Instrukcja korzystania z biblioteki
Transkrypt
Instrukcja korzystania z biblioteki
Monika Kulik Katarzyna Wojtek Marzena Mucha-Antosiak BIBLIOTEKA WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH BEZ TAJEMNIC KATOWICE 2014 1 Spis treści Spis treści ..................................................................................................................................2 1. WSTĘP...................................................................................................................................3 2. POZNAJMY SIĘ...................................................................................................................4 2.1. Sieć bibliotek Uniwersytetu Śląskiego..............................................................4 2.2. O bibliotece Wydziału Filologicznego w Katowicach.......................................9 2.3. Nasze agendy....................................................................................................10 2.3.1 Wypożyczalnia Biblioteki Wydziału Filologicznego...........................10 2.3.2 Czytelnia Ogólna..................................................................................12 2.3.3 Czytelnia Czasopism............................................................................17 2.3.4 Czytelnia i Wypożyczalnia Bibliologiczna..........................................21 2.3.5 Lektorium Klasyczne...........................................................................26 2.4. Gdzie nas znajdziesz?......................................................................................29 2.5. Szatnia …........................................................................................................30 3. KORZYSTAJ Z NASZYCH USŁUG.................................................................................31 3.1. Co zrobić, aby skorzystać z usług sieci bibliotek UŚ?....................................31 3.2. Jak mogę zarządzać swoim kontem?...............................................................37 3.3. Zasady korzystania z wypożyczalni …............................................................45 3.4. Co się stanie, gdy nie zdążę zwrócić książki na czas?.....................................47 3.5. Kto i co może wypożyczyć poza bibliotekę?...................................................48 3.6. Czy mogę przedłużyć termin zwrotu wypożyczonej książki?.........................49 3.7. Co się stanie gdy zgubię lub zniszczę książkę?...............................................49 3.8. Jak korzystać z czytelń?...................................................................................50 3.9. Czy i co mogę kserować?................................................................................52 4. ZAMÓW KSIĄŻKĘ LUB CZASOPISMO........................................................................53 4.1. Informacja o katalogach...................................................................................53 4.2. Katalog komputerowy – instrukcja..................................................................57 2 1. WSTĘP Podręcznik „Biblioteka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach bez tajemnic” zawiera podstawowe informacje przydatne wszystkim użytkownikom Biblioteki. Pozwala zapoznać się z terminologią stosowaną w katalogach bibliotecznych oraz przybliża procedury biblioteczne (zapisanie się do biblioteki, wyszukiwanie w katalogach, zamawianie książek, korzystanie z czytelń). Ponadto Podręcznik zawiera wskazówki praktyczne o Bibliotece: umiejscowienie poszczególnych agend, godziny ich otwarcia oraz informacje, jak można skontaktować się z pracownikami Biblioteki. W celu ułatwienia korzystania z Podręcznika został on podzielony na rozdziały, natomiast bogaty materiał graficzny umożliwia zrozumienie zawiłości procedur związanych z korzystaniem z Biblioteki. 3 2. Poznajmy się 2.1. SIEĆ BIBLIOTEK UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO BIBLIOTEKA i instytutowymi UNIWERSYTETU tworzy sieć ŚLĄSKIEGO wraz z bibliotekami biblioteczno-informacyjną wydziałowymi Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Biblioteki sieci UŚ służą celom naukowym i dydaktycznym studentów oraz pracowników naukowych poprzez gromadzenie zbiorów związanych z wykładanymi przedmiotami, a także materiałów źródłowych tradycyjnych i elektronicznych, zbiorów specjalnych, dokumentów audiowizualnych, mikrofilmów i innych. Informacji o zbiorach wszystkich bibliotek wydziałowych oraz CINiBA szukaj w katalogu komputerowym: http://opac.bg.us.edu.pl/Scripts/cgiip.exe/wo2_search.p? R=1&IDBibl=19&ID1=DMFMOOHGRPGJODGHFSQMK&ln=pl Rys. 1. Katalog komputerowy 4 UWAGA Od 2010 roku działa Uczelniana Biblioteka Wirtualna udostępniająca zdigitalizowane publikacje naukowe oraz podręczniki i skrypty: http://www.bg.us.