M O S I E K - 3E Inteligentny Analizator Czasowy Impulsów

M O S I E K - 3E
Inteligentny Analizator Czasowy Impulsów
1. Zastosowanie
Inteligentny Analizator Czasowy Impulsów MOSIEK-3E jest unowoczesnioną wersją
analizatora MOSIEK-1, przeznaczoną do pracy w laboratoriach mössbauerowskich przy pomiarach
prowadzonych z dużymi prędkościami źródła. Wykorzystując produkowany przez ELEKTRONIKĘ
JĄDROWĄ modul wzmacniacza-dyskryminatora KOPEREK-1 oraz skonstruowany specjalnie do
tego celu generator przebiegów GN-2 tworzy nowoczesny i łatwy w użyciu zestaw do badań nad
efektem Mössbauera.
Wydawane przez jednokanałowy analizator impulsy są sumowane z zawartością pamięci
adresowanej przez licznik kanałów sterowany sygnałami Channel Advance i Synchro z generatora
przebiegów. W ten sposób następuje segregowanie impulsów pod względem chwili ich wystąpienia.
MOSIEK-3E na żądanie przesyła wynik pomiaru do nadrzędnego komputera IBM PC lub innego
wyposażonego w łącze szeregowe RS-232.
Użytkownik może obejrzeć na wykresie otrzymane widmo i przeprowadzić obróbkę
numeryczną przy pomocy dołączonego pakietu programów.
2. Dane techniczne
Obudowa :
moduł CAMAC podwójnej szerokości
Zasilanie :
z magistrali CAMAC
część cyfrowa
+6V, 1A
nadajniki linii RS-232
+24V, -24V, 15mA
Częstotliwość impulsów zliczanych : < 1MHz
Czas trwania kanału :
> 4.5 us
Pojemność kanału :
16777215 zliczeń
Ilość kanałów :
2*128, 2*256, 2*512, 2*1024
Czas martwy między kanałami :
< 180 ns
Wejścia cyfrowe :
poziom TTL
gniazda LEMO na przedniej ściance przyrządu
CHANNEL ADVANCE - narastające zbocze sygnału zwiększa zawartość licznika kanałów o 1.
SYNCHRO - stan wysoki na wejściu zeruje licznik kanałów
DATA INPUT - narastające zbocze impulsu o minimalnej szerokości 20 ns zwiększa zawartość
kanału o 1.
Dołączenie komputera IBM PC :
złącze CANNON 9-stykowe na przedniej ściance przyrządu
transmisja w standardzie RS-232 wg. formatów:
przesyłanie komend - 7 bitów danych, bit parzystości, 2 bity STOPu, prędkość 600
bodów
przesyłanie danych - 8 bitów danych, bit parzystości, 2 bity STOPu, prędkość 9600
bodów
używane linie:
TxD, RxD, CTS, DSR, DTR, GND
znaczenie kolejnych bajtów danych :
ilość kanałów N = odebrany bajt * 256
N * ( 3 bajty liczby zliczeń ) tj. dana = B1*1 + B2*256 + B3*65536
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
3. Zasada działania
Analizator MOSIEK-3E zbudowany został w oparciu o 8-bitowy mikroprocesor MC 6502,
statyczną pamięć danych typu 6264 o organizacji 8kx8 i scalone sumatory SN 74LS283. Program
działania urządzenia umieszczony w pamięci stałej EPROM 2716 zawiera procedury umożliwiające
przy użyciu klawiatury i ekranu komputera sterującego komunikację z operatorem przez łącze
szeregowe, rozpoznawanie i wykonywanie poleceń zadawanych w postaci ciągów znaków ASCII,
uruchomienie i zatrzymanie akumulowania danych przez niezależny układ cyfrowy oraz przesłanie na
żądanie zawartości kanałów do komputera nadrzędnego.
