Zakup programu komputerowego – analityka, klasyfikacja, tabele

Zakup programu komputerowego – analityka, klasyfikacja, tabele amortyzacyjne
Wpisany przez Piotr Wieczorek
Jak należy ewidencjonować ten zakup oraz dokonywać amortyzacji w związku z
przekroczeniem przez ten program wartości 3 500 zł?
Pytanie
Jesteśmy jednostką budżetową samorządu terytorialnego, zakupiliśmy program komputerowy.
Wartość - ok. 3700 zł; rozumiem, że trzeba zaewidencjonować go na koncie 020 i umarzać.
Proszę o odpowiedź - czy powinna być prowadzona analityka do konta 020, np. pozycje z
wartością pow. 3500 zł i o niższej wartości. Jaki powinien być okres umorzenia, czy klasyfikacja
środków trwałych obowiązuje również wartości niematerialne i prawne (programy komputerowe)
celem ustalenia proc. rocznego umorzenia? Czy posiadając program do ewidencji środków
trwałych będzie on pomocny przy pozycjach zakwalifikowanych do wartości niematerialnych i
prawnych celem sporządzenia tabel amortyzacyjnych?
Odpowiedź
Ze względu na fakt, że brak w pytaniu określenia rodzaju jednostki - tzn. czy jest ona jednostką
obsługującą organ wykonawczy (urząd) czy też jednostką organizacyjną, np. szkołą, w
odpowiedzi znajdą się również elementy, które mogą nie dotyczyć danej jednostki. Stąd też w
odpowiedzi wymieniono przepisy mające wpływ na sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych w
1/5
Zakup programu komputerowego – analityka, klasyfikacja, tabele amortyzacyjne
Wpisany przez Piotr Wieczorek
jednostce budżetowej w zakresie ewidencji wartości niematerialnych i prawnych, bez
uwzględnienia specyfiki jednostki, z której pochodzi pytanie.
Ustawa o rachunkowości z dnia 29.09.1994 r. (t.j. z dnia 27.03.2002 r. Dz.U. Nr 76, poz. 694 ze
zm.) w art. 17 ust. 1 pkt 1 nakłada obowiązek prowadzenia dla wartości niematerialnych i
prawnych oraz dokonywanych od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych
kont ksiąg pomocniczych (analitycznych)
. W celu ustalenia sposobu przyjęcia ewidencji analitycznej należy sięgnąć do kilku przepisów.
W art. 3 ust. 1 pkt 14 RachunkU ustalono, że
wartości niematerialne i prawne
(z zastrzeżeniem zaliczania do inwestycji wartości niematerialnych i prawnych, które
nie są użytkowane
przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści) stanowią
nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się
do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności
dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki
, a w szczególności m.in.
licencje.
Art 33 RachunkU przewiduje, że wartość początkową wartości niematerialnych i
prawnych zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu
uwzględnienia utraty ich wartości, na skutek używania lub upływu czasu. Odpisów
amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego,
planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie
amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej
zakończenie - nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub
umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji,
sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej
przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego.
2/5
Zakup programu komputerowego – analityka, klasyfikacja, tabele amortyzacyjne
Wpisany przez Piotr Wieczorek
Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres
ekonomicznej użyteczności, na określenie którego wpływają w szczególności:
1. tempo postępu techniczno-ekonomicznego,
2. wydajność mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo
innym właściwym miernikiem,
3. prawne lub inne ograniczenia czasu używania, Na dzień przyjęcia wartości niematerialnej i prawnej do używania należy ustalić okres lub
stawkę i metodę amortyzacji. Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji
powinna być przez jednostkę okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę
dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych. W przypadku
przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn powodujących trwałą
utratę wartości dokonuje się - w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych - odpowiedniego
odpisu aktualizującego jego wartość.
Dla wartości
niematerialnych i prawnych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać
odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez dokonywanie
zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub
jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków trwałych
.
Należy dodać, iż w przeciwieństwie do środków trwałych, wartości niematerialne i prawne nie
podlegają ulepszeniu, co wynika z art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
Zgodnie z § 5. ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych z dnia 28.07.2006 r.
(Dz.U. Nr 142, poz. 1020 ze zm.) wartości niematerialne i prawne umarza się i amortyzuje,
przy zastosowaniu stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób
prawnych albo stawek określonych przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego
.
3/5
Zakup programu komputerowego – analityka, klasyfikacja, tabele amortyzacyjne
Wpisany przez Piotr Wieczorek
W załączniku nr 2 do rozporządzenia ustalono, że ewidencja szczegółowa prowadzona do
konta 020 powinna umożliwić należyte obliczanie umorzenia wartości niematerialnych i
prawnych, podział według ich tytułów lub osób odpowiedzialnych
.
Natomiast kwestie dotyczące wartości niematerialnych i prawnych (dla jednostek budżetowych)
w Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych z 15.02.1992 r. (t.j. z dnia 14.06.2000 r.
Dz.U. Nr 54, poz. 654 ze zm.) ustalono w art. 16b. ust. 1 - amortyzacji podlegają, nabyte,
nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania licencje o
przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok,
wykorzystywane na potrzeby związane z prowadzoną przez podatnika działalnością
gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej
(sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub np. umowy leasingu.
Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych
zgodnie z art. 16m. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
nie może być krótszy niż
od
licencji
(sublicencji) na
programy
komputerowe
oraz od praw autorskich 24 miesiące.
Należy przy tym ustalić stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości niematerialnych i
prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów
amortyzacyjnych. Stawki amortyzacyjne ustala się w proporcji do przewidywanego okresu
korzystania.
4/5
Zakup programu komputerowego – analityka, klasyfikacja, tabele amortyzacyjne
Wpisany przez Piotr Wieczorek
Zatem zgodnie z powyższym program komputerowy, stanowiący wartość niematerialną i
prawną, o wartości 3700 zł, należy ewidencjonować jako udzieloną licencję na korzystanie z
tego programu, na koncie 020, oraz dokonywać amortyzacji w związku z przekroczeniem
wartości 3500 zł, powyżej której istnieje obowiązek dokonywania amortyzacji. Klasyfikacja
środków trwałych nie dotyczy wartości niematerialnych i prawnych. Natomiast przewidywany
okres używania nie może być krótszy niż 24 miesiące (2 lata).
Ewidencja szczegółowa Konta 020 Wartości niematerialne i prawne może zostać ustalona
np. następująco:
- Konto 020-1 Licencje umarzane stopniowo,
- Konto 020-2 Inne wartości niematerialne i prawne umarzane stopniowo,
- Konto 020-3 Pozostałe wartości niematerialne i prawne umarzane jednorazowo.
Natomiast trudno odpowiedzieć na część pytania dotyczącą tego, czy posiadając program do
ewidencji środków trwałych będzie
on
pomocny przy pozycjach zakwalifikowanych do wartości niematerialnych i prawnych celem
sporządzenia tabel amortyzacyjnych.
Z reguły programy uwzględniają specyfikę ewidencjonowania wartości niematerialnych i
prawnych. Będzie to zależne od funkcjonalności programu, więc przed wyborem takiego
programu warto zapoznać się z jego funkcjami.
5/5