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1084&Itemid=28 Rys. 2. Biblioteka Cyfrowa UŚ 5 Rys. 3. Biblioteka Cyfrowa UŚ 6 UWAGA Od października 2012 roku dostęp do zbirów Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w nowym gmachu CINIBA – Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej http://www.ciniba.edu.pl/ CINIBA – CENTRUM INFORMACJI NAUKOWEJ I BIBLIOTEKA AKADEMICKA 1 CENTRUM INFORMACJI NAUKOWEJ I BIBLIOTEKA AKADEMICKA to wspólny projekt Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, którego głównym celem jest współudział w procesie budowy nowoczesnej gospodarki regionalnej poprzez wykorzystanie aktywności oraz potencjału intelektualnego środowisk naukowych. CINiBA to tzw. biblioteka hybrydowa, co oznacza, że dzięki nowoczesnym narzędziom równolegle udostępniane są wszystkie typy dokumentów, niezależnie od nośnika na jakim się znajdują: książki, czasopisma, bazy danych, teksty elektroniczne, materiały 1 Żródło: http://www.ciniba.us.edu.pl/images/stories/galeriaprzewodnik/c02.jpg (data dostępu: 10.09.2013) 7 audiowizualne, multimedialne oraz zbiory dostosowane do specjalnych grup użytkowników (np. osób niepełnosprawnych). W Centrum przewidziano wydzielone miejsca na książki oraz inne rodzaje zbiorów bibliotecznych w wolnym dostępie dla czytelników, stanowiska komputerowe dla użytkowników (w tym czytelników niepełnosprawnych) i stanowiska dla personelu bibliotecznego pełniącego rolę doradczą. W budynku funkcjonują pracownie: reprograficzna, kserograficzna, audiowizualna, mikrofilmowa, digitalizacji zbiorów, komputerowa, a także przestrzeń przeznaczona na prowadzenie badań, studiowanie i pisanie prac (tzw. pokoje pracy indywidualnej). Centrum jest również salonem intelektualnym miasta i regionu. Są tam między innymi sala konferencyjna i aneks wystawowy. 8 2.2. O BIBLIOTECE WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO BIBLIOTEKA WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH Plac Sejmu Śląskiego 1 40-032 Katowice Telefon: 32 200 92 20 [email protected] www.bfp.us.edu.pl Z historią Biblioteki można zapoznać się na naszej stronie: http://www.bfp.us.edu.pl/index.php?s=historia Można komunikować się z nami: - telefonicznie (informacje na stronie internetowej Biblioteki), - poprzez komunikator GG: http://www.bfp.us.edu.pl/index.php?s=gg , - email: [email protected] , - formularz kontaktowy: http://www.bfp.us.edu.pl/index.php?s=formularz . BIBLIOTEKA WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO wchodzi w skład sieci bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i gromadzi zbiory z szeroko pojętej humanistyki: kulturoznawstwa, językoznawstwa, literatury polskiej oraz informacji naukowej. Główną funkcją Biblioteki jest zapewnienie dostępu studentom i pracownikom naukowym do materiałów źródłowych niezbędnych w pracy naukowej oraz dydaktycznej. UWAGA Biblioteka Wydziału Filologicznego UŚ składa się z: Biblioteki Wydziału Filologicznego w Katowicach i Biblioteki Wydziału Filologicznego w Sosnowcu 9 2.3. NASZE AGENDY 2.3.1. Wypożyczalnia Biblioteki Wydziału Filologicznego WYPOŻYCZALNIA znajduje się w pokoju nr 5 na parterze. Godziny otwarcia: poniedziałek – piątek 9:00-15:00; soboty zjazdowe 9:00-15:00 Telefon: 32 200 92 08 Fot. 1. Wypożyczalnia (fot. K. Wojtek) W WYPOŻYCZALNI dokonuje się: − zapisów do Biblioteki, − odbioru książek zamówionych do wypożyczenia, − zwrotu wypożyczonych książek, 10 − prolongat, − opłat wynikających z przetrzymania książek, − podbicia indeksu lub karty obiegowej w momencie ukończenia lub przerwania studiów (w przypadku pracowników w momencie wygaśnięcia stosunku pracy). Nasza Biblioteka nie świadczy usług związanych z wypożyczeniami międzybibliotecznymi. Natomiast usługa ta jest w ofercie CINiBA (ul. Bankowa 11a) co oznacza, że istnieje możliwość sprowadzenia książek z innych bibliotek krajowych i zagranicznych, odbitek artykułów czasopism oraz innych materiałów, których nie posiada Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego lub inne placówki na terenie Katowic. Informacji o usłudze szukaj na stronie: http://www.ciniba.edu.pl/index.php? option=com_content&view=article&id=369&Itemid=30 oraz pod numerami telefonu 32 786 5123, 32 786 5124 lub drogą elektroniczną: [email protected]. 