Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu
Transkrypt
Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W ŚREMIE Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu śremskiego w 2013 r. mgr Urszula Sitnicka Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie ……………………………… opracował Śrem, dnia 14.02.2014r. 1 SPIS TREŚCI I. Główny cel i kierunki działania Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Śremie w 2013r. 3 II. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych. 5 III. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Komunalnej. 11 IV. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Pracy. 27 V. VI. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Dzieci i Młodzieży. 33 40 Główne zagadnienia realizowane w zakresie Zapobiegawczego VII. Nadzoru Sanitarnego 45 VIII. Oświata zdrowotna i promocja zdrowia 52 IX. Działalność kontrolno-represyjna 58 X. Wnioski 58 2 I. Główny cel i kierunki działania Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Śremie w 2013r. Głównym celem działalności Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Śremie, w 2013 roku było promowanie zdrowego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej. Do głównych kierunków działania należy zaliczyć: 1. Prowadzenie nadzoru nad czynnym uodpornieniem populacji w ramach realizacji obowiązkowych szczepień ochronnych. 2. Kontynuowanie działań związanych z usprawnieniem komputerowej sieci nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi, w zakresie rejestracji zgłoszeń, prowadzenia analiz epidemiologicznych i przygotowania raportów statystycznych. 3. Sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności i żywienia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego. 4. Doskonalenie funkcjonowania systemu RASFF w oparciu o procedurę funkcjonowania systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt. 5. Monitoring suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz środków spożywczych wzbogaconych wprowadzonych po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 6. Wzmożenie nadzoru nad produktami wprowadzonymi do obrotu mogącymi stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. 7. Sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem kosmetyków. 8. Udział w przygotowaniach imprez masowych i zabezpieczeniu sanitarnym przebiegu. Opiniowanie pod względem sanitarnym zabezpieczenia ich imprez masowych. 9. Sprawowanie bieżącego nadzoru sanitarnego nad bezpieczeństwem zdrowotnym wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, wody w kąpieliskach oraz basenach kąpielowych. 3 10. Prowadzenie nadzoru nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy celem wzmocnienia ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy. 11. Sprawowanie nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami, produktami biobójczymi, detergentami i prekursorami narkotyków kat.2 i 3 w oparciu o obowiązujące przepisy. 12. Sprawowanie nadzoru nad warunkami nauczania, wychowania opieki oraz wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży. 13. Wzmożenie nadzoru sanitarnego nad szkołami i innymi placówkami oświatowowychowawczymi w zakresie wentylacji pomieszczeń. 14. Wzmożenie nadzoru nad stanem sanitarno – technicznym szkolnych boisk sportowych. 15. Realizowanie niezbędnych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa sanitarnego i niezwłoczne przekazywanie informacji w tym zakresie do organów wyższego stopnia. 16. Sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego pod względem wymagań sanitarno – zdrowotnych w nowoprojektowanych lub modernizowanych obiektach, a także przy uzgadnianiu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz przy opiniowaniu w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla inwestycji zlokalizowanej na terenie powiatu śremskiego. 17. Inicjowanie, organizowanie, koordynowanie i nadzorowanie działalności w zakresie promocji zdrowego stylu życia i profilaktyki chorób na terenie powiatu śremskiego. 18. Doskonalenie wdrożonego systemu zarządzania jakością. 4 II. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych. Na terenie działalności Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Śremie sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych kształtowała się w następujący sposób W roku sprawozdawczym 2013 w odróżnieniu do 2012 roku nie zanotowano zachorowań na : - inne wirusowe zapalenie mózgu w innych chorobach objętych MZ-56 – (20121 zachorowanie) - wirusowe zapalenie wątroby typu A - – (2012-1 zachorowanie) - wirusowe zapalenie wątroby typu B ostre – (2012-1 zachorowanie) - zapalenie opon mózgowych inne i nie określone – (2012-2 zachorowanie) - grypa u dzieci w wieku 0-14 lat - (2012-1 zachorowanie). Natomiast zanotowano: - lamblioza – 1 zachorowanie - mikobakteriozy – inne i BNO – 1 zachorowanie - krztusiec – 3 zachorowania - borelioza – 1 zachorowanie - nowo wykryte zakażenia HIV – 1 zachorowanie - bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu inne określone – 1 zachorowanie. Wzrosła zapadalność na : - wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy – 2,2 krotnie - wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe nie określone – 1krotnie (1 zachorowanie) - wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 – 1,5 krotnie - płonica – 1,4 krotnie - ospa wietrzna - 3,0 krotnie - różyczka – 63 krotnie - wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji przypadku – 2005r.– 2 krotnie - świnkę – 1,7 krotnie 5 - grypa ogółem – 3 krotnie Spadła zapadalność na : - salmonellozy – zatrucia pokarmowe – 1,2 krotnie - inne bakteryjne zakażenia jelitowe inne określone - 2 krotnie - inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 - 2 krotnie - wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe inne określone – 1krotnie (1 zachorowanie) - biegunki i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu ogółem- 1krotnie w tym dzieci do lat 2 – 1krotnie - zapalenie mózgu inne i nie określone - 2 krotnie - styczność i narażenie na wściekliznę, potrzeba szczepień – 2,5 krotnie Na tym samym poziomie utrzymała się zachorowalność na: - choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes– róża – 4 zachorowania - wirusowe zapalenie wątroby typu B przewlekłe – 2 zachorowania - wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji przypadku – 2009r. – 1 zachorowanie. Sytuacja epidemiologiczna dotycząca chorób szerzących się droga pokarmową: Podobnie jak w latach ubiegłych nie zanotowano zachorowań na: czerwonkę, zatrucia pokarmowe wywołane enterotoksyną gronkowcową, toksyną botulinową, grzybami, włośnicę, dur brzuszny, dury rzekome, nagminne porażenie dziecięce, brucelozę. W odróżnieniu od roku ubiegłego nie zarejestrowano zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu A ( w 2012r. - 1zachorowanie, w 2011r. – 0 zachorowań, w 2010r. -1 zachorowanie, w 2009r. -2 zachorowania). W roku sprawozdawczym zbiorowych zatruć 2013 podobnie jak w ciągu ostatnich 3 lat nie zanotowano pokarmowych. Po 1 zbiorowym zatruciu pokarmowym zanotowano w roku 2009 i w roku 2008. W roku sprawozdawczym zanotowano 62 kontaktów ze zwierzętami podejrzanymi o wściekliznę, w roku 2012 – 70, w roku 2011 – 66. Zaszczepiono przeciwko wściekliźnie 2 osoby (w 2012r. - 5 osób, w 2011r. – 13 osób) w tym : 6 1 osoba otrzymała pełen cykl szczepień, 1 osoba w trakcie szczepień do dnia sprawozdania. Z powodu kontaktu z psami sprawowano nadzór nad 52 osobami, spośród których zaszczepiono 1 osobę. 7 osób miało kontakt z kotami i zaszczepiono 1 osobę. 2 osoby z kontaktu ze szczurem hodowlanym – nie podjęto szczepień. Podobnie jak w poprzednich latach nie stwierdzono dodatniego wyniku wścieklizny u zwierząt. Analiza zachorowań na wybrane choroby zakaźne w powiecie śremskim na przestrzeni 5 lat (od 2009 do 2013r.). Tabela nr 1 Zachorowania 2009 2010 liczba zachorowań Współczynnik zapadalności liczba zachorowań 16 32 1 5 297 12 2 6 27,04 54,08 1,69 8,45 501,9 20,28 3,38 10,14 7 70 3 6 585 8 5 5 salmonellozy Płonica Różyczka świnka Ospa wietrzna pokąsania WZW typu B WZW typu C 2011 2012 Współczynnik zapadalności liczba zachorowań Współczynnik zapadalności liczba zachorowań 11,77 7 43 1 7 356 13 9 3 11,7 10 23 1 4 194 5 2 2 117,75 5,05 10,09 984,04 13,46 8,41 8,41 72,3 1,68 11,7 598,6 21,86 15,3 5,04 2013 Współczynnik zapadalności liczba zachorowań Współczynnik zapadalności 8 33 63 7 586 2 2 4 16,51 37,97 1,65 6,60 320,26 8,25 3,30 3,30 13,15 54,26 103,58 11,51 963,45 3,29 3,29 6,58 194 585 356 23 33 9 4 5 2011 2 2 2 2 2 3 3 4 5 5 6 7 5 6 7 2010 8 10 8 10 13 2009 12 43 63 70 16 32 100 7 7 1 1 2012 1 liczba zachorowań 297 1000 586 zachorowania w latach 2009-2013 1 2013 W WZ uC t yp uB t yp na trz wie pa W WZ Os y oz el l on lm sa zachorowania Wykres 1 Analiza zachorowań na wybrane choroby zakaźne w powiecie śremskim na przestrzeni 5 lat od 2009 do 2013r. 7 Choroby zakaźne w powiecie śremskim w roku 2013 w porównaniu do roku 2012. Tabela nr 2 2012 Jednostka chorobowa 2 2013 l. zachorowań zapadalność l. zachorowań zapadalność 10 16,51 8 13,15 - - - - 2 2 3,30 - 1 - 1,64 - 140,05 1 71,58 - - 1 1,64 - nie określone 47 107 176,64 1 105 108 1,64 172,63 177,56 Wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /7 80 5602,24 117 8375,08 Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 119 8333,33 112 8017,17 Jersinioza pozajelitowa UE - - - - Krztusiec UE - - 3 4,93 23 37,97 33 54,26 ogółem - - - - zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu - - - - ogółem 4 6,60 4 6,58 róża 4 6,60 4 6,58 - - 1 1,64 5 8,25 2 3,29 194 320,26 586 963,45 1 1,65 1,65 103,58 - typu B - ostre 1 1 63 - 1,65 - - typu B - przewlekłe /15 2 3,30 2 3,29 typu C: wg definicji przypadku - 2009 r. UE /16,17 typu C: wg definicji przypadku - 2005 r. UE /15,17 1 1,65 1 1,64 2 3,30 4 6,58 - - 1 1,64 4 6,60 7 11,51 - - - - Salmonelozy Inne bakteryjne zakażenia jelitowe (ogółem) UE zatrucia pokarmowe wywołane przez E. coli biegunkotwórczą PL /4 inne określone nie określone Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 /5 Mikobakteriozy Lamblioza (giardioza) UE Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe (ogółem) wywołane przez rotawirusy Płonica (szkarlatyna) PL Choroba meningokokowa, inwazyjna UE/PL /8 posocznica Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes,inwazyjna /PL 9 Borelioza z Lyme PL Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień /11 Ospa wietrzna Różyczka UE typu A UE Wirusowe zapalenie wątroby Nowo wykryte zakażenia HIV Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, ogółem UE 77,59 8 inwazyjna - - - - - - 1 1,64 Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone 2 3,30 - - Zapalenie mózgu inne i nie określone 2 3,30 1 1,64 ogółem 1 1,65 u dzieci w wieku 0-14 lat 1 9,71 3 - 4,93 - ogółem - - - - u dzieci w wieku 0-14 lat - - - - posocznica Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu Grypa UE/PL Grypa wywołana nowym wirusem A(H1N1) UE/PL w innych chorobach objętych MZ-56 /23 Liczba zanotowanych zachorowań na choroby zakaźne w powiecie śremskim w 2013r, w tym liczba dzieci do lat 14. Tabela nr 3 Jednostka chorobowa Liczba zachorowań ogółem Liczba zachorowań do 14 r. ż. Liczba zachorowań powyżej 14 r. ż. Dur brzuszny dury rzekome A,B,C Czerwonka 0 0 0 0 8 0 8 0 0 230 6 230 0 0 6 0 2 4 0 33 3 0 63 586 7 0 0 0 0 22 2 0 14 525 5 0 2 4 0 11 1 0 49 61 2 198 0 0 1 2 9 0 0 0 1 189 0 0 1 1 4 0 0 0 4 0 1 0 1 Zatrucia pokarmowe – -salmonelozyBiegunka u dzieci do lat 2 Wirusowe zapalenie wątroby-ogółem: W tym: - wzw - A - wzw – B - wzw – C Błonica Płonica Krztusiec Odra Różyczka Ospa wietrzna Zapalenie przyusznicy nagminne Grypa Tężec Bruceloza Borelioza (neuroborelioza) Pokąsanie przez zwierzęta (osoby szczepione p/wściekliźnie) Róża Inwazyjna Choroba menigokokowa bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 9 Jednostka chorobowa Liczba zachorowań ogółem Liczba zachorowań do 14 r. ż. Liczba zachorowań powyżej 14 r. ż. zapalenie opon mózgowych inne i nie określone nowo wykryte zakażenie HIV 0 0 0 1 0 x 0 x 0 grypa, A(H1N1) Realizacja szczepień ochronnych W 2013r. skontrolowano 12 placówek, w których prowadzone są szczepienia, na 14 w których realizowane są szczepienia ochronne (pozostałe działają na terenie szpitala będącego pod nadzorem WSSE). Szczepienia prowadzone były zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na rok 2013. Wykonawstwo u dzieci do lat 2 oraz dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży wyniosło podobnie jak w roku 2012 - 90-98 % . Odnotowano więcej przypadków odmowy zaszczepienia dziecka, wyrażonej przez rodziców (odmowa na piśmie, nie zgłaszanie się rodziców z dziećmi do szczepień, nie podają dzieciom kolejnych dawek szczepionki). W 2013r. zgłoszono 1 niepożądany odczyn poszczepienny. W 2012r. zgłoszono trzy niepożądane odczyny poszczepienne. W 2011r. zgłoszono jeden niepożądany odczyn poszczepienny. 