospodarkach wysoko
rozwini$tych pa%stw. To suma energii uciele"niona w takich jej no"nikach,
które pozyskiwane s' bezpo"rednio ze "rodowiska. Nale&' do nich: w$giel
kamienny, w$giel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, torf, drewno opa owe,
2
Dyrektywa Rady z 29 VI 1990 r. (90/377/EWG)
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
ZN nr 99
Zasoby i op!acalno"# produkcji energii odnawialnej w Polsce
23
odpady przemys ówe, odpady komunalne i rolnicze, metanol, etanol, woda,
wiatr, s o%ce, geotermia.
Energia pochodna pochodzi z takich jej no"ników, które powstaj' w wyniku przemian energetycznych. Do pochodnych no"ników zaliczamy: brykiety
z w$gla kamiennego, brykiety z w$gla brunatnego, koks, gaz koksowniowy,
smo a, benzyna, olej nap$dowy, parafiny, asfalty, gaz wielkopiecowy.
Je"li za" chodzi o energi$ z odzysku, to chodzi tu g ównie o takie jej !ród a, jak: fuzja j'drowa, si a grawitacji oraz rozpad izotopów. Szczegó owe informacje dotycz'ce rodzajów i postaci energii pierwotnej przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Zasoby i rodzaje energii pierwotnej
Odnawialne
Promieniowanie s oneczne
Fale morskie
Gradienty termalnych wód
Biomasa
Wiatr
Cieki wodne
Geotermia
Zasoby energii pierwotnej
Nieodnawialne
Paliwa organiczne
(w$giel kamienny, w$giel brunatny, ropa naftowa, gaz)
Paliwa j'drowe rozszczepialne (uran, tor i inne)
Paliwa j'drowe syntetyczne (deuter, hel, lit)
(ród o: na podstawie G. Bartodziej, M. Tomaszewski: Polityka energetyczna i bezpiecze%stwo
energetyczne, Wyd. Federacji Stowarzysze% Naukowo-Technicznych, Energia i )rodowisko,
Warszawa 2008, s. 44.
Alternatyw' dla energii pozyskiwanej w sposób tradycyjny ze !róde
nieodnawialnych s' odnawialne !ród a energii (OZE). Odnawialne !ród a
energii maj' przewag$ nad tradycyjnymi, co wynika z ich nieszkodliwo"ci
b'd! bardzo ma ej szkodliwo"ci dla "rodowiska oraz z ich niewyczerpywalno"ci.
Energia wody
Najwi$ksza koncentracja zasobów wodnych w Polsce wyst$puje
w dorzeczach Wis y i Odry. Obecnie w Polsce wykorzystuje si$ zasoby hydroenergetyczne tylko w 12%. *'czna moc elektrowni wodnych w Polsce
wynosi 1241,3 MW. Aktualnie pracuje 125 elektrowni wodnych. Ich wykaz
i charakterystyk$ zawiera tabela 2.
Tabela 2. Wykaz pracuj'cych elektrowni wodnych i ich moc
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
ZN nr 99
Elektrownia wodna
W oc awek
Czorsztyn–Nidzica–Sromowce Wy&sze
Ro&nów
D$be
Por'bka
Myczkowce
Czchów
Pilchowice
Moc (w MW)
162,0
94,6
50,0
20,0
12,6
8,3
8,0
7,5
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
24
M. Podstawka, U. Podstawka
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Bobrowiec
+arnowiec
Por'bka-+ar
Solina
+ydowo
Dychów
Razem:
1,4
7,6
500,0
140,0
150,0
79,3
1241,3
(ród o: www.imgw.pl.
