Czytaj teraz - Compost Systems
Transkrypt
Czytaj teraz - Compost Systems
I N T E R N A T I O N A L 25 lecie kompostu Wydanie: Polska 2012 10-lecie firmy Compost Systems 10 lecie firmy Compost Systems Artykuł wstępny Artykuł wstępny Urodziny świętujemy tak, jak wypadają według kalendarza – każda z takich uroczystości stanowi dobry moment dla krótkiej refleksji i spojrzenia wstecz. Maj 1987: młody chłopak, świeżo upieczony kierowca, postanawia zbadać austriackie środowisko kompostowe. Mimo mojego wykształcenia jako technik budowy maszyn, w rzeczywistości w 1987 r. próbowałem swoich sił jako sprzedawca technologii kompostowania i uprawy ziemi. Próby, podejmowane przeze mnie w pierwszych dwóch latach, należałoby raczej zakwalifikować do kategorii przedłużonej pracy wakacyjnej. Można jednak powiedzieć, że już w 1989 r. dokonałem pierwszego kroku w samodzielność – zajmowałem się wówczas programem produktów mniej lub bardziej bezpośrednio związanych z tematyką kompostowania. W owym czasie problematyka kompostowania badana była z perspektywy pytania „A Spojrzenie wstecz: W 1971 roku moi rodzice zainteresowali się tematem rolnictwa ekologicznego. Jako outsiderzy (mój ojciec pracował w przemyśle, mama była pedagogiem), rozpoczęli badania żyzności gleby najprostszymi środkami. Już po kilku latach okazało się, że sprawa wcale nie jest tak prosta, za jaką ją uważano. Hobby przerodziło się w zawód, następnie w powołanie, a w końcu w pewnego rodzaju obsesję. Po wnikliwych badaniach i niezliczonych eksperymentach we własnym gospodarstwie, przyszedł czas na kompostowy przełom, czyli osiągnięcie żyzności gleby bez konieczności stosowania nawozów sztucznych i oprysków. Już w 1983 roku rodzice rozpoczęli serię szkoleń, rozpowszechniając nowo nabytą wiedzę wśród pozostałych praktyków. Było to przedsięwzięcie, którego skala i zasięg przekroczyły najśmielsze oczekiwania. Gospodarczej Górnej Austrii. Nowy trend na rynku dosłownie wyrywał nam nasze produkty z rąk. Jak to w naturze bywa, tak i w tym przypadku nasz sukces przyciągnął również grono zazdrośników, oportunistów, osobników chcących dopchać się do tortu i pasożytów. Same tylko zaprojektowane przez nas wtedy maszyny rolnicze serii ST skopiowano w ciągu minionych 25 lat ponad 50 razy! Nie mówimy tu o rolnikach, którzy wyprodukowali maszynę na potrzeby własne, lecz o profesjonalnych konstruktorach maszyn, którzy usiłowali osłabić naszą pozycję w regionie. Na szczęście w ciągu tych wszystkich lat nikomu nie udała się próba wyparcia nas z rynku. Wraz z odrodzeniem się konkurencji powstał też całkiem nowy trend. Trend, w którym poszczególne osoby czy organizacje usiłowały rozwijać tzw. ścieżki poboczne. W mniej lub bardziej ugruntowany sposób, z takim czy innym rezultatem, próbowano kreatywnie powoli odkrywała nową pożywkę, jaką stanowiła roślinka zwana kompostem. Rynek zasypano tandetą; drogi czy tani, skuteczny czy beznadziejny - branża kompostowa stała się biznesem, który urósł do rangi przemysłu. Po oczyszczeniu rynku i wyostrzeniu się profilu rynkowego, pozbyto się wprawdzie pierwszych form pasożytniczych, jednak już czaiła się następna przeszkoda. Wraz z wejściem gospodarki komunalnej w ten obszar przemysłu i brakiem w owym czasie regulacji lub ustawowych warunków ramowych i minimalnych standardów, ziściła się niestety pewna przepowiednia. Na pierwszy plan coraz bardziej wysuwała się idea utylizacji odpadów, spychając zapotrzebowanie na kompost na dalszy plan. Nasze maszyny i urządzenia budowane wokół filozofii „kompostu wysokiej jakości“ dalekie były od interesów całkiem nowego przemysłu – rywalizacji o ilość i niską cenę. Z dzisiejszej perspektywy należało dzisiaj: duże jest dobre, większe jeszcze lepsze, ale zawsze może być jeszcze większe. Nakręcani wydajnością, przepustowością, a także sporą dozą manii wielkości w tych złotych latach, firmy próbowały zastąpić brak postępu technologicznego liczbą koni mechanicznych. Zamiast zajmować się kwestią funkcjonalności tychże urządzeń, stawiano sobie za cel ukrywanie braków. Przemysł włączał się do wyścigu szalonymi konstrukcjami, zalewając rynek codziennie nowymi wynalazkami, pozwalającymi na coraz bardziej wydajną walkę z naturą, pozwoliły one wytwórcom na wykorzystanie przysłowiowych pięciu minut. Przełom: Ten trend w branży budowy maszyn, który wydawał się nas coraz bardziej prześladować, codziennie wymagał od nas i ode mnie samego działania wbrew własnym przekonaniom. W związku z pożar, ale nie mogłem mu zapobiegać. W końcu karta odwróciła się w roku 2002, po otrzymaniu kuszącej oferty jednego z naszych partnerów handlowych. Było to w pewnym lokalu wiedeńskiego śródmieścia, po wizycie na jednej ze wzorcowych inwestycji. Nowe rozporządzenie o składowiskach zaczynało przybierać ostateczną formę, a rozporządzenie dotyczące higieny 1774/2002 zostało uchwalone. Wtedy zaczęliśmy na serwetkach, obrusie i podstawkach pod piwo zapisywać możliwości technologiczne uwzględniające w równym stopniu potrzeby środowiska, modelu utylizacji, ale także jakość produktu końcowego „kompostu“. Wieczór zakończył się decyzją wspólnego rozwijania nowej technologii spełniającej te wymogi i potrzeby. Dla lepszego zrozumienia: wraz z technologicznym cudem wykorzystującym motto „tani kompost - za wszelką cenę“ zaprojektowano całą masę bezsensownych akcesoriów cóż to takiego jest?“ Rolnicy, gminy, ogrodnicy, organy regulacyjne - wszyscy oni w równej mierze zostali zmuszeni do nagłego przeskoku na nowy trend o nazwie „kompost“. Ze mnie, dostawcy maszyn i akcesoriów, jednocześnie podśmiewano się, ale byłem też bacznie obserwowany. Nikt nie wiedział, o co chodzi. Na szczęście, odziedziczyłem po rodzicach dwie istotne cechy: jedną z nich było zamiłowanie do kompostu, drugą zaś gotowość do niezmiennego kroczenia po obranej przez siebie drodze. Wyrastanie z krótkich spodni! Po początkowej fazie sceptycyzmu i naśmiewania się, nadszedł czas intensywnego rozwoju na nowo powstałym rynku gospodarki kompostowej. W 1993 r. otrzymaliśmy za to „Nagrodę dla Młodych Przedsiębiorców” od Izby przekształcić ten nowy trend w tzw. „dojną krowę“. Począwszy od częściowo podejrzanych modeli licencyjnych lub niskobudżetowych, aż do nowych tajnych patentów oraz wszelkiego rodzaju bzdurnych pomysłów, wplecionych w przedsiębiorcze gierki, szarańcza przewidzieć taki rozwój sytuacji. Dla rozwoju produkcji kompostu jako nawozu glebowego sprawa wyglądała jednak dość nieciekawie. Im większe, tym lepsze: Na arenie pojawił się nieunikniony trend, którego siła nie osłabła, niestety, aż do tym zacząłem poważnie powątpiewać we własną wiarygodność. Interes kręcił się dalej, a my codziennie staliśmy przed alternatywą: albo robimy to co wszyscy, albo nas nie będzie. Mimo posiadanych kompetencji technicznych i technologicznych mogłem tylko gasić technologicznych, które suma summarum spowodowały powstanie kosztów całkowitych ciężkich do udźwignięcia pod względem finansowym. I na tej właśnie części postanowiliśmy się skupić. Kolacja zakończyła się postanowieniem zajęcia się sprawą i chwyce- ... produkcja pierwszych serii 2 ... kiedy CE jeszcze nie miało znaczenia ... eksport maszyn rolniczych na cały świat ... pierwszy pojazd samojezdny produkowany seryjnie 3 Artykuł wstępny niem przysłowiowego byka za rogi. Po paru miesiącach od tej decyzji zrezygnowałem z kierownictwa w starym przedsiębiorstwie zajmującym się budową i sprzedażą maszyn. Nadeszła era Compost Systems! Trudne początki Z początkowo zasobnym budżetem, przeznaczonym na badania naukowe, rozpoczęliśmy projektowanie procesu New Earth. Dzięki kilkuletniemu rozwojowi i budowaniu instalacji doświadczalnej oraz końcowej kontroli procesu, wykonanej w drodze zewnętrznego audytu, krok po kroku zbliżaliśmy się do celu. Wiele