prognoza oddziaływania na środowisko

1
Warszawa, październik 2012
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
p.n. „ZAKRĘT PÓŁNOCNY” W GMINIE WIĄZOWNA
dr Michał J. Dąbrowski
mgr Tomasz Dąbrowski
2
Spis treści
1.
2.
3.
4.
Podstawa, cel i przedmiot opracowania ....................................................................... 3
Materiały wejściowe........................................................................................................ 4
Metodyka opracowania.................................................................................................. 5
Ocena stanu i funkcjonowania środowiska ................................................................ 5
4.1. Istniejący stan środowiska............................................................................................... 5
4.1.1. Zagospodarowanie terenu................................................................................... 5
4.1.2. Stan środowiska.................................................................................................. 6
4.2. Odporność środowiska na degradację i zdolność do regeneracji....................................8
4.2.1. Odporność środowiska na degradację................................................................ 8
4.2.2. Ocena zdolności środowiska do regeneracji.......................................................9
4.3. Wskazania ekofizjograficzne........................................................................................... 9
4.3.1. O decydującym znaczeniu dla funkcjonowania środowiska i zachowania
różnorodności biologicznej............................................................................................. 9
4.3.2. Dla rozwoju funkcji użytkowych......................................................................... 10
4.3.3. Ograniczenia wynikające z konieczności ochrony zasobów środowiska........... 10
5. Potencjalne zmiany aktualnego stanu środowiska w przypadku braku realizacji
planu.................................................................................................................................... 10
6. Analiza ustaleń planu.................................................................................................... 11
6.1. Prognoza (określenie i ocena) w zakresie skutków dla środowiska, które mogą wynikać z
projektowanego przeznaczenia terenu.................................................................................. 11
6.1.1. Wprowadzenie gazów lub pyłów do środowiska................................................ 11
6.1.2. Wytwarzanie odpadów...................................................................................... 12
6.1.3. Wprowadzaniem ścieków lub wód do ziemi......................................................12
6.1.4. Wykorzystanie zasobów środowiska................................................................. 13
6.1.5. Zanieczyszczeniem gleby lub ziemi.................................................................. 13
6.1.6. Niekorzystnym przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu...............13
6.1.7. Emitowaniem hałasu......................................................................................... 14
6.1.8. Emitowaniem pól elektromagnetycznych........................................................... 14
6.2. Określenie i ocena skutków realizacji ustaleń planu na poszczególne elementy środowiska
.............................................................................................................................................. 14
6.2.1. Powietrze.......................................................................................................... 14
6.2.2. Powierzchnię ziemi............................................................................................ 15
6.2.3. Glebę................................................................................................................ 15
6.2.4. Kopaliny............................................................................................................ 16
6.2.5. Wody powierzchniowe i podziemne................................................................... 16
6.2.6. Klimat akustyczny............................................................................................. 17
6.2.7. Zwierzęta i rośliny............................................................................................. 17
6.2.8. Ekosystemy....................................................................................................... 18
6.2.9. Krajobraz........................................................................................................... 20
6.3. Ryzyko wystąpienia nadzwyczajnych zagrożeń środowiska.......................................... 20
7. Ocena rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych i innych ustaleń planu. ...............21
7.1. Z punktu widzenia zgodności projektowanego użytkowania i zagospodarowania terenów z
uwarunkowaniami określonymi w opracowaniu ekofizjograficznym ....................................... 21
3
7.2. Z punktu widzenia zgodności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony środowiska, a w
szczególności zawartymi w aktach o utworzeniu obszarów i obiektów chronionych oraz w
planach ochrony.................................................................................................................... 21
7.3. Z punktu widzenia skuteczności ochrony różnorodności biologicznej............................ 22
7.4. Ocena proporcji pomiędzy terenami o różnych formach użytkowania...........................23
8. Ocena w zakresie skutków zagrożeń dla środowiska, z uwzględnieniem na
zdrowie ludzi oraz zmian w krajobrazie, które mogą powstawać na terenie objętym
planem i na terenach pozostających w zasięgu oddziaływania ...................................24
8.1.1. Wprowadzenie gazów lub pyłów do środowiska................................................ 24
8.1.2. Wytwarzanie odpadów...................................................................................... 24
8.1.3. Wprowadzaniem ścieków lub wód do ziemi......................................................24
8.1.4. Wykorzystanie zasobów środowiska................................................................. 24
8.1.5. Zanieczyszczeniem gleby lub ziemi.................................................................. 24
8.1.6. Niekorzystnym przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu...............25
8.1.7. Emitowanie hałasu............................................................................................ 25
8.1.8. Emitowaniem pól elektromagnetycznych........................................................... 25
8.1.9. Zwierzęta i rośliny - ekosystemy........................................................................ 25
8.1.10. Krajobraz......................................................................................................... 25
9. Ocena w zakresie skutków dla istniejących form ochrony przyrody oraz innych
obszarów chronionych...................................................................................................... 25
9.1. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego............................................................................ 25
10. Rozwiązania eliminujące, ograniczające, kompensujące negatywne
oddziaływania na środowisko w tym propozycje rozwiązań alternatywnych ............. 26
10.1. Rozwiązania minimalizujące negatywne oddziaływanie .............................................. 26
10.2. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań przedstawionych w planie........................... 26
11. Streszczenie.................................................................................................................27
12. Załącznik graficzny..................................................................................................... 28
1.
Podstawa, cel i przedmiot opracowania
Podstawa prawna niniejszego opracowania:
Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz. U. Z 2003 r. nr 199 poz. 1227);
Ustawy z dnia 27 marca 2003 r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
Z 2003 r. nr 80 poz. 717 z późn. zm.);
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (jedn. tekst Dz.U. z 2009 r. nr 151
poz. 1220 z późn.zm.);
Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (jedn. tekst. Dz. U. z 2008 r.
nr 25 poz. 150 z późn. zm.);
Uchwała Nr 414/XLVI/10 Rady Gminy Wiązowna z dnia 23 lutego 2010 r w sprawie
przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
części p.n. „Zakręt Północny”, zwanego dalej „planem”.
4
Cel opracowania:
Celem niniejszej prognozy oddziaływania ustaleń planu na środowisko, dalej zwanej w
treści niniejszego dokumentu „prognozą” jest ocena skutków dla środowiska, wynikających
z realizacji, lub zaniechania realizacji ustaleń planu. Skutki zostaną odniesione do
poszczególnych komponentów środowiska. W zakres prognozy wchodzi również
wskazanie ewentualnych uciążliwych lub korzystnych dla środowiska ustaleń.
Zaproponowane zostaną rozwiązania alternatywne eliminujące lub ograniczające
negatywne oddziaływanie na środowisko, ewentualnych zapisów planu.
Przedmiot opracowania:
Przedmiotem oceny zawartej w niniejszej prognozie są ustalenia planu części p.n. „Zakręt
Północny” obejmujący obszar pomiędzy: Traktem Brzeskim, ul. Szkolną, rowem
melioracyjnym na wysokości ul. Słonecznej, drogą bez nazwy, północną granicą działek nr
152 i 147, drogą bez nazwy oraz ul. Długą, w obrębie geodezyjnym Zakręt, w Gminie
Wiązowna.
2.
Materiały wejściowe
Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego p.n. „Zakręt Północny” w
gminie Wiązowna (część tekstowa wraz z załącznikiem graficznym).
Mędrzycki Marcin 2010. Opracowanie ekofizjograficzne dla obszaru miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego obszaru Zakręt – Północ, Zakręt – Wschód, Zakręt –
Południe, Zakręt – Zachód w gminie Wiązowna. Warszawa.
Studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego obszarów chronionych w
województwie Mazowieckim: Mazowiecki Park Krajobrazowy. Wrzesień 2005.
Załącznik Nr. 1 do Uchwały Nr. 85.XVI.2011 r. Rady Gminy Wiązowna z dnia 26.10.2011 r.
