psychologia - Instytut Psychologii UŚ

Transkrypt

Uniwersytet Śląski
Wydział Pedagogiki i Psychologii
Instytut Psychologii
Pakiet Informacyjny
ECTS
dla kierunku
PSYCHOLOGIA
Katalog przedmiotów / modułów
w roku akademickim 2012/2013
2
SPIS TREŚCI
I.
ECTS - EUROPEJSKI SYSTEM TRANSFERU PUNKTÓW I KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI
(KRK) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3
II.
INFORMACJE O UCZELNI ---------------------------------------------------------------------------------------------- 5
III.
WYDZIAŁ PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII ------------------------------------------------------------------------- 7
IV.
INSTYTUT PSYCHOLOGII ---------------------------------------------------------------------------------------------- 8
V.
PROGRAM STUDIÓW I PUNKTY ECTS NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA -------------------------------- 9
V .1.
OGÓLNE INFORMACJE O STUDIACH PSYCHOLOGICZNYCH ....................................................................... 9
V.2.
KRYTERIA KWALIFIKACJI NA STUDIA MAGISTERSKIE Z PSYCHOLOGII .................................................... 9
V.3.
OGÓLNE ZASADY STUDIOWANIA W SYSTEMIE ECTS NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA .............................. 10
V.4.
PROGRAMY STUDIÓW OBOWIĄZUJĄCY W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013
STUDENTÓW II – V ROKU (REALIZOWANY OD ROKU AKADEMICKIEGO 2007/2008) ............................... 12
V.5.
PROGRAM STUDIÓW OBOWIĄZUJĄCY W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013
STUDENTÓW I ROKU (REALIZOWANY OD ROKU AKADEMICKIEGO 2012/2013, UWZGLĘDNIAJĄCY
WYMAGANIA KRAJOWYCH RAM KWALIFIKACJI) ................................................................................... 16
VI.
KATALOG PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W ROKU AKADEMICKIM 2012/2032 --------------------------------- 19
VI.1.
ROK I, SEMESTR PIERWSZY .................................................................................................................... 22
VI.3. ROK II, SEMESTR TRZECI ........................................................................................................................ 23
VI.4. ROK II, SEMESTR CZWARTY .................................................................................................................... 35
VI.5. ROK III, SEMESTR PIĄTY ......................................................................................................................... 45
VI.6. ROK III, SEMESTR SZÓSTY ...................................................................................................................... 60
VI.7. ROK IV, SEMESTR SIÓDMY ...................................................................................................................... 92
VI.8. ROK IV, SEMESTR ÓSMY ........................................................................................................................ 110
VI. 9. ROK V, SEMESTR DZIEWIĄTY ................................................................................................................ 133
VI.10. ROK V, SEMESTR DZIESIĄTY................................................................................................................. 155
VII.
SEMINARIA MAGISTERSKIE ----------------------------------------------------------------------------------------------- 156
3
I.
ECTS - EUROPEJSKI SYSTEM TRANSFERU PUNKTÓW I KRAJOWE RAMY
KWALIFIKACJI (KRK)
WPROWADZENIE
Komisja Europejska promuje współpracę pomiędzy uczelniami, uznając jej znaczenie dla podnoszenia poziomu kształcenia a dominującym elementem tej współpracy są wyjazdy studentów na studia zagraniczne. W
celu promowania tej współpracy opracowany został tzw. Europejski System Transferu Punktów (European
Credit Transfer System ECTS), majacy przyczynic sie do udoskonalenia procedur i szerszego uznawania
studiów odbywanych za granica. ECTS pozwala w sposób jasny przedstawić zasady odbywania i zaliczania
studiów, ułatwia instytucjom uznawanie osiągnięć studentów w nauce (dzięki powszechnie zrozumiałym
"miernikom" - punktom i stopniom) a także umożliwia "przekładanie" czy właściwą interpretację zasad obowiązujących w systemach szkolnictwa wyższego innych krajów.
Podstawą systemu ECTS są trzy następujące elementy "rdzeniowe": informacja (o programie zajęć i osiągnięciach studenta w nauce), porozumienie o programie zajęć (pomiędzy współpracującymi uczelniami i
studentem) oraz stosowanie punktów ECTSu (określających "ilość" pracy, jaką musi wykonać student, aby
uzyskać zaliczenie).
PODSTAWOWE ELEMENTY W ECTS
Te trzy (wymienione wyżej) podstawowe elementy odpowiadają w praktyce trzem kluczowym dokumentom; są to: pakiet informacyjny, formularz zgłoszeniowy/porozumienie o programie zajęć i wykaz zaliczeń.
Podkreślić tu należy, że w praktyce o realizacji ECTSu decydują przede wszystkim studenci, nauczyciele i
uczelnie, którym zależy na tym by studia za granicą stały się integralną częścią kształcenia. Sam w sobie,
ECTS w żaden sposób nie reguluje treści, struktury czy ekwiwalencji programów studiów; są to zagadnienia
dotyczące jakości kształcenia, a jako takie powinny zostać rozstrzygnięte przez same uczelnie w momencie
ustalania zasad współpracy, w formie porozumień dwu- lub wielostronnych. "Kodeks dobrych rozwiązań", jakim jest ECTS, stanowi jedynie instrument pozwalający im jasno przedstawić zasady odbywania i
zaliczania studiów za granicą.
Pełne uznawanie studiów oznacza, że okres studiów odbyty za granicą (w tym egzaminy i inne formy oceny) zastępuje porównywalny okres studiów w uczelni macierzystej (w tym egzaminy lub inne formy oceny),
niezależnie od tego, że treść uzgodnionego materiału studiów odbywanych za granicą może się różnić od
programu w uczelni macierzystej.
Do ECTSu uczelnie przystępują na zasadzie dobrowolności, jego stosowanie opiera się na wzajemnym zaufaniu pomiędzy współpracującymi ze sobą uczelniami i każda uczelnia sama wybiera sobie partnerów do tej
współpracy.
ECTS gwarantuje przejrzystość zasad zaliczania studiów poprzez następujące elementy: 1) punkty ECTS
stanowiące wartość liczbową przyporządkowaną poszczególnym przedmiotom i określające "ilość pracy",
jaką musi wykonać student, aby uzyskać zaliczenie z danego przedmiotu; 2) pakiet informacyjny, który
zawiera - adresowane do studentów i nauczycieli - informacje na temat uczelni, instytutów/wydziałów, organizacji i struktury studiów oraz przedmiotów; 3) wykaz zaliczeń, przedstawiający osiągnięcia studenta w
nauce w sposób przekrojowy, łatwy do zrozumienia i "przełożenia" z systemu zaliczeń obowiązującego w
jednej uczelni na system funkcjonujący w innej uczelni; 4) porozumienie o programie zajęć - obowiązujące zarówno uczelnię macierzystą i zagraniczną, jak i studenta - które określa program zajęć, w jakich uczestniczyć ma student oraz liczbę punktów ECTS, jaka ma być przyznana za ich zaliczenie;
Studenci odbywający studia za granicą powinni mieć możliwość wyboru zajęć spośród pełnego zakresu
przedmiotów oferowanych w danym instytucie/wydziale (w tym w ramach studiów doktoranckich).
ECTS umożliwia również kontynuację studiów za granicą. Student nie musi wracać do swej uczelni macierzystej po odbyciu okresu studiów za granicą, może starać się uzyskać dyplom w tej uczelni albo nawet
przenieść do trzeciej uczelni. Uczelnie same podejmują decyzje w tym zakresie i określają warunki.
PUNKTY ECTS
Punkty ECTSu są wartością liczbową (od 1 do 60) przyporządkowaną poszczególnym przedmiotom na podstawie ilości pracy, jaką musi wykonać student, aby je zaliczyć. Odzwierciedlają one ilość pracy, jakiej
wymaga każdy przedmiot w stosunku do całkowitej ilości pracy, jaką musi wykonać student, aby zaliczyć
pełny rok akademicki studiów w danej uczelni (wykłady, ćwiczenia praktyczne, seminaria itp. oraz egzaminy lub inne formy oceny). Podstawą jest więc "całkowita ilość pracy" studenta a nie jedynie godzinowy wy-
4
miar zajęć. Ilości pracy w całym roku akademickim odpowiada 60 punktów, na semestr przypada zazwyczaj
około30.
ZASADY PRZYZNAWANIA PUNKTÓW STUDENTOM
Punkty ECTSu przyporządkowywane są przedmiotom, natomiast przyznawane są studentom, którzy spełnili
wymogi niezbędne do ich zaliczenia. Studenci nie otrzymują punktów za samo uczestnictwo w zajęciach,
ale muszą uzyskać zaliczenie zgodnie z kryteriami oceny obowiązującymi w uczelni zagranicznej.
Wykaz zaliczeń przygotowywany przez uczelnię zagraniczną stanowi podstawowy dokument uprawniający
studenta do ubiegania się o zaliczenie okresu studiów za granicą oraz "przeniesienie" punktów ECTS; stanowi także potwierdzenie faktu odbycia studiów za granicą dla przyszłych pracodawców.
SKALA OCEN WG ECTS:
stopień ECTS
A
B
C
D
E
F
stopień polski
5
4,5
4,0
3,5
3,0
2,0
KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI DLA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO (KRK)
W roku akademickim 2012/2013 studenci I roku realizują program studiów opracowany zgodnie z wymaganiami KRK.
Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego jest to metoda opisu kształcenia przez określenie
efektów kształcenia, kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie szkolnictwa wyższego. Pozwala na
przedstawienie wymagań jakim powinien sprostać student po ukończeniu nauki w ramach danego cyklu
kształcenia.
Poniżej wyjaśnienie głównych pojęć dotyczących systemu KRK:
efekty kształcenia — zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskanych w procesie kształcenia przez osobę uczącą się;
kwalifikacje — efekty kształcenia, poświadczone dyplomem, świadectwem, certyfikatem lub innym dokumentem wydanym przez uprawnioną instytucję potwierdzającym uzyskanie zakładanych
obszar kształcenia — zasób wiedzy i umiejętności z zakresu jednego z obszarów wiedzy określonych w
przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i
tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z poźn. zm.3).
5
II.
INFORMACJE O UCZELNI
UNIWERSYTET ŚLĄSKI
Adres:
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Polska.
Tel.: (+48 32) 359 24 00;
Fax: (+48 32) 359-96-05;
http:// www.us.edu.pl
WŁADZE UCZELNI
Rektor:
prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś
Prorektor ds. Finansów i Rozwoju:
prof. zw. dr hab. Stanisław Kucharski
Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Gospodarką:
prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk
Prorektor ds. Kształcenia i Stuentów:
prof. UŚ dr hab. Ryszard Koziołek
Prorektor ds. umiędzynarodowienia, współpracy z otoczeniem i promocji; dr hab. Mirosław Nakonieczny
OGÓLNE INFORMACJE O UNIWERSYTECIE ŚLĄSKIM
Uniwersytet Śląski założony został w 1968 jako 9 tego typu placówka w Polsce. Zalążkiem Uczelni była
Filia Uniwersytetu Jagiellońskiego, która powstała w Katowicach w 1963, oraz działająca od 1948 roku (a
której historia sięga 1928 roku) Wyższa Szkoła Pedagogiczna. Filię tworzył początkowo tylko Wydział Matematyczny, w 1966 roku otwarty został Wydział Prawa. Rodzime środowisko w zakresie nauk humanistycznych tworzył od 1934 roku również Instytut Śląski, placówka o wyłącznie naukowym charakterze, niepodejmująca zadań pedagogicznych. Uniwersytet Śląski powstał jako uczelnia składająca się z 4 wydziałów:
Matematyki, Fizyki i Chemii, Wydziału Prawa i Administracji, Humanistycznego i Wydziału Techniki.
Obecnie Uniwersytet Śląski jest dużą, samodzielną uczelnią - składa się z 12 wydziałów oraz 8 jednostek
międzywydziałowych, usytuowanych w sześciu miastach regionu: Katowicach, Sosnowcu, Cieszynie, Chorzowie, Jastrzębiu Zdroju i Rybniku. Kadrę naukowo - dydaktyczną stanowi około 2000 pracowników, w
tym 200 profesorów, 302 doktorów habilitowanych, 1095 doktorów. Społeczność studencką stanowi ponad
37 000 studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych I, II i III stopnia oraz studiów podyplomowych.
Studia w Uniwersytecie Śląskim prowadzone są na 41 kierunkach i 100 specjalnościach.
KALENDARZ ROKU AKADEMICKIEGO
Rok akademicki podzielony jest na dwa semestry. Semestr zimowy zaczyna się 1-go października i trwa do
końca drugiej dekady stycznia, kiedy to zaczynają się egzaminy sesji zimowej. Sesja poprawkowa trwa od
połowy lutego do połowy marca. Semestr letni zaczyna się w połowie lutego i trwa do początku czerwca.
Krótkie, około tygodniowe przerwy przypadają na święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy. W pierwszej
dekadzie czerwca rozpoczyna się letnia sesja egzaminacyjna, która trwa do końca tego miesiąca. Sesja poprawkowa jest w miesiącu wrześniu. Od czerwca do końca września nie prowadzi się wykładów i ćwiczeń.
ORGANIZACJA ROKU AKADEMICKIEGO 2012/2013
(na podstawie Zarządzenia nr 15 /2012 z dnia 12 marca 2012 r. Rektora Uniwersytetu Śląskiego w sprawie organizacji
roku akademickiego 2012/2013)
SEMESTR ZIMOWY
01.10.2012 – 17.02.2013
w tym:
zajęcia dydaktyczne
wakacje zimowe
zajęcia dydaktyczne c.d.
egzaminacyjna sesja zimowa
przerwa międzysemestralna
egzaminacyjna sesja poprawkowa semestru zimowego
01.10.2012 - 21.12.2012
22.12.2012 - 02.01.2013
03.01.2013 - 27.01.2017
28.01.2013 - 10.02.2013
11.02.2013 - 17.02.2013
18.02.2013 - 15.03.2013
6
SEMESTR LETNI
18.02.2013 - 30.09.2013
w tym:
zajęcia dydaktyczne
wakacje wiosenne
zajęcia dydaktyczne c.d.
egzaminacyjna sesja letnia
egzaminacyjna sesja poprawkowa semestru letniego
wakacje letnie (w tym minimum 4 tygodnie nieprzerwanych wakacji letnich, praktyki zawodowe)
18.02.2013 – 27.03.2013
28.03.2013 - 02.04.2013
03.04.2013 - 09.06.2013
10.06.2013 - 30.06.2013
02.09.2013 - 25.09.2013
01.07.2013 - 30.09.2013
Dodatkowymi dniami wolnymi od zajęć dydaktycznych są: 2 listopada 2012 r. oraz 2 i 31 maja 2013 r.
WYKAZ PROWADZONYCH PROGRAMÓW STUDIÓW
Informacja dostępna na stronie http://www.us.edu.pl
ZASADY REKRUTACJI / ZAPISÓW NA STUDIA
Uniwersytet Śląski przyjmuje kandydatów na I rok studiów stacjonarnych i niestacjonarnych w ramach limitów przyjęć oraz w drodze postępowania kwalifikacyjnego ustalonych przez Senat dla poszczególnych kierunków studiów. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie http://www.us.edu.pl
NAJWAŻNIEJSZE PRZEPISY UCZELNIANE
Informacje dotyczące
http://www.us.edu.pl
obowiązujących
w
Uniwersytecie
przepisów
dostępne
są
na
stronie
7
III.
WYDZIAŁ PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII
Adres 40-126 Katowice, ul. M.Grażyńskiego 53
Tel
+48 32 3599700, +48 32 3599709
Tel/fax +48 32 3599811
e-mail:
[email protected]
Wydział Pedagogiki i Psychologii pod tą nazwą istnieje od 1976 roku. Korzenie swoje ma w istniejącym od
początku Uniwersytetu Wydziale Humanistycznym.
STRUKTURA ORGANIZACYJNA WYDZIAŁU PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII:
INSTYTUT PEDAGOGIKI
Katedra Edukacji Muzycznej i Arteterapii
Katedra Pedagogiki Specjalnej
Katedra Pedagogiki Społecznej
Katedra Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Pedagogiki Mediów
Zakład Dydaktyki Ogólnej
Zakład Pedagogiki Twórczości i Ekspresji Dziecka
Zakład Podstaw Pedagogiki i Historii Wychowania
Zakład Teorii Wychowania
INSTYTUT PSYCHOLOGII
Katedra Psychologii Pracy i Organizacji
Katedra Psychologii Społecznej i Środowiskowej
Zakład Psychologii Klinicznej i Sądowej
Zakład Psychologii Rozwoju i Wychowania
Zakład Psychologii Ogólnej
Zakład Psychologii Zdrowia i Jakości Życia
Laboratorium Psychologiczne
CENTRUM PRZYGOTOWANIA PEDAGOGICZNEGO
BIBLIOTEKA WYDZIAŁU PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII
WŁADZE WYDZIAŁU
Dziekan
Prodziekan ds Nauki
Prodziekan ds Studiów Stacjonarnych
Prodziekan ds Studiów Niestacjonarnych
Prof. zw. dr hab. Stanisław Juszczyk
Prof. UŚ dr hab. Katarzyna Krasoń
Dr hab. Beata Mazepa-Domagała
Dr hab. Teresa Wilk
8
IV.
INSTYTUT PSYCHOLOGII
Instytut Psychologii został utworzony w roku 1974 jako jednostka organizacyjna Wydziału Nauk Społecznych. W roku 1976 Instytut, obejmujący sześć zakładów, wszedł w skład powstałego wówczas Wydziału
Pedagogiki i Psychologii. Pierwszym dyrektorem Instytutu Psychologii była doc. dr hab. Wilhelmina Wosińska. W roku 1984 jej funkcję przejęła prof. dr hab. Zofia Ratajczak. W tym samym roku nastąpiła likwidacja
Instytutu, w miejsce którego utworzono cztery samodzielne jednostki organizacyjne: Katedrę Psychologii
Ogólnej i Psychologii Pracy, Katedrę Psychologii Rozwojowej i Wychowawczej, Katedrę Społecznej Psychologii Kształcenia oraz Katedrę Psychologii Klinicznej. W roku 1994 na Wydziale Pedagogiki i Psychologii przywrócono strukturę instytutową. W skład Instytutu Psychologii weszły ww. katedry, przy czym w
dwóch przypadkach nastąpiła zmiana nazwy – w roku 1993 Katedra Psychologii Rozwojowej i Wychowawczej została przemianowana na Katedrę Psychologii Zdrowia i Rozwoju Człowieka, zaś w roku 1996 Katedra Społecznej Psychologii Kształcenia zmieniła nazwę na: Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii
Kształcenia. Od roku 2005 strukturę Instytutu tworzyły 4 katedry i 2 zakłady: Katedra Psychologii Klinicznej i Sądowej, Katedra Psychologii Ogólnej i Psychologii Pracy, Katedra Psychologii Zdrowia i Rozwoju
Człowieka, Katedra Psychologii Społecznej i Środowiskowej, Zakład Psychologii Ogólnej, Zakład Społecznej Psychologii Płci. W wyniku dalszych przekształceń, aktualną strukturę Instytutu Psychologii tworzą 2
katedry (Katedra Psychologii Pracy i Organizacji i Katedra Psychologii Społecznej i Środowiskowej) oraz 4
zakłady (Zakład Psychologii Klinicznej i Sądowej, Zakład Psychologii Ogólnej, Zakład Psychologii Rozwoju i Wychowania, Zakład Psychologii Zdrowia i Jakości Życia).
Badania naukowe w Instytucie Psychologii prowadzone są w ramach ogólnego tematu: „PSYCHOLOGICZNE
ASPEKTY FUNKCJONOWANIA CZŁOWIEKA W OBLICZU ZMIAN W JEGO ŚRODOWISKU SPOŁECZNYM, TECHNOLOGICZNYM I NATURALNYM”.
Specyfiką ośrodka psychologii w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach jest ukierunkowanie działalności na
rozwiązywanie problemów praktycznych w takich dziedzinach działalności jak: szeroko rozumiana ochrona
zdrowia, oświata, funkcjonowanie rodziny problematyka sądowa i penitencjarna oraz organizacja i zarządzanie.
WŁADZE INSTYTUTU
Dyrektor
Z-ca Dyrektora ds. Ogólnych
Z-ca Dyrektora ds. Dydaktycznych
Dr hab. Zbigniew Spendel
Dr Maciej Janowski
Dr Joanna Mateusiak
Kierownik Katedry Psychologii Pracy i Organizacji
Kierownik Katedry Psychologii Społecznej i Środowiskowej
Kierownik Zakładu Psychologii Klinicznej i Sądowej
Kierownik Zakładu Psychologii Ogólnej
Kierownik Zakładu Psychologii Rozwoju i Wychowania
Kierownik Zakładu Psychologii Zdrowia i Jakości Życia
Kierownik Laboratorium Psychologicznego
Prof. dr hab. Barbara Kożusznik
Prof. dr hab. Eugenia Mandal
Prof. UŚ. dr hab. Jan M. Stanik
Dr hab. Zbigniew Spendel
Prof.dr hab. Yuri Karandashev
Prof. UŚ. dr hab. Małgorzata Górnik-Durose
Dr Maciej Janowski
KONTAKT
ADRES
Tel.
e-mail:
40-126 Katowice,
+48 0-32 3599739,
[email protected]
ul. M. Grażyńskiego 53
Fax: +48 0-32 3589813
http://www.ip.us.edu.pl
KOORDYNATOR ECTS DLA KIERUNKU PSYCHOLOGIA
Dr Joanna Mateusiak;
Instytut Psychologii; Wydział Pedagogiki i Psychologii; Uniwersytet Śląski;
ul. M. Grażyńskiego 53; 40-126 Katowice.
Tel. +48 0-32-3599739; fax. +48 0-32-3589813; e-mail: [email protected].
9
V.
PROGRAM STUDIÓW I PUNKTY ECTS NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA
V .1. OGÓLNE INFORMACJE O STUDIACH PSYCHOLOGICZNYCH
Studia w zakresie psychologii trwają pięć lat i kończą się uzyskaniem tytułu magisterskiego. Program studiów obejmuje:
a) podstawową wiedzę teoretyczną i empiryczną z zakresu psychologii ogólnej (procesy poznawcze,
emocje, motywacja, osobowość, różnice indywidualne), psychologii społecznej i psychologii rozwoju człowieka,
b) przygotowanie metodologiczne (metodologia badań psychologicznych, metody statystyczne, metody
diagnozy psychologicznej, elementy psychometrii),
c) podstawowe przygotowanie zawodowe w zakresie dwóch wybranych profili / ścieżek zawodowych,
spośród takich jak:
‐ psychologia kliniczna człowieka dorosłego,
‐ psychologia sądowa,
‐ psychologia pracy i organizacji,
‐ psychologia wychowawczo-kliniczna dzieci i młodzieży,
‐ psychologia zdrowia i jakości życia
d) przedmioty fakultatywne
e) szereg przedmiotów uzupełniających (filozofia z elementami logiki, biologiczne podstawy zachowania, technologia informacyjna, lektorat języka angielskiego).
Podstawowe cele kształcenia studentów psychologii to:
 wstępne przygotowanie do samodzielnej pracy w zawodzie psychologa, przede wszystkim w sektorze
publicznym,
 ukształtowanie motywacji i rozwinięcie zdolności do dalszego samokształcenia i samodoskonalenia zawodowego w ramach studiów podyplomowych, kursów doskonalących, szkoleń specjalistycznych itp.,
 pogłębienie wrażliwości na indywidualne i społeczne problemy psychologiczne, a także ogólnej wrażliwości etycznej i kultury intelektualnej.
Naczelną ideą przyświecającą procesowi nauczania jest kształtowanie i rozwijanie u adeptów psychologii
zdolności rozpoznawania zmieniających się zapotrzebowań i oczekiwań rozmaitych sektorów życia społecznego regionu śląskiego wobec psychologii jako nauki i praktyki zawodowej. Realizacja tej idei wymaga od
studentów zdobycia wiedzy teoretycznej i empirycznej z zakresu psychologii ogólnej, psychologii społecznej i psychologii rozwoju człowieka, oraz odpowiedniego przygotowania metodologicznego, umożliwiającego planowanie i realizowanie własnych projektów badawczych, jak też solidnych podstaw przygotowania w
zakresie wybranych profili zawodowych.
Absolwent kierunku psychologia powinien być ogólnie przygotowany do rozpoznawania indywidualnych i
społecznych problemów psychologicznych oraz niesienia pomocy innym. W toku kształcenia niezbędna jest
wiedza z zakresu szeregu przedmiotów uzupełniających
Absolwent psychologii uzyskuje podstawowe przygotowanie w zakresie dwóch wymienionych wyżej specjalizacji (profili zawodowych). Podstawowe przygotowanie w zakresie wybranej dziedziny psychologii
stosowanej realizowane jest na dwóch etapach kształcenia:
a) na poziomie elementarnym w zakresie wszystkich oferowanych specjalizacji (profili);
b) na poziomie pogłębionym w zakresie dwóch wybranych profili (obszar zastosowań, diagnostyka i interwencja, promocja – profilaktyka – korekcja).
Szczegółowa oferta programowa studiów jest aktualizowana w oparciu o wiedzę dotyczącą potrzeb ze strony
różnych sfer życia społecznego.
V.2. KRYTERIA KWALIFIKACJI NA STUDIA MAGISTERSKIE Z PSYCHOLOGII
Postępowanie kwalifikacyjne na studia stacjonarne i niestacjonarne prowadzone jest na podstawie konkursu
wyników egzaminów maturalnych. Szczegółowe kryteria przedstawiono poniżej:
„NOWA” MATURA
Kwalifikacja obejmuje konkurs świadectw dojrzałości – brane są pod uwagę wyniki egzaminów ze wskazanych poniżej przedmiotów maturalnych, uzyskane w części pisemnej. Podstawą kwalifikacji jest średnia ważona liczby punktów, przeliczonych z wyników procentowych według zasady: 1% = 1 punkt, obliczana na podstawie następujących
schematów:
10
Matura uzyskana począwszy od roku 2010
Język polski,
Matematyka
Język obcy, nowożytny
poziom podstawowy
poziom podstawowy
poziom podstawowy
WAGA 30%
WAGA 30%
WAGA 20%
Jeden przedmiot
WAGA 20%
Matura uzyskana do roku 2009 włącznie
Język polski,
poziom podstawowy albo rozszerzony
Język obcy, nowożytny
poziom podstawowy albo rozszerzony
Dwa przedmioty,
obowiązkowy spośród przedmiotów
wymienionych poniżej:
poziom podstawowy albo rozszerzony, wybrany spośród następujących przedmiotów:
biologia, chemia, filozofia, fizyka i
astronomia, geografia, historia,
historia sztuki, język łaciński i kultura
antyczna
WAGA każdego z nich 25%
WAGA 30%
WAGA 20%
Jeśli na świadectwie dojrzałości widnieje wynik egzaminu maturalnego złożonego na poziomie podstawowym i rozszerzonym, przyjmuje się korzystniejszy dla kandydata wariant.
„STARA MATURA”
Kwalifikacja obejmuje konkurs świadectw dojrzałości – brane są pod uwagę wyniki ze wszystkich zdanych przedmiotów maturalnych. Podstawą kwalifikacji jest średnia arytmetyczna liczby punktów, przeliczanych z ocen według
poniższego schematu,:
5
Do 1991
100 punktów
6
Po 1991
100 punktów
4
85 punktów
5
90 punktów
3
30 punktów
4
75 punktów
3
50 punktów
2
0 punktów
Liczba miejsc dla kandydatów legitymujących się „starą i nową maturą” jest ustalona proporcjonalnie do
udziału kandydatów ze „starą i nową maturą” w ogólnej liczbie kandydatów przystępujących do postępowania kwalifikacyjnego na kierunku.
V.3. OGÓLNE ZASADY STUDIOWANIA W SYSTEMIE ECTS NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA
Program nauki dla studiów stacjonarnych i niestacjonarnych jest jednolity. Przedmioty są realizowane
w następujących formach dydaktycznych:
a) Wykład (W);
b) Ćwiczenia (Ć);
c) Seminarium (S);
d) Laboratorium lub zajęcia warsztatowe (L);
e) Praktyka zawodowa (zajęcia terenowe).
Student jest zobowiązany do zaliczenia (najpóźniej w terminach określonych w „Ramowym planie studiów”)
wszystkich przedmiotów obligatoryjnych oraz określonej liczby wybranych przez siebie przedmiotów fakultatywnych.
Do przedmiotów fakultatywnych zalicza się zajęcia, które student realizuje w ramach profili zawodowych
(lub specjalizacji) i przedmiotów fakultatywnych.
11
NA PROFIL ZAWODOWY /ŚCIEŻKĘ ZAWODOWĄ SKŁADA SIĘ CYKL PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH
PRZEZ STUDENTA NA III, IV I V ROKU STUDIÓW.
ROK
STUDIÓW
SEMESTR
STUDIÓW
WYMIAR GODZINOWY NA STUDIACH
STACJONARNYCH (I NIESTACJONARNYCH -WIECZOROWYCH)
ORAZ FORMA ZAJĘĆ
5
III
6
7
IV
V
30 (30w) Ć
30 (15w) W
30 (15w) Ć
30 (15w) L
30 (30w) Ć
8
30 (15w) W
30 (15w) L
9
30 (30w) Ć
30 (30w) L
PROPOZYCJA NAZWY PRZEDMIOTU
Obszar zastosowań psychologii... (klinicznej
człowieka dorosłego, wychowawczo-klinicznej
dzieci i młodzieży, zdrowia i jakości życia,
sądowej, pracy i organizacji)
Diagnostyka i interwencja w psychologii...
(klinicznej człowieka dorosłego, wychowawczoklinicznej dzieci i młodzieży, zdrowia i jakości
życia, sądowej, pracy i organizacji)
Promocja – profilaktyka – korekcja
WYBÓR DWÓCH, Z PIĘCIU OFEROWANYCH, PROFILI ZAWODOWYCH ODBYWA SIĘ PO II ROKU.
KSZTAŁCENIE NA OBU PROFILACH MA FORMĘ RÓWNOLEGŁĄ I OBEJMUJE:
DLA STUDIÓW STACJONARNYCH:
270 godzin dydaktycznych – w tym 60 godzin wykładów, 120 godzin ćwiczeń i 90 godzin laboratoriów;
DLA STUDIÓW NIESTACJONARNYCH - WIECZOROWYCH:
195 godzin dydaktycznych – w tym 30 godzin wykładów, 105 godzin ćwiczeń i 60 godzin laboratoriów.
Dodatkowo dla obu profili łącznie przewidziany jest przedmiot: PODSTAWY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ,
który będzie realizowany w wymiarze 30 godzin (15 godzin wykładów i 15 godzin ćwiczeń) na studiach
dziennych jak i wieczorowych w tym samym wymiarze.
W momencie dokonywania wyboru profilu zawodowego studenci są po kursach wprowadzających w problematykę wszystkich pięciu dyscyplin psychologii stosowanej w ramach przedmiotu „ Propedeutyka psychologii (klinicznej człowieka dorosłego, wychowawczo-klinicznej dzieci i młodzieży, zdrowia i jakości życia,
sądowej, pracy i organizacji)”.
Kursy z propedeutyki odbywają się na II roku i obejmują 15 godzin wykładów i 30 godzin ćwiczeń dla studentów studiów stacjonarnych (i 15 godzin wykładów oraz 15 godzin ćwiczeń dla studentów studiów niestacjonarnych - wieczorowych). W ramach tych kursów studenci powinni zdobyć wiedzę na temat charakterystyki poszczególnych dziedzin psychologii stosowanej, która będzie szczegółowo pogłębiana w ramach wybranych już profili zawodowych na III, IV i V roku studiów.
Obok możliwości wyboru dwóch profili zawodowych w siatce zajęć dla studentów psychologii kształcących
się w trybie stacjonarnym (dziennym) i niestacjonarnym (wieczorowym) uwzględniono ofertę zajęć fakultatywnych (do indywidualnego wyboru przez studentów). Są to fakultety: F6, F7, F 8a i F8b, 9a i 9b. Studenci
mają również możliwość wyboru przedmiotu ogólnokształcącego 2 – po I roku studiów (semestr 4) oraz
seminarium magisterskiego – po III roku studiów.
Szczegółowy regulamin zapisów na zajęcia wybieralne zamieszczony jest na stronie Instytutu Psychologii w
Dziale Dydaktyka (przedmioty wybieralne): http://www.ip.us.edu.pl/?fo_id=6437&faction=binary
Zasady wyboru i kryteria uczestnictwa w seminarium magisterskim reguluje odrębny dokument, który zamieszczony jest w Dziale Dydaktyka (praca magisterska):
http://www.ip.us.edu.pl/?fo_id=6436&faction=binary
12
V.4.
PROGRAMY STUDIÓW OBOWIĄZUJĄCY W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013
STUDENTÓW II – V ROKU (REALIZOWANY OD ROKU AKADEMICKIEGO 2007/2008)
PSYCHOLOGIA
STUDIA STACJONARNE I NIESTACJONARNE (WIECZOROWE)
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Lp.
10
11
12
13
14
15
16
17
Semestr 1
Filozofia z elementami logiki
Kierunki rozwoju psychologii
Wprowadzenie do psychologii i historia myśli psychologicznej
Biologiczne podstawy zachowania
Przedmiot ogólnokształcący 1 – Logika
Komunikacja interpersonalna
Technologia informacyjna
Wf
J. angielski
Semestr 2
Zarys neurobiologii
Procesy poznawcze
Emocje i motywacja
Poznawcza psychologia stosowana
Metodologia badań psychologicznych i statystyka
J. angielski
Wf
razem
45
30/15
60
30
30
30/15
30/15
30/00
60/45
345/255
wykł
15
30/15
30
razem
wykł
15
45
60
60
30
30
60/45
30/00
330/285
15
15
30
30
105
sem
Ćw
30
lab
30
egz.
E
E
E
30
15
15
E
30/15
90/75
sem
30/15
30/00
60/45
195/135
60/45
ćw
lab
30
30
30
30
15
60/45
30/00
225/180
15
ECTS
6
3
8
3
4
2
2
2
30
egz.
ECTS
E
3
3
7
8
2
4
3
E
E
E
30
Lp.
18
19
20
21
22
Semestr 3
Osobowość
Psychologia różnic indywidualnych
Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia
Propedeutyka psychologii pracy i organizacji
Propedeutyka psychologii zdrowia i jakości życia
razem
60
60
60
45/30
45/30
270/240
wykł
30
30
30
15
15
120
sem
ćw
30
30
30
30/15
30/15
150/120
lab
egz.
E
E
E
E
E
ECTS
8
7
7
4
4
30
Lp.
23
24
25
26
27
28
29
Semestr 4
Psychologia społeczna
Stosowana psychologia rozwoju
Przedmiot ogólnokształcący 2
Propedeutyka psychologii wychowawczo-klinicznej
Propedeutyka psychologii klinicznej
Propedeutyka psychologii sądowej
razem
30
60
60
30/15
45/30
45/30
45/30
315/255
wykł
15
30
30
sem
ćw
15
30
lab
egz.
ECTS
4
7
5
2
4
4
4
30
Razem
60
60
30
60
30
30
270
wykł
30
30
Lp.
30
31
32
33
34
35
Semestr 5
Psychometria
Psychopatologia
Wybrane metody diagnozy psychologicznej
Społeczna psychologia stosowana
Profil zawodowy I (1): obszar zastosowań psychologii PZ I (1.1)
Profil zawodowy II (1): obszar zastosowań psychologii PZ II (1.1)
E
30
30/15
30/15
30/15
30/15
165/105
15
15
15
120
sem
Ćw
E
E
E
30
lab
30
30
egz.
E
E
30
30
90
30
30
30
120
E
60
ECTS
8
8
2
5
2
2
27
13
Lp.
35
36
37
38
39
40
Semestr 6
Etyka zawodu psychologa
Diagnoza psychologiczna
Fakultet F 6
Profil zawodowy I (1): obszar zastosowań psychologii PZ I (1.2;1.3;1.4)
Profil zawodowy II (1): obszar zastosowań psychologii PZ II (1.1;1.3;1.4)
Praktyka po III roku
Razem
30
60
30
90/45
wykł
15
30
0
30/15
30/15
sem
90/45
30/15
30/15
48
49
50
51
52
53
54
Semestr 8
Zaawansowana analiza danych
Seminarium magisterskie
Fakultet F 8 a
Fakultet F 8 b
Profil zawodowy I (2): diagnostyka i interwencja w psychologii PZ I (2.2;
2.3)
Profil zawodowy I (2): diagnostyka i interwencja w psychologii PZ I (2.2)
Profil zawodowy II (2): diagnostyka i interwencja w psychologii PZ II (2.2;
2.3)
Razem
wykł
45/30
45/30
30/15
30/15
15
60/30
55
56
57
58
59
30/15
60
Lp.
61
61
Semestr 10
Przygotowanie pracy magisterskiej i egzamin dyplomowy
Studia stacjonarne
Studia niestacjonarne
30/15
30/15
E
E
sem
135/105
60/30
Ćw
lab
30
egz.
E
E
E
egz.
ECTS
45/30
45/30
30/15
30
30
15
135/120
sem
Ćw
lab
30/15
45/30
30/15
E
30/15
30/15
30/15
60/30
30/15
30/15
30/15
15
45/30
60/30
30
60
7
E
4
3
E
7
E
4
3
3
30
45/30
30/15
90/45
sem
ćw
lab
egz.
ECTS
15
E
3
7
5
2
8
4
4
8
4
4
33
45/30
30/15
30/15
30
30
30
60
30
30
E
30
30
30
270/225
30/15
45/30
120/105
30
75
Razem
wykł
sem
ćw
Lab
45/30
egz.
45/30
E
45/30
2700
2160
870
750
5
3
3
2
E
30/15
wykł
ECTS
4
8
2
8
4
2
2
8
4
2
2
3
33
ECTS
4
8
3
5
3
3
4
30
30/15
Razem
Fakultet F 9 a
Fakultet F 9 b
Profil zawodowy I (3): promocja – profilaktyka – korekcja (3.1; 3.2)
Profil zawodowy I (3): promocja – profilaktyka – korekcja (3.1)
Profil zawodowy I (3): promocja – profilaktyka – korekcja (3.2)
Profil zawodowy II (3): promocja - profilaktyka – korekcja (3.1;3.2)
Profil zawodowy II (3): promocja - profilaktyka – korekcja (3.1)
Profil zawodowy II (3): promocja - profilaktyka – korekcja (3.2)
E
E
30/15
Profil zawodowy II (2): diagnostyka i interwencja w psychologii PZ II (2.2)
Praktyka po IV roku
Semestr 9
30/15
30/15
270/150 105/60
Lp.
egz.
E
E
30/15
Semestr 7
Razem wykł
30
30
Pomoc psychologiczna
60
30
45/30
Fakultet F 7
60/30
30/15
30
30
Profil zawodowy I i II: podstawy interwencji kryzysowej
30
15
285/240 105/90
Lp.
lab
30/15
300/210 105/75
Lp.
41
42
43
44
45
46
47
Ćw
15
30
30
30/15
45/30
180
120
1275
1005
375
285
33
33
ECTS
7
20
27
300
300
14
PRO F I L ZA WO DO WY I i II
Nazwa ogólna bloku
przedmiotów
Nazwa szczegółowa przedmiotu
PSYCHOLOGIA KLINICZNA CZŁOWIEKA DOROSŁEGO
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
PZ I (3)
PZ II (3)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
Zaburzenia zachowania, osobowości i zaburzenia lękowe
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
Przedmiot i struktura psychologii klinicznej. Zakres zastosowań psychologii klinicznej
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Zaburzenia spowodowane używaniem środków psychoaktywnych
PZ I (1.4) PZ II (1.4)
Zaburzenia psychotyczne i zaburzenia afektywne
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Diagnostyka różnicowa w praktyce klinicznej. Specjalistyczne techniki diagnostyczne
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
Podstawy klinicznej diagnozy psychologicznej. Postępowanie diagnostyczne
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
Interwencja kryzysowa w sytuacjach traumatycznych, w sytuacji kryzysu oraz w wybranych formach
patologii zjawisk społecznych
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Podstawy i modele psychoterapii
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Pomoc psychologiczna małżeńska i rodzinna
PSYCHOLOGIA SĄDOWA
PZ I (1)
PZ II (1)
Obszar zastosowań
PZ I (2)
PZ II (2)
Diagnostyka
i interwencja
PZ I (3)
PZ II (3)
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1)PZ II (1.1)
Psychologiczne mechanizmy kryminogenezy
PZ I (1.2)PZ II (1.2)
Psychologia sądowa. Psycholog jako biegły sądowy i jego rola w procesie sądowym
PZ I (1.3)PZ II (1.3)
PZ I (1.4)PZ II (1.4)
Psychologiczne mechanizmy kryminogenezy nieletnich (zagadnienia szczegółowe)
PZ I (2.1)PZ II (2.1)
Poradnictwo i interwencje psychologiczne w sprawach sądowych
PZ I (2.2)PZ II (2.2)
Psychologia zeznań świadków oraz wyjaśnień podejrzanych (oskarżonych)
PZ I (2.3)PZ II (2.3)
Psychologiczne opniodawstwo sądowe w sprawach szczególnych (karnych i cywilnych)
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Psychologia resocjalizacyjna
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Psychologiczne problemy profilaktyki społecznej
PSYCHOLOGIA PRACY I ORGANIZACJI
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
PZ I (3)
PZ II (3)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1)PZ II (1.1)
Stan psychospołeczny organizacji
PZ I (1.2)PZ II (1.2)
Podstawy psychologii pracy
PZ I (1.3)PZ II (1.3)
Kariera i rozwój zawodowy
PZ I (1.4)PZ II (1.4)
Metody badania pracy i pracowników
PZ I (2.1)PZ II (2.1)
Psychologia organizacji
PZ I (2.2)PZ II (2.2)
Psychologia zarządzania. Zarządzanie: ludzie i otoczenie
PZ I (2.3)PZ II (2.3)
Budowanie interwencyjnych projektów organizacyjnych
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Zarządzanie zasobami ludzkimi i jego narzędzia
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Problemy w zarządzaniu. Diagnoza i kreowanie rozwiązań
PSYCHOLOGIA WYCHOWAWCZO-KLINICZNA DZIECI I MŁODZIEŻY
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Psychologiczna analiza współczesnych środowisk wychowawczych
Problemy rozwojowe, wychowawcze i kliniczne dzieci i młodzieży w świetle funkcjonowania rodziny i środowisk pozarodzinnych
Psychospołeczne problemy niepełnosprawności dzieci i młodzieży
PZ I (1.4) PZ II (1.4)
Analiza studiów przypadków w świetle wybranych problemów wychowawczo-klinicznych
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Diagnoza wychowawczo-kliniczna wybranych obszarów funkcjonowania dzieci i młodzieży
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
Specyfika diagnozy i interwencji psychologicznej w okresie dzieciństwa i adolescencji
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
Wybrane metody i techniki diagnozy i terapii
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
Promocja –
PZ I (3.1) PZ II (3.1) Promowanie optymalnego rozwoju
PZ I (3)
profilaktyka
PZ II (3)
PZ I (3.2) PZ II (3.2) Metody wspomagania zaburzonego rozwoju oraz metody terapii
– korekcja
PSYCHOLOGIA ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
dla studentów IV i V roku w roku akademickim 2012/2013
PZ I (1)
PZ II (1)
Obszar zastosowań
PZ I (2)
PZ II (2)
Diagnostyka
i interwencja
PZ I (3)
PZ II (3)
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
Człowiek wobec wyzwań współczesności
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
Psychosomatyka
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Somatopsychologia
PZ I (1.3) PZ II (1.4)
Trening interpersonalny
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Metody diagnozy i pomiaru w psychologii zdrowia i jakości życia
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
Wprowadzenie do psychoterapii
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
Zastosowanie psychoterapii w praktyce
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Metody poprawy jakości życia w cyklu życia
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Interdyscyplinarne oddziaływania w prewencji i leczeniu chorób somatycznych
15
PZ I (1)
PZ II (1)
Obszar zastosowań
PZ I (2)
PZ II (2)
Diagnostyka
i interwencja
PZ I (3)
PZ II (3)
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
dla studentów III roku w roku akademickim 2012/2013
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
Psychosomatyka
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Somatopsychologia
PZ I (1.3) PZ II (1.4)
Psycholog zdrowia jako badacz i diagnosta
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Diagnoza różnicowa
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Profilaktyka i interwencja w uzależnieniach behawioralnych
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
16
V.5.
PROGRAM STUDIÓW OBOWIĄZUJĄCY W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013
STUDENTÓW I ROKU (REALIZOWANY OD ROKU AKADEMICKIEGO 2012/2013,
UWZGLĘDNIAJĄCY WYMAGANIA KRAJOWYCH RAM KWALIFIKACJI)
PSYCHOLOGIA
STUDIA STACJONARNE I NIESTACJONARNE (WIECZOROWE)
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Lp.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Semestr 1
razem
wykł
Przedmiot ogólnokształcący 2 - Socjologia
Komunikacja interpersonalna
Technologia informacyjna
Filozofia z elementami logiki
J. angielski
Wf
Wstęp do pracy naukowej - 1
Przedmiot ogólnokształcący 1 - Logika
60
30/151
30/15
30/15
30
45
60/45
30/00
00/15
30/15
30
30/15
Semestr 2
razem
wykł
60
60
30
30
60
60/45
30/00
00/15
30
30
15
razem
wykł
60
60
60
45/30
45/30
30
30
30
15
15
razem
wykł
60
60
30
30
45/30
45/30
45/30
30
30
15
30
15
15
15
Procesy poznawcze
Emocje i motywacja
Metodologia badań psychologicznych 1
Zarys neurobiologii
J. angielski
Wf
Lp.
19.
20.
21.
22.
23.
Semestr 3
Teoretyczna psychologia rozwoju
Osobowość
Lp.
Semestr 4
Normatywna psychologia rozwoju
Statystyka w badaniach psychologicznych
Psychiatria
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
1
studia stacjonarne/studia niestacjonarne
sem
ćw
lab
30
30/15
30/15
30
15
30
60/45
30/00
00/15
30/15
sem
ćw
sem
ćw
egz. ECTS
E
7
E
8
4
2
E
5
E
3
1
1
lab
egz. ECTS
E
7
E
7
E
8
E
4
E
4
lab
egz. ECTS
E
7
5
4
E
2
E
4
E
4
E
4
30
30
30
30/15
30/15
sem
ćw
30
30
15
30/15
30/15
30/15
Pkt.
lab
30
30
15
30
30
60/45
30/00
00/15
30
Pkt.
egz. ECTS
E
8
E
2
2
2
4
E
6
3
1
1
2
Pkt.
Pkt.
17
Semestr 5
Lp.
Psychometria
Psychopatologia
Fakultet 1
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
S1_ M01_Zaburzenia zachowania, osobowości i zaburzenia lękowe 2
S2_ M01_ Psychologiczne mechanizmy kryminogenezy. Zagadnienia ogólne
S3_ M01_Grupy i zespoły w organizacji
S4_ M01_Analiza przemian w środowiskach wychowawczych
S5_ M01_Człowiek wobec wyzwań i zagrożeń współczesności
Semestr 6
Lp.
41. Diagnoza psychologiczna
42. Etyka zawodu psychologa
M02_ Przedmiot i struktura psychologii klinicznej. Zakres zastosowania psychologii
43. S1_
klinicznej
44.
45.
46.
47.
48.
S1_ M03_ Zaburzenia spowodowane używaniem środków psychoaktywnych
49.
50.
51.
52.
S3_ M02_Podstawy psychologii pracy
53.
54.
S4_ M03_Psychospołeczne problemy niepełnosprawności u dzieci i młodzieży
razem
wykł
60
30
60
60
30/15
30
30
30
30
30
30
razem
wykł
60
30
30
15
sem
ćw
30
30
30
30
30
30
30/15
30
30
30
30
30
sem
ćw
30/15
30/15
30/15
E
30/15
S2_ M04_ Psychologiczne mechanizmy kryminogenezy nieletnich (zagadnienia szczegółowe)
30/15
30/15
S3_ M03_Kariera i rozwój zawodowy
30/15
4
2
30/15
2
E
30/15
30/15
4
2
2
3
razem
wykł
30
60
60/30
45/30
30
30
30
30/15
sem
ćw
30
30/15
45/30
15
15
lab
Pkt.
egz. ECTS
E
4
E
8
E
5
3
4
30
30
3
S3_ M05_Psychologia organizacji
30
30
30
30
3
3
S4_ M05_ Diagnoza wychowawczo-kliniczna wybranych obszarów funkcjonowania
dzieci i adolescentów
30
30
3
S5_ M05_ Diagnoza różnicowa w psychologii zdrowia
30
30
3
S2_ M05_Poradnictwo i interwencje psychologiczne w sprawach sądowych
2
E
30/15
55. S5_ M02_Psychosomatyka
56. S5_ M03_Somatopsychologia
57. S5_ M04_Psycholog zdrowia jako badacz i diagnosta
58. Praktyka po III roku (2 tygodnie – 80 godz.)
59. Praktyka po III roku S1-S5
S1_ M05_ Diagnostyka różnicowa w praktyce klinicznej. Specjalistyczne techniki diagnostyczne
4
2
2
30/15
S4_ M04_Analiza studiów przypadków wybranych problemów wychowawczoklinicznych
2
2
4
2
2
30/15
S4_ M02_Problemy rozwojowe, wychowawcze i kliniczne dzieci i młodzieży w świetle
funkcjonowania rodziny
4
E
30/15
S3_ M04_Metody i narzędzia badania pracy i pracowników
Fakultet 2
seminarium magisterskie – sem. 1
S1-5 _ M06_Podstawy interwencji kryzysowej
Pkt.
egz. ECTS
E
7
E
4
E
S2_ M03_ Psycholog sądowy jako badacz i diagnosta
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
Pkt.
egz. ECTS
E
5
3
E
8
E
8
2
2
2
2
2
2
30/15
S2_ M02_Psycholog jako biegły sądowy i jego rola w procesie sądowym
Semestr 7
lab
30
15
S1_ M04_ Zaburzenia psychotyczne i zaburzenia afektywne
Lp.
lab
S1
S2
S3
S4
S5
-psychologia kliniczna człowieka dorosłego
-psychologia sądowa
-psychologia pracy i organizacji
-psychologia wychowawczo-kliniczna dzieci i młodzieży
-psychologia zdrowia i jakości życia
18
Lp.
Semestr 8
70. Zaawansowana analiza danych
71. Fakultet 3
72. seminarium magisterskie – sem. 2
73. S1_ M07_ Podstawy klinicznej diagnozy psychologicznej. Postępowanie diagnostyczne
M08_ Interwencja kryzysowa w sytuacjach traumatycznych, w sytuacji kryzysu oraz
74. S1_
w wybranych formach patologii zjawisk społecznych
75.
76.
77.
78.
79.
S2_ M07_Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach szczególnych (karnych i
cywilnych)
S2_ M08_Psychologia zeznań świadków oraz wyjaśnień podejrzanych (oskarżonych)
S3_ M07_Psychologia zarządzania. Zarządzanie: ludzie i otoczenie
S3_ M08_ – Komunikacja i negocjacje w biznesie
S4_ M07_ Specyfika diagnozy i interwencji psychologicznej w okresie dzieciństwa i
adolescencji
S4_ M08_– Wybrane metody i techniki diagnozy i terapii dzieci i młodzieży
80.
81. S5_ M07_Wprowadzenie do psychoterapii
82. S5_ M08_Zastosowanie psychoterapii w praktyce
83. Praktyka po IV roku S1-S5
Lp.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
Lp.
Semestr 9
Fakultet 4
Fakultet 5
Fakultet 6
seminarium magisterskie – sem. 3
S1_ M09_ Podstawy i modele psychoterapii
S1_ M10_ Pomoc psychologiczna małżeńska o rodzinna
S2_ M09_ Psychologia resocjalizacyjna
S2_ M10_Psychologiczne problemy profilaktyki społecznej
S3_ M09_ Zarządzanie zasobami ludzkimi i jego narzędzia
S3_ M10_ Trening umiejętności kierowniczych
S4_ M09_ Promowanie optymalnego rozwoju
S4_ M10_Metody wspomagania zaburzonego rozwoju oraz metody terapii
S5_ M09_Profilaktyka i interwencja w uzależnieniach behawioralnych
S5_ M10_Metody poprawy jakości życia w cyklu życia
Semestr 10
98. seminarium magisterskie – sem. 4
99. Przygotowanie pracy magisterskiej i egzamin dyplomowy
razem
wykł
60/45
30/15
45/30
30/15
15
sem
ćw
45/30
Pkt.
egz. ECTS
8
E
30/15
2
45/30
30/15
E
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
30/15
razem
wykł
30/15
60/30
30/15
45/30
30
30
30
30
30
30
30
30
30
30
30/15
30/15
razem
wykł
45/30
lab
3
E
4
E
3
4
3
30/15
30/15
3
4
4
30/15
30/15
sem
ćw
lab
30/15
30/15
45/30
30
30
30
30
30
30
30
30
30
30
sem
45/30
ćw
lab
3
4
3
3
Pkt.
egz. ECTS
3
E
5
E
2
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Pkt.
egz. ECTS
E
10
20
19
VI.
KATALOG PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W ROKU AKADEMICKIM 2012/2032
KATALOG PRZEDMIOTÓW
REALIZOWANYCH NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013
STUDIA STACJONARNE I STUDIA NIESTACJONARNE (WIECZOROWE)
Semestr 1
Lp.
2 Przedmiot ogólnokształcący 2 - Socjologia
3 Komunikacja interpersonalna
4 Technologia informacyjna
5 Biologiczne podstawy zachowania
6 Filozofia z elementami logiki
7 J. angielski
8 Wf
9 Wstęp do pracy naukowej - 1
10 Przedmiot ogólnokształcący 1 - Logika
1
Semestr 2
Lp.
10
11
12
13
14
15
16
17
Procesy poznawcze
Emocje i motywacja
Zarys neurobiologii
J. angielski
Wf
Semestr 3
Lp.
Osobowość
Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia
18
19
20
21
22
Semestr 4
Przedmiot ogólnokształcący 2
Lp.
23
24
25
26
27
28
29
*
*
razem
wykł
60
30
ćw
lab
30
30/15 30/15
30/15
30/15
30
45
15
60/45
30/00
00/15
30/15
egz.
8**
E
2
2
2
4
6
3
1/0
0/1
2
30/15
30
30
60/45
30/00
00/15
30/15
75/60
razem
wykł
60
60
30
30
60
60/45
30/00
00/15
30
30
15
330/300
105
razem
wykł
60
60
60
45/30
45/30
30
30
30
15
15
30
30
30
30/15
30/15
270/240
120
150/120
razem
wykł
30
60
60
30/15
45/30
45/30
45/30
15
30
30
15
15
15
30/15
30/15
30/15
30/15
315/255
120
165/105
Sem
E
210/150
60/45
ćw
lab
30
30
15
30
30
60/45
30/00
00/15
30
30
egz.
ECTS
E
E
7
8
4
2
5
3
1/0
0/1
E
E
225/195
sem
sem
ćw
ćw
ECTS
E
30/15
345/255
studia stacjonarne/studia niestacjonarne
punktacja ECTS na studiach niestacjonarnych dotyczy studentów I – IV roku
**
Sem
30
lab
egz.
ECTS
E
E
E
E
E
8
7
7
4
4
30
lab
15
30
egz.
E
30
E
E
E
30
ECTS
4
7
5
2
4
4
4
30
20
Semestr 5
Lp.
30
31
32
33
34
35
Psychometria
Psychopatologia
razem
wykł
60
60
30
60
30
30
30
30
30
30
30
30
270
90
120
60
Ćw
lab
Razem wykł
Semestr 6
35 Etyka zawodu psychologa
30
15
36 Diagnoza psychologiczna
60
30
37 Fakultet F 6
30
0
38 Profil zawodowy I (1): obszar zastosowań psychologii PZ I (1.2;1.3;1.4) 90/45 30/15
39 Profil zawodowy II (1): obszar zastosowań psychologii PZ II (1.1;1.3;1.4) 90/45 30/15
40 Praktyka po III roku
Semestr 7
41
42
43
44
45
Fakultet F 7
Profil zawodowy I (2): diagnostyka i intrerwencja w psychologii PZ I
(2.1)
zawodowy II (2): diagnostyka i intrerwencja w psychologii PZ II
46 Profil
(2.1)
47 Profil zawodowy I i II: podstawy interwencji kryzysowej
Semestr 8
Lp.
48
49
50
51
52
Fakultet F 8 a
Fakultet F 8 b
Profil zawodowy I (2): diagnostyka i intrerwencja w psychologii PZ I
(2.2; 2.3)
Profil zawodowy II (2): diagnostyka i intrerwencja w psychologii PZ II
53 (2.2; 2.3)
54 Praktyka po IV roku
Lp.
60
61
62
63
64
65
Lp.
Semestr 9
Fakultet F 9 a
Fakultet F 9 b
Profil zawodowy I (3): promocja – profilaktyka – korekcja (3.1; 3.2)
Profil zawodowy II (3): promocja - profilaktyka – korekcja(3.1; 3.2)
Semestr 10
68 Seminarium magisterskie
ćw
lab
egz.
ECTS
30
E
E
8
8
2
5
2
2
30
30
Lp.
Lp.
sem
300/210
105/75
Razem
wykł
sem
E
15
30
30
30/15 30/15
30/15 30/15
sem
135/105
60/30
Ćw
lab
30
30
60
30
30
45/30
45/30
60/30 30/15
30/15
30
30
30
30
15
285/240
105/90
Razem
wykł
27
egz.
ECTS
E
E
4
8
2
8
8
3
E
E
33
egz.
ECTS
E
E
4
8
3
5
3
E
45/30
30
15
3
4
45/30
135/120
30
sem
ćw
45/30 15
45/30
30/15 30/15
30/15
60/30 30/15
lab
egz.
ECTS
E
5
3
3
2
7
30/15
30/15
60/30 30/15
30/15
E
30/15
E
7
3
270/150
105/60
45/30
30/15
90/45
Razem
wykł
sem
ćw
Lab
egz.
ECTS
15
45/30
45/30
60/30 30/15
30/15
30
30
60
30
60
30
15
E
30
30
3
7
5
2
8
8
270/225
30/15
45/30
120/105
75
33
Razem
wykł
sem
ćw
lab
45/30
E
egz.
ECTS
E
7
20
45/30
Przygotowanie pracy magisterskiej i egzamin dyplomowy
45/30
30
45/30
27
21
PROFIL ZAWODOWY I i II
Nazwa ogólna bloku
przedmiotów
Nazwa szczegółowa przedmiotu
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
PZ I (3)
PZ II (3)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
Zaburzenia zachowania, osobowości i zaburzenia lękowe
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
Przedmiot i struktura psychologii klinicznej. Zakres zastosowań psychologii klinicznej
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Zaburzenia spowodowane używaniem środków psychoaktywnych
PZ I (1.4) PZ II (1.4)
Zaburzenia psychotyczne i zaburzenia afektywne
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Diagnostyka różnicowa w praktyce klinicznej. Specjalistyczne techniki diagnostyczne
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
Podstawy klinicznej diagnozy psychologicznej. Postępowanie diagnostyczne
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
Interwencja kryzysowa w sytuacjach traumatycznych, w sytuacji kryzysu oraz w wybranych formach
patologii zjawisk społecznych
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Podstawy i modele psychoterapii
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Pomoc psychologiczna małżeńska i rodzinna
PSYCHOLOGIA SĄDOWA
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
PZ I (3)
PZ II (3)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1)PZ II (1.1)
Psychologiczne mechanizmy kryminogenezy
PZ I (1.2)PZ II (1.2)
PZ I (1.3)PZ II (1.3)
PZ I (1.4)PZ II (1.4)
Psychologiczne mechanizmy kryminogenezy nieletnich (zagadnienia szczegółowe)
PZ I (2.1)PZ II (2.1)
Poradnictwo i interwencje psychologiczne w sprawach sądowych
PZ I (2.2)PZ II (2.2)
Psychologia zeznań świadków oraz wyjaśnień podejrzanych (oskarżonych)
PZ I (2.3)PZ II (2.3)
Psychologiczne opniodawstwo sądowe w sprawach szczególnych (karnych i cywilnych)
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Psychologia resocjalizacyjna
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Psychologiczne problemy profilaktyki społecznej
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
PZ I (3)
PZ II (3)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1)PZ II (1.1)
Stan psychospołeczny organizacji
PZ I (1.2)PZ II (1.2)
Podstawy psychologii pracy
PZ I (1.3)PZ II (1.3)
Kariera i rozwój zawodowy
PZ I (1.4)PZ II (1.4)
Metody badania pracy i pracowników
PZ I (2.1)PZ II (2.1)
Psychologia organizacji
PZ I (2.2)PZ II (2.2)
Psychologia zarządzania. Zarządzanie: ludzie i otoczenie
PZ I (2.3)PZ II (2.3)
Budowanie interwencyjnych projektów organizacyjnych
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Zarządzanie zasobami ludzkimi i jego narzędzia
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Problemy w zarządzaniu. Diagnoza i kreowanie rozwiązań
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Psychologiczna analiza współczesnych środowisk wychowawczych
Problemy rozwojowe, wychowawcze i kliniczne dzieci i młodzieży w świetle funkcjonowania rodziny i środowisk pozarodzinnych
Psychospołeczne problemy niepełnosprawności dzieci i młodzieży
PZ I (1.4) PZ II (1.4)
Analiza studiów przypadków w świetle wybranych problemów wychowawczo-klinicznych
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Diagnoza wychowawczo-kliniczna wybranych obszarów funkcjonowania dzieci i młodzieży
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
Specyfika diagnozy i interwencji psychologicznej w okresie dzieciństwa i adolescencji
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
Wybrane metody i techniki diagnozy i terapii
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
Promowanie optymalnego rozwoju
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Metody wspomagania zaburzonego rozwoju oraz metody terapii
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
PZ I (1)
PZ II (1)
PZ I (2)
PZ II (2)
PZ I (3)
PZ II (3)
Obszar zastosowań
Diagnostyka
i interwencja
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
PZ I (1)
PZ II (1)
Obszar zastosowań
PZ I (2)
PZ II (2)
Diagnostyka
i interwencja
PZ I (3)
PZ II (3)
Promocja –
profilaktyka
– korekcja
PZ I (1.1) PZ II (1.1)
PZ I (1.2) PZ II (1.2)
Psychosomatyka
PZ I (1.3) PZ II (1.3)
Somatopsychologia
PZ I (1.3) PZ II (1.4)
Psycholog zdrowia jako badacz i diagnosta
PZ I (2.1) PZ II (2.1)
Metody diagnozy i pomiaru w psychologii zdrowia i jakości życia
PZ I (2.2) PZ II (2.2)
PZ I (2.3) PZ II (2.3)
PZ I (3.1) PZ II (3.1)
PZ I (3.2) PZ II (3.2)
Interdyscyplinarne oddziaływania w prewencji i leczeniu chorób somatycznych
22
VI.1.
ROK I, SEMESTR PIERWSZY
VI.2.
ROK I, SEMESTR DRUGI
syllabusy przedmiotów dla studentów I roku
znajdują się w zakładce KRK
na stronie www.ip.us.edu.pl lub www.psychologa.us.edu.pl
23
VI.3.
ROK II, SEMESTR TRZECI
24
Lp.
Wydział
Pedagogiki i Psychologii
PSYCHOLOGIA
OSOBOWOŚĆ
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
II
3
studia stacjonarne
studia niestacjonarne
Liczba
godzin
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
Egzamin
Egzamin
8
8
kierunkowy
brak
 Dostarczenie aktualnej wiedzy na temat teorii osobowości.
 Umiejętność porównania i krytycznej oceny różnych odejść teoretycznych w badaniu osobowości.
 Umiejętność wykorzystania różnych koncepcji osobowości w analizie i wyjaśnianiu zachowania
człowieka, między innymi na przykładzie studium przypadku.
Metody dydaktyczne (opcjonalnie)
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Wykład: ilustrowany prezentacją multimedialną.
Ćwiczenia: dyskusja, prezentacje studentów, warsztaty
Egzamin pisemny (testowy)
Zaliczenie –ocena z kolokwium, aktywość na zajęciach
Przedmiot badań i podstawowe pojęcia psychologii osobowości. Nomotetyczne i idiograficzne podejście w badaniu osobowości. Podmiotowe i pozapodmiotowe źródła zachowania: sytuacjonizm, personalizm, interakcjonizm. Problem stałości i zmienności osobowości. Kontrowersje i problemy w badaniu osobowości. Osobowość
jako organizacja cech. Leksykalne i psychometryczne podejście do badań. Analiza czynnikowa jako podstawa
tworzenia hierarchicznych modeli osobowości. Teorie cech w opisie i prognozowaniu zachowania (Allport,
Cattel, Eysenck, Costa i McCrae). Osobowość w psychologii humanistycznej. Wizja rozwijającej się i dążącej od
samorealizacji jednostki w koncepcjach Maslowa i Rogersa. Psychologia pozytywna. Wartości i poczucie sensu
życia w egzystencjalnym ujęciu osobowości. Koncepcja Frankla. Socjobiologiczna koncepcja osobowości. Osobowość w koncepcji psychodynamicznej. Psychoanaliza klasyczna – Freud. Strukturalne ujęcie osobowości Junga. Teorie ego, self i teorie relacji z obiektem. Interpersonalny nurt w psychoanalizie – Adler, Fromm i Horney,
Sullivan. Osobowość jako system przetwarzania i organizacji informacji – perspektywa poznawcza. Ja jako centralny system regulacji. Ja a samoświadomość. Schematy Ja (Markus). Koncepcja ukierunkowań Ja (Higgins).
Koncepcja polifonicznego Ja (Hermans). Pojęcie tożsamości. Tożsamość narracyjna (McAdams). Osobowość
jako system cech. Pomiar osobowości. Czy możliwa jest jedna koncepcja osobowości? Próby integracji.
Drat-Ruszczak K. (2006): Teorie osobowości – podejście psychodynamiczne i humanistyczne. W: J. Strelau
(red.): Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2. Gdańsk: GWP.
Gasiul H. (2006): Psychologia osobowości. Nurty, teorie, koncepcje. Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin.
Hall C., Lindzey G., Campbell J. (2004): Teorie osobowości. Warszawa: PWN.
Kofta M., Doliński D. (2006): Poznawcze podejście do osobowości. W: J. Strelau (red.): Psychologia. Podręcznik
akademicki. Tom 2. Gdańsk: GWP.
Kofta M., Szustrowa T. (2009): Złudzenia, które pozwalają żyć. Szkice ze społecznej psychologii osobowości. Warszawa:
PWN.
Pervin L., John O. (2002): Osobowość – teoria i badania. Kraków: Wyd. UJ.
Strelau J. (2006): Osobowość jako zespół cech. W: J. Strelau (red.): Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2.
Gdańsk: GWP.
Literatura
uzupełniająca
Ashcraft D. (2002): Teorie osobowości. Studia przypadków. Warszawa: PWN.
Prowadzący
zajęcia
Wykład:
dr hab. Irena Pilch
Ćwiczenia: mgr Małgorzata Turska, mgr Sandra Olrlińska, mgr Aleksandra Tyszka
25
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGIA RÓŻNIC INDYWIDUALNYCH
Rok
Semestr
System studiów
II
3
studia stacjonarne
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
Egzamin
Egzamin
ECTS
7
7
kierunkowy
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
Liczba
godzin
brak
 Wiedza dotycząca znaczenia różnic indywidualnych (intelektualnych, temperamentalnych, osobowościowych i innych) procesie adaptacji jednostki do środkowiska oraz u miejętności pomiaru ww.
zmiennych mtrodami standardowymi.
 Umiejętność stosowania wiedzy dotyczącej znaczenia różnic indywidualnych (intelektualnych, temperamentalno - osobowościowych i innych) w procesie adaptacji jednostki do środowiska
 zapoznanie studentów z metodami badania różnic indywidualnych i ukształtowanie w nich umiejętności stosowania tych metod w praktyce psychologicznej.
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną
Ćwiczenia - prezentacja multimedialna, dyskurs, prezentacja wybranych metod diagnozy
Egzamin pisemny testowy
Wykład
Treści
kształcenia
 Zagadnienia ogólne:
- Definicja różnic indywidualnych
- Powszechność różnic indywidualnych (RI)
- Kategorie stosowane do opisu RI (cecha, wymiar, czynnik, styl, typ)
- RI między ludźmi a zasada równości społecznej
- Determinanty RI:
 Osobowość jako zespół cech:
- Teoria osobowości Allporta: cecha jako podstawowa jednostka służąca do opisu osobowości
- Teoria PEN - koncepcja trzech superczynników osobowości w ujęciu Eysencka
 Współczesne koncepcje osobowości:
- Pięcioczynnikowy model osobowości (PMO) założenia ogólne
- Badania leksykalne prowadzone w ramach PMO
- Psychometryczne podejście do badań nad pięcioczynnikową strukturą osobowości
- Pięć czynników wyodrębnionych przez Costę i McCrae i sposób ich pomiaru
- Argumenty na rzecz traktowania czynników jako podstawowych wymiarów osobowości
- Swobodne opisy osobowości oparte na modelu PMO
 Temperament: początki badań:
- Początki badań nad temperamentem.
- Typologia Pawłowa jako fizjologiczna podstawa czterech klasycznych temperamentów
- Konstytucjonalne typologie temperamentu
- Pojęcie temperamentu i jego relacja do osobowości
 Temperament: współczesne koncepcje:
- Wybrane współczesne teorie temperamentu (Thomas i Chess, Rothbart i Derryberry, Kagan, Zuckerman, Strelau)
- Aktywacja jako konstrukt teoretyczny pozwalający na poszukiwanie związków między wymiarami temperamentu
- Koncepcja temperamentu Cloningera
 Funkcjonalne znaczenie temperamentu:
- Koncepcja temperamentu trudnego
- Temperament a dobroć dopasowania
- Trudny temperament a przystosowanie
- Temperament a osiągnięcia szkolne
- Temperament jako moderator stresu
- Wpływ temperamentu na zaburzenia w zachowaniu: Temperamentalny czynnik ryzyka
 Inteligencja: zagadnienia ogólne:
- Pojęcie inteligencji: rys historyczny i definicje
- Teorie inteligencji
 Rodzaje inteligencji i ich znaczenie funkcjonalne:
- Pojęcie inteligencji emocjonalnej według Golemana
26




