SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI „Jestem bezpieczny”

Transkrypt

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
„Jestem bezpieczny”
Szkoła Podstawowa nr 21 w Lublinie
SPIS TREŚCI
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
Wstęp
Organizacja i zakres
Cele Programu
Zadania i sposoby realizacji
Spis obszarów
TREŚCI PROGRAMU
Ewaluacja
Aneks – przykładowe sposoby realizacji
Bibliografia
I. WSTĘP
Szkolny Program Profilaktyki „Jestem bezpieczny” powstał w wyniku ukazania się Rozporządzenia
MENiS z dnia 26 lutego 2002, które nakłada na szkołę obowiązek stworzenia go. Szkolny Program Profilaktyki
ma uzupełnić Program Wychowawczy Szkoły. (Podstawa prawna - zał. 1)
Szkolny Program Profilaktyki został opracowany przez Zespół ds. profilaktyki w składzie: Małgorzata
Brzóska, Małgorzata Dudziak, Anna Dul, Marzena Dziuba, Iwona Kojdecka-Kawka, Agnieszka Korczyk, Marzena Jabłońska, Małgorzata Nowosad, GraŜyna OŜga, Małgorzata Serwin, Anna Szych.
Źródłem i oparciem Szkolnego Programu Profilaktyki są realne problemy i zagroŜenia pojawiające
się w Szkole i jej najbliŜszym środowisku, które zostały ujawnione w wyniku badania diagnozującego środowiska szkolnego. (Wnioski - zał. 2)
Występujące w Szkole zagroŜenia i problemy wychowawcze:
1. zachowania agresywne (agresja fizyczna i psychiczna) wśród uczniów;
2. zachowania agresywne niektórych nauczycieli w stosunku do uczniów;
3. absencja na obowiązkowych zajęciach lekcyjnych, nieprzygotowanie do lekcji;.
4. przemoc w stosunku do młodszych i słabszych, wymuszanie pieniędzy;
5. brak kultury osobistej na co dzień, uŜywanie wulgaryzmów;
6. nieposzanowanie mienia szkolnego, wandalizm;
7. niewłaściwe sposoby rozwiązywania problemów wśród uczniów;
8. najczęściej niewłaściwe zachowania wobec sytuacji zagroŜenia i niebezpiecznych zdarzeń.
Jednocześnie – szeroko pojęte środowisko, w którym uczestniczą uczniowie Szkoły niesie ze sobą wiele zagroŜeń, którym podlega kaŜde dziecko.
Szkoła Podstawowa nr 21 w Lubinie jest sześcioklasową szkołą publiczną, w której uczy się około 740
dzieci. Uczniowie uczęszczający do Szkoły pochodzą z bardzo zróŜnicowanych środowisk. Są wśród nich
dzieci rodzin dobrze sytuowanych, mieszkających w dzielnicy Sławinek oraz w podlubelskich miejscowościach, których rodzice mają stałą, dobrze płatną pracę lub prywatne firmy. Obok nich - uczniami Szkoły są
mieszkańcy ubogich okolic ulicy Warszawskiej, a takŜe ulicy Poligonowej, która ma charakter wiejski. Rodzice
duŜej części dzieci pozostają bez pracy i nie posiadają Ŝadnego źródła utrzymania. Ten stan rzeczy spowodowany jest brakiem przemysłu i większych zakładów pracy w Lublinie. Widoczna w ostatnich latach pauperyzacja społeczeństwa jest w Szkole wyraźnie zauwaŜalna, a liczba dzieci kwalifikujących się
do róŜnych form pomocy powiększa się rokrocznie.
Program kierowany jest głównie do nauczycieli, którzy mogą włączyć nowe zagadnienia prewencyjne
do swych planów pracy wychowawczej. Pracownicy Szkoły muszą wyposaŜyć dzieci w mechanizmy obronne,
kształtować określone umiejętności społeczne, dając podwaliny dalszej pracy wychowawczej na wyŜszych
etapach kształcenia. WaŜne jest, by mieć świadomość zjawisk tzw. pierwszego razu i nie dopuszczać
do niego. Jednocześnie naleŜy uświadamiać rodzicom ich rolę w działaniach prewencyjnych. Pracując
z rodzicami naszych uczniów pragniemy wskazać im znaczenie rodziny jako źródła przyszłego powodzenia
ich dzieci. Grono pracowników Szkoły to osoby świadome swej roli, wagi i znaczenia pracy w szkole podstawowej. Przykład i wzorce osobowe, wpływ osób dorosłych na dzieci w tym okresie rozwojowym
to podstawa dalszego prawidłowego rozwoju młodego człowieka
2
II. Organizacja i zakres Szkolnego Programu Profilaktyki
Program przeznaczony jest do realizacji w Szkole Podstawowej nr 21 w Lublinie. Stanowi element uzupełniający do wybranego programu realizowanego w danym oddziale. Nie wymaga dodatkowych godzin. Realizacja zagadnień programowych nie wymaga od nauczyciela zachowania proponowanego porządku obszarowego i ścisłego trzymania się go, lecz pozwala elastycznie dostosowywać treści do wieku uczniów,
ich potrzeb i moŜliwości oraz sytuacji wynikających z Ŝycia.
Wszystkie z proponowanych zagadnień są podparte propozycjami konkretnych sposobów realizacji bardzo
prostych w wykonaniu, angaŜujących kaŜdą ze sfer aktywności dzieci wzmacniających osobowość dziecka,
rozwijających ich kreatywność i asertywne zachowania. Nauczyciele, którzy zechcą go wdraŜać i realizować
spełnią rolę inspiratorów i organizatorów tych zajęć stosując własne rozwiązania. Celem pracy nauczycieli jest
wykształcenie u dzieci umiejętności unikania sytuacji stania się ofiarą przestępstwa, czy Ŝywiołu lub sprawcą
nieszczęścia, nabycie umiejętności proszenia o pomoc w chwili zagroŜenia oraz wyuczenie przewidywania
niebezpieczeństwa.
Organizatorzy i realizatorzy działań to: pracownicy szkoły, rodzice, uczniowie, przedstawiciele instytucji
prewencyjnych.
Terenem działania jest głównie szkoła, podczas zajęć lekcyjnych, ścieŜki edukacyjne, godziny
dla wychowawcy, zajęcia pozalekcyjne (np. świetlicowe), inna działalność wychowawcza; dom rodzinny; najbliŜsze otoczenie szkoły.
Uczniowie równieŜ mają do dyspozycji „pokój cichych rozmów”, w którym mogą w dyskretny sposób porozmawiać o nurtujących ich, często wstydliwych i kłopotliwych dla nich sprawach z wychowawcą, bądź
z innym pracownikiem szkoły.
Dokumentacją realizacji zadań zawartych w Programie są:
- ankiety uczniów, nauczycieli, rodziców – wstępna, ewaluacyjna;
- arkusze samooceny dla uczniów,
nauczycieli, rodziców;
- arkusze dokumentowania przebiegu zajęć;
- wywiady z rodzicami;
- materiały edukacyjne stosowane
przez realizatora zajęć;
- wytwory uczniów (prace pisemne,
plakaty);
- wpisy w dziennikach szkolnych;
- zeszyty spotkań, listy obecności;
- plan zajęć;
- ewaluacje i monitoring.
III. Cele Programu
Cel ogólny Programu:
Zapewnienie bezpieczeństwa uczniów róŜnych sytuacjach Ŝyciowych, wdraŜanie do powiązania zdobytej
wiedzy z praktyką oraz wdraŜanie zasad skutecznego komunikowania się.
Cele szczegółowe Programu:
1. Kształtowanie umiejętności porozumiewania się i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi, dorosłymi.
2. Wykształcenie umiejętności działania w róŜnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych.
3. Uczenie zwyczajów, obyczajów właściwych zachowań w środowisku rodzinnym, w szkole i wobec obcych.
4. Budowanie pozytywnego obrazu samego siebie.
5. Wspieranie oddziaływań rodziny.
6. WdraŜanie uczniów do samodzielności w dąŜeniu do dobra indywidualnego i społecznego.
7. Przygotowanie do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości.
8. Stwarzanie moŜliwości do doskonalenia się.
9. WyposaŜenie w umiejętność przewidywania zagroŜeń, unikania ich, radzenia sobie z trudną sytuacją.
3
IV. Zadania i sposoby realizacji
Podstawowym zadaniem Programu jest kształtowanie osobowości uczniów przez proponowane:
1. treści:
-
dom rodzinny - dziecko jako członek rodziny
szkoła - dziecko jako uczeń , kolega , przyjaciel
zabawy, zajęcia, przygody dzieci
poznanie własnego ciała
dbałość o zdrowie
higiena własna i otoczenia
zrozumienie , a tolerancja
podobieństwa i róŜnice między ludźmi
bezpieczeństwo, w tym poruszanie się po drogach publicznych, rozpoznawanie sygnałów alarmowych
o niebezpieczeństwie
- urządzenia techniczne powszechnego uŜytku i ich bezpieczne uŜytkowanie
2. bezpośredni kontakt z osobami dorosłymi (rodzicami, nauczycielami, przedstawicielami instytucji
prewencyjnych).
Najczęstsze sposoby realizacji załoŜeń Programu to:
-
rozmowy
swobodne i spontaniczne wypowiedzi dzieci
opowiadanie i opisywanie
psychodrama
muzykoterapia
ćwiczenia relaksacyjne
recytowanie prozy i wierszy, zabawy i gry dramowe, teatralne
uwaŜne słuchanie wypowiedzi innych
odbiór filmów
słuchanie opowiadań jako inspiracji do słownego i pozasłownego wyraŜania treści i przeŜyć
czytanie głośne i ciche ze zrozumieniem
pisanie zdań, uzupełnianie, przekształcanie
pisanie listów, opowiadań, opis
działalność plastyczna uczniów w róŜnych materiałach, technikach, formach
ekspresja i autoekspresja
śpiew, gra, ruch muzyczny
gry i zabawy ruchowe
zabawy interakcyjne i integracyjne
burza mózgów
dyskusja
technika niedokończonych zdań
4
V. Spis obszarów
I. Ja, Rodzina i dom
a. Nie jestem sam.
b. Co moŜe się zdarzyć?
c. Decyzje zdrowotne – chcę być sobą.
