MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH Informator

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH
Informator ekonomiczny o krajach świata
Węgry
1. Ogólne informacje o Węgrzech
1.1 Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, języki urzędowe
Położenie geograficzne: Węgry (od 1 stycznia 2012 roku, zgodnie z Nową Konstytucją,
przestała obowiązywać nazwa Republika Węgierska) leżą w Europie Środkowej pomiędzy
45o44' a 48o35' szerokości północnej oraz 16o07' i 22o54' długości wschodniej. Obowiązuje
czas środkowo-europejski: GTM +1 godz. Czas letni: od ostatniej niedzieli marca do ostatniej
niedzieli października. Węgry są nieomal w całości położone w nizinnej i równinnej Kotlinie
Panońskiej. Na północy kraju znajdują się góry Wyszehradzkie, należące do Karpat
Średniogórze Północne – (pasma gór Börzsöny, Cserhát, Mátra, Bukowych, Tokajskich), na
zachodzie Przedgórze Alp (Góry Szoprońskie i Kőszeg). Względne różnice wysokości
dochodzą do 900-1.000 metrów. Najwyższe wzniesienie: Kékes (1.014 m), najniższy punkt:
Galyarét (78 m). Największe rzeki to: Dunaj (długość na obszarze Węgier - 417 km),
Cisa/Tisza (596 km) oraz Dráva i Rába. Na Węgrzech leży największe jezioro Europy
Środkowej – Balaton (powierzchnia 596 km2). Niedaleko miejscowości Hévíz znajduje się
największe na świecie jezioro termalne. Regiony geograficzne (7 regionów w systemie
klasyfikacji NUTS): Zachodni Kraj Zadunajski, Środkowy Kraj Zadunajski, Południowy Kraj
Zadunajski, Środkowe Węgry, Północne Węgry, Wielka Nizina Południowa, Wielka Nizina
Północna.
Ludność: 9,939 mln obywateli. Gęstość zaludnienia ok. 108 osób/km2; ok. 68% ludności żyje
w miastach. Struktura narodowościowa Węgrzy ok. 90%, (według ustawy LXXVII z 1993 r. o
prawach mniejszości narodowych i etnicznych): Romowie (mniejszość etniczna) oraz
mniejszości narodowe: Niemcy, Słowacy, Chorwaci, Rumuni, Ukraińcy, Serbowie,
Słoweńcy, Polacy, Grecy, Bułgarzy, Rusini, Ormianie. Węgierska Polonia liczy obecnie
szacunkowo ok. 4 tys. osób. Liczba wszystkich samorządów mniejszości polskiej wynosi 52,
innych organizacji polonijnych ponad 20.
Obszar: Powierzchnia Węgier wynosi 93.030 km2, w tym wody śródlądowe o łącznej
powierzchni 690 km2 (0,74%).
Stolica: Budapeszt (obszar 525 km2, ludność ok. 1,7 mln osób). 2/3 miasta położone jest na
lewym brzegu Dunaju po stronie Pesztu, a 1/3 po stronie Budy. Inne większe miasta (2010):
Debreczyn/Debrecen (208 tys. mieszkańców), Segedyn/Szeged (170 tys.), Miszkolc/Miskolc
(168 tys.), Pécs (158 tys.), Győr (131 tys.), Nyíregyháza (118 tys.).
Język urzędowy: węgierski. W kontaktach handlowych, w pierwszej kolejności, język
angielski, a następnie niemiecki.
1.2 Warunki klimatyczne
Na Węgrzech dominuje klimat kontynentalny z wilgotną zimą i upalnym latem. Kraj
położony jest w niecce karpackiej. Wpływ frontów atmosferycznych jest złagodzony, co
sprawia, iż warunki klimatyczne są bardzo korzystne dla produkcji rolnej.
1.3 Główne bogactwa naturalne
1
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH
Informator ekonomiczny o krajach świata
Węgry
Na Węgrzech występują stosunkowo różnorodne, choć mało zasobne złoża surowców
mineralnych. Najważniejsze z nich: złoża boksytu, węgla, gazu ziemnego oraz gorące źródła
wód leczniczych.
