Biuletyn - Wyszukiwarka Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej
Transkrypt
Biuletyn - Wyszukiwarka Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej
ISSN 0137-8015 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Wydawnictwo Urzędu Patentowego P o l s k i e j R z e c z y p o s p o l i t e j Ludowej Nr 4 (240) Warszawa 1983 Urząd Patentowy PRL - na podstawie art. 33 i art. 78 ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalaz czości (Dz. U. PRL Nr 43, poz. 272) - dokonuje ogłoszenia w „Biuletynie Urzędu Patentowego" o zgłoszonych wynalazkach i wzorach użytkowych. Ogłoszenia o zgłoszeniach drukowane w "Biuletynie" podane są w ukła dzie klasowym według symboli Int Cl 3 i zgodnie z § 26 ust. 4 zarządzenia Prezesa Urzędu Patentowego PRL z dnia 21.XII.1972 r. w sprawie ochrony wynalazków i wzorów użytkowych (MP z 1973 r. nr 1, poz. 4) za wierają następujące dane: - oznaczenie klasy i podklasy według symboli III edycji międzynarodowej klasyfikacji patentowej, tj. int. Cl3, - numer zgłoszenia wynalazku lub wzoru użytkowego, - datę zgłoszenia wynalazku lub wzoru użytkowego, - datę i kraj uprzedniego pierwszeństwa oraz numer zgłoszenia dokonanego za granicą lub oznaczenie wystawy - jeżeli zastrzeżono pierwszeństwo, - imię i nazwisko lub nazwę zgłaszającego, - miejsce zamieszkania lub siedzibę oraz kraj zgłaszającego, - imię i nazwisko wynalazcy (wynalazców), - tytuł wynalazku lub wzoru użytkowego, - skrót opisu wynalazku lub wzoru użytkowego wra2 z figurą rysunku najlepiej obrazującą wynalazek lub wzór użytkowy, - liczbę zastrzeżeń. Po wykazie ogłoszeń w układzie klasowym według symboli Int. Cl 3 podaje się wykaz zgłoszeń opubliko wanych w danym numerze w układzie numerowym. Ogłoszenia dotyczące zgłoszeń o udzielenie patentów tymczasowych zostały oznaczone literą Τ za nu merem zgłoszenia. Jeżeli po dniu takiego ogłoszenia zostanie złożony wniosek o udzielenie patentu (art 26 ust. 3 u.ow.), Urząd Patentowy ogłasza o wniosku w „Wiadomościach Urzędu Patentowego". Od dnia ogłoszenia o zgłoszeniu wynalazku lub wzoru użytkowego osoby trzecie mogą: 1) zapoznać się ze wskazanym opisem wynalazku lub wzoru użytkowego, zastrzeżeniami patentowymi lub ochronnymi i rysunkami oraz sporządzić z nich odpisy; 2) w terminie sześciu miesięey - nadsyłać do Urzędu Patentowego swoje uwagi co do istnienia przeszkód uniemożliwiających udzielenie patentu (prawa ochronnego). Odpowiednio uzasadnione pod względem faktycznym (dokumentacja dowodowa) i prawnym uwagi na leży nadsyłać w dwóch egzemplarzach pod adres: Urząd Patentowy PRL - 0 0 - 9 5 0 Warszawa, skr. poczt. 203, Al. Niepodległości 188. Informuje się, że odbitki kserograficzne dokumentów wymienionych w pkt. 1 można zamawiać w Urzę dzie Patentowym, przy czym w zamówieniu należy: a) podać numer „Biuletynu Urzędu Patentowego", w którym dokonano ogłoszenia o zgłoszeniu oraz nu mer stronicy, b) wskazać numer zgłoszenia, klasę patentową i tytuł wynalazku lub wzoru użytkowego. Urząd Patentowy PRL podaje do wiadomości konta NBP: 1. Urząd Patentowy PRL - NBP V O/M w Warszawie konto: 1052-2583-222 cz. 54 dz. 91 rozdz. 9111 § 77 - opłaty związane z rejestracją 1 ochroną wynalazków. wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych, znaków towarowych; opłaty za skarci i odwołania. 2. Urząd Patentowy PRL, Centralny Ośrodek Informacji Patentowej - NBP V O/M w Warszawie konto: 1052-2583-222 cz. 54 dz. 7 rozdz. 7811 § 45 - wpłaty z tytułu sprzedaży wydawnictw § 44 - wypłaty za usługi, poligraficzne i mikrofilmowe. 3. Urząd Patentowy - NBP V O/M w Warszawie konto: 1052-2583-13-32 - wpłaty za powołanie biegłego. Warunki prenumeraty: Prenumeratę· na kraj przyjmują Oddziały RSW „Prasa-Książka-Ruch" oraz Urzędy pocztowe i doręczyciele - w terminie do dnia 25 listopada na rok następny. Cena prenumeraty rocz nej - 5200 zł. Jednostki gospodarki uspołecznionej, instytucje, organizacje i wszelkiego rodzaju zakłady pracy zamawiają prenumeratę w miejscowych Oddziałach RSW „Prasa-Książka-Ruch". W miejsco wościach zaś, w których nie ma Oddziałów RSW - w urzędach pocztowych. Czytelnicy indy widualni opłacają prenumeratę wyłącznie w urzędach pocztowych i u doręczycieli. Prenumeratę ze zleceniem wysyłki za granicę przyjmuje RSW „Prasa-Książka-Ruch", Centrala Kolportażu Prasy i Wydawnictw, ul. Towarowa 28, 00-958 Warszawa, konto NBP XV Oddział w Warsza wie Nr 1153-201045-139-11. Prenumerata ze zleceniem wysyłki za granicę jest droższa od prenu meraty krajowej o 50% dla zleceniodawców indywidualnych i o 100% dla zlecających insty tucji i zakładów pracy. Egzemplarze archiwalne można nabywać w Urzędzie Patentowym PRL - Centralny Ośrodek Informacji Patentowej, Al. Niepodległości 188, skr. poczt. 203, 00-950 Warszawa URZĄD PATENTOWY POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ Numer odano do składania w listopadzie 1982 r., ark. wyd. 11,40, ark. druk. 10,0. Papier druk. sat. kl. V, 61X88. nakład 2740 + 25 egz. Cena 200 zł INDEKS 35326 Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. Seweryna Pienięż nego - 10-417 Olsztyn, ul. Towarowa 2. Lz. 1137 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Warszawa, dnia 14.02.1983 r. Nr 4 (240) Rok XI Ogłoszenia o zgłoszonych w Polsce I. Wynalazkach do opatentowania II. Wzorach użytkowych do ochrony I. W Y N A L A Z K I Dział A PODSTAWOWE POTRZEBY LUDZKIE A01B A01G P. 235954 Τ 13.04.1982 Zakład Usług Technicznych Regionalnego Związku Spółdzielni Inwalidów, Bydgoszcz, Polska (Karol Mo dliński, Stanisław Styczyński). i przedniego podnośnika hydraulicznego ma belkę po przeczną (1) z przymocowanymi do niej krojami (2), których liczba jest równa liczbie korpusów pługa (3), a płaszczyzny działania krojów (2) pokrywają się z płaszczyznami odcinania skib przez korpusy pługa. (1 zastrzeżenie) Brona ręczna, zwłaszcza do prac ogrodniczych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia sku teczności zgrabiania, rozbijania gleby oraz niszczenia chwastów. Rama brony ma kształt rombu i składa się z płas kowników poziomych (1) i skośnych (2) na przemian przeplatanych. W miejscu skrzyżowania płaskowni ków (1) i (2) zamocowane są zęby (3). Odchylenie płaskownika (2) od osi pionowej wynosi 14°. Uchwyt (4) trzonka zamocowany jest do płaskowników na ze wnątrz brony i tworzy z płaskownikiem poziomym (1) kąt 90°. (2 zastrzeżenia) A01C P. 235843 Τ 05.04.1982 Bolesław Kołodziej, Pobiedno, Polska (Bolesław Ko łodziej). Urządzenie do składowania obornika A01B P. 235956 Τ 13.04.1982 Politechnika Białostocka, Białystok, Polska (Marek Gawrysiak). Narzędzie do odcinania skib Wynalazek rozwiązuje niej osi ciągnika przy narzędzie części funkcji Narzędzie mocowane mocą trzypunktowego zagadnienie dociążenia przed jednoczesnym przejęciu przez pługa. na przodzie ciągnika za po mechanizmu zawieszania Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania urządzenia umożliwiającego dogodne składowanie obornika z możliwością użycia przenośnika transoortującego do jego wyładunku z miejsca składowania. Urządzenie według wynalazku ma obudowę (1) w kształcie walca z wlotem tunelu (2), w miejscu któ rego umieszczony jest formownik tunelu (3), zaś pod nim znajduje się odpływ gnojowicy. Wewnątrz obu dowy (1) znajduje się umieszczona centralnie kolum na mocująca z przesuwną obudową, na której umiesz czony jest zespół wyrównująco-ugniatający (a), zespół napędowy i formownik tunelu (3). (3 zastrzeżenia) BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 2 Nr 4 (240) 1983 sokim napięciem. Elektrodami tymi są metalowe dru ty (8) nawinięte śrubowo na korpusie (6), wewnątrz którego ulokowany jest wabiący element, najkorzyst niej w postaci lampy (7). Wolne końce drutów (8) przymocowane są do fragmentów korpusu (6) z jed nej strony, zaś pozostałe końce są przyłączone do za silającego członu, ulokowanego w puszce (5), przy twierdzonej do kołowej płytki (2) obudowy (1). Do puszki (5) przyłączony jest rozłącznie korpus (6). Za silający człon utworzony jest z dwóch kondensatorów (C), które są z jednej strony włączone do jednego za cisku źródła (U) napięcia zmiennego a z drugiej stro ny, poprzez przeciwnie spolaryzowane diody (D), do drugiego zacisku tego źródła (U). Punkty połączeń diod (D) z kondensatorami (C) stanowią wyjście czło nu zasilającego. Całość może być ulokowana wewnątrz użebrowanej walcowej obudowy (1), dostosowanej do zawieszania lub ustawiania, w formie np. lampionu. (3 zastrzeżenia) A01K P. 236013 Τ 15.04.1982 Akademia Rolnicza, Szczecin, Polska (Lech Szlauer, Janusz Pikuła). Urządzenie do odławiania zwierząt planktonowych, zwłaszcza w płytkich zbiornikach Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skutecznego od łowu zwierząt planktonowych z płytkich zarośnię tych zbiorników. Urządzenie według wynalazku ma oś obrotową (3), na której są zamocowane poprzecznie ramy (5) z roz piętymi na nich cedzidłami (6). Ramy (5) obwodami swymi leżą w płaszczyznach przechodzących wzdłuż osi (3). Cedzidła (6) połączone są otwartymi bocznymi kanałami (8) z pojemnikiem zbiorczym (9) osadzonym na końcu obrotowej osi (3). Wloty cedzideł osłonięte są kratą (7). (2 zastrzeżenia) A01N C07D P. 233901 19.11.1981 Pierwszeństwo: 21.11.1980 - Wielka Brytania (nr 80,37372) A01M P. 235874 Τ 08.04.1982 May & Baker, LTD, Dagenham, Wielka Brytania (Michael Colin Cramp, James Glimour, Edgar Wil liam Parnell). Maciej Majkowski, Wrocław, Polska (Maciej Maj kowski). Środek chwastobójczy i sposób wytwarzania substancji czynnej Elektryczne urządzenie do wabienia i niszczenia owadów Celem wynalazku jest opracowanie nowego środka chwastobójczego oraz sposobu wytwarzania jego sub stancji czynnej. Środek chwastobójczy zawierający jeden lub więcej odpowiedni, dopuszczalny w rolnictwie rozcieńczalnik lub nośnik oraz substancję czynną o wzorze ogólnym 1, w którym X oznacza atom tlenu lub siarki, R1 oznacza atom wodoru lub grupę metylową, etylową Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania budowy urządzenia skutecznego w działaniu i całko wicie bezpiecznego dla ludzi. Urządzenie ma dwie nieizolowane elektrody równo legle ułożone i znajdujące się wobec siebie pod wy- Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO lub allilową, R 2 oznacza atom wodoru, fluoru lub chloru, grupę cyjanową lub grupę metylową lub ety lową ewentualnie podstawioną jednym lub więcej atomami fluoru, R 3 oznacza atom fluoru, chloru lub bromu lub grupę cyjanową, trifluorometylową, metoksylową, etoksylową, trifluorometoksylową lub alkanosulfonylową, w której część alkanowa może stano wić prosty lub rozgałęziony łańcuch o 1 - 4 atomach węgla, jeden z rodników R 4 i R 5 oznacza atom wodo ru, a drugi oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub bromu lub grupę cyjanową, trifluorometylową, metoksylową, etoksylową, trifluorometoksylową lub alkanosulfonylową, w której część alkanowa może stano wić prosty lub rozgałęziony łańcuch o 1 - 4 atomach węgla, R 6 oznacza atom wodoru, fluoru lub chloru lub grupę cyjanową lub etynylową, R 7 oznacza atom fluoru lub chloru, R 8 oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub bromu lub grupę metylową lub etylową, a m oznacza 0, 1 lub 2, przy czym, gdy m oznacza 2, atomy oznaczone symbolem R 7 mogą być takie same lub różne, z tym że gdy R2 i R6 oba oznaczają atom wodoru, to m oznacza liczbę 0. Sposób wytwarzania związków o wzorze 1, w któ rym X oznacza atom tlenu a pozostałe symbole mają znaczenie wyżej podane polega na tym, że związek o ogólnym wzorze 2, w którym R1, R2, R6, R7 i m mają wyżej podane znaczenie lub jego kwaśną sól addycyjną, poddaje się reakcji ze związkiem o wzo rze ogólnym Q - C ( = O ) - T , w którym Q oznacza grupę o wzorze ogólnym 4, w którym R3, R4, R5 i R8 mają wyżej podane znaczenie, a Τ oznacza atom chloru lub bromu lub grupę o wzorze ogólnym - O - C ( = O ) - W , w którym W oznacza grupę o wzorze ogólnym 4, w którym R3, R4, R5 i R8 mają wyżej podane znaczenie lub oznacza rodnik alkilowy o prostym lub rozgałę zionym łańcuchu o 1 - 4 atomach węgla. Sposób wytwarzania związków o wzorze 1, w któ rym X oznacza atom siarki a pozostałe symbole mają wyżej podane znaczenie polega na tym, że związek o wzorze 1, w którym X oznacza atom tlenu poddaje się reakcji z P2S5. (20 zastrzeżeń) „ 3 Cechą środka jest to, że zawiera on jako substan cję czynną co najmniej jeden nowy imidazolilopropionitryl o ogólnym wzorze 1, w którym R oznacza aromatyczny rodnik węglowodorowy ewentualnie jed nakowo lub różnie, jedno- lub wielokrotnie podsta wiony chlorowcem, grupą alkilową o 1-4 atomach węgla, grupą alkoksylową o 1-4 atomach węgla, grupą alkilotio o 1-4 atomach węgla, grupą trójfluorometylową lub grupą nitrową, a R1 oznacza rod- nik alkilowy o 1-10 atomach węgla rodnik alkenylowy o 3 - 8 atomach węgla, rodnik alkinylowy o 3 - 8 atomach węgla, lub ewentualnie jednakowo lub róż nie, jedno- lub wielokrotnie podstawiony chlorow cem, grupą alkilową o 1 - 4 atomach węgla, grupą alkoksylową o 1-4 atomach węgla, grupą alkilotio o 1 - 4 atomach węgla, grupą trójfluorometylową lub grupą nitrową rodnik fenyloalkilowy, lub jego sól addycyjną z kwasem nieorganicznym lub organicz nym. (93 zastrzeżenia) A01N P.237300 06.07.1982 Pierwszeństwo: 08.07.1981 - Węgry (nr 1975/81) Eszakmagyarországi Vegyimüvek, Sajóbábony, Wę gry (Zsolt Dombay, Enikő Koppány, Józsefné Grega, Ferenc Mogyoródi, József Nagy, István Tóth). Środek chwastobójczy Celem wynalazku jest opracowanie środka zwalcza jącego chwasty jedno i dwuliścienne bardziej sku tecznie niż substancje pojedyncze z których się skła da. Środek chwastobójczy zawiera ogółem 10-80% wa gowych związku o wzorze 1 i o wzorze ogólnym 2, w którym R 1 oznacza grupę etylową, n-propylową izobutylową lub cykloheksylową, R2 oznacza grupę etylową, n-propylową, n-butylową lub izobutylową; lub R 1 i R2 razem oznaczają grupę sześciometylenową; natomiast R3 oznacza grupę etylową lub n-pro pylową z tym, że R1 i R2 nie mogą oznaczać jedno cześnie grupy n-propylowej jeżeli R3 oznacza grupę etylową oraz 14-80% wagowych co najmniej jednego ciekłego węglowodoru o temperaturze wrzenia 1 5 0 ° 320°C, i 6 - 1 5 % wagowych dodatku lub dodatków stosowanych w preparatach agrochemicznych. (2 zastrzeżenia) A01N P. 237145 28.06.1982 Pierwszeństwo: 30.06.1981 - RFN (nr P. 3125 780.1) Schering Aktiengesellschaft, Bergkamen, Republika Federalna Niemiec. Środek biobójczy Celem wynalazku jest opracowanie nowego środka biobójczego, zwłaszcza o działaniu grzybobójczym i/lub regulującym wzrost roślin i/lub bakteriobój czym, zawierającego nośniki i/lub substancje pomoc nicze oraz substancję czynną. 4 A21C BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 237144 28.06.1982 Pierwszeństwo: 09.07.1981 - NRD (nr WPA 21 C/231 620) VEB Rationalisierung Magdeburg, Magdeburg, Nie miecka Republika Demokratyczna (Erich Gens, Horst Wenzel). Urządzenie do ciągłego kształtowania punktowo-kreskowego mas plastycznych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie rozszerzenia zdolności produkcyjnej linii piekarniczych bez nara żania zakładu na dodatkowe koszty. . Urządzenie do kształtowania punktowo-kreskowego mas plastycznych, zwłaszcza mas cukierniczych, za wiera wydrążony wewnątrz tłok (4) połączony z rura (3) doprowadzającą masę, która spełnia rolą tłoczyska. Masa wychodząca z leja (1) poprzez obrotowy, zawo rowy wał (2) przedostaje się do rury (3), która kie rowana jest raz w stronę nadchodzącego podłoża, wy nikiem czego kształtowane zostają elementy z masy w postaci regularnych punktów, natomiast po obró ceniu rury (3) o 180° zostaje wykonane kształtowanie elementu z masy w postaci kreski. (2 zastrzeżenia) A22B P.238321 Nr 4 (240) 1983 zasilacz (1) napięciem stałym oraz generator i roz dzielacz impulsów (3), wytwarzający ciąg impulsów kierowanych do impulsatora (2), z którego sygnał i przyłączona rezystancja obciążenia kontrolowane są przez dwa układy kontrolujące (4) i (5), które stero wane są przez układ wyzwalania (6) połączony z ge neratorem (3). Do uzyskania sygnału wyjściowego sto suje się napięcie zasilające impulsator (2) równe war tości amplitudy tego sygnału, a układ kontroli (5) re zystancji obciążenia powoduje uruchomienie impulsa tora (2), o ile przyłączona rezystancja obciążenia jest w granicach od 50 Ω do 2 kΩ. (3 zastrzeżenia) A22C P. 237495 15.07.1982 Pierwszeństwo: 15.07.1981 - Holandia (nr 8103360) 11.07.1982 - Holandia (nr 8200076) Protecon B.V., Oss, Holandia. Sposób usuwania kości z mięsa i urządzenie do usuwania kości z mięsa Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia wy dajności odzyskiwanego mięsa przez opracowanie od powiedniego sposobu i urządzenia. W sposobie usuwania kości z mięsa za pomocą urzą dzenia do stosowania tego sposobu mięso poddaje się działaniu ciśnienia w prasie pozwalając na wysuwa nie się mięsa w kierunku poprzecznym do kierunku działania nacisku, przez co mięso oddziela się od ko ści i odsuwa na bok, zaś kości pozostają pomiędzy 21.09.1982 Zakłady Remontowo-Montażowe Przemysłu Mięs nego „Metalowiec", Bydgoszcz, Polska (Janusz Przekwas, Roman Lewandowski, Roman Kopeć, Roman Bramański). Elektroniczne urządzenie do elektronarkozy zwierząt rzeźnych Celem wynalazku jest opracowanie takiego urzą dzenia do elektronarkozy zwierząt rzeźnych, zwłasz cza trzody chlewnej, prądem o podwyższonej często tliwości, przy stosowaniu którego możliwe byłoby uniknięcie w mięsie niekorzystnych zmian fizjologicz nych takich jak krwawe wybroczyny i wylewy oraz byłoby bezpieczne w użytkowaniu dla obsługującego. Urządzenie do elektronarkozy zwierząt rzeźnych zawiera impulsator elektroniczny (2) zasilany przez przeciwległymi współpracującymi powierzchniami na ciskowymi, po czym mięso odprowadza się od kości a przede wszystkim stosuje się co najmniej jedną z współpracujących powierzchni naciskowych zawie rających element zgodny w kształcie z kształtem ko ści. Zgodnie ze sposobem według wynalazku stosuje się działanie ciśnienia w prasie posiadającej po wierzchnię naciskową z elastycznie odkształcalnego materiału. W urządzeniu według wynalazku co najmniej jedna z dociskowych płyt (6) zawiera elastycznie odkształcalny dociskowy korpus (7) tworzący powierzchnię dociskową na jednej z jego powierzchni. Elastycznie odkształcalny materiał korpusu dociskowego (7) po siada twardość wyznaczoną metodą Shore'a w zakre sie 60 do 100°, a korzystnie około 90°. (30 zastrzeżeń) A23B P.232618 Instytut Maszyn Spożywczych, (Marek Branicz). 13.08.1981 Warszawa, Polska Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO A23G Sposób produkcji osłonek b i a ł k o w y c h W y n a ] a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z m n i e j s z e n i a z u życia w o d o r o t l e n k u w a p n i o w e g o oraz uproszczenie procesu produkcji osłonek białkowych. Sposób p r o d u k c j i polega n a t y m , ż e s u r o w i e c k o l a g e n o w y jest w a p n o w a n y przez okres 14 d n i przy czym mleko wapienne może być alkalizowane związkami sodu t a k a b y stężenie j o n ó w s o d o w y c h w zawiesinie m l e k a w a p i e n n e g o było nie większe niż 4 g w j e d n y m litrze m l e k a . N a s t ę p n i e s u r o w i e c o d p l u k u j e się w wodzie, k w a s i się i p o n o w n i e o d p ł u k u j e i p r z e t w a r z a na osłonkę. (3 zastrzeżenia) A23B P. 232619 Instytut Maszyn ( M a r e k Branicz). Spożywczych, 13.08.1981 Warszawa, 06.08.1981 O k r ę g o w a Spółdzielnia M l e c z a r s k a w Częstochowie, Olbrachcice. Polska (Jarosław Kopera). Sposób w y t w a r z a n i a s e r a w ę d z o n e g o Celem w y n a l a z k u jest s k r ó c e n i e czasu w ę d z e n i a bez pogorszenia w ł a s n o ś c i s m a k o w y c h i k o n s e r w u j ą cych oraz o p r a c o w a n i e sposobu umożliwiającego stoswanie masy serowej o stosunkowo dużym stopniu skażenia wegetatywnymi formami drobnoustrojów. S p o s ó b w y t w a r z a n i a sera w ę d z o n e g o c h a r a k t e r y z u je się t y m , że m a s ę s e r o w ą w k ł a d a się do form m e talowych i poddaje równocześnie procesowi parzenia, wędzenia i pasteryzacji w temperaturze 7 8 - 9 0 ° C w czasie 0,5 godziny, po czym d o w ę d z a się z i m n y m d y mem wędzarniczym. (1 zastrzeżenie) A24D Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania t a k i e g o sposobu g a r b o w a n i a osłonek, k t ó r y p o z w a l a ł by u z y s k a ć osłonki o d z n a c z a j ą c e się dobrą e l a s t y c z nością, odpornością t e r m i c z n ą i w y t r z y m a ł o ś c i ą m e chaniczną. Sposób g a r b o w a n i a polega n a t y m , ż e część m a t e r i a ł u k o l a g e n o w e g o p o d d a j e się g a r b o w a n i u w d o w o l n y m e t a p i e jego p r z e t w a r z a n i a n a s t ę p n i e m a t e riał t e n łączy się z n i e g a r b o w a n y m m a t e r i a ł e m k o l a g e n o w y m i p r z e t w a r z a na m a s ę k o l a g e n o w ą . Z m a s y tej f o r m u j e się osłonki b i a ł k o w e , k t ó r e p o d d a w a n e są p o w t ó r n e m u p r o c e s o w i g a r b o w a n i a p r z y czym g a r b o w a n i e w ł a ś c i w e m o ż e r ó w n i e ż n a s t ą p i ć p r z e d for m o w a n i e m osłonki. (1 zastrzeżenie) P. 237152 P. 232517 Polska Sposób garbowania osłonek białkowych A23B 5 P. 236911 14.06.1982 P i e r w s z e ń s t w o : 2 9 . 0 6 . 1 9 8 1 - St. Zjedn. Am. (nr 278,529) B r o w n and Williamson Tobacco Corporation, K e n tucky, Stany Zjednoczone Ameryki (Daniel V. Cantrell). Filtr papierosowy W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e obniżenia z a w a r tości związków s m o ł y w d y m i e p a p i e r o s o w y m p o przez z m i a n ę k o n s t r u k c j i f i l t r a tak, ż e d y m t y t o n i o wy i p o w i e t r z e wchodzą o d d z i e l n y m i s t r u m i e n i a m i . 