EMAS w Unii Europejskiej

Organizacje i obiekty zarejestrowane w systemie EMAS
w paĔstwach Unii Europejskiej oraz w Norwegii
Na przestrzeni ostatnich lat zainteresowanie wdraĪaniem
i utrzymaniem systemu zarządzania Ğrodowiskowego,
zgodnego z wymaganiami okreĞlonymi w Rozporządzeniu
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia
25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału
organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we
Wspólnocie (EMAS), uchylającym rozporządzenie (WE)
nr 761/2001
oraz
decyzje
Komisji
2001/681/WE
i 2006/193/WE, było bardzo zróĪnicowane w poszczególnych
paĔstwach Unii Europejskiej.
W poniĪszej tabeli zestawiono dane dotyczące liczby
zarejestrowanych aktualnie w systemie EMAS organizacji
i obiektów w paĔstwach Unii Europejskiej oraz w Norwegii
(według stanu na dzieĔ 30.09.2011 r.).
W tabeli przedstawiono ponadto liczbĊ zarejestrowanych organizacji i obiektów
w przeliczeniu na milion mieszkaĔców danego kraju.
Tabela 1
Dane liczbowe dotyczące systemu ekozarządzania i audytu EMAS
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
16
17
18
19
20
20
21
22
23
Kraj
Austria
Belgia
Bułgaria
Cypr
Dania
Estonia
Finlandia
Francja
Grecja
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Litwa
Luksemburg
Łotwa
Malta
Niemcy
Norwegia
Polska
Portugalia
Rep. Czeska
Rumunia
Słowacja
Liczba
organizacji
Liczba
obiektów
277
49
2
5
73
1
11
18
58
1217
4
6
7
1
5
1
1412
22
26
76
25
4
2
663
428
2
5
332
1
16
20
804
1527
4
14
7
2
7
1
1960
51
33
109
25
6
3
1
Liczba
Liczba
organizacji na obiektów na
milion
milion
mieszkaĔców mieszkaĔców
32,24
4,60
0,26
6,29
13,33
1,07
2,07
0,29
5,17
26,87
0,24
1,36
2,12
2,07
2,21
2,44
17,18
4,65
0,68
7,16
2,42
0,20
0,37
79,56
40,17
0,26
6,29
60,62
1,07
3,02
0,32
71,68
33,72
0,24
3,18
2,12
4,15
3,08
2,44
23,85
10,98
0,87
10,26
2,42
0,30
0,55
Lp.
24
25
26
27
28
Kraj
Słowenia
Szwecja
WĊgry
Wielka Brytania
Włochy
Razem
Liczba
organizacji
Liczba
obiektów
Liczba
Liczba
organizacji na obiektów na
milion
milion
mieszkaĔców mieszkaĔców
3
76
20
60
1150
7
95
23
291
1656
1,48
8,28
1,99
0,98
19,32
3,46
10,35
2,29
4,86
27,42
4611
8092
ĝrednia: 9,1
ĝrednia: 15,9
Z tabeli wynika, Īe paĔstwem, w którym liczba zarejestrowanych organizacji jest najwiĊksza
są Niemcy. Ponad 1400 organizacji zarejestrowanych w Niemczech w systemie EMAS
stanowi około 30% wszystkich organizacji zarejestrowanych w tym systemie. Kolejne miejsca
w rankingu organizacji zarejestrowanych w systemie EMAS zajmują: Hiszpania (1217
organizacji), Włochy (1150 organizacji), Austria (277 organizacji) oraz Portugalia i Szwecja
(po 76 organizacji). W ostatnich dwóch latach obserwuje siĊ zmniejszanie liczby
zarejestrowanych organizacji w Niemczech, Danii i Finlandii, natomiast dynamiczny wzrost
ich liczby w Hiszpanii oraz we Włoszech.
Liczba zarejestrowanych w niektórych paĔstwach UE obiektów jest wielokrotnie wiĊksza od
liczby zarejestrowanych organizacji, czego przykładem jest Dania z 332 zarejestrowanymi
obiektami i 73 zarejestrowanymi organizacjami, Wielka Brytania, gdzie liczby te wynoszą
odpowiednio 291 i 60 oraz Belgia (428 i 49). Szczególny przypadek w tym wzglĊdzie stanowi
Grecja, gdzie liczba zarejestrowanych obiektów (804) jest niemal czternastokrotnie wiĊksza
od liczby zarejestrowanych organizacji (58).