- Pojęcie inteligencji społecznej
- Znaczenie funkcjonalne inteligencji emocjonalnej
- Badania nad geniuszem:
- Optymalny poziom ilorazu inteligencji:
Inteligencja: pomiar i diagnoza:
- Iloraz inteligencji (tradycyjny i dewiacyjny) jako miara RI w poziomie inteligencji
- Testy stosowane do pomiaru inteligencji
- Kontrowersje wokół testów inteligencji i konsekwencje społeczne testowego pomiaru inteligencji
Rola czynnika genetycznego i środowiska w determinowaniu RI w inteligencji:
- Próby ilościowego określenia wkładu czynników genetycznych i środowiskowych w wariancję inteligencji
- Dziedziczność i środowisko - dwa źródła RI w inteligencji
- Rola wychowania i kształcenia w determinowaniu różnic indywidualnych w inteligencji
Wybitne zdolności i twórczość:
- Interdyscyplinarny charakter pojęcia twórczość
- Zróżnicowanie pojęcie w obrębie badania twórczości
- Struktura procesu twórczego:
- Związki twórczości z innymi RI
- Poznawcze i osobowościowe determinanty twórczości
Style poznawcze:
- Rys historyczny problematyki
- Refleksyjność - impulsywność
- Zależność niezależność od pola
- Abstrakcyjność - konkretność
- Style poznawcze w koncepcji Sternberga
Ćwiczenia









podstawowe zagadnienia dotyczące różnic indywidualnych,
udział czynników genetycznych i środowiskowych w kształtowaniu różnic indywidualnych,
konsekwencje społeczne różnic indywidualnych. R.I. a nierówności społeczne,
teoria typów układu nerwowego I. P. Pawłowa i ich diagnoza. Kwestionariusz PTS J. Strelaua, A. Angleitnera,
B. Zawadzkiego,
RTT. Diagnoza temperamentu w ujęciu RTT J. Strelaua: FCZ-KT. RTT a TMT,
teoria EAS Bussa i Plomina. Diagnoza EAS: Kwestionariusz EAS w polskiej adaptacji,
koncepcja trzech superczynników PEN H. J. Eysencka. Kwestionariusz EPQ-R. PEN a NEO-FFI,
temperament a reakcja na stres. Style radzenia sobie ze stresem,
inteligencja i zdolności; diagnoza inteligencji; testy inteligencji; Test Matryc Progresywnych Ravena
Wykład
Strelau, J. (1998). Psychologia temperamentu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Strelau, J. (2000). Różnice indywidualne: opis, determinanty i aspekt społeczny. W: J. Strelau (red.), Psychologia:
Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2, s. 653 - 681). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Strelau, J. (2000). Osobowość jako zespół cech. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia
ogólna (t. 2, s. 525 - 560). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Strelau, J. (2000). Temperament. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2, s. 683
- 719). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zawadzki, B. (2000). Kwestionariusze osobowości. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Podstawy
psychologii (t. 1, s. 469 - 490). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Ćwiczenia
Literatura
podstawowa
Strelau J. (2000) (red.), Psychologia podręcznik akademicki. Tom 2. Psychologia ogólna. rozdział 37,
Brzozowski P., Drwal R. (1995), Kwestionariusz Osobowości Eysencka. Polska Adaptacja EPQ-R. Warszawa, Pracownia
Testów Psychologicznych PTP,
Heszen-Niejodek I., Ratajczak Z. (1996) (red.), Człowiek w sytuacji stresu. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu
Śląskiego. (wybrane fragmenty).
Jaworowska A., Szustrowa T. (1991), Podręcznik do Testu Matryc Ravena Wersja Standard (1956). Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP,
Marszał – Wiśniewska M., Klonowicz T., Fajkowska – Stanik M., (2003), Psychologia różnic indywidualnych. Wybrane zagadnienia. Gdańsk, GWP,
Oniszczenko W., (1995), Diagnoza temperamentu w ujęciu genetycznej teorii Bussa i Plomina: Kwestionariusz
temperamentu EAS-TS. Studia Psychologiczne, 33, 1-2, 97-111,
Piotrowska A. (1988), Dwa rodzaje inteligencji ogólnej i sposoby ich pomiaru. Psychologia Wychowawcza, 5,497-510,
Strelau J. (1997), Psychologiczne różnice i wynikające stąd konsekwencje społeczne. Czasopismo psychologiczne, 1,
31-35,
Strelau J., Zawadzki B. (1998), Kwestionariusz temperamentu PTS. Podręcznik. Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP,
Strelau J., Zawadzki B., Angleitner A. (1995), Kwestionariusz temperamentu PTS: próba psychologicznej interpretacji podstawowych cech układu nerwowego według Pawłowa. Studia Psychologiczne, 33, 1-2, 9-48,
Szczepaniak P., Strelau J., Wrześniewski K. (1996), Diagnoza stylów radzenia sobie ze stresem za pomocą pol-
27
skiej wersji kwestionariusza CISS Endlera i Parkera. Przegląd Psychologiczny, t.39,1, 187-210,
Zawadzki B. (1995). Uniwersalność PEN-trzech superczynników osobowości: charakterystyka psychometryczna
polskiej adaptacji „zrewidowanego inwentarza osobowości H. J. Eysencka (EPQ-R)”. Studia Psychologiczne, 33,
1-2, 147-187,
Zawadzki B., Strelau J., (1995), Podstawy teoretyczne, konstrukcja i własności psychometryczne inwentarza:
„Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu”. Studia Psychologiczne, 33, 1-2, 4995,
Zawadzki B., Strelau J., (1997), Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu (FCZ-KT). Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Wykład
Literatura
uzupełniająca
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
Marszał – Wiśniewska M., Klonowicz T., Fajkowska – Stanik M., (2003), Psychologia różnic indywidualnych. Wybrane zagadnienia. Gdańsk, GWP.
Matczak, A. (2000). Style poznawcze. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2,
s.761 - 782). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Matczak, A. (2000). Testy inteligencji i zdolności. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Podstawy
psychologii (t. 1, s. 448-469). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Nęcka, E. (2000). Inteligencja. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2, s. 721 760). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Nęcka, E. (2000). Twórczość. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2, s. 783807). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Oniszczenko, W. (2000). Elementy genetyki zachowania. W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki.
Podstawy psychologii (t. 1, s. 205 - 226). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Strelau, J. (1996). Temperament a stres: Temperament jako czynnik moderujący stresory, stan i skutki stresu oraz
radzenie sobie ze stresem. W: I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak (red.), Człowiek w sytuacji stresu (s. 88-131). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Ćwiczenia
Marszał-Wiśniewska M., Klonowicz T., Fajkowska-Stanik M. (2003), Psychologia różnic indywidualnych. Wybrane zagadnienia. Gdańsk, GWP,
Strelau J. (2000) (red.), Psychologia podręcznik akademicki. Tom 2. Psychologia ogólna. rozdział 34, 38, 39.
Prowadzący
zajęcia
Wykład: dr Damian Grabowski
Ćwiczenia: mgr Agnieszka Skorupa
28
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA W CYKLU ŻYCIA
Rok
Semestr
System studiów
II
3
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
7
7
kierunkowy
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
znajomość zagadnień z psychologii ogólnej
Wykład
Założenie i cele
przedmiotu
 Poznanie i zrozumienie prawidłowości zmian psychologicznych typowych dla kolejnych okresów życia człowieka.
 Dysponowanie wiedzą o wzajemnych związkach między przebiegiem rozwoju a kontekstem kulturowo – społecznym życia ludzi.
 Poznanie mechanizmu interakcji między różnymi czynnikami i wyznacznikami rozwoju.
 Umiejętność rozpoznawania czynników ryzyka rozwojowego w przebiegu rozwoju psychicznego.
 Zdolność do wykorzystywania wiedzy z psychologii rozwoju w praktyce życia codziennego.
Ćwiczenia
Forma i warunki
zaliczenia
 Wyposażenie studenta w wiedzę o wzajemnych związkach między przebiegiem rozwoju a kontekstem kulturowo – społecznym, umożliwiającą rozumienie prawidłowości rozwoju charakterystycznych dla kolejnych okresów życia człowieka.
 Umiejętność rozpoznawania czynników korzystnych i niekorzystnych dla przebiegu rozwoju. Zdolność do
wykorzystywania wiedzy z psychologii rozwoju w praktyce życia codziennego.
Zajęcia konwersatoryjne. Wykorzystanie filmów dydaktycznych oraz materiałów szkoleniowych (m.in. z zakresu
Monachijskiej Funkcjonalnej Diagnostyki Rozwojowej).
Zaliczenie: kolokwium, referaty
Egzamin
Wykład
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Podstawowe pojęcia teoretyczne w psychologii rozwoju człowieka – pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych i mechanizmy warunkujące rozwój.
 Periodyzacja zmian w rozwoju psychicznym.
 Modele ujmowania i wyjaśniania zmian rozwojowych.
 Czynniki i wyznaczniki rozwoju.
 Strategie badań nad rozwojem, aspekty etyczne badań z udziałem dzieci i osób dorosłych.
 Opis i interpretacja zmian w rozwoju z punktu widzenia różnych koncepcji psychologicznych.
Ćwiczenia
 Charakterystyka rozwoju w okresie prenatalnym. Wpływ rozwoju prenatalnego i porodu na rozwój dziecka.
 Tendencje rozwojowe w okresie wczesnego dzieciństwa (wiek niemowlęcy i poniemowlęcy).
 Specyfika właściwości rozwoju w okresie średniego dzieciństwa (wiek przedszkolny).
 Koncepcja rozwoju poznawczego J. Piageta.
 Główne tendencje rozwojowe w okresie późnego dzieciństwa (wiek szkolny).
 Dojrzałość szkolna – pojęcie, teorie, uwarunkowania.
 Charakterystyka rozwoju w okresie adolescencji.
 Przebieg rozwoju w okresie dorosłości (wczesna, średnia i późna dorosłość)
Boyd D., Bee H. (2008). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań, Wyd. Zysk i S-ka.
Brzezińska A., Trempała J. (2000). Psychologia rozwoju. W: Strelau J. (red.): Psychologia. Podręcznik akadem. Tom 1.
Gdańsk, GWP.
Harwas-Napierała B., Trempała J., (2000). Psychologia rozwoju człowieka .Tom II. Warszawa, PWN.
Matczak A. (2005). Zarys psychologii rozwoju. Warszawa, Wyd. Akademickie ŻAK.
Strelau J., Doliński D. (red.) (2008). Psychologia. Tom II, rozdział 12. Gdańsk, GWP.
Brzezińska A. (red) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwoju. Gdańsk, GWP.
Harwas-Napierała B., Trempała J., (2002). Psychologia rozwoju człowieka .Tom III. Warszawa, PWN.
Schaffer R. (2006). Psychologia dziecka. Warszawa, PWN.
Schaffer R., (2006): Rozwój społeczny. Warszawa, Wyd. UJ.
Turner S.J., Helms D.B. (2000). Rozwój człowieka. Warszawa, WSiP.
Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa, WSiP.
Wykład: dr Anna Worsztynowicz
Ćwiczenia: dr Bernadeta Bulla
29
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
PROPEDEUTYKA PSYCHOLOGII PRACY I ORGANIZACJI
Rok
Semestr
System studiów
II
3
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
30
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
4
4
uzupełniający (inne wymagania)
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Wykład
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Przedstawienie współczesnych problemów dotyczących funkcjonowania człowieka w sytuacji pracy, pojęć z dyscyplin opisujących pracę ludzką oraz zjawiska psychospołeczne występujące w kontekście organizacyjnym.
Ćwiczenia
Student będzie zorientowany w problematyce psychologii pracy, organizacji
i zarządzania oraz będzie umiał wyjaśnić główne teoretyczne założenia wprowadzające w specyfikę tego obszaru
psychologii stosowanej.
Wykład: prezentacja multimedialna
Ćwiczenia: warsztat, studium przypadku, projekt badawczy, zajęcia terenowe
Egzamin - pisemny, pisemna praca zaliczeniowa
Zaliczenie: obecność, aktywność, projekt grupowy lub indywidualny
Wykłady








Treści
kształcenia
Historia pracy, znaczenie psychologii w kształtowaniu sprzyjających warunków pracy.
Przyszłość rynku pracy w XXI w – wyzwania dla psychologii
Organizacja jako środowisko pracy
Postęp cywilizacyjny a praca, wyzwania dla obecnych i przyszłych pokoleń
Nowe modele karier, kompetencje kluczowe.
Praca w życiu osobistym: zyski i korzyści
Obszary nowej aktywności zawodowej, nowe zawody i specjalności.
Doradztwo karier.
Ćwiczenia











Wybrane klasyczne i współczesne teorie organizacji.
Otoczenie organizacji.
Studium przypadku, projekt zespołowy
Jednostka w organizacji
Komunikacja interpersonalna w organizacji.
Grupy w organizacji
Zespoły pracownicze w organizacji.
Budowanie zespołu
Problemy etyczne w organizacji.
Kierowanie i przywództwo
Efektywność organizacji
Wykład
Literatura
podstawowa
Bartkowiak G., Człowiek w pracy. Od stresu do sukcesu w organizacji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa 2009
Bogaj A., Kwiatkowski S.M., red., Szkoła a rynek pracy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Borkowska S red., Przyszłość rynku pracy w XXIi w, IP i SS, Warszawa2005
Bloch S., Whiteley Ph.,2008: Zarządzanie w płaskim świecie. Budowanie relacji
w dobie globalizacji, Gliwice
Bouchikhi H., Kimberly J., 2003: Zmiana układu sił w przystosowanym środowisku pracy. W: Zarządzanie zasobami ludzkimi, red.Pickford J., Warszawa
Dryden G., Vos J., Rewolucja w uczeniu, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2003.
Noga M., Stawicka K. M., red., Rynek pracy w Polsce w dobie integracji europejskiej i globalizacji, CeDeWu.pl,
Warszawa 2009.
Ćwiczenia
Chmiel, N. (2006). Psychologia pracy i organizacji. GWP: Gdańsk.
Kożusznik B. (2007). Zachowania człowieka w organizacji. PWE: Warszawa.
Robbins S.P. (2001). Zasady zachowania w organizacji. Wydawnictwo Zysk i S-ka: Poznań.
Stoner, J., Freeman R. E., Glibert, D. R. (jr.) (2001). Kierowanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Wykład
Literatura
uzupełniająca
Brown T., Zarządzanie w XXI w, Biznes 5 tom, Biblioteka Gazety Wyborczej, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2007.
Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
30
Golnau W., Kalinowski M., Litwin J., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Cedetu Sp. z o.o., Warszawa2004.
Jachnis A., Psychologia organizacji, Dafin Sp z o.o., Warszawa 2008
Makin P., Cooper C., Cox CH., Organizacje a kontrakt psychologiczny. Zarządzanie ludźmi w pracy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Pickford J. (red), Zarządzanie zasobami ludzkimi dla studentów MBA, Wydawnictwo K.E. LIBER S.C., Warszawa 2003.
Zieniewicz K., Współczesne koncepcje i metody zarządzania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
2003
Ćwiczenia
Jachnis, A. (2008). Psychologia organizacji. Difin: Warszawa.
Katz, D., Kahn, R. (1981) Społeczny psychologia pracy. PWN, Warszawa.
Terelak J. (2005). Psychologia organizacji i zarządzania. Difin: Warszawa.
Prowadzący
zajęcia
Wykład: dr Marta Stasiła-Sieradzka
Ćwiczenia: dr Marta Stasiła-Sieradzka
31
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROPEDEUTYKA PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
II
3
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
30
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
4
4
brak
Wykład
W trakcie kształcenia studenci zdobywają umiejętność: identyfikacji czynników warunkujących dobre zdrowie,
poczucie szczęścia, satysfakcję z życia i wysoką jakość życia; holistycznego spojrzenia na zagadnienia zdrowia
człowieka, rozumienia wzajemnych związków pomiędzy funkcjonowaniem człowieka w obszarze fizycznym,
psychicznym i społeczno-kulturowym; identyfikacji i rozumienia wyzwań i zagrożeń współczesności (zmiany
systemów wartości w obrębie kultur, wzorów relacji społecznych, kurczenie się czasu i przestrzeni, dostępność
osiągnięć technologicznych);
Ćwiczenia - studia stacjonarne
 Dostarczenie podstawowej wiedzy na temat psychologii zdrowia z uwzględnieniem jej korzeni, kierunków
rozwoju i założeń.
 Rozwijanie zdolności integracji wiedzy biomedycznej z wiedzą psychologiczną i socjologiczną oraz dostrzegania związków pomiędzy różnymi dyscyplinami badającymi zdrowie i odpowiadającymi za jego stan.
 Uwrażliwienie na wielowymiarowość ludzkiego funkcjonowania.
 Uwrażliwienie na zagadnienia etyczne związane z działalnością psychologa w obszarze psychologii zdrowia
Ćwiczenia - studia niestacjonarne
 Umiejętność holistycznego spojrzenia na zagadnienia zdrowia i jakości życia;
 Rozumienie wzajemnych związków pomiędzy funkcjonowaniem człowieka w obszarze fizycznym, psychicznym i społecznym oraz czynników warunkujących dobrostan psychologiczny i wysoką jakość życia.
Wykład - wykorzystanie prezentacji multimedialnych
Ćwiczenia - dyskusje, prezentacje multimedialne, elementy warsztatu
Egzamin testowy
Zaliczenie - kolokwium – test wiadomości
Wykład
 WPROWADZENIE – PODSTAWOWE POJĘCIA, KONCEPCJE I TEORIE W PSYCHOLOGII JAKOŚCI ŻYCIA
- Psychologia jakości życia a psychologia zdrowia
- Pojęcie jakości życia – ujęcie medyczne, socjologiczno-ekonomiczne i psychologiczne
- Pojęcia opisujące jakość życia – poziom życia, dobrobyt, dobrostan psychiczny, satysfakcja życiowa, szczęście,
oraz relacje między nimi
- Podejście „dół – góra” , „góra – dół” w definiowaniu szczęścia i dobrostanu psychicznego
- Tradycja hedonistyczna i eudajmonistyczna w ujmowaniu szczęścia i dobrostanu psychicznego.
- Koncepcje i teorie szczęścia (teoria potrzeb Ruuta Veenhovena, koncepcja wielorakich rozbieżności Alexa Michalosa, teoria obiektywnego szczęścia Daniela Kahnemana, koncepcja „młyna hedonistycznego”, teoria autentycznego szczęścia Martina Seligmana, koncepcja dobrostanu psychicznego Carol D.Ryff, koncepcja wartości wewnętrznych i zewnętrznych Richarda Ryana i Tima Kassera, teorie genetyczne, cebulowa teoria szczęścia Janusza Czapińskiego, model ewaluacji szczęścia Norberta Schwarza i Fritza Stracka)
 WYZNACZNIKI JAKOŚCI ŻYCIA: WARUNKI ZEWNĘTRZNE – PRZEGLĄD ZAGADNIEŃ
- Warunki życia – czynniki w skali makro
- Czynniki ekonomiczne określające poziom życia (dochód per capita, zróżnicowanie dochodów, poziom bezrobocia, poziom inflacji)
- Czynniki społeczno-kulturowe (poziom demokracji, system zabezpieczeń społecznych, specyfika kultury
- Czynniki środowiskowe (stan środowiska naturalnego, urbanizacja)
- Warunki życia – czynniki w skali mikro
- Poziom dochodów
- Sieć społecznego wsparcia
- Aktywność zawodowa
- Relacje między dobrobytem materialnym a dobrostan psychicznym i poczuciem szczęścia – determinanty społeczne i psychologiczne
- Charakter konsumpcji a jakość życia (problem „affluenzy”)
 WYZNACZNIKI JAKOŚCI ŻYCIA: WŁAŚCIWOŚCI INDYWIDUALNE – PRZEGLĄD ZAGADNIEŃ
- Wyznaczniki demograficzne (wiek, płeć, rasa, przynależność etniczna)
- Cechy temperamentalne i osobowościowe
- Zdrowie
- Charakter związków z ludźmi – rola wsparcia społecznego
- Doświadczanie pozytywnych i traumatycznych wydarzeń życiowych
- Poczucie szczęścia i jego wpływ na jakość życia oraz pomyślność życiową
32
- Sylwetka szczęśliwego człowieka - podsumowanie
 ZASOBY A ZDROWIE I JAKOŚĆ ŻYCIA
- Definicja zasobów. Rodzaje zasobów (jednostkowe, społeczne, środowiskowe, kulturowe)
- Charakterystyka wybranych zasobów i omówienie ich związków ze zdrowiem i jakością życia
- Poczucie koherencji
- Poczucie własnej skuteczności
- Poczucie kontroli
- Optymizm (dyspozycyjny, atrybucyjny, nierealistyczny).
 STRES A ZDROWIE I JAKOŚĆ ŻYCIA
- Paradygmat patogenetyczny
- Współczesne rozumienie stresu
- Stresory jako potencjalne źródło stresu (siła i zasięg; czas oddziaływania; kontrolowalność)
- Reakcje na stres (emocjonalne; fizjologiczne; behawioralne; motywacyjne)
- Współczesna konceptualizacja radzenia sobie (definicja radzenia sobie; funkcje radzenia sobie; radzenie sobie jako
proces, strategia i styl)
- Psychiczne konsekwencje stresu (ostra reakcja na stres; zaburzenia stresowe pourazowe, zaburzenia adaptacyjne)
- Stres a spadek odporności (wpływ hormonów glikokortykoidowych na układ odpornościowy; inne substancje stresopochodne a zmiany odporności, układ immunologiczny a nowotwory)
- O stresie inaczej. Czy stres może stać się sprzymierzeńcem w osiąganiu zdrowia i dobrostanu (stres a krótkotrwały
wzrost odporności; emocje pozytywne vs negatywne a stres - model współpobudzenia; przejawy zjawisk psychoneuroimmunologicznych: efekt placebo, uczenie się odpowiedzi immunologicznej.
 ZDROWIE W KONTEKŚCIE JAKOŚCI ŻYCIA
- Zdrowie w modelu biomedycznym, holistyczno-funkcjonalnym i społeczno-ekologicznym
- Definicje zdrowia (zdrowie jako wartość: autoteliczna vs instrumentalna; zdrowie jako stan; zdrowie jako właściwość/dyspozycja; zdrowie jako proces)
- Wymiary zdrowia (biologiczny, psychiczny, społeczny, duchowy)
- Charakterystyki zdrowia (wielowymiarowość, zmienność, wielokryterialność)
- Oceny zdrowia (obiektywna vs subiektywna)
- Zdrowie a dobrostan i jakość życia.
 PSYCHOLOGIA ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA JAKO SFERA DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ
- Obszar zastosowań psychologii zdrowia i jakości życia
- Problemy diagnostyki i interwencji w ramach psychologii zdrowia i jakości życia
- Promocja – profilaktyka – korekcja (psychologiczne sposoby oddziaływania w kierunku poprawy jakości życia, promocja zdrowia, coaching)
- Kompatybilność profili zawodowych – co pasuje do psychologii zdrowia i jakości życia.
 Pojęcie szczęścia. Czym jest szczęście? Poziomy szczęścia. Sposoby osiągania szczęścia. Przekaz medialny jako
źródło wzoru szczęśliwości.
 Możliwość wyboru a poczucie szczęścia. Czy większy wybór daje szczęście? Czy to dobrze czy nie mieć wybór
– paradoks wyboru. Szczęście a zdrowie
 Optymizm i nadzieja. Co to znaczy być optymistą. Różnice między optymistą a pesymistą. Optymizm a jego
pochodne (optymizm nierealistyczny, udawany, obowiązkowy, myślenie magiczne, syndrom Pollyanny). Radzenie sobie ze smutkiem i depresją poprzez zmianę negatywnego myślenia - rozpoznawanie zniekształceń poznawczych. Optymizm a zdrowie.
 Obraz siebie/wizerunek ciała a wymagania kultury masowej. Kult piękna, szczupłej sylwetki jako wyznacznik
szczęścia i powodzenia. Zaburzenia odżywiania – anoreksja i bulimia nervosa a uwarunkowania kulturowe.
Operacje plastyczne jako wynik niezadowolenia z własnego wyglądu.
 W pułapce „uzależnień”. Hazard, kupowanie kompulsywne, zespół uzależnienia od internetu, pracoholizm i
inne uzależnienia behawioralne.
 Wsparcie społeczne. Teorie wsparcia społecznego i rodzaje wsparcia. Znaczenie wsparcia społecznego w sytuacjach trudnych.
 Jak umysł/psychika wpływa na ciało/organizm. Zależności psychosomatyczne.
 Jak ciało/organizm wpływa na psychikę. Zależności somatopsychiczne. Jak choroba zmienia nasze życie.
 Promocja zdrowia – jak wygląda w teorii a jak w praktyce? Co robić aby być zdrowym- projekty promocji
zdrowia wśród studentów.
 Wypalenie zawodowe a stres zawodowy. Czym jest wypalenie zawodowe? Jak sobie z nim radzić?
 Wybrane psychologiczne aspekty prokreacji. Motywy zachodzenia w ciążę przez kobiety. Kobieta staje się matką – etapy przeżywania ciąży. Męskie etapy dojrzewanie do ojcostwa. Czynniki ułatwiające rodzicom więź
emocjonalną z dzieckiem w jego wewnątrzmacicznej fazie rozwoju. Psychologiczne aspekty niepłodności.
 Pojęcie szczęścia. Potoczne a naukowe podejście do szczęścia. Źródła wiedzy o tym, czym jest szczęście. Kulturowa wizja szczęścia. Sposoby osiągania szczęścia. Przekaz medialny jako źródło wzoru szczęśliwości.
 Różne oblicza optymizmu. Optymizm obronny a optymizm funkcjonalny. Optymistyczny vs pesymistyczny
styl atrybucji. Czy pesymizm może być źródłem depresji? Dysfunkcjonalne założenia poznawcze – przeciwdziałanie i zmiana negatywnego myślenia. Radzenie sobie ze smutkiem.
 Radzenie sobie ze stresem. Czy istnieją uniwersalne, skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem? Czynniki
warunkujące efektywność radzenia sobie. Styl a strategie zaradcze.
 Wsparcie społeczne. Teorie wsparcia społecznego i rodzaje wsparcia. Znaczenie wsparcia społecznego w sytu-
33
acjach trudnych. Rozpoznawanie własnej sieci wsparcia.
 Autostopem do psychoterapii, czyli szybko i prosto w obszar poznania profesjonalnej pomocy psychologicznej. Czy psychoterapia pomaga? Gdzie kończy się zwykła rozmowa a zaczyna psychoterapia? Czy psychoterapia to przypadek czy uzasadniony teoretycznie proces? Czy istnieje jedna czy wiele psychoterapii?
 Zależności psychosomatyczne i somatopsychiczne. Jak psychika wpływa na organizm? Jak choroba zmienia
nasze życie?
 W pułapce „uzależnień”. Hazard, kupowanie kompulsywne, zespół uzależnienia od internetu, pracoholizm i
inne uzależnienia behawioralne.
Wykład
Czapiński, J. (2004). Ekonomiczne przesłanki i efekty dobrostanu psychicznego. W. T. Tyszka (red.) Psychologia
ekonomiczna. Gdańsk: GWP, ss.192-242.
Górnik-Durose, M. (2005). Psychologiczne koszty materialnego dobrobytu. Kolokwia Psychologiczne nr 13: Jakość
życia w badaniach empirycznych i refleksji teoretycznej. Warszawa: Instytut Psychologii PAN, 205-218.
Heszen-Niejodek, I. (2000). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: J. Strelau (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki t.3. Gdańsk: GWP.
Heszen, I. Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN str. 19-74
Literatura
podstawowa
Bielawska-Batorowicz, E. (2006). Psychologiczne aspekty prokreacji. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Heszen, I. i Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa; Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdz. 17. Interwencje
psychologiczne i rodzaje pomocy w psychologii zdrowia).
Heszen–Niejodek, I. (2002). Psychologiczne problemy chorych somatycznie. W: J. Strelau (red.): Psychologia. Podręcznik akademicki, T. 3, (s. 513-531). Gdańsk: GWP.
Martin, P. (2000). Umysł, który szkodzi. Mózg, zachowanie, odporność, choroba. Poznań: Rebis.
Seligman E.P. (1993). Optymizmu można się nauczyć. Poznań: Media Rodzina (Część 1. Dwa sposoby patrzenia na
życie, s. 12-30; rozdz. 3 – s.53-87).
Seligman, M.E.P. (2005). Prawdziwe szczęście. Psychologia pozytywna a urzeczywistnianie naszych możliwości trwałego spełnienia. Poznań: Media Rodzina (rozdz.1. Pozytywne uczucia i pozytywny charakter, s. 19-35) .
Sęk, H. (2000)(red.). Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. Warszawa: PWN.
Sęk, H., Cieślak R. (2004). Sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne W:
H. Sęk i R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. Warszawa: PWN.
Sheridan, C. i Radmacher, S.A. (1998). Psychologia zdrowia Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa:
Instytut Psychologii Zdrowia (rozdz. 13; s. 432-434).
Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne (rozdz. 4-6).
Czabała, Cz. (2006). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: PWN.
Czapiński, J. (2005)( red.). Psychologia pozytywna. Warszawa: PWN.
Grzesiuk L. (2000) (red.). Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy, Warszawa: Wyd.
Naukowe PWN.
Heszen I., Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa, Wyd. Nauk. PWN.
Heszen–Niejodek I. (2002). Radzenie sobie z chorobą-przegląd zagadnień. W: I. Heszen-Niejodek (red.). Jak żyć
z chorobą a jak ją pokonać (s. 13-32). Katowice, Uniwersytet Śląski.
Heszen-Niejodek, I. (2000).Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: J. Strelau (red.) (tom 3, s. 465492). Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Hobfoll S.E. (2006). Stres, kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu. Gdańsk, GWP.
Linley, P.A., Joseph S. (red.) Psychologia pozytywna w praktyce. Warszawa: PWN.
Seligman E.P. (1993). Optymizmu można się nauczyć. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
Seligman, M.E.P. (2005). Prawdziwe szczęście. Poznań: Media Rodzina.
Wykład
Dolan, P., Peasgood, T., White, M. (2008). Do we really know what makes us happy? A review of th economic
literature on the factors associated with subjective well-being. Journal of Economic Psychology, vol.29, 1, 94-123.
Martin P. (2000). Umysł, który szkodzi. Poznań, Rebis.
Seligman, M.E.P. (2005). Prawdziwe szczęście. Poznań: Media Rodzina
Tatarkiewicz, W. (1979) O szczęściu. Warszawa: PWN.
Ćwiczenia
Literatura
uzupełniająca
Brytek-Matera, A (2008). Obraz ciała – obraz siebie. Wizerunek własnego ciała w ujęciu psychospołecznym. Warszawa: Difin.
Burns D. (2005). Radość życia. Terapia zaburzeń nastroju. Wyd. Prószyński i S-ka (część I: rozdz. 1. Przełom w leczeniu zaburzeń nastroju; rozdz. 2. Jak diagnozować własne nastroje: pierwszy krok w terapii; rozdz. 3. Rozumienie nastrojów: czujemy się tak jak myślimy; s.24-55).
Csikszentmihalyi, M. (1996). Przepływ. Jak poprawić jakość życia. Warszawa: Studio EMKA.
Dodziuk, A. i Kapler, L. (2007). Nałogowy człowiek. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
Doliński D. (2005). Psychologiczne aspekty reklamy. Gdańsk: GWP (s. 195-226).
Gąsiorowska, A. (2001). Kupowanie kompulsywne – zjawisko, jego determinanty i konsekwencje: przegląd badań. Przegląd Psychologiczny, 44, 4, 463-477.
Ginowicz, H. (2003). Zagrożenia płynące z sieci. Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 1.
[http://psychologia.edu.pl/index.php?dz=czytelnia&op=opis&id=1764].
Ginowicz, H. (2004). Hazardzista u psychoterapeuty. Świat Problemów, 3.
34
Prowadzący
zajęcia
[http://psychologia.edu.pl/index.php?dz=czytelnia&op=opis&id=6989].
Głębocka, A. i Kulbot, J (red.). (2005). Wizerunek ciała. Portret Polek. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Grzesiuk L. (2000) (red.). Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy, r. IX, & 2.1. Warszawa: Wyd.
Naukowe PWN.
Karta Ottawska (1994). Zdrowie i promocja zdrowia. W: J. Karski, Z. Słońska i B. Wasilewski. (red): Promocja
zdrowia. Warszawa: Sanmedia (s.423-429).
Kwissa-Gajewska, Z. i Wojtyna, E. (2008). Czy nadzieja sprzyja zdrowiu? Nadzieja i radzenie sobie ze stresem a
stan zdrowia oraz podejmowanie zachowań zdrowotnych u chorych na cukrzycę typu 2. W: I. Heszen i J. Życińska (red.), Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (s. 39-54).
Kornas-Biela, D. (2004). Wokół początków życia ludzkiego. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX
(rozdz. 2-4).
Kratochvil, S. (2003). Podstawy psychoterapii. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Nitecka, E., Pietkiewicz-Roh, E., Staszewska, D. (1997). Miłość od poczęcia. Warszawa: Wydawnictwo Pusty Obłok.
Nettle, D. (2005). Szczęście sposobem naukowym wyłożone. Wyd. Prószyński i S-ka (rozdz. 1. Błogość i radość, s. 1747).
Ogińska-Bulik, N. i Kaflik-Pieróg, M. (2006). Stres zawodowy w służbach ratowniczych. Łódź: Wydawnictwo Wyższej
Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
Otrębska–Popiołek, K. (1991). Człowiek w sytuacji pomocy. Katowice: Wyd. UŚl. (rozdz. 1. Natura pomocy;
rozdz. 3. Dlaczego ludzie proszą o pomoc).
Sacks, O. (1996). Mężczyzna, który pomylił swoją żonę z kapeluszem. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 1)
Trzebińska, E. (2008). Lepsze zdrowie dzięki większemu szczęściu. W: I. Heszen i J. Życińska (red.), Psychologia
zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (s. 23-38).
Padesky, C. i Greenberger, D. (2006). Umysł ponad nastrojem. Zmień nastrój poprzez zmianę sposobu myślenia. Kraków:
WUJ.
Popiołek K. [red.], Psychologia pomocy, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Potoczek A. (1994). Kognitywna terapia depresji. W: Psychoterapia, 2 (89).
Schier, K. (2009). Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń. Warszawa: Scholar.
Sęk, H. (1991). Wybrane zagadnienia psychoprofilaktyki. W: H. Sęk (red): Społeczna psychologia kliniczna. PWN,
Warszawa.
Sęk, H (1997). Psychologia wobec promocji zdrowia. W: I. Heszen i H. Sęk (red.). Psychologia zdrowia. Nowe tendencje w psychologii. Warszawa: PWN.
Sęk, H. (1997). Rola wsparcia społecznego w sytuacji kryzysu, W: D. Kubacka-Jasiecka i A. Jaworowska-Teutsch
(red.), Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej. Wydawnictwo ALL, Kraków.
Sęk H. (1997). Rola wsparcia społecznego w sytuacji kryzysu, W: D. Kubacka-Jasiecka, A. Jaworowska-Teutsch
(red.), Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej. Wydawnictwo ALL, Kraków.
Schwartz B. i Ward A. 2007. Mieć się lepiej, ale czuć się gorzej: paradoks wyboru. W: P.A. Linley i S. Joseph
(red.). Psychologia pozytywna w praktyce. Warszawa: PWN (s.50-86).
Winiarski, R. i Zdebski, J. (2008). Psychologia turystyki. Warszawa: Wyd. Akademickie i Profesjonalne.
Wojtyna E. (2007). Syndrom Pollyanny czy Zakątek Kłapouchego. Kilka słów o roli nastawienia i terapii poznawczo-behawioralnej w procesie zdrowienia. W: Przekroczyć zwrotnik raka (s. 135-153). Łódź: Wydawnictwo
Feeria.
Wójcik, E. i Wojtyna, E. (2008). Interwencje poznawczo-behawioralne w oparciu o idiosynkratyczny model depresji Aarona Becka. W: K. Okulicz-Kozaryn i K. Ostaszewski (red.), Promocja zdrowia psychicznego. Badania i
działania w Polsce (s. 193-206). Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Wrześniewski, K. (2000). Psychologiczne uwarunkowania powstawania i rozwoju chorób somatycznych. W: J.
Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki, T 3, (s. 493-512). Gdańsk: GWP.
Ziółkowska, B. (2005). Anoreksja od A do Z. Podręcznik dla nauczycieli i wychowawców. Warszawa: Scholar (część 1.
Media i reklama wizualna a anoreksja: str. 45-55).
Wykład: dr Ewa Wojtyna
Ćwiczenia: mgr Łukasz Jach
35
VI.4.
ROK II, SEMESTR CZWARTY
36
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
METODOLOGIA BADAŃ PSYCHOLOGICZNYCH I STATYSTYKA
Rok
Semestr
System studiów
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
30
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
15
15
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
zaliczenie
zaliczenie
4
4
brak
Przyswojenie i ugruntowanie podstawowych pojęć statystycznych; zapoznanie się ze strukturą procesu wnioskowania statystycznego w ramach analizy danych empirycznych; zapoznanie się ze specyfiką analiz statystycznych
wykorzystywanych w psychologii; zrozumienie literatury psychologicznej w aspekcie prezentowanych w niej statystycznych analiz rezultatów badawczych; projektowanie i samodzielne przeprowadzanie prostych analiz statystycznych oraz aktywne poszukiwanie rozwiązań z pomocą specjalistów; posługiwanie się pakietami programów
statystycznych.
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, ćwiczenia w pracowni komputerowej.
Praca zaliczeniowa: test wiadomości i umiejętności.





Treści
kształcenia
ECTS
podstawowy
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
lab
Forma
zaliczenia
Pomiar w psychologii, skale pomiarowe.
Rozkłady częstości, grupowanie danych, sposoby graficznego przedstawiania danych.
Opis statystyczny jednej zmiennej, miary tendencji centralnej, przedziały ufności.
Rozkłady zmiennych losowych, miary rozproszenia, standaryzacja wyników, krzywa rozkładu normalnego.
Korelacja i regresja, korelacja a związek przyczynowy, równania regresji najmniejszych kwadratów, standardowy błąd oszacowania.
 Statystyczne podstawy wielokrotnej regresji liniowej, geometryczna interpretacja modelu regresji.
 Korelacja zmiennych porządkowych i nominalnych, inne miary siły związku między zmiennymi.
 Interpretacyjne aspekty i problemy korelacji i regresji.
 Próba jako reprezentacja populacji, losowy dobór do próby i rozkłady z próby.
 Etapy wnioskowania statystycznego, hipoteza zerowa i hipoteza alternatywna, założenia przyjmowane przy
testowaniu hipotez statystycznych oraz zasady interpretowania jego wyników.
 Wielkość efektu, błędy I i II rodzaju, moc testu i czynniki nań wpływające
 Założenia niektórych testów statystycznych dla prób zależnych i niezależnych, testy parametryczne a testy nieparametryczne, wielkość próby a typ testu.
 Testy dla danych interwałowych i ilorazowych.
 Testy dla danych porządkowych i nominalnych.
 Statystyczne podstawy analizy wariancji: jednoczynnikowej i dwuczynnikowej, testy wielokrotnych porównań,
wskaźniki wielkości efektu eksperymentalnego, analiza efektów prostych.
 Procedury porównań wielokrotnych: kontrasty, analizy trendu, testy post hoc.
 Postawy analizy kowariancji, analizy czynnikowej i analizy ścieżek.
 Zasady sporządzania raportu z badań empirycznych i zasady sporządzania bibliografii
Barańska, Z. (1995 i nast. wyd.). Podstawy metod statystycznych dla psychologów. Ćwiczenia. Gdańsk: Wyd. UG.
Brzeziński, J. (1996 i nast. wyd.). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: PWN.
Ferguson, G. A., Takane, Y. (1999 i nast. wyd.). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: PWN.
Wieczorkowska, G., Kochański, P., Eljaszuk, M. (2003). Statystyka. Wprowadzenie do analizy danych sondażowych i
eksperymentalnych. W-wa: WN „Scholar”.
Brzeziński, J. (red.) (2004). Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów. Warszawa: PWN.
Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce. Lublin: Wyd.
KUL.
King, B. M., Minium, E. W. (2009). Statystyka dla psychologów i pedagogów. Warszawa: PWN.
Pavkov, T. W., Pierce, K. A. (2005). Do biegu gotowi start – wprowadzenie do SPSS. Gdańsk, GWP.
Wykład: dr hab. Zbigniew Spendel
Ćwiczenia: mgr Maria Chełkowska, mgr Aneta Kałmuk
37
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
60
w tym:
wykł sem
ćw
30
30
30
30
kierunkowy
Lab
Forma
zaliczenia
egzamin
egzamin
ECTS
7
7
brak
 zaznajomienie z podstawowymi pojęciami, koncepcjami teoretycznymi i metodami badawczymi w psychologii społecznej,
 nabycie umiejętności rozumienia psychologicznych prawidłowości społecznego funkcjonowania człowieka,
 nabycie umiejętności dostrzegania i diagnozowania bieżących zjawisk, sytuacji, problemów społecznych.
literatura podstawowa i uzupełniająca, materiały praktyczne, filmy dydaktyczne, eksperymenty i projekty eksperymenMetody dydaktyczne (opcjonalnie) tów, prace zespołowe, dyskusja.
Forma i warunki
Wykład: Egzamin pisemny; Ćwiczenia: Obecność na zajęciach, aktywność, znajomość literatury, kolokwium
zaliczenia
Treści
kształcenia
 Wprowadzenie do zagadnień psychologii społecznej. Rys historyczny. Perspektywy badawcze. Metody badawcze w
psychologii społecznej. Wpływ i kontrola w badaniu psychologicznym. Problemy etyczne.
 Społeczna natura człowieka. Tożsamość osobista i społeczna. Treści tożsamościowe. Kody orientacji w samym
sobie. Tożsamość podmiotowa i przedmiotowa. Tożsamość osobista i społeczna. Tożsamość pozytywna i negatywna. Tożsamość narodowa. Podwójna tożsamość.
 Poznanie społeczne. Budowa społecznej wiedzy człowieka. Reprezentacja poznawcza świata i jej organizacja. Cele
poznania społecznego.
 Schematy, skrypty, heurystyki. Prototypy. Kategoryzacja społeczna. Aktywizacja i uporczywość schematów.
 Percepcja społeczna. Specyfika spostrzegania ludzi. Główne podejścia teoretyczne wyjaśniające proces spostrzegania ludzi. Ukryte teorie osobowości. Przetwarzanie informacji o kompetencjach i moralności. Cechy centralne.
 Zniekształcenia i błędy w spostrzeganiu ludzi. Efekty w procesie spostrzegania. Zjawisko samospełniającego się
proroctwa. Czynniki wpływające na proces spostrzegania. Różnice międzypłciowe.
 Procesy atrybucji. Integracja danych i formułowanie ocen. Klasyczne i współczesne koncepcje atrybucji. Atrybucje
odpowiedzialności moralnej.
 Błędy i tendencje w procesach atrybucji. Podstawowy błąd atrybucji, asymetria aktor-obserwator, asymetria atrybucji sukcesu i porażki. Egotyzm i egocentryzm atrybucyjny. Efekt fałszywej powszechności. Znaczenie i funkcje procesów atrybucji.
 Stereotypy i uprzedzenia. Geneza i nabywanie stereotypów i uprzedzeń. Funkcje poznawcze, emocjonalne i społeczne. Znaczenie indywidualne i zbiorowe. Dwustopniowy model przetwarzania stereotypowego.
 Konflikt międzygrupowy i kozioł ofiarny. Społeczna kategoryzacja i dziedziczenie społeczne. Uprzedzenia jawne i
ukryte. Metody badania uprzedzeń. Sposoby osłabiania stereotypów i uprzedzeń.
 Stereotypy związane z płcią. Komponenty stereotypów związanych z płcią. Konflikt płci. Stereotypy a faktyczne
zróżnicowanie płci pod względem poznawczym, emocjonalnym i cech osobowości. Podmiotowe i interpersonalne
konsekwencje stereotypów płciowych.
Literatura
podstawowa
Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M. (1995). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Zysk i S-ka.
Kenrick D.T., Neuberg S. L., Cialdini R. B. (2002). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Manstead A.S.R., Hewstone M. (red.) (1996) Psychologia społeczna. Encyklopedia Blackwella. Warszawa: Wydawnictwo J.
Santorski
Mika S. (1987). Psychologia społeczna. Warszawa: PWN.
Strelau J. , Doliński D (red.) (2008). Psychologia. Gdańsk: GWP. (tom 2).(Rozdz. Psychologia społeczna).
Wojciszke B. (2002). Człowiek wśród ludzi. Warszawa: Scholar
Wojciszke B. (2011). Psychologia społeczna. Warszawa: Scholar.
Wosinska W.(2005). Psychologia życia społecznego. Gdańska: GWP.
Literatura
uzupełniająca
Eysenck H.J., Eysenck M. (1996). Podpatrywanie umysłu. Dlaczego ludzie się zachowują tak, jak się zachowują. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Lewicka M. Grzelak J. (red.) (2002) Jednostka i społeczeństwo. Gdańsk: GWP
Mead M. (1986). Trzy studia. Tom 3. Płeć i charakter w trzech społecznościach pierwotnych. Warszawa: PIW.
Macrae C., Stangor Ch., Hewstone M. (1999). Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujęcie. Gdańsk: GWP.
Mandal E., Stefańska-Klar R. (red.)(1995). Współczesne problemy socjalizacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Mandal E. (2000). Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu
Śląskiego.
Mandal E. (2003). Kobiecość i męskość. Popularne opinie a badania naukowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Mądrzycki T .(1986). Deformacje w spostrzeganiu ludzi. Warszawa: PWN.
Nęcki Z. (1999). Wzajemna atrakcyjność. Warszawa: KiW.
Pratkanis A., Aronson E. (2007). Wiek propagandy. Warszawa: PWN
Prowadzący
zajęcia
Wykład: prof. dr hab. Eugenia Mandal; Ćwiczenia: prof. dr hab. Eugenia Mandal, mgr Dagna Kocur, mgr Marcin
Moroń, mgr Anna Żytecka, mgr Sylwia Wacławik
38
Lp.
Wydział
Psychologia
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
60
w tym:
wykł sem
30
30
ćw
lab
30
30
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
5
5
Wymagania wstępZnajomość zagadnień z zakresu psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia
ne
Wykład
Rozumienie wzajemnych związków między przebiegiem rozwoju a jego kontekstem kulturowo-społecznym, rozumienie prawidłowości rozwoju, rozpoznawanie czynników korzystnych i niekorzystnych dla jego przebiegu. Opanowanie umiejętności
projektowania i przeprowadzania badań z wykorzystaniem metod adekwatnych do danego wieku rozwojowego(obserwacji,
wywiadu, rozmowy, eksperymentu, skal, testów i ankiet). Nabywanie kompetencji w zakresie analizy zebranego materiału
empirycznego oraz interpretacji ilościowej i jakościowej uzyskanych wyników badań.
Założenie i cele
Ćwiczenia:
przedmiotu
Opanowanie przez studentów umiejętności projektowania i przeprowadzania badań z wykorzystaniem metod adekwatnych do
danego wieku rozwojowego (obserwacji, wywiadu, rozmowy, eksperymentu, skal, testów i ankiet). Nabywanie kompetencji w
zakresie analizy zebranego materiału empirycznego oraz interpretacji ilościowej i jakościowej uzyskanych wyników badań.
Konwersatoryjna forma ćwiczeń przygotowujących do zajęć terenowych. Wprowadzenie do specyfiki badania z wykorzystaniem konkretnych narzędzi badawczych (opis metody, podstawowe założenia dotyczące przeprowadzania badań z jej wykorzystaniem, zasady oceny i interpretacji uzyskanych wyników). Samodzielne przeprowadzanie przez studentów badań w ramach
zajęć terenowych oraz sporządzanie przez nich protokołów z tych badań.
Metody dydakWykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych
tyczne (opcjonalnie)
Forma i warunki
Zaliczenie na ocenę – kolokwium, protokoły z zajęć terenowych
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Wykład:
 Podstawowe modele i strategie prowadzenia badań nad rozwojem.
 Analiza podstawowych obszarów i zadań rozwojowych, osiągnięć rozwojowych oraz czynników pomyślnych i
czynników zakłócających proces rozwoju.
 Wieloaspektowe interpretowanie zjawisk w cyklu życia człowieka z wykorzystaniem koncepcji o różnym rodowodzie teoretycznym.
 Wykorzystanie wiedzy o podstawowych prawidłowościach rozwoju - wprowadzenie w specyfikę badań nad
rozwojem oraz omówienie wybranych metod diagnozowania rozwoju w kolejnych okresach rozwojowych.
Ćwiczenia:
 Część I: Wybrane metody diagnozy w okresie niemowlęcym i poniemowlęcym.
- Obserwacja psychologiczna (rodzaje, techniki, cechy dobrej obserwacji).
- Inwentarze i skale jako metody oceny poziomu rozwoju.
- Wywiad i rozmowa jako metody oceny poziomu rozwoju.
 Część II. Wybrane metody diagnozy w okresie przedszkolnym.
- Eksperyment jako metoda diagnozy rozwoju (eksperymenty Piageta).
- Projekcyjne metody diagnozy rozwoju – możliwości i ograniczenia zastosowania.
 Część III. Wybrane metody diagnozy w młodszym wieku szkolnym.
- Metody badania wybranych aspektów rozwoju poznawczego.
- Metody badania wybranych aspektów rozwoju emocjonalnego.
Boyd D, Bee H. (2008). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań, Wyd. Zysk i S-ka.
Dołęga Z. (2005) (red.). Diagnoza psychologiczna dzieci w wieku przedszkolnym. Katowice, Wydawnictwo UŚ
Dołęga Z. (2010) (red.). Diagnoza psychologiczna dzieci w wieku szkolnym. Tom I. Katowice, Wydawnictwo UŚ
Harwas-Napierała B., Trempała J., (2000). Psychologia rozwoju człowieka .Tom II. Warszawa, PWN.
John-Borys M. (red.) (1997). Wybrane metody diagnozowania i prognozowania rozwoju dziecka do lat trzech. Katowice, Wydawnictwo UŚ
Matczak A. (2005). Zarys psychologii rozwoju. Warszawa, Wyd. Akademickie ŻAK.
Strelau J., Doliński D. (red.) (2008). Psychologia. Tom II, rozdział 12. Gdańsk, GWP.
Brzezińska A. (red)(2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwoju. Gdańsk, GWP.
Frydrychowicz A., Koźniewska E., Sobolewska M., Zwierzyńska E. (2004). Testy psychologiczne i pedagogiczne w poradnictwie. Warszawa, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
Harwas-Napierała B., Trempała J., (2002). Psychologia rozwoju człowieka .Tom III. Warszawa, PWN.
Schaffer R. (2006). Psychologia dziecka. Warszawa, PWN.
Turner S.J., Helms D.B. (2000). Rozwój człowieka. Warszawa, WSiP.
Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa, WSiP.
Wykład:
dr Ida Szwed)
Ćwiczenia: dr Anna Worsztynowicz
39
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
PRZEDMIOT OGÓLNOKSZTAŁCĄCY 2 - SOCJOLOGIA MAŁŻEŃSTWA I RODZINY
Rok
Semestr
System studiów
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
15
wykł
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Celem prowadzonych ćwiczeń jest
 zapoznanie studentów ze strukturą oraz funkcjami rodziny, z różnorodnością form życia rodzinnego,
Założenie i cele
 z przemianami dokonującymi się w rodzinie współczesnej
przedmiotu
 z głównymi stanowiskami interpretatywnymi socjologów zachodnich w odniesieniu do przemian życia rodzinnego
z odmiennością kulturową życia rodzinnego w krajach pozaeuropejskich..
Ćwiczeniaobejmują:
 filmy video prezentujące życie rodzinne w kulturach pozaeuropejskich;
Metody dydak wizualne prezentacje statystycznych danych pochodzących z badań socjologicznych nad rodziną oraz roczników
statystycznych;
 dyskusje uczestników ćwiczeń z uwzględnieniem współczesnych metod aktywizacji.
 Student jest obowiązany do systematycznego uczestnictwa w ćwiczeniach, mających miejsce raz w tygodniu w wymiarze 2 godzin;
Forma i warunki
zaliczenia
 Bezwzględnym warunkiem otrzymania zaliczenia z przedmiotu jest potwierdzona obecność na ćwiczeniach oraz
pozytywnie zdane kolokwium z omawianych lektur;
Treści
kształcenia
Zalecana
literatura
Prowadzący
Zajęcia




Rodzina jako grupa oraz instytucja społeczna – definicje rodziny, funkcje, typologie rodziny.
Proces powstawania grupy małżeńsko-rodzinnej, etapy życia rodzinnego.
Rodzina w różnych kulturach i religiach (judaizm, islam, wyznania chrześcijańskie, kraje azjatyckie).
Rodzina w procesie przemian – trendy europejskie i światowe (zmiany w obrębie typów rodzin, funkcji oraz struktury, alternatywne formy życia rodzinnego np. kohabitacja, wielorodziny).
 Rodzina we współczesnej Polsce (dzietność, pełność, warunki ekonomiczne).
 Polityka wobec rodziny w Polsce i w Europie.
Adamski F.: Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Wydawnictwo UJ. Kraków 2002.
Być kobietą w Oriencie. Red. D. Chmielewska, B. Grabowska, E. Machut-Mendecka. Wydawnictwo Akademickie DIALOG.
Warszawa 2001.
Kobieta i rodzina w krajach rozwijających się. Dziedzictwo a wyzwania współczesności. Red. E. Puchnarewicz. Wydawnictwo i Drukarnia
„LIBRA” PPHU. Warszawa-Białystok 1999.
Kobiety krajów pozaeuropejskich wobec problemów współczesności. Red. A. Mrozek-Dumanowska. Wydawnictwo Naukowe Semper.
Warszawa 1995.
Kwak A.: Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Warszawa 2005.
Majkowski W.: Czynniki dezintegracji współczesnej rodziny polskiej. Studium socjologiczne. Wydawnictwo Księży Sercanów. Kraków
1999.
Międzykulturowe i interdysplinarne badania feministyczne. Daleki – Bliski Wschód: współczesność i prehistoria. Red.: E. Pakszyz. Wydawnictwo Naukowe UAM. Poznań 2005.
Rodzicielstwo między domem, prawem, służbami społecznymi. Red. A. Kwak Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej. Warszawa 2008.
Slany K.: Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Zakład Wydawniczy >>Nomos<< . Kraków 2002.
Unterman A.: Żydzi. Wiara i życie. Książka i Wiedza. Warszawa 2002.
dr hab. prof. UŚ Elżbieta Budzyńska
40
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PRZEDMIOT OGÓLNOKSZTAŁCĄCY 2 - PUBLIC RELATION
Rok
Semestr
System studiów
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
wykł
30
15
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Zalecana
literatura
Prowadzący
zajęcia
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
w tym:
sem
ćw
30
15
brak
Wyposażenie studentów w wiedzę na temat podstaw public relations w ujęciu teoretycznym oraz praktycznym. W efekcie, student potrafi rozpoznać, wyjaśnić, krytycznie ocenić podstawowe procesy, zjawiska i
instytucje związane z PR, zdobywa również podstawowe kompetencje dotyczące wykorzystania niektórych
metod i narzędzi public relations.
 dyskusja monitorowana przez prowadzącego
 case study
 auto-test w grupie
Pisemne zaliczenie po zakończeniu kursu
 Public relations w komunikacji społecznej (podstawowe problemy teoretyczne związane z rolą PR w życiu
społecznym - w tym: geneza, cele, funkcje, modele PR; a także analiza podstawowych problemów związanych
z praktyką PR – m.in. negatywna ocena publiczna tego typu działalności).
 Media masowe jako podstawowy kanał komunikacji PR (1. charakterystyka oddziaływania mediów – m.in.
teoria kultywowania postaw, teoria agenda setting, teoria spirali milczenia; 2. tendencje związane z procesem mediatyzacji rzeczywistości społecznej).
 Wizerunek / marka w teorii i praktyce PR.
 Zarządzanie strategiczne public relations:
- media relations (zasady i metody budowanie relacji przedstawicieli PR z dziennikarzami);
- komunikacja wewnątrz organizacji (internal communication);
- zarządzanie sytuacją kryzysową;
- analiza wybranych komercyjnych / społecznych / politycznych projektów kampanii PR;
- programy CSR (odpowiedzialność społeczna biznesu) oraz CRM (cause related marketing).
 Etyka w public relations.
Aronson Elliot, Pratkanis Anthony, Wiek propagandy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
Davis Anthony, Wszystko co powinieneś wiedzieć o PR, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2008
Goban – Klas Tomasz, Public relations czyli promocja reputacji. Pojęcie, definicje, uwarunkowania, Business Press, Warszawa 1997
Jabłoński Wojciech, Kreowanie informacji. Media relations, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Maison Dominika, Wasilewski Piotr, Propaganda dobrych serc czyli rzecz o reklamie społecznej, Agencja Wasilewski,
Warszawa 1998
McQuail Dennis, Teoria komunikowania masowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007
Ociepka Beata (red), Kształtowanie wizerunku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005
Olędzki Jerzy, Tworzydło Dariusz, (red), Public relations. Znaczenie społeczne i kierunki rozwoju, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007
Ries Al., Ries Laura, Upadek reklamy i wzlot public relations, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004
Seitel Fraser P., Public relations w praktyce, Felberg Sja Wydawnictwo, Warszawa 2003
Święckowska Teresa, Public relations a demokracja, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa2008
Wójcik Krystyna, Public relations od A do Z, Wydawnictwo Placet, Warszawa 1997
dr Marek Mazur
41
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
PROPEDEUTYKA PSYCHOLOGII WYCHOWAWCZO-KLINICZNEJ
Rok
Semestr
System studiów
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
45
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
4
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
znajomość zagadnień z psychologii rozwoju człowieka