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wiązowna.
Część II A kierunki zagospodarowania przestrzennego ustalenia ogólne. Wiązowna 2010.
Załącznik Nr. 1 do Uchwały Nr. 85.XVI.2011 r. Rady Gminy Wiązowna z dnia 26.10.2011 r.
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wiązowna.
Część II B kierunki zagospodarowania przestrzennego katalog obrębów. Wiązowna 2010.
Gmina Wiązowna – Studium Uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego, rysunki numer: 1 lokalizacja obrębów; 2 dotychczasowe
zagospodarowanie; 3a planowanie przestrzenne w gminie – plany obowiązujące i w
trakcie sporządzania; 3b planowanie przestrzenne w gminie – decyzje o warunkach
zabudowy wydane w latach 2002-2008; 4 układ komunikacji drogowej; 5 system
wodociągów gminnych; 6 system kanalizacji; 7 przebieg linii elektroenergetycznych; 8
przebieg linii gazociągów; 9 warunki gruntowe; 10 rolnicza i leśna przestrzeń produkcyjna;
11 warunki wodne; 12 rzeźba terenu; 13 tereny zalewowe; 14 stan prawny gruntów; 15
ochrona zabytków; 16 ochrona przyrody; 3 polityka komunikacyjna; 5 system kanalizacji
projektowanej; wszystkie w skali 1:50 000.
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 85.XVI.2011 Rady Gminy Wiązowna z dnia 26.10.2011 r.
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wiązowna.
Część I Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. Wiązowna 2011.
5
3.
Metodyka opracowania
Prognoza była sporządzana równolegle z projektem planu. Zapisy mające na celu
ograniczenie i minimalizację negatywnego oddziaływania na środowisko były na bieżąco
omawiane i konsultowane z osobami odpowiedzialnymi za opracowanie projektu planu.
Pozwoliło to na bieżącą optymalizację zapisów umieszczanych w projekcie planu.
Prognoza określa i ocenia w zakresie skutków dla środowiska, które mogą wynikać z
projektowanego przeznaczenia terenu oraz realizacji ustaleń planu. Oceny dokonano na
podstawie analizy materiałów wejściowych w oparciu o wiedzę ekspercką, posługując się
następującymi kryteriami:
 charakter zmian (bardzo korzystne, korzystne, niekorzystne, niepożądane, bez
znaczenia),
 intensywność przekształceń (nieistotna, nieznaczna, średnia, duża, całkowita),
 bezpośredniość oddziaływania (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane),
 czasu trwania oddziaływania (długoterminowe, średnioterminowe,
krótkoterminowe),
 częstotliwości oddziaływania (stałe, okresowe, incydentalne),
 zasięgu oddziaływania (miejscowy, lokalny, ponadlokalny, regionalny,
ponadregionalny),
 trwałości przekształceń (nieodwracalne, częściowo odwracalne, odwracalne,
możliwe do rekultywacji).
Przy sporządzaniu prognozy posłużono się głównie metodami analitycznymi,
waloryzacyjnymi oraz badaniami wybranych elementów środowiska. W zakresie
prognozowania poziomu oddziaływania na środowisko wykorzystano metody analogii,
prognozowania eksperckiego, modelowania matematycznego (modele GLM), arkuszy
kalkulacyjnych i programów graficznych.
4.
Ocena stanu i funkcjonowania środowiska
4.1. Istniejący stan środowiska
4.1.1.
Zagospodarowanie terenu
6
Obszar opracowania znajduje się w odległości kilkudziesięciu kilometrów od centrum
Warszawy. Ma on płaski charakter zdominowany występowaniem glin pylastych z
domieszką pisaków i żwirów. Znajdują się tu również piaski pylaste, a w niektórych
częściach płytko zalegające warstwy nieprzepuszczalne. Obszar charakteryzuje się
średnią gęstością zabudowy, nierównomiernie rozmieszczoną w obrębie
zagospodarowania. Stopień zabudowy jest zróżnicowany. W części północnej wzdłuż
Traktu Lubelskiego (droga nr 2) znajdują się w większości przedsiębiorstwa handlowe i
usługowe o dosyć gęstym charakterze zabudowy. W części zachodniej wzdłuż ul. Długiej
oraz w części wschodniej wzdłuż ul. Szkolnej, dominuje zabudowa niska jedno lub
wielorodzinna. Tereny najsilniej zabudowane występują w części północnej, wschodniej i
zachodniej, natomiast w części centralnej i południowej dominują obszary otwarte. Lasy
zajmują bardzo mały obszar, zlokalizowane są głównie w części południowo zachodniej.
Obszary otwarte składają się głównie z zieleni obszarów rolnych, które są pozostawione
odłogiem i znajdują się w różnym stadium sukcesji wtórnej.
Wody powierzchniowe ograniczają się do rowów melioracyjnych. Roślinność potencjalna
terenu opracowania to grąd typowy oraz niski lub ols – ten ostatni zwłaszcza w
obniżeniach terenu. Roślinność rzeczywista nawiązuje do siedlisk przyrodniczych
udokumentowanych w otoczeniu, w tym w Mazowieckim Parku Krajobrazowym, z
pominięciem siedlisk specyficznych dla doliny Wisły.
Występują duże połacie otwartej przestrzeni o charakterze zieleni terenów rolnych,
odłogów, muraw, łąk i roślinności ruderalnej. Cały obszar znajduje się w granicach
głównego zbiornika wód podziemnych w osadach trzeciorzędowych GZWP Subniecka
Warszawska (GZWP 215). Pierwszy poziom wodonośny zlokalizowany jest na głębokości
1,5-2,5 m ppt w części centralnej. Głębsze poziomy wodonośne znajdują się na głębokości
około 15 - 50 m.
Komunikacja drogowa dosyć równomiernie łączy tereny zarówno w układzie północ –
południe jak i wschód – zachód.
System wodociągów gminnych istnieje w części północno-wschodniej i jest planowana
budowa wodociągów w części północo-zachodniej.
Obecny system kanalizacji jest szczątkowy.
Występują linie elektroenergetyczne.
Występują sieci gazowe wysokiego i średniego ciśnienia.
Brak terenów zalewowych.
4.1.2.
Stan środowiska
Z uwagi na nieregularną zabudowę oraz duże przestrzenie otwarte, teren ten stanowi
istotny obszar dla wszystkich gatunków zwierząt, które napłyną tu z przylegających
terenów. Obszar ten spełnia szereg funkcji przyrodniczych dla różnych grup zwierząt i
roślin. Najistotniejsze funkcje pełnią lasy zlokalizowane w części południowo – zachodniej,
które niestety mają niewielką powierzchnię. Z uwagi na wysoki poziom wód gruntowych,
bardzo istotne są obszary zwłaszcza w części południowej i centralnej. Obserwowana jest
na nich wtórna sukcesja. Rośliny te stabilizują stosunki wodne, spowalniają spływ
powierzchniowy wody i stanowią one istotną bazę pokarmową dla wielu gatunków
zwierząt.
Ekstensywna gospodarka rolna, płaty pozostawione odłogiem pozwalają na wtórną
sukcesję roślin na terenach porolnych. Równocześnie stanowią bazę pokarmową oraz
7
miejsca schronień, a w przypadku małych zwierząt również rozrodu. Omawiany obszar ma
pośrednie istotne znaczenia dla migracji organizmów przez Dolinę Środkowej Wisły i przez
Mazowiecki Park Krajobrazowy. Zwierzęta z tych obszarów mogą zachodzić na obszar
objęty planem.
Z uwagi na istniejące bariery drogowe a przede wszystkim Trakt Brzeski, z którym obszar
opracowania graniczy, zwierzęta narażone są na wyższą śmiertelność, ich zdolność do
migracji jest ograniczona zwłaszcza w kierunku północnym. Jednocześnie
prawdopodobieństwo pojawienia się obcych gatunków roślin, w tym inwazyjnych
(przyniesionych nasion razem z ruchem kołowym) jest wysokie.
Ważne jest aby w maksymalnym stopniu umożliwić zwierzętom migrację pomiędzy
kompleksami leśnymi i obszarami otwartymi w obrębie opracowania.
Stan gleb można uznać za poprawny. Główne źródło zanieczyszczeń to Trakt Brzeski.
Potencjalnie mogą być zlokalizowane otwarte lub półotwarte szamba. Oddziałują one
negatywnie na gleby jak również wody podziemne. Dodatkowo niektóre usługi mogą być
potencjalnymi źródłami substancji, które wraz z wodą opadową mogą przenikać do gruntu
i wód podziemnych. Ponad to potencjalnym źródłem zanieczyszczeń chemicznych mogą
być środki używane do zwalczania chwastów na posesjach prywatnych lub obszarach
rolnych.
Stan powietrza jest najgorszy na obszarze bezpośrednio przylegającym do Traktu
Brzeskiego. Z uwagi na dominujące wiatry zachodnie, powietrze dociera tu znad
Warszawy, gdzie ulega skażeniu. Korzystnie na jakość powietrza wpływa obecność
Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Na mikroklimat lokalny pozytywny wpływ mają
duże niezabudowane przestrzenie. Utrzymują one wyższą wilgotność niż obszary
zagospodarowane – zabudowane. Dodatkowo w naturalny sposób obniżają temperaturę
powietrza. Ważny jest również wpływ obszarów leśnych, które zapobiegają nadmiernemu
spływowi powierzchniowemu wody, kumulują wilgoć przez co w okresach suchych
zwiększają wilgotność powietrza i lokalnie obniżają odczuwalną temperaturę. Okresowo,
podczas chłodnych miesięcy, dodatkowy negatywny wpływ na powietrze mają systemy
grzewcze w budynkach – zwłaszcza stare węglowe piece stosowane jeszcze
niejednokrotnie w starych typach zabudowy.
Z uwagi na przebieg linii wysokiego napięcia (110kV), zwłaszcza w pasie technicznym
należy się spodziewać promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego. Jego
oddziaływanie może być szkodliwe dla zdrowia. Linie 110 kV są źródłami pola
elektromagnetycznego mogącego powodować przekroczenie wartości dopuszczalnych na
terenach zamieszkałych. Największa wartość natężenia pola elektrycznego, jaka może
wystąpić pod linią lub w jej pobliżu nie powinna przekraczać 3 kV/m. Szacuje się, że
granica strefy, w obrębie, której nie dopuszcza się do stałego przebywania ludzi wynosi 14
m od osi linii.
W odniesieniu do klimatu akustycznego należy zwrócić uwagę, że Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku określa standardy akustyczne w środowisku dla terenów o różnych
funkcjach.
Z uwagi na zagospodarowanie terenu objętego prognozą należy się spodziewać
możliwości przekroczenia dopuszczalnych norm ze względu na wysokie natężenie ruchu,
zwłaszcza na Trakcie Brzeskim.
8
Skala subiektywnej uciążliwości hałasu komunikacyjnego wskazuje na cztery poziomy
uciążliwości: małą <52 Laeq [dB]; średnią od 52 do 62 Laeq [dB]; dużą od 63 do 70 Laeq
[dB]; bardzo dużą >70; Obszar opracowania przed hałasem może być chroniony dzięki
ekranom oraz nasadzeniom roślinności. Z uwagi na to, że Trakt Brzeski biegnie wzdłuż
północnej granicy opracowania, natężenie hałasu spowodowane ruchem kołowym będzie
występowało na działkach bezpośrednio graniczących z Traktem Brzeskim oraz głównie
na drogach lokalnych w kierunku północ – południe.
4.2. Odporność środowiska na degradację i zdolność do regeneracji
4.2.1.
Odporność środowiska na degradację
Za najistotniejsze źródła degradacji środowiska na obszarze objętym planem należy
uznać:

rozwój zabudowy mieszkaniowej,

wzrost gęstości zaludnienia,

intensywne zagospodarowanie zieleni wokół zabudowy mieszkaniowej,

wprowadzanie obcych i inwazyjnych gatunków,

rozwój usług związanych z motoryzacją,

fragmentacja środowiska związana z małą powierzchnią niektórych typów działek
budowlanych
oraz pośrednio:

budowa trasy S17,

budowa autostrady A2,

wzrost natężenia ruchu samochodowego.
W efekcie tych źródeł do degradacji może dojść w następujących obszarach:

zmiany funkcji przyrodniczych obszarów zielonych na funkcje rekreacyjne bez
właściwego zachowania tych pierwszych,

zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej,

zwiększenie spływu powierzchniowego wody,

zmniejszenie retencji,

zwiększenie śmiertelności zwierząt,

ograniczenie zdolności migracji zwierząt,

zmniejszenie różnorodności rodzimych gatunków,

zwiększenie potencjalnego zagrożenia wyciekiem szkodliwych substancji np.
ropopochodnych do gruntu,

zwiększenie poziomu hałasu,

zwiększenie zanieczyszczenia gleby w pasie wzdłuż dróg,

zmniejszenie zdolności organizmów do migracji i wzrost ich śmiertelności.
Za elementy mało odporne na degradację uznano:
 wody podziemne,
9
 funkcje przyrodnicze płatów krajobrazu (baza pokarmowa, kryjówki, miejsca do
rozrodu),
 zdolność organizmów do migracji,
Za elementy odporne na degradację uznano:
 grunty antropogeniczne,
 klimat akustyczny,
 roślinne zbiorowiska ruderalne,
 faunę i florę synantropijną.
4.2.2.
Ocena zdolności środowiska do regeneracji
System przyrodniczy, ma zdolność utrzymywania lub odtwarzania swej struktury i funkcji w
warunkach zmian zewnętrznych. Z uwagi na siłę i skalę oddziaływania czynników
zewnętrznych czas niezbędny do regeneracji ulega wydłużeniu lub skróceniu. Równowaga
ekologiczna danego ekosystemu może zostać zaburzona przez czynniki sztuczne
(budowa domu) lub czynniki naturalne (powódź, pożar). W efekcie ekspozycji na dany taki
czynnik, regeneracja do stanu sprzed ekspozycji może być już niemożliwa. Nie ulega
wątpliwości, że realizacja założeń społecznych i gospodarczych na obszarze objętym
planem, spowoduje szereg zaburzeń. Regeneracja chociaż niektórych elementów
przyrody stanie się możliwa przy zachowaniu równowagi pomiędzy funkcjami
przyrodniczymi a społecznymi, które ten obszar będzie pełnił w przyszłości. Chodzi o to
aby zastosować działania kompensacyjne – to znaczy kompensujące jakiś negatywnie
wpływający czynnik (np. budowa ogrodzeń posesji prywatnych spowoduje wzrost stopnia
izolacji i ograniczenie migracji zwierząt. Kompensacją takiego ograniczenia może być
nakaz stosowania nieciągłej podmurówki tak aby zwierzęta w ograniczonym stopniu, ale
nadal mogły się przemieszczać). W obrębie opracowania znajduje się Warszawski Obszar
Chronionego Krajobrazu (WOChK). Zdolność środowiska do regeneracji w obrębie
opracowania będzie najwyższa jeżeli ochrona funkcji przyrodniczych WOChK będzie
priorytetem, przy planowaniu zagospodarowania przestrzennego tego obszaru. Za
element, który najsilniej negatywnie będzie oddziaływał na zdolności środowiska do
regeneracji, to fragmentacja obszaru związana z powstawaniem małych działek
budowlanych, zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej, zabudowa otwartej
przestrzeni, zanieczyszczenie wód gruntowych.
4.3. Wskazania ekofizjograficzne
4.3.1.
O decydującym znaczeniu dla funkcjonowania środowiska i
zachowania różnorodności biologicznej
Przeciwdziałanie izolacji przestrzennej - nie można dopuścić aby tereny leśne oraz
otaczające je łąki pola zostały odgrodzone od otaczających je kompleksów o podobnym
charakterze, przez zabudowę lub ogrodzenia. Należałoby dążyć do tego aby zwierzęta
miały zdolność do migracji, bez kolizji z ruchem samochodowym. Plan powinien nakazać
wysoki stopień ażurowości ogrodzeń i brak podmurówki lub specjalne przepusty w
ogrodzeniach dla małych ssaków, płazów i gadów.
Prowadzenie nasadzeń rzadkich i chronionych gatunków roślin przy współpracy z
Mazowieckim Parkiem Krajobrazowym.
10
Zachowanie lasów i zadrzewień z uwagi na ich funkcje biologiczne, hydrologiczne i
klimatyczne.
4.3.2.
Dla rozwoju funkcji użytkowych
Rozwój funkcji rolniczej jest niewskazany przez studium uwarunkowań przestrzennych. Ta
funkcja użytkowa nie powinna znajdować się w pasie co najmniej 300 m od Traktu
Brzeskiego.
Funkcje mieszkaniowe mogą podlegać silnemu ograniczeniu z uwagi na wysoki poziom
wód podziemnych. Mała przepuszczalność gleby w rejonach występowania glin pylastych
może utrudniać odprowadzanie wody opadowej, zwłaszcza po intensywnych opadach.
Funkcje leśne niewielkich zbiorowisk drzew mają bardzo istotne znaczenie przyrodnicze,
natomiast niewielkie walory gospodarcze.
Funkcje wypoczynkowo – rekreacyjne mogą być realizowane w granicach obszarów
leśnych WOChK i pobliskim MPK. Należy dążyć do stworzenia przyjaznej sieci szlaków
dla komunikacji pieszej i rowerowej.
4.3.3.
Ograniczenia wynikające z konieczności ochrony zasobów środowiska
Ułatwienie migracji zwierząt w poprzek liniowych barier, którymi bez wątpienia jest Trakt
Brzeski.
Ochrona wód podziemnych realizowana dzięki podczyszczaniu wody opadowej z jezdni
oraz budowie systemu kanalizacji. Dodatkowo należy podjąć działania przeciwdziałające
lokalnym podtopieniom po deszczach nawalnych (np. zielone dachy).
W zakresie ochrony gleb w sposób rozważny wprowadzać nawierzchnie
nieprzepuszczające wodę. Należy dążyć do pozostawienia możliwie dużej powierzchni
biologicznie czynnej.
Dążyć do zachowania funkcji przyrodniczej powierzchni leśnych – z uwagi na to że są to
zbyt małe obszary aby mogły tworzyć samowystarczalne biotopy, wiele gatunków będzie
musiało z nich migrować na tereny przyległe – musi to być uwzględnione przy budowie
nowych dróg lub modernizacji starych.
Ochrona krajobrazu powinna być skierowana na ochronę mozaikowości krajobrazu.
Oprócz zadrzewień leśnych należy nie dopuścić do wtórnej sukcesji na obszarach łąk i
pól. W tym celu obszary te powinny być regularnie koszone.
W zakresie bezpieczeństwa sanitarnego mieszkańców należy rozbudowywać kanalizację
ściekową oraz zwiększyć liczbę pojemników umożliwiających segregację śmieci.
Aby ograniczyć tereny zagrożone hałasem, niezbędne jest umieszczenie ekranów
dźwiękoszczelnych, aby ograniczyć uciążliwości wynikające z ruchu samochodowego.
Obszar wzdłuż drogi krajowej należałoby uznać za tereny ograniczonego użytkowania z
powodu przekroczonych norm hałasu.
5. Potencjalne zmiany aktualnego stanu środowiska w przypadku
braku realizacji planu
11
W odniesieniu do aspektów wymienionych w podrozdziale 4.2.1. potencjalne zmiany jakie
zajdą w środowisku mogą być zarówno dużo lepsze jak i dużo gorsze od tych, które będą
spowodowane realizacją ustaleń planu. Plan zakłada pewną koncepcję urbanistyczną ale
jednocześnie stara się uporządkować najistotniejsze elementy przyrodnicze. Prognoza
zawarta w opracowaniu ekofizjograficznym przedstawia mnogość wariantów jak również
prawdopodobne scenariusze potencjalnych zmian (Mędrzycki 2010).
Elementy, które będą podlegały zmianie to z pewnością sukcesja wtórna, która spowoduje
wzrost obszarów zadrzewionych, spadek terenów otwartych. Wzrost drzew spowoduje
polepszenie warunków np. gniazdowania ale uniemożliwi rozprzestrzenianie się gatunków
np. łąkowych. W innym wariancie może dojść do całkowitej zmiany funkcji terenu. Możliwa
będzie np. intensywna zabudowa mieszkaniowa np. powstaną osiedla z blokami.
Zastąpienie obszarów zielonych, przez beton będzie skutkowało zmianą temperatury,
wilgotności powietrza oraz krajobrazu.
Jednocześnie wprowadzenie planu gwarantuje zrównoważoną intensywność zabudowy. W
przypadku nie wprowadzenia planu w życie skutki wynikające ze wzrostu zaludnienia
byłyby prawdopodobnie dużo mniej korzystne niż w wariancie planu. W przypadku braku
wprowadzenia planu takie aspekty jak np. powierzchnia biologicznie czynna, zagrożenie
hałasem, stopień izolacji spowodowany typem ogrodzeń posesji prywatnych, przebieg
dróg, funkcje terenów, poziom retencji, śmiertelność zwierząt, zdolność do migracji,
poziom bioróżnorodności, obecność gatunków inwazyjnych, poziom zanieczyszczania wód
gruntowych, zmiany ukształtowania terenu skutkujące zwiększeniem spływu
powierzchniowego wody, pozostają pod dużo mniejszą kontrolą administracyjną i będą
wypadkową jedynie świadomości ekologicznej osób decydujących o bieżącej formie
zagospodarowania. W efekcie może powstać twór przestrzenny o dużo mniej korzystnych
walorach zarówno przyrodniczych jak i społecznych.
6. Analiza ustaleń planu
6.1. Prognoza (określenie i ocena) w zakresie skutków dla środowiska, które mogą
wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu
6.1.1.
Wprowadzenie gazów lub pyłów do środowiska
12
Tabela 1. Określenie i ocena źródeł, z których mogą pochodzić gazy lub pyły z uwagi na
przeznaczenie terenu.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Realizacja Niekorzystn Średnia
inwestycji
e
budowlanyc
h
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Bezpośredn Krótkotermi Incydentaln Miejscowy
ie
nowe
e
Ruch
drogowy
Niekorzystn Nieznaczna Skumulowa Długotermin Stałe
y
ne
owe
Usługi
Niepożądan Średnia
y
Zaopatrzeni Niekorzystn Średnia
e w ciepło
y
6.1.2.
Trwałość
przekształce
ń
Odwracalne
Miejscowy
Możliwe do
rekultywacji
Bezpośredn Średnioterm Incydentaln Miejscowy
ie
inowe
e
Odwracalne
Skumulowa Długotermin Okresowe
ne
owe
Odwracalne
Ponadlokal
ny
Wytwarzanie odpadów
Tabela 2. Określenie i ocena źródeł, z których mogą pochodzić odpady z uwagi na
przeznaczenie terenu.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Trwałość
przekształce
ń
Realizacja Niekorzystn Nieznaczna Bezpośredn Krótkotermi Incydentaln Miejscowy
inwestycji
e
ie
nowe
e
budowlanyc
h
Odwracalne
Użytkowani Niepożądan Średnia
e zabudowy e
mieszkanio
wej
Bezpośredn Średnioterm Stałe
ie
inowe
Lokalny
Częściowo
odwracalne
Ruch
drogowy
Niekorzystn Nieznaczna Skumulowa Długotermin Stałe
y
ne
owe
Lokalny
Możliwe do
rekultywacji
Usługi
Niekorzystn Nieznaczna Bezpośredn Średnioterm Okresowe
e
ie
inowe
Miejscowy
Odwracalne
Ponadlokal
ny
Odwracalne
Miejscowy
Odwracalne
Zaopatrzeni Niekorzystn Średnia
e w ciepło
y
Zabudowa
usług kultu
religijnego
6.1.3.
Skumulowa Długotermin Okresowe
ne
owe
Niepożądan Nieznaczna Bezpośredn Średnioterm Stałe
e
ie
inowe
Wprowadzaniem ścieków lub wód do ziemi
13
Tabela 3. Określenie i ocena źródeł, z których mogą pochodzić ścieki lub woda, które
będą odprowadzane do ziemi.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Trwałość
przekształce
ń
Realizacja Niekorzystn Średnia
inwestycji
e
budowlanyc
h
Bezpośredn Krótkotermi Incydentaln Miejscowy
ie
nowe
e
Odwracalne
Użytkowani Niepożądan Duża
e zabudowy y
mieszkanio
wej
Skumulowa długotermin Stałe
ne
owe
Lokalny
Częściowo
odwracalne
Nawierzchni Niekorzystn Średnia
a dróg
y
Skumulowa Długotermin Okresowe
ne
owe
Lokalny
Częściowo
odwracalne
Usługi
Niepożądan Nieznaczna Skumulowa Krótkotermi Stałe
y
ne
nowe
Lokalny
Częściowo
odwracalne
Zabudowa
usług kultu
religijnego
Niepożądan Nieznaczna Bezpośredn Krótkotermi Stałe
y
ie
nowe
Miejscowy
Odwracalne
6.1.4.
Wykorzystanie zasobów środowiska
Plan nie przewiduje wykorzystywania zasobów środowiska na obszarze objętym planem
6.1.5.
Zanieczyszczeniem gleby lub ziemi
Tabela 5. Określenie i ocena źródeł mogących powodować zanieczyszczenie gleby lub
ziemi.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Realizacja Niekorzystn Średnia
inwestycji
y
budowlanyc
h
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Bezpośredn Krótkotermi Incydentaln Miejscowy
ie
nowe
e
Trwałość
przekształce
ń
Możliwe do
rekultywacji
Użytkowani Niekorzystn Nieznaczna Bezpośredn Długotermin Stałe
e zabudowy y
ie
owe
mieszkanio
wej
Lokalny
Odnawialna
Ruch
drogowy
Niekorzystn Nieznaczna Skumulowa Długotermin Stałe
y
ne
owe
Lokalny
Możliwe do
rekultywacji
Usługi
Niepożądan Nieznaczna Bezpośredn Średnioterm Incydentaln Miejscowy
y
ie
inowe
e
Odwracalne/
możliwe do
rekultywacji
Zabudowa
usług kultu
religijnego
Niekorzystn Nieznaczna Bezpośredn Długotermin Stałe
y
ie
owe
Odwracalne/
możliwe do
rekultywacji
6.1.6.
Miejscowy
Niekorzystnym przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu.
14
Tabela 6. Określenie i ocena źródeł mogących powodować niekorzystne przekształcenia
naturalnego ukształtowania terenu.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Trwałość
przekształce
ń
Realizacja Niekorzystn Duża
inwestycji
e
budowlanyc
h
Bezpośredn Długotermin Stałe
ie/skumulo owe
wane
Miejscowy
Nieodwracal
ne
Budowa
Niekorzystn Średnia
pasa
e
technologic
znego linii
elektroener
getycznej
Bezpośredn Długotermin Stałe
ie/skumulo owe
wane
Miejscowy
Nieodwracal
ne
Przebudow
a cieków
wodnych
Bezpośredn Długotermin Stałe
ie/skumulo owe
wane
Lokalny
Nieodwracal
ne
6.1.7.
Niekorzystn Średnia
e
Emitowaniem hałasu
Tabela 7. Określenie i ocena źródeł mogących emitować hałas.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Trwałość
przekształce
ń
Użytkowani Niepożądan Nieistotna
e zabudowy y
mieszkanio
wej
Bezpośredn Krótkotermi incydentaln Miejscowy
ie
nowe
e
Odnawialna
Ruch
drogowy
Niekorzystn Średnia
y
Bezpośredn Długotermin Stałe
ie
owe
Nieodwracal
ne
Usługi
Niepożądan Nieznaczna Bezpośredn Krótkotermi Incydentaln Miejscowy
y
ie
nowe
e
6.1.8.
Lokalny
Odwracalna
Emitowaniem pól elektromagnetycznych
Tabela 8. Określenie i ocena elementów mogących emitować pola elektromagnetyczne.
Źródło
Charakter
zmian
Intensywno
ść
przekształc
eń
Linia
elektroener
getyczna
Niekorzystn Średnia
y
Bezpośredn Czas
iość
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Częstotliwo Zasięg
ść
oddziaływa
oddziaływa nia
nia
Bezpośredn Długotermin Stałe
ie/skumulo owe
wane
Miejscowy
Trwałość
przekształce
ń
Nieodwracal
ne
6.2. Określenie i ocena skutków realizacji ustaleń planu na poszczególne
elementy środowiska
6.2.1.
Powietrze
15
Zapisy planu mające istotny wpływ na powietrze to:
od 6.1. do 6.3. Zapisy bezpośrednio odnoszą się do ciągów przyrodniczych, jednak należy
podkreślić, że takie ich kształtowanie (ciągów przyrodniczych) będzie ograniczało
rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń z jezdni, zapobiegało nagrzewaniu się powietrza a
tym samym wpływało na jego wilgotność. Będzie to wpływ niewątpliwie dodatni o
znaczeniu lokalnym, trwałym.
7.1., 7.2. Zapisy o ochronie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu będą
pośrednio dodatnio wpływały na ochronę jakości powietrza.
7.5., 7.6., 7.7. są punktami wskazującymi na ochronę wartości przyrodniczych,
powierzchni biologicznie czynnej oraz realizacji i ochrony alei drzew. W takim rozumieniu,
będą one się przyczyniały do zachowania zieleni pomiędzy zabudowaniami, tym samym
pozytywnie wpływały na zdolności oczyszczania się powietrza.
11.6. W zakresie zaopatrzenia w ciepło, wskazanie metod uzyskania ciepła powinno
zapobiegać pogorszeniu się czystości powietrza ze względu na wzrost zabudowy
mieszkaniowej.
W myśl treści planu, teren zostanie silnie przekształcony w kierunku zabudowy
mieszkaniowej i/lub usługowej. W efekcie jakość powietrza ulegnie pogorszeniu. Jednak w
planie znajdują się zapisy (między innymi te wspomniane powyżej), które powinny
zapobiec powstaniu warunków niekorzystnych – szkodliwych dla ludzi. Z tego względu
realizacja tych właśnie zapisów jest tak istotna.
6.2.2.
Powierzchnię ziemi
Zapisy planu mające istotny wpływ na powierzchnię ziemi to:
7.14. Wprowadzenie zakazu zmiany poziomu gruntu jest bardzo istotne i w efekcie będzie
pozytywnie wpływało na zachowanie walorów przyrodniczych. Nie chodzi w tym wypadku
jedynie o powierzchnię gruntu ale pośrednio ochronę roślin i banku nasion
zgromadzonego w glebie, ochrony stosunków wodnych i fauny glebowej. Zakaz
nasypywania na działce ziemi będzie przeciwdziałał anihilacji środowiska.
7.15. Zapewni ochronę czystości wód, ale pośrednio również na zachowanie jakości gleby
i różnorodności biologicznej (ochronę ekosystemów w tym zróżnicowania fauny glebowej).
7.16. Zakaz zanieczyszczania gleb jak również nakaz ochrony struktury gleb będzie w
sposób pośredni dodatnio oddziaływał – zwiększał prawdopodobieństwo właściwej
ochrony powierzchni.
6.2.3.
Glebę
Zapisy planu mające istotny wpływ na glebę to:
7.16. Pozwoli na skuteczne zapobieganie skażeniu środowiska oraz pozwoli na ochronę
struktury gleby a w efekcie zminimalizuje zaburzenia związane z krążeniem materii w
przyrodzie oraz wody. Zapis niezwykle ważny również w kontekście ochrony przed
nadmiernym spływem powierzchniowym wody. Zapewnienie naturalnej chłonności na
terenach niezabudowanych będzie minimalizowało wystąpienie lokalnych podtopień.
16
Punkty 7.6., 7.9.,7.10 odnoszące się do ochrony powierzchni biologicznie czynnej będą w
efekcie powodowały ochronę gleb, z uwagi na to, że powierzchnia biologicznie czynna to
taka, w której obrębie gleba ma zachowaną swoją naturalną strukturę. Dwa ostatnie
punkty odnoszą się do ochrony rodzimych gatunków i unikania wprowadzania obcych
gatunków. W efekcie uniknie się szybkiego wyjaławiania gleb, które mogłoby być skutkiem
wprowadzenia gatunków inwazyjnych.
6.2.4.
Kopaliny
Zapisy planu nie przewidują eksploatacji kopalin.
6.2.5.
Wody powierzchniowe i podziemne
Zapisy planu mające istotny wpływ na wody powierzchniowe i podziemne to: 6.2., 6.3.
