czas pracy - Fabryka Wiedzy
Transkrypt
czas pracy - Fabryka Wiedzy
nr 4 (75) grudzień 20142 issn 2391-4769 CZAS PRACY KIEROWCÓW W Y T Y C Z N E I T D – P O R A D Y P R AW N I K Ó W – P R A K T Y C Z N E R O Z W I Ą Z A N I A w numerze: Limity czasu jazdy Wreszcie wiadomo, za co grozi utrata dobrej reputacji ����������������������������������������������������� 1 Gdy stosujemy odstępstwo, pilnujmy odpoczynku��� 1 Kierowcy jadący w załodze mogą zrobić odpoczynek po 12 dniach, jeśli zmieniają się co 4,5 godziny ��� 3 Dobre sposoby w pigułce ���������������������������������� 3 Odpoczynek dzienny można skrócić 3 razy w tygodniu? To nieprawda ���������������������������� 5 Kierowca może zrobić odpoczynek tygodniowy po 7 cyklach jazdy? Jak najbardziej! ��������������� 5 Tachografy Po przesiadce do drugiego samochodu trzeba używać tej samej wykresówki ������������������������ 6 Często kontrolę tachografu trzeba zrobić wcześniej niż po 2 latach ������������������������������ 7 Zasady, których warto przestrzegać przy dokonywaniu wpisów manualnych ������������������ 8 Pojazd prowadzi załoga złożona z dwóch kierowców? W tachografie muszą być dwie wykresówki ����� 8 5 sposobów, dzięki którym inspektor zauważy niedozwolone manipulacje tachografem ���������� 9 Dokumentacja Inspektor nie może żądać od kierowcy dodatkowych dokumentów �������������������������� 10 Dokument firmowy o czasie pracy kierowców nie będzie respektowany przez służby kontrolne �� 11 Naliczanie kar Warto odwołać się od kary ITD za brak zapisów na wykresówkach��������������������������������������� 12 Tak przebiega kontrola w Belgii������������������������� 13 Sprawy kadrowe Ryczałt za godziny nadliczbowe kierowców ułatwia rozliczanie pensji ����������������������������� 14 W aktach kierowców muszą się znaleźć 3 dodatkowe dokumenty ����������������������������� 14 Ryczałt za nocleg można tylko zwiększyć������������ 15 Przy stałych trasach najlepszy jest system podstawowy����������������������������������������������� 16 Ewidencję samozatrudnionych kierowców i właściciela firmy kontroluje tylko ITD����������� 16 Wreszcie wiadomo, za co grozi utrata dobrej reputacji Komisja Europejska wydała komunikat, w którym doprecyzowała, za jakie przekroczenia czasu jazdy grozi utrata dobrej reputacji. Najpoważniejsze naruszenia to przekroczenie dziennego, tygodniowego i 2-tygodniowego okresu prowadzenia pojazdu. Właściciel firmy transportowej oraz zarządzający transportem muszą spełniać warunek dobrej reputacji, inaczej zostaną im odebrane uprawnienia do wykonywania zawodu. Dobrą reputację można stracić za: •• przekroczenie maksymalnych 6- lub 14-dniowych okresów prowadzenia pojazdu o co najmniej 25%, •• przekroczenie, w rozliczeniu dziennym, o co najmniej 50% maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy lub czasu odpoczynku trwającego nieprzerwanie przynajmniej 4,5 godziny. ciąg dalszy na str. 4 Gdy stosujemy odstępstwo, pilnujmy odpoczynku W niektórych sytuacjach kierowca może przekroczyć normy czasu prowadzenia pojazdu, przerw i odpoczynków. Przewiduje to art. 12 rozporządzenia nr 561/2006. Jednak nie wolno jednocześnie przekroczyć czasu jazdy i skrócić odpoczynku. Kierowca ma prawo odstąpić od przestrzegania przepisów dotyczących odpoczynku i czasu jazdy, jeśli jest taka konieczność, by zapewnić bezpieczeństwo