WCZESNE ŚREDNIOWIECZE

Temat: Barbarzyńska
Europa
1. Plemiona germańskie



Najważniejszą rolę odgrywał wiec (ting zgromadzenie
wolnych mężczyzn) – kompetencje sądownicze, polityczne
i prawodawcze; dodatkowo wybierał króla
Elita ludu to najstarsi członkowie
Od V wieku stopniowa chrystianizacja (głównie arianizm)
2. Królestwa barbarzyńskie
Wizygoci



Początkowo na Bałkanach; sojusznicy Rzymian
Wypierani przez Hunów
W trackie Wielkiej Wędrówki Ludów zajmują tereny
Płw. Iberyjskiego, płd-zach. Galii,
Frankowie, Burgundowie, Anglowie, Sasi



Frankowie - tereny Galii (niezajęte przez Wizygotów)
Burgundowie – dolina Saony i Rodanu
Anglowie, Sasi – tereny Brytanii (z czasem walki
wewnętrzne i podział na mniejsze państwa)
Ostrogoci


493 r. wódz Ostrogotów, Teodoryk Wielki pokonał
Odoakera i zajął tereny Italii
Stolica w Rawennie
Wandalowie





Do 429 r. zamieszkiwali Płw. Iberyjski
Król Wandalów Genzeryk przenosi swój lud do
Afryki Płn.
Stolica w Kartaginie
Zdobyto Korsykę, Sardynie, Sycylię, Baleary,
złupiono Rzym (455)
3. Organizacja monarchii barbarzyńskich
Na podstawie podręcznika s. 243/244 odpowiedz
na pytania:
1. Wg jakich zasad powstawały państwa barbarzyńskie
2. Co było podstawą rządów barbarzyńców
3. Co znalazło się w gestii władz cywilnych
4. Jaką religię wyznawali barbarzyńcy?
5. Jaki był stosunek barbarzyńców do katolików?
6. Co się stało z rzymską arystokracją, kulturą, zabytkami,
szkołami…

4. Upadek państw barbarzyńskich
(atlas s. 20)

Państwa Ostrogotów i Wandalów zniszczone przez
cesarstwo wschodniorzymskie (VI w.); ale w 586 r. do
Italii weszli Longobardowie (utworzyli państwo ze
stolicą w Pawii); pod panowaniem Bizancjum
pozostał tylko Egzarchat Raweński z Rzymem

W VI w. Frankowie wyparli Wizygotów i
Burgundów włączając ich tereny do swojego państwa;
w VIII w. podbijają tereny Longobardów

W VII w. pojawienie się Arabów (Afryka Płn., Płw.
Iberyjski)
5. Kościół na przełomie epok



Kościół przetrwał Wędrówkę Ludów
Zwiększenie autorytetu biskupów (upadek
administracji świeckiej); często zastępowali
administrację świecką, organizowali zaopatrzenie,
szkoły, ściągali podatki, upowszechniali kulturę
Grzegorz Wielki; papież, polityk, organizator
6. Religijna i cywilizacyjna rola klasztorów


Klasztory; działalność religijna, intelektualna, kopiowanie
ksiąg
Założyciel klasztoru w Vivarium imieniem Kasjodor
stworzył program studiów nawiązujący do systemu
rzymskiej edukacji
Kasjodor o benedyktyńskiej pracy
Ja jednak wyznam swe najgłębsze pragnienie, ze wśród wszelkich
waszych fizycznych zajęć najbardziej mi się podoba, i to nie bez racji,
przepisywanie ksiąg [antiquariorum studia], jeżeli tylko jest należycie
wykonywane. Odczytywanie Pism Bożych daje umysłowi zbawienne
pouczenie, a przepisywanie przykazań Pańskich rozsiewa je szeroko i
daleko. Cóż za szczęśliwe zajęcie, jak szczytny to trud, ręka głosić kazania
ludowi, palcami języki otwierać i wśród ciszy zbawienie śmiertelnikom
rozdawać, a grzeszne pokuszenia szatańskie zwalczać piórem i
atramentem. Każde słowo Pańskie przepisane ręką przepisywacza jest rana
zadana szatanowi. Przepisywacz siedzi w jednym miejscu, lecz owoc jego
trudu rozsiewa się po różnych prowincjach. Praca jego jest odczytywana w
miejscach świętych. Słucha jej lud i odwraca się od złych zamysłów i czystym
sercem służy Panu [...]. Postaraliśmy się ponadto o fachowych introligatorów
[...], aby piękno Pisma świętych ozdabiała odpowiednia szata zewnętrzna
[...]. Przygotowaliśmy również mechaniczne oświetlenie dla pracy nocnej,
żeby nie wygasły oświetlające płomienie, lecz żeby ogień podsycał się sam
przez się [...j. Postarałem się również o jeden zegar słoneczny na dzień i
zegar wodny na noc, aby wam bez przerwy dniem i nocą wskazywały.
Benedyktyni



Założyciel św. Benedykt z Nursji;
Założyciel pierwszego klasztoru na Monte Cassino
529r.
Reguła zakonna (wzorcowa to reguła benedyktyńska);
na czele zakonu stał opat, mnisi musieli do końca życia, po
złożeniu ślubów, przebywać w jednym klasztorze
Rozdział) XXXIII.
Przede wszystkim trzeba wykorzenić w klasztorze te wadę, aby nikt nie ważył się cokolwiek
darować lub przyjmować bez pozwolenia opata lub mieć cokolwiek na własność; i to żadnej
rzeczy, ani książki, ani tabliczek, ani rylca, w ogóle niczego. Nie wolno bowiem mnichom
rozporządzać sobą samym, ani ciałem, ani swoja wola. Wszystkiego, czego potrzebują, maja się
spodziewać od ojca klasztoru, wiec nie wolno im mieć czegokolwiek, czego opat nie dal lub na
co nie pozwolił. ,Wszystko ma być wspólne dla wszystkich, jak napisano; niech nikt nie nazywa
jakiejkolwiek rzeczy swoja ani nie ośmiela się przywłaszczyć jej sobie [...].
(Jeśli wypadnie cięższa praca, to zależy od uznania i władzy opata, czy będzie stosowne coś
dodać; byle tylko nie dopuszczać do obżarstwa [...]. Chłopcom młodym wiekiem nie należy
dawać tyle samo, lecz mniej niż dorosłym, we wszystkim zachowując umiarkowanie.
(Rozdział) XLIII.
Lenistwo jest wrogiem duszy. Dlatego tez bracia powinni w pewnych godzinach zajmować się
praca ręczna, a w innych Bożym czytaniem.
Sądzimy, ze obie te rzeczy unormujemy następującym zarządzeniem: Od Wielkanocy do
czternastego września bracia wyjdą z rana i będą wykonywali potrzebne prace od godziny
pierwszej prawie aż do czwartej. Od godziny czwartej prawie aż do szóstej zajmą się czytaniem.
Po szóstej powstawszy od stołu będą odpoczywali w swoich łóżkach w zupełnym milczeniu. Jeżeli
kto chce czytać, może to robić, byle nie przeszkadzał innemu. Nonę odmówi się wcześniej, o
godzinie wpół do dziewiątej, po czym znów będą robili to, co jest do roboty, aż do Nieszporów.
Jeżeli konieczność miejscowa lub ubóstwo wymagają, aby bracia sami pracowali przy żniwach,
niech się tym nie martwią. Wtedy bowiem są naprawdę mnichami, gdy żyją z pracy rak własnych
jak Ojcowie nasi i Apostołowie.Wszystko ma się odbywać z umiarem ze względu na słabych.