29.06.1982 Stocznia G d a ń s k a im. L e n i n a , G d a ń s k , P o l s k a ( S t a n i s ł a w Rycewicz, A n t o n i M i c h a l a k , J a n K a p k o w s k i ) . Wytwórnia konserw, zwłaszcza na statku rybackim W y n a l a z e k r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a wysokowydajnej produkcji konserw na statkach rybac kich o o g r a n i c z o n e j p r z e s t r z e n i i m a ł e j wysokości pomieszczeń, p r z y nielicznej o b s ł u d z e oraz m i n i m a l n y m zużyciu ś r o d k ó w e n e r g e t y c z n y c h . F i l t r do z a s t o s o w a n i a w p a p i e r o s a c h z a w i e r a p o r o w a t y e l e m e n t filtrujący (8) z umieszczoną w e w n ą t r z r u r k ą (12) przechodzącą przez całą jego długość, k t ó ry to e l e m e n t jest u m i e s z c z o n y w t u t c e (14) z n i e p o rowatego materiału. Filtr zawiera ponadto komorę (7) p o w i e t r z n ą , współosiową z w y m i e n i o n y m e l e m e n t e m f i l t r u j ą c y m (8), u t w o r z o n ą m i ę d z y t y m e l e m e n t e m i w a ł k i e m (10) t y t o n i o w y m . W y m i e n i o n a k o m o ra (7) w y p s o ż o n a jest w e l e m e n t y (16, 18) k i e r u j ą c e p o w i e t r z e z a s y s a n e z z e w n ą t r z do w y m i e n i o n e j r u r k i (12), a d y m z w a ł k a t y t o n i o w e g o (10) do e l e m e n t u filtrującego (8) bez m i e s z a n i a się go z p o w i e t r z e m . (7 zastrzeżeń) A61N W y t w ó r n i a w y p o s a ż o n a jest w s y s t e m t r a n s p o r t o w y p u s z e k c y l i n d r y c z n y c h s k ł a d a j ą c y się z u k ł a d u for m u j ą c e g o rząd p u s z e k c y l i n d r y c z n y c h (11), u k ł a d u rozdzielającego r z ą d p u s z e k c y l i n d r y c z n y c h n a wiele r z ę d ó w (25) oraz linii m e c h a n i c z n e g o n a p e ł n i a n i a p u szek c y l i n d r y c z n y c h (2). U k ł a d rozdzielający r z ą d p u szek c y l i n d r y c z n y c h na w i e l e r z ę d ó w (25) u s y t u o w a n y jest przed urządzeniami wytwórni wykonującymi czynności w poszczególnych liniach o b r ó b k i , n a t o m i a s t u k ł a d f o r m u j ą c y rząd p u s z e k c y l i n d r y c z n y c h (11) u s y t u o w a n y jest za t y m i u r z ą d z e n i a m i . (5 zastrzeżeń) P. 232453 31.07.1981 Fabryka Aparatury Elektromedycznej, „Famed-1", Łódź, P o l s k a ( H e n r y k K i e t r y s , Krzysztof G r ę z i a k , J a nusz S i e r a k o w s k i , G r a ż y n a K o t a r s k a , J e r z y P a w ł o w ski). Aparat do terapii prądem W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e w y e l i m i n o w a n i a niebezpieczeństwa niekontrolowanego wzrostu prądu a p l i k a c y j n e g o w obwodzie p a c j e n t a . A p a r a t do t e r a p i i p r ą d a m i B e r n a r d a i g a l w a n i c z n y m s k ł a d a się z zasilacza (1), g e n e r a t o r a p r z e b i e g ó w m o d u l u j ą c y c h (21), m o d u l a t o r a (20), o s c y l o s k o p u (19), o b w o d ó w w y j ś c i o w y c h D O S I S i B A S I S (6 i 7), o b w o - 6 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO du pacjenta (5), układu zabezpieczenia obwodu pa cjenta, oraz z układu kontroli zabezpieczenia obwodu pacjenta. Układ zabezpieczenia obwodu pacjenta za wiera układu pomiaru prądu (2), ogranicznik prądu (15), komparator napiąć (17), potenjcometry (8, 10, 9 i 11), oraz sumator napięć odniesienia (18). Układ kontroli zabezpieczenia obwodu pacjenta zawiera układ 22), przekaźnik (3), wyłączniki (12, 13, 23), oraz elementy sygnalizacyjne (24, 25 i 26). (7 zastrzeżeń) A61K P. 235959 Τ 14.04.1982 Chemiczna Spółdzielnia Pracy „SEPTOMA", Ząbki k/Warszawy, Polska (Lucjan Rafalski, Teresa Kruk, Zenon Wasek, Elżbieta Rakowska). Środek do czyszczenia zębów z kamienia nazębnego Celem wynalazku jest opracowanie środka do czy szczenia zębów w postaci proszku, opartego na dostęp nych składnikach, który skutecznie wybielałby zęby i chronił je przed uszkodzeniem oraz odkładaniem się kamienia nazębnego. Środek do czyszczenia zębów z kamienia nazębnego składa się z 64 do 70% wagowych węglanu wapnio wego, 13 do 19% wagowych tlenku krzemu, 7 do 12% wagowych wodorowęglanu sodu, 2 do 8% wagowych mleczanu wapnia, 0,5% do 1% wagowych gliceryny, 0,5 do 1% wagowych soli dwusodowej monoestru kwa su sulfobursztynowego i alifatycznych alkoholi tłusz czowych i 0,5 do 1,5% wagowych środka smakowego. (3 zastrzeżenia) A61M P. 236921 15.06.1982 Pierwszeństwo: 15.06.1981 - St. Zjedn. Am. (nr 273711) Soleo Basel AG, Basel, Szwajcaria (Max Laszczower). Urządzenie do retransfuzji krwi podczas operacji Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiej konstrukcji urządzenia do retransfuzji krwi, któ ra zapewniłaby oszczędzanie krwi podczas przebywa nia jej poza ciałem pacjenta w stopniu dotychczas niestosowanym, przy zapewnieniu jednoosobowej ob sługi i nadzoru tejże konstrukcji. Urządzenie do retransfuzji krwi podczas operacji zawiera zbiornik (15) składający się z części dolnej i części górnej połączony za pomocą przewodu (27) ze Nr 4 (240) 1983 źródłem (28) podciśnienia oraz za pomocą przewodu giętkiego (12) z rura zasysającą (30) mającą głowicę zasysającą (31). Urządzenie zawiera także płytkę pod stawy, która z jednej strony tworzy uchwyt (18), a z drugiej zaś strony ma rozciągające się do góry dwie równoległe ścianki. Obie ścianki mają równo ległe szczeliny prowadzące (22) nachylone pod kątem względem osi giętkiego przewodu (12). W szczelinach (22) usytuowane są końce osi krążka zaciskowego. (13 zastrzeżeń) A63B P. 238279 Τ 17.09.1982 Stanisław Ziarkowski, Żory, Polska (Stanisław Ziarkowski). Przyrząd do pływania na wodzie i pod wodą Urządzenie do pływania na wodzie i pod wodą skła da się z płaskiego elementu pływającego (1) z mate riału o ciężarze właściwym mniejszym od wody, po łączonego ruchomo z elementem łącznikowym (7) po łączonym z prętem sterującym (9). Pręt sterujący (9) jest połączony rozłącznie z odcinkiem 15) połączonym rozłącznie z korpusem (20) elementu napędowego, w którym znajdują się stożkowe koła zębate (23) i (27) osadzone na wale. Do wału z obu jego stron umo cowane są pedały (25) i (26), natomiast do stożko wego koła zębatego (27) umocowana jest oś (28) ze śrubą napędową (31). (1 zastrzeżenie) Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 7 DZIAŁ Β RÓŻNE PROCESY PRZEMYSŁOWE; TRANSPORT B01D P. 229822 23.02.1981 Biuro Projektów Gospodarki Wodno-ściekowej „PROSAN", Warszawa, Polska (Jan Sobieski). Urządzenie do filtrowania cieczy Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia stop nia oczyszczania filtrowanych cieczy. Urządzenie do filtrowania cieczy, przeznaczone jest również do jednoczesnego filtrowania i klarowania, zwłaszcza do uzdatniania wody i/lub oczyszczania ście ków, zawiera wewnątrz ziarnicte złoże filtracyjne, doprowadzenie filtrowanej cieczy od dołu złoża a od prowadzenie cieczy filtrowanej z nad warstwy złoża. Urządzenie według wynalazku charakteryzuje się tym, że obudowa (9) w przekroju poprzecznym jest w dolnej swej połowie kształtu stożka ściętego. W obu dowie (9), korzystnie centrycznie wzdłuż urządzenia przebiega komora, której ściany (2) sięgają prawie stożkowego dna (10) obudowy (9), pozostawiając jed nak wzdłuż całego urządzenia szczeliny (4), przez któ re złoże ziarniste (1) osiada na dnie komory. Wewnątrz i wzdłuż komory porusza się urządzenie (5) do podnoszenia materiału ziarnistego z dna ko mory i jednoczesnego płukania tego materiału oraz po dawania podniesionego materiału ziarnistego na po wierzchnie złoża a wód popłucznych do koryta (7) wód popłucznych, przy czym w górnej części urzą dzenia po przeciwnej stronie koryta (7) wód popłucz nych zawarty jest przewód zbiorczy (8) cieczy przefiltrowanej (6). (1 zastrzeżenie) Istota wynalazku polega na tym, że rozdrobniony materiał światłoczuły poddaje się rozkładowi w alkoholowo-wodnym roztworze mocnej zasady w tempe raturze wrzenia roztworu, otrzymaną mieszaninę roz dziela się, przesącz kierując ewentualnie do odzysku alkoholu, zaś osad rozpuszcza się w wodzie i otrzy many roztwór wodny pozostawia do skoagulowania zawiesiny związków srebra wraz z zanieczyszczeniami, po czym otrzymaną mieszaninę rozdziela się, przy czym uzyskany z rozdziału roztwór zakwasza się sil nym kwasem mineralnym do wytrącenia kwasu tereftalowego, który oddziela się i suszy, zaś uzyskaną z rozdziału zawiesinę związków srebra z zanieczysz czeniami poddaje się ługowaniu roztworem kwasu mineralnego, w podwyższonej temperaturze, miesza ninę po ługowaniu rozdziela się, następnie otrzymany roztwór zadaje się mocną zasadą, po czym wydzielony osad tlenku srebra po przemyciu wodą praży się w temperaturze 200-300°C do uzyskania metalicz nego srebra. (3 zastrzeżenia) B01D P.232497 04.08.1981 Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia", Kędzierzyn-Koźle, Polska (Bogusław Nowicki, Sabina Zawadzak, Daniel Maksymiec, Anna Masiarz, Jacek Hetper, Zofia Wietrzyńska-Lalak, Wiktor Waleszczyk. Sposób katalitycznego oczyszczania gazów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie obniżek kosztów oraz zwiększenia aktywności katalizatora w procesie oczyszczania gazów spalinowych i odlotowych od to ksycznych zanieczyszczeń organicznych i tlenku wę gla. Proces oczyszczania polega na dopaleniu zanieczysz czeń organicznych przez przepuszczanie gazów przez łoże kataliatora, stanowiącego osadzoną na nośniku substancję katalityczną. Katalizator zawiera 0,01 do 0,1% wag. platyny oraz dodatek miedzi i/lub żelaza, przy czym stosunek wagowy platyny do metali nie szlachetnych, osadzonych na nośniku γ-Αl2O3, wynosi 5-1:1. (1 zastrzeżenie) B01D P.232648 13.08.1981 Biuro Projektów Przemysłu Hutniczego „BIPROHUT", Gliwice, Polska (Tadeusz Stankiewicz, Emil Pucia). Układ dla oczyszczania zwłaszcza oleju B01D P. 232473 03.08.1981 Instytut Badań Jądrowych, Warszawa, Polska (An drzej Chwojnowski, Wiesław A. Łada). Sposób odzyskiwania srebra i monomerów podłoża z materiałów światłoczułych na podłożu poliestrowym Wynalazek rozwiązuje zagadnienie eliminacji strat srebra i podłoża poliestrowego oraz zanieczyszczenia atmosfery. Wynalazek ma zastosowanie do zagospodarowania wszystkich rodzajów odpadów produkcyjnych filmów fotograficznych, błon rentgenowskich oraz zużytych błon na podłożu poliestrowym z jednoczesnym odzy skiem srebra i monomerów podłoża, zawartych w bło nach zużytych i odpadach produkcyjnych. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zapewnienia cią głej dostawy czystego oleju oraz mechanicznego samo czynnego opróżniania filtrów ze szlamu. Układ dla oczyszczania zwłaszcza oleju mający wspólny, wlot oleju, przepracowanego, oleju przefiltrowanego i rurociąg szlamu, oraz armaturę w po staci filtrów samooczyszczalnych i różnego rodzaju za worów, charakteryzuje się tym że stanowi go conajmniej jeden zespół (1) podłączony poprzez elektrycz ną zasuwę (8) odcinającą, do rurociągu (3) oleju prze pracowanego, przy czym ten zespół (1) stanowią licząc kolejno, połączone w conajmniej jeden szereg, zawór (9) odcinający samooczyszczająty filtr (10) i zawór (11) odcinający połączony ze zbiorczym rurociągiem (15) połączonym poprzez wylotową elektryczną zasuwę (16) ze zbiorczym rurociągiem (17) oleju przefiltrowanego, zakończonym zwrotnym zaworem (18) i zasuwą (19) oleju czystego, zaś upust szlamowy filtru (10) poprzez elektryczną zasuwę (12) i zwrotny zawór (13) są po łączone z wylotowym rurociągiem (14) szlamu, a po- n a d t o , celem w y w o ł a n i a z w r o t n e g o czyszczącego o b i e gu oleju w filtrze (10), r u r o c i ą g (3) oleju p r z e p r a c o w a n e g o jest, poprzez e l e k t r y c z n ą z a s u w ę (7) o d c i n a jącą, filtr (20) ciągu czyszczącego, z w r o t n y z a w ó r (21), o d c i n a j ą c y z a w ó r (22) ciągu czyszczącego - połączo ny ze z b i o r c z y m r u r o c i ą g i e m (15) oleju p r z e f i l t r o w a nego. U k ł a d t w o r z ą d w a r ó w n o l e g ł e zespoły lewy (1) i p r a wy (2). K a ż d y z zespołów s t a n o w i ą t r z y r ó w n o l e g l e p r a c u j ą c e f i l t r y (10) z z a w o r a m i . (3 zastrzeżenia) B01D N r 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 8 P. 232649 13.08.1981 Biuro Projektów Przemysłu Hutniczego „BIPROH U T " , G l i w i c e , P o l s k a (Emil P u c i a , T a d e u s z S t a n kiewicz). Filtr zwłaszcza do oleju Wynalazek rozwiązuje zagadnienie usprawnienia p r o c e s u czyszczenia oleju z z a w i e s i n m a g n e t y c z n y c h i niemagnetycznych. F i l t r zwłaszcza do oleju, m a j ą c y o b u d o w ę (1) i p o k r y w ę (2) w y p o s a ż o n y w filtrującą siatkę (3) i m a g n e t y c z n e ś w i e c e (4) o r a z w l o t (5) i w y l o t (6) oleju i u p u s t s z l a m ó w (7) c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że k o r p u s (1) f i l t r u ma k s z t a ł t s a g a n a w k t ó r y m jest u m i e s z czony f i l t r a c y j n y s i a t k o w y kosz (3) m a j ą c y od s t r o n y d o p ł y w o w e g o k r ó ć c a (6) o t w a r t y w l o t i za pomocą k o ł n i e r z y w z g l ę d n i e szczelnie szczególnie w r e j o n i e w l o t u z a m o c o w a n y d o k o r p u s u (1), zaś w e w n ą t r z t e go k o s z a (3) są u m i e s z c z o n e m a g n e t y c z n e stosy (4) w postaci świec p r z y k r ę c o n y c h pod p o k r y w ą (2), pod k t ó r ą z n a j d u j e się też, otaczający ś w i e c o w e stosy (4), z g a r n i a k (11) n a p ę d z a n y r u c h e m p i o n o w o - z w r o t n y m , poprzez n a j l e p i e j ś r u b o w y p o p y c h a c z (10) w y p o s a ż o ny w z n a n y n a p ę d (9) r ę c z n o - e l e k t r y c z n y , p r z y czym d o l n a część filtru, pod f i l t r a c y j n y m koszem (3) ma p o p r z e c z n ą do osi - w l o t (5) - w y l o t (6) p r z e g r o dę (13). (1 zastrzeżenie) B01D Pierwszeństwo: P. 236912 14.06.1982 15.06.1981 - W i e l k a B r y t a n i a (nr 8118300) Shell Internationale Haga, Holandia. Research Maatschappij B.V., Sposób usuwania H 2 S i CO 2 z m i e s z a n i n y gazów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie umożliwienia r e gulacji s t o s u n k u H 2 S do CO 2 u s u n i ę t y c h z m i e s z a n i n y gazów oraz o p a n o w a n i a p r o b l e m u u s u w a n i a COS. Sposób polega na t y m , że m i e s z a n i n ę gazów k o n t a k t u j e się w p o d w y ż s z o n y m ciśnieniu, w p r z e c i w p r ą dzie z r o z p u s z c z a l n i k i e m z d e s o r b o w a n y m z a w i e r a j ą c y m t r z e c i o r z ę d o w ą a m i n ę i fizyczny a b s o r b e n t , o t r z y m a n y w z b o g a c o n y r o z p u s z c z a l n i k o d p a r o w u j e się przez r o z p r ę ż e n i e cieczy do ciśnienia niższego od s u my ciśnień c z ą s t e c z k o w y c h CO 2 i H 2 S we w z b o g a c o n y m r o z p u s z c z a l n i k u w d a n e j t e m p e r a t u r z e , gaz z a w i e r a j ą c y H 2 S i CO 2 u w o l n i o n y w e t a p i e r o z p r ę ż a n i a k o n t a k t u j e się w p r z e c i w p r ą d z i e z r o z p u s z c z a l n i k i e m z d e s o r b o w a n y m w w a r u n k a c h s e l e k t y w n y c h dla u s u w a n i a H2S a o t r z y m a n y wzbogacony rozpuszczalnik r e g e n e r u j e się o t r z y m u j ą c r o z p u s z c z a l n i k z d e s o r b o w a n y ; część w z b o g a c o n e g o r o z p u s z c z a l n i k a o t r z y m a n e g o w e t a p i e r o z p r ę ż a n i a cieczy r e g e n e r u j e się o t r z y m u j ą c rozpuszczalnik zdesorbowany, część wzbogaconego rozpuszczalnika otrzymanego w etapie rozprężania cieczy o d p ę d z a się za pomocą gazu o t r z y m a n e g o w e t a p i e k o n t a k t o w a n i a gazu u w o l n i o n e g o przez r o z prężenie, z a w i e r a j ą c e g o H 2 S i CO 2 ze z d e s o r b o w a n y m r o z p u s z c z a l n i k i e m w w a r u n k a c h s e l e k t y w n y c h dla u s u w a n i a H2S i odpędzony rozpuszczalnik w p r o w a d z a się j a k o częściowo z d e s o r b o w a n y r o z p u s z c z a l n i k do e t a p u k o n t a k t o w a n i a m i e s z a n i n y gazów z r o z p u s z c z a l n i k i e m z d e s o r b o w a n y m w m i e j s c u bliższym do m i e j sca w p r o w a d z a n i a m i e s z a n i n y gazów niż r o z p u s z c z a l n i k z d e s o r b o w a n y , a gaz o t r z y m a n y po o d p ę d z e n i u w z b o g a c o n e g o r o z p u s z c z a l n i k a za pomocą gazu o t r z y m a n e g o w e t a p i e k o n t a k t o w a n i a gazu z a w i e r a j ą c e g o H 2 S i CO 2 ze z d e s o r b o w a n y m r o z p u s z c z a l n i k i e m w w a r u n k a c h selektywnych dla u s u w a n i a H2S k o n t a k tuje się w p r z e c i w p r ą d z i e ze z d e s o r b o w a n y m r o z p u s z c z a l n i k i e m w w a r u n k a c h s e l e k t y w n y c h dla u s u w a n i a H2S i wzbogacony rozpuszczalnik o t r z y m a n y w t y m o s t a t n i m e t a p i e r e g e n e r u j e się. (19 zastrzeżeń) B01D Pierwszeństwo: P. 236913 14.06.1982 15.06.1981 - W i e l k a B r y t a n i a (nr 8118288) Shell Internationale Haga, H o l a n d i a . Research Maatschappij B.V, Sposób u s u w a n i a CO 2 i jeżeli jest obecny H 2 S z mieszaniny gazów W y n a l a z e k r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e obniżenia e n e r gochłonności r e g n e r a c j i r o z p u s z c z a l n i k a w z b o g a c o n e g o w CO 2 oraz z w i ę k s z e n i a z a w a r t o ś c i CO 2 w o t r z y m y w a n y c h gazach. Sposób polega n a t y m , ż e m i e s z a n i n ę gazów k o n t a k t u j e się p r z y p o d w y ż s z o n y m c i ś n i e n i u w p r z e c i w prądzie z rozpuszczalnikiem zawierającym trzeciorzę dową a m i n ę i fizyczny a b s o r b e n t a o t r z y m a n y w z b o gacony r o z p u s z c z a l n i k o d p a r o w u j e się co n a j m n i e j raz przez r o z p r ę ż e n i e cieczy do ciśnienia wyższego od c a ł k o w i t e g o ciśnienia c z ą s t k o w e g o CO 2 i H 2 S o b e c nych we wzbogaconym rozpuszczalniku w danej t e m p e r a t u r z e , p o czym t a k o t r z y m a n y r o z p u s z c z a l n i k od p a r o w u j e się co n a j m n i e j raz przez r o z p r ę ż e n i e c i e czy do ciśnienia niższego niż c a ł k o w i t e ciśnienie czą s t k o w e CO 2 i H 2 S o b e c n y c h we w z b o g a c o n y m r o z p u szczalniku w d a n e j t e m p e r a t u r z e i o t r z y m a n y czę ściowo z d e s o r b o w a n y r o z p u s z c z a l n i k e w e n t u a l n i e p o p r z e p r o w a d z e n i u w s z y s t k i c h l u b części e t a p ó w c a ł kowicie z r e g e n e r o w a n y z a w r a c a się do procesu· do e t a p u k o n t a k t o w a n i a m i e s z a n i n y gazów z r o z p u s z c z a l nikiem. (15 zastrzeżeń) Nr 4 (240) 1983 B01D BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 237299 9 06.07.1982 Pierwszeństwo: 07.07.1981 - Włochy (nr 22779A/81) Snamprogetti S.p.A., Mediolan, Włochy (Césare Fa bri, Gianfranco Bellitto, Giuseppe La Mautia, Bagio Failla). Sposób odzyskiwania z gazu ziemnego składników dających się skroplić Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia od zysku ciepła oraz zmniejszenia zużycia energii w procesie odzysku składników gazu ziemnego. W celu odzyskania dających się skroplić składni ków gazu ziemnego podaje się surowy gaz do wyso kociśnieniowego rozdzielacza (4), nie skroplony gaz przesyła na pierwszy stopień turbiny rozprężnej (16) i rozpręża do ciśnienia równemu w przybliżeniu ciś nieniu panującemu w głowicy kolumny frakcjonują cej (25, 28, 29), która składa się z trzech sekcji: gór nej (25), pośredniej (29) i dolnej (28). Ciecz z rozdzie lacza (4) rozpręża się w drugim rozdzielaczu (14) i przechodzi do dolnej sekcji kolumny (25). Gaz z dru giego rozdzielacza (14) miesza się ze strumieniem od bieranym z pierwszego stopnia turbiny (16) i podaje się do części dolnej górnej sekcji (25) kolumny frak cjonującej. Do głowicy górnej sekcji (25) przesyła się ciecz po chodzącą z sekcji pośredniej (29). Do sekcji pośredniej (29) wprowadza się gaz odbierany z drugiego stopnia turbiny (36), który jest zasilany gazem z górnej sekcji (25). Ciecz z dna górnej sekcji (25) podaje się do sek cji dolnej (28). Gaz resztkowy jest odbierany z górnej części sekcji pośredniej (29) i sprężany w sprężarce współosiowej z turbiną, podczas gdy kondensat od biera się z sekcji dolnej (28). (3 zastrzeżenia) B02C P. 232540 B02C P. 232549 06.08.1981 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Sta szica, Kraków, Polska (Zygmunt Drzymała, Jan Si dor, Edward Maćków, Tomasz Dzik, Walenty Micha lik, Stanisław Kaczmarczyk, Bronisław Kurek, An drzej Łagan). Młyn wibracyjny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie dopasowania konstrukcji młyna do zmian warunków mielenia. Młyn wibracyjny przeznaczony do mielenia surow ców mineralnych, tworzyw ceramicznych, chemicz nych i innych składa się z dwóch komór (1) sprzęg niętych poprzez pary wahliwych dźwigni (5) i (6) z pa rami krzywek (7) i (8) osadzonych na wspólnym wa le (9). Środki ciężkości obu par krzywek (7) i (8) mo gą być obrócone względem siebie na wale (9) o 180° lub umieszczonej na wspólnej osi. (2 zastrzeżenia) 06.08.1981 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Sta szica, Kraków, Polska (Zygmunt Drzymała, Jan Si dor, Stanisław Kaczmarczyk, Edward Maćków, To masz Dzik, Walenty Michalik, Bronisław Kurek, An drzej Łagan). Kruszarka wibracyjna Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia bu dowy oraz zagwarantowania wysokiej jednorodności produktu kruszenia. Kruszarka szczękowa przeznaczona do rozdrabnia nia surowców mineralnych, tworzyw ceramicznych, chemicznych i innych składa się z dwóch wahliwych szczęk (1) oraz napędu. Każda ze szczęk (1) połączona jest z wałem wykorbionym (5) poprzez tuleję (6) swobodnie przylegającą do wymiennej płytki (7) umieszczonej' na podkładce (8). Wały wykorbione (5) są sprzęgnięte z napędem. Płytka (7) umieszczona na podkładce (8) wyposażona jest w występ korzyst nie półwalcowy, zaś tuleja(6) ma wybranie odpowia dające kształtowi występu. (2 zastrzeżenia) B02C P. 237364 08.07.1982 Pierwszeństwo: 16.07.1981 - RFN (nr Ρ 3128087.0) 11.03.1982 - Patent Europejski (nr 82101934.6) Karlheinz Kupfer, Obrigheim, Republika Federalna Niemiec. Urządzenie do rozdrabniania przedmiotów wykonanych z twardych materiałów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uniknięcia nie kontrolowanego przekazywania do otoczenia rozpry skiwanych materiałów i cieczy. 10 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Urządzenie do rozdrabniania przedmiotów wykona nych z twardych materiałów, zwłaszcza z metalu i be tonu, spełnia swoje zadanie przez rozcinanie za po mocą obracającej się tarczy tnącej (118) wchodzącej w skład mechanizmu rozcinającego (104). Przez wła ściwe ukierunkowanie posuwu oraz obrotów tarczy tnącej (118) starty materiał podczas cięcia zostaje od rzucony ukośnie do dołu, gdzie wpada do otwartej od góry wanny (125) z wodą, która zanieczyszczona jest odprowadzana do otoczenia lub po oczyszczeniu prze pływa w obiegu zamkniętym. Urządzenie to zamknię te jest w pyłochłonnej klatce (182) z wyciągiem (181) dla pyłu. (10 zastrzeżeń) B03B Nr 4 (240) 1983 P. 232552 06.08.1981 Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Rzeszów", Rzeszów, Polska (Leszek Stelmach, Zdzisław Leniart). Układ orientujący przedmioty bębnowych i liniowych podajników wibracyjnych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie umożliwienia orientowania przedmiotów zwłaszcza kołków z jedno stronnie wykonanym gwintem zewnętrznym. Układ orientujący przedmioty według wynalazku zwłaszcza kołki z jednostonnie wykonanym gwintem zewnętrznym zbudowany jest z zasobnika (1), bieżni podająco-rozdzielającej (3) zakończonej progiem (7), bieżni podająco-odprowadzającej (6), której próg (5) jest umieszczony poniżej progu (7) oraz elementu se gregującego (9), który umieszczony jest między pro giem (5), a progiem (7) i jest umocowany do podsta wy na której spoczywa podajnik wibracyjny lecz nie wykonuje drgań. (1 zastrzeżenie) B03B P. 232462 Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Wrocław, Polska (Andrzej Grodzicki). 03.08.1981 Bieruta, Przyrząd do grawitacyjnego wzbogacania minerałów w środowisku wodnym, przydatny w warunkach terenowych ale i laboratoryjnych Wynalezk rozwiązuje zagadnienie ułatwienia czyn ności wypłukiwania minerałów z materiału skalnego oraz umożliwienia lepszego ich pozyskiwania w pro cesie grawitacyjnego rozdzielania. Przyrząd według wynalazku w postaci misy (1) o stożkowo uformowanych ścianach i z uchwytami dla obu rąk ma u dołu otwór, w którym umieszczony rozłącznie z nią i najkorzystniej wydrążony od jego górnej strony korek (7) jest zaopatrzony od swej spodniej strony w wymiennv magnes (8). Od góry mi sa (1) ma osadzone w wyobleniu swej ściany sito (4), w którego z kolei wyobleniu ściany jest od góry osa dzone kolejne sito (3). Sita (3 i 4) mają na swej we wnętrznej stronie naniesioną skalę (5). Minerały cięż kie zgromadzone w zagłębieniu korka (7) po usunię ciu magnesu, przesypuje się do innego naczynia i kie ruje do dalszych badań mineralogicznych. (3 zastrzeżenia) B03D P. 232506 04.08.1981 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, Pol ska (Ryszard Sprycha, Władysław Janusz, Jarosław Neczaj-Hruzewicz, Jerzy Szczypa). Sposób odwadniania koloidalnych i żelowatych zawiesin pochodzenia organicznego i nieorganicznego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie przyspieszenia procesu destabilizacji zawiesin pod wpływem flokulantów. Wynalazek podaje sposób odwadniania koloidalnych i żelowatych zawiesin pochodzenia organicznego i nie organicznego drogą flokulacji. Sposób jest szczegól nie przydatny do zawiesin, w których składnik zdyspergowany jest w wysokim stopniu uwodniony i po siada ciężar właściwy bliski ciężaru właściwego wo dy, jak na przykład wodorotlenek chromowy, wodo rotlenek żelazowy, gnojowica, odpady z papierni, od pady z gorzelni itp. Istota wynalazku polega na wprowadzeniu do od wadnianej zawiesiny, przed dodaniem flokulanta środ ka obciążającego, stanowiącego zdyspergowany zwią zek organiczny lub nieorganiczny o ciężarze właści wym większym od ciężaru właściwego wody i o wiel kości ziarna poniżej 100 μm, aktywnego, słaboaktywnego lub nieaktywnego w stosunku do flokulanta. W przypadku użycia środka obciążającego nieaktyw nego lub słaboaktywnego w stosunku do flokulanta, stosuje się dodatkowo aktywatory w postaci jonów metali wielowartościowych. Wynalazek umożliwia odwadnianie wysokozdyspergowanych trudno sedymentujących zawiesin, które w normalnych warunkach bez użycia środków obciąża jących są trwałe i nie nadają się do odwadniania znanymi metodami. (4 zastrzeżenia) B03D P. 232507 04.08.1981 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, Pol ska (Władysław Janusz, Jarosław Neczaj-Hruzewicz, Jerzy Szczypa, Ryszard Sprycha). Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Sposób odwadniania osadów trudnoflokulujących Wynalazek rozwiązuje zagadnienie odwadniania osadów trudnoflokulujących, tworzących słabe wiąza nia z flokulantami, co w efekcie powoduje powstawa nie flokuł o niewielkiej wytrzymałości mechanicznej, łatwo ulegających destrukcji i z tego powodu nie po datnych na zabiegi konsolidujące w procesie odwad niania. Istota wynalazku polega na zwiększeniu sił wiąza nia flokulan-osad przez wprowadzenie na powierzch nie osadu środka aktywującego adsorbującego się na tej powierzchni specyficznie przy określonym dla da nej adsorpcji pH. Jako środki aktywujące, adsorbujące się na po wierzchni osadu specyficznie stosuje się wielowartościowe jony nieorganiczne, formyzhydroksylowane jo nów nieorganicznych, jony organiczne, cząsteczki obojęte lub nisko i wysokomolekularne formy polijądrowe aż do amorficznej i krystalicznej postaci tlenku. (2 zastrzeżenia) B05C P. 232521 11 i odbioru fal ultradźwiękowych w gazach, a zwłasz cza w powietrzu. Przetwornik ten znajduje zastoso wanie w układach transmisji sygnałów ultradźwięko wych, zwłaszcza jako przetwornik odbiorczy. Istota wynalazku polega na tym, że na jednej z pła skich stron pierścienia (1) z materiału piezoelektrycz nego, na powierzchni elektrody (2), względnie na każ dej z płaskich stron pierścienia (1) z materiału piezo elektrycznego, na powierzchniach elektrod (2), przy klejona jest promieniująca membrana (3) z cienkiej folii z materiału elastycznego. (2 zastrzeżenia) 06.08.1981 Zakłady Stolarki Budowlanej ,,Stolbud", Gorzów Wielkopolski. Polska (Henryk Wieczorek, Zygmunt Borkowski, Ryszard Rychlik, Stanisław Tokarek). Sposób malowania listew, zwłaszcza przyszybowych i urządzenie do malowania listew Wynalazek rozwiązuje zagadnienie poprawy jako ści pokrywania farbą listew przyszybowych. W sposobie według wynalazku listwy przyszybowe układa się równolegle na stole podawczym, a następ nie poprzez stół uchylny w gniazdach wielorzędowego zespołu rolkowego przesuwa się pod strumień ma teriału malarskiego prostopadły do krawędzi dwóch powierzchni listew. Urządzenie do malowania listew charakteryzuje się tym, że w skład jego wchodzi urządzenie malarskie posiadające stół podawczy stały (9) z równoległymi fniazdami o kształcie odpowiadającym dolnym płasz czyznom listew, a następnie zespół wielorzedowych rolek (10) na obwodzie z Gniazdami o profilu gniazd stołu podawczego (9) uruchamianych stołem uchyl nym (11) miedzy którymi umieszczony jest zbiornik ściekowy (12) z urządzeniem malarskim oraz stół od biorczy (15) z kanałami o profilu Gniazd stołu podawczego (9) i rolek (10) z rowkami (16) do umieszczenia palety, której dwa równoległe boki posiadają gniazda o profilu i podziałce równej kanałom stołu odbiorcze go (15) a od strony dolnej zaczepy do ustawiania pa lety pomiędzy dwiema poprzeczkami transportera łańcuchowego suszarni tunelowej. (3 zastrzeżenia) B06B P. 235895 Τ 09.04.1982 Politechnika Wrocławska, Wrocław, Polska (Edmund Talarczyk). Ultradźwiękowy przetwornik aerolokacyjny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie wyeliminowania konieczności stosowania polaryzującego napięcia sta łego. Przedmiotem wynalazku jest ultradźwiękowy prze twornik aerolokacyjny przeznaczony do wytwarzania B06B P. 235896 Τ Politechnika Wrocławska, mund Talarczyk). Wrocław, 09.04.1982 Polska (Ed Ultradźwiękowy przetwornik aerolokacyjny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia konstrukcji ultradźwiękowego przetwornika, aerolokacyjnego przeznaczonego do wytwarzania i odbioru fal ultradźwiękowych w gazach, a zwłaszcza w po wietrzu. Przetwornik ten znajduje zastosowanie w układach transmisji sygnałów ultradźwiękowych. Istota wynalazku polega na tym, że przetwornik wyposażony jest w dwie drgające płytki (4) ustawio ne względem siebie pod kątem 90° i metalowy łącz nik (3), który w swej środkowej części ma kształt walca a jego wystające końce są względem siebie usytuowane pod kątem 90°, zaś oba końce przecię tego pierścienia (1) w miejscu przecięcia są ukształ towane tak iż każdy z nich ma wgłębienie o po wierzchni walcowej i występy usytuowane w pobliżu zewnętrznej i wewnętrznej średnicy pierścienia (1), przy czym do wystających końców metalowego łącz nika (3) przymocowane są drgające płytki (4) zaś me talowy łącznik (3) swą walcową częścią jest osadzony w walcowo ukształtowanej szczelinie przeciętego pierścienia (1) tak iż tylko obie krawędzie występów usytuowanych w pobliżu zewnętrznej średnicy pierś cienia (1) stykają się bezpośrednio z metalowym łącz- 12 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO nikiem (3) w miejscu jego przewężenia, natomiast powierzchnie walcowe wgłębień końców przeciętego pierścienia (1) i części walcowej metalowego łącznika (3) są ze sobą połączone na trwałe za pomocą termo utwardzalnego kleju. (1 zastrzeżenie) B07B P. 232581 Nr 4 (240) 1983 według linii solidusu. Kształtowanie przedmiotu obra bianego następuje z prędkością przekształcania φ i w zależności od zmiany przekroju w ten sposób, że róż nica temperatur w całkowitym przekroju obrabiane go przedmiotu oraz podczas całego procesu kształto wania wynosi najwyżej 50°C. Prędkość przekształca nia φ określana jest w sposób następujący φ = dφ/dt = v/h 10.08.1981 Kopalnia Węgla Kamiennego „Thorez", Wałbrzych, Polska (Tadeusz Paszczak, Manfred Raczak, Adam Sawczak, Władysław Wierzelewski). gdzie: h - wysokość przedmiotu obrabianego ν - prędkość narzędzia w końcowej fazie kształtowania przedmiot obrabiany poddawany jest chłodzeniu. (13 zastrzeżeń) Przesiewacz rusztowo-wałkowy Wynalazek rozwiązuje zagadnienie eliminacji nierównomierności ruchu obrotowego wałków przesiewacza. Przesiewacz ruszowo-wałkowy ma zastosowanie przy wstępnej klasyfikacji węgla. Przesiewacz wg wy nalazku posiada ułożyskowane posobne wałki, na któ rych zamocowane są bliźniacze koła zębate (4), opa sane łańcuchem łączącym (9) każde dwa sąsiednie ko ła znajdujące się po jednej stronie przesiewacza. (4 zastrzeżenia) B22D P. 232488 03.08.1981 Przedsiębiorstwo Dostaw Materiałów Odlewniczych, Tychy, Polska (Ireneusz Szlenk, Józef Magiera, Ste fania Wolny, Eugeniusz Wawrzkiewicz, Henryk Gediga, Jerzy Machniewicz). Zasypka egzotermiczna Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uzyskania za sypki egzotermicznej bez, konieczności wprowadzania w jej skład katalizatorów reakcji egzotermicznej przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału tlenku glinu jako wypełniacza ogniotrwałego. Zasypka egzotermiczna do ocieplania głów wlew ków ze stali uspokojonej charakteryzuje się tym, że zawiera w ilościach wagowych: 5 0 - 7 0 % zgarów aluminowych, 2 0 - 4 0 % tlenku glinu, 5 - 1 5 % tlenków że laza w postaci pyłu magnetytowego odzyskiwanego z popiołów lotnych elektrownianych i 3 - 8 % azotanu sodu. (2 zastrzeżenia) * Zgłoszenie P. 231693 umieszczono na str. 57. B23B P. 232466 03.08.1981 Fabryka Maszyn Wiertniczych i Górniczych „Gli nik", Gorlice, Polska (Stanisław Wszołek). Uchwyt tokarski B21J C21D P. 237150 25.06.1982 Pierwszeństwo: 26.06.1981-Szwajcaria (nr 4224/81-0) BBC Aktiengesellschaft Brown, Baden, Szwajcaria. Sposób wytwarzania półwyrobu lub elementu gotowego z tworzywa metalowego przy pomocy kształtowania na gorąco Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia procesu kształtowania i minimalizacji operacji oraz możliwości całkowitego wypełnienia formy. Sposób wytwarzania półwyrobów lub elementów gotowych ze stopów aluminium, miedzi, niklu i żela za, posiadających utleniające dyspergenty charaktery zuje się tym, że proces kształtowania przeprowadzany jest izotermicznie lub też quasiizotermicznie podczas jednego, jedynego przebiegu roboczego w temperatu rze bardzo niewiele poniżej temperatury solidusu sto pu, przedmiotu obrabianego przy stosunkowo niskiej prędkości przekształcania i niskich soecyficznych si łach koniecznych do zmiany kształtu, przy czym przedmiot obrabiany i narzędzie podczas ostatniej, dłużej trwającej fazy i kształtowania postaciowego utrzymywane są jak długo jest to możliwe w pobliżu iednakowej, najwyższej dopuszczalnej temperatury Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania uchwytu tokarskiego do mocowania przedmiotów nieobrotowych na tokarce uniwersalnej, który umożliwia obniżenie pracochłonności i materiałochłonności. Uchwyt charakteryzuje się tym, że w korpusie (1) ma owalne otwory (12), w których umieszczone są tulejki gwintowane (10) do mocowania śrub docisko wych (9) oraz tarczę zabierakową albo trzpień zabie rający. Gniazdo (2) w korpusie (1) ma przejście pro mieniowe (22) i podtoczenie. (2 zastrzeżenia) BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 B23K P. 232491 Głowica polerska 04.08.1981 Instytut Spawalnictwa, Gliwice, Polska (Jan Poskrobko). Elektroda otulona stopowa do napawania łukowego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania elektrody o stopiwie stellitopodobnym, o wysokiej od porności na ścieranie i pękanie. Elektroda otulona stopowa do napawania łukowego składa się z rdzenia z drutu stalowego zawierającego wagowo około 29% chromu i otuliny zawierającej oprócz składników żużlotwórczych 5% do 18% węgla, 8% do 16% chromu, 6% do 10% żelazokrzemu i 8% do 12% niklu. (1 zastrzeżenie) Wynalazek rozwiązuje zagadnienie wymiany zuży tych płóciennych elementów ściernych w głowicy po lerskiej, służącej do polerowania powierzchni meta lowych i niemetalowych. Głowica składa się z piasty (1) połączonej za pomo cą śrub (2) z umieszczoną w niej tuleją (3). Piasta ma na swym zewnętrznym obwodzie wykonane rowki (4) wzdłużne, w których umieszczone są płócienne ele menty ścierne (5), dociskane za pomocą śrub (2) do wewnętrznej stożkowej powierzchni piasty (1) ze wnętrzną stożkową powierzchnią tulei (3). (1 zastrzeżenie) B25B B23K P. 232492 04.08.1981 Zgłoszenie dodatkowe do zgłoszenia nr P-213056 Instytut Spawalnictwa, Gliwice, Polska (Karol Reich, Józef Wodecki, Jerzy Mryka, Ryszard Michal ski, Wojciech Skolik, Władysław Winnicki). Sposób wykonywania obejmy do łączenia zgrzebeł z łańcuchami w górniczych przenośnikach zgrzebło wych Sposób polega na tym, że kuty trzon łączy się za pomocą zgrzewania tarciowego z łącznikami wykona nymi z tego samego materiału co trzon, następnie łączniki gwintuje się, po czym całą obejmę poddaje się obróbce cieplnej. (1 zastrzeżenie) B23K P. 235914 Τ 08.04.1982 Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica, Gliwice, Polska (Tadeusz Prajsnar, Jacek Ciepliński). Sposób polepszenia prądowej zgrzewalności drutu 13 P. 235002 Τ 01.04.1982 Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląs kich, Opole, Polska (Jan Tarasek). Sposób wyciskania matrycy z pierścienia osadczego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia procesu i zmniejszenia jego kosztów. Sposób przeprowadzany w trakcie wymiany zuży tej matrycy, zwłaszcza w procesie przebijania blocz ków na gorąco charakteryzuje się tym, że równocześ nie z wywieraniem nacisku na matrycę (15) za po średnictwem nurnika (2) trzpienia (5) przebijaka i płyty oporowej (8) działa się ciśnieniem hydraulicz nym na ścianki zewnętrzne matrycy (15) i ścianki we wnętrzne pierścienia (11) osadczego przez doprowa dzenie do istniejących kanałów chłodzących matrycę lub do specjalnie w tym celu wykonanych rowków, płynu pod ciśnieniem, uwarunkowanym wytrzymałoś cią matrycy i pierścienia osadczego. Wartość wywieranego ciśnienia na ścianki styku matrycy (15) z pierścieniem (11) osadczym stanowi 1-4-krotną wartość ciśnienia wywieranego na nurnik (2). Wartość rzeczywistą ciśnienia płynu hydraulicz nego, przy założonym stopniu wzmocnienia reguluje się zaworem (6) redukcyjnym. (1 zastrzeżenie) Wynalazek rozwiązuje zagadnienie polepszenia zgrzewalności drutu, o niezbyt czystej powierzchni, wykazującej pozostałości smarów technologicznych o złej przewodności cieplnej i prądowej, pochodzą cych z procesu ciągnienia drutu. Sposób znajduje zastosowanie przy produkcji siatek, sit i łańcuchów. Sposób polega na tym, że drut pokrywa się czyn nym topnikiem wprowadzanym do smaru ciągarskiego typu mydeł. Korzystnym jest stosowanie chlorku amonu lub chlorku cynku w mieszaninie proszkowej z mydłem o zawartości chlorków od 10 do 70%. (3 zastrzeżenia) B24D P. 235867 Τ 06.04.1982 Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza, Rze szów, Polska (Edward Rejman). B26D P. 232503 04.08.1981 Wytwórnia Urządzeń Chłodniczych, Dębica, Polska (Jan Zieliński). Urządzenie do cięcia, zwłaszcza blach fałdowych, płyt warstwowych w okładzinach metalowych i profili kształtowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie cięcia blach fał dowych, płyt warstwowych oraz kształtowników pod dowolnym kątem. BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 14 Korpus podstawy urządzenia (1) według wynalazku składa się z części wyższej, do której przymocowano płytę stołu (2) i części niższej będącej przedłużeniem wspornika (3), stanowiącej wybieg bloku napędowe go (4) i zespołu tnącego (20). W korpusie (1) pod powierzchnią stołu (2) wbudo wano drążki prowadzące, na których umieszczono blok napędowy (4) z zespołem tnącym (20) przy po mocy prowadników rolkowych. (4 zastrzeżenia) B26D P. 2S5993 Τ Nr 4 (240) 1983 Forma uniwersalna do produkcji żelbetowych elementów prętowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania formy uniwersalnej do produkcji żelbetowych ele mentów prętowych, szczególnie do produkcji elemen tów nietypowych i małoseryjnych. Forma według wynalazku posiadająca przymoco wane do podstawy mechanizmy przesuwu oraz wy mienne boki, charakteryzuje się tym, że ma dzieloną podstawę składającą się z łączonych podkładów (1), do których przymocowane są po dwa przesuwne me chanizmy (2), na których umocowana jest konstrukcja (3). Do konstrukcji (3) za pomocą pośredniej płyty (4) i dociskowych łapek przymocowane są podpory (7) boków (8). Do boków (8) za pomocą śrub oraz docis kowych blach mocowane są ustalające widełki (9), na których opierają się szczyty (12) formy. (2 zastrzeżenia) 14.04.1982 Ludowy Klub Sportowy „Klimczok", Bystra k/Biel ska-Białej, Polska (Zbigniew Banet). Urządzenie do nacinania mat igielitowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie wykonywania przeciętych mat igielitowych z taśm, co powoduje wzrost wydajności produkcji oraz zwiększenia wy trzymałości mat. Urządzenie przeznaczone jest do ciągłego nacinania mat służących do pokrywania skoczni i tras narciar skich. B28D P. 232634 12.08.1981 Biuro Projektów Przemysłu Kruszyw, Kamienia Budowlanego i Surowców Mineralnych „Biprokrusz", Kraków, Polska (Janusz Borek, Zbigniew Kotarba, Wacław Chrząszczewski, Romuald Poprawa). Wielopiłowy trak wahadłowy do kamienia Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia ży wotności wielopiłowego traka wahadłowego służącego do piłowania bloków kamiennych na płyty. Trak według wynalazku ma ramę piłową (1) zawie szoną na zespole wahaczy (2) i wprawioną w ruch posuwisto-zwrotny przez znany mechanizm korbowo-wodzikowy napędu ramy (3). Piłowany blok (4) usta wiony na wózku trakowym (5) podnoszony jest za po średnictwem ramy podnoszenia wózka (6) przez wie lokrążkowy układ bębnowo-linowy (7). (1 zastrzeżenie) Urządzenie składa się z dwóch obrotowych walców (1) i (3) przy czym walec górny (1) ma miejscowe wy branie krawędzi tnących o kącie rozwarcia 94°. Po wierzchnia wybrania obustronnie zakończona jest stycznie do powierzchni walca. (2 zastrzeżenia) B28B P. 232436 31.07.1981 Bydgoskie Biuro Projektowo-Badawcze Budownic twa Przemysłowego, Bydgoszcz, Polska (Janusz Palicki, Grzegorz Kubiak, Adam Ligaszewski). Nr 4 (240) 1983 B29D BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 232537 15 06.08.1981 Instytut Badań Jądrowych, Warszawa, Rolska (An drzej Robalewski, Ryszard Krejzler, Jan Skajster, Henryk Orlikowski, Janina Wojciechowska). Sposób ciągłego wytwarzania rur termokurczliwych z tworzyw termoplastycznych i tworzyw termopla stycznych usieciowanych oraz urządzenie do ciągłego wytwarzania rur termokurczliwych z tworzyw termo plastycznych i tworzyw termoplastycznych usieciowa nych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uniezależnienia wydajności procesu formowania rur termokurczli wych od wartości założonego skurczu wzdłużnego. Rury termokurczliwe mają zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu w celach izolacyjnych, antykoro zyjnych, opakowaniowych lub dekoracyjnych. Sposób według wynalazku charakteryzuje się tym, że rozciąganie rury z tworzywa termoplastycznego lub tworzywa termoplastycznego usieciowanego, ogrzewanej przeponowo do stanu wysokoelastycznego w rurze formującej z tulejką ustalającą, pod wpły wem nadciśnienia wewnętrznego i/lub podciśnienia, przyłożonego z zewnątrz, prowadzi się, utrzymując w strefie formowania pomiędzy wewnętrzną powierzch nią stożkowej części tulejki ustalającej a zewnętrzną powierzchnią gorącej rury, znajdującej się w stanie wysokoelastycznym, gradient temperatur, zapewnia jący wytworzenie na powierzchni rury przechłodzonej warstwy o zmniejszonej elastyczności. Urządzenie według wynalazku charakteryzuje się tym, że r u r a formująca (7), umieszczona w płaszczu chłodzącym jest nasunięta częściowo na strefę, w któ rej znajduje się tulejka ustalająca (6), zamocowana nieruchomo na wylocie rury grzejnej (5), przy czym rura formująca (7) wraz z płaszczem chłodzącym i tulejka ustalająca (6) wraz z rura grzejną (5) są za mocowane względem siebie przesuwnie z możliwością płynnej regulacji tego przesuwu. (5 zastrzeżeń) B29J C08L P. 235932 Τ 13.04.1982 Barbara Sitkowska. Radom, Olgierd Rodziewicz, Warszawa. Polska (Barbara Sitkowska, Olgierd Ro dziewicz). Sposób wytwarzania kształtek izolacyjnych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostego sposobu wykorzystania uciążliwych dla oto czenia odpadów poprodukcyjnych w celu wytwarza nia kształtek izolacyjnych. Sposób polega na tym, że oczyszczone zgrubienie strużyny skórne garbowania chromowego w ilości 100-70 części wagowych, strużyny skórne garbowa nia roślinnego w ilości 20 części wagowych i pociętą w paski makulaturą w ilości 10 części wagowych i ewentualnie odpadową włókniną papierową w ilości 10 części wagowych miesza się z 30 do 70 częściami wagowymi lepiszcza, korzystnie z klejem aminowym w temperaturze 20°C, a otrzymaną masę wsypuje się do form (1) i poddaje się formowaniu w stosie form pod ciśnieniem grawitacyjnym, przy czym nacisk na formowaną kształtkę równa się ciężarowi formy oraz ciężarowi mieszaniny odpadów. (8 zastrzeżeń) B30B P. 236001 Τ 16.04.1982 Edmund Nowak, Warszawa, Polska (Edmund No wak). Prasa z korpusem skrzyniowym Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zmniejszenia ciężaru, gabarytów prasy i zwiększenia jej sztywności. Prasa z korpusem skrzyniowym i dowolnym napę dem hydraulicznym, mechanicznym, krzywkowo-gazowym lub innym, charakteryzuje się tym, że korpus jej składa się z dwóch części tworzących po połącze niu zamkniętą skrzynię zaopatrzoną w otwory (4), (5) umożliwiające dostęp do powierzchni roboczej prasy. Płaszczyzna podziału (3) obydwu części korpusu jest równoległa do kierunku ruchu roboczego suwaka pra sy. Suwak mający postać skrzyni jest przesuwnie osa dzony w prowadnicach (10), (10a) i jest przytwierdzo ny do wewnętrznych powierzchni części korpusu pra sy. Prowadnice (10) oraz ewentualnie górna płyta sta nowią równocześnie elementy łączące obydwie części korpusu prasy. Suwak ma ponadto ścięcia naroży, którym odpowiadają odpowiednie zgrubienia naroży części korpusu prasy. W płaszczyźnie podziału części korpusu prasy znajdują się rowki (8) z listwami za bezpieczające przed wzajemnym przesuwaniem się części korpusu w płaszczyźnie (3) podziału. (4 zastrzeżenia) 16 B30B BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 236948 16.06.1982 Pierwszeństwo: 17.06.1981 - NRD (nr WPB 30 B/230884) VEB Rationalisierung Magdeburg, Magdeburg, Nie miecka Republika Demokratyczna (Erich Gens, Horstw Wenzel). Urządzenie do ciągłego prasowania mas plastycznych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie wytwarzania pasm z masy niezależnie od ciśnienia lub nacisku, a poziom napełnienia zbiornika może się zmieniać w sposób ciągły w czasie trwania produkcji. Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do ciągłego prasowania lub też wyciskania plastycznych mas w postaci pasm bez końca albo formowanych taśm, przede wszystkim w zakładach przemysłu cukierni czego i pracujących w sposób ciągły zakładach pie karniczych. Urządzenie ma obracające się przeciwbieżnie wzglę dem obudowy (1) dwa kształtowe walce (2), dzięki czemu tworzy się zbiornik (3) dla masy i przestrzeń ciśnieniowa (4). Poniżej kształtowych walców (2) umieszczony jest regulujący wahacz o zmiennym odstępie od zarysu walców kształtowych (2). Proces wychylania regulu jącego wahacza (11) jest sterowany wypukłymi gar bami krzywkowymi (7) kształtowych walców (2) bez napędu z zewnątrz. (4 zastrzeżenia) B32B G01N P. 232582 Nr 4 (240) 1983 prowadzi się do momentu gdy opór wewnętrzny złą cza wzrośnie około 10-ciokrotnie w porównaniu z opo rem złącza niedomieszkowanego, to jest do momentu uzyskania złącza tunelowego o czterowarstwowej strukturze. (1 zastrzeżenie) B62D P. 232624 13.08.1981 TRW Inc., Cleveland, Stany Zjednoczone Ameryki (Gilbert Henry Drutchs). Pompa wspomagania układu kierowniczego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania pompy z odciążoną płytą czołową, która nie wyma gałaby zastosowania serwozaworu do regulacji ciśnie nia oddziaływującego na płytę czołową. Pompa wspomagania układu kierowniczego mająca wlot i wylot oraz mechanizm przemieszczania płynu, pompujący płyn wlotu do wylotu, charakteryzuje się tym, że ma ruchomą płytę czołową (30) sterującą przepływem płynu z wylotu z powrotem do wlotu po wodując zmianę natężenia przepływu płynu dopro wadzanego przez pompę do układu hydraulicznego. Na różne powierzchnie o nierównym polu płyty czo łowej (30) oddziaływują dwie różne siły od ciśnienia płynu. Jedna siła, wywołana jest przez ciśnienie w komorze sterującej (35) płyty czołowej (30). Siła ta działa zgodnie z wstępną siłą wywieraną przez sprę żynę (31) na płytę czołową (30) powodując blokowa nie przepływu z wylotu do wlotu pompy. Druga siła od ciśnienia oddziaływuje na płytę czołową (30) w kierunku przeciwnym do kierunku działania siły sprężyny i pierwszej siły od ciśnienia. Wylot pompy połączony jest z układem hydraulicz nym poprzez pierwszą dyszę, druga dysza (70) łączy ze sobą układ hydrauliczny i komorę sterującą, a trzecia dysza komorę sterującą z wlotem pompy. Wielkości drugiej (70) i trzeciej dyszy są współzależ ne dla zapewniania, przy określonym natężeniu prze pływu płynu w układzie, takiego ciśnienia w komorze sterującej (35), którego stosunek do ciśnienia w ukła dzie hydraulicznym równy jest w ogólności stosunko wi (A) pola powierzchni płyty czołowej (30), na którą oddziaływuje druga siła od ciśnienia do (B) pola po wierzchni płyty czołowej, na którą oddziaływuje pierwsza siła od ciśnienia. (5 zastrzeżeń) 10.08.1981 Politechnika Poznańska, Poznań, Polska (Bronisław Susła, Jerzy Raułuszkiewicz). Sposób wytwarzania złączą tunelowego o strukturze metal-tlenek metalu-warstwa molekularna-metal Wynalazek rozwiązuje zagadnienie otrzymania tu nelu trwałego i odpornego na działanie związków or ganicznych i uproszczenie procesu. Sposób, w którym na podłoże szklane, a zwłaszcza kwarcowe nanosi się kolejno warstwę metalu, izola tora i metalu według wynalazku, polega na naparo wywaniu w próżni, w temperaturze około 20-50°C, pierwszej i trzeciej warstwy metalu, przy czym war stwę pierwszą naparowywuje się na podłoże szklane, a warstwę trzecią na warstwę izolacyjną tlenku me talu, którą uzyskuje się poprzez powierzchniowe utle nianie, w temperaturze około 20°C, warstwy pierw szej. Jako materiał wyjściowy stosuje się magnez lub glin dla warstwy pierwszej i ołów lub srebro dla warstwy drugiej. Grubość pierwszej warstwy wynosi około 2000-3000 Å, drugiej około 10-40 Å oraz trze ciej około 700-1000 Å. Etap drugi procesu, podczas którego zachodzi dyfu zja do złącza poprzez granice ziaren trzeciej warstwy, B65G P. 232486 03.08.1981 Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań, Polska (Jerzy Smoliński, Krzysztof Zintel). Mechanizm napędowy przenośnika krokowego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiego napędu mechanicznego przenośnika krokowego, w którym pojedyncza krzywka napędzałaby dwa zes poły cięgnowo-dźwigniowe: napędu wzdłużnego listew Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO transportowych i napędu poprzecznego listew trans portowych. Mechanizm charakteryzuje się tym, że na wale napędowym (1) znajduje się tylko jedna krzyw ka (2) współpracująca z zespołem napędu wzdłużnego i napędu poprzecznego. (1 zastrzeżenie) B65G P. 232607 Przenośnik taśmowy do transportu materiałów sypkich Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zastosowania przenośnika taśmowego do transportu materiałów sypkich przy bardzo znikomym zapyleniu otoczenia. Przenośnik taśmowy do transportu materiałów syp kich, zawierający nieckowy przenośnik taśmowy (1) z oburtowaniem (3) w postaci zbliżonej do hiperboli sprzężony z napędem, charakteryzuje się tym, że ma kolejno po sobie następujące zasypy (6) umieszczone kaskadowo w oburtowaniu (3). Poza tylną ścianą (7) pierwszego zasypu jest umieszczone wielokomorowe zamknięcie przenośnika (8). (3 zastrzeżenia) P. 232636 Wynalazek ma zastosowanie w wielkoblokowej bu dowie na przykład statków do przewożenia dużych mas do kilku tysięcy ton przy małych prędkościach transportu. (2 zastrzeżenia) 11.08.1981 Przedsiębiorstwo Projektowania i Realizacji Inwe stycji Przemysłu Cementowego, Wapienniczego i Gip sowego, Kraków, Polska (Adam Czopek, Kazimierz Bagiński, Roman Burakowski). B65G 11 B65G P. 235869 Τ 06.04.1982 Biuro Projektów Budownictwa Morskiego „BIMOR", Szczecin, Polska (Józef Bruckner, Zygmunt Gugółka). Most przeładunkowy Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania takiego mostu, w którvm nie występowałyby zawiro wania powietrza przy wietrze bocznym oraz nie do stawałyby się do jego wnętrza opady atmosferyczne. 