państwowy powiatowy inspektor sanitarny w rawiczu
Transkrypt
państwowy powiatowy inspektor sanitarny w rawiczu
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W RAWICZU Stan sanitarny i sytuacja epidemiologiczna powiatu rawickiego w roku 2009 Opracował: Zespół Pracowników PSSE w Rawiczu Aprobowała: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rawiczu mgr Grażyna Marczyńska Rawicz, luty 2010 r. 1 SPIS TREŚCI 2.4. Wstęp 1. Działalność opiniodawczo - nadzorowa. 2.1. Obiekty komunalne. 2.1.1 Ocena obszarowej jakości wody w skali gmin i powiatu. 2.1.2 Ocena jakości wody w basenach 2.1.3 Ocena jakości wody w kąpieliskach. 2.1.4 Obiektów hotelarskich – hoteli, moteli, zajazdów i innych obiektów świadczących usługi hotelarskie. 2.1.5 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej, tatuażu, solariów i zakładów fryzjersko-kosmetycznych. 2.1.6 Ustępy publiczne 2.1.7 Gospodarstwa agroturystyczne 2.1.8 Pralnie usługowe 2.1.9 Obiekty lecznictwa zamkniętego i otwartego. Wnioski. 3 2.2 Obiekty żywnościowo-żywieniowe. 2.2.1. Charakterystyka stanu sanitarnego. 2.2.2. Jakość zdrowotna krajowych środków spożywczych. 2.2.3. Nadzór nad przedmiotami użytku 2.2.4. Ocena sposobu żywienia 2.2.5. Informacje o współpracy z innymi jednostkami kontrolnymi: NIK, IH, WIS, organizacjami konsumenckimi, środkami masowego przekazu. 17 17 18 2.3. Warunki higieny pracy. 22 5 5 8 8 9 9 10 12 12 12 13 13 16 Warunki nauczania i wychowania. 21 21 21 26 3. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 28 3.1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych. 3.2. Choroby szerzące się drogą pokarmową. 3.3. Wirusowe zapalenia wątroby 3.4. Zespół nabytego upośledzenia- AIDS 3.5. Zachorowania na choroby zakaźne przeciwko którym prowadzi się szczepienia obowiązkowe i zalecane. 3.6. Inne choroby zakaźne 3.7. Realizacja szczepień ochronnych 3.8. Zakażenia szpitalne i drobnoustroje alarmowe 28 32 33 33 34 4. Działalność oświatowo-zdrowotna i promocja zdrowia 36 35 36 36 2 Wstęp Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rawiczu sprawował nadzór sanitarny bieżący i zapobiegawczy na terenie powiatu rawickiego, w skład którego wchodzą: miasto i gmina Rawicz, miasto i gmina Bojanowo, miasto i gmina Miejska Górka, miasto i gmina Jutrosin gmina Pakosław Zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest prowadzenie: bieżącego nadzoru nad warunkami: higieny środowiska, higieny pracy, higieny w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, szkołach wyższych, ośrodkach wypoczynku, obiektach użyteczności publicznej, zdrowotnymi żywności i żywienia, - zapobiegawczego nadzoru sanitarnego: działalności zapobiegawczej i przeciw epidemicznej w zakresie chorób, zwłaszcza zakaźnych, inicjowanie, organizowanie i koordynowanie działalności oświatowo-zdrowotnej w celu kształcenia odpowiednich postaw i zachowań prozdrowotnych. Nadzór sanitarny sprawowany był przy współudziale przedstawicieli samorządów lokalnych, Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Nadzoru Budowlanego, Komendy Powiatowej Policji. Działalność kontrolno-represyjna. Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba nałożonych mandatów 1027 25 Kwota mandatów 4650 Liczba wydanych decyzji administracyjnych (merytorycznych) Nałożone kary pieniężne Łączna kwota nałożonych kar pieniężnych Wnioski o ukaranie 131 2 800 1 1. Działalność opiniodawczo - nadzorowa. 3 2.1 Obiekty komunalne 2.1.1 Ocena obszarowej jakości wody w skali gmin i powiatu Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rawiczu w 2009 roku sprawował nadzór sanitarny nad 24 wodociągami, w tym: 3 wodociągi produkujące wodę do 100 m³/ dobę - 19 wodociągów produkujących wodę od 100 – 1000 m³/ dobę - 2 wodociągi produkujące wodę od 1000 – 10000 m³/ dobę Lokalizacja wodociągów w poszczególnych gminach przedstawia się następująco: Gmina: Rawicz - 10 wodociągów, Miejska Górka - 3 wodociągi, Bojanowo - 6 wodociągów, Jutrosin - 4 wodociągi, Pakosław - 1 wodociąg. Na terenie powiatu rawickiego w 2009 roku w 17-u wodociągach jakość wody odpowiadała wymogom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ( Dz. U. Nr 61, poz. 417 z 2007 r.), a w 7 wodociągach jakość wody nie odpowiadała wymogom wyżej cytowanego rozporządzenia ze względu na: barwę wody - 4 wodociągi, na mętność i mangan w wodzie 2, żelazo – 1, jon amonowy - 1 wodociąg. W związku z powyższym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rawiczu, nakazał w formie decyzji administracyjnej zarządcom tych wodociągów doprowadzenie wody w zakresie barwy, mętności, manganu, jonu amonowego i żelaza do parametrów określonych w załączniku nr 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29.03.2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Wodociągi o warunkowej jakości wody to: Miasto: 1. wodociąg zakładowy Zakład Karny w Rawiczu ( decyzja dotyczy barwy, manganu i jonu amonowego w wodzie), 2. wodociąg zakładowy Gazomet w Rawiczu ( decyzja dotyczy barwy wody), 3. wodociąg publiczny Miejska Górka (decyzja dotyczy barwy wody) Wieś: 1. wodociąg publiczny Białykał ( decyzja dotyczy barwy wody), 2. wodociąg publiczny Szymonki ( decyzja dotyczy mętności oraz żelaza w wodzie), 3. wodociąg publiczny Rogożewo ( decyzja dotyczy mętności wody). 4. wodociąg zakładowy Golinka ( decyzja dotyczy manganu w wodzie) W powiecie rawickim znajdują się następujące wodociągi w zależności od wielkości produkcji wody: Miasto: 2 wodociągi o produkcji wody 1000-10000 m 3/d 4 1. Wodociąg publiczny Rawicz - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rawiczu ul. Półwiejska 20 2. Wodociąg publiczny Bojanowo – Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Bojanowie ul. Rynek 12 2 wodociągi o produkcji wody 100-1000 m 3/d 1. Wodociąg publiczny Miejska Górka – Wodociągi Gminne Sp. z o.o. Pakosław ul. Leśna 42 2. Wodociąg zakładowy Zakład Karny w Rawiczu ul. 17 Stycznia 28 1 wodociąg o produkcji wody < 100 m 3/d 1. Wodociąg zakładowy Gazomet – Rawicz ul . Sarnowska 2 Wieś: I. Wodociągi o wydajności 100-1000 m 3 /d 1. Wodociąg publiczny Dębno Polskie - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rawiczu ul. Półwiejska 20 2. Wodociąg publiczny Iźbice - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rawiczu ul. Półwiejska 20 3. Wodociąg publiczny Słupia Kapitulna - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rawiczu ul. Półwiejska 20 4. Wodociąg publiczny Zielona Wieś - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rawiczu ul. Półwiejska 20 5. Wodociąg publiczny Łaszczyn - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rawiczu ul. Półwiejska 20 6. Wodociąg publiczny Kawcze–Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Bojanowie ul. Rynek 12 7. Wodociąg publiczny Trzebosz – Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Bojanowie ul. Rynek 12 8. Wodociąg publiczny Zaborowice - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Bojanowie ul. Rynek 12 9. Wodociąg publiczny Konary - Wodociągi Gminne Sp. z o.o. Pakosław ul. Leśna 42 10. Wodociąg publiczny Rogożewo – Wodociągi Gminne Sp. z o.o.Pakosław ul.Leśna42 11. Wodociąg publiczny Sielec Stary Wodociągi Gminne Sp. z o.o. Pakosław ul.Leśna 42 12. Wodociąg publiczny Szkaradowo Wodociągi Gminne Sp. z o.o. Pakosław ul.Leśna42 13. Wodociąg publiczny Szymonki Wodociągi Gminne Sp. z o.o. Pakosław ul. Leśna 42 14. Wodociąg publiczny Białykał - Wodociągi Gminne Sp. z o.o. Pakosław ul. Leśna 42 15.Wodociąg zakładowy Słupia Kapitulna – Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Ubój i Przetwórstwo Indyka Joanna Giżewska Słupia Kapitulna 86 16. Wodociąg zakładowy Źylice - Ferma Drobiu Woźniak 17. Wodociąg zakładowy Golinka – Zakłady Mięsne „SALUS” Sp. z o.o. Golinka 23 A Wodociągi o produkcji wody < 100 m 3/d 1. Wodociąg publiczny Giżyn -Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Bojanowie ul. Rynek 12 2. Wodociąg publiczny Dłoń - Melanowo – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Rolnicze Gospodarstwo Doświadczalne Dłoń. 5 W roku 2009 skontrolowano wszystkie wodociągi. Stan sanitarny i techniczny budynków i urządzeń uzdatniających wodę ulega stałej poprawie. W 2009 roku wydano 1 decyzję administracyjną dotyczącą złego stanu sanitarno – technicznego pomieszczeń stacji uzdatniania wody w Bojanowie oraz decyzję przedłużającą dotyczącą złego stanu sanitarnotechnicznego stacji uzdatniania w Rogożowie. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rawiczu nakazał Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji w Bojanowie doprowadzenie do właściwego stanu sanitarno-technicznego stacji uzdatniania do 30.11.2012 r. i Wodociągom Gminnym Sp. z o. o. w Pakosławiu doprowadzenie do właściwego stanu sanitarnotechnicznego pomieszczeń stacji uzdatniania do 01.02.2010 r. Na ogólną liczbę 24 wodociągów wydano łącznie : 15 decyzji administracyjnych w tym: - 10 o warunkowej jakości wody , - 3 decyzje o zakazie używania wody ze studni prywatnych (dwie studnie w Rogożowie i jedna studnia w Gołaszynie) - 2 decyzje administracyjne dotyczące złego stanu sanitarno - technicznego stacji uzdatniania, oraz 36 decyzji do opłat, nie nałożono mandatów karnych. W powiecie rawickim 3 wodociągi prowadzą stałą dezynfekcję wody są to wodociągi zakładowe: w Zakładzie Karnym w Rawiczu, w Słupi Kapitulnej – Przedsiębiorstwa Produkcyjno- Handlowego Joanny Giżewskiej oraz Gazomet Sp. z o.o. w Rawiczu. W 2009 roku nie odnotowano znaczących awarii w dostawie wody do konsumentów. Wydano 17 ocen rocznych o przydatności wody do spożycia przez ludzi i 7 ocen o warunkowej przydatności wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Tabela dotycząca oceny sanitarnej jakości wody z rozgraniczeniem na poszczególne gminy w załączeniu. Ilość zaopatrywanych Ilość badań osób w wodę wykonanych fizykochemicznych Odpow War iadając unko Złą ą wą 33 30, 69 1,639 0 86 28 2,717 6,566 0 26 7 3,7303 3,400 0 19 3 18 3 ,916 3,752 0 26 5 0 3 800 0 5 Ilość pobranych Liczba Liczba wodociągów próbek wody Liczba wodocią produkujących wodę Nazwa gmin Nazwa gminy gów PSSE ogółem ogółem w gminie Odpowiadaj Warunk Złą MK MP NS ącą ową Rawicz 5 Rawicz Bojanowo Miejska Górka 10 6 3 8 5 2 2 1 1 0 0 0 48 25 10 11 7 3 Jutrosin Pakosław 4 1 2 0 2 1 0 0 16 4 4 1 6 Nazwa PSSE Czas narażenia Ilość na spożywanie Liczba badań Jakie parametry zostały wody nie gmin mikrobiolo przekroczone odpowiadającej ogółem gicznych wymaganiom (w miesiącach) Ilość wydanych ocen Odpowiadającą Warunkową Rawicz Bojanowo Miejska Górka Jutrosin Pakosław 5 Złą 83 42 Barwa, jon amonowy m mangan 12 8 8 5 2 1 0 0 13 28 9 barwa Mętność,Fe barwa 12 6 12 3 2 0 1 2 1 0 0 0 2.1.2 Ocena jakości wody w basenach W 2009 r. nadzorem sanitarnym objęta była Kryta Pływalnia w Rawiczu. W związku z wystawioną decyzją przedłużającą z dnia 30.01.2006 r., której termin realizacji był ustalony na 31.12.2008 r. dotyczącą doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnotechnicznego pomieszczeń maszynowni krytej pływalni, dokonano oględzin po przeprowadzonej modernizacji. Zmodernizowano pomieszczenie maszynowni, wymieniono zniszczone płytki ścienne i podłogowe. Wymieniono układ wentylacji mechanicznej przy niecce głównej, zamontowano dodatkowy basen ze stali nierdzewnej, wyposażony w instalacje do hydromasażu, wymieniono szafki w szatniach. W związku z pozytywna kontrolą z dnia 21.01 2009 r. obiekt ten został dopuszczony do eksploatacji. W 2009 r. przeprowadzono 4 kontrole sanitarne, pobrano 37 próbek wody do badań bakteriologicznych zgodnie z harmonogramem poboru próbek wody na 2009 rok Stan sanitarno techniczny obiektu nie budzi zastrzeżeń. Dwukrotnie wystąpiły niewielkie przekroczenia bakteriologiczne, które natychmiast zostały wyeliminowane. 