II. W szkole
a. Tworzymy społeczność.
b. Moi przyjaciele.
c. Dorośli i MY w szkole.
III. W drodze do szkoły i po lekcjach
a. Co moŜe się zdarzyć?
b. Bawię się bezpiecznie.
c. Jestem odpowiedzialny.
IV. Wśród innych ludzi i na łonie przyrody
a. Obserwuję otoczenie i jestem spostrzegawczy.
b. Na wakacjach.
c. śywioły.
d. Nie ucz mnie przemocy.
e. Dobre i złe tajemnice.
f. To miło pomagać innym ludziom.
V. Postrzeganie siebie i rozumienie uczuć
a. Wszyscy jesteśmy niepowtarzalni.
b. RóŜnimy się między sobą.
c. Jesteśmy podobni do siebie.
VI. Moi rodzice, moi nauczyciele
a. Nauczyciele – rodzicom.
5
VI. TREŚCI PROGRAMU
Obszar
Ja, rodzina i dom
Zagadnienie
Nie jestem sam.
Co moŜe się zdarzyć?
Decyzje zdrowotne – chcę być sobą.
Poziom I-III
Poziom IV-VI
Temat
1. Mam swoją rodzinę.
2. KaŜdy w rodzinie spełnia określone obowiązki.
3. Prawa dziecka.
4. Pomagam rodzinie – rodzina pomaga mnie.
1. śywioły w domu – ogień i woda.
2. Środki chemiczne w domu - trucizny
i lekarstwa.
3. Korzystanie z urządzeń technicznych – prąd, gaz.
4. Trujące rośliny w domu.
5. Nie chcę być samotny z mediami – telewizor, wideo, komputer, Internet.
6. Obcy i JA - nieobecność rodziców.
7. Niewłaściwe zabawy w domu.
1. Zdrowo się odŜywiam.
2. Dbam o zdrowe ciało.
3. Promowanie aktywności ruchowej.
4. Szkodliwe uŜywki.
Temat
5. Jaka jest moja rola w rodzinie?
6. Rodziny są róŜne.
6
8. UzaleŜnienie od alkoholu wpływa na całą rodzinę.
9. Moi rodzice palą.
5. Jak zmieniać swoje przyzwyczajenia.
6. Zdrowe Ŝycie.
7. Budowa mojego ciała.
8. Substancje szkodliwe dla naszego organizmu.
9. Co wiemy o paleniu papierosów?
10. Działanie nikotyny na nasze ciało.
11. Dlaczego młodzi ludzie palą papierosy?
12. Co wiemy o alkoholu.
13. Dlaczego ludzie piją alkohol?
14. Jak moŜna uzaleŜnić się od alkoholu?
15. Co wiemy o narkotykach?
16. Dlaczego ludzie biorą narkotyki?
17. Podejmuje odpowiedzialne decyzje dotyczące
zdrowia.
W szkole
Tworzymy społeczność.
1. Razem uczymy się i razem bawimy się.
2. Klasa – to MY. Identyfikacja i wsparcie.
3. Czy klasa ma wpływ na mnie? Czy ja mam wpływ
na klasę?
4. Wspólnie rozwiązujemy problemy.
Co nas złączyło – spotykamy się po lekcjach.
Czy chcę iść na wagary?
Kiedy nudzimy się, to …
Trudne sytuacje – trudne decyzje (czy dam się
namówić).
1. DąŜymy do jednego celu – róŜnice i podobieńDorośli i MY w Szkole.
stwa.
2. Prawa i obowiązki ucznia.
3. Czy mam wpływ na to, co dzieje się
w Szkole?
1. W ruchu drogowym.
W drodze do szko- Co moŜe się zdarzyć?
2. Obcy i JA - na ulicy.
ły i po lekcjach
3. Uwaga! Pies.
1. Miejsca nie do zabawy (na budowie,
Bawię się bezpiecznie.
w ruinach, piwnice, strychy, ulica).
2. Na placu zabaw.
3. Witamy Nowy Rok - fajerwerki.
4. Potrafię powiedzieć innym, Ŝe bawią się niewłaściwie.
1. Moi rodzice wiedzą, gdzie jestem.
Jestem odpowiedzialny i wiem,
2. Przestrzegam ustalonych zasad.
co robię.
3. Wierzę w siebie
Wśród innych ludzi Obserwuję otoczenie i jestem spo- 1. Moi sprzymierzeńcy.
2. Jaki był przebieg zdarzenia i co to jest „rysopis”.
i na łonie przyrody strzegawczy.
Moi przyjaciele.
Obcy wkoło mnie.
1.
2.
3.
4.
1. Osoby przyjazne i nieprzyjazne.
7
5. Jak pomóc tym, którzy czyją się odrzuceni?
6. Grupy, do których naleŜymy.
7. Jak lepiej rozumieć innych ludzi?
8. Uczymy się współdziałania.
9. Jak inni wpływają na nas?
10.Pomagamy sobie nawzajem.
11.Rozwiązujemy problemy.
12.Jak podobieństwa i róŜnice wpływają na nasze
wzajemne kontakty?
13 Sposoby rozwiązywania konfliktów.
5. Moje przyjaźnie.
4. Konflikty są częścią naszego Ŝycia.
4. Czasem podejmujemy ryzykowne decyzje.
5. Czasem zmieniamy swoje decyzje.
2. Namawianie.
3. Uczymy się odmawiać.
Na wakacjach.
śywioły.
Nie ucz mnie przemocy.
Dobre i złe tajemnice.
To miło pomagać innym ludziom.
Postrzeganie siebie Wszyscy jesteśmy niepowtarzalni.
i rozumienie uczuć
1. W lesie, w górach i nad wodą.
2. Na lodzie i śniegu.
3. Na rowerze.
4. W terenie – niewypały, rowy.
1. W czasie burzy.
2. Podczas powodzi.
3. PoŜar.
1. Słowa, które ranią.
2. Przepraszam – nie biję.
3. Broń palna – jest nabita.
4. Wandale.
1. Wiem, co to jest tajemnica.
2. Rozumiem i rozpoznaję sytuację niebezpieczną –
umiem o niej opowiedzieć. (wyłudzanie, molestowanie i in.)
1. Doceniam znaczenie wzajemnej pomocy.
2. Dzielimy się róŜnymi dobrami.
1. W wielu rzeczach jestem bardzo dobry.
2. Dlaczego w niektórych sytuacjach czuję się źle,
co mnie złości?
3. MoŜemy wpływać na swoje uczucia.
RóŜnimy się między sobą.
1. Intymność budowy i higieny mojego ciała.
2. Nie jesteśmy tacy sami.
3. Szanuję uczucia swoje i innych.
Jesteśmy podobni do siebie.
1. Mamy takie same potrzeby Ŝyciowe.
2. Odczuwamy - cieszymy się i smucimy.
8
5. Jak sobie radzić z agresją i przemocą?
3. Jaki jestem?
4. Moje sukcesy.
5. Dlaczego waŜne jest zwracanie uwagi na swoje
emocje?
6. Dobre myślenie o sobie.
7. Moje lęki i niepokoje.
8. Jakim człowiekiem chcę być?
4. Umniejszanie wartości.
5. Trudne uczucia i ich wyraŜanie.
6. Uczucia i reakcje organizmu.
7. Jak radzić sobie ze wstydem?
8. Co robisz ze swoją złością?
9. Ludzie róŜnią się między sobą.
10. Nasze potrzeby.
3. Doceniam innych a inni doceniają mnie.
4. MoŜemy wpływać na swój nastrój.
5. Kiedy czuję się samotny.
Moi rodzice,
moi nauczyciele
Nauczyciele – rodzicom.
1. Nasze dziecko rozpoczyna naukę w szkole – skuteczne sposoby wdraŜania do systematycznej
pracy i obowiązków ucznia.
2. Jak nauczyć dziecko uczyć się, czyli nowoczesne
techniki szybkiego zapamiętywania?
3. Komputer w Ŝyciu naszego dziecka.
4. Tworzenie tradycji rodzinnych i klasowych najskuteczniejszą formą socjalizacji.
5. W jaki sposób nasze dziecko jest oceniane
w szkole? Ocena opisowa a ocena w skali 1 - 6.]
6. Bawimy się i cieszymy, czyli zabawy dla dzieci
i rodziców.
9
7. Skuteczna komunikacja w rodzinie, czyli wzajemnie się rozumiemy.
8. Wychowanie bez przemocy – wychowaniem
ze zrozumieniem.
9. Zaspakajanie potrzeb emocjonalnych a budowanie poczucia własnej wartości u dziecka.
10. Rady i porady wychowawcy i pedagoga dla rodziców czwartoklasisty – trudny próg.
11. Uczyć się, ale jak? Nowoczesne techniki szybkiego zapamiętywania ponownie.
12. Wpływ mediów na dziecko.
13. Wartościowe lektury naszych dzieci.
14. Jak łagodnie przejść z dzieckiem przez okres
dojrzewania?
15. Aktywność nastolatka drogą do Ŝycia bez nałogów.
16. Sposoby obrony przed stresem, czyli dziwne zachowania dzieci.
VII. EWALUACJA
Szkolny Program Profilaktyczny ma stałe i systematyczne oddziaływanie wychowawczo-dydaktyczne
wsparte kontaktami z instytucjami prewencyjnymi (Poradnią Pedagogiczno-Psychologiczną, Wydziałem Prewencyjnym Policji, StraŜy Miejskiej), pedagogiem i pielęgniarką w celu wypracowania u uczniów trwałej zmiany postawy. W myśl zasad profilaktyki Program zawiera:
1. plan oddziaływań profilaktyczno-wychowawczo-dydaktycznych na cały etap edukacyjny;
2. objęci nim są dzieci i rodzice;
3. działania nauczyciela, które oglądane i konsultowane będą przez dyrekcję, policję, rodziców, uczniów.
Monitoring w formie ankiet do rodziców, listów - testów od uczniów, ankiet od dyrektora powinien przynieść
informację zwrotną, dotyczącą potrzeby, poziomu i odbioru realizatorów Programu.
