Temat: Zasady udzielania pierwszej pomocy
Transkrypt
Temat: Zasady udzielania pierwszej pomocy
PRAWNA OCHRONA PRACY POSTĘPOWANIE W POZA SYTUACJACH BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... MODUŁ V IV LEKCJA 2 Temat: Zasady udzielania pierwszej pomocy TEMAT: TEMAT: Czas realizacji: • 2 godziny lekcyjne PRZEZNACZONY DLA: PRZEZNACZONY DLA: Postępowanie w sytuacjach zagrożeń, awarii Bezpieczeństwo poza pracą i wypadków uczniów szkół ponadgimnazjalnych, chcących uzyskać zaświadczenie o ukończeniu w zakresie bhp. uczniów szkół szkolenia ponadgimnazjalnych Cele operacyjne: Po zakończeniu zajęć uczeń: CZAS 4 lekcyjne CZAS •REALIZACJI: REALIZACJI: 3 godziny godziny lekcyjne zna zakres udzielania pierwszej pomocy • zna zasady postępowania na miejscu wypadku, • potrafi dbać o wtasne bezpieczeństwo podczas udzielania pierwszej pomocy POZIOM WIEDZY POZIOM WIEDZY • umie opatrywać (w zakresie pierwszej pomocy) zranienia, krwotoki, urazy kości i stawów, POCZĄTKOWEJ: Wiadomości umiejętności zakresu szkoły kulturypodstawowej bezpieczeństwa realizowane POCZĄTKOWEJ: wiadomości ii umiejętności i gimnazjalnej • umie postępować z nieprzytomną ofiarą wypadku, zz zakresu szkole podstawowej i gimnazjalnej • potrafi udzielić pomocyw przy oparzeniach i odmrożeniach, • umie opiekować się poszkodowanym do przybycia stużb medycznych. POMOCE POMOCE DYDAKTYCZNE: – ·komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutnik Treści: DYDAKTYCZNE: – rzutnik 1. Zachowanie na miejscu wypadku. pisma)·pisma, – foliogramy, 2. Ocena czynności życiowych. –– prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw multimedialny. 3. Pomoc nieprzytomnym. – plany ewakuacyjne szkoły· 4. Pomoc przy braku oddechu. 5. Pomoc przy zatrzymaniu krążenia krwi. – podręczny sprzęt gaśniczy· CELE 6. EDUKACYJNE ą Pomoc przy krwotoku, zranieniach, amputacji i wstrząsie. ąsie. – apteczka pierwszej OGÓLNE: W wyniku 7. Pomoc przy uszkodzeniach kości izorganizowanego stawów. pomocy·procesu nauczania−uczenia się uczeń powinien: 8. Pomoc przy zatruciach. – fantom do nauki resuscytacji· 9. Pomoc przy oparzeniach i odmrożeniach. sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu –– uświadomić koc z folii aluminiowej 10. Pomoc przy zadławieniach. samemu lub w jego otoczeniu i jakie są ich okoliczności i skutki, – przewidywać przyszłe konsekwencje swoich działań, Pomoce . dydaktyczne: CELE •EDUKACYJNE zestaw: komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutniki pisma), –– interpretować przepisy, regulaminy, zasady procedury związane OGÓLNE: poznanie zasad postępowania w razie pożaru lub wybuchu oraz • prezentacja multimedialna lub foliogramy, zudzielania bezpieczeństwem poza pracą, pierwszej pomocy. • apteczka pierwszej pomocy, – samodzielnie • fantom do nauki sztucznego oddychania rozpoznawać i masażu serca, przyczyny i okoliczności wszelkich wypadków, • koc z folii aluminiowej. SPIS JEDNOSTEK –1.poszukiwać sposobów zapobiegania wypadkom poza pracą i określać TEMATYCZNYCH: Zasady postępowania w razie pożaru i wybuchu. Spis foliogramów w tym swoją rolę. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. Nr Tytuł 16. Cele udzielania pierwszej pomocy. TREŚCI: Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków w ruchu 17. Zakres pierwszej pomocy. LITERATURA: drogowym oraz podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza 18. Postępowanie z poszkodowanym. 19. Buchfelder, Zapewnienie bezpieczeństwa w miejscu wypadku. wybranych przypadków zagrożeń i ocena ryzyka związanego 1. M. A. Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. 20. Środki ochronne. z wypoczynkiem w górach i nad wodą. 2. M. Resuscytacja – teoria i praktyka ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. 21. Sych: Pozycja bezpieczna. 22. Pierwszapierwszej pomoc w złamaniach. 3. Kompendium pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. SPIS23. JEDNOSTEK Krwotoki. 4. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskim, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. 24. Postępowanie w przypadku krwotoku cz. 1.w ruchu drogowym. TEMATYCZNYCH: 1. Bezpieczeństwo 2. Bezpieczeństwo w górach i nad wodą. 232 176 240 MODUŁ MODUŁIIV III MODUŁ Plan zajęć: LITERATURA: Treść 1. Lp. B. Rączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. 2. Zagrożenia mechaniczne. , Warszawa 2002. 1. Cele udzielania pierwszejCIOP pomocy Metoda nauczania Czas realizacji Wykład 1 min. 3. LEKCJA Uczciwek T.:1Dozór i eksploatacja instalacji oraz urządzeń elektroenergetycznych. Poradnik szkoleniowy. - // - 4 min. 4. Energia elektryczna elektryczność statyczna. CIOP, Warszawa 2002. 3. Ocena czynności iżyciowych - // - 5 min. 4. Pomoci pomoc nieprzytomnym Etiologia przedlekarska. WNT, Warszawa 1993. - // - 4 min. Czas realizacji: Oświetlenie pomieszczeń i stanowisk pracy. CIOP, Warszawa 2002. 5. Pomoc przy braku prawidłowego oddechu - // • 2 godziny lekcyjne Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP, Warszawa 2002. 6. Pomoc przy uszkodzeniach kości i staw - // - 5 min. 5. 6. 7. 8. 2. Zachowanie na miejscu wypadku COSTiW SEP, Warszawa 2000. Temat: Bezpieczeństwo ruchu drogowym Buuehl R., Majak A., Seferna J., Strużyna J.:w Porażenia i oparzenia prądem i łukiem elektrycznym. Hałas. CIOP, Warszawa 2002. 3 min. Cele operacyjne: 7. Pomoc przy krwotoku,CIOP zranieniach, amputacji i wstrząsie - // 2 min. Drgania mechaniczne. , Warszawa Uczeń szkoły ponadgimnazjalnej powinien:1997. • uświadomić sobie, że wypadki niei zdarzają się tylko ale mogą zdarzyć się jemu 10. 8. D. Koradecka: Bezpieczeństwo pracy ergonomia. CIOPnieznajomym, , Warszawa Pomoc przy oparzeniach i odmrożeniach - // - 1999. 6 min. samemu lub w jego najbliższym otoczeniu, 11. Kodeks pracy i inne i akty prawne. • identyfikować oceniać zagrożenia dla życia i zdrowia w ruchu drogowym, 9. Pomoc przy zatruciach - // 2 min. • przewidywać i unikać zagrożenia podczas jazdy samochodem osobowym, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002.autokarem, motocyklem, rowerem oraz w ruchu pieszych, Ćwiczenia // , -Warszawa 2002. 60 min. 13. 10. Psychofizjologiczne problemy człowieka w środowisku pracy. -CIOP • przestrzegać zasady i przepisy prawa ruchu drogowego, • prezentować wysoki poziomu kultury w ruchuCIOP drogowym i akceptowane 14. Zarządzanie bezpieczeństwem pracy i ryzykiem. , Warszawa 2002. postawy. 9. 15. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. Treści: SCENARIUSZ ZAJĘĆ 16. Środki ochrony indywidualnej. CIOP, Warszawa, 2002. 1. Rozpoznawanie zachowań ryzykownych i zagrożeń w ruchu drogowym. 2. Wskazówki dla kierujących ących pojazdami oraz dla podróżujących ą ących różnymi środkami lokomocji. ą Wskazówki metodyczne:się w sytuacji awarii, pożaru lub wypadku. 3. Zachowanie • punkty od 1 do 10 realizować z użyciem zestawu komputerowego z projektorem multimedialnym lub foliogramów, • Pomoce punkt 11dydaktyczne: realizować w kilkuosobowych grupach. Uczniowie korzystając ącc zz wydrukowanych wydrukowanych ćwiczeń (1-6) • arkusze szarego papieru, wykonują zadane czynności pod nadzorem nauczyciela. • kolorowe mazaki, UWAGA! • klej do papieru, Zajęcia •muszą być realizowane kolorowe karteczki, z użyciem wymienionych pomocy dydaktycznych. • nożyczki,pytań kontrolnych ze względu na praktyczny charakter zajęć. Ocenie podlegać mogą: poNie przewidziano • foliogramy, prawność wykonywania ćwiczeń, zaangażowanie ucznia w realizację ćwiczeń, współpraca w grupie. • rzutnik do foliogramów. Ad. 1. • przedstawienie tematu zajęć, foliogramów • Spis omówienie celów zajęć. Ad.2. Nr Tytuł 1. nt. Niebezpieczne • wykład postępowaniapostawy. na miejscu wypadku, 2. Bezpieczeństwo poza pracą. pomocy {foliogram • omówienie celów udzielania pierwszej {foliogram foliogram nr nr 16), 16), • omówienie zakresu pierwszej pomocy (foliogram nr 17). • przedstawienie zasad i możliwości wzywania służb ratowniczych, • prezentacja foliogramów nr 3 i 4, • omówienie zasad składania meldunku do służb ratowniczych (foliogram nr 5). Ad. 3. • omówienie zasad dokonywania oceny czynności życiowych oraz postępowania z poszkodowanym (foliogram nr 18). • omówienie, jak należy zapewnić bezpieczeństwo w miejscu zdarzenia lub wypadku, • prezentacja foliogramu nr 19, • zapewnienie bezpieczeństwa ratowników, • środki ochronne (foliogram nr 20) 89 241177 PRAWNA OCHRONA PRACY POSTĘPOWANIE W POZA SYTUACJACH BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... Ad. 4. • wykład nt. udzielania pomocy nieprzytomnym, • omówienie zasad układania poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, • prezentacja foliogramu nr 21. MODUŁ V IV Ad. 5. • wykład nt. zasad udzielania pierwszej pomocy przy braku oddechu Ad. 6. Bezpieczeństwo poza pracą TEMAT: Postępowanie w sytuacjach zagrożeń, TEMAT: • wykład nt. zasad