2.1.3 Ocena jakości wody w kąpieliskach Pod nadzorem sanitarnym Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Rawiczu znajduje się Kąpielisko Miejskie w Sierakowie. W dniu 19 czerwca 2009 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rawiczu wydał postanowienie nr N-HK-422/215(1)/09 o lokalizacji prowizorycznego Kąpieliska Miejskiego w Sierakowie w sezonie letnim 2009. Kąpielisko Miejskie w Sierakowie powstało po wyrobisku żwiru. Właścicielem kąpieliska jest Urząd Miejski Gminy Rawicz, a zarządzającym Ośrodek Sportu i Rekreacji w Rawiczu. Badania wody z kąpieliska wykonane były zgodnie z harmonogramem poboru próbek wody na 2009 rok. Pobrano 18 próbek wody do badań fizyko-chemicznych i 18 próbek wody do badań bakteriologicznych, przeprowadzono 3 kontrole sanitarne kąpieliska. Jakość wody w kąpielisku oceniono pozytywnie, poza kilkoma badaniami chemicznymi niewiele przekraczającymi normę ( BZT5 i tlen rozpuszczony) jakość wody w kąpielisku spełniała wymogi rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach ( Dz. U. 183 z 2002 roku poz. 1530). Teren rekreacyjny kąpieliska ogrodzony był od strony wyrobiska. Plaża to ok. 75 7 metrowy pas brzegowy piasku. Na plaży znajdowało się pomieszczenie dla ratowników z niezbędnym sprzętem ratunkowym. Woda na kąpielisku została podłączona z wodociągu publicznego w Rawiczu. Na plaży znajdowała się przebieralnia, toalety typu TOI-TOI oraz punkt małej gastronomii. Nie stwierdzono nieprawidłowości w postępowaniu z odpadami komunalnymi. 2.1.4 Obiektów hotelarskich – hoteli, moteli, zajazdów i innych obiektów świadczących usługi hotelarskie Na terenie powiatu rawickiego znajdują się 3 hotele: 2 hotele w Gminie Rawicz oraz 1 w Gminie Pakosław: W Gminie Rawicz w mieście: znajduje się duży kompleks hotelowy Hotel i Restauracja DIAMENT I, w oddzielnym budynku Hotel DIAMENT II oraz hotel dla kierowców samochodów ciężarowych LOTOS. Hotele te należą do jednego właściciela, posiadają wspólną recepcję. Cały kompleks hotelowy usytuowany jest przy drodze krajowej Zielona Góra - Kalisz. Hotele: DIAMENT I dwugwiazdkowy posiada 36 miejsc noclegowych oraz DIAMENT II trzygwiazdkowy posiada 26 miejsc noclegowych. Obiekty hotelowe posiadają wysoki standard oraz bogaty wystrój i wyposażenie pokoi, czym przyciągają wielu podróżnych. Przy wszystkich pokojach hotelowych znajdują się łazienki z kabiną prysznicową lub wanną. Hotel LOTOS posiada 51 miejsc noclegowych. Jest to hotel o nieco niższym standardzie przeznaczony głównie dla kierowców samochodów ciężarowych. Wszystkie pokoje zmodernizowano tj. zmieniono wystrój i meble. Tylko trzy pokoje hotelowe nie posiadają własnych węzłów sanitarnych. Pokoje hotelowe we wszystkich obiektach utrzymane są w dobrym stanie sanitarno-porządkowym oraz technicznym. W żadnym z hoteli nie stwierdzono nieprawidłowości w transporcie bielizny czystej i brudnej. Teren wokół budynków hotelowych obsadzony jest kwiatami oraz krzewami ozdobnymi, opodal znajduje się piękny ogród z mini wodospadem, oczkiem wodnym oraz domek z grillem, z którego mogą korzystać goście hotelowi. Restauracja i bar szybkiej obsługi SPEED BAR są czynne całą dobę. W sąsiedztwie znajdują się Stacja Paliw, stacja diagnostyczna oraz myjnia dla samochodów osobowych i ciężarowych. Hotele i restauracja zaopatrywane są w wodę z wodociągu publicznego w Rawiczu o dobrej jakości. Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach, w trakcie kontroli udostępniono umowę i faktury na wywóz odpadów komunalnych. Teren wokół kontenera uporządkowany. W 2009 r. przeprowadzono 2 kontrole sanitarne tych obiektów, która nie wykazała nieprawidłowości. Nie wydano decyzji administracyjnej, nie nałożono mandatów karnych ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. W gminie Rawicz na wsi znajduje się Hotel MARIA położony jest w Dębnie Polskim miejscowości graniczącej z Rawiczem. Jest to obiekt dwugwiazdkowy, usytuowany przy drodze krajowej Wrocław – Poznań, który posiada 52 miejsca noclegowe Obiekt jest zmodernizowany i nowocześnie wyposażony. Każdy pokój hotelowy posiada własną łazienkę. Przeprowadzone kontrole nie stwierdziły nieprawidłowości. Postępowanie z brudną i czystą bielizną było prawidłowe. Pranie bielizny hotelowej przekazywane jest do pralni zewnętrznej. Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach, a następnie odbierane są przez specjalistyczną firmę zgodnie z umową. Teren wokół obiektu, stacja paliw, myjnia samochodowa utrzymane są w należytym porządku. W minionym roku nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych, ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. 8 Na terenie gminy Pakosław znajduje się Hotel i Restauracja „Pałac” w Pakosławiu. Obiekt usytuowany jest w kompleksie parkowym, jest to odrestaurowany pałac. Hotel posiada 50 miejsc noclegowych. Pokoje są w większości dwuosobowe. Całość utrzymana jest w dobrym stanie sanitarno – technicznym. Węzły sanitarne znajdują się przy każdym pokoju. Wydzielone jest pomieszczenie gospodarcze oraz magazyn bielizny. Pranie bielizny hotelowej przekazywane jest do pralni zewnętrznej. W roku 2009 przeprowadzono 2 kontrole sanitarne obiektu, nie wydano decyzji administracyjnej, nie nałożono mandatów karnych, ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. W roku 2009 na podległym terenie nie uległy likwidacji obiekty hotelowe. Na terenie powiatu rawickiego w 2-ch gminach tj. Miejska Górka i Jutrosin brak jest bazy noclegowej, natomiast baza noclegowa w gminie Rawicz jest wystarczająca dla potrzeb klientów przebywających na tymże terenie. Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie Nadzorem sanitarnym objęto 2 obiekty: - Zajazd w Gołaszynie w Gminie Bojanowo, - Pokoje Gościnne w Gminie Rawicz Zajazd w Gołaszynie usytuowany jest przy drodze krajowej Poznań - Wrocław. Obiekt posiada 34 miejsca noclegowe. Pokoje hotelowe znajdują się na piętrze, na parterze znajduje się sala bankietowa oraz sklep spożywczy z małą gastronomią. Pokoje są dwuosobowe, każdy pokój posiada własny węzeł sanitarny. Czysta bielizna hotelowa magazynowana jest w pomieszczeniu magazynowym na regałach. Pranie bielizny hotelowej przekazywane jest do pralni zewnętrznej. W skład całego kompleksu hotelowego wchodzi ogródek letni, stacja paliw, parking. Teren wokół jest zadbany, utrzymany w należytym stanie sanitarno – porządkowym. W 2009 roku w Zajeździe w Gołaszynie przeprowadzono 2 kontrole sanitarne. W minionym roku nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych, ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. Pokoje Gościnne - Ośrodka Sportu i Rekreacji w Rawiczu znajdują się przy stadionie sportowym w sąsiedztwie Pływalni Krytej w Rawiczu. Pokoje gościnne mieszczą się na piętrze obiektu, na parterze znajduje się restauracja. Obiekt posiada ogółem 41 miejsc noclegowych w tym:11 miejsc hotelowych w pokojach z łazienkami, a 30 miejsc z łazienkami ogólnodostępnymi, które wydzielone są na damskie i męskie. Kontrola sanitarna bieżącej czystości nie wykazała nieprawidłowości. Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach, a następnie odbierane przez Zakład Oczyszczania Miasta s.c. Luks w Rawiczu. Pranie bielizny hotelowej przekazywane jest do pralni zewnętrznej. Postępowanie z brudną i czystą bielizną było prawidłowe. 