MOSIEK-3E jest zatem mikrokomputerem o stałym programie działania i składa się
z następujących bloków :
3.1 Obudowa i zasilanie urządzenia
Urządzenie zainstalowane zostało w module CAMAC podwójnej szerokości.
Na przedniej ścianie modułu znajduje się 9-stykowe gniazdo CANNON, do którego dołącza się
komputer sterujący. Na tylnej ściance jest płyta ze złączem grzebieniowym, pobierającym
z magistrali CAMAC napięcia +6V, +24V i -24V.
Na przedniej ścianie obudowy umieszczony został wyłącznik zasilania typu ISOSTAT. Przy
włączonym zasilaniu świeci się czerwona dioda LED. Poniżej znajduje się przycisk RESET, którego
naciśnięcie powoduje restart systemu bez kasowania pamięci danych.
Używa się go głównie wtedy, gdy zakłócenia podczas transmisji danych spowodują zawieszenie się
programu w analizatorze. Zdarza się to jednak niezwykle rzadko. Poniżej umieszczono 3 gniazda
LEMO, przez które dostarczane są sygnały synchronizujące pracę urządzenia oraz dane wejściowe.
3.2
Układ zerowania systemu
Zadaniem tego układu jest wygenerowanie sygnału RESET dla mikroprocesora w momencie
włączenia zasilania i po każdym naciśnięciu klawisza RESET na przedniej ściance MOŚKA-3.
Zbudowany został z układu scalonego typu NE 555 (U4) i inwertera 7404 ( U24D ). Długość
impulsu zerującego określa stała czasowa R C . W naszym przypadku wynosi ona ok. 1 s. Impuls
wyzwalający układ NE 555 przy włączeniu zasilania wytwarza zespół R C = 0.1*R C .
2
2
1
1
2
2
3.3
Generator zegarowy
Dostarcza on nastepujących przebiegów :
Σ0 = 8 MHz do taktowania Autonomicznego Sumatora impulsów
Φ0 = 1 MHz do taktowania mikroprocesora.
Sygnał o częstotliwości 8 MHz z kwarcowego generatora scalonego ( U8 ), dołączony jest
jako Σ0 wprost do wejścia zegarowego 8-miobitowego rejestru przesuwającego 74198 ( U5 ).
W rejestrze tym krąży w takt impulsów zegarowych logiczne "0" uruchamiając kolejno obwody
Autonomicznego Sumatora impulsów. Przebieg Σ0 przechodzi także przez licznik binarny - układ
scalony 7493 ( U1 ) i z częstotliwością 1 MHz napędza wejście Φ0 mikroprocesora 6502 ( U7 ).
Wypełnienie przebiegu Φ0 wynosi dokładnie 50%, niezależnie od kształtu przebiegu Σ0.
3.4
Licznik kanałów
Licznik kanałów zbudowany został z układów scalonych 7493 ( U22, U23, U28 ). Narastające
zbocze sygnału CHANNEL ADVANCE zwiększa zawartość licznika o 1. Licznik jest zerowany
wysokim poziomem sygnału SYNCHRO na wejściach R (1) i R (2) układów 7493
Wyjścia licznika kanałów poprzez multipleksery 74LS157 ( U15, U16, U17, U29 ) adresują
pamięć 6264 ( U10 ), w której niezależny Sumator akumuluje dane wejściowe. Do drugich wejść
multiplekserów dołączona jest magistrala adresowa mikroprocesora. Wyboru wejść dokonuje się
wartością bitu PA6 w bramie PA układu scalonego MC 6532 ( U11 ). Gdy PA6=1, pamięć jest
adresowana przez mikroprocesor; gdy PA6=0, przez licznik kanałów.
0
3.5
0
Licznik impulsów badanych
Impulsy badane doprowadzone są do 4-bitowego licznika scalonego UCY 7493 ( U18 ).