Jednak dane prezentujące całkowitą liczbĊ zarejestrowanych w systemie organizacji i/lub
obiektów nie oddają w pełni zaangaĪowania kaĪdego z krajów Unii Europejskiej w promocjĊ
systemu ekozarządzania i audytu EMAS. Całkowita liczba zarejestrowanych organizacji i/lub
obiektów nie odzwierciedla równieĪ stopnia ĞwiadomoĞci ekologicznej najwyĪszego
kierownictwa organizacji prowadzących działalnoĞü gospodarczą w poszczególnych
paĔstwach Unii.
Zastosowanie wskaĨników do oceny stopnia rozpowszechnienia systemu EMAS
w poszczególnych paĔstwach Unii Europejskiej wydaje siĊ byü jak najbardziej uzasadnione.
WskaĨnik moĪe prezentowaü liczbĊ zarejestrowanych w systemie EMAS organizacji i/lub
obiektów w odniesieniu do liczby ludnoĞci danego kraju lub na przykład liczby
zarejestrowanych w tym kraju podmiotów gospodarczych. W niniejszym opracowaniu jako
poziom odniesienia przyjĊto liczbĊ ludnoĞci kraju.
Czołówka zobiektywizowanej w ten sposób listy rankingowej w odniesieniu do
zarejestrowanych organizacji przedstawia siĊ nastĊpująco: Austria, Hiszpania, Włochy,
Niemcy i Dania. JeĪeli jako kryterium uszeregowania przyjmiemy liczbĊ obiektów
zarejestrowanych w systemie EMAS to lista liderów wygląda nastĊpująco: Austria, Grecja,
Dania, Belgia i Hiszpania.
Liczba rejestracji w systemie EMAS w paĔstwach, które wstąpiły do Unii Europejskiej 1 maja
2004 r. oraz 1 stycznia 2007 r. jest równieĪ mocno zróĪnicowana. W niektórych z tych krajów
do 30 wrzeĞnia 2011 r. zarejestrowano w systemie EMAS kilka organizacji lub obiektów.
Krajem, który przoduje w liczbie zarejestrowanych organizacji wĞród paĔstw przyjĊtych do
Unii w ostatnich siedmiu latach jest Polska, gdzie w systemie EMAS zarejestrowano 26
organizacji i 33 obiekty.
2
Najnowsze dane prezentowane na stronie Ministerstwa ĝrodowiska, poĞwiĊconej systemowi
EMAS pokazują, Īe liczba zarejestrowanych w Polsce organizacji wynosi aktualnie 30,
natomiast liczba zarejestrowanych obiektów wynosi 39 (według stanu na dzieĔ
03.11.2011 r.).
Relatywnie mniejsza liczba organizacji i obiektów zarejestrowanych w systemie EMAS
w paĔstwach, które wstąpiły do Unii Europejskiej w roku 2004 i póĨniej nie wynika z niĪszej
ĞwiadomoĞci ekologicznej kierownictwa organizacji funkcjonujących w tych krajach, lecz
przede wszystkim z braku rozwiązaĔ instytucjonalno-organizacyjnych słuĪących promocji,
wdraĪaniu i rejestracji organizacji w systemie EMAS przed przystąpieniem tych paĔstw do
Unii.
Opracowanie: dr inĪ. Jacek Boba na podstawie danych liczbowych, aktualnych na dzieĔ 30.09.2011 r.,
zaczerpniĊtych ze strony internetowej Komisji Europejskiej, dedykowanej systemowi ekozarządzania
i audytu EMAS: http://ec.europa.eu/environment/emas/documents/articles_en.htm oraz danych
liczbowych, aktualnych na dzieĔ 03.11.2011 r., zaczerpniĊtych ze strony internetowej Ministerstwa
ĝrodowiska,
dedykowanej
systemowi
ekozarządzania
i
audytu
EMAS:
http://www.emas.mos.gov.pl/web/act/listSites.htm?optionId=2&d-16544-p=4
3