Edudu.pl - Przemiana chemiczna i zjawisko fizyczne

Ściąga eksperta
Przemiana chemiczna i zjawisko fizyczne
jedną kartkę potniemy na drobne kawałeczki, a drugą spalimy
w pierwszym przypadku papier nadal pozostaje tą samą substancją
w trakcie tej przemiany następuje jedynie zmiana stopnia rozdrobnienia, czyli zmiana właściwość fizycznej substancji
podczas przemian zmianie mogą ulegać również inne właściwości fizyczne (gęstość, stan skupienia, lepkość, sprężystość ciała)
przemiany takie nazywamy zjawiskami fizycznymi
parowanie i skraplanie wody, topienie palącej się świecy, świecenie drutu wolframowego w żarówce
podczas takiej przemiany powstaje nowa substancja - popiół
odznacza się on odmiennymi właściwości fizycznymi i chemicznymi, w porównaniu do substancji wyjściowej
przemiany takie nazywamy reakcjami lub przemianami chemicznymi
reakcjom chemicznym często towarzyszą charakterystyczne zjawiska:
- przy spalaniu drewna w obecności tlenu pojawia się jasny płomień
- gdy skorupkę jajka (które zbudowane jest głównie z CaCO3) wrzucimy do wodnego roztworu HCl następuje intensywne wydzielanie się gazu
- gdy dodamy do wody wapiennej kwasu siarkowego (VI) następuje wytrącenie się białego osadu
- świecenie
- wydzielanie gazu
- powstawanie osadu
- zjawiska akustyczne (trzask, wybuch)
- pojawienie się charakterystycznego zapachu
- efekty energetyczne
zastosowanie wskaźników - aby sprawdzić, czy reakcja chemiczna zaszła, stosuje się substancje zwane wskaźnikami; wskaźniki przez
zmianę swojego zabarwienia wskazują na obecność innych substancji; najważniejszą grupę spośród nich stanowią tzw. wskaźniki
kwasowo-zasadowe; dzięki ich zastosowaniu można wykryć obecność kwasów i zasad; do najczęściej używanych wskaźników można
zaliczyć: fenoloftaleinę, papierek uniwersalny i oranż metylowy; wskaźniki te przyjmują różne zabarwienie w zależności od środowiska
reakcji
zjawisko fizyczne to przemiana, podczas której nie ulega zmianie rodzaj substancji, zmianie ulegają jedynie jej właściwości fizyczne
podczas przemiany chemicznej powstają nowe substancje o odmiennych właściwościach fizycznych i chemicznych niż substancja
wyjściowa
wyróżniamy 4 podstawowe typy reakcji chemicznych; należą do nich: synteza, analiza, reakcje wymiany pojedynczej, reakcje wymiany
podwójnej
SYNTEZA (łączenie) - reakcje syntezy - reakcje łączenia; są to reakcje chemiczne, w wyniku których z kilku substancji o prostej budowie
powstaje TYLKO JEDEN PRODUKT - wykazujący bardziej złożoną budowę
A + B → AB, gdzie A i B to substraty reakcji, a AB to produkt
- spalanie siarki w powietrzu w wyniku, którego powstaje tlenek siarki (IV)
S + O2 → SO2
- otrzymywanie chlorowodoru w wyniku bezpośredniej syntezy pierwiastków
H2 + Cl2 → 2 HCl
- reakcja tlenku siarki (IV) z wodą, której produktem jest kwas siarkowy (VI)
SO2 + H2O → H2SO4
REAKCJA ANLAIZY (rozkładu) - z jednego substratu powstają dwa lub więcej produktów - reakcja rozkładu, czyli analizy; reakcja analizy
zachodzi między innymi podczas rozkładu termicznego tlenku rtęci (II) - otrzymujemy tlen i rtęć
2 HgO → 2Hg + O2 w wyniku prażenia skały wapiennej (węglanu wapnia) otrzymujemy tlenek węgla (IV) oraz tlenek wapnia
CaCO3 → Ca + CO2
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 1/2
Ściąga eksperta
jeśli w obu przypadkach substrat symbolicznie oznaczymy literami AB, a produkty A i B, to równanie reakcji analizy ogólnie można
przedstawić jako:
AB → A + B
reakcje wymiany polegają na zmianie dwóch lub więcej substancji wyjściowych w nowe substancje o innym ugrupowaniu atomów
w tej grupie reakcji można rozróżnić reakcje wymiany prostej (pojedynczej) i reakcje wymiany złożonej, czyli podwójnej
Zn + 2 HCl→ ZnCl2 + H2 ↑ Fe + CuSO4→ FeSO4 + Cu
substancja prosta (metal) reaguje ze związkiem, w wyniku czego powstają nowe substancje proste oraz nowe substancje złożone
A + BC → A+ BC
taki typ reakcji nazywamy wymianą pojedynczą; reakcja, w której uczestniczyły dwie substancje złożone oznaczone symbolami AB i CD,
a produktami są dwie nowe substancje złożone AD i CB, to mamy do czynienia z reakcją wymiany podwójnej
AB + CD → AD + CB
BaCl2 + H2SO4→ BaSO4 + 2HCl
każda substancja chemiczna, zarówno pierwiastki jak i związki chemiczne, posiada charakterystyczny dla siebie zasób energii; jeśli
różnica między zasobem energii układu przed i po reakcji jest bardzo mała, to efekt energetyczny może być niezauważalny
jeśli różnica ta jest duża to pod względem energetycznym reakcje chemiczne można podzielić na przebiegające z pochłanianiem przez
układ energii z otoczenia i na reakcje przebiegające z wydzieleniem energii do otoczenia
kiedy wrzucimy kilka granulek Mg do probówki, w której znajduje się HCl - nastąpi pienienie się roztworu, a także rozgrzanie się probówki
na skutek wydzielenia się energii do otoczenia
taki sam efekt energetyczny zaobserwujemy podczas:
- spalania węgla
- spalania świecy
- reakcji tlenku wapnia z wodą
reakcje, którym towarzyszy wydzielenie energii z układu do otoczenia nazywamy egzotermicznymi
istnieją również reakcje, w których kierunek przekazywania energii jest odwrotny
reakcji rozkładu tlenku rtęci (II) musi towarzyszyć ciągłe ogrzewanie probówki, czyli stałe dostarczanie energii z otoczenia do układu - w
innym przypadku, reakcja ta nie zachodzi
2 HgO → 2 Hg + O2; reakcja endoenergetyczna
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 2/2