Narastające zbocze przebiegu CHANNEL ADVANCE zatrzaskuje zawartość licznika
w przerzutnikach typu "D" układu 74174 ( U19 ), których wyjścia dołączone są do wejść B1-B4
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
sumatora 74LS283 ( U14 ). To samo opadające zbocze, opóźnione o około 150 ns przez R7C6
i zróżniczkowane przez R8C7, zeruje licznik impulsów i bit CARRY w przerzutniku "D" 7474
( U21B ), a także licznik bajtów 7493 ( U20 ). Układ jest gotowy do zliczania impulsów kolejnego
kanału.
3.6
Akumulacyjny Sumator danych
Zadaniem tego obwodu jest dodanie z potrójną precyzją do zawartości pamięci 6264 (U10)
adresowanej przez licznik kanałów, liczby zapamiętanej w przerzutnikach U19. W jego skład wchodzą
dwa sumatory scalone 74LS283 (U13, U14), przerzutnik "D" (U21B) zapamiętujący przeniesienie z
sumowań częściowych, zespół przerzutników "D" typu 74LS374 (U12)
z
trójstanowymi wyjściami do pamiętania sum częściowych, licznik dodawanych bajtów 7493 (U20),
przerzutnik "D" (U21A) synchronizujący sygnały Channel Advance z przebiegiem Σ0 = 8 MHz
i rejestr przesuwny 74198 (U5) wytwarzający sekwencje impulsów sterujących poszczególnymi
elementami obwodu.
Rejestr 74198 tworzy licznik pierścieniowy 7-bitowy z krążącym "0". Na wejściach
równoleglych A-H ustawiony jest wzór krążących bitów, tj. 01111111. Gdy wejście sterujące S1 jest
w stanie wysokim, wzór ten wpisuje się do przerzutników rejestru w takt sygnału zegarowego przez
dowolnie długi czas. Po wymuszeniu S1=0 rozpoczyna się przesuwanie wzoru w prawo. "0" pojawia
się kolejno na wyjściach QA-QH i wraca z QG do pierwszego przerzutnika wejściem szeregowym SR.
Każde pojawienie się "0" na wyjściu QG zwiększa o 1 licznik bajtów U20. Po czwartym okrążeniu
wyjścia licznika bajtów przyjmują stany: 100, a tym samym w liczniku pierścieniowym wejście
sterujące S1=1, przesuwanie się kończy i układ powraca do stanu początkowego.
Ponowne wyzwolenie układu nastąpi po wyzerowaniu licznika bajtów przez zróżniczkowane,
narastające zbocze sygnalu CHANNEL ADVANCE.
Jednocześnie zerowany będzie przerzutnik z bitem przeniesienia ( U21B ).
Zmiany poziomów logicznych na wejściu S1 mogą następować tylko w czasie trwania stanu
wysokiego na wejściu CLK rejestru 74198. Sytuację taką zapewnia przerzutnik "D" 7474 ( U21A ),
taktowany tym samym sygnałem zegarowym, co 74198.
Zerowanie licznika bajtów może być zablokowane przez niski stan na jego wejściu R0(1), co
kontrolowane jest przez program działania analizatora przy pomocy bitu PA7 ukladu 6532 ( U11).
Bity QB i QC licznika bajtów adresują również przez multipleksery pamięć 6264 umożliwiając
dodawanie z poczwórną precyzją, aczkolwiek programowo MOSIEK-3E zajmuje się tylko trzema
młodszymi bajtami wyniku.
Wyjście QC licznika pierścieniowego dołączone jest do wejść zegarowych przerzutników
zapamiętujących przeniesienie i sumę częściową (U21B, U12). Zbocze narastające na tych wejściach
zatrzaskuje dane.
"0" na wyjściu QE uaktywnia wyjścia bufora U12 i wpisuje sumę częściową do pamięci 6264
( U10 ). Sygnał wpisywania, podobnie jak bity licznika kanałów, przechodzi przez multiplekser
74LS157 ( U15 ), aby procesor miał do pamięci pełny dostęp.