kwestii nie było konkretnymi celami, lecz CZYMŚ rozmytym daleko na horyzoncie. Krajowa interpretacja rozporządzenia dotyczącego higieny 1774/2002 powoli budowała coraz silniejsze i coraz bardziej trwałe fundamenty. Był to jednak proces żmudny i powolny. Od strony ustawowej wciąż brakowało wiążących kryteriów, definiujących reguły gry dla składowania odpadów na wysypiskach (co zresztą do dzisiaj stanowi jeden z najtrudniejszych tematów z zakresu gospodarki odpadami wielu krajów członkowskich UE). Podążając za ruchomym celem, biegliśmy w kierunku horyzontu. Należałoby przy tym zaznaczyć, że projekt badawczy pozostaje daleki od statusu „dojnej krowy“. A był to fakt, który w miarę rozwoju stawał się coraz ważniejszy. Remont istniejących instalacji stanowił dopełnienie naszego know-how. Zgodnie z nauką wypływającą z hasła „ucz się na cudzych błędach, a nie popełnisz własnych“, skorzystaliśmy z naszych pięciu minut. Każdy, kto działa w branży budowy instalacji może potwierdzić, że trzeba być wytrwałym. Kto jednak chce pracować w zakresie budowy instalacji komunalnych, potrzebuje czegoś więcej niż tylko wytrwałości. Należy nadmienić, że konieczność trzeba umieć przerobić na zaletę. W ciągu pierwszych lat, czynności te pozwoliły nam na wzbogacenie potencjału doświadczeń naszego przedsiębiorstwa. Nie wspominając już choćby o fakcie, że w zakresie „przetwarzania i utylizacji odpadów“ na rynku dostępna była tylko garstka specjalistów. Niewielu z nich miało odwagę ingerować w istniejące systemy - czy to z braku dostatecznego knowhow, czy to ze względu na wytyczne ich firm. Niemal w tym samym czasie oprócz procedury New Earth za- 4 Artykuł wstępny, treść, stopka redakcyjna projektowano również inne procesy, takie jak COMPObox. Dodatkowo, wykorzystaliśmy czas na doprowadzenie do perfekcji technologii instalacji napowietrzających, pracujących w systemie ciśnieniowym. Fuzja z Seiringer Umwelttechnik Techniczne instalacje napowietrzające firmy Seiringer Umwelttechnik były zawsze mocnym elementem naszej technologii. Długoletnia współpraca obu przedsiębiorstw na tyle scaliła obie firmy, że fuzja, która nastąpiła w 2007 r. była czystą formalnością. Hubert Seiringer, pionier austriackiej branży kompostowej od chwili jej powstania, wniósł poprzez swoją firmę nie tylko linię produktową, lecz również sprawdzony w praktyce pod względem biologicznym oraz idealnie funkcjonujący system przemysłowy. Pierwsze duże instalacje Ustawodawca zmotywował gminy do zajęcia się problemem składowisk przez wzrost kosztów składowania odpadów, spowodowany stale wzrastającymi obciążeniami podatkowymi . Pierwsze, wielkie w skali technicznej instalacje pozwoliły nam udowodnić, że nasze technologie funkcjonują nie tylko na papierze, lecz sprawdziły się w praktyce. Dzięki instalacjom umieszczonym na terenie Francji, Polski, Anglii, Czech, Włoch, Słowenii, Irlandii, Niemiec i oczywiście Austrii można znaleźć rzeczywiste dowody w całej Europie. Co pozostaje? W ramach intensywnego procesu rozwoju, chyba tylko zmiana jest stale aktualnym tematem. W ewolucji homo sapiens okres 10 czy 25 lat to bardzo krótki czas. Zwróćmy uwagę na fakt, że dzisiaj za paliwo służą nam „dinozaury“ wydobywane z ziemi w postaci ropy naftowej. Niezaprzeczalne jest również to, iż duży udział CO2 w powietrzu, określany potocznie mianem ocieplenia klimatu, pochodzi właśnie z gleby. I nie mówimy tu o ropie, lecz o 30 cm gleby, którą rolnik określa mianem warstwy humusu. Ale bez paniki, pracy nam nie zabraknie. Faktem jest, że najpóźniej od chwili wybuchu kryzysu gospodarczego w Grecji, także władze publiczne muszą zaakceptować fakt, że pieniędzy niestety nie da się wydawać bez końca. Poszukiwanie ekonomicznych rozwiązań dla gospodarki odpa- dami, satysfakcjonujących zarówno dla środowiska, jak i giełdy, jest jednym z najaktualniejszych tematów. W przetargach publicznych ocenie podlegają bieżące koszty eksploatacji! Jest to wiatr dla naszych żagli, który skłonił nas do znacznego zwiększenia naszego zespołu. Wejście na międzynarodowy, pozaeuropejski parkiet pozwoliło długotrwale zapobiec poczuciu narastającego znużenia w przedsiębiorstwie. Budowa pierwszej i największej w swoim rodzaju azjatyckiej kompostowni w Bombaju pozwoliła nam dzisiaj okazać pewność siebie. Pilotowe instalacje badawcze w Kolumbii i Chinach uzupełniają paletę naszych ambicji podboju rynków światowych. Pracy mamy pod dostatkiem, nawet w samej Europie. Podczas gdy Austria i Niemcy jako jedyne już w pełni zaimplementowały przepisy ustawy rozporządzenia w sprawie składowisk, państwa takie jak Anglia i Francja są w połowie drogi. Również w byłym bloku państw Europy Wschodniej widoczne są kraje ambitne, przygotowujące się do implementacji tychże przepisów. Na przykład Polska, która niedawno zmodyfikowała warunki ramowe dla odpowiedzialnej polityki gospodarowania odpadami. Węgry, Rumunia i Bułgaria znajdują się dopiero na początku swojej jeszcze żmudnej drogi, koniecznej do osiągnięcia tego celu. Strona 2, 3 i 4 25-lecie kompostu i 10-lecie firmy Compost Systems Strona 6, 7 i 8 Grupa New Earth Group zwiększa wydajność procesów przetwórstwa odpadów domowych Strona 9 Hrastnik i Pragersko – faza projektowa i początek prac budowlanych 2012 Strona 10 Kompostownia w Zambrowie Strona 11 Kompostowanie osadów ściekowych Strona 12 KOS Łeba i MBP Kryniczno Strona 13 MBP Gać i MBP Zawiszów Strona 14 R&D Facatativá, Kolumbia Strona 15 Kompostownia w Ecorpain Strona 16 i 17 Centerfold, Anglia Strona 18 i 19 Bombaj - największa profesjonalna biologiczna instalacja przetwórcza w rejonie Azji przed uruchomieniem Strona 20 Kompostownia w Schabs Strona 21 NUA Hollabrunn Strona 22 Boks suszenia Sonnenerde Strona 23 ... powstaje pierwsza instalacja newEARTH Przerzucarki kompostu: ST 350, SF 300 MD Strona 24 i 25 TracTurn IV - wszystkie atuty w jednej ręce Strona 26 i 27 Biologiczne przetwarzanie i unieszkodliwianie odpadów Strona 28 Aktualności Compost Systems buduje NA CAŁYM ŚWIECIE najnowocześniejsze instalacje przetwarzania i unieszkodliwiania Preambuła Informacja o aktualnych projektach rozwojowych z zakresu technik środowiskowych; właściciel medialny/wydawca Compost Systems GmbH, Maria-Theresia-Straße 9, 4600 Wels, Tel. +43 7242/350 777-0, www.compost-systems.com; przedmiot działalności przedsiębiorstwa: biologiczne przetwarzanie i unieszkodliwianie odpadów; właściciel Compost Systems GmbH; prezes Aurel Lübke; druk Drukarnia Dimograf Sp. z o.o., Bielsko-Biała; nakład 1 000 egzemplarzy 5 UK UK New Earth Group zwiększa swoją wydajność przetwarzania odpadów domowych o ponad 300 000 ton rocznie Instalacje zagospodarowania odpadów komunalnych, umiejscowione w Leicestershire, Bristolu i Scottish Borders pozwoliły firmie New Earth Solutions UK na zwiększenie ich wydajności o ponad 300 000 ton odpadów resztkowych rocznie. Verwood, Anglia: New Earth Solutions wego, wentylacji, technik pomiarowych i kontynuuje kurs ekspansywny. Pomimo nastawczych oraz z zakresu dystrybucji niewielkiej gotowości gmin brytyjskich do energii elektrycznej, nadzoru instalafinansowych zobowiązań, wynikających cji, biologicznych procesów stabilizacji z długotrwałych umów, spowodowanej tlenowej, częściowo z użyciem przeograniczonym budżetem, New Earth rzucarki, odbiory i nadzór autorski oraz Solutions pozostaje u steru, zwiększając rozruchy i szkolenia . swoją wydajność w przetwarzaniu i Leicester: W lecie 2010 r., po 10 unieszkodliwianiu odpadów o gru- miesiącach budowy, instalacja w „Midlands“ została bo ponad przekazana 300 000 Mg do eksploataodpadów New Earth Solutions cji. Instalacja resztkowych osiągająca rocznie. zwiększa swoją wydajność ok. Dzięki inwydajność o 100 000 Mg stalacjom zmieszanych zrealizowaponad 300 000 Mg odpadów nym w