urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem
Transkrypt
urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem
URZĄDZENIA DO PRACY W ATMOSFERZE ZAGROŻONEJ WYBUCHEM ATEX Strona Wstęp 02 Dyrektywa ATEX 94/9/EC 03 Obszary zagrożone wybuchem 04−05 Identyfikacja 06 Klasy zabezpieczenia 07 Grupy urządzeń / klasy temperaturowe 08 Klasa ochrony "d" i "m" 09 Klasa ochrony "i" i "e" 10 Organizacje standaryzacji 11 Certyfikaty 12 Atesty CENELEC 13 Atesty CENELEC − standardy międzynarodowe 14 Certyfikaty zgodności 15 Najczęściej zadawane pytania 16 V1005−PL−R5 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem WSTĘP INFORMACJE OGÓLNE Przypadkowy zapłon gazów lub par w atmosferze zagrożonej wybuchem może spowodować wybuch. Podjęto specjalne kroki na arenie międzynarodowej w celu uniknięcia zniszczenia urządzeń lub zagrożenia życia osób obsługujących. Powstałe normy, oznaczenia i kodyfikacje odnoszą się głównie do przemysłu chemicznego i petrochemicznego, tam gdzie takie środowiska zagrożone wybuchem powstają w trakcie produkcji, przerobu i przechowywania palnych produktów. Odnoszą się one również do instalacji, gdzie powstaje łatwopalny pył, na przykład w młynach i elewatorach. B NIEKTÓRE DEFINICJE Co to jest atmosfera potencjalnie wybuchowa? Do wywołania wybuchu konieczne jest zaistnienie 3 czynników: A Tlen w powietrzu = zawsze obecny B Palna substancja (gaz, pary, mgła lub pył) C Źródło zapłonu: Instalacja elektryczna lub dowolne źródło ciepła Źródłem zapłonu są nie tylko iskry lub płomień. Żródłem zapłonu może być także wysoka temperatura powierzchni urządzenia elektrycznego, jeśli ta temperatura przekracza temperaturę zapłonu obecnego gazu. A C Wyeliminowanie jednego z trzech czynników powoduje wyeliminowanie Co to jest gazowa atmosfera wybuchowa ? ryzyka wybuchu Jest to atmosfera stanowiąca mieszaninę powietrza i palnych składników, takich jak gazy, pary, włókna, w której po zapłonie następuje spalanie w całej objętości. Co to jest atmosfera wybuchowa ? Jest to atmosfera, która może wybuchnąć (istnieje potencjalne niebezpieczeństwo) na skutek czynników związanych z instalacją procesową, takich jak: nieszczelności, pęknięcia rur, zmiana temperatury, itp. Jaka jest podstawowa różnica między atmosferą gazową a atmosferą pyłową? Podstawową różnicą jest gęstość. Gęstość gazów i par jest około 1000 razy mniejsza niż pyłów. Gazy rozprzestrzeniają się w powietrzu wskutek zjawiska konwekcji i dyfuzji tworząc jednorodną mieszaninę. Ponieważ pyły są cięższe od powietrza, to mają tendencję do osadzania się. Jakie są podstawowe cechy atmosfery wybuchowej spowodowanej przez pyły? Aby atmosfera pyłowa stała się wybuchowa, to spełnione muszą być następujące warunki: − Pył musi być palny (cząsteczki mniejsze od < 0.3 mm). − Atmosfera musi zawierać utleniacz (zazwyczaj tlen, nawet w niewielkiej ilości). − Pył musi tworzyć zawiesinę. (Wybuch powstaje wskutek wyjątkowo szybkiego spalania pyłu w tlenie zawartym w powietrzu.) − Koncentracja pyłu musi być z zakresu wybuchowego. (Dolna wartość graniczna zagrożenia wybuchem wynosi 50 g/m3.) Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−2 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem DYREKTYWA ATEX 94/9/EC CELE DYREKTYWY ATEX 94/9/EC (“ATmospheres EXplosibles”) Zapewnienie wolnego obrotu urządzeń na całym terytorium Unii Europejskiej. Usunięcie barier w handlu dzięki Nowemu Podejściu (New Approch) wymagającego definicji najważniejszych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i zdrowia, które zapewniają wysoki poziom bezpieczeństwa (Aneks II Dyrektywy 94/9/EC). Objęcie jedną dyrektywą zarówno urządzeń działających w kopalniach, jak i w instalacjach naziemnych. Zwiększenie zakresu podmiotowego w porównaniu do norm narodowych, poprzez objęcie po raz pierwszy najważniejszych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy dla: − urządzeń nieelektrycznych przeznaczonych do pracy w obszarach zagrożonych wybuchem [EN 13463−1 (2001)]; − urządzeń do pracy w środowislach zapylonych, jak i systemów zabezpieczeń; − urządzeń do pracy poza obszarem zagrożonym, które wpływają na bezpieczne działanie innych urządzeń lub systemów zabezpieczających. DO CZEGO OBLIGUJE PRODUCENTÓW NOWA DYREKTYWA? Producent bierze pełną odpowiedzialność za zgodność swojego produktu z właściwymi dyrektywami. Producent bierze odpowiedzialność za: − zapewnienie zgodności produktu z Dyrektywą (dostarczając świadectwo zgodności); − projekt i konstrukcję swoich produktów zgodnie z wymaganiami norm bezpieczeństwa i higieny pracy; − zgodne z normami procedury wytwarzaniu produktu. DATA WEJŚCIA W ŻYCIE Od 1 lipca 2003, wszystkie produkty na rynku Unii Europejskiej muszą spełniać wymagania dyrektywy 94/9/EC. Już zainstalowane urządzenia, nie muszą być wymienione na inne, spełniające wymagania