słowacki jako poeta liryczny wielowątkowość

Pobrano z http://magda.of.pl
SŁOWACKI JAKO POETA LIRYCZNY WIELOWĄTKOWOŚĆ
„GROBU AGAMEMNONA”
Wiersz moŜemy podzielić na dwie części. Pierwsza z nich odnosi się do przeŜyć
osobistych poety wywołanych widokiem grobu wielkiego wojownika greckiego. Podmiot
liryczny prosi o natchnienie. Lutnia, która jest symbolem weny twórczej, jest mu potrzebna
do opisania uczuć i przeŜyć. Nastrój jest przygnębiający - poczucie małości wobec Homera i
walczących bohaterów. Poeta-pielgrzym czuję się bardzo mały w porównaniu z wielkością
pogrzebanych. Czuje wobec nich pokorę.
W drugiej części utworu Słowacki scharakteryzował społeczeństwo polskie. Poddał
ostrej ocenie szlachtę polską, którą obarczył winą za upadek powstania listopadowego.
Skrytykował ów „czerep rubaszny”, którym przykryta jest „anielska dusza narodu”. Zdaniem
podmiotu lirycznego konserwatyzm szlachecki hamował działalność sił politycznych o
charakterze demokratycznym i postępowym. Według niego:
− Polacy dbają tylko o pieniądze, zapominają o tym co najwaŜniejsze
− muszą zmienić swój system wartości
− powinni mieć wodza takiego jak Leonides
− powinni być waleczniejsi, poświęcać się
− szlachta nie pozwala wybuchnąć uczuciom, więc naród jest słaby
Słowacki proponuje:
− odrodzenie państwa
− prawdziwe uczucia narodu muszą górować, przezwycięŜenie czerepu
− zjednoczenie
− Polska kiedyś była „pawiem i papugą” narodów, teraz jest niewolnicą
− zatraciła uczucia, emocje, zdolność logicznego myślenia
„Grób Agamemnona” - drugi po „Kordianie”
głos J. Słowackiego w sprawach narodowych.
Utwór ten wyraźnie dzieli się na dwie części. Tylko w pierwszej z nich występuje
temat tytułowy. Pobyt przy grobie Agamemnona nasuwa autorowi skojarzenia z „Iliadą”
Homera, która jest według Słowackiego utworem traktującym o przemijaniu wielkości w
historii. Poczucie własnej małości prowadzi poetę do ukorzenia się przed historią. W drugiej
części wiersza autor dokonuje zestawienia staroŜytnej Grecji i współczesnej sobie Polski. Z
ostrej krytyki skierowanej do pokolenia okresu powstania listopadowego i do dawnej Polski
poeta wysnuwa wizję przyszłego obrazu ojczyzny, której symbolem jest „posąg z jednej
bryły”. W wierszu „dusza anielska” jest symbolem ludu polskiego, natomiast „czerep
rubaszny”- to szlachta. „Posąg z jednej bryły” jest więc symbolem przezwycięŜenia rozbicia i
osiągnięcia pełnej jedności narodu. Końcowe apostrofy do Polski wyraŜają pogardę dla
małości i niewolnictwa. Autor obwinia rodaków o lekkomyślność i próbuje pobudzić ambicje
narodu, który utracił wolność. Utwór wyraŜa gorycz poety, który nie chce uznać i
usprawiedliwić klęski narodowej. Słowacki dokonuje tu równieŜ gorzkiego obrachunku z
rodakami i z sobą samym, dopatrując się przyczyny utraty wolności w podziałach istniejących
w wewnątrz społeczeństwa. Osądzając surowo swój naród za przeszłość i współczesność nie
oszczędza poeta i siebie. W słowach: „mówię bom smutny i sam pełen winy” wyraŜa
prawdopodobnie Ŝal, iŜ nie wziął bezpośredniego udziału w powstaniu listopadowym. Poeta
przytacza mit o Prometeuszu i odnosi go do losu Polski, stwierdzając, Ŝe sęp wyjada jej mózg,
Pobrano z http://magda.of.pl
co sugeruje, Ŝe Polakom brak mądrości do zmiany własnego losu. Dokonując tak surowej
krytyki wydarzeń w Polsce w ostatnich dziesiątkach lat autor ma świadomość, Ŝe nie zyska
tym uznania, a nawet zrazi do siebie odbiorców tekstu. Czyni to jednak powodowany troską o
losy ojczyzny bez względu na konsekwencje.