Energia wiatru
Energetyka wiatrowa cechuje si$ najwi$ksz' dynamik' spo"ród
wszystkich odnawialnych !róde energii. Podobnie jak ca a bran&a energetyczna w Polsce podlega ona koncesjonowaniu. Dotychczas wydano 378
koncesji na elektrownie wiatrowe. *'czna moc wszystkich elektrowni wiatrowych aktualnie przekracza 1000 MW. Najkorzystniejsze warunki do produkcji
energii z wiatru znajduj' si$ na pó nocy Polski. Aczkolwiek korzystne warunki wyst$puj' tak&e w Polsce "rodkowej. W zasadzie niekorzystnych warunków do produkcji energii wiatrowej w Polsce nie ma. Rozk ad stref wiatrowych w Polsce przedstawia rys. 1.
Rysunek 1. Strefy wiatru w Polsce
(ród o: www.imgw.pl.
Energia biomasy
Biomasa to materia pochodzenia organicznego. S' to wszystkie substancje pochodzenia ro"linnego i zwierz$cego, które ulegaj' biodegradacji.
Do biomasy zalicza si$ pozosta o"ci produkcji rolnej, produkcji le"nej, odpady przemys owe i komunalne. Z biomasy produkowany biogaz wykorzysty-
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
ZN nr 99
Zasoby i op!acalno"# produkcji energii odnawialnej w Polsce
25
wany jest do produkcji energii. Zalet' produkcji energii w elektrowniach wykorzystuj'cych biomas$ jest mo&liwo"# regulowania ich mocy. Jest to praktycznie niemo&liwe w przypadku produkcji energii z wiatru czy wody.
Aktualnie energia produkowana z biomasy stanowi nieznaczny udzia w produkcji energii z odnawialnych !róde . W po owie 2013 r. w Polsce funkcjonowa y 34 elektrownie produkuj'ce energi$ z biomasy. Ich mo&liwo"ci produkcyjne przedstawia tabela 3.
Produkcja energii z biomasy zas uguje na wszelkie preferencje. Wynika to z faktu, i& takie bioelektrownie wykorzystuj' do produkcji energii wszelkiego rodzaju odpady. Podwójnie zatem wspieraj' proekologiczn' polityk$
Unii Europejskiej. Z jednej strony zagospodarowuj' odpady, zmniejszaj'c
zanieczyszczenie "rodowiska. Bioelektrownie przyczyniaj' si$ do redukcji
emisji CO2, do ograniczenia nawo&enia mineralnego, do redukcji emisji odorów, do rozwoju infrastruktury technicznej obszarów wiejskich, do wzrostu
zatrudnienia na tych obszarach. Z drugiej za" strony produkuj' energi$
wspieraj'c konkurencyjn' niskoemisyjn' gospodark$. W warunkach polskich rozwój energetyki opartej na biomasie winien sta# si$ wa&nym filarem
bezpiecze%stwa energetycznego. Tym samym produkcja energii z biomasy
mo&e by# czynnikiem wspieraj'cych dochody rolnicze, rozwój gospodarstw
rolnych oraz mo&e by# wa&nym realizatorem ekologicznej polityki unijnej.
Energia promieniowania s!onecznego
G ównym !ród em energii dla Ziemi jest promieniowanie s oneczne.
Energia promieniowania s onecznego wykorzystywana jest do produkcji
energii elektrycznej oraz cieplnej poprzez efekt fotowoltaiczny. Zjawisko to
polega na powstawaniu pod wp ywem promieniowania "wietlnego si y elektromotorycznej. Ogniwo fotowoltaiczne sk ada si$ z dwóch p ytek krzemowych. Pod wp ywem promieniowania s onecznego, elektrony z dolnej p ytki
przemieszczaj' si$ do p ytki górnej generuj'c pr'd elektryczny. Potencjalna
ilo"# energii s onecznej emitowanej w kierunku Ziemi wynosi 173 000 TW.
Natomiast moc zainstalowana w krajowych elektrowniach s onecznych jest
niewielka i wynosi 1,125 MWe.
