Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna.
Transkrypt
Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna.
Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 1 Tytuł: Badanie właściwości sodu Odczynnik: • Sód metaliczny Sprzęt: • Szkiełko zegarkowe Obserwacje: • Metal lekki o srebrzystej barwie • Ma metaliczny połysk • Jest bardzo miękki , można kroić go nożem • Inne właściwości (wartościowość I, elektroujemność 0.9, gęstość 0,97 g/cm3, temp. topnienie 97,81 0C, temp. wrzenia 882,9 0C PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 2 Tytuł: Reakcja sodu z wodą Odczynniki: • Sód , woda destylowana, fenoloftaleina Sprzęt: • Probówka, lejek, zlewka, bibuła filtracyjna do osuszenia sodu, folia aluminiowa {sód należy osuszyć i umieścić w perforowanej folii aluminiowej} Obserwacje: • Sód gwałtownie reaguje z wodą • Wydziela się bezbarwny, palny gaz • Roztwór zabarwia się na malinowo Wnioski: Sód reaguje z woda tworząc wodorotlenek sodu 2 Na + 2 H 2O → 2 NaOH + H 2 ↑ PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 3 Tytuł: Porównanie właściwości sodu i potasu Odczynniki: • Metaliczny sód , metaliczny potas, woda destylowana, fenoloftaleina Obserwacje: • Reakcje przebiegają bardzo gwałtownie, pojawia się malinowe zabarwienie, wydziela się gaz. Wniosek: • W reakcjach tych powstają zasady i wydziela się wodór. • Reakcje tych metali z wodą są egzoenergetyczne – oba metale w trakcie reakcji ulegają stopieniu, przyjmując kształt kulki • K reaguje gwałtowniej z wodą niż Na . (Można to wytłumaczyć w oparciu o konfigurację elektronową Na, K. Elektron walencyjny potasu jest bardziej oddalony od jądra ( jest na powłoce N) czyli jest słabiej przyciągany przez jadro – łatwiej więc odrywa się od atomu podczas reakcji z innymi pierwiastkami czy związkami chemicznymi. Aktywność litowców rośnie wraz ze wzrostem promienia atomowego od litu do fransu). PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 4 Tytuł: Barwienie płomienia przez związki litowców i berylowców.. Odczynniki: • Roztwory soli LiCl, NaCl, KCl, CaCl2 Sprzęt: • Pręcik platynowy, palnik, Obserwacje: • W każdym przypadku obserwujemy charakterystyczne zabarwienie płomienia. Wnioski: • Związki litu barwią się na kolor karminowy • Związki sodu barwią się na kolor żółty • Związki potasu barwią się na kolor fioletowy • Związki wapnia barwią płomień na kolor ceglastoczerwony ( w wysokich temp. płomienia sole litowców i berylowców wyparowują a ich pary pobudzone do świecenia zabarwiają płomień w charakterystyczny sposób. Ta właściwość jest stosowana do wykrywania litowców i berylowców w różnych materiałach i do produkcji ogni sztucznych. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 5 Tytuł: Badanie właściwości wodorotlenku sodu. Odczynniki: • Granulki wodorotlenku sodu, woda, bibuła Sprzęt: • Statyw, probówka, szkiełko zegarkowe Obserwacje: • Wodorotlenek sodu to białe ciało stałe • Dobrze rozpuszcza się w wodzie, czemu towarzyszy wydzielanie ciepła • Stały wodorotlenek sodu pochłania wodę i reaguje ze szkłem, niszczy bibułę i działa żrąco na skórę Wniosek: • Wodorotlenek sodu należy przechowywać w szczelnie zamkniętych plastikowych naczyniach, nie dotykamy granulek NaOH gołymi rękoma. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 6 Tytuł: Reakcja zobojętniania zasady sodowej kwasem solnym. Odczynniki: • Roztwór NaOH, fenoloftaleina, roztwór HCl Sprzęt: • Kolbka płaskodenna, biureta, statyw Obserwacje: • Roztwór zabarwił się na malinowo, co potwierdza obecność jonów OH – • Dodanie kwasu spowodowało odbarwienie roztworu, czyli znikniecie tych jonów. Wniosek: Zaszła reakcja zobojętniania polegająca na łączeniu się jonów wodoru H+ z jonami wodorotlenowymi OH – i powstaniu niezdysocjowanych cząsteczek wody. Zapis cząsteczkowy Zapis jonowy Skrócony zapis reakcji PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 7 Tytuł: Reakcja węglanu wapnia z kwasem solnym Odczynniki: • Węglan wapnia, rozcieńczony kwas solny, woda wapienna. Sprzęt: • Probówki, statywy, korek z rurką odprowadzającą Obserwacje: • Reakcja przebiega gwałtownie • Wydziela się gaz, który powoduje zmętnienie wody wapiennej Wnioski: • Wydzielający się CO2 powoduje zmętnienie wody wapiennej co skutkiem powstania trudno rozpuszczalnego osadu CaCO3 CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + CO2 ↑ + H2O CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O CaCO3 + H2O + CO2 → Ca(HCO3)2 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 8 Tytuł: Rozkład termiczny wapieni Odczynniki: • Wapień, woda wapienna Sprzęt: • Probówki, korek z rurką odprowadzającą, palnik. Obserwacje: • W wyniku ogrzewania na dnie pierwszej probówki powstaje biały proszek • Wydziela się bezbarwny gaz powodujący zmętnienie wody wapiennej. Wnioski: • Zaszła reakcja chemiczna: CaCO3 → CaO + CO2↑ Powstał tlenek wapnia którego nazwa potoczna to wapno palone PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 9 Tytuł: Gaszenie wapna palonego Odczynniki: • Tlenek wapnia, woda, fenoloftaleina Sprzęt: • Parowniczka Obserwacje: • Reakcja zachodzi bardzo energicznie, • Wydziela się ciepło, • Roztwór barwi się na malinowo. Wnioski: • Zaszła reakcja: CaO + H2O → Ca(OH)2 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Opracowała: mgr Agata Wiśniewska Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna. Doświadczenie 10 Tytuł: Prażenie gipsu krystalicznego (odwadnianie gipsu) Odczynniki: • Kryształki gipsu Sprzęt: • Probówka, palnik Obserwacje: • Na ściankach probówki skrapla się para wodna, • Pozostaje biały lub szary proszek. Wnioski: • Zaszła reakcja: 2(CaSO4 x 2H2O) → Ca(SO4)2 x H2O + 3H2O↑ Doświadczenie 11 Tytuł: Otrzymywanie wodorotlenku magnezu Odczynniki: • Tlenek magnezu (proszek), woda destylowana, fenoloftaleina Sprzęt: • Probówka Obserwacje: • Tlenek magnezu przereagował z wodą • Roztwór zabarwia się na malinowo Wnioski: Tlenek magnezu reaguje z wodą tworząc wodorotlenek magnezu MgO + H 2O → Mg (OH ) 2 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com