11 2.3.2. Czytelnia Ogólna CZYTELNIA OGÓLNA znajduje się w pokoju nr 4 na parterze. Telefon: 32 200 92 07 Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 9:00-18:00; soboty zjazdowe 9:00-15:00 Fot. 2. Czytelnia ogólna (Fot. M. Kulik) Księgozbiór Czytelni liczy ok. 7000 woluminów. Zawiera między innymi słowniki, encyklopedie ogólne i dziedzinowe. Profil zbioru odpowiada wykładanym na Wydziale kierunkom studiów i jest uzupełniany oraz modyfikowany w zależności od zmieniających się potrzeb użytkowników. Czytelnicy mają wolny dostęp do półek. 12 CZYTELNIA OGÓLNA udostępnia: - wydawnictwa znajdujące się w zbiorach Czytelni - na zasadzie wolnego dostępu, - zbiory magazynowe - na podstawie złożonego zamówienia. Rys. 4. Prawidłowo wypełniona dezyderatka 13 Rys. 5. Karta katalogowa z katalogu Czytelni Ogólnej W korzystaniu ze zbiorów pomaga katalog zlokalizowany przy wejściu do Czytelni. Znajdują się w nim karty katalogowe dokumentów udostępnianych na zasadzie wolego dostępu do półek. Karty w katalogu uporządkowane są alfabetycznie według nazwisk autorów. W przypadku, gdy książka została wydana pod redakcją (czyli zawiera teksty wielu autorów), należy jej szukać alfabetycznie - według tytułu. Jeżeli w katalogu znajdziemy informację o poszukiwanej przez nas książce to spisujemy (lub zapamiętujemy) czerwone oznaczenia cyfrowe: cyfry rzymskie – dział, cyfry arabskie – numer książki w obrębie działu. Posiadając te informacje możemy wejść do Czytelni, pozostawić legitymację u bibliotekarza i następnie poszukać właściwego działu, a w nim interesującej nas książki. 14 Każdy dział jest oznaczony w sposób widoczny na zdjęciu: Fot. 3. Działy w czytelni ogólnej (Fot. K. Wojtek) Informacje z katalogu czytelnianego znajdziemy również w katalogu komputerowym. Należy wówczas zwrócić uwagę na rubrykę: „Dokumenty przeznaczone do korzystania na miejscu”, które w polu „Lokalizacja” mają zapis „BFP czytelnia”. Z pola „Uwagi” możemy spisać numer działu i numer pozycji w dziale. 15 Rys. 6. Przykład książki znajdującej się w Czytelni Ogólnej w wolnym dostępie Jeżeli interesująca nas pozycja znajduje się w magazynie to mamy do wyboru dwie możliwości: możemy wypełnić rewers (spisując sygnaturę z OPAC) lub zamówić poprzez OPAC. W przypadku książek potrzebnych do szybkiego skorzystania lepiej wypisać tradycyjny rewers, który jest wysyłany do magazynu i w ciągu kilku minut książka trafia do Czytelni. W razie złożenia zamówienia poprzez OPAC należy się liczyć z tym, że czas oczekiwania jest taki sam, jak w przypadku książek do wypożyczenia (do 3 godzin). UWAGA Książek znajdujących się na półkach w Czytelni nie zamawiamy komputerowo. 16 2.3.3. Czytelnia Czasopism CZYTELNIA CZASOPISM znajduje się w pokoju nr 10 na parterze budynku. Telefon: 32 200 92 40 Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 9:00-15:00, soboty zjazdowe 9:00-15:00 Fot. 4. Czytelnia czasopism (Fot. K. Wojtek) Biblioteka prenumeruje około 150 tytułów polskich i zagranicznych czasopism bieżących oraz gromadzi tytuły archiwalne, tematycznie związane z profilem wydziału (m.in.: językoznawstwo, literaturoznawstwo, kulturoznawstwo). 17 Czasopisma udostępniane są na podstawie prawidłowo wypełnionej dezyderatki. Informacje o posiadanych tytułach znajdują się w katalogu kartkowym znajdującym się w Czytelni oraz w katalogu OPAC. W Czytelni można korzystać z komputerów z dostępem do Internetu. W CZYTELNI CZASOPISM nie ma wolnego dostępu do półek co oznacza, że po wejściu do czytelni należy podejść do katalogu i na jego podstawie wypełnić dezyderatkę, którą wraz z legitymacją oddaje się bibliotekarzowi. Karty w katalogu uporządkowane są alfabetycznie według tytułów czasopism. Prawidłowo wypełniona dezyderatka musi zawierać: tytuł czasopisma, jego rok i numer oraz nazwisko i imię zamawiającego. Rys. 7. Karta katalogowa tytulaturowa czasopisma 18 Rys. 8. Karta katalogowa wyszczególniająca dostępne numery czasopisma Informacje o posiadanych przez Bibliotekę czasopismach można znaleźć również w katalogu komputerowym. PAMIĘTAJ! Czasopism nie zamawiamy online. 