Energia geotermalna
Kolejna forma energii wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej i energii cieplnej to energia geotermalna. Jest to energia czerpana z wewn$trznego ciep a Ziemi, które zgromadzone jest w ska ach i wodach
wype niaj'cych pory i szczeliny. Do produkcji energii elektrycznej wykorzystywane s' wody, których temperatura przekracza 150°C. Wody o takiej
temperaturze wyst$puj' ju& 100 m pod powierzchni' ziemi. Energia geotermalna jest nieszkodliwa dla "rodowiska i nie tworzy &adnych zanieczyszcze%. Oprócz tego zasoby energii geotermalnej s' zawsze dost$pne. Trudno
jest oszacowa# ilo"# energii wytwarzanej z tego !ród a.
ZN nr 99
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
Biogaz Agri Sp. z o.o.
Spó ka Rolna Kalsk Sp. z o.o.
Elektrownie Wodne Sp. z o.o.
Biogaz Zeneris Sp. z o.o.
Eko-Energia Grzmi'ca Sp. z o.o.
Bio-Wat Sp. z o.o.
Bio-But Sp. z o.o.
Zak ad Do"wiadczalny I+ PIB Grodziec )l'ski Sp. z o.o.
Bioelektrownia Sp. z o.o.
Bioenergy Project Sp. z o.o.
Alter Power Sp. z o.o.
Wikana Bioenergia Sp. z o.o.
AWW Wawrzyniak Sp. j.
Biogal Sp. z o.o.
Gospodarstwo Rolne Kargowa
P.P.-H-U „SERAFIN” Sp. z o.o.
Elektrociep ownia Bartos Sp. z o.o.
Polskie Biogazownie Energy – Zalesie Sp. z o.o.
DOBITT ENERGIA Sp. z o.o.
ENERGY L$bork Sp. z o.o.
Südzuker Polska S.A.
DMG Sp. z o.o.
Zak ad Do"wiadczalny Instytutu Zootechniki PIB Grodziec
BIO-POWER Sp. z o.o.
Cargill Poland Sp. z o.o.
Biogazownia Rypin
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
(ród o: AR
Poldanor S.A.
Nazwa
przedsi$biorstwa energetycznego
1.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
Lp.
Kocza a
Paw ówko
P aszczyca
Nac aw
)wielino
Uniechówek
Gi&yno
Kujanki
Niedoradz
Kalsk
Liszkowo
Skrzatusz
Grzmi'ca
)widnica
*any Wielkie
Kostkowice
Uhnin
Konopnica
Me no
Piaski
Zbiersk Cukrownia
Boleszyn
Kl$psk
Szklarska Mysleniewska
Piekoszów
Zalesie
Liszkowo
L$bork
Strzelin
Koczergi
Kostkowice
Mi$dzyrzec Podlaski
Bielany Wroc awskie
Starorypin Prywatny
Razem
Miejsce
Roczna wydajno"#
(m3/rok)
8 212 500
3 802 655
2 299 500
2 299 500
2 299 500
4 100 200
4 100 200
1 124 470
631 000
4 500 000
7 400 000
2 020 000
6 000 000
4 000 000
1 106 683
2 030 017
4 500 000
7 920 000
6 200 000
3 906 960
4 176 558
4 900 000
4 633 117
2 477 000
2 464 000
8 000 000
7 400 000
3 500 000
5 173 875
3 900 000
2 030 017
3 500 000
1 053 000
6 811 090
138 471 842
Tabela 3. Rozmieszczenie oraz wydajno"# bioelektrowni na 20.05.2013 roku
Zainstalowana moc uk!adu
Eklektryczna MWe
Cieplna MWt
2,126
2,206
0,946
1,101
0,625
0,680
0,625
0,686
0,625
0,686
1,063
1,081
1,063
1,081
0,330
0,342
0,252
0,291
1,140
1,060
2,126
1,198
0,526
0,505
1,600
1,600
0,900
1,100
0,526
0,540
0,600
0,608
1,200
1,160
1,998
2,128
1,600
1,800
0,999
1,040
1,600
1,620
1,200
1,220
1,000
1,400
0,660
0,640
0,800
0,855
2,000
2,016
2,126
1,198
1,200
1,223
2,000
2,065
1200
1,300
0,600
0,608
1,200
1,251
0,526
0,581
1,875
1,813
38,875
38,800
26
M. Podstawka, U. Podstawka
ZN nr 99
27
Zasoby i op!acalno"# produkcji energii odnawialnej w Polsce
Reasumuj'c, 'cznie wykorzystanie odnawialnych !róde do produkcji
energii w Polsce przedstawia tabela 4.
