Kazmierczak - Wypadki (04) (0
Transkrypt
Kazmierczak - Wypadki (04) (0
Aleksandra Kaźmierczak Wypadek przy pracy – i co dalej? Poradnik dla pracownika słuŜby bhp i pracodawcy ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2016 Spis treści Zastosowane w ksiąŜce skróty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Rozdział I. Pojęcia ogólne dotyczące wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . 11 1. Regulacje prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.1. Ustawa Kodeks pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.2. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych . . . . . . . . . . . . . . . 15 1.3. Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 1.4. Ustawa o świadczeniach pienięŜnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 1.5. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 1.6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy . . . . 18 1.7. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia . . . . . . . 19 1.8. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 1.9. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, tryb postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 2. Czym jest wypadek przy pracy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 2.1. Definicja wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 2.2. Nagłość zdarzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2.3. Działanie przyczyny zewnętrznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 2.4. Uraz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 2.5. Związek z pracą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 2.6. Wybrane orzeczenia sądów dotyczące wypadków przy pracy . . . . . . 32 3. Rodzaje wypadków przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 4. Wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy . . . . . . . . . . . 35 3 Spis treści 5. Czy zgłoszenie wypadku przy pracy przedawnia się? . . . . . . . . . . . . . 37 6. Sposoby postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 6.1. Pierwsze kroki przy ustalaniu okoliczności wypadku przy pracy . . . . 38 6.2. Wybór metody badania wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . 40 7. Istotne kwestie mające wpływ na uznanie wypadku przy pracy . . . . . . . 44 7.1. Zerwanie związku z pracą a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . 44 7.2. Badania lekarskie pracownika a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . 47 7.3. Szkolenia z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 7.4. Wykonywanie pracy przez pracownika w okresie niezdolności do pracy lub urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 7.5. Stan nietrzeźwości lub stan pod wpływem środków odurzających i psychotropowych a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 7.6. RaŜące niedbalstwo lub umyślne naruszenie przepisów a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 7.7. Wymóg stałego nadzoru nad pracownikami przy niektórych pracach oraz wykaz prac wykonywanych przez co najmniej dwie osoby a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 7.8. Niestosowanie przez pracowników ochron indywidualnych a wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Rozdział II. Badanie wypadku przy pracy – krok po kroku . . . . . . . . . . . 63 1. Obowiązki pracowników związane z zaistniałym wypadkiem przy pracy . . 63 2. Obowiązki pracodawcy związane z zaistniałym wypadkiem przy pracy . . . 67 2.1. Wyeliminowanie lub ograniczenie zagroŜenia . . . . . . . . . . . . . . 67 2.2. Zapewnienie udzielenia pierwszej pomocy osobom poszkodowanym . . 68 2.3. Powiadomienie właściwych organów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 2.4. Ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku . 71 2.5. Obowiązek prowadzenia rejestru wypadków przy pracy . . . . . . . . . 72 2.6. Sporządzanie i przekazywanie statystycznej karty wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 2.7. Aktualizacja oceny ryzyka zawodowego po zaistniałym wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 2.8. Obowiązki pracodawcy w sytuacji, kiedy poszkodowana została osoba niebędąca pracownikiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 3. Obowiązki zespołu powypadkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 3.1. Zadania zespołu powypadkowego w świetle rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 3.2. Analiza wypadków przy pracy na wybranych przykładach 4 . . . . . . . 94 Spis treści Rozdział III. Świadczenia pienięŜne z tytułu wypadków przy pracy . . . . . 109 1. Świadczenia przysługujące z ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (ustawy wypadkowej) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 1.1. Zasiłek chorobowy z tytułu wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . 109 1.2. Świadczenie rehabilitacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 1.3. Zasiłek wyrównawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 1.4. Jednorazowe odszkodowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 1.5. Renty przysługujące z tytułu wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . 119 1.6. Pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne . . . . . . 123 2. Świadczenia przysługujące z ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach . . . 123 Rozdział IV. Środki odszkodowawcze dla pracowników z tytułu wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Roszczenia poszkodowanego w sprawach związanych z wypadkiem przy pracy w zakresie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych . 2. Roszczenia z tytułu wypadków przy pracy na drodze cywilnej . . . 3. Odszkodowanie za przedmioty utracone lub zniszczone podczas wypadku przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 . . . . 127 . . . . 128 . . . . 132 Rozdział V. Odpowiedzialność pracodawcy i pracownika słuŜby bhp za zaistniały wypadek przy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 Rozdział VI. Błędy najczęściej popełniane podczas postępowania powypadkowego i przy sporządzaniu dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . 139 Wykaz aktów prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Spis schematów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Spis wzorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 5