udzielania pierwszej pomocy przy uszkodzeniach kości i stawów, awarii i wypadków • objawy wskazujące ce na złamanie i rodzaje złamań, • pierwsza pomoc w złamaniach (foliogram nr 22), PRZEZNACZONY szkół ponadgimnazjalnych, • pierwsza pomocDLA: ąw ceurazach na z uczniów głowy - wykład. PRZEZNACZONY DLA: chcących uzyskać zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp. uczniów szkół ponadgimnazjalnych Ad. 7. • wykład nt. zasad udzielania pierwszej pomocy przy krwotoku, zranieniach, amputacji i wstrząsie, sie, CZAS REALIZACJI: 4 • krwotoki (foliogram nr 23), CZAS REALIZACJI: 3 godziny godziny lekcyjne lekcyjne • postępowanie w przypadku krwotoku (foliogram nr 24). ąsie, POZIOM Ad. 8. WIEDZY POZIOM WIEDZY POCZĄTKOWEJ: Wiadomości umiejętności zakresu szkoły kulturypodstawowej bezpieczeństwa realizowane POCZĄTKOWEJ: wiadomości ii umiejętności zz zakresu i gimnazjalnej • wykład nt. zasad udzielania pierwszej pomocy przy oparzeniach. w szkole podstawowej i gimnazjalnej Ad. 9. POMOCE • wykład nt. zasad udzielania pierwszej pomocy przy zatruciach. POMOCE DYDAKTYCZNE: – ·komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutnik DYDAKTYCZNE: – rzutnik pisma)·pisma, Ad. 10. – foliogramy, • ćwiczenia praktyczne - należy podzielić klasę na 6 grup, przydzielić grupom miejsce do ćwiczeń, rozdać –– prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw multimedialny. wydru – plany ewakuacyjne szkoły· kowane tematy ćwiczeń i pomoce dydaktyczne. Zmiana ćwiczenia co około 10 minut. – podręczny sprzęt gaśniczy· CELE EDUKACYJNE – apteczka pierwszej pomocy·procesu nauczania−uczenia się OGÓLNE: W wyniku zorganizowanego uczeń powinien: – fantom do nauki resuscytacji· Ćwiczenie I sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu –– uświadomić koc z folii aluminiowej Temat: Sztuczne oddychanie samemu lub w jego otoczeniu i jakie są ich okoliczności i skutki, – przewidywać przyszłe konsekwencje swoich działań, CELE EDUKACYJNE Ćwiczenie wykonuje kolejno każdy członek grupy na fantomie symulującym cym ratowanego. Wszelkie czynności – interpretować przepisy, regulaminy, zasady i procedury związane dotyczące ce „ratowanego” wykonujemy na fantomie. OGÓLNE: – poznanie zasad postępowania w razie pożaru lub wybuchu oraz ą cym ratowanego. Wszelkie czynno zudzielania bezpieczeństwem poza pracą, pierwszej pomocy. ące Uwaga! – samodzielnie rozpoznawać przyczyny i okoliczności wszelkich Nigdy nie próbuj uczyć się sztucznego oddychania na ludziach. wypadków, SPIS JEDNOSTEK –1.poszukiwać sposobów wypadkom poza pracą i określać W celu zachowania higieny przy prowadzeniu sztucznegozapobiegania oddychania należy maseczki i chustki, TEMATYCZNYCH: Zasady postępowania w razie pożaru i stosować wybuchu. w tym swoją rolę. które dostępne są w każdym sklepie ze sprzętem medycznym. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. Wykonaj następujące ce czynności: TREŚCI: Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków 1. Uklęknij obok głowy ratowanego w taki sposób, by cały czas być zwróconym przodem do niego. w ruchu LITERATURA: ące czynno drogowym wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza 2. Ułóż dłoń na czole ratowanego, odegnijoraz jego podczas głowę ku tyłowi. wybranych przypadków zagrożeń i ocena ryzyka związanego 1. Uwaga: M. Buchfelder, A. Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. Nie odginaj głowy, jeśli podejrzewasz obrażenia szyjnego, z wypoczynkiem w kręgosłupa górach i nad wodą.lecz posłuż się metodą 2. wysunięcia M. Sych: Resuscytacja – teoria i praktyka ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. żuchwy. 3. Kompendium pierwszej pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. SPIS3.JEDNOSTEK Drugą ręką unieś jego żuchwę. 4. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskim, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. TEMATYCZNYCH: 1. Bezpieczeństwo w żuchwy. ruchu drogowym. 4. Uchyl usta ratowanego, nie zmieniając podparcia 2. Bezpieczeństwo w górach i nad wodą. 232 176 242 MODUŁ MODUŁIIV III MODUŁ 5. Zaciśnij nos ratowanego kciukiem i placem wskazującym ręki odginającej głowę. 6. Nabierz głęboko powietrza w płuca. LITERATURA: 7. Możliwie szczelnie ułóż wargi wokół ust ratowanego. 1. B. Rączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. 8. Powoli wdmuchuj powietrze do ust ratowanego, jednocześnie obserwując zachowanie się jego klatki pier2. Zagrożenia mechaniczne. CIOP , Warszawa 2002. siowej. Wdech powinien trwać około 1. sekundy, a klatka piersiowa powinna się wyraźnie unieść. LEKCJA 1 Utrzymując głowy i uniesienie żuchwy, ustaelektroenergetycznych. od ust ratowanego i obserwuj, czyszkoleniowy. podczas 3. 9.Uczciwek T.: odgięcie Dozór i eksploatacja instalacji orazodsuń urządzeń Poradnik wydechu opada jego klatka piersiowa. COSTiW SEP , Warszawa 2000. Ponownie nabierz powietrza. elektryczna i elektryczność statyczna. CIOP, Warszawa 2002. 4. 10.Energia 11. Możliwie szczelnie ułóż wargi wokół ust ratowanego. 5. 12.Buuehl R., Majak powietrze A., Seferna J., ratowanego, Strużyna J.:jednocześnie Porażenia i obserwując oparzenia zachowanie prądem i łukiem Powoli wdmuchuj do ust się jego elektrycznym. klatki pierWNT, Warszawa 1993. Etiologia i pomoc przedlekarska. siowej. Wdech powinien trwać około 1. sekundy, a klatka piersiowa powinna się wyraźnie unieść. Utrzymując odgięcie głowyi stanowisk i uniesieniepracy. żuchwy, odsuń usta od 2002. ust ratowanego i obserwuj, czy podczas realizacji: 6. 13.Czas Oświetlenie pomieszczeń CIOP , Warszawa wydechu opadalekcyjne jego klatka piersiowa. • 2 godziny Temat: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 7. Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP, Warszawa 2002. 8.W sytuacji Hałas. CIOP , Warszawa ratowania żżycia2002. powinieneś teraz ocenić, czy u ratowanego występuj ępują ępuj pują oznaki zachowanego Cele operacyjne: kr enia krwi i w razie potrzeby podj podjąć uciskanie klatki piersiowej piersiowej. 9.krąż Drgania mechaniczne. CIOP, Warszawa Uczeń szkoły ponadgimnazjalnej powinien:1997. • uświadomić sobie, że wypadki niei zdarzają się tylko ale mogą zdarzyć się jemu 10.W trakcie D. Koradecka: Bezpieczeństwo pracy ergonomia. CIOPnieznajomym, , Warszawa 1999. ćwiczenia przyjmij, że e poszkodowany ma zachowane krążenie, ale kr nadal nie oddycha. samemu lub w jego najbliższym otoczeniu, 11. Kodeks pracy i inne i akty prawne. • identyfikować oceniać zagrożenia dla życia i zdrowia w ruchu drogowym, 14. Prowadź nadal sztuczne oddychanie (wykonując ąc kolejno czynności 10, 11, 12 i 13) wykonując ą ąc ok. 12-15 ą • przewidywać i unikać zagrożenia podczas jazdy samochodem osobowym, motocyklem, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych środowisku pracy. CIOP,powinna Warszawa 2002.autokarem, wdmuch-nięć na minutę. Objętośćw wdmuchiwanego powietrza wynosić ok. 700 ml. rowerem oraz w ruchu pieszych, 13.15.Psychofizjologiczne problemy człowieka w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002. Po •ok. 1 minucie zmiana wykonującego ćwiczenie. przestrzegać zasadyucznia i przepisy prawa ruchu drogowego, • prezentować wysoki poziomu kultury w ruchuCIOP drogowym i akceptowane 14. Zarządzanie bezpieczeństwem pracy i ryzykiem. , Warszawa 2002. postawy. 15. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. Treści: II 16.Ćwiczenie Środki ochrony indywidualnej. CIOP, Warszawa, 2002. 1. Rozpoznawanie zachowań ryzykownych i zagrożeń w ruchu drogowym. Wskazówki dla piersiowej kierujących ących pojazdami oraz dla podróżujących ą ących różnymi środkami lokomocji. ą Temat:2.Uciskanie klatki 3. Zachowanie się w sytuacji awarii, pożaru lub wypadku. Ćwiczenie wykonuje kolejno każdy członek grupy na fantomie symulującym ącym ratowanego. Wszelkie czynności ą dotyczące ą ące „ratowanego” wykonujemy na fantomie. Pomoce dydaktyczne: • arkusze szarego papieru, Uwaga!• kolorowe mazaki, • klej do papieru, Nigdy nie próbuj uczyć się uciskania klatki piersiowej na ludziach. • kolorowe karteczki, nożyczki, czynności: Wykonaj• następujące Wykonaj• następujące ące czynności: ą foliogramy, 1. Ułóż poszkodowanego na wznak, na twardym, płaskim podłożu (podłoga, chodnik). • poszkodowanego rzutnik do foliogramów. 1. Ułóż na wznak, na twardym, płaskim podłożu (podłoga, chodnik). 2. Uklęknij obok klatki piersiowej poszkodowanego tak, by być zwróconym przodem do niego. 2. Uklęknij obok klatki piersiowej poszkodowanego tak, by być zwróconym przodem do niego. 3. Ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego. 3.Spis foliogramów Ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego. 4. Ułóż nadgarstek drugiej ręki na już położonym. 