Zapisy bezpośrednio odnoszą się do ciągów przyrodniczych, jednak należy podkreślić, że
takie ich kształtowanie (ciągów przyrodniczych) będzie pozytywnie wpływało na ochronę
wód gruntowych. Zieleń będzie wchłaniała wodę i w procesie transpiracji oddawała ją do
powietrza. Zapobiegać to będzie lokalnym podtopieniom oraz będzie zmniejszało spływ
powierzchniowy wody np. po ulewnych opadach. Pod tym względem jest zwłaszcza istotny
punkt 6.3 o wprowadzaniu roślinności rodzimych gatunków zróżnicowanych pod względem
wysokości. Dzięki temu na danej powierzchni gruntu, będzie dużo biomasy mogącej
akumulować i przetrzymywać wodę.
6.4.2. Skutkuje odsunięciem zabudowy od rowów otwartych w efekcie czego nie powinno
dochodzić do zaburzenia spływu wody. Punkt ten powinien również obejmować rowy
zamknięte, które z uwagi na taki zapis będą podlegały lepszej ochronie i zmniejszy się
prawdopodobieństwo ich zniszczenia.
6.7.7. Odsunięcie ogrodzeń od rowów otwartych zapewni efektywne odprowadzanie wody
i zminimalizuje prawdopodobieństwo pojawienia się zatorów.
7.1., 7.2. Zapisy o ochronie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu będą
pośrednio dodatnio wpływały na zachowanie stosunków wodnych na obszarze objętym
planem.
7.3., 7.4. Zastosowanie się do tych zapisów powinno zapewnić właściwą ochronę dla
Głównego Zbiornika Wód Podziemnych.
7.6. Nakaz zapewnienia wskazanych w planie udziałów powierzchni biologicznie czynnej
powinien zapobiec nadmiernemu spływowi powierzchniowemu wód opadowych. Należy
jednak zwracać szczególną uwagę na to aby nie tylko sama powierzchnia się zgadzała ale
żeby była ona faktycznie biologicznie czynna, czyli zachowała swoją naturalną strukturę.
7.11. Zapewni właściwe tempo spływu wody w przypadku gwałtownych opadów i będzie
przeciwdziałało lokalnym podtopieniom.
7.12. Zapis o koszeniu, spowoduje, że roślinność wzdłuż kanałów będzie mogła się
odtwarzać w sposób naturalny oraz większość gatunków będzie miała zapewniony
właściwy okres wegetacji. W efekcie rośliny będą pobierały dużo wody, co przy
okresowych ulewnych opadach będzie zapobiegało podtopieniom.
17
7.13. Budowa zbiorników retencyjnych jest bardzo istotna z uwagi na płytko położone
wody gruntowe oraz obszary o płytko położonych warstwach gleby nieprzepuszczalnej. W
przypadku zapisu gwarantującego pozostawienie 50% powierzchni biologicznie czynnej
(lub mniej) budowa obiektów o dużych dachach może powodować zwiększony spływ wody
powierzchniowej. Obecnie istniejące rowy melioracyjne mogą jej nie pomieścić i w
konsekwencji dojdzie do lokalnych podtopień. Gromadzenie wody opadowej w obrębie
działki powinno być obowiązkiem, wówczas żaden czarny scenariusz związany z
podtopieniami nie będzie miał miejsca. W obecnym brzmieniu, punkt ten tego nie
gwarantuje.
7.16. Ochrona gleb w tym ich struktury pozwoli na naturalne procesy oczyszczania wody
opadowej w trakcie przesączania się jej do gruntu.
11.3. Zapis będzie pozytywnie wpływał na ochronę i zachowanie zasobów wodnych.
11.4. Określenie zasad gospodarowania ściekami będzie istotnie wpływał na poziom
czystości wód, a pośrednio gleb i ekosystemu – zatem roślin i zwierząt.
11.5. Zachowanie istniejącego systemu rowów melioracyjnych jest istotna dla zachowania
stosunków wodnych, ale jednocześnie – pośrednio dla ekosystemów. Zapisy o
oczyszczaniu wód opadowych powinny być wskazaniem aby zakres i stopień
oczyszczania wód opadowych dostosować do stopnia ich zanieczyszczania – co jest
związane z miejscem ich pochodzenia. Bardzo istotny jest zapis o nakazie zastosowania
bilansu – w celu uniknięcia lokalnych podtopień.
Od 12.7 do 12.11. Pozytywnie będzie wpływało na zachowanie lokalnych stosunków
wodnych, będzie zapobiegało wystąpieniu lokalnych podtopień oraz skażeniu wody – a w
konsekwencji zatruciom pokarmowym jakie mogły by wystąpić u mieszkańców.
6.2.6.
Klimat akustyczny
Zapisy planu mające istotny wpływ na klimat akustyczny to:
od 6.1. do 6.3. Zapisy bezpośrednio odnoszą się do ciągów przyrodniczych, jednak należy
podkreślić że takie ich kształtowanie (ciągów przyrodniczych) będzie ograniczało
rozprzestrzenianie się hałasu pochodzącego z systemu komunikacji.
7.1., 7.2. Zapisy o ochronie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu będą
pośrednio dodatnio wpływały na zachowanie dobrych warunków akustycznych.
Niewątpliwie będą to obszary na których poziom hałasu będzie niższy i podczas rekreacji
na tych obszarach mieszkańcy będą mogli odpocząć.
7.17. Hałas może prowadzić do poważnych schorzeń u ludzi oraz wpływa negatywnie na
środowisko naturalne i silnie zaburza funkcjonowanie niektórych ekosystemów. Dlatego
bardzo ważne jest że plan wymusza przestrzeganie dopuszczalnych norm hałasu ze
względu na różne zagospodarowanie – przeznaczenie poszczególnych terenów.
6.2.7.
Zwierzęta i rośliny
Zapisy planu mające istotny wpływ na zwierzęta i rośliny to:
18
od 6.1. do 6.3. Zapisy bezpośrednio odnoszą się do ciągów przyrodniczych, powinny one
zapewnić utrzymanie funkcji przyrodniczych tego obszaru. Wprowadzenie nakazu
sadzenia wielopiętrowej roślinności dodatnio wpłynie na jej walory przyrodnicze. Zapisy
wskazujące gatunki jakie należy i jakich nie wolno sadzić będzie prowadziło do
zachowania lokalnej, naturalnej bioróżnorodności flory. Dodatkowo zakaz wprowadzania
gatunków inwazyjnych będzie dodatnio wpływał na utrzymanie się gatunków rodzimych w
krajobrazie terenu objętego planem, co będzie miało pozytywny wpływ na zachowanie
bioróżnorodności w większej skali przestrzennej.
6.4.2. Skutkuje odsunięciem zabudowy od rowów otwartych w efekcie czego będą one
mogły pełnić funkcję lokalnych szlaków migracji dla małych zwierząt.
6.7. Ustalenia dotyczące lokalizacji ogrodzeń zapewnią duży prześwit – zdolność do
rozsiewania się nasion i migracji małych zwierząt. Nakaz stosowania przy powierzchni
ziemi przejść ekologicznych umożliwi małym ssakom migrację wewnątrz obszarów
zurbanizowanych. Dodatkowo zwierzęta z obszaru ciągów komunikacyjnych np. jezdnie –
po przejściu jezdni będą mogły się dostać na obszary gdzie prawdopodobieństwo ich
śmierci będzie mniejsze (dotyczy np. jeży, płazów, gryzoni). Odsunięcie ogrodzeń od
otwartych rowów nie bliżej niż 3 m pozwoli na zachowanie funkcji korytarza ekologicznego
rowów do migracji dla zwierząt.
7.1., 7.2. Zapisy o ochronie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu będą
pośrednio dodatnio wpływały na ochronę roślin i zwierząt, poprzez zachowanie siedlisk do
zdobywania pokarmu, schronień, rozrodu oraz migracji.
7.7., 7.8., 7.9. Zapewnienie formy jak i jakości zieleni będzie miało wysoce dodatni wpływ
na walory przyrodnicze roślin drzewiastych wprowadzanych na obszar objęty planem.
7.12. Ekstensywne koszenie pozwoli na naturalne rozsiewanie się roślin czyli naturalny
cykl przemiany generacji. Wyższe trawy będą dobrym schronieniem dla wielu kręgowców i
bezkręgowców. Dodatkowo wysokie koszenie – nie niżej niż 20cm nad powierzchnią ziemi
spowoduje, że będzie niższa śmiertelność zwierząt znajdujących się na wykaszanych
obszarach – nie będą ginęły rozcinane ostrzem kosiarki.
7.13. Budowa zbiorników retencyjnych w taki sposób aby minimalizować potencjalną
śmiertelność zwierząt, które mogłyby się w nich utopić (np. gdyby były pionowe brzegi,
zwierzęta nie miałyby możliwości wyjścia na ląd – wydostania się ze zbiornika). Opisane w
planie zbiorniki są dobrym przykładem na wprowadzanie nowych elementów architektury
krajobrazu w takiej formie, która ma nie szkodzić. Z uwagi na zapisy szczegółowe
(podpunkty a-c) istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że zbiorniki te staną się
miejscem rozrodu np. płazów.
7.14. Zakaz zmian poziomu gruntu będzie zapobiegał zmianom w kierunku spływu
powierzchniowego wody. Przez co pośrednio dodatnio wpływał na rośliny i zwierzęta.
7.16. Zapisy dotyczące ochrony struktury gleb będą miały dodatni wpływ na ochronę fauny
glebowej i banku nasion oraz samych roślin, które do prawidłowego wzrostu wymagają
właściwej struktury gleby.
6.2.8.
Ekosystemy
Zapisy planu mające istotny wpływ na ekosystemy to:
od 6.1. do 6.3. Zapisy bezpośrednio odnoszą się do ciągów przyrodniczych, w ich efekcie
istniejące obecnie ekosystemy powinny zachować swój charakter i pomimo zmian
urbanistycznych nie powinny zostać zdewastowane.
19
6.6.3. Wprowadzony zakaz będzie ograniczał skażenie przestrzeni światłem co mogłoby
mieć negatywny wpływ przede wszystkim na niektóre gatunki bezkręgowców.
6.7. Zapisy będą pozytywnie wpływały na spójność pomiędzy płatami roślinności,
rozsiewanie się nasion i zachowanie zdolności małych zwierząt do migracji. Wątpliwości
budzą wysokość cokołów oraz samych ogrodzeń.