12.08.1981 Politechnika Gdańska, Gdańsk, Polska (Wiesław Augustyniak, Jerzy Hryńczuk, Lech Józefiak, Marian Rief, Ireneusz Sieradzki). Sposób i urządzenie do poziomego transportowania masy zwłaszcza dużej Sposób polega na zastosowaniu odciążenia transpor towanej masy (7) za pomocą pola magnetycznego. Do odciążania wykorzystuje się siłę pola magnetycznego mniejszą od ciężaru platformy nośnej (4) wraz z transportowaną masą (7). Urządzenie zbudowane jest z nieruchomej szyny jezdnej (6) składającej się z dwóch części (A) i (B). Pod szyną jezdną znajduje się elektromagnes (1) po siadający jeden rdzeń (2) i jedno uzwojenie (3). W środkowej części rdzenia (2) znajduje się łącznik (5) łączący elektromagnes (1) z platformą nośną (4). Mię dzy elektromagnesem (1) a szyną jezdną (6) istnieje szczelina robocza (d). Dodatkowy napęd przesuwa po ziomo transportowaną masę (7) wraz z platformą noś ną (4) i elektromagnesem (1). Most przeładunkowy, zwłaszcza do przeładunku materiałów sypkich, składa się z mostu przenośniko wego (1) z przenośnikiem podającym (2), wózkiem zrzutowym (3) i przesypem (2). Most (1) posiada w podłodze szczelinę (5), pod którą umieszczony jest przenośnik odbierający (6), wsparty na urządzeniu przejezdnym (7). (1 zastrzeżenie) B66C P. 235913 Τ 08.04.1982 Biuro Studiów i Projektów Urządzeń Hutniczych „Hutmaszprojekt", Katowice, Polska (Kazimierz Maj ka). 18 BIULETYN URZĘDU P A T E N T O W E G O Nr 4 (240) 1983 Mechanizm podnoszenia i w y c h y l a n i a trawersy na suwnicach, a zwłaszcza suwnicach hutniczych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia k o n s t r u k c j i oraz z m n i e j s z e n i a ilości e l e m e n t ó w . M e c h a n i z m c h a r a k t e r y z u j e się t y m , ż e m a d w a b ę b n y l i n o w e (6) n a p ę d z a n e przez d w i e p r z e k ł a d n i e z ę b a t e (5) h a m o w a n e co n a j m n i e j d w o m a i n d y w i d u a l n y m i h a m u l c a m i (4) oraz co n a j m n i e j j e d e n silnik (1). J e d n a p r z e k ł a d n i a z ę b a t a w r a z z b ę b n e m (6) oraz h a m u l c e m (4) j e s t s p r z ę g n i ę t a z resztą m e c h a n i z m u za pomocą s p r z ę g ł a (2) rozłączalnego, s t e r o w a n e g o , elastycznego. P o n a d t o liny p o d t r z y m u j ą c e t r a w e r s ę z d w ó c h sąsiednich zbloczy są n a w i j a n e na j e d e n b ę b e n l i n o w y (6), a l i n y z p o z o s t a ł y c h d w ó c h zbloczy są n a w i j a n e na d r u g i b ę b e n l i n o w y (6). (1 zastrzeżenie) DZIAŁ C CHEMIA I METALURGIA C01B 10.08.1981 P.232562 Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa, (Stanisław Ciborowski, Michał Zylbersztejn). Sposób wytwarzania Polska siarczanu hydroksyloaminy Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania technologii procesu umożliwiającej zwiększenie selek t y w n o ś c i r e d u k c j i t l e n k u a z o t u przy j e d n o c z e s n y m zmniejszeniu energochłonności procesu. Sposób o t r z y m y w a n i a s i a r c z a n u h y d r o k s y l o a m i n y przez k a t a l i t y c z n ą r e d u k c j ę t l e n k u azotu p o l e g a n a t y m , ż e fazę ciekłą s t a n o w i ą c ą w o d n y r o z t w ó r k w a s u siarkowego z ewentualnym dodatkiem katalizatora r o z p r a s z a się w fazie g a z o w e j s t a n o w i ą c e j m i e s z a n i n ę gazów r e a k c y j n y c h . P r o c e s p r o w a d z i się w u k ł a d z i e jedno- lub wielostopniowym we współprądzie lub p r z e c i w p r ą d z i e z fazą gazową. F a z ę ciekłą r o z p r a s z a się w fazie g a z o w e j w a p a r a c i e z w y p e ł n i e n i e m s t a n o w i ą c y m k a t a l i z a t o r , a fazę ciekłą z d o d a t k i e m k a t a l i z a t o r a r o z p r a s z a się w a p a r a c i e bez w y p e ł n i e n i a lub z wypełnieniem obojętnym dla reagentów. (6 zastrzeżeń) Sposób o p a l a n i a pieca c e m e n t o w e g o , zwłaszcza obrotowego, paliwem gazowym w y t w o r z o n y m z w ę gla, c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że stosuje się węgiel b r u n a t n y o z a w a r t o ś c i wilgoci od 15 do 50% w a g o w y c h , p o d d a j ą c go d z i a ł a n i u p o w i e t r z a o g r z a n e g o do t e m p e r a t u r y od 700 do 1100°C, p r z y czym na 1 część w a g o w ą w ę g l a stosuje się od 0,9 do 2,4 części w a g o w y c h p o w i e t r z a . T a k w y t w o r z o n ą m i e s z a n i n ę gazów spala się n a s t ę p n i e b e z p o ś r e d n i o w p a l n i k u u m i e s z czonym w e w n ę t r z u pieca c e m e n t o w e g o , d o k t ó r e g o p o d d a j e się d o d a t k o w o p o w i e t r z e o g r z a n e ciepłem p o b r a n y m o d k l i n k i e r u opuszczającego piec. (2 zastrzeżenia) C04B Pierwszeństwo: P.236952 16.06.1982 17.06.1981 - W i e l k a B r y t a n i a (nr 81 18638) Imperial Chemical Industries PLC, Londyn, Wielka Brytania. T w o r z y w o ognioodporne i sposób jego wytwarzania C01B B01D P.235997 Τ 16.04.1982 Uniwersytet Wrocławski im. B. Bieruta, Wrocław, Polska (Florian Pruchnik, Grażyna Kluczewska-Patrzałek, K a t a r z y n a Wajda-Hermanowicz). Sposób konwersji gazu w o d n e g o Wynalazek rozwiązuje zagadnienie umożliwienia k o n w e r s j i gazu w o d n e g o w n i s k i c h t e m p e r a t u r a c h i p r z y ciśnieniu a t m o s f e r y c z n y m . S p o s ó b w e d ł u g w y n a l a z k u polega n a t y m , ż e j a k o k a t a l i z a t o r y stosuje się k o m p l e k s y r o d u , t a k i e j a k : Rh 2 (CH 3 COO) 4 i RhCl 2 (C 4 H 7 ) z tris(2-pirydylo)fosfiną w roztworach lub mieszaninach wodnoalkoholowych. Spos ób w e d ł u g w y n a l a z k u m o ż e znaleźć z a s t o s o w a nie d o o t r z y m y w a n i a w o d o r u l u b d o u s u w a n i a t l e n k u w ę g l a z m i e s z a n i n y gazów. (1 zastrzeżenie) C04B C10J P.235897 Τ 09.04.1982 P o l i t e c h n i k a W r o c ł a w s k a , W r o c ł a w , P o l s k a (Józef G ł o w i ń s k i , M i e c z y s ł a w S e w e r y n i a k , J e r z y Stocki). Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania t w o r z y w a c h a r a k t e r y z u j ą c e g o się z w i ę k s z o n ą o g n i o odpornością w p o r ó w n a n i u ze z w y k ł y m t w o r z y w e m p o l i s t y r e n o w y m oraz n a d a j ą c e g o się do s t o s o w a n i a w b u d o w n i c t w i e do izolacji cieplnej i d ź w i ę k o w e j i / a l b o d o celów d e k o r a c y j n y c h , t a k j a k t w o r z y w o p o l i s t y r e nowe. Tworzywo ognioodporne zawierające siatkę ze z w i ą z a n y c h ze sobą s p i e n i o n y c h p e r e ł e k p o l i s t y r e n u , c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że z a w i e r a w p r o w a d z o n ą do szczelin w siatce, u t w o r z o n e j przez p e r e ł k i p o l i s t y r e nu, i m p r e g n u j ą c ą s u b s t a n c j ę n i e o r g a n i c z n ą l u b o r g a niczną, k t ó r a p o w o d u j e p o w s t a n i e n a w s k r o ś t w o r z y wa u s i a t k o w a n e j s t r u k t u r y z t e j s u b s t a n c j i i s t r u k t u r a t a u t r z y m u j e się n a d a l p o zniszczeniu przez ogień siatki ze z w i ą z a n y c h ze sobą, s p i e n i o n y c h p e r e ł e k p o listyrenu. Sposób w e d ł u g w y n a l a z k u polega na t y m , że do szczelin s i a t k i u t w o r z o n e j przez z w i ą z a n e ze sobą s p i e n i o n e p e r e ł k i p o l i s t y r e n u w p r o w a d z a się z a w i e s i n ę cząstek n i e o r g a n i c z n e j l u b o r g a n i c z n e j s u b s t a n c j i i m p r e g n u j ą c e j w c i e k ł y m ś r o d o w i s k u i u s u w a co n a j m n i e j część tego ś r o d o w i s k a , w y t w a r z a j ą c w całej siatce z e z w i ą z a n y c h , s p i e n i o n y c h p e r e ł e k p o l i s t y r e n u usiatkowaną strukturę z substancji impregnującej. J a k o s u b s t a n c j ę i m p r e g n u j ą c ą k o r z y s t n i e stosuje się m i n e r a ł y p ł y t k o w e , zwłaszcza c h e m i c z n i e r o z w a r stwiony wermikulit. (20 zastrzeżeń) Sposób opalania pieca c e m e n t o w e g o Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia efektywności wykorzystania węgla brunatnego. C05C P. 237215 01.07.1982 P i e r w s z e ń s t w o : 03.07.1981 - H o l a n d i a (nr 8103205) Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Compagnie Neerlandaise de 1'Azote (Societe Anonyme), Bruksela, Belgia. Sposób wytwarzania granulek zawierających mocznik i zdolne do jednorodnego mieszania heterogeniczne mieszaniny nawozowe Zagadnieniem podlegającym rozwiązaniu jest uzys kanie mocznika granulowanego nadającego się do mieszania w masie z granulowanym superfosfatem. Sposób wytwarzania granulek zawierających mocz nik jako składnik główny polega na rozpylaniu wod nego roztworu mocznika o stężeniu 85—98% wago wych, do którego jako opóźniacz krystalizacji mocz nika wprowadza się wodorotlenek magnezu, nieorga niczną sól magnezu lub mieszaninę takich substancji, przy czym roztwór mocznika zawierać może jeden lub więcej innych nawozów w roztworze i/lub za wiesinie i rozpylany jest w postaci bardzo drobnych kropelek o przeciętnej średnicy pomiędzy 20—120 mi kronów (mikrometrów) na złoże fluidalne cząstek mocznika w temperaturze, w której woda z roztworu rozpylanego na cząstki odparowuje a mocznik lub materiał zawierający mocznik zestala się na czą stkach tworząc granulki o pożądanej wielkości. Tak otrzymany mocznik granulowany zdolny jest do jed norodnego mieszania się z pojedynczym i potrójnym superfosfatem granulowanym. (4 zastrzeżenia) C05D P. 232435 31.07.1981 Biuro Studiów, Projektów i Realizacji Inwestycji Przemysłu Nieorganicznego, Kraków, Polska (Leszek Tarczyński). 19 letry sodowej w ilości 2 - 1 3 % wagowych oraz mączki drzewnej lub paździerzowej w ilości 0,3-4% wago wych. (2 zastrzeżenia) C07C P. 232614 13.08.1981 Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa, (Alojzy Kłopotek, Edward Iwańczuk). Polska Sposób wytwarzania nowych 3-(N,N,N-pochodnych czwartorzędowoamonio(-2-hydroksy propano-1-hydroksyalkanodwukarboksylanów Sposób wytwarzania nowych 3-(N,N,N-pochodnych ezwartcrzqdowoamonio(-2-hydroksyp'ropano-l-hydroksyalkanodwukarboksylanów o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza rodnik alkilowy lub alkenylowy o 4—36 atomach węgla, Ri i R2 stanowią rodniki alki lowe —(CH.)x—H, gdzie x = 1—4, lub hydroksyalkilowe —(CH:)y—OH, gdzie y = 1—4, lub polioksyetylenowe - ( C H : C H . O ) z - H , gdzie z = 1—16, natomiast Rs oznacza łańcuch hydroksyalkilowy lub wielohydroksyalkilowy o 1—4 atomach węgla, polega na działaniu w temperaturze 20—150°C pod ciśnieniem atmosfe rycznym lub nadciśnieniem, z użyciem lub bez uży cia katalizatora, aminą trzeciorzędową o wzorze ogól nym NRR1R2 na wodny lub alkoholowy lub wodno-alkoholowy roztwór l-chloro-2-hydroksypropano-3-hydroksyalkanodwukarboksylanu o wzorze 2, w któtym R3 odpowiada znaczeniu we wzorze 1, natomiast Me stanowi atom wodoru, metalu alkalicznego lub ziem alkalicznych lub grupę amonową NH*. Związki otrzymane według wynalazku wykazują własności powierzchniowo-czynne, drobnoustrojobójcze i antyelektrostatyczne. (3 zastrzeżenia) Sposób wytwarzania tlenkowego nawozu wapniowego ze szlamów wapiennych uzyskiwanych jako odpad z procesów produkcyjnych zwłaszcza w przemyśle sodowym Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania technologii procesu umożliwiającej uzyskanie produk tu o wyższej przydatności nawozowej. Sposób według wynalazku charakteryzuje się tym, że zamiast suszenia szlamów gazami spalinowymi, do szlamów mokrych dodaje się wapno palone zmielone lub kawałkowe i w komorach reakcyjnych poddaje reakcji. W wyniku procesu egzotermicznej reakcji la sowania część wody ulega odparowaniu, część zwią zaniu na wapno gaszone, a część pozostaje w produk cie końcowym w formie wilgoci. Dobór proporcji szlamu, zawartości w nim wody do ilości dodawanego wapna umożliwia dowolne regulowanie wilgotności końcowej produktu, a także w pewnych granicach skład nawozu wapniowego. (5 zastrzeżeń) C07C P. 232615 13.08.1981 Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa, Polska (Alojzy Kłopotek, Edward Iwańczuk). C06B P. 235952 Τ 08.04.1982 Główny Instytut Górnictwa, Katowice, Polska (Mie czysław Świetlik, Paweł Krzystolik, Jerzy Sobala, Rajmund Wasilewski, Andrzej Miąsiorski, Jan Wie czorek, Jan Wiltos, Jan Szygula, Jerzy Olek, Aleksan der Jonkisz, Halina Krzysztoforska, Zdzisław Momot, Stanisław Chudek, Alojzy Mol). Górniczy materiał wybuchowy nitroglikolowy Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania gór niczego materiału wybuchowego odznaczającego się mniejszą lotnością nitroglikolu etylenowego, wytrzy mując składowanie w temperaturze 75°C oraz wyka zując poprawne własności strzelnicze. Górniczy materiał wybuchowy składa się z nitro glikolu etylenowego w ilości 1 0 - 6 0 % wagowych, nitroglikolowego roztworu polimetakrylanu metylu w ilości 0,1-10% wagowych żelatynizowanego bawełną kolodionową w ilości 0,1-4% wagowych oraz z sa letry amonowej w ilości 3 0 - 7 0 % wagowych i/lub sa Sposób wytwarzania nowych 3-(N,N,N-pochodnych czwartorzędowoamonio)-2-hydroksypropano-l-siarczanów Sposób wytwarzania nowych 3-(N,N,N-poehodnych czwartorzędowo-amonio(-2-hydroksypropano-l-siarczanów o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza rodnik alkilowy lub alkenylowy o 4—36 atomach wę gla, natomiast Ri i R2 stanowią rodniki alkilowe —(CH2)X—X, gdzie x = 1—4, lub hydroksyalkilowe —(CH2)y—OH, gdzie y = 1—4, lub polioksyetylenowe —(CH2CH20)z—H, gdzie z = 1—16, polega na działaniu — w temperaturze 20—150°C pod ciśnieniem normal nym lub podwyższonym z użyciem lub bez użycia ka talizatora — aminą trzeciorzędową o wzorze ogólnym NRRiR2 na wodny lub alkoholowy lub wodno-alkonolowy roztwór l-chloro-2-hydroksypiropano-l-siarczanu o wzorze ogólnym 2, w którym Me = H lub NH4 lub atom metalu alkalicznego lub atom metalu ziem alka licznych. Związki otrzymane według wynalazku wykazują własności powierzchniowo-czynne, drobnoustrojobójcze i antyelektrostatyczne. (3 zastrzeżenia) 20 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 Sposób otrzymywania siarczanu 2-metoksy-l,4-fenylenodwuaminy Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia spo sobu otrzymywania siarczanu 2-metoksy-l,4-fenylenodwuaminy. Sposób charakteryzuje się tym, że redukcję grupy nitrowej w 2-metoksy-4-nitroanilinie prowadzi się w alkalicznym roztworze wodnym przy użyciu wodzianu hydrazyny w obecności katalitycznych ilości niklu Raney'a. (1 zastrzeżenie) C07C P. 232565 10.08.1981 Polska Akademia Nauk, Instytut Chemii Organicz nej, Warszawa, Polska (Andrzej Robert Daniewski, Teresa Kowalczyk-Przewłoka). C07C P. 232616 13.08.1981 Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa, (Alojzy Kłopotek, Edward Iwańczuk). Po]ska Sposób wytwarzania nowych 3-(N,N,N-pochodnych czwartorzędowoamonio)-2-hydroksypropano-1-aikenowielokarboksylanów Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych 3-(N,N,N) - pochodnych czwartorzędowoamonio/-2-hydroksypropano-alkenowielokarboksylanów o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza rodnik alkilo wy lub alkenylowy o 4 - 3 6 atomach węgla, R 1 i R2 są rodnikami alkilowymi (CH 2 ) X -X, gdzie x = 1-4, lub hydroksyalkilowymi - (CH 2 ) y -OH, gdzie y - 1-4, lub polioksyetylenowymi - (CH 2 CH 2 O) z -H, gdzie z = 1-16, natomiast Ra stanowi rodnik alkenylenowy (np.: - C H = C H - lub - C ( C H 2 ) - C H 2 - lub - C H C(CH 3 )-) lub karboksyalkenylenowy (np. - C H = =C(COOH)-CH 2 ), polegający na działaniu w tempe raturze 20-150°C pod ciśnieniem atmosferycznym lub nadciśnieniem - przy użyciu lub bez użycia kataliza tora - aminą trzeciorzędową o wzorze ogólnym NR1R2R na wodny lub alkoholowy lub wodno-alkoholowy roztwór l-chloro-2-hydroksypropano-3-alkenowielokarboksylanu o wzorze 2, w którym R3 ma zna czenie identyczne jak we wzorze 1, natomiast Me sta nowi atom wodoru, metalu alkalicznego lub ziem al kalicznych, względnie grupę amonową NH4. Związki otrzymane według wynalazku wykazują działanie powierzchniowo-czynne, drobnoustrojobójcze i antyelektrostatyczne. (3 zastrzeżenia) Sposób wytwarzania eteru alkilowego 14-dehydroekwileniny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie obniżenia kosz tów oraz uproszczenia sposobu wytwarzania eteru alkilowego 14-dehydroekwileniny. Przedmiotem wynalazku jest sposób otrzymywania związku o wzorze 1, w którym R jest grupą alkilową o zawartości węgla 1-4. Na związek o wzorze 2 gdzie R ma wyżej podane znaczenie działa się 1,1-dwuazo-4-halogeno-butanonem-2 w obecności katalizatora. Otrzymaną pochodną halogenoketocyklopropanu o wzorze 3 gdzie R ma wyżej podane znaczenie podda je się alkilacji 2-metylocyklopentadionem-l,3 i otrzy many związek o wzorze 4 gdzie R ma wyżej podane znaczenie cyklizuje się w środowisku kwaśnym. Jako katalizator stosuje się sole palladu, miedzi, rodu i kobaltu. Otrzymany związek ma zastosowanie jako półprodukt do otrzymywania ekwileniny, która jest hormonem żeńskim mającym zastosowanie w lecznictwie. (4 zastrzeżenia) C07C P. 232566 10.08.1981 Polska Akademia Nauk, Instytut Chemii Organicz nej, Warszawa, Polska (Andrzej R. Daniewski, Tere sa Kowalczyk-Przewłoka). Sposób wytwarzania 3-alkoksyl,3,5,(10),8,14-ekstrapentaen-17-onu C07C P. 232545 06,08.1981 Jeleniogórskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa", Je lenia Góra, Polska (Antoni Walczak, Bolesław Ja skólski, Kazimierz Owsiniak, Leokadia Pawlak, Ja nusz Rzemek, Czesława Rzezik, Helena Urbańska). Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia sposobu otrzymywania związku o wzorze 1. Przedmiotem wynalazku jest sposób otrzymywania związku o wzorze 1, w którym R jest grupą alkilową o zawartości węgla 1-4. Związek o wzorze 2 gdzie R ma wyżej podane znaczenie poddaje się cyklizacji czterochlorkiem tytanu lub cyny po czym na otrzy many związek o wzorze 3 gdzie R ma wyżej podane Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO znaczenie działa sie m e t a l i c z n y m c y n k i e m w celu u s u n i ę c i a c h l o r o w c a z pozycji 6. D w u k e t o n o wzorze 4 gdzie R ma w y ż e j p o d a n e znaczenie p o d d a j e się cyklizacji pod w p ł y w e m k w a s ó w . Związki t e s t a n o w i ą p ó ł p r o d u k t d o o t r z y m y w a n i a e s t r o n u . h o r m o n u żeńskiego s t o s o w a n e g o w l e c z n i c twie. (1 zastrzeżenie) 21 s t a w i o n y m na r y s u n k u , w k t ó r y m R oznacza g r u p ę m e t y l o w ą l u b etylową, polega n a t y m , ż e 2 - m e t y l o - 2 - ( 2 - p i n e n - 1 0 - y l o ) - p r o p a n a l p o d d a j e się r e a k c j i Grign a r d a z h a l o g e n k i e m m e t y l o m a g n e z o w y m l u b etylomagnezowym. Związki o t r z y m y w a n e w e d ł u g w y n a l a z k u mogą z n a leźć z a s t o s o w a n i e j a k o s k ł a d n i k i k o m p o z y c j i z a p a c h o wych. (1 zastrzeżenie) C07C P.236370 Pierwszeństwo: 10.05.1982 11.05.1981 - N R D (WPC07C/229933) V E B C h e m i s c h e s W e r k Miltitz, Miltitz, N i e m i e c k a R e p u b l i k a D e m o k r a t y c z n a (Horst R a d o n , B e r n d M a u rivé, C h r i s t e R e i m a n n ) . Sposób w y t w a r z a n i a alkoholu benzylowego metodą ciągłą C07C P.232590 Uniwersytet Warszawski, drzej L i p k o w s k i ) . 12.08.1981 Warszawa, Polska (An N o w y sposób otrzymywania N',N"-diacylohydrazydów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie eliminacji r e akcji u b o c z n y c h oraz z w i ę k s z e n i a w y d a j n o ś c i w y t w a rzania Ν',Ν''-diacylohydrazydów, będących substratam i d o w y t w a r z a n i a biologicznie c z y n n y c h p r e p a r a t ó w . I s t o t a w y n a l a z k u polega n a m i e s z a n i u s u b s t r a t ó w , k o r z y s t n i e p o r o z p u s z c z e n i u tej m i e s z a n i n y , zwłaszcza w c h l o r o f o r m i e i na w y k r y s t a l i z o w a n i u w y t r ą c o n e g o osadu i c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że e s t r a m i a k t y w n y m i k w a s ó w k a r b o k s y l o w y c h działa się n a m o n o a c y l o h y d r a z y d N - c h r o n i o n e g o a m i n o k w a s u w obecności k a t a l i z a t o r a r e a k c j i w postaci N - h y d r o k s y b e n z o t r i a zolu. (3 zastrzeżenia) C07C P.235824 Τ 05.04.1982 P o l i t e c h n i k a Ł ó d z k a , Łódź. P o l s k a (Józef Góra, L i dia K o t a r s k a - M a r k o w i c z ) . Sposób otrzymywania n o w y c h bicyklicznych alkoholi o zapachu s a n d a ł o w y m Sposób o t r z y m y w a n i a n o w y c h b i c y k l i c z n y c h a l k o holi o z a p a c h u s a n d a ł o w y m o wzorze o g ó l n y m p r z e d Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zmniejszenia energochłonności procesu wytwarzania alkoholu ben zylowego. Sposób w y t w a r z a n i a a l k o h o l u b e n z y l o w e g o s y s t e m e m ciągłym w drodze hydrolizy chlorku benzylo w e g o w o d n y m r o z t w o r e m w ę g l a n u sodu polega n a t y m , że h y d r o l i z ę p r o w a d z i się w z a k r e s i e t e m p e r a t u r od 110 do 160°C, w z a k r e s i e ciśnień od 0,1 do 1,5 M P a , p r z y liczbach R e y n o l d s a w i ę k s z y c h od 1,3· 10 4 , liczbach W e b e r a w i ę k s z y c h od 2· 10 3 i liczbie E u l e r a w y n o s z ą c e j 3,5 = const. (1 zastrzeżenie) C07C P.236785 04.06.1982 P i e r w s z e ń s t w o : 10.07.1981 - St. Zjedn. A m . (nr 282130) A s h l a n d Oil, Inc., A s h l a n d , S t a n y Zjednoczone A m e r y k i ( J o h n E . Corn, R i c h a r d V . N o r t o n , R a l p h F . Pascoe). Sposób karbonylacji olefin i estrów organicznych oraz sposób wytwarzania kwasów organicznych takich jak kwas akrylowy i metakrylowy W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e e l i m i n a c j i zja wisk p o l i m e r y z a c j i i korozji a p a r a t u r y oraz u p r o s z czenia sposobów k a r b o n y l a c j i olefin i w y t w a r z a n i a kwasów organicznych. Sposób k a r b o n y l a c j i olefin i e s t r ó w o r g a n i c z n y c h polega na t y m , że w p i e r w s z y m r e a k t o r z e w t e m p e r a t u r a c h od 0°C do 100°C i pod ciśnieniem od 14 b a r ó w do 682 b a r ó w t w o r z y się ciekłą m i e s z a n i n ę t l e n k u w ę gla w b e z w o d n y m k w a s i e , po czym w d r u g i m r e a k torze w t e m p e r a t u r a c h od 0°C do 90°C i pod c i ś n i e n i e m od 34 b a r ó w do 340 b a r ó w poddaje się ciekłą mieszaninę tlenku węgla w bezwodnym kwasie r e akcji w fazie ciekłej ze z w i ą z k i e m o r g a n i c z n y m , w czasie w y s t a r c z a j ą c y m d o u t w o r z e n i a o d p o w i e d n i e g o p r o d u k t u z a w i e r a j ą c e g o a n i o n acylowy, p r z y czym j a ko b e z w o d n y k w a s stosuje się związek w y b r a n y z g r u py związków takich jak fluorowodór, chlorowodór, f l u o r o w o d ó r - t r ó j f l u o r e k b o r u , oraz i c h m i e s z a n i n y , j a k o związek o r g a n i c z n y stosuje się związek w y b r a n y z g r u p y z w i ą z k ó w t a k i c h j a k olefiny z a w i e r a j ą c e co n a j w y ż e j 20 a t o m ó w w ę g l a i co n a j m n i e j j e d n o p o d w ó j n e w i ą z a n i e zdolne d o p r z y ł ą c z e n i a t l e n k u w ę g l a oraz e s t e r o r g a n i c z n y o w z o r z e R - ( C O ) - O - R ' , w k t ó r y m R oznacza r o d n i k a l k i l o w y z a w i e r a j ą c y do 5 a t o m ó w węgla, n a t o m i a s t R' oznacza r o d n i k a l k i lowy zawierający 2 - 5 atomów węgla, stosunek molo wy kwasu do związku organicznego wynosi od jed n e g o m o l a d o stu moli b e z w o d n e g o k w a s u d o j e d n e go m o l a z w i ą z k u o r g a n i c z n e g o , a s t o s u n e k m o l o w y tlenku węgla do związku organicznego wynosi od je dnego m o l a do pięciu moli t l e n k u w ę g l a do j e d n e g o mola związku organicznego. Sposób w y t w a r z a n i a k w a s ó w o r g a n i c z n y c h t a k i c h j a k k w a s a k r y l o