Sztuka Legionów Polskich - Muzeum Narodowe w Krakowie
Transkrypt
Sztuka Legionów Polskich - Muzeum Narodowe w Krakowie
Sztuka Legionów Polskich 3 czerwca 2016 – 29 stycznia 2017 W szeregach Legionów Polskich służyło około 180 artystów. Tylko z ASP w Krakowie do legionów wstąpiło 30 przyszłych malarzy, rzeźbiarzy i grafików Wojciech Kossak, Potyczka z Kozakami, Kraków 1917, olej, płótno, wł. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie Inspiracją dla zorganizowania wystawy „Sztuka Legionów Polskich” jest setna rocznica pierwszego pokazu sztuki legionowej, otwartego w 1916 roku w salach Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. W Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie pokazujemy blisko 200 eksponatów, ilustrujących szlak bojowy legionów od wymarszu 1. Kompanii Kadrowej z Oleandrów 6 sierpnia 1914 roku po bunt II Brygady Legionów Polskich pod Rarańczą w lutym 1918 roku. 150 obrazom i rysunkom towarzyszy umundurowanie, broń i odznaki pamiątkowe legionistów. Gratką dla zwiedzających mogą być zestawione po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat dwie kurtki wojskowe marszałka Józefa Piłsudskiego. Nie zapomnieliśmy także o portretach twórców sztuki legionowej oraz narzędziach ich pracy – na wystawie można zobaczyć m.in. oryginalną paletę malarską Leona Wyczółkowskiego i szkicownik Stanisława Janowskiego. Zaprezentowane obiekty pochodzą z kolekcji Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa oraz osób prywatnych. Spośród licznych portretów żołnierzy na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie warto zwrócić uwagę na sylwetkę legionisty pędzla Wojciecha Jastrzębskiego. To Jan Fieldorf – brat bodaj najsłynniejszego z „żołnierzy wyklętych”, generała Augusta Fieldorfa „Nila”, organizatora i dowódcy Kedywu Armii Krajowej, po sfingowanym procesie w 1953 r skazanego na karę śmierci. Podczas gdy o drugim z braci jest w ostatnich latach głośno, między innymi za sprawą filmu „Generał Nil” z 2009 roku, niewiele mniej dramatyczne losy Jana Fieldorfa wciąż pozostają nieznane. Chęć przywrócenia mu należnego miejsca w pamięci Polaków kierowała Leszkiem Zachutą, który wypożyczył wspomniany portret na wystawę w MNK. - Andrzej Fieldorf, krakowski maszynista kolejowy, i jego żona Agnieszka mieli czwórkę dzieci: Emmę, Józefa, Jana i Augusta Emila. Moja żona była córką pierwszego brata, Józefa – opowiada Leszek Zachuta. Obaj młodsi Fieldorfowie swoją służbę Polsce rozpoczęli właśnie w legionach: Jan w pułku artylerii polowej, Emil – w piechocie na froncie rosyjskim. Konsekwentny i uzdolniony technicznie starszy 1 Sztuka Legionów Polskich 3 czerwca 2016 – 29 stycznia 2017 brat po odzyskaniu niepodległości zaczął realizować swoją pasję – został lotnikiem i mechanikiem samolotowym. Jan Fieldorf służył m.in. w krakowskim II Pułku Lotniczym. W czasie wojny został aresztowany przez gestapo i zginął w obozie koncentracyjnym w Gross-Rosen 10 lutego 1942 r. Ojciec obu bohaterów, Andrzej Fieldorf, przypomniał tę śmierć w prośbie do prezydenta Bolesława Bieruta o prawo łaski dla Augusta Emila. Ten ostatni to jedna z wielu znaczących postaci II Rzeczypospolitej, których młodość upłynęła na walce o niepodległość w szarym mundurze legionisty. „Kariery” legionowe mieli za sobą jednak nie tylko przyszli politycy, ale również wielu artystów. W szeregach Legionów Polskich służyło ich około 180. Tylko z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie do legionów wstąpiło 30 przyszłych malarzy, rzeźbiarzy i grafików, m.in. Franciszek Prochaska, Jan Stebnowski, Józef Kordian- Zamorski. Patriotyczny zryw porwał także działających już na swoich polach twórców, jak Wincenty Wodzinowski, Kazimierz Młodzianowski, Henryk Kunzek czy Józef Świrysz-Ryszkiewicz. Czyn legionowy wspierali też profesorowie Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Leon Wyczółkowski i Julian Fałat, przebywający na froncie wołyńskim w charakterze malarzy wojennych. Ich przewodnikiem i opiekunem był służący w legionach od 1914 roku absolwent ASP Stefan Sonnewened, który sportretował L. Wyczółkowskiego na poleskiej pozycji. Ten rysunek został wybrany jako jeden z wizerunków wystawy, możemy go oglądać m. in. na promujących ekspozycję plakatach. (oprac. MB) 2 Sztuka Legionów Polskich 3 czerwca 2016 – 29 stycznia 2017 Informacje dla zwiedzających: Wystawa Sztuka Legionów Polskich 3 czerwca 2016 – 3 stycznia 2017 Muzeum Narodowe w Krakowie Gmach Główny, Galeria Broń i Barwa Wstęp w ramach biletu do galerii stałych w Gmachu Głównym MNK Pon.: nieczynne Wt. – sob.: 10.00–18.00 Niedz.: 10.00–16.00 MNK Media: KATARZYNA BIK (695 981 817) [email protected] MARTA BOSAK (606 207 728) [email protected] Pliki do pobrania: SERWER ftp.mnk.pl UŻYTKOWNIK: media HASŁO: fCZRRtme6w Bilet normalny – 11 zł Bilet ulgowy – 6 zł Bilet rodzinny (maks. 5 osób) – 20 zł Bilet grupowy normalny (min. 15 osób) – 9 zł Bilet grupowy ulgowy (min. 15 osób) – 6 zł Dzieci do 7 lat – wstęp bezpłatny Dzieci i młodzież do 16 lat – 1 zł Uczniowie i studenci do 26 lat – 1 zł Kuratorzy: Piotr Wilkosz, Alina Jurkiewicz-Zejdowska Koordynator: Grażyna Kulawik Aranżacja: Luiza Berdak Organizator: Muzeum Narodowe w Krakowie we współpracy z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie Patroni medialni: TVP S.A., TVP Kraków, Polskie Radio, Radio Kraków, Rzeczpospolita, Mówią Wieki, Karnet, Local Life, Krakow.pl, Telewizja M Sponsorzy: Comp S.A., Agencja Mienia Wojskowego Mecenas Muzeum Narodowego w Krakowie: PZU 3