POKER KRYTERIALNY, czyli o wyższości wody z kranu

POKER KRYTERIALNY, czyli o wyższości wody z kranu
Argumentowanie to trudna sztuka. Egzamin
gimnazjalny i matura z języka polskiego od lat
pokazują, że uczniowie mają kłopot z
argumentowaniem – obroną stawianej tezy,
obranego tropu myślowego. „Poker kryterialny”
jest przyjazną i atrakcyjną metodą oswajającą
uczniów z argumentami, argumentacją i obroną
stanowiska.
Przebieg gry:
Zestaw składa się z kart z argumentami (w zależności od naszej inwencji w wymyślaniu może ich
być 20 – 30 i więcej) załącznik nr 1 oraz planszy podzielonej na 3 obszary o różnych stopniach
ważności (1 – wewnętrzny obszar gromadzi argumenty pierwszorzędne – najważniejsze. Drugi
obszar – gromadzi argumenty drugorzędne,
3 obszar przeznaczony jest na argumenty
trzeciorzędne. Poza planszą pozostają argumenty bez wartości). Ilość miejsca na argumenty
w poszczególnych obszarach może być zmienna, np. pierwszorzędnych argumentów – 3,
drugorzędnych – 5, trzeciorzędnych – 7. (Załącznik nr 2).
Gra odbywa się w 4 – 6 osobowych zespołach. Każdy zespół otrzymuje planszę do gry oraz zestaw
kart. Wyznaczona osoba tasuje karty i rozdaje, układając je teksem do stołu. Osoba siedząca z lewej
strony rozdającego jako pierwsza podnosi swoją kartę i głośno odczytuje zapisany na niej argument.
Decyduje, uzasadniając swoje stanowisko, w którym miejscu ją położyć (w obszarze
pierwszorzędnych drugo lub trzeciorzędnych argumentów). Może uznać sugestie współgraczy i pod
wpływem ich racji zmienić lokalizację swojej karty – argumentu. Kolejni gracze postępują
analogicznie.
Gra dynamizuje się, gdy w poszczególnych obszarach nie ma już miejsca, a uczestnicy mają „silne”
argumenty, które powinny znaleźć się „wysoko” – w polu pierwszorzędnych argumentów. Wtedy
dyskutują z „właścicielem” położonego wcześniej argumentu o zmianie decyzji, posługując się
oczywiście dowodami, przykładami, wzmacniającymi jego rację. „Przegrany” argument przesuwa
się niżej, na kolejne pole, i gdy tam nie ma miejsca, musi wywiązać się dyskusja z kolejnym
„właścicielem”. I znów dowody, uzasadnianie, itp. Aż do osiągnięcia konsensusu w grupie, tzn.
rozegrania wszystkich argumentów.
Uczniowie muszą wiedzieć, że nie można używać argumentów siły tylko trzeba posługiwać się siłą
argumentów i dowodów.
Można wprowadzić w grze limit czasu, ale lepsze rezultaty daje przekonanie uczniów do ważności
tematu dyskusji, i gra do osiągnięcia grupowego kompromisu. Gdy wszystkie grupy zakończą
układanie argumentów na planszach, porównujemy poszczególne wybory i analizujemy różnice.
Ostrożnie z pomysłami nagradzania – np. oceną 5 – uczniów, którzy
wprowadzą najwięcej argumentów w pole pierwszorzędnych, lub
najszybciej wyłożą swoje karty. Może okazać się, że nagradzamy mniej
zaangażowanych, którym „wszystko jedno” lub liderów grupy – silnych
skądinąd.
Poker kryterialny to znakomity pomysł na każdą lekcję, podczas której
planujemy przedyskutować „jakiś” problem, zagadnienie, postawę,
wybór, itp.
Olgierd Neyman