Ewaluacja prowadzona będzie metodami:
- obserwacji
- ankiet
- testów
- listów;
słuŜyć ma modyfikacji celów, zadań i sposobów ich realizacji. Pozwoli teŜ ocenić, co w Programie
jest wartościowego, co naleŜy w przyszłości doskonalić, w jakim stopniu została osiągnięta efektywność proponowanych celów - osiągnięć uczniów.
10
VIII. ANEKS – PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU
Ja, Rodzina i dom
Nie jestem sam.
Cele - osiągnięcia ucznia
Mam swoją rodzinę.
KaŜdy w rodzinie spełnia
określone obowiązki.
Prawa dziecka.
- Odnajduje związki pokrewieństwa między członkami rodziny.
- Rozumie pojęcie: rodzina, rodzice, dziecko, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki.
- Wymienia członków swojej rodziny.
- Wie, czym interesują się członkowie najbliŜszej rodziny.
- Wymienia swoje obowiązki oraz sumiennie
je wypełnia.
- Wie, Ŝe konieczny jest podział pracy w związku
z róŜnorodnością obowiązków związaną z prowadzeniem domu.
- Szanuje pracę swoją i innych.
- Ma poczucie własnej wartości i świadomość posiadania praw.
- Jest przeświadczony, Ŝe w kaŜdej sytuacji moŜna
znaleźć wyjście.
- Próbuje szukać pomocy.
11
Sposoby realizacji
Sojusznicy
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu o własne do- rodzice
świadczenia, zdjęcia rodzinne.
- Rysowanie drzewa genealogicznego.
- Wykonywanie kartek okolicznościowych i redagowanie Ŝyczeń.
- Przygotowanie części artystycznej, np. z okazji
Święta Matki.
rodzice
- Odgrywanie scen z Ŝycia rodziny.
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu o własne doświadczenia.
- Rozmowy w kręgu ("Kto to samotny człowiek",
"Dlaczego ludzie sobie ufają", "Co to znaczy,
Ŝe ktoś ma kłopoty").
- Projektowanie graficzne: "Kto mi ufa", "Komu
ja ufam", "Kto moŜe mi pomóc", "Komu ja mogę
pomóc", "Nie jesteś sam".
- Drama - sytuacje dotyczące podanych numerów
telefonów oraz konkretnych wydarzeń: "Pali się",
"Jestem bardzo bity", "Ktoś namawia mnie
do włamania".
- Czytanie i nauka tekstu: "Prawa dzieci".
- Słuchanie cicho czytanych tekstów o problemach dziecięcych.
- Swobodne wypowiedzi dotyczące wybranej problematyki, o której trudno mówić wprost: wymuszanie, kradzieŜe, próby zaŜywania narkotyków,
molestowanie.
mat. policyjne
pedagog, psycholog, Konwencja
Praw Dziecka, filmy
Pomagam rodzinie – rodzina
pomaga mnie.
Co moŜe się
zdarzyć?
Jaka jest moja rola w rodzinie?
- Umie porozumieć się z członkami rodziny
w róŜnych sytuacjach Ŝyciowych.
- Jest odpowiedzialny za podejmowane działania
i ma właściwy stosunek do pozytywnych zachowań
własnych.
- Wykonuje w domu róŜne czynności.
- Uświadamia sobie, jaka jest jego rola w rodzinie
i jakie ma znaczenie.
Rodziny są róŜne.
-
śywioły w domu – ogień
i woda.
-
rodzice
- Odgrywanie scen z Ŝycia rodziny.
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu o własne do- dziadkowie
świadczenia.
- Wykonanie „pomocnych dłoni”.
- Indywidualne przemyślenia uczniów z wykorzystaniem ujęcia plastycznego.
- Dyskusja w grupach rówieśniczych.
- Uogólnienie obrazu rodziny.
Rozumie róŜne sytuacje rodzinne.
- Prowadzenie dyskusji nt. „Po co potrzebna jest
rodzina?”
- Formułowanie definicji rodziny.
- Proca w grupach.
Rozpoznaje się te zagroŜenia.
- Uściślanie słownictwa (lekkomyślność, pewność
Przewiduje sytuacje groŜące Ŝywiołami.
siebie, brawura, przezorność, rozwaga).
Zna zasady właściwego zachowania w kontakcie
- Wypowiedzi na podstawie własnych doświadz wodą, ogniem.
czeń.
Zna numery telefonów słuŜb bezpieczeństwa i po- - Wypowiedzi na podstawie czytanych tekstów.
gotowia ratunkowego.
- Pisanie listów do rodziców z prośbą o pomoc
Posiada umiejętność proszenia o pomoc (słuŜb w unikaniu zagroŜeń.
pogotowia).
- Układanie niedokończonych zdań.
- Budowanie listy zasad sztuki unikania zagroŜeń
z ogniem, wodą.
- Plastyczne przedstawianie zasad bezpiecznych
zachowań w formie plakatów np. najpierw zapal
zapałkę, potem włącz gaz.
- Scenki dramowe.
- Przeprowadzanie rozmów telefonicznych (pogotowie, policja).
- Układanie zdań: pytających, oznajmujących, wykrzyknikowych.
- Pisanie zdań.
12
rodzice
pedagog
przedst. StraŜy
PoŜarnej
Środki chemiczne w domu trucizny i lekarstwa.
- Wymienia podstawowe lekarstwa z podręcznej apteczki.
- Rozumie konieczność ograniczonego zaufania
w ich przyjmowaniu.
- Nazywa środki będące trucizną (rozpuszczalniki,
kleje, proszki - środki odurzające).
- Zna zasady właściwego leczenia: przyjmowania
lekarstw.
- Wie, jak naleŜy usunąć rtęć z mieszkania.
pielęgniarka
Korzystanie z urządzeń
technicznych – prąd, gaz.
-
elektryk
-
Trujące rośliny w domu.
-
- Uściślanie słownictwa (lekarstwo, recepta, narkotyk).
- Rozmowa - kontrolowane i niekontrolowane zaŜywanie leków.
- Praca w grupach - ustalanie korzyści i niebezpieczeństw zaŜywania leków.
- Pisanie listy niebezpiecznych leków.
- Wypowiedzi na podstawie obserwacji i doświadczeń (co to narkotyki).
- Układanie zdań - haseł np. "Nie daj się skusić".
- Plastyczne przedstawianie tabletek – narkotyków.
- Słuchanie opowiadania nauczyciela na temat
szkodliwości rtęci (rozbity termometr).
- Wypowiedzi - Jak poradzić sobie w sytuacji kontaktu z rtęcią?
Rozumie, Ŝe technika zmienia Ŝycie ludzi.
- Rozmowa na temat znaczenia urządzeń techniZna i respektuje zasady bezpieczeństwa podczas cznych w Ŝyciu człowieka.
korzystania z urządzeń elektrycznych.
- Samodzielne opisywanie urządzenia elektryWie, dlaczego naleŜy oszczędzać elektryczność, cznego.
gaz i wodę.
- Ustalanie i przedstawianie zasad bezpiecznego
korzystania z tych urządzeń.
- Czytanie opowiadania pt. "DuŜy rachunek".
- Układanie zdań - haseł dotyczących bezpieczeństwa oraz koniecznej oszczędności gazu,
wody i elektryczności.
Rozpoznaje rośliny w swoim otoczeniu.
- Pielęgnacja roślin w sali lekcyjnej.
Potrafi wskazać rośliny niebezpieczne dla zdrowia. - Wykonanie tabliczek informacyjnych do roślin
Wie, czego potrzebują rośliny do Ŝycia.
doniczkowych.
13
nauczyciel przyrody
Nie chcę być samotny z mediami – telewizor, wideo,
komputer, Internet.
- Zna zasady korzystania z telewizora video i komputera.
- Potrafi krytycznie spojrzeć na szkodliwość niektórych programów TV i gier komputerowych.
- Dokonuje dobrego wyboru.
- Planuje rozsądnie swój wolny czas.
Obcy i JA - nieobecność rodziców.
- Potrafi pod nieobecność rodziców rozmawiać
z osobami obcymi przez telefon, domofon.
- Umie zgodnie z prawem stosować słowa nieprawdy, gdy czuje się zagroŜony.
Niewłaściwe zabawy w domu. - Rozpoznaje zagroŜenia w czasie zabaw domowych: zapałki, wrzątek, ostre przedmioty, wywrotne meble, wanny i in.
- Czuje się odpowiedzialnym doradcą i opiekunem
młodszego rodzeństwa i kolegów.
UzaleŜnienie od alkoholu
wpływa na całą rodzinę.
- Rozpoznaje mechanizmy współuzaleŜnienia
w rodzinie z problemem alkoholowym.
Moi rodzice palą.
- Zna powody, dla, których powinno się unikać przebywania wśród osób palących.
- Dostrzega argumenty dla przeciwstawiania się paleniu w ich obecności.
14
- Rozmowa na temat tv oraz komputera
w oparciu historyjkę obrazkową.
- Opracowanie zasad korzystania z tv, video, komputera (praca w grupach).
- Zdawanie sprawy z czytanego tekstu.
- Wykonanie telewizora np. z pudełka.
- Wykonanie filmów - kreskówek oraz ich prezentacja.
- Gromadzenie wyrazów bliskoznacznych (ob.cych).
- Uściślanie słownictwa.
- Wypowiedzi (czasopisma, zdjęcia).
- Ustalanie listy pytań, na które odpowiedź zna tylko mama i tata.
- Praca z tekstem.
- Rozmowa w oparciu o hasło "Nie udzielaj obcym
informacji o sobie".
- Scenki dramowe dotyczące haseł – zasad.
- Oglądanie filmów.
- Wypowiedzi w formie zdań rozwiniętych na podstawie ilustracji, doświadczeń, oglądanego filmu.
- Drama.
- Rysowanie plakatów według haseł ostrzegających przed niebezpieczeństwem.
- Pisanie listów do rodziców "Pomórz mi ustrzec
się przed...".
- Praca w grupach nad tekstem „Historia rodziny
Kowalskich”.
- Rozmowa i refleksje nt. w/w tekstu.
- Wspólne tworzenie listy sposobów pomocy kolegom, których rodzice naduŜywają alkoholu.