1.4 System walutowy, kurs i wymiana
Obowiązująca waluta miejscowa to Forint (HUF). Dopuszczone są do obiegu monety o
nominałach: 5, 10, 20, 50, 100, 2001 oraz banknoty: 500, 1.000, 2.000, 5.000, 10.000 i 20.000
HUF (oficjalny kurs forinta: http://english.mnb.hu/Root/ENMNB/Statisztika/data-andinformation/mnben_statisztikai_idosorok/mnben_elv_exchange_rates). Wymiany można
dokonać w bankach oraz punktach wymiany walut, prowadzonych przez różne firmy na
podstawie odpowiednich zezwoleń. W większości sklepów honorowane są karty kredytowe
VISA, VISA ELECTRON, EuroCard-MasterCard, CIRRUS itp.
1.5 Religia
Na Węgrzech istnieje różnorodność religijna. Ponad 50% stanowią katolicy, ok. 15 %
kalwini. Liczba wyznawców pozostałych religii (luteranie, unici, prawosławni, Żydzi,
wolnomyśliciele) wyraża się wielkościami jednocyfrowymi lub poniżej 1%. Ok. 25%
społeczeństwa to ateiści.
1.6 Infrastruktura transportowa
Łączna długość granic wynosi 2.242 km, z czego 1.586 km to granice wewnętrzne w ramach
UE, 656 km to granice zewnętrzne UE. Węgry graniczą z Austrią, Słowacją, Ukrainą,
Rumunią, Serbią, Chorwacją i Słowenią.
Przejścia graniczne dla międzynarodowego ruchu osobowego i towarowego poza Schengen:
- na granicy węgiersko-ukraińskiej:
Barabás - Koszini (drogowe: 7-19)
Beregsurány - Luzsanka (drogowe: 7-19 h)
Eperjeske - Uzlovoja (kolejowe: 0-24 h)
Lónya - Zvonkoje (drogowe: 8-16)
Tiszabecs - Vilok (drogowe: 0-24 h)
Záhony - Csop (drogowe, kolejowe: 0-24 h)
- na granicy węgiersko-serbskiej:
Hercegszántó - Backi Breg (drogowe: 0-24 h)
Kelebia - Subotica (kolejowe: 0-24 h)
Röszke - Horgos (drogowe, kolejowe: 0-24 h)
Tompa - Kelebia (drogowe: 0-24 h)
- na granicy węgiersko-chorwackiej:
Barcs - Terezino Polije (drogowe: 0-24 h)
Berzence - Góla (drogowe 0-24 h)
Drávaszabolcs - Donji Miholjac (drogowe: 0-24 h)
1
Monety znajdują się w obrocie od 15.06.2009 r., natomiast banknoty o tym nominale zostały wycofane z
obrotu z dniem 15.11.2009 r.
2
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH
Informator ekonomiczny o krajach świata
Węgry
Gyékényes - Koprivnica (kolejowe: 0-24 h)
Letenye - Gorican (drogowe: 0-24 h)
Magyarbóly - Beli Monastir (kolejowe: 0-24 h)
Mohács - Bezdán (wodne: 0-24 h)
Murakeresztúr - Kotoriba (kolejowe: 0-24 h)
Udvar - Knezevo (drogowe: 0-24 h)
Komunikacja drogowa:
Węgry dysponują autostradami o łącznej długości 882 km. Długość sieci dróg 31.698 km.
Długość dróg krajowych 7.958 km. Mapa połączeń drogowych:
http://intermap.aak.hu/Sitecontent/Map/MapDefault.aspx?lang=en.
Główne autostrady (www.autopalya.hu):
M0 – obwodnica wokół Budapesztu,
M1 – Budapeszt-Győr-Hegyeshalom (w kierunku Austrii i Słowacji),
M3 – Budapeszt-Füzesabony-Nyiregyháza (w kierunku Rumunii i Ukrainy),
M5 – Budapeszt-Kecskemét-Szeged (w kierunku Serbii),
M6 – Budapeszt-Dunaujváros (w kierunku Chorwacji),
M7 – Budapeszt-Siófok-Nagykanizsa (w kierunku Chorwacji).