4. Ułóż ręki na już położonym. Nr nadgarstek Tytuł obudrugiej 5. Spleć palce dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego. 5. Spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego. Nie 1. Niebezpieczne Nie uciskaj nadbrzusza anipostawy. dolnego końca mostka. uciskaj nadbrzusza ani dolnego końca mostka. 2. się Bezpieczeństwo poza pracą. 6. Pochyl nad poszkodowanym wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębo6. Pochyl się nad poszkodowanym wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4-5 cm kość 4-5 cm 7. Po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. 7. Po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. 8. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100 razy na minutę (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s). 8. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100 razy na minutę (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s). 9. Okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) powinien trwać tyle samo czasu). 9. Okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) powinien trwać tyle samo czasu). 10. Zmiana ćwiczących po ok. 1 minucie. 10. Zmiana ćwiczących po ok. 1 minucie. 89 243 177 PRAWNA OCHRONA PRACY POSTĘPOWANIE W POZA SYTUACJACH BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... życia Pamiętaj! Wwsytuacji ratowania życia uciskanie klatki piersiowej można przerwać, gdy: powróci łasna czynno 1 powróci opiekę własna czynność serca poszkodowanego, 2 opiekę ę nad ratowanym przejmą wykwalifikowani ratownicy, 3 lekarz stwierdzi zgon wyczerpi ą y ratujposzkodowanego, ą 4 wyczerpią ą się sity tty ratującego. MODUŁ V IV Ćwiczenie III Bezpieczeństwo poza pracą Temat: Uciskanie klatki piersiowej ze sztucznym oddychaniem - ćwiczenie wykonywaneawarii przez TEMAT: Postępowanie w sytuacjach zagrożeń, TEMAT: jednego ratującego. i wypadków Ćwiczenie wykonujeDLA: kolejno każdy członek grupy na fantomie symulującym ącym ą ratowanego. Wszelkie czynności PRZEZNACZONY uczniów szkół ponadgimnazjalnych, chcących uzyskać zaświadczenie dotyczące ą „ratowanego” wykonujemy ące na fantomie. ukończeniu w zakresie bhp. PRZEZNACZONY DLA: o uczniów szkół szkolenia ponadgimnazjalnych Uwaga! Nigdy nie próbuj uczyć się 4 sztucznego oddychania i uciskania klatki piersiowej na ludzi ach. CZAS REALIZACJI: godziny CZAS REALIZACJI: 3 godziny lekcyjne lekcyjne W celu zachowania higieny przy prowadzeniu sztucznego oddychania należy stosować maseczki i chustki, które dostępne są w każdym sklepie ze sprzętem medycznym. POZIOM WIEDZY POZIOM WIEDZY POCZĄTKOWEJ: Wiadomości umiejętności zz zakresu zakresu szkoły kulturypodstawowej bezpieczeństwa realizowane POCZĄTKOWEJ: wiadomości ii umiejętności i gimnazjalnej Ćwiczenie polega na łą łącznym wykonaniu czynno ści trenowanych wcześniej w ćwiczeniach 1 i 2, dlatego w szkole podstawowej i gimnazjalnej warunkiem wykonywania ćwiczenia jest wcześniejsze wykonanie ćwiczeń 1 i 2. Ćwiczenie wykonuje kolejno każdy członek grupy na fantomie, stosując ąc zasady poznane w ćwiczeniach 1 i 2. ą POMOCE POMOCE DYDAKTYCZNE: ·komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutnik Połącz łącz sztuczne oddychanie – łą i uciskanie klatki piersiowej wykonuj ąc nast ą ępujące ące czynno ą ści: DYDAKTYCZNE: – rzutnik pisma, pisma)· • po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe, odginając głowę i unosząc – foliogramy, żuchwę, – prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw palca multimedialny. • zaciśnij skrzydełka nosa,–używając wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole – plany ewakuacyjne szkoły· poszkodowanego, • pozostaw usta delikatnie –otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy, podręczny sprzęt gaśniczy· CELE EDUKACYJNE • weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie – apteczka pierwszej pomocy·procesu nauczania−uczenia się OGÓLNE: W wyniku zorganizowanego ma przecieku powietrza uczeń powinien: • wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę, obserwując jednocześnie – fantom do nauki resuscytacji· czy klatka piersiowa się unosi– uświadomić sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu – koc z folii aluminiowej • jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij ust poszkodowanego, wykonania dwóch samemu lub wdojego otoczeniu i jakiedążąc są ichdookoliczności i skutki, skutecznych oddechów ratowniczych; następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i – klatki przewidywać wykonaj kolejnych 30 uciśnięć piersiowej przyszłe konsekwencje swoich działań, CELE EDUKACYJNE • kontynuuj uciskanie klatki– piersiowej ratownicze w stosunku 30:2, i procedury związane przepisy, regulaminy, zasady OGÓLNE: – interpretować poznaniei oddechy zasad postępowania w razie pożaru lub wybuchu oraz • przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, gdy zacznie on zudzielania bezpieczeństwem pracą, pierwszejpoza pomocy. prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.. – samodzielnie rozpoznawać przyczyny i okoliczności wszelkich wypadków, Pamiętaj! W sytuacji ratowania życia ż uciskanie klatki piersiowej można przerwać, gdy: SPIS JEDNOSTEK – poszukiwać sposobów zapobiegania wypadkom poza pracą i określać 1 powróci wł w łasna ł asna czynno ść serca poszkodowanego, TEMATYCZNYCH: 1. Zasady postępowania w razie pożaru i wybuchu. w tym swoją rolę. ratownicy, 2 opiekę opiek nad ratowanym przejmą wykwalifikowani 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. 3 lekarz stwierdzi zgon poszkodowanego, 4 wyczerpi się sił wyczerpią siłłyy ratuj ratują ącego. TREŚCI: LITERATURA: Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków w ruchu drogowym oraz podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza wybranych przypadków zagrożeń i ocena ryzyka związanego 1. M. Buchfelder, A. Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. z wypoczynkiem w górach i nad wodą. IV 2. Ćwiczenie M. Sych: Resuscytacja – teoria i praktyka ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. 3. Kompendium pierwszej pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. Temat: Uciskanie klatki piersiowej ze sztucznym oddychaniem - ćwiczenie wykonywane przez dwóch SPIS JEDNOSTEK 4. ratujących. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskim, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. TEMATYCZNYCH: 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Bezpieczeństwo w górach i nad wodą. Ćwiczenie wykonują kolejno,2. parami, członkowie grupy na fantomie symulującym ącym ratowanego. Wszelkie ą czynności dotyczące ące „ratowanego” wykonują na fantomie. ą 232 176 244 MODUŁ MODUŁIIV III MODUŁ Uwaga! LITERATURA: Nigdy nie próbuj uczyć się sztucznego oddychania i uciskania klatki piersiowej na ludziach 1. B. Rączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. 3. LEKCJA Uczciwek T.:1Dozór i eksploatacja instalacji oraz urządzeń elektroenergetycznych. Poradnik szkoleniowy. 4. Energia elektryczna i elektryczność statyczna. CIOP, Warszawa 2002. 5. Buuehl R., Majak A., Seferna J., Strużyna J.: Porażenia i oparzenia prądem i łukiem elektrycznym. Aby zachować higienę przy prowadzeniu sztucznego oddychania należy stosować maseczki i chustki, które 2.dostępne Zagrożenia mechaniczne. CIOP , Warszawa 2002. są w każdym sklepie ze sprzętem medycznym. Ćwiczenie na łą łącznym2000. wykonaniu czynności trenowanych wcześniej w ćwiczeniach 1 i 2, dlatego COSTiWpolega SEP, Warszawa warunkiem wykonywania ćwiczenia jest wcześniejsze wykonanie ćwiczeń 1 i 2. Temat: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym Należy przestrzegać następujących ących wskazówek: ą Etiologia i pomoc przedlekarska. WNT, Warszawa 1993. • Pierwszy ratownik wykonuje sztuczne oddychanie, a drugi uciskanie klatki piersiowej realizacji: 6.• Czas Oświetlenie pomieszczeń stanowisk ustawiając pracy. CIOP , Warszawa 2002.stronach ratowanego. Ratownicy prowadzą akcjęi ratunkową się po przeciwnych • 2 godziny lekcyjne Podczas współdziałania dwóch ratowników niezbędna jest koordynacja ich pracy. Według obowiązujących 7.• Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP, Warszawa 2002. standardów właściwym jest cykl: 2 wdmuchnięcia (wykonuje pierwszy ratownik) - 30 uciśnięć mostka 8. Hałas. CIOPdrugi , Warszawa 2002. (wykonuje ratownik) - 2 wdmuchnięcia (wykonuje pierwszy ratownik), itd. Cele operacyjne: 9.