19 Rys. 9. Informacja o czasopiśmie w OPA C Rys. 10. Prawidłowo wypełniona dezyderatka na czasopismo 20 2.3.4. Czytelnia i Wypożyczalnia Bibliologiczna CZYTELNIA I WYPOŻYCZALNIA BIBLIOLOGICZNA znajduje się w pokoju nr 316 na trzecim piętrze. Telefon: 32 200 93 16 Godziny otwarcia: poniedziałek – piątek 9:00–15:00; soboty zjazdowe 9:00–15:00 Fot. 5. Czytelnia i wypożyczalnia bibliologiczna (Fot. M. Kulik) 21 Księgozbiór Czytelni i Wypożyczalni liczy ponad 10000 dzieł, wśród których znaleźć można encyklopedie, słowniki, podręczniki i czasopisma z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej. Informacji o księgozbiorze należy szukać w katalogu komputerowym, jednak zamówienia realizowane są po wypełnieniu rewersu. W WYPOŻYCZALNI BIBLIOLOGICZNEJ dokonuje się: − zapisów do Biblioteki, − odbioru książek zamówionych do wypożyczenia, − zwrotu wypożyczonych książek, − prolongat, − opłat wynikających z przetrzymania książek, − podbicia indeksu lub karty obiegowej w momencie ukończenia lub przerwania studiów (w przypadku pracowników w momencie wygaśnięcia stosunku pracy). Nie wprowadzono tu jeszcze wypożyczeń komputerowych i z tego powodu nie ma możliwości zamawiania książek online. Informacje o zbiorach figurują w katalogu, w rubryce „Dokumenty przeznaczone do korzystania na miejscu”. 22 Rys. 12. Informacja o książce z Wypożyczalni Bibliologicznej w OPAC Aby wypożyczyć książkę w tej wypożyczalni należy zgłosić się do pokoju nr 316 i zapytać o poszukiwaną pozycję. W momencie otrzymania książki należy wypełnić rewers, który znajduje się na stoliku w Czytelni. Wypełniony prawidłowo rewers należy pozostawić u dyżurującego bibliotekarza. W WYPOŻYCZALNI BIBLIOLOGICZNEJ książki wypożycza się na okres semestru, a nie 4 tygodni jak w pozostałych wypożyczalniach na Uniwersytecie Śląskim. 23 Rys. 12. Prawidłowo wypełniony rewers dla książki z Wypożyczalni Bibliologicznej Rys. 13. Nalepka z kodem kreskowym na tylnej okładce książki 24 Rewers musi być wypełniony czytelnie. Niezwykle ważne jest wyraźne wpisanie swojego imienia i nazwiska oraz sygnatury, która znajduje się z tyłu każdej książki na nalepce z kodem kreskowym a także na odwrocie strony tytułowej. Ważne jest również wpisanie wyraźnie daty wypożyczenia, gdyż jest ona istotna przy naliczaniu ewentualnych kar za przetrzymanie książki. Zasady korzystania z Czytelni są identyczne jak w każdej innej czytelni z wolnym dostępem do półek. Zbiory w Czytelni ułożone są działami dostosowanymi do przedmiotów wykładanych na kierunku Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo. Czasopisma z kolei uszeregowane zostały alfabetycznie (z małymi wyjątkami spowodowanymi oszczędnością miejsca). 25 2.3.5. Lektorium Klasyczne LEKTORIUM KLASYCZNE znajduje się w pokoju nr 3 na parterze. Telefon: 32 200 94 08 Godziny otwarcia: poniedziałek–piątek 9:00-16:00 Fot. 6. Lektorium klasyczne (Fot. K. Wojtek) Lektorium posiada około 9000 książek, służących przede wszystkim pracownikom i studentom filologii klasycznej. Znaleźć można tutaj zbiór słowników językowych, encyklopedii, tekstów antycznych autorów w oryginalnej wersji językowej oraz ich tłumaczeń. Podobnie jak w Wypożyczalni Bibliologicznej nie wprowadzono tu dotychczas zamówień online. Informacje o zbiorach figurują w katalogu w rubryce „Dokumenty przeznaczone do korzystania na miejscu”. 26 Rys. 14. Informacja o książce z Lektorium Klasycznego w OPAC Aby wypożyczyć książkę w Lektorium Klasycznym należy zgłosić się do pokoju nr 3 i zapytać o poszukiwaną pozycję. W momencie otrzymania książki należy wypełnić rewers, który znajduje się na stoliku w Lektorium. Wypełniony prawidłowo rewers należy pozostawić u dyżurującego bibliotekarza. Termin zwrotu wypożyczanej książki należy każdorazowo uzgadniać z bibliotekarzem. Rewers musi być wypełniony czytelnie. Niezwykle ważne jest wyraźne wpisanie swojego imienia i nazwiska oraz sygnatury, która znajduje się z tyłu każdej książki na nalepce z kodem kreskowym a także na odwrocie strony tytułowej. Ważne jest również wpisanie wyraźnie daty wypożyczenia, gdyż jest ona istotna przy naliczaniu ewentualnych kar za przetrzymanie książki. 