Tabela 4. Instalacje OZE na podstawie wydanych koncesji
Rodzaj %ród!a
Liczba
instalacji
Moc (MWe)
2009
Elektrownie na biogaz
Elektrownie na biomas$
Elektrownie wykorzystuj'ce
energi$ s oneczn'
Elektrownie wiatrowe
Elektrownie wodne
&'cznie
a)
Liczba
instalacji
Moc (MWt)
2011
b)
94,6
252,5
0,100
147
15
1
724,7
945,2
2017,1
301
724
1188
c)
d)
127,1
409,7
1,125
190
19
6
1616,4
951,4
3105,7
526
746
1487
a)
w tym uwzgl$dniono moc – 23,7 MWe bioelektrowni wpisanych do rejestru Prezesa ARR
w tym uwzgl$dniono – 22 bioelektrownie wpisane do rejestru prezesa ARR
c)
w tym uwzgl$dniono 34 elektrownie wpisane do rejestru prezesa ARR
d)
w tym uwzgl$dniono moc 39 MWe bioelektrowni wpisanych do rejestru prezesa ARR
(ród o: URE.
b)
Dane tabeli 4 wskazuj', i& najwi$kszy potencja w wytwarzaniu energii
z odnawialnych !róde maj' elektrownie wiatrowe. W przysz o"ci b$d' si$
one dynamicznie rozwija#. W tabeli 4 przedstawiono potencja wytwarzania
energii elektrycznej z odnawialnych !róde . Natomiast tabela 5 zawiera informacje o wyprodukowanej energii z odnawialnych !róde energii w Polsce
w latach 2009-2010.
Tabela 5. Ilo"# energii elektrycznej wyprodukowanej w poszczególnych
technologiach z odnawialnych !róde energii w latach 2009-2010
2009
Rodzaj technologii (%ród!a)
Elektrownie wodne
Biomasa
Biogaz
Elektrownie wiatrowe
Ogó!em
wGWh
2 376
4 888
295
1 045
8 604
w%
27,6
56,87
3,4
12,2
2010
wGWh
2 922
5 788
363
1 822
10 895
w%
26,8
53,1
3,3
16,7
(ród o: Dane Ministerstwa Gospodarki.
Z danych tabeli 5 wynika, &e w Polsce najwi$cej wytwarza si$ energii
elektrycznej z biomasy. Znaczny udzia w jej produkcji posiadaj' elektrownie
wodne i wiatrowe. Natomiast niewielki udzia w wytwarzaniu energii elektrycznej maj' elektrownie biogazowe w Polsce. W roku 2010 udzia energii elektrycznej wytworzonej z ONE w ca kowitym zu&yciu energii wynosi ok. 7%.
ZN nr 99
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
28
M. Podstawka, U. Podstawka
Op!acalno"# wytwarzania energii elektrycznej z ró nych %róde!
Op acalno"# wytwarzania energii z ró&nych !róde zmienia si$ w czasie. Generalnie uzale&niona jest ona od takich czynników, jak: wielko"# popytu na energi$, technologie, ich doskonalenie, przepisy reguluj'ce ochron$
"rodowiska oraz stan zasobów !róde energetycznych i koszty ich pozyskiwania. Aktualna polityka energetyczna naszego kraju zak ada wykorzystywanie w$gla jako najwa&niejszego surowca w produkcji energii elektrycznej.