Rozumienie różnych aspektów funkcjonowania systemów rodzinnych.
Ukazanie powiązań między dysfunkcją środowiska rodzinnego a problemami, jakie przejawia dziecko.
Poznanie kierunków oddziaływań wychowawczych na terenie placówek edukacyjnych.
Wprowadzenie w problematykę rozpoznawania i diagnozy trudności wychowawczych w kontekście kolejnych
Założenie i cele
okresów rozwojowych.
przedmiotu
 Poznanie wybranych metod diagnozy środowiska rodzinnego i szkolnego.
 Umiejętność rozpoznawania źródeł trudności, jakie napotykają wychowawcy w kontakcie z dzieckiem oraz
instytucją.
 Opanowanie podstaw udzielania wsparcia wychowawcom.
Wykład: prezentacje mulimedialne
Metody dydaktyczne (opcjonalnie) Ćwiczenia: metody aktywizujące, dyskusja na zasadzie burzy mózgów
Forma i warunki Zaliczenie na ocenę – obecność i aktywność na zajęciach, przygotowanie referatu, kolokwium
zaliczenia
Egzamin – pisemy (test wyboru)
 Zagadnienia definicyjne, wprowadzenie do psychologii wychowania, koncepcje wychowania, kulturowy i sytuacyjny kontekst wychowania.
 Główne mechanizmy transmisji wpływów wychowawczych.
 Typologie i funkcje rodziny. Kierunki przemian we współczesnej rodzinie.
 Systemowe rozumienie rodziny.
 Cykle rozwoju rodziny.
 Teoria przywiązania. Jakość opieki macierzyńskiej a kształtowanie się więzi matka – dziecko.
 Charakterystyka postaw rodzicielskich oraz stylów wychowania w rodzinie.
Treści
kształcenia
 Kary i nagrody w wychowaniu.
 Rodzina jako źródło deprywacji fizycznej i emocjonalnej.
 Rozpoznanie i diagnoza problemów wychowawczych w kontekście kolejnych okresów rozwojowych.
 Klasa szkolna jako specyficzne środowisko wychowawcze.
 Znaczenie grupy rówieśniczej.
 Jakość interakcji uczeń – uczeń, nauczyciel – uczeń, nauczyciel - rodzic a trudności wychowawcze w szkole.
 Gry nauczycieli i uczniów.
 Zastosowanie wybranych metod diagnozowania środowiska rodzinnego i szkolnego.
 Źródła stresu dla osób zajmujących się wychowaniem (rodziców i nauczycieli).
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Przetacznik-Gierowska M., Włodarski Z. (1994). Psychologia wychowawcza. PWN, Warszawa.
Jurkowski A. (red.)(2003). Z zagadnień współczesnej psychologii wychowawczej. Wyd. Instytutu Psych. PAN, Warszawa.
Włodarski Z., Hankała A. (2004). Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka. O. Wyd. IMPULS, Kraków.
Rostowska T. (red.) (2009). Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka. Ofiyna Wydawnicza IMPULS, Kraków.
Dembo M.H. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. WSiP, Warszawa.
Gaś Z. (red.)(1999). Psychologia wychowawcza stosowana. Wybrane zagadnienia. Wyd. UMCS, Lublin.
Plopa M. (2005). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Oficyna Wyd. IMPULS, Kraków.
de Barbaro B. (red.)(1994). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Wyd. Collegium Medicum UJ, Kraków.
Goodman R., Scott S. (2003). Psychiatria dzieci i młodzieży. Wyd. Medyczne Urban i Partner, Wrocław.
Namysłowska I. (red.) (2004). Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL, Warszawa.
Tomalski P. (2007). Nietypowe rodziny. Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa.
Kozłowska A. (1991). O trudnościach w wychowywaniu dziecka. WSiP, Warszawa.
Kozłowska A. (1996). Jak pomagać dziecku z zaburzeniami życia uczuciowego. Wyd. ŻAK, Warszawa.
Haslam D. (1993). Mieć dzieci i to przeżyć.Oficyna Wyd. REPORTER, Warszawa.
Janowski A. (1995). Uczeń w teatrze życia szkolnego. WSiP, Warszawa.
Rylke H., Klimowicz G. (1992) Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi. WSiP, Warszawa.
Herbert M. (2004). Rozwój społeczny ucznia. GWP, Gdańsk.
Ernst K. (1991). Szkolne gry uczniów. WSiP, Warszawa.
Olweus D. (1998). Mobbing: fala przemocy w szkole. Jak ją powstrzymać? Wyd. J. SANTORSKI&CO, Warszawa.
Kretschmann R. (2004). Stres w zawodzie nauczyciela. Gdańskie Wyd. Psychologiczne, Gdańsk.
Wykład: dr Yvona Woźniakova
Ćwiczenia: dr Yvona Woźniakova, dr Marianna Dąbrowska-Wnuk
42
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROPEDEUTYKA PSYCHOLOGII KLINICZNEJ
Rok
Semestr
System studiów
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
45
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
4
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Wykład
Założenie i cele
przedmiotu
 Umożliwienie zgromadzenia i poszerzenia wiedzy na temat postaci, przyczyn i uwarunkowań zaburzonego
zachowania jednostki.
 Pokazanie mechanizmów powstawania zaburzeń, klasyfikację, zakres leczenia i formy pomocy psychologicznej.
Ćwiczenia:
 Przedstawienie studentom podstawowej wiedzy z zakresu psychologii klinicznej i jej zastosowania w praktyce
psychologicznej.
 Umożliwenie studentom poszerzenia wiedzy na temat postaci, przyczyn i uwarunkowań zaburzonego zachowania się człowieka oraz na temat wartości i przydatności symptomów psychopatologicznych do rozpoznawania obrazu klinicznego zaburzenia i diagnozowania jednostek klinicznych..
 Uzyskanie wiedzy umożliwiającej rozpoznawanie objawów poszczególnych zaburzeń oraz elementarną wiedzę dotyczącą postulowanych oddziaływań psychoprofilaktycznych.
Wykład
Treści wykładowe (modele, klasyfikacje, mechanizmy) przedstawiane są w formie multimedialnej
Forma i warunki
zaliczenia
Ćwiczenia
Zajęcia prowadzone są w formie ćwiczeniowej. Przedstawione zostaną: podstawy teoretyczne wybranych zaburzeń, formy, przyczyny i uwarunkowania zaburzonego zachowania jednostki. Pokazanie mechanizmów powstawania zaburzeń, zakresu leczenia i pomocy psychologicznej. Analiza przypadków. Pomoce dydaktyczne: prezentacje multimedialne, foliogramy
Zaliczenie - kolokwium, aktywność merytoryczna studenta, obecność na zajęciach
Egzamin pisemny
Wykład
 Przedmiot i zadania psychologii klinicznej. Koncepcje normy, normalności, zdrowia psychicznego w psychologii klinicznej.
 Czynniki determinujące zaburzenia zachowania i zaburzenia psychiczne jednostki. Biologiczne, psychospołeczne i socjokulturowe przyczyny zaburzeń.
 Stres jako przyczyna zaburzeń zachowania. Pojęcie stresu psychosomatycznego, konsekwencje stresu. Mechanizmy obronne. Modele chorób psychosomatycznych.
 Lęki i zaburzenia nerwicowe. Pojęcie nerwicy. Etiologia i mechanizmy nerwicowe. Rodzaje nerwic.
 Zaburzenia osobowości. Mechanizmy powstawania zaburzeń. Klasyfikacja zaburzeń osobowości. Przyczyny
 Psychozy endogenne, egzogenne i reaktywne. Zaburzenie procesów poznawczych, emocji, intelektu i działania w psychozach. Klasyfikacja psychoz.
 Uzależnienie od alkoholu. Przyczyny uzależnienia. Fazy rozwoju choroby alkoholowej. Psychofizyczne skutki
uzależnienia.
Ćwiczenia
Treści
kształcenia
 Przedmiot, zakres, zadania psychologii klinicznej. Kierunki rozwoju psychologii klinicznej. Modele i teorie
istotne dla psychologii klinicznej. Psychologia kliniczna w praktyce. Model zawodowy psychologa klinicznego.
Zadania psychologa klinicznego w obszarze różnych dziedzin. Psychologia kliniczna, psychiatria a psychopatologia. Norma, normalność, zdrowie psychiczne. Podstawowe pojęcia z zakresu psychologii klinicznej.
 Psychologia kliniczna w kontekście prawnym – uprawnienia i ograniczenia w procesie diagnozowania i udzielania pomocy psychologicznej. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego – tajemnica zawodowa psychologa,
ochrona praw pacjenta, zasady leczenia przymusowego. Ustawa o zawodzie psychologa.
 Metody kliniczne i psychometryczne diagnozy psychologicznej. Etapy postępowania diagnostycznego
 Psychopatologia ogólna: zaburzenia prostych i złożonych czynności psychicznych. Klasyfikacje i objawy zaburzeń procesów poznawczych, emocjonalnych i motywacyjnych. Jakościowe i ilościowe zaburzenia świadomości.
 Uraz psychiczny jako szczególny rodzaj sytuacji trudnej. Pojęcie kryzysu. Interwencja kryzysowa. Specyfika
funkcjonowania psychologicznego po urazie psychicznym. Zaburzenia osobowości rozwijające się na skutek
doświadczania (doświadczenia) sytuacji ekstremalnie trudnych.
 Przyczyny powstawania zaburzeń psychicznych: podejście biologiczne, neuronauka i koncepcje psychologiczne.
 Psychologia zaburzeń lękowych - psychologiczne koncepcje wyjaśniające etiopatogenezę. Mechanizmy psycho-
43
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
logicznego funkcjonowania.
 Psychologia zaburzeń osobowości - psychologiczne koncepcje wyjaśniające etiopatogenezę. Mechanizmy psychologicznego funkcjonowania. Pojęcie i rola mechanizmów obronnych.
 Psychologia zaburzeń afektywnych – koncepcje wyjaśniające mechanizm i patogenezę zaburzeń nastroju. Postulowane oddziaływania pomocowe.
 Psychologia uzależnień – obraz kliniczny, koncepcje i modele uzależnienia. Programy leczenia.
 Psychologia zaburzeń seksualnych – klasyfikacja, symptomatologia.
 Mechanizm powstawania zachowań agresywnych i przemocowych. Charakterystyka poszczególnych zaburzeń.
Wybrane korelaty osobowościowe w/w zachowań. Charakterystyka psychologiczna osób dopuszczających się
zachowań agresywnych.
Aleksandrowicz J.( 1998). Zaburzenia nerwicowe. Warszawa. PZWL..
Carson R.C.; Butcher J.; Mineka S.(2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk.GWP.T.
Goldstein E. (2003). Zaburzenia z pogranicza. Modele i techniki kliniczne. Gdańsk.GWP
Jakubik A. (1999) Zaburzenia osobowości. Warszawa: PZWL
Jaroszyński J.( 1988). Psychozy schizofreniczne. W: S. Dąbrowski, J. Jaroszyński, S. Płużyński ( red.). Psychiatria. Wwa. PZWL.
Kaplan H., Saddock B. (1995) Psychiatria kliniczna. Wrocław: Urban & Partner
Pospiszyl K.(1992). Psychopatia. Warszawa. PWN.
Rosenhan D.l, Seligman E.P.(2003). Psychopatologia. W-wa. PTP.
Rybakowski, J., Pużyński, S., Wiórka, J. (2010). Psychiatria. Podstawy psychiatrii. Tom 1. Wrocław: Wyd. Elsevier,
Urban & Partner (rozdział: 2.13, 3, 4.3)
Sęk H. (red.) (2005) Psychologia kliniczna. Tom 1-2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Sęk H.(2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa. Wyd. Scholar.
Stirling J.D., Hellewell J.S. (2005). Psychopatologia. Gdańsk: GWP
Aleksandrowicz J.W. (1998). Zaburzenia nerwicowe, Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (według
ICD-10). Psychopatologia, diagnostyka, leczenie. Kraków: Wyd. UJ.
Bastine R.H. (1998). Klinische Psychologie. Band 1. Stuttgart, Berlin, Köln: Kohlammer.
Cierpialkowska, L., Sęk, H. (2001): Psychologia klinicna i psychologia zdrowia. Poznań
Freyberger H., Schneider W., R.D. Stieglitz Kompendium psychiatrii, psychoterapii, medycyny psychosomatycznej.
Kępiński A.( 1977). Psychopatologia nerwic. Warszawa. PZWL.
Klimasinski K.(2000). Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego
Lewis M, Miller S.(1990). Handbook of developmental psychopathology. New York. Plenum Press.
Meyer R. (2004). Psychopatologia. Jeden przypadek – wiele teorii. Gdańsk. GWP.
Pospiszyl K.(1992). Psychopatia. Warszawa. PWN.
Rydzyński Z (2000). Psychiatria – podręcznik dla psychologów. W-wa. PZWL
Wykład: dr Danuta Rode
Ćwiczenia: mgr Maciej Bożek. Mgr Magdalena Rode
44
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROPEDEUTYKA PSYCHOLOGII SĄDOWEJ
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
II
4
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
45
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
4
4
brak
Przekazanie wiedzy na temat zastosowania psychologii na użytek wymiaru sprawiedliwości. Przedstawienie ponadto opiniodawstwa psychologicznego w sprawach karnych i cywilnych.
Wykład
Metoda wykładu. Omówienie podstawowych zagadnień. Przedstawienie w sposób schematyczny problematyki opiniodawczej, metodologii i metodyki postępowania w zakresie opiniodawstwa w sprawach nieletnich, opiekuńczych i rozwodowych
Ćwiczenia
Analiza przypadków i opinii sądowo-psychologicznych. Pomoce dydaktyczne, foliogramy, prezentacje, nagrania audiowizualne, akta sądowe.
Wykład: egzamin ustny
Ćwiczenia:
 aktywność na zajęciach, przygotowanie prezentacji lub napisanie pracy zaliczeniowej związanej z zasadami przesłuchiwania
świadka (dorosłego, upośledzonego umysłowo lub małoletniego).
 Pojęcie psychologii kliniczno - sądowej. Związki psychologii z prawem.
 Psychologia zeznań świadków i przesłuchań. Metody przesłuchań. Rodzaje zadawanych pytań. Przesłuchanie
poznawcze.
 Ekspertyza psychologiczna w sprawach rodzinno – opiekuńczych i rozwodowych.
 Opinia psychologiczna w sprawach nieletnich. Pojęcie nieletniego. Dobro nieletniego. Niedostosowanie społeczne. Trudności wychowawcze. Demoralizacja.
 Psychologiczna problematyka w sprawach karnych osób dorosłych. Przedmiot ekspertyzy w sprawach karnych.
Problem osobowości sprawcy. Motywy przestępstw. Charakterystyka przestępstw dokonanych pod wpływem
silnego wzburzenia. Zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem.
 Opiniodawstwo psychologiczne w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
 Opiniodawstwo psychologiczne w sprawach uzależnień: narkomania, alkoholizm, uzależnienie emocjonalne, dopalacze.
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Ackerman M. (2005). Podstawy psychologii sądowej. Gdańsk, GWP.
Arntzen F. (1989). Psychologia zeznań świadków. Warszawa
Gromek K., 2007: Winni, czy niewinni, czyli kilka uwag o sądowym badaniu winy stron w procesie rozwodowym. Monitor
Prawniczy 2.
Gurycka A., 1988: Ekspertyzy psychologiczne (ze szczególnym uwzględnieniem ekspertyz na rzecz oświaty i wychowania). W:
Ratajczak Z., (red.): Ekspertyzy naukowe a praktyka społeczna. Katowice: wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Haak H., 2000: Separacja. Monitor Prawniczy 4.
Hajdukiewicz D., 2004: Opiniowanie sądowo – psychiatryczne w sprawach cywilnych. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu
Psychiatrii i Neurologii.
Hanausek T.: Kryminalistyka, Katowice 1997
Lubelski M., Stanik J. M., Tyszkiewicz L.: Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników. Warszawa 1986
Marten Z., 1990: Wstęp do psychologii sądowej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Marten Z., 2005: Psychologia w pracy sędziego. Katowice: Centrum Edukacji i Promocji Kadr „CEDUS”.
Nowak – Dziemianowicz M., 1994: Małżeństwo wobec rozwodu. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Stanik J. M.: Węzłowe problemy etyczno – zawodowe biegłego sądowego psychologa. W: Etyczno – zawodowe problemy
biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej. Red: Stanik J. M., Majchrzyk Z., Katowice 1995
Stanik J. M.: Opiniodawcze i mediacyjne funkcje psychologa w sprawach rozwodowych i opiekuńczych. Katowice, 1990:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Woszczek L.: Przesłuchanie nieletniego – aspekty prawne i psychologiczne. W: Przestępczość nieletnich. Aspekty psychospołeczne i prawne. Red. Stanik J. M., Woszczek L. Katowice 2005
Szymusik A., Gierowski J., 1981: Przedmiot i zakres ekspertyzy psychologicznej. W: Stanik J. M., (red.): Z problematyki pracy
biegłego sądowego psychologa. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Trawińska M., 1977: Bariery małżeńskiego sukcesu. Warszawa: Książka i Wiedza.
Turek J., 2007: Biegły sądowy i jego czynności. Monitor Prawniczy 24.
Turner J. S., Helms D. B., 1999: Rozwój człowieka. Warszawa: WSiP.
Tyszka Z., 1979: Socjologia rodziny. Warszawa: PWN.
Tyszkiewicz L., 1986: Psycholog jako uczestnik procesu stosowania prawa. W: Lubelski M. J., Stanik J. M., Tyszkiewicz L.,
(red.): Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
dr Agnieszka Roszkowska, dr Justyna Trepka-Starosta, dr Leszek Woszczek, mgr Bartosz Wojciechowski
45
VI.5.
ROK III, SEMESTR PIĄTY
46
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOMETRIA
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
III
5
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
lab
30
30
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
8
8
kierunkowy
brak
Umiejętność oceny przydatności określonego testu do diagnozowanego problemu (oceny trafności i rzetelności
danej metody); interpretacji wyniku otrzymanego w teście zgodnie ze standardami psychometrycznymi; konstruowania norm o charakterze lokalnym; konstruowania własnych, prostych narzędzi pomiarowych.
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, ćwiczenia w pracowni komputerowej.
Komputerowy test z zakresu podstawowych obliczeń psychometrycznych, egzamin ustny.
 Test psychologiczny jako narzędzie pozyskiwania danych ilościowych będących podstawą diagnozy psychologicznej (problem obiektywności testu, standaryzacji, trafności, rzetelności i normalizacji), schemat wnioskowania psychometrycznego, pojęcie wyniku prawdziwego, wyniku otrzymanego i błędu pomiaru, pojęcie testów
równoległych.
 Klastyczna Teoria Testów Gulliksena i jej odmiana statystyczna w wersji Lorda i Novicka, założenia KTT w
aspekcie ogólnej teorii pomiaru, podejścia nieklasyczne i ich ograniczenia.
 Definicja rzetelności, estymowanie rzetelności jako wiarogodności, stabilności bezwzględnej, stabilności
względnej, równoważności między testowej i międzypołówkowej, zgodności wewnętrznej; zastosowanie analizy wariancji w szacowaniu dobroci testu.
 Rzetelność – standardowy błąd pomiaru (konstruowanie przedziałów ufności do porównywania wyników
dwóch osób w tym samym teście lub dwóch wyników jednej osoby w podtestach danego testu).
 Estymacja wyniku prawdziwego i standardowy błąd estymacji, warunkowy (skorelowany z wynikiem prawdziwym) błąd pomiaru.
 Różne aspekty trafności, m.in. treściowy, kryterialny (trafność diagnostyczna i prognostyczna), oparte na innych źródłach danych walidacyjnych, sposoby pojmowania trafności teoretycznej: tradycyjny i współczesny.
 Metody obliczania współczynników trafności i ich interpretacja.
 Stronniczość testu i pozycji testowych.
 Pojęcie normy statystycznej, typy skal standardowych (skale oparte na rozkładzie prostokątnym a skale oparte
na rozkładzie normalnym), konstrukcja skal standardowych, procedura normalizacji rozkładu wyników surowych, zasady zbierania danych normalizacyjnych, normy ogólne a normy lokalne.
 Podstawowe etapy konstruowania narzędzi pomiarowych, zasady tworzenia i doboru pozycji testowych dla
różnego rodzaju testów, testy budowane w sposób racjonalny i empiryczny.
 Zasady korzystania z podręczników testowych oraz standardy i problemy etyczne związane ze stosowaniem
testów.
AERA, APA, NCME (2007). Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice. Gdańsk: GWP.
Brzeziński, J. (1996 i nast. wyd.). Metodologia badań psychologicznych. Rozdz. 15-18. Warszawa: PWN.
Brzeziński, J. (red.) (2005). Trafność i rzetelność testów psychologicznych. Wybór tekstów. Gdańsk: GWP.
Coombs C.H., Dawes R.M., Tversky A., (1977). Wprowadzenie do psychologii matematycznej. Warszawa: PWN.
Hornowska, E. (2001 i nast. wyd.). Testy psychologiczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Scholar.
Magnusson, D. (1981 i nast. wyd.). Wprowadzenie do teorii testów. Warszawa: PWN.
Nowakowska M., (1978). Nieformalne ujęcie współczesnej teorii testów. [w:] E. Paszkiewicz (red.), Materiały do
nauczania psychologii, seria III, t. 3 (s. 197-223). Warszawa: PWN.
Strelau, J., Doliński, D. (red.) (2008). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1, rozdz. 10. Gdańsk: GWP.
Anastasi, A., Urbina, S. (1999). Testy psychologiczne. Warszawa: Prac. Testów Psych. PTP.
Aranowska, E. (2005). Pomiar ilościowy w psychologii. Warszawa: Scholar.
Hornowska, E. (1999). Stronniczość testów psychologicznych. Problemy – kierunki – kontrowersje. Poznań: Humaniora.
Kozielecki, J. (red.) (1971). Problemy psychologii matematycznej. Warszawa: PWN.
Strelau, J., Doliński, D. (red.) (2008). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2, rozdz. 11. Gdańsk: GWP.
Wykład:
dr hab. Zbigniew Spendel,
Laboratorium: dr hab. Zbigniew Spendel, mgr Maria Chełkowska, mgr Aneta Kałmuk
47
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOPATOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
III
5
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
8
8
kierunkowy
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Wykład
Założenie i cele
przedmiotu
 Przedstawienie studentom podstawowej wiedzy z zakresu psychopatologii celem poszerzenia ich ogólnego
zasobu wiadomości, ukierunkowujących ich psychologiczne kształcenie na podstawy rozpoznawania zaburzeń psychicznych i udzielania pomocy psychologicznej.
 Wstępne, merytoryczne przygotowanie studenta psychologii do specjalistycznej współpracy zawodowej z personelem medycznym w sytuacji pomocy człowiekowi ze zróżnicowanym poziomem zaburzeń psychopatologicznych.
 Przekazanie elementów psychopatologii jako teoretycznych podstaw (dotyczących patogenezy i mechanizmów
zaburzeń psychicznych) mających zastosowanie w zakresie nauczania psychologii klinicznej, stosowanej.
Ćwiczenia
 Uzupełnienie wiedzy studentów nabytej w trakcie wkładów o praktyczne zagadnienia rozpoznawania konkretnych zaburzeń i udzielania pomocy psychologicznej.
 Rozwijanie treści wykładowych o nowe elementy wiedzy naukowej dotyczące problemów centralnych i peryferyjnych poszczególnych zagadnień.
Ćwiczenia
Metody dydaktyczne (opcjonalnie) Praca w małych grupach, prezentacje multimedialne, ćwiczenia praktyczne – analiza przypadków.
Forma i warunki
Wykład: egzamin pisemny
zaliczenia
Zaliczenie: kolokwium, aktywność merytoryczna studenta
Wykład
Treści
kształcenia
 Zagadnienia ogólne - teoretyczne podstawy psychopatologii ogólnej psychopatologii:
‐ podstawowe definicje, rozumienie pojęcia normy i patologii w psychiatrii i psychologii. Ustawa o ochronie
zdrowia psychicznego –wybrane wątki dotyczące tajemnicy zawodowej i zasad procedury leczenia przymusowego
‐ Ogólna klasyfikacja zaburzeń psychicznych, etiologia i diagnoza nozologiczna. Ustawa o ochronie zdrowia
psychicznego(tajemnica zawodowa, leczenie przymusowe i jego wyznaczniki ).Aspekty moralno-etyczne w
pracy z pacjentem psychiatrycznym i zdekompensowanym psychicznie. Czym jest objaw psychopatologiczny? Definicje pojęcia. Słownik głównych objawów psychopatologicznych. Norma w psychologii i psychiatrii klinicznej, zdrowie psychiczne i jego główne wyznaczniki .
 Nerwice i zaburzenia odpowiadające nerwicom w klasyfikacjach psychiatrycznych(ujęcie tradycyjne i współczesne. DSM IV i I CD-10)
‐ etiologia ,patogeneza, postacie i ogólna symptomatologia , modele terapeutyczne w świetle literatury psychologiczno-psychiatrycznej.
 Zaburzenia lękowe - etiologia ,patogeneza, postacie i ogólna symptomatologia , modele terapeutyczne w świetle literatury psychologiczno-psychiatrycznej
 Histeria (definicje pojęcia, historyczny rys rozumienie zaburzeń histerycznych).Histeryczność a histrioniczność. Nerwica a osobowość histeryczna.
 Zaburzenia psychosomatyczne – perspektywa historyczna(koncepcje F.Alexandra) i podstawowe współczesne
teorie tłumaczące powstawanie chorób psychosomatycznych .Podstawowe symptomy , mechanizmy chorobowe i ich leczenie.
 Teorie aleksytymii ,teoria resomatyzacji i desomatyzacji M.Schura,. Specyfika struktury osobowości w rozwoju
zaburzeń psychosomatycznych.
 Zaburzenia osobowości
‐ zagadnienia ogólne i wyjaśnienie podstawowych pojęć,
‐ etiopatogeneza i główne psychologiczne mechanizmy funkcjonowania indywidualnego i społecznego w
świetle literatury przedmiotu(przegląd stanowisk i koncepcji teoretycznych),
 Podstawowe postacie dysfunkcji struktury osobowości – zarys obrazu klinicznego na przykładzie osobowości
narcystycznej, typu borderline, obsesyjno-kompulsyjnej, histrionicznej i lękliwej ( charakterystyka i przebieg
zaburzeń), współczesne modele terapii(opartej o więź)
 Zaburzenia afektywne – przegląd stanowisk teoretycznych wyjaśniających pochodzenie zaburzeń depresyjnych, patomechanizm i podstawowa symptomatologia zróżnicowanych postaci depresji( depresja nerwicowa,
endogenna, somatyczna).Mechanizm autodestrukcji w ich przebiegu. Główne trendy w leczeniu .
 Zaburzenia psychotyczne – przegląd stanowisk teoretycznych tłumaczących ich etiopatogenezę , charakterystyka podstawowych psychoz(schizofrenia ,paranoja, choroba afektywna dwubiegunowa), symptomatologia i
48
leczenie( wieloaspektowy charakter pomocy psychologicznej choremu i jego rodzinie w środowisku.
 Uzależnienia – psychologiczne i fizjologiczne mechanizmy uzależnień od narkotyków, leków i alkoholu, etiopatogeneza w świetle współczesnych koncepcji psychologicznych , proponowane modele terapii. Problematyka współuzależnionych .
 Zaburzenia seksualne
‐ zagadnienia ogólne, zakłócenia zachowań seksualnych, patologiczne formy życia seksualnego
‐ zaburzenia perwersyjne
‐ zaburzenia tożsamości płciowej
‐ zaburzenia funkcjonalne
‐ zagadnienie rozwoju zachowań homoseksualnych.
Ćwiczenia
 Historia psychopatologii od antyku po czasy współczesne, ze szczególnym uwzględnieniem momentów przełomowych. Koncepcja normy psychologicznej i normalności, oraz kulturowe podłoże norm.
 Definicje objawu psychopatologicznego, słownik podstawowych objawów psychopatologicznych, zaburzenia
procesów poznawczych: spostrzegania, pamięci, uwagi, myślenia; psychopatologia emocji: zaburzenia aktywności, działań ruchowych, świadomości.
 Zaburzenia osobowości – podstawowe informacje dotyczące patogenezy, etiologii, oraz społeczno ekonomicznych konsekwencji występowania zaburzeń osobowości. Analiza przypadków.
 Zaburzenia lękowe – mechanizmy powstawania i przebieg, zaburzenia lękowe charakterystyczne dla różnych
kręgów kulturowych. Analiza przypadków.
 Zaburzenia afektywne – patogeneza, występowanie i pułapki diagnostyczne związane z diagnozowanie zaburzeń afektywnych. Analiza przypadków.
 Zaburzenia psychotyczne – charakterystyka podstawowych psychoz ze szczególnym uwzględnieniem roli systemu rodzinnego w leczeniu. Analiza przypadków.
 Uzależnienia – ze szczególnym uwzględnieniem nowych form uzależnień ( gry, hazard, sporty ekstremalne,
internet ). Analiza przypadków.
 Zaburzenia seksualne – ze szczególnym uwzględnieniem zachowań dewiacyjnych leżących u podstaw zachowań kryminalnych. Analiza przypadków.
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Wykład
Bilikiewicz A. /red./ (2001). Psychiatria. Warszawa. PZWL.
Carson R., Butcher J., Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk. GWP.
Kaplan H., Sadock B. (1995). Psychiatria kliniczna. Wrocław. Urban & Partner .
Klimasiński Krzysztof(2000).Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków ,Wyd.
Meyer R. (2003). Psychopatologia. Gdańsk. GWP.
Rybakowski J., Pużyński S., Wciórka J.(red.).(2009).Psychiatria. Tom I .Podstawy psychiatrii. Wrocław, Elsevier Urban and
Partner
Seligman M, Walker E., Rosenhan D. (2003). Psychopatologia. Warszawa. Zysk i S-ka.
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ćwiczenia
Carson R., Butcher J., Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk. GWP.
Kaplan H., Sadock B. (1995). Psychiatria kliniczna. Wrocław. Urban & Partner .
Klimasiński Krzysztof(2000).Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków ,Wyd.
Seligman M, Walker E., Rosenhan D. (2003). Psychopatologia. Warszawa. Zysk i S-ka.
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wciórka, Rybakowski, J. (2009). Psychiatria. T.1. Wyd. Urban
Wykład
Aleksandrowicz J. (1998) Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych(według ICD-10).Kraków,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Aleksandrowicz J.(1988).Nerwice, psychopatologia, psychoterapia. Warszawa, PZWL.
Aleksandrowicz J.(2000).Psychopatologia zaburzeń nerwicowych i osobowości. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków.
Bilikiewicz A.(1992).Psychiatria. Warszawa PZWL.
Cierpiałkowska L.(2004).Psychologia zaburzeń osobowości. Poznań, Wyd. Naukowe UAM
Gabbard G.O. Psychiatria psychodynamiczna w praktyce lekarskiej(2009),Kraków, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego
Goldstein E.(2003).Zaburzenia z pogranicza. Gdańskie Wyd. Psychologiczne. Gdańsk.
Jakubik A.(1999).Zaburzenia osobowości. Warszawa. PZWL.
Millon T. Roger Davis(2005):Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa, Instytut Psychologii Zdrowia
PTP
Pużyński Stanisław(1996).Depresje i zaburzenia afektywne. Warszawa ,PZWL.
Reber A.(2000).Słownik Psychologiczny. Warszawa, PWN.
Scully J. (2000).Psychiatria. Wrocław, Urban and Urban.
Segal A.(2005).Wprowadzenie do teorii Melanie Klein. Gdańsk, GWP
Segal A.(2006).Teorie Melanie Klein w praktyce klinicznej. Gdańsk, GWP
Ćwiczenia
Bilikiewicz A.(1992).Psychiatria. Warszawa PZWL.
Cierpiałkowska L.(2004).Psychologia zaburzeń osobowości. Poznań, Wyd. Naukowe UAM
Jakubik A.(1999).Zaburzenia osobowości. Warszawa. PZWL.
Millon T. Roger Davis(2005):Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa, Instytut Psychologii Zdrowia PTP
Pużyński Stanisław(1996).Depresje i zaburzenia afektywne. Warszawa ,PZWL.
Wykład: dr Bernadetta Izydorczyk, dr Justyna Trepka-Starosta
Ćwiczenia: mgr Maciej Bożek, dr Magdalena Rode
49
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
WYBRANE METODY DIAGNOZY PSYCHOLOGICZNEJ
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
III
5
studia stacjonarne
Liczba
godzin
wykł
30
30
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
lab
30
30
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
w tym:
sem
ćw
brak
 Umiejętność sprawnego posługiwania się technikami kwestionariuszowymi;
 Umiejętność krytycznej analizy i oceny przydatności testu psychologicznego do konkretnych celów diagnostycznych;
 Umiejętność interpretacji wyników uzyskanych w testach zgodnie ze standardami psychometrycznymi.
 Umiejętność oceny walorów psychometrycznych narzędzi kwestionariuszowych.
Omówienie założeń teoretycznych poszczególnych metod; praca warsztatowa z kwestionariuszami
zaliczenie rygotrowe - test wiadomości, obecność na zajęciach
 Teoria i praktyka stosowania testów psychologicznych.
 Charakterystyka pięcioczynnikowego modelu osobowości (PMO). Diagnoza struktury osobowości Inwentarzem NEO-PI-R. Charakterystyka czynników osobowości i ich składowych. Charakterystyka właściwości psychometrycznych polskiej wersji Inwentarza NEO-PI-R Costy i R. McRae w adaptacji J.Siuty. Obliczanie i interpretacja wyników uzyskanych drogą badania NEO-PI-R. Interpretacja profilu. NEO-PI-R Costy i Mc Crae.
Technika przeprowadzenia badań i interpretacja wyników.
 Pojęcie lęku w psychologii. Charakterystyka kwestionariusza STAI Spielbergera w polskiej adaptacji Sosnowskiego, Wrześniewskiego, Jaworowskiej i Fecenec. Ocena zdrowia psychicznego kwestionariuszami Goldberga (GHQ -12 i GHQ – 28). Kwestionariusze Goldberga w zastosowaniu klinicznym. Interpretacja wyników.
 Diagnoza organicznych uszkodzeń mózgu.
‐ Charakterystyka ogniskowych zaburzeń mózgu oraz deficytów organicznych. Patomechanizm
powstawania zaburzeń ogólnomózgowych.
‐ Wzrokowo-Motoryczny Test Gestalt Lauretty Bender oraz Test Pamięci Wzrokowej Bentona- założenia teoretyczne, technika przeprowadzania badań, ocena i interpretacja testów.
 Skala Inteligencji D. Wechslera dla dorosłych.
 Podstawy teoretyczne i psychometryczne Skali. Sposób badania, ocena odpowiedzi, sposoby obliczania wyników i ich analiza.
Literatura
podstawowa
Teoria i praktyka stosowania testów psychologicznych.
Brzeziński J., Hornowska E. (2003). Podstawowe metody badawcze – teoria i praktyka testowania, W: J. Strelau
(red.) Psychologia. Podręcznik akademicki tom 1, Gdańsk: GWP, s. 389-435
Heszen I., Iluzoryczność założeń kwestionariuszy samoopisowych. W: M. Fajowska- Stanik M., K. DratRuszczak, M. Marszał-Wiśniewska (red). Pułapki metodologiczne w badaniach empirycznych, Wydawnictwo Academica SWPS, Warszawa 2005.
Messick, S. (2007). Trafność testu a etyka oceny (diagnozy). W: Brzeziński J. (red.) (2005). Trafność i rzetelność testów
psychologicznych. Wybór tekstów. Gdańsk. GWP
Spendel Z. (2005). Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej, Katowice: Wydawnictwo UŚ,
s. 31-38.
NEO-PI-R
Strelau J.(2000). Pięcioczynnikowy model osobowości. W: Psychologia. J.Strelau (red).t.2.,r.VII.,Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Hornowska E. i in. (2003), Podstawowe metody badawcze, W: J. Strelau (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki
tom 1, Gdańsk: GWP, s. 469-490 (Kwestionariusze osobowości)
Siuta J. (2006). Inwentarz Osobowości NEO-PI-R P. Costy i R. McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik, Warszawa, PTP.
STAI i GHQ
Makowska Z., Merecz D. (2001). Polska adaptacja kwestionariuszy ogólnego stanu zdrowia Davida
Goldberga: GHQ – 12 12 i GHQ – 28. W: Ocena zdrowia psychicznego na podstawie badań kwestionariuszami Davida
Goldberga. Podręcznik dla użytkowników Kwestionariuszy GHQ – 12 i GHQ – 28. Łódź, Instytut Medycyny Pracy.
Sosnowski T., Wrześniewski K., Jaworowska A., Fecenec D. (2006): Inwentarz Stanu i Cechy Lęku (STAI). Polska
adaptacja. Podręcznik. Warszawa, PTP.
Organika:
Benton Sivan A. (1996). Test Pamięci Wzrokowej Bentona. Podręcznik. Warszawa, PTP
Bender L. (1994). Wzrokowo-Motoryczny Test Gestalt. Podręcznik. Warszawa, PTP.
50
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Pąchalska M. (2007). Neuropsychologia kliniczna. Urazy mózgu. Warszawa: PWN. str. 135-150, 261-265, 285303, 311-333, 357-372.
Inteligencja:
Brzeziński J., Gaul M., Hornowska E., Machowski A., Zakrzewska M. (1996). Skala Inteligencji D. Wechslera dla
dorosłych. Wersja zrewidowana. WAIS-R(PL). Podręcznik. Warszawa, PTP.
Hornowska E. (2004). Skale Inteligencji dla dorosłych D. Wechslera WAIS-R oraz WAIS-III. Warszawa Wyd.
Naukowe SCHOLAR.
Zajęcia wprowadzające.
Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice. Gdańsk. GWP, 2007.
NEO-PI-R
Pervin L. A., John O. P. (2002). Osobowość. Teoria i badania, przeł. J. Neckar i in., Kraków: Wydawnictwo UJ, s.
265-311
Miller G. (2010). Teoria szpanu. Seks, ewolucja i zachowania klienta, przeł. B. Reszuta, Warszawa: Prószyński i S-ka, s.
162-189
Organika:
Herzyk A. (2006). Kliniczna neuropsychologia a psychologia kliniczna, W: H. Sęk (red.): Psychologia kliniczna tom 2,
Warszawa: PWN, s. 183-201
Walsh K. (2000): Neuropsychologia kliniczna. Warszawa PWN.
Inteligencja:
Matczak A. (2000). Testy inteligencji i zdolności. W: W: J. Strelau (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki tom 1,
Gdańsk: GWP, s. 448-469.
Rajska-Kulik I. (2006). Zastosowanie Skali Inteligencji Wechslera dla Dorosłych WAIS-R (PL) w klinicznej diagnozie zaburzeń depresyjnych i organicznych uszkodzeń mózgu, W: J. Stanik (red.) Wybrane metody diagnozy
klinicznej i sądowej. Katowice: Wydawnictwo UŚ
Brzeziński J., Gaul M., Hornowska E., Jaworowska A., Machowski A., Zakrzewska M. (2007). Skala Inteligencji
D. Wechslera dla dorosłych. Wersja zrewidowana – renorlalizacja. WAIS-R(PL). Podręcznik. Warszawa, PTP.
dr A. Gałuszka, dr Ewa Gwozdecka-Wolniaszek, mgr Łukasz Jach
51
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
SPOŁECZNA PSYCHOLOGIA STOSOWANA
Rok
Semestr
System studiów
III
5
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
5
5
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
ukończenie kursu Psychologia społeczna
Wykład
 Przedstawienie aplikacyjnego wymiaru psychologii społecznej w obszarach:
Założenie i cele
przedmiotu
Ćwiczenia
 Zdobycie umiejętności zastosowania wiedzy z zakresu psychologii społecznej w różnych dziedzinach życia, np.
w nauczaniu, wychowaniu, terapii, w biznesie, reklamie, ekologii, polityce, itd.
 Zdobycie umiejętności dostrzegania bieżących zjawisk, sytuacji, problemów społecznych oraz odejmowania
prób ich rozwiązywania lub prewencji.
literatura podstawowa i uzupełniająca, materiały praktyczne, filmy dydaktyczne, eksperymenty i projekty ekspeMetody dydaktyczne (opcjonalnie) rymentów, prace zespołowe, dyskusja
Forma i warunki Zaliczenie – kolokwium, prace empiryczne, obecność, aktywność, znajomość literatury
zaliczenia
Egzamin – pisemny
 Komunikacja interpersonalna - wybrane problemy i zastosowanie w wychowaniu, w biznesie, w polityce, w
mediach.
 Wywieranie wpływu społecznego. Wpływ sytuacji społecznych na procesy psychiczne i zachowanie człowieka.
 Reguły życia społecznego jako narzędzia wywierania wpływu. Techniki wpływu społecznego. Techniki wpływu społecznego w codziennym życiu: w biznesie, reklamie, marketingu, polityce, ekologii, w rodzinie.
 Manipulacja w bliskich związkach. Szantaż emocjonalny. Psychomanipulacja w sektach.
 Osobowościowe uwarunkowania wywierania wpływu (makiawelizm, ingracjacja).
 Autoprezentacja. Taktyki autoprezentacji w biznesie, w mediach, w polityce. Autoprezentacja w rodzinie i w
szkole.
Treści
 Postawy społeczne - metody pomiaru, kształtowanie, zmiana. Postawy ekologiczne.
kształcenia
 Zachowania prospołeczne. Agresja w stosunkach społecznych. Przemoc.
 Konflikty społeczne. Strategie zachowań w konflikcie.
 Negocjacje. Techniki negocjacji strategicznych. Negocjacje w biznesie.
 Grupy społeczne. Cele, normy, procesy grupowe. Struktury grupowe. Komunikacja w grupie.
 Władza. Rodzaje i uwarunkowania. Psychologiczne konsekwencje podlegania i sprawowania władzy. Władza w
przestrzeni prywatnej i publicznej.
 Wybrane zagadnienia psychologii politycznej.
 Wybrane zagadnienia psychologii w biznesie.
 Wybrane zagadnienia psychologii reklamy.
 Wybrane zagadnienia psychologii środowiskowej
Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M. (1995). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Zysk i S-ka.
Manstead A.S.R., Hewstone M. (red.) (1996). Psychologia społeczna. Encyklopedia Blackwella. Warszawa: Wydawnictwo J. Santorski
Kenrick D.T., Neuberg S. L., Cialdini R. B. (2002). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk: Gdańskie
Literatura
Wydawnictwo Psychologiczne.
podstawowa
Wojciszke B. (2002). Człowiek wśród ludzi. Warszawa: Scholar
Mika S. (1987). Psychologia społeczna. Warszawa: PWN.
Strelau J. , Doliński D (red.) (2008). Psychologia. Gdańsk: GWP. (tom 2).(Rozdz. Psychologia społeczna).
Wosińska, W. (2005). Psychologia życia społecznego. Gdańsk: GWP.
Cialdini R.(1994). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP.
Cwalina W., Falkowski A. (2005). Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: GWP.
Doliński D. (2000). Psychologia wpływu społecznego. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum.
Doliński D. ( 2003). Psychologiczne mechanizmy reklamy. Gdańsk: GWP.
Doliński D. (2005). Techniki wpływu społecznego. Warszawa: Scholar.
Herman J. L. (1998). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: GWP.
Literatura
uzupełniająca
Horgan J. (2008). Psychologia terroryzmu. Warszawa; Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kożusznik B. (red.). (1994). Psychologia w pracy menedżera. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kożusznik B. (2002). Człowiek w organizacji. Warszawa: PWE.
Leary M. (1999). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk, GWP.
Lewicka M. Grzelak J. (red.) (2002) Jednostka i społeczeństwo. Gdańsk: GWP
Macrae C., Stangor Ch., Hewstone M. (1999). Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujęcie. Gdańsk: GWP.
52
Prowadzący
zajęcia
Mandal E. (2008). Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nęcki Z. (1999). Wzajemna atrakcyjność. Warszawa: KiW.
Nęcki Z. (2000). Negocjacje w biznesie. Kraków: Antykwa.
Pilch I., (2008) Osobowość makiawelisty i jego relacje z ludźmi. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Pratkanis A., Aronson E. (2007). Wiek propagandy. Warszawa: PWN
Reykowski J. (red.) (1976). Osobowość a społeczne zachowanie ludzi. KiW. Warszawa.
Skarżynska K. (red.).(1999). Podstawy psychologii politycznej. Poznań: Zysk i S-ka.
Stephan W.C., Stephan C.W. (1999) Wywieranie wpływu przez grupy. Gdańsk: GWP
Szmajke A. (1999). Autoprezentacja: maski, pozy, miny. Olsztyn: Consulting.
Witkowski T. (2000). Psychomanipulacje. Wrocław: Oficyna Wydawnicza UNUS.
Wojciszke B. (1993). Psychologia miłości. Gdańsk: GWP.
Zimbardo P.G., Leippe M.R. (2004) Psychologia zmiany postaw i wpływu społecznego. Poznań: Zysk i s-ka
Wykład: prof. dr hab. Eugenia Mandal
Ćwiczenia: prof. dr hab. Eugenia Mandal, mgr Dagna Kocur, mgr Marcin Moroń, mgr Zuzanna Wałąch-Biśta,
mgr Anna Żytecka
53
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (1.1): OBSZAR ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII KLINICZNEJ
CZŁOWIEKA DOROSŁEGO
ZABURZENIA ZACHOWANIA, OSOBOWOŚCI I ZABURZENIA LĘKOWE
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
5
wykł
sem
ćw
Lab
studia stacjonarne
30
30
30
30
zaliczenie
zaliczenie
2
2
profilowy (inne wymagania)
brak
Przedstawienie studentom podstawowej wiedzy z zakresu psychopatologii osobowości celem poszerzenia ich
ogólnego zasobu wiadomości, ukierunkowujących ich psychologiczne kształcenie na podstawy rozpoznawania
zróżnicowanych typów zaburzeń struktury osobowości i udzielania w nich pomocy psychologicznej. Drugi cel
to wstępne, merytoryczne przygotowanie studenta psychologii do specjalistycznej współpracy zawodowej z personelem medycznym w sytuacji pomocy człowiekowi ze zróżnicowanym poziomem zaburzeń psychopatologicznych.
Metody dydakelementy warsztatu, pokazy filmów szkoleniowych
Forma i warunki Zaliczenie - kolokwium ,aktywne uczestnictwo w zajęciach udokumentowane znajomością literatury przedmiotu
zaliczenia
adekwatnie do treści zajęć
Treści
kształcenia
 Zagadnienie wstępne:
‐ prezentacja teoretycznych podstaw rozumienia zaburzeń zachowania w psychiatrii i psychologii klinicznej
– definicje pojęcia zaburzenia, choroby psychicznej, psychopatologicznego objawu.
‐ kliniczne koncepcje zaburzeń osobowości i zachowania w psychiatrii i psychologii
‐ omówienie teoretycznych podstaw rozumienia ich etiopatogenezy - uwarunkowania biologiczne, perspektywa psychospołeczna, psychoanalityczno- psychodynamiczna, interpersonalna, systemowa
 Szczegółowa prezentacja wybranych zaburzeń osobowości:
‐ Prezentacja klasyfikacji zaburzeń osobowości wg.ICD-10: - podstawowe kategorie diagnostyczne specyficznych zaburzeń osobowości(osobowość paranoiczna, schizoidalna, dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie, histrioniczna, anankastyczna, lękowa, zależna). -inne, mieszane, bliżej nieokreślone zaburzenia osobowości, trwałe zaburzenia osobowości nie wynikające z uszkodzeń organicznych OUN(np. trwałe zaburzenia osobowości po przebyciu wydarzeń ekstremalnych, katastrof).
‐ Zaburzenie struktury osobowości –prezentacja szczegółowa osobowości schizoidalnej i schizotypowych
zaburzeń osobowości (kliniczny obraz zaburzeń i ich różnicowanie, symptomatologia i główne trendy w terapii).
‐ Osobowość paranoiczna - kliniczny obraz zaburzeń i dominująca w ich przebiegu symptomatologia, współczesne trendy w terapii.
‐ Osobowość zależna(symbiotyczna) -kliniczny obraz zaburzeń i dominująca symptomatologia, współczesne
trendy w postępowaniu terapeutycznym.
‐ Zaburzenie struktury osobowości typu borderline(osobowość chwiejna emocjonalnie): etiopatogeneza(omówienie w ujęciu teorii relacji obiektem, faza separacji i indywiduacji wraz z subfazą powtórnego zbliżenia w rozwoju dziecka- M.Clain, D.Winnicot, O.Kernberg i psychologii selfu na przykładzie podejścia
H.Kohuta).Mechanizmy psychologicznego funkcjonowania z uwzględnieniem roli głównych mechanizmów
obronnych(zaprzeczania, projekcyjnej identyfikacji, rozszczepienia),symptomatologia .Współczesne trendy
w leczeniu (specyfika podejścia psychoterapeutycznego opartego o więź uczuciową).
‐ Zaburzenia osobowości o cechach struktury histrionicznej - etiopatogeneza ,mechanizmy psychologicznego
funkcjonowania i specyficzne mechanizmy obronne ,symptomatologia i główne trendy w leczeniu
‐ Zaburzenie struktury osobowości narcystycznej – etiopatogeneza ,mechanizmy psychologicznego funkcjonowania i specyficzne mechanizmy obronne(projekcyjna identyfikacja, idealizacja i dewaluacja, zaprzeczanie),symptomatologia. Narcyzm jako objaw zróżnicowanych zaburzeń osobowości(relacja do antyspołecznych zaburzeń osobowości).Omówienie koncepcji patologicznego narcyzmu w kategoriach mechanizmu
obronnego w koncepcji O. Kernberga i braku kohezyjności selfu H.Kohuta. Narcyzm rozwojowy a narcyzm patologiczny-różnicowanie kliniczne. Narcyzm złośliwy.Współczesne trendy w psychoterapii osobowości narcystycznej(rola i znaczenie dla efektywności terapii empatii w relacji terapeuta –pacjent)
‐ Osobowość lękliwa – etiopatogeneza, symptomatologia , główne psychologiczne mechanizmy obronne i
pomoc psychologiczna dla osoby chorej
‐ Zaburzenie struktury osobowości o charakterze socjalnym-osobowość dyssocjalna(pojęcie psychopatii, socjopatii, charakteropatii –różnicowanie i spory w zakresie rozumienia etiopatogenezy i symptomatologii,
prezentowane w literaturze przedmiotu. Kryteria diagnostyczne osobowości nieprawidłowej w oparciu o
model Clecleya i klasyfikacje ICD 10 DSMIV).Postępowanie terapeutyczne (terapia opartej o społeczność,
specyfika oddziaływań psychologicznych).
54
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
‐ Zaburzenia osobowości rozwijające się na skutek przebycia sytuacji ekstremalnie trudnych (katastrof).Obraz kliniczny rozwoju symptomatologii, dominujące mechanizmy psychologiczne i współczesne
trendy w terapii. Specyfika funkcjonowania psychologicznego osoby po urazie psychicznym(ekstremalnymjednorazowym, przewlekłym).
‐ Zaburzenia osobowości w przebiegu uzależnień od alkoholu i narkotyków( specyficzne cechy i mechanizmy
psychologiczne oparte o system iluzji i zaprzeczeń, jak i nałogową regulacje uczuć, Pomoc psychologiczna).
Cierpiałowska L.(2004). Psychologia zaburzeń osobowości. Poznań. Wyd. Naukowe UAM
Gabbard G.O. (2009).Psychiatria psychodynamiczna w praktyce lekarskiej. Kraków, Wyd Uniwerystetu Jagiellońskiego
Goldstein E. (2004). Zaburzenia z pogranicza. Gdańskie Wyd. Psychologiczne. Gdańsk.
Jakubik A.(1989). Podstawowe Kierunki Psychiatrii Dynamicznej. PWN. Warszawa.
Jakubik A.(1999).Zaburzenia osobowości. PZWL. Warszawa
Mc Wiliams N. Diagnoza psychodynamiczna .GWP Gdańsk
Milton T., Davis R. (2005). Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa. Instytut Psychologii Zdrowia
PTP.
Rachman S.(2005). Zaburzenia lękowe. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne. Gdańsk. GWP
Segal H.(2005). Psychoanaliza, literatura i wojna. Gdańsk, GWP
Segal H.(2005). Wprowadzenie do teorii Melanie Klein. Gdańsk, GWP
Segal H.(2006). Teoria Melanie Klein w praktyce klinicznej. Gdańsk, GWP
Sęk H.(2007). Psychologia kliniczna. Warszawa. Wyd. naukowe PWN
Aleksandrowicz J. (1997). Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych(wg.ICD-10).Wyd. Uniwersytetu
Jagiellońskiego.Kraków,ss.5-42,97-112.
Aleksandrowicz J. (2002). Psychopatologia zaburzeń nerwicowych osobowości. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków,
ss.139-157,169-212
Carson G.,Butcher J.,Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń.Gdańskie Wyd.Psychologiczne .Gdańsk
Czabała Cz.(1997). Czynniki leczące w psychoterapii. PWN.Warszawa,ss.17-69.
Hart A.(1995). Commentary on antisocial Personality Disorder .W: Livesley .: The DSMIV Personality Disorders.The
Guilford Press.New York,ss.127-134.
Jakubik A.(1989). Podstawowe Kierunki Psychiatrii Dynamicznej. PWN. Warszawa.
Kernberg O.(1975). Borderline Conditions and Pathological Narcissism. New York, Jason Aronson.
Kernberg O.(1989). The Narcissistic Personality Disorder and the Differential Diagnosis of Antisocial Behavior.
W:Psychiatric Clinics of North America:Narcissistic Personality Disorder. Philadelfia.W.B.Saunders,vol.12,nr3,553-570.
Kernberg O.(1992). Aggression in Personality Disorders and Perversion. New .Haven:Yale University Press.
Kutter P.(1998). Współczesna psychoanaliza. Gdańskie Wyd. Psychologiczne. Gdańsk.
dr Bernadetta Izydorczyk
55
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (1.1): OBSZAR ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII PRACY I ORGANIZACJI
STAN PSYCHOSPOŁECZNY ORGANIZACJI
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
5
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
30
30
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z współczesną wiedzą na temat stanu psychospołecznego organizacji,
szczególnie z problematyką klimatu i kultury organizacyjnej oraz ich metod diagnostycznych stosowanych przez
Założenie i cele
psychologów. Na zajęciach studenci poznają podstawowe modele i typy kultur organizacyjnych oraz wybrane
przedmiotu
zagadnienia kulturowych ram zachowań społecznych i zachowań organizacyjnych. Ponadto studenci będą doskonalić umiejętności przeprowadzania badań z zakresu antropologii organizacji.
Metody aktywizujące studentów: studia przypadków, badania w terenie, badania kwestionariuszowe, projekty inMetody dydaktyczne (opcjonalnie) dywidualne lub zespołowe.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Zaliczenie - test wiedzy, przygotowanie projektu
 Kulturowe wyznaczniki funkcjonowania organizacji – istota, definicje i wymiary kultury, jej znaczenie w psychologii pracy i organizacji.
 Kształtowanie się organizacji – struktury, relacje, podstawowe założenia, cykl trwania.
 Kultura organizacyjna w ujęciu Hofstede, w modelu Sikorskiego, w ujęciu Trompenaarsa i Hampden- Turnera
oraz według Camerona i Quinna.
 Koncepcje zaangażowania organizacyjnego i zachowania oparte na uczestnictwie.
 Kwestionariusz zaangażowania organizacyjnego Meyera i Allen.
 Klimat organizacji – przegląd koncepcji i narzędzi badawczych.
 Organizacja inteligentna emocjonalnie – EQ w organizacji i w zarządzaniu.
 Kultura organizacji a znaczenie pracy.
Literatura
podstawowa
Boski P., Kulturowe ramy zachowań społecznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Cameron K.S., Quinn R.E., Kultura organizacyjna – diagnoza i zmiana. Oficyna Ekonomiczna, Kraków, 2003.
Cooper R.K., Sawaf A., EQ Inteligencja emocjonalna w organizacji i zarządzaniu, Wydawnictwo Studio Emka,
Warszawa 2000.
Hampden- Turner Ch., Trompenaars F., Siedem kultur kapitalizmu. Oficyna Ekonomiczna, Kraków, 2003.
Hofstede G., Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu. PWE, Warszawa, 2007.
Kostera M., Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Masłyk – Musiał E., Społeczeństwo i organizacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie- Skłodowskiej, Lublin, 1996.
Matsumoto D., Juang L., Psychologia międzykulturowa, GWP, Gdańsk, 2007.
Sikorski C., Kultura organizacyjna, Wydawnictwo C-H Beck , Warszawa 2006.
Trompenaars F., Humpden- Turner Ch., Zarządzania personelem w organizacjach zróżnicowanych kulturowo,
Oficyna Ekonomiczna, Kraków, 2005.
Zawadzka A.M. (red.), Psychologia zarządzania w organizacji, PWN, Warszawa, 2010.
Literatura
uzuełniająca
Dowolne podręczniki z psychologii pracy i organizacji oraz zachowań organizacyjnych
Prowadzący
zajęcia
mgr Michał Brol
56
Lp.
Rok
Semestr
Ssystem
studiów System
studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (1.1): OBSZAR ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII SĄDOWEJ
PSYCHOLOGICZNE MECHANIZMY KRYMINOGENEZY
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
5
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
30
30
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
 Przedstawienie wiedzy na temat rozumienia prawnego pojęcia „nieletni”.
 Dostarczenie wiedzy na temat warunków opiekuńczo – wychowawczych w rodzinie, efektów edukacyjnych w
szkole, przejawów i form przemocy w szkole, funkcjonowania nieletnich w asocjalnych grupach podkulturowych i umiejętność diagnozowania.
Pomoce dydaktyczne – foliogramy, prezentacja, nagrania audiowizualne, akta sądowe. Analiza przyczyn i
przejawów niedostosowania społecznego oraz asocjalności w oparciu o akta sądowe.
Forma i warunki
zaliczenia
kolokwium ustne
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Pojęcie „nieletniego” w świetle przepisów Ustawy z 26.X.1982.
 Realizacja 8 Osobistych Zadań Rozwojowych (OZR) w okresie adolescencji ( w ujęcie Havighursta).
 Warunki opiekuńczo – wychowawcze (WOWRN) w rodzinie a ryzyko zachowań paraprzestępczych
i przestępczych nieletnich.
 Efekty Edukacyjno Wychowawcze (EEW) w szkole a ryzyko zachowań paraprzestępczych i przestępczych nieletnich.
 Przejawy i formy przemocy uczniowskiej na terenie szkoły i ich uwarunkowania.
 Funkcjonowanie w asocjalnych grupach podkulturowych (FAGI) a ryzyko zachowań paraprzestępczych i przestępczych:
‐ mechanizmy psychologiczno – kryminologiczne
‐ diagnozowanie FAGI.
 Wpływ masmediów na przejawy asocjalności adolescentów.
 Asocjalny styl życia nieletnich: pojęcie, operacjonalizacja, diagnozowanie.
 Mechanizmy synergetyczne (synergizm) w kryminogenezie nieletnich.
Ackerman M. (2005). Podstawy psychologii sądowej. Gdańsk, GWP.
Cierpiałkowska L., (red.:) Psychologia zaburzeń osobowości – DSM – IV, (2004), Poznań, Wyd. Naukowe UAM.
Czarnecka – Dzialuk B. (1993) Nieletni sprawcy czynów karalnych przed sądem rodzinnym. Warszawa: Wyd. Inst.. Nauk
Prawnych PAN.
Drwal R. (1993) Percepcja ważności i realizacji zadań rozwojowych przez adolescentów (w): Z. Smoleńska (red.:).
Badania nad rozwojem w okresie dorastania. Warszawa: Wyd. Instytut Psychologii PAN.
Górecki P., Stachowiak S. (2005) Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz. Wyd. III. Zakamycze.
Hołyst B. (2003), Wiktymologia
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD -10, (2000), Kraków – Warszawa, Inst. Psychiatrii i
Neurologii, „Vesalius”.
Poszpiszyl I. (2005) Przemoc w szkole. Warszawa.
Stanik J. M. (2007), Diagnozowanie niedostosowania społecznego i asocjalności (w:) Resocjalizacja T.1. (red.:) B.
Urban, J.M. Stanik, Warszawa, PWN
Tomaszewski T. (1975), Człowiek w sytuacji, (w:) Psychologia, (red.:) T. Tomaszewski, Warszawa, PWN
Rosenhan D., Seligman M. (1994): Psychopatologia. Warszawa
Strzembosz A. (1984): Postępowanie w sprawach nieletnich w prawie polskim. Lublin.
dr Leszek Woszczek, dr Bartosz Wojciechowski
57
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (1.1): OBSZAR ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII WYCHOWAWCZOKLINICZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY
PSYCHOLOGICZNA ANALIZA WSPÓŁCZESNYCH ŚRODOWISK WYCHOWAWCZYCH
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
5
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
30
30
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
brak
 Uzyskanie kompetencji w zakresie formułowania hipotez i wniosków diagnostycznych.
 Ćwiczenie umiejętności prowadzenia rozmowy psychologicznej i wywiadu.
 Znajomość specyficznych zaburzeń wychowawczo – klinicznych, pojawiających się na różnych etapach rozwoju dziecka.
Dyskusja, studium przypadku, praca w podgrupach
zaliczenie (praca zaliczeniowa – studium przypadku)