- Tworzenie listy powodów, dla których powinno
się unikać przebywania w otoczeniu osób palących.
- Odgrywanie scenek tematycznych.
- Wyciąganie wniosków z nich płynących.
lekarz
rodzice,
policjant
straŜak,
policjant
psycholog
lekarz,
pielęgniarka,
stomatolog
Decyzje zdrowotne – chcę
być sobą.
Zdrowo się odŜywiam.
Dbam o zdrowe ciało.
Promowanie aktywności ruchowej.
Szkodliwe uŜywki.
- Dostrzega zaleŜności między odŜywianiem się
a zdrowiem.
- Zna wartości odŜywcze owoców i warzyw.
- Rozumie konieczność spoŜywania drugiego śniadania w szkole.
- Wie, co powinien jeść, aby być zdrowym.
- Rozumie, dlaczego naleŜy dbać o higienę osobistą.
- Zna sposoby dbania o czystość ciała.
- Zna i wie, do czego słuŜą przybory do utrzymywania higieny.
- Wie, na czym polega wypoczynek czynny i bierny.
- Rozumie potrzebę aktywnego wypoczynku.
- Aktywnie uczestniczy w zabawach na świeŜym powietrzu.
- Chętnie uprawia ćwiczenia fizyczne.
- Rozpoznaje motywy uzaleŜnienia się od papierosów, alkoholu, lekarstw.
- Wie i określa skutki uzaleŜnień.
- Rozumie potrzebę szukania alternatywnych sposobów rozładowania napięć oraz swoich potrzeb niŜ
uŜywki.
- Kształtuje umiejętność mówienia NIE - asertywnej
postawy wobec presji społecznej.
15
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu o własne do- lekarz
świadczenia.
- Pogadanki z przedstawicielami słuŜby zdrowia.
- Konkursy.
- Działalność artystyczna.
- Pogadanki z przedstawicielami słuŜby zdrowia.
- Konkursy.
- Działalność artystyczna.
- Zabawy ruchowe, ćwiczenia ogólnorozwojowe.
- Scenki dramowe.
pielęgniarka, stomatolog
n-l wf
znani sportowcy,
trenerzy
policja
- Plastyczne przedstawianie koszy ze zdrowymi
i szkodliwymi produktami spoŜywczymi.
- Czytanie tekstów „Nie pal".
- Wypowiedzi dotyczące tekstów.
- Plastyczno-satyryczna praca twórcza „Uroda
i papierosy".
- Scenki dramowe „Dorośli, nie trujcie mnie!”.
- Precyzowanie słownictwa: alkoholizm, nikotyna,
narkotyk, dealer.
- Rozmowy kierowanie.
- Krąg, „Dlaczego ludzie piją alkohol?".
- „Dlaczego niektórzy ludzie piją sami?".
- „Dlaczego czasami trudno przestać pić?".
- Praca w grupach - ustalanie listy przyczyn.
- Plastyczne przedstawianie uczuć i nastrojów
do haseł: „Tata wraca pijany do domu".
- „Dziękuję nie piję".
- Zabawa „Świetnie się czuję, gdy ..." w poszukiwaniu alternatywnych sposobów poprawienia sobie nastroju.
- Wypowiedzi określające „Choroba alkoholowa”.
- Zastanowi się nad tym, które ze swoich nawyków - Tworzenie i omówienie „list przyzwyczajeń”.
chcą zmienić.
- Refleksje nt. przyzwyczajeń, które zmieniliśmy
i które chcielibyśmy zmienić.
- Uświadomi sobie walory zdrowego trybu Ŝycia.
- Dyskusja nt. hasła „Zdrowe Ŝycie”.
Zdrowe Ŝycie.
- Wypisanie skojarzeń.
- Wykonanie w grupach i prezentacja plakatów,
pt. „Zdrowe Ŝycie - przyjemne Ŝycie”
- Zapozna się z sześcioma układami organizmu - Zapoznanie uczniów z sześcioma układami ciała.
Układy mojego ciała.
i pozna ich funkcjonowanie.
- Praca w grupach nad stworzeniem mapy ludzkiego ciała.
- Nasłuchiwanie „odgłosów” własnego ciała.
Substancje szkodliwe dla - Zwiększy swoją wiedzę na temat substancji szko- - Praca w grupach nt. szkodliwych substancji dla
dliwych oraz skutków ich uŜywania.
zdrowia.
naszego organizmu.
- Tworzenie własnej „KsiąŜki o szkodliwych substancjach”.
Sprawdzi
swoją
wiedzę
o
wpływie
nikotyny
na
orDyskusja
nt. przyczyn palenia papierosów.
Co wiemy o paleniu papieganizm oraz uzyska nowe informacje na ten temat. - Przeprowadzenie ankiety dotyczącej palenia parosów?
pierosów.
- Odczytywanie wyników ankiety i wspólna analiza
wniosków.
Działanie nikotyny na na- - Dowie się jak nikotyna wpływa na organizm i jakie - Doświadczenie z filtrem papierosa.
powoduje skutki.
- Wykonanie rysunku „To jest twoje ciało” z zaznasze ciało.
czeniem drogi nikotyny przez organizm.
- Dyskusja nt. „Jaki jest wpływ nikotyny na nasze
zdrowie”.
- Omówienie (wcześniej zadanych przez nauczyDlaczego młodzi ludzie pa- - Pozna przyczyny sięgania po nikotynę.
ciela) wywiadów z osobą palącą, lub byłym palalą papierosy?
czem.
- Tworzenie plakatów pt. „Dlaczego ludzie palą papierosy” i „ Dlaczego niektórzy młodzi ludzie nie
palą papierosów”.
- Porównanie obu prac.
Jak zmieniać swoje przyzwyczajenia?
16
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
Co wiemy o alkoholu?
- Pozna wiedzę o alkoholu i jego działaniu.
lekarz,
pielęgniarka
Dlaczego ludzie piją alkohol?
-
lekarz,
pielęgniarka
Jak moŜna uzaleŜnić się
od alkoholu?
-
Co wiemy o narkotykach?
Dlaczego ludzie biorą narkotyki?
-
- Praca w grupach, nt. „Co wiemy, a czego nie wiemy nt. alkoholu”.
- Udział uczniów w quizie nt. alkoholu.
- Podsumowanie zajęć pytaniem otwartym: „Dzisiaj
dowiedziałem się, Ŝe …?”
Zna powody picia alkoholu i sposoby radzenia so- - Tworzenie w grupach plakatów, nt. „Dlaczego
bie z nimi.
młodzi ludzie piją alkohol?” i „Dlaczego młodzi ludzie nie piją alkoholu?”
- Szczegółowe omówienie wyników plakatów i rozwijanie pytań otwartych „Wyobraź sobie, Ŝe twoja
koleŜanka chce napić się alkoholu, poniewaŜ…”
Pozna mechanizmy uzaleŜnienia od alkoholu.
- Praca nad tekstem „Historia pana Jana Kowalskiego”.
- Odpowiedzi na pytania.
- Przeprowadzenie dyskusji, uŜywając techniki akwarium, nt. „Czy osoba uzaleŜniona od alkoholu
jest sama sobie winna, czy nie?”
Zbadanie przez nauczyciela zakresu wiedzy - Przeprowadzenie anonimowej ankiety sprawdzai doświadczeń uczniów z narkotykami.
jącej wiedzę o narkotykach i innych środkach
Poszerzy swoją wiedzę na temat narkotyków i przy- zmieniających świadomość oraz doświadczenia
czyn ich uŜywania.
z nimi.
- Dyskusja na tematy:
• Co czyni wiarygodnym źródło informacji?
• Które źródła są tylko częściowo wiarygodne?
• Czy uwaŜasz, Ŝe dostępne źródła są wiarygodne?
• Przypuśćmy, Ŝe kolega powie ci, Ŝe dany środek
będzie oddziaływał na ciebie w określony sposób? Czy mu uwierzysz?
- Wspólna analiza wyników ankiety.
- Zadanie uczniom rozwinięcie zdania: „Do tej pory
nie wiedziałem tego, Ŝe…”
17
lekarz,
pielęgniarka
pracownik
MONAR-u,
policjant
Podejmuję odpowiedzialne - Uświadomi sobie, iŜ jest odpowiedzialny za własne - Rozmowa nt. podejmowania codziennych decyzji lekarz,
pielęgniarka
zdrowie.
dotyczących zdrowia.
decyzje dotyczące zdro- Dyskusja nt. „Kto jest odpowiedzialny za zdrowie
wia.
dzieci – rodzice, czy dzieci?”
- Wypełnienie arkusza „Cele dotyczące mojego
zdrowia”.
- Tworzenie komiksu przedstawiającego to, co robią, aby dbać o swoje zdrowie.
18
W szkole
Tworzymy społeczność.
Sposoby realizacji
Sojusznicy
- Integruje się z grupą – nawiązuje kontakty w zes- - Zabawy integracyjne: „Zajączki”, „Mam na imię”, rodzice,
pole przez wspólną naukę i zabawę.
pląsy, zabawy w kole: „Biorę kufer”, „Płynie sta- dziadkowie
- Zgodnie uczestniczy w pracy zespołowej i w zabatek”, „Rolnik”, „Kolory”, „Labado”, śpiew piosewie.
nek.
- Docenia i dostrzega potrzebę wzajemnej pomocy - Zabawy i gry stolikowe.
koleŜeńskiej.
- Gry na boisku szkolnym lub w sali gimnastycznej: „Dwa ognie usportowione”, „Raz dwa trzy”,
„Piłka noŜna”.
- Wspólne rozwiązywanie krzyŜówek, rebusów, zadań.
- Pomoc koleŜeńska podczas odrabiania lekcji.
Klasa – to MY. Identyfikacja - Integruje się z grupą – nawiązuje kontakty w zes- - Ustalenie zasad i norm obowiązujących w klasie
i wsparcie.
pole przez wspólną naukę i zabawę.
– plakat.
- Zgodnie uczestniczy w pracy zespołowej i w zaba- - Rozmowa kierowana: wyjaśnienie pojęcia przywie.
jaźń, przyjaźń bezinteresowna i interesowna.
- Docenia i dostrzega potrzebę wzajemnej pomocy - Opis przyjaciela – swobodne wypowiedzi dzieci.
koleŜeńskiej.