Dzi$ki posiadaniu w asnych, sporych jego zasobów jest on gwarantem bezpiecze%stwa energetycznego Polski w perspektywie d ugookresowej. Jednak&e elektrowniom bazuj'cym na w$glu b$dzie coraz trudniej sprosta#
wymaganiom "rodowiskowym UE. Aktualnie, jak podano w tab. 6, koszt produkcji energii elektrycznej z w$gla jest najni&szy.
Tabela 6. Ca kowity koszt produkcji energii elektrycznej wraz z rekompensat' emisji CO2
Rodzaj surowca energetycznego
Pierwiastki promieniotwórcze
(ród a odnawialne
Gaz
W$giel kamienny
W$giel brunatny
Koszt produkcji w z!/MWh
550-690
powy&ej 400
370
375
365
(ród o: opracowanie dla Sejmu R.R. maszynopis, Warszawa 2010.
Energia pozyskiwana z elektrowni w$glowych b$dzie napotyka# coraz
wi$ksze trudno"ci i b$dzie ponosi# coraz to wy&szy koszt z tytu u nabywania
uprawnie% do emisji dwutlenku w$gla. Dodatkowo wzrasta# b$d'koszty wydobycia w$gla z coraz to g $bszych jego pok adów (5-7 m/rok). Wobec tego
rysuje si$ pewna perspektywa produkcji energii z odnawialnych !róde .
Energetyka oparta na tych !ród ach nie produkuje odpadów, nie niszczy
"rodowiska. Energia ze !róde odnawialnych z uwagi na ma ' moc elektrowni mo&e mie# charakter lokalny, gdzie przesy energii wytwarzanej w elektrowniach tradycyjnych jest drogi z uwagi na znaczne odleg o"ci pomi$dzy
elektrowni' a odbiorc'. Oprócz tego produkcja energii elektrycznej z odnawialnych !róde ma korzystny wp yw na rozwój lokalnego rynku pracy. Dodatkowym argumentem przemawiaj'cym za wykorzystaniem odnawialnych
!róde energii jest mo&liwo"# pozyskania na ten cel funduszy unijnych.
Tak jak wspomniano na op acalno"# wytwarzania energii elektrycznej
wp ywaj' ró&ne czynniki, jednym z najistotniejszych jest cena paliwa energetycznego wykorzystywanego do produkcji energii. Wed ug prognozy Ministra
Gospodarki do 2050 r. najwy&szy wzrost cen przewiduje si$ dla gazu ziemnego. Najmniejszy wzrost cen dotyczy# b$dzie paliwa j'drowego. W umiarkowanym stopniu wzrosn' ceny biomasy. Prognoza zmian cen surowców
energetycznych przedstawia rys. 2.
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
ZN nr 99
Zasoby i op!acalno"# produkcji energii odnawialnej w Polsce
29
Rysunek 2. Prognoza cen paliw do 2050 roku
(ród o: Ministerstwo Gospodarki.
Perspektywy polityki energetycznej Unii Europejskiej
Aktualnie energetyka pa%stw Unii Europejskiej oparta jest w ponad
50% na importowanych surowcach energetycznych. Nasz kraj wypada pod
tym wzgl$dem znacznie korzystniej, poniewa& uzale&niony jest tylko w 15%
od importu surowców energetycznych. Przewidywany wzrost zu&ycia energii
mo&e sprawi#, i& zale&no"# UE od importu surowców energetycznych wzro"nie. Oprócz tego niektóre pa%stwa UE zamierzaj' odej"# od energetyki j'drowej. W tej sytuacji istnieje szansa, aby cz$"ciowo zast'pi# energetyk$
j'drow' oraz zaspokoi# rosn'cy popyt na energi$ produkcj' energii
z odnawialnych !róde . A zatem w przysz o"ci produkcja energii w UE oparta
b$dzie g ównie na gazie i ropie. Zwi$kszenie roli gazu i ropy w bilansie
energetycznym UE powodowa# b$dzie coraz to wi$ksze uzale&nienie si$ od
importu surowców. Wzrastaj'ce, w najbli&szych latach, uzale&nienie od dostaw ropy i gazu z importu spowoduje, &e UE b$dzie nara&ona na problemy
zwi'zane ze zmianami cen energii, a w najgorszym przypadku mo&e doj"#
do zagro&enia ci'g o"ci dostaw tych surowców. Sytuacje t$ mo&e zmieni#
odkrycie gazu upkowego, którego znaczne zasoby s' przewidywane
zw aszcza na terenie nowych pa%stw cz onkowskich.