osób, pojazdu lub ładunku. Ma to umożliwiać znalezienie bezpiecznego miejsca postoju, nie może jednak zagrażać bezpieczeństwu drogowemu. ciąg dalszy na str. 2 W NASTĘPNYCH NUMERACH » Rejestrowanie czasu pracy kierowcy » Nie wolno zbyt często stosować jeżdżącego kilkoma pojazdami odstępstw » Niewłaściwe wyjaśnienia przed ITD » Problemy z ewidencją czasu pracy mogą tylko pogorszyć sytuację kierowców Kod lojalnościowy do programu „Kierowca w firmie”: JUP06. Wpisz go w wyznaczonym miejscu na swojej karcie! Regulamin dostępny na stronie organizatora www.kierowcawfirmie.wip.pl ACZ 75.indd 1 14-11-05 09:49 Limity czasu jazdy Gdy stosujemy odstępstwo, pilnujmy odpoczynku dokończenie ze str. 1 Odstępstwo nie może dotyczyć dziennych ani tygodniowych norm czasu prowadzenia pojazdu. Na podstawie art. 12 wolno przekroczyć jedynie czas prowadzenia pojazdu bez przerwy. Można więc z uwagi na bezpieczeństwo towaru lub osób jechać dłużej niż 4,5 godziny bez przerwy, jeśli jednak kierowca będzie w sumie tego dnia prowadził pojazd dłużej niż 9 lub 10 (jest to dozwolone dwa razy w tygodniu) godzin albo w tygodniu więcej niż 56 godzin, to nie może się usprawiedliwić tym, że zastosował dozwolone odstępstwo. Jeżeli w ramach odstępstwa kierowca wydłużył jazdę bez przerwy, to nie może skrócić odpoczynku. I odwrotnie – jeśli skróci w ramach odstępstwa odpoczynek, nie wolno mu przekroczyć czasu jazdy. A zatem w przypadku gdy kierowca przekroczył czas jazdy bez przerwy o godzinę i z tego względu nie zmieścił się z wykonaniem dziennego odpoczynku w ciągu 24 godzin od rozpoczęcia aktywności, kontrolujący nie uzna opisanego odstępstwa. Podstawa prawna Art. 12 rozporządzenia WE nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchyla jącego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85. Wytyczne opracowane przez Komisję Europejską przy współpracy ekspertów instytucji kontrolnych, organizacji pracowniczych oraz przedsiębiorstw. Ewa Matejczyk prawnik specjalizujący się w przepisach transportowych Czas pracy kierowców Redaktor naczelna: Aldona Kapica Menedżer produktu: Patrycja Wądołowska Kierownik marketingu i sprzedaży: Julita Lewandowska-Tomasiuk Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Korekta: Zespół Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Skład i łamanie: Dariusz Ziach Infografiki: Monika Gajewska Drukarnia: Miller Druk sp. z o.o. Nakład: 1800 egz. 2 l CZAS PRACY KIEROWCÓW ACZ 75.indd 2 Przykład 1: Odstępstwo od przepisów o długości odpoczynku dziennego 4h 2h jazdy 1h jazdy najdłuższy okres jazdy 1h 2h przerwy 1h jazdy 2h przerwy 1h jazdy 1h przerwy 1h jazdy przerwy jazdy 1h przerwy skrócenie odpoczynku o 2 h – dozwolone odstępstwo 7 h odpoczynku dziennego Kierowca, korzystając z wyjątkowego odstępstwa, skrócił odpoczynek dzienny o 2 godziny. Najdłuższy odebrany przez niego odpoczynek w ciągu 24 godzin od rozpoczęcia pracy wyniósł 7 godzin (wymaganych jest minimum 9 godzin). W czasie tych 24 godzin nie przekroczył jednak czasu jazdy bez przerwy, ponieważ najdłuższy odcinek jazdy wynosił 4 godziny. W związku z tym odstępstwo było dopuszczalne. Przykład 2: Odstępstwo od przepisów o limicie czasu jazdy bez przerwy 4h jazdy 1h 5h przerwy 14 h odpoczynku jazdy przekroczenie maksymalnego czasu prowadzenia bez przerwy o 30 min – dozwolone odstępstwo odpoczynek