10 III. Ocena stanu sanitarnego powiatu śremskiego w zakresie Higieny Komunalne za rok 2013. 1. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawują nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, produkowanej przez przedsiębiorstwa wodociągowe na podstawie art. 4 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011r. Nr 212, poz. 1263 ze zm.), art. 12 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2006r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). Badania jakości wody do spożycia wykonują akredytowane laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz laboratoria zewnętrzne o udokumentowanym systemie jakości badań zatwierdzonym przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zgodnie z zapisami zawartymi w ustawie z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2006r. Nr 123 poz. 858 ze zm.). Dla Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Śremie badania laboratoryjne wody, wykonuje Laboratorium Badania Wody i Gleby Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Lesznie. Na terenie powiatu śremskiego Laboratorium Badania Wody Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Śremie, zostało zatwierdzone przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie do wykonywania 9 oznaczeń fizykochemicznych w wodzie. Na terenie powiatu śremskiego wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi zasilane są z ujęć podziemnych czwarto- i trzeciorzędowych. Na obszarze powiatu nie występują ujęcia powierzchniowe do zasilania wodociągów. Wody podziemne, w odróżnieniu od wód powierzchniowych charakteryzują się stałym składem fizykochemicznym, który kształtują procesy hydrogeologiczne, fizyczne i biologiczne. Substancje znajdujące się w wodzie mogą być pochodzenia naturalnego, antropogenicznego lub mogą pochodzić z ubocznych procesów dezynfekcji wody. Najwyższe dopuszczalne stężenia związków fizykochemicznych w wodzie przeznaczonej do spożycia określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). W wodach podziemnych najczęściej przekraczane są normy dotyczące dopuszczalnych ilości manganu i żelaza. Parametry te nie mają znaczenia zdrowotnego i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi. Mogą powodować zmiany organoleptyczne wody co w konsekwencji może być nie do zaakceptowania przez konsumentów. Uzdatnianie takiej wody jest stosunkowo proste, przy użyciu tradycyjnych układów napowietrzania i filtracji. Aktualnie pod nadzorem sanitarnym prowadzonym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie pozostaje 13 wodociągów w tym: 12 wodociągów publicznych oraz 1 wodociąg zakładowy. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się z 14 do 13 (1 wodociąg lokalny Ośrodka Wypoczynkowego Dolsk – Podrzekta ul. Wczasowa został wyłączony z nadzoru - wodociąg został wyłączony z eksploatacji, a obiekt podłączono do wodociągu publicznego w Dolsku). W zależności od wielkości produkcji wody, wodociągi działające na terenie powiatu śremskiego zakwalifikowane są w trzech grupach: • wodociągi produkujące od 1001-10000 m3 wody na dobę – 1 (wodociąg publiczny Śrem), • wodociągi produkujące od 101-1000 m3 wody na dobę – 10 (wodociągi publiczne: Gaj, Nochowo, Dąbrowa, Dolsk, Wieszczyczyn, Małachowo, Książ, Konarzyce, Mchy, Piotrowo), • wodociągi produkujących ≤100 m3 wody na dobę - 2 (wodociąg publiczny Orkowo, oraz wodociąg zakładowy Spółdzielni Rolniczo-Usługowa w Łężku). W roku ubiegłym wodociąg publiczny w Małachowie został przekwalifikowany do grupy wodociągów o produkcji od 101-1000 m3 wody na dobę w związku ze zwiększeniem produkcji wody. Spośród w/w wodociągów 1 wodociąg (wodociąg publiczny w Śremie) spełnia kryteria wymagań raportowania do Komisji Europejskiej. Raportowaniem tym objęte są wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi w ilości powyżej 1000m3/dobę lub zaopatrujące powyżej 5000 osób oraz wodociągi obsługujące zakłady produkujące żywność przeznaczoną na eksport. W 2013r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie, podobnie jak w latach poprzednich, realizując bieżący nadzór sanitarny nad jakością wody przeznaczoną do spożycia przez ludzi kontynuował monitoring kontrolny 12 i przeglądowy jakości wody w wytypowanych punktach poboru. W ramach prowadzonego monitoringu pobrano do badań laboratoryjnych 91 prób wody do spożycia oraz przeprowadzono 17 kontroli sanitarnych w 13 nadzorowanych wodociągach. W roku 2013 żaden z nadzorowanych wodociągów nie został oceniony negatywnie. Wszyscy mieszkańcy korzystający z w/w wodociągów zaopatrywani byli w wodę dobrej jakości. 16 liczba wodociągów ogółem 14 12 10 liczba wodociągów produkujących wodę dobrą 8 6 liczba wodociągów produkujących wodę złą 4 2 0 2009 2010 2011 2012 2013 Najwięcej mieszkańców w powiecie śremskim korzysta z 1 wodociągu z grupy produkującej od 1001-10000 m3 wody na dobę – ok. 60,4%. Z 10 wodociągów z grupy wodociągów o produkcji wody od 101-1000 m3 wody na dobę korzysta ok. 39,1% mieszkańców, a z 2 wodociągów z grupy wodociągów o produkcji wody ≤ 100 m3 wody na dobę korzysta ok. 0,5% mieszkańców. 0,5 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji od 1001 do 10000 m3/dobę 39,1 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji od 101 do 1000 m3/dobę 60,4 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji ≤ 100 m3/dobę 13 Procent mieszkańców korzystających z wodociągów w grupie produkującej od 1011000 m3 wody na dobę zwiększył się, a procent mieszkańców korzystających z wodociągów w grupie o produkcji wody ≤ 100 m3 wody na dobę zmniejszył się z związku z przekwalifikowaniem do grupy wodociągów o produkcji od 101-1000 m3 wody na dobę wodociągu publicznego w Małachowie. 60 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji wody od 1001 do 10000 m3/dobę % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji wody od 101 do 1000 m3/dobę 50 40 30 20 % ludności zaopatrywanej w wodę z grupy wodociągów o produkcji wody ≤ 100 m3/dobę 10 0 2009 2010 2011 2012 2013 Wodociągi objęte nadzorem zaopatrują w wodę mieszkańców powiatu śremskiego obejmującego 4 gminy: Miasto i gmina Śrem – obsługiwana jest przez 5 wodociągów publicznych (Śrem, Dąbrowa, Gaj, Nochowo, Orkowo). Jakość wody z nadzorowanych na terenie gminy wodociągów, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Ponadto mieszkańcy gminy Śrem korzystają z wodociągu publicznego w Wieszczyczynie (1 miejscowość). Miasto i gmina Książ - obsługiwana jest przez 3 wodociągi publiczne (Książ, Konarzyce, Mchy) oraz 1 wodociąg zakładowy, należący do Spółdzielni RolniczoUsługowej w Łężku. Jakość wody z nadzorowanych na terenie gminy wodociągów, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Ponadto mieszkańcy gminy Książ korzystają z wodociągu publicznego w 14 Dolsku (2 miejscowości) oraz z wodociągu publicznego w Wieszczyczynie (1 miejscowość). Miasto i gmina Dolsk - obsługiwana jest przez 3 wodociągi publiczne (Dolsk, Wieszczyczyn, Małachowo). Jakość wody z nadzorowanych na terenie gminy wodociągów, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się o 1 (wodociąg lokalny Ośrodka Wypoczynkowego Dolsk – Podrzekta ul. Wczasowa został wyłączony z eksploatacji). Gmina Brodnica - obsługiwana jest przez 1 wodociąg publiczny (Piotrowo), który leży na terenie gminy Brodnica. Jakość wody z nadzorowanego na terenie gminy wodociągu, podobnie jak w roku poprzednim odpowiadała wymaganiom określonym w w/w rozporządzeniu. Liczba wodociągów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Ponadto mieszkańcy gminy Brodnica korzystają z wodociągu publicznego w Śremie (2 miejscowości) oraz z wodociągu publicznego w Gaju (4 miejscowości). Oceny jakości wody dokonano w oparciu o: 1. liczba badań fizyko-chemicznych – 82 w tym gmina Śrem 41, gmina Książ 18, gmina Dolsk 16 i gmina Brodnica 7. 2. liczba badań bakteriologicznych – 87 w tym gmina Śrem 45, gmina Książ 18, gmina Dolsk 17 i gmina Brodnica 7. Zmiany w zaopatrzeniu ludności w wodę do spożycia w roku 2013: • liczba wodociągów w roku 2013 w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się o 1 wodociąg lokalny. • W ocenie organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wszystkie wodociągi produkują wodę odpowiadającą wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz. 417 ze zm.). Żaden z nadzorowanych wodociągów podobnie jak w roku ubiegłym nie został oceniony negatywnie. • W roku 2013 żadna miejscowość nie została zwodociągowana. Na terenie powiatu nadal występują tereny, które nie są zwodociągowanie. 15 2. Ocena jakości wody w basenach kąpielowych, w kąpieliskach oraz w miejscach wykorzystywanych do kąpieli. 2.1. Baseny kąpielowe. Nadzorem kontrolno-laboratoryjnym objęte były baseny kąpielowe na Obiekcie Sportowym w Śremie przy ul. Staszica 1 (basen duży, basen mały i 2 jacuzzi). Liczba obiektów w porównaniu do roku 2012 nie uległa zmianie. Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadziła badania wody w nieckach basenowych z częstotliwością 1 raz w miesiącu w kierunku zanieczyszczeń bakteriologicznych. Zakres badań obejmował: bakterie Escherichia coli, bakterie grupy coli, gronkowce koagulazo- dodatnie, ogólną liczbę bakterii w 36oC po 48 godzinach inkubacji. Każdorazowo prowadzona była kontrola stężenia zawartości chloru wolnego w wodzie. Z uwagi na to, iż brak krajowych przepisów określających wymagania sanitarne dla wody w nieckach basenowych, w przypadku jej pogorszenia natychmiast informowano właściciela obiektu oraz wydawano zalecenia dotyczące przeprowadzenia działań zmierzających do poprawy jej jakości. Jakość wody z basenów oceniona została jako dobra. W trakcie roku ogółem 3 razy stwierdzono przekroczoną ogólną liczbę bakterii w temperaturze 36oC po 48 godz. w wannach jacuzzi oraz w 2 przypadkach dodatkowo nadmierną liczbę bakterii grupy coli. W pozostałych badanych próbach wszystkie badane parametry, we wszystkich nieckach basenowych odpowiadały warunkom dla wody w pływalni. Oceny jakości wody dokonano w oparciu o 67 badań bakteriologicznych wody. Podczas przeprowadzonej kontroli stan sanitarno-techniczny obiektu nie budził zastrzeżenia. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie bieżącej czystości. Obiekt podobnie jak w roku poprzednim został oceniony pozytywnie. 2.2. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli. Nadzór kontrolno-laboratoryjny nad kąpieliskami i miejscami wyznaczonymi do kąpieli w roku 2013 prowadzony był zgodnie z obowiązującymi przepisami: ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo Wodne (Dz. U. z 2012r. poz. 145 ze zm.) oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. Nr 86 poz. 478). 