Karpaty Przyjazne Ludziom 2011–2013

Karpaty Przyjazne Ludziom
2011–2013
Lokalna inicjatywa partnerska na rzecz zrównoważonego użytkowania
i ochrony górskich obszarów województwa podkarpackiego
Projekt „Karpaty Przyjazne Ludziom” współfinansowany przez Szwajcarię w ramach
szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej
www.cfoundation.org
www.cfoundation.org
„Ekousługi przy bioróżnorodności:
ekoturystyka – turystyka
specjalizowana”
mgr Małgorzata Bienia
www.cfoundation.org
Znaczenie turystyki na terenach
wiejskich
Jedną z dziedzin aktywnego wypoczynku jest
turystyka, gdzie podaż wyznaczana jest przez
indywidualne potrzeby turystów, co decyduje o
sukcesie rynku dóbr i usług.
www.cfoundation.org
Przy zachodzących zmianach, jakie mają
miejsce na rynku turystycznym, szczególnego
znaczenia nabiera zatem turystyka przyjazna
środowisku.
www.cfoundation.org
Jedną z jej form jest ekoturystyka,
wykorzystująca naturalne walory środowiska.
Jest ona obecnie jedną z najchętniej
wybieranych form spędzania czasu wolnego
podczas weekendowych wyjazdów.
www.cfoundation.org
W Polsce wypoczynek na wsi ma długie
tradycje, zarówno w kulturze ziemiańskiej
i mieszczańskiej, jak i we współczesnej
kulturze pracowniczej. Świadczy o tym rozwój
podmiejskich letnisk i atrakcyjnych ośrodków
turystyki w XIX w. oraz w II poł.XX.
Wśród najważniejszych przyczyn rozwoju
turystyki na terenach wiejskich wyróżnia się:
• nieodparty urok terenów wiejskich i ich walorów
(przyroda, krajobraz, kultura, zabudowa) dla
mieszkańców miast,
www.cfoundation.org
Wśród najważniejszych przyczyn rozwoju
turystyki na terenach wiejskich wyróżnia się:
• pojawienie się mody na wypoczynek
w naturalnym środowisku i coraz większy udział
mieszkańców miast w tej formie turystyki,
www.cfoundation.org
Wśród najważniejszych przyczyn rozwoju
turystyki na terenach wiejskich wyróżnia się:
• rozwój transportu i ciągów komunikacyjnych,
który umożliwił szybki dostęp mieszkańców
terenów zurbanizowanych do wypoczynku
w naturalnym środowisku,
www.cfoundation.org
Wśród najważniejszych przyczyn rozwoju
turystyki na terenach wiejskich wyróżnia się:
• większa dostępność tej formy wypoczynku,
z której obecnie korzystać mogą bardziej niż
kiedykolwiek ludzie z własnych środków
dochodowych.
www.cfoundation.org
Pojęcie turystyki i terminów
pokrewnych
www.cfoundation.org
Turystyka to „ogół stosunków
i zjawisk wynikających z podróży
i pobytu osób podróżujących
w celach wypoczynkowych
i w innych celach, pozostających
poza swoim stałym miejscem
zamieszkania nie dłużej niż jeden
rok, przy czym główny cel ich
wizyty jest inny niż wykonywanie
czynności wynagradzanych”.
www.cfoundation.org
Turystyka wiejska stanowi formę rekreacji na
obszarach wiejskich obejmuje wielorakie
rodzaje aktywności rekreacyjnej, związanej
z przyrodą, wędrówkami, turystyką zdrowotną,
krajoznawczą, kulturową i etniczną;
wykorzystuje jednocześnie zasoby
i walory wsi.
www.cfoundation.org
Etnoturystyka zawiera pewne cechy
agroturystyki i odbywa się na odwzorowanej,
charakterystycznej dla danej grupy etnicznej
bazie w plenerze wiejskim oraz jest
naśladownictwem zasad i sposobu życia,
ubioru w ramach obrzędu i kultury danej grupy
etnicznej.
www.cfoundation.org
Agroturystyka jest terminem pochodzącym od
przedstawicieli strony podażowej,
reprezentujących interesy gospodarstw rolnych
świadczących usługi turystyczne.