2.1.5 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologiczne, tatuażu, solariów oraz zakłady fryzjersko-kosmetyczne. Zakłady fryzjerskie Na terenie powiatu rawickiego nadzorem sanitarnym objęto 43 zakłady fryzjerskie, z czego skontrolowano 42. Szczególną uwagę w czasie kontroli zwracano na sposób i prawidłowość wykonywanej dezynfekcji sprzętu. Środki dezynfekcyjne przygotowywane są według zaleceń producenta, a stosowane według opracowanych procedur z podaniem czasu ekspozycji dla poszczególnych środków. Stan sanitarno techniczny zakładów fryzjerskich jest bardzo zróżnicowany, ponieważ nowo powstałe obiekty cechuje nowoczesne wyposażenie łatwe do utrzymania w czystości. Na terenie działania Państwowej Powiatowe Inspekcji Sanitarnej w Rawiczu nie ma zakładów, 9 które nie spełniają wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. Nr 31, poz. 273 z 2004 r.). Zakłady, które nie spełniały wymagań dostosowały się, względnie przeniesiono je do nowych obiektów. W 2009 r. w jednym przypadku za zły stan sanitarny ukarano właścicielkę zakładu fryzjerskiego mandatem karnym w kwocie 150 zł. Zakłady kosmetyczne Na terenie powiatu rawickiego znajduje się 18 zakładów kosmetycznych przeprowadzono 19 kontroli sanitarnych. Zakłady kosmetyczne oceniono jako dobre. W 2009 r. za zły stan sanitarny w jednym gabinecie kosmetycznym właścicielka zakładu została ukarana mandatem karnymi na ogólna kwotę 500 zł., a w pozostałych nie stwierdzono nieprawidłowości. Nowo powstałe zakłady spełniają wymogi rozporządzenia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej, a istniejące przystosowały się do obowiązujących przepisów. Szczególny nacisk w trakcie kontroli zwracano na sposób i prawidłowość wykonywania dezynfekcji sprzętu, postępowania z odpadami i sposób przechowywania czystej i brudnej bielizny - zaopatrzenie w wodę - obiekty zaopatrywane są w wodę z sieci wodociągów publicznych, - odprowadzanie nieczystości płynnych i stałych (komunalnych)- obiekty posiadają umowy na odbiór odpadów komunalnych z firmami obsługującymi poszczególne tereny, - postępowanie z odpadami niebezpiecznymi (umowy na odbiór) - zakłady kosmetyczne w większości mają podpisane umowy ze szpitalem w Rawiczu lub zakładami opieki zdrowotnej, - postępowanie z brudną bielizną - większość zakładów korzysta z bielizny jednorazowego użycia, a zakłady które używają bielizny wielokrotnego użycia brudna bieliznę składują w oznakowanych pojemników; następnie transportowana jest do zakładu pralniczego zewnętrznego. Po wykonaniu usługi bielizna jest odbierana i dostarczana do zakładu przez właściciela. Zakłady odnowy biologicznej, solaria, rollen Na podległym terenie działalności znajduje się 9 obiektów, przeprowadzono 9 kontroli sanitarnych ogółem. Kontrolowano głównie dezynfekcję sprzętu, urządzeń i węzłów sanitarnych. Środki czystości, dezynfekcyjne i myjące w zakładach były w wystarczającej ilości. Uchybień nie stwierdzono. Nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych. Z pośród skontrolowanych przez PSSE Rawicz wyżej wymienionych zakładów, nie stwierdzono obiektów które nie spełniają wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. 2004r. Nr 31, poz. 273). Zakłady, które są obecnie odbierane i otwierane spełniają wymogi wyżej cytowanego rozporządzenia. 10 Zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług –zakłady fryzjerskokosmetyczne Na terenie objętym nadzorem PSSE w Rawiczu znajduje się 10 obiektów w miastach, z czego skontrolowano 10 obiektów, który spełniają wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. 2004 r. Nr 31, poz. 273). Zakłady, które są obecnie odbierane i otwierane spełniają wymogi wyżej cytowanego rozporządzenia. Zestawienie tabelaryczne Tabela 1. Liczba obiektów Liczba skontrolowanych przeprowadzonych kontroli Zakłady fryzjerskie 42 43 Zakłady kosmetyczne 17 19 Zakłady: odnowy biologicznej; 7 9 solaria, 1 1 rollen. 6 6 0 0 Zakłady fryzjersko10 14 kosmetyczne Razem 76 85 Liczba obiektów dostosowanych 42 17 7 1 6 0 10 76 2.1.6 Ustępy publiczne Pod nadzorem sanitarnym PSSE w Rawiczu w roku 2009 znajdował się tylko jeden ustęp publiczny w Rawiczu, w którym przeprowadzono 3 kontrole sanitarne. Obiekt nie jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych, brak podjazdu. Stan sanitarny ustępu publicznego jest dobry. W trakcie kontroli sanitarnej stwierdzono wystarczającą ilość środków dezynfekcyjnych i czystościowych. Obiekt zaopatrywany jest w bieżącą zimną i ciepłą wodę z sieci wodociągu publicznego w Rawiczu. W minionym roku nie wydano decyzji administracyjnej, nie nałożono mandatów karnych ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. 2.1.7 Gospodarstwa agroturystyczne Na terenie powiatu rawickiego w roku 2009 kontrolą sanitarną objęto 10 gospodarstw agroturystycznych, skontrolowano 8, przeprowadzono 8 kontroli sanitarnych gospodarstw agroturystycznych. W 2009 roku ubyły 2 gospodarstwa agroturystyczne – zlikwidowano działalność. Przeprowadzone kontrole sanitarne nie wykazały uchybień. W większości gospodarstw agroturystycznych dla gości przeznaczone są pokoje 1 lub 2 oddzielne pokoje mieszkalne wraz z oddzielną łazienką. Goście mogą korzystać z kuchni domowników lub przy pokojach wydzielony jest aneks kuchenny. Czyste pościele oraz poduszki, koce, kołdry zapasowe przechowywane są w wydzielonych szafach. Zapewniona jest dostateczna ilość środków czystościowych i dezynfekcyjnych. 11 W minionym roku nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS 2.1.8 Pralnie usługowe Na terenie powiatu rawickiego znajduje się tylko jedna pralnia. Zakład prowadzi działalność usługową w szczególności dla zakładów opieki zdrowotnej jak również dla podmiotów gospodarczych: hoteli, restauracji, gabinetów kosmetycznych, domów pomocy społecznej itp. Pralnia ta posiada barierę higieniczną, proces pralniczy z dozowaniem środków piorących i dezynfekcyjnych jest zautomatyzowany. Pralnia posiada pozytywną opinię sanitarną wydaną przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Rawiczu, że spełnia wymogi rozporządzenia Ministra Zdrowia dla prania bielizny szpitalnej. W 2009 roku właściciel zakupił kolejną pralnicę z barierą higieny oraz suszarkę. Stan sanitarno-techniczny obiektu jest dobry. W 2009 roku przeprowadzono 2 kontrole sanitarne, nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. 2.1.9 Obiekty lecznictwa zamkniętego i otwartego Lecznictwo zamknięte: Skontrolowano -1, przeprowadzono 3 kontrole sanitarne . Na terenie powiatu rawickiego znajduje się tylko jeden szpital tj. Szpital Powiatowy Sp. z o.o. w Rawiczu ul. Generała Grota Roweckiego 6, który z dniem 1 czerwca 2009 roku przekształcił się w spółkę z oddziałami: - wewnętrzny, - ginekologiczno – położniczy, - chirurgiczny, - anestezjologii i intensywnej terapii, - oraz dziecięcy z pododdziałem noworodkowym, - zakład opiekuńczo-leczniczy, - dział pomocy doraźnej. W roku 2009 w Szpitalu Powiatowym w Rawiczu przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną kompleksową z przedstawicielami komórek organizacyjnych: higieny komunalnej, epidemiologii, higieny żywienia, żywności i przedmiotów użytku oraz higieny pracy oraz 2 kontrole w zakresie higieny komunalnej i epidemiologii. Nie wydano decyzji administracyjnej, nie nałożono mandatów karnych, postanowień o nałożeniu grzywien, ani pism w trybie art. 30 ustawy o PIS. Ogólny stan sanitarno – techniczny szpitala oceniono jako dobry. Stan techniczny nadzorowanej placówki ulega ciągłej poprawie, w miarę posiadanych środków finansowych i zgodnie z programem dostosowawczym szpitala modernizowane są oddziały szpitalne. Zgodnie programem dostosowawczym szpitala: Oddział Dziecięcy, Oddział Chirurgiczny i Blok Operacyjny oraz Oddział Pomocy Doraźnej mają być przeniesione do innego budynku szpitala. Budynek ten jest stopniowo adaptowany; w 2007 roku wykonano podziemny tunel, który połączył go z budynkiem głównym szpitala, a w 2008 r. powstała w nim Centralna Sterylizatornia oraz nowe pomieszczenie na odpady medyczne. Pomimo, iż w przyszłości oddziały te mają zmienić swoją lokalizację w 2009 roku wykonano wiele czynności, aby poprawić funkcjonalność i zapewnić prawidłowy stan sanitarno – techniczny na tych oddziałach: 12 Na Oddziale Chirurgicznym - pomalowano ściany i sufity w salach chorych i korytarzu, wymieniono wykładzinę podłogową w salach chorych i korytarzu, Blok Operacyjny – wymieniono drzwi wejściowe na Blok Operacyjny, które otwierają się automatycznie co umożliwia prawidłowy wjazd łóżek na blok operacyjny. Pomalowano sale operacyjne A i B oraz pozostałe pomieszczenia Bloku Operacyjnego, zainstalowano nową kabinę prysznicową w łazience dla personelu. Na Oddziale Wewnętrznym pomalowano wszystkie sale chorych i korytarz, położono nowe wykładziny w kilku salach chorych i korytarzu głównym. Pomalowano ściany i sufity w łazienkach dla kobiet i mężczyzn. Na Oddziale Dziecięcym zainstalowano nowe drzwi wejściowe na oddział, wymieniono wykładziny podłogowe w salach chorych i korytarzu. Zaadaptowano nowe pomieszczenie na inhalację i spirometrię oraz kuchenkę mleczna dla dzieci – w pomieszczeniach tych położono nowe płytki podłogowe oraz zakupiono nowe meble. W grudniu 2009 roku rozpoczęto prace modernizacyjne toalet dla dzieci i personelu, pomieszczenia porządkowego i brudownika oraz planowany jest remont łazienek dla dzieci i personelu. W 2009 roku z Oddziału Pomocy Doraźnej przeniesiono do budynku głównego szpitala doraźną pomoc wieczorową, gdzie zgodnie z wymogami zmodernizowano pomieszczenia. Zakład Opiekuńczo-Leczniczy ( ZOL ) jest włączony w struktury szpitala, mieści się w oddzielnym budynku. Oddział liczy obecnie 40 łóżek. Obłożenie pacjentów na oddziale jest duże, a zapotrzebowanie na tego typu usługi jest o wiele większe. Planowane jest powiększenie oddziału o dodatkowe piętro. Opracowano dokumentację technicznotechnologiczną, natomiast brak środków finansowych uniemożliwia sfinansowanie przedsięwzięcia. Sprzątaniem Szpitala Powiatowego w Rawiczu od kilku lat zajmuje się firma zewnętrzna CLARSYSTEM S.A. z Poznania. Podczas kontroli sanitarnej nie stwierdzono nieprawidłowości, stan sanitarny całego obiektu nie budził zastrzeżeń. Na wszystkich oddziałach przestrzegany jest reżim epidemiologiczny, pomimo trwających remontów. Stwierdzono dostateczną ilość środków czystościowych, dezynfekcyjnych i ochrony osobistej. Dezynfekcja tzw. gruba pomieszczeń odbywa się zgodnie z opracowanymi procedurami. Asortyment środków dezynfekcyjnych jest prawidłowy o szerokim spektrum działania. Sprzątanie odbywa się na bieżąco zgodnie z opracowanymi procedurami. Na każdym oddziale znajduje się sprzęt porządkowy (wózki serwisowe) oznakowany, wydzielony dla poszczególnych oddziałów. Postępowanie ze sprzętem prawidłowe. Podczas kontroli sanitarnych szpitala kontrolowano postępowanie z odpadami medycznymi na poszczególnych oddziałach, segregację odpadów, transport i magazynowanie – nie stwierdzono nieprawidłowości. Postępowanie z czystą i brudną bielizną szpitalną w zakresie jej magazynowania, transportu na poszczególnych oddziałach - jest prawidłowe. Lecznictwo otwarte Ogółem na terenie powiatu rawickiego działa: - 23 przychodnie (19 w mieście, 4 na wsi), - skontrolowano ogółem 22 ( 19 w mieście, 3 na wsi), - przeprowadzono ogółem 26 kontroli sanitarnych (23 w mieście i 3 na wsi). + ogółem 12 gabinetów profilaktyki i pomocy przedlekarskiej, skontrolowano -9, ilość kontroli -9 Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej na terenie powiatu rawickiego są to zakłady w większości mieszczące się w budynkach po byłych przychodniach lekarskich. Stan sanitarno - techniczny oraz funkcjonalność tych obiektów jest dobra. 