Etapy rozwoju mowy.
Transkrypt
Etapy rozwoju mowy.
Etapy rozwoju mowy. Rozwój języka rozpoczyna się z chwilą ludzkich narodzin. artykulacyjnych. Mówienie jest sprawnością i trzeba się jej uczyć. Jest to możliwe dzięki sukcesywnemu dojrzewaniu różnych organów mowy. Nauka mówienia polega na naśladowaniu najbliższych dorosłych, najczęściej rodziców i ich zachowań językowych. Jeśli wobec tego rodzice wypowiadają się normalnie, ich wymowa jest prawidłowa i wyraźna, nabywanie umiejętności językowych przez dziecko będzie łatwiejsze. Jeśli słowa wypowiadane będą przez rodziców czytelnie i wyraźnie prawdopodobnie łatwiej wypowie je prawidłowo nasza pociecha. W trwającym kilka lat rozwoju mowy dziecka wyróżnić możemy 4 okresy okres melodii, okres wyrazu, okres zdania, okres swoistej mowy dziecięcej. Okres melodii trwa do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. To stadium przedjęzykowe, w którym wyróżnia się dwa ważne podokresy; głużenie i gawożenia. Głużenie – u dzieci zdrowych pojawia się miedzy pierwszym, a trzecim miesiącem życia. Jest to etap, w którym niemowlę nieświadomie przygotowuje się do wydawania podstawowych dźwięków mowy. W głużeniu wyróżnia się samogłoski, spółgłoski, grupy samogłoskowe i spółgłoskowe. Są to różnego rodzaju dźwięki, takie jak agu, g, k, gli, kli, tli. Gawożenie – to wczesny etap rozwoju mowy pojawiający się ok. 6 miesiąca życia. Mamy do czynienia z zamierzonym powtarzaniem dźwięków. Dzięki nabywaniu takich cech, jak spostrzegawczość, skupienie uwagi, dziecko naśladuje teraz dźwięki, które wydawało przypadkowo oraz dźwięki, które zasłyszało z otoczenia. Z końcem pierwszego roku życia dziecko dużo już rozumie, spełnia proste polecenia. Pojawiają się pierwsze wyrazy: mama, baba, tata. Rozwój mowy w tym okresie postępuje równolegle z rozwojem fizycznym. Okres wyrazu jest kolejnym etapem rozwoju mowy (trwa od pierwszego do drugiego roku życia). Po ukończeniu pierwszego roku życia, wraz z pojawieniem się nowych doświadczeń, następuje wielki postęp w rozwoju mowy dziecka. Rozumie już ono kilka słów, potrafi reagować na proste polecenia i pytania, samodzielnie wypowiadać proste wyrazy. Chętnie powtarza sylaby i słowa wymawiane przez dorosłego. Dziecko w tym okresie używa wszystkich samogłosek ( z wyjątkiem nosowych ą i ę). Potrafi artykułować wiele spółgłosek: m, t, b, k , d, czasem ś, ć, pozostałe zastępuje innymi, łatwiejszymi do wymówienia. Okres zdania trwa od drugiego do trzeciego roku życia. Cechą charakterystyczną tego okresu jest znaczny przyrost słownictwa u dziecka, mowa staje się bardziej zrozumiała, nawet dla osób, nie będących zbyt często w otoczeniu dziecka. Trzylatek wypowiada poprawnie większość głosek, ma jeszcze prawo spółgłoski dźwięczne wymawiać z niepełną dźwięcznością, a nawet bezdźwięcznie (np.: zamiast woda – fota). Okres swoistej mowy dziecięcej jest ostatnim etapem rozwoju mowy. Przypada on na czas między trzecim a siódmym rokiem życia. W tym okresie w dalszym ciągu postępuje rozwój słownictwa. W swoich wypowiedziach dziecko uwzględnia kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo - skutkowe. Agramatyzmy zanikają Dziecko opanowuje najtrudniejsze artykulacyjnie głoski : sz, ż, cz , dż oraz r. Wszystkie głoski dźwięczne brzmią dźwięcznie. Rozwój mowy dziecka powinien być ostatecznie zakończony do 6 roku życia, ale proces rozwoju funkcji komunikacyjnej języka trwa nadal. Źródła: Demel G., Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, WSiP, Warszawa 1994. Demelowa G., Elementy logopedii, WSiP, Warszawa 1979. Internet Joanna Szalewicz – Wiszniowska