Spowodowało to znaczne rozszerzenie tego
pojęcia na wszelkie rodzaje działalności
związane z obsługą nie tylko turystów, ale
i wczasowiczów.
www.cfoundation.org
Dla turysty agroturystyka oznacza
aktywność turystyczną człowieka,
który zamierza poznać produkcję
rolniczą i/lub wypoczywać
w środowisku rolniczym.
www.cfoundation.org
Natomiast podmioty świadczące usługi
agroturystyczne w zakres pojęcia
agroturystyka włączają różne formy
hotelarstwa - agrohotelarstwo, gastronomii agrogastronomię, rekreacji – agrorekreację,
wypoczynku – agrowypoczynek, sportu agrosport, a nawet lecznictwa i rehabilitacji –
agroterapie
www.cfoundation.org
Rozwój i zarządzanie formami
turystyki, które są przyjazne
środowisku
www.cfoundation.org
Cudze chwalicie, swego nie znacie...
To powszechnie znane przysłowie, do
którego tak się już przyzwyczailiśmy,
niesie w obecnej chwili nową jakość.
www.cfoundation.org
Wydaje się bowiem, że w dobie
integracji z Unią Europejską Polacy
zapominają często o walorach własnego
kraju. Nie chodzi tu o mniej lub bardziej
rozbudowane porównania do świata, ale
o skonstatowanie obiektywnego bogactwa
zasobów środowiska.
www.cfoundation.org
Powinniśmy wreszcie zauważyć, docenić
i przede wszystkim promować na świecie
fakt, że Polska jest krajem o dużych
możliwościach rozwoju ekoturystyki.
www.cfoundation.org
Co to jest ekoturystyka?
Ekoturystyka mieści się w nurcie
szeroko rozumianej turystyki aktywnej.
Podobnie jednak jak wiele innych terminów
dotyczących nowych form turystyki określenie
to ma wiele znaczeń i jest bardzo różnie
definiowane.
www.cfoundation.org
Ekoturystyka ma na celu przede wszystkim
aktywne zbliżenie do natury, bliższe
i pełniejsze poznawanie związków
człowieka z otaczającym go środowiskiem,
poznanie i zrozumienie praw i zależności
nim rządzących oraz naukę prawidłowego
w nim funkcjonowania.
www.cfoundation.org
Ekoturystyka to ruch turystyczny, którego głównym
celem jest zachowanie trwałego, zrównoważonego
rozwoju zasobów i walorów turystycznych poprzez:
integrację działalności turystycznej z celami ochrony
przyrody oraz życiem społeczno-gospodarczym,
kształtowanie nowych postaw i zachowań turystów
i organizatorów ruchu turystycznego, bazowanie na
potencjale społecznym i gospodarczym
danego obszaru.
www.cfoundation.org
Ekoturystyka to forma turystyki stosująca
się do następujących zasad:
• jest formą aktywnego i dogłębnego
zwiedzania obszarów o wybitnych walorach
przyrodniczych i kulturowych,
www.cfoundation.org
Ekoturystyka to forma turystyki stosująca
się do następujących zasad:
• strzeże harmonii ekosystemów
przyrodniczych i odrębności kulturowej
lokalnych społeczności,
www.cfoundation.org
Ekoturystyka to forma turystyki stosująca
się do następujących zasad:
•dostarcza środków finansowych skutecznej
ochronie wartości dziedzictwa przyrodniczego
i kulturowego oraz przynosi realne korzyści
ekonomiczno-społeczne ludności miejscowej.
www.cfoundation.org
Ekoturystyka stanowi rdzeń koncepcji
turystyki zrównoważonej. Jest „najczystszą”
formą podróżowania, przyjazna środowisku,
ponieważ odbywa się zwykle na obszarach
o najwyższych walorach przyrodniczych
i krajobrazowych.
www.cfoundation.org
Ekoturystyka bezpośrednio przyczynia się do
ochrony środowiska naturalnego
i kulturowego regionów, a jej uczestnikami są
ludzie o dużej świadomości i wrażliwości
ekologicznej.
www.cfoundation.org
Ważniejsza od definicji jest sama „filozofia”.
