plik PDF

42
N A U C Z A N I E M A TE M A TY K I
Feedback w szkole, czyli przekazujemy
informację zwrotną
Karol ma kłopoty z matematyką. Często nie odrabia zadań
domowych, na lekcjach jest niegrzeczny, nie chce pracować
i nie słucha poleceń. Oczywiście ma też słabe oceny.
Takie informacje nauczycielka przekazała mamie ucznia.
– A co dobrego powie mi Pani o moim dziecku? – zapytała
mama Karola.
Rodzicom uczniów, a także samym uczniom wielokrotnie
udzielamy różnych informacji na temat przebiegu nauki. To
tzw. informacja zwrotna (feedback). Czym jest taka informacja zwrotna? Czy to ocena? Nasza interpretacja lub odczucie?
Feedback jest przede wszystkim informacją o faktach, o konkretnych zachowaniach naszych uczniów, jest opisem sytuacji
pozbawionym oceny oraz naszych wrażeń i odczuć. Nie jest
interpretacją. Mówi o tym, co widzieliśmy, a nie o tym, co się
nam wydaje lub czego się domyślamy.
Wróćmy do przedstawionej na początku sytuacji i zmieńmy
to, co powiedziała nauczycielka, zgodnie z zasadami dobrej
informacji zwrotnej. Zamiast mówić, że uczeń ma słabe oceny,
wymieniamy te oceny i podajemy, za jakie aktywności uczeń
je otrzymał – czyli przedstawiamy fakty. Zamiast wiadomości: „Często nie odrabia zadań domowych”, podajemy, ile razy
i kiedy uczeń był nieprzygotowany, a informację: „Jest niegrzeczny, nie chce pracować i nie słucha poleceń” poszerzamy
o konkretne przykłady i zachowania ucznia – wskazujemy,
kiedy nie słuchał lub nie pracował.
W opisanej sytuacji padło też ze strony rodzica pytanie: „Co
dobrego powie mi Pani o moim dziecku?”. Zachowania pozytywne są tak oczywiste, że nie zawsze pamiętamy, aby o nich
mówić. Skupiamy się jedynie na zachowaniach negatywnych,
które uczeń ma zmienić. Co mogła zrobić w tej sytuacji nauczycielka? Mogła powiedzieć, że teraz chciałaby się skupić
na tym, co sprawia dziecku kłopot i zaproponować wspólne poszukiwanie rozwiązań. Nauczycielka mogła też wskazać
N A U C Z A N I E M A TE M A TY K I
mocne strony ucznia (dziecko mające problemy z matematyką może na przykład być
dobrym sportowcem, reprezentować szkołę
w konkursach, działać w samorządzie, teatrze lub gazecie szkolnej).
Podczas rozmowy z rodzicem warto również
zwrócić uwagę na to, by przekazywanych informacji nie było zbyt dużo – nadmiar może przytłoczyć i to, co ważne, rozmyje się
wśród mniej istotnych treści.
Zamiast udzielać pouczających rad w stylu:
„Syn musi się wziąć do pracy, powinien więcej z siebie dawać”, dzielmy się konkretnymi
pomysłami na poprawienie sytuacji, pokazujmy potencjał ucznia, jego mocne strony,
to, co może wykorzystać, aby się poprawić.
Gdy sytuacja szkolna dziecka jest bardzo
trudna, warto mówić o tym, co już zrobiliśmy, by mu pomóc i jakie podjęliśmy działania (np. rozmowy z uczniem, dodatkowe
spotkania na konsultacjach, rozmowy z pedagogiem o sytuacji dziecka itp.). Pytajmy
też, jakie pomysły mają uczniowie („Co możesz zrobić, aby zmienić tę sytuację?”) czy
rodzice („Jaki ma Pani pomysł na zmianę tej
sytuacji?”).
Innym ważnym momentem, szczególnie dla
wychowawców, jest ocena zachowania. Podanie suchej informacji: „Karol otrzymuje
ocenę dobrą z zachowania” i pozostawienie jej bez komentarza niewiele przyniesie
korzyści zarówno rodzicowi, jak i dziecku.
Czas poświęcony na rozmowę – udzielenie
informacji zwrotnej – pomoże uczniom podjąć konkretne działania prowadzące do poprawy zachowania. W ten sposób możemy
też uniknąć sytuacji, w których rodzice czy
uczniowie będą kwestionować naszą ocenę.
Przekazując informację o zachowaniu, dbajmy o to, aby wymienić także pozytywne zachowania ucznia, a nie tylko te problemowe,
wymagające poprawy.
Na koniec jeszcze jedna, z pozoru mniej
istotna uwaga: warto zadbać o odpowiednią ilość czasu i spokojne miejsce na rozmowę z rodzicem czy uczniem oraz wcześniej
się zastanowić nad tym, co chcemy powiedzieć i jak (polecam przygotowanie notatki,
aby podczas rozmowy, często przepełnionej
emocjami, nie umknęły nam istotne sprawy).
Dobrze skonstruowana i przemyślana informacja zwrotna jest ogromnym wsparciem
dla naszych uczniów, a także dla nas samych – dzięki niej zwiększamy szansę na
zmianę, na poprawę sytuacji. Słuchanie pomysłów uczniów i rodziców oraz szukanie
wspólnie z nimi rozwiązań czyni ich współodpowiedzialnymi za proces nauczania i wychowania. Warto próbować!
Autorką tekstów w rubryce Dlaczego nie wyszło jest Renata Korolczuk.
43