- Prace plastyczne: „portret przyjaciela”, „moja klasa”.
- „List do przyjaciela” – praca pisemna, pisanie listu
do przyjaciela.
- Czytanie opowiadań tematycznych.
Czy klasa ma wpływ na mnie?
- Zna zasady postępowania, które umoŜliwiają dobry - Plebiscyt Ŝyczliwości i niechęci (np. „Z kim
Czy ja mam wpływ na klasę?
kontakt z innymi.
chciałbym...”, „Kogo nie zaprosiłbym…”.
- Identyfikuje się z własną klasą – ma poczucie przynaleŜności.
Razem uczymy się i razem
bawimy się.
19
Wspólnie rozwiązujemy problemy.
Jak pomóc tym, którzy czują
się odrzuceni?
Grupy, do których naleŜymy.
Jak lepiej rozumieć innych
ludzi?
Uczymy się współdziałania.
Jak inni wpływają na nas?
- Umie wyjaśnić pojęcie „problem”.
- Rozmowy w kręgu: „wyjaśnianie pojęcia „pro- Rozumie potrzebę stosowania zwrotów grzeczność- blem”, wypowiedzi na temat swoich problemów,
ciowych jako metody rozwiązywania konfliktów.
„na kogo mogę liczyć, gdy mam problem”
- Pomaga kolegom w sytuacjach trudnych.
- Komu ja mogę pomóc w rozwiązywaniu pro- Uświadamia sobie, Ŝe w róŜnych sytuacjach ludzie blemów? – zabawy pantomimiczne
przeŜywają róŜne uczucia
- Czytanie opowiadania pt.: „Kwiatek dla Ewy”,
i innych tematycznych
- Wypowiedzi dzieci na temat przeŜyć bohaterów
opowiadań
- Wypowiedz dzieci na podstawie własnych doświadczeń
- Zastanowi się nad tym, jak się czuje osoba odrzu- - Praca w grupach na temat odrzucenia przez rócona przez innych oraz nad tym, co moŜe zrobić, wieśników.
by jej pomóc.
- Uzupełnianie dymków komiksowych.
- Opowiadanie będące dokończeniem zdarzenia
przedstawionego na rysunku, który sami uzupełnili.
- Dyskusja.
- Odgrywanie scenek związanych z wcześniej
omawianymi sytuacjami omawianymi sytuacjami.
- Uświadomi sobie roli, jaką pełni grupa i wpływu, - Dyskusja na temat rodzaju, członkostwa i roli
jaki róŜne grupy wywierają na niego samego.
grup rówieśniczych.
- Wykonanie schematu „Grupy, do których naleŜę”.
- Podsumowanie lekcji poprzez dokończenie zdania „Podczas tych zajęć dowiedziałem się, Ŝe…”.
- Nauczy się lepiej rozumieć innych ludzi tak, aby - Rozmowa na temat powstawania opinii o innych
uniknąć pochopnych opinii i decyzji.
ludziach.
- Praca w grupach w oparciu o arkusz sytuacji.
- Nauczy się współpracy, będzie umiał określić role - Praca w grupach nad budowaniem wieŜ z kart.
grupowe i reguły pracy w grupie.
- Omówienie przebiegu współpracy.
- Opracowanie reguł sprzyjających współpracy.
- Uświadomi sobie jak grupa, do której naleŜy ma - Wypełnienie arkusza „Kto na mnie wpływa?”.
wpływ na jego postawy i zachowania.
- Omówienie i podsumowanie pracy poprzez
rundkę kończącą zdanie: „Podczas tej lekcji dowiedziałem się, Ŝe...”.
20
Pomagamy sobie nawzajem.
- Pozna sposoby pomagania rówieśnikom w trud- - Wspólne tworzenie listy wskazówek dla osoby,
nych sytuacjach.
która chce komuś pomóc.
- Przedstawienie trudnych sytuacji i rozmowa
o zachowaniach, które mogą w nich pomóc.
- Odgrywanie scenek tychŜe sytuacji i dyskusja
o sposobach pomagania.
- Zaplanowanie akcji „Pomaganie w naszej klasie”.
Rozwiązujemy problemy.
- Nauczy się róŜnych strategii rozwiązywania prob- - Zapoznanie uczniów z kolejnymi etapami postęlemów.
powania przy rozwiązywaniu problemów.
- Praca
w
grupach
nad
rysunkiem
„Rozwiązywanie problemów”.
- Prezentacja
i
omówienie
problemów
i sposobów ich rozwiązywania.
- Refleksje na temat: Dlaczego ludzie unikają problemów, zamiast je rozwiązywać? i Co się dzieje
z takimi nierozwiązanymi problemami?
Jak podobieństwa i róŜnice
- Uświadomi sobie, co go łączy z innymi, a co go - Wypełnienie kart podobieństw i róŜnic.
wpływają na nasze wzajemne
dzieli i jaki ma to wpływ na wzajemne kontakty.
- Próba odpowiedzi na pytanie: Co decyduje
kontakty?
o tym, Ŝe jednych ludzi lubią, a innych nie?
- Podzielenie się wnioskami i dyskusja.
- Odczytanie listy podobieństw i ustalenie sposobów wykorzystania ich we wzajemnych kontaktach.
psycholog
Sposoby rozwiązywania kon- - Pozna róŜne strategie zachowań w sytuacjach - Przedstawienie uczniom konfliktowej sytuacji.
fliktów.
konfliktowych.
- Zebranie moŜliwych rozwiązań tej sytuacji.
- Omówienie strategii rozwiązywania konfliktów.
- Rozmowa na temat najczęściej przyjmowanych
strategii w konfliktach.
- Podsumowanie rundką kończącą zdanie: „Gdy
dochodzi do konfliktu, najlepiej jest…”
21
Moi przyjaciele.
Co nas złączyło – spotykamy - Podtrzymuje kontakty koleŜeńskie po lekcjach.
się po lekcjach?
Czy chcę iść na wagary?
-
Kiedy nudzimy się, to ...
-
Trudne sytuacje – trudne decyzje.
-
- Gry zespołowe: „piłka noŜna”, „siatkówka”, „koszykówka”, itp.
- „Nasze wspólne zainteresowania” – wypowiedzi
dzieci.
- Nasze hobby- prezentacja grup o wspólnych zainteresowaniach np. pokaz zbiorów, zdjęcia, pamiątki.
- Organizacja zabaw szkolnych, dyskotek, dni
sportu.
- Organizacja wycieczek do, wspólne wyjścia do
kin.
- Praca plastyczna: „Wspólna zabawa po lekcjach”.
Dostrzega korzyści z systematycznego uczęszcz- Pogadanka na temat: „Dlaczego warto chodzić
ania na zajęcia szkolne.
do szkoły?”.
Zna i rozumie konsekwencje nie uczęszczania do
- A jakiego powodu nie poszedłbym do szkoły?szkoły.
burza mózgów, słoneczka.
Nie ulega negatywnym wpływom grupy rówieśni- Ustalenie konsekwencji wagarów- praca w gruczej – jest asertywny.
pie.
- Scenki dramowe: „czy potrafię odmówić kolegom?
Zna róŜne sposoby spędzania czasu wolnego.
- Pogadanka na temat aktywnych form spędzania
Potrafi bezpiecznie spędzać czas wolny.
czasu wolnego.
Potrafi zorganizować sobie czas wolny w sposób
- Ukazanie negatywnego wpływu zbyt długiego
wartościowy.
spędzania czasu przed TV?
- KrzyŜówka: róŜne dyscypliny sportowe.
- Prezentacja spisu (wykazu) domów kultury, bibliotek.
- Wycieczki: np. zamiast do Tele Pizzy do Domu
Kultury, Biblioteki, Muzeum…
Zna i rozumie pojęcia: dokonywanie wyboru, po- - Zabawy: "Skrzynia skarbów".
dejmowanie decyzji.
- Wypowiedzi na temat czytanych historii, które
mogłyby przydarzyć się kaŜdemu.
- Drama - "Moim zdaniem".
22
Dorośli i MY
w Szkole.
DąŜymy do jednego celu –
róŜnice i podobieństwa.
Prawa i obowiązki ucznia.
Czy mam wpływ na to, co
dzieje się w Szkole?
- Uznaje autorytety.
- Wyjaśnienie pojęcia „autorytet”, „wartości po- Zna wartości ponadczasowe.
nadczasowe”.
- Wspólnie z dorosłymi uczestniczy w Ŝyciu kultural- - Pogadanka: „Kto jest moim autorytetem i dlanym.
czego?”
- Przedstawienie osób znanych publicznie, które
mogłyby wzorem dla dzieci.
- Zna prawa i obowiązki ucznia.
- Wykonanie plakatów przedstawiających w spo- Wypełnia obowiązki ucznia w szkole.
sób obrazowy prawa i obowiązki ucznia.
- Potrafi wykorzystać swoje prawa w konkretnej sy- - Odgrywanie scenek dramowych przedstatuacji.
wiających wykorzystanie praw i obowiązków
ucznia w konkretnych sytuacjach.
- Jest świadomy, iŜ naleŜy do społeczności szkolnej. - „Jakie funkcje pełnię w klasie, szkole?” – roz- Ma poczucie więzi ze swoją szkołą i pogłębia wiemowa kierowana.
dzę o niej.
- Wykonanie grafiku dyŜurów w klasie.
- Wypełnia wyznaczone obowiązki w szkole.
- Organizacja konkursów wiedzy o szkole.
Konflikty są częścią naszego - Uświadamia sobie, Ŝe istnienie konfliktów jest - Wykonanie przez uczniów schematu przedsta- psycholog
Ŝycia.
czymś naturalnym.
wiającego siebie i inne osoby ze swojego Ŝycia.
- Omówienie przyczyn konfliktów z najbliŜszym
otoczeniem.
23
W drodze do szkoły i po lekcjach
Co moŜe się
zdarzyć?
W ruchu drogowym.
Obcy i JA - na ulicy.
Sposoby realizacji
Sojusznicy
policja
- Wycieczka na skrzyŜowanie blisko szkoły.
- Plastyczne przedstawianie drogi do szkoły
(bezpieczne przejście).
