sprawozdanie merytoryczne z realizacji projektu demo

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z REALIZACJI PROJEKTU:
„Demo-kreacja” – Interdyscyplinarna Akcja Młodzieży, który odbył się w ramach
ogólnopolskiego projektu „Obywatele w życiu publicznym – rocznica 89 roku”
Edukacyjno-Kulturalne Stowarzyszenie Inicjatyw Twórczych „EKSIT” we współpracy
ze Staromiejskim Centrum Kultury Młodzieży, obywatelską inicjatywą obchodów rocznicy 89
roku Razem 89 oraz szkołami partnerskimi zorganizowało i przeprowadziło projekt „Demokreacja” w dniach 4, 5 czerwca 2009. Finał projektu odbył się 22 października 2009 roku.
Projekt Demo-kreacja został zrealizowany dzięki wsparciu finansowemu Fundacji im. Stefana
Batorego.
Projekt miał na celu aktywizację młodzieży z krakowskich szkół poprzez szereg działań
o różnorodnym, interdyscyplinarnym charakterze:
- 4 czerwca 2009 przeprowadzono Akcję Ankietową na ulicach Krakowa pod hasłem „20 lat
minęło – mieszkańcy Krakowa o roku ‘89”,
- 5 czerwca 2009 przeprowadzono Akcję Happeningową animowaną przez zespół Freeday Teatr
pod artystyczną opieką instruktora teatralnego Karola Nowakowskiego. Zbudowano
z kartonowych pudeł instalację plastyczną, imitującą Okrągły Stół. Odbyły się projekcje filmowe
materiałów archiwalnych, przekazanych nam dzięki współpracy z Instytutem Pamięci
Narodowej/Oddział w Krakowie, odbył się pokaz sondy ulicznej przeprowadzonej przez młodych
dziennikarzy i filmowców oraz pokazy filmów: Pawła Kędzierskiego i Andrzeja Piekutowskiego
Dar wolności i Każdy wie kto za kim stoi, w reżyserii Marii Zmarz – Koczanowicz .
W ramach finału projektu 22 października 2009 odbyła się debata z udziałem
zaproszonych gości: dra Marka Lasoty, Marcina Mamonia, Jana Rojka, Grzegorza Surdy oraz
wernisaż wystawy zdjęć i pamiątek dokumentujących wydarzenia przed i po roku 1989. Debata
dotyczyła rozumienia pojęcia „buntu” i tego, co znaczy dzisiaj „buntować się”. Zgromadzona
młodzież zyskała niejako z pierwszej ręki wiedzę, na temat najnowszej historii Polski, jak wielkie
znaczenie miało pojęcie wolności i odpowiedzialności za kraj. Zapoznała się również
z materiałami archiwalnymi np. kartami do głosowania, zdjęciami z domowych archiwów
mieszkańców Krakowa, filmami zgromadzonymi dzięki współpracy z Instytutem Pamięci
Narodowej, co stanowiło doskonałe uzupełnienie nauczania Wiedzy o Społeczeństwie
w szkołach.
W realizacji projektu wzięła udział młodzież ze szkół, znajdujących się w różnych częściach
miasta Kraków:
- Zespół Szkół Ekonomicznych nr 3 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego
-VII Prywatne Liceum Ogólnokształcące im M. Reja
1
-Prywatne Gimnazjum nr.2 im. Noblistów Polskich
-Zespół Szkół Inżynierii Środowiska i Melioracji
-XIX LO im. K. Kieślowskiego
-XVII LO im. H. Jordana
-Oraz młodzież uczestnicząca w zajęciach stałych organizowanych przez Staromiejskie Centrum
Kultury Młodzieży: Studio Filmu FilMagaia, Akademia Dziennikarska , warsztaty plastyczne.
Łączna ilość młodzieży uczestnicząca w projekcie ok. 200 osób
Projekt realizowany był w trzech etapach:
I etap Nasze Wybory – 4 czerwca 2009 roku
W maju 2009 roku młodzież przygotowała pod opieką nauczycieli, opiekunów
kartonowe „urny wyborcze”, z którymi w dniu happeningu 4 czerwca przemieszczała się
w różne części Krakowa (os. Kurdwanów, Nowa Huta, Kazimierz, Rynek Główny, Dworzec
Główny PKP, Trakt królewski, Wawel, Teatr Bagatela). Zadaniem młodzieży było
zaangażowanie mieszkańców Krakowa w projekt poprzez wykorzystanie przygotowanych
ankiet i zdobycie informacji na temat tego, co rzeczywiście przez te 20 lat zmieniło się w ich
życiu. Zespoły młodych reporterów nagrały i zmontowały reportaże z przebiegu akcji,
przygotowały fotoreportaże i mini wywiady dokumentujące to zdarzenie, które są dostępne na
stronie internetowej: http://eksit.pl/89/ oraz www.eksit.pl
II etap Nasze Wybory – „Demo-kreacja” 5 czerwca 2009 roku
Uczestnicy happeningu naklejali na kartony wydrukowane i przygotowane przez
organizatora materiały archiwalne, w ten sposób zapoznając się z nimi. Karty, ulotki, plakaty
z pierwszych wyborów z 4 czerwca 1989 roku zgromadzone zostały dzięki współpracy z IPN w
Krakowie. Oklejone kartony ułożone zostały przez uczestników akcji w Okrągły Stół (średnica
ok.10m). Całość instalacji dopełniała projekcja multimedialna – kolaż filmowy utworzony
z materiałów archiwalnych oraz materiałów dziennikarskich zarejestrowanych podczas I etapu
Akcji 4 czerwca. Całość zdarzenia animowana była przez prowadzącego imprezę
profesjonalnego aktora Pana Grzegorza Jurasa. Zdarzenie ponadto wsparte było przez działania
happeningowe animowane przez grupę młodzieży z Freeday Teatr, zachęcając przechodniów do
udziału w akcji.
