Badania słuchu u dzieci - Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu

Program zajęć dla jednostki Z1.03: „Badania słuchu u dzieci ”
WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej słuchacz powinien dysponować wiedzą w
zakresie:
− Podstawy anatomii i fizjologii narządu słuchu
− Podstawowe pojęcia opisujące etapy rozwoju dziecka
umiejętnością w zakresie:
- nawiązywania pozytywnych kontaktów interpersonalnych z dziećmi w róŜnym wieku
- korzystania z róŜnych źródeł informacji,
- posługiwania się komputerem,
- współpracy w grupie.
CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej słuchacz powinien nabyć wiedzę w
zakresie:
−
−
−
−
−
Anatomia narządu słuchu
odrębności anatomiczne ucha występujące w okresie rozwojowym
fizjologia słyszenia
elementy psychoakustyki
wpływ zaburzeń w rozwoju prenatalnym i okołoporodowym na występowanie uszkodzeń
narządu słuchu,
− przyczyny najczęstszych uszkodzeń narządu słuchu u dzieci,
− wady rozwojowe narządu słuchu
− rodzaje ubytków słuchu
− badania behawioralne, specyfika badania słuchu u dziecka
− rozwój reakcji słuchowych u dziecka do 2 rŜ.
− pojęcia opisujące język i mowę,
− przebieg rozwoju mowy prawidłowo słyszącego dziecka,
− czynniki wpływają na rozwój mowy dziecka,
− cechy charakterystyczne róŜnego typu zaburzeń rozwoju mowy,
− cele i funkcje surdologopedii,
− czynniki determinujące kształtowanie mowy dziecka z wadą słuchu,
− załoŜenia terapii mowy u dzieci z wadą słuchu,
− metody stosowane w rehabilitacji słuchu i mowy dzieci z wadą słuchu,
− profilaktyka wad słuchu
nabyć umiejętności w zakresie:
− charakterystyka niedosłuchu na podstawie audiogramu
− zastosowanie właściwej dla danego dziecka metody badania słuchu
− przeprowadzenie uwarunkowania,
− interpretacja wyników badan behawioralnych
− metody profilaktyki i rehabilitacji słuchu u dzieci,
− nawiązywania kontaktu z dzieckiem z wadą słuchu i jego rodzicami lub opiekunami,
− organizacji stanowiska i zaplanowania przebiegu badania prowadzonego u dziecka z wadą
słuchu
1
Formy i metody nauczania:
Wykład
Zajęcia praktyczna – praca w grupie
Środki dydaktyczne:
Prezentacje, środki mulitimedialne, praca z materiałami wykorzystywanymi
do badania słuchu dzieci i oceny postępów w zakresie rozwijania umiejętności słuchowych,
tabele tematyczne
30.03.2008
16.03.2008
15.03.2008
02.03.2008
Zjazd
Program zajęć:
Temat
Treści programowe
Narzędzia
Godz.
Budowa i
odrębności
fizjologiczne
narządu słuchu u
dzieci
Anatomia szczegółowa narządu słuchu; budowa
ucha zewnętrznego, środkowego,
wewnętrznego; konsekwencje wynikające z
odrębności w budowie poszczególnych struktur
narządu słuchu
Prezentacja multimedialna
2
metody badania
słuchu u dzieci.
Rodzaje ubytków słuchu; podział jakościowy,
ilościowy; cechy charakteryzujące poszczególne
ubytki słuchu; elementy psychoakustyki
Prezentacja multimedialna;
tabele tematyczne
6
Zaburzenia
rozwojowe i
choroby narządu
słuchu u dzieci.
Badania
przesiewowe
Elementy rozwoju embrionalnego; zaburzenia
rozwoju narządu słuchu w poszczególnych
etapach Ŝycia płodowego;
Stany zapalne uszu u dzieci – przyczyny, skutki,
moŜliwości terapii.
Wprowadzenie do badan przesiewowych.
Rodzaje badan przesiewowych; cele i zasady
wykonywania badan przesiewowych;
interpretacja wyników badan przesiewowych;
Prezentacja multimedialna
8
metody badania
słuchu u dzieci.