13 W 2009 roku wg ewidencji były 23 przychodnie, skontrolowano 22 obiekty, przeprowadzono ogółem 26 kontroli sanitarnych. W 2009 roku wydano 1 decyzję administracyjną i 1 płatniczą. Wszystkie kontrolowane obiekty oceniono pozytywnie. W 2009 roku 3 NZOZ-y 1) NZOZ Przychodnia Lekarska Barbara Bogacka – Gancarczyk w Miejskiej Górce, 2) – Centrum Opiekuńczo-Pielęgniarskie Jolanta Aleksanderek w Rawiczu, 3) NZOZ Specjalistyczna Przychodnia Okulistyczna „FOCUS” Małgorzata Kamińska w Rawiczu całkowicie dostosowały swoje obiekty do wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. NZOZ Zespół Poradni Specjalistycznych „MEDIS” S.C. w Rawiczu przeniósł się do nowobudowanych pomieszczeń zakładu. Natomiast 3 zakłady: 1. NZOZ Przychodnia Lekarska RAWMED w Rawiczu, 2) NZOZ Położnictwo i Ginekologia „ESKULAP” w Rawiczu i 3) NZOZ Przychodnia Lekarska Iwona May w Jutrosinie zgodnie z planem dostosowawczym w około 90 % dostosowały się do wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia. Laboratorium Medyczne dr n. med. Teresa Fryda Rawicz ul. Gen. Grota Roweckiego 6 Laboratorium Medyczne dr n. med. Teresa Fryda w Rawiczu jest Filią Laboratorium Medycznego w Katowicach mieści się w budynku dzierżawionym od szpitala. W laboratorium wykonywane są badania od pacjentów ambulatoryjnych oraz od pacjentów hospitalizowanych w Szpitalu Powiatowym w Rawiczu oraz innych zakładów opieki zdrowotnej, które nie posiadających laboratorium. Odpady medyczne zgodnie z umowa przekazywane są codziennie do pomieszczenia na odpady medyczne znajdującego się w szpitalu, a następnie odbierane są przez Zakład Utylizacji Odpadów w Koninie. W 2009 roku przeprowadzono 2 kontrole sanitarne, które nie wykazały nieprawidłowości. Inne zakłady opieki zdrowotnej Do innych zakładów opieki zdrowotnej - mieście należy: 1. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Rehabilitacji Medycznej i Ośrodek Osób Niepełnosprawnych w Rawiczu ul. Sarnowska 9. 2.Wielkopolskie Centrum Medycyny Pracy w Poznaniu Ośrodek w Lesznie z siedzibą w Rawiczu ul. Sarnowska 2 3. Zakład Opieki Zdrowotnej przy Zakładzie Karnym w Rawiczu W 2009 roku w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Centrum Rehabilitacji Medycznej i Ośrodku Osób Niepełnosprawnych w Rawiczu ul. Sarnowska 9 przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną. Nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych. W zakładzie tym oprócz prowadzonej terapii zajęciowej dla dzieci i osób niepełnosprawnych prowadzona jest rehabilitacja medyczna dla ogółu pacjentów. Obiekt ten pod względem sanitarno-porządkowym nie budził zastrzeżeń. Zgodnie z planem dostosowawczym modernizowane są pomieszczenia na gabinety rehabilitacyjne. 14 W roku 2009 przeprowadzono jedną kontrolę sanitarną w Wielkopolskim Centrum Medycyny Pracy w Poznaniu Ośrodek w Lesznie z siedzibą w Rawiczu. Zakład posiada program dostosowawczy. Czystość bieżąca w kontrolowanym obiekcie nie budziła zastrzeżeń. Dezynfekcja sprzętu i pomieszczeń odbywa się zgodnie z opracowanymi procedurami. Odpady medyczne zgodnie z umową ze Szpitalem Powiatowym w Rawiczu są przekazywane do pomieszczenia na odpady w szpitalu, skąd odbierane są do utylizacji. Nie wydano decyzji administracyjnej, nie nałożono mandatów karnych. W Zakładzie Opieki Zdrowotnej przy Zakładzie Karnym w Rawiczu ul. 17 Stycznia 28 w roku 2009 przeprowadzono 3 kontrole sanitarne. Wydano 1 decyzję administracyjną, nie nałożono mandatów karnych. Wnioski: Przeprowadzone kontrole technicznego; dotyczy to fryzjerskich, gabinetów niepublicznych zakładów dostosowywane zgodnie rozporządzenia. sanitarne obiektów wykazały poprawę ich stanu sanitarnogłównie obiektów użyteczności publicznej m.in. zakładów kosmetycznych oraz odnowy biologicznej jak również opieki zdrowotnej. Obiekty te zostały dostosowane lub są z programem dostosowawczym do nowych wymogów Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Rawiczu w roku 2009 nadzorowała: 1. Obiekty - wg ewidencji = 216 - ilość skontrolowanych = 198 - ilość kontroli = 247 2. Wydano decyzji ogółem w tym: administracyjne: 74 w tym: woda 15 obiekty 0 służba zdrowia 1 + jeden obiekt nie będący ZOZ-em 1 ekshumacje 17 decyzje do opłat 40 3. Postanowienia 4. Opinie sanitarne 5. Mandaty 6. Suma mandatów 5 1 3 850 zł 15 2.2 OBIEKTY ŻYWNOŚCIOWO-ŻYWIENIOWE 2.2.1 Charakterystyka stanu sanitarnego. W 2009 roku na obszarze powiatu rawickiego nadzorowi sanitarnemu podlegało 746 zakładów produkcji, obrotu żywnością i przedmiotami użytku. Ogółem skontrolowano 362 obiekty. W wyniku dokonanej oceny sanitarnej sklasyfikowano 215 obiektów. Jako niezgodne z wymaganiami oceniono 2 obiekty. W trakcie kontroli pobrano do badań 153 próbek żywności i przedmiotów użytku, z których zakwestionowano pod względem oznakowania 38 próbek i pod względem mikrobiologicznym 13 próbek co stanowi 38,4% całości pobranych prób. Badaniom mikrobiologicznym poddano 131 próbek. W nadzorowanych obiektach przeprowadzono 373 kontroli sanitarnych oraz wypełniono 57 protokołów poboru próbek. Pion Higieny Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku wydał 74 decyzje zgody na prowadzenie działalności produkcyjnej, handlowej i gastronomicznej oraz sprzedaż alkoholu. W celu poprawy stanu sanitarno-technicznego obiektów wydano 31 decyzji administracyjnych, w tym 9 decyzji w ramach postępowania przymusowego w administracji. Wydano również 80 decyzji do opłat na wniosek o wydanie zgody na prowadzenie działalności handlowej, produkcyjnej i gastronomicznej oraz sprzedaż alkoholu. W przypadku stwierdzenia naruszenia wymogów higieniczno-sanitarnych w stosunku do osób winnych w sumie nałożono 21 mandatów karnych na kwotę 3600 zł. Skierowano 1 wniosek o ukaranie do Sądu Rejonowego w Rawiczu, 2 kary pieniężne nałożone przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz nałożono 1 grzywnę w celu przymuszenia w wysokości 5000 zł. Sklepy spożywcze Na terenie powiatu rawickiego w 2009 roku sprzedaż artykułów spożywczych prowadzona była w 303 sklepach spożywczych. W omawianej grupie przeprowadzono ogółem 176 kontroli sanitarnych. Skontrolowano 165 i sklasyfikowano 99 obiekty. Nałożono 11 mandatów karnych na łączną kwotę 2150 zł. Przeprowadzono 8 kontroli interwencyjnych w związku z wnioskami o interwencję, które dotyczyły: braku książeczek zdrowia, braku higieny pracowników, braku zgody na działalność, obecności much na stoisku mięsno-wędliniarskim, artykułów spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia lub dacie minimalnej trwałości, pryskania muchozolem po owocach i warzywach, obecności szkodników w mieszance studenckiej i zabezpieczenia pieczywa przed szkodnikami. W lipcu 2009r. zostały przeprowadzone 32 kontrole tematyczne dotyczące sprawdzenia artykułów spożywczych wymagających przechowywania w urządzeniach chłodniczych w związku z kilkudniowymi przerwami w dostawach prądu po przejściu nawałnicy. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w wymienionym zakresie, zaś właściciele sklepów spożywczych złożyli pisemne oświadczenia o wycofaniu z obrotu handlowego artykułów, które nie odpowiadały jakości zdrowotnej. Piekarnie W roku sprawozdawczym nadzorowi podlegało 15 piekarni, z których 14 skontrolowano, a sklasyfikowano 15. Ogółem przeprowadzono 17 kontroli sanitarnych. 16 Przeprowadzono 1 kontrolę w związku z wnioskiem właściciela o zatwierdzenie zakładu i wpis do ewidencji oraz 2 kontrole sprawdzające, podczas których stwierdzono wykonanie uchybień. Nie nałożono mandatów karnych. Ciastkarnie Nadzorowi podlegało 13 obiektów, z których 12 skontrolowano i 12 sklasyfikowano. Ogółem przeprowadzono 16 kontroli sanitarnych, w tym 2 kontrole sprawdzające. Pobrano 3 próbki wyrobów ciastkarskich z kremem niepoddanym obróbce termicznej w kierunku mikrobiologii – zostały zakwestionowane. W obiektach produkcji cukierniczej nie nałożono mandatów karnych. Zakłady żywienia zbiorowego otwarte Nadzorowi podlegało 24 obiekty, w których przeprowadzono 27 kontroli. Skontrolowano 24 i sklasyfikowano 22 zakładów. Przeprowadzono 2 kontrole w związku z wnioskiem właściciela o zatwierdzenie zakładu i wpis do ewidencji, 1 kontrolę sprawdzającą, podczas których stwierdzono wykonanie uchybień oraz 1 kontrolę w związku z odbywającym się obozem młodzieżowym. Wydano 1 decyzje administracyjną dot. m.in. wydzielenie osobnych pomieszczeń do magazynowania warzyw i owoców, obierania i ich mycia oraz do mycia i dezynfekcji jaj; opracowania dokumentacji zasad systemu HACCP oraz wdrożenie systemu HACCP. Nałożono 1 mandat karny na kwotę 500 zł. Zakłady małej gastronomii Na 89 zakłady małej gastronomii, z których 55 skontrolowano, sklasyfikowano 34. Przeprowadzono 21 kontroli w związku z wnioskiem właściciela o zatwierdzenie zakładu i wpis do ewidencji zakładów. Likwidacji uległy 4 obiekty. Przeprowadzono 1 kontrolę sprawdzającą, podczas których stwierdzono niewykonanie uchybień. Nie nałożono mandatów karnych. Porównanie roku 2008 z 2009 dot. obiektów niezgodnych 2008r. 1 obiekt niezgodny (sklep) 2009r. 2 obiekty niezgodne (sklep, pijalnia piwa) 2.2.2 Jakość zdrowotna krajowych środków spożywczych. W 2009 roku w ramach sprawowanego nadzoru nad produkcją i obrotem handlowym pobrano 148 próbek środków spożywczych krajowych, w tym 12 próbek w kierunku parametrów fizykochemicznych. Próbki pobierano w ramach urzędowej kontroli żywności, urzędowej i monitoringu. Pobrano 9 próbek w ramach monitoringu. 