PDF, 61KB - bip.miastko
Transkrypt
PDF, 61KB - bip.miastko
Spis treści 1. WSTĘP......................................................................................................................................3 2. STAN ŚRODOWISKA ORAZ ZASOBÓW NATURALNYCH..................................................................5 2.1. Podstawowe dane o Gminie Miastko.....................................................................................5 2.2 Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska oraz zasobów naturalnych w Gminie Miastko...................................................................................................................................10 2.2.1. Warunki środowiska geograficznego, klimatyczne i glebowe...........................................10 2.2.2. Użytkowanie rolnicze terenu........................................................................................12 2.2.3. Zasoby leśne..............................................................................................................14 2.2.4. Zasoby kopalin...........................................................................................................15 2.2.5. Stosunki wodne i jakość wód.......................................................................................16 2.2.6. Jakość powietrza........................................................................................................21 2.2.7. Gospodarka odpadami................................................................................................25 2.2.8. Hałas........................................................................................................................26 2.2.9. Pola elektromagnetyczne............................................................................................28 2.2.10. Odnawialne źródła energii.........................................................................................29 2.2.11. Awarie przemysłowe i inne nadzwyczajne zagrożenia dla środowiska............................29 2.3. Charakterystyka obszarów ograniczonego występowania......................................................29 2.3.1. Obszary Chronionego Krajobrazu.................................................................................30 2.3.2. Istniejące rezerwaty przyrody......................................................................................30 2.3.3. Użytki ekologiczne......................................................................................................31 2.3.4. Pomniki przyrody.......................................................................................................33 2.3.5. Obszary Natura 2000..................................................................................................35 2.3.6. Ścieżki przyrodnicze i inne atrakcje turystyczne............................................................36 2.3.7. Szlaki turystyczne.......................................................................................................37 3. CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA DO 2015 R...............................................................38 3.1. Wprowadzenie..................................................................................................................38 3.2. Cele pomocnicze i kierunki ochrony przyrody w Gminie Miastko.............................................40 3.2.1. Cele i zadania w zakresie zachowania walorów środowiska naturalnego..........................40 3.2.2. Cele i zadania w zakresie ochrony wód.........................................................................40 3.2.3. Cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami............................................................41 3.2.4. Cele i zadania w zakresie ochrony powietrza.................................................................41 3.2.5. Cele i zadania w zakresie ochrony przed hałasem i promieniowaniem.............................42 3.2.6. Cele i zadania w zakresie wzrostu świadomości ekologicznej mieszkańców......................42 3.2.7. Zadania w zakresie przestrzegania przepisów ochrony środowiska..................................43 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 1 4. PLAN OPERACYJNY NA LATA 2008-2011.....................................................................................43 4.1. Wprowadzenie..................................................................................................................43 4.2. Zadania priorytetowe.........................................................................................................43 4.3. Działania w zakresie zachowania walorów środowiska naturalnego........................................44 4.4. Działania w zakresie ochrony zasobów i poprawy jakości wód...............................................44 4.5. Działania w zakresie poprawy stanu czystości terenów i zapobiegania zanieczyszczeniu powierzchni ziemi.....................................................................................................................46 4.6. Działania w zakresie poprawy jakości powietrza atmosferycznego.........................................46 4.7. Działania w zakresie ochrony przed nadmiernym hałasem i promieniowaniem........................47 4.8. Działania w zakresie wzrostu wiedzy społeczeństwa o stanie środowiska naturalnego, jego zagrożeniach oraz sposobach przeciwdziałania zagrożeniom........................................................48 4.9. Działania w zakresie kontroli realizacji obowiązków wynikających z przepisów prawa..............48 4.10. Aspekty realizacji programu operacyjnego.........................................................................49 5. ZADANIA DO REALIZACJI W NASTĘPNYCH LATACH - PERSPEKTYWA...........................................49 6. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM, WDRAŻANIE I MONITORING PROGRAMU...................................50 6.1. Zarządzanie środowiskiem..................................................................................................50 6.2. Instrument zarządzania środowiskiem.................................................................................51 6.2.1. Wprowadzenie...........................................................................................................51 6.2.2. Kompetencje uchwałodawcze Rady Miejskiej w Miastku.................................................52 6.2.3. Kompetencje Burmistrza Miastka.................................................................................55 6.3. Wdrażanie programu.........................................................................................................59 6.4. Monitoring wdrażania programu.........................................................................................59 7. STRESZCZENIE.........................................................................................................................60 8. WYKAZ WYBRANYCH PRZEPISÓW PRAWA DOTYCZĄCYCH OCHRONY ŚRODOWISKA.....................61 9. SPIS TABEL I RYCIN.................................................................................................................65 10. WYKAZ LITERATURY...............................................................................................................67 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 2 1. WSTĘP Obowiązek opracowania Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Miastko jest wymogiem ustawowym wynikającym z ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późniejszymi zmianami). Program Ochrony Środowiska jest dokumentem obejmującym szeroko rozumianą problematykę ochrony środowiska na analizowanym terenie. Program Ochrony Środowiska informuje o stanie środowiska na terenie gminy oraz promuje działania zmierzające do jego poprawy. Jest dokumentem określającym: cele ekologiczne; priorytety ekologiczne; rodzaj i harmonogram działań proekologicznych; środki niezbędne do osiągnięcia celów, środki finansowe. Program Ochrony Środowiska przedstawia aktualny stan środowiska, określa hierarchię niezbędnych działań zmierzających do poprawy jego stanu, umożliwia koordynację decyzji administracyjnych podejmowanych przez różne podmioty i instytucje, dzięki temu możliwe jest ubieganie się o pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł zewnętrznych na realizację własnych przedsięwzięć. W trakcie opracowywania niniejszego programu uwzględniono jego zgodność z opracowanymi i zatwierdzonymi dokumentami rządowymi, regionalnymi i lokalnymi do których należą: Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014; Program Ochrony Środowiska oraz Plan Gospodarki Odpadami oraz Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego; Program Ochrony Środowiska oraz Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Bytowskiego; Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Miastko; Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Miastko na lata 2004-2013; Raport z realizacji w latach 2003-2004 „Programu Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiego na lata 2003 -2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010”. Całość opracowania została oparta o bieżące konsultacje z wyznaczonymi przedstawicielami Urzędu Miejskiego oraz z jednostkami organizacyjnymi, których działalność na terenie gminy związana jest w sposób bezpośredni i pośredni z ochroną środowiska, rozwojem infrastrukturalnym i edukacją ekologiczną. Główną zasadą stanowiącą podstawę do konstruowania programu była konstytucyjna zasada zrównoważonego rozwoju. Zasada Zrównoważonego Rozwoju określa prowadzenie polityki i działań rozwojowych, w celu zaspokojenia potrzeb obecnych, nie zagrażając możliwościom zaspokajania PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 3 potrzeb przyszłych pokoleń, zachowując przy tym zasoby i walory środowiska naturalnego, trwałość funkcjonowania procesów przyrodniczych a co za tym idzie naturalną różnorodność biologiczną. Do zasad pomocniczych zalicza się: zasadę przezorności, zasadę integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi, zasadę równego dostępu do środowiska przyrodniczego, zasadę regionalizacji, zasadę uspołecznienia, zasadę „zanieczyszczający płaci”, zasadę likwidacji zanieczyszczeń u źródła, zasadę prewencji, zasadę zastosowania Najlepszych Dostępnych Technik (BAT), zasadę subsydiarności, zasadę klauzul zabezpieczających, zasadę skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej. Częścią Programu Ochrony Środowiska jest Plan Gospodarki Odpadami, opracowywany jako odrębny dokument zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 z późn. zmianami. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 4 2. STAN ŚRODOWISKA ORAZ ZASOBÓW NATURALNYCH 2.1. Podstawowe dane o Gminie Miastko Gmina Miastko, zgodnie z klasyfikacją Jerzego Kondrackiego, położona jest w makroregionie Pojezierze Zachodniopomorskie, w mezoregionie Pojezierze Bytowskie. Znajduje się w obszarach źródliskowych trzech rzek: Wieprzy, Brdy i Studnicy. Administracyjnie Gmina Miastko położona jest w zachodniej części Województwa Pomorskiego, w Powiecie Bytowskim, na granicy z województwem zachodniopomorskim. Obszar gminy to ok. 467 km2 powierzchni w tym tereny wiejskie 461 km2, Miastko to ok. 6 km2. Gmina graniczy: ● od zachodu, z województwem Zachodniopomorskim - gminami Polanów i Biały Bór, ● od północy, z gminami: Kępice, Trzebielino i Kołczygłowy, ● od wschodu, z gminami: Tuchomie i Lipnica, ● od południa, z gminą: Koczała. Gmina Miastko składa się z 33 wsi obrębowych, skupionych w 28 sołectwach oraz z 6 osiedli. Ryc. 1. Lokalizacja geograficzna Gminy Miastko PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 5 Tabela 1 Wykaz sołectw Gminy Miastko 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Biała Bobięcino Chlebowo Czarnica Dolsko Dretyń Dretynek - Trzcinno Głodowo Kamnica Kawcze Kwisno-Szydlice Lubkowo Miłocice Okunino – Kowalewice 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. Pasieka Piaszczyna Popowice Przęsin – Zadry Role – Żabno Słosinko Świeszyno Świerzenko Świerzno Turowo Wałdowo Wołcza Mała Wołcza Wielka Węgorzynko Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Siedzibą gminy jest Miasto Miastko położone w odległości około 60 km na południe od Słupska i Koszalina, 45 km od Bytowa i 150 km na południowy - zachód od Gdańska, przy skrzyżowaniu dróg krajowych nr 20 i 21. Miasto Miastko pełni funkcję ośrodka gminnego i ponadlokalnego. Ośrodkami wspomagającymi działania na poziomie podstawowym są przede wszystkim wsie: Dretyń, zespół wsi ŚwierznoŚwierzenko-Kawcze, Miłocice, Słosinko, Wałdowo, Piaszczyna. Tabela 2 Powierzchnia Gminy Miastko w latach 2002 – 2007 2002 2005 2007 ha % ha % ha % 46 685 100 46 500 100 46 500 100 17 201 13 940 33 1 607 1 111 36,8 29,9 0,07 3,44 2,38 16645 13900 31 1604 1110 35,8 29,9 0,07 3,45 2,39 16412 13681 28 1595 1108 35,3 29,4 0,06 3,43 2,38 2. Lasy 24 571 52,63 24 627 52,96 24 807 53,35 3. Grunty pod wodą 1 673 3,58 1 663 3,58 1 683 3,62 4. Użytki kopalne 7 0,01 7 0,01 7 0,01 Powierzchnia ogółem W tym na: 1. Użytki rolne • Grunty orne • Sady • Łąki trwałe • Pastwiska trwałe PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 6 2002 2005 2007 ha % ha % ha % Powierzchnia ogółem W tym na: 46 685 100 46 500 100 46 500 100 5. Tereny komunikacyjne 955 2,05 941 2,02 947 2,02 6. Tereny osiedlowe 228 0,49 212 0,46 217 0,47 7. Tereny różne 149 0,32 119 0,26 69 0,15 8. Nieużytki 1 740 3,73 1 739 3,74 1 717 3,69 Pow. wyrówn. 34 0,07 36 0,08 41 1,39 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Ponad 53 % powierzchni gminy zajmują lasy. Największe pod względem obszaru kompleksy leśne położone są w zachodniej i północnej części gminy. W lasach tych gatunkowo dominuje sosna z domieszką świerka, występują także lasy liściaste, bogate w runo leśne oraz charakteryzujące się obfitością zwierzyny łownej i ptactwa wodnego. Atrakcyjność turystyczna gminy wynika w przeważającym stopniu z urozmaiconej rzeźby terenu, występującej dzięki licznym pagórkom morenowym. Najwyższe z nich dochodzą do 234 m n.p.m. Ponadto na terenie gminy, bardzo licznie występują jeziora różnych typów, przy czym ponad sto z nich posiada powierzchnię większą niż 1ha. Charakterystyczną cechą gminy jest wysoki udział gruntów ornych w ogólnej powierzchni użytków rolnych. Bardzo niewielki jest udział sadów oraz nieużytków. Natomiast trwałe użytki zielone zajmują około 6 % powierzchni gminy. Występują one głównie w dolinach rzek i cieków, a także w sąsiedztwie licznie występujących jezior. Zgodnie z danymi z GUS teren Miasta i Gminy Miastko zamieszkuje 19 909 osób (0,89 % ludności województwa pomorskiego). Tereny wiejskie zamieszkane są przez 8 756 osób, w mieście Miastko natomiast mieszka 10 853 osoby. Gmina Miastko charakteryzuje się niskim stopniem zaludnienia, który wynosi 43 osoby/km2. W gminie w latach 2006 i 2007, zarówno na terenach wiejskich jak, i w mieście nastąpił znaczny ubytek liczby ludności. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 7 Tabela 3 Ludność – stan na 2007 (wg GUS) miasto gmina Razem Ludność Powierzchnia [km²] Ogółem W tym kobiety 6 459 465 10 853 8 756 19 909 5 609 4 293 9 902 Udział w ogóle ludności woj. Pomorskiego [%] 0,49 0,40 0,89 Gęstość zaludnienia na 1 km² 1 808,8 19,08 43 Źródło: Bank Danych Regionalnych, opracowanie GUS. Tabela 4 Zmiany zaludnienia w latach 1995 – 2007 1995 r. wg danych WUS 2002 r. wg Narodowego Spisu Powszechnego 2005 (wg UM) 2006 (wg UM) 2007 (wg GUS) miasto 11 890 11 338 11 514 11 432 10 853 gmina 8 705 8 630 9 015 9 024 8 756 20 595 19 968 20 529 20 456 19 609 Razem Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Tabela 5 Przyrosty - ubytki zaludnienia 1994-1995 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2005 - 2006 2006 - 2007 miasto Miastko -56 -169 -52 -158 - 82 - 579 gmina +33 -101 +103 +32 +9 - 268 Razem -23 -270 +51 -126 - 73 - 847 Źródło: Urząd Miejski w Miastku Tabela 6 Ludność wg podstawowych grup wieku w roku 2005 Ogółem Miasto Obszar wiejski 4 857 2 341 2 516 2. Produkcyjnym 13 836 8 086 5 750 ● mobilnym 8 620 4 726 3 894 ● niemobilnym 5 216 3 360 1 916 3. Poprodukcyjnym 1 836 1 087 749 13,27 13,44 13,03 Ogółem: W wieku: 1. Przedprodukcyjnym Wskaźnik – ludność nieprodukcyjna na 100 osób w wieku produkcyjnym Źródło: Urząd Miejski w Miastku. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 8 Ryc. 2. Stopa bezrobocia dla Powiatu Bytowskiego 32, 30 27, 25 22, 20 17, 15 12, 10 7, 5 2, 0 2006 2007 Ryc 3. Liczba osób bezrobotnych w mieście i gminie Miastko w stosunku do ogółu ludności 25000 100% 90% 20000 80% 70% 15000 60% 50% 40% 10000 30% 20% 5000 10% 0% 0 2006 2007 Liczba osób bezrobotny ch O gół ludności 2006 Liczba osób bezrobotny ch 2007 O gół ludności Tabela 7 Wybrane dane liczbowe o Gminie Miastko (dane za 2007 rok) DANE LICZBOWE 1. powierzchnia w km² 2. liczba mieszkańców 3. mieszkańcy miast w % 4. mieszkańcy wsi w % 5. liczba kobiet na 100 mężczyzn 6. ludność w wieku przedprodukcyjnym w % 7. ludność w wieku produkcyjnym w % 8. ludność w wieku poprodukcyjnym w % 9. gęstość zaludnienia w osobach na km² 10. stopa bezrobocia w % ( dla powiatu bytowskiego) 11. udział użytków rolnych w powierzchni ogółem % PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 465 1 9609 55,35 44,62 101 4 857 13 836 1 836 43 22.9 35,3 9 12. 13. 14. 15. DANE LICZBOWE udział lasów w powierzchni ogółem % udział gruntów pokrytych wodami % udział nieużytków % zarejestrowane podmioty gospodarcze na 1000 mieszkańców 53,35 3,62 3,69 61,53 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. 2.2 Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska oraz zasobów naturalnych w Gminie Miastko 2.2.1. Warunki środowiska geograficznego, klimatyczne i glebowe Teren Gminy Miastko leży w obrębie strefy wzgórz morenowych wododziału pomorskiego, w wyniku czego charakteryzuje się silnym zróżnicowaniem rzeźby terenu. Teren wysoczyzny poprzecinany jest rynnami jezior polodowcowych i dolinami rzek, są to strefy, w których odnotowuje się największe deniwelacje terenu. Najniżej położone tereny obejmują dno doliny Studnicy w północnozachodniej części gminy w rejonie Świerzenka, gdzie rzędne terenu sięgają 70-80 m n.p.m. Najwyżej położone tereny występują w strefie wododziału między Studnicą, Wieprzą a rynną jeziora Skąpego. W tym rejonie występują także największe deniwelacje terenu. Strefa wysoczyznowa ciągnie się wzdłuż zachodniej granicy gminy opadając w kierunku Studnicy. We wschodniej części gminy pagórki czołowomorenowe występują w okolicach miejscowości Olszowiec-Turowo-Czarnica. W strefach przydolinnych oraz w rejonie miejscowości Miłocice, Wołcza Wielka występują tereny o rzeźbie falistej charakteryzujące się łagodniejszymi spadkami. Tereny równinne występują między innymi w rejonie Słosinka, Przeradzia, Domanicy, Świerzenka, Turska, Dretynia, oraz północno - wschodniej części gminy na obszarach zalesionych. Silne zróżnicowanie rzeźby jest jednym z atutów gminy. Rzeźba ta podnosi atrakcyjność krajobrazową gminy i łącznie z innymi walorami przyrodniczymi, może przyczynić się do intensywniejszego rozwijania funkcji rekreacyjnej o różnych formach. Do minusów takiego urzeźbienia terenu zaliczamy utrudnienia związane z prowadzeniem gospodarki rolnej, realizacją inwestycji liniowych a także kubaturowych. Znaczne deniwelacje terenu wpływają potęgująco na procesy degradujące powierzchnię: ● intensywniejsze spływy powierzchniowe, ● wzmaganie się procesów erozyjnych na terenach pozbawionych roślinności, ● silne zróżnicowanie rzeźby w obrębie miasta wymusza kierunki zabudowy nie zawsze zgodne z zasadami urbanistycznymi. Warunki klimatyczne występujące na terenie Gminy Miastko są najsurowsze w województwie pomorskim. Średnia roczna temperatura jest najniższą występującą na terenie województwa i wynosi PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 10 7oC. Zima trwa najdłużej, długo także utrzymuje się pokrywa śnieżna, czego skutkiem jest najkrótszy okres wegetacyjny w województwie trwający 180 dni. Liczba dni mroźnych jest także stosunkowo duża, pojawiają się one w okresie od listopada do marca. Najchłodniejszymi miesiącami są styczeń i luty. Przymrozki najpóźniej ustępują w okolicy Miastka. Lato występujące na obszarze gminy jest krótkie z małą ilością dni upalnych. Opady są wyższe od przeciętnych w kraju i wahają się pomiędzy 650-700mm. Najbardziej wietrzne są miesiące jesienno - zimowe. Przeważają wiatry wiejące z sektorów zachodnich (ok. 70% wszystkich wiatrów). Wiatry pochodzące z kierunków północno - wschodnich są najmniej liczne. Największy wpływ w kształtowaniu się gruntów gminy miała zmienność w budowie geologicznej, wynikająca z przemieszczania się osadzonego materiału lodowcowego. Grunty o klasach IIIa i IIIb (grunty gleb dobrych) zajmują znikome tereny gminy (ok. 372 ha). W ramach powierzchni tej mieszczą się grunty orne jak i trwałe użytki zielone. Występują one lokalnie w kilku miejscach na terenie gminy. Większe obszary występują w obrębach wsi: Swierzenko – 133 ha, Bobięcino – 65 ha, Słosinko – 57 ha, Przeradź – 27 ha, Tursko – 21 ha, Miłocice – 21 ha. Grunty o klasach bonitacyjnych IVa i IVb to głównie grunty orne i trwałe użytki zielone, które zajmują powierzchnie ok. 7 600ha. Występują one na terenach intensywnie urzeźbionych a ich cechą charakterystyczną jest wykazywanie zróżnicowanego stopnia uwilgotnienia warstw powierzchniowych. W obrębie wzniesień gleby te są zbyt suche, w obniżeniach natomiast są zbyt wilgotne. W okresie gdy gleby te pozbawione są pokrywy roślinnej mogą podlegać silnej erozji. W wielu miejscach ich występowania konieczna jest regulacja stosunków wodnych. Gleby te występują chaotycznie w obrębie całej gminy. Największy powierzchniowo obszar zajmują w obrębach wsi Piaszczyna, Pasieka, Miłocice, Kamnica. Gleby niskich klas bonitacyjnych (V i VI), powstały głównie z piasków. Występują najczęściej na obszarze gminy w głównie w sąsiedztwie kompleksów leśnych i łąkowych, znajdujących się we wschodniej części gminy. Zajmują one powierzchnie około 9900 ha. Na terenie miasta przeważają gleby niskiej klasy bonitacyjnej (V i VI). Niewielkie powierzchnie gruntów IV-tej klasy występują w peryferyjnych terenach miasta. Tabela 8 Wykaz gleb według klasy Gmina Miastko Gleby klasy III IV V-VI Powierzchnia w ha 327 7616 9963 Udział % gleb klasy 2,1 42,4 55,5 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 11 Ryc. 4. Udział procentowy klas w Gminie Miastko Klasa III Klasa IV Klasa V-VI 2.2.2. Użytkowanie rolnicze terenu Użytki rolne zajmują 35,3% ogólnej powierzchni gminy i występują lokalnie, zajmując głównie powierzchnię pomiędzy rozległymi terenami gruntów leśnych. Użytki rolne występują głównie w południowej i wschodniej części gminy. Znaczna większość gleb to gleby klasy niskiej V i VI. Tabela 9 Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolniczych w roku 2007 Ogółem Ogółem Użytki rolne Grunty orne Sady Łąki Pastwiska Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty w ha 43 121 16 412 13 681 28 1 595 1 108 24 807 1 902 w odsetkach 100% 28,11% 22,81% 0,05% 2,66% 1,85% 41,36% 3,17% W tym gospodarstwa indywidualne w ha w odsetkach 9 944 100% 8 641 46,95% 6 901 37,49% 17 0,09% 914 4,97% 629 3,42% 702 3,81% 601 3,27% Źródło: Urząd Miejski w Miastku. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 12 Ryc. 5. Struktura użytkowania gruntów Grunty orne Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty Cechą charakterystyczną struktury użytkowania gruntów w Gminie Miastko jest wysoki udział gruntów ornych oraz lasów w ich powierzchni, natomiast znikomy jest udział sadów. Na terenie Gminy Miastko znajduje się 1448 gospodarstw rolnych. Biorąc pod uwagę wielkość około 1000 z nich to gospodarstwa bardzo małe o powierzchni poniżej 5 hektarów. Tabela 10 Struktura gospodarstw rolnych na terenie Gminy Miastko Rok Ogółem Do 1 ha 1-5 ha 5-10 ha 10-20 ha Powyżej 20 ha 1995 757 233 150 106 80 188 2002 1127 378 377 116 82 171 2006 1122 122 532 161 146 161 2007 1448 465 521 150 157 155 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Dosyć surowe warunki klimatu lokalnego wraz ze zróżnicowaną rzeźbą terenu, zwiększają skalę trudności w gospodarce rolnej. Krótszy okres wegetacji oraz dość późno występujące przymrozki w okresie wiosennym i zbyt wcześnie nadchodzące okresy jesienne, ograniczają i pogarszają warunki upraw. Tabele przedstawiają rodzaje upraw oraz stan pogłowia zwierząt w gospodarstwach rolnych. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 13 Tabela 11 Produkcja upraw podstawowych ziemiopłodów (w ha) w latach 1995 i 2007 na terenie gminy 1995 2002 2007 Zbożowe 4098 5438 6 425,00 Ziemniaki 532 285 220,00 Przemysłowe 210 10 - Nasiona pastewnych strączkowych jadalnych 27 394 - Pastewne 256 641 45,00 Zielonka z użyt. zielonych 2842 - 675,00 Powierzchnia zasiania ogółem 5123 6768 7365,00 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Tabela 12 Pogłowie zwierząt gospodarskich na terenie gminy w latach 1995 - 2002 Rok Bydło Trzoda Chlewna 1995 7107 10762 2002 2170 5382 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Rolnictwo na terenie Gminy Miastko posiada bardzo dobre warunki do produkcji żywności ekologicznej. Taką rolę pełnią małe gospodarstwa rolne, które na terenie gminy, mają możliwość korzystania z czystych, niezanieczyszczonych przez przemysł terenów. 2.2.3. Zasoby leśne Obszary leśne na terenie gminy zajmują powierzchnię 24 807ha. Stanowi to 53,36% ogólnej powierzchni gminy. Największe, zwarte kompleksy leśne usytuowane są w zachodniej i północnej części gminy. Jako wyznacznik strefy ich występowania można przyjąć drogę Biały Bór – Miastko – Dolsko Władowo. Lesistość tej części gminy wynosi około 80%. Tereny leśne zajmują strefę wysoczyzn pagórkowatych i moren czołowych, które charakteryzują się znacznymi deniwelacjami terenu. Lasy to jeden z największych atutów gminy. Wraz z urozmaiconą rzeźbą i znaczną ilością jezior tworzą unikalny krajobraz. Stanowią one także znaczny potencjał gospodarczy, w oparciu o który rozwijają się zakłady przetwarzające surowiec drzewny. Część lasów jednak wchodzi w obręb obszarów chronionego krajobrazu. Obszary tego typu pełnią rolę otulinową dla terenów szczególnej ochrony, spełniają zadanie korytarzy ekologicznych. W ogólnym składzie gatunkowym drzewostanów dominuje sosna. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 14 Struktura wiekowa drzewostanów przedstawia się następująco: ● drzewostany młode do 40 lat 40% ● drzewostany starsze 40 – 80 lat 37% ● drzewostany powyżej 80 lat 23% Lasy gleboochronne – są to najczęściej lasy położone na stromych zboczach nad jeziorami, porastają jary, wąwozy i strome brzegi strumieni. Lasy te zwiększają zdolności retencyjne gleb leśnych i chronią grunty przed erozją. Występują w obrębie następujących jezior: Studzieniczno, Słosinieckie Małe, Lipczyńskie, Kamnickie oraz nad rzeką Studnicą poniżej Miastka i na znacznym odcinku po obydwu stronach Pierskiej Strugi. Większe obszary zajmują lasy wodochronne, występujące na terenach źródliskowych, przylegających do rzek i jezior. Lasy tego typu pełnią funkcję wodochronną oraz utrzymują zdolności retencyjne gleb leśnych. Zostały one wyznaczone na większości terenów przylegających do jezior znajdujących się w gminie oraz nad rzeką Wieprzą. 2.2.4. Zasoby kopalin Budowa geologiczna gminy charakteryzuje się „przemieszaniem” czwartorzędowych utworów osadowych. Piaski, żwiry, gliny, mułki, piaski pylaste, występują w formie warstw o zróżnicowanych miąższościach. Głębokość ich występowania także jest mocno zróżnicowana. Dodatkowo w niektórych miejscach ich układ może być zaburzony glacitektonicznie. W osadowych utworach czwartorzędowych, występujących na terenie Gminy Miastko, tkwią potencjalne zasoby surowcowe materiałów budowlanych. Badania geologiczne prowadzone na terenie gminy dotyczyły poszukiwań złóż kruszyw naturalnych i kredy jeziornej o wymiarze przemysłowym. W wyniku przeprowadzonych badań wyznaczono złoża Wołcza, Studzienica i Słosinko. W niewielkiej skali eksploatowane są piaski i żwiry, wykorzystywane głównie na potrzeby lokalne budownictwa. Praktycznie cały obszar gminy leży w strefie występowania torfów. Zasoby tego surowca są słabo rozpoznane, w wyniku czego trudno jest określić stopień ich przydatności (w tym ewentualnej wartości leczniczej) oraz wielkość zasobów. Biorąc pod uwagę znaczenie ekologiczne torfowisk, ich eksploatacja mogła by być problematyczna i mieć negatywny wpływ na równowagę ekologiczną w obszarze ich występowania. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 15 2.2.5. Stosunki wodne i jakość wód Wody powierzchniowe Gmina Miastko leży w obrębie wododziału Pojezierza Pomorskiego. Przez południową i południowo - wschodnią część gminy przebiega dział wodny między rzekami odprowadzającymi wody bezpośrednio do Bałtyku, a zlewniami Wisły i Odry. Teren gminy odwadniany jest więc w trzech kierunkach: do zlewni bałtyckiej należy zlewnia rzeki Wieprzy i jej dopływy: Studnica, Doszenica i Miłacz, do zlewni Wisły należy zlewnia Brdy, do zlewni Odry należy zlewnia rzeki Czernicy oraz lewostronny dopływ Gwdy. Cieki na terenie gminy charakteryzujące się największymi przepływami to: Wieprza oraz jej lewostronny dopływ Studnica, która wpada do Wieprzy poza granicami gminy. Prawostronna zlewnia Studnicy pozbawiona jest większych cieków. Do większych lewostronnych jej dopływów należą Pierska Struga, Świrzynka, Białka. Oprócz wyżej wymienionych cieków na terenie gminy swoje źródła mają: lewostronny dopływ Gwdy (Czernica), rzeka Brda – wypływająca z jeziora Smołowego. Rzeki na terenie gminy zasilane są głównie poprzez drenaż wód gruntowych oraz wody opadowe, retencjonowane w licznych przepływowych jeziorach. Możemy wyróżnić trzy podstawowe typy jezior występujące na terenie gminy: 1. Jeziora rynnowe – stanowią liczniejszą grupę spośród typów jezior tu występujących. Zaliczamy do niej jeziora: Skąpe, Kamień, Siodło, Świeszyńskie, Pietrzykowskie (Głębokie), Studzieniczno, Lipczyno, Dolskie, Piasek, Gomolskie Wielkie, Bluj. Rynny jeziorne występują głównie w południowej części gminy i charakteryzują się zboczami o bardzo stromym nachyleniu, sięgającym nawet 25o; 2. Duże jeziora moreny dennej – do tej grupy zaliczamy jeziora: Bobięcińskie Wielkie, Wołczyca, Kościelne; 3. Małe jeziora moreny dennej (tzw. „kociołki”) - stanowią najliczniejszą grupę, lecz są to jeziora o niewielkich powierzchniach. Ich rozmieszczenie na terenie gminy jest prawie równomierne. Znaczne obszary gminy są bezodpływowe lub odznaczają się brakiem wyraźnego odwodnienia. Znaczna część małych jezior moreny dennej ma charakter bezodpływowy. Największy obszar o charakterze bezodpływowym położony jest pomiędzy doliną rzeki Studnicy, a rynnami jezior Skąpe, Kamień, Świeszczyńskie, Lipczyńskie, Studzieniczno. Obszar gminy pokrywają także dość liczne obszary podmokłe, torfowiskowe oraz o utrudnionym odpływie powierzchniowym. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 16 Na obszarze gminy występuje ponad 100 jezior o powierzchni powyżej 1 ha, w tym aż 25 jezior o powierzchni powyżej 10 ha. Na terenie gminy Miastko znajduje się 11 unikatowych jezior lobeliowych. Ich nazwa pochodzi od rośliny, reliktu borealno - atlantyckiego – Lobell dortmanna (stroiczka wodna). W jeziorach tych oprócz lobelii rośnie także cała grupa reliktów. Do jezior tego typu zaliczają się: 1. Jezioro Bobięcińskie Wielkie; 2. Jezioro Bobięcińskie Małe; 3. Jezioro Byczńskie; 4. Jezioro Dolskie; 5. Jezioro Kwisno Duże; 6. Jezioro Kościelne; 7. Jezioro Wołczyca; 8. Jezioro Piasek; 9. Jezioro Kamień (rezerwat); 10. Jezioro Orle (rezerwat); 11. Jezioro Smołowe (rezerwat). Większość jezior występujących na terenie gminy to jeziora płytkie. Tabela nr 13 przedstawia charakterystykę niektórych z nich. Tabela 13 Wykaz niektórych jezior na terenie Gminy Miastko Powierzchnia Średnia Jeziora zwierciadła [ha] głębokość [m] Maksymalna głębokość [m] Klasa czystości Bobięcińskie Wielkie 524,6 9,3 48,0 I Bobięcińskie Małe 33,3 1,9 5,6 II Pajarskie 21,0 3,1 7,3 Kamienieckie 18,5 3,3 5,6 Wołczyca 37,4 3,6 8,0 III Kościelne 70,2 6,1 17,8 III Lednik 10,3 3,6 10,0 Studzieniczno 64,2 8,1 19,9 II Skąpe 64,1 8,4 26,4 II Kamień 49,4 7,4 15,2 I Siadło 13,5 1,9 3,7 I Świeszyńskie 31,6 6,4 14,6 Pietrzykowskie (Głębokie) 139,0 10,1 24,9 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE II 17 Jeziora Powierzchnia zwierciadła [ha] Średnia głębokość [m] Maksymalna głębokość [m] Klasa czystości Piasek 42,6 11,2 30,1 I Dolskie 33,7 - 30,0 II Słosineckie Wielkie 41,5 - 8,1 Słosineckie Małe 28,8 - 5,0 Smołowe 35,5 - 12,2 I Sudzieniczno 64,2 - 19,9 II Orle 11,2 - 10,8 I Byczyńskie 17,2 - 7,5 Kwisno 12,0 - 13,0 Źródło: Urząd Miejski w Miastku. Rzeki występujące na terenie gminy są w znacznym stopniu zdegradowane. Pierwsza klasa czystości wód nie została stwierdzona w żadnej z rzek. Najwyższą stwierdzoną tu klasę czystości, posiadają rzeki Doszenica i Brda (w odcinku źródłowym); wody mieszczące się w II klasie. Pozostałe rzeki posiadają wody klasy III lub IV. Niska jakość wód w ciekach wynika z niedostatecznie rozwiniętego systemu kanalizacji sanitarnej oraz ścieków odprowadzanych przez małe, przestarzałe oczyszczalnie ścieków. Jakość wód dodatkowo pogarszają spływy powierzchniowe z pól, intensywnie (w poprzednim okresie) nawożonych gnojowicą. O wysokim procencie wód niskiej klasy decyduje głównie skażenie bakteriologiczne. Większość jezior na terenie gminy to zbiorniki średnio zanieczyszczone (II i III klasa). Do jezior o bardzo czystych wodach należy jezioro Bobięcińskie Wielkie. Wody podziemne Głównym użytkowym piętrem wodonośnym jest piętro czwartorzędowe, którego zasoby dyspozycyjne wód podziemnych gwarantują pokrycie perspektywicznego zapotrzebowania. Na obszarze gminy występuje GZWP nr 118, obejmuje on swym zasięgiem północno - zachodnią część gminy – rejon miejscowości: Świerzyna, Świerzenka, Białej i Turska. Szacunkowe zasoby tego zbiornika wynoszą 43 tyś. m3/dobę, natomiast średnia głębokość ujęcia waha się pomiędzy 10-50 m. W bezpośrednim sąsiedztwie gminy występuje drugi GZWP o numerze 120. Jest to rejon Sępolna i Białego Boru graniczący od strony południowo - zachodniej z gminą Miastko. Zasoby tego zbiornika wynoszą około 113 tyś. m3/dobę i są praktycznie trzykrotnie większe przy podobnej głębokości ujęcia. Stosunkowo słaba izolacja od powierzchni terenu sprawia, że wody GZWP narażone są na infiltrację zanieczyszczeń. W związku z powyższym, tereny te wymagają szczególnej ochrony. Dla ujęcia zaopatrującego w wodę pitną Miasto Miastko ustalono strefę ochrony pośredniej ujęcia, którą wyznacza 25 - letni okres wymiany wód w warstwie wodonośnej. W obrębie tej strefy PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 18 wyznaczono tzw. zewnętrzny teren ochrony pośredniej. Jest to wypadkowa budowy geologicznej, przepuszczalności utworów powierzchniowych oraz stanu zagospodarowania i wiążącą się z nim antropopresją. W zewnętrznym terenie ochrony pośredniej obowiązuje szereg dotychczasowych lokalizacji obiektów i użytkowania terenu. Gospodarka wodno – ściekowa W oparciu o lokalne zasoby wód podziemnych rozwinięto zespoły urządzeń do zbiorowego zaopatrywania ludności w wodę pitną. Liczba mieszkańców objętych siecią wodociągową wynosi 95%. Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Miastku posiada ujęcia usytuowane w 20 miejscowościach posiadające łącznie 33 studnie głębinowe. Pobierane wody charakteryzują się dobrymi parametrami i mogą być używane jako wody pitne bez potrzeby ich uzdatniania, bądź wymagają tylko prostego uzdatniania, w celu eliminacji ponadnormatywnych ilości żelaza. System do zbiorowego zaopatrzenia w wodę jest dobrze rozwinięty. Niestety system do odprowadzania i oczyszczania ścieków jest rozwinięty w znacznie słabszym stopniu. A przecież rozwój wodociągów pociąga za sobą zwiększenie ilości ścieków sanitarnych. Związane jest to z intensywniejszym poborem wody w wyniku budowy łazienek, montażu muszli ustępowych, korzystania z pralek automatycznych, itp. Gospodarka ściekami na terenie miasta charakteryzuje się: ● niedostatecznie rozwiniętym układem sieciowym w poszczególnych systemach, ● średnim udziałem procentowym ludności korzystającej ze zbiorowej kanalizacji (71%), ● małą przepustowością oczyszczalni ścieków, ● małą sprawnością urządzeń nie zapewniających wysokiego stopnia oczyszczania ścieków. W konsekwencji przepływające i wypływające z obszaru gminy rzeki są zanieczyszczone bądź zagrożone mianem coli typu fekalnego. Tabela 14 Zużycie wody, sieci wodociągowe i kanalizacyjne w Gminie Miastko (2007r.) Reszta Miasto gminy zużycie wody długość sieci [km] przyłącza do budynków [km] Łącznie dla całej gminy m3/osobę/rok 42,7 25 34,3 3 dam /rok 464,3 219,2 683,5 wodociągowej rozdzielczej 30,1 121,7 151,8 kanalizacyjnej 28,8 47,3 76,1 wodociągowe 9,6 23,6 33,2 kanalizacyjne 14,7 8,5 23,2 stopień zwodociągowania [%] 95 (dla całej gminy) stopień skanalizowania [%] 71 (dla całej gminy) PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 19 Miasto Reszta gminy Łącznie dla całej gminy 6 6 12 zdroje uliczne szt. Źródło:Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Miastku. Tabela 15 Gospodarka ściekowa w Mieście Miastko Lp. Wyszczególnienie Wskaźnik 1. dostępności sieci kanalizacyjnej Wskaźnik wykorzystania 2. zbiorników bezodpływowych Biologiczne 3. oczyszczanie ścieków Jednostka miary Miastko % 95 % 5 tys. m³/rok 553,0 Źródło:Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Miastku. Tabela 16 Oczyszczalnie ścieków w Gminie Miastko Nazwa Rzeczywista Ilość ścieków okres bez Ilość ścieków w czasie Przepustowość ilość opadów m³/d opadów m³/d m³/d oczyszczonych Liczba mieszkańców korzystających z kanalizacji ścieków m³/d średnia maksymalna średnia maksymalna 2007 2022 1786 2179 2062 3580 11250 12500 500 500 brak 650 250 1. Węgorzynko 2542 1834 2. 3. Słosinko Świerzenko 54 26,4 25,42 28,51 4. Dretyń 250 109,7 97,93 Razem 2872,4 1997,63 1883,93 wartość średnia ze sprzedaży brak danych 121,3 brak danych 2183,3 danych 14257 1600 17022 Źródło:Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Miastku. Tabela 17 Średnia z badań ścieków oczyszczonych za 2007 rok BzT5 ChzT Zawiesina Nog Pog Lp. Nazwa mgO2/l mgO2/l mg/l mg/l mg/l 1. Węgorzynko 3,59 40,00 5,25 8,40 0,79 2. Miłocice zamknięta decyzja WIOŚ NR 26/i/2005 z dn. 07.03.2005 3. Słosinko 56,00 138,00 42,00 4. Świerzenko 103,33 263,33 74,67 5. Czarnica zamknięta decyzja WIOŚ NR 26/i/2005 z dn. 07.03.2005 6. Dretyń 17,00 123,00 44,00 Źródło:Zakład Wodociągów i kanalizacji w Miastku. Na obszarze gminy istnieje potrzeba dalszych zmian w zakresie gospodarki wodno - ściekowej. Niezbędna jest dalsza rozbudowa sieci kanalizacyjnej, tak aby mieszkańcy zaopatrywani w wodę przez PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 20 zakłady komunalne byli także podłączeni do sieci kanalizacyjnej. Konieczna jest także rozbudowa i modernizacja istniejących oczyszczalni ścieków, bądź budowa nowych, wysokosprawnych oczyszczalni ścieków o wystarczającej przepustowości. 2.2.6. Jakość powietrza W roku 2006 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku przeprowadził monitoring powietrza na terenie Powiatu Bytowskiego. Monitoring prowadzony był w 12 stacjach pomiarowych, z czego trzy znajdowały się w mieście Miastko. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku prowadził monitoring dwutlenku azotu oraz benzenu metodami pasywnymi (ekspozycja próbników wynosiła jeden miesiąc). Na obszarze Gminy Miastko znajdowały się trzy punkty pomiarowe badające ilość dwutlenku azotu w powietrzu oraz dwa punkty pomiarowe badające ilość benzenu. Tabela 18 Zestawienie wyników pomiarów dwutlenku azotu i benzenu w 2006r. Stężenie maksymalne Czynnik Pomiar Stężenie średnie [mg/m3] [mg/m3] NO2 Benzen Pokrycie czasowe Klasa Miastko 12,9 22,0 100 A Miastko 10,8 20,0 100 A Miastko 12,8 18,0 100 A Miastko 3,2 7,1 100 A Miastko 3,4 7,8 100 A Źródło: WIOŚ Gdańsk, Raport o Stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006r. Średnie stężenie dwutlenku azotu w powietrzu waha się w granicach od 10,8 do 12,9 mg/m3. Maksymalnie może dochodzić do 22 mg/m3 i w żadnym ze stanowisk nie przekracza wartości dopuszczalnej. Średnie stężenie benzenu mieści się pomiędzy 3,2 a 3,4 mg/m 3, maksymalnie dochodzi do 7,8 mg/m3. Stężenie benzenu także nie przekracza wartości dopuszczalnych. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 21 Ryc. 6. Zestawienie wyników pomiarów NO2 w roku 2006. 25 20 15 10 5 0 Miastko Miastko Stężenie średnie [mg/ m3] Miastko Stężenie maksymalne [mg/m3] Źródło: WIOŚ Gdańsk, Raport o Stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006r. Ryc. 7. Zestawienie wyników pomiarów benzenu w roku 2006. 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Miastko Stężenie średnie [mg/m3] Miastko Stężenie maksymalne [mg/m3] Źródło: WIOŚ Gdańsk, Raport o Stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006r. Źródłem zanieczyszczeń gazowych i pyłowych na terenie gminy są głównie procesy spalania w energetyce oraz w systemach indywidualnego ogrzewania, gdzie głównym paliwem jest węgiel. Większe źródło zanieczyszczeń takiego typu, stanowi Zakład Energetyki Cieplnej w Miastku. Problemem są także zanieczyszczenia powietrza, pochodzące z emisji z palenisk domowych, gdzie nierzadko spalane są odpady. Na obszarach wiejskich, zaopatrzenie w ciepło budownictwa zagrodowego odbywa się poprzez ogrzewanie piecowe lub centralne typu etażowego. W budownictwie zagrodowym i wielorodzinnym, ciepło uzyskuje się przez spalanie paliwa stałego. Około 43% mieszkań posiada indywidualne ogrzewanie centralne, 30% podłączone jest do zbiorowego systemu ogrzewania, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 22 natomiast 27% posiada piece kaflowe lub inne. Gospodarka cieplna miasta prowadzona jest w oparciu o kotłownie (lokalne, osiedlowe i zakładowe), jak również poprzez indywidualne ogrzewanie budynków jednorodzinnych (ogrzewanie centralne lub piecowe). Na poziom stężeń dwutlenku azotu w powietrzu znaczący wpływ ma także komunikacja. Wyższy stopień stężenia związków azotu w powietrzu spowodowany jest przebiegiem arterii komunikacyjnej o dużym natężeniu ruchu samochodowego, przez miasto Miastko. Mimo to w rocznej ocenie jakości powietrza, opracowanej przez WIOŚ, powietrze w Gminie Miastko zakwalifikowano do klasy A (poziom stężeń analizowanych zanieczyszczeń nie przekracza wartości dopuszczalnej) pod kątem zarówno ochrony zdrowia jak i ochrony roślin. Tabela 19 Emisja zanieczyszczeń na terenie gminy w latach 1998-2005 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 dwutlenek siarki [Mg/rok] 38 33 30 35 42 47 43 44 tlenki azotu [Mg/rok] 16 15 13 15 15 15 15 14 tlenek węgla [Mg/rok] 138 127 113 129 137 144 138 133 9 973 10 271 9 936 9 505 dwutlenek węgla [Mg/rok] 10 444 9 598 8 380 9 597 ogółem 10 636 9 773 8 536 9 776 10 167 10 477 10 132 9 696 Źródło: Bank Danych Regionalnych. Opracowanie na podstawie GUS. W tabeli 19 oraz na poniższych wykresach, przedstawiono zmianę emisji zanieczyszczeń w latach 1998-2005. Zestawione zostały wielkości emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz tlenków i dwutlenków węgla. Biorąc pod uwagę ogół wyżej wymienionych zanieczyszczeń, widoczny jest wzrost emisji w latach 2000 – 2003 o 1941 Mg/rok, jednak po roku 2003 nastąpił coroczny, niewielki spadek emisji, który w ciągu dwóch lat obniżył się 781 Mg/rok. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 23 Ryc. 8. Emisja dwutlenku siarki na terenie Gminy Miastko (GUS, 1998-2005) dwutlenek siarki 50 45 40 35 30 Mg/rok 25 20 15 10 5 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2004 2005 Lata Źródło: Bank Danych Regionalnych. Opracowanie na podstawie GUS. Ryc. 9. Emisja tlenków azotu na terenie Gminy Miastko (GUS, 1998-2005) tlenki azotu 18 16 14 12 Mg/rok 10 8 6 4 2 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Lata Źródło: Bank Danych Regionalnych. Opracowanie na podstawie GUS. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 24 Ryc. 10. Emisja tlenku węgla na terenie Gminy Miastko (GUS, 1998-2005) tlenek węgla 160 140 120 100 Mg/rok 80 60 40 20 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Lata Źródło: Bank Danych Regionalnych. Opracowanie na podstawie GUS. Ryc. 11. Emisja dwutlenku węgla na terenie Gminy Miastko (GUS, 1998-2005) dwutlenek węgla 12000 10000 8000 Mg/rok 6000 4000 2000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Lata Źródło: Bank Danych Regionalnych. Opracowanie na podstawie GUS. 2.2.7. Gospodarka odpadami Plan gospodarki odpadami jest częścią programu ochrony środowiska, opracowany jest jako odrębny dokument zgodnie z wymogami określonymi w art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Przedsięwzięcia, które mają na celu unieszkodliwianie odpadów, mogą być realizowane z udziałem środków z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, jeśli zostały ujęte w planach gospodarki odpadami (art. 16 ustawy). PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 25 2.2.8. Hałas W dzisiejszych czasach odpowiednie kształtowanie warunków akustycznych w miejscach zamieszkania i codziennego odpoczynku jest bardzo ważnym zadaniem z zakresu ochrony środowiska. Coraz większe zapotrzebowanie na transport komunikacyjny (samochodowy, kolejowy, lotniczy), a także postępująca urbanizacja oraz rozbudowa szlaków komunikacyjnych w konsekwencji prowadzi do zwiększania się obszarów narażonych na niepożądany i dokuczliwy dźwięk jakim jest hałas. Normy i zasady rządzące prawem ochrony środowiska są niezbędne do określenia panującego klimatu akustycznego, a następnie sprecyzowania kierunków i kolejności koniecznych działań antyhałasowych. Podstawową metodą ograniczenia uciążliwości hałasu ze źródeł komunikacyjnych jest tworzenie dla terenów poddanych ich oddziaływaniu, programów ochrony środowiska przed hałasem. Obowiązek sporządzenia programów wynika bezpośrednio z ustawy i spoczywa na Wojewodzie, lub powiatowym albo gminnym programie ochrony środowiska tworzonych w ramach realizacji polityki Ekologicznej Państwa Polskiego. Podstawowym wskaźnikiem oceny hałasu jest równoważny poziom dźwięku, nazywany również poziomem ekwiwalentnym wyrażony w decybelach ważonych krzywą korekcyjną A [dB]. Równoważny poziom dźwięku A [dB] jest określany dla wszystkich źródeł hałasu tj. samochodowego, kolejowego, oprócz statków powietrznych dla przedziałów czasu odniesienia równych 16 godzinom dnia i 8 godzinom nocy. Tabela 20 przedstawia dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 29 lipca 2004 roku (Dz. U. Nr 178, poz.1841). Tabela 20 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez źródła komunikacyjne (drogi i linie kolejowe), zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 29 lipca 2004 roku oraz progowe poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez drogi i linie kolejowe, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie progowych poziomów hałasu (Dz. U. z 2002r. Nr 8, poz. 81) Dopuszczalny poziom hałasu Progowy poziom hałasu Klasa wyrażony równoważnym wyrażony równoważnym standardu Przeznaczenie terenu poziomem hałasu w [dB] poziomem hałasu w [dB] akustycznego 16h dnia 8h nocy 16h dnia 8h nocy 1 2 A. Obszary A ochrony uzdrowiskowej B. Tereny szpitali poza miastem A. Tereny zabudowy mieszkaniowej, jednorodzinnej 50 55 60 50 65 60 60 50 65 60 45 50 B. Tereny zabudowy związanej ze stałym wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 26 Klasa standardu akustycznego Przeznaczenie terenu Dopuszczalny poziom hałasu Progowy poziom hałasu wyrażony równoważnym wyrażony równoważnym poziomem hałasu w [dB] poziomem hałasu w [dB] 16h dnia C. Tereny domów opieki społecznej 55 8h nocy 16h dnia 8h nocy 65 60 65 60 75 67 50 D. Tereny szpitali w miastach A. Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego 3 B. Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami rzemieślniczymi 60 50 C. Tereny zabudowy zagrodowej Źródło:Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie progowych poziomów hałasu (Dz. U. z 2002r. Nr 8, poz. 81) Środki transportu drogowego są ruchomymi źródłami hałasu, generującymi do środowiska falę kulistą. W zależności od rodzaju źródła można podzielić je na źródła punktowe lub liniowe. Liniowe źródło dźwięku składa się z wielu źródeł punktowych, w niedalekiej odległości od siebie (linie kolejowe). Na stan klimatu akustycznego, szczególnie na terenach zurbanizowanych, w dużym stopniu wpływa natężenie ruchu oraz poziom mocy pojazdów. Należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, iż moc zależy od prędkości obrotowej i zmienia się wraz z prędkością źródła. Ponadto klimat akustyczny w miejscu oceny jest również zależny od struktury rodzajowej potoku pojazdów, stanu nawierzchni dróg komunikacyjnych, układu dróg czy odległości zabudowy mieszkalnej od jezdni. Głównymi arteriami przebiegającymi przez teren gminy, są ciągi drogowe wchodzące w skład drogi Nr 20 i 21. Największe natężenie ruchu pojazdów obserwuje się na ul. Armii Krajowej w Miastku. Źródłami hałasu przemysłowego są urządzenia i maszyny. Hałas tego typu jest szczególnie uciążliwy dla mieszkańców znajdujących się w najbliższym sąsiedztwie zakładów przemysłowych. Badania wykazują że hałas ten jest o wiele bardziej odczuwany jako dokuczliwy niż hałas komunikacyjny (istnienie bonusów). Lokalizacja zakładów na obszarze gminy nie powoduje uciążliwości dla mieszkańców. Na obszarze gminy nie były prowadzone pomiary hałasu na ciągach komunikacyjnych. Brak informacji o oddziaływaniu hałasu przemysłowego, którego źródłem są przede wszystkim zakłady przemysłu drzewnego. Obecna polityka Unii Europejskiej, w dziedzinie ochrony środowiska podkreśla wagę właściwego kształtowania klimatu akustycznego, poprzez wprowadzenie rozporządzeń pozwalających w jasny sposób ustalić kolejność podejmowanych działań na terenach zagrożonych hałasem. Według Dyrektywy 2002/49/EC w sprawie oceny i zarządzania hałasem w środowisku, w pierwszej kolejności wymagana jest poprawa klimatu akustycznego szczególnie zdegradowanych obszarów i równocześnie PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 27 zagwarantowanie utrzymania korzystnych warunków akustycznych tam, gdzie one aktualnie panują. Zgodnie z wymogami ustawy Prawa Ochrony Środowiska działania planistyczne winny być podporządkowane zasadzie zrównoważonego rozwoju, dotyczącej również zagospodarowania przestrzennego na terenie Gminy Miastko. 