- Ustalanie pięciu zasad poruszania się po przejściach, torach kolejowych, rowerem.
- Wypowiedzi dotyczące innych sytuacji niebempiecznych na drodze.
- Zabawy zespołowe np. "Mówiące sylwetki" (dorysuj sylwetce twarz, ubranie i wpisz hasło – „Ja
wiem, więc powiem innym: NIE WBIEGAJ
Z PIŁKĄ NA JEZDNIĘ”.
- Rysowanie na chodniku poznanych znaków drogowych.
- Quiz „Czy jesteś mistrzem poruszania się po
drogach?".
- Nauka i śpiewanie piosenek np. „Zielone światło", „Na chodniku", „Jadą rowery".
- Quiz „Co byś zrobił ?".
- Wypowiedzi dotyczące quizu.
- Praktyczne działanie (zabawa eksperymentalna.
– „Mamo chcę jeździć bezpiecznie").
- Rozwiązywanie zadań, krzyŜówek, rebusów itd.
policja
- Rozpoznaje niebezpieczne zaczepki obcego.
- Uściśla i wzbogaca słownictwo (włamywacz,
- Wie, Ŝe klucz moŜe być prowokacją dla włamy- przestępstwo, stręczyciel, dealer).
wacza.
- Inscenizacje sytuacji.
- Unika prezentów oraz propozycji od osób obcych - Rozmowy.
i znajomych.
- Ćwiczenia praktyczne asertywnego mówienia
NIE w sytuacjach.
- Konkurs „Zgadnij, co ci grozi?".
- Jest uwraŜliwiony na skutki róŜnych niebezpiecznych sytuacji; uczy się rozwagi i ostroŜności
na drogach.
- Prezentuje pozytywną postawę wobec własnego
bezpieczeństwa jako alternatywną, wobec niepotrzebnej brawury.
- Rozumie podstawowe zasady bezpieczeństwa.
- Utrwala umiejętność bezpiecznego zachowania się.
- WdraŜa się do szybkiego i efektywnego działania
w sytuacjach zagroŜenia.
24
Uwaga! Pies.
Bawię się bezpiecznie.
- Rozumie, Ŝe zwietrzę to indywidualna istota, czująca, wraŜliwa, czasem agresywna, czasem opiekuńcza.
- Zna zasady opieki nad psem itp.
- Uczy się mądrego zachowania w kontakcie
z obcym psem.
Miejsca nie do zabawy (na
budowie, w ruinach, piwnice,
strychy, ulica).
-
Na placu zabaw.
-
- Zna budowę psa.
- Rozmawia na podstawie czytanych tekstów np.
Świerszczyk.
- Ćwiczenia w grupach zadaniowych.
- Wypowiedzi na podstawie oglądanego filmu,
plansz.
- Ocenianie własnych zachowań i obcych wobec
psów.
- Drama (właściwe zachowania wobec obcych
psów).
Potrafi wskazać miejsca zagraŜające bezpiecznej - Bank pomysłów - opracowanie zasad obowiązabawie.
zujących w czasie zabaw.
Zbiera informacje dotyczące skutków zabaw dzieci - Korzystanie z róŜnych źródeł wiedzy, np. czaw miejscach nieprzeznaczonych do tego celu.
sopisma dziecięce).
Unika niebezpiecznych miejsc w wyborze placu - Zabawy tematyczne.
do zabawy.
- Zabawy integracyjne.
- Wypowiedzi na podstawie ilustracji np. „Wykopy
i ruiny".
- Rozwiązywanie krzyŜówek.
- Opowiadanie twórcze.
- Gra „W drodze do szkoły".
- Scenki dramowe np. „Unikaj ...".
Rozumie potrzebę ochrony mienia społecznego.
- „Jakie zasady obowiązują podczas zabawy
Stosuje zasady bezpiecznej zabawy.
na placu?” – rozmowa kierowana.
Prawidłowo reaguje na sygnały, polecenia opie- „Bezpieczna zabawa” – plakat (praca zaspokunów.
łowa).
Nie nawiązuje kontaktów z osobami, których nie
- Omówienie zasad popularnych zabaw ruchozna.
wych.
Nie oddala się z miejsca wyznaczonego do zaba- Przestrzeganie zachowania bezpieczeństwa
wy.
podczas zabaw zespołowych.
Korzysta z wyposaŜenia placu zabaw zgodnie z
- „Jak powinniśmy się zachować na placu zaprzeznaczeniem.
baw?” – burza mózgów.
- Układanie haseł na temat: „Na czym polega
zgodna i bezpieczna zabawa?”.
25
Witamy Nowy Rok - fajerwer- - Zna skutki nieumiejętnego podpalania fajerwerków
ki.
i ognisk.
- Nie godzi się na niepotrzebną brawurę.
- Rozumie konieczność opieki starszych w czasie
stosowania w praktyce fajerwerków
Potrafię powiedzieć innym,
- Zna zasady zachowania w róŜnych miejscach
- Pogadanki i rozmowy kierowane na temat bezŜe bawią się niewłaściwie.
i sytuacjach.
pieczeństwa zabaw w róŜnych miejscach, wska- Potrafi wyrazić swoje zdanie.
zanie miejsc szczególnie niebezpiecznych do
- Nie stwarza sytuacji nie bezpiecznych dla siebie
zabawy.
i innych.
- Wykonanie plakatu eksponującego miejsca bezpieczne do zabawy.
- Czytanie opowiadań tematycznych.
- „Skutki niebezpiecznej zabawy” – scenki dramowe
Moi rodzice wiedzą, gdzie je- - Rozumie potrzebę informowania rodziców o miej- - Rozmowa kierowana – wyjaśnienie, jak istotne
Jestem odpostem.
scu swojego pobytu.
jest, aby rodzice znali miejsce pobytu dziecka.
wiedzialny
Zna
swój
adres.
Scenki dramowe.
i wiem, co robię
- Potrafi podać numer telefonu kontaktowego do ro- - Wykonanie „tabliczki” z własnym adresem i teledziców czy opiekunów.
fonem do rodziców.
- Rozumie konieczność pobytu w ustalonym z ro- - Stała kontrola stopnia zapamiętania adresu
dzicami miejscu.
przez dziecko np. przy okazji nauki adresowania
kopert.
Przestrzegam ustalonych za- - Dostrzega potrzebę ustalenia i przestrzegania zasad.
sad w grupie.
- Aktywnie uczestniczy we współtworzeniu zasad
(w klasie, w grupie rówieśniczej, w domu).
- Zna konsekwencje wynikające z nie przestrzegania zasad.
- Jest świadomy skutków łamania zasad.
Wierzę w siebie.
- Postrzega i akceptuje cechy szczególne w swoim - Zabawa „Lustra" i „Krąg uczuć".
wyglądzie.
- Zaproszenie do „Krainy Fantazji" – muzyka relak- Czuje się potrzebny i wartościowy.
sacyjna.
- Gry interakcyjne.
- rozmowa o portretach
26
Czasem podejmujemy ryzykowne decyzje.
- Uświadamia sobie potrzebę rozwaŜania konsekwencji przy podejmowaniu ryzykownych decyzji.
Czasem zmieniamy swoje
decyzje.
- Uświadamia sobie konieczność sprawdzania konsekwencji swoich wyborów i moŜliwości późniejszej zmiany decyzji.
27
- Rozmowa nt. decyzji podejmowanych przez
uczniów.
- Odgrywanie ról, w których podejmowane są trudne, bądź ryzykowne decyzje.
- Gra w karty – Wybory i Konsekwencje.
- Zapoznanie uczniów z róŜnymi sytuacjami.
- Zebranie od uczniów sposobów ich rozwiązania.
- Dyskusja o sytuacjach, w których naleŜy zmienić
swoje plany i ich odczucia.
Wśród innych ludzi i na łonie przyrody
Obserwuję oto- Moi sprzymierzeńcy.
czenie i jestem
spostrzegawczy
Jaki był przebieg zdarzenia
i co to jest „rysopis”.
Obcy wkoło
mnie.
Osoby przyjazne i nieprzyjazne.
Sposoby realizacji
Sojusznicy
- Wie, do jakich osób i instytucji moŜe zwracać - Ustalanie właściwych prób rozwiązywania pro- rodzice,
pedagog
blemów dzieci (drama).
się o pomoc.
- Praca w grupach zadaniowych w oparciu
- Zna numery telefonów, adresy.
- Umie przeprowadzić rozmowę telefoniczną o ksiąŜkę telefoniczną, tygodniki, dzienniki.
- Ustalanie dialogów - rozmów telefonicznych.
w poszukiwaniu pomocy.
- Wie, kto to przyjaciel. Wymienia grono osób przyjaznych (rodzina, lekarz, pedagog, nauczyciel)
- Wykazuje postawę zaufania do funkcjonariusza
i straŜnika.
- Zna pracę policjanta i straŜnika miejskiego.
- Wie, na czym polega praca podstawowych wydziałów Policji i StraŜy Miejskiej.
- Umie zwrócić się o pomoc do wyspecjalizowanych
słuŜb.
- Ma świadomość odczuwania współodpowiedzialności za spokój i porządek społeczny.
- Potrafi określić podobieństwa i róŜnice wyglądu
zewnętrznego ludzi itp.
-
Namawianie.
-
Uczymy się odmawiać.
-
- Swobodne wypowiedzi na podstawie własnych
doświadczeń (krąg uczuć).
- Spotkanie uczniów z policjantem, straŜnikiem
(rozmowa o ich pracy w ramach programu
„Współpracujemy").
- Obserwacja przedmiotów celem określenia ich
cech charakteru.
- Opisywanie cech zewnętrznych rzeczy i ludzi.
- Zabawy: „Test pamięci", „Popatrz uwaŜnie".
- Uściślanie słownictwa: rysopis, linie papilarne.
- Działania praktyczne w grach zadaniowych.
- Plastyczne przedstawianie portretu w/g rysopisu.
- Opis postaci w/g planu zewnętrznemu.
- Quiz „Czy znasz prace Policji i StraŜy Miejskiej?".
- Zabawa edukacyjna „Dowód przestępstwa".
- Plastyczno-literackie tworzenie albumów, ilustrujących pracę Policji.