Prócz tego, w tym momencie zerowane są przerzutniki 74174 (U19), dzięki czemu do
następnych bajtów dodawane będzie tylko przeniesienie z poprzedniej sumy.
Na czas działania Sumatora do wejść CS i OE pamięci 6264 należy doprowadzić stan "0". Jest to
zapewnione przez prosty obwód dwóch bramek NAND 74LS00, przełączany bitem PA5 ukladu 6532.
PA5=0 wymusza "0" na wyjściu bramki U2B. Gdy PA5=1, wyjście U2B powtarza stan wyjścia 6
dekodera adresów 7442 (U3), co pozwala procesorowi w pełni kontrolować pamięć 6264. Lokalna
szyna danych Sumatora Akumulacyjnego odseparowana jest od magistrali danych mikroprocesora
buforem 74LS245.
3.7 Ustawianie numeru logicznego urządzenia
Jeśli w systemie pomiarowym jest więcej niż jeden analizator MOSIEK, wygodną jest rzeczą, gdy
każdy z nich ma swój numer, którym zgłasza się na ekranie komputera sterującego. Numery te mogą
być wybrane z zakresu 1-8. Do ustawienia numeru służą trzy przełączniki na płytce drukowanej
analizatora zwierające do masy trzy najmłodsze bity PA0-PA2 układu 6532. Program odczytuje stan
tych bitów kodujących binarnie numer urządzenia, dodaje 1 i wysyła wynik jako kod ASCII cyfry. Tak
więc, gdy nóżki PA0-PA2 są zwarte do masy ( przełączniki w pozycji ON ) MOSIEK-3E zgłasza się
z numerem 1, a gdy wszystkie rozwarte ( pozycja OFF ) - z numerem 8. Użytkownik może
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
samodzielnie ustawić numer urządzenia według własnych wymagań.
3.8 Sygnalizacja pracy analizatora
Zliczanie danych przez analizator MOSIEK-3E jest sygnalizowane świeceniem zielonej diody na
czołowej płycie urządzenia. Ma to miejsce tylko wtedy, gdy dochodzą impulsy Channel Advance. Ich
brak, spowodowany np. przerwą w kablu bądź uszkodzeniem generatora jest dzięki temu łatwy do
wykrycia dla użytkownika. Wykorzystana tu została właściwość regeneracji impulsów
w przerzutniku monostabilnym UCY 74123. Długość generowanego przez niego impulsu jest tak
dobrana, by następny sygnał Channel Advance pojawiał się przed jego zakończeniem i przedłużał go.
W ten sposób dioda świeci światłem ciągłym.
3.9 Komunikacja z komputerem nadrzędnym
Komunikacja z komputerem nadrzędnym uskutecznia się za pomocą łącza szeregowego wg.
standardu RS-232, zbudowanego z układu scalonego MC 6532, nadajników linii SN 75150
i odbiorników SN 75154. Do formatowania danych, ich wysyłania oraz odbierania służą specjalne
podprogramy wykonywane przez mikroprocesor.
Analizator MOSIEK-3E wykorzystuje 6 linii: GND, TxD, RxD, CTS, DSR, DTR.
Dane są odbierane z linii RxD, a wysyłane linią TxD.
Do linii DTR doprowadzone jest na stałe przez opornik 1.6 kΩ napięcie +12V ( sygnał gotowości
analizatora do współpracy ).
Podczas przesyłania z prędkością 600 bodów komend ( znaki ASCII ), MOSIEK-3E wymusza na linii
RTS poprzez nadajnik SN 75150 napięcie +12V. W tym samym stanie muszą znajdować się linie
wejściowe CTS i DSR ( zajmuje się tym komputer nadrzędny ).