2.2.9. Pola elektromagnetyczne Wśród szkodliwych dla środowiska rodzajów promieniowania powodowanego przez działalność człowieka, wyróżnia się: • promieniowanie jonizujące, pojawiające się w wyniku użytkowania zarówno wzbogaconych, jak i naturalnych substancji promieniotwórczych w energetyce jądrowej, ochronie zdrowia, przemyśle, badaniach naukowych, • promieniowanie niejonizujące, pojawiające się wokół linii energetycznych wysokiego napięcia, radiostacji, pracujących silników elektrycznych oraz instalacji przemysłowych, urządzeń łączności, domowego sprzętu elektrycznego, elektronicznego itp. Nadmierne dawki promieniowania działają szkodliwie na człowieka i inne organizmy, dlatego ochrona przed promieniowaniem jest jednym z ważnych zadań w ochronie środowiska. Na terenie Gminy Miastko nie występują sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Opierając się na aktualnym komunikacie Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki w sprawie sytuacji radiacyjnej Polski w I kwartale 2004 r., stwierdzono, że rejestrowana w Polsce moc dawek promieniowania oraz zawartość cezu - 137 w powietrzu i mleku (podstawowy wskaźnik reprezentujący skażenie promieniotwórcze materiałów środowiskowych oraz artykułów spożywczych sztucznymi izotopami promieniotwórczymi) utrzymują się na bardzo niskim poziomie stanowiącym jedynie kilka procent wartości dawki granicznej dla ogółu społeczeństwa. Oddziaływania promieniowania niejonizującego w ostatnich czasach szybko rośnie. Głównymi źródłami promieniowania niejonizującego do środowiska na terenie gminy są: • linie elektroenergetyczne, w tym linia WN 110 [kV], • stacje transformatorowe, • łączność radiowa, w tym radia CB, radiofonia, telefonia komórkowa, • sprzęt gospodarstwa domowego i powszechnego użytku zasilany prądem zmiennym o częstotliwości 50 [Hz]. Na terenie gminy nie występują stacje nadawcze radiowe i telewizyjne, a występujące przekaźniki telefonii komórkowej wytwarzają pole o natężeniu w granicach 0,003 do 0,012 [W/m2] przy dopuszczalnej wartości równej 0,1 [W/m2]. Intensywny rozwój źródeł pól elektromagnetycznych w środowisku powoduje tendencję zwyżkową obszarów o podwyższonym poziomie natężenia PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 28 promieniowania. Dotychczasowy wzrost poziomu tła elektromagnetycznego na terenie gminy nie zwiększył istotnie zagrożenia środowiska i ludności. W dalszym ciągu poziom promieniowania w tle nie przekracza wartości dopuszczalnych promieniowania, które w negatywny sposób mogłyby wpłynąć na organizm ludzki. Zagrożenie promieniowaniem niejonizującym może być stosunkowo łatwo wyeliminowane lub ograniczone poprzez zapewnienie odpowiedniej separacji przestrzennej człowieka od źródeł promieniujących, gdzie następuje przekroczenie wartości dopuszczalnej. Wedle przepisów obowiązujących w Polsce szczególnej ochronie podlegają obszary zabudowy mieszkaniowej, w szczególności szpitale, żłobki, przedszkola, internaty. 2.2.10. Odnawialne źródła energii Obecnie na terenie gminy, w miejscowości Kawczyn, istnieje jedna mała elektrownia wodna oraz kilka lokalnych nie zinwentaryzowanych kotłowni na biomasę (głównie w zakładach przemysłu drzewnego). Na terenie Wałdowa zlokalizowana jest ferma wiatrowa. Ferma wiatrowa jest inwestycją prywatną zrealizowaną przez ExPro P.P.H.U.T Import – Eksport w Wałdowie. 2.2.11. Awarie przemysłowe i inne nadzwyczajne zagrożenia dla środowiska Na terenie Gminy Miastko nie istnieją zakłady przemysłowe stwarzające zagrożenie poważną awarią. Nie występują tu także rurociągi przemysłowe produktów naftowych oraz innych substancji stwarzających zagrożenie dla środowiska. Jedyne przypadki nadzwyczajnych zagrożeń dla środowiska, jakie mogą wystąpić to awarie drogowe – samochodowe i kolejowe, powodujące wyciek niebezpiecznych substancji (paliw, chemikaliów) do gruntu. 2.3. Charakterystyka obszarów ograniczonego występowania Obszar gminy odznacza się wyjątkowymi walorami krajobrazowymi, na który składają się: zróżnicowana rzeźba terenu, liczne jeziora lobeliowe i doliny rzek, znakomicie zachowane obszary leśne i łąki z bogatą florą i fauną. W skład obszarów prawnie chronionych wchodzi: ● 35 użytków ekologicznych obejmujących 822,9 ha gruntów ● 22 pomniki przyrody ● 2 obszary chronionego krajobrazu ● 3 rezerwaty przyrody ● 4 obszary Natura 2000 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 29 2.3.1. Obszary Chronionego Krajobrazu Na terenie Gminy Miastko utworzone zostały dwa obszary chronionego krajobrazu. Stanowią one otulinę Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”. 1. Obszar chronionego Krajobrazu Nr 06 „Źródliskowy Obszar Rzeki Brdy i Wieprzy na wschód od Miastka” - obszar ten zajmuje powierzchnię 11 776 ha, obejmując swym zasięgiem Gminy Miastko, Trzebielino i Koczałę. Występują tu różnice wysokości poziomu terenu rzędu 80m. Najniżej położone tereny znajdują się w północnej części obszaru, przy rzece Wieprzy(110 m n.p.m.), natomiast najwyżej położone miejsca znajdują się w zachodniej i centralnej części obszaru (do 180 m n.p.m.). Między wzgórzami usytuowane są duże jeziora rynnowe: Skąpe, Bluj, Gomolskie, Dolskie, Piasek, Siadło i Świeszyńskie. W centralnej części obszaru położone są trzy śródleśne jeziora lobeliowe: Smołowo, Kamień i Orle, które objęte są ochroną rezerwatową. W północno - wschodniej części obszaru występują źródła rzeki Wieprzy, a na południowym jego krańcu Brdy (jezioro Głębokie). Jest to obszar wododziałowy, dzielący zlewnię Przymorza i Wisły. Lasy występujące na tym obszarze mają charakter mieszany z udziałem sosny, buka i dębu. Na uboższych obszarach przechodzą one w monokultury sosnowe. Na tym obszarze znajdują się dwa pomniki przyrody, głazy narzutowe w Lubkowie i Kwisnie. 2. Obszar Chronionego Krajobrazu Nr 07 „Jezioro Bobęcińskie Wielkie ze Skibską Górą” leży on w całości na terenie Gminy Miastko, zajmując powierzchnię 3 328 ha. Walory tego krajobrazu podkreślają: Jezioro Bobięcińskie Wielkie o powierzchni 524,5 ha oraz pagórkowaty teren wokół Skibskiej Góry (227,3 m n.p.m.). W jeziorze Bobięcińskim występuje polodowcowa roślinność reliktowa reprezentowana przez lobelię jeziorną. Lasy są zróżnicowane wiekowo, oraz zbliżone wyglądem do naturalnych z udziałem sosny, świerku, buku, dębu, olszy czarnej i brzozy. W południowej części obszaru znajdują się cenne znaleziska archeologiczne. 2.3.2. Istniejące rezerwaty przyrody ● Jezioro Smołowe Jest to rezerwat florystyczno - wodny zajmujący powierzchnię 36,82ha. Obejmuje on ochroną jezioro typu lobeliowego, z charakterystyczną roślinnością: lobelią jeziorną, poryblinem jeziornym oraz licznie występującą brzeżycą jednokwiatową. Rezerwat został utworzony w 1976r. Na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 10.11.1976 r. ● Jezioro Kamień Jest to rezerwat florystyczno - wodny zajmujący powierzchnię 50,57ha. Obejmuje on ochroną rynnowe jezioro lobeliowe z charakterystyczną roślinnością: lobelią jeziorną, poryblinem jeziornym oraz licznie występującą brzeżycą jednokwiatową. Rezerwat został utworzony w PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 30 1985r. Na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 11.04.1985 r. ● Jezioro Orle Jest to rezerwat florystyczno - wodny zajmujący powierzchnię 11,83ha. Obejmuje on ochroną płytkie jezioro lobeliowe z charakterystyczną roślinnością: lobelią jeziorną, poryblinem jeziornym, brzeżycą jednokwiatową, storiczką wodną, grążelem drobnym. Rezerwat został utworzony w 1965 r. Na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 23.10.1965 r. 2.3.3. Użytki ekologiczne W skład użytków ekologicznych wchodzą kompleksy leśne, torfowiska, bagna, śródleśne jeziora, oczka wodne. Zestawienie użytków ekologicznych znajdujących się w obrębie Gminy Miastko przedstawia tabela nr 21. Tabela 21 Użytki ekologiczne na terenie Gminy Miastko Pozycja w gminnym Powierzchnia Opis obszarów uznanych za użytki rejestrze użytków [ha] ekologiczne ekologicznych Gdzie i w czyim posiadaniu znajdują się obszary uznane za użytki ekologiczne 1. 524,6 jezioro lobeliowe Jezioro Bobięcińskie Wielkie 2. 33,34 jezioro lobeliowe Jezioro Bobięcińskie Małe 3. 17,20 jezioro lobeliowe Jezioro Byczyńskie 4. 33,68 jezioro lobeliowe Jezioro Dolskie 5. 11,99 jezioro lobeliowe Jezioro Kwisno Duże 6. 70,15 jezioro lobeliowe Jezioro Kościelne 7. 37,35 jezioro lobeliowe Jezioro Wołczyca 8. 42,66 jezioro lobeliowe Jezioro Piasek 9. 1,70 bagno śródleśne z roślinnością torfowiskową Leśnictwo Miastko 10. 0,15 śródleśne torfowisko niskie Leśnictwo Miastko 11. 0,76 śródleśne bagno torfowiskowe Leśnictwo Grabowo 12. 1,25 torfowisko przejściowe Leśnictwo Grabowo 13. 0,55 torfowisko przejściowe Leśnictwo Wołcza 14. 0,90 torfowisko przejściowe Leśnictwo Kamnica 15. 0,39 torfowisko przejściowe Leśnictwo Kamnica 16. 1,70 torfowisko przejściowe Leśnictwo Bobięcino 17. 1,80 torfowisko przejściowe Leśnictwo Bobięcino PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 31 Pozycja w gminnym Powierzchnia Opis obszarów uznanych za użytki rejestrze użytków [ha] ekologiczne ekologicznych Gdzie i w czyim posiadaniu znajdują się obszary uznane za użytki ekologiczne 18. 0,82 torfowisko przejściowe Leśnictwo Świerzno 19. 0,57 torfowisko wysokie Leśnictwo Świerzno 20. 6,1 torfowisko wysokie Leśnictwo Bobięcino 21. 0,95 torfowisko przejściowe Leśnictwo Bobięcino 22. 0,86 torfowisko przejściowe Leśnictwo Kamnica 23. 11,51 wyspy na jeziorze Bobięcino Wielkie Leśnictwo Bobięcino 24. 0,33 wyspy na jeziorze Bobięcino Małe Leśnictwo Bobięcino 25. 2,62 śródleśne, podmokłe, pastwiska porośnięte zaroślami wierzbowymi i świerkiem Leśnictwo Kowalewice 26. 1,39 podmokłe pastwiska częściowo zabagnione Leśnictwo Kowalewice 27. 1,10 śródleśna łąka otoczona ciekawym drzewostanem Leśnictwo Kowalewice 28. 3,11 kompleks nie użytkowanych gospodarczo łąk ulegających naturalnej sukcesji w kierunku tworzenia gleb organogenicznych Leśnictwo Lubkowo 29. 1,26 nie użytkowane od wielu lat bagienne pastwisko otoczone drzewostanem sosnowym Leśnictwo Okunino 30. 2,47 tereny podmokłe, częściowo zabagnione leżące w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Kątnik Leśnictwo Okunino 31. 2,76 obszary położone wzdłuż koryta rzeki Studnicy Leśnictwo Okunino 32. 0,46 śródleśna, podmokła łąka otoczona drzewostanem wierzbowym i brzozą Leśnictwo Wałdowo 33. 1,42 podmokłe grunty, położone wzdłuż rzeki Wieprzy, okresowo zalewane jej wodami Leśnictwo Wałdowo 34. 8,84 zabagnione tereny leżące w dolinie rzeki Doszenicy Leśnictwo Wałdowo 0,55 podmokłe, zabagnione pastwisko, ulegające naturalnej sukcesji w kierunku powstania zbiorowisk torfowych Leśnictwo Plewiska 35. Źródło: Urząd Miejski w Miastku. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 32 2.3.4. Pomniki przyrody Na terenie Gminy Miastko, za pomniki przyrody uznane zostało 17 drzew oraz 5 głazów narzutowych. Zestawienie pomników przyrody zawiera poniższa tabela. Tabela 22 Lista pomników przyrody na terenie Gminy Miastko Pozycja w gminnym Charakterystyka pomników przyrody rejestrze Lokalizacja 1. jałowiec pospolity (Juniperus communis) obwód: 92 cm wysokość: 9 m wiek: 841 lat Świerzno – około 40 metrów od drogi dojazdowej do cmentarza 2. lipa krymska (Tilla euchlora VI. Koch) obwód: 300 cm wysokość: 23 m wiek: 304 lata Świerzno – przy budynku nr 32 3. wiąz górski (brzost) (Ulmus scabra Mill) obwód: 350 cm wysokość: 26 m wiek: 204 lata Świerzno – na posesji nr 8 4. jedlica zielona (Pseudotsuga taxifolia Britt. Var. Virdis) obwód: 250 cm wysokość: 30 m wiek: 104 lata Miastko, ul. Grunwaldzka 2 5. buk zwyczajny (Fagus silvatika) obwód: 405 cm wysokość: 27 m wiek: 203 lata Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Lubkowo – oddział 273 h 6. buk zwyczajny (Fagus silvatika) obwód: 345 cm wysokość: 24 m wiek: 203 lata Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Miłaczewo – oddział 238 b 7. dąb szypułkowy (Quercus robur) obwód: 394 cm wysokość:24 m wiek:203 lata Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Węgorzynko – oOdział 471c 8. dąb szypułkowy (Quercus robur) obwód: 396 cm wysokość: 22 m wiek: 20 lata Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Węgorzynko - oddział 471c 9. dąb szypułkowy (Quercus robur) obwód: 330 cm wysokość: 28 m wiek: 183 lata Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Wałdowo - oddział 471c PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 33 Pozycja w gminnym rejestrze Charakterystyka pomników przyrody Lokalizacja 10. buk zwyczajny (Fagus silvatika) obwód: 410 cm wysokość: 28 m wiek: 203 lata Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Kowalewice – oddział 309i 11. głaz narzutowy obwód:8,5 m wysokość:1,2 m Nadleśnictwo Dretyń, Leśnictwo Bruczyno – oddział 70d 12. głaz narzutowy obwód: 9,1 m wysokość: 2,1 m Nadleśnictwo Trzebielino, Leśnictwo Role – oddział 296i 13. głaz narzutowy obwód: 5,2 m wysokość: 1,5 m Nadleśnictwo Trzebielino, Leśnictwo Role – oddział 316g 14. głaz narzutowy obwód: 6,3 m wysokość: 2,1 m Nadleśnictwo Trzebielino, Leśnictwo Role – oddział 327b 15. głaz narzutowy obwód: 8,1 m wysokość: 1,0 m Nadleśnictwo Trzebielino, Leśnictwo Role – oddział 317 16. dąb szypułkowy (Quercus robur) obwód: 406 cm wysokość: 22 m wiek: 205 lat nazwa: „Paweł” działka nr 163/4, obręb Wałdowo, Gm. Miastko – skarpa przy boisku wiejskim. Grunt jest własnością ANRGN i AZWRSP 17. dąb szypułkowy (Quercus robur) obwód: 450 cm wysokość: 22 m wiek: 205 lat nazwa: „Gaweł” działka nr 163/4, obręb Wałdowo, Gm. Miastko – skarpa przy boisku wiejskim. Grunt jest własnością ANRGN i AZWRSP 18. świerk pospolity (Picea abies L. Karst.) obwód: 530 cm wysokość: 27 m wiek: 350 lat działka nr 232, obręb Wałdowo, teren parku podworskiego „Ptasia Ostoja” przy szkole podstawowej w Władowie. Grunt jest własnością Gm. Miastko 19. świerk pospolity (Picea abies L. Karst.) obwód: 376 cm wysokość: 32 m wiek: 300 lat działka nr 232, obręb Wałdowo, teren parku podworskiego „Ptasia Ostoja” przy szkole podstawowej w Władowie. Grunt jest własnością Gm. Miastko 20. świerk pospolity (Picea abies L. Karst.) obwód: 335 cm wysokość: 46 m wiek: 300 lat działka nr 232, obręb Wałdowo, teren parku podworskiego „Ptasia Ostoja” przy szkole podstawowej w Władowie. Grunt jest własnością Gm. Miastko PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 34 Pozycja w gminnym rejestrze Charakterystyka pomników przyrody Lokalizacja 21. klon zwyczajny (Acer L.) obwód: 296 cm wysokość: 27 m wiek: 200 lat działka nr 232, obręb Wałdowo, teren parku podworskiego „Ptasia Ostoja” przy szkole podstawowej w Władowie. Grunt jest własnością Gm. Miastko 22. klon zwyczajny (Acer L.) obwód: 278 cm wysokość: 30 m wiek: 200 lat działka nr 232, obręb Wałdowo, teren parku podworskiego „Ptasia Ostoja” przy szkole podstawowej w Władowie. Grunt jest własnością Gm. Miastko Źródło: Urząd Miejski w Miastku. 