Potrafi wskazać w swoim otoczeniu osoby przyja- - Pogadanka lub wywiad z policjantem.
zne i nieprzyjazne.
- Rozmowa kierowana.
Umie zachować się, gdy spotka osobę nieprzyjazną.
Potrafi rozpoznawać róŜne sposoby namawiania. - Rozmowa nt. sytuacji, gdy jesteśmy namawiani.
- Przedstawianie scenek prezentujących sytuacje
namawiania przez innych.
- Omówienie i praca w grupach.
Potrafi powiedzieć „nie” w sytuacjach zagraŜa- - Rozmowa z uczniami o namawianiu do sytuacji
jących jego zdrowiu i bezpieczeństwu.
niebezpiecznych.
- Przygotowanie scenek z arkusza „Scenki odmawiania”.
28
policja,
straŜ miejska,
policjant
psycholog,
pedagog
psycholog,
pedagog
Na wakacjach.
śywioły.
W lesie, w górach i nad
wodą.
Na lodzie i śniegu.
- Rozumie zasady bezpieczeństwa.
- Utrwala umiejętność bezpiecznego zachowania
się.
- Rozwija postawę pozytywną wobec własnego bezpieczeństwa jako alternatywna wobec niepotrzebnej brawury.
- Wie jak naleŜy postępować w razie tych zagroŜeń.
przewodnik turystyczny
Na rowerze.
-
policjant
W terenie – niewypały, rowy.
-
Jak sobie radzić z agresją
i przemocą?
-
W czasie burzy.
Podczas powodzi.
PoŜar.
-
- Rozmowy w kręgu.
- Swobodne wypowiedzi na podstawie doświadczeń.
- Wypowiedzi w oparciu o obrazy sytuacyjne i filmy.
- Czytanie opowiadań.
- Plastyczne przedstawianie haseł - zasad bezpiecznego zachowania w konkretnych sytuacjach.
- Quiz „Czy jesteś ostroŜny i rozwaŜny?"
Zna zasady uczestnictwa rowerzysty w ruchu dro- - Praktyczne ćwiczenia dotyczące budowy roweru.
gowym.
- Zabawy i gry ruchowe.
- Opowiadanie pt. " Bezpieczeństwo jazdy na rowerze".
- Wypowiedzi na podstawie ilustracji oraz czytanego tekstu.
Wie, Ŝe naleŜy unikać kontaktu z napotkanym na- - Ustalanie zasad bezpiecznego zachowania w sybojem, bronią itp.
tuacji bezpośredniego kontaktu z niewypałem.
- Drama (ćwiczenia bezpośrednich zachowań
w czasie zagroŜenia wybuchem).
Potrafi rozpoznać sytuacje, w których stosowana - Głośne odczytanie opowiadania i wyciągniecie
jest przemoc. Zna najlepsze sposoby zachowań.
stosownych wniosków.
- Rozmowa o sytuacjach, w których dzieci były
świadkami lub ofiarami przemocy.
- Przedstawianie scenek będących dokończeniem
w/w opowiadania.
- Dyskusja nt. pomocy ofiarom przemocy.
Jest rozwaŜny i ostroŜny wobec Ŝywiołów
- Poznanie przyczyn występowania zjawisk ŜywioWie jak naleŜy postępować w razie tych zagroŜeń.
łowych.
Potrafi wezwać pomoc.
- Wspólne układanie haseł ostrzegawczych i wySam niweluje skutki np. wie jak postępować konanie plakatów.
w razie poparzenia.
- Praca z tekstem "Jak Wojtek został straŜakiem".
- Praca z tekstem dotyczącym omawianego Ŝywiołu.
- Drama (ćwiczenia bezpośrednich zachowań np.
w czasie burzy, poŜaru, powodzi).
29
policjant
straŜak
Nie ucz mnie
przemocy.
Słowa, które ranią.
Przepraszam – nie biję.
- Rozumie własne emocje i uczucia (strach, lęk, ra- - Gromadzenie słownictwa - słowa raniące, agre- policjant
dość, smutek, ból, cierpienie, złość).
sywne oraz słowa przyjazne.
- Umie nawiązywać konstruktywną więź z innymi.
- Pisanie zdań.
- Korzystanie z róŜnych źródeł wiedzy – oglądanie
filmów.
- Czytanie tekstów i analizowanie ich treści.
- Drama - przedstawianie emocji w konkretnych
sytuacjach.
- Ustalanie listy zachowań bez okazywania złości.
- Wzbogacanie i aktywizowanie słownictwa: emo- policjant
- Wie o wszechobecności jawnych i ukrytych
cje, agresja.
wzorów przemocy wobec dzieci (bicie, zastraBurza
mózgów -m szukanie rozwiązań:
szanie).
„Jak
przeciwstawić
się agresji w szatni, na sto- Nabywa umiejętności rezygnacji z obcowania
łówce, w drodze do domu, w czasie przerwy itp.".
z przemocą w zachowaniu wobec innych.
- Twórcza aktywność muzyczna, teatralna, plasty- Zna alternatywne zachowania w sytuacjach
czna pt. „PomóŜ innym".
wyzwalających agresję ( zmiana swoich uczuć
i nastrojów).
- Rozumie niektóre źródła zachowań agresywnych i ich skutków.
Broń palna – jest nabita.
Wandale.
policjant,
- Wie, po co ludzie trzymają w domu lub w samo- - Dyskusja.
chodzie broń.
- Pisanie zdań - zasad postępowania z bronią pal- Zna podstawowe zasady postępowania w razie ną.
znalezienia broni.
- Plastyczne przedstawianie haseł ostrzegawczych – plakat.
- Rozumie, co to własność prywatna, społeczna.
- Słuchanie opowiadania nauczyciela.
- Szanuje mienie społeczne.
- Czytanie zdań informujących o złości dla przetrwania i o złości dla niszczenia.
30
Dobre i złe tajemnice.
Wiem, co to jest tajemnica.
- Wie, co to tajemnica.
- Umie odróŜnić tajemnicę dobrą od złej.
- Rozumie potrzebę dochowania jej względem rodziców, nauczycieli.
- Rozpoznaje sytuację niebezpiecznej tajemnicy:
molestowanie, wyłudzanie.
Rozumiem i rozpoznaję sytu- ację niebezpieczną – umiem o niej opowiedzieć (wyłudzanie, molestowanie i in.).
-
To miło pomagać innym ludziom.
Doceniam znaczenie wzajemnej pomocy.
Dzielimy się róŜnymi dobrami.
-
- Uściślanie słownictwa (wyłudzanie, wymuszanie).
- Wypowiedzi swobodne na podstawie czytanego
tekstu.
- Konkursy.
- Scenki dramowe przedstawiające dobre i złe tajemnice.
- Układanie dialogów do sytuacji („Nie pozwól wyłudzać", „Nie pozwól na molestowanie").
Potrafi rozpoznać sytuację niebezpieczną.
Wie, czym grozi nieprzestrzeganie ustalonych za- - Scenki dramowe.
sad postępowania.
- Wypowiedzi swobodne na podstawie czytanego
Wie, co naleŜy zrobić, gdy spotka się z nieznajomą tekstu.
osobą.
Potrafi zaproponować pomoc osobie potrzebu- - Swobodne wypowiedzi na podstawie sytuacji
jącej.
z Ŝycia.
Potrafi zwrócić się o pomoc dla siebie.
- Układanie zdań lub haseł do plakatu pt. „PoIntegruje się z klasą.
magając innym – pomagam sobie”.
Pomaga w nauce, w odrabianiu lekcji, poŜycza - Swobodne wypowiedzi na podstawie sytuacji
przybory szkolne.
z Ŝycia, tekstu literackiego.
Opowiada się po stronie słabszych i pokrzyw- - Zabawa integracyjna „pomocne dłonie”.
dzonych.
31
Postrzeganie siebie i rozumienie uczuć
Wszyscy jesteś- W wielu rzeczach jestem bardzo
dobry.
my niepowtarzalni.
Sposoby realizacji
- Ma poczucie własnej wartości i niepowtarzal- - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
ności.
o własne doświadczenia.
- Rozmowy na podstawie obserwacji, ilustracji.
- Zabawy ruchowe, integracyjne, np. przy
muzyce.
- Zajęcia artystyczne.
- Przedstawienie sytuacji z Ŝycia (drama).
Dlaczego w niektórych sytuacjach - Wie jak radzić sobie w trudnych sytuacjach.
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu
czuję się źle, co mnie złości?
- Przedstawia za pomocą mimiki i ruchu uczucia.
muzyce.
MoŜemy wpływać na swoje uczucia. - Reaguje adekwatnie do sytuacji Wie jak radzić - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
sobie w trudnych sytuacjach.
- Przedstawia za pomocą mimiki i ruchu uczucia. - Rozmowy na podstawie obserwacji, ilustracji.
muzyce.
Jaki jestem?
- Uświadamia sobie swoje mocne strony.
- Rozmowa nt. Co o sobie myślę i jak siebie widzę?
- Wykonanie kompozycji plastycznej - collage.
- Wypełnienie karty „To właśnie ja”.
Moje sukcesy.
- Dostrzega i akceptuje swoje osiągnięcia.
- Wykonanie przez uczniów rysunku sukcesu.
- Rozmowa o swoich i wspólnych sukcesach.
32
Sojusznicy
Dlaczego waŜne jest zwracanie
uwagi na swoje emocje?
- Pozna rolę emocji i uczuć w Ŝyciu.
-
Dobre myślenie o sobie.
- Pozna swoje mocne strony i korzyści, jakie płyną z dobrej samooceny.
-
Moje lęki i niepokoje.
- Poznanie sposobów radzenia sobie ze swoimi lękami i niepokojem.
-
Jakim człowiekiem chcę być?
- Wzbudzenie refleksji nad swoją przyszłością i moŜliwością realizacji swoich marzeń.
-
RóŜnimy się
między sobą.
Intymność budowy i higieny mojego - Zna budowę ciała rozumie róŜnicę budowy weciała.
dług płci, nazywa poszczególne intymne części
ciała.
- Potrafi dbać o higienę własnego ciała.