Leirocznie. komunalcestershire i nych rocznie, Bristolu oraz projektowanej instalacji w Scottish Bor- oprócz odzysku materiałów i produkcji ders, firma New Earth demonstruje swo- RDF (alternatywnych paliw), wytwarza je zaangażowanie w biologiczne przet- również KNW (Kompost Niespełniający warzanie i unieszkodliwianie odpadów. Wymagań = stabilizat). Ku wielkiemu zadowoleniu Compost KNW jest produktem kompostopodobnym, nie wymagającym składowania Systems, rzecz jasna. Jako dedykowany dostawca efekty- na składowiskach. Może być użyty do wnych technik procesowych, przeznac- rekultywacji zamykanej kwatery lub zonych do biologicznego przetwarzania być wykorzystywany do innych ceodpadów, firma Compost Systems ofe- lów rekultywacyjnych. KNW nie naruje systemy inżynieryjne dla technologii daje się jednak do użytku jako nawóz ujęcia emisji gazów procesowych i od- w rolnictwie, w szczególności zaś nie cieków technologicznych wraz z instala- do produkcji artykułów spożywczych. cjami oczyszczania powietrza odloto- 6 Oczyszczanie i kondycjonowanie procesowego powietrza odlotowego Przerzucarka = TracTurn New Earth Solutions mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP) w Avonmouth/Bristol 7 UK, Słowenia Słowenia działalność na Szkocję. Bristol: Na jesieni 2010 r. rozpoczęto swoją Wydajność budowę meobróbki obejchanicznoInna instalacja w m u j ą c a biologicznej Scottish Borders p o n a d instalacji o wydajności 60 000 ton 60 000 Mg przetwarzaro c z n i e nia odpadów odpadów z gospodarstw pozwoli na (MBP) w domowych rocznie. przetwoAvonmouth, rzenie lopołożonej w okolicy Bristolu. Przedsięwzięcie kalnie wytwarzanych odpadów z goszakończone zostało z prędkością podarstw domowych na KNW, RDF i błyskawicy. Już w kwietniu 2011 r. ins- inne surowce z recyklingu. talacja przyjęła pierwsze dostawy od- Początek prac budowlanych: lato 2012 padów z gospodarstw domowych. Od r., uruchomienie instalacji: styczeń/luty sierpnia 2011 r. instalacja działa pełną 2013 r., jej pełne obciążenie ma nastąpić parą, pracując pod pełnym obciążeniem na wiosnę 2013 r. Aktualnie New Earth i przetwarza około 150 000 Mg odpadów Solutions dokłada wszelkich starań, aby komunalnych rocznie. W tej właśnie ins- zdobyć kolejne rynki brytyjskie, co daje talacji doszło do pierwszego, skutecz- podstawę dla pozytywnych założeń, że Hrastnik i Pragersko Faza projektowa i rozpoczęcie prac budowlanych 2012 r. Po wybudowaniu wraz z Drava ptuj kompostowni w Puconci i Vrhnika, do końca roku planuje się „pierwsze wbicie łopaty” pod budowę kompostowni w Pragersko (w regionie Slovenska Bystrica) i Hrastnik (w regionie Zasavje). Markus Bock, kierownik projektu podczas rozruchu Implementując europejskie rozpo- cisku na koszty należy zwrócić uwagę o włączeniu procesów „newEARTH“, rządzenie w sprawie składowisk, na przepisowe kompostowanie surow- które przy efektywnych kosztach Słowenia bazuje na zakładają budokoncepcjach regiwę i eksploatację onalnych. Zarówrównież mniejszych Po zakończeniu budowy tych dwóch instalacji, połączonych z dwoma już no instalacja w Prainstalacji. Faza proistniejącymi, eksploatowanymi instalacjami, na terenie Słowenii w odległości jektowa i tworzenie gersko (3 000 Mg selektywnie zebra- co 70 km będą znajdowały się kompostownie Compost Systems wykorzystujące projektów wykonych bioodnawczych zbliżają technologię dojrzewania, obejmujące swoim zasięgiem cały teren kraju. padów, 3 000 Mg się ku końcowi. W materiałów przezdrugiej połowie roku naczonych do powinny zostać obróbki w mechaniczno-biologicznych ców. Tylko w ten sposób zagwaranto- podjęte prace budowlane. instalacjach przetwarzania odpadów), jak wany zostanie niezbędny poziom jakości Oddanie instalacji do użytku zaplanowarównież instalacja w Hrastnik (3 000 Mg wytwarzanego kompostu i osiągnięcie no na 2013 r. selektywnie zebranych bioodpadów, wymaganych kryteriów składowania na 6 000 Mg materiałów przeznaczonych do wysypiskach. Na pierwszym planie stała obróbki w mechaniczno-biologicznych kwestia opanowania i unieszkodliwiania Pragersko – instalacjach przetwarzania odpadów) emisji odoru pochodzącego z kompos- w regionie Slovenska Bystrica zaliczane są do względnie małych jed- towni. nostek, w których mimo znacznego na- Z tego właśnie powodu zdecydowano Uruchomienie: 2013 r. 3 000 Mg - mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP) 3 000 Mg selektywnie zebranych bioodpadów Napowietrzany plac dojrzewania Bioflitr i płuczka Instalacja newEARTH nego zastosowania systemu TracTurn, użytego w zamkniętym, halowym systemie jako przerzucarka kompostu. W instalacji w Bristolu jednym z ważniejszych parametrów, obok wysokiej wydajności systemu, jest jego przepustowość liczona na metr kwadratowy powierzchni hali. Scottish Borders: Budując kolejną ze swoich instalacji w Scottish Borders, firma New Earth rozszerzyła 8 trend obejmujący budowę co najmniej jednej instalacji rocznie zostanie utrzymany. Coraz większy nacisk rynku na gminy, mający na celu zwrócenie uwagi na problem odpadów, jest wodą na młyn dla New Earth. Jasne stanowisko rządu brytyjskiego: „Recycling First“, zamiast ślepego marnotrawienia surowca - jakim są odpady poprzez ich unieszkodliwianie w spalarniach, jest dla New Earth dowodem na wybór właściwej strategii działania. Z tak ambitnym planem działania New Earth Solutions dąży niniejszym do ponownego zużytkowania alternatywnych paliw we własnych instalacjach. Alternatywne paliwa przetwarzane są za pomocą instalacji zwęglania, projektowanych częściowo według własnych projektów, w energię elektryczną i cieplną. Obecnie eksploatowane są mniejsze instalacje tego typu. Większe instalacje tego rodzaju są w fazie budowy. Hrastnik – region Zasavje Uruchomienie: 2013 r. 6 000 Mg - mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP) 3 000 Mg selektywnie zebranych bioodpadów Napowietrzany plac dojrzewania Bioflitr i płuczka Instalacja newEARTH 9 Polska Polska Sposoby zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych Kompostownia w Zambrowie Wraz z budową sortowni służącej mechanicznej obróbce wstępnej i kompostowni do obróbki wydzielonej frakcji organicznej - FOOK, instalacja w Zambrowie spełnia niniejszym wymogi określone w europejskim rozporządzeniu w sprawie składowisk. Zambrów jest małym miastem liczącym frakcji < 80 mm, poddawana jest bio- oraz praca na palcu dojrzewania od25 000 mieszkańców, położonym na logicznej obróbce w czterech boksach bywa się efektywnie, pod względem wschodzie Polski w odległości około biostabilizacji tlenowej oraz na placu kosztów dla tej wielkości instalacji, przez 100 km od granicy z Białorusią. Instala- dojrzewania. Procesy rozpadu sterowa- używanie ładowarki kołowej. cja została zaplanowana w celu obróbki ne są automatycznie za pośrednictwem Compost Systems dostarczyła o7 500 Mg frakcji organicznej, bioodpadów programowalnego systemu sterowania. prócz kompletnych koncepcji instalacji i pochodzących z procesów technoodpadów z goslogicznych, także podarstw do- Nazwa Zambrów pochodzi ze staropolskiego i oznacza „miejsce pobytu żubrów“. technologię napomowych (0-80 wietrzania wsadu i W 1927 r. na Kaukazie odstrzelono ostatniego żubra żyjącego na wolności. mm). DostarczaWszystkie żubry aktualnie zamieszkujące obszar Europy są potomkami tylko wentylacji boksów ne zmieszane odoraz oczyszczania 12 ocalałych żubrów, żyjących na wybiegach i w ogrodach zoologicznych! powietrza odlotopady komunalne podlegają obróbwego w dwustopniowym biofiltrze. ce mechanicznej, prowadzonej w przylegającej do instala- Fazy napowietrzania i zraszania ustalane Zainstalowano również rozwiązania z cji sortowni. Surowce wtórne oddziela- są zgodnie z postępującymi procesami zakresu technologii sterowania i technik ne są za pomocą automatycznych sys- stabilizacji. Po upływie około czterech pomiarowych oferowanych przez Comtemów sortowania lub ręcznie, następnie tygodni w boksach materiał poddawany post Systems. Po kompostowni zlokawytwarzane są z nich alternatywne pa- jest procesom dojrzewania na otwartej lizowanej w Czarnówku (Nowa Wieś liwa (frakcja > 80 mm). FOOK (Frakcja płycie placu dojrzewania i dalszej obrób- Lęborska), kompostownia w Zambrowie Organiczna Odpadów Komunalnych), ce, np. przesiewaniu na sicie 0-20mm. jest drugą instalacją COMPObox na teumiejscowiona zasadniczo w zakresie Załadunek i rozładunek do i z boksów renie Polski. 