2.3.5. Obszary Natura 2000 Na obszarze Gminy Miastko znajdują się 4 obszary Natura 2000 ● Jezioro Piasek Obejmuje doskonale zachowane jezioro lobeliowe i obszar jego bezpośredniej zlewni. Powierzchnia wyznaczonego obszaru w obrębie gminy to 63,1 ha. Na brzegach jeziora występują niewielkie zatorfienia. Przy południowo - wschodnim krańcu rozwinęły się płaty tła torfowcowego. Jezioro otoczone jest przez kompleks leśny, w którym dominują kwaśne buczyny z drzewostanami w starszych klasach wieku. ● Dolina Wieprzy i Studnicy Obszar obejmuje część dolin rzek Wieprzy i Studnicy, od źródeł koło Wałdowa i Miastka, aż po miejscowość Staniewice koło Sławna, wraz z dużymi fragmentami zlewni tych rzek, w tym terenami źródliskowymi. Obszar ten obejmuje tereny o powierzchni 13 815 ha, w obrębie granic gminy. Wzniesienia morenowe, w otoczeniu dolin dochodzą do ponad 200 m n.p.m. Szczególnie głęboko wcięta jest rynna rzeki Wieprzy (od źródeł do Bożanki). W zlewni Wieprzy zachowały się duże połacie mokradeł oraz torfowiska wysokie i bory bagienne (teren rezerwatu Torfowisko Potoczek). W dolinach rzek występują starorzecza, mezotroficzne i dystroficzne jeziora, niektóre otoczone torfowiskami mechowiskowymi i podmokłymi oraz świeżymi łąkami. Występuje tu jezioro lobeliowe (j. Byczyńskie). Cały obszar charakteryzuje się dużą lesistością. Strome zbocza i liczne wąwozy są porośnięte grądami oraz kwaśnymi i żyznymi buczynami, a w obszarach źródliskowych występują olsy źródliskowe i podgórskie łęgi. ● Jezioro Bobięcińskie Obszar swoim zasięgiem obejmuje 5 jezior lobeliowych, z których największe to jezioro Bobięcińskie Wielkie. Obszar ten posiada powierzchnię 3375 ha. Prawie wszystkie jeziora PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 35 charakteryzują się obecnością roślin reliktowych. Ponadto w jeziorze Bobięcińskim znajduje się duża populacja elismy wodnej a w jeziorze Iłowatka występuje bardzo rzadki w Polsce poryblin kolczasty. Znaczną powierzchnię zajmują również inne siedliska, w tym: zbiorniki dystroficzne i nachodzące na taflę wody pła mszarne, torfowiska przejściowe i dywanowe mszary, bory i brzeziny bagienne oraz wilgotne i świeże łąki. Całość kompleksu otoczona jest buczynami i dąbrowami. ● Miasteckie jeziora lobeliowe Obszar stanowi skupisko czterech dobrze zachowanych jezior lobeliowych w krajobrazie kwaśnych buczyn. Obszar ten występuje na terenie gminy na powierzchni 1 363 ha. Poza jeziorami lobeliowymi w obszarze występuje duże skupienie kociołków polodowcowych wypełnionych śródleśnymi oczkami wodnymi lub torfowiskami (typowe dla Pojezierza Bytowskiego tzw. torfowiska kotłowe). 2.3.6. Ścieżki przyrodnicze i inne atrakcje turystyczne „Kraina Rummela” Obszar ten obejmuje tereny leśne nad jeziorem Studzienno. Prowadzą tam trzy trasy rowerowe nr 1, 2 i 3 oraz pieszy szlak „Dolina Brdy”. Jest to malowniczy teren o bardzo pięknym krajobrazie. Ścieżki wytyczyło i oznakowało Nadleśnictwo Miastko. „Zielony Ruczaj” Jest to ścieżka dydaktyczno - przyrodnicza stworzona przez Urząd Miejski wraz z WFOŚiGW w Gdańsku. Położona jest w nad rzeką Pląsą, na obszarze 3,35 ha. Ścieżka biegnie wśród bagiennych rozlewisk, obrośniętych ciekawą roślinnością, opisaną również na tablicach dydaktyczno - przyrodniczych. Znajduje się przy niej także miejsce do nauki oraz miejsce do odpoczynku i zabawy przy ognisku. „Ptasia Ostoja” (rok utworzenia 2006, powierzchnia 2, 55 ha). Jest to ogród edukacyjno – przyrodniczy, który założono na terenie parku podworskiego (obecnie w przebudowanym parku znajduje się szkoła). Na terenie ogródka znajduje się 7 pomników przyrody. Uczniowie dworku dosadzili ponadto 2 500 roślin różnorodnych gatunkowo, głównie „zapomniane” przez ogrodników gatunki drzew tj. morwa, tarnina, kalina, trzmielina, ale też cisy, leszczyny o różnej barwie liści, jarzęby, różnorodne odmiany wierzb i wiciokrzewów. Roślinami tworzącymi żywopłot też są głównie drzewa i krzewy owocujące, bo podstawowym założeniem podczas tworzenia tego parku było posadzenie roślin o owocach zjadanych przez ptaki. W parku postawiono karmniki dla ptaków (jeden dla każdej klasy) i powieszono budki dla ptaków wykonane przez dzieci przy wskazówkach leśniczego. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 36 „Szlak Dretyńskich Dębów” Ścieżka ta, składająca się z 14 przystanków, wraz już z istniejącą ścieżką „Leśna szkoła pod jodłą”, będzie zapewne służyła nie tylko miejscowym uczniom. Zaczyna się w parku dretyńskim przystankiem nr 1, którym jest wspomniany pomnikowy dąb: drzewo blisko 300letnie o wysokości 27 metrów i obwodzie mierzącym ponad 5 metrów. Na trasie, liczącej 4 km, którą przemierza się w 1,5 do 2 godzin, spacerujący goście zapoznają się m. in. z lasem jako ekosystemem, poznają różnicę pomiędzy borem i lasem, dowiadują się co żyje w martwym drzewie oraz czym zajmuje się leśnik. 2.3.7. Szlaki turystyczne Szlaki turystyki pieszej Przez teren gminy przebiegają cztery szlaki, wyznaczone i oznakowane przez PTTK. ● szlak niebieski - „Kraina Lasów i Jezior” Liczy on 112 km długości, z czego 28,5 km przebiega przez obszar Gminy Miastko, gdzie nosi on nazwę „Ze wschodu na zachód”. W obrębie gminy szlak przechodzi przez miejscowości Dolsko -Miastko – Kamnica - Bobęcino ● szlak czarny - „Doliną Wieprzy i Studnicy” Jest to szlak o całkowitej długości 71 km, biegnący od Słupska do Miastka. Na terenie gminy szlak nosi nazwę "Miastecka pętla rowerowa", posiada długość 29 km. ● szlak zielony - „Krajobrazów młodoglacjalnych” Jest to szlak o całkowitej długości 82 km, z czego przez obszar gminy przechodzi 26,5 km. Na terenie Gminy Miastko szlak nosi nazwę „Z górki i pod górkę” i przechodzi przez miejscowości Miastko- Kwisno- Żabno- Wiatrołom- Laski- szosa Łubno- Miastko. ● szlak żółty - „Doliną Brdy” Liczy on 51 km długości, biegnie przez miejscowości Miastko – Starzno - Nowa Brda Przechlewo. Na terenie Gminy Miastko szlak nosi nazwę „Doliną Brdy do Krainy Rummela”, a jego długość wynosi 16,5 km. Na terenie gminy szlak biegnie przez Miastko - Jez. Studzieniczno -Kraina Rummela – Dźwierzno – Starzno - most na Brdzie. Szlaki turystyki rowerowej ● szlak niebieski - Miastko - Wołcza Mała - Wołcza Wielka - Miastko, szlak o długości 18km; ● szlak żółty „Dolina Brdy” 51 km Miastko – Starzno - Nowa Brda - Przechlewo. Na terenie Gminy Miastko szlak nosi nazwę „Doliną Brdy do krainy Rummela” 16,5 km Miastko – Pasieka -Kraina Rummela – Dźwierzno – Starzno - Most na Brdzie - Świeszyno; ● szlak zielony 19 km – Miastko – Pasieka - Kraina Rummela – Wigwam – Słosinko – Pasieka Miastko; PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 37 ● szlak czerwony 48 km Miastko - Wołcza Wielka – Kamnica – Bobięcino – Świerzno – Kawcze -Łodzierz - Miastko; ● szlak brązowy 12 km „Do krainy Rummela" Miastko – Pasieka -jez. Studzieniczno – Pasieka -Miastko; Przez teren gminy przebiega także Wojewódzka trasa rowerowa „Na kolejowym szlaku”, licząca 160 km długości. Na terenie Gminy Miastko długość tej trasy wynosi 18 km. Trasa rozpoczyna się w miejscowości Miastko i biegnie aż do miasta Łeba. Powstała ona na bazie starych nasypów kolejowych, po których w czasach przedwojennych poprowadzono linię kolejową łączącą Miastko z Lęborkiem. Do czasów obecnych pozostał jedynie utwardzony, kręty szlak. Wyżej wymienione szlaki nie zostały zinwentaryzowane pod względem długości. Do szlaków zinwentaryzowanych zalicza się: ● „Zwinięte tory” - 12,5 km ● „Bobięciński pierścień” - 5 km ● „Kąpielisko Rumela” - 6 km 3. CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA DO 2015 R. 3.1. Wprowadzenie Stan środowiska Gminy Miastko mieści się w średnich standardach jakości dla terenów nieprzemysłowych. Stan ten można udoskonalić poprzez realizację działań zmierzających do poprawy poszczególnych komponentów. W ramach realizacji działań konieczne jest ustalenie celów i kierunków ekologicznych. Cele ekologiczne są to cele, po osiągnięciu których ma nastąpić poprawa danego elementu środowiska, z kolei kierunki ekologiczne służą do osiągnięcia wyznaczonych celów. Cele Programu Ochrony Środowiska powinny koncentrować się na zachowaniu i podwyższeniu jakości środowiska, w szczególności do poprawy czystości wód, zachowania stanu przyrody, zmniejszeniu emisji zanieczyszczeń do powietrza i udoskonaleniu systemów gospodarki odpadami. Istotne dla gminy zagrożenia powstają w związku z uwolnieniem do środowiska zanieczyszczeń do powietrza, odpadów i ścieków. Zagrożenie dla środowiska powodują: Niska emisja do powietrza dwutlenku siarki i pyłów występująca w szczególności w okresie grzewczym; Odpady komunalne, których zagospodarowanie odbiega od obowiązujących norm (Plan Gospodarki Odpadami); PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 38 Ścieki komunalne, nieoczyszczone lub niedostatecznie oczyszczone. W oparciu o Politykę Ekologiczną Państwa, wskazania programów ochrony środowiska wyższego rzędu, potrzeby lokalne oraz zasadę równego dostępu do środowiska, głównym celem Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Miastko będzie: OCHRONA I RACJONALNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW ŚRODOWISKA Cel główny jest szansą rozwoju Gminy Miastko, w ramach którego podejmowane będą działania do ciągłej i konsekwentnej realizacji. Oprócz celu głównego istnieją również cele pomocnicze zmierzające do poprawy jakości komponentów środowiska naturalnego i eliminacji lub zmniejszeniu oddziaływania czynników zagrażającym jego zasobom. Do najważniejszych celów pomocniczych należą: ochrona przyrody, różnorodność biologiczna i krajobrazowa; ochrona zasobów i poprawa jakości wód; poprawa stanu czystości terenów i zapobieganie zanieczyszczeniu powierzchni ziemi; poprawa jakości powietrza atmosferycznego; zmniejszenie oddziaływania hałasu; ochrona przed nadmiernym promieniowaniem; edukacja ekologiczna; konsekwentna kontrola realizacji obowiązków wynikających z przepisów prawa. Wymienione cele są realizowane poprzez działania o charakterze inwestycyjnym i organizacyjno - prawnym. Należą do nich: ➢ aktywna ochrona przyrody i krajobrazu; ➢ zmniejszenie ilości wytwarzanych ścieków, odpadów, zanieczyszczeń powietrza; ➢ racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych, czyli racjonalna gospodarka surowcami; ➢ edukacja ekologiczna i mobilizowanie społeczeństwa do podejmowania działań proekologicznych. Aby racjonalnie wykorzystać zasoby środowiska naturalnego w celach rozwojowych należy stosować proekologiczne metody gospodarowania oraz podejmować działania sprzyjające zachowaniu potencjału przyrodniczego gminy oraz regionu. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 39 3.2. Cele pomocnicze i kierunki ochrony przyrody w Gminie Miastko 3.2.1. Cele i zadania w zakresie zachowania walorów środowiska naturalnego Cel: Zachowanie rodzimego bogactwa środowiska naturalnego Powyższy cel będzie realizowany poprzez następujące zadania: wspieranie działań proekologicznych utrzymanie istniejących i rozważenie możliwości do wytypowania nowych obiektów do sieci obszarów NATURA 2000; czynna ochrona zagrożonych gatunków roślin i zwierząt; sanacja zniszczonych cennych ekosystemów i siedlisk; uwzględnienie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego: ➢ zapisów określających sposoby użytkowania cennych elementów przyrodniczych i krajobrazowych, ➢ ochrony zbiorników wodnych oraz ich obrzeży, ➢ gruntów przeznaczonych do zalesień i granic polno – leśnych, ➢ granic obszarów udokumentowanych i potencjalnych złóż kopalin, realizacja programu zwiększenia lesistości kraju; wspieranie rolnictwa ekologicznego; współpraca z Lasami Państwowymi w zakresie realizacji i aktualizacji planów ochrony lasów. 3.2.2. Cele i zadania w zakresie ochrony wód Cel: Ochrona zasobów i poprawa jakości wód Powyższy cel będzie realizowany przez: eliminację czynników zagrożenia dla jakości wód podziemnych; restrukturyzację technologii uzdatniania wody do picia wraz z rozbudową sieci wodociągowej; modernizację i rozbudowę zbiorczej kanalizacji sanitarnej; wspieranie działań mających na celu zmniejszenie wodochłonności gospodarki; uwzględnienie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego: - zapisów dotyczących zapewnienia ochrony naturalnych zbiorników retencyjnych, takich jak tereny podmokłe i nieregulowane cieki wodne, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 40 - granic obszarów udokumentowanych i potencjalnych złóż kopalin, optymalizację wykorzystania istniejących i budowę nowych czyszczalni ścieków; prowadzenie spisu przydomowych oczyszczalni ścieków, w celu kontrolowania sposobu usuwania osadów ściekowych; prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych, w celu kontrolowania częstości ich opróżniania; stałe ograniczanie zanieczyszczeń wód powierzchniowych; renaturyzacja jakości wód do stanu wynikającego z ich funkcji ekologicznych oraz sposobów użytkowania. 3.2.3. Cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami Cel: Poprawa stanu czystości terenów i zapobieganie zanieczyszczeniu powierzchni ziemi Powyższy cel będzie realizowany przez zadania określone w „Gminnym Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Miastko na lata 2008-2011, z perspektywą na lata 2012-2015”. 3.2.4. Cele i zadania w zakresie ochrony powietrza Cel: Poprawa jakości powietrza atmosferycznego Powyższy cel będzie realizowany przez: modernizację lub wymianę istniejących źródeł ciepła opalanych paliwem stałym na nowoczesne kotły opalane paliwem gazowym, płynnym lub biomasą; likwidację małych osiedlowych kotłowni; ograniczenie zużycia energii cieplnej poprzez termomodernizację budynków, montaż zaworów termostatycznych; rozbudowę istniejącej sieci cieplnej; wspieranie inicjatyw w zakresie wykorzystania energii odnawialnej. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 41 3.2.5. Cele i zadania w zakresie ochrony przed hałasem i promieniowaniem Cel: Ochrona przed nadmiernym hałasem i promieniowaniem Powyższy cel realizowany będzie poprzez: minimalizację oddziaływania czynników szkodliwych w miejscu zamieszkania; zastosowanie pasów zieleni; zmiany w organizacji ruchu i modernizacja techniczna nawierzchni dróg; uwzględnienie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zasad kształtowania komfortu akustycznego; wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zasad lokalizacji emitorów promieniowania niejonizującego. 3.2.6. Cele i zadania w zakresie wzrostu świadomości ekologicznej mieszkańców Cel: Wzrost wiedzy społeczeństwa o stanie środowiska naturalnego, jego zagrożeniach oraz sposobach przeciwdziałania zagrożeniom Powyższy cel realizowany będzie poprzez: doskonalenie monitoringu stanu różnorodności biologicznej; upowszechnianie wyników badań nad stanem i zagrożeniami środowiska; doskonalenie technologii służących ochronie środowiska; wdrażanie programów edukacji mieszkańców w zakresie umiarkowanego użytkowania zasobów naturalnych zgodnie z zasadami trwałego i zrównoważonego rozwoju; propagowanie zasad „Kodeksu dobrej praktyki rolniczej”; podniesienie poziomu edukacji ekologicznej lokalnej społeczności oraz sprawnej wymiany informacji; prowadzenie działalności wydawniczej materiałów posiadających aspekty ekologiczne; prowadzenie szkoleń zawodowych w zakresie i rozpowszechnianiu informacji o podejmowanych akcjach, kampaniach i działaniach na rzecz aktywnej ochrony środowiska; rozwój obszarów edukacyjnych i leśnych (ścieżki i szlaki turystyczne, tablice informacyjne); protegowanie szkolnych kół zainteresowań, konkursów ekologicznych, wycieczek krajoznawczych do ośrodków edukacji ekologicznej. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 42 3.2.7. Zadania w zakresie przestrzegania przepisów ochrony środowiska Cel: Kontrola realizacja obowiązków wynikających z przepisów prawa Powyższy cel realizowany będzie poprzez: kontrolowanie ustaleń zawartych w pozwoleniach; propagowanie najlepszych dostępnych technik; stosowanie kar za naruszenie przepisów prawnych z zakresu ochrony środowiska; wymianę zdań pomiędzy organami zajmującymi się egzekwowaniem prawa; propagowanie dobrego i skutecznego prawa. 4. PLAN OPERACYJNY NA LATA 2008-2011 4.1. Wprowadzenie Plan operacyjny zawiera szereg zadań o charakterze inwestycyjnym i organizacyjno – prawnym przewidzianych do realizacji. Poniżej przedstawiono uszczegółowienie zadań z podziałem na cele i kierunki działań. Cele i kierunki działań są ukierunkowane na poprawę jakości i ochronę wartości środowiska naturalnego. Przedstawiony wykaz zadań nie zamyka możliwości realizacji zadań dodatkowych, nie wymienionych w niniejszym planie operacyjnym. 