16 W sezonie 2013r. na terenie powiatu śremskiego, podobnie jak w roku poprzednim funkcjonowało 1 kąpielisko oraz 3 miejsca wykorzystywane do kąpieli. Nowelizacja ustawy Prawo wodne z 4 marca 2010 r. (Dz. U. Nr 44, poz. 253) wprowadziła wiele zmian w sposobie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpieliskach. Art. 9 ust. 1 ustawy Prawo wodne podaje nowe definicje m.in. kąpieliska, miejsca wykorzystywanego do kąpieli, klasyfikacji wody w kąpielisku, organizatora oraz profilu wody w kąpielisku. Kąpielisko - jest to wyznaczony uchwałą rady gminy, wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę osób kąpiących się. Natomiast miejsce wykorzystywane do kąpieli - jest to wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, nie będący kąpieliskiem i wykorzystywany do kąpieli. Zgodnie z w/w przepisami organizator kąpieliska jest zobowiązany przekazać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta wniosek o umieszczenie kąpieliska w wykazie kąpielisk do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego sezon kąpielowy. W roku 2013 do Powiatowych Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Śremie wpłynął 1 wniosek o umieszczenie kąpieliska w wykazie kąpielisk. Wniosek ten dotyczył kąpieliska w Jarosławkach nad Jeziorem Jarosławskim na terenie gminy Książ Wielkopolski. Pobór prób wody z kąpieliska do badań laboratoryjnych rozpoczęty został w dniu 18 czerwca 2013r. – pobór w ramach kontroli urzędowej przed sezonem. W sezonie nie zaistniała sytuacja, która mogłaby powodować pogorszenie jakości wody, w związku z czym nie pobrano dodatkowych prób wody do badań w ramach kontroli urzędowej. Ponadto w trakcie trwania sezonu woda z kąpieliska była pobierana do badań przez organizatora kąpieliska w ramach kontroli wewnętrznej. Oceny jakości wody do kąpieli dokonywał Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie na podstawie sprawozdań z badań wykonanych w ramach kontroli urzędowej oraz kontroli wewnętrznej. Pobrano 10 prób do badań bakteriologicznych, w tym 2 próby w ramach kontroli urzędowej oraz 8 prób w ramach kontroli wewnętrznej. Jakość wody z kąpieliska w Jarosławkach oceniona została jako dobra. Pod względem bakteriologicznym woda odpowiadała warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. W sezonie kąpielowym 2013 roku na terenie powiatu śremskiego funkcjonowały 3 miejsca wykorzystywane do kąpieli: 17 • w Śremie nad Jeziorem Grzymisławskim, • w Dolsku – plaża miejska nad Jeziorem Dolskim Wielkim, • w Dolsku - Podrzekcie nad Jeziorem Dolskim Wielkim. W ramach kontroli wewnętrznej pobrano 18 prób wody. Wyniki badania wody były przekazane Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu w Śremie przez organizatora w/w miejsc po ich otrzymaniu. Oceny jakości wody do kąpieli dokonywał Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie na podstawie otrzymanych sprawozdań. Jakość wody we wszystkich w/w miejscach oceniona została jako dobra. Pod względem bakteriologicznym woda odpowiadała warunkom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. W trakcie trwania sezonu letniego na stronie internetowej PSSE w Śremie umieszczane były komunikaty o jakości wody do kąpieli. Ogółem umieszczono 7 komunikatów. 3. Ocena stanu sanitarnego obiektów użyteczności publicznej oraz podmiotów wykonujących działalność leczniczą. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w 2013r. oceniono stan sanitarny w 247 obiektach, co stanowi 71% obiektów znajdujących się w ewidencji. Żaden z obiektów nie został oceniony jako zły - odsetek obiektów złych wynosił 0%. W roku 2013 przeprowadzono łącznie 284 kontrole. 90 80 % obiektów skontrolowanych 70 60 % obiektów o złym stanie sanitarnotechnicznym 50 40 30 20 10 0 2009 2010 2011 2012 2013 18 3.1.Ustępy publiczne. Nadzorem sanitarnym objęto 8 ustępów publicznych w miastach, w tym 2 obiekty czynne sezonowo. Liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Kontrolą objęto wszystkie zewidencjonowane obiekty, przeprowadzono 8 kontroli. Stan sanitarno-techniczny tych obiektów, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie utrzymania bieżącej czystości. Z istniejących obiektów 4 zlokalizowane są w budynkach murowanych, natomiast 4 to obiekty typu kontenerowego. 3.2. Domy Pomocy Społecznej. Z dniem 1 stycznia 2010 r. Dom Pomocy Społecznej w Śremie i Dom Pomocy Społecznej w Psarskim, których organem założycielskim jest Starostwo Powiatowe w Śremie zostały przekazane do nadzoru Wielkopolskiemu Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu. W roku 2013 nadzorem sanitarnym objęty był 1 obiekt - Całodobowy Dom Opieki w Szołdrach, gmina Brodnica. Obiekt działa w oparciu o decyzją Wojewody Wielkopolskiego z dnia 29 lipca 2009 r., która zezwala na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niesprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku Jest to podmiot niepubliczny, prowadzony przez osobę fizyczną (zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej Dz. U. z 2013 r. poz. 182 ze zm.). Obiekt spełnia standardy określone w art. 68 wyżej cytowanej ustawy. W obiekcie przeprowadzono 1 kontrolę. Stan sanitarno-techniczny obiektu, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie utrzymania bieżącej czystości. 3.3. Hotele i inne obiekty świadczące usługi noclegowe. Nadzorem objęto 11 obiektów w tym: 5 hoteli (4 w Śremie i 1 w Dolsku), 4 inne obiekty świadczące usługi noclegowe (Mechlin, Jaszkowo, Radoszowo II, Lubiatówko) oraz 2 ośrodki wypoczynkowe (pola namiotowe w Jarosławkach oraz pole biwakowe w Dolsku – Podrzekcie). Ogółem przeprowadzono 14 kontroli. Budynki obiektów hotelarskich wyposażone są: w hole z recepcją, pokoje mieszkalne, sale konferencyjne oraz w restauracje. Inne obiekty świadczące usługi 19 noclegowe spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia dla innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z 2006r. Nr 22, poz. 169 ze zm.). Stan sanitarno-techniczny żadnego z w/w obiektów, w chwili kontroli nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzono również uchybień sanitarnych w zakresie utrzymania bieżącej czystości. Wszystkie obiekty podobnie jak w roku poprzednim został oceniony pozytywnie. 3.4 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej i solaria. W roku 2013 ogółem oceniono stan sanitarny 98 spośród 104 zarejestrowanych obiektów z tej grupy, co stanowi 94% zakładów ujętych w ewidencji. Spośród 98 obiektów objętych nadzorem sanitarnym 60 obiektów to zakłady fryzjerskie, 9 zakładów fryzjersko-kosmetycznych, 1 zakład fryzjerski i tatuażu, 20 zakłady kosmetyczne, 4 zakłady odnowy biologicznej oraz 4 solaria. Najwięcej obiektów z tej grupy zlokalizowanych jest w miastach – 90, natomiast na terenach wiejskich tylko 8. Ogółem przeprowadzono 101 kontroli. W związku z tym, że rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. Nr 31, poz. 273), z dniem 31 grudnia 2011r. utraciło moc, w roku 2013 kontrole zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej prowadzone były w oparciu o wymagania sanitarne wynikające z przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 947). We wszystkich skontrolowanych zakładach pomieszczenia i wyposażenie utrzymane było we właściwym stanie sanitarno-porządkowym. W roku 2013 zarejestrowanych zostało 8 nowych obiektów w tym 7 w miastach i 1 na terenach wiejskich. (4 zakłady fryzjerskie, 1 zakład kosmetyczny, 1 zakład fryzjersko - kosmetyczny, 2 zakłady odnowy biologicznej). Ponadto jeden z zakładów kosmetycznych rozszerzył zakres świadczonych usług o usługi fryzjerskie. Zakłady nowopowstałe to obiekty nowoczesne, estetycznie i funkcjonalne. 20 3.5. Podmioty Lecznicze Stan sanitarno - techniczny, ocenę dokumentacji, w tym dokumentacji dotyczącej procedur sanitarno- higienicznych oraz postępowanie z bielizną czystą i brudną, postępowanie z odpadami komunalnymi i medycznymi niebezpiecznymi powstającymi w wyniku prowadzenia działalności leczniczej oceniano podczas kontroli tych placówek w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego. W roku 2013 na terenie powiatu śremskiego zarejestrowanych było 150 placówek. Kontrolą objęto: podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne - 2 szpitale i 1 zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne - 10 Przychodni Lekarzy Rodzinnych, 1 Medyczne Laboratorium Diagnostyczne, 34 inne podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne oraz 51 praktyk zawodowych. 3.5.1. Obiekty lecznictwa zamkniętego. Na terenie powiatu śremskiego nadzorem sanitarnym objęto 2 publiczne podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne: Ośrodek Reumatologiczny w Śremie przy ul. Mickiewicza 95, Zakład PielęgnacyjnoOpiekuńczy w Śremie przy ul. Promenada 7 oraz 1 niepubliczny podmiot leczniczy Centrum Medyczne „Małgorzata” Sp. z o.o. ul. Chełmońskiego 1 Śrem - Szpital jedno specjalistyczny z komórkami organizacyjnymi: Oddział Onkologiczny, Zakład Opiekuńczo – Leczniczy. W obiektach tych przeprowadzono ogółem 3 kontrole i wydano 1 decyzję rachunkową za uchybienie dotyczące przeterminowanych sterylnych igieł jednokrotnego użycia w gabinecie zabiegowym w Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym w Śremie przy ul. Promenada 7. Stan sanitarny - podczas kontroli nie stwierdzono niewłaściwego stanu sanitarnego w zakresie utrzymania bieżącej czystości i porządku we wszystkich placówkach. Stan techniczny – podmiotów leczniczych wykonujących stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne nie budził zastrzeżeń. W roku 2013 w Ośrodku Reumatologicznym w Śremie przy ul. Mickiewicza 95 wyremontowano pomieszczenia fizykoterapii – odmalowano ściany, wymieniono na nowe instalacje: elektryczną i wentylacji mechanicznej wyciągowej, zamontowano podwieszany sufit. Wymieniono pokrycie dachowe na nowe na całym budynku. Stan techniczny i funkcjonalność placówki z każdym rokiem ulega znacznej poprawie. 21 Centrum Medyczne „Małgorzata” Sp. z o.o. ul. Chełmońskiego 1 Śrem, w wyniku zmiany sposobu użytkowania pomieszczeń I piętro budynku przeznaczono na Oddział Onkologii Klinicznej: 13 pokoi chorych 2 - osobowych (każdy z osobnym węzłem sanitarnym, w tym jeden z pokoi posiada toaletę dostosowaną dla osób niepełnosprawnych); 1 pokój 1-osobowy również z osobnym węzłem sanitarnym; kompleks lekarski, który stanowi: pokój ordynatora, pokój lekarski wraz z wspólnym pomieszczeniem sanitarnym; pokój psychologa; dyżurka pielęgniarska z bezpośrednim dostępem do pomieszczenia apteczki podręcznej; pomieszczenie sanitarne dla personelu oraz pomieszczenie jadalni z zapleczem pozwalającym na przygotowanie przez pacjentów ciepłych napojów czy też podgrzania posiłków; brudownik; pomieszczenie porządkowe. Postępowanie z odpadami medycznymi W zakresie postępowania z odpadami medycznymi nieprawidłowości nie stwierdzono w żadnej placówce. 3.5.2. Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne. Przychodnie, Ośrodki, Poradnie, Ambulatoria, Medyczne Laboratorium Diagnostyczne, Stacja Dializ, Inne - 52 Na terenie powiatu śremskiego zarejestrowanych jest 10 przychodni lekarzy rodzinnych - liczba jednostek administracyjnych 9 (liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie), 1 laboratorium diagnostyczne oraz 1 Stacja Dializ – liczba wyżej wymienionych obiektów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Zmieniła się natomiast liczba obiektów w grupie tzw. inne (41), w porównaniu do roku ubiegłego. Było ich 37, zarejestrowano 4 nowe obiekty: CENTRUM MEDYCZNE MEDEUS ul. Powstańców Wlkp. 7G lokal H Śrem, Pracownia Rezonansu Magnetycznego NESTOR MEDICAL ul. Chełmońskiego 1 Śrem, NZOZ „ALFA - DENT” lek. stom. Sylwia Latuszek- Abram, Śrem ul. Paderewskiego 9/21, „ Biomedos” Śrem ul. Makuszyńskiego 4D/22. Dwa podmioty lecznicze: Pielęgniarsko - Położniczy Ośrodek Medycyny Środowiskowo - Rodzinnej „VITA”s.c. oraz „OPIEKUN” Spółka Jawna Pielęgniarska Opieka Długoterminowa Domowa Psarskie ul. Owocowa 8 świadczą usługi zdrowotne pacjentom zamieszkałym w Domach Pomocy Społecznej w Psarskim i w Śremie. W roku sprawozdawczym kontrolowano podmiot leczniczy „OPIEKUN” 22 Sp. Jawna Psarskie ul. Owocowa 8. Podmiot prowadzi działalność na terenie Domu Pomocy Społecznej w Psarskim i świadczy aktualnie usługi 14 chorym długoterminowo mieszkańcom Domu Pomocy w zakresie Pielęgniarskiej Opieki Długoterminowej Domowej. Pomieszczenie gabinetu spełnia wymogi określone przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Nie stwierdzono w placówce uchybień sanitarnych w zakresie bieżącej czystości i porządku oraz w postępowaniu z odpadami medycznymi. Stan sanitarny- kontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń, nie stwierdzono uchybień sanitarnych w zakresie bieżącej czystości i porządku za wyjątkiem 1 Przychodni Lekarza Rodzinnego, gdzie w trakcie kontroli w gabinecie badań ginekologicznych stwierdzono, że przeterminowane wzierniki ginekologiczne i szczotki cytologiczne przechowywane były razem ze sprzętem medycznym z aktualnymi datami. Uchybienie usunięto w trakcie kontroli. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny za stwierdzone uchybienie wystawił decyzję rachunkową. Stan techniczny kontrolowanych placówek można ocenić jako dobry, za wyjątkiem 1 placówki, gdzie stwierdzono w trakcie kontroli, że czyszczenie, odgrzybianie, wymiana filtrów klimatyzatorów przeprowadzana jest rzadziej niż co 12 miesięcy. W związku z zaistniałą sytuacją wydana została decyzja zarządzająca decyzja rachunkowa. Zarządzenie wykonano w wyznaczonym terminie. W 1 Gabinecie Profilaktyki i Pomocy Przedlekarskiej przy Szkole Podstawowej podczas kontroli stwierdzono: przeterminowany środek dezynfekcyjny do rąk, ubytki w wykładzinie podłogowej wykonanej z płytek PCV i ubytki oraz łuszczącą się farbę na ścianach. Wydana została decyzję zarządzającą na stwierdzone uchybienia oraz nałożono ustawowe opłaty. Zarządzenie wykonano w całości, w wyznaczonym terminie. Stan sanitarno – techniczny pozostałych obiektów nie budził zastrzeżeń. Drobne remonty w poszczególnych obiektach przeprowadzane były w miarę potrzeb i możliwości. Na terenie powiatu poszerzono działalność medyczną, oddając do użytku nowe obiekty lub dokonując adaptacji istniejących pomieszczeń 23 W Przychodni Lekarza Rodzinnego i Lekarzy Specjalistów KO - MED s. c. Śrem Staszica 1 – oddano w użytkowanie zaadaptowane pomieszczenia gabinetu diagnostyczno-zabiegowego oraz pomieszczenia magazynowe medycznego sprzętu podręcznego Poradni Ortopedycznej. W Przychodni Zespołu Lekarza Rodzinnego MEDICUS przy ul. Mickiewicza 5 w Śremie w pomieszczeniu (punktu szczepień) zlokalizowanym na parterze budynku urządzono – punkt poboru krwi do badań laboratoryjnych. Powyższa usługa medyczna jest realizowana w rozdzielności czasowej (w odniesieniu do wykonywanych szczepień w przedmiotowym gabinecie) przez Laboratorium Przychodni Lekarza Rodzinnego i Lekarzy Specjalistów KO- MED s. c. Centrum Medyczne MEDEUS ul. Powstańców Wlkp. 7G lokal H, Śrem (nowy obiekt) - zlokalizowany w obrębie parteru budynku usługowo-biurowego w Śremie,. Pomieszczenia lokalu o łącznej powierzchni użytkowej wynoszącej 169,90m2. W wyniku poczynionej inwestycji zapewniono: dwa gabinety diagnostyczno zabiegowe, trzy gabinety lekarskie, kabinę higieny osobistej przy jednym z gabinetów diagnostyczno-zabiegowych, pomieszczenie sanitarne dla pacjentów przystosowane dla osób niepełnosprawnych, pełne zaplecze socjalno-sanitarne dla personelu, pomieszczenie porządkowe, pomieszczenie składowania odpadów medycznych oraz poczekalnię pacjentów z wydzieloną recepcją w obrębie komunikacji wewnętrznej lokalu. Biomedos Śrem ul. Makuszyńskiego 4D/22 (nowy obiekt) - zlokalizowany w obrębie parteru budynku wielorodzinnego. Lokal o powierzchni użytkowej wynoszącej 34,75m2. W obrębie przedmiotowego obiektu zapewniono: gabinet lekarski (konsultacyjny), gabinet fizjoterapii, poczekalnię dla pacjentów z wydzieloną rejestracją, pomieszczenie sanitarne dostępne bezpośrednio z poczekalni, przystosowane dla osób niepełnosprawnych. W obiekcie świadczone są usługi fizjoterapeutyczne oraz porady lekarskie (konsultacyjne) w zakresie: pediatrii, żywieniowego, doradztwa psychologii, neurologii, z zachowaniem rozdziału czasowego. NZOZ „ALFA - DENT” lek. stom. Sylwia Latuszek - Abram, Śrem ul. Paderewskiego 9/21, Śrem - do świadczenia usług medycznych z zakresu stomatologii wynoszącej (nowy 48,5m2, obiekt)-Przedmiotowy którego lokal pomieszczenia o powierzchni zaadaptowano na usługowej gabinet 24 stomatologiczny, zlokalizowany jest w obrębie poziomu parteru budynku mieszkalnego wielorodzinnego. Postępowanie z odpadami medycznymi – wszystkie kontrolowane placówki posiadały prawidłowo opracowane procedury postępowania z odpadami medycznymi, karty przekazania odpadów medycznych do utylizacji oraz podpisane umowy z firmami posiadającymi wymagane zezwolenia na odbiór i transport odpadów medycznych niebezpiecznych. Warunki i czas magazynowania odpadów medycznych niebezpiecznych we wszystkich placówkach były prawidłowe. 3. 5. 3. Praktyki Zawodowe Indywidualne Specjalistyczne Specjalistyczne, Praktyki Dentystów, Indywidualne Praktyki Lekarskie, Indywidualne Lekarzy Dentystów, Grupowe Praktyki Lekarzy Praktyki Pielęgniarek, Grupowe Praktyki Pielęgniarek, Inne. W roku 2013 w ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Śremie zarejestrowanych było: Indywidualnych Specjalistycznych Praktyk Lekarskich - 46 obiektów. Skontrolowano 15 obiektów. Przeprowadzonych zostało ogółem 15 kontroli. Liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego uległa zmianie było 48 – wykreślono z ewidencji 2 indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie. Indywidualnych Specjalistycznych Praktyk Lekarzy Dentystów - 26 obiektów. Skontrolowano 26 obiektów. Przeprowadzonych zostało ogółem 28 kontroli. Liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego uległa zmianie (było 25 obiektów) zarejestrowano 2 nowe obiekty i wykreślono z ewidencji 1 obiekt . Grupowe Praktyki Lekarzy Dentystów zarejestrowany jest 1 obiekt ( liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie), który skontrolowano. Indywidualne Praktyki Pielęgniarek - 11 placówek (w tym 1 świadczy usługi wyłącznie dla uczniów Liceum Ogólnokształcącego), Ogółem skontrolowano 4 obiekty. Liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego uległa zmianie (było 10 placówek), zarejestrowano 1 obiekt, Indywidualna Praktyka Położnej Grażyna Kasprzak ul. Powstańców Wlkp.7 Śrem. Grupowe Praktyki Pielęgniarek zarejestrowane - 2 placówki, liczba obiektów w porównaniu do roku ubiegłego nie uległa zmianie. Przeprowadzono 2 kontrole. 25 Inne - zarejestrowanych jest 9 obiektów. Skontrolowano 3 obiekty (w tym przeprowadzono 1 kontrolę interwencyjną). Liczba obiektów w porównaniu z rokiem ubiegłym uległa zmianie zarejestrowano 1 nowy obiekt - Laboratorium Ceramicznej Techniki Dentystycznej w Dolsk, w obrębie którego znajduje się gabinet protetyczny i gabinet stomatologiczny. Stan sanitarny - Podczas kontroli nie stwierdzono niewłaściwego stanu sanitarnego w zakresie utrzymania bieżącej czystości i porządku w kontrolowanych placówkach za wyjątkiem: Indywidualna Praktyka Położnej Środowiskowo-Rodzinnej w Książu. Podczas kontroli stwierdzono w torbie położnej przeterminowane sterylne strzykawki 1 razowego użycia, które usunięto w trakcie kontroli. Za stwierdzone uchybienie wystawiona została decyzja rachunkowa. Gabinet Protetyczny w Śremie - w trakcie kontroli interwencyjnej stwierdzono: brak opracowanych procedur sanitarno-higienicznych oraz brak udokumentowanych kontroli wewnętrznych w zakresie realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. Za stwierdzone uchybienie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie wystawił decyzję rachunkową. Stan techniczny kontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. Postępowanie z odpadami medycznymi - podczas przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono uchybień sanitarnych w zakresie segregacji, oznakowania, magazynowania i transportu odpadów medycznych za wyjątkiem Indywidualnej Praktyki Pielęgniarskiej w Śremie, gdzie odpady medyczne przekazywane były do utylizacji w terminie powyżej 30 dni. W wyniku przeprowadzonej rekontroli stwierdzono usuniecie nieprawidłowości, a za stwierdzone uchybienie wystawiono decyzję rachunkową. W Prywatnej Praktyce Stomatologicznej w Śremie, w trakcie kontroli stwierdzono, że w lodówce przeznaczonej do magazynowania odpadów medycznych przechowywany był również lek. Nieprawidłowość usunięto w trakcie kontroli. Za stwierdzone uchybienie nałożono ustawową opłatę. W porównaniu do ubiegłego roku stwierdzono pogorszenie stanu sanitarnotechnicznego w kontrolowanych placówkach służby zdrowia . 26 IV. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Pracy. W roku 2013 sprawowano nadzór w zakresie higieny pracy nad 206 zakładami pracy, w których zatrudnionych jest około 6802 pracowników. Skontrolowano 149 zakładów zatrudniających 6242 osób. Wykres 1. Liczba skontrolowanych zakładów w poszczególnych sektorach gospodarki (wg PKD) w roku 2013. W kontrolowanych zakładach prowadzono ocenę narażenia pracowników na czynniki szkodliwe i stwierdzono, że przekroczenia NDSiN (Najwyższe Dopuszczalne Stężenia i Natężenia) występują w 21 zakładach pracy, a w warunkach przekroczonych NDSiN pracuje 557 osób w tym: • narażenie na pyły 99 pracowników zatrudnionych w 3 zakładach pracy, • narażenie na hałas 489 pracowników w 20 zakładach pracy, • narażenie na wibrację 16 pracowników w 1 zakładzie, • narażenie na czynniki chemiczne (czterochloroetlen) 1 pracownik w 1 zakładzie • w kontakcie z czynnikami rakotwórczymi pracuje 188 osób. Największa liczba narażonych pracowników, zatrudnionych w warunkach przekroczonych NDSiN zatrudniona jest w odlewni żeliwa - 138 osób, zakładach 27 produkujących meble – 125 osób oraz w zakładach produkujących wyroby metalowe – 121 osób. Pracownicy zatrudnieni w zakładach przemysłu drzewnego tj. tartakach, stolarniach i w zakładach meblarskich to grupa osób najbardziej narażona na działanie czynnika szkodliwego jakim jest hałas. Podczas kontroli szczególną uwagą objęto więc stanowiska, gdzie występują przekroczenia NDN hałasu. W związku z tym mobilizowano kierownictwo zakładów do działań mających na celu zmniejszenie ryzyka zawodowego poprzez np. wymianę przestarzałych maszyn lub ich elementów na nowe, ich systematyczną konserwację, ostrzenie elementów tnących oraz ograniczenie czasu narażenia pracowników. Ponadto informowano pracodawców o zakazie zatrudniania pracowników narażonych na ponadnormatywny hałas w godzinach nadliczbowych. Systematycznie instruowano pracodawców o konieczności takiego projektowania miejsc pracy i rozmieszczania stanowisk powodujących zagrożenie hałasem, aby nie miały szkodliwego wpływu na sąsiednie stanowiska i pozostałych pracowników. W przypadkach, w których wyeliminowanie przekroczeń NDN hałasu było niemożliwe za pomocą środków organizacyjno-technicznych kontrolą objęto prawidłowy dobór środków ochrony indywidualnej słuchu do wartości NDN i prawidłowość ich stosowania. Podczas kontroli przeprowadzonej na terenie zakładu zatrudniającego największą liczbę pracowników na terenie powiatu śremskiego zakładu - Odlewni Żeliwa ŚREM SA. stwierdzono, że podobnie jak w latach poprzednich kontynuowana jest tam działalność profilaktyczna zmierzająca do ograniczenia bądź likwidacji chorób zawodowych. Wśród metod zapobiegania stosuje się m.in.: - dwie przerwy profilaktyczne dla pracowników narażonych na wibrację w celu prowadzenia wodnych masaży rąk, - systematyczne badania lekarskie, - stosowanie ochron osobistych na stanowiskach, gdzie stwierdzono narażenie, - systematyczne szkolenia bhp, - wydawanie posiłków profilaktycznych pracownikom w grupach zawodowych: zalewaczy, wykańczaczy, wytapiaczy, murarzy pieców i urządzeń odlewniczych, wybijaczy form i rdzeni oraz oczyszczaczy odlewów oraz wody mineralnej w ilościach zabezpieczających zapotrzebowanie załogi. 28 W roku 2013 wydano 2 decyzje zarządzające, które zawierały 3 nakazy dotyczące: • 1 – przeprowadzenia pomiarów czynników szkodliwych na stanowiskach pracy w zakładzie; • 1 – udostępnienia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych pracownikom zakładu; • 1 – zakazująca posiadającego wprowadzania do obrotu preparatu biobójczego nie pozwolenia Ministra Zdrowia na obrót. W toku wykonywanych czynności związanych z nadzorem nad zakładami pracy prowadzono systematyczne rozeznanie związane z występowaniem czynników rakotwórczych na stanowiskach pracy. Stwierdzono, że na terenie powiatu śremskiego narażenie na czynniki rakotwórcze występuje w 14 zakładach pracy, a narażonych jest 188 pracowników, w tym: Liczba zatrudnionych Nazwa czynnika pracowników prace związane z narażeniem na pył dębowy 83 promieniowanie jonizujące 11 ropopochodne czynniki rakotwórcze 88 cytostatyki 6 razem 188 Podczas prowadzonych czynności kontrolnych w wyżej wymienionych zakładach stwierdzono, że pracodawcy zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na czynniki rakotwórcze prowadzą rejestry prac, których wykonywanie powoduje konieczność kontaktu z czynnikami rakotwórczymi oraz rejestry osób narażonych na te czynniki. Pracownicy informowani są w formie pisemnej o rodzaju występującego czynnika rakotwórczego, jego oddziaływaniu na organizm ludzki, wynikach pomiarów oraz konieczności stosowania ochron osobistych. Opracowywane są oceny ryzyka zawodowego, w których uwzględnia się narażenie pracownika na czynniki rakotwórcze. Systematycznie prowadzone są pomiary stężeń czynników rakotwórczych na stanowiskach pracy. 