pobierz w formacie: Acrobat Reader
Transkrypt
pobierz w formacie: Acrobat Reader
CZECHY Czechy, Česko, Republika Czeska, Česká republika Stolica: Praga (Praha) Powierzchnia: 78 866 km2 Ludność: 10 284 tys. (2005) Gęstość zaludnienia: 129,3 osoby/km2 Ustrój: republika Podział administracyjny: 13 krajów i miast wydzielone (Praga) Język urzędowy: czeski Jednostka monetarna: 1 korona czeska = 100 halerzy Grupy etniczno - rasowe: Czesi (94%), Słowacy (3,1%), pozostali (2,9%, gł. Polacy, Niemcy, Węgrzy) Religie: katolicy (39%), protestanci (3%), husyci (2%), prawosławni (3%), bezwyznaniowcy (40%), pozostali (13%) Przyrost naturalny: -0,05%o (2005) Przeciętna dł. Ŝycia: męŜczyźni 73 lat, kobiety 79 lat Ludność miejska: 65,4% Struktura uŜytkowania ziemi: grunty orne 40%, plantacje 2%, uŜytki zielone 11%, lasy 33%, pozostałe 14% Struktura zatrudnienia: rolnictwo 7%, przemysł 42%, usługi 51% PNB na 1 mieszk.: 5040 USD ZadłuŜenie: 21 456 mln USD -------------------------------------------------------------------------------Czechy - silnie związane przez ostatnich kilkaset lat z Ŝywiołem niemieckim, weszły w XX w. jako jeden z najsilniej uprzemysłowionych i zamoŜniejszych krajów Europy i w okresie międzywojennym pozostawały (w ramach Czechosłowacji) jedyną demokracją w tej części Europy. Powojenna Czechosłowacja znalazła się w orbicie wpływów Moskwy, co na 50 lat zahamowało jej rozwój. Po uzyskaniu pełnej niezaleŜności i oddzieleniu się od słabiej rozwiniętej Słowacji, Czesi, pod rządami gabinetu Václava Klausa uwierzyli w szybkie postępy transformującej się gospodarki. Jednak realia ekonomiczne okazały się mniej optymistyczne niŜ oficjalna propaganda i w kraju zapanowała, począwszy od 1997 r. recesja. Nowy rząd fachowców próbuje stawić czoła wyzwaniom i nie dopuścić by kraj wypadł z pierwszej grupy państw, które mają być przyjęte po roku 2000 do Unii Europejskiej. -------------------------------------------------------------------------------TURYSTYKA Czechy są krajem atrakcyjnym turystycznie. Corocznie Republika Czeska jest odwiedzana przez 25-30 milionów osób, choć wielu z nich przejeŜdŜa przez kraj tranzytem. Najwięcej przyjezdnych pochodzi z Niemiec, Austrii, Polski, Słowacji, Węgier, Włoch i Francji. Magnesem przyciągającym miliony zagranicznych turystów jest przede wszystkim Praga, niegdyś stolica cesarstwa niemieckiego, miasto pełne zabytków najwyŜszej światowej klasy. Praga, jako ośrodek turystyki międzynarodowej, zdystansowała juŜ pobliskie metropolie - Budapeszt i Wiedeń. Wśród pozostałych miast najczęściej odwiedzane przez turystów są: Brno, Ołomuniec, Pilzno, Liberec, Czeskie Budziejowiece i Ostrawa. Do dziś międzynarodową renomą cieszą się czeskie uzdrowiska - Karlowe Wary (Karlsbad) i Mariańskie Łaźnie (Marienbad). Wielu turystów odpoczywa w czeskich górach - Karkonoszach na granicy z Polską oraz w graniczących z Niemcami Rudawach (m.in. Czeska Szwajcaria) i w Szumawie. -------------------------------------------------------------------------------KUCHNIA Kuchnia czeska słynie z potraw mięsnych, mącznych oraz piwa. Symbolem tamtejszej kuchni są cieszące się nie malejącą popularnością knedliki - kluski z mąki ziemniaczanej. SpoŜycie mięsa w Czechach naleŜy obecnie do najwyŜszych w Europie. Podaje się je (jest to najczęściej wieprzowina lub wołowina) z ziemniakami, ryŜem i knedlikami oraz surówką (np. z kiszonej kapusty). Najpopularniejszym daniem mięsnym jest sznycel, często na czeskich stołach pojawia się takŜe gulaš - mięso duszone w winie. SpoŜywa się takŜe duŜe ilości drobiu, ryb słodkowodnych i wędlin (w tym parówki). Popularnym daniem wegetariańskim jest smiselny sýr (smaŜony ser). Wśród ciast króluje strudel, oraz ciasta droŜdŜowe ze śliwkami, serem i makiem. Czesi spoŜywają od stuleci ogromne ilości piwa. Najpopularniejsze gatunki to: Pilzner (Prazdroj z Pilzna) i Budvar (rodem z Czeskich Budziejowic). Bez problemu moŜna - zwłaszcza w duŜych miastach - znaleźć lokale z potrawami obcych kuchni. -------------------------------------------------------------------------------NIEZBĘDNE INFORMACJE Ambasada Republiki Czeskiej, 00-555 Warszawa, ul. Koszykowa 18, tel.: 628-72-21 do 25, 621-17-60, 628-2168, 628-19-57, 628-72-21, faks: 629-80-45, 621-98-80, e-mail: [email protected] Konsulat Generalny w Katowicach, ul. Pawła Stelmacha 21, tel. 51-85-76, fax 51-36-28. Ambasada Polska w Czechach: Praga, ul. Valdštejnovská 8. Do Pragi dojechać moŜna bezpośrednio autobusem i pociągiem z paru miast w Polsce, samolotem dolecieć moŜna z Warszawy. W Czechach zarówno komunikacja kolejowa jak i autobusowa działa sprawnie (choć pociągi są najczęściej powolne) i jest przy tym tańsza niŜ w Polsce. W wielu miejscach, szczególnie w duŜych miastach, płacić moŜna kartami kredytowymi, działają teŜ dość liczne bankomaty. Obcą walutę i czeki wymienić moŜna w bankach (największy bank całej Europy środkowej - Komerční Banka wymienia wszystkie rodzaje czeków). Banki otwarte są zwykle między 9.00 a 17.00. Rozmowę telefoniczną prowadzić moŜna przy uŜyciu karty magnetycznej lub Ŝetonu (tylko z niebieskich automatów). Numer kierunkowy kraju: +420. Język czeski naleŜy do grupy języków zachodniosłowiańskich. Niektórzy młodzi Czesi znają angielski, starsze pokolenie częściej niemiecki. -------------------------------------------------------------------------------PODSTAWOWE ZWROTY JĘZYKA CZESKIEGO Dzień dobry - Dobrý den Proszę - Prosim Dziękuję - Dékuji Ile to kosztuje? - Kolik? Gdzie jest...? - Kde...? Tak - Ano Nie - Ne Nie rozumiem - Nerozumím