17 Tabela 1.Zakwestionowane próbki w poszczególnych grupach asortymentowych w roku 2009 z uwagi na mikrobiologię lub oznakowanie przedstawiono w tabeli umieszczonej poniżej. Grupa produktów Ilość próbek krajowych pobranych w 2009 roku Ilość próbek Ilość próbek krajowych krajowych kwestionowanych w kwestionowanych w 2009 roku ze 2009r ze względu względu na na oznakowanie mikrobiologię MIKROBIOLOGIA Wędliny drobiowe 5 0 4 Mięso drobiowe 5 0 1 Inne wyroby drobiowe 5(5)* 6 10 Masło 5 0 2 Wyroby garmażeryjne i kulinarne mączne schłodzone Preparaty do początkowego żywienia niemowląt w tym mleko początkowe oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt w tym mleko następne Jaja 7 0 7 14 0 0 5 0 4 Wyroby ciastkarskie z kremem niepoddanym obróbce termicznej Lody z udziałem mleka tradycyjne 15(5)* 1 0 5 0 2 Lody z automatu 4(5)* 6 0 Wyroby ciastkarskie z kremem poddanym obróbce 6 0 0 Wyroby garmażeryjne mięsne schłodzone 5 0 1 Wyroby garmażeryjne mączne mrożone 5 0 0 Inne wyroby garmażeryjne i kulinarne 5 0 1 Naturalne wody mineralne niegazowane 1 0 0 Przyprawy 5 0 3 Herbatki owocowe i ziołowe 5 0 1 18 Środki spożywcze uzupełniające obejmujące produkty zbożowe przetworzone i inne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci Próbka sanitarna 18 0 2 (1)* 0 0 FIZYKOCHEMIA Ziarno zbóż i przetwory zbożowo-mączne (przekąski typu snack) Suszone owoce 2 0 0 2** 0 0 Tłuszcze roślinne 2 0 0 Koncentraty spożywcze 2 0 0 Truskawki 2 0 0 Wyroby garmażeryjne i kulinarne Substancje dodatkowe i sub. Pomagające w przetwarzaniu Koncentraty spożywcze deserów Wyroby czekoladowe 2*** 0 0 2 0 0 1** 0 0 2 0 0 Razem 148 13 38 * liczba w nawiasie oznacza próbki pobrane jako dodatkowe ** nie pobrano ze względu na brak próbek na terenie powiatu *** nie pobrano z uwagi na dużą ilość powtórek poborów lodów z automatu zakwestionowanych pod względem mikrobiologicznym Ocena znakowania próbek. W 2009r. podczas kontroli sanitarnych placówek sprzedaży detalicznej były prowadzone wyrywkowo kontrole treści napisów na opakowaniach. Pobrane w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu próbki żywności były oceniane również pod względem oznakowania. Zakwestionowaniu uległo 38 próbek ze względu między innymi na: o niewyraźne i trudne do odczytania informacje dot. terminu przydatności do spożycia, identyfikacji partii produkcyjnej, o łatwe do usunięcia informacje dot. daty minimalnej trwałości i identyfikacji partii produkcyjnej, o wykaz składników podany w błędnej kolejności, o informacje wprowadzające konsumentów w błąd, o niezrozumiałe dla konsumenta dane identyfikujące producenta bądź paczkującego, o nieokreśloną we właściwej kolejności datę minimalnej trwałości co jest niezgodne z ustawą z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 16 grudnia 2002 w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych. 2.2.3 Nadzór nad przedmiotami użytku 19 W roku sprawozdawczym 2009 prowadzono nadzór nad przedmiotami użytku w sklepach spożywczo - przemysłowych sprawdzając terminy ważności np. kosmetyków – nieprawidłowości nie stwierdzono. Ponadto prowadzony był nadzór w związku ze zgłoszeniami w systemie RAPEX kosmetyków stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów. Kosmetyki te stwierdzone w krajach Unii Europejskiej nie były zgłoszone do Krajowego Systemu Informowania o Kosmetykach w związku z tym nie powinny znajdować się na terenie kraju. Pobrano do badań laboratoryjnych 2 próbki przedmiotów użytku: miska i durszlak - nie uległy zakwestionowaniu. Badanie dotyczyło cech organoleptycznych oraz parametrów fizyko-chemicznych dot. migracji globalnej. 2.2.4 Ocena sposobu żywienia. Podczas prowadzonego nadzoru nad obiektami żywieniowymi pobrano i oceniono jadłospisy. Jadłospisy nie zostały zakwestionowane, ponieważ przeprowadzona analiza doboru składników żywnościowych wskazywała na: - obecność produktów będących źródłem białka zwierzęcego (mięsa, wędlin, ryb, sera, jaj) w podawanych śniadaniach, obiadach i kolacjach z uwzględnieniem diet, - urozmaicenie w doborze produktów i sposobie przyrządzania potraw, - właściwe zestawienie barwne i smakowe posiłków, - dostateczny udział w żywieniu warzyw w postaci surówek oraz innych warzyw podawanych po przetworzeniu, - urozmaiconego asortymentu warzyw podawanych do posiłków. 2.2.5 Informacje o współpracy z innymi jednostkami kontrolnymi: NIK, IH, WIS, organizacjami konsumenckimi, środkami masowego przekazu. W roku sprawozdawczym 2009 r. również ściśle współpracowano z Inspekcją Weterynaryjną mając na uwadze poprawę jakości zdrowotnej mięsa i przetworów wędliniarskich oraz mleka i jego przetworów. Przekazywano zgodnie z kompetencjami orzeczenia oraz wyniki badań próbek pobranych w obrocie, a pochodzących z zakładów produkujących produkty pochodzenia zwierzęcego. Przeprowadzono kontrole tematyczne z przedstawicielem Inspekcji Weterynaryjnej dot. obrotu karpiami na targowisku oraz w sklepach. Przesłano informacje w formie doniesienia o nieprawidłowościach stwierdzonych w trakcie kontroli dot. sposobów usuwania odpadów w sklepach. W dniu 28.12.2009r. dokonano wspólnej kontroli wraz z przedstawicielem Inspekcji Weterynaryjnej miejsca obrotu - marketu, w którym nie stwierdzono uchybień w zakresie prowadzonego obrotu asortymentem mięsno-wędliniarskim. Udzielono informacji do prasy: dot. grzybów oraz atestów wystawianych na grzyby świeże i suszone, dot. reklamowania preparatów do początkowego żywienia niemowląt w miejscach obrotu, aptekach, przychodniach lekarskich oraz przypomniano o obowiązku i zasadach odkładania próbek w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego. Wnioski 20 1. Stan sanitarny obiektów żywieniowo - żywnościowe nie uległy pogorszeniu, a liczba obiektów, w których stan sanitarno-techniczny nie spełniał wymagań wynosiła 2. 2. Jakość zdrowotna środków spożywczych nie budziła zastrzeżeń. Zakwestionowaniu uległo oznakowanie 38 próbek. Pod względem mikrobiologicznym zakwestionowano 13 próbek. Dodatkowo w kilku próbkach stwierdzona została wysoka liczba drobnoustrojów wskaźnikowych. Do producentów tych asortymentów wystosowano pisma z zaleceniami. Ponadto zakłady wdrażają instrukcje Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej oraz zasady systemu HACCP co wpływa na większy reżim sanitarny. 2.3 Warunki Higieny Pracy Stanowisko Pracy do Spraw Higieny Pracy sprawuje nadzór nad bezpiecznymi i higienicznymi warunkami pracy. Dokonuje oceny narażenia pracowników na szkodliwe czynniki chemiczne, fizyczne i biologiczne w celu wyeliminowania chorób zawodowych, będących skutkiem oddziaływania tych czynników na organizm pracowników. W 2009 roku na terenie powiatu rawickiego objęto nadzorem 209 zakładów pracy zatrudniających 7648 osób. Kontroli poddano 56 obiektów, w których zatrudnionych było 3378 osób (Wykres nr 1 i nr 2). Wykres nr 1 Wykres nr 2 Wskaźnik zatrudnienia w skontrolowanych zakładach pracy w 2009 r. D z iałaln o ś ć ko n tro ln a w 2009 r. 21 % lic z ba z a k ła dów pra c y w e w ide nc j i 79 % lic z ba z a k ła dów s k ontrolow a nyc h 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 liczba zatrudnionych objętych ewidencją liczba zatrudnionych w skontrolowanych zakładach W powiecie rawickim najwięcej zakładów jest zatrudniających od 6 do 20 osób najmniej jest tych, które zatrudniają powyżej 250 osób (Wykres nr 3). Wykres nr 3 21 W 2009 roku przeprowadzono ogółem 62 kontrole - 4 dotyczące chorób zawodowych i 58 kontroli obiektów. Najczęściej zakłady kontrolowane były pod kątem stosowania substancji i preparatów chemicznych. Często zakres kontroli obejmował jednocześnie stosowanie w obiekcie czynników chemicznych, prekursorów kat. 2 i 3 czy czynników o działaniu rakotwórczym. 10 kontroli przeprowadzono pod kątem współwystępowania w środowisku pracy czynników biologicznych, chemicznych i środków ochrony roślin. Działalność kontrolna dotyczyła również wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i detergentów (Wykres nr 4). Wykres nr 4 Podczas prowadzonych kontroli w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego środowiska pracy, zgodnie z zadaniami statutowymi, zwracano uwagę na higieniczne warunki pracy oraz ocenę ryzyka zawodowego pracowników narażonych na działanie czynników szkodliwych 22 (np. substancje i preparaty niebezpieczne, w tym rakotwórcze oraz hałas, zapylenie, mikroklimat gorący i zimny) i uciążliwych (np. oświetlenie, mikroklimat umiarkowany). Stopień narażenia określano m.in. na podstawie wyników badań i pomiarów wykonywanych w środowisku pracy. Stwierdzono, że w 2009 r. w 19 zakładach występowały przekroczenia normatywów higienicznych czynników szkodliwych. Najwięcej pracowników było narażonych na ponadnormatywny hałas najmniej - na czynniki chemiczne (Wykres nr 5) Wykres nr 5 W roku 2009 stwierdzono poprawę warunków pracy w zakresie przekroczeń normatywów higienicznych: usprawnienie wentylacji mechanicznej miejscowej, stopniowa wymiana maszyn , rotacja pracowników na stanowisku pracy gdzie występuje narażenie na hałas, zapylenie, wibracje oraz czynniki chemiczne, w dziewięciu zakładach poprawiły się warunki higieniczno-sanitarne w większości zakładów gdzie wykonywane są prace lakiernicze, malarskie stosuje się farby wodne, większość zakładów stopniowo wymienia stare maszyny i urządzenia na nowe, pracowników częściej i liczniej kieruje się na szkolenia z udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, lepiej przestrzega się zasad palenia tytoniu w miejscu pracy, zorganizowano odpowiednie pomieszczenie do przechowywania preparatów chemicznych, wywieszono instrukcję określającą sposób składowania, pakowania, załadunku, transportu. W większości skontrolowanych w 2009 roku zakładach nie ma możliwości zmniejszenia normatywów higienicznych z przyczyn technologicznych. W wielu przypadkach problemem jest ciężka sytuacja ekonomiczna zakładów. 