29 W trakcie przeprowadzonych w 2013 roku kontroli - podobnie jak w latach ubiegłych - każdorazowo zaznajamiano się z zaleceniami pokontrolnymi Państwowej Inspekcji Pracy i zwracano uwagę na terminowość wykonywania poleceń wydanych w nakazach PIP. W ramach współpracy kontynuowano również wzmożony nadzór nad zakładami o szczególnym zagrożeniu wytypowanymi przez PIP. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie systematycznie informuje Okręgowego Inspektora Pracy w Poznaniu o występujących na terenie powiatu chorobach zawodowych i wydawanych decyzjach stwierdzających te choroby. W roku 2013, w ramach wymiany informacji o istotnym znaczeniu dla eliminowania zagrożeń wynikających z nieprawidłowego oznakowania substancji i preparatów chemicznych prowadzono współpracę z innymi, właściwymi terenowo stacjami sanitarnymi. W ramach prowadzonej współpracy otrzymano informację o nieprawidłowym oznakowaniu opakowań preparatu biobójczego produkowanego na terenie powiatu śremskiego. Stanowisko Pracy do Spraw Higieny Pracy PSSE w Śremie, prowadzi również współpracę z lekarzami medycyny pracy, którzy przeprowadzają badania lekarskie pracowników zatrudnionych na terenie powiatu oraz z Wielkopolskim Centrum Medycyny Pracy w Poznaniu, w zakresie przygotowania ocen narażenia zawodowego i wydawanych orzeczeń stwierdzających występowanie chorób zawodowych. W roku sprawozdawczym przeprowadzono 3 postępowania w sprawie chorób zawodowych. Wydano 3 decyzje stwierdzające choroby zawodowe - pylice płuc wśród pracowników odlewni żeliwa. 30 Wykres 2. Porównanie ilości występujących chorób zawodowych w latach 2009 – 2013r. W roku 2013 kontynuowano działania związane z przestrzeganiem przepisów ustawy z dnia 9 września 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwem używania tytoniu i wyrobów tytoniowych w zakładach pracy. W związku z tym przeprowadzono 149 kontroli, podczas których stwierdza się systematyczny spadek liczby osób palących papierosy na terenie zakładów pracy. W maju 2013 roku Stanowisko Pracy do Spraw Higieny Pracy przejęło obowiązki związane z nadzorem nad środkami zastępczymi. W związku z tym przeprowadzono 48 kontroli obiektów, w których stosuje się lub wprowadza się do obrotu substancje albo preparaty chemiczne. Podczas kontroli produktów chemicznych objęto wnikliwą analizą skład produktów i ich przeznaczenie. Podczas przeprowadzania wizytacji w zakładach pracy prowadzono rozeznanie nt. wiedzy o szkodliwości stosowania środków zastępczych i informowano pracowników oraz pracodawców o zgubnym ich wpływie na organizm ludzki. W 2013 roku prowadzono również VI edycję międzynarodowej akcji PANGEA mającą na celu wyeliminowanie nielegalnego handlu środkami zastępczymi, suplementami diety oraz innymi tego typu produktami. W ramach współpracy z Powiatową Komendą Policji w Śremie przeprowadzono w czerwcu wspólne 31 kontrole. Zakres kontroli obejmował przestrzeganie zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz nielegalny handel suplementami diety. Wizytację przeprowadzono w 2 obiektach usługowych: - Klub Fitness w Śremie gdzie prowadzona jest działalność rekreacyjno-sportowa; - Klub Kulturystyczny (siłownia), gdzie nie stwierdzono wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz suplementów diety. W 1 obiekcie handlowym stwierdzono sprzedaż suplementów diety i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia metodą tradycyjną oraz sprzedaż internetową. Wszystkie skontrolowane produkty posiadały zatwierdzenie Głównego Inspektora Sanitarnego. W roku sprawozdawczym kontynuacją objęto również nadzór nad preparatami zawierającymi metanol. Przeprowadzono kontrole w 4 obiektach handlowych podczas, których stwierdzono w sieci handlowej wprowadzanie do obrotu 1 produktu zawierającego metanol. Ponadto w ramach realizacji działań informacyjno-edukacyjnych dotyczących profilaktyki zatruć metanolem nawiązano współpracę z instytucjami, w tym urzędami gmin i organizacjami, które mają możliwość rozpowszechniania informacji na temat szkodliwego działania alkoholu metylowego wśród grup ludzi zagrożonych problemem choroby alkoholowej. Podczas prowadzonej akcji rozpowszechnione zostały plakaty zawierające ostrzeżenia przed spożywaniem alkoholu niewiadomego pochodzenia. W związku z wejścia w życie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 25 września 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ograniczeń produkcji, obrotu lub stosowania substancji i mieszanin niebezpiecznych lub stwarzających zagrożenie oraz wprowadzania do obrotu lub stosowania wyrobów zawierających takie substancje lub mieszaniny (Dz. U. 2013 Nr poz. 1173) dotyczącego ograniczeń wprowadzania do obrotu produktów zawierających metanol, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Śremie wystosował pismo do placówek mogących posiadać w sprzedaży produkty zawierające w swym składzie metanol z prośbą o zwrócenie uwagi czy w posiadanych w obrocie produktach zawartość metanolu jest zgodna z wyżej wymienionym rozporządzeniem. 32 V. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku. Obiekty żywnościowo-żywieniowe W roku 2013 na obszarze powiatu śremskiego nadzorem objęto 366 zakładów produkcji i obrotu żywności, żywienia i przedmiotów użytku na 481 obiektów według ewidencji. W nadzorowanych obiektach przeprowadzono 510 kontroli ( wskaźnik częstotliwości kontroli 1,06.) z czego w 342 obiektach dokonano oceny zgodnie z obowiązującymi arkuszami. W wyniku dokonanej oceny 10 zakładów uznano za niezgodne z obowiązującymi arkuszami, co stanowi 2,1 % wszystkich ocenianych obiektów. W związku z nieprawidłowym stanem sanitarnym wydano 45 decyzji administracyjnych. W stosunku do osób winnych uchybień sanitarnych nałożono 13 mandatów na sumę 2800,00 zł. W trakcie kontroli pobrano do badań 95 prób środków spożywczych i przedmiotów użytku, zakwestionowano 21 prób z uwagi na złe oznakowanie i organoleptykę, co stanowi 22,1%. Wykres nr 1. Rodzaje obiektów żywności i żywienia objętych kontrolą sanitarną w 2013r. 33 Wykres nr 2. Odsetek obiektów żywności i żywienia o stanie sanitarno-technicznym niezgodnym z wymaganiami. Wykres nr 3. Stan sanitarny obiektów 2012-2013. 34 Wykres nr 4. Liczba obiektów objętych kontrolą stanu sanitarnego 2012-2013 Wykres nr 5. Liczba wydanych decyzji 2012-2013. 35 Wykres nr 6. Liczba nałożonych mandatów 2012-2013. Wykres nr 7. Kwota mandatów nałożonych w latach 2012-2013. 36 Stan sanitarny obiektów w stosunku do roku ubiegłego utrzymuje się na podobnym poziomie. Nadal stwierdzano w sprzedaży artykuły spożywcze po terminie przydatności do spożycia oraz przechowywane w niewłaściwych warunkach. Nieznacznie zmniejszyła się liczba obiektów, w których stwierdzono zły stan sanitarny. Stan technicznych obiektów utrzymuje się na podobnym poziomie. W grupie obiektów automaty do lodów - stan sanitarny zakładów nie budził zastrzeżeń. W grupie obiektów piekarnie - stan sanitarny nie budził zastrzeżeń, jednak nieprawidłowy stan techniczny stwierdzono w dwóch zakładach. W grupie obiektów ciastkarnie - stan sanitarno-techniczny nie budził zastrzeżeń. W grupie sklepy spożywcze - zły stan sanitarny oraz niewłaściwy stan sanitarno - techniczny stwierdzono w pięćdziesięciu obiektach. W grupie obiektów magazyny hurtowe - nieprawidłowy stan sanitarny stwierdzono w jednym obiekcie. W grupie zakłady żywienia zbiorowego otwartego - w jedenastu obiektach był nieprawidłowy stan sanitarny. W grupie zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego - nieprawidłowy stan sanitarny był w jednym zakładzie. Najczęściej występujące niezgodności podczas przeprowadzanej oceny obiektów to: − zakłady produkcyjne – dotyczy zakładów piekarsko–ciastkarskich – brudne ściany i sufity w korytarzu i części socjalno-sanitarnej; − w obiektach obrotu żywnością – przechowywanie artykułów spożywczych poza urządzeniem chłodniczym oraz wprowadzanie do obrotu artykułów spożywczych po terminie przydatności do spożycia, brak bieżącej czystość, brak prowadzonych rejestrów, brak do wglądu i nie prowadzone na bieżąco rejestry temperatur w urządzeniach chłodniczych, nieaktualne badania lekarskie dla celów sanitarno – epidemiologicznych, brak prawidłowej temperatury przechowywania ciast z kremem, artykuły spożywcze sprzedawane luzem niezabezpieczone przed klientem, niesprawne urządzenia chłodnicze, niezachowana ciągłość łańcucha chłodniczego, nieprawidłowo oznakowane artykuły spożywcze; 37 − zakłady żywienia zbiorowego otwartego - brak do wglądu rejestrów dostaw towaru i rejestru temperatur w urządzeniach chłodniczych, brak aktualnych badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych, brudne malatury na ścianach i sufitach, brak osłon na żarówkach, zniszczona podłoga, zły stan techniczny lodówki, brak opracowanego systemu HACCP, brak bieżącej czystości, przeterminowane artykuły spożywcze, brak segregacji w urządzeniach chłodniczych. Większość zakładów zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadziła do stosowania instrukcje dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej, co wpływa na stopniowo na poprawę jakości produkowanych i wprowadzanych do obrotu środków spożywczych. W 66 zakładach wdrożono system HACCP. Przyczyną kwestionowania prób pobranych do badań laboratoryjnych było nieprawidłowe oznakowanie. Dotyczyło to następujących produktów: wędliny drobiowe, mleko początkowe, kaszka dla niemowląt, lody tradycyjne, przyprawy, śmietanka. Większość nieprawidłowości dotyczyła producentów z poza terenu powiatu śremskiego, w związku z tym przesyłano informację do podjęcia dalszych działań zgodnie z kompetencjami do właściwych Powiatowych Lekarzy Weterynarii lub Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych. Ocenie poddano również jadłospisy dekadowe w stołówkach szpitalnych, domach opieki społecznej, przedszkolach, szkołach, które w większości oceniono jako prawidłowe. 38 Tabela wybranych grup obiektów, dotycząca oceny stanu sanitarnego przeprowadzonej na podstawie obowiązujących arkuszy w porównaniu do 2012 roku. Nazwa obiektu automaty do lodów piekarnie ciastkarnie sklepy kioski magazyny hurtowe Inne zakłady produkcji żywności mała gastronomia żywienie otwarte żywienie zamknięte Inne obiekty obrotu żywnością (handel obwoźny) Liczba obiektów skontrolowany ch 2012 2013 Ocenionych wg arkuszy Niezgodnych z arkuszami Liczba decyzji 2012 2012 2012 2013 2013 2013 Liczba mandatów Kwota mandatów Liczba prób pobranych Liczba prób kwestionowan ych 2012 2012 2012 2012 2013 2013 2013 2013 6 3 6 3 1 - - - - - - - 1 1 - - 10 3 197 6 10 9 3 201 3 10 9 3 173 5 8 9 3 178 3 10 7 - 10 - 2 30 4 26 2 9 1 12 - 2000 200 2600 - 1 83 7 1 82 5 31 3 19 1 7 7 6 7 - - 1 2 - - - - 23 - - - 41 36 46 40 35 44 30 33 37 33 32 41 - - 4 8 - 5 6 1 1 - 1 - 150 - 200 - 1 - - - - 13 9 - 2 - - - - - - - - 2 2 - - 39 VI. Ocena warunków sanitarno - higienicznych w szkołach i innych placówkach oświatowo – wychowawczych. 1. Liczba placówek pod nadzorem (ogółem): Liczba placówek pod nadzorem (ogółem): 96 , w tym: Obiekty stałe: żłobki – 4 i 1 klubik, przedszkola – 32, w tym: 1 zespół wychowania przedszkolnego, szkoły funkcjonujące samodzielnie: szkoły podstawowe – 21, w tym: 1 filia, gimnazja - 9, licea ogólnokształcące uzupełniające - 4, szkoła policealna – 2, zespoły szkół – 4, w tym: 3 przedszkola, 4 szkoły podstawowe i 4 gimnazja, centra szkolenia zawodowego – 2, szkoły wyższe – 1, placówki opiekuńczo-wychowawcze - 10, placówki rekreacyjne – inne – 3, w tym: 1 sala zabaw dla dzieci. Skontrolowano: 88 placówek stałych, 32 placówki wypoczynku dzieci i młodzieży. Przeprowadzono 118 i wychowania oraz 32 kontroli kontrole w obiektach stałych turnusów podczas zakładów nauczania wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży, co daje ogółem 150 kontroli. 