27 Rys. 15. Prawidłowo wypełniony rewers dla książki z Lektorium Klasycznego Rys. 16. Nalepka z kodem kreskowym na tylnej okładce książki 28 2.4. GDZIE NAS ZNAJDZIESZ? Rys. 17. Plan budynku – Parter Rys. 18. Plan budynku – Piętro III 29 2.5. SZATNIA Obowiązkowo z szatni muszą skorzystać wszyscy udający się do Czytelń. Szatnia znajduje się poniżej parteru (poziom -1). W szatni należy pozostawić okrycia wierzchnie (kurtki, płaszcze) oraz wszelkiego rodzaju torby i plecaki. Do Czytelń należy zabrać legitymację studencką oraz rzeczy niezbędne przy pracy (coś do pisania, ewentualnie laptop lub aparat fotograficzny). W przypadku korzystania z Wypożyczalni szatnia nie jest obowiązkowa. Czytelnia = Szatnia 30 3. KORZYSTAJ Z NASZYCH USŁUG 3.1.Co zrobić, aby skorzystać z usług sieci bibliotek UŚ? Aby zapisać się do BIBLIOTEKI WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO KATOWICACH musisz najpierw wejść na stronę CENTRUM INFORMACJI NAUKOWEJ AKADEMICKIEJ http://www.ciniba.edu.pl/ . Rys. 19. Strona internetowa CINiBA 31 I W BIBLIOTEKI Po kliknięciu na zakładkę Zapisy i wypożyczenia, otworzy się podstrona: Rys. 20. Strona rejestracji online Kliknij na Formularz rejestracji nowych czytelników. Następnie wpisz swoje dane osobowe, numer PESEL, adres e-mail, wybierz swój Wydział oraz uzupełnij pozostałe wymagane pola. 32 Rys. 21. Rejestracja online 33 Rys. 22. Prawidłowo wypełniona formatka rejestracji nowego czytelnika 34 Rys. 23. Rejestracja online 35 Rys. 24. Rejestracja online Po wysłaniu formularza koniecznie musisz udać się do WYPOŻYCZALNI BIBLIOTEKI WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W KATOWICACH (pokój nr 5) w celu aktywowania nowego konta. Nastąpi to po wypełnieniu DEKLARACJI CZYTELNIKA. Na dopełnienie wszystkich formalności masz 7 dni kalendarzowych od momentu zarejestrowania się. Nie zapomnij przynieść ze sobą indeksu oraz legitymacji studenta. Po wyznaczonym terminie nieaktywowane konto zostanie automatycznie usunięte. 36 3.2.Jak mogę zarządzać swoim kontem? Po dokonaniu aktywacji konta w WYPOŻYCZALNI możesz już zamawiać interesujące Cię książki. Aby móc zamawiać książki należy zalogować się na swoje konto podając numer pesel i hasło. Możesz zalogować się ze strony BIBLIOTEKI WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UŚ I W KATOWICACH lub ze strony CENTRUM INFORMACJI NAUKOWEJ BIBLIOTEKI AKADEMICKIEJ. Adres Biblioteki Wydziału Filologicznego UŚ: http://www.bfp.us.edu.pl/ Adres CINiBA: http://www.ciniba.edu.pl/ Logowanie na konto czytelnika ze strony Biblioteki Filologicznej Uniwersytetu Śląskiego Rys. 25. Strona Biblioteki Wydziału Filologicznego UŚ w Katowicach 37 Rys. 26. Strona Biblioteki Wydziału Filologicznego UŚ w Katowicach - katalog Logowanie na konto czytelnika ze strony CINiBA Rys. 27. Wejście do katalogu ze strony CINiBA 38 Bez względu na to, którą stronę internetową wybierzesz, zostaniesz przekierowany tutaj: Rys. 28. Logowanie do systemu Teraz wprowadź swój numer czytelnika/PESEL oraz hasło. Rys. 29. Logowanie do systemu Po zalogowaniu pojawia opcja „Konto”, dzięki której masz dostęp do wszystkich informacji dotyczących Ciebie i twojej aktywności w Bibliotece (wypożyczone książki, rezerwacje, prolongaty itd.): 39 Rys. 30. Opcja „Konto” Rys. 31. Logowanie do opcji „Konto” 40 Rys. 32. Moje konto Rys. 33. Informacja o wypożyczonych dokumentach 41 Rys. 34. Informacja o wypożyczonych dokumentach i terminie zwrotu książek Rys. 35. Informacja o przekroczonym terminie zwrotu książki 42 Rys. 36. Zmiana hasła i informacja o karach Rys. 37. Zmiana adresu e-mail 43 Rys. 38. Wykonane operacje 44 3.3.Zasady korzystania z Wypożyczalni WYPOŻYCZALNIA BIBLIOTEKI WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W KATOWICACH znajduje się na parterze budynku Wydziału Filologicznego w Katowicach w pokoju nr 5. Podstawą zapisania czytelnika do Biblioteki jest prawidłowo wypełniona i wysłana formatka rejestracji on-line, indeks, legitymacja studencka, DEKLARACJA CZYTELNIKA (pobrana z Wypożyczalni, parter, pok. 5), dowód osobisty oraz dla studentów oraz doktorantów Uniwersytetu - indeks z aktualnym wpisem na rok akademicki, a dla uczestników studiów podyplomowych - karta słuchacza. Czytelnik zapisywany jest na czas określony (czas trwania studiów). Dokumentem, niezbędnym do wypożyczenia książek jest legitymacja studencka będąca równocześnie kartą biblioteczną. Legitymację należy mieć przy sobie podczas każdej wizyty w Wypożyczalni. Czytelnik zobowiązany jest zawiadomić Wypożyczalnię o każdorazowej zmianie adresu stałego, zmianie nazwiska lub kierunku studiów. W przypadku zagubienia legitymacji czytelnik powinien niezwłocznie zawiadomić Dziekanat oraz Wypożyczalnię o zaistniałym fakcie. Będzie to stanowiło ochronę przed nieprawnym użyciem legitymacji. W przypadku otrzymania duplikatu legitymacji czytelnik zobowiązany jest zgłosić się do Wypożyczalni w celu zarejestrowania duplikatu legitymacji w systemie bibliotecznym. Uprawnienia do korzystania z Wypożyczalni po uregulowaniu zobowiązań wygasają w momencie ukończenia/przerwania studiów lub w dowolnym momencie na życzenie czytelnika. Likwidacja konta czytelnika następuje po uregulowaniu zobowiązań wobec wszystkich bibliotek, do których czytelnik był zapisany. 