7.1., 7.2. Zapisy o ochronie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu będą
pośrednio dodatnio wpływały na ochronę ekosystemów poprzez zachowanie przestrzeni w
której możliwa będzie migracja roślin i zachowanie banku nasion, jak również poprzez
zachowanie siedlisk do zdobywania pokarmu, schronień, rozrodu oraz migracji.
7.5. Punkt zapewniający ochronę wszystkich najistotniejszych elementów przyrodniczych.
Mógłby być wpisany w każdy inny podpunkt tego podrozdziału, ponieważ konsoliduje on
wiele aspektów. Jego treść i znaczenie powinny być sumiennie przestrzegane przy
podejmowaniu wszelkich działań nie ujętych – nie przewidzianych w opracowaniu planu.
7.6. Ochrona powierzchni biologicznie czynnej jest bardzo istotna. Ma ona wpływ zarówno
na powietrze (zdolność do gromadzenia zanieczyszczeń w zielonych częściach roślin),
wody gruntowe (wchłanialność gleby), zwierzęta (miejsce np. kryjówek czy żerowania
zwierząt), rośliny (przestrzeń do rozsiewania nasion). Niestety często powierzchnię
biologicznie czynną niszczy się w trakcie budowy a potem odtwarza jednak bez
zachowania funkcji przyrodniczych. Dlatego należy dążyć do minimalnego zniszczenia
powierzchni biologicznie czynnej na etapie budowy inwestycji. Zapewnia to treść planu
(patrz punkt 7.16.).
7.12. Ekstensywne koszenie zieleni wzdłuż rowów dodatnio wpłynie na zachowanie ich
funkcji przyrodniczych. Dodatkowo wysokie koszenie będzie powodowało niewielką
śmiertelność wśród zwierząt, które będą mogły przeżyć schowane przy ziemi np. jeże czy
płazy. Dodatkowo gatunki roślin będą mogły rozsiewać nasion dzięki czemu będzie ten
obszar naturalnym bankiem nasion.
10.3.b. Wskazanie, że nowe drogi powinny mieć dwa włączenia do układu dróg jest istotna
z punktu widzenia przyszłych mieszkańców – ułatwia komunikację, oraz jest bardzo istotna
dla funkcji przyrodniczych. Zapobiega zagryzaniu przez dzikie psy zwierząt (np. saren,
zajęcy) zapędzanych w ślepą uliczkę. Problem ten jest ostatnio coraz częściej zgłaszany
na obszarach wiejskich.
10.6.e. Istotny zapis zwracający uwagę na wagę zieleni w ciągach komunikacyjnych.
Zieleń odpowiednio zaprojektowana zmniejsza zanieczyszczenie powietrza, zmniejsza
nagrzewanie się powietrza, tłumi hałas i jednocześnie jest przestrzenią o istotnych
funkcjach przyrodniczych. Ważne jest że zapisy od razu podkreślają ważne elementy aby
zaprojektowana zieleń przetrwała – wielkość misy korzeniowej, nasadzenia roślinności
wielopiętrowej (trawniki, krzewy i drzewa). Wprowadzenie do środowiska trzech pięter
zieleni będzie dużo korzystniejsze niż wybiórcze nasadzenia jednego z trzech pięter.
Podkreślenie prostego zabiegu – nasadzenie krzewów w dwóch rzędach pozwoli na
migrację małych ssaków oraz przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza w
najbliższym otoczeniu jezdni. Zapis ten będzie pośredni dodatnio wpływał na powietrze,
wody powierzchniowe i podziemne, klimat akustyczny, zwierzęta i rośliny oraz krajobraz.
Nie można również zapomnieć o funkcjach społecznych.
11.10. Usystematyzowana gospodarka odpadami będzie miała istotny wpływ na
zachowanie stabilności ekosystemów naturalnych. Będzie to zapobiegało skażeniom
gleby, wód a przez to pozytywnie oddziaływało na zwierzęta, rośliny oraz krajobraz.
20
14. Podział obszarów na zabudowę jednorodzinną oraz dopuszczenie na niektórych
obszarach zabudowy bliźniaczej będzie miało pozytywny wpływ na stopień
zurbanizowania – jako że zabudowa bliźniacza – bardziej intensywna, dopuszczana jest
na mniejszej liczbie obszarów. Dobrze, że wyznacza się obszar z dużym udziałem zieleni
istniejącej o charakterze leśnym, gdzie minimalna powierzchnia działki jest większa niż na
pozostałych obszarach. Niepokój budzi jednak minimalna powierzchnia działek na
pozostałych obszarach. Dotyczy to zarówno zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
wolno stojącej jak i bliźniaczej. Będzie to generowało nadmierną fragmentację terenu a w
efekcie silniej zaburzy funkcje przyrodnicze a w dalszej perspektywie obniży komfort
mieszkańców a w konsekwencji wartość działek. Jest to proces już dzisiaj obserwowany
wokół dużych aglomeracji miejskich. Przy takich zapisach rekomenduje się przynajmniej
zwiększenie minimalnej powierzchni działek na obszarach bezpośrednio przylegających
do Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Strefa buforowa o zwiększonej
powierzchni biologicznie czynnej powinna w mniejszym negatywnym stopniu wpływać na
WOChK.
6.2.9.
Krajobraz
Zapisy planu mające istotny wpływ na krajobraz to:
4.1.2. Gwarantujący dokładną parametryzację małego obiektu handlowego. W efekcie,
czego ograniczy się dowolność zabudowy.
od 6.1. do 6.3. Zapisy bezpośrednio odnoszą się do ciągów przyrodniczych, jednak należy
podkreślić że takie ich kształtowanie (ciągów przyrodniczych) będzie miało pozytywny
wpływ na zachowanie charakteru obecnie istniejącego krajobrazu na terenie objętym
planem.
6.5, 6.6. Zapisy porządkują wygląd zewnętrzny zabudowań oraz nośników reklamowych
co w efekcie powinno minimalizować prawdopodobieństwo zaburzania krajobrazu przez te
elementy budowlane.
6.7. Uporządkowanie aspektów związanych z ogrodzeniami będzie miało pozytywny
wpływ na ład przestrzenny. Zapewnienie dostępu do otwartych rowów, duży prześwit
ogrodzeń, ścięcia narożnych ogrodzeń powinny w efekcie powodować wrażenie otwartej
przestrzeni.
6.9. i 6.10 dotyczące stosowania do nasadzeń rodzimych gatunków oraz unikania
gatunków obcych pozwoli zachować istniejący krajobraz flory tego regionu.
11.8.f. Zakaz będzie dodatnio wpływał na zachowanie walorów estetycznych krajobrazu
oraz również na zachowanie stabilności istniejących ekosystemów.
14.2.i,j. Wpłynie pozytywnie na krajobraz i będzie zapobiegało powstawaniu budynków
psujących estetykę krajobrazu.
6.3. Ryzyko wystąpienia nadzwyczajnych zagrożeń środowiska
Zapisy planu nie przewidują takiego typu zagospodarowania przestrzeni aby mogło dojść
do tego typu zagrożeń.
21
7. Ocena rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych i innych ustaleń
planu.
7.1. Z punktu widzenia zgodności projektowanego użytkowania i
zagospodarowania terenów z uwarunkowaniami określonymi w
opracowaniu ekofizjograficznym
W opracowaniu ekofizjograficznym (Mędrzycki 2010) w rozdziale 5 podano wskazania
jakie powinny być spełnione. Zostały one streszczone w podrozdziale 4.3. niniejszej
prognozy. W zestawieniu z danymi przedstawionymi w podrozdziale 6.2., który ocenia
zapisy planu wynika co następuje:
plan w ogromnej większości jest zgodny ze wskazaniami ekofizjograficznymi. Wprowadza
zapisy, które bezpośrednio realizują założenia opracowania ekofizjograficznego. Część
tych zapisów dotyczy zarówno formy zagospodarowania jak i intensywności użytkowania
obszaru. Jedyną wątpliwość budzi wielkość minimalna dopuszczanych działek do
zabudowy o czym już wcześniej wspomniano w niniejszej prognozie. Jednak z drugiej
strony plan zawiera zapisy, które przyczynią się do ochrony istniejącej przyrody. Obok
zapisów o gospodarce odpadami czy ściekami, na szczególną uwagę zasługują zapisy
zapewniające zdolność do migracji małych zwierząt pomiędzy przyszłymi działkami
prywatnymi (otwory w podmurówkach) oraz chroniące powierzchnię biologicznie czynną
na etapie budowy (ochrona obszarów nie przeznaczonych pod zabudowę). Inną
wątpliwość budzą projektowane ciągi przyrodnicze. Zostały one poprowadzone wzdłuż
dróg o prawdopodobnym wysokim natężeniu ruchu w skali lokalnej. Za wadę tego planu
można uznać brak ciągów tylko pieszo-rowerowych, które pełniłyby ważne funkcje
społeczne – rekreacji i wypoczynku, oraz byłyby przestrzenią dla zwierząt, w której
prawdopodobieństwo ich śmierci byłoby dużo niższe niż na drogach gdzie dopuszczony
jest ruch samochodowy.
7.2. Z punktu widzenia zgodności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony
środowiska, a w szczególności zawartymi w aktach o utworzeniu
obszarów i obiektów chronionych oraz w planach ochrony
Spośród obowiązujących przepisów w prognozie uwzględniono następujące:
• Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, tekst
jednolity Dz. U. Nr 25 poz. 150 z 2008 r.),
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880
z późn. zm.),
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych
poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla
dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796),
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie
należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984),
22
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826),
• Ustawa z 3 lutego 1995 r. O ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 j.t.