4.2. Zadania priorytetowe Do zadań priorytetowych koniecznych do zrealizowania na terenie Gminy Miastko uznano zadania związane z poprawą jakości środowiska w zakresie jakości wód i w zakresie ochrony zasobów i poprawy jakości wody i udoskonaleniu systemu gospodarki odpadami. W programie operacyjnym opisano planowane działania z zakresu: budowy sieci kanalizacyjnych, modernizacji i budowy oczyszczalni ścieków, rozwoju technologii energo - i materiałooszczędnych, promowania i wspierania działań edukacyjnych i proekologicznych, wspierania działań związanych z doskonaleniem systemu obszarów chronionych. Zadania związane z gospodarką odpadami w szczegółowy sposób zostały opisane w Gminnym Planie Gospodarki Odpadami. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 43 4.3. Działania w zakresie zachowania walorów środowiska naturalnego L.p. Wyszczególnienie Realizacja w latach Przewidywana wartość mln zł Finansowanie 1. Plan zagospodarowania przestrzennego przy jeziorze Studzieniczno Słosineckie Małe i Wielkie 2008-2011 50 000,00 Gmina Miastko 2. Plan zagospodarowania terenu w miejscowości Trzcinno 2008-2011 50 000,00 Gmina Miastko 3. Plan zagospodarowania terenu między jeziorami w Głodowie 2008-2011 50 000,00 Gmina Miastko 4. Plan zagospodarowania przestrzennego terenu przy jeziorze Lednik w Miastku 2008-2011 50 000,00 Gmina Miastko 5. Przeznaczenie gruntów do zalesienia 2008-2011 50 000,00 Gmina Miastko 2008-2011 150 000,00 Gmina Miastko, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa 2008-2011 10 000,00 Gmina Miastko 300 000,00 Gmina Miastko, stowarzyszenia, Fundusze strukturalne 6. 7. 8. Rozbudowa tras turystycznych i utrzymanie terenów zielonych Współpraca z Administracją Lasów Państwowych w celu objęcia ochroną terenów uwzględnionych w planach urządzenia lasów Zagospodarowanie terenów leśnych na laski komunalne i parki miejskie 2008-2011 4.4. Działania w zakresie ochrony zasobów i poprawy jakości wód L.p. 1. Wyszczególnienie Wymiana sieci kanalizacji sanitarnej ul. Królowej Jadwigi - Wybickiego 2. Budowa kanalizacji w miejscowości Pasieka 3. Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Trzcinno Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] Finansowanie 2008-2010 600 000,00 Gmina Miastko 2008-2010 320 000,00 Gmina Miastko 2008-2010 2 902 804,27 Gmina Miastko PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 44 L.p. Wyszczególnienie 4. Budowa oczyszczalni ścieków i kanalizacji sanitarnej w Wałdowie 5. Budowa kanalizacji sanitarnej Tursko - Dretyń 6. Budowa kanalizacji sanitarnej dla aglomeracji Miastko II, etap: Biała, Świerzno, Świerzenko, Kawcze, Malęcino, Kamnica 7. 8. 9. 10. Budowa kanalizacji sanitarnej dla aglomeracji Miastko III, etap: Słosinko, Miłocice, Wołcza Mala, Wołcza Wielka Budowa kanalizacji sanitarnej, ul. Ogrodowa i Jaśminowa Budowa wodociągu w miejscowości Miłocice Budowa wodociągu Lubkowo - Trzcinno Dofinansowanie do poniesionych kosztów 11. przedsięwzięć z zakresu gospodarki wodno – ściekowej w Gminie Miastko Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] Finansowanie 2008-2010 5 000 000,00 Gmina Miastko 2008-2010 1 167 117,05 Gmina Miastko 2008-2010 6 793 270,39 Gmina Miastko 2008-2010 5 533 030,99 Gmina Miastko 800 000,00 Gmina Miastko, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa, WFOS, NFOS 300 000,00 Gmina Miastko, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa, WFOS, NFOS 2008-2011 600 000,00 Gmina Miastko, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa, WFOS, NFOS 2008-2011 80 000,00 GFOŚ i GW 2008-2011 2008-2011 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 45 4.5. Działania w zakresie poprawy stanu czystości terenów i zapobiegania zanieczyszczeniu powierzchni ziemi L.p. Wyszczególnienie 1. Budowa ścieżki rowerowej i chodnika ul. Kujawska w Miastku – Nadleśnictwo Pasieka 2. 3 4. 5. 6. 7. Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] Finansowanie 2008-2010 2 175 000,00 Gmina Miastko Modernizacja Parku Miejskiego 2008-2010 1 100 000,00 Gmina Miastko Budowa chodnika i ścieżki rowerowej ul. Jeziorna do jeziora Lednik w Miastku 2008-2010 400 000,00 Gmina Miastko 2008-2010 200 000,00 Budowa pomostów, chodników, sanitariatów i obiektów na mała gastronomię w Bobięcinie 2008-2011 600 000,00 Gmina Miastko, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa Remont kapitalny mostów gminnych 2008-2010 400 000,00 Gmina Miastko 2008-2010 80 000,00 GFOŚ i GW Uzbrojenie w infrastrukturę techniczną terenów sportoworekreacyjnych w Miastku Dofinansowanie do poniesionych kosztów usuwania azbestu w Gminie Miastko Gmina Miastko Powyższe zestawienie nie zawiera zadań określonych w „Gminnym Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Miastko na lata 2008-2011, z perspektywą na lata 2012-2015”. 4.6. Działania w zakresie poprawy jakości powietrza atmosferycznego L.p. 1. Wyszczególnienie Modernizacja kotłowni rejonowej przy ul. Kowalskiej w Miastku wraz z wymianą sieci ciepłowniczej Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] 2008-2010 400 000,00 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE Finansowanie Gmina Miastko 46 L.p. Wyszczególnienie 2. Likwidacja kotłowni na osiedlu Niepodległości w Miastku Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] 2008-2010 Finansowanie 50 000,00 Gmina Miastko 3. Budowa sieci gazu ziemnego w Miastku 2008-2013 14 000 000,00 Gmina Miastko, stowarzyszenia, osoby prywatne, podmioty gospodarcze, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa 4. Dofinansowanie zmiany systemu ogrzewania na proekologiczny budynków mieszkalnych i mieszkań w Gminie Miastko 2008-2013 80 000,00 GFOŚ i GW 4.7. Działania w zakresie ochrony przed nadmiernym hałasem i promieniowaniem L.p. Wyszczególnienie 1. Rewitalizacja terenów śródmieścia w Miastku Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] 2008-2010 Finansowanie 150 000,00 Gmina Miastko 800 000,00 Gmina Miastko, stowarzyszenia, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa 2. Zagospodarowanie terenów osiedli mieszkaniowych w mieście i w gminie 3. Opracowanie projektu i budowa układu komunikacyjnego i uzbrojenia terenu ul. A Krajowej w Miastku 2008-2010 850 000,00 Gmina Miastko 4. Opracowanie projektu modernizacji i przebudowa ul. 3-go Maja w Miastku 2008-2010 1 030 000,00 Gmina Miastko 5. Budowa bezkolizyjnego ciągu pieszo – rowerowego wraz z infrastrukturą handlową wzdłuż rzeki Studnica w Miastku od ul. Piastowskiej do gimnazjum 2008-2010 100 000,00 Gmina Miastko 2008-2013 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 47 4.8. Działania w zakresie wzrostu wiedzy społeczeństwa o stanie środowiska naturalnego, jego zagrożeniach oraz sposobach przeciwdziałania zagrożeniom L.p. Wyszczególnienie Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] Finansowanie 1. Propagowanie i wdrażanie zasad „Kodeksu dobrej praktyki rolniczej” 2008-2011 16 000,00 Gmina Miastko, Fundusze strukturalne UE, budżet państwa, WFOS, NFOS 2. Protegowanie inicjatyw promujących ochronę środowiska naturalnego 2008-2011 8 000,00 Gmina Miastko 3. Stworzenie kompendium informacji o ochronie środowiska naturalnego w gminie 2008-2011 8 000,00 Gmina Miastko, Fundusze celowe 4. Rozpowszechnianie i prowadzenie konkursu „Wieś Roku” 2008-2011 120 000,00 Gmina Miastko 5. Edukacja ekologiczna i propagowanie działań ekologicznych 2008-2011 12 000,00 GFOŚ i GW 4.9. Działania w zakresie kontroli realizacji obowiązków wynikających z przepisów prawa L.p. Wyszczególnienie 1. Kontrolowanie ustaleń zawartych w pozwoleniach 2. Propagowanie dobrego i skutecznego prawa 3. Realizacja w latach Przewidywana wartość [zł] 2008-2011 Finansowanie 10 000,00 Gmina Miastko 2008-2011 - W ramach działań ustawowych gminy Wymiana wiedzy pomiędzy organami zajmującymi się egzekwowaniem prawa 2008-2011 10 000,00 Gmina Miastko 4. Stosowanie kar za naruszenie przepisów prawnych z zakresu ochrony środowiska 2008-2011 2 000,00 Gmina Miastko 5. Sporządzenie listy zbiorników bezodpływowych w celu nadzorowania częstotliwości i sposobu ich opróżniania 2008-2011 2 000,00 Gmina Miastko PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 48 4.10. Aspekty realizacji programu operacyjnego Realizacja programu operacyjnego będzie możliwa poprzez stworzenie efektywnej struktury finansowania ochrony środowiska. Głównym źródłem finansowym będą środki własne gminy. Pomocniczymi źródłami finansowymi będą fundusze strukturalne UE, Narodowy i Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz dotacje z budżetu państwa. Sposób i środki finansowania zadań określane będą przez Radę Miejską w corocznych uchwałach budżetowych oraz wieloletnim planie inwestycyjnym stanowiącym załącznik do uchwały budżetowej. 5. ZADANIA DO REALIZACJI W NASTĘPNYCH LATACH - PERSPEKTYWA Wykonanie zadań wyznaczonych w Programie zmierza do: ● zwiększenia liczby ludności korzystającej z wodociągów zbiorowych, ● dalszego prowadzenia procesu inwestycyjnego kanalizowania gminy (w pierwszej kolejności obszarów zwodociągowanych), ● poprawy stanu czystości powierzchni ziemi, ● poprawy stanu czystości wód i powietrza, ● zwiększenia stopnia bezpieczeństwa ekologicznego mieszkańców, ● wzrostu świadomości ekologicznej mieszkańców. Jednak nadal pozostanie do realizacji wiele zadań inwestycyjnych, koniecznych do uzyskania stanu pełnej poprawy w zakresie ochrony środowiska, w szczególności poprawy jakości wód powierzchniowych. Zadania te będą kontynuacją zadań wymienionych w niniejszym programie w zakresie: ● budowy oczyszczalni ścieków i rozbudowy sieci kanalizacyjnych, ● modernizacji technologii uzdatniania wody do picia i rozbudowy sieci wodociągowej, ● modernizacji istniejących źródeł ciepła oraz rozwoju i modernizacji instalacji zapobiegających lub ograniczających zanieczyszczanie powietrza, ● rozwoju wykorzystania alternatywnych źródeł energii, ● rozwoju technologii energo- i materiałooszczędnych, ● doskonalenia metod ochrony przyrody, ● upowszechnienie wiedzy na temat ochrony środowiska. Wdrażanie Programu będzie się wiązać z koniecznością kontynuacji dużych nakładów na ochronę środowiska Gminy Miastko w latach następnych. Dalsza rozbudowa sieci kanalizacyjnej pochłonie znaczne środki. Należy także rozpocząć budowę oczyszczalni ścieków. Konieczna jest także likwidacja małych, rozproszonych źródeł emisji wykorzystujących węglopochodne paliwa stałe. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 49 Uwzględnić należy także przeznaczenie znacznych kwot na zmianę aktualnie stosowanych technologii i wdrażanie najlepszych dostępnych technik. 6. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM, WDRAŻANIE I MONITORING PROGRAMU 6.1. Zarządzanie środowiskiem Ochrona środowiska działa na czterech poziomach: centralnym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym; pomimo to charakter struktury zarządzania środowiskiem nie jest ściśle hierarchiczny. Struktura ta składa się z odrębnych i niezależnych od siebie organów rządowych i samorządowych, a ich kompetencje określane są poprzez ustawy. Zgodnie z treścią art.6 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.1591 z późń. zm.) do zakresu działania organów gminy należą wszystkie sprawy o charakterze lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art.7 ustawy do zadań własnych samorządu gminnego należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, m.in. w sprawach: • ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, • wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, • zieleni gminnej i zadrzewień, • ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Ustawy mogą także nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. Gmina może także podejmować się zadań z zakresu właściwości powiatu oraz zadań z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego. Zadania wyznaczone przez ustawy, mogą być realizowane przez organy gminy działające jako organy jednostki samorządu terytorialnego, bądź jako organy administracji publicznej. W tym drugim przypadku, na podstawie kompetencji przyznawanych organom gminy przez ustawy. Ustawa samorządowa nie jest samodzielną podstawą prawną do udzielenia uprawnień bądź nakładania obowiązków na ludności w sferze ochrony środowiska. Uprawnienia te bądź obowiązki muszą wynikać z innych przepisów regulujących sprawy ochrony środowiska. W Gminie Miastko rolę ustawowego organu ochrony środowiska pełni burmistrz Miastka. Do PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 50 kompetencji burmistrza należą sprawy związane z: ● korzystaniem ze środowiska przez osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami, ● wycinaniem drzew i krzewów, utrzymaniem zieleni, ● realizacją uchwał Rady Miejskiej w sprawie: ➢ utrzymania czystości i porządku w gminach, ➢ zaopatrzenia w wodę, ciepło, energię, ➢ odprowadzenia ścieków, ➢ systemu zbierania odpadów komunalnych, ● realizacją postanowień planu zagospodarowania przestrzennego gminy. Podział kompetencji w zakresie ochrony środowiska nakłada na wszystkie szczeble samorządu i organów rządowych obowiązek wzajemnego informowania się i uwzględniania decyzji. 6.2. Instrument zarządzania środowiskiem 6.2.1. Wprowadzenie Szczególną rolę w procesie realizacji zrównoważonego rozwoju oraz jedno z narzędzi do koordynacji działań podejmowanych w sferze ochrony środowiska pełni Program Ochrony Środowiska. Wyróżniamy szereg instrumentów, wynikających z przepisów prawa, rachunku ekonomicznego, polityki społecznej i struktury zarządzania środowiskiem, które mają na celu zwiększenie skuteczności celów, i zadań zamieszczonych w Programie. Instrumenty prawne: ● Uchwały Rady Miejskiej, ● decyzje administracyjne Burmistrza. Instrumenty związane z rachunkiem ekonomicznym to m. in.: ● opłaty naliczane za korzystanie ze środowiska, ● podatki i opłaty, ● administracyjne kary pieniężne, ● kredyty i dotacje z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, ● dotacje z europejskich funduszy strukturalnych i funduszu spójności, ● pomoc publiczną w postaci zwolnień z ulg podatkowych, odroczeń, rozłożenia na raty i umorzeń należności gminnych. Instrumenty społeczne: ● obowiązek upowszechniania w społeczeństwie informacji o środowisku, ● organizowanie spotkań, dyskusji publicznych oraz akcji związanych z konkretnymi problemami PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 51 ochrony środowiska, ● edukacja ekologiczna społeczeństwa, ● wspieranie organizacji pozarządowych i innych grup, działających w sferze ochrony środowiska, ● współpraca i wzajemna wymiana informacji pomiędzy organami ochrony środowiska, placówkami naukowo - badawczymi, instytucjami finansowymi, podmiotami korzystającymi ze środowiska i sektorem pozarządowym, w celu wymiany doświadczeń i popularyzacji efektywnych i przyjaznych środowisku technik, procesów i działań. Instrumenty związane ze strukturą zarządzania środowiskiem: ● opinie, uzgodnienia i porozumienia pomiędzy organami ochrony środowiska, ● współpraca pomiędzy organami ochrony środowiska, w zakresie wykonywania zadań dotyczących ochrony środowiska i skutecznego egzekwowania ochrony środowiska, ● prowadzenie baz danych o środowisku i jego stanie, ● współpraca z instytucjami, przedsiębiorstwami naukowo badawczymi i ekspertami. 