868-000-07-75 REGON

Informacja dotycząca prowadzenia zakładu o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej (zgodnie z art. 261.a ustawy – Prawo ochrony środowiska)
1. Oznaczenie prowadzącego zakład
Stalprodukt Spółka Akcyjna
Adres siedziby zakładu: 32 - 700 Bochnia, ul. Wygoda 69
NIP: 868-000-07-75
REGON: 850008147
tel.: 14 615 10 00
fax.: 14 615 11 18
KRS: 0000055209
www.stalprodukt.com.pl
2. Potwierdzenie, że zakład podlega przepisom w zakresie przeciwdziałania poważnym
awariom przemysłowym oraz że prowadzący dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 250
ust. 1 Ustawy – Prawo ochrony środowiska, właściwym organom i przekazał im program
zapobiegania awariom
Stalprodukt S.A. – Zakład w Bochni zgodnie z ustawą – Prawo ochrony środowiska został
zakwalifikowany jako zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej,
głównie z uwagi na ilość amoniaku ciekłego.
Zgłoszenie zakładu i program zapobiegania awariom, o których mowa w art. 250 i 251 ustawy
Prawo ochrony środowiska, zostały przekazane do Komendy Powiatowej Państwowej Straży
Pożarnej w Bochni oraz do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie –
Delegatura w Krakowie.
3. Opis działalności Zakładu
Stalprodukt S.A. jest wiodącym producentem i eksporterem wysoko przetworzonych wyrobów ze
stali: blach elektrotechnicznych transformatorowych, kształtowników giętych na zimno, barier
drogowych i rdzeni toroidalnych. Spółka posiada też własną, rozwiniętą sieć dystrybucji wyrobów
hutniczych. Tworzą ją składy handlowe i biura w kilkunastu miastach na terenie Polski. Oddziały
handlowe Stalproduktu podporządkowane są spółce Stalprodukt-Centrostal Kraków Sp. z o.o.
Razem z kilkoma spółkami zależnymi o profilu produkcyjnym wchodzi ona w skład Grupy
Kapitałowej Stalprodukt S.A. W całej Grupie Kapitałowej Stalprodukt S.A. stosowane są
nowoczesne sposoby zarządzania. Spółka posiada certyfikaty: Systemu Zarządzania Jakością ISO
9001 oraz Systemu Zarządzania Środowiskowego ISO 14001, wydane przez TÜV CERT
Rheinland.
Stalprodukt posiada także Certyfikat Akredytacji Laboratorium Badawczego AB 801 wydany
przez Polskie Centrum Akredytacji. Certyfikat laboratorium uzyskało w czerwcu 2007 roku.
Dowodem dbałości o środowisko są zdobyte certyfikaty, ale przede wszystkim konkretne
działania. Ciągłe doskonalenie oraz systematyczna poprawa procesów technologicznych w celu
zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, ograniczenia zużycia surowców, mediów technologicznych
i energii oraz spełnianie obowiązujących norm środowiskowych - to najważniejsze cele Polityki
Środowiskowej Spółki.
Przetwórstwo wyrobów hutniczych jest prowadzone przez dwa segmenty składające się
z wydziałów produkcyjnych, tj.:
SEGMENT BLACH ELEKTROTECHNICZNYCH

Wydział
Blach
Transformatorowych
BP
w
Bochni
-
produkujący
blachy
transformatorowe,

Wydział Rdzeni Zwijanych i Kształtek BU w Bochni - produkujący rdzenie i kształtki.
SEGMENT PROFILI GIĘTYCH

Wydział Profili Giętych i Barier- P2 w Bochni, Wydziały Profili Giętych P3 w Krakowie
i P4 w Tarnowie - produkujące kształtowniki gięte na zimno otwarte i zamknięte oraz
blachy w arkuszach z wsadu walcowanego na zimno czarnego i ocynkowanego oraz
wsadu walcowanego na gorąco, a także bariery drogowe (P2).
Na szczególną uwagę zasługują procesy prowadzone
w zakładzie w Bochni. Są to
w wydziale BP zlokalizowanym
m.in. procesy fizyko-chemiczne, w których stosowane są
substancje stwarzające zagrożenie.
Surowiec (w postaci blachy) trafia do linii NT gdzie prowadzone są następujące procesy:

wyżarzanie ujednorodniające (w atmosferze azotowej) z wykorzystaniem gazu
ziemnego i energii elektrycznej jako czynnika grzewczego,