w y , m e t a k r y l o w y polega n a t y m , ż e w p i e r w s z y m r e a k t o r z e w y t w a r z a się ciekłą m i e s z a ninę zawierającą tlenek węgla rozpuszczony w bez w o d n y m k w a s i e , po czym w d r u g i m r e a k t o r z e w w a - 22 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO runkach odpowiednich do otrzymywania produktu za w i e r a j ą c e g o a n i o n a c y l o w y , p o d d a j e się ciekłą m i e s z a n i n ę t l e n k u w ę g l a rozpuszczonego w b e z w o d n y m k w a s i e r e a k c j i w fazie ciekłej z ciekłą m i e s z a n i n ą z a w i e r a j ą c ą olefinę t a k ą j a k e t y l e n i p r o p y l e n , p r z y c z y m j a k o b e z w o d n y k w a s stosuje się f l u o r o w o d ó r , c h l o r o w o d ó r , f l u o r o w o d ó r - t r ó j f l u o r e k b o r u (HF ∙ BF 3 ) i ich m i e s z a n i n y , o t r z y m a n y p r o d u k t z a w i e r a j ą c y a n i o n a c y l o w y h y d r o l i z u j e się w w a r u n k a c h o d p o w i e d n i c h do otrzymywania kwasu karboksylowego, następnie dzielą się k w a s k a r b o k s y l o w y od z h y d r o l i z o w a n e j m i e s z a n i n y , po czym o d w o d a r n i a się za pomocą t l e n k u w fazie g a z o w e j m i e s z a n i n ę z a w i e r a j ą c ą k w a s k a r b o k s y l o w y , w o d ę i tlen, w t e m p e r a t u r z e od 300 do 500°C i pod ciśnieniem od 0,5 a t m o s f e r y do d w ó c h a t m o sfer, w obecności k a t a l i z a t o r a z a w i e r a j ą c e g o żelazo, fosfor i tlen, o k r e ś l o n e g o wzorem empirycznym FePxOz, w którym jednemu atomowi Fe odpowiada 0 , 2 5 - 3 , 5 a t o m ó w fosforu, a z oznacza liczbę a t o m ó w oddziela się k w a s k a r b o k s y l o w y od z h y d r o l i z o w a n e j tlenu, potrzebnych do wysycenia wartościowości k a t a lizatora, w o k r e s i e czasu w y s t a r c z a j ą c y m do o t r z y m a nia odpowiedniego nienasyconego kwasu karboksylo wego, t a k i e g o j a k k w a s a k r y l o w y l u b k w a s m e t a k r y lowy. (12 zastrzeżeń) C07C P. 237442 Inc., Nowy Jork, Stany środki przeciwbólowe, przeciwwymiotne i przeciw b i e g u n k o w e , p r z y czym są o n e p o z b a w i o n e d z i a ł a n i a narkotycznego. (1 zastrzeżenie) 19.09.1981 P i e r w s z e ń s t w o : 19.09.1980 - St. Zjedn. A m . (nr 189,402) Pfizer ryki. Nr 4 (240) 1983 Zjednoczone Ame Sposób wytwarzania n o w y c h 4-[2-hydroksy-4-(podstawionych) fenyloI-naftaIeno-(1H)-onów-2 i ich pochod nych Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h 4 - [ 2 - h y d r o k s y - 4 - ( p o d s t a w i o n y c h ) f e n y l o ] n a f t a l e n o - ( 1 H ) - o n ó w - 2 i ich p o c h o d n y c h o ogólnym w z o r z e 1, w k t ó r y m R 1 oznacza atom wodoru, grupę benzylową lub grupę R1' przy czym R 1 ' oznacza g r u p ę a l k a n o i l o w ą o 1 - 5 a t o m a c h węgla lub grupę fenylohydroksymetanokarbonylową, R 2 o z n a c z a a t o m w o d o r u , R 3 oznacza a t o m w o d o r u , grupę metylową, hydroksylowa, hydroksymetylową, g r u p ę o wzorze OR 1 ' l u b - C H 2 O R 1 ' , albo R2 i R3 r a zem t w o r z ą g r u p ę k e t o l u b g r u p ę a l k i l e n o d w u o k s y o 2 - 4 a t o m a c h węgla. W oznacza a t o m w o d o r u , g r u pę p i r y d v l o w a l u b g r u p ę o w z o r z e 14, w k t ó r y m W 1 oznacza a t o m w o d o r u , c h l o r u l u b fluoru, p r z y czym gdy W oznacza a t o m w o d o r u , w ó w c z a s Z oznacza (a) g r u p ę a l k i l e n o w ą o 1 - 1 3 a t o m a c h w ę g l a l u b (b) e r u pę o w z o r z e (alkili(m-0-)alkil 2 ) n , w k t ó r e j k a ż d y z (al kili) i (alkils) oznaczają g r u p ę a l k i l e n o w ą o 1 - 8 a t o m a c h w ę g l a a k a ż d y z m i n oznaczają liczbę 0 l u b 1 zaś s u m a r y c z n a liczba a t o m ó w w ę g l a w p o d s t a w n i k a c h (alkil 1 ) i (alkil 2 ) w y n o s i 3 - 8 , a co n a j m n i e j j e d e n z s y m b o l i m i n oznacza liczbę 1, n a t o m i a s t gdy W ma znaczenie i n n e niż a t o m w o d o r u , w ó w c z a s Z oznacza (a) g r u p ę a l k i l e n o w ą o 3 - 8 a t o m a c h w ę g l a l u b (b) g r u p ę o wzorze - ( a l k i l 1 ) m - O - ( a l k i l 2 ) n - , w k t ó r y m k a ż d y z p o d s t a w n i k ó w (alkil 1 ) i (alkil 2 ) oznacza g r u p ę a l k i l e n o w ą o 1 - 8 a t o m a c h w ę g l a , m i n oznaczają 0 l u b 1. zaś s u m a r y c z n a liczba a t o m ó w w ę g l a w p o d s t a w n i k a c h (alkil 1 ) i (alkil 2 ) w y n o s i 3 - 8 . a co n a j m n i e j j e d e n z s y m b o l i m i n oznacza 1, polega na t y m , że związek o w z o r z e 5, w k t ó r y m R 1 ' oznacza grupę ochronną grupy hydroksylowej, korzystnie gru pę b e n z y l o w a , a Z i W m a i ą w y ż e j p o d a n e z n a c z e nie, p o d d a j e sie r e a k c j i G r i g n a r d a ze z w i ą z k i e m o w z o r z e 4, w k t ó r y m k a ż d y R2 i R 3 oznaczają a t o m w o d o r u albo R 2 i R 3 r a z e m t w o r z ą g r u p ę a l k i l e n o dwuoksy o 2 - 4 atomach węgla, a następnie ewentual nie p r z e n r o w a d z a się j e d n a l u b k i l k a n a s t ę p u j ą c y c h r e a k c j i : (a) w z w i ą z k u o w z o r z e 1, w k t ó r y m R 1 o z n a cza grupę b e n z y l o w a z a s t e n u i e się ią a t o m e m w o d o ru, (b) d e k e t a l i z u j e sie związek o w z o r z e 1, w k t ó r y m R2 i R 3 r a z e m oznaczają grupę a l k i l e n o d w u o k s y , (c) a c y l u j e sie związek o w z o r z e 1, w k t ó r y m R 1 oznacza atom wodoru. W y t w a r z a n e n o w e związki w y k a z u j ą d z i a ł a n i e n a c e n t r a l n y u k ł a d n e r w o w y i mogą b y ć p r z y d a t n e j a k o C07C P.237443 19.09.1981 P i e r w s z e ń s t w o : 19.09.1980 - St. Zjedn. A m . (nr 189,402) Pfizer Inc., N o w y J o r k , S t a n y Zjednoczone A m e r y k i . Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h pochodnych ketali naftaIenodionów-2,6 Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h p o c h o d n y c h k e t a l i n a ftalenodionów-2,6 o o g ó l n y m w z o r z e 2, w k t ó r y m R 2 " i R 3 " r a z e m oznaczają g r u p ę a l k i l e n o d w u o k s y o 2 - 4 a t o m a c h w ę g l a , polega na t y m , że związek o ogól n y m wzorze 3, w k t ó r y m w s z y s t k i e p o d s t a w n i k i m a ją w y ż e j p o d a n e znaczenie, t r a k t u j e się w ę g l a n e m w a p n i a w r o z p u s z c z a l n i k u o b o j ę t n y m dla p r z e b i e g u reakcji. N o w e związki o w z o r z e o g ó l n y m 2 s t a n o w i ą p r o d u k t y w y j ś c i o w e d o w y t w a r z a n i a n o w y c h 4-[2-hydrok s y - 4 - ( p o d s t a w i o n y c h ) f enylo] -naf t a l e n o - ( 1 H ) - o n ó w - 2 i -oli 2 i ich p o c h o d n y c h , o d d z i a ł y w u j ą c y c h na c e n t r a l n y u k ł a d n e r w o w y . Mogą o n e znaleźć z a s t o s o w a n i e zwłaszcza j a k o związki o d z i a ł a n i u p r z e c i w b ó l o w y m , p r z e c i w w y m i o t n y m i p r z e c i w b i e g u n k o w y m , p r z y czym są one p o z b a w i o n e d z i a ł a n a n a r k o t y c z n e g o . (1 zastrzeżene) C07D P. 232433 31.07.1981 Tarchomińskie Z a k ł a d y F a r m a c e u t y c z n e „Polfa'', W a r s z a w a , P o l s k a ( J a n u s z J u r c z a k , T o m a s z Koźluk, Wojciech K u l i c k i , M a r e k P i e t r a s z k i e w i c z , J e r z y S z y mański). Sposób wytwarzania heksametylenoiminy W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a t a kiego sposobu w y t w a r z a n i a h e k s a m e t y l e n o i m i n y , k t ó r y nie w y m a g a ł b y użycia w y s o k o c i ś n i e n i o w e j a p a r a tury. Sposób w e d ł u g w y n a l a z k u polega na t y m , że na ε - k a p r o l a k t a m d z i a ł a się fosgenem, o t r z y m a n y c h l o r e k i m i d o i l o w y p o d d a j e się k a t a l i t y c z n e m u w o d o r o w a niu pod z w i ę k s z o n y m ciśnieniem, a u z y s k a n y c h l o r o w o d o r e k h e k s a m e t y l e n o i m i n y p r z e p r o w a d z a się z n a - Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO nym sposobem w heksametylenoiminę. Wodorowanie prowadzi się w obecności rozpuszczalnika organicz nego pod ciśnieniem do 10 atmosfer i w temperaturze nie przekraczającej 100°C, korzystnie w temperaturze pokojowej. Heksametylenoimina jest półproduktem w syntezie środków ochrony roślin, farmaceutyków, środków po mocniczych dla przemysłu włókienniczego, papierni czego itp. (4 zastrzeżenia) C07D P.232434 31.07.1981 Tarchomińskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa", Warszawa, Polska (Janusz Jurczak, Tomasz Koźluk, Wojciech Kulicki, Marek Pietraszkiewicz, Jerzy Szy mański). Sposób wytwarzania 0-podstawionych kaprolaktimów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiego sposobu wytwarzania kaprolaktimów, który na dawałby się do prowadzenia w dużej skali przemy słowej oraz pozwalałby na otrzymywanie kaprolakti mów z wyższymi podstawnikami. Sposób wytwarzania 0-podstawionych kaprolakitimów podstawionych podstawnikiem R, który ozna cza rodnik alkilowy prosty lub rozgałęziony, cykloalkilowy, arylowy lub benzylowy, według wynalazku polega na tym, że na ε-kaprolaktam działa się fosgenem, otrzymany chlorek imidoilowy poddaje się re akcji ze związkiem o wzorze ROH, w którym R ma wyżej podane znaczenie, a otrzymany chlorowodorek 0-podstawionego kaprolaktimu przeprowadza się zna nym sposobem w 0-podstawiony kaprolaktim. Związki o wzorze 1 znajdują zastosowanie w syntezie leków oraz środków ochrony roślin. (3 zastrzeżenia) C07D P. 233145 23.09.1981 Pierwszeństwo: 17.07.1981 - St. Zjedn. Am. (nr 284,160) 04.08.1981 - Szwajcaria (nr 5018/81) F. Hoffmann - La Roche u. Co. Aktiengesellschaft, Bazylea, Szwajcaria. Sposób wytwarzania nowych pochodnych cefalosporyn Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wy twarzania nowych związków o działaniu bakteriobój czym. Sposób wytwarzania estrów pochodnych cefalosporyny o wzorze ogólnym 1, w 1którym X oznacza gru pę o wzorze a), w którym R oznacza niższy rodnik alkilowy albo e;rupe o wzorze b) oraz soli i wodzianów tych estrów poleca na tym, że kwas o wzorze 1 poddaje sie odpowiedniej reakcji estryfikacji i ewen tualnie produkt przeprowadza się w sól lub wodzian. (7 zastrzeżeń) C07D 23 P.233180 24.09.1981 Pierwszeństwo: 25.09.1980 - Szwajcaria (nr 7184/80-0, 7185/80-1). Ciba Geigy AG, Bazylea, Szwajcaria. Sposób wytwarzania nowej 4 -aminoimidazolo-(4,5-c)-ryfamycyny SY lub S Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wytwa rzania nowych związków wykazujących własności antybiotyczne. Wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania 4-aminoimidazolo-(4,5-c)-ryfamycyny SV lub S o wzorze 1A oraz ryfamycyno-(S lub SV)-formamidyny o wzorze 5B w których R oznacza atom wodoru lub rodnik acetylowy a Am oznacza grupę aminową pochodzącą od drugorzędowej aminy oraz soli odpowiednich związków o własnościach solotwórczych. Cechą sposobu według wynalazku jest to, że 3-aminoryfamycynę-S o wzorze 2, w którym X oznacza O lub NH a R ma wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji z reaktywną pochodną N,N-dwupodstawionego formamidu lub tioformamidu o wzorze A m - C H = Y, w którym Y oznacza atom tlenu lub siarki, a Am ma wyżej podane znaczenie i ewentualnie otrzymany związek typu SV utlenia się do związku typu S, albo otrzymany związek typu S redukuje się do związku typu SV i/lub otrzymany wolny związek o własnoś ciach solotwórczych przekształca się w odpowiednią sól lub otrzymaną sól przekształca się w odpowiedni wolny związek. (113 zastrzeżeń) 24 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 sadami poddaje się reakcji z pochodną pirymidyny o wzorze ogólnym 4, w którym R ma wyżej podane znaczenie, a Β oznacza grupę - N C O albo reaktywną pochodną grupy -NHCOOH względnie grupy - N H C O C l , NHCOBr lub grupę o wzorze - N H - C O O - I - N O 2 lub z mieszaniną tych pirymidyn o wzorze ogólnym 4, w którym Β posiada częściowo takie i częściowo inne z wymienionych poprzednio znaczeń lub w związkach tych także częściowo albo całkowicie może występować jako jeden z izomerów izocyjanianu 1-(H)-oksazolo(5,4-d)pirymidyn-2-onu, i ewentualnie następnie przeprowadza się tak wy tworzone związki o wzorze ogólnym 1 względnie ich tautomery, w wolne kwasy karboksylowe i/albo w estry, albo w odpowiednie sole, działaniem nieorga nicznych albo organicznych zasad. (3 zastrzeżenia) wzór 1, 6, 2, 1a, 3, 4 C07D P.234045 01.12.1981 Pierwszeństwo: 02.12.1980 - RFN (nr Ρ 30 45 331.7 i nr Ρ 30 45 330.6) Dr. Karl Thomae GmbH, Biberach/Riss, Republika Federalna Niemiec. Sposób wytwarzania nowych cefalosporyn Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wytwa rzania nowych związków bakteriobójczych. Sposób wytwarzania nowych cefalosporyn o wzo rze ogólnym 1, względnie ich tautomerów, w którym Y oznacza atom wodoru albo grupę metoksylową i A, o ile Y oznacza grupę metoksylową, oznacza grupę fenyiową, 4-hydroksyfenylową, 3,4-dihydroksyfenylowg albo grupę 2- lub 3-tienylową, A w przypadku gdy Y jest atomem wodoru albo grupą metoksylową, oznacza grupę o wzorze 6, przy czym w tej grupie A' oznacza atom wodoru, grupę -COCH 2 Cl, -COCH 2 Br, -COOCH 2 OCl 3 , grupę formylową lub trifenylometylową. D oznacza atom wodoru, grupę acetoksylową albo aminokarbonyloksylową, grupę pirydyniową lub 4-aminokarbonylopirydyniową lub grupę SHet, w któ rej Het oznacza grupę 1,3,4-tiadiazol-5-ilową, 2-metylo-1,3,4-tiadiazol-5-ilową, 1,2.4-tiadiazol-5-ilową, 3-mety!o-1,2,4-tiadiazol-5-ilową, 4H-5,6-diokso-1,2,4-triazin-3-ilową, 4-metylo-5,6--diokso-1,2.4-triazin-3-ilową, 1-winylotetrazol-5-ilową lub 1-allilotetrazol-5-ilową lub grupę o wzorze ogólnym 2, w którym n oznacza licz by 1 do 3, a R1 oznacza grupę hydroksylową, amino wa, dimetyloaminową, acetyloaminową, aminokarbonylową, aminokarbonyloaminowa, aminosulfonylową, aminosulfonyloaminową, metylokarbcnylową, metylosulfonyloaminową, cyjanową, hydroksysulfonyloaminową, metylosulfonylowa, metylosulfinową, oraz grupę karboksylową albo sulfonową albo w którym ugru powanie (CH2)nR1 oznacza grupę alkilową o 1-4 ato mach węgla albo grupę 2,3-dihydroksyoropylową, R oznacza grupę o wzorze ogólnym - N H R . , w którym R 3 oznacza ewentualnie podstawioną grupę 3-pirydylową, 5-oirymidynylową, 2-tienylowa, 2-furylometylową, 2-tienylometylową, 2-imidazolilometylową. 2-tiazolilomętyową, 3-pirydylometylowa, albo grupę 5-pirymidynylometylowa, przy czym grupy te sa ewentual nie podstawione atomem chloru, grupa metylową, ace tyloaminową, hydroksylową, metylosulfinylową, me tylosulfonylowa, aminokarbonylowa albo grupą ami nosulfonylową, Ε oznacza atom wodoru albo łatwo odszczepiama in vitro lub in vivo grupę zabezpieczają cą grupę karboksylową, oraz dalej, o ile D oznacza grupę pirydyniową albo aminokarbonylopirydyniowa. związków o wzorze ogólnym 1a, w którym A. R i Y maja wyżej określone znaczenie, a w przypadku gdy Ε oznacza atom wodoru, ich soli z nieorganicznymi albo organicznymi zasadami, polega na tym że kwa sy 7-aminocefalosporanowe o wzorze ogólnym 3, w którym A, D i Y mają wyżej określone znaczenie, albo ich sole z nieorganicznymi lub organicznymi za C07D P. 234312 18.12.1981 Pierwszeństwo: 22.12.1980 - RFN (nr Ρ 30 48 487.8) Casella Aktiengesellschaft, Frankfurt/Menem, Re publika Federalna Niemiec (Thomas Raabe, Helmut Bohn, Rolf-Eberhard Nitz, Piero A. Martorana). Sposób wytwarzania nowych, zasadowo podstawionych pirydazyn Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wy twarzania nowych związków wykazujących działanie β-adrenalityczne. Sposób wytwarzania pirydazyn o ogólnym wzorze 1, w którym R1, R2 i R3 niezależnie od siebie oznaczają atom wodoru, atom chlorowca, grupę hydroksylową, grupę nitrową, grupę trójfluorometylową, rodnik al kilowy, alkoksyalkilowy, alkenylowy, alkinylowy, cykloalkilowy, cykloalkenylowy, fenylowy, grupę alkoksylową, hydroksyalkoksylową, alkoksyalkoksylową, alkenyloksylową, alkinyloksylową, cykloalkoksylową, fenalkoksylową, alkanoilową, acyloaminową lub grupę Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO - N H - C O - R 9 , p r z y czym R 9 s t a n o w i g r u p ę morfolinową, p i p e r y d y n o w ą l u b 1-pirolidynową, albo o z n a czają e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n ą g r u p ę ureidową, R 4 oznacza a t o m w o d o r u l u b niższy r o d n i k a l k i l o w y , a W oznacza a t o m w o d o r u , c h l o r u l u b b r o m u , oraz ich soli a d d y c y j n y c h z k w a s a m i polega na t y m , że związek o o g ó l n y m w z o r z e 5, w k t ó r y m Z oznacza g r u p ę o wzorze 12 l u b g r u p ę o w z o r z e - C ( O H ) H - C H 2 - H a l , a H a l oznacza a t o m c h l o r o w c a , p o d d a j e się r e a k c j i ze z w i ą z k i e m o o g ó l n y m w z o r z e 4, p r z y czym R 1 , R 2 , R 3 , R 4 i W mają w y ż e j p o d a n e znaczenie, zaś Y oznacza a t o m w o d o r u l u b r o d n i k odszczeplalny h y d r o g e n o l i tycznie, i od p o w s t a ł e g o z w i ą z k u odszczepia się drogą h y d r o g e n o l i z y r o d n i k Y cdszczepialny h y d r o g e n o l i tycznie, a o t r z y m a n y związek e w e n t u a l n i e p o d d a j e się r e a k c j i z k w a s e m , o t r z y m u j ą c sól a d d y c y j n ą z k w a sem. (12 zastrzeżeń) 25 w k t ó r y m R 4 oznacza g r u p ę a c y l o k s y m e t y l o w ą l u b c h l o r o w c o m e t y l o w ą , w r e a k c j i ze ś r o d k i e m acylującym, k o r z y s t n i e h a l o g e n k i e m l u b b e z w o d n i k i e m k w a s u k a r b o k s y l o w e g o lub c z y n n i k i e m c h l o r o w c u j ą c y m , korzystnie halogenkiem tionylu. (1 zastrzeżenie) C07D P.234609 Τ 31.12.1981 P o l i t e c h n i k a Ł ó d z k a , Łódź, K u t n o w s k i e Z a k ł a d y F a r m a c e u t y c z n e „Polfa", K u t n o , P o l s k a ( A d a m Redliński, E u g e n i u s z K a c z u r - K a c z y ń s k i , J a n u s z B u r s k i , M a r i a S i u d a , Zdzisław Majer, W a n d a P r z e p i e r a , M a ciej Klauze). Sposób oczyszczania N-(2-hydroksyetyIo)-amidu 1,4,di-N-tlenku kwasu 3-metylo-2-chinoksaloilowego W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a t a kiej m e t o d y oczyszczania p o c h o d n e j k w a s u c h i n o k s a loilowego, k t ó r a p o z w a l a ł a b y o t r z y m a ć czysty p r o d u k t z dużą wydajnością. Sposób oczyszczania s u r o w e g o N - ( 2 - h y d r o k s y e t y l o ) - a m i d u 1,4-di-N-tlenku k w a s u 3 - m e t y l o - 2 - c h i n o k s a loilowego na d r o d z e k r y s t a l i z a c j i polega na t y m , że k r y s t a l i z a c j ę p r o w a d z i się d w u k r o t n i e z u k ł a d u r o z puszczalników N,N-dwumetyloformamid/metanol/chlor o f o r m z m i e s z a n y c h k o r z y s t n i e w s t o s u n k u objętościo w y m 2: : 3 : 2, w t e m p e r a t u r z e p o k o j o w e j . (1 zastrzeżenie) C07D Pierwszeństwo: C07D P.234549 31.12.1981 Pierwszeństwo: 31.12.1980 - Węgry (nr 3165/80) Richter Węgry. Gedeon Vegyészeti G y á r RT., B u d a p e s z t , Sposób wytwarzania N 4 -podstawionych pochodnych czterowodoro-l,2,4-oksadiazyn-5-onu Celem w y n a l a z k u j e s t o p r a c o w a n i e sposobu w y t w a rzania nowych związków o działaniu przeciwdrgawkowym. Sposób w y t w a r z a n i a N 4 - p o d s t a w i o n y c h p o c h o d n y c h c z t e r o w o d o r o - l , 2 , 4 - o k s a d i a z y n - 5 - o n u o w z o r z e 1, w k t ó r y m R 2 oznacza g r u p ę b e n z y l o k s y k a r b o n y l o w ą l u b a l k i l o k a r b o n y l o w ą o 1 do 4 a t o m a c h w ę g l a w części a l k i l o w e j ; R 3 oznacza g r u p ę fenylową, e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n ą 1 do 3 g r u p a m i a l k o k s y l o w y m i : a R 4 oznacza g r u p ę h y d r o k s y m e t y l o w ą , c h l o r o w c o m e t y l o w ą l u b a c y l o k s y m e t y l o w ą , polega n a t y m , ż e p r z e p r o w a dza się r e a k c j ę p o c h o d n e j c z t e r o w o d o r o - l , 2 , 4 - o k s a d i a z y n - 5 - o n u o wzorze 3, w k t ó r y m R 2 i R 3 m a j ą w y ż e j p o d a n e znaczenia, z f o r m a l d e h y d e m w obecności z a sady, k o r z y s t n i e o r g a n i c z n e j t r z e c i o r z ę d o w e j z a s a d y o r a z , jeżeli to jest p o ż ą d a n e , o t r z y m a n y związek o wzorze 1, w k t ó r y m R 4 oznacza g r u p ę h y d r o k s y m e t y lową, p r z e p r o w a d z a w o d p o w i e d n i z w i ą z e k o w z o r z e 1, P.236951 16.06.1982 16.06.1981 - Węgry (nr 1768/81) C h i n o i n Gyógyszer é s R. T., B u d a p e s z t , W ę g r y . Vegyészeti Trmékek Gyára Sposób w y t w a r z a n i a n o w e j pochodnej l-benzylo-3,4-dwuwodoro-izochinoliny Celem w y n a l a z k u jest o p r a c o w a n i e sposobu w y t w a r z a n i a n o w y c h z w i ą z k ó w w y k a z u j ą c y c h czynności sercowo-naczyniowe. Sposób w y t w a r z a n i a n o w e j p o c h o d n e j 1-benzylo-3,4- d w u w o d o r o - i z o c h i n o l i n y o wzorze 1 oraz fizjologicz nie d o p u s z c z a l n y c h soli tego związku, polega na t y m , że p o d d a j e się hydrolizie związek o o g ó l n y m w z o r z e 6, w k t ó r y m R 1 oznacza g r u p ę odszczepialną w o d o r o l i tycznie, k o r z y s t n i e g r u p ę b e n z y l o w ą , a R oznacza g r u pę a l k i l o w ą o 1 · - 6 a t o m a c h węgla, o t r z y m u j ą c o d p o w i e d n i k w a s , n a k t ó r y działa się n a s t ę p n i e a m i n ą o wzorze 4 l u b jej solą w obecności k a t a l i z a t o r a , o t r z y m a n y a m i d o wzorze 3, w k t ó r y m R 1 ma w y ż e j p o d a n e z n a c z e n i e p o d d a j e sie r e a k c j i z a m k n i ę c i a p i e r ścienia, a o t r z y m a n y związek l u b sól tego z w i ą z k u p o d d a j e się wodorolizie i, jeżeli to jest p o ż ą d a n e , p o d d a j e się wodorolizie i, jeżeli to jest p o ż ą d a n e , o t r z y m a n y związek o w z o r z e 1 p o d d a j e się p r o c e s o w i p r z e p r o w a d z a n i a w fizjologicznie dopuszczalną sól l u b z soli u w a l n i a w o l n y związek. (8 zastrzeżeń) 26 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO C07D 19.09.1981 P.237441 P i e r w s z e ń s t w o : 19.09.1980 - St. Zjedn. A m . (nr 189,402) Pfizer Inc., N o w y J o r k , S t a n y Zjednoczone A m e r y k i . Nr 4 (240) 1983 l a n m e t y l u s t o s u j e się w ilości 9 , 1 - 9 0 , 9 % w w y j ś c i o w e j m i e s z a n i n i e m o n o m e r ó w a proces p r o w a d z i się przy stosunku molowym C2H5AlCl2 do a k r y l a n u m e t y l u 0,025-0,95 w t e m p e r a t u r z e 1 9 5 - 3 4 8 Κ e w e n t u a l nie w ś r o d o w i s k u a r o m a t y c z n e g o r o z p u s z c z a l n i k a or ganicznego. (1 z a s t r z e ż e n i e , Sposób wytwarzania n o w y c h pochodnych ketali naftalenodionów-2,6 Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h p o c h o d n y c h k e t a l i n a ftalenodionów-2,6 o o g ó l n y m wzorze 4', w k t ó r y m R 2 " i R 3 " r a z e m oznaczają g r u p ę a l k i l e n o d w u o k s y o 2 - 4 a t o m a c h węgla, polega na t y m , że l a k t o l o w z o rze 3' l u b k e t o a l d e h y d , z k t ó r y m istnieje on w s t a n i e r ó w n o w a g i , t r a k t u j e się w r o z p u s z c z a l n i k u o b o j ę t n y m dla p r z e b i e g u r e a k c j i d r u g o r z ę d o w ą a m i n ą , k o r z y s t n i e pirolidyną, i k w a s e m o c t o w y m . N o w e związki o t r z y m y w a n e sposobem w e d ł u g w y nalazku stanowią p r o d u k t y wyjściowe do w y t w a r z a nia n o w y c h 4-[2-hydroksy-4-(podstawionych)fenylol- n a f t a l e n o - ( l H ) - o n ó w - 2 i -oli-2 p r z y d a t n y c h j a k o związki działające n a c e n t r a l n y u k ł a d n e r w o w y , z w ł a szcza m o g ą c y c h znaleźć z a s t o s o w a n i e j a k o związki o działaniu przeciwbólowym, przeciwwymiotnym i p r z e c i w b i e g u n k o w y m , p r z y czym są one p o z b a w i o n e działania n a r k o t y c z n e g o . (1 zastrzeżenie) C08B P.232600 10.08.1981 I n s t y t u t Technologii Nafty, K r a k ó w , P o l s k a ( W i n i cjusz S t a n i k , Lidia B u r c z y k , Włodzimierz M o n t e w s k i , Kazimierz Chłobowski, Teresa Marcinkowska, Andrzej Sądel, T e r e s a Milcz). Sposób wytwarzania k w a s ó w triofosfonowych i ich soli Sposób w y t w a r z a n i a k w a s ó w tiofosfonowych i ich soli polega na r e a k c j i a d d y c j i p o l i a l k e n ó w z P 2 S 5 p r z y s t o s u n k u m o l o w y m r e a g e n t ó w 2 : 1, a n a s t ę p n i e hydrolizie p r o d u k t u a d d y c j i i z o b o j ę t n i e n i u k w a s ó w tiofosfonowych. Sposób t e n c h a r a k t e r y z u j e się s t o s o waniem stosunków molowych podstawowych reagen t ó w : p o l i