dyrektywy ATEX . CO Z URZĄDZENIAMI W OKRESIE PRZEJŚCIOWYM? Wszystkie produkty posiadające oznaczenie zgodności z dyrektywą ATEX mogą znaleźć się w obrocie natychmiast. Do 30 czerwca 2003 może być stosowane Stare Podejście (Old Approach). Stare podejście: − nie obejmuje obszarów zagrożonych wybuchem (zdefiniowanych w specyfikacjach IEC); − nie wymaga oznaczenia CE; − nie uwzględnia środowisk zapylonych; − może być stosowane tylko do urządzeń elektrycznych opisanych w normach EN 50014 do 50039. Po 30 czerwca 2003, zgodność z dyrektywą ATEX jest obligatoryjna w wolnym obrocie produktów na terenie Unii Europejskiej. Zastosowanie ma tylko Nowe podejście. Uwzględnia ono: − Obszary zagrożone wybuchem (patrz strony 4 i 5); − Oznaczenie CE (patrz strona 6); − Środowiska zapylone; − Spójną trzecią edycję norm CENELEC EN 50014 (patrz strona 13). Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−3 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem OBSZARY ZAGROŻONE WYBUCHEM TROCHĘ HISTORII Klasyfikacja obszarów zagrożonych wybuchem określa poziom zabezpieczenia wymagany dla urządzeń elektrycznych zainstalowanych w środowiskach, które są potencjalnie wybuchowe wskutek obecności gazów lub par palnych [EN60079−10, IEC 60079−10 (1995)]. Sposób określenia okazał się prawidłowy, tak więc znalazł również zastosowanie do pyłów. Normy EN 1127−1 i IEC 61241−3 z roku 1997 dzielą obszary zagrożone na trzy strefy. DEFINICJA MIEJSC, W KTÓRYCH MOŻE POJAWIĆ SIĘ ATMOSFERA ZAGROŻONA WYBUCHEM Klasyfikacja instalacji w konkretnej strefie posiada dwa główne cele (zgodnie z dyrektywą ATEX 1999/92/EC): − Zdefiniowanie kategorii urządzeń stosowanych we wskazanych strefach, gwarantujących ich możliwość stosowania przy obsłudze gazów, par i mgieł i/lub pyłów. − Sklasyfikowanie obszarów zagrożonych wybuchem na strefy dla uniknięcia powstania źródeł zapłonu i umożliwienia właściwego doboru urządzeń elektrycznych i nieelektrycznych. Strefy zdefiniowane są na podstawie częstotliwości występowania gazów wybuchowych lub atmosfery zapylonej. Grupa I : Urządzenia elektryczne do stosowania w kopalniach zagrożonych wybuchem. Grupa II : Urządzenia elektryczne do stosowania w obszarach zagrożonych wybuchem innych niż kopalnie. Strefa Kategoria Obecność atmosfery wybuchowej Grupa II urządzeń: (definicja grup patrz strona 8) Strefa 0 Strefa 20 Kategoria 1 G (G dla gazu) Kategoria 1 D (D dla pyłu) Ciągła, częsta lub w długich okresach Strefa 1 Strefa 21 Kategoria 2 G (lub kategoria 1 G, jeśli to konieczne) Kategoria 2 D (lub kategoria 1 D, jeśli to konieczne) Przypadkowa w trakcie normalnej pracy (możliwa) Strefa 2 Kategoria 3 G (lub kategoria 1 G lub 2 G, jeśli to konieczne) Sporadyczna na krótki czas Strefa 22 Kategoria 3 D (lub kategoria 1 D lub 2 D, jeśli to konieczne) (nigdy podczas normalnej pracy) Grupa I urządzeń: (kopalnie) Kategoria M1 Obecna (metan, pył) Kategoria M2 Ryzyko wystąpienia (metan, pył) Klasyfikacja instalacji należy do użytkownika. Użytkownik na własną odpowiedzialność określa stopień zagrożenia. Konieczne jest oddzielne rozpatrzenie warunków powstania potencjalnie wybuchowej atmosfery powodowanej przez gazy, jak i przez pyły. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−4 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem OBSZARY ZAGROŻONE WYBUCHEM A Strefa 0 Strefa 1 Strefa 2 Strefa 22 B Strefa 21 Filtr pyłu Strefa 20 Separator pyłu PRZYKŁADY KLASYFIKACJI STREF Schemat A atmosfery wybuchowej spowodowanej przez gaz: Strefa 0 Strefa 1 Strefa 2 Schemat B atmosfery wybuchowej spowodowanej przez pył: Strefa 20 Strefa 21 Strefa 22 Powyższe ilustracje A i B stanowią tylko przykład i nie mogą być uważane za model fabryki, za konstrukcje którego jest odpowiedzialny główny projektant. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−5 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem IDENTYFIKACJA 0081 Konkretny symbol przeciwwybuchowości urządzeń elektrycznych (EN 50014) odpowiadający typowy zabezpieczenia zgodnie z normami europejskimi EN 50015 do EN 50028 (patrz strony 9 i 10). Oznaczenie Epsilon x urządzeń elektrycznych i nieelektrycznych do stosowania w atmosferze wybuchowej. Numer identyfikacyjny organu wydającego certyfikat EC. (Na przykład: 0081 = LCIE) Zgodność z Dyrektywami Europejskimi, Oznaczenie CE. SPOSÓB OZNACZANIA URZĄDZEŃ DO PRACY W ATMOSFERZE ZAGROŻONEJ WYBUCHEM ZGODNIE Z ATEX II 2 G II 2 D I: Kopalnie II: Przemysł naziemny (patrz strona 8) Kategoria urządzeń (G = gaz...; D = pył) M1 M2 1 G lub 1 D 2 G lub 2 D 3 G lub 3 D "d" "e" "i" "m" "n" "o" "p" "q" : : : : : : : : Obudowa ognioszczelna (EN 50018) Zwiększone bezpieczeństwo (EN 50019) Iskrobezpieczeństwo "ia""ib" (EN 50020) Hermetyzacja (EN 50028) Niepalność (EN 50021) Możliwość zanurzenia w oleju (EN 50015) Wypełnienie gazem obojętnym(EN 50016) Wypełnienie