śrutowanie taśmy,

wytrawianie przy użyciu 21% roztworu kwasu siarkowego,

płukanie w wodzie,

obcinanie brzegów.
Następnie półprodukt trafia do Walcarki Sendzimira nr 1 lub 2, gdzie następuje walcowanie
blach na zimno. W celu zapewnienia odpowiedniego chłodzenia oraz smarowności, proces
odbywa się przy udziale emulsji walcowniczej.
W kolejnym etapie na linii A oraz B1 i B2 następuje odwęglanie materiału w atmosferze
azotowo-wodorowej.
Linie B1 i B2 posiadają możliwość azotowania blachy. W przypadku prowadzenia procesu
z azotowaniem, w liniach tych występuje dodatkowo atmosfera amoniakalna.
Amoniak używany w procesie technologicznym dostarczany jest w postaci ciekłej transportem
kolejowym (przewidziana jest opcja transportu samochodowego), magazynowany w dwóch
zbiornikach, zgazowywany i podawany do linii.
Wodór i azot wytwarzane są na terenie zakładu w Bochni:
Wodór powstaje w procesie konwersji gazu ziemnego, w instalacji wodoru.
Azot produkowany jest w wytwórni azotu, w procesie polegającym na niskotemperaturowym
frakcjonowanym rozdziale sprężonego powietrza.
Po odwęgleniu, wadliwy materiał kierowany jest do dalszej obróbki na linię LPK celem
przygotowania do kolejnego walcowania na Walcarce Sendzimira nr 1 lub 2. Materiał zgodny
przekazywany jest na walcarkę bezpośrednio po odwęglaniu.
Po drugim walcowaniu blacha kierowana jest na linie B3 B4, gdzie poddawana jest procesom:
- prostowania mechanicznego,
- odtłuszczania (przy użyciu roztworów odtłuszczających),
- nakładania powłoki tlenku magnezu MgO
- suszenia
lub na linie B1, B2 gdzie ulega procesom:
- odtłuszczania,
- prostowania cieplnego,
- nakładania powłoki tlenku magnezu MgO,
- suszenia.
Kolejnym
procesem
w
produkcji
blach
elektrotechnicznych
jest
wyżarzanie
wysokotemperaturowe w atmosferze azotowo-wodorowej, w piecach Ipsen i LOI.
Po wyżarzaniu wysokotemperaturowym materiał podawany jest na linie C1, C2, C3, gdzie następuje:
- oczyszczanie powierzchni blachy z nadmiaru tlenku magnezu,
- powlekanie powierzchni blachy powłoką elektroizolacyjną (przy pomocy roztworów na bazie
kwasu fosforowego,
- wyżarzanie odprężająco – prostujące (w atmosferze azotowej)
Po obróbce cieplnej w liniach „C”, materiał może być poddawany procesowi rafinacji domen
magnetycznych,
przez
laserowanie
powierzchni.
Czynność
ta
przeprowadzana
jest
bezpośrednio w linii C3, lub na osobnej linii laserowania.
Powstały produkt finalny rozcinany jest na liniach cięcia w odpowiednie pasma lub arkusze.
Po przejściu kontroli jakości materiał jest pakowany i wysyłany do odbiorców.
4. Charakterystyki składowanych substancji niebezpiecznych decydujących o zaliczeniu
zakładu do zakładu o zwiększonym ryzyku, z uwzględnieniem ich nazw lub kategorii oraz
zagrożeń
Amoniak
Lp.
Nazwa
substancji
1
Amoniak
bezwodny
skroplony
2
Amoniak
gazowy
Identyfikacja
Nr CAS: 7664-41-7
Nr CAS: 7664-41-7
Maksymalna
ilość w
instalacji
[Mg]
Klasyfikacja
Wartości progowe dla
ZZR / ZDR
[Mg]
F;R10,
T;R23,
C;R34,
N;R50
T: 50 / 200
N:100 / 200
F:5000 / 50000
40,0
< 0,1
I.WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Amoniak NH3, Substancja palna;
Klasa toksyczności: środek szkodliwy; Stan skupienia w temperaturze 20 0C: gaz;
Barwa: bezbarwny; Zapach: ostry gryzący;
Temperatura topnienia: -77,7 ºC; Temperatura wrzenia: -33,35 ºC;
Temperatura krytyczna: 132,44 ºC; Rozpuszczalny w wodzie.
II.WŁAŚCIWOŚCI NIEBEZPIECZNE
Stwarza zagrożenie wybuchowe w przypadku zetknięcia się i reakcji z niektórymi
substancjami (podchloryny, rtęć, srebro). Jest gazem palnym, pali się praktycznie w każdej
temperaturze. Wchodzi w reakcje z miedzią i jej związkami.
Gaz skroplony pod ciśnieniem jest silnie żrący, trujący i palny. Niebezpieczny szczególnie dla
błon śluzowych dróg oddechowych i oczu, a także ze względu na działanie na skórę. W większych
stężeniach działa toksycznie na ośrodkowy układ nerwowy. Istnieje możliwość zatruć przewlekłych.
III. DANE POŻAROWO –WYBUCHOWE
Temperatura zapłonu: zapalny praktycznie w każdej temperaturze.
Granice wybuchowości mieszaniny amoniak –powietrze:
dolna 15% objętości, górna 28% objętości.
Temperatura samozapalenia: 630 ºC.
Inne właściwości pożarowo – wybuchowe: amoniak w powietrzu pali się słabo, natomiast
w tlenie dobrze, zielonkowatym płomieniem. Jest lżejszy od powietrza, co sprzyja gromadzeniu się go