a l k e n u / P 2 S 5 na poziomie 2, p r o w a d z e n i e m p r o c e s u h y d r o l i z y określoną, k o n t r o l o w a n ą ilością w o dy, w w a r u n k a c h w k t ó r y c h nie zachodzi t w o r z e n i e u b o c z n y c h o d p a d o w y c h k w a s ó w fosforowych o r a z zo bojętnieniem otrzymanych kwasów wodorotlenkami metali lub aminami. Takie prowadzenie procesu po zwala na uzyskanie surowca gwarantującego wysoką ilość f i n a l n y c h p r o d u k t ó w - d o d a t k ó w do olejów sil nikowych i przekładniowych. Pozwala również na u z y s k a n i e w s t o s u n k u do d o t y c h c z a s o w y c h r o z w i ą z a ń korzystnych efektów ekonomicznych i zmniejszyć za grożenie ś r o d o w i s k a n a t u r a l n e g o p r o d u k t a m i o d p a d o wymi. (3 z a s t r z e ż e n i a ) C08F P. 235826 Τ 05,04.1982 P o l i t e c h n i k a W a r s z a w s k a , W a r s z a w a , P o l s k a (Zbi g n i e w F l o r j a ń c z y k , Witold K u r a n , N o r b e r t L a n g w a l d , Jadwiga Sitkowska). Sposób wytwarzania kopolimerów-akrylanu m e t y l u z izobutylenem o budowie naprzemiennej W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z m n i e j s z e n i a z u życia e t y l o d w u c h l o r o g l i n u o r a z zwiększenia stopnia k o n w e r s j i a k r y l a n u m e t y l u w procesie o t r z y m y w a n i a kopolimerów akrylanu metylu z izobutylenem. Sposób polega na k o p o l i m e r y z a c j i m o n o m e r ó w w obecności C 2 H 5 AlCl 2 j a k o k a t a l i z a t o r a , w k t ó r y m a k r y Τ 08.04.1982 P o l i t e c h n i k a Ł ó d z k a , Łódź, P o l s k a ( H e n r y k S t r u s z czyk, Krzysztof K r a j e w s k i ) . Sposób modyfikacji lignin W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e p o p r a w y w ł a s ności u ż y t k o w y c h lignin. Sposób m o d y f i k a c j i lignin polega na t y m , że l i g n i n y p o d d a j e się r e a k c j i z c h l o r k a m i k w a s o w y m i , z w ł a szcza z c h l o r k i e m tereftalilu, w m e d i u m r e a k c y j n y m , r o z p u s z c z a j ą c y m l u b d y s p e r g u j ą c y m ligniny, k o r z y s t nie d w u m e t y l o s u l f o t l e n k u l u b d i o k s a n i e , w obecności a k c e p t o r a w v d z i e l a j a c e g o się c h l o r o w o d o r u , w t e m p e r a t u r z e nie niższej niż 10°C i w czasie r e a k c j i nie k r ó t s z y m niż 1 m i n u t a . N a s t ę p n i e o t r z y m a n y p r o d u k t w y d z i e l a się z m i e s z a n i n y r e a k c y j n e j z a d a n e j wodą, w d r o d z e filtracji, po czym oczyszcza się go w d r o d z e przemywania stosowanym rozpuszczalnikiem lub m e d i u m d y s p e r g u j ą c y m oraz wodą, n a s t ę p n i e suszy do stałej m a s y . (2 zastrzeżenia) C08H C07F P.235890 P.232438 31.07.1981 MTA Központi Kémiai Kutató Intézete, Budapeszt, W ę g r y ( J á n o s Sagi, Laszlo ö t v ö s , I l d i k ó F r i t s c h e , A n n a Szabolcs, A t t i l a Szemző, G a b o r K r u p p a , I v á n Pál). Sposób wytwarzania polidezoksynukleotydów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zastosowania ta kiego e n z y m u d o w y t w a r z a n i a p o l i d e z o k s y n u k l e o t y dów, k t ó r y m ó g ł b y być u ż y t y w i e l o k r o t n i e . W y n a l a z e k d o t y c z y sposobu w y t w a r z a n i a polidez o k s y n u k l e o t y d ó w z 5'-trójfosforanów 2 ' - d e z o k s y n u k l e o zydu za pomocą e n z y m u D N A - p o l i m e r a z y , d y s p o n u j ą cego wolną g r u p ą m e a r k a p t o , nie należącą do a k t y w nego c e n t r u m e n z y m u , w obecności d w u w a r t o ś c i o w e gο k a t i o n u i e w e n t u a l n i e w z o r c o w e g o zespołu p i e r w o t nego w o d p o w i a d a i a c y m s t o s o w a n e m u e n z y m o w i b u forowanym środowisku wodnym o wartości pH = 6 , 5 9.5 w t e m n e r a + u r z e 1 5 - 4 2 ° C . Cecha soosobu w e d ł u g w y n a l a z k u jest to, że j a k o e n z y m D N A - n o l i m e r a z v stosuje sie e n z y m związany k o w a l e n c y j n y m w i ą z a n i e m ze s t a ł y m n o ś n i k i e m , zdol n y m do w i ą z a n i a g r u p m e r k a p t o . (2 zastrzeżenia) C08L P.232655 13.08.1981 Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemy słu Izolacji B u d o w l a n e j , K a t o w i c e , P o l s k a ( J a n i n a E w a Zielińska. B o ż e n n a Ł y s o n i e w s k a . J e r z y Zającz k o w s k i . Z y g m u n t Olejniczak, J e r z y S t e f a n i u k , Leon Urbański, Halina Iwańczyk). Sposób wytwarzania termoplastycznej masy z a l e w o w e j Wynalazek rozwiązuje zagadnienie p o p r a w y w ł a s ności u ż y t k o w y c h m a s uszczelniających. T e r m o p l a s t y c z n a m a s a z a l e w o w a służy d o uszczel n i a n i a szczelin w b u d o w n i c t w i e Sposób jei o t r z y m y w a n i a p o l e c a na w n r o w a d z p n ó i do gorących a s f a l t ó w p o n a f t o w y c h w ilości 4 0 - 5 0 % w a g o w y c h stale m i e szając m i e s z a n i n y 5 - 8 % w a g o w y c h l a t e k s u k a u c z u k u s y n t e t y c z n e g o z 3 - 6 % wagowymi a n i o n o w e j emulsji a s f a l t o w e j . Czas d o d a w a n i a w y n o s i 15 m i n u t . P o n i e waż t e m p e r a t u r a s p a d a do 6 0 - 8 0 ° C . m a s ę o g r z e w a się do t e m p e r a t u r y 1 2 0 - 1 3 0 ° C i miesza w ciągu 30 m i n u t celem o d p a r o w a n i a w o d y . N a s t ę p n i e dodaje się Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 0 - 1 5 % wagowych plastyfikatorów i na końcu wy pełniacze m i n e r a l n e w ilości 3 0 - 4 5 % w a g o w y c h w y pełniaczy p y l i s t y c h i 3 - 6 % w a g o w y c h w y p e ł n i a c z y włóknistych. (2 zastrzeżenia) C08L C08J P.235858 Τ 07.04.1982 F a b r y k a Okładzin Ciernych „FOMAR", Marki, Pol ska. 27 w o d o r u l u b Q i Q 1 są j e d n a k o w e i oznaczają r ó w n o cześnie resztę o o g ó l n y m w z o r z e 1, w k t ó r y m X o z n a cza g r u p ę m e t y l o w ą l u b fenylową, Y oznacza g r u p ę c y j a n o w ą l u b a m i n o k a r b o n y l o w ą , R oznacza a t o m w o d o r u l u b g r u p ę alkilową, a l k i l o a r y l o w ą albo c y k l o alkilową, z a w i e r a j ą c ą od 1 do 10 a t o m ó w węgla, a n oznacza jedną z liczb c a ł k o w i t y c h od 1 do 5 o t r z y m u j e się przez sprzęganie zdwuazowanej aminy A - N H 2 lub zdwuazowanej dwuaminy H 2 N - A - N H 2 ze s k ł a d n i k i e m b i e r n y m o o g ó l n y m wzorze 2, w k t ó r y m s y m b o l e m a j ą w y ż e j p o d a n e znaczenie. (5 zastrzeżeń) Sposób w y t w a r z a n i a t ł o c z y w a n a m a t e r i a ł y c i e r n e Wynalazek rozwiązuje z a g a d n i e n i e p o d w y ż s z e n i a odporności cieplnej m a t e r i a ł ó w c i e r n y c h . Sposób w y t w a r z a n i a t ł o c z y w a n a m a t e r i a ł y c i e r n e polega n a w y m i e s z a n i u s k ł a d n i k ó w t ł o c z y w a : a z b e s t u , żywicy f e n o l o w e j , g r a n u l a t u mosiężnego, sadzy n i e aktywnej, mączki fyllitowej, kredy z azbestem m o d y f i k o w a n y m w s p ó l n i e z b a r y t e m żywicą fenolową ciekłą, r o z d r o b n i o n y m po o d p a r o w a n i u części l o t n y c h do wielkości z i a r n a 3 do 6 m m . Tłoczywo n a d a j e się do w y k o n y w a n i a o k ł a d z i n c i e r n y c h p r a c u j ą c y c h w bardzo trudnych warunkach, w których temperatura p r a c y o k ł a d z i n dochodzi c h w i l o w o do 1000°C. (1 zastrzeżenie) C08L C08J P.237334 07.07.1982 P i e r w s z e ń s t w o : 08.07.1981 - W. B r y t a n i a (nr 81/21098) 13.08.1981 - W. B r y t a n i a (nr 81/24716) M O N S A N T O E U R O P E S.A.., B r u k s e l a , Belgia. Mieszanka kauczukowa do wulkanizacji zawierająca organiczne tiosiarczany i tiosulfoniany W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e p o p r a w y w ł a s ności u ż y t k o w y c h w u l k a n i z a t o r ó w k a u c z u k o w y c h . Dodatkami do mieszanek kauczukowych do w y t w a r z a n i a w u l k a n i z a t ó w o lepszej r e t e n c j i o p t y m a l n y c h w ł a ś c i w o ś c i fizycznych są w e d ł u g w y n a l a z k u związki m a j ą c e dwie l u b w i ę c e j g r u p o w z o r z e - S - S O 2 R z w i ą z a n y c h organiczną g r u p ą m o s t k u j ą c ą lub p o l i mery mające dwie lub więcej grup o wzorze - S - S O 2 R przyłączonych d o łańcucha organicznego p o l i m e r u , gdzie R oznacza (a) g r u p ę o wzorze OM, gdzie M oznacza a t o m i e d n o w a r t o ś c i o w e g o m e t a l u , równoważnik metalu wielowartościowego, jednowart o ś c i o w y jon p o w s t a ł y przez d o d a n i e p r o t o n u d o za sady a z o t o w e j l u b r ó w n o w a ż n i k w i e l o w a r t o ś c i o w e g o j o n u p o w s t a ł e g o przez d o d a n i e d w ó c h l u b w i ę c e j p r o t o n ó w do z a s a d y a z o t o w e j l u b (b) organiczną g r u p ę alifatyczną, cykloalifatyczną, a r o m a t y c z n ą l u b h e t e r o cykliczną l u b g r u p ę s t a n o w i ą c ą k o m b i n a c j ę d w ó c h l u b więcej t a k i c h g r u p . (24 zastrzeżenia) C09B P.232558 07.08.1981 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Barwni k ó w „ O R G A N I K A " , Zgierz, P o l s k a ( J a n G m a j , J a n Kraska). Sposób otrzymywania nowych barwników trudno rozpuszczalnych w wodzie azowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania sposobu o t r z y m y w a n i a b a r w n i k ó w w y k a z u j ą c y c h p r z y d a t n o ś ć do b a r w i e n i a i d r u k o w a n i a w ł ó k i e n s y n t e tycznych, a zwłaszcza w ł ó k i e n p o l i e s t r o w y c h i w ł ó kien p o l i a m i d o w y c h . N o w e b a r w n i k i azowe t r u d n o r o z p u s z c z a l n e w w o dzie o o g ó l n y m w z o r z e Q - A - Q i , w k t ó r y m A o z n a cza nie z a w i e r a j ą c a g r u p s u l f o n o w y c h l u b k a r b o k s y lowych resztę d a j a c e i sie d w u a z o w a ć a r o m a t y c z n e j l u b h e t e r o c y k l i c z n e j albo b c d ą c e j pochodną a z o b e n z e n u a m i n y bądź a r o m a t y c z n e j d w u a m i n y , Q o z n a c z a a t o m C09B P. 232633 12.08.1981 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Barwni ków ,,ORGANIKA", Zgierz, Polska (Andrzej Kujaw ski, Marek Olma). Sposób wytwarzania środków do barwienia skóry Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wy twarzania barwników, które mogłyby zastąpić stoso wane dotychczas do barwienia skóry czernie bezpo średnie oparte na kancerogennej benzydynie. Sposób wytwarzania środków do barwienia skóry, zawierających mieszaninę tetrakisazowych barwników o ogólnych wzorach 1, 2 i 3, w których Ar i Ar' ozna czają reszty składników bierno-czynnych typu kwa sów aminonaftołosulfonowych polega na tym, że dwuazuje się kwas 4,4'-dwuaminodwufenyloaminosulfonowy i sprzęga otrzymany związek dwuazoniowy w środowisku alkalicznym z mieszaniną różnych skład ników bierno-czynnych typu kwasów aminonaftolo sulfonowych, z których jeden zawiera dwie grupy sulfonowe, po czym uzyskaną mieszaninę barwników disazowych poddaje się reakcji dwuazowania i sprzę ga wytworzoną mieszaninę zdwuazowanych barwni ków disazowych z rezorcyną. (1 zastrzeżenie) 28 C09B BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P.235918 Τ 08.04.1982 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Barwni k ó w „ O r g a n i k a " , Zgierz, P o l s k a (Andrzej K u j a w s k i , Marek Olma). Sposób wytwarzania środków do barwienia skóry Celem w y n a l a z k u było w y t w o r z e n i e ś r o d k ó w b a r w i ą c y c h m o g ą c y c h zastąpić s t o s o w a n e d o t y c h c z a s d o b a r w i e n i a s k ó r y czernie b e z p o ś r e d n i e o p a r t e n a k a n cerogennej benzydynie. Nr 4 (240) 1983 do 180°C, c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że z a w i e r a woski, k o r z y s t n i e e s t r o w e o lepkości w t e m p e r a t u r z e 120°C od 10 do 30 s t o p n i E n g l e r a , t e m p e r a t u r z e k r o p i e n i a p o w y ż e j 30°C i p e n e t r a c j i od 5 do 100 w t e m p e r a t u r z e 20°C, smołę k o s t n ą z a w i e r a ciekłą o liczbie z m y d l a n i a od 100 do 200 w ilości od 1 do 30 części w a gowych, a żywicę k u m a r o n o w o - i n d e n o w ą z a w i e r a n i s k o t o p l i w ą o t e m p e r a t u r z e m i ę k n i e n i a w e d ł u g Kram e r - S a r n o w a m a k s i m u m 60°C w ilości od 0,2 do 10 części w a g o w y c h . (1 zastrzeżenie) C09D P.232621 13.08.1981 I n s t y t u t Szkła i C e r a m i k i , W a r s z a w a , P o l s k a ( A n d r z e j W r o t n o w s k i , Z y g m u n t S t r z e s z e w s k i , Maciej R y b k a , H a l i n a K o b u s , Z b i g n i e w S a d o w s k i , M a r i a Żygadło, H e n r y k P i e c z a r o w s k i , S t a n i s ł a w R y b k a ) . Sposób preparowania farb ceramicznych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie usprawnienia technologii p r o c e s u p r z y j e d n o c z e s n e j p o p r a w i e j a k o ś ci p r e p a r o w a n y c h f a r b . Sposób p r e p a r o w a n i a c e r a m i c z n y c h f a r b r e a k t y w nych, o t r z y m y w a n y c h z f r y t r e a k t y w n y c h i b a r w n i ków, polega n a t y m , ż e f r y t ę r e a k t y w n ą r o z d r a b n i a się na m o k r o do wielkości cząstek poniżej 0,15 m m , miesza z barwnikiem, uzyskaną gęstwę dekantuje, ciecz po d e k a n t a c j i z a w r a c a do p r o c e s u r o z d r a b n i a nia, a zagęszczoną zawiesinę u j e d n o r a d n i a i suszy w s u s z a r n i r o z p y ł o w e j w t e m p e r a t u r z e 4 7 3 - 7 7 3 K. W y n a l a z e k może znaleźć z a s t o s o w a n i e p r z y p r o dukcji farb, stosowanych do dekorowania wyrobów ceramicznych. (2 zastrzeżenia) Sposób w y t w a r z a n i a ś r o d k ó w d o b a r w i e n i a skóry, zawierających mieszaninę tetrakisazowych barwników o ogólnych w z o r a c h 1, 2 i 3, w k t ó r y c h Ar i A r ' o z n a czają r e s z t y s k ł a d n i k ó w b i e r n o - c z y n n y c h t y p u k w a sów a m i n o n a f t o l o s u l f o n o w y c h , X oznacza g r u p ę h y d r o k s y l o w ą l u b a m i n o w ą położoną w pozycji orto l u b p a r a do g r u p y a z o w e j , Y oznacza a t o m w o d o r u albo grupę aminową, Q oznacza atom wodoru, grupę m e t y l o w ą bądź m e t o k s y l o w ą , a Z oznacza a t o m w o d o r u w z g l ę d n i e g r u p ę sulfonową, polega n a d w u a z o w a niu k w a s u 4 , 4 - d w u a m i n o d w u f e n y l o a m i n o s u l f o n o w e g o i sprzęganiu otrzymanego związku dwuazoniowego w środowisku alkalicznym z mieszaniną różnych skład ników bierno-czynnych typu kwasów aminonaftolo s u l f o n o w y c h , p o czym p o d d a n i u u z y s k a n e j m i e s z a n i ny barwników disazowych reakcji dwuazowania i sprzęganiu wytworzonej mieszaniny zdwuazowanych b a r w n i k ó w d i s a z o w y c h z p o c h o d n ą b e n z e n u o ogól n y m wzorze 4, w k t ó r y m s y m b o l e m a j ą w y ż e j p o d a ne znaczenia. (1 zastrzeżenie) C09D C08L P.232432 31.07.1981 Zgłoszenie d o d a t k o w e do p a t e n t u nr 112798. Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa, Polska ( J e r z y I w a n o w , A n d r z e j M a r c z e w s k i , Z b i g n i e w Męczarski, J e r z y Z a w a d z k i ) . Środek do ochrony czasowej powierzchni m e t a l o w y c h Z a g a d n i e n i e m p o d l e g a j ą c y m r o z w i ą z a n i u jest u z y s k a n i e ś r o d k a o niższej lepkości, zwłaszcza w t e m p e raturze 100-150°C. Ś r o d e k d o o c h r o n y czasowej p o w i e r z c h n i m e t a l o w y c h s t a n o w i ą c y m i e s z a n i n ę w o s k ó w w ilości 2 - 1 5 części Wagowych, s m o ł y k o s t n e j o liczbie k w a s o w e j poniżej 50, ż y w i c y k u m a r o n o w o - i n d e n o w e j o gęstości od 1,05 do 1,15 g/cm 3 , t l e n k u m a g n e z o w e g o i / l u b w a p niowego w ilości od 0,1 do 5 części w a g o w y c h i r o z p u s z c z a l n i k ó w o r g a n i c z n y c h w ilości od 40 do 90 czę ści w a g o w y c h z a w i e r a j ą c y c h g ł ó w n i e w ę g l o w o d o r y , k o r z y s t n i e w r z ą c e w p r z e d z i a l e t e m p e r a t u r od 100°C C09K P.232455 31.07.1981 P o d k a r p a c k i e Z a k ł a d y R a f i n e r y j n e i m . Ignacego Ł u k a s i e w i c z a w J a ś l e , J a s ł o , P o l s k a (Czesław Zięba, Z b i g n i e w Balik, A n d r z e j K i e ł t y k a , R o m a n Gicala). Rozpuszczalnik do oczyszczania precyzyjnych w y r o bów stalowych, zwłaszcza łożysk k u l k o w y c h Celem w y n a l a z k u jest o p r a c o w a n i e t a k i e g o r o z p u s z czalnika d o oczyszczania w y r o b ó w s t a l o w y c h , k t ó r y chroniłby obrabiane powierzchnie przed korozyjnym d z i a ł a n i e m a t m o s f e r y oraz nie e l e k t r y z o w a ł b y się w procesie czyszczenia. R o z p u s z c z a l n i k s k ł a d a sie z frakcji n a f t y o z a k r e sie t e m p e r a t u r w r z e n i a 1 8 0 - 3 2 0 ° C , t e m p e r a t u r z e z a p ł o n u p o w y ż e j 60°C i o b o j ę t n y m odczynie w y c i ą g u w o d n e g o , z m i e s z a n e j z d o d a t k i e m 0,5 m g / d m 3 soli cynkowej kwasu dwualkilodwutiofosforowego i 1 m g / / d m 3 r o z p u s z c z a l n e g o w nafcie a n t y s t a t y k u . (1 zastrzeżenie) C10M C09K P.232526 05.08.1981 I n s t y t u t P r z e m y s ł u S k ó r z a n e g o , Łódź, P o l s k a (Adam G e b a u e r , A n n a Matz, D a n u t a Żydowicz, S t a n i s ł a w Pilawski, Ryszard Zamarlik). Środek antyadhezyjny stosowany przy produkcji podeszew z poliuretanu Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ś r o d k a , k t ó r e g o s t o s o w a n i e nie w y m a g a specjalnego przygotowania form odlewniczych, ani dodatkowego o o r z y r z ą d o w a n i a technologicznego. Ś r o d e k a n t y a d h e zyjny s k ł a d a się z 3 - 6 części w a g o w y c h oleju m e t y losilikonowego i 0 , 3 - 0 , 5 części w a g o w y c h ż y w i c y met y l o s i l i k o n o w e j , a j a k o r o z p u s z c z a l n i k stosuje się fluorotrójchloroetan lub l,l,2-trójfluoro-l,2,2-trójchlor o e t a n w ilości 93,0-96,7 części w a g o w y c h . (1 zastrzeżenie) Nr 4 (240) 1983 C10M BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 232601 29 10.08.1981 I n s t y t u t Technologii N a f t y , K r a k ó w , P o l s k a (Winicjusz S t a n i k , W ł o d z i m i e r z M o n t e w s k i , L i d i a B u r c z y k , Michał K r a s o d o m s k i , J e r z y K u ś m i e r e k , M i e c z y s ł a w Kotowski, Marek Kania). Sposób otrzymywania wielofunkcyjnych kompozycji siarkowo-fosforo-azotowych dla olejów zwłaszcza do przekładni p r z e m y s ł o w y c h W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e u z y s k a n i a k o m pozycji z a p e w n i a j ą c y c h olejom d o p r z e k ł a d n i p r z e mysłowych dobre własności przeciwzużyciowe, przeciwzatarciowe, wysoką stabilność termooksydacyjną oraz d o b r e w ł a s n o ś c i p r z e c i w k o r o z y j n e . Sposób w e d ł u g w y n a l a z k u polega n a w p r o w a d z e n i u d o s i a r k o w a n e g o e s t r u m e t y l o w e g o k w a s ó w tłuszczo w y c h oddzielnych z w i ą z k ó w s i a r k o w y c h , fosforowych i a z o t o w y c h l u b ich m i e s z a n i n y , w k t ó r e j z a c h o w a n y jest s t o s u n e k m o l o w y S : Ρ : Ν = 1 : (0,05-0,08) : ( 0 , 0 5 - 0,07) p r z y z a w a r t o ś c i s i a r k i 2 5 - 3 5 % . (3 z a s t r z e ż e n i a ) C21D P. 232498 04.08.1981 Centrum Konstrukcyjno-Technologiczne Maszyn G ó r n i c z y c h ,,Komag", Gliwice, P o l s k a (Michał R y s z ka, H e n r y k Giemza, A d r i a n Turczyk, Bronisław Wyłuda). Urządzenie do hartowania płomieniowego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostej i niezawodnej konstrukcji urządzenia zapew n i a j ą c e j w y d a j n ą i nieuciążliwą p r a c ę obsługi. Urządzenie do h a r t o w a n i a płomieniowego, zwłasz cza zgrzebeł p r z e n o ś n i k ó w w ę g l o w y c h , w y p o s a ż o n e w głowice z p a l n i k a m i grzewczymi, c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że z a o p a t r z o n e j e s t w b ę b n y (1), (2), (3) o osiach o b r o t u u s y t u o w a n y c h w w i e r z c h o ł k a c h (A), (B), (C) t r ó j k ą t a , a na b ę b n a c h umieszczone jest cięgno (4) bez k o ń c a , p r z y czym j e d e n z b ę b n ó w z n a j d u j e się w h a r t o w n i c z e j w a n n i e (5), n a d k t ó r ą z n a j d u j e się głowica (6) z a o p a t r z o n a w grzewcze p a l n i k i (7) u s y t u o w a n e po o b u s t r o n a c h cięgna (4) oraz w p r o w a d n i cę (8). (2 zastrzeżenia) C22B P. 235899 09.04.1982 P i e r w s z e ń s t w o : 13.04.1981 - Z S R R (nr 3272784/02 - 056212) I n s t y t u t B a d a ń J ą d r o w y c h , W a r s z a w a , P o l s k a (Igor Michajłowicz I v a n o w , T a d e u s z U r b a ń s k i , M a r i a G r i e nadjewna Czan-Szu-Czen). Sposób przeróbki odpadów metalicznych miedzi i stopów na jej bazie Zagadnieniem podlegającym rozwiązaniu jest z m n i e j s z e n i e zużycia o d c z y n n i k ó w n a rozdzielenie m e t a l i , z w i ę k s z e n i e szybkości p r o c e s u p r z e r ó b k i o d p a d ó w o r a z z m n i e j s z e n i e ilości o d p a d ó w z u ż y t y c h związków chemicznych. Sposób przeróbki odpadów metalicznych miedzi i s t o p ó w na jej bazie, o b e j m u j ą c y r o z t w a r z a n i e m e tali, u t l e n i a n i e m i e d z i t l e n e m p o w i e t r z a , i n d y w i d u a l ną e k s t r a k c j ę m i e d z i i c y n k u i r e e k s t r a k c j ę t y c h m e t a l i r o z t w o r a m i k w a s ó w m i n e r a l n y c h , polega n a t y m , że o d p a d y r o z t w a r z a się w r o z p u s z c z a l n i k u , z a wierającym chlorki miedzi i cynku, z jednoczesnym napowietrzaniem roztworu tlenem powietrza w obec ności ekstrahentów. selektywnie ekstrahujących miedź i cynk. Wynalazek ma zastosowanie w hydrometalurgii m e tali nieżelaznych. (2 zastrzeżenia) DZIAŁ D WŁÓKIENNICTWO I PAPIERNICTWO Zgłoszenie P. 232460' umieszczono na str. 58 D21D P. 235787 Τ B07B 02.04.1982 P o l i t e c h n i k a Ł ó d z k a , Łódź, P o l s k a (Tomasz T y r a l ski, Z b i g n i e w K r z e w i ń s k i , A n d r z e j S k r z y p c z a k , Zbig n i e w J ę d r z e j c z y k , R y s z a r d Sobczyk). Urządzenie do oczyszczania zawiesin mas włóknistych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania urządzenia n i e w r a ż l i w e g o n a w a h a n i a ciśnienia i w y dajności s t r u g i oczyszczanej z a w i e s i n y o r a z s t ę ż e n i a zanieczyszczeń p r z y jednocześnie z m i n i m a l i z o w a n y m s p a d k u ciśnienia s t a t y c z n e g o w u r z ą d z e n i u . U r z ą d z e n i e d o oczyszczania z a w i e s i n m a s w ł ó k n i s t y c h jest w y p o s a ż o n e w c y l i n d r y c z n o - s t o ż k o w y k o r p u s (1), w k t ó r e g o g ó r n e j części są z a m o c o w a n e , na w s p ó l n y m w a l e n a p ę d o w y m (2), w i r n i k (3) p o m p y od ś r o d k o w e j o r a z pod n i m w i r n i k (4) p o m p y o p r z e p ł y wie swobodnym wyposażony w odcinek przewodu r u r o w e g o (5) w k s z t a ł c i e k o n f u z o r a u m i e s z c z o n y w osi k o r p u s u (1), n a d t o część k o r p u s u (1) pod w i r n i k i e m (4) p o m p y o p r z e p ł y w i e s w o b o d n y m jest w y p o s a ż o n a w króciec w l o t o w y (6) do d o p r o w a d z a n i a zanieczysz- czonej z a w i e s i n y , zaś na w y s o k o ś c i w i r n i k a (3) p o m p y o d ś r o d k o w e j k o r p u s (1) j e s t w y p o s a ż o n y w króciec w y l o t o w y (7) do o d p r o w a d z a n i a oczyszczonej z a w i e s i ny, p r z y czym na wysokości ł o p a t e k w i r n i k a (4) p o m py o p r z e p ł y w i e s w o b o d n y m w e w n ę t r z n e ś c i a n k i k o r p u s u (1) m a j ą k s z t a ł t stożka ściętego zbieżnego ku górze. (1 zastrzeżenie) 30 D21D B07B BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 235788 Τ 02.04.1982 Politechnika Łódzka, Łódź, Polska (Tomasz Tyralski, Zbigniew Krzewiński, Andrzej Skrzypczak, Zbig niew Jędrzejczyk, Ryszard Sobczyk). Urządzenie do sortowania i frakcjonowania mas włóknistych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania urządzenia zapewniającego zwiększenie sprawności procesu sortowania czy frakcjonowania mas włóknis tych. Urządzenie do sortowania i frakcjonowania mas włóknistych wyposażone w bęben pulsacyjny osadzo ny na poziomo usytuowanym wale napędowym, umieszczonym wewnątrz cylindrycznego sita, charak teryzuje się tym, że wewnątrz pulsacyjnego bębna (2) jest umieszczony w połowie długości sita (3) wirnik pompy odśrodkowej (6), zaś