• Uczeń Drgania mechaniczne. CIOP , Warszawa 1997.Pod koniec każdej serii 30 uciśnięć ratownik prowadzący Wartoszkoły liczyć na głos liczbę uciśnięć (1,2,3...). ponadgimnazjalnej powinien: sztuczne oddychanie powinien być już w pozycji umożliwiającej natychmiastowe wykonanie dwóch • uświadomić sobie, że wypadki niei zdarzają się tylko ale mogą zdarzyć się jemu 10. D. Koradecka: Bezpieczeństwo pracy ergonomia. CIOPnieznajomym, , Warszawa 1999. wdmuchnięć. samemu lub w jego najbliższym otoczeniu, 11. pracy prawne. • identyfikować i akty oceniać dla życia i zdrowiaczy w ruchu drogowym, • Kodeks W trakcie akcjii inne ratunkowej co zagrożenia jakiś czas należy sprawdzać, nastąpił powrót tętna i oddechu. Ratownik • przewidywać i unikać zagrożenia podczas samochodem osobowym, autokarem, motocyklem, wykonujący sztuczne oddychanie może co jakiś jazdy czas sprawdzać tętno - a ten, który wykonuje uciśnięcia, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002. roweremczy oraz ruchuwykonywania pieszych, sprawdzać, ww trakcie sztucznego oddychania, bądź samoistnie (powrót oddechu) unosi 13. Psychofizjologiczne problemy człowieka w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002. przestrzegać się •klatka piersiowa.zasady i przepisy prawa ruchu drogowego, • prezentować wysoki poziomu w ruchu drogowym i akceptowane postawy.szybko i płynnie. 14. bezpieczeństwem pracy CIOP , Warszawa 2002. możliwie • Zarządzanie Ratownicy powinni się zmieniać co kultury 1 –i 2ryzykiem. min, zmiany tej trzeba dokonywać 15. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. 16. Treści: Środki ochrony indywidualnej. CIOP, Warszawa, 2002. 1. Rozpoznawanie zachowań ryzykownych i zagrożeń w ruchu drogowym. Ćwiczenie V 2. Wskazówki dla kierujących ących pojazdami oraz dla podróżujących ą ących różnymi środkami lokomocji. ą 3. Zachowanie się w sytuacji awarii, pożaru lub wypadku. Temat: Pozycja bezpieczna Pomoce dydaktyczne: Uwaga: • arkusze szarego papieru, W trakcie szkolenia przytomne osoby, na których ćwiczy się ułożenie w pozycji bezpiecznej, powinny • kolorowe mazaki,najwy pozostawać w tej pozycji najwyżej przez par parę minut. • klej do papieru, Przedstawione ćwiczenie wykonuje kolejno każdy członek grupy na innym członku grupy. • kolorowe karteczki, • nożyczki, Wykonaj• następujące ące czynności: ą foliogramy, 1. Ułóż• poszkodowanego na wznak. rzutnik do foliogramów. 2. Rozepnij ubranie ratowanego; jeśli ratowany nosi okulary - zdejmij je. 3. Upewnij się, że obie nogi poszkodowanego są wyprostowane. foliogramów 4.Spis Uklęknij obok ratowanego. 5. Rękę znajdując ą ą się bliżej ciebie ułóż w zgięciu 90° w stawie barkowym i łokciowym; po ąc Nr ratowanego Tytuł zgięciu dłoń powinna być skierowana ku górze. 1. łokcia Niebezpieczne postawy. 6. Przełóż ramię ratowanego w poprzek jego klatki piersiowej, a grzbiet jego ręki podłóż pod 2. drugie Bezpieczeństwo poza pracą. policzek i przytrzymaj w tej pozycji jedną ręką. 7. Drugą ręką chwyć dalszą od siebie nogę ratowanego w okolicy kolana i podciągnij ągnij ją ku górze, nie ą odrywając ąc stopy poszkodowanego od podłoża. ą 8. Przytrzymując ąc nadal jedną ręką rękę ratowanego pod policzkiem, drugą ręką pociągnij ą ągnij za jego dalszą ą kończynę dolną tak, by ratowany obrócił się na bok w twoim kierunku. 9. Ustaw nogę ratowanego, która znajdzie się u góry tak, by w stawie biodrowym i kolanowym była ona zgięta pod kątem ątem prostym. ą 10. Odegnij głowę ratowanego ku tyłowi, by upewnić się, że jego drogi oddechowe są drożne. 11. Gdy jest to konieczne, ułóż rękę ratowanego pod policzkiem tak, by utrzymała ona głowę w odgięciu. 89177 245 PRAWNA OCHRONA PRACY POSTĘPOWANIE W POZA SYTUACJACH BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... Ćwiczenie VI Temat: Opatrunek uciskowy Ćwiczenie wykonuje kolejno każdy członek grupy na innym członku grupy. Nauczyciel wskazuje miejsce MODUŁ V IV wykonania opatrunku i określa jego rodzaj. Wykonaj następujące ące czynności: ą 1. W przypadku krwotoku tętniczego uciśnij właściwą tętnicę. zagrożeń, awarii Bezpieczeństwo poza pracą TEMAT: Postępowanie w sytuacjach TEMAT: 2. Załóż jałowy opatrunek na wskazane przez nauczyciela miejsce. 3. Przymocuj opatrunek kilkoma okrążeniami opaski lub siatką przytrzymując ą ą opatrunek. ąc 4. Nałóż „poduszeczkę” np. drugi, nierozwinięty bandaż. PRZEZNACZONY DLA: uczniówzwojami szkół ponadgimnazjalnych, chcących uzyskać 5. Wszystko przyciśnij kilkunastoma mocno naciągni ą ętej opaski. ągni o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp. 6. Unieś zranioną kończynę. PRZEZNACZONY DLA: uczniów szkół ponadgimnazjalnych 7. Pokaż wykonany opatrunek nauczycielowi. 8. Niezwłocznie zdejmij opatrunek uciskowy. i wypadków CZAS CZAS REALIZACJI: REALIZACJI: POZIOM POZIOM WIEDZY WIEDZY POCZĄTKOWEJ: POCZĄTKOWEJ: POMOCE POMOCE DYDAKTYCZNE: DYDAKTYCZNE: CELE EDUKACYJNE OGÓLNE: CELE EDUKACYJNE OGÓLNE: SPIS JEDNOSTEK TEMATYCZNYCH: TREŚCI: LITERATURA: zaświadczenie 4 3 godziny godziny lekcyjne lekcyjne Wiadomości umiejętności zz zakresu zakresu szkoły kulturypodstawowej bezpieczeństwa realizowane wiadomości ii umiejętności i gimnazjalnej w szkole podstawowej i gimnazjalnej – ·komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutnik – rzutnik pisma)·pisma, – foliogramy, –– prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw multimedialny. – plany ewakuacyjne szkoły· – podręczny sprzęt gaśniczy· – apteczka pierwszej pomocy·procesu nauczania−uczenia się W wyniku zorganizowanego uczeń powinien: – fantom do nauki resuscytacji· sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu –– uświadomić koc z folii aluminiowej samemu lub w jego otoczeniu i jakie są ich okoliczności i skutki, – przewidywać przyszłe konsekwencje swoich działań, –– interpretować przepisy, regulaminy, zasady i procedury związane poznanie zasad postępowania w razie pożaru lub wybuchu oraz zudzielania bezpieczeństwem poza pracą, pierwszej pomocy. – samodzielnie rozpoznawać przyczyny i okoliczności wszelkich wypadków, –1.poszukiwać sposobów zapobiegania wypadkom poza pracą i określać Zasady postępowania w razie pożaru i wybuchu. w tym swoją rolę. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków w ruchu drogowym oraz podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza wybranych przypadków zagrożeń i ocena ryzyka związanego 1. M. Buchfelder, A. Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. z wypoczynkiem w górach i nad wodą. 2. M. Sych: Resuscytacja – teoria i praktyka ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. 3. Kompendium pierwszej pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. SPIS JEDNOSTEK 4. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskim, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. TEMATYCZNYCH: 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym. 2. Bezpieczeństwo w górach i nad wodą. 232 176 246 MODUŁ MODUŁIIV III MODUŁ MATERIAŁ LITERATURA: 1. ŹRÓDŁOWY DLA UCZNIA B. Rączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. Zagrożenia mechaniczne. CIOP, Warszawa 2002. Temat: udzielania pierwszej pomocy LEKCJAZasady 1 2. 3. Uczciwek T.: Dozór i eksploatacja instalacji oraz urządzeń elektroenergetycznych. Poradnik szkoleniowy. COSTiW SEP, Warszawa 2000. 4. Energia elektryczna i elektryczność statyczna. CIOP, Warszawa 2002. Zawsze możesz się znaleźć w pobliżu miejsca wypadku (niekoniecznie musi to być wypadek komunikacyjny; Temat: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 5.poparzenie, Buuehl R., Majak A., Seferna J., Strużyna J.: Porażenia i oparzenia prądem i łukiem elektrycznym. zatrucie itp. jest też wypadkiem). Jeżeli w wypadku są ciężko ranni, Twoja pomoc może uratować WNT, Warszawa 1993. Etiologia i pomoc przedlekarska. im życie. Dla nich najważniejsze są pierwsze minuty po wypadku. Często od udzielenia im w tym czasie pomocy zależy czy medyczne ratownicze podjęte przez wykwalifikowanych ratowników Czas realizacji: 6.pierwszej Oświetlenie pomieszczeń i stanowiskdziałania pracy. CIOP , Warszawa 2002. pozwolą• uratować życie poszkodowanych. 2 godziny lekcyjne Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP, Warszawa 2002. 7. Hałas. CIOP, Warszawa 2002. 8. Cele operacyjne: 1. ZACHOWANIE NA MIEJSCU WYPADKU 9. Uczeń Drgania mechaniczne. CIOP, Warszawa szkoły ponadgimnazjalnej powinien:1997. Aby skutecznie pomóc ofiarom wypadku, i nie narazić się przy tymnieznajomym, życia wykonaj • uświadomić sobie, że wypadki nie tylko alei zdrowia, mogą zdarzyć się jemu 10. D. Koradecka: Bezpieczeństwo pracy i zdarzają ergonomia. CIOP , własnego Warszawa 1999. następujące ące ą dzia łania: samemu lub w jego najbliższym otoczeniu, 11. pracy i w inne prawne. • Kodeks Oceń sytuację miejscu wypadku. • identyfikować i akty oceniać zagrożenia dla życia i zdrowia w ruchu drogowym, Ustal liczbę i stan poszkodowanych. zagrożenia dla innych i ratującego. ą 2002. ącego. • przewidywać i unikać zagrożenia podczas jazdy samochodem osobowym, autokarem, motocyklem, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych w Określ środowisku pracy. CIOP , Warszawa rowerem oraz w ruchu pieszych, • Psychofizjologiczne Zabezpiecz miejsce problemy zdarzenia. człowieka w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002. 