Interpretacja
wyników badań
Charakterystyka ubytków słuchu typu
przewodzeniowego, mieszanego, odbiorczego z
uwzględnieniem wyników badan obiektywnych i
subiektywnych
Prezentacja multimedialna
4
2
Mowa a język. Rozwój mowy:
czynności nadawania i odbioru mowy, etapy
rozwoju mowy dziecka, schemat powstawania
głosek w rozwoju mowy dziecka, czynniki
wpływające na rozwój mowy dziecka.
Zaburzenia rozwoju mowy. Surdologopedia: cel,
funkcje, zadania. Czynniki determinujące
kształtowanie mowy dziecka z wadą słuchu.
ZałoŜenia terapii mowy u dzieci z wadą słuchu.
Materiały pisane, tabele
charakteryzujące zjawiska
wpisane w róŜne etapy
rozwoju mowy dziecka,
plansza -alfabet palcowy
języka polskiego.
4
Wykonywanie
badania słuchu u
dzieci
Ćwiczenia praktyczne – badania behawioralne:
BOA, VRA, CPA
Materiały wykorzystywane
do badan behawioralnych,
plansze z siatkami do badan,
systemy do badan
obiektywnych i
behawioralnych
9
Badania
behawioralne Interpretacja
wyników badań
Przygotowanie stanowiska do badan; metody
warunkowania na bodziec, badania z wolnego
pola, badania z pola bezpośredniego; habituacja,
wyniki fałszywie dodatnie
Prezentacja multimedialna –
filmy
2
Prezentacja multimedialna
2
8
25.04.2008
12.04.2008
Metody rehabilitacji
słuchu
06.2008
27.04.2008
Profilaktyka wad
sluchu
Metody rehabilitacji
słuchu.
Dziecięcy program badania funkcji słuchowych.
Słyszeć a słuchać. Etapy rehabilitacji słuchu.
Narzędzia do badania umiejętności słuchowych
dzieci niesłyszących i niedosłyszących
korzystających z aparatów słuchowych i/lub
implantu ślimakowego
Plansze do prowadzenia
badań i tabele zapisu
wyników badania.
Poradnictwo dla
rodziców lub
opiekunów dziecka
z wadą słuchu
Problemy rodziny dziecka z wadą słuchu.
Poradnictwo. Edukacja dziecka z wadą słuchu
(formy kształcenia, placówki edukacyjne dla
dzieci z wadą słuchu, orzeczenia Poradni
Psychologiczno-pedagogicznych). Rozmowa z
rodzicem lub opiekunem.
Prezentacja. Wykaz
placówek rehabilitacyjnych i
edukacyjnych. Zajęcia
interaktywne.
otoemisje akustyczne, audiometria
impedancyjna, potencjały wywołane
Prezentacja; arkusze
wyników badan
Badania obiektywne
zaliczenie
Forma zaliczenia:
Sprawdzian pisemny – test wyboru + pytania opisowe; egzamin ustny
Literatura:
Gunia G. Terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami słuchu i mowy, Impuls, Kraków 2006
Löwe A. KaŜde dziecko moŜe nauczyć się słyszeć i mówić, Media Rodzina, Poznan 1999
Kaczmarek L. Kształtowanie się mowy dziecka, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 1953
Korzon A. Wychowanie słuchowe dziecka z wadą słuchu, Infograf, Katowice 1994
Praca zbiorowa pod redakcją dr Joanny Szuchnik i prof. dr hab. n. med. Henryka SkarŜyńskiego Uczeńzmysły, komunikacja, Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niesłyszących i Niedosłyszących „CzłowiekCzłowiekowi” i Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Warszawa 2004
3
Bamford J., Gliddon M., Green R., Munro K., Parry G., Sutton G., Wood S.: Neonatal Hearing Screening
and Assessment. Visual Reinforcement Audiometry Testing of Infants. A Recommended Test Protocol. Ed.
John Day,
Bochenek A., Reicher M.:Anatomia człowieka. Warszawa, PZWL, 1989, wyd. III, tom V.
Pruszewicz A.: Audiologia kliniczna – zarys. A M Poznań, Poznań 2003, wyd. III.
Śliwińska-Kowalska M.: Audiologia kliniczna. Mediton, Łódź, 2005, wyd. I.
4