Dz. U. Nr 121 z 2004 r., poz. 1266 z późn. zm.),
Nie dopatrzono się nieścisłości pomiędzy powyższymi aktami prawnymi a treścią planu.
Dlatego stwierdza się, że plan w całości respektuje prawo związane z ochroną
środowiska.
7.3. Z punktu widzenia skuteczności ochrony różnorodności biologicznej
Zagadnienie ochrony bioróżnorodności było i nadal jest bardzo szeroko dyskutowane. W
minionych dziesięcioleciach stosowano różne strategie – od ochrony przestrzennej
(rezerwaty, parki narodowe, parki krajobrazowe), po czynną ochronę (np. wykaszanie łąk).
W przypadku tych pierwszych, niejednokrotnie na skutek zaprzestania działalności
człowieka na obszarze rezerwatu, dochodziło do zaniku gatunku w celu którego dany
rezerwat został powołany. W przypadku czynnej ochrony wymaga ona wysokich nakładów
finansowych. W efekcie w zależności od skali przestrzennej i typu bioróżnorodności jaka
ma podlegać ochronie wybiera się różne metody. Aczkolwiek z całym przekonaniem
można stwierdzić że w skali całego świata, skutecznej ochrony bioróżnorodności nadal się
uczymy.
W odniesieniu do ocenianego planu należy zwrócić uwagę, że nie wprowadza on zapisów
i form użytkowania terenu, które skutkowałyby silnym, bezpośrednim obniżeniem
bioróżnorodności. Oczywiście, zabudowa dziś otwartych terenów, będzie miała negatywny
wpływ na bioróżnorodność, natomiast plan wprowadza szereg zapisów mających na celu
ochronę i maksymalizację zachowania bioróżnorodności. Za najważniejsze z nich należy
uznać:
6.1., 6.2., 6.3., 6.7., 7.1., 7.2., 7.3., 7.4., 7.5., 7.6., 7.7.-7.18., 10.4., 20.2.
Z uwagi na to, że niektóre zapisy mają innowacyjny charakter i zasługują na powielanie na
innych obszarach zostaną one poniżej pokrótce opisane:
−
projektowanie ciągów przyrodniczych równolegle z ciągami komunikacyjnymi
poprzez odpowiednie zagospodarowanie zieleni. Nasadzenie równoczesne zieleni
niskiej – gatunki płożące, trawniki; zieleni średniej – krzewy; zieleni wysokiej –
drzewa. Z tym, że krzewy sadzone są w dwóch rzędach co pozwoli na migrację
zwierząt wewnątrz żywopłotu. Natomiast stworzenie trzech pięter roślinności
zwiększy walory przyrodnicze takiego obszaru.
−
Nakaz stosowania przy powierzchni gruntu otworów umożliwiających migrację
małym zwierzętom – jeden otwór 15x15 cm na każde rozpoczęte 10 m ogrodzenia.
Dzięki izolacja przestrzenna gatunków naziemnych zostanie zmniejszona.
−
Możliwość lokalizowania ogrodzeń nie bliżej niż 3 m od otwartych rowów – pozwoli
to zachować funkcje przyrodnicze rowu jako szlaku migracji zwierząt.
−
Wskazanie jakie gatunki rodzime mają być sadzone na obszarze objętym planem a
jakie gatunki inwazyjne nie mogą być sadzone. Dzięki takim zapisom tworzy się
przestrzeń zieleni, która może być wykorzystywana przez zwierzęta. Wiele obcych
gatunków nie pełni funkcji przyrodniczych. Dodatkowo takie zapisy będą chroniły
istniejący krajobraz i rodzime gatunki roślin.
23
−
Nakaz ekstensywnego koszenia z podaniem częstotliwości i wysokości koszenia.
Taki zapis pozwoli na funkcjonowanie obszarów zieleni zgodnie z rytmem przyrody
a dodatkowo narzucenie minimalnej wysokości koszenia (20 cm) zmniejszy
śmiertelność zwierząt, które w innym przypadku zginęłyby pocięte przez maszynę
koszącą tuż nad powierzchnią ziemi.
−
W przypadku nowo tworzonych zbiorników retencyjnych wskazuje się ich
parametry, które spowodują, że będą one dobrym siedliskiem dla wielu gatunków
zwierząt i roślin dzięki zróżnicowaniu kształtu brzegu i jego nachyleniu.
−
Nakaz ochrony naturalnej struktury gleby, obszarów które nie będą zabudowane –
powierzchni biologicznie czynnej. Dzięki takim zapisom na etapie realizacji
inwestycji struktura gleby nie zostanie zniszczona dzięki czemu zachowa ona swoją
zdolność do wchłaniania wody opadowej co będzie zapobiegało nadmiernemu
zwiększeniu spływu powierzchniowego wody, a w efekcie zapobiegało lokalnym
podtopieniom. Dodatkowo w glebie zachowana zostanie fauna glebowa i bank
nasion występujących gatunków roślin.
Omawiając zagadnienia dotyczące ochrony bioróżnorodności należy pamiętać, że nie
tylko zapisy o formie zagospodarowania terenu są istotne – ale często nawet ważniejsze
są zapisy o formie użytkowania i intensywności pielęgnacji. Jako przykład może posłużyć
grabienie liści. Nikt w planie nie zdefiniuje intensywności grabienia, ale już na poziomie
pielęgnacji zieleni w gminie można wprowadzić program, gdzie pozostawia się na
niektórych obszarach liście niezgrabione, lub zgrabione (nie wywozi się ich) co pozwoli na
rozwój bezkręgowców i polepszy lokalne siedlisko np. dla jeży, które z kolei będą obniżały
liczebność gryzoni.
Zapisy planu uznano za sprzyjające zachowaniu bioróżnorodności na obszarze planu –
maksymalizujące prawdopodobieństwo zachowania wielu gatunków roślin i zwierząt.
Niepokój budzi dopuszczona minimalna wielkość działek punkt 9, co w konsekwencji może
prowadzić do nadmiernej fragmentacji środowiska. Inny aspekt nie poruszony w planie to
trasy – ścieżki pieszo rowerowe. Wyznaczenie tego typu szlaków pieszo – rowerowej
komunikacji z wyłączeniem ruchu samochodowego, sprzyjałby również ochronie
bioróżnorodności. Ciągi przyrodnicze projektowane właśnie wzdłuż tego typu ciągów
komunikacyjnych miałyby dużo większy sens. Projektowanie pieszo – rowerowych ścieżek
sprzyjałoby również rozwojowi rekreacji (pełniło funkcje społeczne).
7.4. Ocena proporcji pomiędzy terenami o różnych formach użytkowania.
Obszar położony w obrębie planu został przeznaczony przede wszystkim pod zabudowę
mieszkaniową oraz zabudowę usługową,(dotyczy to obszarów otwartych, nieużytków
rolnych, terenów podlegających wtórnej sukcesji); zabudowę usług kultu religijnego; lasy;
Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu; tereny zieleni urządzonej; systemy
komunikacji; elementy kształtowania kompozycji przestrzennej; infrastruktura techniczna.
Plan w celu zachowania proporcji w zagospodarowaniu terenu definiuje:
minimalną powierzchnię nowo wydzielanych działek,
maksymalną wysokość zabudowy,
minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej,
maksymalną powierzchnię zabudowy,
maksymalny wskaźnik intensywności zabudowy,
24
nakaz lokalizacji miejsc parkingowych,
co ze względu na aktualny sposób zagospodarowania przestrzeni uznaje się za korzystne.
Zaproponowana struktura funkcjonalno-przestrzenna jest zgodna z potrzebami
społecznymi i wymogami ochrony środowiska. Elementem w planie nie ujętym a mogącym
pełnić ważne funkcje społeczne i przyrodnicze byłoby wyznaczenie chociaż jednego –
dwóch głównych szlaków pieszo – rowerowych przecinających obszar objęty planem.
8.
Ocena w zakresie skutków zagrożeń dla środowiska, z
uwzględnieniem na zdrowie ludzi oraz zmian w krajobrazie, które
mogą powstawać na terenie objętym planem i na terenach
pozostających w zasięgu oddziaływania
8.1.1.
Wprowadzenie gazów lub pyłów do środowiska
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niekorzystne lub niepożądane, nieznacznym
oddziaływaniu bezpośrednim i pośrednim. Z uwagi na zapisy planu wpływ ten powinien
być kompensowany. Czas trwania będzie długoterminowy, okresowy o miejscowym
znaczeniu o charakterze odwracalnym.
8.1.2.
Wytwarzanie odpadów
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niepożądane, lub niekorzystne, o nieistotnym
oddziaływaniu bezpośrednim. Intensywność została oceniona jako nieznaczna. Z uwagi na
zapisy planu wpływ ten powinien być kompensowany. Czas trwania będzie
długoterminowy, stały o lokalnym znaczeniu o charakterze odwracalnym.
8.1.3.
Wprowadzaniem ścieków lub wód do ziemi
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niepożądane lub niekorzystne, o nieistotnym
oddziaływaniu bezpośrednim. Z uwagi na zapisy planu wpływ ten powinien być
kompensowany. Czas trwania będzie długoterminowy, stały o lokalnym znaczeniu o
charakterze odwracalnym. Jeżeli zapisy planu będą respektowane, zagrożenie nie
wystąpi.
8.1.4.
Wykorzystanie zasobów środowiska
Zagrożenia z tego tytułu nie wystąpią, ponieważ na terenie objętym planem nie przewiduje
się wykorzystywania zasobów środowiska.
8.1.5.
Zanieczyszczeniem gleby lub ziemi
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niekorzystne, o nieznacznym oddziaływaniu
bezpośrednim i pośrednim. Z uwagi na zapisy planu wpływ ten powinien być
kompensowany – prawdopodobieństwo wystąpienia minimalne. Czas trwania będzie
długoterminowy, incydentalny o lokalnym znaczeniu, o charakterze całkowicie
odwracalnym. Jeżeli zapisy planu będą w pełni respektowane, zagrożenie związane ze
skażeniem gleby lub ziemi nie wystąpi.
25
8.1.6.
Niekorzystnym przekształceniem naturalnego ukształtowania terenu.