Warto uzmysłowić sobie jaką rolę spełnia
ekoturystyka:
• poznawczą,
• wychowawczą,
• kulturotwórczą,
• a także ekonomiczną.
www.cfoundation.org
Cechy ekoturystyki wyróżniające je
spośród innych form podróżowania:
• ekoturystyka jest formą aktywnego
i dogłębnego zwiedzania obszarów
o wybitnych walorach przyrodniczych
i kulturowych;
www.cfoundation.org
Cechy ekoturystyki wyróżniające je
spośród innych form podróżowania:
• ekoturystyka strzeże harmonii
ekosystemów przyrodniczych
i odrębności kulturowej lokalnych
społeczności;
www.cfoundation.org
Cechy ekoturystyki wyróżniające je
spośród innych form podróżowania:
• ekoturystyka dostarcza środków
finansowych skutecznej ochronie wartości
dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego
oraz przynosi realne korzyści
ekonomiczno-społeczne ludności
miejscowej.
www.cfoundation.org
Ekoturystyka polega raczej na
stworzeniu bogatej specjalistycznej oferty
proekologicznych form wypoczynku
adresowanej do różnych grup
społeczeństwa.
www.cfoundation.org
Również, a może przede wszystkim, do
tych, którzy nie są jeszcze w pełni
„obudzeni ekologicznie”, bo brak
wrażliwości na sprawy przyrody wynika
głównie z niewiedzy.
www.cfoundation.org
Ekoturyści to ludzie o dużej wrażliwości
i świadomości ekologicznej, okazujący
respekt i szacunek naturze, zainteresowani
zjawiskami przyrodniczymi
i kulturowymi.
www.cfoundation.org
Podróżują oni najczęściej w małych,
kilkuosobowych grupach z uprzednim
przygotowaniem się co do treści wyprawy,
lub z wykwalifikowanym przewodnikiem.
www.cfoundation.org
Formy ekoturystyki
•wędrówki i wspinaczki wysokogórskie,
•wędrówki piesze,
•wycieczki kajakowe i łodziami,
•spływy pontonami i tratwami,
•rejsy i wyprawy żeglarskie,
www.cfoundation.org
Formy ekoturystyki
•wycieczki konne,
•wycieczki w karawanie wielbłądów,
•wędrówki na nartach biegowych,
nartach turystycznych, rakietach
śnieżnych ,
•wyprawy nurkowe,
•wyprawy kulturowe i etnograficzne.
www.cfoundation.org
Zasoby przyrodnicze Polski
Atrakcyjność Polski dla rozwoju
ekoturystyki wynika z szeregu
przesłanek. Najważniejsze jest duże
zróżnicowanie krajobrazowe i biologiczne
naszego kraju, wynikające z położenia
geograficznego Polski.
www.cfoundation.org
Jednym z istotnych wskaźników różnorodności
biologicznej jest liczba gatunków roślin oraz
zwierząt występujących w naszym kraju.
www.cfoundation.org
W Polsce występuje około 46 900
gatunków organizmów żywych (w tym 5 tys.
gatunków grzybów, ok. 2,2 tys. gatunków roślin
naczyniowych, ok. 24,4 tys. gatunków owadów,
116 gatunków ryb, 18 gatunków płazów,
9 gatunków gadów, 360 gatunków ptaków i 98
gatunków ssaków).
www.cfoundation.org
Rośliny i zwierzęta
chronione
www.cfoundation.org
Orlik pospolity
www.cfoundation.org
Goryczka wiosenna
www.cfoundation.org
Cebulica dwulistna
www.cfoundation.org
Zawilec narcyzowy
www.cfoundation.org
Wawrzynek wilczełyko
www.cfoundation.org
Paź żeglarz
www.cfoundation.org
Puchacz
www.cfoundation.org
Karmoran
www.cfoundation.org
Niedźwiedź brunatny
www.cfoundation.org
Kozica górska
www.cfoundation.org
Ryś
www.cfoundation.org
Świstak
www.cfoundation.org
Łoś
www.cfoundation.org
Żubr
www.cfoundation.org
W Polsce istnieją obszary o tak dobrze
zachowanej przyrodzie, że nie mają
sobie równych w Europie!
www.cfoundation.org
Dotyczy to przede wszystkim tzw.
