wyznaczanie współczynnika załamania swiatła metoda pomiaru
Transkrypt
wyznaczanie współczynnika załamania swiatła metoda pomiaru
WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA ZAŁAMANIA SWIATŁA METODA POMIARU POZORNEJ GRUBOSCI PŁYTKI ZA POMOCĄ MIKROSKOPU Światło przechodząc z powietrza do szkła zwalnia (maleje prędkość fazowa fali elektromagnetycznej). Zmianę szybkości rozchodzenia się światła obserwujemy na przykład jako załamanie się wiązki światła. Stosunek szybkości światła w powietrzu V1c do szybkości światła w szkle V2, nazywa się współczynnikiem załamania światła: nps=V1/V2. Wartość nps można wyznaczyć mierząc kąt padania i kąt załamania i wykorzystując prawo Snelliusa Jednak dokładniejszy pomiar nps można wykonać za pomocą mikroskopu (metoda de Chaulnesa). Promienie wychodzące z punktu S, jasny punkt preparatu, O A znajdującego się na dolnej powierzchni szklanej płytki równoległościennej przenikają przez szkło i po załamaniu przechodzą przez powietrze. Patrzymy pionowo w dół, przez źrenicę obiektywu. Przedłużenie promienia wychodzącego ze szkła w punkcie A przecina w punkcie S’ prostą h d H S’ S prostopadłą do powierzchni płytki i przechodzącą przez S. Punkt S’, jest obrazem urojonym punktu S. Ponieważ źrenica obiektywu jest mała możemy przyjąć, że wtedy czyli (1) gdzie d = OS (grubość płytki) i h = OS’ (głębokość obrazu, czyli pozorna grubość płytki). Pomiary Przygotowanie do pomiarów 1. Ustaw układ świetlny mikroskopu według zasad Koehlera. 2. Na pierwszej płytce szklanej, np. mikroskopowe szkiełko podstawowe, zaznacz pisakiem punkt lub zrób rysę. 3. Połóż płytkę pod obiektywem mikroskopu – punkt (rysa) będą odgrywać rolę preparatu. 4. Ustaw ostrość na preparacie. 5. Zanotuj położenie śruby mikrometrycznej mikroskopu. Pomiar rzeczywistej grubości d 6. Zmierz grubość drugiej płytki szklanej. Zanotuj dokładność przyrządu (suwmiarki, śruby mikrometrycznej), którym mierzysz grubość. Pomiar pozornej grubości h 7. Połóż drugą płytkę na pierwszą. Preparat będzie widoczny nieostro albo nie będzie widoczny wcale. 8. Poruszając śrubą mikrometryczną mikroskopu ustaw ostry obraz preparatu. Zanotuj o ile mikrometrów przesunął się obiektyw. Powtórzenie pomiarów 9. Zdejmij płytkę szklaną z preparatu i ustaw jego ostry obraz. 10. Czynności 5 i 7,8 powtórz 10 razy przesuwanie tubusu powoli i precyzyjnie szybko i niedokładnie śruba mikrometryczna Obliczenia Oblicz średnią wartość H i jej odchylenie standardowe pozorną grubość płytki h współczynnik załamania światła dla szkła nsp niepewność pomiaru nsp zapisz wynik obliczeń w postaci nsp nsp Wyniki rzeczywista grubość płytki d = …………… [mm] dokładność pomiaru grubości d =…………. [mm] przesunięcie obiektywu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hśr [mm] H [mm] pozorna grubość płytki h=d–H= …………………. h = …………………. nps = ………………………….……. .…………. Współczynnik załamania szkła płytki wynosi: …………………………………………………… A. Porównaj swój wynik z wartościami tablicowymi. B. Jaki olejek immersyjny wybrać aby zdolność rozdzielcza mikroskopu była jak największa Zadania Do pomiarów współczynnika załamania użyto obiektywu takiego jak na fotografii obok 1) Jego powiększenie P1 = ……….…. 2) Apertura numeryczna NA = ….………. 3) Kąt aperturowy = ……….…. Okular miał powiększenie P2 = ..………… 4) Jakie jest powiększenie mikroskopu użytego do pomiaru P = …………… 5) Jaka jest zdolność rozdzielcza R = ………... Powiększenie obiektywu Powiększenie okularu L – długość optyczna tubusu mikroskopu (odległość między ogniskiem obrazowym obiektywu a ogniskiem przedmiotowym okularu) fob – ogniskowa obiektywu fok – ogniskowa okularu 250 [mm] – jest to stały parametr charakteryzujący odległość najlepszego widzenia Powiększenie całkowite mikroskopu Apertura numeryczna obiektywu charakteryzuje możliwość efektywnego wykorzystania obiektywu dla uzyskania obrazu o możliwie największej ilości szczegółów n – współczynnik załamania ośrodka pomiędzy obiektywem a badaną próbką – połowa wartości kątowej apertury numerycznej obiektywu Zdolność rozdzielcza obiektywu – długość fali światła użytego do obrazowania Zdolność rozdzielczą mikroskopu można zwiększyć zmniejszając długość fali świetlnej λ lub zwiększając aperturę numeryczną obiektywu NA. Długość fali świetlnej można zmieniać w dość oczywisty sposób natomiast zmiana apertury numerycznej odbywa się przez zmianę współczynnika załamania światła w danym ośrodku, np. przez umieszczenie między próbką a soczewką obiektywu cieczy immersyjnej Jakiego obiektywu i okularu potrzeba jeśli chcesz obserwować szczegóły powierzchni Mastogloia angulata? http://www.microscopyview.com/MENU/400-DIATOM/406-MID/H406-4925.html