Rodzinny kontekst problemów wychowawczo – klinicznych dzieci i młodzieży.
Edukacyjny kontekst funkcjonowania dziecka z zaburzeniami.
Dziecko z zaburzeniami neurorozwojowymi. Charakterystyka Ośrodków Wczesnej Interwencji.
Parcjalne zaburzenia w rozwoju dziecka.
Zaburzenia społeczno – emocjonalne u dzieci w różnych grupach wiekowych.
Zaburzenia odżywiania u dzieci w różnych grupach wiekowych.
Dziecko z objawami psychosomatycznymi.
Wybrane zaburzenia zachowania u dzieci i młodzieży. Zaburzenia psychotyczne.
Trudności edukacyjne u dzieci i młodzieży. Pułapki diagnostyczne.
Współpraca psychologa z rodziną dziecka z trudnościami wychowawczo- klinicznymi – wybrane problemy.
Wywiad i obserwacja jako podstawowe metody diagnostyczne. Rozmowa psychologiczna – kompetencje psychologiczne.
 Formułowanie hipotez i wniosków diagnostycznych w procesie diagnozy dziecka z zaburzeniami wychowawczo - klinicznymi.
 Pomoc wielospecjalistyczna dla dziecka i jego rodziny.
Wolańczyk, T., Komender, J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Kendall, P., C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.Plopa, M. (2008). Psychologia rodziny. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Namysłowska, I. (red). (2005). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Morrison, J. (2002). Kiedy objawy psychiczne maskują choroby ciała. Gdańsk: GWP.
Carson, R., C., Butcher, J., N., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP.
Vasta, R., Haith, M. M., Miller, S., A. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP.
Schaffer, R., H. (2009). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kirsch, A., Pauli, S. (2004). Co się dzieje z moim dzieckiem. Zaburzenia rozwoju ruchowego i postrzegania. Warszawa:
PZWL
dr Marianna Dąbrowska-Wnuk
58
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (1.1): OBSZAR ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
CZŁOWIEK WOBEC WYZWAŃ WSPÓŁCZESNOŚCI
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
5
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
30
30
zaliczenie
2
brak
 Założeniem leżącym u podstaw realizacji tematyki jest wywodzenie zachowań jednostkowych z wielopoziomowo warunkowanego środowiska, w którym ważną rolę odgrywają kulturowo-cywilizacyjny i społeczny obszar doświadczeń Przyjmuje się, że istnieje odpowiedniość warunków historycznie zmiennych i działania mechanizmów psychicznych; współzmienność i zwrotne współkształtowanie
 Celem zajęć jest:
- odniesienie analiz socjologicznych i antropologicznych do obszaru wiedzy psychologicznej pozwalające opisać mechanizmy wspomnianego wyżej współkształtowania
- opracowanie obszaru psychologicznej charakterystyki współczesności dające podstawę teoretyczną konstruowania/oceny modeli i programów działania w zakresie poprawy jakości życia
‐ zbudowania systemu wiedzy, która staje się użytecznym narzędziem konstruowania programów badawczych, profilaktycznych, terapeutycznych, a także praktycznych działań psychologicznych, których celem
(ostatecznym lub cząstkowym) jest wspomaganie doświadczania sensownego życia.
Podstawową formą zajęć jest dyskusja uczestników w oparciu o teksty i celowe obserwacje. Ilustrację argumentów wysuwanych w dyskusji stanowić mogą zarejestrowane na nośnikach medialnych wydarzenia, przedstawiane
w trakcie zajęć.
Zaliczenie na podstawie ocen zadań realizowanych w ramach zajęć
 Globalizacja i glokalizacja- homogeniczność i zróżnicowanie: zasady kategoryzowania, poziomy analizy; konsekwencje na poziomie poznawczej i społecznej aktywności.
 Pluralizm i dostępność wzorów norm i wartości : „podaż sensów” a poczucie bezpieczeństwa i odpowiedzialności. rola typu autorytetu w procesie budowania zaufania i poszukiwania znaczenia.
 Indywidualizacja ryzyka: waga wspólnej narracji dla efektywności radzenia sobie z ryzykiem; współczesne wzory narracyjne i konsekwencje psycho-społeczne ich recepcji.
 Obszary podlegające jednostkowej i zbiorowej kontroli; tendencja do minimalizowania przestrzeni „poza kontrolą” a sposoby atrybuowania i radzenia sobie ze zdarzeniami „losowymi”; psychiczne korelaty dokonywanych wyborów.
 Procesy samokontroli i samoregulacji w sytuacji spiętrzania; ilość a jakość wykonywanych działań; mechanizm
i poziomy automatyzacji czynności; mechanizmy obronne a biofeedback; psychologiczne ujęcie lenistwa.
 Doświadczanie wolności w „demokracji kapitalizmu konsumenckiego”: psychologiczna istota dialektyki ujmowania źródeł wolności i zniewolenia; istota i istotność wolności prywatnej a publicznej dla poczucia jakości życia.
 Obfitość, dostępność i paradoks wyboru: tendencja „pożądania pożądania” a przydatność umiejętności samoograniczania w dążeniu do doświadczania satysfakcji.
 Wpływ rozwiązań technicznych na sposób kategoryzowania, wybór kryteriów wartościowania w procesie
kształtowania relacji ze światem: mechanizm i cechy Mentalności Prawego Kciuka.
 Uznawanie określonej koncepcji szczęścia i jego implikacje dla szacowania poziomu jakości życia i doświadczania satysfakcji.
 Digitalizacja a fragmentacja doświadczenia : „kradzież duszy” w rozumieniu doświadczenia psychicznego; siła
zjawiska rozczłonkowania i paradoksalnych zestawień w umożliwianiu osiągania kolejnych statusów tożsamościowych; moratorium tożsamościowe.
 Doświadczenie zapośredniczone a uczestnictwo bezpośrednie jako moderatory kształtowania charakteru (dojrzałości) jednostki i specyfiki relacji interpersonalnych: „czyste relacje”.
 Wymiary funkcjonalności medykalizacji cierpienia. Zmiany obrzędowości wiązanej z doświadczaniem cierpienia; społecznie „dopuszczone” rodzaje i przejawy cierpienia; sposoby terapeutyzowania cierpiących.
 Motywacyjny wymiar obcowania ze światem wirtualnym i realnym: możliwość i zakres utożsamiania wyróżnionych przestrzeni dla formułowania celów, standardów, sposobów i wskaźników ich realizacji.
 Jak żyć? Syntezy współczesności: przegląd propozycji rozwojowych będących efektem odrzucenia wizji
uproszczonej dychotomizacji kategoryzowania i wartościowania.
59
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Barber, R.,B. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli. Przeł. Jankowska, H.
Warszawa: Wyd. Literackie MUZA.
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność, Kraków 2006;
Beck, U. (2004). Społeczeństwo ryzyka : w drodze do innej nowoczesności. Przeł. Stanisław Cieśla. - Wyd. 2 - Warszawa :
Wydaw. Naukowe Scholar, 2004.
Eriksen, T.H. (2003). Tyrania chwili. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa, Wydawnictwo
Naukowe PWN.
Sennet, R. (2006). Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie. Przeł. J. Dzierzgowski, Ł. Mikołajewski, Warszawa, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
Dzierzgowski, Ł. Mikołajewski, Warszawa, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
Wosińska, W. (2007). Oblicza globalizacji. Wyd. Smak Słowa
Baumann, Z. (2006). Społeczeństwo w stanie oblężenia. Wyd. Sic! W-wa.
Cataluccio, F. (2006). Niedojrzałość. Choroba naszych czasów. Przeł. S. Kasprzysiak, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Naisbitt, J., Naisbitt, N. (2003). High tech, high touch : technologia a poszukiwanie sensu, Poznań 2003.
Schwartz, B., Ward, A. (2007). Mieć się lepiej, ale czuć się gorzej: paradoks wyboru. W: Linley, P.,A., Joseph, S.
[eds] Psychologia pozytywna w praktyce. Wyd. Naukowe PWN. W-wa.
Winiarski, R., Zdebski, J. (2008). Psychologia turystyki. Wyd. WAiP.
dr Teresa Sikora
60
VI.6.
ROK III, SEMESTR SZÓSTY
61
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
ETYKA ZAWODU PSYCHOLOGA
Rok
Semestr
System studiów
III
6
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
30
wykł
15
15
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
ECTS
egzamin
egzamin
4
4
brak
Umiejętność dostrzegania i identyfikowania dylematów etycznych związanych z praktyką psychologiczną; stosowania
zabezpieczeń chroniących przed naruszeniem podstawowych zasad zawodu, kształtowanie świadomości etycznej i
wrażliwości moralnej.
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, ćwiczenia konwersatoryjne.
Pisemna praca zaliczeniowa, egzamin ustny






Treści
kształcenia
lab
Forma
zaliczenia
podstawowy
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
w tym:
sem
ćw
15
15
Moralność – etyka – aksjologia: wzajemne relacje.
Normy moralne a normy prawne w aktywności zawodowej psychologów.
Etyka i jej związki z psychologią w perspektywie historycznej.
Wybrane koncepcje etyczne w perspektywie ich odniesień do psychologii.
Etyka psychologii a psychologia moralności, normy moralne w różnych typach relacji międzyludzkich.
Wrażliwość moralna a świadomość etyczna – czynności i ich wytwory podlegające kwalifikacji moralnej, typy
dylematów etycznych, determinanty wrażliwości moralnej i świadomości etycznej.
 Psychologia jako forma praktyki moralnej.
 Psycholog – zawód zaufania publicznego.
 Naczelne wartości zawodu psychologa. Odpowiedzialność jako wartość.
 Etyczna specyfika różnych obszarów aktywności zawodowej psychologa.
 Autonomia, podmiotowość, prawo do prywatności, integralność i poufność jako podstawowe zasady relacji
psychologa z klientem.
 Zachowanie tajemnicy zawodowej i ograniczenia tego wymogu w różnych profesjonalnych zadaniach psychologa.
 Uzyskiwanie świadomej zgody, zawieranie kontraktu, informacja zwrotna o uzyskanych wynikach – obowiązek
podmiotowego traktowania odbiorcy usług psychologicznych.
 Specyfika realizacji zasad etycznych w diagnostyce psychologicznej, udzielaniu pomocy psychologicznej
(zwłaszcza psychoterapii), w badaniach naukowych.
 Niebezpieczeństwa wykorzystywania wiedzy psychologicznej i psychologów w reklamie, kontaktach z mediami,
propagandzie.
Brzeziński, J., Chyrowicz, B., Pozaniak, W., Toeplitz-Winiewska, M. (2008). Etyka zawodu psychologa. Warszawa:
PWN.
Strelau, J., Doliński, D. (2008). Psychologia Podręcznik akademicki. Tom 1, rozdz. 3. Gdańsk: GWP.
Bauman, Z. (1996). Etyka ponowoczesna. Warszawa: PWN.
Brzezińska, A. I., Toeplitz, Z. (red.) (2007). Problemy etyczne w badaniach i interwencji psychologicznej wobec dzieci i młodzieży.
Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.
Brzeziński, J., Poznaniak, W. (red.) (1994). Etyczne problemy działalności badawczej i praktycznej psychologów. Poznań: Wyd.
Fundacji Humaniora.
Brzeziński, J., Toeplitz-Winiewska, M. (red.) (2004/2000). Etyczne dylematy psychologii. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.
Brzeziński, J., Toeplitz-Winiewska, M. (red.) (2004). Praktyka psychologiczna w świetle standardów etycznych. Warszawa: Wyd.
SWPS „Academica”.
Goćkowski, J., Pigoń, K. (red.) (1991). Etyka zawodowa ludzi nauki. Wrocław, Warszawa, Kraków: Wyd. PAN.
Ingarden, R. (1972 i nast. wyd.). Książeczka o człowieku. Kraków: Wyd. Literackie.
Kalita, Z. (red.) (2001). Etyka w teorii i praktyce. Antologia tekstów. Wrocław: Wyd. UWr.
Ratajczak, Z., Spendel, Z. (red.) (1997). Świadomość etyczna psychologów. Szkice z pogranicza psychologii i etyki. („Psychologia.
Badania i aplikacje”, tom 1). Katowice: Wyd. UŚ.
Spendel, Z. (2005). Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej. Rozdz. 2-3. Katowice: Wyd. UŚ.
Spendel, Z. (2008). Psychologia (pracy) jako paliatyw?! Kilka uwag na marginesie dyskusji o perspekty-wach psychologii
pracy. Czasopismo Psychologiczne, 14, 1, s. 7-18.
Stepulak, M. (2001). Tajemnica zawodowa psychologa. Lublin: Red. Wyd. KUL.
Stepulak, M. (red.) (2002). Dylematy etyczno-zawodowe psychologa. Lublin: Tow. Nauk. KUL.
Styczeń, T. (1995). Wprowadzenie do etyki. Wyd. 2 popr. Lublin: Tow. Nauk. KUL.
Vardy, P., Grosch, P. (1995). Etyka. Poglądy i problemy. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
Wykład: dr hab. Zbigniew Spendel
Ćwiczenia: mgr Mąłgorzata Turska
62
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA
Rok
Semestr
System studiów
III
6
studia stacjonarne
Liczba
godzin wykł.
60
30
60
30
lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
8
8
Obowiązkowy (grupa treści kierunkowych)
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
w tym:
sem.
ćw.
30
30
brak
OS_W
 Wiedza dotycząca modeli diagnostycznych, etapów procesu diagnostycznego i błędów mogących wystąpić na
każdym z nich.
 Wiedza dotycząca metod badawczych, ich statusu i ograniczeń.
 Wiedza z zakresu etycznych aspektów badania psychologicznego.
 Znajomość pojęć związanych ze współczesną diagnozą psychologiczną.
 Wiedza z zakresu społecznego kontekstu badania diagnostycznego.
OS_U
 Całościowe traktowanie procesu diagnostycznego, formułowanie pytań i problemów diagnostycznych oraz ich
weryfikacja.
 Samodzielne zaplanowanie i przeprowadzenie procesu diagnostycznego oraz określenie sposobu weryfikacji
proponowanej interwencji..
Efekty kształce
Umiejętność wykorzystywania metod badawczych pod kątem celów, jakim ma służyć diagnoza psychologiczna.
nia
 Umiejętność zdobywania, integrowania i analizowania danych.
 Umiejętność nawiązywania, podtrzymywania i rozwijania kontaktów z osobą badaną.
 Przygotowanie do samodzielnej konceptualizacji przypadku
 Budowanie raportu z badania, dostosowanego w swej formie i treści do odbiorcy.
OS_KS
 Wrażliwość na warunki w jakich jest przeprowadzane badanie diagnostyczne i świadomość ich wpływu na jego
przebieg.
 Umiejętność sięgania do literatury polsko- i obcojęzycznej z zakresu diagnozy psychologicznej.
 Świadomość zachowania poprawności metodologicznej podczas badania, przy jednoczesnym przestrzeganiu
wartości etycznych i elastycznym dostosowaniu się do specyficznych warunków.
 Świadomość własnych komunikatów werbalnych i niewerbalnych.
 Rozwijanie kompetencji relacyjnej i kompetencji kulturowych.
Metody
tyczne
dydak- Prezentacja multimedialna. Analiza przypadków. Analiza dostępnej literatury oraz metod badawczych i ich krytycz-
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
na ocena – dyskusja. Psychodrama.
Test wiadomości. Dyskusja. Konceptualizacja przypadku. Psychodrama z możliwością rejestracji i późniejszej
analizy nagrania.
 Osiągnięcia współczesnej diagnozy psychologicznej, podstawowe pojęcia, diagnoza tradycyjna a diagnoza
współczesna.
 Modele diagnostyczne.
 Etapy procesu diagnostycznego.
 Relacje pomiędzy diagnozą a interwencją
 Sytuacja badania psychologicznego jako fakt biograficzny
 Źródła i specyfika błędów towarzyszących etapom badania psychologicznego.
 Ramy prawne diagnozy.
 Przegląd metod diagnostycznych, ich zalety i ograniczenia.(wywiad, obserwacja, kwestionariusze, testy projekcyjne)
 Komunikacyjny aspekt diagnozy psychologicznej - wpływ komunikacji werbalnej i niewerbalnej na przebieg
procesu diagnostycznego
 Kompetencje diagnostyczne
 Problemy etyczne, towarzyszące procesowi diagnozy psychologicznej
 Komunikowanie wyników, zasady tworzenia raportów z badania psychologicznego i pisania orzeczeń.
 Społeczny kontekst badania psychologicznego.
 Diagnoza psychologiczna dzieci i młodzieży, specyficzne problemy.
Paluchowski, W., J. (2007). Diagnoza psychologiczna. Proces - narzędzia - standardy. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne:
Warszawa.
Stemplewska - Żakowicz, K. (2009). Diagnoza psychologiczna. Gdańsk: GWP
Brzezińska, A. I. i Toeplitz, Z. (2007). Problemy etyczne w badaniach i interwencji psychologicznej wobec dzieci i młodzieży. Warszawa:
Academica, Wydawnictwo SWPS.
63
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
AERA, APA, przekład: Hornowska, E. (2007). Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice. Gdańsk: GWP
Brzeziński, J., Siuta. J. (1991). Społeczny kontekst badań psychologicznych i pedagogicznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Brzeziński, J., Chyrowicz, B., Poznaniak, W., Toeplitz-Winiewska, M. (2009). Etyka zawodu psychologa. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe PWN.
Hornowska, E. (2010). Testy psychologiczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
PTP: Kodeks etyczno – zawodowy psychologa. http://www.ptp.org.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=29
Stemplewska - Żakowicz, K., Krejtz, K. (red.). (2005). Wywiad psychologiczny. T.1-3; Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Suchańska, A. (2007). Rozmowa i obserwacja w diagnozie psychologicznej. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
dr Agnieszka Pasztak, dr Patrycja Stawiarska
64
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F6
PSYCHOLOGIA MUZYKI
Rok
Semestr
System studiów
III
Liczba w tym:
godzin wykł. sem.
6
studia stacjonarne
X
30
studia niestacjonarne X
30
ćw.
30
30
lab.
zaliczenie/egzamin
zaliczenie
zaliczenie
ECTS
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Metody dydaktyczne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem na
jednostki dydaktyczne)
Literatura
podstawowa
Znajomość języka angielskiego w stopniu średnio-zaawansowanym
Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami psychologii muzyki oraz poruszanej w badaniach problematyki. W ramach tego przedmiotu zostaną omówione tematy psychologicznej strony procesu twórczego,
wykonawczego oraz odbioru muzyki, a także zastosowań muzyki w życiu codziennym. Studenci zapoznają się
również z aspektami współpracy pomiędzy psychologiem a muzykiem.
Dyskusja (w zakresie problematyki przedmiotu oraz treści tekstów), prezentacja multimedialna, materiały audiowizualne
Znajomość literatury przedmiotu, praca zaliczeniowa (projekt badawczy)












Wprowadzenie – czym jest psychologia muzyki? Kierunki badań.
Muzykalność człowieka w kontekście psychologii rozwojowej. Rozwój muzyczny.
Talent i zdolności muzyczne.
Preferencje muzyczne w przekroju społeczno-psychologicznym.
Środowiskowe i psychologiczne wyznaczniki powodzenia w studiach muzycznych.
Poznawcze aspekty muzyki – ze strony twórcy, wykonawcy i odbiorcy.
Problemy uczenia się muzycznego w kontekście psychologii muzyki.
Problemy wykonawcze. Trema.
Muzyka i mózg – o neuropsychologii muzyki.
Muzykoterapia.
Osobowość i temperament muzyków. Psychologiczne aspekty procesu tworzenia dzieła muzycznego.
Muzyka i emocje: ekspresja emocjonalna w utworach muzycznych, znaczenie emocji i motywacji dla wykonawców, emocje w kontekście słuchania muzyki.
 Współpraca muzyka i psychologa. Techniki pracy.
 Pomiar w psychologii muzyki.
Czerniawska, E. (red.) (2012). O różnych przejawach wpływu muzyki na człowieka. Warszawa: Difin
Hallam, S., Cross, I., Thaut, M., (2009). The Oxford Handbook of Music Psychology. Oxford: Oxford University Press
Juslin, P. N., Sloboda, J. (2010). Handbook of Music and Emotion. Oxford: Oxford University Press
Karolak, W., Kaczorowska, B. (2011). Dziedziny arteterapii. Muzyka. W: Arteterapia. Od rozważań nad teorią
do zastosowań praktycznych. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi,
s.125-189
Lewandowski, R. (2011). Osobowościowe uwarunkowania preferencji muzycznych w zależności od wieku. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
Manturzewska, M., Kotarska, H. (red.), (1990). Wybrane zagadnienia z psychologii muzyki. Warszawa:
Wydawnictwa Szkolne i Psychologiczne
North, A., Hargreaves, D. (2010). The Social and Applied Psychology of Music. Oxford: Oxford University
Press
Parnacutt, R., McPherson, G. (2002). The Science & Psychology of Music Performance. Oxford: Oxford
University Press
Sloboda, J. (2008). Wykłady z psychologii muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Muzycznego im.
Fryderyka Chopina.
Thompson, W. F. (2009). Music, Thought and Feeling. Understanding the Psychology of Music. Oxford: Oxford University Press
Williamon, A. (red.) (2004). Musical Excellence. New York: Oxford University Press
Wierszyłowski, J. (1979/1981). Psychologia muzyki. Warszawa: PWN
Chruszczewski, M. H., (2009). Profile uzdolnień. Intelektualne i osobowościowe składniki uzdolnień plastycznych i muzycznych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego
Deliege, I., Davidson, J. (2011). Music and the Mind. Essays in honour of John Sloboda. Oxford: Oxford University Press
Hargreaves, D., Miell, D., Macdonald, R. (red.) (2012). Musical Imaginations. New York: Oxford University
Press
Kemp, A. (1996). The Musical Temperament. Oxford: Oxford University Press
Kamińska, B., Zagrodzki, M. (red.) (2009). Ćwiczenie w rozwoju i działalności muzyka wykonawcy. Warszawa:
65
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Wydawnictwo Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina
Lehmann, A., Sloboda, J. (2007). Psychology for Musicians. Oxford: Oxford University Press
Sacks, O. (2009). Muzykofilia.
Sloboda, J. (2002). Umysł muzyczny. Poznawcza psychologia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina
Stachyra, K. (red.) (2012). Podstawy muzykoterapii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej
Limont, W., Cieślikowska, J., Dreszer, J. (red.) (2008). Zdolności. Talent. Twórczość. Toruń: Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Czerniawska, E. (red.) (2012). O różnych przejawach wpływu muzyki na człowieka. Warszawa: Difin
Hallam, S., Cross, I., Thaut, M., (2009). The Oxford Handbook of Music Psychology. Oxford: Oxford University Press
Juslin, P. N., Sloboda, J. (2010). Handbook of Music and Emotion. Oxford: Oxford University Press
Karolak, W., Kaczorowska, B. (2011). Dziedziny arteterapii. Muzyka. W: Arteterapia. Od rozważań nad teorią
do zastosowań praktycznych. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi,
s.125-189
Lewandowski, R. (2011). Osobowościowe uwarunkowania preferencji muzycznych w zależności od wieku. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
Manturzewska, M., Kotarska, H. (red.), (1990). Wybrane zagadnienia z psychologii muzyki. Warszawa:
Wydawnictwa Szkolne i Psychologiczne
North, A., Hargreaves, D. (2010). The Social and Applied Psychology of Music. Oxford: Oxford University
Press
Parnacutt, R., McPherson, G. (2002). The Science & Psychology of Music Performance. Oxford: Oxford
University Press
Sloboda, J. (2008). Wykłady z psychologii muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Muzycznego im.
Fryderyka Chopina.
Thompson, W. F. (2009). Music, Thought and Feeling. Understanding the Psychology of Music. Oxford: Oxford University Press
Williamon, A. (red.) (2004). Musical Excellence. New York: Oxford University Press
Wierszyłowski, J. (1979/1981). Psychologia muzyki. Warszawa: PWN
Chruszczewski, M. H., (2009). Profile uzdolnień. Intelektualne i osobowościowe składniki uzdolnień plastycznych i muzycznych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego
Deliege, I., Davidson, J. (2011). Music and the Mind. Essays in honour of John Sloboda. Oxford: Oxford University Press
Hargreaves, D., Miell, D., Macdonald, R. (red.) (2012). Musical Imaginations. New York: Oxford University
Press
Kemp, A. (1996). The Musical Temperament. Oxford: Oxford University Press
Kamińska, B., Zagrodzki, M. (red.) (2009). Ćwiczenie w rozwoju i działalności muzyka wykonawcy. Warszawa:
Wydawnictwo Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina
Lehmann, A., Sloboda, J. (2007). Psychology for Musicians. Oxford: Oxford University Press
Sacks, O. (2009). Muzykofilia.
Sloboda, J. (2002). Umysł muzyczny. Poznawcza psychologia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina
Stachyra, K. (red.) (2012). Podstawy muzykoterapii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej
Limont, W., Cieślikowska, J., Dreszer, J. (red.) (2008). Zdolności. Talent. Twórczość. Toruń: Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
mgr Maria Chełkowska
66
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F6
CZŁOWIEK CZŁOWIEKOWI WILKIEM? PSYCHOLOGICZNE UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ NIEETYCZNYCH W RELACJACH INTERPERSONALNYCH.
Rok
III
Semestr
6
studia stacjonarne
System studiów
X
X
Liczba w tym:
godzin wykł. sem.
30
30
ćw.
30
30
lab.
zaliczenie/egzamin
zaliczenie
zaliczenie
ECTS
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Metody dydaktyczne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
na jednostki dydaktyczne)
Literatura
podstawowa
 Zapoznanie się przez uczestników zajęć z wybranymi psychologicznymi koncepcjami na temat źródeł zachowań nieetycznych, które mają miejsce w relacjach międzyludzkich.
 Spojrzenie na zachowanie nieetyczne z perspektywy ich ofiary, sprawcy oraz świadka.
 Analiza teoretyczna i empiryczne badanie motywów zachowań nieetycznych.
 Nabycie przez studentów umiejętności i kompetencji w zakresie:
- analizy psychologicznych i środowiskowych uwarunkowań oraz konsekwencji zachowań nieetycznych,
- konstrukcji narzędzia diagnostycznego do badania uwarunkowań zachowań nieetycznych i przeprowadzenia
diagnozy .
 Przygotowanie do pracy w zakresie profilaktyki zachowań nieetycznych i doradztwa dla ofiar przemocy.
zajęcia prowadzone są w formie warsztatów
 przygotowanie przez studentów prac empirycznych na podstawie badań odnoszących się do psychologicznych
źródeł i konsekwencji zachowań nieetycznych
 ćwiczenie roli badacza – próba przeprowadzenia badań własnych na wybrany temat oraz prezentacji wyników
w postaci pracy pisemnej oraz ustnego doniesienia z badań
 Osobowościowe i środowiskowe uwarunkowania zachowań nieetycznych– przegląd badań. Psychologiczne
źródła zachowań nieetycznych, które mają miejsce w różnorakich relacjach międzyludzkich.
 Zachowanie etyczne a empatia.
 Makiawelizm a zachowanie nieetyczne.
 Model Jonesa podejmowania decyzji etycznych w oparciu o cechy problemu etycznego. Analiza uwarunkowań
podejmowania określonych decyzji i zachowań etycznych wynikających ze specyfiki samej kwestii podlegającej
moralnej ocenie. Procesualność zachowania etycznego.
 Wrażliwość na sprawiedliwość/niesprawiedliwość jako cecha różnicująca ludzi i wpływająca na zachowanie
etyczne. Diagnoza indywidualnej wrażliwości.
 Rola i diagnoza indywidualnej filozofii moralnej.
 Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania zachowań nieetycznych. Psychologiczne i społeczne skutki zachowań
nieetycznych. Kontrola i ograniczanie zachowań nieetycznych, możliwości w zakresie profilaktyki.
 Płeć a rozwój moralny. Dwie orientacje moralne - etyka troski i etyka odpowiedzialności. Źródła różnic w zakresie
rozumowania moralnego między kobietami i mężczyznami .
 Przyczyny nieprawidłowości w kontaktach interpersonalnych wynikające z nowych wzorców kulturowych i
wpływu mediów.
 Spojrzenie na problem z perspektywy ofiary, analiza kosztów. Perspektywa sprawcy – co go usprawiedliwia?
 Zachowanie świadka/ obserwatora zachowań nieetycznych.
 Różne oblicza interpersonalnych zachowań nieetycznych: zachowania nieetyczne w relacji nauczyciel-uczeń,
wykładowca - student. Problem ściągania i plagiatowania.
 Różne oblicza interpersonalnych zachowań nieetycznych: zachowanie nieetyczne w miejscu pracy, zagrożenie
ze strony współczesnych organizacji - człowiek w pułapce wielkich korporacji.
 Różne oblicza interpersonalnych zachowań nieetycznych: zachowania nieetyczne w relacjach partnerów w
związku.
 Zajęcia podsumowujące. Prezentacja wyników badań własnych przez uczestników zajęć.
Bass, K., Barnett, T., Brown, G. (1999). Individual Differences.Variables, Ethical Judgments and Ethical Behavioral Intentions. Business Ethics Quarterly, 9, 2, 183 – 205.
Chudzicka-Czupała A. (w druku). Jednostkowe uwarunkowania etycznego zachowania się człowieka w organizacji
- przegląd badań i stanowisk. (w:) red. A. Chudzicka-Czupała. Człowiek wobec wartości etycznych.Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
Czyżowska D. (2004). Płeć a etyka troski i etyka sprawiedliwości, Psychologia Rozwojowa, tom 9, nr 1
Davis H.M. (1999). Empatia. O umiejętności współodczuwania. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, r.7 i 8
Hoffman M.L. (2006). Empatia i rozwój moralny, GWP, r. 9 i 10
Jones, T. M. (1991). Ethical Decision Making by Individuals in Organizations: an Issue-contingent Model. Academy of Management Review, 16, 366–395.
67
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Schmitt M., Gollwitzer M., Maes J., Arbach D. (2005). Justice Sensitivity: Assessment and Location in the Personality Space. European Journal of Psychological Assessment, 21(3), 202-211
Chudzicka-Czupała, A. (w druku). Filozofia moralna jednostek jako przesłanka dobrych praktyk w biznesie. Prace
i Materiały Wydziału Zarządzania UG
Chudzicka-Czupała A. (2007). Człowiek w pułapce współczesnej kultury i organizacji. (w:) red. K. Popiołek.
Człowiek w sytuacji zagrożenia. Kryzysy, katastrofy, kataklizmy Wyd. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań
Chudzicka-Czupała A. (2007). Nowe zadania dla psychologa wobec przemian społeczno-kulturowych w środowisku pracy (w:) red. B. Kożusznik, M. Górnik-Durose. Perspektywy psychologii pracy. Wyd. UŚl., Katowice
Chudzicka A., Makselon- Kowalska B. (2004). Zachowania nieetyczne w środowisku pracy. Kontekst interpersonalny.(w:) Popiołek K. (red.) Kryzysy, katastrofy, kataklizmy. Zjawiska współczesnej cywilizacji, Wyd. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań
Chudzicka-Czupała A., Makselon B. (2005). Sprawca mobbingu czy ofiara? Psychologiczna charakterystyka nieetycznych zachowań interpersonalnych w organizacji, (w:) red. Kożusznik B. Kapitał ludzki w dobie integracji i
globalizacji, Wyd. UŚl, Katowice
Guerin S., Hennesy E. (2004). Przemoc i prześladowanie w szkole. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
Gdańsk, fragmenty
Laszczak M. (1999). Patologie w organizacji. Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków, fragmenty
Mandal E. (2008). Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
fragmenty
Pilch I. (2008). Osobowość makiawelisty i jego relacje z ludźmi. Wyd. UŚl, Katowice, fragmenty
Rest, J., Thoma, S. J., Moon,Y. L., Getz, I. (1986). Different cultures, sexes, and religions. In J. Rest (Ed.), Moral
development: Advances in research and theory: 89-132. New York: Praeger.
Trevino, L. K., Youngblood, S. A. (1990). Bad apples in bad barrels: A causal analysis of ethical decision making
behavior. Journal of Applied Psychology, 75, 378-385
Weber J., Wasieleski D. (2001). Investigating Influences on Managers’ Moral Reasoning: The Impact of Context
and Personal and Organizational Factors, Business & Society 40 (1), 79-110
dr Agata Chudzicka-Czupała
68
Wydział
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F6
ATRAKCYJNOŚĆ INTERPERSONALNA
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem. ćw.
lab.
X
30
30
zaliczenie
X
30
30
zaliczenie
ECTS
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Zainteresowanie tematyką przedmiotu
Przedmiot ukierunkowany jest na odkrywanie różnorodnych kontekstów relacji człowieka z jego środowiskiem.
Zaznajomienie z koncepcjami poznawczego odzwierciedlania i orientowania się w otoczeniu, emocjonalnego
Założenie i cele
reagowania w kontakcie ze środowiskiem, na tle ich psychologicznych i biologicznych uwarunkowań, ma służyć
przedmiotu
jako wprowadzenie do analizy swoiście pojmowanego „miejsca” życia człowieka. Zachowania związane z kształtowaniem „miejsca” oraz jego elementów
Forma i warunki zaliczenia
warsztat, projektowanie metod badawczych (moderatory preferencji); możliwa praca warsztatowa w warunkach
naturalnych; dyskusja; prezentacje multimedialne
Praca semestralna, obecność i aktywność














Atrakcyjność a dobór płciowy i teoria sygnalizacji biologicznej.
Wybrane konteksty biologii atrakcyjności: cechy dziecięce i proporcje ciała.
Wybrane konteksty biologii atrakcyjności: pigmentacja skóry, owłosienie i zapach..
Wybrane konteksty biologii atrakcyjności: twarz, głos i śmiech.
Atrakcyjność sygnałów inteligencji. Atrakcyjność cech osobowości.
Uwarunkowania, mechanizmy i moderatory atrakcyjności.
Treści
Neurobiologia pożądania, miłości romantycznej i przywiązania.
kształcenia
Komunikowanie interpersonalne a atrakcyjność. Komplementy.
(z uwzględnieniem
na jednostki dydakKomplementarność/podobieństwo potrzeb, zgodność postaw a atrakcyjność.
tyczne)
Atrakcyjność a władza.
Atrakcyjność wzajemna w bliskich związkach. Idealizacja partnera romantycznego.
Percepcja atrakcyjności własnej, jej korelaty i konsekwencje.
Motywowane dążeniem do atrakcyjności korygowanie ciała.
Atrakcyjność jako wabik. Atrakcyjność w reklamie, kreowaniu marki, marketingu politycznym.
 Podsumowanie zajęć, prezentacja prac zaliczeniowych.
Dawkins, R. (2012). Samolubny gen. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński Media.
Miller, G. (2010). Teoria szpanu. Seks, ewolucja i zachowania klienta. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
Literatura
Nęcki, Z. (1996). Atrakcyjność wzajemna. Warszawa: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
podstawowa
Pawłowski, B. (red).(2009). Biologia atrakcyjności człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Miller, G. (2004). Umysł w zalotach. Jak wybory seksualne kształtowały naturę człowieka. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Szmajke, A. (2005). Wzorce atrakcyjności ludzkiego ciała: czy ewolucja skrzywdziła kobiety? Kolokwia Psychologiczne, 13,
145-167.
Szmajke, A. (2004). Proporcja talia-biodra czy ramiona-biodra? Anatomiczne wyznaczniki atrakcyjności męskiej sylwetki w
procesie doboru płciowego. Studia Psychologiczne, 42, 3, 107-117.
mgr Marcin Moroń
69
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F6
PSYCHOLOGIA SPORTU: WYBRANE ASPEKTY PRACY Z DRUŻYNĄ
Rok
III
Semestr
6
studia stacjonarne
System
studiów
Liczba w tym:
godzin wykł. sem.
30
30
ćw.
30
30
lab.
zaliczenie/egzamin
ECTS
zaliczenie
2
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Znajomość języka angielskiego umożliwiająca korzystanie z literatury anglojęzycznej.
Założenie i cele
przedmiotu
Dostarczenie podstawowej wiedzy psychologicznej z zakresu budowania i funkcjonowania drużyn sportowych ze
szczególnym uwzględnieniem tematyki spójności grupowej, przywództwa w sporcie, atrybucji i grupowego poczucia skuteczności.
Ponadto celem zajęć jest także zapoznanie studentów z praktycznym warsztatem psychologa sportu współpracującego z drużyną. Ukazanie plusów i minusów pracy z drużyną sportową, a także wyzwań stojących przed psychologiem podejmującym się współpracy z drużyną. Prezentacja wybranych metod kwestionariuszowych z zakresu
psychologii sportu przydatnych we współpracy z zespołem sportowym.
dyskusje, elementy warsztatu, metody kwestionariuszowe, analiza przypadków
Forma i warunki
zaliczenia
Aktywność na zajęciach, praca zaliczeniowa
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem na
jednostki dydaktyczne)












Literatura
podstawowa
Drużyna sportowa jako grupa społeczna - natura i rozwój drużyny.
Środowisko drużyny i jej wpływ na funkcjonowanie drużyny.
Skład grupy - cechy członków drużyn sportowych a skuteczność drużyny.
Struktura grupy - pozycja i status grupy.
Role i normy obowiązujące w drużynie.
Przywództwo w drużynie - znaczenie zachowania trenera w efektywnym funkcjonowaniu drużyny, analiza
Skali Przywództwa w Sporcie (LSS).
Spójność grupowa - zagadnienia teoretyczne.
Spójność grupowa - analiza dostępnych narzędzi do badania spójności w drużynach sportowych.
Procesy grupowe: komunikacja w drużynie, atrybucje grupowe.
Praca z celami - znaczenie wyznaczania celów dla jednostki i drużyny, poprawne konstruowanie indywidualnych i grupowych celów.
Drużynowe poczucie skuteczności a skuteczność w trakcie rozgrywek sportowych.
Agresja wewnątrzgrupowa i międzygrupowa - jej przejawy w trakcie meczy sportowych oraz przeciwdziałanie.
Budowanie skutecznej drużyny sportowej - wskazówki praktyczne.

Beauchamp, M. R. i Eys, M. A. (2008). Group dynamics in exercise and sport psychology: Contemporary themes. London/New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Carron, A. V., Hausenblas, H. A. i Eys, M. A. (2005). Group dynamics in sport (3 rd ed.). Morgantown, WV: Fitness Information Technology.
Krawczyński, M. (1995). Spójność grupowa a dojrzałość społeczna. Studia z psychologii sportu. Gdańsk: Wydawnictwo
Uczelniane AWF.
Krawczyński, M. (1999). Grupowe decyzje taktyczne w zespołowych grach sportowych: perspektywa paradygmatu wpływów
(na przykładzie piłki nożnej). Gdańsk: Wydawnictwo Uczelniane AWF.
Andersen, M. B. (red., 2005). Sport psychology in practice. Champaign: Human Kinetics.
Literatura
uzupełniająca
Carron, A. V., Widmeyer, W. i Brawley, L. R. (1985). The development of an instrument to assess cohesion in sport teams: The group environment questionnaire. Jouranl of Sport Psychology, 7, 244-266.
Chelladurai, P. i Saleh, S. D. (1980). Dimensions of Leader Behavior in Sports: Development of a Leadership Scale. Journal of Sport
Psychology, 2, 34-45.
Chelladurai, P. i Carron, A. V. (1978). Leadership. CAHPER Sociology of Sport Monograph Series. Calgary, Alberta, Canada: University of
Calgary.
Czajkowski, Z. (2003). Teorie przywództwa i ich znaczenie w sporcie. Sport Wyczynowy, 3-4, 77-89.
Donnelly, P., Carron, A. V. i Chelladurai, P. (1978). Group cohesion and sport. Ottawa, ON: CAHPER Sociology of Sport Monograph Series.
Shapcott, K. M. i Carron, A. V. (2010). Development and Validation of a Team Attributional Style Questionnaire. Group Dynamics: Theory,
Research, and Practice, 14 (2), 93-113.
Short, S. E., Sullivan, P. i Feltz, D. L. (2005). Development and Preliminary Validation of the Collective Efficacy Questionnaire for Sport.
Measurement in Physical Education and Exercise Science, 9 (3), 181-202.
Weinberg, R. S. i Gould, D. (2007). Foundations of sport and exercise psychology. Champaign: Human Kinetics.
Williams, J. (2010). Applied sport psychology. Personal growth to peak performance. New York: McGraw-Hill.
Prowadzący
zajęcia
Mgr Zuzanna Wałach
70
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PRZEDMIOT I STRUKTURA PSYCHOLOGII KLINICZNEJ.
ZAKRES ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII KLINICZNEJ
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
egzamin
studia stacjonarne
30
30
4
egzamin
15
15
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
brak
 U umożliwienie studentom zgromadzenia i poszerzenia wiedzy na temat postaci, przyczyn i uwarunkowań
zaburzonego zachowania jednostki.
 Pokazanie mechanizmów powstawania zaburzeń, klasyfikację, zakres leczenia i formy pomocy psychologicznej.
 Uzyskanie wiedzy dotyczącej rozpoznawania zwiastunów problemów klinicznych oraz orientację w możliwości zastosowania prostych form pomocy psychologicznej.
Egzamin, forma - pisemna
 Przedmiot i zadania psychologii klinicznej. Dynamika rozwoju, aktualne tendencje.
 Psychologia kliniczna w kontekście praktyki - rola i zadania psychologa klinicznego w różnych dziedzinach
medycyny, pedagogiki, prawa, przemysłu. Diagnoza kliniczna. Metody diagnozowania psychologicznego z perspektywy dyscypliny psychologii klinicznej (eksperyment kliniczny, wywiad autobiograficzny, rozmowa psychologiczna )
 Prawne aspekty działań psychologicznych -uprawnienia i ograniczenia w procesie diagnozowania i udzielania
pomocy psychologicznej. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego (kontekst tajemnicy zawodowej, ochrony
praw pacjenta, zasad leczenia przymusowego).Ustawa o zawodzie psychologa.
 Koncepcje normy, zdrowia psychicznego i patologii w psychologii klinicznej. Modele klasyfikacji zaburzeń
według ICD-10 i DSM-IV.
 Czynniki determinujące zaburzenia zachowania i zaburzenia psychiczne jednostki. Biologiczne, psychospołeczne i socjokulturowe przyczyny zaburzeń.
 Pojecie sytuacji trudnej i stresu w literaturze tematu. Uraz psychiczny, jako szczególny rodzaj sytuacji trudnej.
Symptomatologia i psychologiczne mechanizmy rozwoju stresu pourazowego.
 Pojęcie stresu psychosomatycznego, konsekwencje stresu. Modele chorób psychosomatycznych.
 Kryzys i jego główne przejawy w życiu człowieka. Rodzaje i różnicowanie kryzysów, rozwojowe i wynikające z
destabilizacji psychicznej osoby w toku jej życia. Odporność psychiczna
 Mechanizmy obronne osobowości- definicje, pojęcia, podziały, ogólna charakterystyka. Rola mechanizmów
obronnych osobowości w interwencjach psychologicznych wobec jednostek ze zróżnicowanym poziomem
dysfunkcji w strukturze osobowości.
 Lęki i zaburzenia nerwicowe. Koncepcje zaburzeń lękowych. Mechanizm patogenezy-funkcje leku i strachu.
Postaci zaburzeń nerwicowych i ogólna symptomatologia. Modele terapeutyczne w świetle współczesnej literatury psychologiczno-psychiatrycznej.
 Zaburzenia osobowości. Klasyfikacja i typy zaburzeń osobowości. Koncepcje genezy i terapii
 Pomoc psychologiczna. Czynniki warunkujące odpowiednie formy pomocy psychologicznej. Ogólna charakterystyka rodzajów pomocy udzielanej przez psychologa.
Aleksandrowicz J.( 1998). Zaburzenia nerwicowe. Warszawa. PZWL
Caplan H.,Sadoch B.J. (1995). Psychiatria kliniczna. Wrocław. Urban-Partner
Carson R.C., Butcher J.Mineka S.(2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk.GWP
Cierpiałkowska L. (2004). Zaburzenia osobowości. Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adam Mickiewicza
Cierpiałkowska L.(2007). Psychopatologia. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe „ Scholar”
Goldstein E. (2003).Zaburzenia z pogranicza. Modele i techniki kliniczne. Gdańsk. GWP
Herman L.J.(1998). Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańskie Wyd. Psychologiczne. Gdańsk
Jakubik A.( 1995). Zaburzenia osobowości. Warszawa. PZWL
Klimasiński K. (2000). Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków Wydawnictwo UJ
Rosenhan D.l, Seligman E.P.(2003). Psychopatologia. Warszawa, Polskie Towarzystwo Psychologiczne
Sęk H.(2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa. Wydawnictwo „Scholar”
Strelau J.(2000).Psychologia: Tom III. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Drozdowski P. Kokoszka A.(1993).Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków, Collegium Medium UJ
Hare R.D. (1993). Without conscience: The disturbing world of the psychopaths among us. NewYork: Pocket Books.
Kępiński A.( 1979). Psychopatologia nerwic. Warszawa, PZWL.
71
Kępiński A.(1980). Lęk. Warszawa, PZWL .
Lewis M, Miller S.(1990). Handbook of developmental psychopathology. New York. Plenum
Meyer R. (2004). Psychopatologia. Jeden przypadek – wiele teorii. Gdańsk. GWP.
Pospiszyl K.(2000). Psychopatia. Wyd. Żak. Warszawa.
Rydzyński Z. (2000). Psychiatria – podręcznik dla psychologów. W-wa. PZWL
Prowadzący
zajęcia
dr Danuta Rode, dr Izabela Rajska-Kulik
Press.
72
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
ZABURZENIA SPOWODOWANE UŻYWANIEM ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
zaliczenie
zaliczenie
2
2
brak
 Poznanie obrazu klinicznego i mechanizmów uzależnienia od alkoholu.
 Rozpoznawanie problemów i potrzeb osób uzależnionych od alkoholu i współuzależnionych.
 Orientacja w obszarze pomocy psychologicznej udzielanej alkoholikom i ich rodzinom oraz w ofercie placówek udzielających pomocy i wsparcia osobom uzależnionym i członkom ich rodzin.
Zaliczenie na ocenę
 Nadużywanie i uzależnienie od substancji psychoaktywnych-obraz kliniczny. Koncepcje i modele uzależnienia.
Uwarunkowania biologiczne, psychologiczne, społeczne.
 Alkoholizm jako choroba. Modele i koncepcje przyczyn uzależnienia. Obraz kliniczny uzależnienia od alkoholu. Mechanizm uzależnienia fizjologicznego, mechanizm uzależnienia psychologicznego.
 Pomoc psychologiczna i profilaktyka uzależnień. Terapia Uzależnień, grupy samopomocowe. Farmakoterapia.
 Problemy współuzależnienia.
Cierpiałowska L.(2000). Alkoholizm. Przyczyny, leczenie, profilaktyka. Poznań. Wyd. Naukowe Uniwersytetu im. A.
Mickiewicza
Cierpiałowska L.(red.)(2006). Oblicza współczesnych uzależnień. Poznań. Wyd.Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza
Mellibruda J., Sobolewska Z. (2006).Integracyjna psychoterapia uzależnień. Teoria i praktyka. Warszawa. Instytut Psychologii Zdrowia
Sęk H. (2007). Psychologia kliniczna. Warszawa. Wyd. naukowe PWN.
Seligmann M., Walker E.F., Rosenhan D.L.(2003). Psychopatologia. Poznań. Wydawnictwo Zysk i S-ka
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
30
15
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
30
15
dr Bernadetta Izydorczyk
73
Wydział
PSYCHOLOGIA
ZABURZENIA PSYCHOTYCZNE I ZABURZENIA AFEKTYWNE
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
30
15
30
15
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
Uzyskanie wiedzy na temat zaburzeń psychotycznych, orientacja w diagnozowaniu symptomów choroby, poznanie wybranych aspektów terapii i rehabilitacji zaburzeń afektywnych.
Forma i warunki
zaliczenia
Sytuacje symulowane, dyskusja, prezentacja filmów dotyczacych omawianej problematyki
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Zaliczenie rygorowe – praca problemowa dotycząca omawianej problematyki lub psychologiczny portret kliniczny wybranej osoby.







Schizofrenia - obraz kliniczny schizofrenii.
Psychologiczne mechanizmy schizofrenii (procesy poznawcze, dynamika emocji, indywiduacja i tożsamość).
Klasyczne postaci schizofrenii. Przyczyny (czynniki biologiczne, psychospołeczne, społeczno-kulturowe).
Aspekty terapii i rehabilitacji.
Zaburzenia afektywne.
Zespół depresyjny, zespół maniakalny - kryteria diagnostyczne, obraz kliniczny.
Koncepcje i modele mechanizmu i patogenezy zaburzeń afektywnych (modele biologiczne, psychoanalityczne
koncepcje zaburzeń nastroju, koncepcje poznawczo-behawioralne, modele podatności na stres, podejście interpersonalne).
 Wybrane aspekty terapii zaburzeń afektywnych.
Caplan H., Sadoch B.J. (1995). Psychiatria kliniczna. Wrocław. Wyd.Urban-Partner
Pużyński S.(2002). Depresje i zaburzenia afektywne. Warszawa. Wyd. lekarskie PZWL
Bilikiewicz A., Pużyński S., Robakowski J., Wciórka J.(2002).Psychiatria.( t.I). Wrocław. Wyd. Medyczne Urban i
Partner
Seligmann M., Walker E.F., Rosenhan D.L.(2003). Psychopatologia. Poznań. Wydawnictwo Zysk i S-ka
Cierpiałowska L. (2007). Psychopatologia. Warszawa. Wyd. Naukowe Scholar.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Izabela Rajska-Kulik
74
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PODSTAWY PSYCHOLOGII PRACY
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
egzamin
studia stacjonarne
30
30
4
egzamin
15
15
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
brak
Celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu zastosowań psychologii pracy a w szczególności:
 zapoznanie studentów z klasycznymi teoriami pracy, analiza ich wpływu na współczesne zarządzanie organizacjami;
 pogłębienie wiedzy o roli pracy w życiu człowieka oraz zapoznanie studentów z zagadnieniami projektowania
pracy w zmieniających się warunkach funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw;
 nabycie wiedzy o doświadczanych w trakcie pracy zawodowej problemach i możliwych patologiach;
 przygotowanie studentów do późniejszego diagnozowania psychologicznych problemów człowieka pracującego oraz doboru środków i strategii profilaktyczno-korekcyjnych.
wykład – prezentacje multimedialne, projekcja filmu, analiza materiałów źródłowych, dyskusje
Egzamin pismeny
Studia stacjonarne
Treści
kształcenia















Psychologia pracy – przedmiot zainteresowania, metody i narzędzia pracy.
Historia psychologii pracy – psychologia pracy kiedyś i dziś.
Historia psychologii pracy – przegląd najważniejszych teorii.
Wprowadzenie w zagadnienia projektowania i analizy pracy.
Metody i narzędzia analizy i projektowania pracy.
Projektowanie pracy a motywacja i satysfakcja z pracy
Fizyczne warunki pracy. Dostosowywania pracy do możliwości pracownika.
Bezpieczeństwo i ergonomia w miejscu pracy.
Nowe technologie a praca.
Wyzwania współczesnego rynku pracy.
Społeczne warunki pracy.
Stres zawodowy.
Negatywne konsekwencje pracy – pracoholizm.
Negatywne konsekwencje pracy – wypalenie zawodowe.
Równowaga praca-życie.







Psychologia pracy – przedmiot zainteresowania, metody i narzędzia pracy.
Historia psychologii pracy.
Wprowadzenie w zagadnienia projektowania i analizy pracy. Metody i narzędzia analizy i projektowania pracy.
Fizyczne warunki pracy. Bezpieczeństwo i ergonomia w miejscu pracy.
Wyzwania współczesnego rynku pracy. Nowe technologie a praca. Społeczne warunki pracy.
Stres zawodowy. Negatywne konsekwencje pracy.
Równowaga praca-życie.
Studia stacjonarne
Chmiel, N. (2000). Psychologia pracy i organizacji. Gdańsk: GWP.
Kożusznik, B., Górnik-Durose, M. (red.). Perspektywy psychologii pracy. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Makin, P., Cooper, C., Cox, Ch. (2000). Organizacja a kontrakt psychologiczny, Zarządzanie ludźmi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ratajczak, Z. (2007). Psychologia pracy i organizacji. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schultz, D., Schultz, S. (2003). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: PWN.
Literatura
podstawowa
Armstrong, M. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Kraków: Oficyna Ekonomiczna. Dom Wydawniczy ABC.
Bańka, A. (2001). Psychopatologia pracy. Poznań: Gemini.
Bańka, A.(2000). Psychologia pracy . W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: GWP.
Chmiel, N. (2000). Psychologia pracy i organizacji. Gdańsk: GWP.
Górnik-Durose, M. i Kożusznik, B. (2007)(red.). Perspektywy psychologii pracy. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Karney, J.E. (2004). Podstawy psychologii i pedagogiki pracy. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna.
Makin, P., Cooper, C., Cox, Ch. (2000). Organizacja a kontrakt psychologiczny, Zarządzanie ludźmi w pracy. Warszawa:
PWN.
Ratajczak, Z. (2007). Psychologia pracy i organizacji. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.
75
Schulz, D.P., Schulz, S.E. (2002). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: PWN.
Sęk, H. (2006). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Gdańsk: GWP.
Wybrane artykuły z czasopism psychologicznych w j. angielskim i polskim.
Materiały źródłowe do zajęć z historii psychologii pracy.
Studia stacjonarne
Literatura
uzupełniająca
Armstrong, M. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Kraków: Oficyna Ekonomiczna. Dom Wydawniczy ABC.
Bańka, A. (2001). Psychopatologia pracy. Poznań: Gemini.
Bańka, A.(2000). Psychologia pracy . W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk: GWP.
Biela, A., Kamiński, L., Manek, A., Pietraszkiewicz, H., Sienkiewicz, Z., Szumielewicz, J. (1992). Kwestionariusz
Lubelski Analiza Stanowiska Pracy. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
De Wolff, C.J., Drenth, P.J.D., Thierry, H. (2001)(red.). A Handbook of Work and Organizational Psychology: Work
Psychology, Vol 2. Psychology Press Ltd.
Drenth, P.J.D., Thierry, H., De Wolff, Ch.J. (1998) (red.). Introduction to Work and Organizational Psychology. Psychology Press Ltd.
Dunnette, M.D. and Hough, L.M. (1990). Handbook of industrial and organizational psychology. Palo Alto : Consulting
Psychologists Press.
Górnik-Durose, M. i Kożusznik, B. (2007)(red.). Perspektywy psychologii pracy. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Karney, J.E. (2004). Podstawy psychologii i pedagogiki pracy. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna.
Ratajczak, Z., Turska, E. (1983). Eksperymentalna psychologia pracy. Podręcznik do ćwiczeń dla III i IV roku psychologii. Katowice. Wydawnictwo UŚ (Kwestionariusz Analizy Stanowiska Pracy)
Sadowska-Snarska, C. (2005). Równowaga praca życie w aspekcie polskiego rynku pracy. Raport z badań. Białystok: WSE.
Sęk, H. (2006). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Gdańsk: GWP.
De Wolff, C.J., Drenth, P.J.D., Thierry, H. (2001)(red.). A Handbook of Work and Organizational Psychology: Work
Psychology, Vol 2. Psychology Press Ltd.
Drenth, P.J.D., Thierry, H., De Wolff, Ch.J. (1998) (red.). Introduction to Work and Organizational Psychology. Psychology Press Ltd.
Dunnette, M.D. and Hough, L.M. (1990). Handbook of industrial and organizational psychology. Palo Alto : Consulting
Psychologists Press.
Ratajczak, Z. (1991). Elementy psychologii pracy. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Biela, A., Kamiński, L., Manek, A., Pietraszkiewicz, H., Sienkiewicz, Z., Szumielewicz, J. (1992). Kwestionariusz
Lubelski Analiza Stanowiska Pracy. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Ratajczak, Z., Turska, E. (1983). Eksperymentalna psychologia pracy. Podręcznik do ćwiczeń dla III i IV roku psychologii. Katowice. Wydawnictwo UŚ (Kwestionariusz Analizy Stanowiska Pracy)
Sadowska-Snarska, C. (2005). Równowaga praca życie w aspekcie polskiego rynku pracy. Raport z badań. Białystok: WSE.
Prowadzący
Zajęcia
76
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
KARIERA I ROZWÓJ ZAWODOWY
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
15
15
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
Zajęcia
brak





Zdobycie wiedzy na temat rozwoju zawodowego człowieka
Poznanie podstawowych teorii wyboru zawodu
Uczenie się rozpoznawania własnych kompetencji.
Zbudowanie podstaw warsztatu doradcy zawodu
Zwrócenie uwagi na koszty kariery i sukcesu zawodowego
Zajęcia prowadzone metodą warsztatową
Zaliczenie rygorowe, warunek: Przygotowanie i przeprowadzenie warsztatu: Zaplanuj swoją karierę
 Wprowadzenie do problematyki. Orientacja i poradnictwo zawodowe w ujęciu tradycyjnym. Rola doradcy
zawodu. Modele doradztwa i doradców.
 Klasyczne teorie wyboru zawodu. Rozwojowa teoria D.Supera, osobowościowe teorie L.Hollanda oraz A.Roe.
 Zmiany w strukturze i charakterze pracy zawodowej jako efekt procesów globalizacyjnych. Nowy model oczekiwań wobec pracownika – członka organizacji. Nowy model kariery.
 Teorie karier. Rola doradcy w orientacji i poradnictwie karierowym. Poradnictwo zawodowe a poradnictwo
kariery zawodowej. Konteksty zmian w planowaniu i realizacji karier.
 Poradnictwo transnacjonalne. Rola doradcy w planowaniu i realizacji karier międzynarodowych. Koszty kariery międzynarodowej.
 Koncepcja kapitału kariery. Modele doradztwa w różnych etapach rozwoju kariery.
 Autodiagnoza funkcjonowania zawodowego. Wiedza i umiejętności umożliwiające kierowanie własną karierą
zawodową. Analiza osobistych preferencji zawodowych . Zmienne motywacyjne, osobowościowe i kompetencyjne a rozwój kariery. Analiza zasobów osobistych.
 Warsztat pracy doradcy kariery zawodowej. Podstawowe kompetencje doradcy kariery.
 Zarządzanie karierą w organizacji. Metody diagnozy potencjału rozwojowego pracowników.
 Przygotowanie i przeprowadzenie warsztatu: Zaplanuj swoja karierę.
Bańka A., Psychologiczne doradztwo karier, Poznań 2006.
Kargulowa A., O teorii i praktyce poradnictwa. Podręcznik akademicki. PWN, 2004,
Paszkowska – Rogacz A., Tarnowska M., Metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym. KOWEZi U, Warszawa
2004
Podoska – Filipowicz E., Podstawy zawodoznawstwa, orientacji i poradnictwa zawodowego, Bydgoszcz 1996.
Suchar M., Kariera i rozwój zawodowy, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2003
Strykowska M., red.: Współczesne organizacje. Wyzwania i zagrożenia. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora,
Ratajczak Z., 2007. Psychologia pracy i organizacji. Wydawnictwo Naukowe PWV. Warszawa
Ratajczak Z., Bańka A., Turska E., 2007. Współczesna psychologia pracy i organizacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Górnik – Durose M., Kożusznik B., red.:Perspektywy psychologii pracy. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
dr Elżbieta Turska
77
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Wydział
PSYCHOLOGIA
METODY BADANIA PRACY I PRACOWNIKÓW
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
15
15
zaliczenie
2
brak
 Ukazanie współczesnych problemów dotyczących środowiska pracy ze szczególnym uwzględnieniem metod i
narzędzi badań stosowanych w psychologii pracy.
 Zapoznanie słuchaczy z obowiązującymi regulacjami prawnymi dotyczącymi orzecznictwa psychologicznego,
instytucjami certyfikującymi, oraz stosowanymi metodami badań.
studium literatury, prezentacje przeglądu literatury i badań, dyskusja modelowana, studium przypadku, prezentacja metod testowych i aparututowych (zajęcia w placówkach).
Zaliczenie rygorowe - praca zaliczeniowa w formie tematycznej prezentacji multimedialnej
Studia stacjonarne
 Zmiany na współczesnym rynku pracy związane ze sposobami realizacji zadań - konsekwencje psychologiczne
pracy indywidualnej (organizacje wirtualne), zespołowej (zespoły wielokulturowe), promowanie przedsiębiorczości, rosnąca złożoności pracy.
 Demograficzne zmiany na rynku pracy- problemy aktywizacji zawodowej ludzi starszych, konsekwencje późnego rozpoczynania pracy zawodowej, aktywność zawodowa kobiet.
 Demograficzne zmiany na rynku pracy- problemy aktywizacji zawodowej ludzi starszych, konsekwencje późnego rozpoczynania pracy zawodowej, aktywność zawodowa kobiet.
 Obszary badań pracy i pracowników ( rekrutacja, tworzenie kadry rezerwowej, tworzenie efektywnych zespołów, orzecznictwo w psychologii pracy, badania nastrojów pracowniczych)
 Prawne podstawy realizacji badań psychologicznych i orzecznictwa psychologiczne przegląd aktów prawnych
oraz prezentacja instytucji wydających certyfikaty uprawniające psychologów do orzecznictwa)
 Tworzenie opisów pracy stosowane w przemyśle (rodzaje pracy, stosowane arkusze obserwacyjne, tworzenie
opisów zawodów wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej- praca własna studentów)
 Metodologia badań w przemyśle – prezentacja metod testowych i aparaturowych. (zajęcia wyjazdowe realizowane w Centrum Badań i Usług Psychologicznych S.C. Dąbrowa Górnicza)
 Metodyka badań kierowców - omówienie stosowanych procedur badawczych (dyskusja na temat zagrożeń w
ruchu drogowych, czynników wpływających na obniżenie sprawności psychoruchowej człowieka)
 Badania nastrojów pracowniczych - prezentacja metod badań i sposobów raportowania. (dyskusja- obszary
zastosowania badania nastrojów i opinii pracowniczych w organizacji, rola pomocy psychologicznej)
 Metody badań pracy i pracowników - koncepcie zastosowań metod i narzędzi diagnostycznych (praca twórcza
zorientowana na tworzenie nowych metod diagnostycznych oraz praktycznych implikacji dla już znanych testów i metod badań psychologicznych na gruncie organizacji)
 Zmiany na współczesnym rynku pracy związane ze sposobami realizacji zadań- konsekwencje psychologiczne
pracy indywidualnej (organizacje wirtualne), zespołowej.
(zespoły wielokulturowe), promowanie przedsiębiorczości, rosnąca złożoności pracy.
 Obszary badań pracy i pracowników (rekrutacja, tworzenie kadry rezerwowej, tworzenie efektywnych zespołów, orzecznictwo w psychologii pracy, badania nastrojów pracowniczych).
 Prawne podstawy realizacji badań psychologicznych i orzecznictwa psychologiczne (przegląd aktów prawnych
oraz prezentacja instytucji wydających certyfikaty uprawniające psychologów do orzecznictwa)
 Tworzenie opisów pracy stosowane w przemyśle (rodzaje pracy, stosowane arkusze obserwacyjne, tworzenie
opisów zawodów wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej - praca własna studentów)
 Metodologia badań w przemyśle – prezentacja metod testowych i aparaturowych. (zajęcia wyjazdowe realizowane w Centrum Badań i Usług Psychologicznych S.C. Dąbrowa Górnicza).
 Badania nastrojów pracowniczych- prezentacja metod badań i sposobów raportowania. (obszary zastosowania
badania nastrojów i opinii pracowniczych w organizacji, rola pomocy psychologicznej)
Chmiel N. (red), Psychologia pracy i organizacji, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
Brown T., Zarządzanie w XXI w, Biznes 5 tom, Biblioteka Gazety Wyborczej, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2007.
Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Golnau W., Kalinowski M., Litwin J., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Cedetu Sp. z o.o., Warszawa2004.
Jachnis A., Psychologia organizacji, Dafin Sp z o.o., Warszawa 2008
Makin P., Cooper C., Cox CH., Organizacje a kontrakt psychologiczny. Zarządzanie ludźmi w pracy, Wydawnictwo Nau-
78
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
kowe PWN, Warszawa 2000.
Pickford J. (red), Zarządzanie zasobami ludzkimi dla studentów MBA, Wydawnictwo K.E. LIBER S.C., Warszawa
2003.
Pocztowski A., Międzynarodowe zarządzanie zasobami ludzkimi, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002.
Zieniewicz K., Współczesne koncepcje i metody zarządzania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003
Instytut Transportu Samochodowego Zakład Psychologii Transportu Drogowego, Metodyka psychologicznych
badań kierowców, Ośrodek Informacji Naukowej i Wydawnictw ITS, Warszawa 2003
Rrozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 11 czerwca 2002 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od osób
kierownictwa i dozoru ruchu zakładów górniczych, mierniczego górniczego i geologa górniczego oraz wykazu stanowisk w ruchu zakładu górniczego, które wymagają szczególnych kwalifikacji.
Dz. U. z 2002 r. Nr 84, poz. 755
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie sprawności
psychicznej i fizycznej osób ubiegających się o świadectwo kwalifikacji członka personelu lotniczego lub posiadających świadectwo kwalifikacji członka personelu lotniczego . Dz. U. z 2003 r. Nr 167, poz. 1626
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie sprawności
psychicznej i fizycznej osób ubiegających się o licencje członka personelu lotniczego albo posiadających licencje członka personelu lotniczego. Dz. U. z 2003 r. Nr 167, poz. 1627
Rozporządzenie Ministra Transportu I Gospodarki Morskiej z dnia 3 września 1999 r. w sprawie wykazu stanowisk bezpośrednio związanych z prowadzeniem ruchu na liniach kolejowych oraz warunków, jakie powinny
spełniać osoby zatrudnione na tych stanowiskach oraz prowadzący pojazdy szynowe. Dz. U. z 1999 r. Nr 87,
poz. 979
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 kwietnia 2005 r. w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób
ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy.
Dz. U. z 2005 r. Nr 69, poz. 622
Rozporządzenie Ministra Pracy I Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej. Dz. U. z 1996 r. Nr 62, poz. 287
Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów. Dz. U. z 2001
r. Nr 73, poz. 763.
dr Marta Stasiła-Sieradzka
79
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGIA SĄDOWA.
PSYCHOLOG JAKO BIEGŁY SĄDOWY I JEGO ROLA W PROCESIE SĄDOWYM
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
30
15
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
brak





Wiedza i rozumienie związków psychologii z prawem.
Wiedza nt. statusu biegłego sądowego psychologa.
Wiedza nt. teoretycznego i metodologicznego modelu psychologicznego opiniodawstwa sądowego.
Wiedza i rozumienie ról biegłego psychologa i rodzajów opinii psychologiczno – sądowych.
Wiedza i rozumienie etyczno – zawodowe problemów sądowego psychologa.
Egzamin – test wiadomości