45 Termin zwrotu danego egzemplarza podaje dyżurujący bibliotekarz. Najczęściej są to 4 lub 16 tygodni. Pamiętaj! W każdej chwili możesz sam sprawdzić termin zwrotu książki poprzez swoje konto komputerowe. 46 3.4.Co się stanie, gdy nie zdążę zwrócić książki na czas? Gdy zbliża się termin zwrotu, system automatycznie wygeneruje wiadomość przypominającą o terminie zwrotu danego dokumentu i wyśle ją na Twój adres email. Nie ignoruj tej informacji, ponieważ jeśli nie oddasz książki na czas, system automatycznie zablokuje konto i rozpocznie naliczanie kary pieniężnej w wysokości 1 zł za każdy tydzień zwłoki od jednej książki. Limit wypożyczeń - 10 książek na koncie. Konta w poszczególnych bibliotekach sieci bibliotek Uniwersytetu nie sumują się, można mieć 10 tytułów wypożyczonych w BG, 10 w BFP itd. PAMIĘTAJ! Książki czekają na Ciebie w Wypożyczalni przez 7 dni, licząc od daty realizacji zamówienia. Oznacza to, że zamówienie wysłane np. w niedzielę, zostanie zrealizowane dopiero w poniedziałek. Gdy system odnotuje informację o realizacji zamówienia, otrzymasz potwierdzenie drogą elektroniczną. Jeśli nie zgłosisz się do wypożyczalni w tym czasie, zostanie założona blokada na Twoje konto na okres 14 dni. Czytelnik ma prawo wypożyczyć tylko jeden egzemplarz danego tytułu tego samego wydania. 47 3.5. Kto i co może wypożyczyć poza bibliotekę? Prawo do wypożyczania zbiorów BIBLIOTEKI WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W KATOWICACH mają: - pracownicy oraz emerytowani pracownicy Uniwersytetu Śląskiego, - studenci I i II stopnia studiów, jednolitych studiów magisterskich, studenci studiów doktoranckich oraz uczestnicy studiów podyplomowych w Uniwersytecie Śląskim. Biblioteka wypożycza: - nauczycielom akademickim UŚ do 25 tytułów, - pracownikom UŚ niebędącymi nauczycielami akademickimi 15 tytułów, - studentom, uczestnikom studiów doktoranckich i podyplomowych UŚ do 10 tytułów. Poza Bibliotekę nie wypożycza się: - druków wydanych przed 1950 rokiem, - zbiorów specjalnych, dzieł rzadkich i cennych, - dzieł znajdujących się w księgozbiorach podręcznych czytelni i pracowni, - niektórych wydawnictw encyklopedycznych, słowników, bibliografii i innych wydawnictw informacyjnych, - materiałów w złym stanie zachowania, - gazet i czasopism, - innych dokumentów, które przeznaczone są wyłącznie do korzystania w czytelniach. 48 3.6. Czy mogę przedłużyć termin zwrotu wypożyczonej książki? Istnieje możliwość przedłużenia terminu zwrotu wypożyczonej książki samodzielnie (konto komputerowe), telefonicznie lub osobiście. Jedną książkę można przedłużyć 3 razy co oznacza, że książka wypożyczona na 4 tygodnie może pozostać u Ciebie aż 16 tygodni (czyli 4 tygodnie regulaminowe + 4 tygodnie pierwszej prolongaty + 4 tygodnie drugiej prolongaty + 4 tygodnie trzeciej prolongaty = 16 tygodni). Nie można przedłużać terminu zwrotu dokumentu w przypadku, gdy inny czytelnik zarezerwował już dany tytuł. PAMIĘTAJ! Przedłużenie okresu na jaki wypożyczona została książka nazywamy PROLONGATĄ. Sposób dokonania prolongaty przedstawiony został w podrozdziale Jak mogę zarządzać swoim kontem. 3.7. Co się stanie, gdy zgubię lub zniszczę książkę? W przypadku zniszczenia/zagubienia dokumentu należy zgłosić ten fakt dyżurującemu bibliotekarzowi w Wypożyczalni. Jeśli możliwe jest odkupienie tego samego lub nowszego wydania, Biblioteka przyjmie taką książkę. W przeciwnym wypadku wartość zniszczonego/zagubionego egzemplarza jest oszacowana i za tę kwotę czytelnik zobowiązany jest kupić wskazane przez bibliotekę tytuły. 49 3.8. Jak korzystać z Czytelń? Warunkiem korzystania z czytelń jest: - posiadanie dowodu tożsamości ze zdjęciem (legitymacji studenckiej, dowodu osobistego), który należy zostawić u dyżurującego bibliotekarza, - wpisanie się do książki odwiedzin. W CZYTELNI OGÓLNEJ, CZYTELNI BIBLIOLOGICZNEJ i LEKTORIUM KLASYCZNYM obowiązuje wolny dostęp do półek. Użytkownik ma prawo do jednoczesnego korzystania z trzech pozycji dostępnych w wolnym dostępie oraz do złożenia trzech zamówień na materiały znajdujące się w magazynie. UWAGA! Możliwość korzystania w Czytelni z materiałów przechowywanych w magazynie istnieje jedynie w CZYTELNI OGÓLNEJ. W CZYTELNI CZASOPISM potrzebne materiały podaje bibliotekarz na podstawie wypełnionej dezyderatki. W czytelniach z wolnym dostępem do półek wypisanie dezyderatki jest obowiązkowe dopiero w momencie podjęcia decyzji o wyjściu z materiałami bibliotecznymi do punktu kserograficznego. 