13. przestrzegać zasady i przepisy prawa drogowego, Nie•dopuść do zwiększenia liczby ofiar. Jestruchu to szczególnie ważne przy wypadkach drogowych • prezentować wysoki poziomu kultury w ruchu drogowym i akceptowane 14. Zarządzanie bezpieczeństwem pracy i ryzykiem. CIOP ,np. Warszawa 2002. - musisz ostrzec innych uczestników ruchu drogowego, światłapostawy. awaryjne czaj cwłączajłąc ustawiając .ostrzegawczy 15. Ocena ryzykatrójkąt zawodowego na stanowisku spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. Treści: 16. ochrony indywidualnej. CIOP, Warszawa, 2002. • Środki Oceń stan poszkodowanych. 1. Rozpoznawanie zachowań ryzykownych i zagrożeń w ruchu drogowym. Ustal, czy są przytomni, czy oddychają, czy zachowane jest krążenie krwi. 2. Wskazówki dla kierujących ących pojazdami oraz dla podróżujących ą ących różnymi środkami lokomocji. ą • Wezwij wykwalifikowaną łączenie łą bezp łatne): 3. Zachowanie się w pomoc sytuacji(połączenie awarii, pożaru lub wypadku. - Pogotowie Ratunkowe tel. 999, - Straż pożarna - tel. 998, Pomoce dydaktyczne: - Policja - tel. 997. • arkusze szarego papieru, W niektórych rejonach kraju działają Centra Powiadamiania Ratunkowego skupiające ące dyspozytorów ą • kolorowe służb mazaki, wszystkich ratowniczych. Można się z nimi połączy łą łączy ć dzwoniąc ąc pod każdy z powyższych ą • klej do papieru, numerów. • kolorowe karteczki, - W sieciach komórkowych - tel. 112 do wszystkich służb ratowniczych (w większości aparatów • nożyczki, połączenie łączenie nie wymaga karty aktywacyjnej ani kodu PIN). łą • foliogramy, - Jeśli maszdodostęp do radia CB: kanał 9 (wszystkie służby), na hasło • rzutnik foliogramów. "RATUNEK", masz pierwszeństwo rozmów na wszystkich kanałach !!! • Jeśli jest to konieczne, ewakuuj poszkodowanych z zagrożonego miejsca. Spis foliogramów Poszkodowanych przemieszcza się wyłącznie łącznie wtedy, gdy jest to konieczne (zagrożenie pożarem, łą Nr Tytułzatruciem). wybuchem, 1. Niebezpieczne postawy. poza pracą.inne osoby znajdujące Staraj2.się Bezpieczeństwo zaangażować do pomocy ce si się na miejscu zdarzenia. Mogą one wezwać pomoc w czasie, gdy zajmiesz się ofiarami wypadku, ostrzegać przed zagrożeniami, pomóc przy ewakuacji poszkodowanych. Pamiętaj o swoim bezpieczeństwie. Przed kontaktem z poszkodowanymi załóż rękawiczki silikonowe (w razie ich braku - foliowe). Mogą one zostać użyte tylko raz. Do wykonania sztucznego oddychania używaj foliowej maseczki jednorazowej. 89177 247 PRAWNA OCHRONA PRACY POSTĘPOWANIE W POZA SYTUACJACH BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... 2. OCENA CZYNNOSCI ŻYCIOWYCH MODUŁ V IV NIE REAGUJE TEMAT: TEMAT: Postępowanie w sytuacjach zagrożeń, awarii Bezpieczeństwo poza pracą i wypadków PRZEZNACZONY DLA: PRZEZNACZONY DLA: uczniów szkół ponadgimnazjalnych, chcących uzyskać zaświadczenie Zawołaj owpomoc o ukończeniu zakresie bhp. uczniów szkół szkolenia ponadgimnazjalnych CZAS CZAS REALIZACJI: REALIZACJI: 4 3 godziny godziny lekcyjne lekcyjne POZIOM POZIOM WIEDZY WIEDZY POCZĄTKOWEJ: POCZĄTKOWEJ: POMOCE POMOCE DYDAKTYCZNE: DYDAKTYCZNE: CELE EDUKACYJNE OGÓLNE: CELE EDUKACYJNE OGÓLNE: SPIS JEDNOSTEK TEMATYCZNYCH: TREŚCI: LITERATURA: Wiadomości umiejętności zz zakresu zakresu szkoły kulturypodstawowej bezpieczeństwa realizowane wiadomości ii umiejętności i gimnazjalnej w szkole podstawowej Udrożnij drogii gimnazjalnej oddechowe – ·komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutnik – rzutnik pisma)·pisma, – foliogramy, –– prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw multimedialny. – plany ewakuacyjne szkoły· – podręczny sprzęt gaśniczy· BRAK PRAWIDŁOWEGO ODDECHU – apteczka pierwszej pomocy·procesu nauczania−uczenia się W wyniku zorganizowanego uczeń powinien: – fantom do nauki resuscytacji· sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu –– uświadomić koc z folii aluminiowej samemu lub w jego otoczeniu i jakie są ich okoliczności i skutki, – przewidywać przyszłe konsekwencje swoich działań, –– interpretować przepisy, regulaminy, zasady i procedury związane poznanie zasad postępowania w razie pożaru lub wybuchu oraz zudzielania bezpieczeństwem poza pracą, 30 uciśnięć klatki piersiowej pierwszej pomocy. – samodzielnie rozpoznawać przyczyny i okoliczności wszelkich wypadków, –1.poszukiwać sposobów zapobiegania wypadkom poza pracą i określać Zasady postępowania w razie pożaru i wybuchu. w tym swoją rolę. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków w ruchu 2 oddechy ratownicze drogowym oraz podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza wybranych przypadków zagrożeń i ocena ryzyka związanego 1. M. Buchfelder, A. Buchfelder:30 Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. uciśnięć klatki piersiowej z wypoczynkiem w górach i nad wodą. 2. M. Sych: Resuscytacja – teoria i praktyka ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. 3. Kompendium pierwszej pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. SPIS JEDNOSTEK 4. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskim, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. TEMATYCZNYCH: 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym. 2. Bezpieczeństwo w górach i nad wodą. 232 176 248 MODUŁ MODUŁIIV III MODUŁ 3. POMOC NIEPRZYTOMNYM LITERATURA: Jeśli poszkodowany nie reaguje na działania ratującego: ą ącego: 1. • B.wRączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. dalszym ciągu ągu ą wzywaj pomoc (je żeli dotychczas jej nie uzyskałeś), jeśli pozycjamechaniczne. ratowanego nie pozwala na ocenę jego stanu, odwróć go na plecy, 2. • Zagrożenia CIOP , Warszawa 2002. udrożnij drogi oddechowe poprzezinstalacji ostrożne oraz odgięcie głowy poszkodowanego ku tyłowi dłonią ułożoną na 3. • LEKCJA Uczciwek T.:1Dozór i eksploatacja urządzeń elektroenergetycznych. Poradnik szkoleniowy. jego czole pozostawiając wolny kciuk i palec wskazujący tak, aby zatkać nimi nos jeżeli potrzebne będą COSTiW SEP, Warszawa 2000. oddechy ratunkowe (czynność tę pomijamy w przypadku podejrzenia obrażeń kręgosłupa szyjnego), elektryczna i elektryczność statyczna. CIOP, Warszawa 2002. 4. • Energia opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieść ją w celu udrożnienia dróg oddechowych, 5. Buuehl R., Majak A., Seferna J., Strużyna J.: Porażenia i oparzenia prądem i łukiem elektrycznym. • Etiologia utrzymując drożność dróg oddechowych WNT, wzrokiem, Warszawasłuchem 1993. i dotykiem poszukaj prawidłowego oddechu i pomoc przedlekarska. Temat: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 1) oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej, Czas realizacji: Oświetlenie pomieszczeń i stanowisk pracy. CIOP, Warszawa 2002. 2) nasłuchuj przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych, • 2 godziny lekcyjne 7. Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP, Warszawa 2002. 3) staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku • jeżeli poszkodowany oddycha, ułóż go w pozycji bezpiecznej: 8. Hałas. CIOP, Warszawa 2002. - rozepnij ubranie ratowanego; jeśli ratowany nosi okulary - zdejmij je, Cele operacyjne: 9. Uczeń Drgania mechaniczne. Warszawa - upewnij się, że obie CIOP nogi ,poszkodowanego szkoły ponadgimnazjalnej powinien:1997.są wyprostowane, uklęknij obok ratowanego, • uświadomić sobie, że wypadki niei zdarzają się tylko ale mogą zdarzyć się jemu 10. D.- Koradecka: Bezpieczeństwo pracy ergonomia. CIOPnieznajomym, , Warszawa 1999. - rękę poszkodowanego znajdując ą otoczeniu, ąc ą się bliżej ratownika ułóż w zgięciu 90° w stawie barkowym i łokciosamemu lub w jego najbliższym 11. Kodeks pracy i inne iłokcia akty prawne. wym; po zgięciu dłoń powinna być skierowana ku górze, • identyfikować oceniać zagrożenia dla życia i zdrowia w ruchu drogowym, - przełóż drugie ramię ratowanego poprzek jego klatki piersiowej, a grzbiet jego ręki podłóż pod poli• przewidywać i unikać zagrożenia podczas jazdy samochodem osobowym, autokarem, motocyklem, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych ww środowisku pracy. CIOP , Warszawa 2002. czek i przy trzymaj w tejpieszych, pozycji jedną ręką, rowerem oraz w ruchu 13. Psychofizjologiczne problemy człowieka wruchu środowisku pracy. CIOP , Warszawa 2002. - drugą ręką chwyć dalszą od siebie nogę ratowanego w okolicy kolana i podciągnij ągnij ją ku górze, nie ą • przestrzegać zasady i przepisy prawa drogowego, odrywając ąc ą stopywysoki poszkodowanego od podłoża, • prezentować poziomu kultury w ruchuCIOP drogowym i akceptowane 14. Zarządzanie bezpieczeństwem pracy i ryzykiem. , Warszawa 2002. postawy. - przytrzymując ąc nadal jedną ręką rękę ratowanego pod policzkiem, drugą ręką pociągnij ą ągnij za jego dalszą ą 15. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. kończynę dolną tak, by ratowany obrócił się na bok w kierunku ratującego, ą ącego, 16. Treści: Środki ochrony CIOP , Warszawa, 2002. - ustaw nogę indywidualnej. ratowanego, która znajdzie się u góry tak, by w stawie biodrowym i kolanowym była ona 1. Rozpoznawanie zachowań ryzykownych i zagrożeń w ruchu drogowym. zgięta pod kątem ątem prostym, ą 2. Wskazówki dla kierujących ących pojazdami oraz dla podróżujących ą ących różnymi środkami lokomocji. ą - odegnij głowę ratowanego ku tyłowi, by upewnić się, że jego drogi oddechowe są drożne, 3. Zachowanie się w sytuacji awarii, pożaru lub wypadku. - gdy jest to konieczne, ułóż rękę ratowanego pod policzkiem tak, by utrzymała ona głowę w odgięciu, - regularnie sprawdzaj oddychanie poszkodowanego, dydaktyczne: • Pomoce jeśli poszkodowany nie oddycha prawidłowo, postępujj zgodnie z punktem. 4. • arkusze szarego papieru, • kolorowe mazaki, • klej do papieru, 4. POMOC PRZY BRAKU PRAWIDŁOWEGO ODDECHU • kolorowe karteczki, nożyczki, • gdy• jesteś sam, pozostaw poszkodowanego i udaj się po pomoc, a po powrocie podejmij sztuczne oddy• foliogramy, chanie, • rzutnik do foliogramów. lub wyślij po pomoc osoby pomagające ące w ratowaniu, a sam podejmij sztuczne oddychanie, ą 6. • Spis wykonaj dwa wdmuchnięcia tak, by przy każdym klatka piersiowa wyraźnie unosiła się i opadała: foliogramów - odegnij głowę ratowanego ku tyłowi i unieś jego żuchwę, Nr Tytuł - kciukiem i palcem wskazującym ącym ręki odginającej ą ącej głowę zaciśnij miękkie części nosa ratowanego, ą 1. Niebezpieczne postawy. - uchyl usta ratowanego, nie zmieniając ąc podparcia żuchwy, ą 2. Bezpieczeństwo poza pracą. - nabierz głęboko powietrza w swoje płuca, możliwie szczelnie ułóż swoje wargi wokół ust ratowanego, - powoli wdmuchuj powietrze do ust ratowanego, jednocześnie obserwując ąc zachowanie się jego klatki ą piersiowej; wdech powinien trwać około 1. sekundy, a klatka piersiowa powinna się wyraźnie unieść, - utrzymując ąc odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust ratowanego i obserwuj, czy ą podczas wydechu jego klatka piersiowa opada, • ponownie nabierz powietrza i powtórz opisane powyżej czynności tak, by w sumie wykonać dwa skuteczne wdmuchnięcia; jeśli wykonanie wdmuchnięcia jest utrudnione: - sprawdź powtórnie jamę ustną ratowanego i usuń z niej ewentualne przeszkody, - sprawdź powtórnie, czy wystarczające ące jest odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, ą - podejmij maksymalnie 5 prób w celu uzyskania 2 skutecznych wdmuchnięć (jeżeli się to nie udaje, przejdź do oceny krążenia krwi), 89177 249 POSTĘPOWANIE SYTUACJACH PRAWNA OCHRONA PRACY W POZA BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... • uklęknij obok ratowanego (podłoże, na którym wykonujesz uciskanie klatki piersiowej, powinno być twarde), swoją rękę bliższą nogom ratowanego umieść w dolnej połowie jego mostka: • MODUŁ V IV cym i środkowym przesuwaj wzdłuż dolnego brzegu klatki piersiowej i znajdź punkt, - palcami wskazującym w którym żebra łącz czą się z mostkiem, - pozostaw środkowy palec w tym punkcie, a palec wskazujący cy ułóż u na mostku, • przesuń nadgarstek drugiej ręki w dół mostka, aż zetknie się on z palcem wskazującym cym pierwszej ręki, r • drugi nadgarstek ułóż na pierwszym; odegnij do góry splecione palce obu rąk, by nie uciskać nimi żeber, TEMAT: TEMAT: • ustaw ręce pionowo nad klatką piersiową ratowanego, wyprostuj je w łokciach, • naciśnij mostek z taką siłą, aby obniżył się o 4-5 cm, • zwolnij ucisk nieDLA: odrywając c dłoni od mostka ratowanego, PRZEZNACZONY uczniów szkół ponadgimnazjalnych, chcących uzyskać zaświadczenie Postępowanie w sytuacjach zagrożeń, awarii Bezpieczeństwo poza pracą i wypadków • powtarzaj naciskanie ucisku tempie 100 na minutę o ukończeniu wrazy zakresie bhp.(uciskanie i zwalnianie powinno PRZEZNACZONY DLA:i zwalnianie uczniów szkółwszkolenia ponadgimnazjalnych trwać tyle samo czasu), • po 30 cyklach naciskanie-zwalnianie odchyl głowę ratowanego do tyłu, unieś jego żuchwę i wykonaj dwa CZAS REALIZACJI: 4 CZAS wdmuchnięcia, REALIZACJI: 3 godziny godziny lekcyjne lekcyjne • natychmiast ponownie ułóż ręce we właściwej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć, POZIOM WIEDZY POZIOM WIEDZY • kontynuuj uciśnięcia klatki piersiowej i sztuczne oddychanie w stosunku 30 naciśnięć do 2 wdmuchnięć, POCZĄTKOWEJ: Wiadomości umiejętności zz zakresu zakresu szkoły kulturypodstawowej bezpieczeństwa realizowane POCZĄTKOWEJ: wiadomości ii umiejętności i gimnazjalnej w szkole podstawowej i gimnazjalnej Jeżeli możliwa jest innych osób, sztuczne oddychanie i uciskanie klatki piersiowej można prowadzić POMOCE POMOCE w dwie osoby. Ratowanie jest–wtedy mniej męczące. ce. Wymaga synchronizacji jednak multimedialny synchronizacji działań dzia obu ratowników. rzutnik DYDAKTYCZNE: ·komputer przenośny i projektor (ewentualnie DYDAKTYCZNE: rzutnik pisma, Dlatego powinni je wykonywać– przeszkoleni ratownicy. pisma)· – foliogramy, –– prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw multimedialny. plany ewakuacyjne szkoły· Przestrzegaj następujących–wskazówek: ąc d – podręczny sprzęt gaśniczy· CELE EDUKACYJNE • najważniejszym zadaniem jest wezwanie pomocy; dlatego, gdy ratowników jest tylko dwóch, jeden z nich – apteczka pierwszej zajmuje się poszkodowanymi, a drugi udaje się po pomocy· pomoc, procesu nauczania−uczenia się OGÓLNE: W wyniku zorganizowanego uczeń powinien: • wygodniej jest, gdy ratownicy prowadząc ąc ą akcj ę ratunkową znajdują się po przeciwnych stronach ratowanego, – fantom do nauki resuscytacji· • jeden ratownik prowadzi sztuczne oddychanie, drugi uciskanie klatki piersiowej, sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu –– uświadomić koc z na folii aluminiowej • stosuje się proporcję: 30 uciśnięć 2 oddechy, samemu lub w jego otoczeniu i jakie są ich okoliczności i skutki, • pod koniec każdej serii 30 uciśnięć ratownik prowadzący cy sztuczne oddychanie powinien być by już w pozycji – przewidywać przyszłe konsekwencje swoich działań, cej natychmiastowe wykonanie dwóch wdmuchnięć; pomocne jest głośne liczenie uciśnięć CELEumożliwiającej EDUKACYJNE klatki piersiowej przez ratownika, który je wykonuje, –– interpretować przepisy, regulaminy, zasady i procedury związane OGÓLNE: poznanie zasad postępowania w razie pożaru lub wybuchu oraz z bezpieczeństwem poza pracą, udzielania pierwszej • przez cały czas należy utrzymywać odgięcie głowy ipomocy. uniesienie żuchwy, – samodzielnie rozpoznawać przyczyny i okoliczności wszelkich • jeśli ratownicy chcą zamienić się miejscami (zwykle, dlatego, że uciskający klatkę piersiową jest zmęczony), wypadków, zamiany tej trzeba dokonywać możliwie szybko i płynnie. SPIS JEDNOSTEK – poszukiwać sposobów zapobiegania wypadkom poza pracą i określać TEMATYCZNYCH: 1. Zasady postępowania w razie pożaru i wybuchu. w tym swoją rolę. Sztuczne oddychanie i uciskanie klatki piersiowej prowadzi się do czasu: 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. • nadejścia kwalifikowanej pomocy i przejęcia przez nią resuscytacji, TREŚCI: Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków w ruchu powrotu spontanicznego oddychania / krążenia krwi, LITERATURA: drogowym oraz podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza wybranych przypadków zagrożeń i ocena ryzyka związanego 1.• M.fizycznego Buchfelder, A. Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. wyczerpania ratownika. z wypoczynkiem w górach i nad wodą. ącej natychmiastowe wykonanie dwóch wdmuchni 2. M. Sych: Resuscytacja – teoria i praktyka ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. 3. Kompendium pierwszej pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. SPIS JEDNOSTEK 4. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskim, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. TEMATYCZNYCH: 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym. uciskający klatkę piersiową jest zm 2. Bezpieczeństwo w górach i nad wodą. uciskający klatkę 232 176 250 MODUŁIIV MODUŁ MODUŁ III 6. POMOC PRZY KRWOTOKU, ZRANIENIACH, AMPUTACJI I WSTRZĄSIE LITERATURA: 1. B. Rączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. W wyniku uszkodzenia naczynia krwionośnego dochodzi do krwotoku.. Przyczyną krwotoku zewnętrznego 2.może Zagrożenia mechaniczne. CIOP, Warszawa 2002. być gwałtowny uraz z uszkodzeniem skóry, otwarte złamanie, gdzie krawędzie kości uszkadzają LEKCJA 1 naczynie. Krwotok wewnętrzny może być spowodowany przez elektroenergetycznych. samoistne pęknięcie chorego naczynia, np. 3. Uczciwek T.: Dozór i eksploatacja instalacji oraz urządzeń Poradnik szkoleniowy. tętniaka, przez tępy uraz, przy którym nie doszło do uszkodzenia skóry, przez złamanie zamknięte, gdzie COSTiW SEP, Warszawa 2000. odłamy kostne niszczą naczynia krwionośne nie uszkadzającc skóry. Małe uszkodzenia, dzięki krzepliwości elektryczna i elektryczność statyczna. CIOP, Warszawa 2002. 