proszkiem (EN 50017) TYP ZABEZPIECZENIA GRUPY URZĄDZEŃ KLASY TEMPERATUROWE (patrz strona 7) (patrz strona 8) (patrz strona 8) EEx d T4 IP 65 T 135˚C Klasa ochrony obudowy (EN 60529) w określonej klasie temperaturowej. Maksymalna temperatura powierzchni (ograniczenie wskutek obecności pyłów) Oznaczenie zgodne z ATEX 94/9/CE Dodatkowe oznaczenie urządzeń elektrycznych zgodne z normą EN 50014 PRZYKŁAD OZNACZENIA Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−6 IIC Atmosfery zapylone Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem TYP ZABEZPIECZENIA JAKIE SĄ TYPY ZABEZPIECZENIA ? W poniższej tabeli przedstawiono rodzaje zabezpieczeń urządzeń elektrycznych uniemożliwiających powstanie zapłonu w atmosferze zagrożonej wybuchem. Strefa Oznaczenie 0 "d" ● ● ● ● Rodzaj zabezpieczenia, oznaczający urządzenie elektryczne o dużym poziomie bezpieczeństwa. Tego typu urządzenie nie nagrzewa się do wysokich temperatur i w normalnych warunkach działania nie jest żródłem iskier elektrycznych ani do wewnątrz, ani na zewnątrz. ● ● ● ● "i" "ib" "m" Opis 2 Oznacza urządzenia elektryczne, w których części mogące spowodować wybuch zamknięte są w obudowie przeciwwybuchowej. Obudowa wytrzymuje ciśnienie powstałe na skutek wybuchu części wewnętrznych i zapobiega wydostaniu się ognia na zewnątrz, do atmosfery zagrożonej wybuchem. ● "e" "ia" 1 ● "n" ● ● "o" ● ● "p" ● ● "q" ● ● Typ zabezpieczenia, w którym ani iskra, ani temperatura nie mogą spowodować zapłonu atmosfery wybuchowej w warunkach określonych przez standardowe regulacje (zarówno przy normalnym działaniu, jak i przy uszkodzeniu). Symbol graficzny R U L C Oznacza specjalny rodzaj obudowy urządzenia elektrycznego mogącego spowodować zapłon atmosfery wybuchowej przez iskrę lub temperaturę. Układ elektryczny jest zahermetyzowany (zalany) specjalną substancją uniemożliwiającą zapłon wybuchowej atmosfery. Metoda zabezpieczenia urządzeń elektrycznych, w której nie nastąpi zapłon atmosfery wybuchowej w trakcie normalnej pracy, jak i w przypadku awarii określonych w normie. Wyróżnia się pięć kategorii urządzeń: nA (nieiskrzące), nC (hermetycznie uszczelnione), nR (ograniczona przepuszczalność gazowa), nL (ograniczony pobór energii) i nP (wypełnienie gazem pod ciśnieniem). Rodzaj zabezpieczenia dla urządzeń elektrycznych zanurzanych w oleju. Zabezpieczenie polegające na wypełnieniu urządzenia elektrycznego gazem obojętnym pod ciśnieniem wyższym niż ciśnienie otoczenia. Zabezpieczenie polgające na wypełnienu obudowy sproszkowanym materiałem. ASCO/JOUCOMATIC oferuje szeroką gamę zaworów elektromagnetycznych o klasie zabezpieczenia "d", "m", "em" lub "i". Patrz opisy urządzeń na stronie: www.ascojoucomatic.com Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−7 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem GRUPY URZĄDZEŃ / KLASY TEMPERATUROWE PODZIAŁ GAZÓW NA GRUPY ZE WZGLĘDU NA WŁASNOŚCI WYBUCHOWE Grupa I : Urządzenia elektryczne przeznaczone do pracy w części podziemnej kopalni i w instalacjach naziemnych kopalni zagrożone przez gaz kopalniany (metan) i/lub palne pyły Grupa II : Urządzenia elektryczne do stosowania w innych lokalizacjach zagrożonych wybuchem (aplikacje naziemne). Dla typów zabezpieczenia "d" i "i", grupa II dzieli się na podgrupy IIA, IIB, IIC. Klasy zabezpieczenia "d" i "i" są podzielone na podgrupy zgodnie odpowiednio z normami Maximum Experimental Safe Gap (MESG) i Minimum Igniting Current (MIC). Urządzenia elektryczne z atestem IIB mogą być certyfikowane do obsługi gazów z grupy IIC. W tym przypadku oznaczenie zawiera dodatkowo chemiczny symbol gazu (na przykład: EEx d IIB + H2). Tabela poniżej wskazuje grupy, do których należą niektóre mieszaniny gazów: Gaz Grupy I Temperatura zapłonu (1) (˚C) T1 Klasa temperaturowa T2 T3 T4 T5 T6 metan (gaz kopalniany) A II aceton kwas octowy amoniak etan chlorek metylenu metan (CH4) tlenek węgla propan 540 485 630 515 556 595 605 470 n−butan n−butyl 365 370 siarkowodór n−heksan 270 240 aldehyd octowy eter etylowy 140 170 azotyn etylu 90 B etylen tlenek etylenu C acetylen (C2H2) dwusiarczek węgla (CS2) wodór (H2) ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 425 429−440 ● ● 305 102 560 ● ● ● (1) Temperatura gorącej powierzchni, która powoduje zapłon mieszaniny gazów. Temperatura zapłonu mieszaniny gazowej musi być wyższa niż maksymalna temperatura powierzchni. W praktyce należy zachować margines bezpieczeństwa od 10 do 20 % między temperaturą zapłonu a temperaturą powierzchni. Temperatura zapłonu chmury pyłów zawiera się zazwyczaj między 300 i 700˚C. W zakresie od 150 do 350˚C, temperatura warstwy kurzu jest dużo niższa niż chmury pyłowej. Paląca się warstwa kurzu może spowodować wybuch, jeśli nastąpi kontakt z chmurą pyłów palnych, tak więc wielkości te należy uwzględnić, aby zminimalizować ryzyko. KLASA TEMPERATUROWA