10 Obecnie 42% osadów jest składowanych na składowiskach i nie robi się z nimi nic. Jedynie 7% jest kompostowana, 14% wykorzystuje się rolniczo a 8% wykorzystywana jest przez przemysł. W przyszłości preferowanym kierunkiem postępowania z osadami ściekowymi będzie ich kompostowanie. Wiele krajów UE wprowadziło już Dyrektywy Komisji Europejskiej [85/278/EWG z dn. 12. czerwca 86r.] dotyczące problematyki osadów ściekowych. Dlaczego kompostowanie? Zgodnie z wynikającą z prawa definicją, osad ściekowy jest odpadem, tak więc, stosowanie go do czegokolwiek lub gdziekolwiek podlega przepisom o gospodarce odpadami. Dziś jest przynajmniej kilka ustaw i rozporządzeń regulujących postępowanie z tego rodzaju odpadem. W skrócie można powiedzieć, że stosowanie osadów w rolnictwie najbardziej i najskuteczniej ograniczają dwa przepisy: o nawożeniu i higienizacji bioodpadów. Te dwie normy, a szczególnie przepisy o higienizacji wyznaczają faktyczny pułap minimalnych wymogów obróbki odpadów biologicznych, które mają zapewnić, że odpad stanie się produktem. W myśl ustaleń wypracowanych w trakcie debaty nad drugim projektem dyrektywy o bioodpadach, osiągnięto akceptowany na skalę europejską konsens, że osady ściekowe i bioodpady po przejściu procesu kompostowania w konkretnych i odpowiednio udokumentowanych warunkach, przestają być traktowane jako odpad a stają się produktem o zdefiniowanej jakości. Warto zaznaczyć, że fakt ten jest kluczem do sukcesu w aspekcie zagospodarowania tych odpadów i pasuje w pełni do europejskiej doktryny recyklingu, a co za tym idzie, ograniczania powstawania i deponowania odpadów w ogóle a w szczególności bioodapadów. Kompostownia staje się kluczowym elementem we wszystkich procesach recyklingu biomasy, gdyż jedynie w kompostowni, w ekonomicznie uzasadniony sposób, jest możliwe odpowiednie przetworzenie biomasy odpadowej z jednoczesnym udokumentowaniem faktu wypełnienia norm dotyczących jej higienizacji. Planując systemy kanalizacyjne lub ich powiększenie, integralna częścią studium wykonalności musi być plan zagospodarowania osadów ściekowych. Z pewnością nie jest to proste, gdyż mając na uwadze wszystkie możliwe ograniczenia utylizacji w rolnictwie w danym regionie, trzeba wykluczyć wszystkie te tereny, na których rozprowadzanie osadów jest zabronione (tereny ochrony przyrody, ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, łąki i pastwiska, pola pod śniegiem oraz maksymalne dawki wynikające z przepisów o nawożeniu). Wywożenie na składowisko jest już dzisiaj problematyczne. Opłaty marszałkowskie za deponowanie odpadów nie przetworzonych oraz opłaty na bramie za 70-80% wody jako części składowej osadów stawia tę metodę zagospodarowania pod znakiem zapytania. Poddanie osadów kompostowaniu nie tylko zamienia odpad na produkt, ale zmniejsza wilgotność pozostałej masy wsadu do ok. 30% H2O i redukuje objętość wsadu o ponad 60%. Zdecydowanie upraszcza to rozwiązanie zagadnienia zagospodarowani osadów dzień w dzień powstających w oczyszczalni. Osady: jakość, forma, uwodnienie Osady powstające na bieżąco w osadnikach OŚ wykazują niezwykle wysoki stopień uwodnienia (ok. 3% s.m.). Zazwyczaj pierwszym etapem obróbki tych osadów jest ich odwodnienie i stabilizacja w tzw., wieżach fermentacyjnych. Niejednokrotnie powstającym tam metan jest wykorzystywany do produkcji ciepła i energii elektrycznej. W celu odwodnienia stosuje się polimery lub wapno jako dodatki zagęszczające przed odwirowaniem wody. W efekcie powstaje twardy zlepek osadu o uwodnieniu około 7580% H2O. Kompostownia osadów ściekowych w Traismauer (Dolna Austria). Zrzucany podajnikiem z wierzy fermentacyjnej osad jest kompostowany w przylegającej do oczyszczalni kompostowni. Na pierwszym planie wentylatory systemu napowietrzania pryzm COMPOair (Compost Systems). Dostawa osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków do kompostowni. Metody kompostowania osadów ściekowych, dodatki strukturalne Trafiający do kompostowni, ustabilizowany osad ściekowy, aby zaczął się proces kompostowania, musi być zmieszany z materiałem strukturalnym, np. rozdrobnionymi (nie mielonymi) gałęziami, słomą i (szczególnie korzystne) z pewną ilością innych, czystych wysokoenergetycznych bioodpadów. Same osady, szczególnie te po intensywnej stabilizacji i prasowaniu, mogą być czasowo magazynowane na placu bez obawy zapoczątkowania spontanicznych, niekontrolowanych procesów. Z reguły jednak, aby zapobiec niekorzystnym emisjom odorów już w czasie manipulacji osadami w kompostowni, należy zadbać o bieżącą obróbkę osadów nie dopuszczając do ich zgnicia. Dopiero zmieszanie ich z materiałem strukturalnym i aktywnym, rozdrobnienie i napowietrzenie umożliwia „zastartowanie” pryzmy. Powszechnie znanym problemem staje się jednak „zastartowanie” pryzmy w zimie, gdy osad i dodatki strukturalne są zmrożone a na ułożone pryzmy pada śnieg uniemożliwiając ich przerzucanie. W efekcie, po ociepleniu marcowym zaczynają się procesy w tych pryzmach, których pierwsze przerzucenie zwiastuje okolicznej ludności nadejście wiosny dużo wcześniej niż pierwsze jaskółki. Nie trudno zrozumieć, że jedyna alternatywą wydaje się być dla wielu decydentów wybranie takich technologii, które pozwolą uniknąć takich emisji bez względu na koszty. Oferenci instalacji suszenia osadów stają już wtedy przed drzwiami z gotową receptą w aktówce. Droga do ustanowienia funkcjonującego rynku kompostowego w Polsce znów staję się kręta i długa. Brak jest pozytywnych przykładów. Nie mniej wydaje się, że przełom w tej materii jest już w zasięgu ręki. W Łebie powstaje pierwsza instalacja kompostowania osadów ściekowych z udziałem Compost Systems z rozwiązaniami technicznymi, gwarantującymi nieprzerwany proces kompostowania osadów nawet w okresie ciężkiej zimy. Rozwiązanie problemu emisji zapachowych i zapewnienia ciągłości procesu przez cały rok było dla SW „Łeba”, zwarzywszy na jej lokalizację, zadaniem absolutnie priorytetowym. Zaprojektowany system COMPOreflower zapewni instalacji nie tylko zmienność kierunku przebiegu powietrza pod stacjonarną pryzmą z napowietrzania negatywnego na pozytywne, ale także możliwość przetaczania ciepłego powietrza procesowego w zimie spod dowolnej pryzmy pod dowolną pryzmę. 