4.krwiEnergia zamykają się samoistnie. Temat: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym Mechanizmem obronnym organizmu przed nadmierną utratą ikrwi jest zdolność do obkurczania ściany Buuehl R., Majak A., Seferna J., Strużyna J.: Porażenia oparzenia prądem i łukiem elektrycznym. przerwanej tętnicy, po pewnym czasie skurcz ustępuje i dochodzi do silniejszego krwawienia. Celem Etiologia i pomoc przedlekarska. WNT, Warszawa 1993. pierwszej pomocy jest zapobieganie utracie krwi. realizacji: 6. Czas Oświetlenie pomieszczeń i stanowisk pracy. CIOP, Warszawa 2002. Szybka utrata powyżej 500 ml krwi grozi wstrząsem sem i ąśmiercią, c skóry. ale powolny ubytek nawet 1 litra krwi • 2 godziny lekcyjne 7.nie Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP , Warszawa stanowi bezpośredniego zagrożenia życia. Nawet 2002. niewielkie krwawienie może mieć silne „działanie (250 ml, czyli 1 szklanka krwi, może zakrwawić całe ubranie i dużą powierzchnię jezdni). 8.psychologiczne” Hałas. CIOP, Warszawa 2002. Cele operacyjne: Określenie ilości krwi utraconej z otwartej rany jest trudne, a przy krwotoku wewnętrznym niemożliwe. 9. Uczeń Drgania mechaniczne. CIOP, Warszawa szkoły ponadgimnazjalnej powinien:1997. W przypadku ran ciętych i szarpanych oraz krwawienia ze zranionej tętnicy lub żyły wykonaj opatrunek • uświadomić sobie, że wypadki niei zdarzają się tylko ale mogą zdarzyć się jemu 10. D. Koradecka: pracy ergonomia. CIOPnieznajomym, , Warszawa uciskowy w miejscuBezpieczeństwo krwawienia. Wykonanie opatrunku uciskowego na ranę 1999. powoduje, że krwawienie zostaje samemu lub w jego najbliższym otoczeniu, ąsem i zahamowane, leczi inne krew akty nadalprawne. dopływa poniżej zranionego miejsca i nie dochodzi do uszkodzenia kończyny 11. Kodeks pracy • identyfikować i oceniać zagrożenia dla życia i zdrowia w ruchu drogowym, powodowanego niedokrwieniem poprzez ucisk. • przewidywać i unikać zagrożenia podczas jazdy samochodem osobowym, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002.autokarem, motocyklem, rowerem oraz w ruchu pieszych, Sposób nakładania opatrunku uciskowego: 13. Psychofizjologiczne problemy człowieka w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002. • przestrzegać zasady i przepisy prawa ruchu drogowego, • ranę nakryj jałową gazą, • prezentować wysoki poziomu kultury w ruchuCIOP drogowym i akceptowane 14.• Zarządzanie bezpieczeństwem pracy i ryzykiem. , Warszawa 2002. postawy. jałowy opatrunek umocuj kilkoma okrążeniami opaski lub siatką przytrzymująccą opatrunek, 15.• Ocena spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. na ranęryzyka nałóż zawodowego „poduszeczkę”,na np.stanowisku drugi, nierozwinięty bandaż, • Treści: wszystko przyciśnij zwojami mocno naciągni gniętej opaski. 16. Środki ochrony indywidualnej. CIOP, Warszawa, 2002. 1. Rozpoznawanie zachowań ryzykownych i zagrożeń w ruchu drogowym. Inaczej postępuj tylko w przypadku całkowitego zmiażdżenia lub amputacji, czyli odcięcia kończyny. 2. Wskazówki dla kierujących ących pojazdami ą oraz dla podróżujących ących ą różnymi środkami lokomocji. Wykonaj wtedy opatrunek uciskowy powyżej rany. 3. Zachowanie się w sytuacji awarii, pożaru lub wypadku. Jeżeli opatrujesz ranę kłutą i przedmiot znajduje się w ciele (nóż, pręt itp.), nieącwyciągaj gaj go. Jego obecność powodu je tamowanie krwotoku. Usuni ęcie go spowoduje nasilenie się krwotoku. Przedmiot taki zabezpiecz Pomoce dydaktyczne: ągni przed poruszaniem się, aby nie spowodował większych uszkodzeń. Jeżeli do urazu doszło, np. poprzez nabicie • arkusze szarego papieru, się na płot, odetnij jego frag ment tak, aby nie wyjmować go z rany. Na czas transportu unieruchom przedmiot • kolorowe mazaki, w ranie,•usunąć można tylko w szpitalu. Zwróć uwagę, aby ranny nie wykonywał żadnych ruchów. klej dogo papieru, 5. • kolorowekrwotoków karteczki, tętniczych i żylnych z kończyn, unieś zranioną kończynęąposzkodowanego. W przypadku gaj go. Jego obecno • nożyczki, W przypadku zranienia klatki piersiowej i powstania odmy (powietrze z otoczenia przedostaje się do • foliogramy, klatki pier siowej), powietrze przedostające ce się si do opłucnej powoduje, że płuco nie może się rozprężyć i • rzutnik do foliogramów. poszkodowany zaczyna się dusić. Bezwzględnie musisz uniemożliwić przedostawanie się powietrza poprzez ranę. Ranę „uszczelnij” ręką lub ściśle owiń folią. Spis foliogramów W przypadku krwawienia z nosa możesz zacisnąć skrzydełka nosa lub spróbować zatkać krwawiący cy otwór NrPoszkodowany Tytuł nosowy. powinien stać lub siedzieć, nie powinien odchylać głowy ku tyłowi oraz nie powinien 1. gdyż Niebezpieczne postawy. się kłaść, krwotok się nasili. Wskazane jest zrobienie okładu z lodu na kark i boczne części szyi. 2. Bezpieczeństwo poza pracą. ący otwór 89177 251 PRAWNA OCHRONA PRACY POSTĘPOWANIE W POZA SYTUACJACH BEZPIECZEŃSTWO PRACĄ ZAGROŻEŃ ... Krwotoki wewnętrzne są niezmiernie trudne do opanowania w warunkach pierwszej pomocy. Zasadne jest wykonanie zimnych okładów na okolice brzucha lub klatki piersiowej przy krwotokach z przewodu pokarmowego lub ptuc. Podobnie postępujemy ze zmiażdżeniami i stłuczeniami. Wstrząsem ąsem określa się zaburzenia funkcji organizmu w wyniku utraty znacznej ilości krwi lub płynów ą wewnątrzustro ątrzustrojowych. Do wstrzą ątrzustro ąsu może też dojść w wyniku zaburzeń pracy serca, ciężkiego uszkodzenia ciała, nagłej utraty dużej ilości krwi, ciężkiego oparzenia, zatrucia. Objawami wstrząsu ąsu są: uczucie silnego ą osłabienia, bladość i zziębnięcie skóry (która może być na twarzy pokryta kropelkami potu), spłycenie oddechu i osłabienie tętna. W miarę rozwoju wstrząsu ą może dojść do utraty przytomności. W takim przypadku zapewnij ąsu poszkodowanemu dopływu krwi do mózgu i serca. Połóż go na plecach, unieś kończyny, okryj ciepło kocem. Poszkodowanemu zapewnij spokój, rozmawiaj z nim, starając ą się maksymalnie zmniejszyć jego zdenerwoąc TEMAT: TEMAT: wanie. MODUŁ V IV Postępowanie w sytuacjach zagrożeń, awarii Bezpieczeństwo poza pracą i wypadków Nie powinieneś go przekładać lub przenosić, gdyż powoduje to ruchy ciała i niepotrzebne zaburzenia krą- żenia krwi. Bacznie DLA: obserwujuczniów poszkodowanego i w razie konieczności zastosuj sztuczne oddychanie i masaż PRZEZNACZONY szkół ponadgimnazjalnych, chcących uzyskać zaświadczenie serca. ukończeniu w zakresie bhp. PRZEZNACZONY DLA: o uczniów szkół szkolenia ponadgimnazjalnych Poszkodowanego z ranną głowy ułóż na plecach i zapewnij mu całkowity spokój. W przypadku wbicia w czaszkę ostrego narzędzia lub, jeśli przez ranę wydobywa się tkanka mózgowa, ranę pozostaw w spokoju i CZAS REALIZACJI: 4 lekcyjne CZAS REALIZACJI: 3 godziny godziny lekcyjne nie usuwaj przedmiotu raniącego. ącego. ą Ratowanego zabezpiecz przed utratą ciepła i zapewnij mu dostęp świeżego powietrza. W przypadku krwawienia do jamy ustnej lub wymiotów ułóż go w pozycji bezpiecznej. Jeśli WIEDZY nastąpiło wyciekanie krwi lub płynu surowiczego z uszu lub nosa, wskazujące ące na złamanie podstawy ą POZIOM POZIOM WIEDZY czaszki i uszkodzenie opon mózgowych, ułóż poszkodowanego w pozycji półleżącej, żącej, z przechyleniem żą głowy POCZĄTKOWEJ: Wiadomości i umiejętności z zakresu kultury bezpieczeństwa realizowane POCZĄTKOWEJ: wiadomości i umiejętności z zakresu szkoły podstawowej i gimnazjalnej na stronę krwawiąc ą ą, aby umożliwić ąc swobodne wypływanie wydzieliny. W żadnym wypadku nie tamuj wypływ szkole podstawowej i gimnazjalnej wu, zwłaszcza z ucha, gdyż „zaczopowanie” wypływającej ącej wydzieliny może powodować bardzo szkodliwe ą narastanie ciśnienia w uchu środkowym. POMOCE POMOCE DYDAKTYCZNE: DYDAKTYCZNE: – ·komputer przenośny i projektor multimedialny (ewentualnie rzutnik – rzutnik pisma)·pisma, 7. POMOC PRZY USZKODZENIACH KOŚCI I STAWÓW – foliogramy, –– prezentacje multimedialne lub foliogramy· zestaw multimedialny. Podejrzewać złamanie możesz wówczas, gdy w wyniku urazu, bąd – plany ewakuacyjne szkoły· ąd dź samoistnie (zdarza się to w różnych chorobach metabolicznych i genetycznych) u poszkodowanego pojawi się ból, obrzęk w miejscu urazu, znie– podręczny sprzęt gaśniczy· CELE EDUKACYJNE kształcenie kończyny. Objawy dające ące ce pewno pewność, że mamy do czynienia ze złamaniem to obecność fragmentów – apteczka pierwszej pomocy· kostnych lub końców złamanej kości w ranie, patologiczna (nieprawidłowa) ruchomość w miejscu OGÓLNE: W wyniku zorganizowanego procesu nauczania−uczenia się złamania, nieprawidłowe ustawienie kości. Czasami nie dochodzi do złamania, lecz stłuczenia lub zwichnięcia - ogólne uczeń powinien: – fantom do nauki resuscytacji· postępowanie w ramach pierwszej pomocy jest jednakowe. sobie, jakie wypadki mogą zdarzyć się mogą jemu –– uświadomić koc z folii aluminiowej