nie został skrócony Kierowca, korzystając z wyjątkowego odstępstwa, przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy o 30 minut. Prowadził samochód przez 5 godzin, a dopuszczalne są 4,5 godziny. Nie skrócił jednak odpoczynku, odpoczywał bowiem aż 14 godzin. Dlatego odstępstwo było dopuszczalne. Przykład 3: Odstępstwo wykorzystane niezgodnie z przepisami 2h 1h jazdy 1h jazdy 2h przerwy 6h jazdy 2h przerwy jazdy 2h przerwy przekroczenie maksymalnego czasu prowadzenia bez przerwy o 1 h i 30 min skrócenie o 1 h odpoczynku dziennego 8h odpoczynku Kierowca, korzystając z wyjątkowego odstępstwa, przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy o 1 godzinę i 30 minut. Prowadził samochód bez przerwy przez 6 godzin. Przekroczenie to doprowadziło do skrócenia czasu odpoczynku dziennego, który kierowca odebrał w wymiarze zaledwie 8 godzin z minimum 9 wymaganych przepisami. Dlatego w tym przypadku odstępstwo nie jest dopuszczalne i nie będzie uznane przez służby kontrolne. Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 e-mail: [email protected] NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Publikacja „Czas pracy kierowców” chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w publikacji ,,Czas pracy kierowców” – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy GRUDZIEŃ 2014 cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejsza publikacja została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji ,,Czas pracy kierowców” wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z tym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji ,,Czas pracy kierowców” wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Prenumerata: 22 518 29 29; [email protected] 14-11-05 09:50 Kierowcy jadący w załodze mogą zrobić odpoczynek po 12 dniach, jeśli zmieniają się co 4,5 godziny Władze europejskie wyjaśniły, jak stosować przepisy rozporządzenia nr 1073. Kierowca, który nie jedzie w załodze, może prowadzić autokar w nocy bez przerwy maksymalnie 3 godziny, jeśli chce zrobić odpoczynek tygodniowy dopiero po 12 dobach. W sprostowaniu do rozporządzenia nr 1073/2009, które reguluje międzynarodowe przewozy autobusami, nareszcie wyjaśniono, jak stosować przepisy o przesuwaniu odpoczynku tygodniowego. Według sprostowania użyte w art. 8 ust. 6a lit. d tego rozporządzenia pojęcie „kilku kierowców” oznacza po prostu kilkuosobową załogę. A zatem kierowca, który wykonuje międzynarodowy przewóz okazjonalny, może zacząć odpoczynek tygodniowy dopiero po 12 dobach, jeśli w godzinach od 22.00 do 6.00 prowadzi autobus bez przerwy nie dłużej niż: •• 4,5 godziny – gdy jedzie w załodze, •• 3 godziny – gdy prowadzi sam. W przepisach został użyty zwrot: „kilku kierowców”. Był mylący, ponieważ nie jest jasne, czy oznacza załogę (a więc kierowców, którzy jadą razem), czy kierowców, którzy prowadzą autokar po kolei. W tym drugim przypadku oznaczałoby to, że kiedy w jedną trasę jedzie kilku kierowców i robią przerwy co 4,5 godziny, to każdy z nich może zrobić swój odpoczynek tygodniowy dopiero po 12 dniach. Zgodnie z art. 8 ust. 6a lit. d na zasadzie dozwolonego odstępstwa od przepisów kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób może odłożyć tygodniowy odpoczynek o maksimum 12 kolejnych 24-godzinnych okresów po poprzednim regularnym tygodniowym odpoczynku, pod