11 Polska Polska KOS Łeba Kompostownia osadów ściekowych KOS Łeba to pierwszy taki projekt w Polsce. Szczególnym wyzwaniem jest maksymalne ograniczenie emisji odorów z kompostowni. Instalacja znajduje się kilkaset metrów od najbliższych hoteli położonych dokładnie na wschód od placów procesowych Eksploatacja kompostowni charakteryzuje się między innymi tym, że w okresie sezonu letniego napływ osadów ściekowych wynosi ok. 1/3 całorocznej produkcji. Kompostownia musi jednakże nie tylko sprostać tej nieregularności napływu materiałów przeznaczonych do produkcji kompostu klasy I., ale nie dopuścić do zatrzymania procesu w okresie jesienno-zimowym. Technolodzy Compost Systems opracowali specjalny system przetłaczania i transportu gazów procesowych, pozwalający nie tylko przetaczać ciepło procesowe spod pryzm gorących pod zimne, ale także zmieniać pod pryzmą kierunek napowietrzania. W pierwszym okresie procesu, gdy niebezpieczeństwo uwalniania się odorów z pryzmy jest największe, napowietrzanie jest negatywne. Wyssane spod pryzmy powietrze przechodzi przez dwustopniowy system płuczki i biofiltra przed wydostaniem się do atmosfery. Gdy proces stabilizacji osadów w warunkach aerobowych jest na tyle posunięty, że nie ma obawy uwalniania się odorów, można przejść na napowietrzanie pozytywne, co znacznie ułatwia regulacje wilgotności pryzmy i pozwala ograniczać zużycie energii. Podobnie projektowany jest system w projekcie kompostowni osadów ściekowych w SWS Swarzewo koło Pucka. W Swarzewie planuje się rozpoczęcie budowy kompostowni na wiosnę 2013r. MBP Kryniczno Projekt MBP Kryniczno jest w tej chwili największą realizacją technologii COMPObox w Polsce. Instalacja została zaprojektowana na przetwarzanie ok. 50 000 Mg FOOK 0-80mm rocznie. Na usytuowanej w szczerym polu opodal Środy Śląskiej działce, niegdyś stacji radarów lotnictwa wojskowego, powstaje sortownia i składająca się z 16 boksów i napowietrzanego placu dojrzewania instalacja biostabilizacji FOOK. Do przerzucania pryzm przewidziano maszynę TracTurn 3.7 w zaprzęgu z ciągnikiem Puma CASE IH. Compost Systems dostarcza także, o specjalnej, opracowanej dla zastosowania w kompostowniach tunelowych konstrukcji, dachy boksów i systemy szczelnych bram. Kompostownia projektowana jest w o parciu o gwarancje technologiczne, jakich udzielił Compost Systems inwestorowi, spółce Trans-Formers z Wrocławia. Wykonawca budowlany rozpoczął prace już we wrześniu. Rozruch instalacji 12 przewidziany jest na kwiecień - maj 2013r. W celu ochrony unikalnego krajobrazu i okolicznych pól, przewidziane są różnorodne systemy zabezpieczenia przed emisjami. Wszystkie procesy, w których szczególnie łatwo dochodzi do przemieszczania emisji gazowych i stałych, będą się odbywać na osłoniętych placach technologicznych. Odcieki technologiczne w 100% będą zawracane i wykorzystywane do procesu kompostowania. Niewykorzystane pod zabudowę tereny zielone będą zrekultywowane i zazielenione. Instalacja dzięki temu będzie się łączyć i harmonizować z naturalnym otoczeniem. Wykonawcą projektu jest firma Eco Pro, Piotr Furtak z Dzierżoniowa. Budowlanka realizowana jest przez firmę KBH Invest z Wrocławia. Compost Systems dostarczał całość projektów technologicznych, systemy napowietrzania, kontroli wilgotności, kontroli emisji i systemy pomiarowokontrolne oraz przerzucarkę pryzm. Kompostownia ZGO Gać, Oława We współpracy z firmą Foleko ze Świdnicy, po wygranym przetargu publicznym w formule „zaprojektuj, wybuduj” rozpoczęła się realizacji kompostowni w ZGO Gać. Kompostowania ma stanowić w przyszłości sektor stabilizacji tlenowej dla pofermentatu pochodzącego z projektowanej obok biogazowni FOOK. Określono w PFU budowę 6 boksów w systemie napowietrzania pozytywnego, zaopatrzonego w system rekuperacji ciepła procesowego na wymienniku ciepła. Przewidziany proces to trwająca 2 tygodnie zamiana środowiska wsadu z anaerobowego na aerobowe i stabilizacja umożliwiająca dojrzewanie materiału MBP Zawiszów na otwartym placu dojrzewania. Compost System dostarcza kompletny system napowietrzania boksów, wentylacji z systemem rekuperacji ciepła procesowego oraz system ujęcia i neutralizacji emisji gazowych i ciekłych. Oprócz technologii napowietrzania i kontroli procesu, Compost Systems dostarcza i w tej instalacji specjalnie dla kompostowni opracowane systemy bramowe szczelnego zamykania boksów. Koniec prac budowlanych i początek ruchu próbnego przewidziany jest na maj 2013 r. Projektantem odpowiedzialnym za całość jest i tu biuro projektowe Eco Pro z Dzierżoniowa. Na skraju Świdnicy, w Zawiszowie, od lat działa składowisko i sortownia operowane prze prywatno-publiczną spółkę „PUO Świdnica”. Również tutaj, we współpracy z ProGeo Sp. z o.o. z Wrocławia, jako biuro projektowe oraz firmą Foleko ze Świdnicy, jako wykonawca budowlany Compost Systems dostarczać będzie technologię COMPObox. Zaprojektowano 8 boksów o przepustowości ok. 21 000 Mg FOOK 0-80mm rocznie. Przewidziano także napowietrzany plac dojrzewania i przerzucanie pryzm w systemie TracTurn. Na podstawie uzyskanego pozwolenia na budowę już 30 października ruszają roboty budowlane. Uruchomienie instalacji przewidziane jest na czerwiec-lipiec 2013r. Także tutaj Compost Systems udziela inwestorowi pełnych gwarancji technologicznych w zakresie uzyskania parametrów składowania AT4 = 10mgO2/g s.m. 13 Kolumbia Francja Kompostownia w Ecorpain Kolumbia Kompostowanie w boksach, stosowane w instalacjach w Ecorpain-Smirgeomes i Chaumont, to drugie tego typu wspólne przedsięwzięcie firm Bioreva - jako generalnego wykonawcy i Compost Systems - jako dostawcy technologii. W minionej dekadzie nastąpiła radykalna poprawa bezpieczeństwa w Kolumbii. Konsekwentna polityka ostatnich dwóch prezydentów doprowadziła do wygaśnięcia wojny partyzanckiej w większości rejonów tego kraju. Zaczęła się ekspansja hodowli bydła, rolnictwa i produkcji oleju palmowego w rejonach objętych przez dziesięciolecia tym zbrojnym konfliktem. Ogromne nakłady inwestycyjne prowadzą do dynamicznego rozwoju plantacji i przemysłu olejowego. Skutki tej eksplozji odczuwa przede wszystkim środowisko. W efekcie wprowadzono w życie cały szereg przepisów zmuszających plantatorów do popra- 14 wienia stanu zagospodarowania bioodpadów i wód procesowych. Najprostszym i wszechstronnym rozwiązaniem tych problemów jest kompostowanie, które nie tylko pozwala zamienić odpad na wysokiej jakości produkt (kompost), ale także całkowicie wyeliminować zatrucie środowiska odpadowym odciekiem technologicznym. Wydawałoby się, że tak proste rozwiązanie wymaga prostych rozwiązań, szczególnie w tropikalnym klimacie. Ale właśnie funkcjonalna prostota jest wyrazem najwyższej profesjonalności rozwiązań wymagających głębokiej wiedzy i badań w warunkach lokalnych. R&D plant – kompostownia eksperymentalno-badawcza w Facatativa (Condinamarca), Kolumbia Wspólnie z lokalnym partnerem, Control Ambiental de Colombia Ltda., Compost Systems buduje pierwszą, doświadczalną kompostownię bioodpadów i odcieków w Ameryce Południowej. Dostawa przerzucarki TracTurn i uruchomienie instalacji przewidziane są na grudzień 2012r. a pierwsza komercyjna kompostownia przy tłoczni olejowej powstanie w połowie 2013r. niedaleko miejscowości Mani na wschód od kolumbijskich Andów. Ecorpain położone jest na zachodzie Francji, około 40 km od Le Mans. Na miejscu znajduje się składowisko i 20-letnia instalacja wstępnej obróbki z prostą kompostownią. Zakłada się utrzymanie walorów infrastrukturalnych i korzystnego położenia tejże lokalizacji. Z tego względu nowa instalacja zostanie usytuowana w obrębie starej kompostowni. Bioreva zdecydowała o kompletnym demontażu starej instalacji. Z obszaru mechanicznej obróbki odpadów postanowiono utrzymać wyłącznie obszar przyjęcia z kotłem pośrednim. Aby można je było uwzględnić w koncepcji projektowej, należało je jednak wyremontować. Dostarczane odpady z gospodarstw domowych (około 20 000 Mg rocznie) należy najpierw rozdrobnić i wysortować z nich frakcje 50 mm. Po 3-5 dniach inicjacji procesu biologicznego w instalacji, ujednorodniony materiał zostaje przekazany do obszaru intensywnego kompostowania. Co tydzień zostaje uruchomiony jeden tunel biostabilizacji. Okres napowietrzania i częstotliwość zraszania są regulowane automatycznie przez system sterujący, dobierający wartości tych zabiegów do postępu procesów stabilizacji. Po upływie około czterech tygodni materiał zostaje przeniesiony na plac dojrzewania. W tym obszarze proces można kontynuować przez okres następnych sześciu tygodni. Kompletna obsługa boksów i placu dojrzewania oraz napełnianie i opróżnianie boksów, a także dodatkowa obróbka materiału odbywa się przy pomocy ładowarki kołowej, pozwalającej na ograniczenie kosztów operacyjnych. Długi okres rozkładu oraz kompleksowa obróbka materiału umożliwiają produkcję „KNW“ (kompostu niespełniającego wymagań), wykorzystywanego w procesach rekultywacji gleby terenów zdegradowanych. Projekt w Ecorpain pozwoli na uruchomienie drugiej instalacji prowadzonej wspólnie z firmą Bioreva, jako generalnym wykonawcą. W 2013 r., w Bil Ta Garbi przy granicy hiszpańsko-francuskiej planowana jest realizacja trzeciego już wspólnego projektu. 