na powierzchni cylin drycznej bębna (2) znajdują się listwy o różnym kie runku zbieżności po obu stronach bębna (2). (1 zastrzeżenie) Nr 4 (240) 1983 nistych o dowolnym stężeniu i ze zwiększoną efek tywnością. Urządzenie do oczyszczania zawiesin mas włóknis tych, zwłaszcza masy makulaturowej jednocześnie z zanieczyszczeń ciężkich i lekkich, charakteryzuje się tym, że jest wyposażone w cylindryczno-stożkowy korpus (1), w którego górnej części są zamocowane na wspólnym wale napędowym (2), kolejno od góry dwa wirniki (3 i 4) pomp odśrodkowych oraz wirnik (5) pompy o przepływie swobodnym, z których środkowy wirnik (4) jest wyposażony w odcinek przewodu ru rowego (6) w kształcie dyfuzora, umieszczony w osi korpusu (1), a dolny wirnik (5) o średnicy zewnętrz nej większej od średnicy zewnętrznej pozostałych wir ników (3 i 4) jest wyposażony w odcinek przewodu rurowego (7) w kształcie konfuzora o średnicy znacz nie większej od średnicy dyfuzorowego odcinka prze wodu rurowego (6), umieszczony także w osi korpusu (1), nadto część korpusu (1) pod dolnym wirnikiem (5) jest wyposażona w króciec wlotowy (8) do dopro wadzania zanieczyszczonej zawiesiny, na wysokości środkowego wirnika (4) korpus (1) jest wyposażony w króciec wylotowy (10) do odprowadzania oczyszczo nej zawiesiny, zaś na wysokości górnego wirnika (3) korpus (1) jest wyposażony w króciec wylotowy (9) do odprowadzania zanieczyszczeń lekkich, przy czym na wysokości łopatek dolnego wirnika (5) wewnętrz ne ścianki korpusu (1) mają kształt stożka ściętego zbieżnego ku górze. (1 zastrzeżenie) D02G P. 235925 Τ 09.04.1982 Łódzka Fabryka Maszyn Jedwabnych „Polmatex-Majed", Łódź, Polska (Kazimierz Auguścik, Zdzisław Rabeuda). Urządzenie sterująco-wyłączające napęd punktu teksturującego, wielopunktowej teksturarki pneumatycznej D21D B07B P. 235825 Τ 05.04.1982 Politechnika Łódzka, Łódź, Polska (Tomasz Tyralski, Zbigniew Krzewiński, Andrzej Skrzypczak, Zbig niew Jędrzejczyk, Ryszard Sobczyk). Urządzenie do oczyszczania zawiesin mas włóknistych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania urządzenia umożliwiającego oczyszczanie mas włók Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia konstrukcji urządzenia sterująco-wyłączającego napęd punktu teksturującego, wielopunktowej teksturarki pneumatycznej oraz wprowadza elektroniczny układ opóźniający włączanie zaworu sprężonego powietrza, dostarczanego do dyszy teksturującej. Urządzenie składa się z mechanizmu dźwigniowo-krzywkowego (1) oraz elektronicznego układu opóźniająco-wyłączającego (2) przy czym wspomniany me chanizm zawiera wałek (4) z osadzonymi na nim, tar czą (5) włączającą znany łącznik (12) elektryczny blo kady (13) punktu teksturującego i z ramieniem (6) stykającym się z dźwignią (7) kształtową włączającą Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO znany elektryczny łącznik (9) elektromagnetycznego zaworu (10) sprężonego powietrza oraz podnoszącą drugą, dwuramienną dźwignią (14) włączająco-wyłączającą napęd punktu teksturującego wielopunktowej teksturarki. Elektroniczny układ opóźniająco-wyłączający (2) zawiera zespół opóźnienia czasowego (30) oddziaływu jący na elektromagnetyczny zawór (10) powietrza, z parosekundową, regulowaną zwłoką czasową w sto sunku do działania mechanicznego. (2 zastrzeżenia) D01H P. 232483 31 mienia (4) w zależności od kąta odchylenia tulei (3) od czoła przędzarki. W prowadniku według wynalazku ruchome ramię (4) ma kształt zbliżony do zwichrowanego sierpa. (2 zastrzeżenia) 03.08.1981 Instytut Włókien Chemicznych, Łódź, Polska (Ste fan Bulik, Tadeusz Marczyk, Stanisław Rybiałek). Ruchomy prowadnik nitek Ruchomy prowadnik nitek do wprowadzania i wy prowadzania nitek z wodzika wspólnego dla dwóch cewek usytuowanych na dwóch poziomach i napędza nych wspólnym wałem ciernym o poziomej i równo ległej do czoła przędzarki osi obrotu, przy wytwarza niu włókien chemicznych ze stopów polimerów cha rakteryzuje się tym, że składa się z tulei (3), która zamocowana jest jednym końcem poprzez jarzmo (1) do napędowego wału (10) wykonującego ruch obroto wo zwrotny o kąt 90°-120°, a na drugim swobod nym końcu ma ruchome ramię (4) połączone za po mocą cięgna (6) z osadzonym przesuwnie w tulei (3) popychaczem (7) ze stopą (8), która dociskana sprę żyną (9) ślizga się po krzywce (2) zamocowanej do wsporczej płyty (11) powodując zmianę położenia ra- D06M P. 235801 Τ 01.04.1982 Politechnika Łódzka, Łódź, Polska (Witold Gądor, Włodzimierz Więźlak). Sposób zabezpieczania brzegów tkaniny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie eliminacji me chanicznego zabezpieczania brzegów tkanin, uprosz czenia procesu i obniżenia jego kosztów. Sposób zabezpieczenia brzegów tkaniny polega na tym, że na brzegi tkanin nanosi się wodną dyspersję polimerowych środków wiążącvch, jak poliakrylany, kopolimery akrylowe z monomerami dienowymi czy syntetyczne kauczuki, przy stężeniu dyspersji 10-30%. (1 zastrzeżenie) DZIAŁ Ε BUDOWNICTWO; GÓRNICTWO E01D P. 232620 Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Warszawa, Pol ska (Mieczysław Rybak, Juliusz Cieśla). Sposób rektyfikacji i wzmacniania układów wieloprzęsłowych ciągłych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie eliminacji rusz towań i podpór tymczasowych z procesu. Sposób polega na tym, że na podporach (5) ze wnętrznych przęseł skrajnych (2) obiektu, kotwi się układ lin (1) i przeciąga się wzdłuż całej długości mostu. Pod przęsłami umieszcza się dźwignikowe urządzenia rozpierające (3) z pompami, a następnie steruje się, za pomocą regulacji ciśnienia, wartościa mi poszczególnych sił rozpierających. Po uzyskaniu właściwego położenia przęseł mostu, dźwignikowe urządzenia rozpierające (3) zastępuje się przez stałe rozpory (6). Liny (1) opiera się na poprzecznicach podporowych lub na podporach (4), umożliwiając ich styczne poślizgi, za wyjątkiem poprzecznie skrajnych lub przekrojów przypodporowych (5), gdzie występują zakotwienia bierne. (2 zastrzeżenia) E02D P. 232525 Układ i sposób stabilizacji skarp przekopów i nasypów 13.08.1981 05.08.1981 PKP Biuro Projektów Kolejowych, Katowice, Pol ska (Bogdan Kawalec, Ryszard Kiszkis). Układ znajduje zastosowanie w budownictwie prze mysłowym, komunikacyjnym, wodnym, komunalnym i w górnictwie odkrywkowym. Układ stabilizacji stanowi system plastdrenów (2) rozmieszczonych wachlarzowo, uzupełnionych plastdrenami pionowymi (3) oraz pali (1) z tworzyw sztucz nych, spoiw, zapraw lub zaczynów. W nasypach plastdreny są rozmieszczone mijanko wo z palami (1) usytuowanymi w narożach trójką tów równoramiennych. (4 zastrzeżenia) E04B P. 232485 03.08.1981 Szczecińskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Prze mysłowego, Szczecin, Polska (Zdzisław Woźny, Jani na Kramarz). 32 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Sposób montażu konstrukcji dachowej wykonanej z krzywoliniowych elementów wielkowymiarowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie montażu kon strukcji dachowej zwłaszcza drewnianej; szybko, bez piecznie i bez konieczności stosowania wielkogabary towych podpór montażowych. Sposób polega na tym, że w pierwszej fazie zgod nie z przyjętym kierunkiem montażu mocuje się w przegubach dolnych (1) pojedyncze połówki dźwigara (2) z obu stron względem osi podłużnej obiektu, na stępnie dwie kolejno po sobie następujące połówki dźwigara (2) łączy się w pary. Połączenia dokonuje się od razu za pomocą stałych elementów konstruk cyjnych, przy czym wolne końce połówek dźwigarów (2) opiera się na dźwigarach (2) spoczywających swoi mi wolnymi końcami bezpośrednio na podłożu. W drugiej fazie jednocześnie unosi się i obraca na prze gubach dolnych (1) obydwie sparowane połówki dźwi garów (2) aż do momentu połączenia ich w przegubie zwornika (6). (1 zastrzeżenie) E04B E04C płyty stropowe, tworząc układ nawowy budynku. Ra my portalowe narożne, szeregowe kolejnej kondygna cji ustawia się w osi słupów niższej kondygnacji. Ze staw elementów to ramy portalowe szeregowe (1), narożne (2), przeponowe o stałych rozpiętościach i zmiennych wysokościach słupa (4). Ramy te mają wręby oporowe dla belek-nadproży (8). Każdy słup (4) w spodniej swej części ma wyprofilowaną podesz wę z kanałami odpowietrzającymi. (2 zastrzeżenia) E04C E04B P.235943 Τ 13.04.1982 Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz, Polska (Antoni Matysiak). Płyta ścienno-sufitowa Wynalazek rozwiązuje zagadnienie ułatwienia trans portu i montażu, obniżenia zużycia materiałów, a przez to obniżenia kosztów produkcji płyty. Płyta zbudowana jest z elementów podłużnych (1) i poprzecznych (2) tworzących sztywny i przestrzenny szkielet umożliwiający wypełnienie przestrzeni ogra niczonej szkieletem lekkim materiałem włóknistym zapewniającym możliwość otynkowania płyty. Przedmiot wynalazku może znaleźć zastosowanie w budownictwie. (1 zastrzeżenie) 07.04.1982 P.235857 Τ Miejskie Biuro Projektów Polska (Andrzej Wadowski). Nr 4 (240) 1983 „Warcent", Warszawa, Sposób montażu konstrukcji szkieletowej budynku oraz zestaw elementów do stosowania tego sposobu Sposób polega na tym, że ustawia się kolejno po jedyncze, bliźniacze, powtarzalne ramy portalowe na rożne, szeregowe o stałych rozpiętościach i zmien nych wysokościach słupa jak również ramę lub ra my przeponowe z półką dla podestu schodowego. We wrębach ram opiera się belki-nadproża o zmiennej modułowej rozpiętości. Na tak utworzonym ustroju nośnym opiera się odpowiednio dowolnie dobrane E21C P.229850 23.02.1981 Kopalnia Węgla Kamiennego, Bytom, Polska (Jerzy Zehnal, Ernest Lang). Żerdź wiertnicza do wiercenia otworów w caliźnie górotworu Celem wynalazku jest rozwiązanie konstrukcyjne, które umożliwia wykorzystanie znanych i powszech nie stosowanych w górnictwie żerdzi spiralnych do wiercenia otworów o różnej średnicy. Rozwiązanie według wynalazku polega na zastoso waniu dodatkowej spirali złożonej ze zwiniętego spi ralnie płaskownika (2) i z zamocowanego na nim pió ra (3). Spirala ta jest nawinięta na znaną żerdź spi ralną (1) pomiędzy jej spiralą (4). Płaskownik (2) do datkowej spirali ma szerokość w przybliżeniu równą odległości między zwojami spirali (4) żerdzi (1). (1 zastrzeżenie) E21C P.232457 31.07.1981 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Sta szica, Kraków, Polska (Bogdan Dżegniuk, Jan Magdziorz, Wiesław Piwowarski, Zbigniew Orłowicz). Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Sposób eksploatacji kopalin w filarach ochronnych W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e e l i m i n a c j i w p ł y w u s z k o d l i w y c h obciążeń n a o b i e k t y p r z y e k s p l o a t a c j i kopalin w filarach ochronnych. Sposób polega n a t y m , ż e filar o c h r o n n y w y z n a c z o n y n a m a p i e p o k ł a d u z a m i e n i a się n a r ó w n y p o w i e r z c h n i o w o filar o c h r o n n y o kształcie w i e l o b o k u , t a k , że ś r o d k i ciężkości obu f i l a r ó w p o k r y w a j ą się. N a s t ę p nie w y z n a c z a się g r a n i c ę o kształcie linii ł a m a n e j , po czym p r o w a d z i się e k s p l o a t a c j ę złoża na z e w n ą t r z tej granicy. (2 zastrzeżenia) E21C P.235583 Τ 33 ku n o ż o w y m (10) n a s t ę p u j e za pomocą części u c h w y t o w e j c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że ta część u c h w y t o w a jest u k s z t a ł t o w a n a j a k o k l i n o k r ą g ł y (23), k t ó r y jest u m i e s z c z o n y w szczelinie k l i n o w e j , p o m i ę d z y p r z e d nią ścianą ż e b r a (17) i m a k a nożowego (10) a p o w i e r z c h n i a czołową (22) noża (11). (15 zastrzeżeń) 23.03.1982 P i e r w s z e ń s t w o : 09.04.1981 - C z e c h o s ł o w a c j a (nr PV 2708-81) U H O L N É a lignitové b a n e , P r i e v i d z a , C z e c h o s ł o w a cja (Tadeáš W a l a , A u g u s t i n M a c h a t a ) . Zestaw obudowy do wybierania w a r s t w a m i p o k ł a d u węgla lub użytecznego minerału z przybieraniem użytecznego minerału w stropie bezpośrednim Z e s t a w p r z e z n a c z o n y jest do zabezpieczenia p r z o d k ó w ścian głównie p r z y e k s p l o a t a c j i g r u b y c h p o k ł a dów w ę g l a w g ó r n i c t w i e p o d z i e m n y m . Z e s t a w s k ł a d a się z p o d s t a w y r a m o w e j (1), p o d p i e r a j ą c e j za p o ś r e d n i c t w e m s i ł o w n i k a h y d r a u l i c z n e g o (2) t a r c z ę z a w a ł o wą (5) z o t w o r e m s p u s t o w y m (14) i s t r o p n i c y (7) ze w s p o r n i k i e m f i l a r o w y m (16) p r z y czym o t w ó r s p u s t o wy (14) i r u c h o m y p r z e n o ś n i k ślizgowy (12) p o d p a r t e są na p o d s t a w i e r a m o w e j (1), do k t ó r e j z a m o c o w a n y jest p r z e n o ś n i k (15). (4 zastrzeżenia) E21C P. 236783 E21D P.235851 Τ 05.04.1982 B i u r o P r o j e k t ó w G ó r n i c z y c h Gliwice, Gliwice, P o l s k a ( R o m u a l d Mączka). Układ wyrobisk górniczych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie równoległego u s y t u o w a n i a j e d n e g o w y r o b i s k a n a d d r u g i m przez c o szerokość f i l a r a o c h r o n n e g o dla obu t y c h w y r o b i s k m o ż e b y ć znacznie m n i e j s z a . Układ podwójnych wyrobisk udostępniających na j e d n y m poziomie k o p a l n i c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że osie p o d ł u ż n e w y r o b i s k a (1) i w y r o b i s k a (3) p o k r y w a ją się w płaszczyźnie p i o n o w e j (6). (1 zastrzeżenie) 04.06.1982 Pierwszeństwo: 06.06.1981 - R F N (nr Ρ 3122711.2) 16.03.1982 - R F N (nr Ρ 3209410.8) G e w e r k s c h a f t E i s e n h ü t t e Westfalia, L ü b e n , R e p u b l i ka Federalna Niemiec. Urządzenie nożowe, zwłaszcza d l a s t r u g a w ę g l o w e g o itp. W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z a p e w n i e n i a s t a łego g n i a z d a m o c u j ą c e g o n o ż a w i m a k u n o ż o w y m oraz szybkiego i d o g o d n e g o d o c i s k a n i a noża. Urządzenie, w k t ó r y m nóż (11) jest w p r o w a d z a n y w kieszeń (13) i m a k a nożowego (10) i o b e j m u j e od t y ł u w r o d z a j u h a k a s w o i m t y l n y m n o s k i e m (19) ścia nę (14) kieszeni (13), a zabezpieczenie noża (11) w i m a Τ 08.04.1982 Kombinat Górniczo-Hutniczy d a w c z e i P r o j e k t o w e Miedzi Polska (Roman Ogrodniczek). Miedzi, Z a k ł a d y B a „Cuprum", Wrocław, E21D P. 235875 Przednia stropnica osłonowa zmechanizowanej obudowy kopalnianej Wynalazek rozwiązuje zagadnienie podwyższenia stopnia zabezpieczenia siłownika hydraulicznego przed u s z k o d z e n i e m p o c h o d z ą c y m o d u d a r ó w d y n a micznych górotworu oraz usprawnienia działania s t r o p n i c y , zwłaszcza podczas k r o c z e n i a o b u d o w y . 34 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 Przednia stropnica osłonowa, połączona przegubowo i wahliwie ze stopnicą zasadniczą obudowy w swym zawieszeniu charakteryzuje się tym, że wraz z pod trzymującym ją co najmniej jednym elementem sprę żystym (3) umieszczonym między obu stropnicami (1) i (2) ma z sobą złączony przegubowo co najmniej je den siłownik (5), który przeciwnym końcem jest rów nież przegubowo złączony ze stropnicą zasadniczą (2) E21F E21D P. 232548 06.08.1981 Kopalnia Węgla Kamiennego „Rydułtowy", Wodzi sław SI., Polska (Henryk Szymiczek, Stanisław Kem pa, Sebastian Czypionka, Antoni Gołaszewski). Sposób zmniejszania deformacji podziemnych wyrobisk korytarzowych tak, że wektory sił elementu sprężystego (3) i siłow nika (5) leżą w płaszczyznach usytuowanych poniżej osi zawieszenia (4), a sworzeń (7) co najmniej jedne go z końców siłownika (5) jest osadzony w otworze znacznie większym od średnicy tego sworznia (7). (3 zastrzeżenia) E21D P. 235974 Τ 15.04.1982 Politechnika Wrocławska, Wrocław, Polska (Antoni Jędrzejowski, Henryk Soroczyński, Adam Fiszer, Ste fan Rłaneta, Zbigniew Szabla). Wynalazek rozwiązuje zagadnienie przedłużenia ży wotności i funkcjonalności wyrobiska, zwiększenia bezpieczeństwa pracy i uproszczenia zabezpieczenia. Przedmiotem wynalazku jest sposób zapobiegania i zmniejszenia deformacji wyrobisk korytarzowych zlokalizowanych w strefie wpływów eksploatacji gór niczej. Sposób polega na wykonywaniu poprzecznych szczelin o głębokości od 0,3 do 0,8 m, w których umieszcza się spągnice (3) zamocowane za pomocą kotwi osadzonych w otworach (4) nachylonych do spągu pod kątem od 30 do 75°. Zamiast spągnic (3) można stosować kotwie linowe osadzone w nachylo nych otworach o mniejszej średnicy wykonywane w otworach o średnicy większej. Przy tym sposobie otwory o średnicy mniejszej wierci się tak, aby two rzyły one stożki lub trójkąty zachodzące końcami w pole wzajemnego oddziaływania. (3 zastrzeżenia) Podpora rurowo-drewniana Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia podporności urządzeń podporowych oraz ułatwienia pro cesu rabowania podpór. Przedmiot wynalazku ma zastosowanie w górnic twie jako obudowa wyrobisk górniczych korytarzo wych i eksploatacyjnych. Podpora wykonana w postaci teleskopowego stoja ka charakteryzuje się tym, że połączone ze sobą te leskopowo spodnik (2) i rdzennik (1) wypełnione są wkładkami drewnianymi (3), a między nimi utworzo na jest komora robocza, w której usytuowana jest upodatniająca wkładka, najkorzystniej z materiału sypkiego. W ściance spodnika (2) wykonane są otwo ry, a do zewnętrznej powierzchni zamocowane są na stałe wsporniki (4), na których oparte są przesuwane zamykające elementy. (4 zastrzeżenia) DZIAŁ F MECHANIKA; OŚWIETLENIE; OGRZEWANIE; UZBROJENIE; TECHNIKA MINERSKA F02F P. 235526 Τ 18.03.1982 Politechnika Wrocławska, Wrocław, Centrum Kon strukcyjno-Technologiczne Maszyn Górniczych „KOMAG", Gliwice, Wytwórnia Silników Wysokoprężnych - PZL Andrychów „POLMO - ANDRYCHÓW", An drychów, Polska (Tadeusz Kunicki, Jerzy Kuśmidrowicz). Głowica silnika wysokoprężnego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zmniejszenia toksyczności spalin silników wysokoprężnych, a także rozszerzenie asortymentu produkowanych silników. Przedmiotem wynalazku jest głowica silnika wyso koprężnego mająca zastosowanie do silników z po mocniczą przestrzenią spalania wykonaną w formie cylindrycznej bryły obrotowej, która połączona jest z przestrzenią nad tłokiem staie otwartym kanałem przepływowym. Głowica silnika z komorą wstępną, charakteryzuje się tym, że w typowej głowicy silnika z wtryskiem bezpośrednim, w otworze po wtryskiwaczu umiesz czona jest komora wstępna (4) wykonana w kształcie cylindrycznej tulei, która dociskana jest do gniazda za pomocą jarzma (1) poprzez stalową tulejkę (3) i wtryskiwacz (2), który zakończony jest czopikowym rozpylaczem (7) umieszczonym w górnym otworze ko mory wstępnej (4). (1 zastrzeżenie) BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 35 Gaźnik silnika spalinowego, składający się z komo ry pływakowej połączonej przewodem z rozpylaczem, którego wylot umieszczony jest w gardzieli, przy czym gaźnik wyposażony jest w układ pośredni i układ biegu jałowego, charakteryzuje się tym, że w kanale (6) doprowadzającym paliwo do układu przejściowego i układu biegu jałowego umieszczony jest ruchowy zamykający element (9), a kanał ten połączony jest co najmniej jednym kanałem z gar dzielą (5) gaźnika. (1 zastrzeżenie) F02M P.235973 Τ 15.04.1982 Politechnika Wrocławska, Wrocław, Polska (Lech Sitnik). Gaźnik silnika spalinowego Przedmiotem wynalazku jest gaźnik silnika spali nowego mający zastosowanie w silnikach benzyno wych samochodów osobowych. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie lepszego wymie szania paliwa z powietrzem w kanale dolotowym gaźnika, a jednocześnie zmniejszenia zużycia paliwa. Gaźnik silnika spalinowego składający się z gar dzieli, przepustnicy, komory pływakowej i pływaka oraz z kanałów układu głównego, przejściowego i bie gu jałowego, charakteryzuje się tym, że poniżej prze pustnicy (10) w gardzieli (5) usytuowany jest element odchylający (11) strugi powietrza i paliwa od ścianki gardzieli (5). (3 zastrzeżenia) F02M P.235975 Τ 15.04.1982 Politechnika Wrocławska, Wrocław, Polska (Lech Sitnik). Gaźnik silnika spalinowego Przedmiotem wynalazku jest gaźnik silnika spali nowego, stosowany zwłaszcza w silnikach benzyno wych samochodów osobowych. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uniezależnienia układu głównego od układów pośredniego i biegu ja łowego oraz zapewnienia płynnej pracy silnika. F02P P.236017 Τ 16.04.1982 Wiaczesław Burdykin, Jawor, Polska (Wiaczesław Burdykin). Urządzenie wspomagające zapłon bateryjny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie ułatwienia roz ruchu zimnych silników spalinowych, zwłaszcza w okresie mrozów. Urządzenie wspomagające charakteryzuje się tym, że ma dwa przekaźniki elektromagnetyczne (10), za wierające cewki indukcyjne (11) jarzma (12), kotwice (13) i przerywacze (14). Początki uzwojeń cewek in dukcyjnych (11) obu przekaźników (10) połączone są z zasilaniem rozrusznika (8) silnika spalinowego. Ko niec uzwojenia cewki indukcyjnej (11) jednego z· przekaźników (10) połączony jest przez jarzmo (12), kotwicę (13) i przerywacz (14) tego przekaźnika (10) z masą silnika, a jednocześnie przez przerywacz (14), kotwicę (13) i jarzmo (12) drugiego przekaźnika (10) połączony jest z pierwotnym uzwojeniem cewki za płonowej (1). Koniec uzwojenia cewki indukcyjnej (11) drugiego przekaźnika (10) połączony jest z masą silnika. (1 zastrzeżenie) 36 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO F04D P.232524 05.08.1981 Fabryka Maszyn Budowlanych „Bumar-Hydroma", Szczecin, Polska (Władysław Doliński). Pompa hydrauliczna osiowa zmiennej wydajności z wirnikiem wychylanym do 40°, zwłaszcza pompa obudowana Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia me chanizmu wychylania wirnika oraz obrotu wirnika z podwójnym przegubem zewnętrznym tak aby uzys kać zmniejszenie gabarytów pompy, która zapewniła by jednostajną, pracą i wysoką żywotność jej podsta wowych zespołów z możliwością stosowania wysokich ciśnień. Pompa ma układ przewodów wewnętrznych (31 i 36) iączący ruchomy kolektor (8) rozrządu oleju z obudową pompy oraz mechanizm obrotu wirnika (1) z podwójnym przegubem Cardana, przystosowany do zmiennego kąta wychylenia wirnika i odciążony mo mentem hydrostatycznym. W grzbiecie (32) kolektora rozrządu oleju jest osadzony trzon (30), z którego ko mora (35) jest połączona z kanałem tłocznym kolek tora. Trzon (48), tworzący złącze obrotowe przewo dów (31) i (36) jest osadzony przeciwnie do kierunku osadzenia trzonu (30). Jest to korzystne dla gabarytu poprzecznego pompy. Trzon (50), tworzący złącze obro towe przewodu (36), jest zakończony kulistym łbem z kołnierzem, przymocowanym śrubami do ściany bocznej pokrywy (40). W kołnierzu tym jest wyko nane gniazdo przyłącza przewodu zewnętrznego. Osadzenie łba w kulistym gnieździe pokrywy (40) umożliwia kompensację niedokładności wykonaw czych korpusu wychylnego (20) oraz przewodów (31 i 36). W tej samej ścianie bocznej pokrywy (40) jest wykonane gniazdo przyłącza przewodu ssawnego, po łączone komorą (38) z otwartym kanałem ssawnym kolektora. W osi (C) wychylania jest osadzony obro towo mimośrodowy zaczep (80), którego płyta ślizgo wa (82), za pośrednictwem prowadnicy (83), utrzymu je punkty (N i W) tulei pośredniej (65) w symetrycz nym położeniu względem punktu (C). F15B Nr 4 (240) 1983 P.232588 11.08.1981 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Elementów i Ukła dów Pneumatyki, Kielce, Polska (Zbigniew Kozub, Adam Parysz). Wzmacniacz siły Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostej konstrukcji wzmacniacza siły nadającej się do stosowania w typowych siłownikach Wzmacniacz siły składa się z korpusu (1) mającego skośne wycięcia (2). Wewnątrz korpusu usytuowany jest popychacz (3) i suwak (4) połączone obrotowo za mocowanymi do nich dźwigniami (5) i (6). Wierzchoł ki (7) dźwigni (5) i (6) zakończone są rolkami (8). Tłoczysko (9) siłownika (10) połączone jest z popychaczem (3), a siłownik (10) zamocowany jest do tulei (11). (2 zastrzeżenia) F15B Politechnika Tętnik). P.236006 Τ Lubelska, Lublin, 15.04.1982 Polska (Zbigniew Urządzenie zapewniające jednoczesny ruch tłoczysk siłowników działających przeciwbieżnie Urządzenie składa się z dwóch bloków linowych (1 i 2) połączonych końcami lin z tłoczyskami (3 i 4) za pośrednictwem wsporników (5 i 6), z których je den blok linowy (1), składający się z linki oraz z krążka, połączony jest z tłoczyskami (3 i 4) w ten sposób, że jeden koniec linki przytwierdzony jest do wspornika (5) połączonego z tłoczyskiem (3), a drugi jej koniec przytwierdzony jest do wspornika (6) po łączonego z tłoczyskiem (4). Natomiast blok linowy (2), składający się z linki oraz krążka, połączony jest z tłoczyskami (3 i 4) w ten sposób, że jeden koniec linki przytwierdzony jest do wspornika (6), a drugi jej koniec przytwierdzony jest do wspornika przy twierdzonego do tłoczyska (3). (1 zastrzeżenie) Dla pełnego zakresu kąta (γ) wychylania wirnika (1), od 0 do 40°, spełniony jest więc warunek jedno stajnej prędkości kątowej tego wirnika (1). Wirnik (1), osadzony wpustem (70) w obejmie (69) mechanizmu obrotu, jest wyprzedzony około 1° w sto sunku do tulei pośredniej (65) i wału napędowego (2). Zgodne z kierunkiem obrotu, a styczne do obwodu koła składowe sił tłokowych stwarzają więc moment hydrostatyczny, równoważący moment oporu obrotu wirnika, co zapewnia wysoką żywotność odciążonego przegubu Cardana. (9 zastrzeżeń) Nr 4 (240) 1983 F16B B23Q B25B BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P.232487 03.08.1981 Instytut Obróbki Skrawaniem, Kraków, Polska (Je r z y Stos, K a z i m i e r z C e b u l e w s k i , J a n u s z Hyży). 