Transmisja bajtów danych z prędkością 9600 bodów wymaga przesyłania z potwierdzeniem, tzn.
nadajnik czeka z wysłaniem następnego bajtu tak długo, aż odbiornik potwierdzi, że jest gotów do
przyjęcia go. Używane są teraz linie CTS i DSR. Zastosowano uproszczony protokół transmisji
wymagający, by nadajnik informacji był szybszy od odbiornika i zdążył wykryć potwierdzenie
odebrania danych. Ze spełnieniem tego warunku mogą być kłopoty w szybkich komputerach
odbiorczych, ale odpowiednia pętla opóźniająca w programie sterującym zapewnia właściwą długość
impulsu. Na czas transmisji gromadzenie danych jest automatycznie wstrzymywane.
4. Użytkowanie
Użytkowanie Inteligentnego Analizatora Czasowego Impulsów MOSIEK-3E jest bardzo
proste. Zastosowanie się do wymienionych tutaj wskazówek umożliwi długotrwałą i niezawodną pracę
urządzenia.
Analizator MOSIEK-3E przeznaczony jest do pracy w warunkach laboratoryjnych. Instaluje
się go w kasecie CAMAC na dowolnym stanowisku. Po dołączeniu urządzeń współpracujących
i włączeniu zasilania jest od razu gotowy do pracy. Nie jest wymagane wygrzewanie wstępne, ani
klimatyzacja. Gromadzenie danych jest wstrzymane. Zawartość pamięci danych przyjmuje wartości
przypadkowe. Jeśli MOSIEK-3E jest wyposażony w pamięć z podtrzymaniem bateryjnym, to jej
zawartość jest taka, jak w chwili ostatniego wyłączenia zasilania.
4.1 Podłączenie urzadzeń współpracujących
Kabel łącza RS-232 może być przełączany tylko przy wyłączonym zasilaniu komputera
i analizatora.
Komputer sterujący dołącza się kablem 7-żyłowym do 9-stykowego gniazda CANNON z przodu
analizatora. Ten kabel może mieć długość nawet do 150 metrów.
Prócz tego należy również połączyć na stałe masy obu urządzeń grubym drutem
miedzianym, co likwiduje wpływ prądów błądzących.
Połączenia kabla RS-232 są następujące :
9 pin
MOSIEK-3E
IBM PC
25 pin
9 pin
pin 5
GND <------------------->
GND
pin 7
pin 5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
pin 3
pin 2
pin 7
pin 8
pin 4
pin 6
TxD
RxD
RTS
CTS
DTR
DCD
<------------------->
<------------------->
<------------------->
<------------------->
<------------------->
<------------------->
RxD
TxD
CTS
RTS
DCD
DTR
pin 3
pin 2
pin 5
pin 4
pin 6
pin 20
pin 2
pin 3
pin 8
pin 7
pin 6
pin 4
Generator przebiegów oraz analizator jednokanałowy dołączane są kablami koncentrycznymi
zaopatrzonymi we wtyczki LEMO. Ich długość jest ograniczona do 1 metra ze względu na niewielką
odporność sygnałów TTL na zakłócenia. Wejściowe inwertery z przerzutnikiem Schmitta odporność
tę cokolwiek powiekszają. Nie jest to jednak wielkim problemem, gdyż zazwyczaj MOSIEK-3E
instalowany jest w tej samej kasecie CAMAC co współpracujące z nim bloki. Przełączeń można
dokonywać przy włączonym zasilaniu urzadzeń.
4.2 Obsługa programowa analizatora
Do obsługi analizatora MOSIEK-3E przez komputer nadrzędny IBM PC napisany został w języku
BORLAND PASCAL wersja 7.0 program MOSIEK.PAS (tekst źródłowy). Wysoki komfort pracy
zapewnia m.in. użycie myszy. Wciśnięcie lewego guzika myszy odpowiada funkcjonalnie naciśnięciu
klawisza CR, zaś prawego - klawisza ESC.
Program przeznaczony jest do pracy w środowisku DOS.