Związki psychologii z prawem. Tradycje historyczne w Polsce i na świecie. Ujęcia aktualne
Pojęcie i zadania psychologii sądowej w Polsce.
Status prawny biegłego sądowego psychologa w polskim procesie sądowym.
Pojecie „wiadomości i umiejętności specjalnych” jako kryterium i potrzeba powołania biegłego.
Pojęcie i rodzaje diagnozy psychologicznej: opisowo – etiologiczna, kliniczna, aktuarialna.
Diagnoza, ekspertyza, opinia sądowa.
Metodologiczny model psychologicznego opiniodawstwa sądowego.
Typy opinii psychologiczno – sądowych.
Probalistyczny model diagnozowania i formułowania wniosków w opinii biegłego sądowego psychologa.
Rola diagnostyczno – ekspertalna biegłego sądowego psychologa: konsultant, laborant, technik, samodzielny
biegły, członek tandemu (RODK) lub zespołu biegłych.
 Rodzaje współpracy biegłego psychologa z innymi ekspertami: psychiatrą, pedagogiem, neurologiem, pediatrą,
kryminalistykiem i in.
 Typy opinii psychologiczno – sądowych.
 Ocena dowodu z opinii biegłego psychologa przez organ procesowy.
 Uczestnictwo biegłego sądowego psychologa w rozprawie sądowej: /a/ uczestnictwo samodzielne, /b/
uczestnictwo z innymi biegłymi.
 Etyczno – zawodowe problemy biegłego sądowego psychologa.
Stanik J.M., Związki psychologii z prawem, Przegląd Psychologiczny, 1985, nr 4
Tyszkiewicz L., Psycholog jako uczestnik procesu stosowania prawa, (w:) M. J. Lubelski, J.M. Stanik, L. Tyszkiewicz, Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, Warszawa 1985, Wyd. Prawnicze.
Stanik J. M., Teoretyczne i metodologiczne przesłanki opiniodawstwa psychologicznego w procesie sądowym,
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2000, 9, suplement 4.
Ekspertyza sądowa (red.:) J. Wójcikiewicz, Zakamycze 2002, Wyd. Kantor.
Stanik J. M., Współpraca psychiatryczno – psychologiczna w ekspertyzach sadowych, (w:) Problemy psychologiczno –
psychiatryczne w procesie karnym, Katowice 1985, Wyd. UŚl.
Widła T., Ocena dowodu z opinii biegłego, Katowice, 1992, Wyd. UŚl.
Stanik J.M., Węzłowe problemy etyczno – zawodowe biegłego sądowego psychologa, (w:) Etyczno – zawodowe
problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej, (red.:) J.M. Stanik, Z. Majchrzyk, Katowice 1995,
Wyd. Anima.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
4
4
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
egzamin
egzamin
30
15
dr Leszek Woszczek, dr Agnieszka Roszkowska
80
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGIA SĄDOWA.
PSYCHOLOG JAKO BIEGŁY SĄDOWY I JEGO ROLA W PROCESIE SĄDOWYM
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
30
15
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
30
15
brak





Wiedza i rozumienie związków psychologii z prawem.
Wiedza nt. statusu biegłego sądowego psychologa.
Wiedza nt. teoretycznego i metodologicznego modelu psychologicznego opiniodawstwa sądowego.
Wiedza i rozumienie ról biegłego psychologa i rodzajów opinii psychologiczno – sądowych.
Wiedza i rozumienie etyczno – zawodowych problemów biegłego sądowego psychologa.
 Związki psychologii z prawem. Tradycje historyczne w Polsce i na świecie.Ujęcia aktualne
 Pojęcie i zadania psychologii sądowej w Polsce. Status prawny biegłego sądowego psychologa w polskim
procesie sądowym.
 Pojecie „wiadomości i umiejętności specjalnych” jako kryterium i potrzeba powołania biegłego.
 Pojęcie i rodzaje diagnozy psychologicznej: opisowo – etiologiczna, kliniczna, aktuarialna.
 Diagnoza, ekspertyza, opinia sądowa.
 Metodologiczny model psychologicznego opiniodawstwa sądowego.
 Typy opinii psychologiczno – sądowych.
 Analiza różnego typu opinii psychologiczno – sądowych z materiałów
 przygotowanych przez studentów z akt sądowych: spraw karnych i spraw nieletnich a także w sprawach rozwodowych i opiekuńczych.
 Uzależnienie od alkoholu jako przedmiot ekspertyzy psychologicznej
 Probalistyczny model diagnozowania i formułowania wniosków w opinii biegłego sądowego psychologa Role
diagnostyczno – ekspertalne biegłego sądowego psychologa: konsultant, laborant, technik, samodzielny biegły, członek tandemu (RODK) lub zespołu biegłych. Rodzaje współpracy biegłego psychologa z innymi ekspertami: psychiatrą, pedagogiem, neurologiem, pediatrą, kryminalistykiem i in. Ocena dowodu z opinii biegłego psychologa przez organ procesowy.
 Błędy warsztatowe i uchybienia etyczne w ekspertyzach i opiniach sądowych, biegłych psychologów.
J.M. Stanik, Związki psychologii z prawem, Przegląd Psychologiczny, 1985, nr 4
L. Tyszkiewicz, Psycholog jako uczestnik procesu stosowania prawa, (w:) M. J. Lubelski, J.M. Stanik, L. Tyszkiewicz, Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, Warszawa 1985, Wyd. Prawnicze.
J. M. Stanik, Teoretyczne i metodologiczne przesłanki opiniodawstwa psychologicznego w procesie sądowym,
Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2000, 9, suplement 4.
Ekspertyza sądowa (red.:) J. Wójcikiewicz, Zakamycze 2002, Wyd. Kantor.
J. M. Stanik, Współpraca psychiatryczno – psychologiczna w ekspertyzach sadowych, (w:) Problemy psychologiczno –
psychiatryczne w procesie karnym, Katowice 1985, Wyd. UŚl.
T. Widła, Ocena dowodu z opinii biegłego, Katowice, 1992, Wyd. UŚl.
J.M. Stanik, Węzłowe problemy etyczno – zawodowe biegłego sądowego psychologa, (w:) Etyczno – zawodowe
problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej, (red.:) J.M. Stanik, Z. Majchrzyk, Katowice 1995,
Wyd. Anima.
Gierowski J.K. (red) Psychologia w postępowaniu karnym Lexis Nexis 2008
Wróblewski J., Z zagadnień „prawdy sądowej”, Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne, 1975, T.2/
Pawłowska R., Teoria i praktyka eksperymentu klinicznego w psychologii stosowanej, (w:) Wybrane techniki diagnostyczne w psychologii klinicznej (red.:) J.M. Stanik, Katowice, 1980,Wyd. UŚl, wyd. II
Stanik J.M., Kowalczyk B., Etyczne i warsztatowe uchybienia w psychologicznym opinio dawstwie sądowym, (w:)
Psychologia. Badania i Aplikacje, (red.:) Z. Ratajczak, 1996, T.1. , Katowice, Wyd. UŚl.
Dr Agnieszka Roszkowska
81
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGICZNE MECHANIZMY KRYMINOGENEZY NIELETNICH
(ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE)
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
15
15
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
brak
 Wiedza nt. rozumienia prawnego pojęcia „nieletni” w Ustawie – u.p.n. z 26.X.1982
 Wiedza nt. pojęcia i operacjonalizacji normatywnych Zadań Rozwojowych w okresie adolescencji wg
Havighursta.
 Wiedza nt. warunków opiekuńczo – wychowawczych w rodzinie, efektów edukacyjnych w szkole.
 Wiedza nt. przejawów i form przemocy w szkole.
 Wiedza nt. funkcjonowania nieletnich w asocjalnych grupach podkulturowych i umiejętność diagnozowania.
 Wiedza nt. mechanizmów synergetycznych w kryminogenezie nieletnich.
 Wiedza i rozumienie nt. asocjalnego stylu życia nieletnich.
Uwaga: do odpowiednich ćwiczeń studenci przygotowują materiał laboratoryjny z akt sądowychSądów Rdzinnych.
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Pojecie „nieletniego” w świetle przepisów Ustawy z 26.X.1982 (w ujęciu prawnym) a psychologiczne pojęcie
okresu adolescencji; różnice w charakterystyce chłopców i dziewcząt w okresie adolescencji w ujęciu gender
psychology.
 Realizacja 8 Osobistych Zadań Rozwojowych (OZR) w okresie adolescencji (w ujęciu Havighursta).
 Warunki opiekuńczo – wychowawcze (WOWRN) w rodzinie a ryzyko zachowań paraprzestępczych i przestępczych nieletnich.
 Efekty Edukacyjno Wychowawcze w szkole a ryzyko zachowań paraprzestępczych i przestępczych nieletnich (EEW).
 Przejawy i formy przemocy uczniowskiej na terenie szkoły i ich uwarunkowania.
 Funkcjonowanie w asocjalnych grupach podkulturowych (FAGP) a ryzyko zachowań para przestępczych i
przestępczych: a) mechanizmy psychologiczno – kryminologiczne, b) diagnozowanie FAGP.
 Wpływ massmediów na przejawy asocjalności adolescentów
 Asocjalny styl życia nieletnich: pojęcie, operacjonalizacja, diagnozowanie.
 Mechanizmy synergetyczne (synergizm) w kryminogenezie nieletnich.
Górecki, S. Stachowiak, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Komentarz, Zakamycze 2005, Wyd. III
Czarnecka - Dzialuk B., Nieletni sprawcy czynów karalnych przed sądem rodzinnym, Warszawa 1993, Wyd. Inst. Nauk
Prawnych PAN
Drwal R., Percepcja ważności i realizacji zadań rozwojowych przez adolescentów (w:) Badania nad rozwojem w okresie dorastania, (red:) Z. Smoleńska, Warszawa 1993, Wyd. Instytut Psychologii PAN.
Piekacz A., Styl życia a poziom realizacji normatywnych zadań rozwojowych u gimnazjalistów, Katowice, 2008 (niepubl.
rozprawa doktorska) UŚl.
Pospiszyl I., Przemoc w szkole, Warszawa 2005.
Stanik J. M., Diagnozowanie niedostosowania społecznego i asocjalności, (w:) Resocjalizacja T.1. (red.:) B. Urban,
J. M. Stanik, Warszawa, 2007, PWN
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Leszek Woszczek, mgr Magdalena Rode, mgr Bartosz Wojciechowski
82
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROBLEMY ROZWOJOWE, WYCHOWAWCZE I KLINICZNE DZIECI I MŁODZIEŻY W ŚWIETLE
FUNKCJONOWANIA RODZINY I ŚRODOWISK POZARODZINNYCH
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
egzamin
studia stacjonarne
30
30
4
egzamin
15
15
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
brak
 Uzyskanie wiedzy o przyczynach i obrazie klinicznym wybranych zaburzeń.
 Umiejętność rozpoznawania zwiastunów problemów wychowawczych.
Egzamin







Przegląd problemów i zaburzeń rozwojowych.
Przegląd problemów i zaburzeń rozwojowo – wychowawczych.
Klasyfikacja problemów i zaburzeń wg ICD-10.
Zaburzenia afektywne u dzieci.
Zaburzenia zachowania.
Specyfika rodziny dysfunkcyjnej.
Rodzinny, pozarodzinny i rozwojowy kontekst problemów wychowawczoklinicznych dzieci i młodzieży.
Kendall, P., C. (2004). Zaburzenia dzieciństwa i adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne dla praktyków i
rodziców. Gdańsk: GWP.
Pużyński, S., Wciórka, J. (2000). ICD-10. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania. Kraków: Wyd. VESALIUS.
Wolańczyk, T., Komender, J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Carson, R., C., Butcher, J., N., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bogdanowicz, M. (1985). Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Yvona Woźniakova
83
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOSPOŁECZNE PROBLEMY NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI U DZIECI I MŁODZIEŻY
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
30
15
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
30
15
brak




Poznanie psychologicznych następstw uszkodzeń mózgu (jednostki niepełnosprawności).
Orientacja w specyficznych technikach diagnostycznych rodziny i dziecka.
Rozpoznawanie problemów i potrzeb osób wspierających niepełnosprawnych.
Orientacja w ofercie placówek udzielających pomocy i wsparcia (np. stowarzyszenia, organizacje pozarządowe i inne).
 Jednostki kliniczne niepełnosprawności (np. mózgowe porażenie dziecięce, autyzm, niepełnosprawność intelektualna).
 Środowiska wychowawcze, opiekuńcze, edukacyjne, terapeutyczne, zawodowe – analiza z perspektywy realizacji potrzeb niepełnosprawnych – dzieci i młodzieży.
 Specyficzne problemy sytuacji życia codziennego rodziców i opiekunów dzieci niepełnosprawnych.
Maciarz, A. (red.). (1999). Z teorii i badań społecznej integracji dzieci niepełnosprawnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza
Impuls.
Pisula, E. (2005). Małe dziecko z autyzmem. Warszawa: PWN.
Obuchowska, I. (red.). (2005). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: WSiP.
84
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
ANALIZA STUDIÓW PRZYPADKÓW W ŚWIETLE WYBRANYCH PROBLEMÓW WYCHOWAWCZOKLINICZNYCH
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
egzamin
studia stacjonarne
30
30
2
egzamin
15
15
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
 Uzyskanie kompetencji w zakresie formułowania hipotez i wniosków diagnostycznych.
 Uzyskanie umiejętności prowadzenia rozmowy, wywiadu i obserwacji.
Analiza studium przypadku, samodzielne stawianie hipotez diagnostycznych, weryfikowanie ich oraz formułowanie wniosków diagnostycznych.
Zaliczenie – samodzielne studium przypadku
Egzamin
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Zdobywanie pierwszych umiejętności: rozmowa, wywiad, obserwacja, stawianie hipotez diagnostycznych.
 Studia przypadków:
- dziecko z zaburzeniami neurorozwojowymi
- dziecko z zaburzeniami społeczno – emocjonalnymi
- dziecko z zaburzeniami psychosomatycznymi
- dziecko z zaburzeniami zachowania
- dziecko z zaburzeniami mowy
- dziecko z zaburzeniami psychotycznymi
- dziecko z trudnościami edukacyjnymi
 Analiza kontekstu rodzinnego i edukacyjnego.
Kisch, A., Pauli, S. (2004). Co się dzieje z moim dzieckiem. Zaburzenia rozwoju ruchowego i postrzegania. Warszawa:
PZWL.
Morrison J. (2002). Kiedy objawy psychiczne maskują choroby ciała, Gdańsk: GWP
Goodman, R., Scott, S. (2000). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL.
Namysłowska, I. (2007). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa, PZWL.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
mgr Aleksandra Wieteska
85
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOSOMATYKA
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
egzamin
studia stacjonarne
30
30
4
egzamin
15
15
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
brak
 Zdobycie wiedzy na temat biologicznych i psychologicznych czynników ryzyka chorób i zaburzeń psychosomatycznych oraz ich konsekwencji psychospołecznych.
 Rozumienie mechanizmów leżących u podłoża powstawania chorób psychosomatycznych.
 Poznanie możliwości praktycznego wykorzystania wiedzy psychologicznej w zapobieganiu, leczeniu i rehabilitacji
zaburzeń psychosomatycznych.
 Uwrażliwienie na zagadnienia etyczne związane z działalnością psychologa na pograniczu psychologii i medycyny.
 Kształtowanie postawy współpracy i współdziałania z szeroko rozumianym środowiskiem, mającym wpływ
na powstawanie problemów o podłożu psychosomatycznym.
Prezentacje multumedialne
Egzamin testowy
Treści
kształcenia
 Relacje pomiędzy stresem a chorobą: analiza związków między czynnikami psychicznymi a objawami somatycznymi na wybranych przykładach zaburzeń psychosomatycznych.
 Czynniki ryzyka choroby wieńcowej i zawału serca: oddziaływania psychologiczne w rehabilitacji pacjentów po
zawale.
 Biologiczne i psychologiczne uwarunkowania oraz konsekwencje chorób nowotworowych: wykorzystanie
zależności psychoneuroimmunologicznych w onkologii.
 Zagadnienia psychosomatyczne w alergologii: mechanizmy psychiczne związane z powstawaniem i przebiegiem
astmy oskrzelowej.
 Psychodermatozy: udział czynników psychicznych w powstawaniu i utrzymywaniu się objawów dermatologicznych.
 Przegląd innych zaburzeń psychosomatycznych
Literatura
podstawowa
Carson, R. C., Butcher, J. N. i Mineka, S. (2003): Psychologia zaburzeń. vol. 1, s. 403-420, s. 439-488. GWP, Gdańsk
Choroba niedokrwienna serca. Psychologiczne aspekty leczenia i zapobiegania. Wrześniewski K., Włodarczyk D. (2004)
(red.) GWP, Gdańsk
Heszen I., Sęk H. (2007): Psychologia zdrowia. PWN, Warszawa
Schier K. (2005). Bez tchu i bez słowa. GWP, Gdańsk
Sheridan C. L., Radmacher S. A. (1998): Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. IPZ, PTP,
Warszawa
Wrześniewski K. (2000): Psychologiczne uwarunkowania powstawania i rozwoju chorób somatycznych. W: Psychologia. Podręcznik akademicki J. Strelau (red.), tom 3. GWP, Gdańsk
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Ewa Gwozdecka-Wolniaszek
86
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
SOMATOPSYCHOLOGIA
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
15
15
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
brak
 Poznanie dróg wpływu sfery somatycznej na sfery: psychiczną i społeczną.
 Zdobycie wiedzy z zakresu relacji lekarz-pacjent i umiejętności praktycznego jej zastosowania w pracy terapeutycznej i szkoleniowej.
 Umiejętność praktycznego wykorzystania wiedzy psychologicznej w pracy z człowiekiem zdrowym, chorym
somatycznie i umierającym.
Treści
kształcenia
 Styl życia a zdrowie i choroba
- sposoby ujmowania zdrowia i choroby
- zachowania pro i antyzdrowotne
- wyznaczniki zdrowego stylu życia
- zdrowie osoby a zdrowie publiczne
 Macierzyństwo i ojcostwo w ujęciu biopsychospołecznym
- zmiany fizjologiczne, psychologiczne i społeczne w okresie ciąży, porodu i połogu
- opieka nad dzieckiem zdrowym
 Relacja lekarz-pacjent i jej wpływ na przebieg diagnozowania, leczenia i rehabilitacji
- udział w badaniach kontrolnych i profilaktycznych
- poszukiwanie profesjonalnej pomocy
- efekt placebo
- podstawowe błędy jatrogenne
- rola medycyny alternatywnej
 Wieloaspektowe podejście do zjawiska bólu
- fizyczny, psychiczny, duchowy i społeczny wymiar bólu
- rodzaje bólu i ich leczenie
 Praca z pacjentem chirurgicznym
- przygotowanie pacjenta do operacji
- chirurgia naprawcza i estetyczna
- psychospołeczne, prawne i etyczne aspekty zabiegów transplantacyjnych
 Człowiek chory terminalnie. Zjawisko umierania i śmierci.
 Psychospołeczne aspekty niepełnosprawności fizycznej.
 Karta Praw Pacjenta
Literatura
podstawowa
Bishop G.D. (2000): Psychologia zdrowia. Zintegrowany umysł i ciało. Wydawnictwo Astrum, Wrocław
Dolińska – Zygmunt G. (2001)(red): Podstawy psychologii zdrowia. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego,
Wrocław
Heszen I., Sęk, H. (2007): Psychologia zdrowia. PWN, Warszawa
Heszen I., Życińska J.(2008)(red.): Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji. Academica, Warszawa
Salomon P. (2002): Psychologia w medycynie. GWP, Gdańsk
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Anita Gałuszka
87
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOG ZDROWIA JAKO BADACZ I DIAGNOSTA
III
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
6
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
2
15
15
zaliczenie
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
W efekcie ukończenia kursu student zdobywa:
 wiedzę na temat metod badawczych stosowanych w obszarze psychologii zdrowia;
 umiejętność sprawnego posługiwania się wybranymi metodami testowymi w badaniach indywidualnych i ilościowych prowadzonych w obszarze psychologii zdrowia;
 umiejętność zaplanowania badań empirycznych w obszarze psychologii zdrowia;
 umiejętność krytycznej analizy i oceny przydatności testu psychologicznego do konkretnych celów (klinicznych i empirycznych);
 umiejętność interpretacji wyników uzyskanych w testach zgodnie ze standardami psychometrycznymi;
 umiejętność oceny walorów psychometrycznych narzędzi kwestionariuszowych;
 umiejętność wykorzystania ogólnej wiedzy i umiejętności z zakresu diagnozy psychologicznej do problemów diagnostycznych w obszarze zdrowia (vs choroby) i jakości życia
Omówienie założeń teoretycznych poszczególnych metod; praca warsztatowa z wykorzystaniem poszczególnych metod;
Forma i warunki
zaliczenia
zaliczenie rygorowe; warunkiem uzyskania zaliczenia jest pozytywna ocena z kolokwium (na który składa się test (pytania
zamknięte jednokrotnego wyboru) i pytania problemowe oraz pozytywna ocena projektu badań wykonana w dwuosobowych
grupach; dodatkowym kryterium uzyskania zaliczenia jest obecność na zajęciach (dopuszczalne maksimum 2 nieobecności na
zajęciach studentów stacjonarnych i 1 nieobecność studentów niestacjonarnych);
STUDIA STACJONARNE
 Zajęcia wprowadzające. Przedstawienie programu zajęć, obowiązującej literatury i warunków koniecznych do
uzyskania zaliczenia.
 Diagnoza i pomiar psychologicznych aspektów zdrowia i choroby.
Literatura podstawowa:
Heszen I. Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN; rozdz. 16.
Sheridan C., Radmacher S. (1998). Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia rozdz. 3: Krytyczne spojrzenie na badania nad zdrowiem.
 Teoria i praktyka stosowania testów psychologicznych w psychologii zdrowia.
Treści
kształcenia
Heszen I., (2005). Iluzoryczność założeń kwestionariuszy samoopisowych. W: Pułapki metodologiczne w badaniach empirycznych. Warszawa: Wydawnictwo Academica SWPS.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdziały: Procedury konstrukcji i adaptacji narzędzi; Standaryzacja i normalizacja narzędzi.
Juczyński Z., Ogińska-Bulik (2009). Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. PTP,
Warszawa, str. 5-9 (Wprowadzenie do podręcznika).
Brzeziński J., Hornowska E. (2003). Podstawowe metody badawcze – teoria i praktyka testowania, W: J. Strelau (red.)
Psychologia. Podręcznik akademicki tom 1, Gdańsk: GWP, s. 389-435.
Literatura uzupełniająca:
Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice (2007). Gdańsk: GWP.
 Prozdrowotna rola poczucia własnej skuteczności i umiejscowienia kontroli zdrowia. Narzędzia wykorzystywane do pomiaru przekonań i oczekiwań w sprawach zdrowotnych.
Heszen I. Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN; rozdz. 7.3.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdziały: Wielowymiara
Skala Umiejscowienia Kontroli Zdrowia – MHLC; Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności – GSES.
 Optymizm i nadzieja a zdrowie.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdział: Test Orientacji
Życiowej – LOT-R.
Trzebiński J., Zięba M. (2003). Nadzieja; strata i rozwój. Psychologia Jakości Życia, 2(1), 5-33
Trzebiński J., Zięba M. (2003). Kwestionariusz Nadziei Podstawowej - BHI-12. Podręcznik. PTP,
Warszawa.
Trzebińska E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 96-100.
 Pomiar stresu i radzenia sobie ze stresem: ocena jednostki jako kryterium wystąpienia stresu, style radzenia
sobie, strategie zaradcze.
Heszen-Niejodek, I (2000). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: Strelau J. (Red.) Psychologia. Podręcznik
akademicki t.3. Gdańsk: GWP.
88
Warszawa. Rozdział 1,2 i 3 (Skala PSS – 10; Inwentarze COPE i MINI-COPE)
Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K. Szczepaniak P.(2005). Podręcznik do Kwestionariusza
radzenia sobie w sytuacjach stresowych (CISS) Endlera i Parkera. PTP, Warszawa
Wrześniewski K.(1996). Pomiar radzenia sobie ze stresem – wybrane zagadnienia. Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i
Medycyna, 8-9, str. 34-46
 Zachowania zdrowotne – czym są? Jak je badać? Jak kształtować? Jak zmieniać?
Łuszczyńska A. (2004). Zmiana zachowań zdrowotnych. Dlaczego dobre chęci nie wystarczają. Gdańsk: GWP, rozdz. 1.
Zachowania zdrowotne: definicje; rozdz. 26: Jak prowadzić badania dotyczące zachowań zdrowotnych.
Łuszczyńska A. (2007). Nadwaga i otyłość. Interwencje psychologiczne. Warszawa: PWN; rozdz. 4: Ewaluacja efektów interwencji: typowe problemy i ich rozwiązania.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdział: Inwentarz Zachowań Zdrowotnych – IZZ.
Łuszczyńska A. (2004). Zmiana zachowań zdrowotnych. Dlaczego dobre chęci nie wystarczają. Gdańsk: GWP (całość).
Łuszczyńska A. (2007). Nadwaga i otyłość. Interwencje psychologiczne. Warszawa: PWN (całość)
 Poczucie koherencji jako centralny konstrukt salutogenezy. Problemy z trafnością.
Kroemeke A., Mateusiak J. (2005). Poczucie koherencji a symptomy depresyjne przed i po porodzie. Sztuka Leczenia, 3-4,
21-28.
Łuszczyńska- Cieślak A. (2001). Trudności dotyczące badań nad poczuciem koherencji. W: Sęk H., Pasikowski T. (red.)
Zdrowie – stres – zasoby. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Gruszczyńska (2011). Problematyczna trafność dyskryminacyjna pomiaru poczucia koherencji: eksploracja empiryczna redundancji z miarą lęku –cechy. W: M. Górnik-Durose, J. Mateusiak (red.) Psychologia zdrowia: konteksty i pogranicza. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Antonovsky A. Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak sobie radzić ze stresem i nie zachorować.
Warszawa: Fundacja IPN, s. 71-90.
Pasikowski T. (2000). Stres i zdrowie. Podejście salutogenetyczne. Poznań: Humaniora.
Zwoliński M. (2001). Kwestionariusz Poczucia Koherencji dla Młodzieży (SOC-13): porównawcza analiza właściwości
psychometrycznych. W: Sęk H., Pasikowski T. (Red.) Zdrowie – stres – zasoby. O znaczeniu poczucia koherencji
dla zdrowia. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora Stres i zdrowie. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora
 Diagnoza psychologiczna w obszarze psychologii zdrowia
Sęk H., Pasikowski T. (2005). Psychologiczna diagnoza kliniczna– etapy postępowania diagnostycznego a wynik diagnozy.
W: H. Sęk (red.) Psychologia kliniczna t.1. Warszawa: PWN.
Wirsching M. (1994). Wokół raka. Gdańsk: GWP.
 Kolokwium
 Opracowanie wyniku diagnozy psychologicznej w obszarze psychologii zdrowia (raporty i ekspertyzy) – ćwiczenia warsztatowe
 Projekt własnych badań empirycznych – praca w grupach.
 Analiza projektów badań.
 Omówienie projektów/raportów/ekspertyz.
 Zaliczenia.
STUDIA NIESTACJONARNE
 Zajęcia wprowadzające. Przedstawienie programu zajęć, obowiązującej literatury i warunków koniecznych do
uzyskania zaliczenia.
 Diagnoza i pomiar psychologicznych aspektów zdrowia i choroby. Teoria i praktyka stosowania testów psychologicznych w psychologii zdrowia.
Heszen I., (2005). Iluzoryczność założeń kwestionariuszy samoopisowych. W: Pułapki metodologiczne w badaniach empirycznych. Warszawa: Wydawnictwo Academica SWPS.
Brzeziński J., Hornowska E. (2003). Podstawowe metody badawcze – teoria i praktyka testowania, W: J. Strelau (red.)
Psychologia. Podręcznik akademicki tom 1, Gdańsk: GWP, s. 389-435.
Sheridan C., Radmacher S. (1998). Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia rozdz. 3: Krytyczne spojrzenie na badania nad zdrowiem.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdziały: Procedury konstrukcji i adaptacji narzędzi; Standaryzacja i normalizacja narzędzi.
Warszawa, str. 5-9 (Wprowadzenie do podręcznika).
Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice (2007). Gdańsk: GWP.
 Prozdrowotna rola poczucia własnej skuteczności i umiejscowienia kontroli zdrowia. Narzędzia wykorzystywane do pomiaru przekonań i oczekiwań w sprawach zdrowotnych. Optymizm i nadzieja a zdrowie
89
Heszen I. Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN; rozdz. 7.3.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdziały: Wielowymiara
Skala Umiejscowienia Kontroli Zdrowia – MHLC; Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności – GSES.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdział: Test Orientacji
Życiowej – LOT-R.
Trzebiński J., Zięba M. (2003). Nadzieja; strata i rozwój. Psychologia Jakości Życia, 2(1), 5-33
Trzebiński J., Zięba M. (2003). Kwestionariusz Nadziei Podstawowej - BHI-12. Podręcznik. PTP,
Warszawa.
Trzebińska E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 96-100.
 Podejście patogentyczne vs podejście salutogenatyczne. Pomiar stresu i radzenia sobie ze stresem: style radzenia sobie, strategie zaradcze. Poczucie koherencji jako centralny konstrukt salutogenezy. Problemy z trafnością.
Heszen-Niejodek, I (2000). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: Strelau J. (Red.) Psychologia. Podręcznik
akademicki t.3. Gdańsk: GWP.
Warszawa. Rozdział 1,2 i 3 (Inwentarze COPE i MINI-COPE)
Łuszczyńska- Cieślak A. (2001). Trudności dotyczące badań nad poczuciem koherencji. W: Sęk H., Pasikowski T. (red.)
Zdrowie – stres – zasoby. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Gruszczyńska (2011). Problematyczna trafność dyskryminacyjna pomiaru poczucia koherencji: eksploracja empiryczna redundancji z miarą lęku –cechy. W: M. Górnik-Durose, J. Mateusiak (red.) Psychologia zdrowia: konteksty i pogranicza. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K. Szczepaniak P.(2005). Podręcznik do Kwestionariusza
radzenia sobie w sytuacjach stresowych (CISS) Endlera i Parkera. PTP, Warszawa
Wrześniewski K.(1996). Pomiar radzenia sobie ze stresem – wybrane zagadnienia. Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i
Medycyna, 8-9, str. 34-46
Kroemeke A., Mateusiak J. (2005). Poczucie koherencji a symptomy depresyjne przed i po porodzie. Sztuka Leczenia, 3-4,
21-28.
Antonovsky A. Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak sobie radzić ze stresem i nie zachorować.
Warszawa: Fundacja IPN, s. 71-90.
Pasikowski T. (2000). Stres i zdrowie. Podejście salutogenetyczne. Poznań: Humaniora.
Zwoliński M. (2001). Kwestionariusz Poczucia Koherencji dla Młodzieży (SOC-13): porównawcza analiza właściwości
psychometrycznych. W: Sęk H., Pasikowski T. (Red.) Zdrowie – stres – zasoby. O znaczeniu poczucia koherencji
dla zdrowia. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora Stres i zdrowie. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora
 Diagnoza psychologiczna w obszarze psychologii zdrowia. Opracowanie wyniku diagnozy psychologicznej w
obszarze psychologii zdrowia (raporty i ekspertyzy) – ćwiczenia warsztatowe
Sęk H., Pasikowski T. (2005). Psychologiczna diagnoza kliniczna– etapy postępowania diagnostycznego a wynik diagnozy.
W: H. Sęk (red.) Psychologia kliniczna t.1. Warszawa: PWN.
Wirsching M. (1994). Wokół raka. Gdańsk: GWP.
 Kolokwium
 Projekt własnych badań empirycznych – praca w grupach.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa. Podrozdział: Inwentarz Zachowań Zdrowotnych – IZZ.
Łuszczyńska A. (2004). Zmiana zachowań zdrowotnych. Dlaczego dobre chęci nie wystarczają. Gdańsk: GWP..
Łuszczyńska A. (2007). Nadwaga i otyłość. Interwencje psychologiczne. Warszawa: PWN; rozdz. 4: Ewaluacja efektów interwencji: typowe problemy i ich rozwiązania.
 Zaliczenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Podana w wykazie treści kształcenia
Podana w wykazie treści kształcenia
dr Joanna Mateusiak
dyżury: pok. 320 – w terminach zamieszczonych na stronie: http://www.ip.us.edu.pl/?fo_id=218
dr Anita Gałuszka
dyżury: pok. 330 – w terminach zamieszczonych na stronie: http://www.ip.us.edu.pl/?fo_id=199
90
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PRAKTYKA PO III ROKU
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
III
6
studia stacjonarne
Liczba
godzin
wykł
w tym:
sem
ćw
lab
2 tygodnie
2 tygodnie
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
3
3
brak
Ogólne cele praktyk:
 rozwijanie umiejętności wykorzystania wiedzy zdobytej na studiach;
 kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej;
 przygotowanie studenta do samodzielności i odpowiedzialności za powierzone mu zadania;
 stworzenie dogodnych warunków do aktywizacji zawodowej studenta na rynku pracy.
Studenci powinni we własnym zakresie poszukiwać instytucji, w której odbędą praktykę. Samodzielność studenta
pod tym względem uważana jest za istotny element realizacji jednego z podstawowych celów praktyki – rozpoczęcia samodzielnej aktywności zawodowej.
Miejsce praktyki: zgodne z jednym (z dwóch realizowanych przez studenta) profilem zawodowym.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Zaliczenie praktyki na podstawie następujących dokumentów:
 porozumienie o organizacji praktyki zawodowej;
 raport z przebiegu praktyki poświadczony przez opiekuna praktyki w zakładzie pracy oraz przez opiekuna
praktyki z Instytutu Psychologii;
Cele szczegółowe i obszar realizacji praktyk w ramach poszczególnych profili zawodowych realizowanych w
Instytucie Psychologii UŚ:
Cele praktyk: zdobycie wiedzy na temat zadań psychologa w danej instytucji (diagnoza, poradnictwo, pomoc
psychologiczna, psychoterapia, profilaktyka, szkolenia); jego roli w pracy zespołu diagnostyczno-terapeutyczne
go, uregulowań prawnych dotyczących kompetencji diagnostyczno-terapeutycznych psychologa w działaniach na
rzecz pacjenta zdekompensowanego psychicznie, ustawodawstwa obowiązującego wobec pacjentów psychiatrycznych, wiedzy na temat specyfiki procedur diagnostycznych stosowanych w odniesieniu do pacjentów psychiatrycznych; nabycie praktycznych umiejętności w zakresie diagnozowania pacjentów psychiatrycznych (diagnoza struktury osobowości za pomocą testów kwestionariuszowych, technik projekcyjnych i metody klinicznej
/wywiad i rozmowa/ u osób z zaburzeniami lękowymi, osobowości), pomocy osobom przebywającym na leczeniu odwykowym i korzystających z usług ośrodków pomocy społecznej.
Przykładowe miejsca odbywania praktyk:
- rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne;
- poradnie zdrowia psychicznego;
- dzienne i stacjonarne oddziały psychiatryczne;
- oddziały dzienne i poradnie leczenia uzależnień;
- ośrodki pomocy społecznej.
PSYCHOLOGIA SĄDOWA
psychologiczna, psychoterapia, profilaktyka, szkolenia); przebiegu procesu adaptacji do warunków izolacji, podstawowych oddziaływań psychokorekcyjnych i psychoterapeutycznych stosowanych wobec osób izolowanych;
udzielania pomocy psychologicznej osobom przygotowywanym do opuszczenia zakładu karnego jak również
poznanie problemów doświadczanych w trakcie pracy zawodowej psychologa sądowego; zdobycie praktycznych
umiejętności diagnozy sądowo – psychologicznej w sprawach karnych oraz cywilnych, poznanie wyzwań stawianych przed psychologami sądowymi. Zajęcia praktyczne przygotowują studentów do późniejszego diagnozowania psychologicznych problemów zarówno świadka jak i oskarżonego jak również do udzielenia pomocy psychologicznej osobie wykazującej trudności w adaptacji do warunków więziennych.
- zakłady karne i areszty śledcze;
- placówki psychologiczne przy komendach policji;
- ośrodki wychowawcze i zakłady poprawcze;
- ośrodki interwencji kryzysowej;
- ośrodki pomocy dziecku i rodzinie;
- policyjne izby dziecka.
Cele praktyk: wieloaspektowe poznanie przez studentów praktycznych zastosowań w obszarze psychologii
91
Prowadzący
zajęcia
pracy i organizacji odnoszących się do procedur, metod i narzędzi badawczych stosowanych w obszarze tej dyscypliny naukowej; umożliwienie studentom zdobycie pierwszych doświadczeń zawodowych oraz zapoznanie się z
potencjalnym przyszłym pracodawcą, w tym jego potrzebami i wymaganiami. Konfrontacja zdobytej wiedzy teoretycznej i dotychczasowych doświadczeń z wymaganiami rynku pracy umożliwić ma studentom określenie obszarów rozwoju własnych kompetencji zawodowych pozwalających im w przyszłości prowadzenie samodzielnej
pracy psychologicznej.
- współczesne organizacje realizujące projekty w ramach polityki personalnej, głownie w obszarze rekrutacji,
szkoleń i rozwoju pracowników,
- agencje pracy tymczasowej, agencje pośrednictwa pracy, agencje doradztwa personalnego, urzędy pracy, kluby
pracy oraz inne jednostki działające na rzecz rozwoju rynku pracy oraz aktywizacji zawodowej,
- placówki działające w obszarze doradztwa zawodowego,
- placówki szkoleniowe, edukacyjne realizujące programy związane z psychologią organizacji,
- pracownie psychologiczne realizujące badania osób wykonujących prace wymagające szczególnej sprawności
psychofizycznej.
Cel praktyk: zaznajomienie studentów ze specyfiką pracy psychologa praktyka w obszarze zdrowia i choroby,
przygotowanie studenta do pracy z osobami chorymi somatycznie (w zakresie diagnozy i terapii), przygotowanie
studenta do pracy z osobami zdrowymi (w zakresie promowania zdrowia), stworzenie możliwości poznania i
zastosowania różnych metod diagnostycznych i terapeutycznych wykorzystywanych przez psychologów zdrowia
umożliwienie uczestniczenia w zajęciach grupowych prowadzonych w danym ośrodku, stworzenie możliwości
zdobywania praktycznego doświadczenia w indywidualnym kontakcie z człowiekiem chorym lub zdrowym.
- szpitale, sanatoria, ośrodki leczenia uzależnień, hospicja;
- grupy wsparcia (dla osób chorych somatycznie i ich rodzin);
- instytucje i ośrodki zajmujące się opracowywaniem, wdrażaniem i ewaluacją programów promujących zdrowie
(np. wydziały zdrowia urzędów administracji lokalnej);
- instytucje i ośrodki, w których przeprowadzane są programy profilaktyczne, np. przedszkola, szkoły, zakłady
pracy itp.;
- instytucje i ośrodki realizujące programy szkoleniowe dla grup zawodowych np. lekarzy, pielęgniarek etc. w
zakresie rozwijania kompetencji osobistych, nauki radzenia sobie ze stresem czy przeciwdziałania wypaleniu
zawodowemu.
Cel praktyk: student uczestnicząc w codziennej pracy z dzieckiem (również niepełnosprawnym psychicznie
i/lub fizycznie), poznaje zasady organizacji pracy z dzieckiem – indywidualnej i grupowej, specyficzne metody
pracy wychowawczej i terapeutycznej (teoretycznie i na podstawie obserwacji), a w miarę nabywania kompetencji
również uczy się je adekwatnie stosować; Student w trakcie praktyk nabywa umiejętności wykorzystania wybranych narzędzi w diagnozie sytuacji wychowawczej i klinicznej dzieci i młodzieży, analizy i interpretacji uzyskanych wyników badań, trafnego doboru metod pracy wychowawczej i terapeutycznej oraz zaplanowania ich przebiegu ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych możliwości rozwojowych dziecka.
- poradnie psychologiczno – pedagogiczne;
- szpitale dziecięce;
- centra pomocy dziecku i rodzinie;
- świetlice terapeutyczne i socjoterapeutyczne;
- rodzinne ośrodki diagnostyczno – konsultacyjne przy Sądzie Rejonowym;
- ośrodki rehabilitacyjne i edukacyjne dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej;
- placówki kształcenia integracyjnego.
Koordynator Wydziałowy ds. Praktyk Psychologicznych – dr Joanna Mateusiak
Opiekunowie praktyk w ramach poszczególnych profili:
mgr Kasper Czech – Psychologia Kliniczna Człowieka Dorosłego
mgr Bartosz Wojciechowski – Psychologia Sądowa
mgr Michał Brol – Psychologia Pracy i Organizacji
dr Patrycja Stawiarska – Psychologia Zdrowia i Jakości Życia
dr Yvona Woźniakova – Psychologia Wychowawczo-Kliniczna Dzieci i Młodzieży
92
VI. 7.
ROK IV, SEMESTR SIÓDMY
93
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
METODOLOGIA BADAŃ PSYCHOLOGICZNYCH I STATYSTYKA
Rok
Semestr
System studiów
IV
7
studia stacjonarne
Liczba
godzin
wykł
30
30
30
30
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
lab
Forma
zaliczenia
egzamin
egzamin
ECTS
4
4
kierunkowy
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
w tym:
sem
ćw
brak
Ugruntowanie i poszerzenie wiedzy umożliwiającej krytyczną recepcję dotychczasowego dorobku psychologii,
powtórzenie i uzupełnienie wiedzy z zakresu prowadzenia naukowych badań psychologicznych (ze szczególnym
uwzględnieniem badań ilościowych), zapoznanie się z celami/funkcjami oraz mechanizmami rozwoju poznania
naukowego, przyswojenie podstaw logiki poznania naukowego oraz kryteriów adekwatności jego wytworów,
pomoc w zakresie przygotowania analitycznej i badawczej części pracy magisterskiej, pogłębienie indywidualnej
kultury intelektualnej.
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną.
Egzamin ustny.
 Nauka – metodologia – filozofia. Przegląd koncepcji znaczenia terminów i wzajemnych relacji
 Pojęcie i klasyfikacja nauk. Odmiany i sposoby uprawiania metodologii. Filozofia nauki
 Cele i funkcje poznania naukowego, analiza porównawczo-krytyczna wybranych koncepcji (m.in. Sucha, Kmity, Watkinsa)
 Społeczna i indywidualna świadomość metodologiczna, pojęcie, struktura, funkcje, geneza, determinanty, dynamika i rozwój świadomości metodologicznej
 Rozwój poznania naukowego – przegląd wybranych koncepcji (m.in. Popper, Kuhn, Kmita)
 Pojęcie i struktura procesu badawczego: struktura operacyjna i struktura logiczna procesu badawczego w psychologii i innych naukach behawioralnych, charakterystyka faz procesu badawczego; analiza krytycznoporównawcza różnych ujęć przebiegu procesu badawczego
 Problem badawczy, zmienne, hipotezy: obiektywno-subiektywny status sytuacji problemowej, pytania i hipotezy jako poznawcza reprezentacja problemu, pojęcie zmiennej, odmiany hipotez badawczych, relacje pomiędzy
zmiennymi i hipotezami, pojęcie związku przyczynowego, determinizm.
 Modele i plany badawcze: analiza porównawczo-krytyczna modeli badawczych, kryteria wyboru optymalnego
planu badawczego, wybór planu badawczego a kryteria doboru próby i kierunki analizy wyników.
 Logiczna teoria języka – składnia logiczna: – reguły formowania, pojęcie i charakterystyka kategorii gramatycznych, reguły dedukcyjne, klasyczny rachunek logiczny, znaczenie, równoznaczność, pojęcie, wynikanie.
 Logiczna teoria języka – semantyka logiczna: znaczenie a odniesienie przedmiotowe wyrażeń, ontologia teoriomnogościowa, relacje i podobieństwa, reguły odniesienia przedmiotowego, komunikowanie faktów, rodzaje
zdań.
 Definicje: – cel definiowania pojęć, definicje pojęciowe i operacyjne, odmiany definicji pojęciowych, kryteria
klasyfikacji definicji, eksplikacja
 Wytwory poznania naukowego: prawa naukowe, odmiany praw i hipotez, wnioskowania niestatystyczne i statystyczne, wyjaśnianie i przewidywanie, model wyjaśniania nomologiczno-dedukcyjnego, rodzaje, formy i poziomy wyjaśniania, retrodykcja i postdykcja, prawa idealizacyjne a wyjaśnianie i przewidywanie, zmienne pośredniczące a konstrukty hipotetyczne.
 Pojęcie teorii naukowej – charakterystyka głównych stanowisk epistemologicznych i metodologicznych, teoria
naukowa – struktura, odmiany, funkcje, struktura i funkcje teorii psychologicznych, warstwy teorii psychologicznych, rodzaje zasad teoriotwórczych, poziomy odniesienia teorii, formy systematyzacji wiedzy teoretycznej.
 Pozametodologiczne determinanty poznania naukowego: psychologiczne i społeczno-pragmatyczne uwarunkowania poznania naukowego w psychologii, oczekiwania badacza, ukryte wymagania sytuacji badawczej, lęk
przed byciem ocenianym, problemy decepcji, artefakty psychologiczne, etyka badań naukowych w psychologii.
Brzeziński, J. (1996 i nast. wyd.). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: PWN.
Kmita, J. (1973 i nast. wyd.). Wykłady z logiki i metodologii nauk. Warszawa: PWN.
Madsen, K. B. (1980). Współczesne teorie motywacji. Warszawa: PWN.
Strelau, J., Doliński, D. (2008). Psychologia Podręcznik akademicki. Tom 1, rozdz. 4. Gdańsk: GWP.
Ajdukiewicz, K. (1965). Logika pragmatyczna. Warszawa: PWN.
Brzeziński, J. (red.) (2004). Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów. Warszawa: PWN.
Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: PWN.
Frankfort-Nachmias, C., Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: Zysk i S-ka.
Grobler, A. (2001). Pomysły na temat prawdy i sposobu uprawiania filozofii w ogóle. Kraków: Wyd. Aureus
Grobler, A. (2006). Metodologia nauk. Kraków: Wyd. Aureus – Wyd. Znak.
Hornowska, E. (1989). Operacjonalizacja wielkości psychologicznych. Założenia – struktura – konsekwencje. Wrocław: Os-
94
solineum.
Klawiter, A. (1989). Trzy postawy wobec nauki – uczestnik, rozumiejący obserwator, badacz. [w:] J. Brzeziński,
K. Łastowski (red.), Filozoficzne i metodologiczne podstawy teorii naukowych („Poznańskie Studia z Filozofii Nauki”,
t. 11, s. 11-28). Warszawa-Poznań: PWN.
Kmita, J. (1976). Szkice z teorii poznania naukowego. Warszawa: PWN.
Kmita, J. (1980). Z problemów epistemologii historycznej. Warszawa: PWN.
Kuhn, T. S. (2001/1996). Struktura rewolucji naukowych. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Lakatos, I. (1995/1970). Pisma z filozofii nauk przyrodniczych. Warszawa: PWN.
Nowak, S. (2007/1985). Metodologia badań społecznych. Warszawa: PWN.
Nosal, C. (2007). Psychologia poznania naukowego. Nauka, 2, s. 57-76.
Popper, K. R. (2002/1972). Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna. Warszawa: PWN.
Spendel, Z. (2005). Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Watkins, J. (1989/1984). Nauka a sceptycyzm. Warszawa: PWN.
Prowadzący
zajęcia
dr hab. Zbigniew Spendel
95
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
POMOC PSYCHOLOGICZNA
Rok
Semestr
System studiów
IV
7
studia stacjonarne
60
60
wykł
30
30
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
8
8
podstawowy
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Liczba
odzin
brak
ĆWICZENIA
Ćwiczenie podstawowych umiejętności udzielania pomocy psychologicznej (umiejętności psychoterapeutycznych) – kontakt, kontrakt, relacja terapeutyczna
ĆWICZENIA
Forma i warunki
zaliczenia
ĆWICZENIA
dyskusja, element pracy warsztatowej, gry symulowane, analiza wybranych przypadków
Zaliczenie: test wiadomości oparty na zasadzie wielokrotnego wyboru
ĆWICZENIA:
Treści
kształcenia
 Umiejętności komunikacyjne w terapii – komunikacja na różnych etapach procesu terapii (kontakt początkowy;
kontynuacja terapii, kończenie procesu terapii)
‐ Efektywna komunikacja – podstawowe umiejętności komunikacyjne, zaawansowane umiejętności komunikacyjne (wybrane techniki prowadzenia dialogu)
‐ Komunikacja emocjonalna (empatia, walidacja, normalizowanie, poznawanie własnej perspektywy, monitorowanie własnych emocji, kierowanie przeciwprzeniesiem, radzenie sobie z uprzedzeniami.
‐ Poznanie technik komunikacji stosowanych w psychoterapii:
 Rozumienie pojęcia relacji terapeutycznej – poznanie zasad budowania relacji terapeutycznej w pracy indywidualnej z pacjentem
‐ Model relacji pomagania, dwie fazy pomagania; rodzaje relacji pomagania, cechy osób skutecznie pomagających) (Okun B. F., 1997),
 Poznanie i analiza czynników leczących w psychoterapii na przykładzie strategicznej terapii krótkoterminowej
M.H. Ericksona.
 Pomoc psychologiczna grupowa i psychoterapia grupowa
‐ Poznanie zasad pracy grupowej oraz wybranych czynników oddziaływania terapeutycznego w procesie grupowym („czynników leczniczych”).
‐ Poznanie różnic pomiędzy terapią grupową i treningiem interpersonalnym, grupową spotkaniową, grupą
wsparcia – budowanie relacji terapeutycznej (wg określonych szkół i koncepcji pracy grupowej)
‐ Reguły komunikowania się obowiązujące członków grupy – twórcze i krytyczne myślenie w małych grupach
oraz procedury rozwiązywania problemów w małych grupach.
 Pomoc rodzinie w kryzysie i psychoterapia rodzinna.
‐ Poznanie zasad pracy terapeuty rodzinnego (budowania relacji terapeutycznej i współpracy terapeutycznej)
oraz wybranych czynników oddziaływania terapeutycznego w procesie zmian w rodzinie („czynników leczniczych”).
‐ Poznanie wybranych technik pracy terapeuty rodzinnego nastawionych na zmianę komunikacji w rodzinie (
wg założeń określonej szkoły terapeutycznej w terapii rodzin).
 Efektywność psychoterapii.
 Zagadnienia etyczne i proces szkolenia w procesie psychoterapii.
‐ Analiza zasad kodeksu etycznego psychologa praktyka w odniesieniu do praktyki terapeutycznej.
‐ Trudne sytuacje w praktyce psychoterapeutycznej (dylematy moralne w zawodzie psychoterapeuty)
‐ Szkolenie się w zakresie psychoterapeuty (jak i gdzie?)
‐ Rola superwizji w rozwoju zawodowym.
Ćwiczenia
Literatura
podstawowa
Grzesiuk L., Styła R., red. (2009): Psychoterapia bez tajemnic. Podstawowa wiedza i praktyczne wskazówki. Warszawa:Difin.
Grzesiuk, L., (red.) 2005). Psychoterapia: Tom I, III, III Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA. (Roz. 1, 2, 3)
Okun B. F. (1997): Skuteczna pomoc psychologiczna. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
Haley J. (1995): Niezwykła terapia. Techniki terapeutyczne M.H. Ericksona. Gdańsk, GWP.
Knapp H. (2009). Komunikacja w terapii. Warszawa: PWN.
Czabała Cz. (1997). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
Bernard, H.S., MacKenzie, K.R., (2000). Podstawy terapii grupowej. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
96
Corey Schneider, M., Corey, G., 1995: Grupy. Zasady i techniki grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa.
Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, PTP.
Dobrzańska-Socha, B., (1992). Propozycja profesjonalnego prowadzenia grup wsparcia. Nowiny Psychologiczne, nr
2, 77-87.
Yalom I. (2006). Psychoterapia grupowa. Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Adams K., Galanes G.J., (2008). Komunikacja w grupach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (
Goldenberg H., Goldenberg I., (2006) Terapia rodzin. Kraków: Wyd. U.J
Grzesiuk, L., (red.) 2005). Psychoterapia: Teoria. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA.
Kressel K., 2005: Mediacje. W: M. Deutsch, P. Coleman (red.) Rozwiązywanie konfliktów. Teoria i praktyka.
Kraków:2005, Wydawnictwo UJ.
Namysłowska, I., (1997). Terapia rodzin. Warszawa, Springer PWN.
Przybyła-Basista, H. (2006). Mediacje rodzinne w konflikcie rozwodowym: Gotowość i opór małżonków a efektywność procesu mediacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. (Roz. 1, s. 17-32).
Gmurzyńska E., (2007). Mediacja w sprawach cywilnych w amaerykańskim systemie prawnym. Zastosowanie w
Europie i w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Wykład: dr hab. Hanna Przybyła-Basista
Ćwiczenia: dr Izabela Rajska – Kulik, dr Kasper Czech
97
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II: PODSTAWY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ
Rok
Semestr
System studiów
IV
7
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
30
wykł
15
15
w tym:
sem
ćw
15
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
4
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
WYKŁAD
Założenie i cele
przedmiotu
 Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami teorii kryzysu i założeniami interwencji kryzysowej;
 Pogłębienie wiedzy dotyczącej zagadnień szczegółowych interwencji kryzysowej.
ĆWICZENIA
 Nabycie przez studentów wiedzy na temat diagnozowania osoby doświadczającej kryzysu, planowania konstruktywnych strategii radzenia sobie z określoną sytuacją kryzysową oraz budowania systemu wsparcia dla
osoby w kryzysie.
 Ćwiczenie praktycznych umiejętności i kompetencji ważnych w pracy z osobami doświadczającymi kryzysu.
Forma i warunki
zaliczenia
dyskusja, elementy pracy warsztatowej, analiza studiów przypadków
Egzamin pisemny: test wielokrotnego wyboru
Zaliczenie: obecność na zajęciach, aktywność, zaliczenie kolokwium
WYKŁAD
Treści
kształcenia
 Podstawowe pojęcia teorii kryzysu psychologicznego - definicje kryzysu, cechy kryzysu, podstawowe i rozszerzone teorie kryzysu, stres a kryzys, rodzaje kryzysu, przejawy i rozpoznawanie kryzysu,;
 Interwencja kryzysowa - cele i charakterystyczne cechy, etapy interwencji kryzysowej, zasady szczegółowe i
strategie indywidualnej interwencji kryzysowej
 Przemoc w rodzinie jako źródło kryzysu emocjonalnego.
 Wskazania interwencyjne w stanach kryzysowych na tle sytuacji przemocy.
 Kryzysy osierocenia, utraty i żałoby.
 Interwencja i pomoc w kryzysach związanych ze stratą.
ĆWICZENIA