50 Dopuszcza się możliwość udostępniania materiałów do kopiowania, jeśli ich stan fizyczny na to pozwala, przy czym: − użytkownik ma obowiązek zgłaszania wynoszonych materiałów oraz wypisania zamówień na materiały pochodzące z wolnego dostępu, − wszelkie uszkodzenia wynoszonych do kopiowania materiałów powinny być sygnalizowane przez użytkownika przed wyjściem z Czytelni, − czas przeznaczony na kopiowanie nie może przekroczyć 1 godz., − na 10 min. przed przerwą oraz na 45 minut przed zamknięciem Czytelni, materiałów do kopiowania nie wydaje się, − w razie zagubienia lub zniszczenia udostępnianych materiałów użytkownik ponosi odpowiedzialność finansową. W czytelniach z wolnym dostępem do półek należy pamiętać o odkładaniu wyjętych pozycji w to samo miejsce. Jeżeli masz wątpliwości skąd dana książka została zabrana - oddaj ją bibliotekarzowi, gdyż odłożenie jej w niewłaściwym miejscu spowoduje kłopoty z jej późniejszym odnalezieniem. Główne zasady korzystania z czytelń: − szatnia, − wpis do zeszytu odwiedzin, − pozostawienie dokumentu tożsamości u bibliotekarza, − skorzystanie z materiałów w wolnym dostępie, − wypełnienie dezyderatki, − pójście do punktu ksero, − zwrot książki lub czasopisma bibliotekarzowi i odebranie dokumentu. 51 3.9. Czy i co mogę kserować? Przy kserowaniu i fotografowaniu należy przestrzegać postanowień Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dn. 4 lutego 1994 r. (Dz. U. 1994, nr 24, poz. 83, tekst jednolity: Dz. U. 2006, nr 90, poz. 631). Publikacje z Czytelń mogą być zabrane do punktu ksero po wcześniejszym wypełnieniu dezyderatki oraz pozostawieniu legitymacji dyżurującemu bibliotekarzowi. Punkty ksero znajdują się na poziomie -1, czyli poniżej parteru (tam, gdzie szatnia). Trzeba pamiętać, że kserokopii nie wykonuje się z następujących materiałów: − publikacji w formatach większych niż A3, − książek wydanych do końca 1950 roku, − egzemplarzy w złym stanie technicznym, − książek i czasopism oprawnych, których grzbiety ze względu na objętość dzieła uległyby uszkodzeniu podczas kopiowania, − słowników języka polskiego. Wymienione materiały mogą być reprodukowane jedynie za pomocą aparatu fotograficznego. Pamiętaj! Nie wychodź do punktu kserograficznego bez zgłoszenia takiej chęci dyżurującemu bibliotekarzowi. 52 4. ZAMÓW KSIĄŻKĘ LUB CZASOPISMO 4.1. Informacja o katalogach Katalog kartkowy Biblioteki Wydziału Filologicznego UŚ w Katowicach Katalog dostępny jest na parterze budynku Wydziału Filologicznego w Katowicach. Obejmuje informacje o zasobach wprowadzonych do księgozbioru do końca 2008 roku. Późniejsze nabytki dostępne są jedynie poprzez katalog online. Oznacza to, że w przypadku książki wydanej przed 2009 rokiem należy najpierw poszukać jej w katalogu komputerowym. Jeżeli tam nie znajdziemy - warto zajrzeć do katalogu kartkowego. Jest to katalog alfabetyczny. Wszystkie pozycje uszeregowane zostały alfabetycznie według nazwisk autorów lub tytułów (książki pod redakcją itd.). Fot. 8. Katalog kartkowy (fot. M. Kulik) 53 W katalogu kartkowym występuje kilka rodzajów kart katalogowych: a) karta odsyłaczowa, czyli karta katalogowa pomocnicza, zawierająca odsyłacz do hasła umieszczonego na karcie głównej: Rys. 39. Karta katalogowa odsyłaczowa w przypadku jednego autora Rys. 40. Karta katalogowa odsyłaczowa w przypadku wielu autorów 54 b) karta główna w katalogu alfabetycznym, która zawiera opis konkretnej książki. Poniższa karta katalogowa zawiera opis dokumentu przeznaczonego do korzystania jedynie na miejscu w Czytelni, gdyż jest to dokument wydany w 1926 roku (takich dokumentów nie wypożyczamy). Rys. 41. Karta katalogowa główna Rys. 42. Karta katalogowa książki przeznaczonej do wypożyczania 55 Jeżeli interesująca Cię pozycja występuje w katalogu kartkowym, to należy spisać jej sygnaturę i zamówić ją poprzez katalog komputerowy, korzystając z opcji „wyszukiwanie szybkie”. Wybieramy w katalogu „wyszukiwanie szybkie” a następnie zaznaczamy wyszukiwanie według sygnatury. Kolejnym krokiem jest wybranie siglum Biblioteki (w naszym przypadku jest to BFP) i wpisujemy sygnaturę sprawdzoną w katalogu kartkowym. Cała procedura została przedstawiona na poniższym obrazku. Rys. 43. Wyszukiwanie według sygnatury Trwają prace nad szybkim wprowadzeniem całości księgozbioru do katalogu komputerowego. Nadal jednak należy posiłkować się katalogiem kartkowym, ponieważ jedynie połączenie obu katalogów stanowi rzeczywisty obraz zbiorów Biblioteki. 