Klasyfikacja temperaturowa opiera się o maksymalną temperaturę powierzchni urządzeń. Jest to największa temperatura dowolnej części powierzchni urządzenia, która może zostać osiągnięta w najbardziej niekorzystnych warunkach pracy prowadząca do zapłonu atmosfery wybuchowej. Grupa I : Temperatura ≤ 150˚C lub ≤ 450˚C w zależności od osadzania się węgla na powierzchni urządzenia Grupa II : Urządzenie musi być sklasyfikowane i oznaczone: − zalecana klasa temperaturowa (klasyfikacja T) − określenie temperatury powierzchni lub, − ograniczenia dla określonych gazów palnych lub pyłu, dla których urządzenie jest atestowane, jeśli to konieczne (z właściwym oznaczoniem). Klasa temperaturowa Maksymalna temperatura powierzchni (2) (˚C) T1 T2 T3 T4 T5 T6 450 300 200 135 100 85 Temperatura zapłonu (1) (˚C) > > > > > > 450 300 200 135 100 85 (2) Maksymalna temperatura powierzchni musi być określona w obecności pyłu (urządzenia przeznaczone do pracy w strefie 21). Aby zpobiec zapłonowi w atmosferze zapylonej, maksymalna temperatura powierzchni musi być ograniczona i nie może przekraczać: − 2/3 temperatury samozapłonu określonej chmury pyłów, − temperatury samozapłonu 5 mm warstwy pyłu minus 75˚C. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−8 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem KLASY OCHRONY JAKIEGO RODZAJU ZABEZPIECZENIA ZGODNE Z NORMĄ EN 50 014 STOSUJE ASCO / JOUCOMATIC ? ASCO / JOUCOMATIC stosuje nastepujące 4 typy zabezpieczeń: Opis Opis OBUDOWA OGNIOSZCZELNA Jest to najczęściej stosowana obudowa. Standardowe urządzenia są umieszczane w trwałej obudowie specjalnie przeznaczonej do stosowania w obszarze zagrożonym wybuchem. KONSTRUKCJA Obudowa zgodna z normą EN 50018 uniemożliwia wydostaniu się ognia z obudowy do atmosfery. W przypadku obudowy "d" dokładnie definiuje dwa wymiary: − długość "L" (w mm) uszczelki ognioszczelnej; − maksymalną szerokość przerwy (MESG) "i" (w mm). uszczelnienie płaskie uszczelnienie cylindryczne 1 2 uszczelnienie wpuszczane 3 c i d L=c+d L Charakterystyka "d" − utrzymuje ognisko zapalne wewnętrz obudowy o stałych wymiarach; − zapobiega wydostaniu się ognia na zewnątrz do atmosfery wybuchowej; − utrzymuje temperaturę powierzchni zewnętrznej obudowy poniżej temperatury zapłonu gazu otoczenia lub par Podane wymiary zależą od uszczelki, objętości obudowy i grupy gazów. Na przykład: przy długości uszczelnienia L = 12.5 mm i objętości obudowy ≤ 100 cm3, MESG "i" wynosi: 2 1 1 2 I : 0.5 mm uszczelki dla IIB : 0.2 mm uszczelki dla 2 3 1 IIA : 0.3 mm uszczelki dla IIC : 0.15 mm uszczelki dla OKABLOWANIE (przy użyciu dławika kablowego z atestem EEx d) 4 4 5 6 HERMETYZACJA Ten typ zabezpieczenia został niedawno zatwierdzony przez CENELEC. Łatwość instalacji powoduje, że obudowa ta może być zastosowana do wielu urządzeń elektrycznych. "m" L korpus dławik wkładka 6 5 7 8 7 8 pokrywa obejma kablowa (na życzenie) KONSTRUKCJA Norma EN 50028 zaleca stosowanie tego typu zabezpieczenia nawet w przypadkach możliwości powstanie za dużego napięcia lub w przypadku nadmiernego poboru prądu w wyniku: − zwarcia wewnętrznego; − zablokowanie trzpienia w zaworze przy otwartym obwodzie. Przy zasilaniu prądem zmiennym wymagane jest zastosowanie bezpiecznika. Maksymalna temperatura powierzchni nie może przekroczyć temperatury wynikającej z klasy temperaturowej. Cewki i urządzenia elektryczne muszą być zalane na przykład w żywicy epoksydowej. Charakterystyka − szczelnie zamyka części elektryczne, które mogłyby spowodować zapłon otaczającej atmosfery wybuchowej; − zapobiega zapłonowi otaczającej atmosfery wybuchowej. OKABLOWANIE Przewód z trzema ocynowanymi końcówkami zalany jest w żywicy. Tego typu hermetyczna obudowa zabezpiecza przed dostaniem się do środka atmosfery wybuchowej. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−9 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem KLASY OCHRONY Opis Charakterystyka ISKROBEZPIECZEŃSTWO Ten typ zabezpieczenia bierze pod uwagę minimalną ilość energii potrzebną do powstania zapłonu w atmosferze wybuchowej. Cały obwód jest zaprojektowany w ten sposób, by ta energia nigdy nie została osiągnięta, ani w warunkach prawidłowej pracy, jak i w przypadku uszkodzenia urządzenia. NA CZYM OPIERA SIĘ NORMA EN 50 020 ? Grupach wybuchowości: identyczne do typu wybuchowości "d", IIA−IIB−IIC. Gromadzeniu energii: Podczas zamykania/otwierania obwodu, elementy indukcyjne lub pojemnościowe mogą częściowo uwalniać zgromadzoną energię zwiększając istniejącą już energię wymaganą do zapłonu. Należy zastosować wówczas współczynnik bezpieczeństwa. Co z urządzeniami elektrycznymi ? Mogą być one całkowicie lub częściowo iskrobezpieczne. Jaki sposób zabezpieczenia ? − Przez ograniczenie maksymalnej wartości prądu i napięcia w otwartym obwodzie; − Przez ograniczenie możliwości