23 Istotnym zagrożeniem jest występowanie w środowisku pracy substancji i preparatów, czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. W ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rawiczu jest 17 zakładów, w których pracownicy pracują w kontakcie lub narażeniu na czynnik o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. W narażeniu na działanie czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym pracuje 5 osób, w kontakcie 126 pracowników (Wykres nr 6). Wykres nr 6 Aby zmniejszyć zagrożenie wynikające z występowania w środowisku pracy substancji i preparatów oraz czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym stosuje się miejscowe i ogólne instalacje wentylacyjne, właściwe ochrony osobiste. W wyniku przeprowadzonych kontroli obiektów wydano 4 decyzje administracyjne, 5 rachunków płatniczych oraz 2 postanowienia. Nałożono jeden mandat w wysokości 200 zł (wykres nr 7). Wykres nr 7 24 W 2009 r. wydano 4 decyzje dotyczące chorób zawodowych: 2 stwierdzające chorobę zawodową i 2 o braku podstaw do uznania choroby zawodowej (Wykres nr 8). Wykres nr 8 2.4. Warunki nauczania i wychowania. Na terenie powiatu rawickiego nadzorem sanitarnym objęto: - 79 placówek nauczania i wychowania co stanowi 99 obiektów oraz 7 placówek sezonowych - zimowego i letniego wypoczynku dzieci i młodzieży. Przeprowadzono łącznie 104 kontrole sanitarne, w tym: - 55 sanitarnych - 3 sprawdzające - 21 tematycznych - 1 interwencyjną - 2 kwalifikacyjne na zimowy wypoczynek - 5 kwalifikacyjnych na letni wypoczynek - 2 w trakcie zimowego wypoczynku - 8 w trakcie trwania letniego wypoczynku - 2 uczestnictwa w wizji lokalnej - 5 odbiorów wraz z Zapobiegawczym Nadzorem Sanitarnym W roku wydano 2 decyzje merytoryczne i 2 płatnicze. Decyzje dotyczyły złego stanu sanitarno-technicznego sanitariatów oraz brudnych ścian w salach lekcyjnych. W placówkach przeprowadzonych było dużo drobnych remontów, jak i generalnych w szczególności podczas wakacji, kiedy to przygotowywane były one do nowego roku szkolnego. Wymieniono pokrycie dachowe, okna, wykładziny w salach lekcyjnych oraz pomalowano w nich ściany. 25 Rozbudowano 1 placówkę, w której wcześniej nie było sanitariatów wewnętrznych. Sanitariaty w części dobudowanej funkcjonują od lutego 2010 r. W czasie prowadzonego nadzoru szczególną uwagę zwracano na posiadanie przez placówki certyfikatów na meble i urządzenia sportowe. Procent posiadania tych certyfikatów przez placówki okazał się duży. Stan mebli, urządzeń sportowych jak i sal gimnastycznych z roku na rok poprawia się. Sprawdzano również czy prowadzony jest w szkołach monitoring mycia i dezynfekcji urządzeń sportowych oraz zabawek w przedszkolach. Podczas każdej kontroli pytano także o przestrzeganie przepisów ustawy z dn. 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych /Dz. U. Nr 10 z 1996r., poz. 55 z późn. zm./ i okazuje się, że w 100% instytucji tytoniu się nie pali, co jest dużym postępem w porównaniu z rokiem ubiegłym. W zakresie procesu higieny nauczania przeprowadzono analizę rozkładów zajęć lekcyjnych w 74 oddziałach.. Nieprawidłowości stwierdzono w 39. Oceny dokonano w oparciu o załącznik do protokołu „Higieniczna ocena rozkładów zajęć lekcyjnych”. Najczęstszą nieprawidłowością było przekroczenie dopuszczalnej liczby godzin, zdwojenie godzin i w jednym przypadku brak przerwy 20-minutowej lub dwóch 15-minutowych. Po ocenie takiego planu, w którym stwierdzono nieprawidłowości stronie kontrolowanej zalecano, aby uwzględnić korektę przy zmianie planu. Podczas kontroli w placówkach oświatowo-wychowawczych zapoznawano się z przeglądami z okresowych kontroli przewodów kominowych, które prowadzone są corocznie. Sprawdzano stan sanitarny kratek wentylacyjnych i zalecano częste ich czyszczenie, co pomoże w lepszym przepływie powietrza. W czasie prowadzonego nadzoru zbierano także informacje odnośnie dożywiania dzieci i młodzieży, około 99% posiłków wydawanych w szkołach dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów było dofinansowanych z gminnych OPS-ów. W związku z zagrożeniem wirusem A/H1N1 przeprowadzane były kontrole problemowe dotyczące sprawdzenia warunków do utrzymania higieny osobistej uczniów w placówkach oświatowo-wychowawczych. Wykonano 17 kontroli w tym zakresie. W czasie tych kontroli sprawdzano czy w placówkach jest wystarczająca ilość: mydła w dozownikach, papieru toaletowego, ręczników papierowych lub dostęp do suszarek do rąk i ciepłej bieżącej wody. Kontrolowano również stan sanitarny sanitariatów. W czasie kontroli najczęściej brakowało papieru toaletowego w kabinach ustępowych i ręczników papierowych. W przypadku nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli wydawano zalecenia, żeby zapewnić odpowiednie warunki sanitarne do utrzymania higieny osobistej uczniów i uzupełnić środki czystościowe. Zgodnie z zaleceniami Państwowego Wojewódzki Inspektora Sanitarnego w Poznaniu przeprowadzona została jednodniowa „akcja ważenia tornistrów” w wyznaczonym dniu na 15 października 2009 r. Akcja dotyczyła dzieci uczęszczających do szkół podstawowych klas IIII oraz klasy VI. Wg zaleceń skontrolowana miała być jedna: szkoła miejska publiczna, szkoła miejska niepubliczna oraz wiejska publiczna. Nie skontrolowano szkoły miejskiej niepublicznej, bo na terenie powiatu rawickiego taka szkoła nie funkcjonuje. 26 Po dokonanej analizie najgorsze wyniki stwierdzono w szkole miejskiej publicznej w klasie VI. W związku z powyższym zalecono uczniom zmniejszać ciężar tornistra poprzez noszenie przedmiotów jedynie niezbędnych, wybór zeszytów w miękkich, lżejszych okładkach, napojów w lekkich opakowaniach, przechowywanie w szkołach niewykorzystywanych w domach - pomocy naukowych (książek, farbek), obuwia zamiennego itp. 3. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na terenie powiatu rawickiego w 2009 r. oceniana jest jako zadowalająca. Odnotowano wyraźny spadek zachorowań na nieżyt jelitowy wywołany przez rotawirusy oraz zachorowań na różyczkę. Nie wystąpił żaden przypadek zachorowania na chorobę meningokokową, chorobę wywołaną przez Haemophilus influenzae oraz krztusiec. Nie odnotowano żadnego przypadku zachorowania na odrę, podczas gdy w roku poprzednim wystąpiły dwa takie zachorowania. Nie odnotowano również żadnego przypadku zachorowania na nową grypę A/H1N1. 3.1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych. L.p Kog wg ICD-10 0 2008 Jednostka chorobowa 1 2 Cholera UE 1 A00 2 A01.0 3 A01.1-3 4 A02.0 5 A02.1 6 A02.2-8 7 A03 8 A04.0-2 9 A04.3 10 A04.4 11 A04.5 12 A04.6 13 A04.7-8 inne określone 14 A04.9 nie określone 15 A04 16 A05.0 17 A05.1 18 A05.2 19 A05.3-8 20 A05.9 Dur brzuszny UE/PL Dury rzekome A,B,C UE/PL zatrucia pokarmowe UE Salmonelozy posocznica PL inne zakażenia pozajelitowe PL Czerwonka bakteryjna (szigeloza) UE wywołane przez E. coli biegunkotwórczą PL /4 wywołane przez E. coli enterokrwotoczną UE Inne bakteryjne zakażenia jelitowe (ogółem) wywołane przezE. coli inną i BNO wywołane przez Campylobacter UE wywołane przez Yersinia enterocolitica lub pseudotuberculosis UE Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /5 gronkowcowe Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe(ogółem ) jadem kiełbasianym (botulizm) UE/PL wywołane przez Cl. perfringens inne określone nie określone 2009 l. zachorowań zapadalność l. zachorowań zapadalność 14 23,5 - 10 - 16,7 - - - - - - - - - - - - - - - - - 2 3,4 3 5,0 27 Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe u dzieci do lat 2 /6 21 A05 22 A07.1 Lamblioza (giardioza) UE 23 A07.2 Kryptosporydioza UE 24 A08.0 25 A08.1 26 A08.2-3 27 A08.4 28 A08.0-4 29 wowołane przez norowirusy inne określone nie określone Wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /7 A09 ogółem Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe BNO, w tym u o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu dzieci do lat 2 A20 Dżuma UE 30 31 wywołane przez rotawirusy Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe (ogółem) UE 32 A21 Tularemia 33 A22 Wąglik UE 34 A23 Bruceloza: nowe zachorowaniaUE 35 A24.0 36 A27 37 A28.2 38 A31 Mikobakteriozy - inne i BNO 39 A32 Listerioza UE 40 A33-35 41 A33 Nosacizna PL Leptospiroza UE Jersinioza pozajelitowa UE ogółem Tężec UE noworodków UE 42 A36 Błonica 43 A37 Krztusiec UE 44 A38 Płonica (szkarlatyna) PL 45 A39 46 A39.0;A39.8 47 A39.1-4 48 A39.5-9 49 wym.niżej 50 A46 51 A48.3 52 B95.0/O85 53 B95.0/(…) 54 A48.1 55 A48.2 Legioneloza 56 A69.2 Borelioza z Lyme PL 57 A70 Ornitozy (zakażenia Chlamydia psittaci) 58 A75 Dur wysypkowy 59 A78 Gorączka Q UE 60 A77; A79 ogółem Choroba meningokokowa, inwazyjna UE/PL /8 zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu posocznica inna określona i nie określona ogółem Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes,inwazyjna /PL 9 róża zespół wstrzasu toksycznego gorączka połogowa inna określona i nie określona /10 choroba legionistów UE gorączka z Pontiac PL Gorączka plamista i inne riketsjozy 61 47 3 102,2 3158,6 5,0 17 14 - 28,4 922,3 - 3 201,6 - - 3 4 1 5,0 6,7 1,7 4 - 6,7 - - - - - 1 1,7 - - - - - - 3 3 - 5,0 5,0 - - - - - - - 4 - 6,7 - 3 - 5,0 - 28 61 wywołane dzikim wirusem - - - - wyw. wirusem pochodzenia szczepionkowego - - - - - - - - - - - - - - - - Wścieklizna UE - - - - Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień /11 3 5,0 - - 1 1,7 - - inne określone i nie określone - - - - w innych chorobach objętych MZ-56/13 - - - - Ebola, Marburg, Lassa /14 - - - - inne określone i nie określone /14 - - - - 298 2 202 1 499,3 3,4 338,4 1,7 287 37 1 3 480,1 61,9 1,7 5,0 UE /16,17 - - 2 3,3 UE /15,17 3 5,0 2 3,3 1 1 1,7 1,7 1 1 1,7 1,7 A80.1-2,4 Poliomyelitis UE/PL 62 A80.0,3-8 63 — 64 A81.0 65 A81.0 66 A81 67 A82 68 Z20.3/Z24.2 69 A84 Ostre porażenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat choroba CreutzfeldtaJakoba (CJD) PL wariant choroby Encefalopatie gąbczaste Creutzfeldta-Jakoba (vCJD) UE inne i nie określone Kleszczowe zapalenie mózgu PL 70 B00.4 71 A81.1;A83;A85;B02.0 opryszczkowe 72 A86 73 — 74 A87.0 75 B00.3 76 A87.1-9;B02.1 77 — 78 A90-1 Gorączka denga (klasyczna lub krwotoczna) PL 79 A92.3 Gorączka zachodniego Nilu UE 80 A95 81 A96.2;A98.3-4 82 A92.0;A96.0-1,8-9;A98.0-2,58,A99 83 A98.5 84 B01 Ospa wietrzna 85 B03 Ospa prawdziwa UE 86 B05 Odra UE 87 B06 Różyczka UE 88 B08.8 Pryszczyca 89 B15 typu A UE 90 B16 typu B - ostre UE 91 B18.0-1 92 B17.1; B18.2 93 B17.1; B18.2 typu C: wg definicji przypadku - 2005 r. 94 odpowiednio typu B+C (zakażenie mieszane) /18 95 B17.0,2-8;B18.8-9;B19 96 B20-B24 97 Z21 Inne wirusowe zapalenie mózgu inne określone nie określone w innych chorobach objętych MZ-56 /12 enterowirusowe opryszczkowe Wirusowe zapalenie opon mózgowych Żółta gorączka UE Wirusowe gorączki krwotoczne UE Choroba wywołana przez hantawirusy PL typu B - przewlekłe /15 Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji przypadku - 2009 r. inne i nie określone AIDS-Zespół nabytego upośledzenia odporności UE/PL Nowo wykryte zakażenia HIV UE/19 29 3 - 5,0 - 3 2 5,0 3,3 zapalenie opon mózgowych i/ lub mózgu - - 2 3,3 posocznica - - - - - - - - - - - - ogółem - - - - zapalenie opon mózgowych i/ lub mózgu - - - - posocznica - - - - inna określona i nie określona - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) UE 98 B26 99 B50-B54 100 B67 Bąblowica (echinokokoza) UE 101 B69 Wągrzyca (cysticerkoza) 102 B75 Włośnica UE 103 wym. niżej ogółem 104 B95.3/G04.2;G00.1 105 A40.3 106 B95.3/(…) 107 B96.2/D59.3 108 wym. niżej 109 B96.3/G04.2;G00.0 110 A41.3 111 B96.3/(…) 112 G01;G04.2;G05.0; 113 G00.2-8;G04.2 114 G00.9;G04.2 115 G03 116 G04.0,8-9 117 J09 118 J10-J11 Malaria (zimnica)UE Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjna UE/20 inna określona i nie określona Zespół hemolityczno-mocznicowy w przebiegu zak. E. coli UE/21 Choroba wywołana przez Haemophilus influenzae, inwazyjna UE/PL 22 Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu w innych chorobach objętych MZ-56 /23 inne określone inne, nie określone Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone Zapalenie mózgu inne i nie określone Grypa ptaków typu A/H5 lub A/H5N1 u ludzi UE/Pl 24 Grypa UE/PL 119 ogółem u dzieci w wieku 0-14 lat różyczka wrodzona UE inne określone i nie określone 120 P35.0 121 P35.1-9 122 P37.1 123 P37.2 124 P37.3-9 125 U04 SARS-Zespół ostrej niewydolności oddechowej UE/24 126 T60 Zatrucia pestycydami - ostre 25 127 T61 128 T62.0 129 T62.1-2 130 T64 131 — 132 — 133 134 — — Wrodzone choroby wirusowe toksoplazmoza UE Inne wrodzone zakażenia i choroby pasożytnicze listerioza UE inne określone i nie określone Zatrucia naturalnie toksycznymi substancjami spożytymi jako pokarm 25 ryby, skorupiaki i inne produkty morza grzyby jagody i inne części roślin mikotoksyny Ostre zatrucia żywnością skażoną biologicznie i/lub chemicznie 25 Grypa wywołana nowym dioksyny polichlorowane bifenyle inne określone i nie określone ogółem 30 135 — wi-rusem A(H1N1) UE/PL u dzieci w wieku 0-14 lat Suma kontrolna 664 - 392 - UWAGI: Źródło: dane Urzędu Statystycznego w Kościanie wg liczby ludności ludność ogółem kobiety mężczyźni dzieci do lat 2 stan na dzień 30.06.2009 59 783 30 430 29 353 1 518 stan na dzień 30.06.2008 59 685 30 372 29 313 1 488 Sytuacja epidemiologiczna większości chorób zakaźnych na terenie naszego powiatu, podobnie jak w latach ubiegłych kształtowała się pomyślnie. Podobnie jak w latach poprzednich brak zachorowań na dur brzuszny, dury rzekome, czerwonkę, zatrucia pokarmowe enterotoksyną gronkowcową, toksyną botulinową, grzybami, jersiniozę. W roku 2009 wystąpiło 1 zachorowanie na ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu oraz 1 pneumokokowe zapalenie opon mózgowych. Nie zarejestrowano żadnego przypadku choroby meningokokowej ani też choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae. 3.2. Choroby szerzące się drogą pokarmową. Podobnie jak w latach poprzednich nie odnotowano na terenie powiatu rawickiego zachorowań na dur brzuszny, dury rzekome, czerwonkę, zatrucia pokarmowe enterotoksyną gronkowcową, toksyną botulinową, grzybami, jersiniozę. Nie zarejestrowano zachorowań na wzw typu A (brak też zachorowań w latach poprzednich). Wyraźnie spadła w stosunku do roku poprzedniego zapadalność na biegunki u dzieci do lat 2 – w roku 2009 zachorowań 14, zap. 922,3, w roku 2008 – zachorowań 50, zap. 3360,2. Wszystkie zachorowania, podobnie jak w latach poprzednich, były hospitalizowane, a każdy przypadek badany bakteriologicznie i wirusologicznie. Wszystkie spośród 14 zgłoszonych zachorowań na biegunki u dzieci do lat 2 zdiagnozowano jako wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy. Spadła zapadalność na salmonellozy jako pojedyncze zatrucia pokarmowe, w roku 2009 zachorowań 10, zap. 16,7, w roku 2008 zachorowań 14, zap. 23,5– wszystkie zachorowania zostały potwierdzone laboratoryjnie (wykres nr 1). Wykres nr 1. Zachorowania na salmonelozy w latach 2006-2009 31 14 14 14 12 10 10 9 8 Liczba zachorowań 6 4 2 0 2006 2007 2008 2009 W roku 2009 najwięcej zachorowań wywołanych zostało przez Salmonellę Enteritidis – 8, w przypadku dwóch zachorowań czynnikiem etiologicznym były odpowiednio Salmonella Typhimurium i Salmonella Infantis. 3.3. Wirusowe zapalenia wątroby. W roku 2009 odnotowano wzrost zachorowań na wzw typu B w stosunku do roku poprzedniego – w 2009 zachorowań 4, zap. 6,7, w 2008 zachorowanie 1, zap. 1,7. Wśród 4 zgłoszonych zachorowań 3 zdiagnozowano jako przewlekłe, 1 jako zachorowanie ostre. Żadne z zachorowań nie było wynikiem ekspozycji zawodowej. Wykres nr 2 – Zachorowania na wzw typu B w latach 2006-2009 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 5 5 4 Liczba zachorowań 1 2006 2007 2008 2009 Zarejestrowano 2 przypadki wirusowego zapalenia wątroby typu C, zdiagnozowane jako przewlekłe, w tym 1 u pracownika służby zdrowia. W obu przypadkach poza wykryciem przeciwciał swoistych dla HCV, stwierdzono obecność kwasu nukleinowego wirusa zapalenia wątroby typu C w materiale klinicznym. W roku 2009 zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na wzw inne nieokreślone. Podobnie jak w latach poprzednich nie odnotowano żadnego przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu A. 32 3.4. Zespół nabytego upośledzenia- AIDS W roku 2009 zarejestrowano 1 bezobjawowy stan zakażenia wirusem HIV. 3.5. Zachorowania na choroby zakaźne przeciwko którym prowadzi się szczepienia obowiązkowe i zalecane. W roku 2009 brak zachorowań na ostre porażenia wiotkie oraz brak zachorowań na odrę, Bardzo spadła zapadalność na różyczkę, w roku 2008 zachorowań 202, zap. 338,4, w roku 2009 zachorowań 37, zap. 61,9, (wszystkie 37 osób – w tym 11 kobiet i 26 mężczyzn – nie były szczepione p/różyczce) Dane dot. zachorowań na różyczkę przedstawia wykres nr 3. Wykres nr 3 – Zachorowania na różyczkę w latach 2006-2009 250 202 200 150 Liczba zachorowań 100 50 0 39 37 7 2006 2007 2008 2009 Liczba zachorowań na nagminne zapalenie przyusznic utrzymywała się na tym samym poziomie co w roku 2008 – zachorowań 3, zap. 5,0. Wszystkie zachorowania wystąpiły u osób nieszczepionych p/śwince, w wieku od 4 do 24 lat. W roku 2009 nie odnotowano na terenie powiatu rawickiego żadnego przypadku zachorowania na krztusiec, podczas gdy w latach poprzednich takie zachorowania występowały – w 2008 roku zachorowań 3, zap. 5,0, w roku 2007 zachorowań 12, zap. 20,2. Dane dot. zachorowań na krztusiec przedstawia wykres nr 4 33 Wykres nr 4 – Zachorowania na krztusiec w latach 2006-2009 12 12 10 8 Zachorowania na krztusiec 6 4 3 2 0 0 2006 0 2007 2008 2009 3.6. Inne choroby zakaźne. W roku 2009 nie wystąpiły zachorowania na salmonellozy pozajelitowe, brak zachorowań na kampylobakteriozę oraz zakażenia enterokrwotocznymi szczepami E. coli. Zapadalność na ospę wietrzną utrzymywała się na podobnym poziomie jak w roku 2008, jest jednak znacznie niższa niż w latach poprzednich. W roku 2009 zachorowań 287, zap. 480,1, w roku 2008 zachorowań 298, zap. 499,3, w roku 2007 zachorowań 398, zap. 668,7, w roku 2006 zachorowań 532, zap. 894,3. (wykres nr 5) Wykres nr 5 – Zachorowania na ospę wietrzną w latach 2006-2009 600 500 532 398 400 300 298 287 2008 2009 Liczba zachorowań 200 100 0 2006 2007 W roku 2009 zarejestrowano 3 zachorowania na boreliozę, zap. 5,0. czyli jedno mniej niż w roku poprzednim (rok 2008 – zachorowań 4, zap. 6,7) (tab. 1). Wszystkie zachorowania były przypadkami ambulatoryjnymi, nie wymagały hospitalizacji. W 1 przypadku podstawą rozpoznania były tylko objawy kliniczne, tj. rumień wędrujący w miejscu ukłucia, w 2 przypadkach otrzymano dodatnie wyniki badań laboratoryjnych. Do ukłucia przez kleszcza dochodziło w lasach i parkach powiatu rawickiego – wskazały 2 osoby, ponadto 1 osoba wskazała okolice Świeradowa Zdroju, powiat lubański, woj. dolnośląskie. 34 Tab.1. Borelioza (A69.2) w 2009 r. Zachorowania na boreliozę w roku 2009 Mężczyźni Kobiety Liczba Narażenie Wiek Miasto Wieś Razem Miasto Wieś Razem zachorowań zawodowe ogółem 0;4 5;9 10;14 15;19 20;29 30;39 40;49 50;59 60> Ogółem 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 3 - Leczenie H A - 1 2 3 3.7. Realizacja szczepień ochronnych. Realizacja programu szczepień ochronnych w roku 2009 odbywała się w 12 placówkach opieki zdrowotnej. Wśród placówek tych jest 1 oddział noworodkowy, 1 centrum dializ oraz 10 gabinetów lekarzy rodzinnych. Przestrzega się w dystrybucji szczepionek zachowania terminu ważności preparatów oraz zachowania łańcucha chłodniczego. W roku sprawozdawczym zarejestrowano 1 niepożądany odczyn poszczepienny. Odsetek populacji objętej programem szczepień ochronnych za rok 2009 wyniósł 98 %. 3.8 Zakażenia szpitalne i drobnoustroje alarmowe. Szczegółowy raport z działalności Szpitalnego Zespołu Kontroli Zakażeń Zakładowych Szpitala Powiatowego w Rawiczu Sp. z o.o. wykazał, iż w roku 2009 najwięcej badań na pacjenta wykonano w OIT, natomiast najmniej w oddziale ZOL. W ramach diagnostyki laboratoryjnej wyhodowano następujące „alert-patogeny”: E.coli ESBL, MRSA, Pseudomonas, Klebsiella, Acinetobacter, Rotawirusy, Streptococcus pneumoniae. 4. Działalność oświatowo-zdrowotna i promocja zdrowia. Oświata zdrowotna i promocja zdrowia swoją działalność prowadzi w ramach realizacji zadań wynikających z wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego, sytuacji epidemiologicznej, występujących problemów i potrzeb zdrowotnych społeczeństwa powiatu rawickiego. Prowadzone działania zdecydowanie zmierzały do poprawy kondycji zdrowotnej ludności i wypracowania zachowań prozdrowotnych. Zważywszy na fakt, że skuteczność działań wychowawczo-zdrowotnych zależy od warunków zewnętrznych i najbliższego środowiska, działania nasze były ukierunkowane przede wszystkim na współpracę z placówkami oświatowo-wychowawczymi, ochrony zdrowia, samorządami i instytucjami działającymi na terenie naszego powiatu. 