15 S MBP (mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów) 16 17 Indie Bombaj Największa profesjonalna biologiczna instalacja biostabiliazacji odpadów komunalnych w rejonie Azji gotowa do uruchomienia Indie Z 1,1 miliardem mieszkańców Indie jawią się jako najbardziej obiecujący rynek gospodarki globalnej. Pomimo, iż w porównaniu z Europejczykiem, przeciętny Hindus wytwarza śladowe ilości odpadów, to 20 milionów mieszkańców samego Bombaju nie daje nadziei na znalezienie prostych rozwiązań. Astronomiczne ceny gruntów i logistyka ruchu drogowego granicząca (w zależności od pory dnia) z chaosem są same w sobie wyzwaniem, jakich mało. Do tej pory odpady zakopywane były na wysypiskach słabo, bądź wcale niekontrolowanych przez władze miasta. Ma w tym pomóc nowe centrum przetwarzania odpadów w Kanjur, które już niebawem ma przetwarzać ponad połowę odpadów produkowanych w Bombaju. Wdrażając początkową wydajność instalacji, wynoszącą 4 000 Mg odpadów dziennie, która do 2020 r. ma osiągnąć poziom 7 500 Mg odpadów dziennie Bombaj chce przesłać Indiom bardzo wyraźny sygnał. Compost Systems jest w tym przedsięwzięciu odpowiedzialny za technologie wykorzystywane w biologicznej instalacji przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów. Już w lecie 2012 r. nastąpi uruchomienie tej nowo wybudowanej instalacji, której początkowa wydajność sięgnie 500 Mg odpadów dziennie. Po zakończeniu fazy testowo-rozruchowej instalacja ma podwoić ilości przerabianych odpadów do 1 000 Mg dziennie. W trzeciej fazie budowy instalacja ma osiągnąć poziom 2 000 Mg odpadów dziennie. Obok technologii udostępnianych przez Compost Systems, na terenie instalacji utworzone zostanie składowisko odpadów nieinertnych oraz instalację mechanicznej obróbki odpadów. Firma wykonawczo-zarządzająca Antony Lara ma kompleksowe doświadczenia z odpadami. Antony dysponuje flotą około 1 000 pojazdów do zbiórki odpadów i oczyszczania ulic na terenie Indii. Przekształcając firmę w przedsiębiorstwo zarządzające instalacjami do przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów, Anthony liczy na dynamicznie rozwijający się przyszłościowy rynek, oferujący mu liczbę 1,1 miliarda potencjalnych klientów. 1 000 Mg wykopywanej ziemi dziennie podniosło teren inwestycji o około 4 metry. W tle „MUR“! Mur długości 5 km otaczający instalację w Kanjur jest sam w sobie rekordowy. Nawet betonowe kamienie umieszczone na instalacji zostały wykonane przy użyciu najprostszych dostępnych środków. 18 19 Południowy Tyrol Kompostownia w Schabs Austria Okres budowy: około 6 miesięcy Uruchomienie: lato 2012 r. 2 500 – 3 000 ton bioodpadów i ścinki ogrodowej 4 urządzenia COMPObox z biofiltrem Instalacja COMPObox Do końca 2011 r. na terenie Austrii możliwe było prowadzenie kompostowni zlokalizowanej na czaszy składowiska odpadów. Celem utrzymania renomowanej instalacji zlokalizowanej w Hollabrunn spółka NUA Abfallwirtschaft GesmbH zdecydowała się na budowę nowej kompostowni. NUA Hollabrunn Każda z gmin w południowym Tyrolu posiada własną kompostownię. Kilka lat temu z powodzeniem rozbudowano kompostownię Compost Systems zlokalizowaną w sąsiednim Pustertal. Teraz gmina Eisacktal zdecydowała się na budowę czterech zamkniętych boksów, bazującą na procesach COMPObox. Obok zwiększenia wydajności instalacji zamierza się poprawić poziom emisji generowanych przez całą instalację. Spółka NUA Abfallwirtschafts GesmbH, posiadająca pięć kompostowni, jest w posiadaniu największej liczby tego typu instalacji na terenie Dolnej Austrii. Główną zaletą boksów jest zatrzymanie intensywnych odorów, które towarzyszą procesom rozkładu w pierwszych tygodniach w obrębie zamkniętego systemu, wyposażonego z dwustopniowy system oczyszczania powietrza odlotowego (płuczka i biofiltr). W boksach przetwarzane są głównie bioodpady oraz odpady zielone. Istnieje jednak możliwość kompostowania osadów ściekowych lub materiałów wydzielonych mechanicznie („FOOK“). Boksy, w obrębie których następują proce- Po uzyskaniu pozwolenia w lecie 2011 r. przystąpiono do intensywnych prac, umożliwiających uruchomienie nowo wybudowanej instalacji na przełomie 2011/2012 roku. Prace budowlane przeprowadzono zgodnie z obowiązującymi wymogami „State of Art“ w zakresie techniki kompostowania. W celu zagwarantowania wystarczającego zapotrzebowania na tlen w głównej fazie procesu, w obrębie odkrytego placu wybudowano 7 linii napowietrzania ciśnieniowo o długości około 70 m. Wymagane potwierdzenie higienizacji uzyskiwane jest za pośrednictwem ciągłej kontroli temperatury, prowadzonej przy użyciu systemu pomiarowego COMPOtemp. Nowa instalacja umożliwia przetworzenie i wykorzystanie około 10 000 Mg osadów ściekowych i ścinki ogrodowej rocznie. W ten sposób wyprodukowany kompost klasy A znajduje zastosowanie w produkcji substratów humusowych oraz w rolnictwie jako nawóz organiczny. sy biostabiliazacji, ładowane są raz na tydzień. Po upływie maks. tygodnia konieczne jest przerzucenie i spulchnienie materiału. Po upływie czterech tygodni materiał dotychczas poddawany procesom zachodzącym w obrębie zamkniętego systemu, zostaje poddany dojrzewaniu, prowadzonym aż do momentu osiągnięcia dojrzałości końcowej. Prace budowlane zostały podjęte w marcu 2012 r. Latem/jesienią 2012 r. uruchomione zostaną pierwsze boksy kompostowni. Wliczając kompostownię w Schabs, co trzecia kompostownia, zlokalizowana w południowym Tyrolu, wyposażona jest w systemy napowietrzające oferowane przez Compost Systems. Czas budowy: 6 miesięcy Uruchomienie: zima 2011 r./2012 r. 10 000 Mg osadów ściekowych i ścinki ogrodowej Instalacja kompostowania z napowietrzaniem ciśnieniowym TracTurn IV Wysięgniki boczne Instalacja COMPOnent 20 21 Austria Konstrukcja maszyn Boks suszenia (suszenie w boksach) Sonnenerde Compost Systems od lat wykorzystuje procesy biologicz nego suszenia. Procesy suszenia, wykorzystujące energię zewnętrzną, na pierwszy rzut oka zdają się być kompletnie nowym zagadnieniem. Dokładniejsza analiza pozwoliła na kombinacje praktycznie stosowanych rozwiązań z systemem napowietrzania COMPOnent, dzięki czemu w firmie Sonnenerde stworzono korzystną cenowo technologię suszenia. Terra Preta jest sztucznie wytwarzanym czarnoziemem. Rdzenni mieszkańcy Amazonii produkują węgiel z drewna, odpadów zwierzęcych i roślinnych. Następnie mieszają go z ziemią ubogą w substancje odżywcze. Najstarsze znaleziska Terra Preta mają kilka tysięcy lat. Swego czasu umożliwiły dużym cywilizacjom zasiedlenie obszarów Amazonii i to pomimo istniejącej tam dość cienkiej warstwy humusu. Firma Sonnenerde jest renomowanym producentem wysokiej jakości substratów dla gleby na rynku austriackim. Jej prezes, Gerald Dunst, jest liderem w zakresie rozbudowy warstwy próchnicy z wykorzystaniem nawozów kompostowych. Od dwóch lat firma Sonnenerde dynamicznie zajmuje się kwestią tzw. „Terra Preta“(czarnoziem) - określanej mianem „najżyźniejszej“ ziemi świata (wysoka zdolność magazynowania wody i substancji odżywczych!) Kluczowym elementem składowym Terra Preta jest węgiel drzewny. Jako stabilna forma węgla, węgiel drzewny posiada właściwości wiążące substancje odżywcze. Jego duża powierzchnia pozwala na stworzenie biotopu dla określonych mikroorganizmów, stymulujących