Złamania dzielimy na zamknięte, gdylub odłamy złamanych kościi jakie nie przebiły i nie pojawiła się rana samemu w jego otoczeniu są ich skóry okoliczności i skutki, oraz otwarte, przy którym kości przebiły skórę i na ogół występuje krwawienie. – przewidywać przyszłe konsekwencje swoich działań, CELE W EDUKACYJNE przypadku złamania zamkniętego powinieneś wyłącznie cznie pogotowie, obserwować poszkodołąregulaminy, cznie wezwa wezwaćzasady –– interpretować przepisy, i procedury związane OGÓLNE: poznanie zasad postępowania razie otwartych pożaru lub wybuchu orazniewanego i oczekiwać wraz z nim na przyjazd karetki. W przypadku w złamań przede wszystkim z bezpieczeństwem poza pracą, udzielania pierwszej pomocy. kości i aby zatamować krwawienie. zwłocznie załóż jałowy opatrunek, aby nie nastąpiło zainfekowanie – samodzielnie przyczyny i okoliczności wszelkich PodW razie podejrzeniu złamania kręgosłupa rozpoznawać maksymalnie ogranicz przenoszenie poszkodowanego. wypadków, czas każdego przenoszenia lub przemieszczania odciągaj SPIS JEDNOSTEK ągaj gaj g głowę w osi długiej ciała. Postępowanie takie zabezpieczy poszkodowanego przed urazem rdzenia kręgowego. Pamiętaj, że iposzkodowany urazemi określać kręgo–1.poszukiwać sposobów zapobiegania wypadkom pozazpracą TEMATYCZNYCH: Zasady postępowania w razie pożaru wybuchu. słupa wymaga stałej obserwacji. w tym swoją rolę. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. TREŚCI: Przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie wypadków w ruchu 8. POMOC PRZY ZATRUCIACH LITERATURA: drogowym oraz podczas wypoczynku w górach i nad wodą. Analiza Gdy zaobserwujesz objawy takie jak: ból głowy, biegunka, wymioty, bóle brzucha, zaburzenia widzenia, wybranych przypadków zagrożeń ocena związanego 1. zaburzenia M. Buchfelder, A. Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy . PZWL, Warszawa 1997. oddychania, zdezorientowanie, utrata przytomności, duszność i imożliwy był ryzyka wcześniejszy kontakt z wypoczynkiem w górach i nad wodą. poszkodowanego z substancjami trującymi, cymi, mo żesz podejrzewać zatrucie. W takim przypadku: 2. M. Sych: Resuscytacja – teoria ąi cymi, praktyka mo ożywiania. PZWL, Warszawa 1995. • przerwij narażenie działanie, substancji ącej, trującej, cej, 3. Kompendium pierwszejnapomocy pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. • utrzymuj lub przywróć podstawowe funkcje życiowe, SPIS JEDNOSTEK 4. Pierwsza pomoc w gospodarstwie wiejskimw ,dopod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2000. • zahamuj wchłanianie toksycznej organizmu, TEMATYCZNYCH: 1.substancji Bezpieczeństwo ruchu drogowym. • wyeliminuj (usuń) substancję z organizmu lub zahamuj przemian 2.oBezpieczeństwo w górach i nad wodą. substancji w produkty większej toksyczności, • 232 176 252 zastosuj właściwą odtrutkę (w uzasadnionych sytuacjach). MODUŁ MODUŁIIV III MODUŁ 9. POMOC PRZY OPARZENIACH I ODMROŻENIACH LITERATURA: 1. są efektem zadziałania wysokiej temperatury B.Oparzenia Rączkowski: BHP w praktyce. ODDK Gdańsk 1998. lub substancji chemicznej. ącego czynnika, jego Rozmiar uszkodzeń w przypadku oparzeń termicznych zależy od temperatury działającego cego czynnika, jego Zagrożenia mechaniczne. CIOP, Warszawa 2002. rodzaju i czasu działania. Poparzonemu jak najszybciej udziel pomocy. Pierwszą i najważniejszą czynnością LEKCJA 3. jest Uczciwek T.:1Dozór i eksploatacja instalacji orazwodą. urządzeń elektroenergetycznych. Poradnik szkoleniowy. schłodzenie miejsca oparzonego czystą, zimną Tę czynność wykonuj dość długo, ponieważ tkanki ątrz cia COSTiW SEP Warszawa się 2000. wewnątrz ątrz cia ła , ochładzają dłużej niż powierzchnia ciała. Po schłodzeniu rany bardzo ostrożnie zdejmij Jestelektryczna to ąszczególnie istotne, poparzenia jeśli poszkodowany został oparzony Energia i elektryczność statyczna. CIOP 2002. środkami palnymi, smarami lub 4. odzież. cymi. W przypadku gor ąc , Warszawa substancjami żrącymi. cymi. W przypadku poparzenia gorąccą wodą czy parą, i gdy spodziewasz się, że fachowa 5. pomoc Buuehl R., Majak A., Seferna J., Strużyna J.: zrezygnować Porażenia i ze oparzenia prądem i łukiem elektrycznym. lekarza przybędzie szybko, możesz w ogóle zdejmowania odzieży. Po schłodzeniu, Warszawa 1993.specjalnym do oparzeń). Etiologia i pomoc przedlekarska. oparzoną część ciała przykryj jałowymWNT, opatrunkiem (najlepiej łącz poszkodowanego od ądu i sprawd realizacji: 6. Czas Oświetlenie pomieszczeń i stanowisk najpierw pracy. CIOP , cz Warszawa 2002. od źródła prądu W przypadku oparzeń elektrycznych odłącz poszkodowanego du i sprawdź, czy • 2 godziny lekcyjne nie wymaga reanimacji. 7. Zagrożenia elektromagnetyczne. CIOP, Warszawa 2002. 2. Temat: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym Postępowanie przy oparzeniach Hałas. CIOP, Warszawa 2002. chemicznych zasadniczo nie różni się od postępowania w oparzeniach Cele operacyjne: termicznych. Najwłaściwsze jest przemywanie rany dużą ilością czystej wody. Nie powinieneś w oparzeniach 9. kwasem Drgania mechaniczne. , Warszawa 1997.kwasów. Uczeń szkoły ponadgimnazjalnej powinien: stosować zasad, aCIOP w oparzeniach zasadą ącym wyniku dzia • uświadomić sobie, że wypadki niei zdarzają sięwtylko nieznajomym, ale mogą zdarzyć się jemu 10. D.Odmrożenie Koradecka: Bezpieczeństwo pracy ergonomia. , Warszawa jest skóry, powstającym cym w CIOP wyniku działania na1999. nią niskiej temperatury. Skutkiem samemu lub wuszkodzeniem jego najbliższym otoczeniu, części ciała jest najczęściej przechłodzenie całego organizmu. Poszkodowanego przenieś lub 11.odmrożenia Kodeks pracy i inne akty prawne. cego) pomieszczenia, np. samochodu. Zdejmij z poszkodowanego mokre, • identyfikować i oceniaćązagrożenia dla życia i zdrowia w ruchu drogowym, zaprowadź do ciepłego (nie gorącego) cego) pomieszczenia, np. samochodu. Zdejmij z poszkodowanego mokre, ągnijwbiśrodowisku • przewidywać i unikać zagrożenia podczas jazdy samochodem osobowym, 12. Czynniki zagrożeń biologicznych pracy. CIOP, Warszawa 2002.autokarem, motocyklem, zimne ubranie, z jego cówpieszych, ściągnij gnij biżuterię. Podaj mu ciepłe napoje. roweremaoraz w pal ruchu 13. Psychofizjologiczne problemy człowieka w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002. • przestrzegać zasady i przepisy prawa ruchu drogowego, • prezentować wysoki poziomu kultury w ruchuCIOP drogowym i akceptowane 14. Zarządzanie bezpieczeństwem pracy i ryzykiem. , Warszawa 2002. postawy. 10. POMOC PRZY ZADŁAWIENIACH 15. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku spawacza elektrycznego. ODiDK, Gdańsk 2000. 16. Treści: Środki ochrony indywidualnej. CIOP, Warszawa, 2002. Rozpoznawanie ryzykownych i zagrożeń się w ruchu drogowym. ywiania. Stan,1.w którym ciało obcezachowań zamiast do przełyku przedostania do krtani lub tchawicy, jest określane jako 2. Wskazówki dla kierujących ących pojazdami oraz dla podróżujących ą ących różnymi środkami lokomocji. ą zadławienie. Ciałem obcym może być również płyn. Przy całkowitym zatkaniu dróg oddechowych dochodzi 3. Zachowanie się w sytuacji awarii, pożaru lub wypadku. do bezdechu, zatrzymania akcji serca i jeśli poszkodowanemu nie zostanie udzielona pomoc, do zgonu. 8. Pomoce dydaktyczne: Gdy poszkodowany jest w stanie wykonywać ograniczone wdechy i wydechy należy silnie uderzać go • arkusze szarego papieru, w plecy między łopatkami do 5 razy. • kolorowe mazaki, • klej do papieru, Gdy •takie postępowanie kolorowe karteczki,nie przynosi skutku, należy zastosować 5 uciśnięć nadbrzusza. • nożyczki, Gdy •poszkodowany foliogramy, traci przytomność ułóż go bezpiecznie na wznak na twardym podłożu i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej i następnie wdmuchiwanie powietrza w stosunku 30 do 2. • rzutnik do foliogramów. W razie zadławienia lub zachłyśnięcia się niemowlęcia - ułóż je na brzuchu - na ręce, w taki sposób, Spis foliogramów by głowa była niżej od reszty ciała. Brodę przytrzymuj dłonią. Uderz szybko 5 razy w miejsce między Nr niemowlęcia. Tytuł łopatkami Gdy to nie pomaga, wolną rękę połóż na plecach niemowlęcia. Dłonią podtrzymuj 1. Niebezpieczne postawy. główkę. Obróć niemowlę na rękach tak, aby leżało na plecach. Główka powinna znaleść się niżej reszty 2. Bezpieczeństwo poza pracą. ciała. Dwoma palcami uciśnij 5 razy klatkę piersiową w okolicach mostka, a gdy to nie pomaga u nieprzytomnego niemowlęcia,wdmuchnij powietrze jak przy sztucznym oddychaniu. Jeśli zobaczysz ciało obce w ustach niemowlęcia, usuń je. Literatura: 1. M. Sych: Resusycjacja - teoria i praktyka ożywania. PZWL, Warszawa 1995. 2. Kompendium pierwszej pomocy, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2002. 3. Kompendium pierwszej pomocy w przedsiębiorstwie, pod redakcją W. Gacka, CIOP, Warszawa 2007. 89177 253