Zielonych Płuc Polski z unikatowymi
terenami podmokłymi, bogactwem
rzeźby polodowcowej i mis jeziornych.
www.cfoundation.org
Znaczące z punktu widzenia atrakcyjności
dla ekoturystyki jest też istnienie obszarów
stosunkowo „prymitywnego” rolnictwa,
dzięki czemu zachowały się w naszym kraju
interesujące zbiorowiska łąkowe i polne
będące ostoją dla wielu gatunków roślin
i zwierząt doszczętnie wyniszczonych
w Zachodniej Europie.
www.cfoundation.org
Atrakcyjność ekoturystyczna
wiosek tematycznych
Zgodnie ze zbiorem zasad opracowanym
w roku 1996 przez Europejską Grupę Roboczą
do spraw Rozwoju Obszarów Wiejskich
i Odnowy Wsi, wieś jest integralnym
organizmem, w którym gospodarkę, rolnictwo,
politykę społeczną, kulturę i środowisko należy
traktować całościowo.
www.cfoundation.org
Przejawem wprowadzania w życie
powyższych zasad stała się idea polegająca na
tworzeniu „Wiosek Tematycznych”, której
początki można znaleźć w projektach
realizowanych w programie Unii Europejskiej
LEADER.
www.cfoundation.org
Koncepcja wiosek tematycznych jest także
efektem popularyzowania i wdrażania Strategii
Interpretacji Dziedzictwa opracowanej
w ramach programu PHARE-TURIN II, która
oparta jest na wykorzystaniu istniejącego na
danym terenie dziedzictwa kulturowego do
stworzenia wartościowego i atrakcyjnego
produktu ekoturystycznego.
www.cfoundation.org
Wioska tematyczna jest wsią, w której
rozwój podporządkowany jest jednemu
pomysłowi. Tematem jest to, co dla wsi jest
charakterystyczne, co jest w niej ciekawe,
z czego jest, lub może stać się znana.
www.cfoundation.org
Wieś dzięki temu staje się wyróżnialna
i jedyna w swoim rodzaju. Założeniem
wiosek tematycznych jest tworzenie nowych
płaszczyzn do realizacji różnych pomysłów.
www.cfoundation.org
Stan promocji ekoturystyki
Pomimo obiektywnych walorów przyrodniczych
i kulturowych naszego kraju ekoturystyka
praktycznie nie istnieje w promocji Polski lub
promowana jest zatrważająco słabo, a czasami
wręcz nieudolnie!
www.cfoundation.org
Rozwój ekoturystyki powinien
integrować działania wielu
podmiotów, takich jak:
• organizacje turystyczne,
• samorządy lokalne,
• organizacje pozarządowe,
www.cfoundation.org
• Lasy Państwowe,
• zarządy parków narodowych
i krajobrazowych,
• stowarzyszenia agroturystyczne,
• prywatni organizatorzy ekoturystyki.
www.cfoundation.org
W materiałach Polskiej Organizacji
Turystyki i Instytutu Turystyki hasło „eko”
nie pojawia się zbyt często.
www.cfoundation.org
Zauważa się jedynie nieśmiałe próby
promowania turystyki aktywnej, ale bez
wyraźnego zaakcentowania roli turystyki
ekologicznej.
www.cfoundation.org
Zdumiewająca jest również ubogość oferty
z tego zakresu na terenach chronionych
i w nadleśnictwach. Sprowadza się ona
zazwyczaj do kilku tzw. ścieżek
przyrodniczych, najczęściej bardzo
tradycyjnych i mało atrakcyjnych
w formie i treści.
www.cfoundation.org
Różnego rodzaju ośrodki i stacje edukacji
ekologicznej są często mało aktywne, a ich
działalność najczęściej pozostaje skierowana
do społeczności lokalnych.
www.cfoundation.org
Wciąż największy wkład w promocję tego
typu podróżowania mają w Polsce organizacje
pozarządowe, a dokładniej Fundacja
Partnerstwo dla Środowiska oraz Społeczny
Instytut Ekologiczny.