Krytyczne ustawienia programu zapamiętywane są w oddzielnym plikach
MOSIEK.CFG
i
MOS_MEAS.CFG
Przykładowa zawartość pliku MOSIEK.CFG
$1A0
$1A8
$1B0
$1B8
$3F8
$2F8
$3E8
$2E8
c:\dos\edit
Objasnienia :
To jest plik konfiguracyjny do programu obslugujacego Moski.
W pierwszych osmiu liniach zapisane sa heksadecymalnie adresy bazowe portow
szeregowych uzywanych do lacznosci z Moskami.
Standardowe porty szeregowe maja te adresy nastepujace :
COM1:
COM2:
COM3:
COM4:
$3F8
$2F8
$3E8
$2E8
Niektore karty z portami szeregowymi moga byc ustawione w sposob niestandardowy.
Nalezy wtedy odczytac z instrukcji obslugi karty adresy bazowe i wpisac je do
niniejszego pliku konfiguracyjnego.
W ostatniej linijce zapisana jest nazwa edytora ASCII z pelna sciezka dostepu.
Edytor ten bedzie uzywany przez program MOSIEK do edycji plikow dyskowych
z danymi pomiarowymi.
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Przykładowa zawartość pliku MOS_MEAS.CFG
2 0.0000
2 -7.7431
3 0.0000
1 0.0000
1 21.3045
2 0.0000
2 0.0000
2 0.0000
1 0.682 0.881
1 0.400 0.600
Objaśnienia :
w liniach 1..8 zapisane są dane poszczególnych MOŚKÓW, tj.
kod rodzaju prędkości ( 1 - sinus, 2 - liniowa, 3 - stała ),
prędkość maksymalna ( 0 - nieznana )
w linii 9 znajdują się dane o położeniu obszarów uznawanych za tło przy pomiarach ze stałą
prędkością
w linii 10 znajdują się dane o położeniu obszarów uznawanych za pik przy pomiarach ze stałą
prędkością
Program MOSIEK.EXE umożliwia :
Dialog z MOŚKIEM.
( Opcja Mosiek )
Kody ASCII klawiszy naciskanych przez operatora wysyłane są łączem szeregowym do
analizatora. Na ekranie wypisywane są znaki odpowiadające odbieranym przez łącze szeregowe
kodom ASCII, wysyłanym przez analizator.
Nadanie ciągu znaków WRITE 'CR' ( 'CR' oznacza 'Carriage Return' kod ASCII = 13 )
powoduje, że MOSIEK-3E wysyła kod znaku DLE ( 'Data Link Escape' kod ASCII = 16 ), zmienia
parametry transmisji i zaczyna przesyłanie zebranych danych pomiarowych.
Znaczenie kolejnych bajtów danych opisane jest w punkcie 2 : Dane Techniczne
Odebranie kodu DLE jest sygnałem dla programu MOSIEK, że należy przeprogramować łącze
szeregowe i odbierać dane.
Instrukcją RUN uruchamia się proces akumulacji zliczeń w pamięci analizatora.
Instrukcją STOP zatrzymuje się akumulację danych.
Wyświetlenie informacji o stanie pomiaru zapewnia instrukcja STATUS.
Komenda CLEAR zeruje pamięć danych. Jej wykonanie nastepuje dopiero po potwierdzeniu
przez operatora swej woli ( odpowiedź 'y' lub 'Y' na pytanie "Are you sure ( Y/N ) ?" ).
Następnie jest on pytany o ilość kanałów, które ma analizować MOSIEK-3E. Odpowiedzi udziela się
wciskając jeden z klawiszy :
1 - 2*128,
2 - 2*256,
3 - 2*512,
4 - 2*1024
ENTER - ilość bez zmian
Należy podkreślić, że parametr ten określa jedynie ilość kanałów, jaka jest brana pod uwagę przy
wyszukiwaniu ekstremów ( instrukcja STATUS ) i przesyłaniu danych do komputera ( WRITE ).
Rzeczywista ilość analizowanych kanałów zależy od ustawienia klawiszy Channels Select
w generatorze przebiegów.