35 Żłobki 30 Przedszkola 32 Szkoły podstawowe 25 Gimnazja 20 Licea ogólnokształcące 15 Szkoły policealne 10 Zespoły szkół Szkoły wyższe 5 Placówki opiekuńczo-wychowawcze 0 liczba placówek inne placówki 40 2. Zmiany w infrastrukturze nadzorowanych placówek. Liczba placówek zlikwidowanych po remontach generalnych z nowo oddanymi obiektami sportowymi 2 3 4 5 z modernizowanymi blokami sportowymi 6 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 2 1 0 0 1 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 08 0 09 0 0 10 0 0 0 1 0 2 0 0 0 11 0 4 6 0 Rodzaj placówki Żłobki Przedszkola Szk. Podst. Gimnazja Licea Technika Zasadnicze Szkoły Zaw. Zespoły szkół Szkoły Wyższe Pozostałe placówki OGÓŁEM 01 02 03 04 05 06 07 nowo oddanych w nowych obiektach nowo otwartych w obiektach istniejących 1 z nowo otwartymi blokami żywienia z modernizowanymi blokami żywienia 7 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Wiersz 01: zlikwidowano 1 klubik dziecięcy w Śremie przy ul. Staszica. Wiersz 02: w liczbie placówek nowo otwartych w obiektach istniejących – ujęto 1 Oddział Przedszkolny w zaadaptowanych pomieszczeniach budynku w Śremie ul. Wyszyńskiego 4. Wiersz 04: w liczbie placówek oddanych w obiektach istniejących – ujęto 2 gimnazja powstałe w obiektach już istniejących – 1 gimnazjum Zaoczne Gimnazjum dla Dorosłych i 1 Niepubliczne Gimnazjum. Wiersz 05: 1 nowo otwarte Liceum Ogólnokształcące w obiektach istniejących w Śremie, oraz (kolumna 3) uległy likwidacji Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych i Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych. Wiersz 08: uległa likwidacji 1 szkoła podstawowa działająca w zespole szkół. Wiersz 10: zlikwidowano 1 salę zabaw, 1 świetlicę socjoterapeutyczną w Śremie. 41 3. Liczba załatwionych interwencji: 3 Kontrole interwencyjne były podejmowane po otrzymaniu pisemnych lub telefonicznych informacji wskazujących na nie przestrzeganie wymagań sanitarno-higienicznych. Przeprowadzone dochodzenia nie potwierdziły zgłaszanych zastrzeżeń. 4. Ocena warunków w placówkach oświatowych 4.1. Warunki techniczno-sanitarne placówek. W ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego w 2013r. oceniono stan sanitarnotechniczny w 88 placówkach nauczania i wychowania. W 2 szkołach podstawowych i 3 przedszkolach stwierdzono budynki w złym stanie technicznym – były to obiekty, w których prowadzono prace remontowomodernizacyjne. Ogółem wydano 5 decyzji zarządzających i 4 decyzje zmieniające termin. Do zakończenia wykonania wszystkich zarządzeń pozostały 2 decyzje w szkołach podstawowych –termin realizacji do 31 sierpień 2014r. oraz 1 decyzja w przedszkolu. 4.2. Ponadnormatywna liczba uczniów na urządzenie ustępowe: W zakresie ponadnormatywnej liczby uczniów na urządzenie ustępowe w porównaniu do roku ubiegłego uległo poprawie i wszystkie placówki zapewniają wystarczającą liczbę oczek ustępowych. Oceniono również w placówkach nauczania i wychowania warunki do utrzymania higieny osobistej. W wyniku prowadzonych kontroli stwierdzono, że wszystkie placówkach posiadają właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej, a od 2011r. wszystkie placówki posiadają bieżącą ciepłą wodę w toaletach. 4.3. Ustępy zewnętrzne: Nie występuje w obiektach nadzorowanych przez Powiatową Stację SanitarnoEpidemiologiczną w Śremie. Wszystkie placówki są skanalizowane: posiadają podłączenie do sieci kanalizacyjnej publicznej, posiadają szamba lub własną oczyszczalnię ścieków. 5. Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego. Na 34 skontrolowane placówki szkolne – 16 placówek posiada warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego wystarczające, 9 niewystarczających i 9 nie posiada ani sali gimnastycznej ani sali zastępczej. Uczniowie ćwiczą, 42 w pomieszczeniach nie będących salami gimnastycznymi lub dochodzą na salę gimnastyczną innych obiektów (instytucji). 6. Prowadzenie dożywiania. Dożywianie uczniów prowadzone jest w formie obiadów lub kanapek w oparciu o zlokalizowane na terenie szkół stołówki lub catering. Z posiłków dofinansowywanych – korzystało około podstawowych. Liczba 292 uczniów ze szkół uczniów z gimnazjów około 85, a z zespołów szkół ogólnokształcących około 81 osób. We wszystkich grupach szkół zauważa się wzrost liczby uczniów korzystających z posiłków dofinansowanych. Ogółem skorzystało około 458 uczniów z posiłków dofinansowanych. Z ciepłego napoju korzystało prawie wszyscy uczniowie. Na terenie 10 placówek oświatowych funkcjonują bufety małej gastronomii i 1 kiosk spożywczy prowadzone przez ajentów. Wszystkie szkoły korzystają z mleka dostarczanego w ramach programu rządowego „Szklanka mleka” oraz część placówek realizuje program „Owoce w szkole”. 6. Opieka medyczna w szkołach. We wszystkich placówkach nauczania i wychowania uczniowie są objęci opieką medyczną przez pielęgniarki bądź higienistki szkolne, za wyjątkiem liceów ogólnokształcących i szkół policealnych prowadzących kształcenie w systemie zaocznym. 7. Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach. W ramach prowadzonego nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach skontrolowano 7 placówek, które posiadają substancje i preparaty chemiczne. Przechowywane są zgodnie z obowiązującymi przepisami. Skontrolowane szkoły posiadają zestawy odczynników chemicznych z aktualnymi terminami pozwalającymi do użycia. 8. Warunki pobytu dzieci i młodzieży w placówkach nauczania i wychowania. Przeprowadzona analiza stanowiska pracy ucznia w porównaniu do roku ubiegłego utrzymuje się na tym samym poziomie. 43 Oceniono dostosowanie mebli do wzrostu uczniów i przedszkolaków w: 16 przedszkolach – oceniono 538 stanowisk, 7 Szkołach Podstawowych – 256 stanowisk, i 2 zespołach (2 przedszkola – 72 stanowiska i 2 Szkoły Podstawowe - 77 stanowisk). We wszystkich placówkach przestrzegane są zasady ergonomii. Dokonano analizy rozkładów zajęć lekcyjnych w 19 placówkach: w 15 szkołach podstawowych, 2 gimnazjach i 2 zespołach szkół. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 9. Dowozy dzieci do szkoły. Dowozy dzieci prowadzi – 17 szkół podstawowych, 5 gimnazjów, 4 zespoły szkół. 10. Oświetlenie sztuczne. Podczas kontroli sanitarnych dyrektorzy placówek przedstawiali wyniki pomiarów natężenia oświetlenia sztucznego. W większości placówek było zgodne z wartościami zawartymi w normie. W pojedynczych salach zalecano zwiększenie mocy żarówek lub zwiększenie ilości punktów świetlnych. Dyrektorzy placówek na bieżąco usuwali nieprawidłowości w zakresie niewłaściwego oświetlenia. 11. Przestrzeganie zakazu palenia tytoniu w placówkach nauczania i wychowania. We wszystkich placówkach prowadzony jest monitoring w zakresie zakazu palenia. W placówkach nauczania i wychowania zakaz palenia tytoniu jest przestrzegany. 12. Szkoły Promujące Zdrowie. Podczas sprawowania bieżącego nadzoru nad placówkami nauczania i wychowania prowadzony jest monitoring Wojewódzkiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Na terenie objętym nadzorem do Wojewódzkiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie należą Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Śremie, Przedszkole nr 7 „Janka Wędrowniczka” w Śremie oraz Szkoła Podstawowa im. gen. D. Chłapowskiego w Iłówcu. 44 VII. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny. Sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie właściwych warunków sanitarno-higienicznych w nowo realizowanych oraz przebudowywanych obiektach budowlanych poprzez egzekwowanie odpowiednich rozwiązań technicznych wymagań, a środowiska także w i technologicznych poprzez zakresie zapobieganie warunków gwarantujących pogorszenia zdrowotnych spełnienie standardów osób tych jakości zamieszkujących i przebywających w sąsiedztwie obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Działania te podejmowane są na wniosek organów administracyjnych lub inwestorów i polegają na: • zgłaszaniu wniosków do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; • uzgadnianiu zakresu oraz stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko; • uzgadnianiu projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko; • uzgadnianiu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; • zajęciu stanowiska co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć mogących oddziaływać na środowisko; • uzgadnianiu w zakresie wymagań higienicznych i zdrowotnych warunków realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; • uzgadnianiu dokumentacji projektowych inwestycji; • dokonywaniu odbiorów obiektów budowlanych. Podstawę działalności inwestycyjnej stanowi planowanie przestrzenne, które ma na celu realizację zasady ładu przestrzennego, zrównoważonego rozwoju a także wdrażanie rozwiązań chroniących środowisko, w tym również zdrowie ludzi. Zgodnie z właściwością rzeczową w zakresie sprawowania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni dokonują jedynie uzgodnień 45 projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko pod kątem wpływu projektowanego sposobu zagospodarowania terenu na takie elementy jak: powietrze, wodę, powierzchnię ziemi, klimat, zasoby naturalne, krajobraz, rośliny zwierzęta oraz ludzi we wzajemnym ich powiązaniu. Podstawą uzgodnienia jest opracowanie zawierające analizy i oceny oddziaływania na środowisko tzw. prognoza oddziaływania na środowisko, w tym na zdrowie ludzi, odnosząca się do wyżej wspomnianych elementów. W 2013r. Stanowisko Pracy ds. Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego w Śremie, w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wydało: - 4 pisma w których zgłoszono wnioski przed sporządzeniem projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; - 11 opinii dotyczących uzgodnienia zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko. Ponadto w zakresie działań związanych z analizą strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wydano: - 4 postanowienia dotyczące uzgadniania projektów miejscowych planów zagospodarowani przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Natomiast w 11 przypadkach w związku z wystąpieniem organów samorządu terytorialnego z wnioskiem dotyczącym zaopiniowania projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, do których uchwalę podjęto począwszy od dnia 21.10.2010r., sprawę przekazano do Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu, zgodnie z właściwością rzeczową. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego ustalają przeznaczenie terenów oraz ściśle określają sposoby ich zagospodarowania i zabudowy. Uzgadniając plany dążono do takiego kształtowania struktury przestrzennej oraz przeznaczenia przedmiotowego terenu, aby w sposób racjonalny, a zarazem zrównoważony godzić potrzeby rozwojowe gmin i ich mieszkańców oraz podmiotów gospodarczych z wymogami ochrony środowiska, w tym również zdrowia ludzi. Mając na uwadze szeroko pojętą ochronę zdrowia ludzi w przeprowadzonej strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko zwracano szczególną uwagę na: 46 właściwą gospodarkę wodno-ściekową, z uwzględnieniem zapewnienia ludności wody do picia i na potrzeby gospodarcze; właściwe usuwanie, gromadzenie i unieszkodliwianie odpadów; zapewnienie ochrony ludności przez niekorzystnym wpływem hałasu, wibracji oraz zanieczyszczeń powietrza. Ponadto w celu ograniczenia niekorzystnego oddziaływania zabudowy przemysłowej na otoczenie, zwracano uwagę na oddzielenie obszarów zabudowy mieszkaniowej od terenów przemysłowych. Odrębną kwestię w działaniach Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego zmierzających do poprawy stanu sanitarno-higienicznego stanowi opiniowanie i uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Przed zajęciem stanowiska każdorazowo w oparciu o kartę informacyjną przedsięwzięcia lub na podstawie sporządzonego raportu, poddawano ocenie: charakter planowanej inwestycji, jej rozmiar, wielkość i rodzaj zajmowanego terenu, rodzaj proponowanej technologii, wielkość produkcji, usytuowanie względem terenów chronionych z uwzględnieniem przeważających kierunków wiatru, istniejący i planowany charakter zagospodarowania tereny, a także przeznaczenie terenu w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, jeżeli taki został uchwalony. Analizowano możliwość wystąpienia oddziaływania w zakresie: hałasu, zanieczyszczeń powietrza, wibracji, promieniowania elektromagnetycznego, oddziaływania na środowisko gruntowo-wodne przy uwzględnieniu czasu trawina oddziaływania. Analizie poddawano również przedstawiane możliwości techniczne, technologiczne i organizacyjne zapobiegania oraz ograniczenia wpływu tych przedsięwzięć na środowisko, w tym zdrowie ludzi. W roku 2013 wydano: - 42 opinie, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięć na środowisko. W 19 przypadkach wyrażono opinię o obowiązku przeprowadzenia takiego postępowania oraz określono zakres raportu (dotyczyły one m.in. budowy obiektów inwentarskich, budowy punktów gromadzenia odpadów problemowych, biogazowni rolniczych oraz wytwórni mieszanek betonowych). W 23 przypadkach odstąpiono od potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na 47 środowisko, dotyczyły one głównie przedsięwzięć polegających na przebudowie krótkich odcinków dróg, budowie kanalizacji sanitarnych oraz sieci wodociągowych. Na kolejnym etapie postępowania czyli przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach uzgodniono warunki realizacji dla 20 planowanych przedsięwzięć, polegających m.in. na rozbudowie ferm trzody chlewnej oraz budowie stacji demontażu pojazdów i myjni. Ponadto w roku sprawozdawczym do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie wpłynął 1 wniosek o wydanie opinii w sprawie zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Przedmiotowa sprawa dotyczyła rozbudowy istniejącej fermy hodowli trzody chlewnej w takim stopniu, że przedsięwzięcie jednoznacznie kwalifikuje się do przedsięwzięć zawsze znacząco oddziałujących na środowisko, dla których obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko nałożony jest obligatoryjnie. Ważną rolę w zapewnieniu ochrony zdrowia ludzi odgrywa również prawidłowe zaprojektowanie obiektu budowlanego, a także jego wykonanie. Przy uzgadnianiu dokumentacji projektowych zwrócono szczególną uwagę na fakt, czy dla planowanego zakresu i programu funkcjonowania obiektu zostaną spełnione wymagania określone w przepisach szczegółowych obowiązujących dla poszczególnych działalności, wynikających z ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013r. Nr poz. 1409). W analizowanym okresie do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie wpłynęło: - 25 wniosków o uzgodnienie dokumentacji projektowej (były to wyłącznie projekty technologiczne), które dotyczyły w szczególności adaptacji pomieszczeń na: lokale gastronomiczne, sklepy spożywcze, gabinety fryzjerskie i kosmetyczne oraz gabinety lekarskie. Przy uzgadnianiu przedłożonych dokumentacji projektowych ocenie poddano rozwiązania w aspekcie zagwarantowania odpowiednich warunków higienicznosanitarnych w miejscach pobytu ludzi poprzez zastosowanie m.in.: prawidłowej funkcjonalności oraz warunków techniczno-użytkowych pomieszczeń, prawidłowej wymiany powietrza w poszczególnych pomieszczeniach, zapewnienia dostępności światła dziennego w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi. W roku sprawozdawczym przeprowadzono 100 kontroli. Na podstawie spisanych 48 protokołów kontroli dokonano odbioru 98 obiektów. Odbiory przeprowadzano wspólnie z pracownikami nadzoru bieżącego, którzy przejmują nadzór nad obiektem z chwilą rozpoczęcia działalności. W związku z powyższym dokonano odbioru: - 30 obiektów, nad którymi sprawuje nadzór higiena żywności (sklepy spożywcze, lokale gastronomiczne); - 14 obiektów, nad którymi sprawuje nadzór higiena komunalna (gabinety fryzjerskie, kosmetyczne, siłownie oraz apteki); - 17 obiektów, nad którymi sprawuje nadzór higiena komunalna i epidemiologia (gabinety ginekologiczne i stomatologiczne, gabinety zabiegowe); - 11 obiektów, nad którymi sprawuje nadzór higiena pracy (nowe hale produkcyjno-magazynowe z zapleczem socjalno-sanitarnym dla pracowników oraz hale produkcyjne lub magazynowe pozyskane w wyniku rozbudowy już istniejących zakładów pracy); - 7 obiektów, nad którymi sprawuje nadzór higiena dzieci (oddziały przedszkolne oraz szkoły); - 19 obiektów, które nie podlegają bieżącemu nadzorowi (budynki handlowo – usługowe bez sprecyzowanego charakteru usług, budynki mieszkaniowe wielorodzinne oraz budynki inwentarskie). Wykres nr 1. Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku 19,40% 30,60% 11,20% Higiena Komunalna Epidemiologia+Higiena Komunalna 7,10% 17,40% 14,30% Higiena Dzieci i Młodzieży Higiena Pracy pozostałe Procentowy udział odebranych obiektów przy uwzględnieniu komórki nadzoru bieżącego obejmującej nadzór 49 W związku z dokonaniem odbioru obiektów użyteczności publicznej, (za wyjątkiem podmiotów działalności leczniczej), ogólnie wydano 81 opinii sanitarnych stwierdzających spełnienie wymagań higienicznych i zdrowotnych. Dokonując odbioru obiektów, w których świadczone będą usługi przez podmioty lecznicze, w analizowanym okresie wydanych zostało 17 decyzji stwierdzających spełnienie wymagań ogólnoprzestrzennych, sanitarnych i instalacyjnych. Ponadto w ramach działalności Stanowiska Pracy ds. Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego w Śremie, w roku 2013 wystawiono również: - 120 decyzji rachunkowych (pobierano opłaty za czynności realizowane przez zapobiegawczy nadzór sanitarny zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w tym za uzgadnianie dokumentacji projektowej). - 2 postanowienia dotyczące aspektów proceduralnych postępowania administracyjnego. Podsumowując, należy stwierdzić, że rola Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego w Państwowej Inspekcji Sanitarnej, choć różni się od działań innych komórek organizacyjnych, jest ważnym ogniwem realizowanych zadań dla społeczności lokalnej. W roku sprawozdawczym do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie wpłynęła porównywalna z rokiem 2012, liczba wniosków dotyczących: zajęcia stanowiska na etapie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, uzgodnienia dokumentacji projektowej planowanych inwestycji oraz dokonania odbiorów obiektów budowlanych pod względem spełnienia wymagań higieniczno-zdrowotnych. Natomiast dotyczących opinii wyrażenia w w 2013r. sprawie rozpatrzono potrzeby więcej wniosków przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, stwierdzając również w większej liczbie przypadków obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a tym samym określono wymagany zakres raportu. 50 Wykres nr 2. Działalność Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego w 2012-2013r. 120 100 98 100 80 60 42 40 27 20 18 15 26 20 2012r. 25 2013r. 10 0 strategiczna ocena ocena oddziaływania oddziaływania na przedsięwzięcia środowisko na środowisko uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środwiskowych uwarunkwaniach opiniowanie dokumentacji projektowej odbiór obiektów 51 VIII. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia W 2013 roku działalność oświatowo-zdrowotna prowadzona była zgodnie z założeniami zawartymi w planie pracy. Związana była z realizacją niżej wymienionych programów edukacyjnych o zasięgu ogólnopolskim, wojewódzkim oraz imprez i akcji o charakterze lokalnym. Większość realizowanych działań była kontynuacją przedsięwzięć ubiegłorocznych i wcześniejszych. 1. Programy krajowe. 1.1. „Trzymaj Formę!” – w roku szkolnym 2012/13 program realizowano w 13 gimnazjach (100%) i objęto nim około 2003 uczniów szkół gimnazjalnych - 84,8% oraz w pięciu szkołach podstawowych klasy V i VI (21,7%), programem objęto 184 uczniów, co stanowi 13,9% uczniów z tej grupy wiekowej. Z analizy przeprowadzonych ocen wynika, że najczęściej stosowanymi formami były zawody sportowe, pogadanki, burza mózgów, dyskusje dydaktyczne, ćwiczenia, warsztaty dydaktyczne, zajęcia praktyczne, plakaty, wystawy. Prawie wszystkie szkoły stosowały uczenie wspomagane komputerem. Szkoły organizowały konkursy, gry, zabawy, festyny, rajdy piesze i rowerowe. Wszystkie szkoły wykorzystywały otrzymane pomoce. 1.2. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu – w ramach realizacji programu zorganizowano między innymi obchody „Światowego Dnia bez Tytoniu”- 31 maja 2013r., w tym organizacja happeningu i konkursu wojewódzkiego pt. „Palić, nie palić – oto jest pytanie?” - Realizacja Przedszkolnego Programu Edukacji Antytytoniowej pt. „Czyste Powietrze Wokół Nas" opracowanego dla dzieci wieku 5-6 lat i ich rodziców – w roku szkolnym 2012/13 programem objęto 24 placówki tj. 100% wszystkich placówek posiadających grupy sześciolatków (13 przedszkoli i 11 szkół). W programie uczestniczyło 634 dzieci, w tym 429 sześciolatków i 205 pięciolatków i 616 rodziców. - Realizacja programu „Nie pal przy mnie, proszę” opracowanego dla uczniów klas I-III. W roku szkolnym 2012/13 na terenie naszego powiatu w programie uczestniczyły 23 szkoły podstawowych (100%). Programem objęto 987 uczniów (51,8%) oraz 502 rodziców. 52 - Realizacja programu „Znajdź właściwe rozwiązanie” opracowanego dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i uczniów gimnazjów - w roku szkolnym 2012/13 program realizowało 10 gimnazjów (76,9% z 13) i 17 szkół podstawowych (80,9%). Programem objęto 877 uczniów gimnazjów (41,5% z 2112) i 85 rodziców tych uczniów oraz 593 uczniów starszych klas szkół podstawowych tj. 30,1% (z 1973 ucz. kl. IV, V i VI) oraz 75 ich rodziców. Łącznie programem objęto 1470 uczniów i 160 rodziców. - Realizacja Projektu „Odświeżmy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities)” skierowanego do osób dorosłych. Celem projektu było wzmocnienie przestrzegania realizacji ustawy z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych W ramach realizacji Projektu utworzono koalicję lokalna w skład której weszli przedstawiciele Policji, Straży Miejskiej i Urzędu Miejskiego Śremie. Zorganizowano kampanię oświatową, w której uczestniczyło 76 osób, w kwietniu 2013 r. Podjęto współpracę z Klubem „Relax”, SM na Jezioranach, TBS w Śremie oraz zakładami pracy (np. TOTEM A. Strzelec)), W ramach projektu przeszkolono 79 osób, przeprowadzono badania na zawartość CO w wydychanym powietrzu i przeprowadzono dystrybucję materiałów oświatowych. Projektem objęto około 392 osoby co stanowi 0,82% osób dorosłych.. - Obchody „Światowego Dnia Bez Tytoniu” zorganizowano happening 28 maja 2013 r. Uczniowie sześciu szkół w liczbie około 190 osób, przeszli ulicami Śremu z transparentami, poprzebierani, wykrzykując hasła zniechęcające do palenia bądź zachęcające do rzucenia palenia. Uczestnicy happeningu brali udział w konkursie na najlepiej prezentującą się grupę. Zorganizowano etap powiatowy konkursu „Palić, nie palić – oto jest pytanie?” i imprezę podsumowującą. W etapie szkolnym wzięło udział 362 (55,8%) uczniów z 15 szkół (71,4% szkół podstawowych zaproszonych do udziału) z powiatu śremskiego. Zorganizowano warsztaty dla „Młodzieżowych Liderów Zdrowia” w tematyce tytoniowej. W warsztatach uczestniczyło 14 uczniów szkół gimnazjalnych. Nagłośnienie tematyki poprzez umieszczenie plakatów na słupach ogłoszeniowych, przekazanie informacji i materiałów oświatowo-zdrowotnych do mediów i podległych placówek. 