T 1 : Fakt stworzenia wszechświata

Traktat: O Bogu stwarzającym
(kreatologia)
TEMAT 1: Fakt stworzenia wszechświata
Teksty biblijne:
Rdz 1,1- Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię.
J 1, 1 – „Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem
było Słowo.” (En arche en o logos, kai o logos en pros ton Theon kai
Theos en o logos).
Także:
J 17,4-5.24;
Ja Ciebie otoczyłem chwałą na ziemi przez to, że wypełniłem dzieło,
które Mi dałeś do wykonania. A teraz Ty, Ojcze, otocz Mnie u siebie
tą chwałą, którą miałem u Ciebie pierwej, zanim świat powstał. (...)
Ojcze, chcę, aby także ci, których Mi dałeś, byli ze mną tam, gdzie
Ja jestem, aby widzieli chwałą moją, którą Mi dałeś, bo umiłowałeś
Mnie przed założeniem świata;
Kol 1,16-17: ... bo w Nim zostało wszystko stworzone; i to, co w
niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne, czy
Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko
przez Niego i dla Niego zostało stworzone. On jest przed wszystkim
i wszystko w Nim ma istnienie;
Dz 4,24 (Modlitwa Kościoła wśród prześladowań): Wysłuchawszy tego
podnieśli jednomyślnie glos do Boga i mówili: „Wszechwładny
Stwórco nieba i ziemi, i morza, i wszystkiego, co w nich istnieje ...
Wyrażenia "Bᵉrᵉszⁱt" ("Na początku") nie należy odczytywać w sensie
czasowym. Przed stworzeniem nie było nic więc i czas nie istniał.
Należałoby raczej rozumieć je w sensie ontycznym, bytowym a nie
chronologicznym. W związku z tym
należy przyjąć, że przed tym "na
początku" nic ni e istniało poza Bogiem.
Termin ten pośrednio wskazuje, że Bóg
stworzył wszystko co istnieje (bowiem
dwa pojęcia użyte w Rdz 1,1 "niebo" i
"ziemia" w języku biblijnym wyczerpują
całą rzeczywistość stworzoną) z
niczego ("ex nihilio"). Tu powstaje
kolejna trudność, gdyż dla semitów nie
istniało pojęcie nicości.
Nicość była brakiem jakiegokolwiek
bytu. Wyrażenie "Bᵉrᵉszⁱt" należałoby więc rozumieć: na początku przed
wszystkimi bytami.
Autorem tego "creatio ex nihilo" jest Elohim (Bóg). Pomocnym jest nam
tutaj tekst J 1, 1 („Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i
Bogiem było Słowo.”), w którym terminem Logosu św. Jan określa
Syna Bożego. Rozumiejąc ten tekst w sensie kreacyjnym należy
stwierdzić, że przed wszystkimi bytami istniał Syn Boży: Wszystko przez
Niego i dla Niego zostało stworzone. On jest przed wszystkim i
wszystko w Nim ma istnienie (Kol 1,16b-17). Wszystkie te teksty z NT
prowadzą nas do wniosku, że Bogiem stwarzającym jest Bóg w Trójcy
Osób, bowiem tam, gdzie jest obecny Ojciec i Syn tam jednocześnie jest
Duch Święty.
W świetle tradycji, począwszy od Pasterza Hermasa skończywszy na św.
Augustynie, istniało przekonanie, że teksty biblijne dowodzą stworzenia
świata "ex nihlo". Prawda została teologicznie pogłębiona w dyskusjach i
sporach ze starożytnym monizmem, twierdzącym, że istnieje tylko jeden
rodzaj bytu i jest nim wieczna materia.
Prawda znalazła swój wyraz w Soborach: Laterańskim IV (1215) i
Watykańskim I (1869-1870).
Jest więc prawdą objawioną, że:
1. Cały wszechświat został stworzony przez Boga;
2. Wszechświat został stworzony z "niczego" w pojęciu teologicznym.
Biblia o stworzeniu a nauki przyrodnicze
Rdz 1,1-2: Na początku Bóg stworzył niebo i ziemie,. Ziemia zaś była
bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru
wód, a Duch Boży unosił się nad wodami;
Rdz 2,4b-6: Gdy Jahwe Bóg stworzył ziemią i niebo, nie było jeszcze
żadnego krzewu polnego na ziemi ani żadna trawa polna jeszcze nie
wzeszła - bo Jahwe Bóg nie zsyłał deszczu na ziemią i nie było
człowieka, który by uprawiał ziemią i rów kopał w ziemi, aby w ten
sposób nawadniać całą powierzchnią gleby.
Oba opisy stworzenia świata zawarte w Księdze Rodzaju (pierwszy Rdz 1,1-2; drugi - Rdz 2,6) zawierają następujące prawdy o charakterze
teologicznym:
1. Istnieje Bóg, który stworzył wszystko.
2. Wszystko stwarzał "na początku" ( en arche), a zatem stwarzał z
niczego nie posługując się jakąkolwiek materią (mamy oczywiście na
uwadze protostworzenie).
3. Stwarzając Bóg nie korzystał z żadnej pomocy pozaboskiej -"bara
Elohim" ("stworzył Bóg").
4.
5.
Stworzył świat jako rzeczywistość dobrą.
Stworzywszy świat opiekuje się nim i rządzi (opatrzność Boża).
Biblia mówi o tym,
ŻE
Bóg stworzył świat !
Natomiast nie mówi JAK go stworzył !
W odpowiedzi właśnie na to pytanie "jak" mogą brać udział nauki
przyrodnicze. Jak długo nauki te w swoich wnioskach nie sprzeciwiają
się wprost Objawieniu, że świat został stworzony przez Boga, tak długo
ich badania są kompetentne, a wnioski możliwe do przyjęcia.
Stworzenie czasu
Biorąc pod uwagę teksty: Na początku Bóg stworzył niebo i ziemie
(Rdz 1,1) i Na początku było słowo... (J 1,1), mamy prawo, biorąc pod
uwagę kontekst teologiczny, twierdzić, iż przed stworzeniem świata nie
istniał również czas. Filozoficznie czas jest wyznaczany przez zmianę
bytów stworzonych. Logicznie więc rozumując, skoro nie istniały byty, nie
istniał również czas. Zatem wszechświat jako całość został stworzony
przez Boga razem z czasem. Z prawdy tej wynika fakt, że Bóg jest nie
tylko Stwórcą świata, ale jest także Stwórcą i Panem czasu. A ten
jest Jego darem, tak jak Jego darem jest każde stworzenie. Przez
wejście Wcielonego Boga (Chrystusa) w czas stworzenia, czas ten stał
się świętym i jest łaską.