Komenda SELECT pozwala zmienić ilość kanałów w każdej chwili bez potrzeby kasowania
pamięci danych.
Jest ona przydatna przy serwisie i testowaniu zestawu MOSIEK-3E - GN-2, a także gdy użytkownik
rozpoczął pomiar przy niezgodnym nastawieniu parametrów Channel Advance generatora
i analizatora, a nie chce tracić zebranych do tej pory danych.
Jeśli w trakcie dialogu z MOŚKIEM operator ściągał zeń dane ( Write ), to po powrocie do głównego
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
okna będzie on zapytany o :
- typ ruchu wibratora ( Sinus / Line / Const )
- prędkość maksymalną ( Vmax = unknow )
Udzielone odpowiedzi zapewnią właściwe i wygodne udokumentowanie pomiaru.
Zapis danych na dysk
( Opcja Save )
Dane zgromadzone w pamięci komputera IBM PC zapisywane są na dysk do pliku o podanej
przez operatora nazwie, mogącej zawierać pełną ścieżkę dostępu, czyli symbol napędu dyskowego
i nazwy katalogów. Jeśli plik o podanej przez operatora nazwie już istnieje, to na ekranie pojawia się
ostrzeżenie ( Overwrite existing file Yes / No )
Operator jest następnie pytany o tytuł danych. Jest to ciąg dowolnych znaków zapisywany jako
pierwsza linia w pliku. Ułatwia to dokumentowanie pomiaru.
Niepodanie nowego tytułu pozostawia dotychczasowy.
Odczyt danych z dysku
( Opcja Load )
Dane zapisane w pliku na dysku są wczytywane do pamięci komputera. Nazwa pliku podana
przez operatora może zawierać pełną ścieżkę dostępu, czyli symbol napędu dyskowego i nazwy
katalogów. Operator nie musi znać pełnej nazwy pliku i katalogu. Program wyświetla okienko ze
spisem plików na wzór NORTON COMMANDERA. Operator wybiera interesujący go plik przez
podświetlenie ruchomym paskiem i naciśnięcie klawisza Enter bądź kursorem myszki
Przeglądanie wykresu
( Opcja sCan )
Na wykresie pojawia się marker, który może być przesuwany w lewo i prawo co jeden kanał
klawiszami kursorowymi <- i ->. Naciskając jednocześnie klawisz CTRL zwiększa się skok markera
do 16 kanałów. W utworzonym na ekranie okienku wyświetlany jest numer kanału aktualnie
wskazywanego przez marker, liczba zliczen w kanale i ewentualnie prędkość źródła
promieniotwórczego w mm/s.
Przeglądanie kończy naciśnięcie klawisza ENTER lub ESC.
Składanie widma
( Opcja Fold )
Widmo jest dzielone na dwie części w punkcie złożenia ( ang. Folding Point ). Części są
nakładane na siebie. Punkt złożenia można podać, jeśli jest znany. W przeciwnym wypadku podaje się
0.
Inne opcje
( Opcja Other )
Staje się możliwe wybranie nastepujących działań :
Kalibracja prędkości źródła ( Opcja Calib Fe. cAlib SNP )
Widmo próbki żelaza lub nitroprusydku pozwala wyliczyć maksymalną prędkość źródła.
Po wybraniu rodzaju źródła ( Co (CR), Co (Rh) ) na ekranie pojawia się wykres widma i marker. Jego
położenie zmienia się klawiszami <- i ->, a grubość - klawiszami PgUp i PgDown.
Należy ten marker naprowadzić na jedną z wewnętrznych linii sekstetu, dobrać odpowiednią grubość
i zatwierdzić dobór klawiszem CR. To samo należy uczynić z drugą wewnętrzna linią sekstetu.
