Wyzwania sektora kolejowego na tle Strategii Odpowiedzialnego

Wyzwania sektora kolejowego na tle
Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju
Warszawa, 10 października 2016 r.
Diagnoza stanu obecnego
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju WYZWANIA TRANSPORTOWE, ŚRODOWISKOWE I PRZESTRZENNE
Istniejące wyzwania:
• Dalsze zmniejszenie dysproporcji w poziomie dostępności transportowej i
dysproporcji rozwojowych,
• Zmiana modelu mobilności,
• Poprawa jakości powietrza w miastach i ograniczenie negatywnego
oddziaływania na środowisko,
• Poprawa poziomu i nasycenia infrastrukturą obszarów wiejskich,
• Przeciwdziałanie ekstensywnej, rozproszonej zabudowie zwłaszcza wokół
dużych miast .
Nowy model rozwoju proponowany w SOR
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju –
dotychczasowy i nowy model rozwoju
Model
polaryzacyjno - dyfuzyjny
Zrównoważony rozwój
Nowy model rozwoju proponowany w SOR
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju WYMIAR TRANSPORTOWY, ŚRODOWISKOWY I PRZESTRZENNY
WYMIAR TRANSPORTOWY
Zwiększenie dostępności transportowej oraz poprawa warunków
świadczenia usług związanych przewozem towarów i pasażerów
WYMIAR ŚRODOWISKOWY
Rozwój potencjału środowiska naturalnego na rzecz obywateli i
przedsiębiorców
WYMIAR PRZESTRZENNY
Wzmacnianie regionalnych przewag konkurencyjnych w oparciu
o specjalizacje gospodarcze
Strategia na Rzecz Odpowiedzialnego rozwoju:
cel główny, cele szczegółowe, obszary
Cel główny
Tworzenie warunków dla wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym
wzroście spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym i terytorialnym
Cel szczegółowy I
Cel szczegółowy II
Cel szczegółowy III
Trwały wzrost gospodarczy
oparty na dotychczasowych
i nowych przewagach
Rozwój społecznie
i terytorialnie równoważony
Skuteczne państwo
i instytucje gospodarcze
służące
włączeniu społecznemu
i wzrostowi gospodarczemu
Obszary niezbędne do osiągnięcia celów Strategii:
Kapitał ludzki i społeczny, Transport, Energia, Środowisko naturalne,
Bezpieczeństwo narodowe
Strategia na Rzecz Odpowiedzialnego rozwoju:
cel główny, cele szczegółowe, obszary
Cel główny
Tworzenie warunków dla wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym
wzroście spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym i terytorialnym
Cel szczegółowy I
Cel szczegółowy II
Cel szczegółowy III
Trwały wzrost gospodarczy
oparty na dotychczasowych
i nowych przewagach
Rozwój społecznie
i terytorialnie równoważony
Skuteczne państwo
i instytucje gospodarcze
służące
włączeniu społecznemu
i wzrostowi gospodarczemu
Obszary:
Spójność społeczna
Rozwój zrównoważony terytorialnie
Transport – cel i oczekiwane efekty
Przesłanie
Cel
Zintegrowana sieć transportowa,
pozwalająca na poprawę
dostępności transportowej
i skrócenie czasu przejazdu
Zwiększenie dostępności
transportowej oraz poprawa
warunków świadczenia usług
związanych z przewozem towarów
i pasażerów
Większe wykorzystanie potencjału
kolei do przewozów intermodalnych
Transport – kierunki interwencji
Zwiększenie udziału
ekologicznego
transportu w miastach
oraz ich obszarach
funkcjonalnych
Zintegrowana,
wzajemnie powiązana
sieć transportowa
służąca konkurencyjnej
gospodarce
Poprawa
efektywności
wykorzystania
publicznych środków
na przedsięwzięcia
transportowej
Transport – działania
Uzupełnienie sieci połączeń drogowych i kolejowych
Atrakcyjna oferta dla kolejowych przewozów towarowych
Zwiększenie wykorzystania transportu intermodalnego
Budowa lub modernizacja śródlądowych dróg
wodnych ze szczególnym uwzględnieniem Odry
Integracja biletowo-sprzedażowa na kolei
Poprawa infrastruktury dostępowej
portów morskich
Modernizacja infrastruktury kolejowej
Poprawa stanu taboru pasażerskiego
Zintegrowana,
wzajemnie powiązana
sieć transportowa
służąca konkurencyjnej
gospodarce