.
www.cfoundation.org
Fundacja Partnerstwo dla Środowiska
realizuje szereg inicjatyw związanych
z CSRem i odpowiedzialną turystyką, na czele
których należy wymienić sztandarowy projekt
ekoturystyczny „Zielone Szlaki –
Greenways“, „Ekomuzea” a także program
„Czysty Biznes”, w ramach którego powstał
system certyfikacji dla obiektów turystycznych
„Czysta Turystyka“.
www.cfoundation.org
Innym polskim programem tego typu jest
„Polski Cerytfikat Ekoturystyczny”
skierowanym głównie do małych obiektów
turystyki wiejskiej i prowadzonym właśnie
przez Społeczny Instytut Ekologiczny.
www.cfoundation.org
Na uwagę zasługuje również działalność
Stowarzyszenia Rolnictwa Ekologicznego
i Turystyki. ECEAT-Poland jest wyłącznym
przedstawicielem w Polsce fundacji ECEATInternational z siedzibą główną w Holandii
www.cfoundation.org
ECEAT-Poland łączy w sobie cztery
elementy:
•
•
•
•
rolnictwo,
turystykę,
ekonomię
ekologię.
www.cfoundation.org
Celem stowarzyszenia jest edukacja
ekologiczna, ochrona środowiska naturalnego,
tradycji i kultury polskiej wsi, a szczególnie
promocja rolnictwa ekologicznego i turystyki
ekologicznej w gospodarstwach rolnych .
Do stowarzyszenia należy obecnie ok. 100
gospodarstw, rozmieszczonych
nierównomiernie na terenie całej Polski.
www.cfoundation.org
Wewnętrzne czynniki sukcesu
w ekoturystyce
www.cfoundation.org
Za niezmiernie istotne uważamy odpowiednie
kształtowanie i kreowanie produktu
turystycznego spełniającego kryteria
ekologiczne – tzw. ekologicznie czystego
produktu turystycznego, cechującego się małą
zasobochłonnością i czystą technologią
wytwarzania, dzięki czemu służy zdrowiu
i jest przyjazny środowisku.
www.cfoundation.org
Organizacja Ecotrans (www.ecotrans.org)
obejmuje swoją działalnością 12 krajów
europejskich. Biura turystyczne, samorządy
lokalne, specjaliści ochrony środowiska
i rozwoju regionalnego połączyli swoje siły
w działaniach na rzecz szeroko rozumianej
turystyki zrównoważonej, w tym również
najbliższej środowisku przyrodniczemu
ekoturystyki.
www.cfoundation.org
Organizacja prowadzi badania naukowe,
doradztwo, umożliwia praktyki studentom.
Jednym z najistotniejszych programów jest
Eco-tip – system wymiany informacji
z przykładami najlepszych rozwiązań, będący
kopalnią wiedzy dla poszukujących
praktycznych rad.
www.cfoundation.org
Ecotrans jest również zaangażowany
w tworzenie ogólnoeuropejskiego
turystycznego znaku jakości ekologicznej.
Obecnie w Europie funkcjonuje 48 różnych,
prywatnych i publicznych, ekoznaków
przyznanych około dwóm tysiącom obiektów
noclegowych – od wielogwiazdkowych hoteli
po górskie bacówki, istnieją też znaki
potwierdzające jakość restauracji, czy
kąpielisk.
www.cfoundation.org
Przykłady oznaczeń ekoznaków
www.cfoundation.org
Znaczenie bioróżnorodności
w turystyce
www.cfoundation.org
Bioróżnorodność to słowo ostatnio bardzo
popularne i często używane zarówno przez
polityków, dziennikarzy, jak i naukowców.
Mówi się, że bioróżnorodność trzeba chronić,
że jest cenna. Jednak po głębszym
zastanowieniu okazuje się, że jest to termin
bardzo niejasny i trudny do zdefiniowania.
www.cfoundation.org
Bioróżnorodność to zróżnicowanie
wszystkich organizmów, rozpatrywane na
wszystkich poziomach organizacji przyrody,
od odmian genetycznych w obrębie gatunku,
poprzez rodzaje, rodziny i jednostki
systematyczne.
www.cfoundation.org
Bioróżnorodność to także rozmaitość
ekosystemów- zarówno zespołów organizmów
żyjących w określonych siedliskach, jak
i samych warunków fizycznych,
w których żyją.
www.cfoundation.org
Stan różnorodności biologicznej Polski
determinują zarówno warunki fizyczno –
geograficzne jak i nasilenie oddziaływania
człowieka, w tym podejmowanych przez niego
działań ochronnych.