Następnie zatwierdzamy klawiszem CR wybrane dane i program oblicza wstępne dopasowanie. Po
chwili ukazuje się wykres widma ( punkty ) i obliczonego dopasowania ( linia ciągła ). Użytkownik
może dodatkowo obejrzeć wartości liczbowe parametrów dopasowania (More Info), wyrazić zgodę
na dalsze obliczenia przy obecnych parametrach startowych, bądź przerwać działanie.
Po zakończeniu dopasowywania ukazuje się podświetlona wartość prędkości maksymalnej
źródła bądź komunikat o braku zbieżności i potrzebie zmiany danych wejściowych. Można ją
zatwierdzić lub odrzucić.
Edycja pliku z danymi
( Opcja Edit )
Powoduje ona załadowanie z dysku i uruchomienie programu edytora tekstu. Edytor
automatycznie wczytuje plik danych o nazwie ostatnio używanej w programie MOSIEK.EXE. Można
przeglądnąć te dane, ewentualnie zmienić niektóre wartości i zapisać poprawiony plik na dysk. Po
zakończeniu pracy edytora nowy plik zostanie samoczynnie wczytany do MOSIEK.EXE
Użytkownik ma możliwość zainstalowania dowolnego edytora tekstów, np. NE, PE2, Kedit, Credit
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
etc. Standardowo zainstalowany jest edytor systemowy EDIT
Ustalanie parametrów dopasowania dla programów MOS.exe
( Opcja Fit )
Na wykresie pojawia się marker. Jego grubość zmieniać można klawiszami PgUp i PgDown,
wysokość strzałkami ^ i V , położenie <- i -> .
Podobnie jak w opcji Calib ustala się markerem parametry sekstetów, dubletów
i pojedynczych linii w widmie. Parametry te są dopisywane w ustalonej formie do końca pliku danych
o podanej nazwie i wykorzystywane przez program MOS. Dla zaznaczenia sekstetu należy marker
naprowadzić kolejno na dwie zewnętrzne linie. Zatwierdzanie położenia linii wykonuje się klawiszem
CR, a kasowanie błędnej danej - klawiszem ESC.
Szczegółowa instrukcja obslugi jest wbudowana w program i pojawia się w trakcie używania tej opcji.
Takie ustalanie parametrów jest metodą zgrubną. Dokładniejsze wartości wpisuje się
zazwyczaj po obejrzeniu wyników kolejnych dopasowań używając dowolnego edytora tekstu.
Ustalanie obszarów tła i efektu przy pomiarach ze stałymi prędkościami
( Opcja Vconst )
Ułatwiająca obróbkę widm zebranych przy stałej prędkości wibratora. Interesujący
użytkownika Efekt jest obliczany jako stosunek średniej liczby zliczeń "w piku" do średniej liczby
zliczeń "w tle". Operator zaznacza ruchomymi markerami na wykresie obszary uznawane za tło i pik, a
program stosownie do tego interpretuje dane pomiarowe.
5. Kontrola, regulacja, naprawy
Kontrola działania Inteligentnego Analizatora Czasowego Impulsów MOSIEK-3E polega na
podłączeniu go do komputera sterującego, generatora piły i analizatora jednokanałowego oraz
rozpoczęciu pomiaru, najlepiej kalibracyjnego, gdzie efekt jest widoczny najszybciej. Użytkownik
sprawdza działanie sygnalizacji pomiaru ( zielona dioda LED ), poprawność transmisji komend
i danych oraz wygląd uzyskanego widma. Uprzednio należy upewnić się, że wszelkie połączenia
zostały dobrze wykonane, wybrano właściwą linię promieniowania i współpracujące bloki działają
prawidłowo.
Urządzenie nie wymaga żadnych regulacji.
Wszelkie naprawy wykonywane są przez serwis
"ELEKTRONIKA JĄDROWA"
mgr inż. Wacław Musiał
30-382 KRAKÓW
ul. Kobierzyńska 93/43
tel. 0-12 266-94-74
0-12 617-29-10
0-606 579-197
dom
praca
wszędzie
E-mail : [email protected]
www.w-musial.home.pl
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com