56 4.2. Katalog komputerowy – instrukcja Aby zamówić książki przeznaczone do wypożyczenia należy zalogować się do systemu bibliotecznego OPAC. Można wybrać do tego celu stronę internetową Biblioteki Wydziału Filologicznego w Katowicach lub CINiBA. Rys. 44. Strona Biblioteki Wydziału Filologicznego w Katowicach UWAGA Aby przeglądać katalog bez możliwości zamawiania - nie trzeba logować się do systemu. 57 Po zalogowaniu się do systemu należy wybrać jedną z opcji wyszukiwawczych: − tytuł, − autor, − hasło przedmiotowe (gdy szukamy książek na określony temat), − opis bibliograficzny, − instytucja (np. stowarzyszenie, które miało wpływ na powstanie publikacji), − seria (niektóre książki ukazują się w seriach wydawniczych np. „Propozycje i Materiały”), − tytuł ujednolicony, − impreza (np. konferencja), − ISBN/ISSN (indywidualny numer książki/czasopisma), − rok wydania. Najczęściej wykorzystywane są trzy pierwsze opcje. Przykład: szukając książki pt. Historia języka polskiego Zenona Klemensiewicza, wypełniamy pola: tytuł i autor (rozpoczynamy od nazwiska a nie imienia) a następnie klikamy „szukaj”. Rys. 45. Katalog komputerowy sieci bibliotek Uniwersytetu Śląskiego i UE 58 System wyświetli nam wszystkie wydania Historii języka polskiego Zenona Klemensiewicza, które znajdują się w bibliotekach Uniwersytetu oraz w CINIBA. Rys. 46. Wyniki wyszukiwania Wybieramy interesujące nas wydanie i klikamy na jego opis. W tym momencie wyświetlają nam się wszystkie egzemplarze tego wydania, które znajdują się w bibliotekach Uniwersytetu oraz w CINiBA. PAMIĘTAJ! W naszej bibliotece funkcjonują następujące sigla: BB, BFK i BFP. 59 W przypadku, gdy książka jest dostępna, w kolumnie „akcja” pojawia się zielony znak oznaczający możliwość zamówienia tego dokumentu. Może się też zdarzyć, że książka jest dostępna, ale w kolumnie „akcja” wyświetla się szare kółko z literą „i”, co oznacza, że nie mamy aktywnego konta w danej bibliotece. W takim przypadku możemy udać się z legitymacją do tej biblioteki, co pozwoli na zarejestrowanie się i późniejszą możliwość zamawiania książek. Rys. 47. Zamawianie książki w OPAC 60 Po kliknięciu zielonej ikonki pojawią się dwie opcje wyboru: „Wypożyczam” lub „Korzystam na miejscu”. Rys. 48. Opcje wyboru 61 Po kliknięciu w „Wypożyczam” należy wybrać miejsce dostarczenia dokumentu: Rys. 49. Wybór miejsca dostarczenia zamówienia Rys. 50. Wysyłanie zamówienia 62 Pamiętaj o potwierdzeniu chęci złożenia zamówienia przez zaznaczenie okienka znajdującego się z lewej strony przy tytule. Następnie kliknij „Wyślij zamówienia”. Pojawi się wiadomość potwierdzająca zamówienie oraz informacja o czasie oczekiwania na jego realizację. Rys. 51. Potwierdzenie zamówienia dokumentu 63 W przypadku książki wypożyczonej informacja o tym fakcie znajduje się w tabeli zatytułowanej „Akcja”: Rys. 52. Informacja o książce wypożyczonej 64 Książkę wypożyczoną można zarezerwować w następujący sposób: - kliknij w pomarańczowy symbol, - wybierz długość rezerwacji, - kliknij „rezerwuj”. Rys. 53. Rezerwacja dokumentu W momencie zwrotu do Biblioteki zarezerwowanej przez Ciebie książki, otrzymasz wiadomość drogą elektroniczną o konieczności wysłania zamówienia. Jeśli zapomnisz wysłać zamówienie, Twoja rezerwacja zostanie anulowana po 7 dniach. 65 Procedura zapisu do Biblioteki Wydziału Filologicznego w Katowicach: • Zapoznanie się z podręcznikiem do szkoleń bibliotecznych online • Zaliczenie testu online • Dokonanie rejestracji online do Biblioteki • Uzyskanie wpisu do indeksu • studenci kierunków filologia polska, filologia klasyczna, kulturoznawstwo pokój nr 8 • studenci kierunku bibliotekoznawstwo i informacja naukowa pokój nr 316 • Prawidłowe wypełnienie deklaracji czytelnika, do pobrania: • studenci kierunków filologia polska, filologia klasyczna, kulturoznawstwo pokój nr 5 • studenci kierunku bibliotekoznawstwo i informacja naukowa pokój nr 316 Należy mieć ze sobą ważny indeks (lub indeksy w przypadku osób studiujących na kilku kierunkach) oraz legitymację WIESZ JUŻ WSZYSTKO? ROZWIĄŻ TEST! POWODZENIA! 66