Zasygnalizowane problemy perspektyw polityki energetycznej UE
wi'&' si$ z jej bezpiecze%stwem energetycznym. Bezpiecze%stwo energetyczne jest kwesti', któr' rozpatruje si$ na szczeblu unijnym, chocia& tak&e
poszczególne kraje cz onkowskie zdaj' sobie spraw$ z wagi tego problemu.
Cz$"# krajów UE posiadaj'ca w asne zasoby surowców energetycznych d'&y# b$dzie do ich wykorzystania w produkcji energii. Do takich pa%stw nale&y Polska, która posiada znaczne zasoby w$gla, zw aszcza brunatnego.
ZN nr 99
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
30
M. Podstawka, U. Podstawka
Jednak&e rola w$gla jest niestabilna ze wzgl$dów "rodowiskowych, cho# aktualnie elektrownie w$glowe s' konkurencyjne cenowo wzgl$dem innych.
A zatem w$giel jest i prawdopodobnie b$dzie w niektórych pa%stwach
cz onkowskich (w tym w Polsce) istotn' cz$"ci' koszyka paliw w UE. W$giel
mo&e by# tak&e skutecznym amortyzatorem waha% cen na rynku energetycznym. Nale&y pami$ta#, i& polityka s u&'ca bezpiecze%stwu energetycznemu UE jest zintegrowana z polityk' zrównowa&onego rozwoju. Chodzi tu
o bezpiecze%stwo socjalne, ekonomiczne i o ochron$ "rodowiska. W marcu
2011 r. Komisja Europejska wyda a komunikat pt. „Plan dzia ania prowadz'cy do przej"cia na konkurencyjn' gospodark$ niskoemisyjn' do 2050 r.”.
Dokument ten przedstawia perspektywy redukcji emisji CO2 o 80% do 2050
r. wzgl$dem poziomu tej emisji z 1990 r. Wprowadzenie w &ycie takich za o&e% oznacza oby ca kowite wyeliminowanie w$gla z koszyka surowców
energetycznych. Plan ten wskazuje kierunki koniecznych prac badawczo-rozwojowych oraz d ugoterminowe inwestycje ograniczaj'ce emisj$ CO2
w takich sektorach jak: energetyka, transport i budownictwo. Wskazuje te&
na rol$ odnawialnych !róde w produkcji energii. Wprowadzenie planowanych redukcji emisji CO2 zwi$kszy koszty inwestycji w energetyce, co spowoduje wzrost cen energii, który niekorzystnie wp ynie na konkurencyjno"#
gospodarek pa%stw cz onkowskich.
Bibliografia
Bartodziej G., Tomaszewski M., Polityka energetyczna i bezpiecze"stwo
energetyczne, Wyd. Federacji Stowarzysze% Naukowo-Technicznych,
Energia i )rodowisko, Warszawa 2008.
Dane Ministerstwa Gospodarki.
Dyrektywa Rady z 29 VI 1990 r. (90/377/EWG).
www.imgw.pl.
Seria: Administracja i Zarz dzanie (26)2013
ZN nr 99

Podobne dokumenty