Poprawa bezpieczeństwa ruchu
Transport – kierunki interwencji
Poprawa jakości usług w ramach
transportu publicznego
Zwiększenie udziału
ekologicznego
transportu w miastach
oraz ich obszarach
funkcjonalnych
Efektywne rozwiązania - węzły przesiadkowe,
Inteligentne Systemy Transportowe
Wymiana taboru transportu
miejskiego na ekologiczny,
niskoemisyjny
Rozwój kolejowych pasażerskich
przewozów aglomeracyjnych
Promocja ruchu rowerowego i pieszego
Rozwój sieci tramwajowych w miastach
Włączenie publicznego transportu zbiorowego w
aglomeracjach w projekt „Wspólny Bilet”
Transport – kierunki interwencji
Zwiększenie efektywności
wykorzystania dostępnych środków,
szczególnie na kolej
Zwiększenie udziału projektów z
sektora transportu w projektach
finansowanych przez EFIS
Wzmocnienie potencjału
administracyjnego w obszarze
zarządzania infrastrukturą, realizacji
zamówień publicznych, partnerstwa
publiczno-prywatnego
Koordynacja inwestycji sprzyjająca uzyskaniu
efektu sieciowego
Maksymalizacja wykorzystania
środków z funduszy UE
Przygotowanie modeli finansowania
przedsięwzięć transportowych,
angażujących środki prywatne
Poprawa
efektywności
wykorzystania
publicznych środków
na przedsięwzięcia
transportowe
Transport
Oczekiwane efekty
Wielogałęziowa wzajemnie
zintegrowana i uzupełniająca się
sieć transportowa
Ograniczenie jednostkowych
kosztów transportu
Poprawa
bezpieczeństwa
Poprawa jakości usług
transportowych
Wykorzystanie
Inteligentnych Systemów
Transportowych
Skrócenie czasu przejazdu
Transport – projekty kolejowe – oczekiwane efekty 2020 rok
Źródło:
PKP PLK
Źrodło: GDDKiA
Transport – wybrane wskaźniki
Nazwa wskaźnika
Wartość bazowa
(2015)
Wartość w roku
2023
Długość linii kolejowych
pozwalających na ruch pociągów
pasażerskich z prędkością techniczną
powyżej 160 km/h
90
350
Transport – wybrane wskaźniki
Nazwa wskaźnika
Wartość bazowa
Wartość pośrednia
Wskaźnik Międzygałęziowej
Dostępności Transportowej (WMDT)
34,62 (2014)
42,56 (2023)
Transport projekty strategiczne
Pozostałe działania
Dokumenty strategiczne
•
Krajowy Program Kolejowy
•
Program Budowy Dróg Krajowych na lata
2014-2023 (z perspektywą do 2025r.)
•
Modernizacja taboru kolejowego
•
Rozwój transportu intermodalnego
•
Plan rozwoju śródlądowych dróg wodnych
w Polsce na lata 2016-2020 z
perspektywą do roku 2030
Kompleksowy program rozbudowy
infrastruktury systemów transportu
publicznego
•
•
Program zarządzania i przebudowy
dworców kolejowych
Wdrożenie Krajowego Systemu
Zarządzania Ruchem
•
Projekt Wspólny Bilet
•
Narodowy Program Bezpieczeństwa
Ruchu Drogowego 2013-2020
•
•
Program rozwoju polskich portów
morskich do roku 2020 (z perspektywą do
roku 2030)
Źródła finansowania Strategii do roku 2020
Krajowe
środki
publiczne
• środki budżetu państwa, państwowych funduszy celowych
oraz agencji wykonawczych
• środki budżetów jednostek samorządu terytorialnego
• fundusze zarządzane w ramach Polskiego Funduszu Rozwoju
• środki innych jednostek oraz form organizacyjno-prawnych
sektora finansów publicznych
Źródła
zagraniczne
• środki Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych
z budżetu UE alokowane na okres programowania 2014-2020
(Umowa Partnerstwa, programy operacyjne, PROW)
• programy i inicjatywy unijne inne niż EFSI (np. CEF, Horyzont 2020,
COSME, LIFE, Erasmus+, EaSI)
• mechanizmy finansowe EOG i NMF
• zagraniczne programy kredytowe, poręczeniowe i gwarancyjne
(Plan Junckera, EBI, EIF, EBOR, programy z BŚ)
Środki
prywatne
• środki sektora bankowego (kredyty udzielane w ramach
systemu gwarancji i poręczeń)
• potencjał inwestycyjny przedsiębiorstw
• potencjał inwestycyjny spółek skarbu Państwa
Umowa Partnerstwa – jedno ze źródeł finasowania SOR
Całkowita alokacja na sektor kolejowy wskazana
w Umowie Partnerstwa – 10,2 mld EUR
Regionalne Programy
Operacyjne
Program Operacyjny
Polska Wschodnia
!