53 - Obchody „Światowego Dnia Rzucania Palenia” Organizacja eventu dnia 19 listopada 2013r. w godz. 900 – 140 w holu Szpitala w Śremie, W trakcie prowadzonej akcji dokonywano pomiaru zawartości tlenku węgla w wydychanym powietrzu przy użyciu smokerlyzera, rozdawano materiały oświatowe oraz zachęcano do udziału w konkursie wiedzy. Podczas imprezy przebadano 65 osób, przeprowadzono 70 rozmów, rozdano 95 ulotek, 35 broszur,60 toreb bawełnianych. Zorganizowano szkolenie dla pracowników szkolnej służby zdrowia ( 20 XI 2013), w którym uczestniczyło 14 osób. Współorganizacja happeningu w Zespole Szkół Politechnicznych w Śremie, w akcji uczestniczyło 160 uczniów. Dystrybucja materiałów oświatowych do przychodni i szkół – rozprowadzono 2809 ulotek i 56 plakatów Zaproszenie mediów do współpracy- ukazał się artykuł w „Tygodniu Ziemi Śremskiej”, „Tygodniku Śremskim” oraz reportaż w TV „Relax Na stronie internetowej PSSE w Śremie opublikowano 3 informacje związane tematycznie z ŚDRZP., ukazała się również informacja na stronie Szpitala w Śremie oraz TV „Relax”. Przygotowanie wystawy tematycznej w PSSE, którą miało możliwość obejrzeć około 50 osób (listopad). W szkołach wywieszono plakaty otrzymane z PSSE. - 1.3. „Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV”. - Organizacja obchodów Światowego Dnia AIDS oraz udział w ogólnopolskiej kampanii „Zrób test na HIV”. - Organizacja projektu „Młodzieżowi Liderzy Zdrowia” –6-godzinne warsztaty dla uczniów klas I szkół ponadgimnazjalnych. W warsztatach uczestniczyło 21 uczniów z czterech (80%) szkół ponadgimnazjalnych. - Organizacja etapu powiatowego wojewódzkiego konkursu plastycznego na logo nawiązujące do hasła „NIE DAJ SZANSY AIDS”. W konkursie wzięło udział: 24 uczniów z 7 klas gimnazjalnych. - Organizacja Powiatowej Olimpiady Wiedzy o HIV/AIDS pt. „HIV/AIDS – problem każdego z nas” dla uczniów klas gimnazjalnych. W olimpiadzie wzięło udział 839(40,8%) uczniów z 9 (69,2%) gimnazjów. - Organizacja powiatowego konkursu na krzyżówkę zawierającą hasła o tematyce promującej zdrowie i profilaktykę HIV/AIDS. Konkurs skierowany był do uczniów 54 szkół ponadgimnazjalnych. W konkursie wzięło udział 104 uczniów z 5 szkół ponadgimnazjalnych. W imprezie podsumowującej uczestniczyło 55 osób. - organizacja kampanii informacyjnej skierowanej do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, lekarzy ginekologów, pielęgniarek i położnych pod hasłem „Znam rekomendacje PTN AIDS. Zalecam test na HIV”. 1.4. Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych. Celem programu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15, a 49 rokiem życia. W ramach realizacji programu opublikowano artykuł na temat programu w „Tygodniu Ziemi Śremskiej”, i na stronach PSSE, Przedstawiono ofertę programową dyrektorom szkół ponadgimnazjalnych wraz z zaproszeniem do udziału w programie, pięciu szkołom ponadgimnazjalnym. Zebranie danych teleadresowych szkół chętnych do realizacji programu edukacyjnego pt. „ARS, czyli jak dbać o miłość?” i przesłanie ich do WSSE w Poznaniu. Celem realizacji programu jest dotarcie z przekazem edukacyjnym do uczniów szkół ponadgimnazjalnych na terenie całego kraju i ograniczenie używania substancji psychoaktywnych (alkoholu, tytoniu, narkotyków, w tym środków zastępczych) przez młodzież. Program powstał w odpowiedzi na sytuację epidemiologiczną w zakresie używania substancji psychoaktywnych przez młodzież . Do realizacji programu zgłosiły się trzy szkoły ponadgimnazjalne (60%). - Organizacja eventu w szpitalu i umieszczenie informacji o szkoleniu dla pracowników służby zdrowia na stronie www Powiatowej Stacji. 2. Programy wojewódzkie. 2.1. Program edukacyjny „Moje dziecko idzie do szkoły" dla rodziców i uczniów rozpoczynających naukę w klasie „0” oraz uczniów tych klas. Programem objęto 665 rodziców uczniów klas „0”, 567 sześciolatków (77%- część dzieci była objęta programem jako pięciolatki w roku ubiegłym) oraz 129 dzieci pięcioletnich uczęszczających do grup mieszanych. Łącznie w programie uczestniczyło 696 dzieci. Program realizowano w 11 szkołach mających klasy „0” (91,7%) i 13 przedszkolach (100%) naszego powiatu. 55 2.2. Projekt PL0432 „Bądźmy zdrowi, wiemy - więc działamy”. Bezpośrednim celem projektu jest zmniejszenie liczby dzieci i młodzieży narażonych na nadwagę, otyłość i choroby dietozależne na terenie województwa wielkopolskiego. Celem ogólnym jest poprawa stanu zdrowia populacji dzieci i młodzieży w Polsce. Grupa docelowa to nauczyciele i pielęgniarki środowiska szkolnego, dzieci sześcioletnie i ich rodzice oraz młodzież w szkołach gimnazjalnych i ich rodzice. W ramach realizacji Projektu zorganizowano: - szkolenie dla młodzieży gimnazjalnej (36 uczniów), - etap powiatowy konkursu na plakat. W konkursie wzięło udział 527 uczniów (25,7 %). - 2 festyny dla dzieci pięcioletnich i sześcioletnich w przedszkolach, w festynach uczestniczyło 220 osób. - „Turniej zdrowia” - zorganizowano wspólnie z Zespołem Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Nochowie, na terenie tej szkoły. Turniej był imprezą międzyszkolną, uczestniczyło w nim 60 uczniów z 5 gimnazjów (55,5%) z gminy Śrem. Programem objęto bezpośrednio 843 osoby, co stanowi 14,8% (z 5696 osób). Programem objęto również 1360 uczniów gimnazjów(64,4%) i 689 rodziców (32,6) gimnazjów, 655 rodziców uczniów klas „0” (88,9%), 567 sześciolatków (77%). 3. Interwencje nieprogramowe. 3.1. „Światowy Dzień Zdrowia” w 2013r. obchodzono pod hasłem „Zdrowe bicie serca, prawidłowe ciśnienie krwi”.. Hasło miało zwrócić uwagę na potrzebę systematycznego kontrolowania ciśnienia krwi, podniesienie świadomości społeczeństwa na temat przyczyn i skutków nadciśnienia tętniczego oraz zachęcić do edukacji zdrowotnej w zakresie zapobiegania wysokiemu ciśnieniu krwi i jego powikłaniom. Działania skierowane były do ogółu społeczeństwa. Realizacja działań związanych z tematyką Światowego Dnia Zdrowia trwała cały rok, ale główne przedsięwzięcia podjęto w okresie od 27 marca do 01 czerwca 2013r. Współpracowano przy organizacji Olimpiady organizowanej przez ZSE w Śremie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Uczestnicy olimpiady musieli wykazać się wiedzą na temat zdrowia, zdolnościami plastycznymi i fizycznymi. W olimpiadzie wzięło udział 600 uczniów klas ponadgimnazjalnych z 5 szkół ponadgimnazjalnych (100%). 56 3.2. . Profilaktyka grypy Działania miały na celu zwiększenie świadomości na temat zakażeń wirusem grypy, czynników ryzyka, profilaktyki (higiena) oraz poinformowanie o sposobach postępowania w przypadku wystąpienia zakażenia wirusem grypy. Działania skierowane były do ogółu społeczeństwa. Była to głównie akcja medialna. 3.3 . Profilaktyka nowotworów. Celem realizacji tematyki było: - zmniejszenie występowania i umieralności na raka szyjki macicy. - zmniejszenie umieralności kobiet z powodu raka piersi. - zwiększenie poziomu wiedzy na temat profilaktyki nowotworów. - motywowanie kobiet do regularnego poddawania się badaniom profilaktycznym. W ramach realizacji tematyki zorganizowano szkolenie dla pracowników szkolnej służby zdrowia, rozpropagowano informacje o wojewódzkim konkursie na fotografię pt. „Dbam o swoje piersi”, nawiązano współpracę z mediami i przeprowadzono dystrybucje materiałów oświatowych do szkół i placówek służby zdrowia. 4. Inne przedsięwzięcia: Organizacja akcji profilaktyki zatruć pokarmowych. Działania miały na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat zapobiegania różnego typu zatruciom pokarmowym. Zorganizowano szkolenie na temat profilaktyki zatruć grzybami - w szkoleniu uczestniczyły 64 osoby. Zachęcono media do podjęcia tematyki udzielono wywiadu dla TV „Relax”. Działania oświatowo-zdrowotne były realizowane przy współpracy i wsparciu finansowym Starostwa Powiatowego w Śremie, Urzędu Miejskiego w Śremie, Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Poznaniu. W licznych przedsięwzięciach współuczestniczyły organy samorządowe, Klub „Relax”, Pielęgniarski Ośrodek Medycyny Szkolnej „BASISMED”, placówki oświatowe, Telewizja „Relax” i lokalne media. 57 IX. Działalność kontrolno-represyjna. Porównanie prowadzonej w latach 2012-2013 działalności kontrolno-represyjnej. l.p. Rodzaj podjętych działań 2013 2012 1. 2. 3. Liczba kontroli Liczba pobranych prób do badań Liczba wydanych decyzji merytorycznych Liczba wydanych decyzji płatniczych Liczba postanowień Tytuły wykonawcze Liczba nałożonych mandatów karnych 1.605 269 330 1817 304 376 252 285 42 5 13 73 7 12 Kwota nałożonych mandatów karnych 2.800 2550 4. 5. 6. 7. 8. X. 1. Wnioski końcowe. W sposób ciągły prowadzone były działania mające na celu wczesne wykrywanie, zgłaszanie i zwalczanie chorób zakaźnych oraz stały nadzór nad nosicielami chorób zakaźnych. 2. W roku 2013 liczba wodociągów wynosiła 13 i żaden z nadzorowanych wodociągów nie został oceniony negatywnie 3. Na koniec okresu sprawozdawczego wszystkie wodociągi produkowały wodę zdatną do spożycia przez ludzi. 4. Niemal wszystkie obiekty użyteczności publicznej, oraz prowadzące działalność leczniczą przestrzegały zasad higienicznych i bezpieczeństwa sanitarnego. 5. Częściej niż w latach wcześniejszych występowały uchybienia w podmiotach medycznych 6. Stan sanitarny zakładów branży spożywczej od kilku lat utrzymuje się na podobnym poziomie. W zakładach są wdrażane systemy zapewnienia bezpieczeństwa żywności GHP, GMP, HACCP. 7. Najwięcej problemów występuje w zakładach obrotu żywnością. Wynika to z ich różnorodności (od dużych marketów po małe punkty handlowe). 58 8. W branży spożywczej obserwuje się częste zmiany właścicieli małych sklepów, zakładów gastronomicznych oraz likwidowanie zakładów w krótkim czasie od ich uruchomienia. 9. Nadal jednak stwierdza się nieprawidłowości w zakresie sanitarnym, a dotyczy to szczególnie: obiektów obrotu żywności, gdzie: - wprowadza się do obrotu produkty nie zapewniając zachowania prawidłowych warunków sprzedaży (sprzedaż artykułów spożywczych bez opakowania, nie przestrzeganie warunków chłodniczych), - wprowadza się do obrotu handlowego artykuły i surowce po terminie ważności lub nieprawidłowo oznakowane, - brak jest wpisów do rejestrów umożliwiających zidentyfikowanie dostawców towaru oraz monitoringu temperatur w urządzeniach chłodniczych, - brak jest bieżącej czystości pomieszczeń czy wyposażenia. 10. Wzorem lat ubiegłych realizowano w okresie letnim wzmożony nadzór w formie kontroli weekendowych i popołudniowych. 11. Przeprowadzono 3 dochodzenia w sprawie zachorowań na choroby zawodowe, dotyczyły one pylicy płuc. 12. W placówkach oświatowo-wychowawczych sukcesywnie termomodernizacje oraz realizowane prace prowadzone są modernizacyjne wewnątrz budynków. 13. Uruchomione nowe placówki, w większością tworzone są na bazie istniejących obiektów, są to głównie szkoły prowadzące nauczanie w systemie zaocznym lub różne formy opieki nad małymi dziećmi. 14. Prowadzona jest ścisła współpraca z organami założycielskimi w odniesieniu do szkół i przedszkoli co pozwala na bieżąco pozyskiwać niezbędne informacje przydatne w realizacji nadzoru nad ww. placówkami. 15. W roku sprawozdawczym do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Śremie wpłynęło 25 wniosków dotyczących uzgodnienia dokumentacji projektowej oraz 98 odbiorów obiektów pod względem spełnienia wymagań higieniczno-zdrowotnych. 16. W 2013r. rozpatrzono więcej wniosków dotyczących wyrażenia opinii w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, stwierdzając również w większej liczbie przypadków obowiązek przeprowadzenia oceny 59 oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a tym samym określono wymagany zakres raportu. 17. Inicjowano i realizowano kampanie informacyjną w związku z występowaniem zachorowań na niektóre choroby zakaźne. 18. Podejmowanie działań w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia, w tym przekazanie wiedzy na temat determinantów mających wpływ na zachowanie i umacnianie zdrowia społeczności lokalnej. Działania te były realizowane w oparciu o różne metody i formy oświatowe, a skierowane były do różnych grup ludności. 19. W roku 2013 kontynuowano realizację programu „Bądźmy zdrowi - wiemy więc działamy”, który jest projektem informacyjno-edukacyjnym i zakłada wzrost świadomości społecznej na temat wpływu odżywiania i aktywności fizycznej na zachowanie i umacnianie zdrowia w środowisku szkolnym. 20. W roku sprawozdawczym w porównaniu do 2012 roku wydano mniejszą liczbę decyzji merytorycznych i rachunkowych oraz zmniejszyła się liczba postanowień z 73 do 42. 21. Zwiększyła się liczba nałożonych mandatów karnych za uchybienia sanitarne (higiena żywności i żywienia). 22. Zmniejszyła się liczba prób pobranych do badań. Wpływ na to miały zmiany w zakresie badanych parametrów oraz mniej pobranych prób w trybie interwencyjnym. . 60