Amfetaminy - gops czerwonak

Amfetaminy
Pochodzenie – substancję chemiczna o skomplikowanej nazwie betafenyloizopropyloamina udało się zsyntetyzować w 1887 roku. Nie jest spotykana
w naturze, choć wskazuje się na wiele podobieństw w efektach działania do
aktywnych składników rośliny Catha edulis, czy od dawien dawna
znanej Ephedra vulgaris – efedryny. Znanych jest wiele odmian – pochodnych
„bazy” amfetaminy czyli fenylopropylanu, zaś w obiegu nielegalnym praktycznie
każda partia amfetaminy miewa inny skład jakościowy i ilościowy, co wynika
tak ze sposobu otrzymywania tego narkotyku, użytych technik i komponentów,
co poziomu czystości i domieszek na różnych etapach produkcji i… dystrybucji.
Zastosowanie – początkowo znajdowała zastosowanie medyczne – była
zalecana osobom cierpiącym na narkolepsję z uwagi na swe działanie
pobudzające. W latach dwudziestych XX wieku w postaci specyfiku o nazwie
benzedryna była stosowana jako lek mający pozytywnie wpływać na
zmniejszenie ukrwienia oskrzeli i błony śluzowej nosa w nieżytach dróg
oddechowych. Dalsze próby leczniczego wykorzystania amfetaminy to używanie
jej w celu walki z otyłością, astmą, stanami przemęczenia a także ADHD. W
okresie II wojny światowej amfetaminę otrzymywali niejednokrotnie żołnierze
po każdej stronie frontu, jednak dość szybkie wykrycie jej skutków ubocznych
(spory odsetek żołnierzy wymagało leczenia psychiatrycznego) spowodowało
dość szybkie (z wyjątkiem USA) jej wycofanie. Zdarzały się przypadki używania
tego specyfiku w planowy sposób przez robotników fabryk oraz sportowców.
Opis - amfetamina ma postać najczęściej białego, krystalicznego proszku o
charakterystycznym goryczkowym smaku, czasami z ostrym zapachem. Bywa
dostępna także w postaci pigułek, tabletek, kostek czy kryształków. Osoby
zażywające amfetaminę najczęściej wprowadzają ją do organizmu poprzez
błonę śluzową nosa (wdychanie), rzadziej w wyniku spożywania roztworów czy
wstrzykiwania. Zdarza się czasami wersja amfetaminy s postaci nadającej się
do palenia (tzw.ice).
Działanie – po intoksykacji tym narkotykiem, oczywiście mając na względzie
ilość, jakość oraz sposób jego podania, amfetamina powoduje między innymi:
wyraźne pobudzenie, brak łaknienia, wzrost tętna, oddechu i ciśnienia, suchość
w ustach oraz rozszerzenie źrenic. Odurzona osoba może wskazywać na
podwyższenie nastroju (euforia), koncentracji i uwagi, poczucia pewności siebie
i „mocy”, zanik lęku i niekiedy wzmożone podniecenie seksualne. Wraz z
oczekiwanymi efektami pojawiają się objawy uboczne w postaci nerwowości,
drażliwości, podejrzliwości, agresji, które czasami pogłębiają się dodatkowo
zyskując „towarzystwo” silnego zmęczenia, przygnębienia i lęku. Zażywanie
amfetaminy wiąże się z ryzykiem pojawienia się objawów tzw. psychozy
amfetaminowej, co spotyka zarówno osoby mające dłuższy i intensywniejszy
kontakt z tym narkotykiem, jak i pierwszorazowych użytkowników. Pierwsze
objawy tej niebezpiecznej przypadłości pojawiają się w kilka dni po intoksykacji
i dotyczą doznań halucynacyjnych, lęku, rozkojarzeniu i bardzo silnych obawach
prześladowczych. Nie zawsze dochodzi do samoistnego ustąpienia tej psychozy
– niejednokrotnie wymaga ona interwencji psychiatrycznej, zdarza się też, ze
przechodzi ona w postać regularnej, utrzymującej się choroby psychicznej
podobnej do schizofrenii.
Ryzyko uzależnienia – amfetamina jest narkotykiem prowadzącym do
uzależnienia, także z możliwością wystąpień wyraźnych oznak fizycznych pod
postacią zaburzeń snu, bólów głowy, nudności, skrajnego wyczerpania, etc.
Zależność psychiczna jest zdecydowanie silna – obecne są silne objawy złego
samopoczucia, poważne wahania nastroju, anhedonia, apatia, wybuchy agresji,
napięcie, niepokój, zaburzenia psychiczne i częste epizody poczucia silnego
głodu narkotykowego. Podobny stan może utrzymywać się tygodniami a nawet
miesiącami.
Zagrożenie – amfetamina stanowi poważne ryzyko uzależnienia, ale też bywa
niezmiernie niebezpieczna w przypadku przedawkowania i łączenia jej z innymi
substancjami chemicznymi, co często bywa spotykane w odniesieniu do
alkoholu, środków uspokajających czy opiatów. W chwili przedawkowania
dochodzi do przyśpieszenia pracy serca i zaburzeń jego rytmu (ryzyko zgonu),
wymiotów, biegunek, omdleń i zapaści. Spotyka się przegrzanie organizmu,
drgawki, krwawienia z małych naczyń krwionośnych mózgu (udar) oraz śpiączkę
– częstym objawem przy odstawieniu bywa zapadanie w długi, nawet
wielodniowy sen, co sprowadza zagrożenie odwodnienia organizmu.
Amfetaminy, gdyż na rynku narkotykowym znajduje się wiele odmian i
pochodnych tej substancji psychoaktywnej, zasługują na sporą uwagę z powodu
swej popularności, dostępności i zagrożenia, jakie ze sobą niosą. Jedną z nich
jest tzw. metamfetamina, „młodsza” siostra i zdecydowanie szkodliwsza wersja
amfetaminy. Charakteryzuje się silniejszym działaniem, ale też zdecydowanie
większą toksycznością. Uznawana bądź za półprodukt, bądź za mieszaninę
odpadów z produkcji właściwego narkotyku, jest niebezpieczną i silnie
uszkadzającą organizm substancją często unikaną przez samych narkomanów.
Jest zdecydowanie tańszym środkiem spotykanym w postaci bladożółtego
proszku z wyraźnym, charakterystycznym zapachem jaj. Prócz wyżej
wymienionej amfetaminy i metamfetaminy produkowane są również odmiany
tej substancji o zmodyfikowanym składzie, które często znajdują nabywców na
rynku narkotykowym. Do najbardziej znanych i popularnych z pewnością zalicza
się MMDA (ecstasy), a także obecne w obrocie tzw. DMA, DOB, PMA i inne,
znajdujące największą popularność wśród bywalców klubów i dyskotek.
Używanie amfetamin wiąże się z poważnym ryzykiem uszczerbku dla zdrowia,
uzależnieniem, koniecznością przyjmowania coraz większych dawek (wzrasta
tolerancja organizmu), co pociąga za sobą większe wydatki finansowe przy
jednoczesnym coraz trudniejszym utrzymywaniu się w rolach społecznych, tym
trudniej zaś, im więcej kumuluje się problemów, co jest w przypadku
stosowania narkotyków wręcz regułą. Fakt obniżania się poziomu przyjemności
płynącej z działania amfetaminy kosztem potęgowania się trudności,
negatywnych skutków ubocznych i utraty zdrowia ułatwia wejście w mechanizm
„błędnego koła”, co jest typowym mechanizmem funkcjonowania osoby
uzależnionej.