upraw rzepaku

ZWALCZANIE SZKODNIKÓW
upraw rzepaku
Na plantacjach rzepaku można spotkać kilkanaście gatunków szkodników,
które mogą powodować straty uzasadniające ich zwalczanie. Wpływają także na zwiększenie porażenia przez choroby. Rany powodowane przez nie
są „bramą” dla grzybów chorobotwórczych. Trudno przygotować gotowy
schemat walki ze szkodnikami, gdyż ich naloty w zależności od pogody
występują w różnym czasie; masowość inwazji szkodników zależy również
od wielu specyficznych czynników.
Podstawowym elementem umożliwiającym nam podjęcie
trafnych decyzji o przeprowadzeniu zabiegu na polu jest
obserwacja roślin i żółtych naczyń na plantacji. Decyzje
o przeprowadzeniu zabiegu podejmujemy w momencie
przekroczenia progów szkodliwości. Wczesną wiosną należy pamiętać o przygotowaniu żółtych naczyń.
Pierwsze szkodniki mogą bowiem pojawić się już tak
wcześnie, że ich zauważenie na małych jeszcze roślinach, bez środków pomocniczych, jakimi są żółte
naczynia, będzie wręcz niemożliwe.
PROGI EKONOMICZNE J SZKODLI WOŚCI
SZKODNIKÓW RZEPA K U
szkodnik
termin obserwacji
próg szkodliwości
Chowacz
brukwiaczek
początek marca
koniec marca
10 chrząszczy w żółtym
naczyniu w ciągu
kolejnych 3 dni lub
6 chrząszczy na 25
roślinach
Chowacz
czterozębny
przełom marca
i kwietnia
20 chrząszczy w żółtym
naczyniu w ciągu
kolejnych 3 dni lub
6 chrząszczy na 25
roślinach
Słodyszek
rzepakowy
zwarty kwiatostan
luźny kwiatostan
1 chrząszcz na roślinie
3-5 chrząszczy na
roślinie
Chowacz
podobnik
przełom kwietnia
i maja
4 chrząszcze na 25
roślinach
Pryszczarek
kapustnik
od początku
opadania płatków
kwiatowych
1 dorosły owad na 4
rośliny
Mszyca
kapuściana
od początku
rozwoju łuszczyn
2 kolonie na 1m2 na
brzegu pola
ODPOWIEDNIO WCZE ŚNIE US TAWIAĆ ŻÓ ŁT E N ACZ Y NIA
Żółte naczynia ustawione we właściwym czasie (początek marca)
i odpowiednio kontrolowane, przeważnie dość dokładnie wskazują
początek nalotu i dostarczają informacji pomocnych w ustaleniu
terminu pierwszego zabiegu. Aby naczynia spełniły swoją rolę
musimy pamiętać o właściwym umieszczeniu naczyń. Ważne
jest miejsce na polu, które nie powinno być narażone na silne
wiatry oraz łatwe do skontrolowania. Ważna jest też wysokość umieszczenia naczyń
w rosnącym łanie tak, aby były
widoczne dla szkodników. Po
paru słonecznych dniach, gdy
temperatura powietrza przekracza 10°C należy liczyć się
z aktywnością szkodników.
CHOWACZ
BRUK WIACZEK
(Ceutorrhynchus
napi)
Chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych, jednolicie szary
o długości 3,5 mm. Zimujące
w glebie chrząszcze budzą się, gdy temperatura gleby na
głębokości 10 cm osiągnie 6ºC. Po kilku dniach od nalotu
samice składają jaja w górnej części pędu. W okresie kwitnienia pędy rzepaku skręcają się, pojawiają się niekształtne
zgrubienia i pęknięcia. W okresie dojrzewania rzepaku dorosła
larwa wygryza się u nasady liścia, opuszcza pęd i przepoczwarza się w glebie.
CHOWACZ CZ T EROZĘBN Y
(Ceutorrhynchus quadridens)
Chrząszcz długości ok. 3mm, barwy niebiesko-czarnej
z białą plamką u nasady pokryw skrzydeł. W odróżnieniu
od chowacza brukwiaczka pierwsze naloty
chrząszczy pojawiają się nieco później i trwają
aż do początków kwitnienia. Samica składa jaja na dolnej stronie liści lub w ogonkach
liściowych. Młode larwy wgryzają się przez
ogonki liściowe do łodyg. W miejscu wgryzienia pozostaje zabliźniony otwór. Zaatakowane
rośliny początkowo nie wykazują żadnych objawów uszkodzenia, natomiast w późniejszym
czasie następuje żółknięcie i załamywanie liści,
zaś pędy stają się łamliwe.
S ŁODYSZEK RZEPA KOW Y
(Ceutorrhynchus quadridens)
Chrząszcz z rodziny łuszczynkowatych, jednolicie czarny o długości 2-3 mm, larwy szarożółte
wydłużone. Nalatuje na plantacje rzepaku, gdy
temperatura przekroczy 15ºC. Największe szkody powodują chrząszcze żerujące na zwartych
pąkach kwiatowych. Po rozwinięciu się kwiatów
słodyszek wyjada pylniki nie uszkadzając najczęściej zalążni – łuszczyny normalnie się zawiązują.
Samice składają jaja do wnętrza pąków, a wylęgłe
larwy żywią się pyłkiem. Larwa przepoczwarza
się w glebie.
CHOWACZ PODOBNIK
(Ceutorrhynchus assimilis)
Chrząszcz długości ok. 3 mm, jednolicie szary, pokryty białawymi łuskami. Pierwsze naloty tego chrząszcza pojawiają się
w początku kwitnienia, chrząszcze żerują w kwiatach razem ze
słodyszkiem. Samica składa jajo do środka łuszczyny. Larwa
może zniszczyć 3-7 nasion, dorosła larwa wygryza się z łuszczyny i przepoczwarza się w glebie. Uszkodzone
łuszczyny narażone są na inwazję pryszczarka
kapustnika.
PRYSZCZ A REK K A PUS T NIK
(Dasyneura brassicae)
Jest to muchówka z rodziny pryszczarkowatych. Owad dorosły ma długość ok. 1,5 mm
z żółtoczerwonym odwłokiem. Samice składają jaja na uszkodzonych łuszczynach,
głównie przez chowacza podobnika. Larwy, których jest od kilkunastu do kilkudziesięciu, wysysają soki ze ścian łuszczyn,
powodując ich zniekształcanie i pękanie.
ROBERT SMOR AWSK I
CHEMIROL