Kolejnym elementem happeningu był „Słup pamięci”, na którym uczestnicy akcji
zamieszczali swoje uwagi, przemyślenia, wspomnienia dotyczące minionych 20 lat. Stworzono
także punkt dokumentacyjny ’89, gdzie można było dostarczyć zdjęcia i inne pamiątki związane
z latami przełomu 89 roku, które zostały wykorzystane podczas kolejnego etapu projektu.
Nasze Wybory – „Demo-kreacja”, II etap projektu zakończył pokaz filmów dokumentalnych
w reżyserii Pawła Kędzierskiego i Andrzeja Piekutowskiego „Dar wolności” oraz „Każdy wie
kto za kim stoi” w reżyserii Marii Zmarz-Koczanowicz.
2
III etap „Pomiędzy - czy bunt jest słuszny?” 22 października 2009 roku
Ankiety zebrane podczas I etapu zostały opracowane i umieszczone na stronie
internetowej organizatora.
Zebrane zdjęcia ukazujące codzienne wydarzenia, życie ludzi, miejsca, na przełomie
PRL-u i roku 1989 oraz dalsze przemiany związane ze stabilizacją ustrojową zostały
zaprezentowane na wystawie „Pomiędzy”. Podczas spotkania zaprezentowano film p.t.
„Demokracja” młodego twórcy niezależnego Nikodema Wojciechowskiego. Film stanowił głos
wprowadzenia do dyskusji dotyczącej rozumienia Demokracji, Wolności i Odpowiedzialności
przez młode pokolenie. Zaproszeni goście, dziennikarze i historycy: dr Marek Lasota, Marcin
Mamoń, Jan Rojek, Grzegorz Surdy przybliżyli młodzieży różne aspekty życia w okresie
komunizmu jednocześnie skłaniając młodzież do publicznej debaty na temat tego czy bunt jest
słuszny i przeciw czemu młodzi ludzie dzisiaj chcą się buntować. Zaprezentowany został także
reportaż dokumentujący I i II etapu projektu - 4 i 5 czerwca. Na koniec spotkania nastąpiło
wręczenie dyplomów uczniom i władzom szkół zaangażowanych w to przedsięwzięcie.
Patronat medialny nad przedsięwzięciem objęli: TVP Kraków, portal internetowy MM
Moje Miasto, Radio Alfa.
Partnerem przedsięwzięcia była: Inicjatywa Razem ’89 oraz Instytut Pamięci Narodowej
Oddział w Krakowie.
Dzięki możliwości zrealizowania tego projektu nawiązała się współpraca ze szkołami,
domami kultury w wymiarze instytucjonalnym, a także z nauczycielami i wychowawcami oraz
uczniami w wymiarze osobistym.
Udało się zaktywizować młodzież i studentów w wymiarze myślenia i działania
społecznego, obywatelskiego oraz zrealizować założenia o międzypokoleniowym charakterze
tego projektu. Znalazło to oddźwięk głównie podczas akcji ankietowej oraz akcji zbierania
pamiątek z okresu przełomu PRL-u i roku 1989.
Realizacja projektu dla jego pomysłodawców, organizatorów oraz partnerów była
satysfakcjonująca i twórcza. Wszyscy bezpośredni uczestnicy projektu otrzymali dyplomy
i upominki związane merytorycznie i stylistycznie z realizowanym zadaniem.
Mamy nadzieję, że przedsięwzięcie to przyczyniło się do rozbudzenia świadomości
i pogłębienia wiedzy na temat najnowszej historii Polski oraz pokazania, że przy pomocy
alternatywnych działań typu: happening, projekcja filmów, materiałów archiwalnych
i tworzenia własnych produkcji dziennikarsko-filmowych można uczyć się rzetelnie i
atrakcyjnie o najnowszych dziejach historii Polski.
Z wyrazami szacunku,
Marzena Dudziuk-Koluch
Koordynatorka projektu
3