wzrost. Węgiel drzewny pozyskiwany jest przez firmę Sonnenerde bezpośrednio z osadów z włókien papierowych. W tym celu wykorzystywana jest aparatura do pirolizy (system 22 Pyreg). W instalacji Pyreg osad może być jednak przetwarzany dopiero w momencie osiągnięcia 55-procentowej suchej masy. W momencie jego dostawy do instalacji, wartość suchej masy waha się na poziomie poniżej 30%. W procesach osuszania osadów szukano taniej procedury, która umożliwiałaby wykorzystanie prostej zabudowy w boksach, wyposażonych w ładowarkę kołową i dodatkowo odznaczała się wysoką odpornością na temperatury generowane w procesie osuszania. Firma Sonnenerde, jako zarządzający instalacjami do kompostowania, była obeznana z technologiami oferowanymi przez Compost Systems. W ten właśnie sposób powstał pomysł połączenia sprawdzonych elementów systemów napowietrzania z ciepłem odpadowym pochodzącym z produkcji biowęgla i połączenia ich za pośrednictwem komory rękawicowej. Aby w pełni wykorzystać instalację do pirolizy, w rękawie o wielkości ok. 50 m2 musi powstać około 25 m3 suchego materiału wsadowego dziennie. Wydajność procesów osuszania wzrasta ponadprzeciętnie wraz z temperaturą. Z tego względu ilość powietrza generowana przez wentylator napowietrzający sterowana jest w sposób pozwalający na uzyskanie możliwie jak najwyższej temperatury osuszania. Wartości tych wysokich temperatur są porównywalne z temperaturami uzyskiwanymi w procesie kompostowania (50 - 80 °C). Z tego względu nie stanowią problemu dla zastosowanych technik napowietrzania. Instalacja została uruchomiona w grudniu 2011 r. Założona pojemność boksów wynosi 20 ton osadów z włókien papierowych. Wyprodukowany biowęgiel wykorzystywany jest w mieszance substratów (Terra Preta) oraz jako środek poprawiający kondycję gleby i jako dodatek do pasz. Ciepło odpadowe generowane w procesie wykorzystywane jest do osuszania materiału wsadowego oraz ogrzewania budynku przyległej kompostowni. Uruchomienie: grudzień 2011 r. 1 000 Mg osadów z włókien papierowych rocznie 50 m2 napowietrzanego boksu CMC ST 350 - logiczna konsekwencja Poszerzając linię urządzeń rolniczych o model ST 350 paleta produktów oferowanych przez Compost Systems zostaje uzupełniona o przerzucarkę napędzaną za pomocą ciągnika. Compost System poszerza swoją ofertę linii urządzeń rolniczych dostosowanych do współpracy z ciągnikiem o mocy powyżej 100 KM o urządzenie o nominalnej szerokości roboczej (= długość wirnika) wynoszącej 3,4 m i średnicy pryzmy o wielkości 4 m2. Z supertrybem pełzania lub bez - nowość firmy Compost Systems posiada napędzaną oś (opcja), która pozwala jej przebić się nawet bez trybu pełzania. Wada: wysokość trans- portowa urządzenia wynosi ponad 4,5 m, co znacznie utrudnia jego transport po drogach publicznych. Zaleta: wirnik może, tak jak w przypadku mniejszych modeli, zostać hydraulicznie wyciągnięty z pryzmy przez uniesienie. Jego klasyczna zabudowa na przyczepie pozwala, tak samo jak w przypadku mniejszych modeli, na osiągnięcie stabilizacji sił bocznych, które tym samym nie są przenoszone na ciągnik. Maksymalna szerokość pryzmy: 4 000 mm Maksymalna wysokość pryzmy: 1 700 mm Wały przegubowe: Walterscheid W2500 Moc traktora: od 100 KM Wydajność: do 1 200 m3/godz./120 KM Prędkość robocza: 100 - 500 m/godz. (w zależności od materiału) CMC SF 300 MD Model SF 300 MD reprezentuje nowoczesną koncepcję napędu. Czarodziejska formuła to napęd mechaniczny - działający bezpośrednio poprzez przegub i skrzynię biegów. Przez lata testowany w modelu SF 250, zdecydowano się zaimplementować ten odnoszący sukces system również w modelu SF 300. W połączeniu z wydajniejszym silnikiem i standardowym podwoziem gąsienicowym nowy koncept można określić jako: silniejszy, szybszy, lepszy - a przy tym w korzystnej cenie. Szczególną uwagę zwrócono na solidność wykonania i proste serwisowanie modelu SF 300 MD. W obliczu faktu, że mamy w tym przypadku do czynienia z dość niewielką serią produktów jest to aspekt względnie wysokiej rangi. Silnik firmy Caterpillar – Perkins, oferujący nam moc 131 KM ma potencjał umożliwiający wymieszanie dużych ilości kompostu w krótkim czasie. Zgodnie z najnowszymi trendami w technice wprowadzono modyfikacje wirnika, które zoptymalizowały jego działanie i zredukowały zużycie. Solidny Kompaktowy Maksymalna szerokość pryzmy: 3 500 mm Maksymalna wysokość pryzmy: 1 600 mm Podwozie: hydrostatyczne podwozie gąsienicowe Napęd: elektrohydrauliczny Napęd wirnika: mechaniczny, ok. 300 obr./min. Przekładnia: Bondioli-Pavesi Wydajność: do 1 000 m3/godz. Prędkość robocza: płynna, do ok. 4 km/godz. Regulacja wysokości: hydrauliczna Wydajny 23 Konstrukcja maszyn Konstrukcja maszyn TracTurn IV - wszystkie atuty w jednej ręce Pryzma trapezowa Pryzma trójkątna Pryzma TT bez ścieżek przejazdowych Przerzucanie pryzm W 2010 r. Compost Systems wprowadził do swojej oferty technologię TracTurn. Szerszej publiczności TracTurn został przedstawiony na targach IFAT we wrześniu 2010 r. Od tej pory przerzucarka miała okazję sprawdzić się w wielu różnych instalacjach, w różnych warunkach i z zastosowaniem różnego rodzaju ciągników. Najważniejszą kwestią w TracTurn nie jest moc KM, lecz udźwig. 11 ton na tylnym TUZ to wyzwanie, którego nie są w stanie podjąć wszystkie ciągniki. Po podłączeniu urządzenia TracTurn pozostaje więc pytanie, czy ciągnik będzie w stanie go w ogóle unieść. W takim wypadku należy przeprowadzić kontrolę opon i obciążeń osiowych, które w razie potrzeby należy odpowiednio zmodyfikować. CASE/Steyr oferuje serię Puma, która specjalnie ze względu na TracTurn wyposażona została we wzmocnioną oś tylną i wzmocniony podnośnik. Komfort jazdy ciągnikiem dodatkowo można polepszyć stosując zalecane urządzenie do jazdy wstecznej. Oferta 24 producentów obejmuje przeróżne dodatkowe warianty. Podczas gdy Claas pozwala na obrót całej kabiny, cała reszta producentów oferuje wyłącznie systemy z możliwością obrotu stanowiska kierowcy. Fendt i Valmet oferują w wyposażeniu standardowym urządzenie do jazdy wstecznej. Pozostałe firmy ograniczają się do oferowania tego elementu jako wyposażenie specjalne. Ilość testowanych ciągników wzrosła w międzyczasie do kilkunastu sztuk. Od czasu ostatnich targów rolniczych portfolio firmy zostało rozszerzone o dodatkowego, potencjalnego członka. Wraz z przedstawieniem CASE Magnum z bezstopniową skrzynią bie- gów CVX zyskaliśmy dużego brata dla modeli Puma, który będzie idealnym urządzeniem napędowym dla naszego TracTurna. Niedługo testy! Należałoby przy okazji przypomnieć, że niestety nie wszystko złoto, co się świeci. Zupełnie wbrew filozofii „im większe, tym lepsze“, miejsce w kompostowniach jest raczej kwestią deficytową. Utwardzonych powierzchni, które należy odwodnić, na których można by produkować kompost, jest zawsze jak na lekarstwo. Dodatkowo istotne są takie czynniki jak zwrotność, orientacja i możliwość wielorakiego zastosowania - hasło: ładowacze czołowe i osprzęt komunalny. 