www.cfoundation.org
Położenie geograficzne Polski jest wyjątkowe
- leży ona w samym środku Europy. Na uwagę
zasługuje również fakt, że przez Polskę
przechodzi najkrótsza linia łącząca Morze
Bałtyckie z Morzem Czarnym, czyniąc ją
częścią największego zwężenia Europy
w głównej osi kontynentu.
www.cfoundation.org
Przez nasz kraj przechodzą duże szlaki
komunikacyjne Europy z zachodu na wschód
oraz główny szlak handlowy z południa na
północ, przez Bramę Morawską (dawny szlak
bursztynowy).
www.cfoundation.org
Wszystkie te czynniki sprawiły, że Polska była
i jest obszarem ścierania się różnorodnych
kultur i wpływów politycznych, pochodzących
z różnych części Europy.
www.cfoundation.org
Jeżeli różnorodność biologiczną oceniać
stopniem zachowania naturalnie
występujących gatunków oraz zbiorowisk,
a także ras i form roślin i zwierząt
użytkowych, to można przyjąć, że Polska
należy do krajów o dużym bogactwie
przyrodniczym.
www.cfoundation.org
Warunki geograficzne Polski są przyczyną
dużej zmienności krajobrazu i dużej
różnorodności przyrodniczej. Mamy morze,
jeziora, niskie wzniesienia, równiny, wyżyny
i góry. Nic dziwnego, że przy takich
warunkach naturalnych Polska jest
znakomitym miejscem wypoczynku,
w którym każdy znajdzie coś dla siebie.
www.cfoundation.org
W naszym kraju znajduje się 13 obiektów
wpisanych na listę światowego dziedzictwa
(UNESCO) i 9 rezerwatów biosfery.
www.cfoundation.org
Bioróżnorodność, na różnych
poziomach, jest w wielu przypadkach
czynnikiem sprawczym, zachęcającym
turystów do przyjazdu…
www.cfoundation.org
Północ Polski to tereny wybrzeża Morza
Bałtyckiego, Kaszuby, Warmia
i Mazury. Wybitną atrakcją wybrzeża Bałtyku
są wydmy z charakterystyczną roślinnością.
Dla ich ochrony powstał Słowiński Park
Narodowy, będący równocześnie światowym
rezerwatem biosfery. Park bywa nazywany
krainą wody, słońca i piasku. Kaszuby to
kraina słynąca z malowniczych jezior, lasów
i czystego środowiska.
www.cfoundation.org
www.cfoundation.org
Polska środkowa to pas równin z polami
i pozostałościami dawnych puszcz. Słynna na
skalę światową jest Puszcza Kampinoska
(będąca światowym rezerwatem biosfery). Jej
krajobraz stanowi pewien paradoks, gdyż
dominują w nim wydmy i bagna. Tak
kontrastowe siedliska wpływają na niezwykłe
bogactwo flory i fauny puszczy.
www.cfoundation.org
www.cfoundation.org
Południe Polski jest związane z krajobrazem
pasma Karpat i Sudetów. Spotykamy się tu
z niezwykłą koncentracją terenów
chronionych. Samych
światowych rezerwatów biosfery jest tu 4.
Najwięcej uwagi turystów przyciągają Tatry
nazywane Polskimi Alpami. Przed wyborem
Tatr jako miejsca wypoczynku warto się
zastanowić także nad poznaniem tajemnic
innych terenów górskich w Polsce.
www.cfoundation.org
www.cfoundation.org
Polskie krańce zachodnie to tereny o bardzo
dużym zalesieniu. Jednym z unikatów tych
regionów jest wpisany na listę światowego
dziedzictw UNESCO Park Mużakowski,
stanowiący piękny przykład europejskiej
sztuki ogrodowej okresu, z którego pochodzi
i wyjątkowe połączenie natury i sztuki
ogrodniczej.
www.cfoundation.org
www.cfoundation.org
Kresy wschodnie są uznawane za najczystsze
regiony Polski. Ewenementem na skalę
światową jest Puszcza Białowieska będąca
pozostałością ostatnich na niżu Europy lasów
naturalnych o charakterze pierwotnym oraz
Poleski Park Narodowy wraz
z charakterystycznymi dla niego bagnami,
torfowiskami, jeziorami krasowymi oraz
naturalnymi kompleksami leśnymi.