warunkiem że: a)usługa trwa co najmniej 24 kolejne godziny w państwie członkowskim Unii lub państwie trzecim, do którego zastosowanie ma rozporządzenie nr 1073, innym niż państwo, w którym rozpoczęło się świadczenie usługi; b)po skorzystaniu z odstępstwa kierowca zrobi: www.kierowcawfirmie.wip.pl ACZ 75.indd 3 •• dwa regularne tygodniowe odpo- czynki albo •• jeden regularny tygodniowy od- poczynek i jeden skrócony tygodniowy odpoczynek trwający co najmniej 24 godziny. Skrócenie musi być zrekompensowane równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po zakończeniu okresu odstępstwa; c)pojazd jest wyposażony w urządzenie rejestrujące, zgodnie z wymogami załącznika IB do rozporządzenia (EWG) nr 3821/85; d)w przypadku gdy pojazd jest prowadzony w godzinach od 22.00 do 6.00 – obsługuje go kilku kierowców lub okres prowadzenia pojazdu określony w art. 7 jest skrócony do trzech godzin. I to właśnie użyte w punkcie d określenie „kilku kierowców” budziło wątpliwości. Załoga to dwóch lub więcej kierowców, którzy przebywają w pojeździe w celu jego prowadzenia w trakcie każdego okresu jazdy pomiędzy dwoma kolejnymi dziennymi odpoczynkami lub pomiędzy odpoczynkiem dziennym a tygodniowym. W czasie pierwszej godziny jazdy w pojeździe może przebywać tylko jeden kierowca. Jednak drugi musi się do niego dosiąść po tej pierwszej godzinie, inaczej nie będą traktowani jako załoga. Podstawa prawna: Sprostowanie do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (Dz.Urz. UE L 293/60 z 9 października 2014 r.). Jakub Wolański doradca ds. transportu GRUDZIEŃ 2014 DOBRE SPOSOBY W PIGUŁCE Limity czasu jazdy » Monitorujmy pracę kierowcy w innych firmach. Gdy kierowca jest zatrudniony jednocześnie w dwóch firmach, może się zdarzyć, że okres traktowany w jednej z nich jako odpoczynek wykorzystuje na pracę w innym przedsiębiorstwie. Jeżeli w takiej sytuacji pierwszy pracodawca wystawi zaświadczenie o działalności, z którego będzie wynikać, że kierowca odpoczywał, sporządzi fałszywy dokument. Jest to niedopuszczalne. Aby tego uniknąć, należy na bieżąco monitorować czas pracy kierowcy, okresy prowadzenia pojazdu oraz obowiązkowych przerw i odpoczynków także w innych firmach. » Jeśli nie ma zaświadczeń o kwalifikacji i badaniach, trzeba skopiować prawo jazdy. Przedsiębiorca nie ma obowiązku przechowywać w firmie kopii prawa jazdy kierowcy. Jednak często bywa tak, że nowo przyjęty do pracy kierowca ma wpis do prawa jazdy potwierdzający posiadanie ważnych orzeczeń lekarskich i psychologicznych oraz wymaganych kwalifikacji, ale nie ma kopii tych dokumentów. W takich przypadkach trzeba skopiować prawo jazdy kierowcy na dowód tego, że spełnia wymogi ustawy, i trzymać je w firmie na wypadek kontroli. Takie rozwiązanie jest akceptowane przez ITD. » Wykresówki nie zawsze mogą być ewidencją. Jeśli kierowca pracuje także na innym stanowisku, np. jako pracownik obsługujący magazyn, nie wolno jego ewidencji prowadzić w formie wykresówek lub danych z tachografu. Musi mieć normalną ewidencję pracowniczą w formie kart ewidencji. Trzeba w nich odnotowywać pracę w poszczególnych dobach, w tym pracę w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy, a także dyżury, urlopy, zwolnienia od pracy oraz inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w pracy. CZAS PRACY KIEROWCÓW l 3 14-11-05 09:50