6.2.2. Kompetencje uchwałodawcze Rady Miejskiej w Miastku W sferze ochrony środowiska Jednym z zadań gminy o pierwszorzędnym znaczeniu dla całości zagadnień ochrony środowiska, jest uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowani przestrzennego. W wymienionych wyżej dokumentach planistycznych zapewnione muszą być warunki utrzymania równowagi przyrodniczej oraz racjonalna gospodarka zasobami środowiska, w szczególności przez: ● ustalenie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi, uwzględniając przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, ● zapewnienie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy miast i wsi, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni. ● uwzględnienie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem w związku z prowadzeniem gospodarki rolnej, ● zapewnienie ochrony walorów krajobrazowych środowiska uwzględniając warunki klimatyczne, ● wzięcie pod uwagę innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy wraz z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalane są przez Radę Miejską. Miejscowy PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 52 plan zagospodarowania przestrzennego jest przepisem prawa miejscowego, w wyniku czego posiada moc powszechnie obowiązującą na terenie gminy. Rada Miejska posiada również wyłączne upoważnienie ustawowe do podejmowania uchwał w zakresie: ● uchwalenia gminnego programu ochrony środowiska, a wraz z nim z planu gospodarki odpadami, stanowiącym ważny załącznik do programu, ● ustanowienia form ochrony przyrody, poprzez wyznaczanie obszarów chronionego krajobrazu, wprowadzanie ochrony w drodze uznania za pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo – krajobrazowe, ● uznania za park gminny terenu pokrytego drzewostanem o charakterze parkowym i nie podlegającego przepisom o ochronie dóbr kultury, jeżeli teren ten stanowi własność Skarbu Państwa lub własność jednostki samorządu terytorialnego, a za zgodą innego właściciela – również innych drzewostanów parkowych, ● obejmowania ochroną gruntów, zaliczonych do klas IV, IV a, IV b, wytworzonych z gleb pochodzenia mineralnego i określonych w ewidencji gruntów jako użytki rolne, ● po uzyskaniu zgody właściciela wody, wyznaczania miejsc wydobywania kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów w granicach powszechnego korzystania z wód, ● podejmowania współpracy z innymi gminami oraz uchwalania programów gospodarczych. Zadania w sferze zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków Gmina ma obowiązek do zapewnienia budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami: ● urządzeń do zbiorowego zaopatrzenia mieszkańców w wodę oraz odprowadzenia i oczyszczania ścieków, ● stacji zlewnych, w przypadku gdy podłączenie wszystkich nieruchomości do sieci kanalizacyjnej jest niemożliwe lub powoduje nadmierne koszty. Do kompetencji Rady Miejskiej należy uchwalenie wieloletnich planów rozwoju i modernizacji urządzeń zarówno wodociągowych jak i kanalizacyjnych, będących w posiadaniu przedsiębiorstw wodociągowo – kanalizacyjnych. Kompetencje te otrzymane są na podstawie przepisów o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków. Wyżej wymienione plany określają w szczególności: ● planowany zakres usług wodociągowo - kanalizacyjnych, ● przedsięwzięcia modernizacyjno - rozwojowe rozłożone na poszczególne lata, ● przedsięwzięcia związane z racjonalną gospodarką wodno - ściekową, ● nakłady inwestycyjne w poszczególnych latach, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 53 ● sposoby finansowania planowanych inwestycji. Spośród pozostałych kompetencji Rady wymienić można podejmowanie uchwał w przedmiocie: ● regulaminu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, ● zatwierdzenia taryf opłat za dostarczenie wody i odprowadzenie ścieków. Zadania w zakresie utrzymania porządku i czystości Gminy zobowiązane są do utrzymywania porządku i czystości na swoim terenie oraz utworzenia warunków niezbędnych do ich utrzymania. Do kompetencji Rady Miejskiej należy podejmowanie uchwał w zakresie: ● ustalania szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, dotyczących wymagań w zakresie: ○ utrzymania porządku i czystości na terenie nieruchomości, ○ rodzaju urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, ○ sposobu i częstości pozbywania się odpadów komunalnych lub ciekłych nieczystości z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego, ○ obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, ○ warunków dotyczących utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach, ○ wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania. ● Określania, w zależności od lokalnych warunków, innego niż określone w przepisach, o utrzymaniu czystości i porządku sposobu dokumentowania przez właścicieli nieruchomości obowiązku zbierania powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych, ● przejęcia od właścicieli nieruchomości wszystkich lub własnych wskazanych obowiązków w zakresie zbierania odpadów komunalnych, ● ● wybudowanie, utrzymanie i eksploatacja własnych lub wspólnych z innymi gminami: ○ instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych, ○ instalacji i urządzeń do zbioru, transportu, i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych, ○ szaletów publicznych, tworzenia odpowiednich jednostek organizacyjnych, dla wykonania zadań. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 54 6.2.3. Kompetencje Burmistrza Miastka Burmistrz może wydać zezwolenie w zakresie: ● usuwania z nieruchomości innej niż wpisana do rejestru zabytków, drzew lub krzewów, ● prowadzenia przez przedsiębiorców działalności w zakresie: ● ○ zbiorowego zaopatrzenia w wodę, ○ zbiorowego odprowadzania ścieków, ○ odbierania od właścicieli nieruchomości odpadów komunalnych, ○ opróżniania zbiorników bezodpływowych, ○ transportu ciekłych nieczystości. prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, a także budowy grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych. Burmistrz ma prawo do podejmowania decyzji w zakresie: ● ustalania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, ● zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne, ustalenia wymagań z zakresu ochrony środowiska, dotyczących eksploatacji instalacji, z których emisja nie wymaga pozwolenia, musi ono być jednak uzasadnione koniecznością ochrony środowiska, ● określenie miejsc dostępu do wody na nieruchomościach przyległych do wód powszechnego wykorzystania, ● zaaprobowanie ugody właścicieli gruntów w zakresie zmiany stanu wody na gruntach, pod warunkiem że zmiany te nie będą miały szkodliwego wpływu na inne nieruchomości lub na gospodarkę wodną, ● zatwierdzanie opłat za usunięcie drzew lub krzewów, ● nakazanie czynności zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko instalacji eksploatowanych przez osoby fizyczne w ramach zwykłego korzystania ze środowiska, ● nałożenia na prowadzącego instalacje lub użytkownika urządzenia obowiązku prowadzenia w określonym czasie pomiarów wielkości emisji wykraczających poza obowiązki wynikające z ustawy – Prawo Ochrony Środowiska, jeżeli z przeprowadzonej kontroli wynika, że nastąpiło przekroczenie standardów emisyjnych, w przypadku zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne, ● w przypadku wystąpienia z winy właściciela degradacji gruntów stanowiących użytki rolne lub gruntów zrekultywowanych na cele rolne, w tym również degradacji spowodowanej nieprzestrzeganiem przepisów o ochronie roślin uprawnych przed chorobami, szkodnikami i chwastami, burmistrz może nakazać właścicielowi wykonanie w określonym terminie odpowiednich zabiegów, ● nałożenia na właściciela gruntów, w porozumieniu z wojewódzkim inspektorem sanitarnym, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 55 obowiązek zniszczenia określonych upraw bądź przemieszczenia zwierząt lub dokonania ich uboju, w przypadku prowadzenia produkcji rolnej w sposób naruszający ustalenia planu gospodarowania na gruntach rolnych położonych na obszarach ograniczonego użytkowania, ● nakazania właścicielowi gruntów przywrócenia ich pierwotnego stanu lub wykonania instalacji zapobiegającej wyrządzaniu dalszych szkód, w przypadku spowodowania przez właściciela gruntów zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływających na grunty sąsiednie, ● nakazania osobie posiadającej odpady ich usunięcie z miejsc nie przeznaczonych do ich składowania lub magazynowania, wskazując sposób wykonania tej decyzji, ● nakładania pieniężnych kar administracyjnych za zniszczenie terenów zieleni bądź drzew lub krzewów, spowodowane wykonywaniem robót w sposób szkodliwy dla roślinności lub niewłaściwą ich pielęgnacją, kara tego typu może być nałożona w przeciągu lat od zniszczenia zieleni, ● nałożenia kary pieniężnej na przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne lub jego kierownika, jeśli przedsiębiorstwo to nie wywiązuje się z przedłożenia taryf za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, lub taryfy takie zawyża. W obrębie współdziałania w toku postępowań administracyjnych prowadzonych przez inne organy administracji Burmistrz: ● wydaje opinie decyzji starosty w sprawach rekultywacji i zagospodarowania gruntów rolnych, ● opiniuje nałożenie, w postępowaniu o wydanie decyzji o wyłączeniu gruntu rolnego z produkcji, obowiązku zdjęcia oraz wykorzystania na cele poprawy wartości użytkowej gruntów próchniczej warstwy gruntów rolnych klas I, II, IIIa, IIIb, III, IVa i IV oraz torfowisk, ● wydaje opinie w spawach projektów prac geologicznych, których wykonanie nie wymaga koncesji, ● opiniuje wnioski o udzielenie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, ● wydaje opinie o projektach wojewódzkich i powiatowych planów gospodarki odpadami, ● dla wytwórców odpadów, opiniuje program gospodarki odpadami niebezpiecznymi oraz, dla posiadaczy odpadów prowadzących gospodarkę odpadami, zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. Oprócz wyżej wymienionych dziedzin Burmistrz może: ● prowadzić mediacje dla polubownego rozstrzygnięcia sporu o wysokość wynagrodzenia za szkody w uprawach rolnych spowodowane przez dziką zwierzynę łowną, jedynie na wniosek właściciela lub posiadacza gruntu, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 56 ● wydać organowi Inspekcji Ochrony Środowiska polecenie podjęcia działań zmierzających do usunięcia bezpośredniego zagrożenia środowiska jeśli takie wystąpi. O takim poleceniu Burmistrz musi bezzwłocznie powiadomić Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Burmistrz, jako organ posiadający kompetencje kontrolne w sprawach ochrony środowiska, sprawuje kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym swoimi kompetencjami. Burmistrz ma prawo do upoważnienia pracowników podległego mu urzędu gminy, lub funkcjonariuszy straży gminnej, do wykonywania funkcji kontrolnych. Kontrolujący jest upoważniony do: ● całodobowego wstępu na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem, na terenie których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – pozostałe tereny, ● przeprowadzania badań lub wykonywania innych czynności kontrolnych, ● żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w celu ustalenia faktycznego stanu, ● kontroli dokumentów oraz wszelkich innych danych mających związek z problematyką kontroli. Zarówno Burmistrz jak i osoby przez niego upoważnione, uprawnieni są do występowania w formie publicznego oskarżyciela w sprawach o naruszenie przepisów o ochronie środowiska. Mają także prawo, bazując na uzyskanych wynikach kontroli, do wystąpienia do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z wnioskiem o podjęcie odpowiednich działań, jeżeli stwierdzone zostało naruszenie, przez podmiot podlegający kontroli, przepisów ochrony środowiska lub występuje podejrzenie takiego naruszenia. Burmistrz zobligowany jest do udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie, znajdujących się. w jego posiadaniu, w zakresie przewidzianym art. 19 ust 1 i 2 Ustawy Prawo ochrony środowiska, a także do: ● bezpłatnego przekazywania posiadanych danych, niezbędnych do założenia i prowadzenia katastru wodnego, ● bezpłatnego przekazywania danych pochodzących z rejestrów, wykazów, pomiarów, analiz i obserwacji stanu środowiska, uzyskanych podczas trwania działalności, dla potrzeb państwowego monitoringu środowiska. Burmistrz ma obowiązek przyjmowania: ● wszelkiego rodzaju informacji o wystąpieniu awarii, w której mogą występować substancje niebezpieczne, prowadzącej do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 57 i środowiska, ● zestawienie, na podstawie którego podmioty korzystające ze środowiska ustaliły opłaty za składowanie odpadów, ● informacji na temat dostrzeżonych objawów chorób zwierząt żyjących wolno, ● zgłoszenia przez wykonawcę prac geologicznych zamiaru przystąpienia do wykonywania robót geologicznych w granicach gminy, ● zgłoszeń dotyczących instalacji z której emisja nie wymaga pozwolenia na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska - w przypadkach zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne. Burmistrz ma obowiązek do prowadzenia następujących zbiorów i rejestrów: ● ewidencji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków, ● kopii zezwoleń Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z zakresu międzynarodowego obrotu odpadami oraz decyzji o cofnięciu tych zezwoleń, ● kopii zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, wydawanych przez wojewodę lub starostę, ● kopii pozwoleń na wytwarzanie odpadów, decyzji zatwierdzających programy gospodarki odpadami niebezpiecznymi lub informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach ich zagospodarowania, jak i decyzji o cofnięciu wyżej wymienionych pozwoleń, wydawanych przez starostę lub wojewodę. Ponad to Burmistrz ma obowiązek do: ● sporządzenia rocznego sprawozdania w którym zawarte będą informacje o: ○ ilości oraz rodzaju odpadów opakowaniowych zebranych przez gminę lub podmiot działający na zlecenie gminy, ○ ilości oraz rodzaju odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminę lub podmiot działający na jej zlecenie do odzysku i recyklingu, ○ ● wydatkach poniesionych na działania określone w wyżej wymienionych punktach, przechowywaniu dokumentów które potwierdzają przekazanie odpadów opakowaniowych do odzysku i recyklingu, przez okres pięciu lat. Dokumenty te przekazuje się marszałkowi województwa i wojewódzkiemu funduszowi, w terminie do 15 lutego roku kalendarzowego, następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie, ● udzielania regularnych informacji mieszkańcom, dotyczących jakości wody, przeznaczonej do spożycia przez ludzi, ● cyklicznego przedstawiania informacji wojewodzie, dotyczących rodzaju, ilości i miejsc występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenia dla środowiska, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 58 ● informowaniu Ministra Środowiska o wydaniu decyzji dotyczących warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji realizującej cel publiczny na obszarze parku krajobrazowego lub na obszarze chronionego krajobrazu. 6.3. Wdrażanie programu Burmistrz Miastka jest głównym wykonawcą programu, jest on ustawowym organem ochrony środowiska na poziomie gminy. W zakres jego kompetencji wchodzi między innymi rozpatrywanie spraw związanych z korzystaniem ze środowiska przez osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami, wycinką drzew i krzewów, utrzymaniem zieleni, realizacją uchwał rady w sprawie czystości i porządku, zaopatrzeniem w wodę, ciepło i energię, odprowadzeniem ścieków, systemem zbierania odpadów komunalnych, wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i realizacją postanowień planu zagospodarowania przestrzennego gminy. Aby zrealizować zadania określone w niniejszym programie niezbędne jest współdziałanie władz gminy z administracją samorządową na szczeblu powiatowymi wojewódzkim a także z administracja rządową. W celu sprawnej i skutecznej realizacji zadań niezbędna jest także współpraca z podmiotami gospodarczymi i organizacjami społecznymi oraz indywidualnymi osobami. 6.4. Monitoring wdrażania programu Monitoring wdrażania programu jest to regularne ocenianie i analizowanie zarówno stopnia wykonania zadań jak i stopnia realizacji przyjętych celów. Do głównych wskaźników skuteczności, przy ocenie realizacji „Programu Ochrony Środowiska Gminy Miastko na lata 2004 – 2007” zaliczamy szczegółowe wskaźniki stanu środowiska: ● zahamowanie zaniku naturalnych siedlisk roślin i zwierząt, ● zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza, wynikiem czego będzie poprawa jego jakości, ● poprawa jakości wód powierzchniowych oraz podziemnych, poprawa jakości wody do picia oraz spełnienia przez nie wymagań jakościowych, ● zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń doprowadzanych do wód powierzchniowych, ● zminimalizowanie negatywnej interwencji w krajobrazie oraz jego estetyczne kształtowanie, zharmonizowane z otaczającą przyrodą. Wskaźnikiem zaawansowania realizacji zadań, o charakterze bezpośrednim, będzie wysokość ponoszonych nakładów finansowych, oraz uzyskiwane efekty rzeczowe. Efekty te, po zweryfikowaniu oceną stanu jakości i dotrzymywania norm komponentów środowiska, ilustrować będą zaawansowanie realizacji Programu oraz umożliwią ustalenie: ● kierunków pożądanych zmian w realizacji programu, ● stanu rozbieżności pomiędzy przyjętymi celami i działaniami, a ich wykonaniem, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 59 ● przyczyn tych rozbieżności. Zgodnie z ustawą prawo ochrony środowiska, na zarząd gminy (burmistrza) nałożony został obowiązek sporządzenia raportu z wykonania programu ochrony środowiska i zaprezentowania go Radzie Miejskiej. Raport z wykonania programu powinien być sporządzany co dwa lata, zaś aktualizacja programu powinna następować nie rzadziej niż co cztery lata. 7. STRESZCZENIE Poprzedni Program Ochrony Środowiska dla Gminy Miastko został przyjęty Uchwałą Rady Gminy Nr 59/IV/2005 z dnia 3 czerwca 2005 roku. Ze względu na obowiązek dokonywania aktualizacji nie rzadziej niż raz na cztery lata, przedstawia się niniejszy dokument będący aktualizacją Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Miastko. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Miastko na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012–2015 został wykonany zgodnie z wymogami ustawowymi (ustawa Prawo Ochrony Środowiska – art. 17). Przy tworzeniu wyżej wymienionego opracowania kierowano się także wskazaniami Ministerstwa Środowiska w tym zakresie, a także z zatwierdzonymi dokumentami regionalnymi i lokalnymi. W Programie Ochrony Środowiska dokonano dokładnej charakterystyki aktualnego stanu środowiska oraz zasobów naturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem: geograficznych, klimatycznych, glebowych warunków środowiska; zasobów kopalin oraz zasobów leśnych; stosunków wodnych (wraz z charakterystyką jakości wód); jakości powietrza; rolniczego użytkowania terenu oraz szkodliwego oddziaływania hałasu i pól elektromagnetycznych w obrębie granic gminy. Scharakteryzowano także obszary ograniczonego użytkowania a w tym: Obszary Chronionego Krajobrazu, rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne, pomniki przyrody oraz atrakcje turystyczne. Na podstawie szczegółowo sporządzonej analizy gminy sporządzono ocenę zagrożeń i tendencji przeobrażeń środowiska przyrodniczego gminy. W związku z powyższym wyznaczono cele i kierunki ochrony środowiska do roku 2015. Główne, wyznaczone cele i zadania dotyczą zakresu: ochrony wód, gospodarki odpadami, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem i promieniowaniem, wzrostu świadomości ekologicznej mieszkańców, zachowania rodzimego bogactwa środowiska naturalnego. W Programie wyznaczono plan operacyjny charakteryzujący priorytetowe zadania do wykonania oraz działania w zakresie rozwoju społecznego, gospodarczego oraz działania w zakresie ochrony środowiska konieczne do wykonania w celu poprawy stanu środowiska naturalnego. Działania te dotyczą zarówno lat 2008-2011 jak i perspektywicznie lat 2012-2015. Wyznaczono także sposób wdrażania oraz monitoringu programu, a także podstawowe podmioty odpowiedzialne za zarządzanie środowiskiem. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 60 8. WYKAZ WYBRANYCH PRZEPISÓW PRAWA DOTYCZĄCYCH OCHRONY ŚRODOWISKA 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo Ochrony Środowiska: ➢ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 września 2001 r. w sprawie wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu (Dz. U. Nr 120, poz. 1285); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. Nr 283, poz. 2839); ➢ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi (Dz. U. Nr 260, poz. 2177); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. Nr 58, poz. 535); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów substancji oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 47, poz. 281); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 czerwca 2002 r. w sprawie nadania statutu Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (Dz. U. Nr 96, poz. 865); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystania i oczyszczania instalacji lub urządzeń w których, były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 96, poz. 860); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2005 r. w sprawie wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska i sposobów ich przedstawiania (Dz. U. Nr 252, poz. 2128); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza (Dz. U. Nr 38, poz. 221); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz. U. Nr 122, poz. 1055); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu funkcjonowania Krajowej Komisji do Spraw Oddziaływania na PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 61 środowisko oraz wojewódzkich komisji do spraw ocen oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 134, poz. 1139); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1298); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359); ➢ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U.257, poz.2573); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2002 r. w sprawie określenia urządzeń, w których mogły być wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 173, poz. 1416); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2007 r. w sprawie sposobu udostępniania informacji o środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 828); ➢ Rozporządzenie z dnia 9 października 2002 r. w sprawie sposobu przedkładania wojewodzie informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 175, poz. 1439); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz. U. Nr 179, poz. 1498); ➢ Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2002 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2003 (M. P. Nr 49, poz. 715); ➢ Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 28 października 2002 r. w sprawie jednostkowych stawek kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu na rok 2003 (M. P. Nr 54, poz. 743); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2002 r. w sprawie wysokości opłat rejestracyjnych (Dz. U. Nr 190, poz. 1591); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinien odpowiadać plan postępowania na wypadek zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, mienia oraz środowiska naturalnego (Dz. U. Nr 194, poz. 1632); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowych warunków, jakim powinna odpowiadać prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 197, poz. 1667); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. Nr 63, poz. 445); PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 62 ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz.12); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (Dz. U. Nr 230, poz. 1934); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacja dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz. U. Nr 18, poz. 164); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 192, poz. 1392); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 czerwca 2007 r. w sprawie stawek opłat za udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie oraz sposobu uiszczania opłat (Dz. U. Nr 114, poz. 788); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacja instalacji lub urządzenia, przekazywanych właściwym organom ochrony środowiska oraz terminu i sposobów ich prezentacji (Dz. U. Nr 59, poz. 529); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 marca 2003 r. w sprawie wysokości zryczałtowanego kosztu postępowania negocjacyjnego (Dz. U. Nr 67, poz. 631); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 kwietnia 2003 r. w sprawie rodzajów instalacji, dla których prowadzący mogą ubiegać się o ustalenie programu dostosowawczego (Dz. U. Nr 80, poz. 731); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie wymagań jakim powinien odpowiadać raport o bezpieczeństwie zakładu o dużym ryzyku (Dz. U. Nr 104, poz. 970); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2007 r. w sprawie określenia wzoru publicznie dostępnego wykazu danych o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie (Dz. U. Nr 120, poz. 827); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla niektórych produktów ze względu na ich negatywne oddziaływanie na środowisko (Dz. U. Nr 179, poz. 1846); PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 63 ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2003 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać plany operacyjno – ratownicze (Dz. U. Nr 131, poz. 1219); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181); ➢ Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192, poz. 1876); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883); ➢ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 217, poz. 2141); ➢ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie zestawień istotnych z punktu ochrony środowiska informacji o produktach (Dz. U. Nr 98, poz. 999). 2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, 3. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych z poźn. zmianami, 4. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową z poźn. zmianami, 5. Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe z poźn. zmianami, 6. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach z poźn. zmianami, 7. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych z poźn. zmianami, 8. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z poźn. zmianami, 9. Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych z poźn. zmianami, 10. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. -Prawo Wodne z poźn. zmianami, 11. Ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym z poźn. zmianami, 12. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest z poźn. zmianami, 13. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, 14. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach z poźn. zmianami, 15. Ustawa z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie poźn. zmianami, 16. Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 64 9. SPIS TABEL I RYCIN Spis tabel Nr tabeli Nazwa Nr strony 1. Wykaz sołectw Gminy Miastko 6 2. Powierzchnia Gminy Miastko w latach 2002 – 2007 6 3. Ludność – stan na 2007 (wg GUS) 8 4. Zmiany zaludnienia w latach 1995 – 2007 8 5. Przyrosty - ubytki zaludnienia 8 6. Ludność wg podstawowych grup wieku w roku 2005 8 7. Wybrane dane liczbowe o Gminie Miastko (dane za 2007 rok) 9 8. Wykaz gleb według klasy 11 9. Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolniczych w roku 2007 12 10. Struktura gospodarstw rolnych na terenie Gminy Miastko 13 11. Produkcja upraw podstawowych ziemiopłodów (w ha) w latach 1995 i 2007 na terenie gminy 14 12. Pogłowie zwierząt gospodarskich na terenie gminy w latach 1995 - 2002 14 13. Wykaz niektórych jezior na terenie gminy Miastko 17 14. Zużycie wody, sieci wodociągowe i kanalizacyjne w gminie Miastko (2007r.) 19 15. Gospodarka ściekowa w Mieście Miastko 20 16. Oczyszczalnie ścieków w Gminie Miastko 20 17. Średnia z badań ścieków oczyszczonych za 2007 rok 20 18. Zestawienie wyników pomiarów dwutlenku azotu i benzenu w 2006r. 21 19. Emisja zanieczyszczeń na terenie gminy w latach1998-2005 23 20. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez źródła komunikacyjne zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska (Dz. U. z 2002r. Nr 8, poz. 81). 26 21. Użytki ekologiczne na terenie Gminy Miastko 31 22. Lista pomników przyrody na terenie Gminy Miastko 33 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 65 Spis rycin Nr ryciny Nazwa Nr strony 1. Lokalizacja geograficzna Gminy Miastko 5 2. Stopa bezrobocia dla Powiatu Bytowskiego 9 3. Liczba osób bezrobotnych w mieście i gminie Miastko w stosunku do ogółu 9 ludności 4. Udział procentowy klas w Gminie Miastko 12 5. Struktura użytkowania gruntów 13 6. Zestawienie wyników pomiarów dwutlenku azotu w roku 2006 22 7. Zestawienie wyników pomiarów benzenu w roku 2006 22 8. Emisja dwutlenku siarki na terenie gminy Miastko (GUS, 1998-2005) 24 9. Emisja tlenków azotu na terenie gminy Miastko (GUS, 1998-2005) 24 10. Emisja tlenku węgla na terenie gminy Miastko (GUS, 1998-2005) 25 11. Emisja dwutlenku węgla na terenie gminy Miastko (GUS, 1998-2005) 25 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 66 10. WYKAZ LITERATURY 1. Diagnoza stanu województwa pomorskiego, praca zbiorowa pod redakcja M. Dutkowskiego, Pomorskie Studia Regionalne, Instytut Badan nad Gospodarka Rynkowa, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdansk, 1999 2. Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju - Polska 2025; Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, 2000 3. Ilustrowany przewodnik turystyczno-krajoznawczy po gminie Miastko, I. Kiedrowska, 2003 4. Jeziora lobeliowe położone na terenie województwa słupskiego, WIOŚ, Słupsk, 1998 5. Zaktualizowana koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju; Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Warszawa październik 2005 6. Mapa Głównych Zbiorników Wód Podziemnych, Państwowy Instytut Geologiczny, Zakład Geologii i Hydrologii Inżynierskiej, Warszawa, 2000 7. Monitoring pomorski - społeczeństwo, gospodarka, przestrzeń, zeszyty nr 1,2 (3)/2000, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk, 2000 8. Narodowa strategia edukacji ekologicznej, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2001, 9. Narodowa strategia ochrony środowiska na lata 2000 - 2006; Ministerstwo Środowiska, 2000 10. Ocena skutków realizacji Programu Rozwoju Województwa Pomorskiego na lata 2001 – 2006 dla środowiska przyrodniczego, M. Kistowski, Gdańsk, 2002 11. Ochrona środowiska w województwie pomorskim w 2000 r., Urząd Statystyczny w Gdańsku, Gdańsk, 2000 12. Opracowanie ekofizjograficzne do planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, praca zbiorowa pod redakcja T. Czochanskiego, Pomorskie Studia Regionalne, Urzad Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk, 2001 13. Plan rozwoju lokalnego gminy Miastko na lata 2004 – 2013, Miastko 2004, 14. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Gdansk, 2002 15. II Polityka Ekologiczna Państwa, Warszawa, 2001 16. Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014, 17. Program ochrony środowiska województwa pomorskiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014, Zarząd Województwa Pomorskiego – ARCADIS EKOKONREM Sp. z o.o., Wrocław-Gdańsk, 2003, 19. Program ochrony środowiska dla powiatu bytowskiego 2010 – aktualizacja ,Przygotowanie: Zespół autorski Pomorskiego Centrum Badań i Technologii Środowiska, POMCERT 2008, 20. Program wykonawczy do II Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2002 -2010, Ministerstwo Środowiska 2002 21. Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego, WIOŚ, Gdańsk, 2000 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 67 22. Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego, WIOŚ, Gdańsk, 2001 23. Raport o stanie środowiska woj. pomorskiego wg badan monitoringowych przeprowadzonych w 2001 roku, WIOŚ, Gdańsk, 2002 24. Raport o stanie środowiska woj. pomorskiego, WIOŚ, Gdańsk, 1999 25. Raport o stanie środowiska woj. słupskiego w latach 1995-1996, WIOŚ, Słupsk, 1997 26. Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, praca Zbiorowa pod redakcja F. Pankau, Pomorskie Studia Regionalne, Instytut Badan nad Gospodarka Rynkowa, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk, 2002 27. Roczniki statystyczne województwa pomorskiego 2005, 2006, 2007, Urząd Statystyczny w Gdańsku, 28. Stan środowiska przyrodniczego, Monitoring pomorski 2(3)/2000, J. Czochanski., M. Kubicki, Gdańsk, 2000 29. Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego, 2005 30. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Miastko – „Cele i strategia rozwoju” i „Diagnoza stanu uwarunkowania rozwoju”, Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Miast i Osiedli „TEREN”sp. z o.o. w Łodzi, Miastko 1997, 31. Uwarunkowania przestrzenne rozwoju obszarów wiejskich województwa pomorskiego, Praca zbiorowa pod redakcja K. Wojcieszyk, Departament Rozwoju Przestrzennego i Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Biuro Planowania Przestrzennego, Słupsk, 2001 32. Uwarunkowania rozwoju województwa pomorskiego, praca zbiorowa pod redakcja T. Parteki, Pomorskie Studia Regionalne, Instytut Badan nad Gospodarka Rynkowa, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk, 1999 33. Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym, Ministerstwo Środowiska Warszawa, 2002 34. Zadania organów administracji w zakresie ochrony środowiska, J.E.Bukowska, 2003 35. Program rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa województwa pomorskiego na lata 2005 – 2013, Gdańsk 2005, 36. Program ochrony środowiska dla gminy Miastko na lata 2004 – 2007, z uwzględnieniem perspektyw na lata 2008 – 2011, Miastko grudzień 2004r. 37. Raport z realizacji w latach 2003-2004 „Programu Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiej na lata 2003 - 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 – 2010” PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY MIASTKO wykonany przez: EKO – LOG Sp z o.o. ul. Forteczna 12, 61-362 Poznań WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 68