Symptomatologia i analiza kryzysu, procedury diagnostyczne, mechanizmy i wskazania interwencyjne
Postępowanie w konkretnych rodzajach kryzysów
Kryzys zagrożenia życia – syndrom presuicydalny – jego korzenie, przyczyny, mechanizmy.
Interwencja kryzysowa w przypadku tendencji autoagresywnych i zachowań związanych z ryzykiem samobójstwa.
 Zespoły i kryzysy traumatyczne.
 Interwencja kryzysowa w sytuacjach traumatycznych (skrajnie urazowych): katastrofy, wypadki, przestępstwo
(m.in. na przykładzie syndromu traumy zgwałcenia).
 Uzależnienie od substancji aktywnych – kryzys nałogu
WYKŁAD
Literatura
podstawowa
Badura – Madej W., Dobrzyńska – Mesterhazy A.: Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia.
Wyd. Uniw. Jagiellońskiego, Kraków, 2000.
Badura - Madej W. (red.): Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Interart, Warszawa 1996.
Białek L.: Kobiety w pułapce mitów. Charaktery 1997, nr 10, 18-21.
Brown T.m., Scott A.I., Pullen I.M.: Stany nagłe w psychiatrii. PZWL, Warszawa 1994, ss. 155-162.
Browne K., Herbert M.: Zapobieganie przemocy w rodzinie. WSiP, Warszawa, 1999
Carson R., Butcher J.N., Mineka S.: Psychologia zaburzeń. GWP, Gdańsk, 2003. Greenstone J., Leviton S.:
Intrwencja kryzysowa. GWP, Gdańsk, 2004.
Herman J.: Uraz psychiczny i powrót do równowagi. GWP, Gdańsk, 1998.
Hołyst B.: Samobójstwo - przypadek czy konieczność. PWN, Warszawa 1983, ss. 25-36, 94-103, 463-474.
James R.K., Gilliand B.E.: Strategie interwencji kryzysowej. Wyd. PARPA, Warszawa, 2004.
Jarosz M.: Samobójstwa. PWN, Warszawa 1997, ss. 7-52.
Kubacka-Jasiecka D., Lipowska-Teutsch A.(red.): Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej. Wyd.
ALL, Kraków 1997.
Kubacka – Jasiecka D.: Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Wyd Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010.
Lis – Turlejska M.: Radzenie sobie ze skutkami psychologicznymi skrajnie traumatycznych przeżyć. Nowiny Psychologiczne, nr 4, 1993.
Lis-Turlejska M: Psychologiczne następstwa skrajnie stresowych przeżyć. Nowiny Psychologiczne, nr 2, 1992.
98
Przemoc w rodzinie – poradnik dla osób pomagających ofiarom przemocy. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie, Kraków, 2001.
Seligman M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L.: Psychopatologia. Wyd. Zysk i S – ka, Poznań, 2003.
Sęk H.: Wybrane zagadnienia psychoprofilaktyki (w:) H. Sęk (red.) Społeczna psychologia kliniczna. PWN, Warszawa 1993, ss. 472-504.
Ćwiczenia
Badura - Madej W. (red.): Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Interart, Warszawa 1996.
Carson R., Butcher J.N., Mineka S.: Psychologia zaburzeń. GWP, Gdańsk, 2003.
James R.K., Gilliand B.E.: Strategie interwencji kryzysowej. Wyd. PARPA, Warszawa, 20
Jarosz M.: Samobójstwa. PWN, Warszawa 1997, ss. 7-52.
Kubacka-Jasiecka D., Lipowska-Teutsch A.(red.): Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej. Wyd.
ALL, Kraków 1997.
Kubacka – Jasiecka D.: Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Wyd Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010.
Seligman M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L.: Psychopatologia. Wyd. Zysk i S – ka, Poznań, 2003.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Wykład: dr Izabela Rajska-Kulik
Ćwiczenia: dr Kasper Czech, mgr Joanna Knapik
99
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.1): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII KLINICZNEJ
DIAGNOSTYKA RÓŻŃICOWA W PRAKTYCE KLINICZNEJ.
SPECJALISTYCZNE TECHNIKI DIAGNOSTYCZNE
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
7
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
3
30
30
zaliczenie
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
Celem zajęć nauczenie studentów rozpoznawania objawów zaburzeń nerwicowych, psychotycznych, afektywnych, organicznych i innych. Nabywanie i doskonalenie umiejętności dokonywania diagnozy różnicowej poszczególnych zaburzeń psychicznych wg ICD – 10 wraz z możliwością poznania testów psychologicznych pomocnych w diagnozie tych zaburzeń.
Forma i warunki
zaliczenia
zaliczenie rygorowe, test wiadomości
 Ogólne założenia współczesnych klasyfikacji psychiatrycznych – ICD – 10. Podstawowa terminologia i uwagi
o kryteriach konstrukcji i klasyfikacji zaburzeń psychicznych zaburzeń zachowania.
 Organiczne zaburzenia psychiczne na przykładzie choroby Alzheimera F 00. Różnicowanie objawowe w
zależności od okresu początku choroby. Różnicowanie z otępieniem na tle naczyniowym i w innych chorobach
(np. chorobą Pick’a i Parkinsona)
 Zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych – F 10
 Zaburzenia psychotyczne – diagnoza różnicowa wg ICD -10
‐ schizofrenia F20-F29
‐ zaburzenia schizotypowe –F21
‐ zaburzenia schizoafektywne – F25
 Zaburzenia nastroju (afektywne) – diagnoza różnicowa wg ICD 10
Treści
kształcenia
‐
‐
‐
‐
epizod maniakalny – F30
zaburzenia afektywne dwubiegunowe – F31
epizod depresyjny: łagodny, umiarkowany, ciężki – F 32
uporczywe zaburzenia nastroju: cyklotymia, dystymia F34
 Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐
zaburzenia lękowe w postaci fobii – F40
zaburzenia lękowe inne – F41
zaburzenia obsesyjno – kompulsyjne – F42
reakcje na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne – F43
zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) – F44
zaburzenia występujące pod postacią somatyczną – F45
inne zaburzenia nerwicowe – neurastenia F48
 Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi
‐ zaburzenia odżywiania się – F 50
‐ zaburzenia snu -F - 51
 Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych – F60- F69
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
‐ Trwałe zmiany osobowości po katastrofach F 62.0
‐ Zaburzenia nawyków i czynności popedowych – F63
‐ Zaburzenia identyfikacji płciowej – F 64
‐ Zaburzenia preferencji seksulanych – F 65
Aleksandrowicz J.(1998) Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (wg ICD-10) Wyd. UJ.
Kraków
Bilikiewicz A.(1992) Psychiatria kliniczna. PZWL Warszawa
Jakubik A Zaburzenia osobowości. PZWL Warszawa
KaplanH, Sadock B.J.(1995) Psychiatria kliniczna. Wyd. Urban and Urban. Wrocław
Scully J. Psychiatria. (2000) Wyd. Urban and Urban. Wrocław
Klimasiński K. (2000) Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Wyd U.J. Kraków
Carson,R.C., Minecka.S. (2003) Psychologia zaburzeń. Tom 1 i 2. GWP. Gdańsk
Meyer R. (2003) Psychopatologia. Jeden przypadek - wiele teorii. GWP Gdańsk.
Bryant Richard A.,Harvey Allison G. (2003) Zespół ostrego stresu. Wydawnictwo Naukowe PWN
Józefik B. (2000) Anoreksja i bulimia psychiczna. Rozumienie i leczenie zaburzeń odżywiania. Wyd. U.J.Kraków
Sęk H. (2005) Psychologia Kliniczna. PWN Warszawa
dr Justyna Trepka-Starosta
100
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.1): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII SĄDOWEJ
PORADNICTWO I INTERWENCJE PSYCHOLOGICZNE W SPRAWACH SĄDOWYCH
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
7
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
zaliczenie
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
30
30
brak
 Wiedza i elementarne umiejętności psychologiczne w zakresie poradnictwa psychologicznego dla rodziców i
nieletnich w sprawach o demoralizację
 Wiedza i umiejętności diagnozowania stylu Ŝycia adolescentów (i nieletnich) oraz poradnictwo
 Wiedza i umiejętności diagnozowania mechanizmów obronnych występujących u nieletnich oraz elementy
poradnictwa psychologicznego
 Wiedza nt. mediacji i negocjacji w sprawach karnych dorosłych i nieletnich
 Wiedza nt. mediacji w penitencjarystyce
 Wiedza i elementarne umiejętności w zakresie opiniodawstwa i mediacji w sprawach rozwodowych
 Wiedza i elementarne umiejętności doradcze w sprawach o przysposobie
Metody dydakZajęcia teoretyczne i warsztatowe. Opcjonalnie: zajęcia w terenie.
Forma i warunki
Zaliczenie: Kolokwium, obecność, aktywność merytoryczna studenta
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Poradnictwo psychologiczne dla rodziców (w RODK-ach) w sprawach o demoralizację ich dzieci (nieletnich).
 Poradnictwo psychologiczne (w RODK-ach) w sprawach o demoralizację nieletnich – w stosunku do nieletnich.
 Problemy stylu życia nieletnich i funkcjonowania ich mechanizmów obronnych.
 Teoria przestępczego stylu Ŝycia i koncepcja myślenia przestępczego G. Waltersa.
 Zagadnienia diagnostyczne i poradnictwo psychologiczne dla nieletnich (w RODKach).
 Mediacje sądowe w sprawach nieletnich.
 Mediacje sądowe w sprawach karnych dorosłych.
 Mediacje i negocjacje w penitencjarystyce.
 Mediacje i negocjacje w sprawach rozwodowych.
 Doradztwo i opiniodawstwo psychologiczne w sprawach o adopcje.
Czarnecka-Dzialuk B., Wójcik, D. (2001). Mediacja w sprawach nieletnich w świetle teorii i badań. Warszawa: wyd. Typografia
Grzegołowska-Klarkowska, H. (1986). Mechanizmy obronne osobowości. Warszawa: PWN
Ostrowska, K. (2008). Psychologia resocjalizacyjna. Warszawa
Piekacz A., Styl życia a poziom realizacji normatywnych zadań rozwojowych u gimnazjalistów, Katowice, 2008 (niepubl. Rozprawa doktorska) UŚl.
Przybyła-Basista, H. (2006). Mediacje rodzinne w konflikcie rozwodowym. Katowice: Wyd.UŚL.
Rode, M. (2009). Instytucja mediacji w sprawach karnych osób dorosłych – charakterystyka i funkcjonowanie. W: J. Stanik
(red.). Psychologiczne i interdyscyplinarne problemy w opiniodawstwie sądowym w sprawach cywilnych. Katowice: Wyd. UŚL
Trepka-Staorsta, J. (2003). Rodzaje motywacji do podjęcia decyzji o adopcji a treści potrzeby sensu Ŝycia. (niepubl. Rozprawa doktorska)
UŚl.
Walters, G. D. (1990). The Criminal Lifestyle. Patterns of Serious Criminal Conduct. Newbury Park – London – New Delhi: SAGE
PUBLICATIONS
Czarnecka - Dzialuk B. (1993). Nieletni sprawcy czynów karalnych przed sądem rodzinnym, Warszawa: Wyd. Inst. Nauk Prawnych
PAN
Stanik, J. M. (2007). Proces kryminogenezy a perspektywy i moŜliwości profilaktyki społecznej w środowisku lokalnym. W: J.
M. Stanik (red.), Psychospoleczne uwarunkowania I mechanizmy kryminogenezy a zachowania paraprzestepcze I przestepcze. Warszawa:
Wyd. WSP TWP KOMANDOR
Walters, G. D. (2006). Appraising, researching and conceptualizing criminal thinking: a personal view. In: Criminal Behaviour
and Mental Health, 16: 87-99
dr Magdalena Rode, mgr Maciej Bożek
101
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.1): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII PRACY
I ORGANIZACJI
PSYCHOLOGIA ORGANIZACJI
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
7
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
30
30
zaliczenie
zaliczenie
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
Studenci będą zorientowani w problematyce psychologii organizacji oraz będą umieli wyjaśnić główne założenia teoretyczne
oraz implikacje praktyczne w ramach poruszanych tematów. W praktyczny sposób będą umieli zastosować metodę wywiadu, jako sposób zbierania danych i ich interpretacji.
Prezentacja multimedialna, metody aktywizujące,
studium przypadku, projekty realizowane w grupach,
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Obecność i aktywność, praca grupowa, praca zespołowa lub/i test wiadomości.
 Podstawy struktury organizacyjnej 1.
 Wprowadzenie do zachowań organizacyjnych.
 Zachowania człowieka w organizacji 1.
 Grupy i problemy międzygrupowe w organizacji.
 Komunikacja w organizacji.
 Konflikty, negocjacje i mediacje w organizacji.
 Władza w organizacji.
 Podstawy planowania i podejmowania decyzji w organizacji.
 Efektywność organizacji.
 Zmiana, innowacja i rozwój organizacji.
 Problemy etyczne w organizacji.
 Przyszłość organizacji. Wyzwania cywilizacyjne.
Kożusznik, B. (2007). Zachowania człowieka w organizacji. PWE: Warszawa.
Robbins, S.P. (2001). Zasady zachowania w organizacji. Wydawnictwo Zysk i S-ka: Poznań.
Robbins, S.P., DeCenzo, D.A. (2002). Podstawy zarządzania. PWE: Warszawa.
Terelak, J. (2005). Psychologia organizacji i zarządzania. Difin: Warszawa.
Budgol, M. (2007). Gry i zachowania nieetyczne w organizacji. Difin: Warszawa.
Crozier, M., Friedberg, E. (1982). Człowiek I system. Ograniczenia działania zespołowego. PWE: Warszawa.
Furnham, A. (2004). The Future (and Past) of Work Psychology and Organizational Behaviour: A Personal View, Management revue, 15, 4, 420-436.
Katz, D., Kahn, R. (1981) Społeczna psychologia pracy. PWN, Warszawa.
Kostera, M. (2003). Antropologia organizacji. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa.
Kostera, M. (red.) (2008). Nowe kierunki w zarządzaniu. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne:
Warszawa.
Machaczka, J. (1998). Zarządzaniem rozwojem organizacji. Czynniki, modele, strategia,
diagnoza. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa-Kraków.
Marek, S., Białasiewicz, M. (2008). Podstawy nauki o organizacji. PWE: Warszawa.
Stoner, J., Freeman R. E., Glibert, D. R. (jr.) (1997). Kierowanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Zgorzelski, M. (2002). Hamburgery ze Świętej Krowy. Szkice o amerykańskiej teorii i praktyce zarządzania. Kraków: Oficyna ekonomiczna
mgr Małgorzata Chrupała-Pniak
102
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.1): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII
WYCHOWAWCZO-KLINICVZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY
DIAGNOZA WYCHOWAWCZO-KLINICZNA WYBRANYCH OBSZARÓW FUNKCJONOWANIA
DZIECI I MŁODZIEŻY
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
7
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
30
30
zaliczenie
zaliczenie
3
3
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
30
30
brak
 Analiza podstawowych zjawisk w procesie diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży.
 Nabywanie umiejętności zaplanowania i prowadzenia diagnozy.
 Nabywanie umiejętności analizowania i interpretowania danych diagnostycznych
kolokwium
 Kompetencje osobiste diagnosty pracującego z dziećmi i młodzieżą. Budowanie relacji diagnostycznej z
dziećmi i młodzieżą. Zawieranie kontraktu z rodzicami. Etyczne aspekty procesu diagnozy dzieci i młodzieży.
 Diagnoza systemu rodzinnego i dziecka. Rodzina w różnych etapach rozwoju dziecka. Specyfika diagnozowania rodziny z dorastającym. Błędy wychowawcze jako przedmiot diagnozy. Uzyskiwanie informacji na temat
rodziny i rodzeństwa. Przegląd wybranych technik diagnostycznych rodziny.
 Przemoc i zaniedbywanie dzieci w rodzinie. Czynniki ryzyka przemocy wobec dziecka. Wskaźniki przemocy i
zaniedbania dziecka.
 Środowisko szkolne jako przedmiot diagnozy psychopedagogicznej. Funkcjonowanie dziecka w klasie szkolnej.
Dziecko w roli ucznia. Dzieci wycofane i nieśmiałe. Metody badania środowiska szkolnego: socjometria i badania ankietowe.
 Przemoc rówieśnicza. Rozwój zachowań agresywnych u dzieci i młodzieży. Diagnoza zjawiska przemocy w
szkole. Cechy i zachowania szkolnych agresorów. Rozpoznawanie ofiar agresji rówieśniczej. Strategie postępowania w sytuacji przemocy rówieśniczej.
 Rozpoznawanie zagrożonej młodzieży. Odmowa chodzenia do szkoły, wagarowanie, porzucanie szkoły a niedostosowanie społeczne. Rodzinne i instytucjonalne czynniki ryzyka niedostosowania społecznego.
 Systemowe podejście w diagnozie. Integracja podejścia indywidualnego i rodzinnego. Integrowanie danych
dotyczących środowiska rodzinnego i rówieśniczego.
Jarosz, E. , Wysocka, E. (2006). Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie Żak.
Paluchowski, J., W. (2001). Diagnoza psychologiczna. Podejście ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe Scholar.
Stemplewska- Żakowicz, K., Paluchowski, W., J. (2008). Podstawy diagnozy psychologicznej. W: Strelau, J., Doliński, D. (red.). Psychologia. Gdańsk: GWP
Geldard K., Geldard D. (2009) Budowanie relacji w pracy z dziećmi, młodzieżą i rodzicami. Warszawa: PARPA.
Namysłowska I. (2000). Adolescencja - wiek dorastania. W: Psychiatria dzieci i młodzieży (red.) Namysłowska I.
McWhirter J.J., McWhirter B.T., McWhirter B.T., McWhirter B.T. (2008). Zagrożona młodzież. Warszawa:PARPA
103
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
METODY DIAGNOZY I POMIARU W PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
7
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
3
30
30
zaliczenie
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
brak
 Umiejętność sprawnego posługiwania się wybranymi metodami diagnostycznymi z obszaru psychologii zdrowia.
 Umiejętność krytycznej analizy i oceny przydatności testu psychologicznego do konkretnych celów diagnostycznych;
 Umiejętność interpretacji wyników uzyskanych w testach zgodnie ze standardami psychometrycznymi.
 Umiejętność oceny walorów psychometrycznych narzędzi kwestionariuszowych.
Omówienie założeń teoretycznych poszczególnych metod; praca warsztatowa z wykorzystaniem poszczególnych
metod
zaliczenie rygorowe - test wiadomości, obecność na zajęciach, praca zaliczeniowa
 Teoria i praktyka stosowania testów psychologicznych w psychologii zdrowia.
 Poczucie koherencji jako centralny konstrukt salutogenezy. Narzędzia mierzące poczucie koherencji. Wątpliwości dotyczące trafności kwestionariusza SOC -29.
 Prozdrowotna rola poczucia własnej skuteczności i umiejscowienia kontroli zdrowia. Narzędzia wykorzystywane do pomiaru przekonań i oczekiwań w sprawach zdrowotnych.
 Optymizm i nadzieja a zdrowie.
 Podstawowe zasady sporządzania i interpretacji genogramu.
 Narzędzia do pomiaru innych czynników pozostających w istotnym związku ze zdrowiem
 Pomiar stresu i radzenia sobie ze stresem
‐ Pomiar stylów radzenia sobie:
‐ Ocena jednostki jako kryterium wystąpienia stresu.
‐ Różne sposoby pomiaru strategii radzenia sobie.
 Osobowość stresowa (typu D) i jej pomiar za pomocą skali DS.-14.
 Wzór zachowania A i kwestionariusze wykorzystywane do jego pomiaru.
 Kwestionariusze wykorzystywane do pomiaru zmagania się z chorobą.
Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN. Rozdz. Heszen I. Sęk H. (2007). 7, 16.
Antonovsky A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak sobie radzić ze stresem i nie zachorować. Fundacja IPiN, Warszawa
Juczyński Z. (2001): Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. PTP, Warszawa.
Juczyński Z., Ogińska-Bulik (2009). Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. PTP, Warszawa.
de Barbaro B. /red./ (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków . Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozdz. 1,2,3,4,6,7,8,10.
Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K. Szczepaniak P.(2005). Podręcznik do Kwestionariusza radzenia sobie w sytuacjach stresowych (CISS) Endlera i Parkera. PTP, Warszawa.
Trzebiński J., Zięba M. (2003). Kwestionariusz Nadziei Podstawowej - BHI-12. Podręcznik. PTP, Warszawa.
Wrześniewski K.(1996). Pomiar radzenia sobie ze stresem – wybrane zagadnienia. Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna, 8-9, str. 34-46
Brzeziński J., Hornowska E. (2003). Podstawowe metody badawcze – teoria i praktyka testowania, W: J. Strelau (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki tom 1, Gdańsk: GWP, s. 389-435
Heszen-Niejodek, I (2000). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: Strelau J. (Red.) Psychologia. Podręcznik akademicki t.3. Gdańsk: GWP.
Łuszczyńska- Cieślak A. Trudności dotyczące badań nad poczuciem koherencji. W: Sęk H., Pasikowski T. (red.) Zdrowie – stres –
zasoby. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Kroemeke A., Mateusiak J. (2005). Poczucie koherencji a symptomy depresyjne przed i po porodzie. Sztuka Leczenia, 3-4, 2128.
Ogińska-Bulik N. (2009). Osobowość typu D: Teoria i badania. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistycznej.
Ogińska-Bulik N., Kozak G. (2002). Akceptacja choroby jako wyznacznik radzenia sobie z chorobą nowotworową u pacjentów opieki paliatywnej. Psychoonkologia, 1, 21-25.
Trzebiński J., Zięba M. (2003). Kwestionariusz Nadziei Podstawowej - BHI-12. Podręcznik. PTP, Warszawa.
dr Joanna Mateusiak
104
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F7
TRENER TRENINGU I WARSZTATU PSYCHOLOGICZNEGO
Rok
Semestr
System studiów
IV
7
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
30
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
5
5
fakultatywny (inne wymagania)
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
wykł
30
15
w tym:
sem
ćw
30
15
brak
Zaznajomienie studentów z psychologicznymi prawidłowościami funkcjonowania uczestników warsztatów i ich
konsekwencjami dla pracy trenerskiej, nabycie umiejętności samodzielnego przygotowania treningów i warsztatów umiejętności psychospołecznych.
Prezentacja multimedialna, trening umiejętności, case study, praca z kamerą, gry menedżerskie
zaliczeniowa praca pisemna (scenariusz treningu umiejętności psychospołecznych)
egzamin pisemny (sprawdzian wiadomości)
STUDIA STACJONARNE
Wykład
Treści
kształcenia











Cele i zadania grupy treningowej
Fazy, normy i role grupowe
Ideologia pracy trenerskiej
Style pracy trenerskiej
Obciążenia i błędy trenera
Etyka trenera
Rodzaje i formy treningów i warsztatów psychologicznych
Zasady przygotowania i przeprowadzania warsztatów i treningów psychologicznych
Czynniki wpływające na skuteczność szkoleń
Modele wymiany doświadczeń
Katalog technik treningowych
Ćwiczenia
Weryfikacja założeń teoretycznych na przykładzie wybranych treningów umiejętności psychologicznych:
 Trening komunikacji
 Trening umiejętności asertywnych
 Elementy treningu twórczości
 Przykłady treningu relaksacyjno- antystresowego
 Elementy treningu negocjacji
 Wybrane warsztaty tematyczne umiejętności psychospołecznych
Wykład, Ćwiczenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Tematyka wykładów i ćwiczeń jest taka sama jak dla studentów studiów stacjonarnych, różnica dotyczy zakresu
treści analizowanych w trakcie zajęć (są zredukowane i jednocześnie obowiązkowe do przygotowania na zajęcia)
Adamiec M., Kożusznik B. (2000): Zarządzanie zasobami ludzkimi, Wyd. AKADE, Kraków
Grzesiuk L. (red.) (2000): Psychoterapia, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Jedliński K. (1997): Trening interpersonalny, Wyd. WAB, Warszawa
Kożusznik B. (1994): Psychologia w pracy menedżera, Wyd. UŚ, Katowice
Kratochvil S. (1984): Psychoterapia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
Król- Fijewska M. (1993): Trening asertywności, IPZ, Warszawa
Król- Fijewska M. (2000): Stanowczo, łagodnie, bez lęku, Wyd. WAB, Warszawa
Król- Fijewska, M. Fijewski P (1998):Przewodnik do realizacji zajęć psychologicznych, Wyd. WAB, Warszawa
Król- Fijewska M., Fijewski P, (2000): Asertywność menedżera, Wyd. Ekonomiczne, Warszawa, Księgarnia, Warszawa
Aronson E. (1995): Człowiek istota społeczna, Warszawa
Griffin R. W. (1996): Podstawy zarządzania organizacjami, PWN
Dr Małgorzata Dobrowolska
105
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F7
PSYCHOLOGIA JA
Rok
Semestr
System studiów
IV
7
studia stacjonarne
Liczba w tym:
godzin wykł. sem.
x
60
30
x
30
15
ćw.
30
15
lab.
zaliczenie/egzamin
ECTS
egzamin
egzamin
5
5
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
Cele przedmiotu:
 uporządkowanie wiedzy dotyczącej różnych aspektów „ja” (tożsamość, świadomość, jaźń, samoocena, samowyobrażenie, itp.),
 rozwijanie umiejętności dokonywania analizy przypadku w oparciu o prawidłowości rozwoju struktury „ja”
oraz towarzyszące jej patologie,
 poszerzenie perspektywy rozumienia człowieka o poziomy transpersonalne,
 integracja różnych podejść psychologicznych w obszarze „ja” (psychodynamiczne, poznawcze, humanistyczne,
relacyjne, transpersonalne)
 rozwijanie umiejętności interdyscyplinarnego analizowania fenomenu „ja” w oparciu o podejście psychologiczne, socjologiczne, antropologiczne, międzykulturowe, religijne i duchowe.
Metody dydaktyczne (opcjonal-
Wykład, warsztat, studium przypadku
Forma i warunki
zaliczenia
Praca zaliczeniowa, kolokwium, egzamin
nie)
STUDIA STACJONARNE
Wykład











Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem




Wprowadzenie do psychologii JA. Podstawowe pojęcia: tożsamość, świadomość, ja, self, obraz siebie.
JA symboliczne i jego pochodzenie. Geneza JA w aspekcie ewolucyjnym.
Funkcje wykonawcze JA.
JA w kontekście kulturowo historycznym. Różnice między wschodem i zachodem.
JA w świecie ponowoczesnym. Puste JA. Konstrukt JA w odniesieniu do warunków społeczno – ekonomicznych.
JA w ujęciu psychologii integralnej Kena Wilbera – użyteczność i krytyka podejścia
Rozwój JA w przebiegu życia: pierwszy rok życia. Pierwotny autyzm, symbioza. JA fizyczne. Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 2 – 7 r.ż. Separacja i indywiduacja. Narodziny JA. Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 7 – 11/14 r.ż. Tożsamość indywidualna i społeczna. JA i MY. Etnocentryzm.
Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 11/15 r.ż., 19/21 r.ż. Drugi wiek przekory. Kryzys tożsamości i moratorium
tożsamościowe. Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 28/35 r.ż., 35/42 r.ż., 42/49 r.ż. Dojrzałe JA. Perspektywa światocentryczna i
transpersonalna. Patologie JA
JA w relacjach z innymi. Ja lustrzane a zależność interpersonalna.
Samoocena a strategie interpersonalne. Mit wysokiej samooceny.
Autoprezentacja a procesy motywacyjne i poznawcze. Budowanie tożsamości a kierowanie wrażeniem.
JA – złudzenie czy rzeczywistość. Podsumowanie wykładów.
Ćwiczenia















Wprowadzenie w tematykę psychologii JA
„Kim jestem?” – psychologiczna konstelacja świadomości.
Szamanizm i JA. Geneza świadomości – kultury pierwotne
Inwazja JA we współczesnej kulturze. Indywidualizm i kolektywizm – podejście międzykulturowe
JA cielesne. Obraz ciała u kobiet i mężczyzn. Samowyobrażenie a funkcjonowanie społeczne.
Egotyzm, egocentryzm, egoizm – tyrania JA
Narcyzm i osobowość z pogranicza – znak naszych czasów. Uwarunkowania kulturowe i cywilizacyjne.
Persona i cień. JA i jaźń na gruncie psychologii analitycznej.
Nerwica – ja realne i ja idealne
Analiza umysłu zasady/roli Zeliga – studium przypadku
Analiza JA „człowieka Nikt” – studium przypadku
JA w religii. Wschód i zachód
Problematyka Ja w psychologii integralnej K. Wilbera – analiza krytyczna
Śmierć JA
Omówienie prac zaliczeniowych
106
Wykład















Wprowadzenie do psychologii JA. Podstawowe pojęcia: tożsamość, świadomość, ja, self, obraz siebie.
JA symboliczne i jego pochodzenie. Geneza JA w aspekcie ewolucyjnym.
Funkcje wykonawcze JA.
JA w kontekście kulturowo historycznym. Różnice między wschodem i zachodem.
JA w świecie ponowoczesnym. Puste JA. Konstrukcja JA w odniesieniu do warunków społeczno – ekonomicznych.
JA w ujęciu psychologii integralnej Kena Wilbera – użyteczność i krytyka podejścia
Rozwój JA w przebiegu życia: pierwszy rok życia. Pierwotny autyzm, symbioza. JA fizyczne. Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 2 – 7 r.ż. Separacja i indywiduacja. Narodziny JA. Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 7 – 11/14 r.ż. Tożsamość indywidualna i społeczna. JA i MY. Etnocentryzm.
Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 11/15 r.ż., 19/21 r.ż. Drugi wiek przekory. Kryzys tożsamości i moratorium
tożsamościowe. Patologie JA
Rozwój JA w przebiegu życia: 28/35 r.ż., 35/42 r.ż., 42/49 r.ż. Dojrzałe JA. Perspektywa światocentryczna i
transpersonalna. Patologie JA
JA w relacjach z innymi. Ja lustrzane a zależność interpersonalna.
Samoocena a strategie interpersonalne. Mit wysokiej samooceny.
Autoprezentacja a procesy motywacyjne i poznawcze. Budowanie tożsamości a kierowanie wrażeniem.
JA – złudzenie czy rzeczywistość. Podsumowanie wykładów.
Ćwiczenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Wprowadzenie w tematykę psychologii JA
 „Kim jestem?” – psychologiczna konstelacja świadomości.
 Inwazja JA we współczesnej kulturze. Indywidualizm i kolektywizm – podejście międzykulturowe
 JA cielesne. Obraz ciała u kobiet i mężczyzn. Samowyobrażenie a funkcjonowanie społeczne.
 Egotyzm, egocentryzm, egoizm – tyrania JA
 Persona i cień. JA i jaźń na gruncie psychologii analitycznej.
 Analiza umysłu zasady/roli Zeliga – studium przypadku
A. Tesser, R. Felson, J. Suls Ja i tożsamość. GWP, Gdańsk 2004
P. Boski Kulturowe ramy zachowań społecznych. PWN, Warszawa 2009
Ch. Lasch Ruch poszerzania świadomości a społeczna inwazja self. Nowiny Psychologiczne 5/1988 s.75-101
O. Vedfelt Poziomy świadomości. Eneteia, Warszawa 2001
M. Kofta, T. Szutrowa (red.) Złudzenia, które pozwalają żyć. PWN, Warszawa 1999
K. Wilber Psychologia integralna. Wyd. Santorski, Warszawa 2000
Psychologia tożsamości w: „Psychologia” t. 3 (red.) J. Strelau, GWP, Warszawa 2000
J.P. Forgas, K.D. Williams, L. Wheeler Umysł społeczny. Poznawcze i motywacyjne aspekty
zachowań interpersonalnych.
GWP, Gdańsk 2005
J. Monbourguette Oswoić swój cień. W Drodze, Warszawa 2002
K. Horney Nerwica a rozwój człowieka. Rebis, Warszawa 1997
E. Stachura Fabula rasa. Pojezierze, Olsztyn 1985
S. Levine Kto umiera. Szafa, Warszawa 1999
Psychologia wierzeń religijnych (red.) K. Jankowski, Czytelnik, Warszawa 1990
Dr Ryszard Kulik
107
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F7
PSYCHOLOGIA AKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ – CZŁOWIEK NA WOLNYM RYNKU
IV
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin ECTS
godzin wykł. sem.
7
ćw.
lab.
studia stacjonarne
x
60
30
30
egzamin
5
x
30
15
15
egzamin
5
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Podstawowe założenie:
„Kapitalizm i kultura w swoich wielorakich odmianach zawsze są ze sobą ściślej związane, niż sugerowałyby to wyraźnie nakreślone granice między ekonomią a socjologią lub psychologią” (Barber, 2008, s.68) czyli: struktury (np. światopogląd,
sieć semantyczna), i mechanizmy (np.percepcyjne, motywacyjno-poznawcze), psychicznego funkcjonowania oraz warunki
społeczno-ekonomiczne współkształtują się.
Cel: wskazanie obszarów i sposobów w/w współkształtowania, jego efektów i możliwości praktycznego zastosowania nabywanej wiedzy.
Zaangażowanie uczestników w przygotowanie projektu badawczego dotyczącego wybranego w danym semestrze tematu .
nie)
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
Literatura
podstawowa
Ocena stopnia zaangażowania w realizację wspólnego przedsięwzięcia eksploracyjnego; przygotowania teoretycznego do zajęć,
wywiązywania się z zadań formalnych, refleksyjnej aktywności naukowej.
Egzamin.
STUDIA STACJONARNE
Wykład
 o psychologii ekonomicznej (podstawowe pojęcia, rzut oka na problematykę)
 o obiektach rynkowych pożądań – po co i na co wydajemy swoje pieniądze
 o relacjach człowiek ze światem dóbr materialnych
 o funkcjonalności zasobów materialnych
 o pieniądzach – jako zasobach szczególnych
 o materializmie tradycyjnie i inaczej, czyli nowe szaty cesarza
 o godności i szczęściu w konsumpcyjnym świecie
 o decyzjach rynkowych – od impulsu po refleksję
 o roli właściwości indywidualnych w zachowaniach rynkowych
 o kulturze w konsumencie – na przykładzie Bożego Narodzenia
 o reklamie w służbie wolnego rynku
 o tym, jak z pożytkiem dla siebie uczestniczyć w rynkowej grze
Ćwiczenia
 Człowiek na wolnym rynku – konceptualizacja, ramy teoretyczne, przejawy i konsekwencje psychologiczne
 Kulturowe ramy aktywności ekonomicznej – życie w kulturze konsumpcji
 Procesy komodyzacji i komercjalizacji codziennego życia
 Ekonomiczne przesłanki doświadczania satysfakcji z życia
 Percepcja i wartościowanie ryzyka a działania ekonomiczne
 Orientacja materialistyczno-merkantylna, jej indywidualne i społeczne konsekwencje
 Specyfika i wyznaczniki zakupów impulsywnych i kompulsywnych
 Osobowość, tożsamość, koncepcja ja w zachowaniach konsumenckich
 Reklama jako zjawisko kulturowe, psychologiczne i ekonomiczne
 Kontrtendencje ekonomiczne – simplyfying life
 Dysponowanie zasobami materialnymi: oszczędzanie i inwestowanie
 Etyczne problemy związane z pracą psychologa w reklamie i marketingu
Wykład
 o psychologii ekonomicznej (podstawowe pojęcia, rzut oka na problematykę)
 o relacjach człowiek ze światem dóbr materialnych
 o pieniądzach – jako zasobach szczególnych
 o materializmie tradycyjnie i inaczej, czyli nowe szaty cesarza
 o decyzjach rynkowych – od impulsu po refleksję
 o roli właściwości indywidualnych oraz kultury w zachowaniach rynkowych
 o tym, jak z pożytkiem dla siebie uczestniczyć w rynkowej grze
Ćwiczenia
Tematyka ćwiczeń jest taka sama, jak dla studentów studiów stacjonarnych; różnica dotyczy zakresu treści analizowanych
w trakcie zajęć – jest on zredukowany i jednocześnie obowiązujący do przygotowania na zajęcia.
Barber, B., R. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli. Warszawa: Muza
Dittmar, H. (red.) (2008). Consumer Culture, Identity and Well-Being. New York: Psychology Press.
Doliński, D. (2003). Psychologiczne mechanizmy reklamy. Gdańsk: GWP.
Górnik-Durose, M.( 2002). Psychologiczne aspekty posiadania-między instrumentalnością a społeczną użytecznością dóbr materialnych. Katowice: W UŚ.
Górnik-Durose, M. (2007). Nowe oblicze materializmu, czyli z deszczu pod rynnę. Psychologia. Edukacja i Społeczeństwo, 4, (3),
108
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
211-226, 2007.
Górnik-Durose, M. (2010). Kupowanie rzeczy, kupowanie doświadczeń – nowe zjawiska w zachowaniach konsumenckich. W:
M.Goszczyńska, M.Górnik-Durose (red.) Psychologiczne uwarunkowania zachowań ekonomicznych. Przedsiębiorczość – Pieniądze –
Konsumpcja (209-234). Warszawa: Difin.
Górnik-Durose, M.; Zawadzka, A., M. (red.)(2011). Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu
Wydawca: GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2011
Lambkin, G. Foxall, F. van Raaij, B. Heilbrunn (red.), Zachowanie konsumenta. Koncepcje i badania europejskie. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tyszka, T. (red.) Psychologia ekonomiczna. GWP, Gdańsk: 2004
Van Boven, L. (2005). Experientialisms, Materialism, and the Pursuit of Happiness. Review of General Psychology, 9(2), 132-142.
Wąsowicz-Kiryło, G. (2008). Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka. Warszawa: Difin, 2008
Tyszka, T., Falkowski, A.(2009).Psychologia zachowań konsumenckich. Gdańsk: GWP.
Górnik-Durose, M. (2005). Psychologiczne koszty materialnego dobrobytu. Kolokwia Psychologiczne nr 13: Jakość życia w
badaniach empirycznych i refleksji teoretycznej. Warszawa: Instytut Psychologii PAN, 205-218, 2005.
Górnik-Durose, M. (2009). Żyć godnie i/czy dostatnio. Dobrobyt materialny a godność i podmiotowość człowieka. Czasopismo Psychologiczne, (15), 1, 57-66, 2009.
Kasser, T., Kanner, A.D. (red.) (2003). Psychology and Consumer Culture. Washington: APA
Makowski G. (2003). Świątynia konsumpcji. Geneza i społeczne znaczenie centrum handlowego. Warszawa: Trio.
Nicolao, L.; Irwin, J., R.; Goodman, J., K. (2009) Happiness for Sale: Do Experiential or Material Purchases Lead to Greater
Happiness? Journal of Consumer Research: August.
Sokołowska, J. (2005). Racjonalność decyzji. Wyd. PWE. W-wa.
Tyszka, T., Zaleśkiewicz, T. (2001). Racjonalność decyzji. Pewność i ryzyko. Warszawa: PWE.
Van Boven, L., Gilovich, T., (2003). To Do or to Have? That Is the Question. Journal of Personality and Social Psychology, 85(6),
1193-1202.
Wykład:
dr Teresa Sikora
Ćwiczenia: dr Teresa Sikora; mgr Łukasz Jach
109
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
SEMINARIUM MAGISTERSKIE – SEM. 1
Rok
Semestr
System studiów
IV
7
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
30
w tym:
wykł
sem
45
30
ćw
lab
SZCZEGÓŁÓWE OPISY W CZĘŚCI VII
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
3
3
110
VI.8.
ROK IV, SEMESTR ÓSMY
111
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
ZAAWANSOWANA ANALIZA DANYCH
Rok
Semestr
System
studiów
IV
8
studia stacjonarne
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i
cele przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Prowadzący zajęcia
45
30
wykł.
15
15
w tym:
sem.
ćw.
30
15
lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
5
5
kierunkowy
Ugruntowanie podstawowych pojęć statystycznych; zapoznanie się ze strukturą procesu wnioskowania statystycznego w ramach analizy danych empirycznych; zapoznanie się ze specyfiką analiz statystycznych wykorzystywanych w psychologii; zrozumienie literatury psychologicznej w aspekcie prezentowanych w niej statystycznych
analiz rezultatów badawczych; projektowanie i samodzielne przeprowadzanie prostych analiz statystycznych oraz
aktywne poszukiwanie rozwiązań z pomocą specjalistów; posługiwanie się pakietami programów statystycznych.
Metody dydaktyczne
Forma
i warunki zaliczenia
Treści kształcenia
Liczba
godzin
Wykład (ilustrowany prezentacją multimedialną), ćwiczenia w pracowni komputerowej
Praca zaliczeniowa: test wiadomości i umiejętności.








Analiza wariancji ANOVA
Testy nieparametryczne dla dwóch i wielu zmiennych
Tabele wielodzielcze
Analiza regresji
Analiza kanoniczna
Analiza składowych głównych
Analiza czynnikowa
Wybrane metody analizy skupień i analizy ścieżek
Stanisz,A. (2006) Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL, Kraków StatSoft
Kot, S.M., Jakubowski J., Sokołowski, A., Statystyka, Diffin 2007.
Sobczyk, M. (2007). Statystyka, wyd. 5 uzupełnione. Warszawa: PWN.
Wykład – dr Maria Górnioczek (Instytut Matematyki)
Ćwiczenia – mgr Maria Chełkowska, dr Maria Górnioczek, mgr Aneta Kałmuk, dr Agnieszka Kulawik, mgr Marta
Nowakowska, mgr Paweł Płonka, mgr Anna Wojciechowska
112
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F8A
WPROWADZENIE DO TERAPII ERICKSONOWSKIEJ
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
15
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
wykł
30
15
w tym:
sem
ćw
Studenci specjalizacji: psychologia kliniczna człowieka dorosłego oraz psychologia zdrowia i jakości życia





Znajomość idei i założeń leżących u podstaw nurtu ericksonowskiego.
Orientacja w zakresie miejsca nurtu ericksonowskiego wśród innych nurtów psychoterapeutycznych.
Znajomość podstawowych ericksonowskich technik psychoterapeutycznych.
Rozumienie procesu terapeutycznego w podejściu ericksonowskim.
Orientacja w zakresie możliwości szkoleń podyplomowych w zakresie psychoterapii ericksonowskiej.
Prezentacje multimedialne, materiały audiowizualne
egzamin pisemny (test wyboru)










Miejsce terapii ericksonowskiej na mapie psychoterapii.
Niezwykły człowiek – niezwykła terapia: życiorys Miltona Ericksona, uczniowie i następcy.
Proces psychoterapii ericksonowskiej – wybrane elementy.
Diagnoza i cel w psychoterapii.
Kontrakt terapeutyczny.
Realizacja celu terapeutycznego (ericksonowskie techniki pracy terapeutycznej).
Metafora w psychoterapii ericksonowskiej.
Hipnoza jako technika i sposób komunikacji z pacjentem.
Kazuistyka.
Zarzuty stawiane podejściu ericksonowskiemu.
 Nurt ericksonowski - możliwości szkolenia podyplomowego w Polsce i za granicą.
Erickson, M., Rossi, E.L. (1996). Lutowy człowiek. Rozwój świadomości i poczucia tożsamości w hipnoterapii, Gdańsk:
GWP.
Haley, J. (1995). Niezwykła terapia. Techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona. Gdańsk: GWP.
Rosen, S. (1997). Mój głos podąży za Tobą. Terapeutyczne przypowieści Miltona H. Ericksona. Poznań: Zysk i S-ka.
Zeig, J., Munion, W.M. (2005). Milton H. Erickson. GWP: Gdańsk.
Czabała, J., Cz. (2006). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: PWN.
Grzesiuk, L. (2005) (Red.). Psychoterapia. Teoria. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.
Grzesiuk, L. (2005) (Red.). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.
Grzesiuk, L. (2005) (Red.). Psychoterapia. Badania i szkolenie. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.
dr Renata Kleszcz – Szczyrba
113
Wydział
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F8A
POMOC PSYCHOLOGICZNA OSOBOM Z ZABURZENIAMI MOWY
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem.
ćw.
lab.
X
30
30
Egzamin
X
15
15
Egzamin
ECTS
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Zaliczenie z psychologii rozwoju
Założenie i cele
przedmiotu
Poznanie genezy i objawów wybranych zaburzeń mowy, przede wszystkim opóźnionego rozwoju mowy, mutyzmu, jąkania afazji. Zapoznanie się z towarzyszącymi trudnościami o podłożu emocjonalnym i społecznym. Zapoznanie się z wybranymi metodami diagnozy i leczenia.
Wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych
nie)
Forma i warunki
zaliczenia
Egzamin, zaliczenie testu lub przygotowanie projektu diagnozy psychologicznej pacjenta z zaburzeniem mowy.
STUDIA STACJONARNE
Wykład:
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem















Współczesne postacie opóźnionego rozwoju mowy niezwiązane z upośledzeniem umysłowym.
Mutyzm jego postacie. Hipotezy patogenezy mutyzmu wybiórczego.
Terapia mutyzmu autorstwa prof. A.Herzyk.
Jąkanie, definicja, patogeneza.
Opieka nad dzieckiem z objawami jąkania wczesnodziecięcego.
Rozróżnienie rozwojowej niepłynności mówienia i jąkania.
Wybrane metody pomocy psychologicznej osobom jąkającym się.
Behawioralno-poznawcza terapia jąkania.
Objawy zależności od matek dzieci jąkających się
Afazja, podział afazji.
Afazja ruchowa, objawy i pomoc psychologiczna.
Afazja czuciowa.
Afazja dynamiczna i semantyczna.
Pomoc rodzinie z pacjentem logopedycznym.
Diagnoza psychologiczna dzieci z zaburzeniami mowy.
Wykład
 Współczesne postacie opóźnionego rozwoju mowy niezwiązane z upośledzeniem umysłowym.
 Mutyzm jego postacie. Hipotezy patogenezy mutyzmu wybiórczego.Terapia mutyzmu autorstwa prof.
A.Herzyk.
 Jąkanie, definicja, patogeneza.
 Rozróżnienie rozwojowej niepłynności mówienia i jąkania.
 Wybrane metody pomocy psychologicznej osobom jąkającym się.
 Afazja, podział afazji.
 Pomoc psychologiczna afatykom w zależności od typu zaburzenia i lokalizacji uszkodzenia.
 Pomoc rodzinie z pacjentem logopedycznym.
 Diagnoza psychologiczna dzieci z zaburzeniami mowy.
Literatura
podstawowa
Z.Tarkowski, Jąkanie, PWN, Warszawa 2002
M. Schwartz, Jąkanie jest uleczalne, Warszawa, 1997
R.Byrnee, Pomówmy o zacinaniu, Warszawa, 1989
E. Czaplewska, S. Milewski, Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki, GWP, Gdańsk, 2012.
Literatura
uzupełniająca
Artykuły A.Grzybowskiej
Prowadzący
zajęcia
dr Ida Szwed
114
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F8A
KRYZYS RODZINY SPOWODOWANY BRAKIEM POTOMSTWA BIOLOGICZNEGO
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
15
wykł
30
15
w tym:
sem
ćw
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Celem dydaktycznym jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi dotyczącymi problematyki doświadczania sytuacji bezpłodności przez kobiety i mężczyzn oraz sposobu realizacji potrzeby macierzyństwa i ojcostwa poprzez dokonanie
adopcji. Zostanie dokonana dogłębna analiza psychologicznych, prawnych i społecznych aspektów „zastępczego” rodzicielstwa.
Uczestnictwo w wykładach, zaliczenie egzaminu
STUDIA STACJONARNE
Treści
kształcenia















Przyczyny bezpłodności u kobiet i mężczyzn. Różnice w doświadczaniu bezpłodności
Psychologia prenatalna wobec aborcji.
Zabiegi Inseminacji i In vitro szansą czy porażką rodzicielstwa ? Kontrowersje wokół Naprotechnologii
Adopcja możliwością na realizacje potrzeby macierzyństwa i ojcostwa
Prawne aspekty adopcji.
Rola Ośrodków Adopcyjno – Wychowawczych w procesie kwalifikacji kandydatów na rodziców adopcyjnych.
Motywacja osób podejmujących decyzję o przysposobieniu dziecka.
Określenie charakterystycznych cech przyszłych rodziców adopcyjnych.
Specyfika doboru rodziców adopcyjnych do dziecka.
Oczekiwania rodziców a rzeczywistość w procesie adopcji.
Obawy, lęki, kryzysy rodziców adopcyjnych w procesie wychowania dziecka adopcyjnego.
Skutki zaniedbania i choroby sierocej.
Jawność adopcji. Kiedy i jak mówić dziecku, że zostało adoptowane.
Psychologiczne uwarunkowania rozwiązania adopcji.
Rola biegłego psychologa w procesie adopcji. Schematy opinii psychologiczno – sądowych.




Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Przyczyny bezpłodności u kobiet i mężczyzn. Różnice w doświadczaniu bezpłodności
Psychologia prenatalna wobec aborcji.
Zabiegi In vitro szansą czy porażką rodzicielstwa ? Adopcja możliwością na realizacje potrzeby macierzyństwa i ojcostwa
Prawne aspekty adopcji. Rola Ośrodków Adopcyjno – Wychowawczych w procesie kwalifikacji kandydatów na rodziców
adopcyjnych.
 Motywacja osób podejmujących decyzję o przysposobieniu dziecka. Określenie charakterystycznych cech przyszłych rodziców adopcyjnych.
 Specyfika doboru rodziców adopcyjnych do dziecka. Oczekiwania rodziców a rzeczywistość w procesie adopcji.
 Obawy, lęki, kryzysy rodziców adopcyjnych w procesie wychowania dziecka adopcyjnego. Jawność adopcji. Kiedy i jak
mówić dziecku, że zostało adoptowane.
 Skutki zaniedbania i choroby sierocej. Psychologiczne uwarunkowania rozwiązania adopcji.
Chazan B., Simon. Aborcja – przyczyny, następstwa ,terapia
Kolankiewicz M. Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki. Warszawa 1998
Ostrowska K., Milewska E. Adopcja teoria i praktyka. Warszawa 1999
Trepka – Starosta J. Niepublikowana praca doktorska nt. „Rodzaje motywacji do podjęcia decyzji o adopcji a treść potrzeby
sensu życia.”
Wagner I. Reakcje instytucjonalne wobec sieroctwa społecznego i adopcji. Częstochowa 1996
Kodeks rodzinno – opiekuńczy
Karta praw dziecka
Pełnomocnik Rządu do Spraw Rodziny Raport o sytuacji polskich rodzin .
Kwak A Rodzicielstwo między domem, prawem, służbami społecznymi. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Warszawa 2008
Jan M. Stanik. Psychologiczno-pedagogiczne problemy trudności i zaniedbań opiekuńczo-wychowawczych w rodzinie oraz
sposoby ich rozwiązywania. Wydawnictwo Comandor Warszawa 2009
Popiołek K., Bańka A. Kryzysy katastrofy kataklizmy w kontekście narastania zagrożeń. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań 2007
Raport Niepłodność. Jak pomimo przeszkód zostać rodzicem
dr Justyna Trepka - Starosta
115
Wydział
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
IV
ósmy
studia stacjonarne
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F8B
PSYCHOLOGIA EWOLUCYJNA
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem.
ćw.
lab.
x
30
30
zaliczenie
x
15
15
zaliczenie
ECTS
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
Tematyka przedmiotu nawiązuje do współczesnych trendów, poszukających powiązań pomiędzy psychologią a
naukami przyrodniczymi. Celem przedmiotu jest wytworzenie u studentów umiejętności rozpatrywania ludzkiej
psychiki jako szeregu mechanizmów wykształconych ewolucyjnie, związanych z procesami dobru naturalnego
oraz adaptacji do środowiska. Istotnym (oraz generującym szereg zastosowań praktycznych) zagadnieniem poruszanym w trakcie zajęć jest problem dopasowania ludzkich mechanizmów psychicznych do uwarunkowań współczesnego, globalizującego się świata.
Metody dydaktyczne
Dyskusja problemów, dyskusja nad treścią tekstów, „burza mózgów”, gry i symulacje, materiały audiowizualne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Kryteria zaliczenia:
 obecność na zajęciach
 ocena z kolokwium (pisemnego lub ustnego)
 przygotowanie dwóch prac semestralnych
 Wprowadzenie do psychologii ewolucyjnej
 Procesy poznawcze i emocjonalne w perspektywie ewolucyjnej
 Męskie i kobiece strategie doboru partnera.
 Ewolucyjne aspekty opieki nad potomstwem
 Biologia ludzkiej atrakcyjności
 Egoizm, altruizm, przywództwo, hierarchia i dominacja
 Zjawisko agresji w perspektywie ewolucyjnej
 Procesy ewolucyjne w badaniach symulacjach komputerowych
 Ewolucyjne koncepcje kultury
 Podejście ewolucyjne w poszczególnych działach psychologii
 Mechanizmy psychiczne wykształcone ewolucyjnie a wyzwania współczesnego świata
 Prezentacja prac semestralnych cz. 1
 Prezentacja prac semestralnych cz. 2
 Kolokwium. Podsumowanie zajęć. Zaliczenie ćwiczeń
Buss, D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna, przeł. M. Orski, Gdańsk: GWP
Dawkins, R. (2003). Samolubny gen, przeł. M. Skoneczny, Warszawa: Prószyński i S-ka
(red.) Pawłowski, B. (2009). Biologia atrakcyjności człowieka. Warszawa: Wydawnictwo UW
Barber, M. (2007). Legendy miejskie, przeł. K. Berger-Kuźniar, P. Błoch, Warszawa: Wydawnictwo RM
Blackmore, S. (2002). Maszyna memowa, przeł. N. Radomski, Poznań: Rebis
Boyer, P. (2005). I człowiek stworzył bogów…, przeł. K. Szeżyńska-Maćkowiak, Warszawa: Prószyński i S-ka
Buss, D.M. (2000). The Evolution of Happiness. American Psychologist, 55, 15-23
Buss D. M. (2007), Morderca za ścianą, przeł. A. Nowak, Gdańsk: GWP
Confer, J. C., Easton, J. A., Fleischman, D. S., Goetz, C. D., Lewis, D. M. G., Perilloux, C., Buss, D. M. (2010).
Evolutionary Psychology. Controversies, Questions, Prospects, and Limitations, American Psychologist, 65, s.
110-126
Cosmides, L., Tooby, J. (1997). Evolutionary Psychology and the Emotions
http://www.psych.ucsb.edu/research/cep/emotion.html)
Cosmides, L., Tooby, J. (1997). Evolutionary Psychology: A Primer
(http://www.psych.ucsb.edu/research/cep/primer.html)
Dawkins, R. (2003). Fenotyp rozszerzony, przeł. J. Gliwicz, Warszawa: Prószyński i S-ka
Dawkins, (2007). Bóg urojony, przeł. P. J. Szwajcer, Warszawa: Wydawnictwo CiS
Eibl-Eibelsfeldt, I. (1987). Miłość i nienawiść, przeł. Z. Stromenger, Warszawa: PWN
Elżanowski, A. (2009). Etyczne konsekwencje ewolucji, Kosmos, 58, s. 585-593
Guttman, B. S. (2008). Ewolucjonizm. Co warto wiedzieć, przeł. J. Klag, Gliwice: Wydawnictwo CKA
Haselton, M.G., Nettle, D. (2006). The Paranoid Optimist: An Integrative Evolutionary Model of cognitive Biases. Personality and Social Psychology Review, 10, 47-66
Nowicka, E. (2005). Świat człowieka – świat kultury, Warszawa: PWN
Nettle, D. (2006). The Evolution of Personality Variation in Humans. American Psychologist, 61, 622-631
Ohme, R. K. (2010). Irracjonalność Homo sapiens, Kosmos, 59, s. 263-266
Pawłowski, B., Daniel, D. (2009). Psychologia ewolucyjna – nauka o adaptacjach i ewolucyjnej inercji ludzkiego
umysłu, Kosmos, 58, s. 573-583
116
Pinker, S. (2004). Tabula rasa. Spory o naturę ludzką, przeł. A. Nowak, Gdańsk: GWP
Sawczyn, T., Francikowski, J., Jach, Ł., Kaczmarzyk, M. (2008). Moralność – czyli moda na sukces, Problemy Środowiska i Jego Ochrony, 16, s. 137-159
Sidanius, J., Kurzban, R. (2008). Ewolucyjne podejścia do zachowań politycznych,
przeł. R. Andruszko, W: D. O. Sears, L. Huddy, R. Jervis (red.): Psychologia polityczna, Kraków: Wydawnictwo
UJ, s. 133-164
Strzałko, J. (2010). Co jest ewolucyjnym dziedzictwem człowieka: Rasy czy rasizm?, Kosmos, 59, s. 251-256
Szlendak, T. (2011). Socjologia rodziny. Warszawa: PWN
Szlendak, T., Kozłowski, T. (2008). Naga małpa przed telewizorem. Popkultura w świetle psychologii ewolucyjnej, Warszawa:
WAiP
Vugt, M. V., Hogan, R., Kaiser, R. B. (2008). Leadership, Followership and Evolution. Some Lessons From the
Past, American Psychologist, 63, s. 182-196
Wróbel, Sz. (2010). Umysł, gramatyka, ewolucja. Warszawa: PWN
Zaleśkiewicz, T. (2012). Psychologia ekonomiczna. Warszawa: PWN
Prowadzący
zajęcia
mgr Łukasz Jach
117
Wydział
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F8B
SEKSUOLOGIA SPOŁECZNA
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem.
ćw.
lab.
x
30
30
Zaliczenie
x
15
15
Zaliczenie
ECTS
3
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
brak
 Przekazanie wiedzy z zakresu historii seksuologii, seksualności w mitologii,
 wpływu kultury na seksualność człowieka, dysfunkcji i zaburzeń seksualnych, perwersji, problemów w życiu
seksualnym.
 Poruszenie aktualnej problematyki życia seksualnego Polaków, transseksualizmu, seksualności osób niepełnosprawnych.
 Refleksja nad seksualnością w dzisiejszym świecie.
prezentacja multimedialna, ćwiczenia i warsztaty, studiowanie literatury
Aktywność + Obecność + Kolokwium














Wprowadzenie, historia seksuologii.
Modele seksualności.
Kultura a seksualność. Seksualność w mitologii.
Zaburzenia seksualne.
Problemy w życiu seksualnym. Antykoncepcja
Życie seksualne Polaków.
Podniecenie i odpowiedź seksualna.
Przestępstwa seksualne.
Transseksualizm.
Seks w kulturach świata.
Homoseksualizm
Cyberseksualność.
Niepełnosprawność a seksualność.
Kolokwium, Podsumowanie. Zaliczenia.
Bancroft J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner.
Dudek Z. (2011). Androgynia – miłość. ALBO albo, problemy psychologii i kultury. Warszawa: ENETEIA.
Imieliński K. (1984). Seksuologia kulturowa. Warszawa: PWN.
Imieliński K. (1989). Seksuologia. Warszawa: PWN.
Izdebski Z. (2012). Seksualność Polaków. Na początku XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego.
Roach M. (2010). Bzyk. Pasjonujące zespolenie nauki i seksu. Kraków: Znak.
Starowicz Z. (1988). Seks w kulturach świata. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Starowicz Z., Skrzypulec-Plinta V. (2010). Podstawy seksuologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Beisert M. (2009). Seksualność w cyklu życia człowieka. Warszawa: PWN.
Beisert M. (2011). Pedofilia. Gdańsk: GWP.
Bonnet G. (2006). Perwersje seksualne. Historia pojęcia, opis objawów, przyczyny. Gdańsk: GWP.
Carnes P. (2010). Cyberseks. Walka z uzależnieniem. Poznań: Media Rodzina.
Imieliński K. (1974). Seksuologia społeczna. Warszawa: PWN.
Perel E. (2009). Inteligencja erotyczna. Kraków: Znak.
Pużyński, S., Wciórka J. (red. przekładu). (1998). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10:
Badawcze kryteria diagnostyczne. Kraków: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.
Starowicz Z. (1991). Erotyzm i techniki seksualne Wschodu. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
Wieruszewski R., Wyrzykowski M. (2009). Orientacja seksualna i tożsamość płciowa. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo.
mgr Dagna Kocur
118
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F8B
WYPALENIE ZAWODOWE I PATOLOGIE ŚRODKOWISKA PRACY – PRZECIWDZIAŁANIE I POMOC PSYCHOLOGICZNA
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
30
w tym:
sem
ćw
30
15
15
Liczba
godzin
wykł
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Forma
zaliczenia
ECTS
2
2
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
lab
brak
W ramach zajęć fakultatywnych omówione zostaną zagadnienia związane z sytuacją stresu zawodowego i wypalenia zawodowego. Poruszona zostanie problematyka pracoholizmu, patologii w środowisku pracy, zagrożenia
wypaleniem zawodowym w różnych zawodach. Przeanalizowane zostaną możliwości przeciwdziałania temu zjawisku, zasady opracowywania programów prewencyjnych a także praktyczne sposoby radzenia sobie ze stresem
zawodowym. Omówione zostanie znaczenie pracy z zasobami w zmaganiu się ze stresem zawodowym i wypaleniem zawodowym, zwłaszcza w zawodach wysokiego ryzyka. Studenci będą mieli szansę opracować warsztat
dotyczący przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu i radzenia sobie z nim.
Zaliczenie; kolokwium zaliczeniowe (test wiadomości)
STUDIA STACJONARNE
Treści
kształcenia
 Wypalenie zawodowe – perspektywa psychologiczna
 Stres i wypalenie zawodowe w ujęciu poznawczym – analiza modelu
 Indywidualne predyspozycje i psychospołeczne warunki pracy a zagrożenie wypaleniem zawodowym. Pojęcie
patologii w miejscu pracy.
 Mobbing jako patologia w środowisku pracy.
 Analfabetyzm emocjonalny, zachowania nieasertywne, manipulacja i inne zachowania patologiczne w środowisku pracy.
 Różnorodność patologicznych zjawisk związanych z pracą : dyskryminacja (ageizm) , nietolerancja, bezrobocie, emigracja zawodowa.
 Pracoholizm – wielowymiarowość zjawiska – groźne uzależnienie czy postawa godne szacunku ?
 Zagrożenie wypaleniem zawodowym w różnych zawodach. Pojęcie zawodu wysokiego ryzyka a problem wypalenia zawodowego.
 Jakość życia zawodowego, satysfakcja zawodowa i sukces zawodowy – alternatywa dla wyplenienia zawodowego? Znaczenie zasobów osobistych i społecznych w procesie przeciwdziałania zjawisku wypalenia zawodowego.
 Jak przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu – radzenie sobie ze stresem zawodowym – zajęcia
 warsztatowe (część 1 i 2)
 Pomiar wypalenia zawodowego – perspektywa metodologiczna. Wypalenie zawodowe wśród pracowników
opieki medycznej –badania własne, analiza wyników. Indywidualne propozycje pomiaru wypalenia zawodowego w różnych grupach zawodowych – dyskusja w grupie
 Interdyscyplinarność i wielowymiarowość zjawiska wypalenia zawodowego – dyskusja i podsumowanie problematyki zajęć
 Wypalenie zawodowe – perspektywa psychologiczna. Stres i wypalenie zawodowe w ujęciu poznawczym –
analiza modelu
 Indywidualne predyspozycje i psychospołeczne warunki pracy a zagrożenie wypaleniem zawodowym. Pojęcie
patologii w miejscu pracy. Mobbing jako patologia w środowisku pracy.
 Analfabetyzm emocjonalny, zachowania nieasertywne, manipulacja i inne zachowania patologiczne w środowisku pracy. Różnorodność patologicznych zjawisk związanych z pracą : dyskryminacja (ageizm) , nietolerancja, bezrobocie, emigracja zawodowa.
 Pracoholizm – wielowymiarowość zjawiska – groźne uzależnienie czy postawa godne szacunku ?
 Zagrożenie wypaleniem zawodowym w różnych zawodach. Pojęcie zawodu wysokiego ryzyka a problem wypalenia zawodowego.
 Jak przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu – radzenie sobie ze stresem zawodowym – zajęcia warsztatowe
 Pomiar wypalenia zawodowego – perspektywa metodologiczna. Wypalenie zawodowe wśród pracowników
opieki medycznej –badania własne, analiza wyników. Indywidualne propozycje pomiaru wypalenia zawodowego w różnych grupach zawodowych – dyskusja w grupie. Podsumowanie problematyki zajęć.
119
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Lp.
Anczewska M. (2006). Stres i wypalenie zawodowe. Warszawa, Instytut Psychiatri i Neurologii.
Bartkowiak G. (2009). Człowiek w pracy. Od stresu do sukcesu w organizacji. Warszawa, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
Cieślak R., Klonowicz T. (2004). Wsparcie społeczne a stres pracy i bezrobocia. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.). Wsparcie społeczne-stres i zdrowie (s. 152-170). Warszawa, PWN
Dudek, B. Waszkowska, M., Merecz, D., Hanke, W. (2004). Ochrona zdrowia pracowników przed skutkami stresu zawodowego. Łódź:
Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera.
GniazdowiskI A. (1988). Promocja zdrowia w miejscu pracy. Łódź, Wydawnictwo IMP.
Goma – i Freixanet, M. (2004). Co sprawia, że ludzie podejmują ryzykowną pracę? W: Strelau, J. (red.). Osobowość a ekstremalny
stres (S. 199-220). Gdańsk: GWP.
Kilinger B. (2007). Pracoholicy. Szkoła przetrwania. Warszawa. Dom Wydawniczy Rebis
Kozak S. (2009). Patologie w środowisku pracy. Zapobieganie i leczenie. Warszawa, DIFIN
Litzke M.L., Schuh H. (2007). Stres, mobbing i wypalenie zawodowe. Gdańsk, GWP
Maslach, C., Schaufeli, W.B., Leiter, M. (2001). Job burnout. Annu Rev Psychol, 52, 397-422.
Ogińska-Bulik N., Kaflik-Pieróg M. (2006). Stres zawodowy w służbach ratowniczych. Łódź, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
Sęk H. (2000)(red.). Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. Warszawa, PWN.
Widerszal-Bazyl M. (2003). Stres w pracy a zdrowie. Warszawa, Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy
Czapińskia J. (2005).(red.). Psychologia pozytywna. Warszawa, PWN
Heszen I., Życińska J. (2008)(red.). Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji. Warszawa, Wydawnictwo SWPS
Academica.
Heszen I., Sek H. )(2007). Psychologia zdrowia. Warszawa. PWN.
Heszen-Niejodek I. (2002)(red.). Teoretyczne i kliniczne problemy radzenia sobie ze stresem. Poznań, Stowarzyszenie Psychologia i
Architektura
Heszen-Niejodek I. (2002)(red.). Konteksty stresu psychologicznego. Katowice, Wydawnictwo UŚ.
Hetherington A. (2004). Wsparcie psychologiczne w służbach ratowniczych. Gdańsk, GWP.
Juczyński Z., Ogińska-Bulik N. (2003).(red.). Zasoby osobiste sprzyjające zdrowiu jednostki. Łódź, Wydawnictwo UŁ.
Wosińska W. (2008). Oblicza globalizacji. Sopot, Wydawnictwo Smak Słowa.
dr Patrycja Stawiarska
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
30
wykł
w tym:
sem
ćw
45
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
3
3
120
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
PODSTAWY KLINICZNEJ DIAGNOZY PSYCHOLOGICZNEJ. POSTĘPOWANIE DIAGNOSTYCZNE
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
15
30
15
egzamin
egzamin
4
4
brak
Nabywanie umiejętności łączenia danych diagnostycznych uzyskanych z różnych źródeł. Umiejętności i kompetencje w stosowaniu metod psychologicznych dla osób i grup.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Modele psychologicznej diagnozy klinicznej (nozologiczny, funkcjonalny, psychospołeczny).
 Etapy badania diagnostycznego. Sytuacja badania (motywacja osoby badanej, nastawienie na współpracę, lęk przed oceną, efekt oczekiwań interpersonalnych).Stawianie i weryfikacja hipotez, opracowanie wyniku diagnozy.
 Psychologiczna diagnoza kliniczna z nastawieniem na problemy społeczne. Ekspertyza psychologiczna, diagnoza kliniczna grupy.
 Wybrane metody diagnozy klinicznej. Problemy zastosowania metod w diagnozie klinicznej.
Brzezinski J., Kowalik S. (2000). Diagnoza kliniczna w kontekście praktyki społecznej. W H. Sęk (red.) Społeczna
psychologia kliniczna. Warszawa. Wyd. Naukowe PWN
Kowalik S., Brzeziński J.(2000). Protodiagnoza kliniczna. W: H. Sęk (red.) Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa. Wyd. Naukowe PWN
Czabała J.Cz., Sęk H.(2000). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. W: J.Strelau (red.) Psychologia. (3). Gdańsk.
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
121
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
INTERWENCJA KRYZYSOWA W SYTUACJACH TRAUMATYCZNYCH, W SYTUACJI KRYZYSU
ORAZ W WYBRANYCH FORMACH PATOLOGII ZJAWISK SPOŁECZNYCH
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
15
30
15
3
3
brak
Nabywanie wiedzy dotyczącej funkcjonowania człowieka w kryzysie. Uczenie się znajomości zasad i metod
wczesnej interwencji.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
 Kryzys emocjonalny. Kryzys a wydarzenia krytyczne. Modele interwencji kryzysowej. Kryzys w stresie chronicznym. Kryzys w paradygmacie socjokulturowym. Założenia interwencji kryzysowej.
 Charakterystyka kryzysu. Obszary kryzysów; kryzysy rozwojowe, kryzys sytuacyjny, kryzys egzystencjalny, kryzys środowiskowy. Stany transkryzysowe
 Indywidualna pomoc w kryzysie. Cele i zadania, zasady interwencji kryzysowej. Przebieg interwencji kryzysowej. Strategie i techniki oddziaływania w interwencji kryzysowej
Literatura
podstawowa
Kubacka-Jasiecka D., Mudyń K. (2003).Kryzys, interwencja i pomoc psychologiczna. Nowe ujęcia i możliwości.
Toruń. Wyd. Adam Marszałek
Badura-Madej W.(1996) Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Warszawa. Wyd. INTERAT
Dudek B. (2003).Zaburzenia po stresie traumatycznym. Gdańsk. GWP
Kubacka-Jasiecka D., Lipowska-Teutsch W.(1997) Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej.
Kraków. Wyd. ALL
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
122
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGIA ZEZNAŃ ŚWIADKÓW ORAZ WYJAŚNIEŃ PODEJRZANYCH (OSKARŻONYCH)
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
egzamin
4
15
15
egzamin
4
brak
Nabycie wiedzy na temat:
 prawnego statusu świadka;
 procesowych faz przesłuchań świadka;
 statusu świadka małoletniego;
 psychologicznych uwarunkowań wiarygodności zeznań świadków;
 metod i taktyki przesłuchania podejrzanego i oskarżonego.
Nabycie wiedzy i elementarnych umiejętności na temat przesłuchań świadka małoletniego w różnych rolach
procesowych oraz w zakresie metod przesłuchań świadka.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
Zajęcia
 Świadek w procesie sądowym – wprowadzenie historyczne.
 Pojęcie świadka w ujęciu prawnym – procesowym:
‐ świadek – osoba dorosła, świadek w wieku podeszłym
‐ świadek chory psychicznie, świadek upośledzony umysłowo a jego zdolność procesowa)
 Świadek małoletni (dziecko jako świadek)
 Kryteria oceny zeznań świadków:
‐ Kryteria badawcze: Dokładność, Kompletność, Ostrożność (D, K, O).
‐ Kryteria procesowe (wiarygodność)
‐ Kryteria oceny zeznań świadka - dziecka
 Wiarygodność zeznań świadków (pojęcie prawne a ujecie psychologiczne)
 Sposoby przesłuchań świadków w ujęciu procesowym.
 Metody przesłuchań świadków w ujęciu psychologicznym: SR, PU, CE, PKW, PP.
 Rodzaje pytań w przesłuchaniach świadków a efekty zeznań.
 Rodzaje i przyczyny błędów w zeznaniach.
 Przesłuchanie powtórne
 Osobowościowe i sytuacyjne uwarunkowania postrzegania zdarzeń a wiarygodność zeznań świadków. Psychologiczne problemy agrawacji; zemsta, przekupstwo, szantaż.
 Zeznania niewiarygodne: świadek kłamiący, świadek mylący się, świadek stronniczy. Sposoby weryfikacji zeznań niewiarygodnych.
 Psychologiczny warsztat biegłego psychologa w odniesieniu do badania świadków
 Rola biegłego psychologa w pozaprocesowym (policyjnym) i procesowym (przesłuchanie prokuratorskie i sądowe) przesłuchanie małoletniego świadka.
 Przesłuchanie podejrzanego i oskarżonego.
 Psychologiczne podstawy interpretacji danych diagnostycznych poligrafu (wykrywanie kłamstwa) w przesłuchaniu podejrzanego.
J. M. Stanik, Wybrane problemy psychologii zeznań świadków (w:) Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, warszawa 1986, Wyd. Prawnicze.
J. M. Stanik, Psychologiczne problemy metod przesłuchań świadków, Przegląd Psychologiczny, 2004, nr 2.
V. Kwiatkowska – Dorul, Przesłuchanie dziecka, Zakamycze 2001, Wyd. Kantor.
J. M. Stanik, Przesłuchanie poznawcze (cognitive interview): założenia, procedura, wyniki, (w:) Psychologiczne i psychiatryczne opiniodawstwo sądowe w ramach nowych uregulowań prawnych, (red.:) J. M. Stanik, Z. Majchrzyk, Katowice 2001, Wyd. Anima.
Z. Marten, Wstęp do psychologii (Przesłuchanie podejrzanego i oskarżonego), Katowice 1990, Wyd. UŚl.
T. Martyniak, Stres przesłuchania, Warszawa 1983.
123
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
PSYCHOLOGICZNE OPINIODAWSTWO SĄDOWE W SPRAWACH SZCZEGÓLNYCH
(KARNYCH I CYWILNYCH)
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
3
15
15
3
brak
Nabycie wiedzy z zakresu psychologicznej problematyki merytorycznej stosowanej w opiniowaniu szczególnych
spraw karnych i cywilnych.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach karnych – osób dorosłych (art. 31,148,§ 3,149,150,151 kk)
 Psychologiczne opinio dawstwo sądowe w sprawach przeciwko rodzinie (art. 207 kk).
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach przeciwko wolności i obyczajowości (art. 197, 198, 199,
200, 201 kk).
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach o ubezwłasnowolnienie (art. 13 i 16 kc) i w sprawach o
zastosowanie środków zabezpieczających (art. 93 – 96 kk).
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach o nieważność oświadczenia woli ) art. 82 kc) i w sprawach
testamentowych (art. 945 kc).
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach rozwodowych.
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach rodzinno – opiekuńczych.
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach dotyczących niezdolności do pracy.
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach powypadkowych.
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach z zakresu alkoholizmu i narkomani.
 Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach wątpliwości co do zdolności osoby fizycznej do czynności
procesowych.
Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie, (red.:) J. K. Gierowski, A. Szymusik, Kraków 1996, wyd.
CM. UJ.
J.K. Gierowski, T. Jaśkiewicz – Obydzińska, M. Najda, Psychologia w postępowaniu karnym.
J. M. Stanik Psychologiczne opiniodawstwo sądowe w sprawach o zabójstwo z afektu, ( w:) Wybrane obszary praktyki biegłego sądowego psychologa, (red.:) J. M. Stanik, Katowice, 1997, Wyd. UŚl.
J. M. Stanik, Przestępstwo dzieciobójstwa w świetle psychologiczno – psychiatrycznego opinio dawstwa sądowego, (w:) Psychologia. Badania i Aplikacje T.5. (red.:) J. M. Stanik, Katowice 2002, Wyd. UŚl.
D. Rode, Przemoc w rodzinie, Katowice, Wyd. UŚl (w druku).
T. Gordon, Udział psychologa w opiniowaniu zastosowania (bądź uchylenia) środków zabezpieczających (art. 93 – 99 kc).
L. K. Paprzycki, Psychologiczno – neurologiczno – psychiatryczne aspekty postępowania cywilnego w sprawach o ubezwłasnowolnienie (art. 13 i 16 kc), (w:) Psychologiczne i interdyscyplinarne problemy w opiniodawstwie sądowym w sprawach
cywilnych. (red.:) J. M. Stanik, Kraków 2009, Wyd. Impuls.
Z. Marten, Wstęp do psychologii, Katowice 1990, Wyd. UŚl. (ss. 241 – 264).
J. M. Stanik, Psychologiczne opinio dawstwo sądowe w sprawach rodzinno – opiekuńczych (w:) M. J. Lubelski, J. M. Stanik,
L. Tyszkiewicz, Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, Warszawa 1986, Wyd. Prawnicze.
J. M. Stanik, Prawne i psychologiczne przesłanki opinio dawstwa psychologicznego w sprawach o nieważność oświadczenia
woli (art. 82 kc) i (w:) Psychologiczne i interdyscyplinarne problemy w opinio dawstwie sadowym w sprawach cywilnych.
(red.:) J. M. Stanik, Kraków 2009, Wyd. Impuls.
R. Cibor, Motywacja do leczenia odwykowego jako przedmiot opinio dawstwa psychologicznego, (w:) Psychologiczne i interdyscyplinarne problemy w opinio dawstwie sadowym w sprawach cywilnych. (red.:) J. M. Stanik, Kraków 2009, Wyd.
Impuls.
J. M. Stanik, Ekspertyza psychologiczna w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, (w:) M. J. Lubeski, J. M. Stanik, L.
Tyszkiewicz, Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, Warszawa 1986, Wyd. Prawnicze.
J. M. Stanik, D. Rode, K. Gocman, Opiniodawstwo sądowo – psychologiczne w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (w:) Psychologiczne i interdyscyplinarne problemy w opiniodawstwie sądowym w sprawach cywilnych. (red.:) J. M.
Stanik, Kraków 2009, Wyd. Impuls.
124
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PRACY I ORGANIZACJI
PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA. ZARZĄDZANIE: LUDZIE I OTOCZENIE
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
30
15
egzamin
egzamin
4
4
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
30
15
Brak
 Zrozumienie podstawowych składników organizacji, ich współdziałania; przyswojenie zasadniczych pojęć z
dziedziny teorii organizacji, zarządzania, psychologii pracy.
 Rozumienie idei zachowań organizacyjnych i ich składników.
 Stworzenie świadomości zadań psychologów pracy w organizacjach.
 Zrozumienie specyfiki dzisiejszych organizacji i zmian we współczesnym „świecie pracy
Wykład, ilustrowany środkami multimedialnymi w przypadku dysponowania salą z odpowiednim wyposażeniem
egzamin ustny lub pisemny
 Struktura zagadnień i zadań praktycznych w dzisiejszej psychologii pracy: mapa problemów i obszarów
 Pojęcie i idea zarządzania. Zarys historii i koncepcji zarządzania tworzonych w trakcie rozwoju dyscypliny
 Współczesne warunki gospodarcze, społeczne, kulturowe w dziedzinie pracy: zmiany na rynku pracy i w organizacjach, podstawowe tendencje (technologie, globalizacja, itd.)
 Pojęcie organizacji, zasadnicze idee, organizacja a porządek, struktura, dynamika, podstawowe składniki organizacji
 Klasyczna organizacja biurokratyczna i współczesne odmiany organizacji: nowe struktury organizacyjne.
 Kultura organizacji, czynniki „miękkie" i sposób ich oddziaływania; modele i specyfika kultur organizacyjnych
 Władza w organizacji: teorie, źródła, formy: przywództwo, kierownictwo, autorytet, itd.
 Kierowanie i jego modele/koncepcje; historia badań nad kierowaniem. Podstawowe idee: teorie cech, zachowań, sytuacji.
 Motywacja do pracy cz. I: specyficzne i niespecyficzne teorie motywacji do pracy; modele procesu, treści, itp.
 Motywacja do pracy cz. II: Motywacja do partycypacji, zadań, osiągnięć; zaangażowanie i identyfikacja z organizacją; wynagradzanie i systemy motywowania
 Kompetencje pracowników; pojęcie kompetencji, definicje; struktura kompetencji ludzkich; modele wynagradzania jako narzędzie motywowania;
 Funkcjonowanie grup i zespołów pracowniczych; proces zadaniowy i proces społeczny w działaniu zespołu;
relacje w zespole, postawy, struktura komunikacji
 Role w grupach; teorie ról, dynamika i kształtowanie ról
 Sytuacje trudne w organizacjach: konflikty, zmiana w organizacji, kryzys organizacyjny, rodzaje problemów
organizacyjnych. Zarządzanie kryzysem, zmianą, problemami.
Bielski M., Podstawy teorii organizacji i zarządzania. C.H. Beck, Warszawa, 2002.
Bolesta-Kukułka K., Decyzje menedżerskie. PWE Warszawa 2003.
Chrostowski A., Doradztwo naukowe (Action Research) jako metoda sprzyjająca uczeniu się organizacji i tworzeniu
wiedzy. W: Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu. WAiP, Warszawa, 2008.
Griffin E.: Podstawy komunikacji społecznej. GWP, Gdańsk, 2003.
Hatch M. J., Teoria organizacji. PWN, Warszawa, 2002.
Izak M., Duchowość w organizacji W: Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu. WAiP, Warszawa, 2008.
Klincewicz K., Organizacje bez granic – łańcuchy dostaw, sieci i „ekosystemy” [w:] Kostera M., Nowe kierunki w
zarządzaniu. WAiP, Warszawa, 2008.
Kociatkiewicz J., Nowe technologie w organizacjach [w:] Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu, WAiP, Warszawa, 2008.
Kostrzewa Y., Gender w organizacjach [w:] Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu. WAiP, Warszawa, 2008.
Koźmiński A., Zarządzanie [w:] Koźmiński A., Piotrowski W., Zarządzanie. Teoria i praktyka. PWN Warszawa
1999.
Król H., Kapitał ludzki w organizacji [w:] Król H., Ludwiczyński A., (red.) Zarządzanie zasobami ludzkimi.
PWN Warszawa, 2006.
Ludwicki T., Krytyczne badania nad doradztwem organizacyjnym W: Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu.
WAiP, Warszawa, 2008.
Mikuła B., Pietruszka-Ortyl A., Organizacje sieciowe, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
nr 715, 2006.
Morgan G.: Obrazy organizacji. PWN, Warszawa 1997.
125
Literatura
uzupełniająca
Stoner J. A. F., Freeman R. E., Gilbert D. R., Kierowanie. PWE, Warszawa 1998.
Sułkowski Ł., Nurt krytyczny w zarządzaniu zasobami ludzkimi [w:] Listwan T., Witkowski S. A., (red.) Menedżer w gospodarce opartej na wiedzy. Wydawnictwo UE we Wrocławiu, 2010.
Śliwa M., Organizacja w środowisku międzynarodowym: zarys teoretyczno instytucjonalny [w:] Kostera M., Nowe kierunki w zarządzaniu, WAiP, Warszawa, 2008.
Chmiel N.: Psychologia pracy i organizacji, wyd. 1, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
Chrościcki Z.: Konsulting w Zarządzaniu, Polska Fundacja Promocji Kadr. Warszawa 1997.
Robbins S.: Zachowania w organizacji, PWE, Warszawa 1998.
Schultz, D. P. Schultz, S. E.: Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy, PWN, 2002
Scott W. E., Cummings L. L [red.]: Zachowanie człowieka w organizacji, Warszawa, PWN, 1983
Senge P. M.: Piąta dyscyplina. Teoria i praktyka organizacji uczących się. Wyd. III. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002.
Sikorski Cz.: Zachowania ludzi w organizacji, PWN, W-wa 1999
Materiały dodatkowe:
http://www.msap.uek.krakow.pl/doki/publ/pri_projekt.pdf
Supernat J., Abecadło zarządzania. Biznes. http://www.supernat.pl/abecadlo_zarzadzania/hasla/business.html
Prowadzący
zajęcia
dr Jarosław Polak
126
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PRACY I ORGANIZACJI
BUDOWANIE INTERWENCYJNYCH PROJEKTÓW ORGANIZACYJNYCH
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
15
Wymagania
wstępne
Forma i warunki
zaliczenia
3
3
Typ przedmiotu
Założenie i cele
przedmiotu
30
15
brak
Studenci zdobędą umiejętność diagnozy klimatu i kultury organizacji. Umiejętność planowania zmian organizacyjnych i przekonywania do nich zarządzanych i zarządzających. Nabędą orientacji w zasadach budowy określonych kultur organizacyjnych
Prezentacja multimedialna, metody aktywizujące, studium przypadku, projekty realizowane w grupach
Obecność i aktywność, praca grupowa, praca zespołowa lub/i test wiadomości.
STUDIA STACJONARNE
Treści
kształcenia
 Aspekty organizacji diagnozowane przez psychologów: sieci komunikacyjne, stan pracy zespołowej, struktura
władzy, ocena roli związków zawodowych.
 Kwestionariusze do diagnozy stanu psychospołecznego organizacji. Składniki pojęcia stan psychospołeczny.
 Wypalenie zawodowe – diagnoza, przeciwdziałanie.
 Uzależnienia - diagnoza, przeciwdziałanie.
 Diagnoza klimatu organizacji.
 Diagnoza kultury organizacyjnej. Kwestionariusze.
 Profil klimatu i kultury organizacji. Omówienie wyników badania konkretnych organizacji.
 Diagnoza stylów przywództwa i stylów kierowania.
 Diagnoza zaangażowania organizacyjnego.
 Budowa programu zmiany kultury organizacyjnej 1.
 Budowa programu zmiany kultury organizacyjnej 2.
 Kształtowanie zmiany w kierunku kultury hierarchii i rynku.
 Kształtowanie zmiany w kierunku kultury adhokracji i klanu.
 Aspekty organizacji diagnozowane przez psychologów: sieci komunikacyjne, stan pracy zespołowej, struktura
władzy, ocena roli związków zawodowych.
 Kwestionariusze do diagnozy stanu psychospołecznego organizacji. Składniki pojęcia stan psychospołeczny.
 Wypalenie zawodowe – diagnoza, przeciwdziałanie. Uzależnienia - diagnoza, przeciwdziałanie.
 Diagnoza klimatu organizacji. Diagnoza kultury organizacyjnej. Kwestionariusze.
 Profil klimatu i kultury organizacji. Omówienie wyników badania konkretnych organizacji.
 Diagnoza stylów przywództwa i stylów kierowania. Diagnoza zaangażowania organizacyjnego.
 Budowa programu zmiany kultury organizacyjnej. Kształtowanie zmiany w kierunku kultury hierarchii i rynku.
Kształtowanie zmiany w kierunku kultury adhokracji i klanu.
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Cameron K., Quinn R. (2003). Kultura organizacyjna: diagnoza i zmiana. Kraków: Oficyna ekonomiczna.
Katz, D., Kahn, R. (1981). Społeczna psychologia pracy. Warszawa: PWN.
Kożusznik, B. (2007). Zachowania człowieka w organizacji. PWE: Warszawa.
Robbins, S.P. (2001). Zasady zachowania w organizacji. Wydawnictwo Zysk i S-ka: Poznań.
Sikorski Cz. (2006). Kultura organizacyjna. Warszawa: C.H.Beck.
Budgol, M. (2007). Gry i zachowania nieetyczne w organizacji. Difin: Warszawa.
Sęk, H. (2009). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie (red.). PWN: Warszawa.
Crozier, M., Friedberg, E. (1982). Człowiek I system. Ograniczenia działania zespołowego. PWE: Warszawa.
Kostera, M. (2003). Antropologia organizacji. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa.
Zgorzelski, M. (2002). Hamburgery ze Świętej Krowy. Szkice o amerykańskiej teorii i praktyce zarządzania. Kraków: Oficyna ekonomiczna
dr Anita Pollak, mgr Agata Diec
127
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.2): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII WYCHOWAWCZO-KLINICZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY
SPECYFIKA DIAGNOZY I INTERWENCJI PSYCHOLOGICZNEJ W OKRESIE DZIECIŃSTWA
I ADOLESCENCJI
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
Egzamin
4
15
15
Egzamin
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
Nabywanie umiejętności łączenia danych diagnostycznych uzyskanych z różnych źródeł z wyborem rodzaju
interwencji. Umiejętności i kompetencje w stosowaniu metod pomocy psychologicznej dla osób i grup.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia





Specyfika diagnozy w odniesieniu do okresu dzieciństwa i adolescencji.
Podejścia diagnostyczne.
Struktura, etapy postępowania diagnostycznego.
Etyka postępowania diagnostycznego.
Rodzaje oddziaływań psychologicznych w okresie dzieciństwa i adolescencji (poradnictwo, pomoc, opieka,
terapia).
 Adresaci pomocy psychologicznej.
 Właściwe miejsca udzielania pomocy.
 Wskazania do pomocy i terapii.
Dołęga, Z. (red.). (2006). Diagnoza psychologiczna dzieci w wielu przedszkolnym. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
John – Borys, M. (red.) (1997). Wybrane metody diagnozowania i prognozowania rozwoju dzieci do lat 3. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Tyszkowa, M. (1981). Diagnoza psychologiczna dla celów wychowawczych. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Sęk, H., Brzezińska, A. (2008). Podstawy pomocy psychologicznej. W: Strelau, J, Doliński, D. (red.). Psychologia.
Gdańsk: GWP.
128
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.3): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII WYCHOWAWCZO-KLINICZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY
WYBRANE METODY I TECHNIKI DIAGNOZY I TERAPII
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
15
30
15
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
3
3
brak
Uzyskanie kompetencji w zakresie formułowania hipotez i wniosków diagnostycznych.
Ćwiczenie umiejętności prowadzenia rozmowy psychologicznej i wywiadu.
Znajomość specyficznych zaburzeń wychowawczo – klinicznych, pojawiających się na różnych etapach rozwoju
dziecka.
Dyskusja, studium przypadku, praca w podgrupach
Praca zaliczeniowa – studium przypadku
STUDIA STACJONARNE
Treści
kształcenia
 Podstawowe techniki diagnostyczne w pracy z dziećmi i młodzieżą – wywiad, ankieta, obserwacja, analiza dokumentów i wytworów.
 Diagnoza dojrzałości szkolnej. Co to jest dojrzałości szkolna? Kryteria dojrzałości szkolnej. Wybrane narzędzia badania dojrzałości szkolnej.
 Diagnoza dysleksji rozwojowej. Przyczyny dysleksji, typy dysleksji. Kryteria diagnostyczne dysleksji. Zasady
diagnozy dysleksji. Wybrane metody i techniki diagnozy dysleksji.
 Osiągnięcia i niepowodzenia szkolne. Diagnoza przystosowania do wymagań szkolnych.
 Ocena funkcjonowania intelektualnego dziecka. Norma intelektualna a upośledzenie. Dziecko z deficytami w
rozwoju poznawczym. Wybrane metody diagnozy rozwoju intelektualnego i poznawczego.
 Wybrane metody, narzędzia i techniki rozwoju emocjonalno –społecznego dziecka.
 Diagnoza zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży.
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
Zajęcia
 Podstawowe techniki diagnostyczne w pracy z dziećmi i młodzieżą – wywiad, ankieta, obserwacja, analiza dokumentów i wytworów.
 Diagnoza dojrzałości szkolnej. Co to jest dojrzałości szkolna? Kryteria dojrzałości szkolnej. Wybrane narzędzia badania dojrzałości szkolnej.
 Diagnoza dysleksji rozwojowej. Przyczyny dysleksji, typy dysleksji. Kryteria diagnostyczne dysleksji. Zasady
diagnozy dysleksji. Wybrane metody i techniki diagnozy dysleksji.
 Osiągnięcia i niepowodzenia szkolne. Diagnoza przystosowania do wymagań szkolnych.
 Ocena funkcjonowania intelektualnego dziecka. Norma intelektualna a upośledzenie. Dziecko z deficytami w
rozwoju poznawczym. Wybrane metody diagnozy rozwoju intelektualnego i poznawczego.
 Wybrane metody, narzędzia i techniki rozwoju emocjonalno –społecznego dziecka.
Dołęga, Z. (red.). (2006). Diagnoza psychologiczna dzieci w wielu przedszkolnym. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
John – Borys, M. (red.) (1997). Wybrane metody diagnozowania i prognozowania rozwoju dzieci do lat 3. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Tyszkowa, M. (1981). Diagnoza psychologiczna dla celów wychowawczych. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Jarosz, E. , Wysocka, E. (2006). Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania. Warszawa:
Wydawnictwo Akademic
Frydrychowicz, A., Koźniewska, E., Sobolewska, M., Zwierzyńska, E. (2004). Testy psychologiczne i pedagogiczne w poradnictwie. Przewodnik metodyczny. Warszawa: CMP PP.
Krasowicz-Kupis, G., Wiejak, K. (2006).
Skala inteligencji Wechslera dla dzieci (WISC-R) w praktyce psychologicznej. Warszawa: PWN. Sęk, H., Brzezińska, A. (2008). Podstawy pomocy psychologicznej. W: Strelau, J, Doliński, D. (red.). Psychologia. Gdańsk:
GWP.
Bogdanowicz M. (2006) Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie.
Nadrowska K., Marek E. (2010).Diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej. Karty pracy. Warszawa: WSiP.
Meinders – Lucking F., Loy S. (2009). Czy moje dziecko osiągnęło dojrzałość szkolną? Kielce: Jedność.
129
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.2): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
WPROWADZENIE DO PSYCHOTERAPII
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
15
egzamin
egzamin
4
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
30
15
brak
 Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu psychoterapii
 Znajomość założeń teoretycznych leżących u podstaw czterech głównych nurtów psychoterapeutycznych.
 Znajomość podstawowych technik psychoterapeutycznych oraz metod pracy stosowanych w ramach
poszczególnych nurtów.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Prezentacja podstawowych zagadnień z zakresu psychoterapii
‐ istota i zasadnicze cele psychoterapii
‐ rodzaje psychoterapii
‐ obszary praktycznych zastosowań psychoterapii
‐ etapy i elementy procesu terapeutycznego
‐ czynniki leczące w psychoterapii
 Prezentacja założeń teoretycznych, na których oparte są cztery podstawowe nurty psychoterapeutyczne:
‐ psychoanalityczny
‐ poznawczo-behawioralny
‐ humanistyczno – egzystencjalny
‐ interakcyjno – systemowy.
 Prezentacja podstawowych technik psychoterapeutycznych oraz metod pracy stosowanych w ramach poszczególnych nurtów.
Czabała J. Cz. (2006): Czynniki leczące w psychoterapii. PWN, Warszawa
Grzesiuk L. (2000)(red.): Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy. PWN, Warszawa
Grzesiuk L. (2005)(red.): Psychoterapia. Teoria. Wydawnictwo Eneteia, Warszawa
Prochaska J.O., Norcross J.C. (2006): Systemy psychoterapeutyczne. Analiza transteoretyczna. IPZ, Warszawa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zZajęcia
dr Renata Kleszcz-Szczyrba
130
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (2.3): DIAGNOSTYKA I INTERWENCJA W PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
ZASTOSOWANIE PSYCHOTERAPII W PRAKTYCE
IV
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
8
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
3
15
15
3
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
 Umiejętność korzystania z niektórych technik terapeutycznych.
 Znajomość uregulowań prawnych wykonywania zawodu psychoterapeuty ze szczególnym uwzględnieniem wymiaru etycznego
 Orientacja w możliwościach szkoleń podyplomowych w zakresie psychoterapii w Polsce oraz warunków uzyskiwania certyfikatów w Polskim Towarzystwie Psychologicznym i Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
 Prezentacja podstawowych technik psychoterapeutycznych oraz metod pracy stosowanych w ramach poszczególnych nurtów.
 Analiza studiów przypadku.
 Ćwiczenie praktycznych umiejętności w zakresie stosowania wybranych technik psychoterapeutycznych.
 Aspekty etyczno-prawne wykonywania zawodu psychoterapeuty.
 Prezentacja możliwości szkoleń podyplomowych w zakresie psychoterapii w Polsce.
Literatura
podstawowa
Grzesiuk L. (2005)(red.): Psychoterapia. Praktyka. Wydawnictwo Eneteia, Warszawa
Grzesiuk L. (2005)(red.): Psychoterapia. Badania i szkolenie. Wydawnictwo Eneteia, Warszawa
Prochaska J.O., Norcross J.C. (2006): Systemy psychoterapeutyczne. Analiza transteoretyczna. IPZ, Warszawa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Renata Kleszcz-Szczyrba
131
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
PRAKTYKA PO IV ROKU
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
IV
8
studia stacjonarne
Liczba
godzin
wykł
w tym:
sem
ćw
lab
2 tygodnie
2 tygodnie
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
3
3
brak
Ogólne cele praktyk:
 rozwijanie umiejętności wykorzystania wiedzy zdobytej na studiach;
 kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej;
 przygotowanie studenta do samodzielności i odpowiedzialności za powierzone mu zadania;
 stworzenie dogodnych warunków do aktywizacji zawodowej studenta na rynku pracy.
Studenci powinni we własnym zakresie poszukiwać instytucji, w której odbędą praktykę. Samodzielność studenta
pod tym względem uważana jest za istotny element realizacji jednego z podstawowych celów praktyki – rozpoczęcia samodzielnej aktywności zawodowej.
Miejsce praktyki: zgodne z jednym (z dwóch realizowanych przez studenta) profilem zawodowym.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Zaliczenie praktyki na podstawie następujących dokumentów:
 porozumienie o organizacji praktyki zawodowej;
 raport z przebiegu praktyki poświadczony przez opiekuna praktyki w zakładzie pracy oraz przez opiekuna
praktyki z Instytutu Psychologii;
Cele szczegółowe i obszar realizacji praktyk w ramach poszczególnych profili zawodowych realizowanych w
Instytucie Psychologii UŚ:
psychologiczna, psychoterapia, profilaktyka, szkolenia); jego roli w pracy zespołu diagnostyczno-terapeutyczne
go, uregulowań prawnych dotyczących kompetencji diagnostyczno-terapeutycznych psychologa w działaniach na
rzecz pacjenta zdekompensowanego psychicznie, ustawodawstwa obowiązującego wobec pacjentów psychiatrycznych, wiedzy na temat specyfiki procedur diagnostycznych stosowanych w odniesieniu do pacjentów psychiatrycznych; nabycie praktycznych umiejętności w zakresie diagnozowania pacjentów psychiatrycznych (diagnoza struktury osobowości za pomocą testów kwestionariuszowych, technik projekcyjnych i metody klinicznej
/wywiad i rozmowa/ u osób z zaburzeniami lękowymi, osobowości), pomocy osobom przebywającym na leczeniu odwykowym i korzystających z usług ośrodków pomocy społecznej.
- poradnie zdrowia psychicznego;
- dzienne i stacjonarne oddziały psychiatryczne;
- oddziały dzienne i poradnie leczenia uzależnień;
- ośrodki pomocy społecznej.
PSYCHOLOGIA SĄDOWA
psychologiczna, psychoterapia, profilaktyka, szkolenia); przebiegu procesu adaptacji do warunków izolacji, podstawowych oddziaływań psychokorekcyjnych i psychoterapeutycznych stosowanych wobec osób izolowanych;
udzielania pomocy psychologicznej osobom przygotowywanym do opuszczenia zakładu karnego jak również
poznanie problemów doświadczanych w trakcie pracy zawodowej psychologa sądowego; zdobycie praktycznych
umiejętności diagnozy sądowo – psychologicznej w sprawach karnych oraz cywilnych, poznanie wyzwań stawianych przed psychologami sądowymi. Zajęcia praktyczne przygotowują studentów do późniejszego diagnozowania psychologicznych problemów zarówno świadka jak i oskarżonego jak również do udzielenia pomocy psychologicznej osobie wykazującej trudności w adaptacji do warunków więziennych.
- zakłady karne i areszty śledcze;
- placówki psychologiczne przy komendach policji;
- ośrodki wychowawcze i zakłady poprawcze;
- ośrodki interwencji kryzysowej;
- ośrodki pomocy dziecku i rodzinie;
- policyjne izby dziecka.
Cele praktyk: wieloaspektowe poznanie przez studentów praktycznych zastosowań w obszarze psychologii
132
Prowadzący
zajęcia
pracy i organizacji odnoszących się do procedur, metod i narzędzi badawczych stosowanych w obszarze tej dyscypliny naukowej; umożliwienie studentom zdobycie pierwszych doświadczeń zawodowych oraz zapoznanie się z
potencjalnym przyszłym pracodawcą, w tym jego potrzebami i wymaganiami. Konfrontacja zdobytej wiedzy teoretycznej i dotychczasowych doświadczeń z wymaganiami rynku pracy umożliwić ma studentom określenie obszarów rozwoju własnych kompetencji zawodowych pozwalających im w przyszłości prowadzenie samodzielnej
pracy psychologicznej.
- współczesne organizacje realizujące projekty w ramach polityki personalnej, głownie w obszarze rekrutacji,
szkoleń i rozwoju pracowników,
- agencje pracy tymczasowej, agencje pośrednictwa pracy, agencje doradztwa personalnego, urzędy pracy, kluby
pracy oraz inne jednostki działające na rzecz rozwoju rynku pracy oraz aktywizacji zawodowej,
- placówki działające w obszarze doradztwa zawodowego,
- placówki szkoleniowe, edukacyjne realizujące programy związane z psychologią organizacji,
- pracownie psychologiczne realizujące badania osób wykonujących prace wymagające szczególnej sprawności
psychofizycznej.
Cel praktyk: zaznajomienie studentów ze specyfiką pracy psychologa praktyka w obszarze zdrowia i choroby,
przygotowanie studenta do pracy z osobami chorymi somatycznie (w zakresie diagnozy i terapii), przygotowanie
studenta do pracy z osobami zdrowymi (w zakresie promowania zdrowia), stworzenie możliwości poznania i
zastosowania różnych metod diagnostycznych i terapeutycznych wykorzystywanych przez psychologów zdrowia
umożliwienie uczestniczenia w zajęciach grupowych prowadzonych w danym ośrodku, stworzenie możliwości
zdobywania praktycznego doświadczenia w indywidualnym kontakcie z człowiekiem chorym lub zdrowym.
- szpitale, sanatoria, ośrodki leczenia uzależnień, hospicja;
- grupy wsparcia (dla osób chorych somatycznie i ich rodzin);
- instytucje i ośrodki zajmujące się opracowywaniem, wdrażaniem i ewaluacją programów promujących zdrowie
(np. wydziały zdrowia urzędów administracji lokalnej);
- instytucje i ośrodki, w których przeprowadzane są programy profilaktyczne, np. przedszkola, szkoły, zakłady
pracy itp.;
- instytucje i ośrodki realizujące programy szkoleniowe dla grup zawodowych np. lekarzy, pielęgniarek etc. w
zakresie rozwijania kompetencji osobistych, nauki radzenia sobie ze stresem czy przeciwdziałania wypaleniu
zawodowemu.
Cel praktyk: student uczestnicząc w codziennej pracy z dzieckiem (również niepełnosprawnym psychicznie
i/lub fizycznie), poznaje zasady organizacji pracy z dzieckiem – indywidualnej i grupowej, specyficzne metody
pracy wychowawczej i terapeutycznej (teoretycznie i na podstawie obserwacji), a w miarę nabywania kompetencji
również uczy się je adekwatnie stosować; Student w trakcie praktyk nabywa umiejętności wykorzystania wybranych narzędzi w diagnozie sytuacji wychowawczej i klinicznej dzieci i młodzieży, analizy i interpretacji uzyskanych wyników badań, trafnego doboru metod pracy wychowawczej i terapeutycznej oraz zaplanowania ich przebiegu ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych możliwości rozwojowych dziecka.
- poradnie psychologiczno – pedagogiczne;
- szpitale dziecięce;
- centra pomocy dziecku i rodzinie;
- świetlice terapeutyczne i socjoterapeutyczne;
- rodzinne ośrodki diagnostyczno – konsultacyjne przy Sądzie Rejonowym;
- ośrodki rehabilitacyjne i edukacyjne dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej;
- placówki kształcenia integracyjnego.
Koordynator Wydziałowy ds. Praktyk Psychologicznych – dr Joanna Mateusiak
Opiekunowie praktyk w ramach poszczególnych profili:
dr Justyna Trepka-Starosta – Psychologia Kliniczna Człowieka Dorosłego
dr Agnieszka Roszkowska – Psychologia Sądowa
dr Marta Stasiła-Sieradzka – Psychologia Pracy i Organizacji
dr Anita Gałuszka – Psychologia Zdrowia i Jakości Życia
dr Marianna Dąbrowska-Wnuk – Psychologia Wychowawczo-Kliniczna Dzieci i Młodzieży
133
VI. 9.
ROK V, SEMESTR DZIEWIĄTY
134
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
ZAAWANSOWANA ANALIZA DANYCH
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
Liczba
godzin
wykł
w tym:
sem
ćw
lab
15
15
15
15
Forma
zaliczenia
egzamin
egzamin
ECTS
3
3
kierunkowy
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Ugruntowanie podstawowych pojęć statystycznych; zapoznanie się ze strukturą procesu wnioskowania
statystycznego w ramach analizy danych empirycznych; zapoznanie się ze specyfiką analiz statystycznych wykorzystywanych w psychologii; zrozumienie literatury psychologicznej w aspekcie prezentowanych w niej statystycznych analiz rezultatów badawczych; projektowanie i samodzielne przeprowadzanie prostych analiz statystycznych oraz aktywne poszukiwanie rozwiązań z pomocą specjalistów; posługiwanie się pakietami programów statystycznych.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Ćwiczenia w pracowni komputerowej
Praca zaliczeniowa: test wiadomości i umiejętności. Egzamin: przeprowadzenie analiz statystycznych
przy pomocy pakietu Statistica.
 Powtórzenie treści zrealizowanych w poprzednim semestrze (badanie normalności rozkładów
zmiennych mierzalnych, testy parametryczne dla dwóch średnich, analiza wariancji ANOVA, podstawy korelacji i regresji)
 Testy nieparametryczne dla dwóch i wielu zmiennych
 Tabele wielodzielcze
 Analiza składowych głównych
Literatura
podstawowa
Stanisz,A. (2006) Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL, Kraków StatSoft
Literatura
uzupełniająca
Kot, S.M., Jakubowski J., Sokołowski, A., Statystyka, Diffin 2007.
Sobczyk, M. (2007). Statystyka, wyd. 5 uzupełnione. Warszawa: PWN.
Prowadzący
zajęcia
Ćwiczenia – dr Paweł Błaszczyk, dr Adrian Bruckner, dr Maria Górnioczek, dr Agnieszka Kulawik, mgr Marta
Nowakowska, mgr Paweł Płonka, mgr Anna Wojciechowska
135
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F9A
TERAPIA SYSTEMOWA
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
Liczba w tym:
godzin wykł.
x 60
30
x 30
15
sem.
ćw.
30
15
lab.
zaliczenie/egzamin
ECTS
egzamin
egzamin
5
5
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
brak
Dostarczenie studentom wiedzy na temat systemowego kontekstu zaburzeń psychicznych oraz założeń, na których opierają się przedstawiciele szkół terapeutycznych pracujących z rodzinami. Wykształcenie umiejętności
dostrzegania i rozumienia kontekstu rodzinnego w zaburzeniach odżywiania, nastroju i psychotycznych.
Zajęcia zostaną zrealizowane w formie teoretycznej i warsztatowej (praca w grupach, aranżacja sytuacji symulowanych i ich omówienie).
Egzamin testowy
Praca zaliczeniowa (sporządzenie genogramu w oparciu o dane zebrane drogą wywiadu)
STUDIA STACJONARNE
Wykład
 Zajęcia wprowadzające. Problematyka i formuły zajęć. Przedstawienie literatury podstawowej i uzupełniającej.
Nakreślenie wymogów koniecznych do zaliczenia przedmiotu.
 Teoretyczne wprowadzenie do ogólnej teorii systemów. Systemy otwarte i zamknięte. Charakterystyka i właściwości systemów otwartych.
 Rodzina jako system.
 Fazy życia rodzinnego.
 Teoria systemów rodzinnych M. Bowena /procesy emocjonalne w rodzinie/.
 Koncepcja ukrytych lojalności w rodzinie.
 Mity rodzinne.
 Koncepcja delegacji rodzinnych.
 Podejście strukturalne w terapii rodzin
 Podejście komunikacyjne w terapii rodzin
 Podejście strategiczne w terapii rodzin.
 Terapia rodziny w modelu mediolańskim.
 Terapia z udziałem zespołu reflektującego – podejście narracyjne.
 Zasady prowadzenia wywiadu z rodziną i sporządzania genogramu.
 Wykład podsumowujący.
Ćwiczenia
 Strategie i techniki terapeutyczne stosowane przez terapeutów rodzinnych (3 jednostki)
 Objawy psychosomatyczne i nerwicowe jako wyraz nieprawidłowej komunikacji i struktury
 Wiedza na temat rodzinnych uwarunkowań zaburzeń odżywiania a terapia anoreksji i bulimii.
 Podejście systemowe w terapii depresji.
 Rodzina a symptomatologia psychotyczna.
 Ćwiczenie umiejętności w prowadzeniu wywiadu z rodziną (3 jednostki)
 Ćwiczenie umiejętności sporządzania genogramu (2 jednostki)
 Ćwiczenia w zakresie interpretacji genogramu. (3 jednostki)
Wykład
 Teoretyczne wprowadzenie do ogólnej teorii systemów. Systemy otwarte i zamknięte. Charakterystyka i właściwości systemów otwartych. Rodzina jako system. Fazy życia rodzinnego.
 Procesy emocjonalne w rodzinie, lojalność, mity rodzinne oraz delegacje rodzinne.
 Podejście strukturalne, komunikacyjne i strategiczne w terapii rodzin
 Terapia rodziny w modelu mediolańskim.
 Terapia z udziałem zespołu reflektującego – podejście narracyjne.
 Zasady prowadzenia wywiadu z rodziną i sporządzania genogramu.
 Wykład podsumowujący
Ćwiczenia
 Strategie i techniki terapeutyczne stosowane przez terapeutów rodzinnych
 Objawy psychosomatyczne i nerwicowe jako wyraz nieprawidłowej komunikacji i struktury
 Wiedza na temat rodzinnych uwarunkowań zaburzeń odżywiania a terapia anoreksji i bulimii.
 Podejście systemowe w terapii depresji.
136
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Rodzina a symptomatologia psychotyczna.
 Ćwiczenie umiejętności w prowadzeniu wywiadu z rodziną
 Ćwiczenie umiejętności sporządzania genogramu
 Ćwiczenia w zakresie interpretacji genogramu.
Barbaro B. (red.) „Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1999.
Cecchin G. „Mediolańska szkoła terapii rodzin. Wybór prac”, Collegium Medicum UJ, Kraków 1995.
Goldenberg H, Goldenberg I. „terapia rodzin” Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2006..
Weeks G.R. L’Abate L. “Paradoks w psychoterapii”, GWP, Gdańsk, 2000.
Barbaro B. (red.) “Schizofrenia w rodzinie”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1999.
Bandler R., Grinder J. Satir V. „Zmieniamy się wraz z rodzinami“, GWP, Gdańsk, 1999.
Deissler K.G. „Terapia systemowa jako dialog. Odkrywanie samego siebie?”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1999.
Grzesiuk L. (red.) „Psychoterapia”, PWN, Warszawa,1994.
Górniak L., Józefik B. (red.) „Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin”, Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Kraków, 2003.
Jablow M. „Na bakier z jedzeniem”, GWP, Gdańsk, 1993.
Ludewig K. „Terapia systemowa. Podstawy teoretyczne i praktyka”, GWP, Gdańsk, 1995.
Namysłowska I. „Terapia Rodzin”, Springer PWN, Warszawa, 1997.
Pohorecka A. (red.) „Rodzina w terapii”, IPiN, Warszawa, 1992, str. 221-232.
Satir V. „Rodzina. Tu powstaje człowiek”, GWP, Gdańsk, 2000.
Satir V. „Terapia rodziny”, GWP, Gdańsk, 2000.
Stierlin H. i inni „Pierwszy wywiad z rodziną“, GWP, Gdańsk, 1999.
Zubrzycka E. „Narzeczeństwo, małżeństwo, rodzina, rozwód?”, GWP, Gdańsk, 1993.
dr Joanna Mateusiak
137
Wydział
Lp.
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F9A
SEKSUALNOŚĆ CZŁOWIEKA W CIĄGU ŻYCIA
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
Liczba
godzin
60
30
wykł
30
15
w tym:
sem
ćw
30
15
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
egzamin
egzamin
5
5
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Zajęcia poświęcone są analizie wybranych zagadnień seksuologicznych problemom związanym z profilaktyką i
leczeniem zaburzeń seksualnych. Uczestnictwo w zajęciach pozwoli: zdobyć wiedzę umożliwiającą rozpoznawanie objawów poszczególnych zaburzeń seksualnych oraz elementarną wiedzę dotyczącą postulowanych oddziaływań psychoprofilaktycznych
Zajęcia prowadzone są w formie wykładów i ćwiczeń. Przedstawione zostaną: podstawy teoretyczne wybranych
zaburzeń formy, przyczyny i uwarunkowania zaburzonego zachowania jednostki. Pokazanie mechanizmów powstawania zaburzeń, zakresu leczenia i pomocy psychologicznej. Analiza przypadków.
Pomoce dydaktyczne: prezentacje multimedialne, foliogramy
Zaliczenie ćwiczeń- praca zaliczeniowa
Zaliczenie wykładu: egzamin ustny
STUDIA STACJONARNE
Wykład i ćwiczenia
Treści
kształcenia













Erotyzm i seksualizm. Norma i patologia w seksuologii.
Seks w różnych kulturach świata.
Psychospołeczne uwarunkowania rozwoju erotycznego. Fazy rozwoju seksualnego.
Zewnetrzne przejawy rozwoju seksualnego i erotycznego dzieci młodzieży
Nieprawidłowości zachowań seksualnych dzieci i młodzieży.
Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych. Zaburzenia seksualne wiążące się z bólem
Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych. Zaburzenia identyfikacji płciowej.
Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych. Zaburzenia preferencji seksualnych.
Zaburzenia relacji partnerskich
Syndrom dziecka wykorzystanego seksualnie - definicje
Niektóre typy przestępstw seksualnych-kazirodztwo, zgwałcenie, prostytucja
Wychowanie i uświadomienie seksualne
Andro i menopauza.
Wykład i ćwiczenia








Erotyzm i seksualizm. Norma i patologia w seksuologii.
Seks w różnych kulturach świata.
Psychospołeczne uwarunkowania rozwoju erotycznego. Fazy rozwoju seksualnego.
Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych. Zaburzenia seksualne wiążące się z bólem
Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych. Zaburzenia identyfikacji płciowej.
Obraz kliniczny zaburzeń seksualnych. Zaburzenia preferencji seksualnych.
Syndrom dziecka wykorzystanego seksualnie - definicje
Niektóre typy przestępstw seksualnych-kazirodztwo, zgwałcenie, prostytucja
 Wychowanie i uświadomienie seksualne
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Starowicz L.(2000) Seksuologia sądowa
Starowicz L (2000b) Seks w jesieni życia.
Imieliński K (red.) (1990)Seksuologia
Imieliński K (1999) Zarys seksiatrii i seksuologii
Beisert M.(2006) Seksualność człowieka w ciągu życia
Izdebski Z (1992) Seksualizm dzieci i młodzieży.
Obuchowski, Jaczewska (1982) Rozwój erotyczny
Sajkowska M. (red) Wykorzystywanie seksualne dzieci. Teoria badania praktyka
Carson R, Minecka S (2002) Psychologia zaburzeń.
Popielarska M (2000) Psychiatria wieku rozwojowego
Skrzypulec V. (red) Wstęp do seksuologii.
Dr Agnieszka Roszkowska, dr Justyna Trepka - Starosta
138
Wydział
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
IV
8
studia stacjonarne
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F9A
PODSTAWY TERAPII POZNAWCZO-BEHAWIORALNEJ
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem.
ćw.
lab.
x
60
30
30
zaliczenie
x
30
15
15
zaliczenie
ECTS
5
5
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
 Dostarczenie wiedzy na temat terapii poznawczo-behawioralnej.
 Wskazanie sposobów stosowania teorii poznawczo-behawioralnych w praktycznej pracy z pacjentem oraz nabycie umiejętności ustalenia wskazań i przeciwwskazań do stosowania tego rodzaju psychoterapii.
 Zapoznanie z modelami poznawczo-behawioralnymi w wybranych zaburzeniach
 Zapoznanie i przećwiczenie wybranych technik poznawczo-behawioralnych
 Praktyczne zapoznanie się z podstawowymi technikami przydatnymi w pracy terapeutycznej
Elementy warsztatu, prelekcje, dyskusje, prezentacje przypadków
Kolokwium
STUDIA STACJONARNE
Wykłady















Wprowadzenie do terapii poznawczo-behawioralnej
Podstawowe założenia terapii poznawczo-behawioralnej
Neuropsychologiczne aspekty terapii poznawczo-behawioralnej
Racjonalna terapia zachowania – podstawy teoretyczne
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – zaburzenia afektywne
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – lęk paniczny
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – fobie i hipochondria
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – zaburzenia obsesyjno-kompulsywne
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – zaburzenia odżywiania
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – psychozy
Modele wybranych zaburzeń psychicznych – uzależnienia
Terapia poznawczo-behawioralna w chorobach somatycznych
Przegląd badań empirycznych dotyczących terapii poznawczo-behawioralnej
Badania nad skutecznością psychoterapii
Podsumowanie zajęć, zaliczenie
Ćwiczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
 Model ABC emocji wg A. Ellisa
 Zniekształcenie poznawcze
 Zdrowa semantyka
 Wywiad w terapii poznawczo-behawioralnej
 Proces diagnozowania
 Budowanie konceptualizacji w terapii poznawczo-behawioralnej
 Identyfikowanie i weryfikowanie negatywnych automatycznych myśli
 Weryfikowanie negatywnych automatycznych myśli
 Podstawowe techniki pracy poznawczo-behawioralnej
 Racjonalna samoanaliza
 Praca z wyobraźnią
 Praca z oporem
 Opisy przypadków, ćwiczenia praktyczne
 Opisy przypadków, ćwiczenia praktyczne umiejętności
 Podsumowanie zajęć, dyskusja, zaliczenie
Wykłady
 Podstawowe założenia terapii poznawczo-behawioralnej
 Racjonalna terapia zachowania – podstawy teoretyczne
 Modele wybranych zaburzeń psychicznych – zaburzenia afektywne
 Modele wybranych zaburzeń psychicznych – zaburzenia lękowe
 Modele wybranych zaburzeń psychicznych – zaburzenia odżywiania
 Modele wybranych zaburzeń psychicznych – uzależnienia
 Terapia poznawczo-behawioralna w chorobach somatycznych
139
 Podsumowanie zajęć, zaliczenie
Ćwiczenia
 Model ABC emocji wg A. Ellisa i zniekształcenia poznawcze
 Sformułowanie przypadku w terapii poznawczo-behawioralnej
 Identyfikowanie negatywnych automatycznych myśli
 Weryfikowanie negatywnych automatycznych myśli
 Wybrane techniki pracy poznawczo-behawioralnej
 Racjonalna samoanaliza i praca z wyobraźnią
 Opisy przypadków, ćwiczenia praktyczne
 podsumowanie zajęć, dyskusja, zaliczenie
Literatura
podstawowa
Leahy, R. L. (2008). Techniki terapii poznawczej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Maultsby, M. (2008). Racjonalna Terapia Zachowania. Żnin: Wydawnictwo Dominika Księskiego „Wulkan”..
Padesky, C. i Greenberger, D. (2004). Umysł ponad nastrojem. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Literatura
uzupełniająca
Bennett-Levy, Butler, G., Fennell, M., Hackmann, A., Mueller, M. i Westbrook, D. (2005). Oksfordzki podręcznik
eksperymentów behawioralnych w terapii poznawczej. Gdynia: Alliance Press
Clark, D. M. i Fairburn, C. G. (2006). Terapia poznawczo-behawioralna. Badania naukowe i praktyka kliniczna. Gdynia:
Alliance Press
Ellis, A. (1999). Terapia krótkoterminowa. Gdańsk: GWP.
Prowadzący
zajęcia
dr Ewa Wojtyna
140
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F9B
PSYCHOLOGIA ŚLEDCZA
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
Liczba
godzin
w tym:
wykł
sem
30
30
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Przedmiot ma umożliwić studentom poznanie najnowszych trendów w zakresie stosowania osiągnięć psychologii na potrzeby
prowadzenia czynności operacyjnych przez organy podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Zaprezentowane treści przybliżą funkcjonowanie człowieka z wykształceniem psychologicznym we wspomnianych wyżej służbach, zakres jego obowiązków, zadań i oczekiwań względem niego. Omawiane tematy stanowią doskonałe uzupełnienie psychologii sądowej.
Ćwiczenia, konwersatoria, multimedialne prezentacje, eksperymenty symulacyjne, gry operacyjne, analiza przypadków, analiza materiałów aktowych i analitycznych, projekcje filmowe.
Forma i warunki
zaliczenia
Kolokwium, Praca Zaliczeniowa.
STUDIA STACJONARNE ORAZ STUDIA NIESTACJONARNE
Treści
kształcenia
 Historia, możliwości i cele psychologii śledczej – miejsce psychologii śledczej w horyzoncie problemowym psychologii sądowej. Główne kierunki badań i najważniejsze osiągnięcia.
 Podstawy kryminalistyki – analiza kontekstu psychologicznego śladów materialnych, psychologiczno
– kryminalistyczna rekonstrukcja zdarzenia.
 Negocjacje policyjne – główne zadania negocjatora, proces negocjacji, jako szczególny przykład komunikacji interpersonalnej, techniki negocjacyjne i uwarunkowania ich stosowania.
 Metody i techniki przesłuchań – przesłuchanie metodami klasycznymi, przesłuchanie pracowników
metodą BAI, przesłuchanie podejrzanego metodą FBI.
 Psychologiczne funkcjonowanie przestępców wielokrotnych – historyczne sylwetki sprawców przestępstw wielokrotnych, geneza ich asocjalności, psychologiczne mechanizmy funkcjonowania w kontekście doświadczeń życiowych.
 Profilowanie psychologiczne nieznanych sprawców przestępstw – profilowanie metodą FBI, kontekst kulturowy, jako istotna zmienna różnicująca w procesie profilowania psychologicznego, metodologiczne aspekty profilowania psychologicznego.
 Przestępczość zorganizowana, jako przedmiot analizy psychologicznej – formowanie się grupy przestępczej,
jako przedmiot analizy psychologicznej, funkcjonowanie procesów grupowych i ich wpływ na skuteczność organizacji.
 Psychologia terroryzmu – psychologiczno społeczne warunki sprzyjające powstawaniu klimatu terrorystycznego, proces dekompozycji grupy terrorystycznej, jako pole działalności psychologicznej, praca z ofiarami i rodzinami ofiar zamachów terrorystycznych.
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Piotrowicz D. (2010). Negocjacje kryzysowe i policyjne. Warszawa
Gradoń, K. (2010). Zaójstwo wielokrotne. Warszawa: LEX
Majchrzyk, Z. (2008). Zabójczynie i zabójcy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego.
Pasko – Porys, W. (2008). Przesłuchanie i wywiad. Warszawa: Oficyna Naukowa
Bolechów, B. (2010). Terroryzm. Warszawa: PWN
Gołębiewski J. (2008). Profilowanie kryminalne. Warszawa: LOGOS
Turey B. (2011). Criminal Profiling, Fourth Edition: An Introduction to Behavioral Evidence Analysis. New York: Academic Press
Hołyst B. (2010). Kryminalistyka. Warszawa: LexisNexis
Liedel K. (2010). Zarządzanie informacje w walce z terroryzmem. Warszawa: Wydawnictwo TRIO
Kratz H-J. (2010). Mobbing rozpoznawanie i reagowanie, zapobieganie.
Richards J. (1999). Psychology of Intelligence Analysis. Langley: CIA
Kocisis R. (2006). Criminal Profiling. New Jersey: Humana Press
Gierowski J. (2002). Zabójcy i ich ofiary. Kraków: IES
Horgan J. (2008). Psychologia terroryzmu. Warszawa: PWN
Di Maio V. (2001). Forensic Pathology. New York: CRC Press
mgr Maciej Bożek
141
Wydział
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F 9B
PSYCHOLOGICZNA PRACA Z FILMEM
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem.
ćw.
lab.
x
30
30
zaliczenie
x
30
30
zaliczenie
ECTS
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Brak
Założenie i cele
przedmiotu
Materiały audiowizualne, a w tym filmy, są niezwykle cennymi narzędziami znajdującymi szerokie zastosowanie w
naukach społeczny. Już w 1970 roku prof. E. Franus na łamach „Przeglądu Psychologicznego” podkreślał znaczenie roli filmu jako narzędzia psychologicznego. Film znajduje zastosowane jako środek analizy naukowej oraz jako
środek dydaktyczny – zarówno w nauczaniu psychologii, jak i popularyzacji wiedzy psychologicznej. Proponowane
zajęcia mają na celu analizę wybranych filmów pod kątem psychologicznym, przedstawienie przykładów zagadnień
psychologicznych z odwołaniem się do kinematografii oraz naukę odnajdywania takich zagadnień i koncepcji w
filmie. Głównym założeniem jest nauka analizy filmu i jego wykorzystania w warsztacie pracy psychologa. Celem
dodatkowym jest zainspirowanie studentów do dalszych poszukiwań badawczych.
dyskusje, analiza przypadków, materiały audio-wizualne
nie)
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Aktywność oraz do wyboru: przygotowanie projektu warsztatu w oparciu o konkretny film (filmy) lub analiza
konkretnego filmu (filmów) pod kątem psychologicznym według wymogów prowadzących
Zajęcia będą prowadzone w formie zblokowanej. Każda jednostka dydaktyczna obejmie trzy godziny zegarowe.
Taka forma jest niezbędna ze względu na prezentowane treści i założone cele dydaktyczne.
 Zagadnienia wprowadzające: Edukacja filmowa. Film jako narzędzie psychologiczne (wypracowanie obszaru
zastosowań). Metody audiowizualne a ich wykorzystanie w naukach społecznych.
 Jak interpretować materiał filmowy pod kątem psychologicznym.
 Film jako współczesna metoda aktywizacyjno-szkoleniowa stosowana w pracy z przedsiębiorcą.
 Film w pracy z dziećmi i młodzieżą. Wartość edukacyjno-terapeutyczna.
 Film jako „autoterapia” dla mas. Analiza kryzysów rozwojowych, problemów w relacjach, konfliktów rodzinnych, a materiał filmowy.
 Film jako lustro przemian społecznych. Pętla sprzężeń zwrotnych społeczeństwo-media-społeczeństwo.
 Człowiek w grupie. Analiza problemu przywództwa i dynamiki procesów grupowych z wykorzystaniem materiałów filmowych.
Bałutowski D. (2010). Jak oglądać filmy z młodzieżą. Film fabularny w psychoedukacji, terapii, profilaktyce. Warszawa:
Fraszka Edukacyjna.
Crisp R.J., Turner R.N. (2009). Psychologia społeczna. Warszawa: PWN.
McGowan T. (2008). Realne spojrzenie: teoria filmu po Lacanie. Warszawa: WKP.
Rose G. (2010). Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością. W-wa: PWN.
Silberman M. (2006). Metody aktywizujące w szkoleniach. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Banks M. (2009). Materiały wizualne w badaniach jakościowych. Warszawa: PWN.
Brown R. (2006). Procesy grupowe: dynamika wewnątrzgrupowa i międzygrupowa. Gdańsk: GWP.
Ciszewska E., Saryusz-Wolska M. (2007) (red.) Kino najnowsze : dialog ze współczesnością. Kraków: Rabid.
Helman A. (2008). Podstawy wiedzy o filmie. Gdańsk: GWO.
Helman A. (2000). 100 arcydzieł kina. Kraków: Rabid.
Korsak Z. (2004). Kultura filmowa - edukacja filmowa : koncepcje, badania, uwarunkowania. Włocławek: WSHE.
Mikucki P. (2004). Między filmem i rzeczywistością : (forma filmowa jako narzędzie poznania). Łódź: PWSFTiT.
Oyster C. (2002). Grupy. Poznań: Zysk i S-ka.
Paszylk B. (2010). Słownik gatunków i zjawisk filmowych. Warszawa: PWN.
mgr Michał Brol, mgr Agnieszka Skorupa
142
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F9B
CZŁOWIEK WOBEC ŚRODOWISKA. ELEMENTY PSYCHOLOGII ŚRODOWISKOWEJ
V
Liczba w tym:
zaliczenie/egzamin
godzin wykł. sem.
9
ćw.
lab.
studia stacjonarne
x
30
30
zaliczenie
x
30
15
zaliczenie
ECTS
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Zainteresowanie tematyką przedmiotu
Przedmiot ukierunkowany jest na odkrywanie różnorodnych kontekstów relacji człowieka z jego środowiskiem.
Zaznajomienie z koncepcjami poznawczego odzwierciedlania i orientowania się w otoczeniu, emocjonalnego
reagowania w kontakcie ze środowiskiem, na tle ich psychologicznych i biologicznych uwarunkowań, ma służyć
jako wprowadzenie do analizy swoiście pojmowanego „miejsca” życia człowieka. Zachowania związane z kształtowaniem „miejsca” oraz jego elementów
warsztat, projektowanie metod badawczych (postawy proekologiczne); możliwa praca warsztatowa w warunkach
naturalnych; praca z amatorskim zapisem filmowym dotyczącym „miejsca”, kolaż, budowanie afektywnej mapy
miasta
Forma i warunki
zaliczenia
Praca semestralna, obecność i aktywność
Treści
kształcenia
(z uwzględnieniem
 Psychologia środowiskowa jako interdyscyplinarna nauka o człowieku w jego środowisku. Warsztat badawczy
psychologa środowiskowego.
 Poznawcze ujmowanie środowiska (ekologiczne koncepcje percepcji; mapy mentalne i afektywne)
 Preferencje środowiskowe, ewolucyjnie ukształtowane ustosunkowania wobec elementów środowiska;
 Terytorializm – terytorium – prywatność.
 Postawy (pro)ekologiczne, ekologia a tożsamość człowieka.
 Zachowanie a temperatura, oświetlenie, zanieczyszczenia, zagęszczenie.
 Człowiek w ekstremalnych warunkach środowiskowych 1 (warunki polarne, skrajne temperatury).
 Człowiek w ekstremalnych warunkach środowiskowych 2 (wyprawy wysokogórskie, samotne wyprawy morskie etc.).
 Miasto jako przedmiot analiz socjologicznych i psychologicznych;
 Planowanie przestrzenne, język wzorców.
 Specyficzne przestrzenie publiczne: muzea, ogrody miejsce, szpitale, urzędy, biura, uniwersytet.
 Przestrzeń a stymulowanie aktywności społecznej. Promocja przestrzeni miejskiej i przyrodniczej.
 Kreowanie wnętrz, wzornictwo emocjonalne, meble projektowane dla celów wspierania rozwoju dziecka.
 Psychologia turystyki.
 Podsumowanie zajęć, prezentacja prac zaliczeniowych.
Bańka, A. (2002). Społeczna psychologia środowiskowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Gracza J., Sankowski T. (2004). Psychologia w rekreacji i turystyce. Poznań: Wydawnictwo AWF.
Literatura
podstawowa
Lewicka, M., Bańka, A. (2008). Psychologia środowiskowa. [W:] Strelau, J., Doliński, D. (red.) Psychologia – podręcznik akademicki. Gdańsk: GWP. Tom 2, s. 498 – 544.
P.A. Bell, Th.C. Greene, J.D. Fisher, A. Baum (2004). Psychologia środowiskowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Winiarski R., Zdebski J. (2008). Psychologia turystyki. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Literatura
uzupełniająca
Kulik, R. (2001). Jak kształtować postawy proekologiczne. Trening grupowy w edukacji ekologicznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Eliasz, A. (1993). Psychologia ekologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Hartmann, P., Apaolaza – Ibanez, V. (2010). Beyond savanna: An evolutionary and environmental psychology approach to
behavioral effects of nature scenery in green advertising. Journal of Environmental Psychology, 30, 119 – 128.
Hauziński, A., Bańka, A. (2002). Regiony mentalne w mapach poznawczych środowiska zamieszkania. Czasopismo
Psychologiczne, 8, 2, 163 – 176.
Klockner, Ch., Blobaum, A. (2010). A comprehensive action determination model: Toward a broader understanding of
ecological behavior using the example of travel mode choice. Journal of Environmental Psychology, 30, 574 – 586.
Lewicka, M. (2008). Place attachment, place identity, and place memory: restoring the forgotten city past. Journal of
Environmental Psychology, 28, 209 – 231.
Lewicka, M. (2011). Place attachment: How far have we come in the last 40 years? Journal of Environmental Psychology, 31, 207 –
230.
Milfont, T., Duckitt, J. (2010). The environmental attitudes inventory: A valid and reliable method to assess the structure of
environmental attitudes. Journal of Environmental Psychology, 30, 84 – 94.
Raymond, Ch., Brown, G., Weber D. (2010). The measurement of place attachment: personal, community, and
environmental connections. Journal of Environmental Psychology, 30, 422 – 434.
Scannell, L. Gifford, R. (2010). Defining place attachment: A tripartite organizing framework. Journal of Environmental
Psychology, 30, 1 – 10.
Prowadzący
zajęcia
mgr Marcin Moroń
143
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
FAKULTET F9B
CHORE DZIECKO CZY CHORA RODZINA? PUŁAPKI DIAGNOSTYCZNE
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
Liczba
godzin
30
30
wykł
w tym:
sem
ćw
30
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
2
2
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Nabycie wiedzy umożliwiającej w przyszłości postawienie trafnej diagnozy oraz umiejętności, przydatnych w pracy diagnostycznej i terapeutycznej z dzieckiem i z jego rodziną. Rozwijanie podstawowych kompetencji diagnostycznych
Forma i warunki
zaliczenia
Dyskusja. Analiza przypadków. Prezentacja narzędzi służących badaniu dziecka i systemu rodzinnego. Analiza spotkań z
rodzinami. Prezentacja technik terapeutycznych przydatnych w pracy z rodziną z problemem psychosomatycznym.
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
Kolokwium zaliczeniowe (test jednokrotnego wyboru).
 Choroba a brak choroby (definicje zdrowia i choroby – co wzbudza kontrowersje?).
 Techniki diagnostyczne w pracy z dzieckiem z objawami somatycznymi na różnych etapach jego rozwoju.
 „Objawy nawracające” i „objawy krążące wieloukładowo” – trudności diagnostyczne. Model biomedyczny –
czy naprawdę należy do przeszłości?.
 Kogo należy leczyć? Członek rodziny delegowany do leczenia – czynniki wpływające na decyzję.
 Wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie dziecka i jego rodziny.
 Zmiany w systemie rodzinnym: związane z pojawieniem się choroby czy też poprzedzające wystąpienie objawu?
 Rola objawu w oparciu o koncepcje systemowe.
 Dziecko z problemami neurologicznymi i zaburzeniami pseudoneurologicznymi.
 Dziecko z problemami gastrologicznymi.
 Choroby kardiologiczne i objawy imitujące schorzenia kardiologiczne.
 Choroby alergiczne i dermatologiczne – komponenta psychologiczna a specyfika objawu.
 Techniki terapeutyczne w pracy z dzieckiem i z jego rodziną.
 Stosowanie się do zaleceń a oczekiwania rodziców.
 Praca w wielospecjalistycznych teamach – fikcja czy rzeczywistość?
 Ziółkowska, B. (2010), Dziecko chore w domu, w szkole i u lekarza. Gdańsk: GWP.
 Morrison, J. (2002), Kiedy objawy psychiczne maskują choroby ciała. Gdańsk: GWP.
 Wolańczyk, T., Komender, J. (red.) (2005), Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa:
Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
 Kendall, P., C. (2004), Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.
 Schier, K. (red.) (2009), Zapisane w ciele: związek ciało – psychika u dzieci i rodziców. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Warszawa: Wydawnictwo
Emu.
 Luban-Plozza, B., Poldinger, W., Kroger, F., Wasilewski, B. (1995), Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Cytowska, B, Winczura, B, Stawarski, A. (red.) (2008), Dzieci chore, niepełnosprawne i z utrudnieniami w rozwoju. Kraków: Impuls.
Satir, V. (2002), Rodzina. Tu powstaje człowiek. Gdańsk: GWP.
Plopa, M. (2008), Psychologia rodziny. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Kirenko, J., Byra, S. (2008), Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Pawlaczyk, B. (2005). Zarys pediatrii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Chapman, A., H. (1973), Leczenie zaburzeń emocjonalnych. Warszawa: PZWL.
Jędrzejczak, J., Owczarek, K. (2005), Psychogenne napady rzekomopadaczkowe. Warszawa: Fundacja Epileptologii.
Łazowski, J. (red.) (1985), Problemy psychosomatyczne w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Warszawa:
PZWL.
dr Agnieszka Pasztak
144
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (3.1): PROMOCJA – PROFILAKTYKA – KOREKCJA
W PSYCHOLOGII KLINICZNEJ CZŁOWIEKA DOROSLEGO
PODSTAWY I MOEDELE PSYCHOTERAPII
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
30
30
4
4
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
zaliczenie
zaliczenie
brak
 Poznanie wybranych założeń teoretycznych dotyczących pracy terapeutycznej z indywidualnym pacjentem.
Umiejętność oszacowania możliwości udzielenia pomocy terapeutycznej (wskazania i przeciwwskazania dla terapii).
 Analiza kierunków pracy terapeutycznej i technik w pracy z indywidualnym pacjentem. Przećwiczenie podstawowych umiejętności potrzebnych do pracy nad konkretnymi problemami w przebiegu terapii.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
 Relacja terapeuta-pacjent - budowanie kontaktu z pacjentem w terapii indywidualnej. Wstępna diagnoza pacjenta dla potrzeb terapii (diagnoza źródła i rodzaju zaburzeń, diagnoza motywacji pacjenta do podjęcia terapii). Zawarcie kontraktu terapeutycznego.
 Budowanie dialogu terapeutycznego w świetle koncepcji różnych szkół terapeutycznych
 Podstawowe nurty i szkoły psychoterapeutyczne (terapia humanistyczno-egzystencjalna, terapia Gestalt, krótkoterminowa terapia strategiczna wg przedstawicieli szkoły z Palo Alto, terapia strategiczna M. Ericksona, terapia poznawczo-behawioralna, terapia psychodynamiczna).
 Założenia i cele terapii. Ogólna charakterystyka pracy terapeuty w ujęciu różnych szkół terapeutycznych.
 Podstawowe techniki w pracy terapeutycznej w pracy z klientem indywidualnym - analiza wybranych technik
pracy. Korekcja zaburzeń.
Grzesiuk, L., (red.) 2005). Psychoterapia: Teoria. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA.
Grzesiuk, L., (red.) (2006). Psychoterapia: Badania i szkolenie. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury
ENETEIA.
Grzesiuk, L., (red.) (2006). Psychoterapia: Praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA.
Haley J. (1995). Niezwykła terapia. Techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk.
Kokoszka A. (1993). Podstawowe pojęcia psychoanalitycznej psychoterapii. (W:) A. Kokoszka, P. Drozdowski
(red.), Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków. Akademia Medyczna, 77-85.
Sills Ch., Fisch S., Lapworth P., (1999). Pomoc psychologiczna w ujciu Gestalt. Warszawa. Instytut Psychologii
Zdrowia, PTP.
Tryjarska B. (1991). Terapia strategiczna. Podstawowe założenia i techniki terapeutyczne. (W:) M. Lis-Turlejska
(red.) Nowe zjawiska w psychoterapii. Agencja Wyd. J. Santorski a. Co. Warszawa, s. 104-113.
dr hab. Hanna Przybyła-Basista, mgr Kasper Czech
145
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII KLINICZNEJ CZŁOWIEKA DOROSLEGO
POMOC PSYCHOLOGICZNA MAŁŻEŃSKA I RODZINNA
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
 Poznanie wybranych założeń teoretycznych dotyczących pracy terapeutycznej i mediacyjnej z małżeństwami i
rodzinami w uwikłanymi w konflikty.
 Umiejętność oszacowania możliwości udzielenia małżeństwu i rodzinie pomocy psychologicznej i mediacyjnej
– wskazania i przeciwwskazania do terapii i mediacji rodzinnych.
 Przećwiczenie podstawowych umiejętności przydatnych w pracy z parami małżeńskimi i rodzinami .
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia







Systemowe rozumienie rodziny – wybrane zagadnienia
Charakterystyka par tworzących udane vs. nieudane związki
Konflikty w małżeństwie a równowaga sił pomiędzy partnerami
Konflikty małżeńskie i ich rozwiązywanie – bariery współpracy
Przebieg procesu terapii małżeńskiej
Konflikt rozwodowy i jego skutki – rozwód w perspektywie indywidualnej, diadycznej i rodzinnej
Mediacje rodzinne jako metoda pomocy rodzinie uwikłanej w konflikty (ze szczególnym uwzględnieniem konfliktu rozwodowego)
 Proces mediacji rodzinnych – etapy i wybrane techniki pracy
 Profilaktyka i korekcja zaburzeń związanych z konfliktami małżeńskimi i rodzinnymi.
 Treningi umiejętności pomocne w rozwiązywaniu konfliktów małżeńskich i rodzinnych a profilaktyka
 Aspekty etyczne w procesie pomagania
Beisert, M., (2000). Rozwód. Proces radzenia sobie z kryzysem. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s.
122-142.
Barbaro de, B., (red.) (1997). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Collegium Medicum UJ, Kraków.
Crane, D. Russel, (2002). Podstawy terapii małżeństw. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Crosby J.F., (red.). Kiedy jedno chce odejść – terapia związków małżeńskich. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne
Gottman, J.M., (2006). Siedem zasad udanego małżeństwa. Kraków: Wyd. U.J.
Goldenberg H., Goldenberg I., (2006) Terapia rodzin. Kraków: Wyd. U.J.
Huflejt-Łukasik, M., (2006). Problemy etyczne w psychoterapii. W: Grzesiuk, L., (red.), Psychoterapia: Badania i
szkolenie. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA, roz. 27.
Przybyła- Basista, H. (2006). Mediacje rodzinne w konflikcie rozwodowym: Gotowość i opór małżonków a efektywność procesu mediacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wallerstein, J.S., Blakeslee, S., (2005). Rozwód, a co z dziećmi? Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, Roz. 1 (2035); Roz. 2 (s. 36-48), roz. 23 (257-265).
dr Bernadetta Izydorczyk, mgr Kasper Czech
146
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII SĄDOWEJ
PSYCHOLOGIA RESOCJALIZACYJNA
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
 Uzyskanie wiedzy z zakresu działalności resocjalizacyjnej z zakładach zamkniętych.
 Uzyskanie wiedzy nt. roli i zadań psychologa w zakładzie poprawczym i w zakładzie karnym.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Pojęcie i cele resocjalizacji.
 Rola i zadania psychologa w zakładzie resocjalizacyjnym.
‐ Rola diagnosty.
‐ Rola doradcy.
‐ Role psychokorekcyjne.
‐ Rola w ocenianiu efektów resocjalizacyjnych.
 Zasady organizacyjno- penitencjarne Zakładu Karnego.
 Deprywacyjny charakter Zakładu Karnego.
 Socjopsychologiczne zasady organizacji społeczności zamkniętego zakładu
 resocjalizacyjnego.
 Przejawy podkultury przestępczej z zakładzie resocjalizacyjnym.
 Główne kierunki oddziaływań resocjalizacyjnych a rola i zadania psychologa.
J. M. Stanik, Psychologiczne aspekty działalności resocjalizacyjnej (w:) . J. Lubelski, J. M. Stanik, L. Tyszkiewicz,
Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, Warszawa 1986, Wyd. Prawnicze.
J. M. Stanik, Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników, Warszawa 1986, Wyd. Prawnicze.
A. Lewicki, L. Paryzek, B. Waligóra, Podstawy psychologii penitencjarnej (w:) Psychologia kliniczna, (red.:) A.
Lewicki, Warszawa 1978, PAN.
M. Ciosek, Psychologia sądowa i penitencjarna, Warszawa 2001, Wyd. Prawnicze.
H. Machel, Wprowadzenie do pedagogiki penitencjarnej, Gdańsk 1994, Wyd. UG.
B. Urban, J. M. Stanik (red.:) Resocjalizacja T.1, R.6, Warszawa 2007, PWN.
J.M. Stanik, Psychologiczne problemy :drugiego życia” w warunkach dyscyplinarnej izolacji, (w:) Prace Naukowe
Uniwersytetu Śląskiego, „Prace psychologiczne”, nr 8, Katowice 1976, Wyd. UŚl.
M. Szaszkiewicz, Tajemnice grypserki, Kraków 1997, Wyd. Instytut Ekspertyz Sądowych.
H. Sęk, A. Brzezińska, Podstawy pomocy psychologicznej (w:) Psychologia, (red.:)
J. Strelau, D. Doliński, Gdańsk 2008, GWP.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
mgr Bartosz Wojciechowski, mgr Magdalena Rode
147
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Typ przedmiotu
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII SĄDOWEJ
PSYCHOLOGICZNE PROBLEMY PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
Zdobycie wiadomości na temat psychologicznej problematyki profilaktyki społecznej:
 Typy profilaktyki społecznej 1,2,3,
 Metod oddziaływań profilaktycznych
 Pomiaru rezultatów profilaktyki społecznej
 Roli i form wykonania środków probacyjnych.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Pojecie i rodzaje profilaktyki społecznej.
 Wczesna profilaktyka społeczna na terenie szkoły podstawowej i gimnazjum
 Metody i formy oddziaływań profilaktycznych.
 Środki probacyjne.
 Psychologiczne problemy kurateli sądowej.
J. M. Stanik, Psychologiczno – pedagogiczne przesłanki systemu zintegrowanej profilaktyki społecznej w środowisku lokalnym, Chowanna 1990, nr 3 -4 .
J. M. Stanik, Proces kryminogrnezy a perspektywy i możliwości profilaktyki społecznej w środowisku lokalnym(w:) Psychospołeczne uwarunkowania i mechanizmy kryminogenezy, (red.:) J. M. Stanik, Warszawa 2007,
Wyd. WSP. TWP
I. Pospiszyl, Patologie społeczne, Warszawa 2008, PWN.
M. Szpringer, Profilaktyka społeczna, Kielce 2004, Wyd. Akademii Świętokrzyskiej.
A. Bałandynowicz, Profilaktyka i środki probacyjne w praktyce resocjalizacyjnej (w:) Resocjalizacja T.1. (red.:) B.
Urban, J.M. Stanik, Warszawa 2007, PWN.
J.M. Stanik, Problemy profilaktyki oraz interwencji społecznej i prawnej wobec zjawisk paraprzestępczych i
przestępczych, Warszawa 2007, Wyd. WSP.TWP.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Leszek Woszczek, dr Agnieszka Roszkowska
148
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII PRACY I ORGANIZACJI
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI I JEGO NARZĘDZIA
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Brak
Praktyczna orientacja w narzędziach zarządzania ludźmi, umiejętność doboru, konstruowania i wykorzystania w
praktyce procedur z obszaru HR
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa














Geneza ZZL. Podstawowe pojęcia i założenia polityki kadrowej w organizacji.
Zasoby pracownika z perspektywy psychologicznej i biznesowej. Kontrowersje i zagrożenia.
Myślenie strategiczne i systemowe a ZZL.
Budowanie strategii kadrowej w organizacji – modele, warunki, założenia.
Struktura i zadania Działu Personalnego.
Problematyka planowania personelu
Zasady przeprowadzania profesjonalnej rekrutacji i selekcji pracowników
Procedura konstruowania profilu kandydata
Przegląd podstawowych narzędzi selekcyjnych z obszaru psychologii pracy i organizacji
Schematy organizacyjne i analiza stanowisk pracy
Systemy ocen pracowniczych
Systemy motywacyjne
Badanie opinii pracowniczych i konstruowanie ścieżek karier
Badanie potrzeb szkoleniowych, prowadzenia szkoleń, treningów i warsztatów podnoszących kompetencje
psychospołeczne i zawodowe
 Derekrutacja
 Outplacement
 Prakseologiczne aspekty zasobów ludzkich
Adamiec M., Kożusznik B.: Zarządzanie zasobami ludzkimi. Aktor – kreator – inspirator, Wyd. »AKADE«
Kraków 2000
Armstrong M.: Zarządzanie zasobami ludzkimi. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002
Dale M.: Skuteczna rekrutacja i selekcja pracowników. Przełożył Leszek Wójcik. Oficyna Ekonomiczna, Kraków
2002
Makin P., Cooper C., Cox Ch.: Organizacje a kontrakt psychologiczny. Zarządzanie ludźmi w pracy, PWN, Warszawa 2000
Padzik K.: Leksykon HRM. Podstawowe pojęcia z dziedziny zarządzania zasobami ludzkimi. Wydawnictwo C.H.
Beck, Warszawa 2002
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
mgr Michał Brol, dr Małgorzata Dobrowolska
149
Wydział
PSYCHOLOGIA
PROFIL ZAWODOWY I I II (3.2): PROMOCJA – PROFILAKTYKA - KOREKCJA
W PSYCHOLOGII PRACY I ORGANIZACJI
PROBLEMY W ZARZĄDZANIU. DIAGNOZA I BUDOWANIE ROZWIĄZAŃ
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
 Zdobycie wiedzy z zakresu różnorodnych problemów w zarządzaniu ludźmi.
 Orientacja w rzeczywistych problemach w organizacjach przy zastosowaniu opisów autentycznych przypadków
 Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów w organizacji poprzez diagnozowanie i kreowanie skutecznych rozwiązań.
 Umiejętność radzenia sobie z sytuacjami trudnymi w organizacji, podejmowania decyzji zarządczych
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa






Geneza problemów w zarządzaniu. Metody diagnozy w zależności od typu problemów w zarządzaniu.
Sposoby rozwiązywania problemów w organizacji i formy ich zakończenia (raport, ekspertyza).
Konsekwencje tradycyjnych i elastycznych form zatrudnienia dla organizacji, menedżera i pracownika.
Problemy związane ze zmianą strategii zarządzania
Zarządzanie sytuacjami kryzysowymi
Problemy związane z efektywnym zarządzaniem wiedzą, innowacyjnością, przepływem informacji i komunikacją interpersonalną.
 Analiza przypadku, projektowanie działań zaradczych
Drucker, P.F. (1992). Innowacja i przedsiębiorstwo. Praktyka i zasady. Warszawa: PWE.
Evans, Ch. (2005). Zarządzanie wiedzą. Warszawa: PWE.
Mikuła, B. (2005). Geneza, przesłanki i istota zarządzania wiedzą. W: K. Perechuda (red.), Zarządzanie wiedzą w
przedsiębiorstwie (s. 11-36). Warszawa: PWN.
Perechuda, K. (red.), (2005). Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie. Warszawa: PWN.
Stoner, J.A.F., Freeman, R.E., Gilbert, JR. D.R. (2001). Kierowanie. Warszawa: PWE.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Anita Pollak
150
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII WYCHOWAWCZO-KLINICZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY
PROMOWANIE OPTYMALNEGO ROZWOJU
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
Brak
Orientacja w działaniach profilaktycznych na rzecz zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Rozpoznawanie i
stymulowanie zasobów osobistych i środowiskowych.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Profilaktyka zdrowia psychicznego.
 Profilaktyka uzależnień.
 Tworzenie warunków ku pełni zdrowia psychicznego człowieka (rozwijanie zasobów).
 Konstruowanie programów profilaktycznych.
John-Borys, M., Dołęga, Z. (red.) (2006). Z badań nad zdrowiem psychicznym uczniów. Wstęp do działań profilaktycznych szkoły. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Gaś, Z., B. (1999). Młodzieżowe programy wsparcia rówieśniczego. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
Grzelak, J., Ł., Sochocki, M., J. (red.) (2001). Ewaluacja profilaktyki problemów dzieci i młodzieży, Warszawa :
IPiN, PTP.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
mgr Ryszrd Chłopek
151
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII WYCHOWAWCZO-KLINICZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY
METODY WSPOMAGANIA ZABURZONEGO ROZWOJU ORAZ METODY TERAPII
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
 Znajomość zasad i metod wczesnej interwencji.
 Umiejętność stosowania wybranych metod terapii zaburzeń funkcjonowania psychospołecznego.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
 Podstawy i zasady wczesnej interwencji.
 Metody terapii wybranych zaburzeń rozwoju lub funkcjonowania psychospołecznego.
Literatura
podstawowa
Bogdanowicz, M. (1985). Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Seligman, M. (1997). Optymistyczne dziecko. Poznań: Wydawnictwo MEDIA RODZINA.
Pennock, K. (1992). Ratowanie dzieci z uszkodzeniami mózgu. Toruń: Wydawnictwo Booskinista.
Carr, J. (1984). Pomoc dziecku upośledzonemu. Warszawa: PZWL.
Kamińska – Reyman, J. (1996). Gdy pomoc jest warunkiem istnienia. W: Popiołek, K. Psychologia pomocy. Katowice: Skrypty UŚ nr 517.
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Jadwiga Kamińska-Reyman
152
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
METODY POPRAWY JAKOCI ŻYCIA W CYKLU ŻYCIA
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
studia stacjonarne
30
30
zaliczenie
4
30
30
zaliczenie
4
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Założenie i cele
przedmiotu
brak
 Wiedza dotycząca uwarunkowań i wyznaczników jakości życia.
 Praktyczne umiejętności poprawy jakości życia na przestrzeni życia i w różnych sytuacjach życiowych.
 Praktyczne umiejętności promowania zdrowia i konstruowania programów profilaktycznych.
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
 Pozytywne uwarunkowania zdrowia i poczucia satysfakcji z życia
‐ adekwatne zaspokajanie potrzeb i umiejętność ich rozpoznawania
‐ rozwój zasobów osobistych i społecznych
‐ wyznaczniki szczęścia i dobrostanu psychicznego człowieka oraz możliwość ich kształtowania
‐ społeczne i kulturowe uwarunkowania zdrowia i dobrego samopoczucia
 Odniesienie najnowszych trendów psychologii zdrowia do człowieka zdrowego.
 Perspektywy wykorzystania paradygmatu salutogenetycznego w praktyce
‐ rozwijanie kompetencji osobistych
‐ budowanie i wzmacnianie zasobów indywidualnych i środowiskowych
‐ nauka konstruktywnego radzenia sobie ze stresem
‐ podnoszenie jakości życia w cyklu życia
 Promocja zdrowia, programy profilaktyczne oraz zasady ich konstruowania w kontekście określonego odbiorcy.
 Promowanie własnych usług przez psychologów zdrowia
Czapiński J.(2005)(red.): Psychologia pozytywna. PWN, Warszawa
Hawkins J.D., Nederhood B.(1994): Podręcznik ewaluacji programów profilaktycznych. Instytut Psychiatrii i
Neurologii, PTP, Pracownia Wydawnicza, Warszawa-Olsztyn
Heszen I., Życińska J.(2008)(red.): Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji. Academica,
Warszawa
Karski J.B.(1999)(red.): Promocja zdrowia. Wydawnictwo Ignis, Warszawa
Obuchowski K.(2000): Galaktyka potrzeb. Wyd. Zysk I S-ka, Poznań
Smółka P.(2008): Kompetencje społeczne. Wolters Kluwer Polska, Kraków
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
dr Parycja Stawiarska
153
Wydział
PSYCHOLOGIA
W PSYCHOLOGII ZDROWIA I JAKOŚCI ŻYCIA
INTERDYSCYPLINARNE ODDZIAŁYWANIA W PREWENCJI I LECZENIU
CHORÓB SOMATYCZNYCH
V
w tym:
Liczba
Forma
ECTS
godzin
zaliczenia
9
wykł
sem
ćw
lab
Lp.
Rok
Semestr
System studiów
studia stacjonarne
30
30
30
30
Typ przedmiotu
Wymagania
wstępne
Znajomość psychosomatyki
Założenie i cele
przedmiotu
Forma i warunki
zaliczenia
Treści
kształcenia
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Prowadzący
zajęcia
zaliczenie
zaliczenie
4
4
 Przybliżenie współczesnego podejścia interdyscyplinarnego do prewencji i leczenia chorób somatycznych
 Zapoznanie z kompetencjami i zadaniami poszczególnych członków zespołów interdyscyplinarnych
 Zapoznanie z podstawową wiedzą na temat procedur medycznych i diagnostycznych w medycynie somatycznej i psychosomatycznej
 Zapoznanie z elementami diagnozy różnicowej w medycynie somatycznej i psychosomatycznej
 Zapoznanie z podstawami psychofarmakologii
 Umożliwienie porozumienia pomiędzy psychologami i lekarzami w pracy klinicznej
Konwersatoria, prelekcje, elementy warsztatu, prezentacje przypadków
Test zaliczeniowy, analiza przypadku















Wprowadzenie do problematyki zajęć. Zespoły interdyscyplinarne.
Procedury diagnostyczne
Wprowadzenie do zagadnień prewencji chorób z udziałem zespołów interdyscyplinarnych
Podstawy farmakologii z elementami farmakokinetyki
Psychofarmakologia – analiza objawów polekowych
Elementy interwencji psychoterapeutycznych w oparciu o nurt poznawczo-behawioralny
Psychiatria i psychologia konsultacyjna
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze gastroenterologii
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze kardiologii
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze endokrynologii
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze dermatologii
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze pediatrii
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze toksykologii
Diagnostyka różnicowa i procedury lecznicze w obszarze neurologii
Podsumowanie i zaliczenie przedmiotu
Cierpiałkowska, L. (2007). Psychopatologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar
Morrison, J. (2002). Kiedy objawy psychiczne maskują choroby ciała. Gdańsk: GWP
Rymaszewska, J. i Dudek, D. (2009). Zaburzenia psychiczne w chorobach somatycznych. Praktyczne wskazówki diagnostyczne
i terapeutyczne. Gdańsk: Via Medica
Stahl, S.M. (2008). Podstawy psychofarmakologii. Gdańsk: Via Medica.
Moorey, S. i Greer, S. (2007). Terapia poznawczo-behawioralna osób z chorobą nowotworową. Gdynia: Alliance Press
Szczeklik, A. (red.). (2011). Choroby wewnętrzne. Kraków: Medycyna Praktyczna
dr Ewa Wojtyna
154
Lp.
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
V
9
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
30
wykł
w tym:
sem
ćw
lab
45
30
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
7
7
155
VI.10.
Lp.
ROK V, SEMESTR DZIESIĄTY
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
V
10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
45
30
wykł
w tym:
sem
ćw
45
30
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
7 + 20
7 + 20
156
VII.
SEMINARIA MAGISTERSKIE
157
IV rok
Lp.
Imię i nazwisko
prowadzącego
1.
prof.UŚ dr hab.
Małgorzata GórnikDurose
Mentalność współczesnego człowieka a jego zdrowie i
jakość życia
2.
prof. dr hab.
Barbara Kożusznik
Psychologiczne korelaty redukcji wpływu i deinfluentyzacji w pracy kierowniczej
tak
3.
prof. dr hab.
Eugenia Mandal
Bliskie związki – miłość , władza, manipulacja
tak
4.
dr hab.
Irena Pilch
Wybrane zagadnienia z pogranicza psychologii społecznej i psychologii osobowości. Ekspryment laboratoryjny
w badaniu emocji i procesów poznawczych
tak
5.
dr hab.
Danuta Rode
Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej i sądowej
tak
tak
6.
dr hab.
Zbigniew Spendel
Jak to jest być psychologiem? Warunki i wyznaczniki
kariery w zawodzie psychologa
tak
tak
7.
prof. UŚ dr hab.
Jan M. Stanik
Prospołeczne i przestępcze moduły poznawcze adolescentów a syndromologia zaburzeń osobowości wg
DSM-IV i konceptualizacja psychopatii
tak
dr
Agata ChudzickaCzupała
Psychologiczne uwarunkowania aktywności
i jakości życia człowieka
tak
dr
Damian Grabowski
Wymiary i korelaty etycznego zaangażowania w pracę i
przywiązania organizacyjnego. Zaangażowanie a wymiary kultury organizacyjnej
8.
9.
Temat
Studia
stacjonarne
Studia
niestacjonarne
tak
tak
tak
10. dr
Joanna Mateusiak
Zasoby i deficyty a zdrowie i jego zaburzenia w perspektywie mentalności współczesnego człowieka
tak
11. dr
Jarosław Polak
Psychologiczne ujęcia religijności i duchowości a funkcjonowanie człowieka
tak
158
Lp. 1
Wydział
PSYCHOLOGIA
SEMINARIUM MAGISTERSKIE
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
IV – V
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
120
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
120
20
brak
Zgodne z indywidualnymi ustaleniami z prowadzącym (warunki uzyskania zaliczenia promotor podaje na początku każdego
semestru).
MERKANTYLIZM PSYCHICZNY A ZDROWIE I JAKOŚĆ ŻYCIA
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 2
Przedmiotem rozważań teoretycznych i badań empirycznych w ramach seminarium będę zależności pomiędzy
mentalnościowym ukierunkowaniem merkantylno-materialistycznym współczesnego człowieka a jego szeroko
rozumianą jakością życia. W badaniach weryfikowane będą dotychczasowe ustalenia na temat związków materializmu ze szczęściem i dobrostanem psychicznym w kontekście orientacji życiowej, określonej mianem merkantylizmu psychicznego, jak również podejmowane nowe wątki odnoszące się do związków merkantylizmu ze zdrowiem psychicznym i fizycznym, jakością relacji interpersonalnych oraz efektywnością funkcjonowania w różnych
sferach życia. Efektem zajęć ma być zdobycie przez studentów nie tylko wiedzy ze specyficznego obszaru psychologii, ale przede wszystkim umiejętności dostrzegania problemów i rozwiązywania ich przy zastosowaniu odpowiednich narzędzi metodologicznych.
Prof. UŚ dr hab. Małgorzata Górnik-Durose
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat
seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
IV – V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
w tym:
Wykł. Sem.
180
Ćw.
Lab.
zaliczenie
20
Orientacja w zagadnieniach psychologii społecznej i psychologii organizacji.
semestru).
PSYCHOLOGICZNE KORELATY REDUKCJI WPŁYWU I DEINFLUENTYZACJI W PRACY KIEROWNICZEJ
Prof. dr hab. Barbara Kożusznik
159
Wydział
Lp. 3
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat semina-
rium

i treści
kształcenia 

Promotor
Liczba
godzin
180
120
w tym:
Wykł. Sem.
180
120
Ćw.
Lab.
20
20
Średnia studiów powyżej 4,0,
Zainteresowania związane z tematyką seminarium
Formy pracy: badania empiryczne ilościowe i jakościowe, eksperymentalne, kwestionariuszowe, studia przypadków, analizy dokumentacji medycznej, sądowej itd. Dyskusja nad pomysłem i tematem badawczym pracy magisterskiej, Studiowanie literatury, Realizacja badań empirycznych, Opracowanie statystyczne wyników, Wnioski
końcowe i dyskusja.
Etapy pracy i warunki zaliczenia:
Semestr 7: przygotowanie koncepcji pracy magisterskiej zawierającej: temat pracy, problem badawczy, pytania
badawcze, hipotezy badawcze, zmienne badawcze, opis metod i narzędzi badawczych, bibliografię;
Semestr 8: napisanie części teoretyczno-przeglądowej pracy magisterskiej (lub napisanie jednego rozdziału teoretycznego oraz zrealizowanie badań empirycznych);
Semestr 9: zrealizowanie badan empirycznych (lub zakończenie pisania części przeglądowo-teoretycznej);
Semestr 10: zakończenie pisania i złożenie pracy magisterskiej.
BLISKIE ZWIĄZKI - MIŁOŚĆ, WŁADZA I MANIPULACJA
Etapy i dynamika bliskich związków,
Zjawiska psychologiczne w bliskich związkach (np. manipulacja, rywalizacja, seksualność, poczucie szczęścia),
Nowe formy bliskich relacji (np. single, związki internetowe),
Konflikty w bliskich związkach, (np. walka o władzę, zdrada, zerwanie, rozpad, rozwód),
Kliniczne problemy w bliskich związkach (np. uzależnienie, współuzależnienie, alkoholizm, seksoholizm,
pracoholizm, przemoc).
160
Wydział
Lp. 4
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Liczba
godzin
180
w tym:
Wykł. Sem.
180
Ćw.
Lab.
20
semestru).
WYBRANE ZAGADNIENIA Z POGRANICZA PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ I PSYCHOLOGII OSOBOWOŚCI. EKSPERYMENT LABORATORYJNY W BADANIU EMOCJI I PROCESÓW POZNAWCZYCH.
Celem prowadzonych przez magistrantów badań będzie szukanie powiązań pomiędzy względnie stałymi właściwościami człowieka (z uwzględnieniem cech z pogranicza normy i patologii) a jego funkcjonowaniem emocjonalnym, poznawczym, społecznym (w życiu prywatnym - związki romantyczne, rodzina, przyjaźnie, zawodowym
- pełnienie ról zawodowych, kierowanie ludźmi, oraz społecznym - zachowania polityczne).
Możliwe jest także zaplanowanie i przeprowadzenie badań eksperymentalnych, nawiązujących do najnowszych
osiągnięć psychologii emocji, psychologii poznawczej lub neuronauki, będących replikacją, twórczym rozwinięciem lub kontynuacją eksperymentów obrazujących funkcjonowanie człowieka w wybranym obszarze.

Temat seminarium
i treści
kształcenia




Promotor
Lp. 5
Przykładowe zakresy tematyczne:
Badania kwestionariuszowe – wpływ cech składających się na „ciemną triadę” osobowości (subkliniczna
psychopatia, makiawelizm, subkliniczny narcyzm) na sposoby funkcjonowania w bliskich związkach i w pracy
zawodowej, m.in. na sposoby wywierania wpływu i ulegania wpływowi oraz na osiąganie sukcesu/porażki w różnych dziedzinach życia.
Badania eksperymentalne – laboratoryjne poszukujące różnic w przetwarzaniu materiału emocjonalnego i
uczeniu się (np. rozpoznawanie emocji, warunkowanie podprogowymi bodźcami emocjonalnymi, uczenie się pod
wpływem bodźców awersyjnych) u osób różniących się poziomem cech „ciemnej triady” osobowości (subkliniczna psychopatia, makiawelizm, subkliniczny narcyzm).
Badania eksperymentalne - laboratoryjne dotyczące przetwarzania bodźców emotogennych (np. rozpoznawanie emocji), procesów uczenia się (np. warunkowanie awersyjne), funkcjonowania pamięci (np. pamięć jawna i
utajona), czy procesów uwagi.
Badania eksperymentalne utrzymane w konwencji teorii gier, skoncentrowane na poszukiwaniu uwarunkowań
zachowań rywalizacyjnych i kooperacyjnych w grze.
Badania kwestionariuszowe - różnice indywidualne a zachowania polityczne: poszukiwanie związków
względnie stałych właściwości człowieka (cech i postaw) z jego preferencjami i zachowaniami politycznymi. Badanie cech wyróżniających elektoraty oraz członków partii politycznych oraz polityków. Portrety psychologiczne
polityków.
Dr hab. Irena Pilch
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
IV – V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
120
w tym:
Wykł. Sem.
180
120
Ćw.
Lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
zaliczenie
20
20
Zgodne z indywidualnymi ustaleniami z prowadzącym (warunki uzyskania zaliczenia promotor podaje na początku każdego semestru).
WYBRANE ZAGADNIENIA Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ I SĄDOWEJ
Dr hab. Danuta Rode
161
Lp. 6
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
studia stacjonarne
180
180
zaliczenie
20
120
120
zaliczenie
20
System studiów
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
Wymagania
wstępne
Mile widziana jest znajomość języka obcego (zwł. angielskiego) w stopniu umożliwiającym poszukiwanie i studiowanie piśmiennictwa naukowego.
Forma
semestru).
Warunki uzyskania zaliczenia:
Semestr 7: określenie tematyki pracy magisterskiej i wstępne sformułowanie problemu badawczego, obrazu przestrzeni
zmiennych, kierunków i form ich operacjonalizacji oraz hipotez badawczych.
Semestr 8: przygotowanie i prezentacja konspekty racy magisterskiej (struktura + zarys treści; konkretyzacja uprzednio przyjętych ustaleń koncepcyjnych i metodologicznych).
Semestr 9: przedstawienie „surowych” wyników badań empirycznych wraz ze wstępną ich analizą lub udokumentowanie gotowości do przeprowadzenia badań (szczegółowy plan badawczy, opracowanie psychometrycznie narzędzia badawcze, wyznaczenie próby etc.)
Semestr 10: złożenie gotowej pracy i zaakceptowanie jej przez promotora.
JAK TO JEST BYĆ PSYCHOLOGIEM? – WARUNKI I WYZNACZNIKI KARIERY W ZAWODZIE PSYCHOLOGA
Temat
seminarium
i treści
kształcenia
Główne zagadnienia - przykładowa problematyka prac magisterskich:
 predyktory i korelaty powodzenia w studiowaniu na kierunku psychologia;
 profile psychologiczne psychologów a ich osiągnięcia zawodowe;
 profile psychologiczne psychologów a kierunki i formy ich kariery zawodowej;
 psychospołeczne determinanty wyboru zawodu psychologa;
 relacje w bliskich związkach psychologów a ich kariera zawodowa;
 sukcesy zawodowe psychologów a ich powodzenie w życiu osobistym;
 atrakcyjność interpersonalna (także fizyczna) psychologów a ich sukcesy zawodowe;
 poczucie humoru psychologów a ich sukcesy zawodowe;
 typy umysłowości i cechy osobowości psychologów a preferowane przezeń orientacje teoretyczno-metodologiczne i wybory specjalizacji zawodowej;
 postawy psychologów wobec seksu a ich osiągnięcia zawodowe;
 świadomość etyczna i wrażliwość moralna psychologów a kierunki ich kariery i osiągnięcia zawodowe;
(szczegółowa problematyka może zostać dostosowana do zainteresowań magistrantów)
Promotor
dr hab. Zbigniew Spendel
Lp. 7
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
IV – V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
w tym:
wykł. sem.
180
ćw.
lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
PROSPOŁECZNE I PRZESTĘPCZE MODUŁY POZNAWCZE ADOLESCENTÓW A SYNDROMOLOGIA ZABURZEŃ
OSOBOWOŚCI WG DSM - IV I KONCEPTUALIZACJA PSYCHOPATII
Prof. UŚ dr hab. Jan M. Stanik
162
Lp. 8
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
System studiów
studia stacjonarne
180
Wymagania
wstępne
Forma
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
180
zaliczenie
20
semestru).
PSYCHOLOGICZNE UWARUNKOWANIA AKTYWNOŚCI I JAKOŚCI ŻYCIA
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 9
Tematykę seminarium stanowią zagadnienia związane z psychologicznymi oraz społecznymi uwarunkowaniami
jakości życia i aktywności człowieka. Przedmiotem szczególnego zainteresowania są czynniki wpływające na zadowolenie z życia oraz zmienne związane z zaradnością człowieka. Badania prowadzone przez studentów
uwzględniać mają specyfikę wieku - dotyczą osób w okresie młodzieńczym, w okresie dorosłości i aktywnego
wypełniania funkcji zawodowych oraz doświadczających własnej starości.
Szczegółowe zagadnienia tematyczne:
 Wyzwania młodości, czynniki warunkujące skuteczność radzenia sobie z problemami okresu młodzieńczego.
 Sposób wypełniania roli zawodowej, funkcjonowanie w zespole pracowniczym i inne zadania dorosłości.
 Aktywność i zdrowie ludzi w starszym wieku - uwarunkowania.
 Stosunek osoby do zmian przebiegających w czasie i własnego starzenia się a aktywność i zadowolenie z życia.
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
120
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
120
20
semestru).
WYMIARY I KORELATY ETYCZNEGO ZAANGAŻOWANIA W PRACĘ I PRZYWIĄZANIA ORGANIZACYJNEGO. ZATemat seminarium
i treści
kształcenia
ANGAŻOWANIE A WYMIARY KULTURY ORGANIZACYJNEJ
Promotor
Dr Damian Grabowski
Seminarium dotyczy zaangażowania w pracę, etyki pracy i zaangażowania organizacyjnego. Badania podejmowane w ramach
seminarium ukazywać będą związki między tymi zmiennymi oraz wymiarami kultury organizacyjnej. Do ważnych zagadnień
podejmowanych w ramach seminarium należą też korelaty etyki pracy w postaci odraczania gratyfikacji, motywacji wewnętrznej itp.
163
Lp. 10
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
System studiów
studia stacjonarne
180
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
180
20
Wymagania
wstępne
Forma
semestru).
Semestr 8 i 9, – zaliczenie rygorowe (warunkiem otrzymania zaliczenia w kolejnych semestrach jest: w semestrze 7 - sformułowanie problematyki badań własnych; obowiązkowa obecność na zajęciach; aktywne korzystanie z anglojęzycznych baz danych; w semestrze 8 – opracowanie koncepcji pracy magisterskiej; w tym zgromadzenie podstawowego piśmiennictwa); w
semestrze 9 – opracowanie teoretycznej części pracy magisterskiej oraz ukończenie badań empirycznych; w semestrze 10 –
ukończenie pracy magisterskiej.
ZASOBY I DEFICYTY A ZDROWIE I JEGO ZABURZENIA W PERSPEKTYWIE MENTALNOŚCI WSPÓŁCZESNEGO
CZŁOWIEKA
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Problematyka podejmowana w ramach seminarium koncentrować się będzie wokół czynników sprzyjających zdrowiu lub
wiążących się z jego załamaniem analizowanych z perspektywy mentalności współczesnego człowieka. Zagadnienia szczegółowe odniesione zostaną
(zgodnie z zainteresowaniami uczestników seminariów) do różnych badawczych (lub klinicznych), a więc osób zdrowych
(zróżnicowanych ze względu na wiek, płeć, aktywność zawodową, status społeczno-ekonomiczny), chorych somatycznie i
leczących się psychiatrycznie. Uczestnicy seminarium będą mogli włączyć się w prace badawcze realizowane w Zakładzie
Psychologii Zdrowia i Jakości Życia prowadzone w ramach grantu "Mentalność współczesnego człowieka jako regulator zachowań
związanych ze zdrowiem".
Promotor
dr Joanna Mateusiak
Lp. 11
Wydział
PSYCHOLOGIA
Semestr
IV – V
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
System studiów
studia stacjonarne
180
Rok
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
180
20
Orientacja w zagadnieniach psychologii społecznej, kulturowej i psychologii pracy i organizacji.
semestru).
PSYCHOLOGICZNE UJĘCIA RELIGIJNOŚCI I DUCHOWOŚCI A FUNKCJONOWANIE CZŁOWIEKA
Analizy dotyczyć będą psychologicznych ujęć religijności i duchowości oraz ich powiązań z innymi zmiennymi psychologicznymi ważnymi z punktu widzenia funkcjonowania człowieka;
Dr Jarosław Polak
164
V rok
Imię i nazwisko
prowadzącego
Lp.
Temat
Studia
stacjonarne
prof.UŚ dr hab.
Małgorzata GórnikDurose
Mentalność współczesnego człowieka a jego zdrowie i
jakość życia
tak
2.
prof. dr hab.
Eugenia Mandal
Wybrane zagadnienia z zakresu komunikacji interpersonalnej i psychologii społecznej
tak
3.
dr hab.
Irena Pilch
Wybrane zagadnienia z pogranicza psychologii społecznej i psychologii osobowości
tak
4.
dr hab.
Hanna Przybyła-Basista
5.
prof. UŚ dr hab.
Jan M. Stanik
1.
6.
7.
8.
9.
dr
Małgorzata ChrupałaPniak
dr
Agata ChudzickaCzupała
Relacje w bliskich związkach: rodzinnych, małżeńskich
i partnerskich – uwarunkowania satysfakcji ze związku
oraz wpływ konfliktów i kryzysów na funkcjonowanie w
bliskich relacjach. Psychologia więzi rodzinnych.
Psychologiczne problemy zaburzeń zachowania. Doświadczenie życia osób asocjalnych. Mechanizmy
obronne w funkcjonowaniu osobowości o przejawach
dewiacji i asocjalności
tak
tak
tak
Psychologiczne zmienne i uwarunkowania kapitału
ludzkiego w organizacji
Psychologiczne uwarunkowania aktywności
i jakości życia człowieka
Studia
niestacjonarne
tak
tak
dr
Małgorzata Dobrowolska
Człowiek i elastyczne formy zatrudnienia
tak
dr Anita Gałuszka
Biopsychospołęczne wyznaczniki jakości życia w sytuacji zagrożenia i utraty życia
tak
10. dr
Damian Grabowski
Wymiary i korelaty etycznego zaangażowania w pracę i
przywiązania organizacyjnego
tak
11.
Umiejętności emocjonalne jako element funkcjonowania
psychospołecznego
tak
dr Maciej Janowski
tak
12. dr
Joanna Mateusiak
Zasoby i deficyty a dobre zdrowie i satysfakcja życiowa
w perspektywie mentalności
tak
13. dr
Jarosław Polak
Psychologiczne ujęcia religijności i duchowości a funkcjonowanie człowieka w organizacjach i życiu zawodowym
tak
14. dr
Danuta Rode
Psychologia zaburzeń zachowania i osobowości
15. dr
Agnieszka Roszkowska
Dziecko w procedurach sądowych
tak
16. dr
Justyna Trepka-Starosta
Trudne rodzicielstwo – między domem, prawem, służbami społecznymi
tak
17. dr
Elżbieta Turska
18. dr
Leszek Woszczek
Wybrane aspekty funkcjonowania zawodowego
Psychologia sądowa
tak
tak
tak
165
Lp. 1
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
IV – V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
w tym:
wykł.
180
sem.
180
ćw.
lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Wymagania
wstępne
Zainteresowanie problematyką zdrowia i jakości życia, refleksyjny wgląd w problemy współczesności (kulturowe, technologiczne, aksjologiczne, itp.), zdolność do interdyscyplinarnego myślenia w odniesieniu do problemów z pogranicza psychologii,
socjologii kultury i medycyny
Forma
semestru).
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 2
MENTALNOŚĆ WSPÓŁCZESNEGO CZŁOWIEKA A JEGO ZDROWIE I JAKOŚĆ ŻYCIA
Mentalność to konstrukt wiążący treść życia psychicznego człowieka ze specyfiką kultury, w jakiej żyje. Można ją
rozumieć jako emanację kultury na poziom indywidualnej regulacji psychicznej. Mentalność ma swoje konsekwencje w odniesieniu do prawie wszystkich sfer funkcjonowania człowieka. Jednakże jako konstrukt zbyt złożony,
wieloelementowy i wieloaspektowy niezmiernie rzadko przywoływana jest w badaniach psychologicznych i praktycznie nie pojawia się w refleksji nad zdrowiem i jakością życia. Tymczasem można przyjąć, że mentalność stanowi istotną składową przestrzeni biopsychospołecznej człowieka, będącej tłem dla definiowania zdrowia i choroby, zachowań zdrowotnych, a także dobrostanu psychologicznego.
Przedmiotem rozważań i badań realizowanych w ramach seminarium będą wyróżnione aspekty mentalności
współczesnego człowieka, wyrażające się w preferowaniu w całym obszarze aktywności podmiotu zachowań
szybkich, łatwych i jednoznacznych oraz wynikającej z tego tendencji do utowarwiania siebie i innych, własnego
zdrowia i ciała. Analizowane będą konsekwencje funkcjonowania takiej mentalności w odniesieniu do formowania
indywidualnych koncepcji jakości życia i zdrowia oraz podejmowanych zachowań okołozdrowotnych w perspektywie rozwojowej, w zdrowiu i w chorobie . Przedmiotem zainteresowania będą również zjawiska określane mianem marketingu zdrowia oraz zachowania konsumenckie w obszarze zdrowia (w odniesieniu np. do suplementów
diety, określonych form rekreacji, medycyny kosmetycznej), mające istotne znaczenie dla poczucia dobrostanu
psychologicznego i jakości życia człowieka.
Badania prowadzone w ramach seminarium będą skoordynowane z projektem naukowo-badawczym realizowanym w Zakładzie Psychologii Zdrowia i Jakości Życia.
Prof. UŚ dr hab. Małgorzata Górnik-Durose
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
IV – V
Liczba
godzin
w tym:
Forma
ECTS
zaliczenia
7, 8, 9, 10
Wykł. Sem. Ćw.
Lab.
studia stacjonarne
180
180
zaliczenie
20
120
120
zaliczenie
20
Zainteresowania związane z tematyką seminarium, sumienność i pracowitość,
pożądana ( nie jest to warunek) znajomość języka angielskiego umożliwiająca czytanie tekstów naukowych
WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ I PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ
 autoprezentacja,
 wywieranie wpływu,
 manipulacja,
 władza,
 bliskie związki,
 toksyczne związki,
 agresja,
 przemoc,
 gry interpersonalne
166
Lp. 3
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 4
IV – V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
w tym:
Wykł. Sem.
180
Ćw.
Lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
semestru).
WYBRANE ZAGADNIENIA Z POGRANICZA PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ I PSYCHOLOGII OSOBOWOŚCI.
Celem prowadzonych przez magistrantów badań będzie szukanie powiązań pomiędzy względnie stałymi właściwościami człowieka (z uwzględnieniem cech z pogranicza normy i patologii) a jego funkcjonowaniem emocjonalnym, poznawczym, społecznym (w życiu prywatnym - związki romantyczne, rodzina, przyjaźnie, zawodowym pełnienie ról zawodowych, kierowanie ludźmi, oraz społecznym - zachowania polityczne)
Przykładowe zakresy tematyczne:
 Badania kwestionariuszowe – wpływ cech składających się na „ciemną triadę” osobowości (subkliniczna
psychopatia, makiawelizm, subkliniczny narcyzm) na sposoby funkcjonowania w bliskich związkach i w pracy
zawodowej, m.in. na sposoby wywierania wpływu i ulegania wpływowi oraz na osiąganie sukcesu/porażki w
różnych dziedzinach życia.
 Badania eksperymentalne – laboratoryjne poszukujące różnic w przetwarzaniu materiału emocjonalnego i
uczeniu się (np. rozpoznawanie emocji, warunkowanie podprogowymi bodźcami emocjonalnymi, uczenie się
pod wpływem bodźców awersyjnych) u osób różniących się poziomem cech „ciemnej triady” osobowości
(subkliniczna psychopatia, makiawelizm, subkliniczny narcyzm).
 Badania eksperymentalne utrzymane w konwencji teorii gier, skoncentrowane na poszukiwaniu uwarunkowań zachowań rywalizacyjnych i kooperacyjnych w grze.
 Badania kwestionariuszowe - różnice indywidualne a zachowania polityczne: poszukiwanie związków
względnie stałych właściwości człowieka (cech i postaw) z jego preferencjami i zachowaniami politycznymi.
Badanie cech wyróżniających elektoraty oraz członków partii politycznych oraz polityków. Portrety psychologiczne polityków.
Dr hab. Irena Pilch
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Forma i warunki
zaliczenia
IV - V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
w tym:
wykł
sem
180
ćw
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
semestru).
RELACJE W BLISKICH ZWIĄZKACH: RODZINNYCH, MAŁŻEŃSKICH I PARTNERSKICH – UWARUNKOWANIA SATYSFAKCJI ZE ZWIĄZKU ORAZ WPŁYW KONFLIKTÓW I KRYZYSÓW NA FUNKCJONOWANIE W BLISKICH RELACJACH. PSYCHOLOGIA WIĘZI RODZINNYCH.
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Tematyka szczegółowa – przykładowe kierunki prac badawczych:
 Satysfakcja ze związku małżeńskiego/ partnerskiego a rozwój osobowy
 Zagrożenia dla bliskości i więzi
 Problemy i wyzwania życia codziennego w związkach
 Fazy rozwoju związku a kryzysy i więzi partnerskie/rodzinne
 Bliskie więzi a choroba współmałżonka – satysfakcja i jakość relacji
 Miłość, bliskość w związku partnerskim – etapy i uwarunkowania
 Sposoby radzenia sobie z konfliktami i kryzysami przez małżonków, rodziców i dzieci
 Wpływ wydarzeń krytycznych na funkcjonowanie w relacjach partnerskich i rodzinnych
 Percepcja wydarzeń krytycznych w związku małżeńskim/ partnerskim w perspektywie różnic płci
 Krótkoterminowe i długoterminowe skutki rozwodu, wpływ konfliktów rodziców na dzieci, różnice w doświadczaniu sytuacji rozwodowej z uwagi na płeć
 Doświadczanie konfliktów /kryzysu małżeńskiego/ z perspektywy indywidualnej, diadycznej i rodzinnej
 Gotowość małżonków do poszukiwania pomocy psychologicznej
 Wpływ rodziny generacyjnej na funkcjonowanie w relacjach partnerskich
dr hab. Hanna Przybyła-Basista
167
Lp. 5
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Liczba
godzin
180
w tym:
wykł. sem.
180
ćw.
lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Zgodne z indywidualnymi ustaleniami z prowadzącym (warunki uzyskania zaliczenia promotor podaje na początku
każdego semestru).
PSYCHOLOGICZNE PROBLEMY ZABURZEŃ ZACHOWANIA. DOŚWIADCZENIE ŻYCIA OSÓB
ASOCJALNYCH. MECHANIZMY OBRONNE W FUNKCJONOWANIU OSOBOWOŚCI O PRZEJAWACH DEWIACJI I ASOCJALNOŚCI
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 6
 Styl życia adolescentów przejawiających zaburzenia z zachowaniu (niedostosowanie społeczne, asocjalność, zaburzenia reaktywne
 Indywidualny Repertuar Mechanizmów Obronnych (IRMO) adolescentów z problemami zaburzeń
zachowania
 Zagrożenie alkoholem i narkotykami wśród gimnazjalistów
 Psychospołeczne uwarunkowania przemocy w szkole
 Psychospołeczne mechanizmy kryminogenezy nieletnich a rodzaje popełnionych przestępstw
 Wczesne przejawy nerwico podobne wśród gimnazjalistów i sposoby ich psychokorekcji
 Psychologia zeznań świadków (badania eksperymentalne)
 Opiniodawstwo psychologiczno – sądowe w sprawach karnych i cywilnych.
Uwagi o realizacji:
/a/ Kształcenie umiejętności dyskusji o charakterze naukowym; /b/ wykształcenie umiejętności pisania referatów,
raportów i monografii z wybranej – wąskiej problematyki psychologicznej; /c/ biezace konsultacje indywidualne
Prof. UŚ dr hab. Jan M. Stanik
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma i warunki zaliczenia
IV - V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
w tym:
wykł
sem
180
ćw
lab
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
każdego semestru).
PSYCHOLOGICZNE UWARUNKOWANIA AKTYWNOŚCI I JAKOŚCI ŻYCIA CZŁOWIEKA
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Tematykę seminarium stanowią zagadnienia związane z psychologicznymi oraz społecznymi uwarunkowaniami
jakości życia i aktywności człowieka. Przedmiotem szczególnego zainteresowania są czynniki wpływające na zadowolenie z życia oraz zmienne związane z zaradnością człowieka. Badania prowadzone przez studentów uwzględniać mają specyfikę wieku - dotyczą osób w okresie młodzieńczym, w okresie dorosłości i aktywnego wypełniania
funkcji zawodowych oraz doświadczających własnej starości. Szczegółowe zagadnienia tematyczne:
 Wyzwania młodości, czynniki warunkujące skuteczność radzenia sobie z problemami okresu młodzieńczego.
 Sposób wypełniania roli zawodowej, funkcjonowanie w zespole pracowniczym i inne zadania dorosłości.
 Aktywność i zdrowie ludzi w starszym wieku - uwarunkowania.
 Stosunek osoby do zmian przebiegających w czasie i własnego starzenia się a aktywność i zadowolenie z życia.
168
Lp. 7
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Liczba
godzin
120
w tym:
wykł. sem.
120
ćw.
lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Wiedza z psychologii organizacji i zarządzania
PSYCHOLOGICZNE ZMIENNE I UWARUNKOWANIA W POMIARZE KAPITAŁU LUDZKIEGO W ORGANIZACJI
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 8
 Psychologiczne uwarunkowania pomiaru kapitału ludzkiego w organizacji.
 Krytyczna analiza koncepcji kapitału psychologicznego Luthansa
 Psychologiczna analiza wybranych narzędzi zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji ( np. rekrutacja, selekcja, szkolenia i rozwój, wynagrodzenia, outplacement)
 Relacje między ekonomicznymi wskaźnikami pomiaru kapitału ludzkiego a wybranymi zmiennymi
psychologicznymi.
Dr Małgorzata Chrupała - Pniak
Wydział
PSYCHOLOGIA
w tym:
Forma
zaliECTS
czenia
zalicze20
nie
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
System studiów
120
Wymagania
wstępne
Forma
Pożądana jest znajomość języka obcego (zwłaszcza języka angielskiego) w stopniu umożliwiającym studiowanie piśmiennictwa
naukowego
wykł.
sem.
120
ćw.
lab.
semestru).
CZŁOWIEK I ELASTYCZNE FORMY ZATRUDNIENIA
Główne zagadnienia i przykładowa problematyka prac magisterskich:
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
 Analiza funkcjonowania podmiotu w sytuacji zatrudnienia nietradycyjnego;
 Podmiotowe, emocjonalne i środowiskowe uwarunkowania zachowania się pracownika zatrudnionego w różnych formach pracy, w tym m.in.:
 autonomia wyboru zatrudnienia elastycznego, jako kategoria różnicująca pracowników;
 postawy wobec pracy pracowników peryferyjnych;
 kompetencje społeczne pracowników zatrudnionych w różnych formach;
 kontrakt psychologiczny w alternatywnych formach zatrudniania;
 satysfakcja z pracy pracowników zatrudnionych w elastycznych formach;
 koszty psychologiczne zatrudnienia atypowego;
 Analiza funkcjonowania współczesnych organizacji w perspektywie zatrudnienia alternatywnego;
 Zarządzanie zasobami ludzkimi w elastycznych formach zatrudnienia;
 Społeczna percepcja elastycznych form zatrudnienia;
 Alternatywne formy zatrudnienia jako alternatywa dla zatrudnienia tradycyjnego;
 Elastyczne formy zatrudnienia wobec zjawiska wykluczenia społecznego;
 Rola i znaczenie elastycznych form zatrudniania dla człowieka i organizacji.
dr Małgorzata Dobrowolska
169
Lp. 9
Wydział
PSYCHOLOGIA
w tym:
Forma
zaliczenia
Rok
Semestr
IV-V
7,8,9,10
Liczba
godzin
wykł.
sem.
ćw.
lab.
ECTS
20
System studiów
120
120
zaliczenie
Wymagania
Zaliczenie wszystkich przedmiotów obowiązujących na I-III roku studiów psychologicznych.
wstępne
Forma i warunki Zgodne z indywidualnymi ustaleniami z prowadzącym (warunki uzyskania zaliczenia promotor podaje na początku każdego
zaliczenia
semestru).
BIOPSYCHOSPOŁECZNE WYZNACZNIKI JAKOŚCI ŻYCIA CZŁOWIEKA W SYTUACJI ZAGROŻENIA
I UTRATY ZDROWIA
Temat seminarium i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 10
Problematyka seminarium koncentrować się będzie wokół zagadnień związanych ze zdrowiem i chorobą. Podjęta
zostanie próba identyfikacji czynników wpływających na proces leczenia i zdrowienia osób chorych somatycznie.
Badania prowadzone będą w perspektywie holistycznej uwzględniającej zarówno pozytywne jak i negatywne korelaty zdrowia i choroby. Pod uwagę zostanie wzięte indywidualne (podmiotowe) przeżywanie sytuacji zagrożenia na
poziomach: emocjonalnym, poznawczym oraz behawioralnym a także dynamika relacji interpersonalnych (rodzinnych, towarzyskich, zawodowych, etc.) podczas leczenia choroby i powrotu do zdrowia.
Dr Anita Gałuszka
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
IV – V
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
studia stacjonarne
180
w tym:
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
180
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
WYMIARY I KORELATY ETYCZNEGO ZAANGAŻOWANIA W PRACĘ I PRZYWIĄZANIA ORGANIZACYJNEGO. ZA-
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 11
ANGAŻOWANIE A WYMIARY KULTURY ORGANIZACYJNEJ
Seminarium dotyczy zaangażowania w pracę, etyki pracy i zaangażowania organizacyjnego. Badania podejmowane w ramach seminarium ukazywać będą związki między tymi zmiennymi oraz wymiarami kultury organizacyjnej.
Do ważnych zagadnień podejmowanych w ramach seminarium należą też korelaty etyki pracy w postaci odraczania gratyfikacji, motywacji wewnętrznej itp.
Dr Damian Grabowski
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
IV – V
7, 8, 9, 10
studia stacjonarne
Liczba
godzin
180
120
w tym:
Wykł. Sem.
180
120
Ćw.
Lab.
Forma
zaliczenia
zaliczenie
zaliczenie
ECTS
20
20
UMIEJĘTNOŚCI EMOCJONALNE JAKO ELEMENT FUNKCJONOWANIA PSYCHOSPOŁECZNEGO.
Umiejętności emocjonalne, inteligencja i kompetencja emocjonalna. Najważniejsze umiejętności emocjonalne:
rozpoznawanie, rozumienie i regulacja. Umiejętności emocjonalne jako element funkcjonowania społecznego.
Teorie inteligencji emocjonalnej. Umiejętności emocjonalne a zdrowie psychiczne i somatyczne. Uwarunkowania
rozwoju umiejętności emocjonalnych. Możliwości kształtowania kompetencji emocjonalnych, planowanie działań psychoedukacyjnych. Problemy etyczne badań psychologicznych. Planowanie badań naukowych i zasady
prezentacji wyników. Analiza danych statystycznych. Budowa tekstu naukowego.
dr Maciej Janowski
170
Lp. 12
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Liczba
godzin
120
w tym:
Wykł. Sem.
120
Ćw.
Lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
semestru).
ZASOBY I DEFICYTY A DOBRE ZDROWIE I SATYSFAKCJA ŻYCIOWA W PERSPEKTYWIE MENTALNOŚCI WSPÓŁCZESNEGO CZŁOWIEKA
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 13
Podstawowym analizowanym problemem będzie poszukiwanie determinantów dobrego zdrowia i jakości życia
jak również identyfikacja psychologicznych czynników obniżających poczucie dobrostanu. Zagadnienia podejmowane w ramach seminarium ujęte będą z perspektywy mentalności współczesnego człowieka, a więc promującej rozwiązania łatwe, szybkie i jednoznaczne, które przekładają się na wartościowanie zasobów, wybór specyficznych zachowań i odzwierciadlają w poczuciu zdrowia i satysfakcji życiowej.
Powyższa problematyka odniesiona będzie (zgodnie z zainteresowaniami uczestników seminariów) do różnych
grup badawczych (lub klinicznych), a więc osób zdrowych (zróżnicowanych ze względu na wiek, płeć, aktywność
zawodową, status społeczno-ekonomiczny), chorych somatycznie i leczących się psychiatrycznie. Uczestnicy seminarium będą mogli brać udział w realizowanym w Zakładzie Psychologii Zdrowia i Jakości Życia projekcie
badawczym "Mentalność współczesnego człowieka jako regulator zachowań związanych ze zdrowiem".
dr Joanna Mateusiak
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Liczba
godzin
120
w tym:
Wykł. Sem.
120
Ćw.
Lab.
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Orientacja w zagadnieniach psychologii społecznej, kulturowej i psychologii pracy i organizacji.
PSYCHOLOGICZNE UJĘCIA RELIGIJNOŚĆ I DUCHOWOŚCI A FUNKCJONOWANIE CZŁOWIEKA
W ORGANIZACJACH I ŻYCIU ZAWODOWYM.
Analizy dotyczyć będą:
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
 psychologicznych ujęć religijności i duchowości oraz ich powiązań z innymi zmiennymi psychologicznymi ważnymi z punktu widzenia funkcjonowania człowieka w organizacjach i życiu zawodowym;
 związków między religijnością i duchowością a planami i celami zawodowymi, balansem życie osobiste/praca, jakością życia w kontekście pracy;
 związków między religijnością i duchowością a zaangażowaniem organizacyjnym, zachowaniami
obywatelskimi i zachowaniami etycznymi, satysfakcją z pracy oraz innymi zmiennymi wpływającymi
na efektywność pracy;
 oceny możliwości budowania kapitału społecznego organizacji w oparciu o postawy ugruntowane w
obszarze religii i duchowości.
Dr Jarosław Polak
171
Lp. 14
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
IV – V
Liczba w tym:
Forma
ECTS
godzin Wykł. Sem. Ćw.
zaliczenia
7, 8, 9, 10
Lab.
20
studia stacjonarne
180
180
zaliczenie
Wiedza z zakresu psychologii zdrowia i zaburzeń zachowania oraz metodologii i klinicznej diagnozy psychologicznej
PSYCHOLOGIA ZABURZEŃ ZACHOWANIA I OSOBOWOŚCI
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Lp. 15
Prace magisterskie obejmują następujące grupy zagadnień:
 Stres i zaburzenia przystosowania. Psychologiczne następstwa długotrwałego stresu. Stres spowodowany rozwodem, bezrobociem, chorobą. Konsekwencje stresu dla jednostki i systemu rodzinnego
 Relacje w bliskich związkach małżeńskich- problemy, konflikty, sposoby rozwiązywania-a poczucie zadowolenia
 Relacje w związkach małżeńskich w sytuacji chorób afektywnych, schizofrenicznych, onkologicznych
 Psychospołeczne funkcjonowanie osób z zaburzeniami nerwicowymi. Sposoby radzenia sobie, rola wsparcia
społecznego, znaczenie terapii.
 Psychologiczny profil jednostek uzależnionych od alkoholu a ich motywacja do podejmowania leczenia .i kontynuowania procesu abstynencji
 Percepcja obrazu własnej osoby i świata przez osoby o zaburzonej tożsamości płciowej.
 Zaburzenia osobowości a relacje interpersonalne w systemie rodzinnym i pozarodzinnym.
 Psychologia kliniczna a wybrane formy patologii zjawisk społecznych. Przemoc w rodzinie, jako przejaw agresji
interpersonalnej. Psychologiczne i sytuacyjne uwarunkowania przemocy. Charakterystyka ofiar i sprawców
przemocy. Pomoc psychologiczna
Dr Danuta Rode
Wydział
PSYCHOLOGIA
w tym:
Wykł. Sem.
120
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Rok
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
IV – V
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
120
Ćw.
Lab.
DZIECKO W PROCEDURACH SĄDOWYCH
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor




dziecko jako świadek
dziecko jako pokrzywdzony przestępstwem
dziecko jako sprawca czynu karalnego
dziecko jako podmiot postępowania przed sądem rodzinnym i opiekuńczym
Dr Agnieszka Roszkowska
172
Lp. 16
Wydział
PSYCHOLOGIA
w tym:
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Rok
IV – V
Semestr
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
i warunki
zaliczenia
7, 8, 9, 10
Liczba
godzin
120
Wykł. Sem.
Ćw.
Lab.
120
każdego semestru).
TRUDNE RODZICIELSTWO – MIĘDZY DOMEM, PRAWEM, SŁUŻBAMI SPOŁECZNYMI.
W ramach seminarium podejmowane będą zagadnienia z zakresu zjawiska patologii funkcjonowania rodziny polskiej
ze szczególnym uwzględnieniem: psychologicznej analizy trudności i zaniedbań opiekuńczo-wychowawczych w rodzinie i sposobów ich rozwiązywania. Zostanie przeprowadzona dogłębna analiza czynników psychologicznych wyTemat semina- zwalających zachowana patologiczne postrzegane z perspektywy: rodzica - przemoc w rodzinie, choroba, migracja
rium
zarobkowa rodziców, rozwód rodziców jako czynnik wyzwalający zachowania patologiczne; z perspektywy dziecka –
i treści
ofiary przemocy, jednostki niedostosowanej społecznie, sprawcy przestępstwa oraz opieki instytucjonalnej – sytuacja
kształcenia
dziecka wychowywanego poza własną rodziną biologiczną.
Ponadto poruszone zostaną tematy związane z polepszeniem kompetencji rodzicielskich oraz rola wsparcia rodzin z
grupy ryzyka.
Nas szczególna uwagę zasługują aspekty diagnostyki i opiniodawstwa sądowego w sprawach opiekuńczo – wychowawczych takich jak ograniczenie lub odebranie praw rodzicielskich, umieszczenie w rodzinie zastępczej, przysposobienie czy nadanie kurateli.
Promotor
Dr Justyna Trepka - Starosta
Lp. 17
Wydział
PSYCHOLOGIA
Rok
IV - V
Semestr
7, 8, 9, 10
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Studia stacjonarne
Liczba w tym:
godzin Wykł. Sem.
180
180
Ćw.
Lab.
Forma zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Zainteresowani e proponowaną problematyką
Warunki zaliczenia ustalane z grupą seminaryjną adekwatnie do planu pracy w danym semestrze
PRACA, PRZEMIANY PRACY. NOWY MODEL FUNKCJONOWANIA ZAWODOWEGO. ZARZĄDZANIE KARIERĄ
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor








Aktywność zawodowa jednostki.
Nowy model kariery zawodowej.
Kariera ludzi młodych.
Cele i wartości w karierze.
Koszty współczesnych karier.
Kompetencje kluczowe kariery.
Jakość pracy a jakość życia.
Praca jako wartość, negatywne konsekwencje pracy,
 Kariera międzynarodowa i jej koszty.
dr Elżbieta Turska
173
Lp. 18
Wydział
PSYCHOLOGIA
w tym:
Forma
zaliczenia
ECTS
zaliczenie
20
Rok
IV – V
Semestr
7, 8, 9, 10
System studiów
Wymagania
wstępne
Forma
Temat seminarium
i treści
kształcenia
Promotor
Liczba
godzin
120
Wykł. Sem.
120
Ćw.
Lab.
PSYCHOLOGIA SĄDOWA
Dr Leszek Woszczek

psychologia - Instytut Psychologii UŚ

Transkrypt

Podobne dokumenty

Biuletyn Nr 5

dr Mateusz Hohol Wykład 1: Wprowadzenie