w górnych partiach pomieszczeń.
Amoniak zmieszany z gazami takimi jak: tlen, chlor, brom, jod wybucha już pod wpływem
napromieniowania promieniami słonecznymi lub ultrafioletowymi (granice wybuchowości mieszaniny
amoniak –tlen:14,814 -79% objętości. W zetknięciu rtęcią, chlorem, bromem, jodem, fluorowodorem,
podchlorynami następuje samozapalenie, a w wyniku reakcji z sodem i wapniem amoniak tworzy
produkty wybuchowe.
Środki gaśnicze: woda, piana gaśnicza, dwutlenek węgla.
IV. DZIAŁANIE NA USTRÓJ CZŁOWIEKA
Amoniak działa silnie drażniąco na błony śluzowe dróg oddechowych, oczy
i skórę.
Wywołuje przykre uczucie pieczenia w gardle, kaszel, ślinotok, nudności, łzawienie i bóle głowy.
Szczególnie niebezpieczny jest amoniak dla rogówki oka powodując jej nieodwracalne zmętnienie
i owrzodzenie prowadzące w krańcowych przypadkach do przebicia. Wówczas do zmian rogówki
dołączają się ciężkie uszkodzenia tęczówki, ciała szklistego i siatkówki, powodujące całkowitą utratę
wzroku.
Przy wyższych stężeniach amoniaku (lub przy dłuższym okresie narażenia) wodorotlenek
amonowy powstały na skutek kontaktu amoniaku z błonami śluzowymi powoduje obrzmienia
i nadżerki śluzówek, obrzęk głośni, nieżyty oskrzeli, a jako dalsze następstwa – obrzęk płuc,
niewydolność krążenia, zapaść i śmierć. U osób, które przeżyły zatrucie amoniakiem, mogą powstać
nieodwracalne zmiany w płucach. Stężony roztwór amoniaku wprowadzony doustnie działa żrąco na
błony śluzowe przełyku i żołądka.
Oblanie
skóry
stężonym
amoniakiem
może
spowodować
oparzenia
II
stopnia
z wystąpieniem pęcherzy. Amoniak działa alkalizująco i rozpulchniająco.
5. Informacje dotyczące sposobów ostrzegania i postępowania społeczeństwa w przypadku
wystąpienia awarii przemysłowej, uzgodnionych z właściwymi organami Państwowej Straży
Pożarnej
Zgodnie z „Instrukcją przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym w Stalprodukt S.A.
w Bochni”, która została przekazana do Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej
w Bochni oraz do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie – Delegatura
w Tarnowie, postępowanie w przypadku zaistnienia awarii na instalacji amoniaku jest następujące:
W przypadku uwolnienia się amoniaku na stacji rozładunku lub w hali Wydziału BP sygnał
o awarii dociera automatycznie bezpośrednio do Wartowni Nr 1 (pomieszczenie Dowódcy
Zmiany Stalprodukt-Ochrona). Na podstawie tego sygnału Dowódca Zmiany Stalprodukt Ochrona powiadamia Państwową Straż Pożarną, a następnie w porozumieniu z Dowódcą Zastępu
Zakładowej Ochotniczej Służby Pożarniczej określa strefy zagrożenia i wprowadza alarm gazowy
(chemiczny) na zagrożonym terenie zakładu.
Sposób alarmowania załogi:
Alarm gazowy (chemiczny) sygnalizowany jest:
a. modulowany dźwięk syreny trwający 120 sekund,
b. odwołanie alarmu - ciągły dźwięk syreny trwający 60 sekund.
Sposób alarmowania ludności w przypadku wystąpienia Poważnej Awarii Przemysłowej:
Za powiadomienie okolicznych mieszkańców znajdujących się w strefie zagrożonej skażeniem
amoniakiem odpowiada Stalprodukt-Ochrona Sp. z o.o., wykorzystując do tego celu pojazd
wyposażony w megafon. Decyzję o powiadomieniu mieszkańców terenów sąsiadujących
z Stalprodukt S.A. podejmuje Kierownik Zmiany Zakładu po zasięgnięciu informacji od Dowódcy
ZOSP.
W przypadku wystąpienia innego rodzaju awarii nie zachodzi potrzeba powiadamiania
mieszkańców terenów sąsiadujących z Stalprodukt S.A.
Stalprodukt-Ochrona jednocześnie powiadamia Kierownika Zmiany Zakładu o zaistniałej awarii,
przekazując mu posiadane informacje o zakresie i miejscu awarii.
Kierownik Zmiany Zakładu powiadamia Dyrektora Techniki - Pełnomocnika ds. Zarządzania
Jakością i Środowiskiem (DT) i/lub Dyrektora Segmentu Blach Elektrotechnicznych (DB)
uzgadniając przyjazd jednego z nich lub osoby przez nich wyznaczonej, celem bezpośredniego
uczestnictwa w działaniach na rzecz ograniczenia (likwidacji) skutków awarii.
Po przyjeździe jednostki Państwowej Straży Pożarnej kierowanie akcją obejmuje jej dowódca.
W celu zaprzestania uwalniania się amoniaku, strażak z PSP odcina wypływ amoniaku
odpowiednimi zaworami na instalacji.
Każde zdarzenie związane z wyciekiem amoniaku ciekłego lub gazowego powodujące
przekroczenie NDS i/lub zagrożenie dla środowiska jest awarią.