gromadzenia energii elektrycznej i cieplnej. W odróżnieniu do wszystkich innych typów zabezpieczeń, które odnoszą się do pojedynczego urządzenia elektrycznego to zabezpieczenie odnosi się do całego obwodu. ZABEZPIECZENIA ZASILACZY ELEKTRYCZNYCH : Bariery bezpieczeństwa Ograniczają one dostępną ilość energii elektrycznej. Napięcie ograniczane jest przez diody Zenera, a prąd przez rezystancję (bariery standardowe) lub układy elektroniczne (bariery specjalne). Tego typu bariery izolują obwód iskrobezpieczny bez bariery galwanicznej. By taka bariera działała poprawnie musi zostać podłączona do potencjału odniesienia = 0 (potencjał ziemi). Tego typu rozwiązanie stosuje się w przypadku, gdy izolowane obwody wymagają wspólnego uziemienia Przykład obwodu iskrobezpiecznego : 1 "i" Strefa nie zagrożona wybuchem 2 1 Strefa zagrożona 2 Wzmac− niacz Rv D1 D2 EEx i Odbiornik lub czujnik U1 + - 3 bezpiecznik diody Zenera zero potencjału (potencjał ziemi lub wspólne uziemienie) 3 Bariera galwaniczna (interfejs) Co ze strefami ? Czasami urządzenia ulegają awariom (trwałość). Urządzenia iskrobezpieczne są zaliczane do grup "ia" i "ib" w zależności od liczby awarii i ich lokalizacji w obszarze zagrożonym wybuchem: "ia" (strefy 0, 1 i 2) : 2 awarie = iskrobezpieczeństwo "ib" (strefy 1 i 2) 1 awaria = iskrobezpieczeństwo : ZWIĘKSZONE BEZPIECZEŃSTWO Zabezpiecza przed wystąpieniem przypadkowych źródeł zapłonu: łuków elektrycznych lub iskier. Jak? “e” − Zastosowanie najwyższej jakości materiałów izolacyjnych; − Klasa ochrony obudowy co najmniej IP54; − Specjalne obudowy z przyłączami, które nie mogą się obluzować; − Uwzględnienie klas temperaturowych; − Zgodność przepustów kablowych i oznaczeń. Urządzenia elektryczne iskrobezpieczne z barierą galwaniczną są stosowane w: − Przetwornikach prądowych dwuprzewodowych; − Przetwornikach; − Konwerterach : temperatury, elektropneumatycznych I/P lub P/I ; − Wzmacniaczach przekaźnikowych; − Zasilaczach mocy z barierą galwaniczną. Napięcie U2 na wejściu interfejsu musi być mniejsze niż napięcie za barierą U1 (U2 < U1). 1 wzmacniacz 1 2 4 5 3 + 2 filtr U2 - 3 sterownik logiczny 6 4 zabezpieczenie galwaniczne (transformator) 5 regulator napięcia wyjściowego 6 izolacja galwaniczna (optoizolator) NA CZYM OPIERA SIĘ NORMA EN 50019 ? Grupy wybuchowości: I lub II; grupa II obejmuje podgrupy IIA−IIB−IIC. Klasa temperaturowa: Temperatura, którą należy wziąć pod uwagę jest temperaturą najgorętszego punktu urządzenia jako całości i nie jest tą temperaturą zewnętrzną, jak w przypadku z obudową ognioszczelną Klasyfikacja temperaturowa jest identyczna jak dla klasy ochrony typu “d”. POŁĄCZENIA wykonane przy zastosowaniu atestowanych dławików kablowych zawsze dostarczanych w postaci zamontowanej na urządzeniu. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−10 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem ORGANIZACJE STANDARYZACYJNE WSPÓŁPRACA IEC / CENELEC Główna norma wydana przez CENELEC − EN 50014 (Zasady ogólne), dotycząca urządzeń elektrycznych przeznaczonych do pracy w obszarach zagrożonych wybuchem została wydana w roku 1977. Wzorowana była ona na normie IEC Publications 79. Od tego momentu obie organizacje pogłębiają wzajemną współpracę. Z tego powodu ostatnie dwustronne porozumienie podpisane w listopadzie 1991 przyspieszyło proces standaryzacji, a wydawane normy stały się efektem wymiany doświadczeń i wspólnych badań podstawowych. CO TO SĄ ZA ORGANIZACJE? IEC IEC Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna ("International Electrotechnical Commission" − IEC), założona w roku 1906, posiada siedzibę w Genewie. W jej sklad wchodzą 43 komitety narodowe. Celem działania IEC jest "rozwijanie współpracy międzynarodowej we wszystkich polach związanych ze standaryzacją i pokrewnymi dziedzinami, takimi jak certyfikaty w dziedzinie elektryczności i elektroniki, a dzięki temu wspieranie wymiany międzynarodowej". Od 1976 IEC współpracuje z wieloma organizacjami, między innymi z Międzynarodową Organizacją Normalizacyjną (International Standard Organization − ISO). Komisja Wspólnot Europejskich CENELEC Europejski Komitet Standaryzacji Elektrotechnicznej ("European Committee for Electrotechnical Standardization" − CENELEC) jest organizacją techniczną z siedzibą w Brukseli. Składa się ona z 18 narodowych Komitetów Elektrochemicznych z Europy Zachodniej. Głównym celem działania CENELEC jest unifikacja standardów narodowych w jedną Normę Europejską (European Standard − "EN"). Proces standaryzacji rozpoczął się w roku 1958, a nazwę CENELEC organizacja przyjęła w 1973 w momencie rozszerzenia Wspólnego Rynku. Wewnątrz CENELEC sprawami standaryzacji urządzeń przeznaczonych do pracy w obszarach zagrożonych zajmuje się Komitet Techniczny 31. Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu CENELEC Komitety narodowe Pełny udział wszystkich zainteresowanych stowarzyszeń NORMY ELEKTRCHEMICZNE dla EUROPY CO TO JEST CEN? CEN (European Committee for Standardisation) współpracuje z CENELEC. CEN jest “forum europejskim” standaryzacji, z wyjątkiem elektrotechnologii, które buduje współpracę między rządami, organizacjami rządowymi, producentami, użytkownikami, konsumentami, organizacjami handlowymi, itd.. Realizowane to jest między innymi przez: −harmonizację wydawanych norm narowowych i promocję norm ISO; −opracowywanie nowych standardów EN, rozwój procedur opisu wyników badań testowych. JAKIE SĄ POSTĘPY W STANDARYZACJI ATMOSFER ZAGROŻONYCH WYBUCHEM? CENELEC i CEN połączyły wysiłki w rozwoju nowych dyrektyw stanowiących pomoc w ujednoliceniu praw krajów członkowskich Unii Europejsiej. Podstawowe daty: − 23 marca 1994: Dyrektywa 94/9/EC (nazywana ATEX lub ATEX 100A) zastępująca dyrektywy 76/117/EEC, 79/196/EEC, 82/130/EEC. Dyrektywa ta stanowi bazę aktualnych regulacji prawnych związanych z urządzeniami elektrycznymi i nieelektrycznymi przeznaczonymi do pracy w atmosferach zagrożonych wybuchem. − Od 1996, implementacja dyrektywy w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Rozpoczęcie okresu przejściowego pozwalającego na progresywną adaptację wytwórców produktów do wymagań dyretywy. − 30 czerwca 2003, koniec okresu przejściowego: Wszystkie produkty na rynku Unii Europejskiej od 1 lipca 2003 muszą spełniać normy bezpieczeństwa i higieny pracy określone przez Dyrektywę 94/9/EC (patrz strona 3). Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−11 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem CERTYFIKATY KTO WYDAJE CERTYFIKATY ZGODNOŚCI? Poniżej podano niektóre z organizacji upoważnionych do testowania i wydawania certyfikatów zgodnych z normą EN 45001. Certyfikaty Zgodności wydawane przez te organizacje są uznawane we wszystkich krajach wspólnoty europejskiej. Kraj Organizacja Logo certyfikatu BVS Bergbau−Versuchsstrecke PTB Physikalisch−Technische Bundesanstalt TÜV Technischer Überwachungs−Verein Hannover TÜV−A Technischer Überwachungs−Verein Österreich BVFA Bunderversuchs−und Forschungsanstalt Arsenal Niemcy Austria ETI Belgia ISSEP Elektrotechnisches Institut Institut Scientifique de Service Public (anciennement INIEX) Dania DEMKO Hiszpania LOM Laboratorio Oficial José Maria Madariaga Finlandia VTT Technical Research Centre of Finland INERIS Francja Hiszpania Institut National de l'Environnement industriel et des Risques (anciennement CERCHAR) Laboratoire central des industries électriques CESI Centro elettrotecnico sperimentale italiano Service de l'énergie de l'état Norwegia NEMKO Holandia KEMA EECS Wielka Brytania SCS i Irlandia Północna Szwecja Danmarks Elektriske Materielkontrol LCIE Luksemburg Nemko A/s Koningklijk instituut voor het testen van Elektrische Materialen Electrical Equipment Certification Service (BASEEFA) Sira Certification Service Industrial Science Centre Department of Economic Development SP Swedish National Testing and Research Institute Co oznacza to dla producentów ? Zgodnie z normą EN 50014 "Zasady ogólne", Certyfikat Zgodności: − stanowi dowód zgodności urządzenia elektrycznego z normami opisanymi w Certyfikacie; − upoważnia producenta do wydania kopii Certyfikatu; − upoważnia pracowników ośrodków wydawania Certyfikatów do dostępu do fabryk producentów. Oznaczenie atestowanego urządzenia musi zawierać: − nazwę producenta lub jego zastrzeżony znak towarowy; − opis produktu; − kod identyfikacyjny np: EEx d IIC T4; − nazwę lub logo organizacji wydającej certyfikat; − numer Certyfikatu. Jakie są obowiązki osoby instalującej urządzenia? (wyjątki z CENELEC 1997) − Osoba instalująca musi zainstalować urządzenie odpowiednio do strefy określonej przez Użytkownika. Jakie są obowiązki Użytkownika? − Użytkownik jest odpowiedzialny za wykorzystanie atestowanego urządzenia w strefie zagrożonej wybuchem. − Użytkownik musi przeprowadzać regularnie prace konserwacyjne i zapewnić bezpieczeństwo osób obsługi i instalacji. Czy istnieją inne narodowe typy zabezpieczenia niezatwierdzone przez CENELEC? − zabezpieczenie hermetyczne “H” w Holandii; − ograniczona przepuszczalność “R” w Holandii; − specjalne zabezpieczenie “S” w Holandii i Niemczech; − Standard ICS−6 ANSI/NEMA 7, 9 (USA). − Osoba instalująca musi wybrać urządzenie dopuszczone do użytku w obszarze zagrożonym wybuchem. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−12 Institut Scientifique de Service Public Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem NORMY CENELEC NORMY EUROPEJSKIE Stara norma dla urządzeń elektrycznych (seria EN 50014) została opublikowana w 1997. Druga rewizja została opublikowana w 1993. Aby umożliwić wykorzystanie tych standardów, Komisja Europejska opracował Dyrektywę 97/53/EC, która umożliwia wydawanie certyfikatów zgodności związanych z Dyrektywą 94/9/EC. Druga edycja tych standardów stała się podstawą trzeciej edycji. Nie ma konieczności wykonywania dużych zman technicznych dla zapewnienia zgodności z normami zawartymi w dyrektywie. Przykłądy trzeciej edycji norm z serii EN 50014 opublikowanych lub w trakcie wydawania: − EN 50014 “Wymagania ogólne” (1997) + uzupełnienia (1999) − EN 50018 (2000) − EN 50019 (2000) − EN 50020 (2002) − EN 50021 (2000) − EN 50281−1−1/2 i EN 50281−2−1 (1998) (kurz) TABELA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY NORMAMI NARODOWYMI A NORMĄ CENELEC EN 50014 (wymagania ogólne) (1) Państwo członkowskie Austria Belgia Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Islandia Irlandia Luksemburg Malta Niemcy Norwegia Portugalia Szwajcaria Szwecja Wielka Brytania Włochy Norma narodowa Kraje afiliowane (2) ÖVE EN 50014 : 1996 NBN−EN 50014 (E2) : 1997 / A2 : 1999 CSN EN 50014 : 1998 DS/EN 50014 : 1997 / A2 : 1999 SFS−EN 50014 : 1997 / A2 : 1999 NF EN 50014 : 1999 ELOT EN 50014 1999 UNE EN 50014 : 1995 NEN−EN 50 014 : 1997 / A2 : 1999 IST EN 50014 : 1997 I.S. EN 50014 : 1998 / A2 : 1999 EN 50014 : 1997 MSA EN 50014 : 2001 DIN EN 50014 (VDE 0170/0171) : 2000 NEK EN 50 014 : 1997 / A2 : 1999 EN 50014 : 1997 / A2 : 1999 SN EN 50014 : 1997 / A2 : 1999 SS EN 50014 : 1997 BS EN 50014 : 1998 IEC EN 50014 : 1998 Chorwacja Litwa Węgry Norma narodowa HRN EN 50014 : 1997 LST EN 50014+A1+A2+AC : 2000 MSZ EN 50014 : 2001 (1) : Nie dotyczy urządzeń elektrycznych do zastosowań medycznych, zapalarek ładunków wybuchowych, urządzeń testowych i obwodów zapłonowych materiałów wybuchowych. (2) : Kraje afiliowane (źródło: Cenelec 2002): Albania, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Cypr, Chorwacja, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Polska, Rumunika, Słowacja, Słowenia, Turcja, Ukraina. KLASA OCHRONY Typ "d" "e" "i" "m" Norma CENELEC EN 50018 EN 50019 EN 50020 EN 50028 ÖVE EN 50018 : 1996 NBN−EN 50018 : 2000 CSN EN 50018 ED. 3 : 2001 DS EN 50018 : 2000 SFS−EN 50018 : 2000 NF EN 50018 : 1996 ELOT EN 50018 : 2001 UNE EN 50018 : 1996 NEN−EN 50018 : 2000 IST EN 50018 : 2000 I.S. EN 50018 : 2001 EN 50018 : 2000 MSA EN 50018 : 2001 DIN EN 50018 : 2001 NEK−EN 50018 : 1994 EN 50018 : 1994 SN EN 50018 : 2000 SS EN 50018 : 2000 BS EN 50018 : 1995 IEC EN 50018 : 1995 ÖVE EN 50019 : 2001 NBN EN 50019 : 2000 CSN EN 50019 ED. 3 : 2001 DS EN 50019 : 2000 SFS−EN 50019 : 2000 NF C 23−519 ELOT EN 50019 : 2001 UNE EN 50019 : 1997 NEN−EN 50019 : 2000 IST EN 50019 : 2000 I.S. EN 50019 : 2001 EN 50019 : 2000 MSA EN 50019 : 2001 DIN EN 50019 : 2001 NEK−EN 50019 : 2000 EN 50019 : 1994 SN EN 50019 : 2000 SS EN 50019 : 2000 BS EN 50019 : 1994 IEC EN 50019 : 1998 ÖVE EN 50020 : 1996 NBN EN 50020 (E3) : 1995 CSN EN 50020 : 1996 DS EN 50020 : 1998 SFS EN 50020 : 1995 NF EN 50020 : 1995 ELOT EN 50020 : 1995 UNE EN 50020 : 1997 NEN−EN 50020 : 1995 IST EN 50020 : 1994 I.S./ EN 50020 : 1994 EN 50020 : 1994 MSA EN 50020 : 2001 DIN EN 50020 : 1996 NEK−EN 50020 : 1994 EN 50020 : 1994 SN EN 50020 : 1994 SS EN 50020 : 1994 BS EN 50020 : 1995 IEC EN 50020 : 1998 ÖVE−EX / EN 50028 :1988 NBN C 23−108 (E1) : 1988 CSN EN 50028 : 1994 DS EN 50028 : 1995 SFS 4094 : 1990 NF C 23−528 : 1987 ELOT EN 50028 : 1991 UNE EN 50028 : 1996 NEN−EN 50028 : 1995 IST L 107 : 1991 I.S./ EN 50028 : 1989 EN 50028 : 1987 MSA EN 50028 : 2001 DIN VDE 0170/0171 Teil 9: 1988 NEK−EN 50028 : 1987 EN 50028 : 1987 SEV−AVE 1099 : 1988 SS EN 50028 : 1989 BS 5501, Part 8 : 1988 IEC 31−13: 1989 HRN EN 50020 : 1997 HRN EN 50028 : 1999 LST EN 50020 + AC : 2000 PN−EN 50020 : 2000 SIST EN 50020 : 1999 SIST EN 50028 : 1999 TS EN 50020 : 1996 TS EN 50028 : 1996 Kraje członkowskie Austria Belgia Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Islandia Irlandia Luksemburg Malta Niemcy Norwegia Portugalia Szwajcaria Szwecja Wielka Brytania Włochy Normy narodowe Kraje afiliowane (2) Chorwacja Estonia Litwa Polska Słowenia Slowacja Turcja EVS EN 50018 : 2000 LST EN 50018 : 2001 SIST EN 50018 : 1995 STN EN 50018 : 2001 EVS EN 50019 : 2000 LST EN 50019 : 2001 PN−EN 50019 : 2000 SIST EN 50019 : 1999 STN EN 50019 : 2001 Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−13 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem NORMY CENELEC − NORMY MIĘDZYNARODOWE TABELA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY NORMAMI NARODOWYMI A INNYMI NORMAMI CENELEC Klasa zabezpieczenia "n" Standardy odnoszące się do atmosfery zapylonej EN 50021 EN 50281−1−1 norma CENELEC Kraje członkowskie Austria Belgia Czechy Dania Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Islandia Irlandia Luksemburg Malta Niemcy Norwegia Portugalia Szwajcaria Szwecja Wielka Brytania Włochy Standardy narodowe ÖVE ÖNORM EN 50021 NBN−EN 50021 : 1999 CSN EN 50021 : 2000 DS / EN 50021 : 1999 / Corr. 2000 SFS−EN 50021 : 1999 NF EN 50021 : 2000 ELOT EN 50021 : 2000 UNE−EN 50021 : 2000 NEN−EN 50021 : 1999 / C1 : 2000 IST EN 50021 : 1999 I.S. EN 50021 : 2001 EN 50021 : 1999 MSA EN 50021 : 2001 DIN EN 50021 : 2000 NEK−EN 50021 : 1999 EN 50021 : 1999 SN EN 50021 : 1999 SS EN 50021 : 1999 BS EN 50021 : 1999 IEC EN 50021 : 2000 ÖVE ÖNORM EN 50281−1−1 NBN EN 50281−1−1 : 1998 CSN EN 50281−1−1 : 1998 DS / EN 50281−1−1 : 1998 SFS−EN 50281−1−1 : 1999 ELOT EN 50281−1−1 : 1999 UNE−EN 50281−1−1 : 1999 NEN−EN 50281−1−1 : 1998 / C1 : 1999 IST EN 50281−1−1 : 1998 I.S. EN 50281−1−1 : 1999 EN 50281−1−1 : 1998 MSA EN 50281−1−1 : 2001 DIN EN 50281−1−1 : 1999 NEK−EN 50281−1−1 : 1998 EN 50281−1−1 : 1998 SN EN 50281−1−1 : 1998 SS EN 50281−1−1 : 1999 BS EN 50281−1−1 : 1999 IEC EN 50281−1−1 : 1999 HRN EN 50021 : 2000 EVS− / EN 50021+Corr. : 1999 LST EN 50021+AC : 2000 − − − HRN EN 50281−1−1 : 2000 EVS− / EN 50281−1−1+Corr. : 1998 LST EN 50281−1−1+AC : 2000 − − − Kraje afiliowane Chorwacja Estonia Litwa Polska Słowenia Turcja MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA STREF Standard IEC CENELEC NEC 505 Obszar zagrożony wybuchem Strefa 0 (gazy, pary lub 20 (kurz) stałe, częste lub przez długi czas Strefa 1 (gazy, pary lub 21 (kurz) czasami podczas normalnej pracy (prawdopodobne) Strefa 2 (gazy, pary lub 22 (kurz) okazjonalne przez krótki czas (nigdy podczas normalnej pracy) Strefa 0 Strefa 1 Strefa 2 USA NEC 500 Strefa 1 Strefa 2 MIĘDZYNARODOWE KLASY ZABEZPIECZENIA Strefa Odpowiednie certyfikaty Klasa ochrony UL FM CSA IEC CENELEC 0 Iskrobezpieczeństwo "ia" Klasa I, Strefa 1 UL 2279, Pt.11 ANSI/UL 913 __ FM 3610 CSA−E79−11 CSA−157 IEC 79−11 __ EN 50020 __ 1 Hermetyzacja "m" Obudowa ognioszczelna "d" Zwiększone bezpieczeństwo "e" Iskrobezpieczeństwo, "ib" Zanurzenie w oleju "o" Wypełnienie proszkiem "q" Nadciśnienie w obudowie "p" UL 2279, Pt.18 UL 2279, Pt.1 UL 2279, Pt.7 UL 2279, Pt.11 UL 2279, Pt.6 UL 2279, Pt.5 UL 2279, Pt.2 FM 3614 FM 3618 FM 3619 FM 3610 FM 3621 FM 3622 FM 3620 CSA−E79−18 CSA−E79−1 CSA−E79−7 CSA−E79−11 CSA−E79−6 CSA−E79−5 CSA−E79−2 IEC 79−18 IEC 79−1 IEC 79−7 IEC 79−11 IEC 79−6 IEC 79−5 IEC 79−2 EN 50028 EN 50018 EN 50019 EN 50020 EN 50015 EN 50017 EN 50016 2 Niepalność "nI" Nieiskrzenie "nA" Ograniczona przepuszczalność "nR" Hermetyczne uszczelnienie "nC" UL 2279, Pt.15 UL 2279, Pt.15 UL 2279, Pt.15 UL 2279, Pt.15 FM 3611 __ __ __ CSA−E79−15 CSA−E79−15 CSA−E79−15 CSA−E79−15 IEC 79−15 IEC 79−15 IEC 79−15 IEC 79−15 EN 50021 EN 50021 EN 50021 EN 50021 Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−14 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem CERTYFIKATY ZGODNOŚCI I URZĄDZENIA NASZE CERTYFIKATY ZGODNOŚCI DOSTĘPNE SĄ W INTERNECIE: "www.ascojoucomatic.com" WYTWARZANE PRODUKTY DOSTĘPNE W INTERNECIE: "www.ascojoucomatic.com" Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−15 Urządzenia do pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA DOTYCZĄCE ATEX 94/9/EC CEWKI Czy certyfikaty dotyczą tylko cewek? Nasze certyfikaty dotyczą całych urządzeń składanych w fabryce, składających się z zaworów wyposażonych w głowice elektromagnetyczne zgodnie z dyrektywą ATEX 94/9/EC. CO JEST ZGODNE Z ATEX, głowica czy zawór? Zgodny z ATEX jest zawór elektromagnetyczny jako całość. Czy możliwa jest wymiana cewki w urządzeniu zgodnym z ATEX? Nie, ponieważ musi być zachowana zgodność procedury składania ATEX. Wymiana cewki oznacza jej naprawę, co nie zapewnia zgodności procedury składania. Procedura składania dotyczy całego zaworu elektromagnetycznego. OZNACZENIE EEx I OZNACZENIE ZGODNE Z DYREKTYWĄ ATEX Co mam zrobić po 30 czerwca 2003 z produktami oznaczonymi EEx znajdującymi się w magazynach, które nie zostały zainstalowane i których oznaczenie nie jest zgodne z ATEX 94/9/EC? Tago typu urządzenia nie mogą być instalowane w obszarze zagrożonym wybuchem. STARE ZAWORY ELEKTROMAGNETYCZNE Z OZNACZENIEM EEx Co muszę zrobić przy wymianie zaworu elektromagnetycznego oznaczonego EEx w istniejącej instalacji? To zależy od daty. Po 30 czerwca 2003 konieczna jest wymiana zaworu elektromagnetycznego na zawór zgodny z Dyrektywą ATEX. Czy mogą kupić głowicę elektromagnetyczną ATEX i zastąpić nią starą głowicę oznaczoną EEx? Nie. Po 30 czerwca 2003 musi nastąpić wymiana całego produktu zgodnego z Dyrektywą ATEX. OBSŁUGA SERWISOWA Czy możliwa jest naprawa starych produktów EEx? Czy muszą natychmiast spełnić wymagania ATEX? Przed 30 czerwca 2003 możliwa jest naprawa zgodna ze starymi procedurami. Nie muszą być one zgodne z ATEX. Po 30 czerwca 2003, musi być on zastąpiony przez produkt zgodny z ATEX. CZY PRODUKTY ZGODNE Z ATEX MOGĄ BYĆ NAPRAWIANE? PRZEZ KOGO? Tak, przez producenta lub zakłady naprawcze posiadające licencję ATEX. Wszystkie karty katalogowe dostępne na stronie: www.ascojoucomatic.com V1005−16