35 W oparciu o wytyczone cele oraz potrzeby środowiska lokalnego w roku 2009 realizowano następujące zadania: 1. W celu zapobiegania chorobom zakaźnym kontynuowano program z zakresu profilaktyki HIV / AIDS. • Kontynuowano realizację Kampanii Multimedialnej pn. „Wróć bez HIV” zainicjowanej w 2008r. przez Krajowe Centrum ds. AIDS. W Polsce główną drogę zakażeń HIV stanowią obecnie ryzykowne zachowania seksualne. Najczęściej zakażają się osoby będące w grupach wiekowych od 18 do 29 lat oraz od 29 do 39 lat. Dlatego też kampania została skierowana przede wszystkim do osób młodych i aktywnych seksualnie. Osoby młode są też najbardziej mobilne, wyjeżdżają zarówno w celach zarobkowych, jak i turystycznych. Grupę tę charakteryzuje duża aktywność seksualna i gotowość do poszukiwania lub zmiany partnera seksualnego. Przekazy kampanii skierowano także do osób przemieszczających się na terenie kraju. Działaniami objęto media lokalne, firmy transportowe, Powiatowy Urząd Pracy w Rawiczu, Komendę Powiatową Policji w Rawiczu. • Przeprowadzono 3 konkursy: - konkursy na plakat: dla uczniów szkół gimnazjalny o zasięgu wojewódzkim oraz konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych o zasięgu powiatowym pn. „Nie daj szansy AIDS” (do konkursu dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych przystąpili uczniowie z 4 placówek, a do konkursu dla uczniów szkół gimnazjalnych uczniowie z 8 gimnazjów) - konkurs wiedzy dla Czytelników „Życia Rawicza”( w konkursie wzięło udział 18 czytelników). • Przeprowadzono, podobnie jak w latach poprzednich, szkolenie „Młodzieżowych Liderów Zdrowia kontra HIV”, przygotowujące młodzież do prowadzenia działań edukacyjnych wśród rówieśników. Młodzieżowi Liderzy Zdrowia mają bezpośredni kontakt z młodzieżą nie tylko w szkole, ale również w miejscach gdzie spędza wolny czas np. na dyskotekach i w rówieśniczych grupach nieformalnych i tam mogą wykorzystać zdobytą wiedzę w profilaktyce HIV/AIDS. w szkoleniu udział wzięło 13 uczniów z 6 szkół ponadgimnazjalnych (tj. ok. 86% szkół) • Przeprowadzono szkolenie z zakresu postępowania poekspozycyjnego, epidemiologii zakażeń dla pracowników Komendy Powiatowej Policji w Rawiczu. W szkoleniu uczestniczyło 45 policjantów. • Koordynując realizację programu stwierdzamy, że do programu przystąpiły wszystkie szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne. 36 Prowadzone działania były nagłaśniane w lokalnych mediach, na stronach internetowych Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Rawiczu a także Starostwa Powiatowego w Rawiczu. 3. Profilaktyka próchnicy i chorób przyzębia. W związku z występowaniem próchnicy i chorób przyzębia w celu dostarczenia uczniom II klas szkół podstawowych wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej oraz wyrobienie właściwych nawyków przeprowadzono program stomatologiczny pn. „Radosny Uśmiech. Radosna Przyszłość” – w którym wzięły udział wszystkie szkoły podstawowe (II klasy – 659 uczniów co stanowi 100%). Realizatorami programu byli wychowawcy klas II i pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania. W części placówek prowadzone działania zostały wzbogacone o tematykę związaną z wpływem fluoru na stan uzębienia. Realizując program wykorzystano posiadane materiały edukacyjne z poprzednich edycji. 4. W celu zmniejszenia występowania zagrożeń zdrowotnych w związku z rozpoczęciem nauki w szkole, przystąpiono do kolejnej edycji wojewódzkiego programu edukacyjnego „ Moje Dziecko Idzie do Szkoły”. Rozpoczęcie nauki w szkole to nowy etap w życiu małego człowieka, to nowe problemy i nowe zagrożenia wpływające na rozwój jego zdrowia. Obowiązki szkolne, zmiana środowiska, dodatkowe zajęcia zbiegają się z okresem intensywnego wzrostu. Czynniki te mogą mieć wpływ na zdrowie i prawidłowy rozwój. Świadomość wpływu różnych czynników na samopoczucie dziecka i umiejętne postępowanie może zapobiec lub znacznie złagodzić ich negatywne oddziaływanie na organizm. Program skierowany jest rodziców, opiekunów i uczniów klas „0” wszystkich szkół podstawowych i przedszkoli. Na terenie naszego powiatu program realizowały 3 szkoły podstawowe i 16 przedszkoli ( 100% placówek z oddziałami zerowymi). Przeprowadzono spotkania edukacyjne z rodzicami oraz zajęcia z dziećmi. Ogółem programem objęto – 650 przedszkolaków i ich rodziców. W ramach prowadzonych działań współorganizowano pięć festynów rodzinnych. Głównymi organizatorami były Przedszkole Nr 1 i 3 w Rawiczu, Przedszkole w Jutrosinie, Trzeboszu i Oddział Przedszkolny w Golinie Wielkiej. 5. Propagując zdrowy styl życia i kierując się tym, że wśród uczniów występuje brak przekonania o konieczności dbania o własne zdrowie od najmłodszych lat, przeprowadzono konkurs na komiks dla uczniów III i IV klas szkól podstawowych pn. „Dbamy o zdrowie od najmłodszych lat”. W konkursie wzięło udział 495 uczniów z 13 szkół . Do etapu powiatowego zgłoszono prace 41 uczniów. Uroczystość finałowa odbyła się w Domu Kultury w Rawiczu. Uczestniczyło w niej 201 osób. Program artystyczny przygotowali uczniowie ze Szkoły Podstawowej Nr 6 i dzieci z Przedszkola Nr 13 w Rawiczu. Mali artyści zaangażowali widzów do wspólnej zabawy. 6. W związku z niepokojącym wzrostem występowania chorób zależnych od diety, dotykających w znacznym stopniu populację dzieci i młodzieży przystąpiono do realizacji programu „Trzymaj Formę”. 37 Celem programu jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży poprzez promocje zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety w oparciu o indywidualną odpowiedzialność i wolny wybór jednostki. Program adresowany jest do młodzieży szkól gimnazjalnych. Do programu przystąpiły wszystkie szkoły. Uczestniczyło 1957 uczniów ze szkół gimnazjalnych, co stanowi 81,1% oraz 40 uczniów szkoły podstawowej tj. 100% uczniów z klasy V i VI ze szkoły, która realizowała program, a co stanowi 2,8% ogółu uczniów klas V i VI. 7. Przystąpiono także do realizacji Projektu PL 0432 pn. „Bądźmy zdrowi - wiemy więc działamy”, którego celem bezpośrednim jest również zmniejszenie liczby dzieci i młodzieży narażonych na nadwagę, otyłość i choroby dietozależne na trenie województwa wielkopolskiego, a celem ogólnym jest poprawa stanu zdrowia populacji dzieci i młodzieży w Polsce. Grupę docelową stanowią dzieci sześcioletnie i ich rodzice, młodzież gimnazjalna wraz z rodzicami oraz ogół społeczeństwa. W ramach działań przeprowadzono 2 szkolenia, których odbiorcami byli dyrektorzy szkół gimnazjalnych i przedszkoli oraz koordynatorzy działań prozdrowotnych w placówkach oświatowych. 8. W ramach przeciwdziałania palenia tytoniu oraz zmniejszenia ilości zachorowań, inwalidztwa zdrowotnego i zgonów wynikających z palenia tytoniu poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy przystąpiono do realizacji krajowego „Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce” oraz programu edukacji przedszkolnej pn. „Czyste Powietrze Wokół Nas”. Realizując zadania włączono się w obchody ogólnokrajowych kampanii interwencyjnych z okazji „Światowego Dnia bez Tytoniu” i „Światowego Dnia Rzucania Palenia”, kampanii pn. „Papierosy Pożerają Cię Żywcem”, przeprowadzono konkurs „Palić, nie palić oto jest pytanie” oraz szkolenie Młodzieżowych Liderów Zdrowia. Większość realizowanych przedsięwzięć miało charakter masowy i obejmowało zasięgiem szeroką grupę odbiorców. • „Światowy Dzień bez Tytoniu” - zorganizowano happening, w którym uczestniczyły dzieci z 5 rawickich przedszkoli oraz udział wzięli uczniowie 2 szkół podstawowych i gimnazjów (250 uczniów i przedszkolaków). Podczas happeningu odbył się konkurs na najlepsze działania artystyczne. Impreza miała na celu wywołanie aktywnych postaw antynikotynowych, zachęcenie społeczeństwa do działań, które mogą wpłynąć na zmianę sposobu życia palaczy. „Światowy Dzień Rzucania Palenia” - przeprowadzono akcję „Rzuć Palenie Razem z Nami" – w ramach realizacji przedsięwzięcia uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Gościejewicach przygotowali transparenty, hasła, rysunki, ulotki, wierszyki i przemaszerowali ulicami swojej miejscowości. Przeprowadzono również konkurs plastyczny o tematyce antynikotynowej i zdrowego stylu życia. • Kampania pn. „Papierosy Pożerają Cię Żywcem” głównym celem kampanii jest przekonanie Polaków do rzucania palenia tytoniu oraz do zaprzestania palenia w obecności dzieci - kampania o charakterze medialnym: nawiązano współpracę z lokalną TV, która emitowała przekazane spoty reklamowe. Do działań włączyło się Szkolne Koło PCK działające przy ZSR w Bojanowie. Na wystawy 38 sklepowe trafiły wykonane przez młodzież tematyczne rysunkiakcja o zasięgu gminnym. • Szkolenie Młodzieżowych Liderów Zdrowia po raz pierwszy przeprowadzono szkolenie „Młodzieżowych Liderów Zdrowia” przygotowujące młodzież do prowadzenia działań edukacyjnych wśród rówieśników z zakresu profilaktyki antynikotynowej. Przeprowadzono zajęcia warsztatowe w celu poznania i ustalenia najskuteczniejszych sposobów odmawiania w sytuacji pojawienia się propozycji zachowań związanych z używaniem i nadużywaniem środków uzależniających. Podczas zajęć wspólnie z młodzieżą dokonano analizy sytuacji człowieka chcącego zachować zdrowie i mającego prawo wymagać stworzenia i zabezpieczenia podstawowych warunków do zachowywania się zgodnie z wymogami zdrowia. Określono jaki powinien być „młodzieżowy lider zdrowia”. Szkolenie przeprowadzono przy współudziale Gimnazjum Nr 1 w Rawiczu. Konkurs plastyczny na logo dla uczniów klas V szkół podstawowych pn. „Palić, nie palić oto jest pytanie”. Do konkursu przystąpiło 13 szkół co stanowi 65,2%. Prowadzono badania ankietowe z zakładach pracy oraz wśród położnic. W ramach profilaktyki tytoniowej podjęto także działania o charakterze informacyjno edukacyjnym.. Za szczególnie ważną uznano zwłaszcza edukację prowadzoną wśród dzieci młodzieży. Wzorem lat ubiegłych, celem dotarcia do szerokiego grona odbiorców zapraszano do udziału w akcjach przedstawicieli środków masowego przekazu. Prowadzone działania były nagłaśniane w lokalnej prasie, telewizji i na stronach internetowych Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Rawiczu, a także Starostwa Powiatowego w Rawiczu. Akcje Ponadto przeprowadzono akcje i inne działania prozdrowotne: • wspierano Szkoły Promujące Zdrowie • zapobieganie zatruciom pokarmowym - pałeczki salmonelli, • minimalizowanie ryzyka zakażenia gryp • kontynuacja działań w placówkach oświatowych z zakresu profilaktyki nowotworowej Powyższe tematy realizowane były przy współudziale dyrektorów szkół, pracowników ochrony zdrowia, władz samorządowych, kościoła i mediów lokalnych 39