www.cfoundation.org
www.cfoundation.org
Turystyka i jej wpływ na poziom
bioróżnorodności - przykłady
• Babia Góra – szlak Markowe SzczawinyKrowiarki
• znaczne natężenie ruchu turystycznego
powoduje erodowanie szlaku (ok. 30%
dług. całkowitej)
www.cfoundation.org
• wokół szlaku pojawiają się liczne gatunki
flory synantropijnej
• zaśmiecanie okolic szlaku
• liczne, mechaniczne uszkodzenia roślin
• wywoływanie stresu u zwierząt
• dokarmianie zwierząt – brak
płochliwości
www.cfoundation.org
Turystyka i jej wpływ na stan
bioróżnorodności - przykłady
• Tatry – spadek liczebności w populacjach
niedźwiedzia brunatnego, kozicy i świstaka
• w miejscach o silnym natężeniu ruchu
turystycznego – zmiany behawioru zwierząt
(np. zachowania zw. z żerowaniem)
www.cfoundation.org
• zwierzęta zaczynają „żebrać” o pokarm
• płoszenie zwierząt podczas wychowywania
młodych sprawia, że w wielu przypadkach
osobniki rodzicielskie porzucają swoje
potomstwo…
• straty energetyczne związane z rozrodem
obniżają fitness osobników i są wówczas
„nierekompensowalne”
www.cfoundation.org
• fragmentacja lasu (nartostrady, wyciągi,
ścieżki turystyczne, kolejki)
• ponad 50% kęp kosodrzewiny wykazywało
uszkodzenia mechaniczne spowodowane przez
narciarzy
• tworzenie dzikich szlaków turystycznych…
www.cfoundation.org
Wpływ turystyki na stan
bioróżnorodności
www.cfoundation.org
Zachowanie bioróżnorodności i powstrzymanie
zanikania gatunków na Ziemi stanowi
wyzwanie dla ochrony przyrody, rolnictwa,
leśnictwa, gospodarki wodnej i planowania
przestrzennego. W chwili obecnej
obserwujemy znaczne zmiany w tych
kierunkach.
www.cfoundation.org
Atrakcji turystycznych Polski nie sposób
wyliczyć, warto się jednak zastanowić nad
rozmieszczeniem intensywności ruchu
turystycznego w różnych rejonach Polski
i jego skutków dla przyrody.
www.cfoundation.org
Zjawisko ruchu turystycznego jest związane
z rozwojem ekonomicznym regionu i może
być przyczyną poprawy warunków życia,
jednak należy pamiętać, że zbyt intensywny
rozwój turystyki w regionie wiąże się również
z negatywnymi zjawiskami.
www.cfoundation.org
Literatura:
•
•
•
•
•
•
Andrejuk A., Turystyka aktywna, rekreacyjna
i specjalistyczna, KENGRAF, Warszawa 1998
Drzewiecki M., Agroturystyka, Instytut Wydawniczy
Świadectwo, Bydgoszcz 1995
Gaworecki W., Turystyka, PWE, Warszawa 2003
Majewski J., Turystyka wiejska i rozwój lokalny, wyd.
FFW, Poznań 2001
Legienis H., Usługi w bazie agroturystycznej, Instytut
Turystyki, Warszawa 2003
Sikora J., Organizacja ruchu turystycznego na wsi,
WSiP, Warszawa 1999
www.cfoundation.org
Dziękujemy bardzo za uwagę
Fundacja Karpacka – Polska
Centrum Obsługi Zielonych Inwestycji
Kontakt:
telefon: 13 46 38 857, 534 884 194/195
e-mail: [email protected]
e-mail: [email protected]
e-mail: [email protected]
www.cfoundation.org
PARTNERZY PROJEKTU
Bieszczadzki Park
Narodowy
Ustrzyki Górne
www.bdpn.pl
www.cfoundation.org
Bieszczadzka Grupa GOPR
Sanok
www.gopr.bieszczady.pl
Fundacja Partnerstwo
dla Środowiska
Kraków
www.fdps.pl