Dopuszczalna prędkość wynosi: autostrady – 130 km/godz., drogi szybkiego ruchu – 110
km/godz., inne drogi – 90 km/godz., obszar zabudowany – 50 km/godz.
3
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH
Informator ekonomiczny o krajach świata
Węgry
System opłat za przejazd na autostradach o różnym okresie ważności2:
D1: motocykl
D1: samochód osobowy do 3,5 t
D2: samochód ciężarowy do 7,5 t
D3: samochód ciężarowy ponad 7,5 t
D4: pojazdy powyżej 12 t
B2: autobus (nowa kategoria)
Koszt e-winiety (HUF) w 2013 roku
dzienna
tygodniowa3
miesięczna
roczna
1.470
2.975
4.780
42.980
3.375
8.255
13.970
3.375
12.600
20.370
3.375
15.875
25.785
199.975
http://www.motorway.hu/Root/Autopalya-HU/Letoltheto_Doksik/Nyelvek/aak_szorolap_2013_LENGYEL.pdf
Infrastruktura kolejowa
Węgry są gęsto pokryte szlakami kolejowymi. Długość linii kolejowych wynosi 7.511 km
(2008) – w tym 2.622 linie międzynarodowe, 2.567 km linie zelektryfikowane, 36 km linie
szerokotorowe (przy granicy z Ukrainą) oraz 176 km linie wąskotorowe. Największą firmą
zarządzającą jest MAV Zrt. (Węgierskie Koleje Państwowe).
Infrastruktura lotnicza
Węgry posiadają połączenia lotnicze z prawie wszystkimi stolicami Europy. Po upadku linii
lotniczych Malév sytuacja na rynku lotniczym mocno się skomplikowała. Wzrosła ilość
połączeń realizowanych przez tanie linie lotnicze, w tym Wizzair, Ryanair i inne. Ważniejsze
porty lotnicze: Budapest-Lotnisko im. Ferenca Liszta (www.bud.hu) (obecnie funkcjonuje
wyłącznie Terminal nr 2; Terminal nr 1 został zamknięty), Debrecen, Győr-Pér, SármellékBalaton, Pécs-Pogány (szczegółowe informacje: http://www.hungaryairport.hu).
Transport wodny
Długość dróg wodnych wynosi ok. 1.600 km, z czego 85% wykorzystywane jest w systemie
ciągłym, 15% tymczasowo. 53% to drogi koryta Dunaju i jego odnóg, 47% Cisy i jej odnóg.
Połączenie szlakami wodnymi do Morza Czarnego, Morza Północnego.
1.7 Obowiązek wizowy
21 grudnia 2007 r. Węgry, wraz z ośmioma innymi nowymi członkami Unii Europejskiej,
dołączyły do strefy Schengen – obszaru bez kontroli na granicach wewnętrznych, tworzonego
przez 26 państwa. Kraje te przyjęły ujednolicone zasady wjazdu i krótkoterminowego pobytu
na ich terytorium. Kontrole na lotniczych przejściach granicznych zostały zniesione z dniem
30 marca 2008 roku.
1.8 Wykaz świąt państwowych
Data
1 stycznia
15 marca
święto ruchome
Rodzaj święta
Nowy Rok
Rocznica Wiosny Ludów i walki o niepodległość 1848/1849; święto
narodowe
Poniedziałek Wielkanocny
2
Od 2008 r. nie stosuje się naklejek na szybę; paragon jako dowód uiszczenia opłaty winien być
przechowywany przez okres jednego roku od daty zakupu.
3
Ważna przez okres 10 dni
4
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH
Informator ekonomiczny o krajach świata
Węgry
1 maja
święto ruchome
20 sierpnia
23 października
1 listopada
25-26 grudnia
Święto pracy, przystąpienie do UE
Zielone Świątki
Święto Św. Stefana, święto powstania państwa węgierskiego, święto
narodowe
rocznica proklamowania republiki i wydarzeń rewolucji 1956, święto
narodowe
Wszystkich Świętych
Boże Narodzenie
5