1,3 mld EUR
0,3 mld EUR
3,6 mld EUR
Zgodnie z wynegocjowaną z Komisją
Europejską Umową Partnerstwa, sektor
kolejowy jest traktowany priorytetowo.
Inwestycje kolejowe realizowane
są w ramach Celu tematycznego 7
Promowanie zrównoważonego
transportu i usuwanie niedoborów
przepustowości w działaniu
najważniejszej infrastruktury sieciowej.
5 mld EUR
Program Operacyjny
Infrastruktura i
Środowisko 2014-2020
Instrument Łącząc Europę CEF
Programy operacyjne na lata 2014-2020 jako instrument
realizacji SOR – projekt Luxtorpeda 2.0
Projekt
Luxtorpeda 2.0
stymulowanie rozwoju produkcji polskich pojazdów
szynowych transportu publicznego w szczególności
w zakresie innowacji
Dostępna alokacja UE na projekty taborowe w ramach
programów operacyjnych 2014-2020:
Program Operacyjny Infrastruktura
i Środowisko 2014-2020
ALOKACJA: 443 392 520 €
Regionalne Programy Operacyjne
ALOKACJA: 474 000 000 €
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020
jako instrument realizacji SOR
Całkowita alokacja UE POIiŚ – 27,4 mld EUR
(116,4 mld zł)
Oś priorytetowa V
Rozwój transportu
kolejowego w Polsce
Alokacja UE 5 mld EUR
(21,2 mld zł)
18% alokacji POIiŚ
Orientacyjny kurs: 1EURO = 4,25 zł
Podział alokacji w ramach V osi POIiŚ 2014-2020
DZIAŁANIE 5.1 (Kolej w TEN-T)
Infrastruktura w sieci TEN-T
Tabor (konkurs)
3 369 307 480 €
200 000 000 €
DZIAŁANIE 5.2 (Kolej poza TEN-T w tym kolej aglomeracyjna)
Infrastruktura poza siecią TEN-T
Tabor (konkurs)
SUMA V OŚ
1 197 000 000 €
243 392 520 €
5 009 700 000 €
POIiŚ 2014-2020 – typy projektów
Typy projektów kolejowych mogących ubiegać się o dofinansowanie
1. Budowa, modernizacja i rehabilitacja linii kolejowych, w tym z możliwością:
• Instalacji ERTMS
• budowy i modernizacji przystanków kolejowych
• instalacji systemów sterowania ruchem kolejowym
• instalacji systemów usprawniających zarządzanie przewozami pasażerskimi
• budowy obiektów inżynieryjnych
2. Unowocześnienie taboru kolejowego
• zakup lub modernizacja taboru kolejowego wraz z niezbędną infrastrukturą służącą
jego utrzymaniu, w tym taboru i urządzeń niezbędnych do przygotowania
składów/pociągów dla ruchu pasażerskiego
(nie będzie możliwości dofinansowania zakupu używanego taboru i jego modernizacji)
POIiŚ 2014-2020 – konkursowy tryb wyboru projektów
Wysokość środków przeznaczonych na dofinansowanie
projektów
INFRASTRUKTURALNYCH
TABOROWYCH
1 230,00 mln PLN
1 030,00 mln PLN
Środki na realizację projektów infrastrukturalnych zostały
zarezerwowane w Krajowym Programie Kolejowym, w
ramach zadania: Infrastrukturalne projekty aglomeracyjne
finansowane z Funduszu Spójności (zał. 1-pozycja 109)
Jeden wspólny konkurs skierowany do
przewoźników międzyregionalnych
i aglomeracyjnych
POIiŚ 2014-2020 - planowane efekty
Planowane efekty realizacji V osi POIiŚ
Całkowita długość przebudowanych lub zmodernizowanych linii
kolejowych – 625 km
Liczba zakupionych / zmodernizowanych pojazdów kolejowych - 389
Długość linii kolejowych wyposażonych w system ERTMS – 480 km
Dziękuję za uwagę
Monika Stopa
Ministerstwo Rozwoju
[email protected]