25 Badania i rozwój Badania i rozwój Biologiczne procesy przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów – Długa historia... Od 1990 r. w sektorze gospodarowania odpadami zaszło wiele znaczących zmian. Procesy przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów stanowią olbrzymi potencjał dla redukcji negatywnych wpływów emisji na klimat, podejmując tym samym rzucone im wyzwanie. Dzikie wysypisko Sortowanie odpadów Kompostowanie pojemnik na bioodpady Europejska dyrektywa w sprawie wysypisk Mechaniczno-biologiczna instalacja przetwarzania odpadów (MBP), spalanie Kompostowanie, fermentacja Przed uchwaleniem europejskiej dyrektywy w sprawie składowisk (1999/31/WE), jeszcze w 1999 r. odpady komunalne zakopywane były w stanie nieprzetworzonym lub składowane na wysypiskach reaktorowych wedle zasady „co z oczu, to z serca“. Od tamtego czasu stare odpady generują bardzo duże i długotrwałe emisje gazów cieplarnianych (metan CH4, dwutlenek węgla CO2, gaz rozweselający N2O, amoniak NH3). Wprowadzoną dyrektywą w sprawie wysypisk odpadów na obszarze całej 26 Unii Europejskiej dokonano regulacji w sprawie składowania odpadów, których efektem jest ograniczenie szkodliwych emisji. Wprowadzono rozdzielne sortowanie bioodpadów przeznaczonych do kompostowania, co pozwoliło na wiązanie CO2 w glebie jako humusu. W dniu dzisiejszym dysponujemy szeroką paletą technologii umożliwiających przetwarzanie i unieszkodliwianie odpadów (spalanie, fermentacja, kompostowanie), posiadających jak każdy inny system zarówno szereg wad jak i zalet. Cel jest jednak zdefiniowany nadrzędnie: stworzyć zharmonizowany, długotrwały i wydajny system, chroniący środowisko. Podczas gdy w procesach spalania odpadów dochodzi do emisji węgla, skoncentrowanego w formie CO2, w procesach mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów zakłada się odzysk jak największej ilości materiałów. Organiczne składniki odpadów poddawane są stabilizacji biologicznej, a ich wysokokaloryczna część (EBS = paliwa alternatywne) zostaje zużytkowana w procesach termicznych. W procesach kompostowania całość odpadów przerabiana jest na kompost. CO2 w formie humusu wiąże się z glebą, co prowadzi do poprawienia poziomu żyzności gleby (pułapka CO2). Należy przy tym jednak podkreślić, iż nie wszystkie metody przetwarzania charakteryzują się tym samym pozytywnym efektem. W przeciągu minionych lat w zakresie metod produkcji kompostu stworzono najprzeróżniejsze procesy technologiczne. W procesach aktualnie wciąż jeszcze stosowanych na terenie Austrii, obejmujących kompostowanie w pryzmach, zauważa się znaczny wzrost obłożenia powierzchni procesowych. Przy tak rosnących wielkościach pryzm kompostowych zauważalny stał się spadek naturalnego efektu kominowego wymiany gazowej i zaopatrzenia mikroorganizmów w tlen. W przypadku niedostatecznego nasycenia pryzm tlenem proces załamuje się odwracając efekt. Dochodzi do powstania gazów szkodliwych dla klimatu (CH4). towej redukcji równowartości emisji CO2 i gazów cieplarnianych względem zwykłych, nieprzetwarzanych produktów z składowisk odpadów. Celem dogłębnej analizy tych dwóch tak odrębnych zachowań emisji, w ramach prac badawczych przeprowadzono test porównawczy na pryzmach napowietrzanych i nienapowietrzanych. Pryzmy wykonane z tego samego typu mieszanki wyjściowej o szerokości około 4,5 m i przekroju około 6,5 m2 umieszczono na napowietrzanej i nienapowietrzanej płycie kompostowania w pryzmach. W trakcie następnych czterech tygodni wykonano pomiary składu gazów emitowanych przez pryzmy (CH4, CO2, O2) oraz pomiary emisji ulatniających się z nich odorów. Bilans emisji CO2 Zgodnie z przeprowadzonymi pomiarami w przypadku wersji napowietrzanej stwierdzono równowartość emisji CO2 wynoszącą 400 kg na Mg bioodpadów. W przypadku bioodpadów niepoddawanych procesom napowietrzania równowartość emisji CO2 wynosiła 750 kg. Nieco wyżej plasują się wartości odnoszące się do procesów spalania, obejmujące względem kompostowania bez zastosowania procesów napowietrzania dodatkowe 15% równowartości emisji CO2 (865 kg na Mg odpadów). Zgodnie z zapisami odnośnej literatury na wysypiskach i składowiskach zmierzono równowartość emisji CO2 sięgającą poziomu 1 380 kg na Mg odpadów. Poprzez tlenową stabilizację, połączoną z aktywnym napowietrzaniem pryzm, istnieje możliwość ponad 70-procen- Poziom emisji odorów Poziom emisji odorów w nienapowietrzanych pryzmach był średnio czterokrotnie wyższy niż w pryzmach poddanych napowietrzaniu. Na skutek beztlenowych procesów rozkładu, zachodzących we wnętrzu pryzmy kompostowej, w trakcie przerzucania materiału wyzwolone zostały spore ilości stężonych odorów. Ich wartości były sześciokrotnie wyższe niż w przypadku wersji poddanej procesom napowietrzania. Aktywne napowietrzanie pryzm, prowadzone w przeciągu pierwszych czterech tygodni procesów tlenowej stabilizacji, umożliwiło zmniejszenie emisji substancji o silnym zapachu o całe 75%. Podsumowanie Wprowadzenie przepisów unijnych, zakazujących składowanie nieprzetworzonych odpadów stanowi istotny wkład w ochronę klimatu. Trend zakładający wstępne sortowanie odpadów, które następnie odprowadzane w formie frakcji wysokokalorycznych poddane zostają obróbce termicznej, jest istotnym krokiem w walce o ochronę klimatu i zachowanie zasobów. Niepodważalny jest tym samym pozytywny wpływ kompostowania na nasz klimat. Poprzez procesy wiążące CO2, węgiel w formie humusu dociera tam, gdzie jest najbardziej pożądany - do gleby. Dodatkowo gleba zasilana jest substancjami odżywczymi. Istotny staje się fakt, że różnorodne procesy przetwarzania i obróbki kompostu generują różny stopień obciążenia środowiskowego. W momencie, gdy stosunek struktury i wielkości pryzmy są nieodpowiednie, proces naturalnego napowietrzenia pryzmy staje się niewystarczający i dochodzi do wzmożonej emisji gazów cieplarnianych (CH4). W próbie porównawczej prowadzonej na pryzmach napowietrzanych i nienapowietrzanych osiągnięto wyraźnie różniące się od siebie wyniki. W ten sposób emisja gazów szkodliwych dla środowiska została zredukowana za pomocą napowietrzanej pryzmy o prawie połowę. Emisję odorów udało się zmniejszyć o 75% względem pryzmy niepoddawanej procesom napowietrzania. Świeże bioodpady, proces bardzo szybko może stać się anaerobowy, generując duże ilości metanu. Emisja odoru osiąga najwyższy poziom podczas i po zakończeniu tego procesu. Beztlenowe pryzmy generują najintensywniejszy odór. W celu stworzenia podobnych warunków dla wszystkich pryzm kontrolowanych we wszystkich warunkach pogodowych oraz w celu klasyfikacji intensywności emisji odoru, stworzono specjalistyczną aparaturę pomiarową. Gotowy kompost wzbogaca glebę w ważne substancje odżywcze i zasila ją dużymi ilościami węgla, koniecznymi dla zwiększenia urodzajności pól uprawnych. 27 Co nowego? Posiłki w zespole Compost Systems: merl Zim stian Chri Chris toph Daniel Roman yr Lugma >>Christian Zimmerl 10-letnie doświadczenie z zakresu architektury i zarządzania projektami, wzmocni nasz zespół projektowy i realizacyjny >>inż. Christoph Daniel absolwent wydziału inżynierii rolnej Wyższej Szkoły Inżynierii Rolnej , Techniki Żywności i Biotechnologii Francisco Josephinum w Wieselburgu z wieloletnim doświadczeniem w zakresu konstrukcji maszyn (np. w firmie Liebherr czy Siemens) stanowi wsparcie naszego działu budowy maszyn >>Roman Lugmayr, B.Sc. aktualnie zajmuje się redakcją pracy magisterskiej z zakresu „Biotechniki i technik środowiskowych“. W 2010 r. napisał pracę licencjacką o poziomach emisji kompostowni, powodujących zmiany klimatu. Roman Lugmayr stanowi wsparcie dla naszego działu badań i rozwoju. Od jesieni 2010 r. jest do pełnej dyspozycji naszego przedsiębiorstwa. Więcej informacji na stronie www.compost-systems.com Posiadają lub szukają Państwo używanych maszyn? Prosimy o podanie danych technicznych oraz oczekiwań. Chętnie umieścimy zapytanie i oferty na naszych stronach. Bliższych informacji na temat maszyn używanych udzieli Państwu pan Würzl: [email protected], Tel.: +43 7242 350 777-14 lub na naszej homepage: www.compost-systems.com w rubryce „Przerzucarki kompostu - maszyny używane“. Przerzucarka kompostu CMC TA 350 szerokość pryzmy maks. 4 metry; rok produkcji 2010, ok. 200 godzin pracy, prędkość przesuwu sterowana hydraulicznie, lokalizacja Austria Przerzucarka kompostu CMC SF 300 szerokość pryzmy maks. 3,2 metra; rok produkcji 1995, ok. 7.500 godzin pracy Maria-Theresia-Straße 9, A 4600 Wels ,Telefon +43(0)7242/350 777 Fax 20 www.compost-systems.com, [email protected]