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niepożądane, o nieistotnym oddziaływaniu
bezpośrednim. Z uwagi na zapisy planu, tego typu zagrożenie nie powinno się pojawić.
Ewentualne przekształcenia będą możliwe do rekultywacji.
8.1.7.
Emitowanie hałasu
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niepożądane, o nieznacznym oddziaływaniu
bezpośrednim i pośrednim. Będzie to oddziaływanie długoterminowe ale okresowe – o
większym natężeniu w ciągu dnia mniejszym w nocy. Znaczenie oddziaływania będzie
miało charakter lokalny, nieodwracalny (tak długo jak będzie istniał ruch drogowy). Możliwy
jest również niepożądany efekt ze źródeł lokalnych (usługi) powinien mieć on charakter
incydentalny, odwracalny. Jednak zdrowie ludzi w tym przypadku nie powinno być
zagrożone, w myśl planu, który nakazuje przestrzeganie norm związanych z poziomem
hałasu na obszarach o różnych funkcjach.
8.1.8.
Emitowaniem pól elektromagnetycznych
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako bez znaczenia, z uwagi na zapisy zawarte w planie.
Intensywność oceniono jako nieznaczną dla tego typu linii jakie przewidziano w planie.
Zdrowie ludzi w tym przypadku nie będzie zagrożone. Charakter oddziaływania będzie
długoterminowy, stały – może ulegać zmniejszeniu w przypadku wprowadzenia
przewodów pod powierzchnię ziemi. Zasięg oddziaływania miejscowy, trwałość
oddziaływania będzie częściowo odwracalna.
8.1.9.
Zwierzęta i rośliny - ekosystemy
Skutki zagrożeń zostały ocenione jako niekorzystne. Intensywność przekształceń z uwagi
na powierzchnię będzie duża, jednak uwzględnienie zapisów kompensujących negatywne
oddziaływanie łagodzi tę ocenę do poziomu średniego. Oddziaływania będą zarówno
miały charakter bezpośredni, pośredni jak i skumulowany. Czas będzie długoterminowy o
zmiennym natężeniu – okresowy. Zasięg oddziaływania będzie ponadlokalny, skutki
możliwe do rekultywacji lub odwracalne po zaniku negatywnego oddziaływania.
8.1.10.
Krajobraz
Charakter wynikający ze skutki zagrożeń został oceniony jako bez znaczenia.
Intensywność przekształceń jako średnia, co nie oznacza, że krajobraz będzie podlegał
negatywnym przekształceniom. Dominować będą oddziaływania bezpośrednie,
długoterminowe, stałe. Zasięg oddziaływania będzie miejscowy , nieodwracalny.
9.
Ocena w zakresie skutków dla istniejących form ochrony
przyrody oraz innych obszarów chronionych
9.1. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego
Zapisy projektu planu uwzględniają ustalenia i zakazy wynikające z funkcjonowania
obszarów o cennych wartościach przyrodniczych, są zgodne z zapisami zawartymi w
studium.
26
Jedyne wątpliwości budzi nie uwzględnienie w treści planu ciągów przyrodniczych
poprowadzonych wzdłuż szlaków komunikacji gdzie ruch samochodowy nie byłby
dopuszczony. Poprowadzenie ciągów przyrodniczych wzdłuż ciągów komunikacyjnych z
dopuszczonym ruchem samochodowym, pomniejsza znaczenie tego typu ciągów. Ich
funkcje zarówno społeczne i przyrodnicze byłyby dużo wyższe gdyby w planie
zaprojektowano kilka szlaków pieszo – rowerowych.
W planie uwzględniono przepisy dotyczące funkcjonowania i ochrony występujących tu
form dziedzictwa przyrodniczego.
10. Rozwiązania eliminujące, ograniczające, kompensujące
negatywne oddziaływania na środowisko w tym propozycje
rozwiązań alternatywnych
10.1.
Rozwiązania minimalizujące negatywne oddziaływanie
W planie wprowadzono wiele zapisów, które mają zapewnić należytą ochronę, zgodnie z
obowiązującymi przepisami funkcji przyrodniczych obszaru objętego planem. Plan określa
zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego w zakresie:
terenów położonych w obrębie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu,
ochrony terenów położonych w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych,
ochrony zieleni,
ochrony wód,
ochrony gleby,
ochrony przed hałasem.
10.2.
Rozwiązania alternatywne do rozwiązań przedstawionych w planie
Rozwiązania alternatywne (uwagi możliwe do wprowadzenia) zostały odniesione do
konkretnych punktów planu, których numery są zapisane przed zaproponowanym
rozwiązaniem alternatywnym.
Punkt 6.2. planu nakazuje zapewnienie (...) wzajemnych powiązań pomiędzy istniejącymi
obszarami o charakterze przyrodniczo krajobrazowym (…) - dopuszczenie relatywnie
małych nowo tworzonych działek budowlanych, jak również brak ciągów przyrodniczych
wzdłuż szlaków komunikacji pozbawionych ruchu samochodowego, powoduje, że
wzajemne powiązania przyrodnicze będą zachowane w mniejszym stopniu, niż jest to
możliwe.
Punkt. 6.4.2. Odsunięcie zabudowy dotyczy otwartych rowów, sytuowanie w bliskiej
odległości od rowów zamkniętych może skutkować zaburzeniem ich funkcjonowania.
Dodatkowo brak nakazu względem rowów zamkniętych może w efekcie spowodować
nadmierne zamykanie obecnie otwartych rowów. W efekcie będą niwelowane funkcje
przyrodnicze rowów.
27
6.7.3. Plan dopuszcza dosyć wysokie podmurówki. Dla zachowania funkcji przyrodniczych
zapewnione zostały przejścia w podmurówkach, jednak ze względów estetycznych
proponowałbym obniżenie wysokości podmurówek do 20-30cm, lub nakaz kończenia
podmurówek na poziomie równym z poziomem gruntu. Będzie to dążenie do tworzenia
bardziej otwartej przestrzeni o wyższych walorach estetycznych - pozytywnego wpływu na
krajobraz i samopoczucie mieszkańców. Czy nie powinniśmy dążyć do otwierania
przestrzeni co w konsekwencji prowadzi do lepszego samopoczucia mieszkańców.
Przykładem może być Skandynawia – na wielu obszarach w tym miejskich ogrodzenia nie
występują a jeżeli to nie przekraczają 150 cm.
7.2. Odnosi się do zakazu lokalizacji obiektów i urządzeń, mogących zawsze znacząco
oddziaływać na środowisko – istnieje duża obawa, że w tak sformułowanej definicji nie
znajdzie się żaden obiekt. Z uwagi na ochronę Warszawskiego Obszaru Chronionego
Krajobrazu należałoby słowo „zawsze” usunąć z tego punktu.
11.6. Można precyzyjnie określić maksymalną ilości CO2 jaką może emitować piec – piece
dla domów jednorodzinnych mają takie certyfikaty. Będzie to jednoznaczne określenie
norm skażenia środowiska.
Uwaga ogólna:
przy tak płytkim poziomie wód gruntowych jak wskazano w opracowaniu
ekofizjograficznym, proponuje się aby wprowadzić zakaz budowy domów z
podpiwniczeniem na obszarach o najniższym poziomie wód gruntowych.
11. Streszczenie
Obszar, który został objęty planem, to teren w średnim lub niewielkim stopniu
zainwestowany. Dominują tu obszary otwarte z nieregularną zabudową, tereny leśne
zajmują niewielki obszar. Obszary niezabudowane dominują w części centralnej i
południowej. Obszar posiada liczne walory przyrodnicze, znajdują się tu również obszary o
istotnych walorach społecznych i krajobrazowych, które powinny zostać zachowane.
Zwłaszcza te z nich, które mają znaczenie ponadlokalne. Ustalenia planu potwierdzają
istniejące zagospodarowanie i wprowadzają nową zabudowę zgodnie z
zapotrzebowaniem społecznym. Na obszarze planu znajduje się Warszawski Obszar
Chronionego Krajobrazu. Stan środowiska na obszarze planu należy uznać za dobry
zgodnie z oceną ekofizjograficzną. Nie występują tu obszary, które można by uznać za
skażone. Plan zawiera ustalenia, które powinny spowodować, że pomimo zabudowy
licznych terenów większość funkcji przyrodniczych zostanie zachowana, jakość
środowiska nie ulegnie silnemu pogorszeniu a osoby, które postanowią skorzystać ze
stworzonych im funkcji społecznych będą zadowolone. Plan wprowadza szereg zapisów,
które przy konsekwentnym egzekwowaniu powinny również dodatnio wpłynąć na
zachowanie bioróżnorodności. Jedyne wątpliwości budzi brak szlaków pieszo –
rowerowych oraz dopuszczenie zabudowy na małych działkach budowlanych. W efekcie
może dojść do nadmiernej fragmentacji środowiska, a migracja zwierząt będzie
ograniczona. Równocześnie trzeba przyznać, że projekt planu w znaczącej mierze
uwzględnia ograniczenia i uwarunkowania ekofizjograficzne, a także istniejące
ustawodawstwo.
28
Realizując zapisy planu należy podkreślić, że umożliwi on gminie stworzenie miasta –
ogrodu. Przy zagospodarowaniu przestrzennym należy promować podnoszenie jakości
środowiska (szerokie drogi z alejami drzew, ścieżki pieszo rowerowe sprzyjające
spacerom i rekreacji). Należy pomyśleć o osobach, które będą miały tutaj mieszkać za 30
czy 50 lat. Czy chcielibyśmy wówczas być na ich miejscu? Zakręt Północny dzięki
przyszłej autostradzie „przybliży” się do Warszawy. Należy pamiętać, że wiele osób
wyprowadza się na obrzeża miasta aby być blisko przyrody. Wydaje się, że koncepcja
tego planu zapewni realizację głównych celi społecznych i nie doprowadzi do znaczącego
zubożenia środowiska przyrodniczego.
12. Załącznik graficzny