- Rozumie konieczność zachowań intymnych (np.
konieczność ubierania się, nie podglądania, nie
dotykania)
33
-
psycholog
Rozmowa nt. znanych uczuć i emocji.
Praca nad kartą „Robot Cybener”.
Praca z „Kartą uczuć”.
Podsumowanie zdaniami niedokończonymi.
Praca z arkuszem „Dobre myślenie o sobie”.
Podsumowanie zdaniami niedokosczonymi.
psycholog
Skojarzenia ze słowem „problem”.
Wypełnianie arkusza „Worek człowiekiem
problemami”.
Praca w grupach nad wybranym problemem.
Zakończenie zajęć rundką: „Podczas tych
zajęć najwaŜniejsze dla mnie było to,
Ŝe …”.
Rozmowa nt. ideału osoby dorosłej.
Wizerunek samego siebie za dwadzieścia
lat.
Praca plastyczna – wykonywanie collage’u.
Rozmowa nt. czy łatwo zostać idealnym
dorosłym.
Samorzutne wypowiedzi w oparciu pielęgniarka
Rozmowy na podstawie obserwacji, ilustracji.
Wzbogacania i uściślanie słownictwa
związanego z budową ciała.
Przedstawianie sytuacji z Ŝycia (drama)
Nauka wierszy i piosenek.
Rozwiązywanie krzyŜówek.
Organizowanie zabaw i gier integrujących
Układanie zdań – haseł.
Korzystanie z innych źródeł informacji
(atlasy np. anatomiczne).
Nie jesteśmy tacy sami.
- Jest wyrozumiały i tolerancyjny dla osób róŜniących się, np. wyglądem, zachowaniem.
- Wie, Ŝe jest wyjątkowy i róŜny od innych.
Szanuję uczucia swoje i innych.
-
Umniejszanie wartości.
-
Trudne uczucia i ich wyraŜanie.
-
Uczucia i reakcje organizmu.
-
Jak radzić sobie ze wstydem?
-
muzyce.
Rozpoznaje i nazywa przeŜywane uczucia przez - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
innych wyraŜane zachowaniem zewnętrznym.
Ma właściwy stosunek do pozytywnych i nega- Rozmowy na podstawie obserwacji, ilutywnych zachowań własnych i innych ludzi.
stracji.
muzyce.
Poznaje skutki, jakie niesie ze sobą obniŜanie
- Głośne czytanie opowiadania i dyskusja
czyjejś wartości.
na jego temat.
- Wykonanie rysunku plakatu nt. umniejszania – prezentacja.
psycholog
Rozpoznaje trudne uczucia i sposoby ich ek- Głośne czytanie opowiadania.
spresji.
- Prezentacja scenek sytuacyjnych.
- Rozmowa o trudnych uczuciach i sposobach ich ekspresji.
Poznaje, jakie reakcje organizmu towarzyszą
- Rozmowa nt. „Po czym poznajecie, Ŝe lekarz
uczuciom i jaki jest ich związek z zachowaniem.
przeŜywacie jakieś uczucia?”.
- Praca w grupach w oparciu o arkusze
„Reakcje organizmu” i „Zachowania”.
- Prezentacja scenariuszy wylosowanych
sytuacji z uwzględnieniem uczuć, reakcji
organizmu i moŜliwych zachowań.
Poznaje sposoby radzenia sobie ze wstydem.
- Rozmowa nt. sytuacji, w których wstyd psycholog
gra główną rolę.
- Ćwiczenia – nauka walki ze wstydem.
34
- Określa swój sposób wyraŜania złości, porównu- - Tworzenie listy zdrowych i niezdrowych psycholog
je go z innymi, uczy się zdrowych sposobów wyekspresji emocji.
raŜania złości.
- Praca z kartą „Sposoby wyraŜania złości”.
Ludzie róŜnią się między sobą.
- Uświadamia sobie istnienie róŜnic i podobieństw - Dyskusja nt. róŜnic i podobieństw między psycholog
między ludźmi.
ludźmi.
- Opowiadanie przez uczniów zdarzeń
znanych im z autopsji.
- Praca w parach mająca na celu wyłonienie podobieństw i róŜnic miedzy ludźmi.
Nasze potrzeby.
- Rozpoznaje swoje potrzeby i ich znaczenie.
- Stworzenie definicji i listy potrzeb.
- Segregacja ilustracji i fotografii osób zaspokajających róŜne potrzeby.
- Praca z kartą „Nieznana planeta”.
- Runda kończąca „Podczas tych zajęć nauczyłem się, Ŝe…”.
Mamy takie same potrzeby Ŝyciowe. - Dostrzega róŜnice i podobieństwa w wyglądzie
Jesteśmy poróŜnych
przedmiotów
i
ludzi
(cechy
zewnętrzne)
dobni do siebie.
oraz zwraca uwagę na podobieństwa w dozna- - Rozmowy na podstawie obserwacji, ilusniach.
tracji.
muzyce.
- Przedstawienie sytuacji z Ŝycia (drama)
Odczuwamy - cieszymy się i smu- Rozpoznaje i nazywa przeŜywane uczucia przez - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
cimy.
innych wyraŜane zachowaniem zewnętrznym.
- Ma właściwy stosunek do pozytywnych i nega- Rozmowy na podstawie obserwacji, ilustywnych zachowań własnych i innych ludzi.
tracji.
muzyce.
Co robisz ze swoją złością?
35
Doceniam innych a inni doceniają
mnie.
MoŜemy wpływać na swój nastrój.
Kiedy czuję się samotny?
- ZauwaŜa sytuacje, w których jest doceniany.
- Potrafi docenić innych.
- Rozmowa nt. sytuacji, w których jesteśmy
doceniani.
- Wykonanie przez uczniów komiksu lub
scenki na bazie własnych doświadczeń.
- Rundka kończąca „Co lubię u kolegi…”.
- Poznanie zdrowych sposobów wpływania na nas- - Omówienie wcześniej zadanej pracy dotrój w trudnych sytuacjach.
mowej „Wewnętrzne Ja”.
- Praca nad kartą „Sytuacje, w których najczęściej”.
- Odgrywanie scenek przedstawiających
róŜne trudne sytuacje.
- ZauwaŜa osoby samotne, potrafi udzielić im po- - Głośne czytanie opowiadania.
mocy.
- Dyskusja na temat samotności.
- Odgrywanie scenek z samotnością w roli
głównej.
- Tworzenie list za pomocą burzy pomysłów „Jak walczyć z samotnością?”.
- Rundka kończąca zajęcia: „Podczas tej
lekcji najwaŜniejsze dla mnie było…”.
36
Moi rodzice, moi nauczyciele
Tematy spotkań:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Nasze dziecko rozpoczyna naukę w szkole – skuteczne sposoby wdraŜania do systematycznej pracy i obowiązków ucznia.
Jak nauczyć dziecko uczyć się, czyli nowoczesne techniki szybkiego zapamiętywania?
Komputer w Ŝyciu naszego dziecka.
Tworzenie tradycji rodzinnych i klasowych najskuteczniejszą formą socjalizacji.
W jaki sposób nasze dziecko jest oceniane w szkole? Ocena opisowa a ocena w skali 1 - 6.
Bawimy się i cieszymy, czyli zabawy dla dzieci i rodziców.
Skuteczna komunikacja w rodzinie, czyli wzajemnie się rozumiemy.
Wychowanie bez przemocy – wychowaniem ze zrozumieniem.
Zaspakajanie potrzeb emocjonalnych a budowanie poczucia własnej wartości u dziecka.
Rady i porady wychowawcy i pedagoga dla rodziców czwartoklasisty – trudny próg.
Uczyć się, ale jak? Nowoczesne techniki szybkiego zapamiętywania ponownie.
Wpływ mediów na dziecko.
Wartościowe lektury naszych dzieci.
Jak łagodnie przejść z dzieckiem przez okres dojrzewania?
Aktywność nastolatka drogą do Ŝycia bez nałogów.
16. Sposoby obrony przed stresem, czyli dziwne zachowania dzieci.
37
IX Bibliografia
1. A. Kołodziejczyk, E. Czemierowska "Spójrz inaczej".
2. Michelle Elliott "Jak dbać o bezpieczeństwo dziecka"(praktyczne porady dla rodziców).
3. Luizą Mizell "Jak ustrzec swoje dziecko".
4. Małgorzata Jachimska "Grupa bawi się i pracuje".
5. Materiały własne.
Podstawa prawna
1. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
dnia 20 listopada 1989 roku, ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991; art. 5-27.
2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997; art. 47, 48. 53 ust.3, 68, 72.1.
3. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami;
art. 1, 22, 31, 39.
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające rozporządzenie sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół.
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Ministra Sportu Ministra dnia 25 lutego 2002.
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001 roku w sprawie zasad
udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach,
szkołach i placówkach oświatowych.
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o Ŝyciu seksualnym człowieka (...)
zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
8. Uchwała Sejmu RP z dnia 18 lutego 2000 roku pt. „Polska deklaracja w sprawie młodzieŜy
i alkoholu”.
9. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, z późniejszymi zmianami.
10. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami uŜywania tytoniu
i wyrobów tytoniowych.
11. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego.
12. Ustawa z dnia 29 listopada 1990 o pomocy społecznej.
13. Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z późniejszymi zmianami.
14. Program Polityka Prorodzinna Państwa – przyjęty w dniu 3 listopada 1999 przez Radę Ministrów.
15. Porozumienie zawarte pomiędzy Ministrem Edukacji Narodowej i Ministrem Zdrowia w sprawie
wspierania edukacji zdrowotnej w szkole oraz rozwoju sieci szkół promujących zdrowie – „Narodowy Program Zdrowia” (lata 1996-2005).
39

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI „Jestem bezpieczny”

Transkrypt

Podobne dokumenty

Paulina

PRACOWNIK UMYSŁOWY - OFERTA NA STAś Opis oferty

Dyktando GIM 2014

c: emp TY41W.rap - PUP Starogard Gdański

ARTYKUŁ SPONSOROWANY 1. Światło Ŝycia 2

c: emp TY412.rap - PUP Starogard Gdański

Projekt pt. Jestem przedsiębiorczy realizowany w ZSS nr 105 w

program zajęć fitness