37 P r z e k ł a d n i a ma w i r n i k (1) z p r z e s u w n y m i p r o m i e n i o w o m a s a m i (3), k t ó r e podczas p r a c y silnika toczą się po bieżni (2) osadzonej na w a l e o d b i o r c z y m m o c y . Bieżnia (2) m a ł a g o d n e k r z y w i z n y b ę d ą c e p u n k t a m i o d b i o r u e n e r g i i od w i r u j ą c y c h m a s (3). (2 zastrzeżenia) Element gwintowany, zwłaszcza do mocowania przedmiotu obrabianego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zmniejszenia o p o r ó w t a r c i a n a p o w i e r z c h n i czołowej e l e m e n t u m o cującego. E l e m e n t g w i n t o w a n y m a łożysko k u l k o w e (1) o s a dzone p o m i ę d z y w k ł a d k ą dociskową (2) a częścią c h w y t o w ą (3). (1 zastrzeżenie) F16D P.232440 31.07.1981 Kaliningradsky tekhnichesky institut rybnoi prom y s h l e n n o s t i i k h o z y a i s t v a , K a l i n i n g r a d , Związek S o c j a l i s t y c z n y c h R e p u b l i k R a d z i e c k i c h ( M i k h a i l Pet r o v o c h Gorin). Sprzęgło biegu jałowego W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z w i ę k s z e n i a o b ciążalności i n i e z a w o d n o ś c i k o n s t r u k c j i s p r z ę g ł a p r z y zachowaniu dotychczasowych gabarytów. Sprzęgło z a w i e r a j ą c e o b e j m ę (14), m i m o ś r ó d d w u s t r o n n y (1) i z a k l i n o w u j ą c e się t u l e j e m i m o ś r o d o w e (6, 7), w e d ł u g w y n a l a z k u c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że m i m o ś r ó d (1) jest z a o p a t r z o n y w ś r o d k o w e j części w k r z y w k i (2, 3) o t a k i m s a m y m profilu i t a k i e j s a m e j m i m o ś r o d o w o ś c i oraz w s p ó ł p r a c u j e z p o w i e r z c h n i ą w e w n ę t r z n ą z a k l i n o w u j ą c y c h się tulei m i m o ś r o d o w y c h (6, 7) z z e w n ę t r z n y m i w y s t ę p a m i p r o m i e n i o w y mi (8, 9, 10, 11), z k t ó r y m i w s p ó ł p r a c u j e w e w n ę t r z n a powierzchnia walcowa obejmy. (4 zastrzeżenia) F16H P.235827 Τ 05.04.1982 P r z e d s i ę b i o r s t w o B u d o w n i c t w a Rolniczego, m i e r z . P o l s k a ( E d w a r d Olszewski). Sando F16N B66B P.238178 07.09.1982 Zgłoszenie d o d a t k o w e do p a t e n t u 101977. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Siarko w e g o „ S i a r k o p o l " , T a r n o b r z e g , P o l s k a (Józef Kozioł, B r o n i s ł a w Różycki, J e r z y S a p i ń s k i . R y s z a r d G o r y c k i , Stanisław Janusz, Edward Gorylewski). Urządzenie do konserwacji lin Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia s p r a w n o ś c i u k ł a d u j e z d n e g o u r z ą d z e n i a oraz u m o ż l i w i e n i a s p r o w a d z e n i a u r z ą d z e n i a z wysokości podczas jego a w a r i i . U r z ą d z e n i e ma u k ł a d j e z d n y s k ł a d a j ą c y się z co n a j m n i e j d w ó c h p a r r o l e k j e z d n y c h (4, 5, 9, 11), p r z y czym osie k a ż d e j p a r y r o l e k znajdują się w j e d n e j płaszczyźnie p r o s t o p a d ł e j do osi liny. U r z ą d z e n i e ma t a k ż e j a r z m o (15), k t ó r e g o j e d n o rozłączne r a m i ę (15a) ma m e c h a n i z m luzujący zacisk j a r z m a (15). (5 zastrzeżeń) F21L P.236028 Τ 19.04.1982 G ł ó w n y I n s t y t u t G ó r n i c t w a , K a t o w i c e , P o l s k a (Bog d a n Kołodziejski, Józef Ciwiś, A n d r z e j G i s m a n , A l fons T o m i k ) . Przekładnia bezstopniowa, zwłaszcza do pojazdów mechanicznych Latarka elektryczna p r z e c i w w y b u c h o w a Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostej w budowie i niezawodnej w działaniu kon strukcji przekładni. L a t a r k a m a c y l i n d r y c z n e p r z e s u w n e złącze t w o r z ą ce p o m i ę d z y p o j e m n i k i e m (1) m i e s z c z ą c y m b a t e r i e i r e f l e k t o r o w ą częścią (2) z ż a r ó w k ą (12) ognioszczelną 38 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO szczeliną (LI) o długości co najmniej 25 mm i luzie średnicowym nie większym od 0,1 mm. Złącze jest zaopatrzone obustronnie w uszczelniające pierścienie (6, 7) i składa się z dwóch tulei (3, 4), z których jed na jest połączona z pojemnikiem (1), a druga z reflek torową częścią (2). Reflektorowa część (2) jest zaopa trzona w przeźroczysty krążek (5) zamocowany bez luzu średnicowego, tak aby pomiędzy krążkiem i tą częścią została utworzona ognioszczelna szczelina (L2) o długości co najmniej 15 mm. Pojemnik (1) ma łącz nikową płytkę (13) z rowkiem (14) mieszczącym kołek (15) połączony z reflektorową częścią (2) dla ograni czenia ich wzajemnego ruchu podłużnego i obroto wego. Latarka jest przeznaczona do stosowania w po mieszczeniach i strefach zewnętrznych zagrożonych wybuchem mieszanin par, pyłów i gazów palnych z powietrzem. (3 zastrzeżenia) F22B P. 235955 Τ Nr 4 (240) 1983 wnątrz walczaka (1) do wspólnego przewodu (5) łą czącego przestrzeń wodną z przestrzenią parową wal czaka, którego wlot mieści się tuż nad najniższym punktem przestrzeni wodnej a wylot tuż pod najwyż szym punktem przestrzeni parowej walczaka. (1 zastrzeżenie) F26B P. 232410 30.07.1981 Spółdzielnia Inwalidów Przemysłu Meblarskiego „Rameta", Racibórz, Polska (Henryk Bruch, Zygmunt Zdziech). Sposób naturalnego suszenia tarcicy i urządzenia do stosowania tego sposobu Wynalazek rozwiązuje zagadnienie ponownego su szenia tarcicy tak, aby nie dopuścić do sinienia drew na miękkiego i pękania drewna twardego. Sposób naturalnego suszenia tarcicy energią sło neczną polega na tym, że w pomieszczeniu zamknię tym układa się sztaple (9) z tarcicą i przez napromie niowanie słoneczne z dachu (4) pokrytego przezro czystą folią (6) wygrzewa się tarcicę w temperaturze od 6°C do 10°C wyższej od temperatury otoczenia i w czasie tego nagrzewania drogą konwekcji natu ralnej następuje przepływ powietrza od podłogi (3) z otworów nawiewnych (7) do otworów wywiewnych (8), powodując tym wysuszenie tarcicy do wilgotności od 8% do 12%. Urządzenie składa się z lekkiej konstrukcji nośnej (1), ścian bocznych (2), podłogi (3), dachu (4) z siatką drucianą (5), pokrytego przezroczystą folią (6) i ma otwory nawiewne (7) usytuowane przy podłodze (3), oraz otwory wywiewne (8) znajdujące się w dachu (4), przy czym stosunek powierzchni otworów na wiewnych (7) do otworów wywiewnych (8) jest w granicach od 2 : 1 do 5 : 1, a stosunek powierzchni po dłogi (3) do ustawienia sztapli (9) do powierzchni otworów wywiewnych (8) jest w granicach od 50 : 1 do 100 : 1. (3 zastrzeżenia) 13.04.1982 Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar", Gliwice, Polska (Zdzisław Wilczyński). Sposób wprowadzenia króćców instalacji dla hydro statycznego pomiaru poziomu do walczaka kotła energetycznego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiego sposobu, który pozwalałby na wyeliminowanie wpływu zawartości pęcherzyków pary pod lustrem wody na rozbieżności wskazań układów pomiaro wych, których króćce wodne wprowadzone są na róż nej wysokości do wnętrza walczaka a zatem na po prawienie dokładności pomiarów a zwłaszcza zabez pieczeń poziomu w kotłach z parującym podgrzewa czem wody i zasilaniem pod lustro wody w walczaku a także w wypadku nieszczelności koszulki walczaka lub niesprawności urządzeń separacyjnych. Sposób polega na wprowadzeniu króćców (4) wszy stkich hydrostatycznych instalacji pomiarowych we F26B P. 236910 14.06.1982 Pierwszeństwo: 13.06.1981 - RFN (nr Ρ 3123 592.1) BUCKAU-WALTHER Aktiengesellschaft, broich, Republika Federalna Niemiec. Greven Suszarka do odwadniania i suszenia materiałów sypkich zwłaszcza dla rozdrobnionych odpadów tworzyw sztucznych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie intensyfikacji procesu suszenia poprzez jego automatyzację. BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO N r 4 (240) 1983 Suszarka mająca podłużną obudowę, w której osa d z o n y jest w koszu s i t o w y m o b r o t o w y b ę b e n , z a o p a t r z o n y w człony przemieszczające suszony m a t e r i a ł i zasysające p o w i e t r z e suszące, c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że w obszarze o t w o r u w y ł a d o w c z e g o (9) s u s z o nego m a t e r i a ł u zabudowany ma co najmniej jeden króciec w l o t o w y (6b, c) p o w i e t r z a suszącego. (6 zastrzeżeń) 39 Sposób regeneracji w y k ł a d z i n y pieca indukcyjnego W y n a l a z e k r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e z w i ę k s z e n i a ży w o t n o ś c i tygli pieca i n d u k c y j n e g o poprzez w y p e ł n i e nie t l e n k i e m m a g n e z u p ę k n i ę ć i w ż e r ó w p o w s t a ł y c h w w y k ł a d z i n i e r e g e n e r o w a n e g o tygla. P r z e d m i o t e m w y n a l a z k u jest sposób r e g e n e r a c j i o g n i o t r w a ł y c h w y k ł a d z i n , zwłaszcza t y g l i z a s a d o w y c h w i n d u k c y j n y c h p i e c a c h do t o p i e n i a m e t a l i . Sposób polega na n a s y c e n i u i p o k r y c i u roboczej p o w i e r z c h n i tygla ogniotrwałym tlenkiem magnezu, identycznym pod w z g l ę d e m c h e m i c z n y m j a k m a t e r i a ł w y k ł a d z i n y . Sposób t e n p r o w a d z i się w d w ó c h e t a p a c h : w p i e r w szym e t a p i e w r e g e n e r o w a n y m t y g l u s t a p i a się stop m a g n e z u z n i k l e m o z a w a r t o ś c i 2 0 % Mg, p r z e g r z e w a do t e m p e r a t u r y około 1300-1450°C i w y l e w a do gą sek p o u p ł y w i e 2 0 - 3 0 m i n u t . W d r u g i m e t a p i e p r z e p r o w a d z a się w t e m p e r a t u r z e p o w y ż e j solidusu w y t o p s t o p u żelaza z w ę g l e m t a k i e g o j a k żeliwo l u b stal o n i s k i e j z a w a r t o ś c i t l e n u , po czym po u p ł y w i e 20 m i n u t o d l e w a się go w gąski. (3 zastrzeżenia) F28F P.232501 04.08.1981 Przedsiębiorstwo Produkcji Urządzeń Komunalnych, P o z n a ń , P o l s k a (Jerzy S t e m p i n , J e r z y Zielnica, K r z y sztof M a g m u c k i , S t e f a n L e k m a n n , A n d r z e j Leopold). F27D P.232583 1.0.08.1981 Dolnośląskie Z a k ł a d y M a g n e z y t o w e , Ś w i d n i c a , P o l s k a (Karol E l s n e r , Michał Elsner, M a r e k K ę p i ń s k i , J a n Mazur). Sposób budowy trzonów pieców stalowniczych W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e t a k i e j b u d o w y t r z o n u , a b y n a jego p o w i e r z c h n i w y t w o r z y ł a się sil nie spieczona m o n o l i t y c z n a w a r s t w a , pod nią luźna, e l a s t y c z n a w a r s t w a w y s o k i e j jakości m a g n e z y t u , a na s a m y m spodzie w a r s t w a a w a r y j n a . Sposób polega n a b u d o w i e t r z e c h stref o g n i o t r w a ł y c h : d o l n e j (1) w y k o n a n e j z w y s o k o p a l n y c h w y r o b ó w m a g n e z y t o w y c h , ś r o d k o w e j (2) z b u d o w a n e j z w y sokiej jakości t r u d n o spiekającego k l i n k i e r u m a g n e z y t o w e g o i g ó r n e j (3) w y k o n a n e j z m o n o l i t y c z n e j w a r s t w y z łatwo spiekającej masy magnezytowej lub dolomitowej. D o l n a strefa (1) m u r o w a n a jest m e t o d ą n a r o l k ę l u b na p ł a s k i jest p r z y s y p y w a n a z a p r a w ą m a g n e z y tową. S t r e f a ś r o d k o w a (2) z a b u d o w a n a jest m e t o d ą u b i j a n i a l u b zagęszczania w i b r a c y j n e g o . S t r e f a (3) j e s t z a b u d o w y w a n a m e t o d ą n a r z u c a n i a , u b i j a n i a lub zagęszczania w i b r a c y j n e g o . (3 zastrzeżenia) F27D P. 235894 Τ 09.04.1982 I n s t y t u t O d l e w n i c t w a M H i P M , K r a k ó w , P o l s k a (Le o n D u d e k , Z e n o n P i r o w s k i , R o m a n Ryglicki, J e r z y Tybulczuk). Sposób kompensacji termicznych w y d ł u ż e ń prostych wiązek rurowych w w y m i e n n i k a c h ciepła W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z r e d u k o w a n i a sił wzdłużnych i naprężeń występujących w elementach płaszcza oraz wiązki r u r e k , u p r o s z c z e n i a p r o c e s u w y t w a r z a n i a oraz z w i ę k s z e n i a ż y w o t n o ś c i w y m i e n n i k a . Sposób p o l e g a n a w p r o w a d z e n i u w s t ę p n y c h n a p r ę żeń r o z c i ą g a j ą c y c h w t r a k c i e m o n t a ż u w y m i e n n i k a ciepła. (1 zastrzeżenie) F28F P.236015 Τ 16.04.1982 Przedsiębiorstwo Organizacji Dostaw Eksportowych „ M e t a l c o o p " , G d a ń s k , P o l s k a (Wojciech K o s k a , K r z y sztof K o t a r s k i , E d w a r d S z y m a ń s k i , E d m u n d W a c h , H e n r y k Zaglaniczny). Wkład kontaktowy w y m i e n n i k a ciepła Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia skuteczności o d b i o r u ciepła, przez w y d ł u ż e n i e drogi k o n t a k t u chłodzonego m e d i u m z p o w i e t r z e m . W k ł a d k o n t a k t o w y z a w i e r a j ą c y nałożone n a siebie profilowane płyciny tworzące przestrzenie kontakto we chłodzonego m e d i u m z p o w i e t r z e m , c h a r a k t e r y zuje się t y m , że k a r b y (2) p ł y c i n (1) m a j ą k s z t a ł t p r z e k r o j u poprzecznego o profilu z a r y s u g w i n t u t r a pezowego o kącie rozwarcia α = 7 0 - 9 0 ° , płaszczeniu w i e r z c h o ł k ó w m o s t k a m i o szerokości m = 2 , 5 - 3 , 5 mm i całkowitej wysokości zarysu h = 1 0 - 1 5 m m . K a r b y (2) k a ż d e j p ł y c i n y (1) k r z y ż u j ą się z k a r b a m i (2) są s i e d n i c h p ł y c i n (1) pod k ą t e m β = 5 0 - 7 0 ° . (1 zastrzeżenie) N r 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 40 DZIAŁ G FIZYKA G01B 13.08.1981 P.232617 I n s t y t u t Maszyn S p o ż y w c z y c h , (Eugeniusz K a r c z m a r c z y k ) . Przyrząd do wykonywania Warszawa, pomiarów Polska szczeliny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania k o n s t r u k c j i p r z y r z ą d u z j e d n ą p ł y t k ą p o m i a r o w ą dla ściśle o k r e ś l o n e j g r a n i c y w y m i a r o w e j . P r z y r z ą d s t a n o w i p ł y t k a p o m i a r o w a (4) z a o p a t r z o na w u c h w y t (2). P ł y t k a p o m i a r o w a (1) w p r z e k r o j u p o p r z e c z n y m m a d w i e przeciwległe p o w i e r z c h n i e p o m i a r o w e w y k o n a n e w kształcie ł u k u , zaś n a p o w i e r z c h n i ma umieszczony s u w a k (3). (2 zastrzeżenia) G01C P. 236005 Τ W o b u d o w i e są u m i e s z c z o n e u k ł a d y e l e k t r y c z n e z a d a j n i k a napięcia, z a d a j n i k a p r ą d u i p o m i a r u p r ą d u , przyrząd do sprawdzania wzmacniaczy pH-metryczn y c h oraz s t a c y j k a do p o m i a r u i z a d a w a n i a ciśnienia. U k ł a d e l e k t r y c z n y z a d a j n i k a p r ą d u i p o m i a r u prą d u oraz z a d a j n i k a n a p i ę c i a zasila s t a b i l i z o w a n e źródło napięcia ,, + " „ - " poprzez łącznik (W1) z p i e r w s z e g o b i e g u n a tego ź r ó d ł a d o p i e r w s z e g o s k r a j n e g o w y p r o w a d z e n i a p o t e n c j o m e t r u (P1) zaś d r u g i e w y p r o w a dzenie (P1) jest połączone b e z p o ś r e d n i o z d r u g i m b i e g u n e m ź r ó d ł a z a s i l a n i a i s t a n o w i p i e r w s z y zacisk (Zl) z a d a j n i k a n a p i ę c i a połączonego z kolei z c z t e r e m a r e z y s t o r a m i (R1, R2, R 3 , R4) i ich p i e r w s z y m i w y p r o w a d z e n i a m i , d r u g i e k o ń c e t y c h r e z y s t o r ó w są połą czone poprzez ł ą c z n i k (W3) z z a c i s k i e m (Z2) z a d a j n i k a n a p i ę c i a i z z a c i s k i e m ( - ) m i l i a m p e r o m i e r z a (mA) oraz z p i e r w s z y m i z a c i s k a m i r e z y s t o r ó w (R5, R6, R7, R8) b o c z n i k u j ą c y c h w y b i o r c z o za pomocą ł ą c z n i k a (W4) m i e r n i k (mA), k t ó r e g o zacisk ( + ) s t a n o w i p i e r w szy zacisk (Z3) z a d a j n i k a p r ą d u , a poprzez r e z y s t o r (R9) i ł ą c z n i k (W2) połączony jest z z a c i s k i e m (Z4) tego z a d a j n i k a , p r z y czym (Z4) jest połączony poprzez p o t e n c j o m e t r (P2) ze ś r o d k o w y m w y p r o w a d z e n i e m (P1). (3 zastrzeżenia) 14.04.-1982 M i e c z y s ł a w K a r a c z u n , Szczecin, P o l s k a (Mieczysław Karaczun). S a m o c h o d o w e stanowisko do pomiarów drogowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie skonstruowania stanowiska samochodowego, przy pomocy którego m o ż n a d o k o n a ć p o m i a r ó w p r z e b y t e j drogi, p r z y ś p i e szenia i zużycia p a l i w a . Stanowisko według w y n a l a z k u z b u d o w a n e jest z d w ó c h rolek, b i e r n e j (RB) i c z y n n e j (RC). R o l k a c z y n n a (RC) n a p ę d z a obciążoną p r ą d n i c ę o b c o w z b u d ną (PO). K o n i e c jej w a ł u s p r z ę g n i ę t y jest z p r ą d n i c ą t a c h o m e t r y c z n ą (PT), k t ó r a s y g n a ł p r z e k a z u j e p o przez p r z e t w o r n i k p o m i a r u czasu (P1) n a k a l k u l a t o r e l e k t r o n i c z n y (K). R o l k a b i e r n a (RB) ma na bocznej ściance p r z e s ł o n ę (Z) w kształcie p ó ł o k r ę g u p r z e c h o dzącą przez szczelinę c z u j n i k a f o t o e l e k t r y c z n e g o (CF). S y g n a ł z niego p o d a n y jest na p r z e t w o r n i k p o m i a r u drogi (P2), d a l e j na k a l k u l a t o r e l e k t r o n i c z n y (K). Do p r z e t w o r n i k a p o m i a r u drogi (P2) jest p o d ł ą c z o n y e l e k t r y c z n i e t a k s o m e t r (TA). (1 zastrzeżenie) G01K P.232113 A n n a B u ł k a - B a r a n o w s k a , J a n u s z B a r a n o w s k i , Łódź, Polska (Anna Bułka-Baranowska, Janusz Baranowski). Sposób i urządzenie do prowadzenia a n a l i z y termicznej Wynalazek rozwiązuje zagadnienie umożliwienia o t r z y m y w a n i a k r z y w y c h p o c h o d n y c h D T G i DTA. Sposób a n a l i z y t e r m i c z n e j polega n a t y m , ż e b a d a się z m i a n ę szybkości z m i a n m a s y i szybkości z m i a n t e m p e r a t u r y a n a l i z o w a n e j p r ó b k i w funkcji t e m p e r a t u r y , w k t ó r e j p r ó b k a się z n a j d u j e p r z y c z y m p r ó b k i b a d a n e j s u b s t a n c j i o g r z e w a się w sposób z a p e w n i a jący stałą różnicę t e m p e r a t u r m i ę d z y o t o c z e n i a m i tych próbek. U r z ą d z e n i e s t a n o w i ą d w a j e d n a k o w e pod w z g l ę d e m geometrii tygielki napełnione jednakowo badaną p r ó b k ą umieszczone n a t e r m o p a r a c h z a m o c o w a n y c h n a ramionach wagi. · (3 zastrzeżenia) G01K G01M G01D G01R P.237240 Cukrownie Toruńskie, Cukrownia Chełmża, Polska (Jan Dzieszka). 02.07.1982 ,,CHEŁMŻA", P r z e n o ś n e s t a n o w i s k o do s p r a w d z a n i a aparatury kontrolno-pomiarowej i elektro-pneumatycznej P r z e n o ś n e s t a n o w i s k o m a o b u d o w ę w kształcie p r o s t o p a d ł o ś c i a n u z o d e j m o w a n ą osłoną p ł y t y czołowej. 07.07.1981 P. 235937 Τ 13.04.1982 K r a j o w y Związek Spółdzielni S p r z ę t u M e d y c z n e g o i Laboratoryjnego w Warszawie, Zakład Badawczy K o n s t r u k c y j n o - T e c h n o l o g i c z n y , K r a k ó w , P o l s k a (Le szek N a t k a n i e c , Z b i g n i e w N a t k a n i e c , A d a m Serafin). Spcsób i układ do kontroli trwałości termometrów k o n t a k t o w y c h z zestykiem n a s t a w n y m W y n a l a z e k r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e s k r ó c e n i a czasu kontroli trwałości termometrów kontaktowych. Sposób w e d ł u g w y n a l a z k u polega n a t y m , ż e z a p e w n i a się u t r z y m a n i e s ł u p k a p r z e w o d z ą c e j cieczy t e r - Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO mometrycznej na zadanej temperaturze kontroli, po czym przemieszcza się n a s t a w n y e l e m e n t z e s t y k u t a k , aby doprowadzić zestyk t e r m o m e t r u na przemian do stanu zwierania rozwierania, przewidzianą w przepi sach ilość razy. Sposób jest r e a l i z o w a n y pod obcią żeniem p r ą d o w y m z e s t y k u . U k ł a d w e d ł u g w y n a l a z k u m a o b w ó d obciążeniowy (I) i licznik (II) połączony ze s t e r o w n i k i e m (III), a ten z kolei ma wyjścia d o p r o w a d z o n e do poszczególnych c e w e k (4) o b w o d u m a g n e t y c z n e g o (5). O b w ó d (5) jest tak usytuowany względem termometru, aby zapewnić k o r z y s t n e sprzężenie z e l e m e n t e m m a g n e t y c z n y m (6). (2 zastrzeżenia) G01L P.232952 G01L E21D 41 P.235953 Τ 08.04.1982 Główny Instytut Górnictwa, Katowice, Polska (Igna c y K a d ł u c z k a , L u c j a n Głąb, W ł a d y s ł a w Stepszo, K r z y sztof Ż y w i r s k i ) . Urządzenie do pomiaru nośności kotwi górniczych W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a l e k kiej i z w a r t e j k o n s t r u k c j i u r z ą d z e n i a ł a t w e j w o b s ł u dze i t r a n s p o r c i e . U r z ą d z e n i e m a z i n t e g r o w a n ą głowicę m o c u j ą c o - r o z pierającą (5), siłownik h y d r a u l i c z n y (2) j e d n o s t r o n n e go d z i a ł a n i a i h y d r a u l i c z n ą p o m p ę (3) z m a n o m e t r e m (4) do z a s i l a n i a s i ł o w n i k a . G ł o w i c a m o c u j ą c o - r o z p i e r a j ą c a (5) s k ł a d a się z d w ó c h tulei w i d ł o w y c h (6, 7). J e d n a m o c u j ą c a t u l e j a w i d ł o w a (6) jest połączona z c y l i n d r e m (8) s i ł o w n i k a h y d r a u l i c z n e g o (2) i z a o p a t r z o n a w u c h w y t (9) k o t w i (1), n a t o m i a s t d r u g a r o z p i e r a j ą c a t u l e j a w i d ł o w a (7) jest połączona z tłoczys k i e m (10) tego s i ł o w n i k a i o p i e r a się o p o d k ł a d k ę (11) k o t w i (1). (1 zastrzeżenie) 03.06.1981 Kujawska Fabryka Manometrów ,,MERA-KFM", Włocławek, Polska (Jerzy K r z y ż a n o w s k i , W i e s ł a w W i ę c k o w s k i , E d w a r d T u m i ń s k i , E d w a r d Uliński). Zespół mocujący sprężysty element pomiarowy ciśnieniomierza W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e p o d w y ż s z e n i a j a kości zespołu m o c u j ą c e g o s p r ę ż y s t y e l e m e n t p o m i a rowy ciśnieniomierza. G01M P.236597 26.05.1982 Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Warszawa, Pol ska ( J a n Osiecki, D a r i u s z Ż a r d e c k i ,Tadeusz G r o m a dowski, Jacek Piechalski, Włodzimierz Kłobukowski, Julian Lenkiewicz). Sposób sterowania stanowiskiem do badań s y m u l a cyjnych, zwłaszcza pojazdów drogowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania p r o s t e g o i w z g l ę d n i e t a n i e g o sposobu, k t ó r y p o z w a l a ł by na wyeliminowanie wad sytemów pracujących m e todą k o l e j n y c h przybliżeń. Sposób s t e r o w a n i a s t a n o w i s k i e m d o b a d a ń s y m u l a c y j n y c h polega n a t y m , ż e s y g n a ł y s t e r u j ą c e ( X A i ( O ) elektrohydraulicznymi wzbudnikami drgań kształtuje się w e d ł u g w z o r u : Zespół m o c u j ą c y c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że jego t r z p i e ń (5) ma na części długości z e w n ę t r z n e j p o w i e r z c h n i p i e r ś c i e n i o w e w y s t ę p y (7) do w z d ł u ż n e g o u n i e r u c h o m i e n i a go w c y l i n d r y c z n y m o t w o r z e g n i a zda (4), zaś na pozostałej części długości ścięcia (8) do o b r o t o w e g o u n i e r u c h o m i e n i a go w w i e l o k ą t n y m o t w o rze g n i a z d a (4). (1 zastrzeżenie) w k t ó r y m bi oznacza w s p ó ł c z y n n i k i , A i oraz B i w y b r a n e p u n k t y obiektu, i - kolejny numer p u n k t u a X Bi *(t) - przebieg w czasie s y g n a ł u z a r e j e s t r o w a nego w w a r u n k a c h e k s p l o a t a c y j n y c h . N a s t ę p n i e s y g n a ł y t e w y z n a c z a sie z a pomocą o d r ę b n y c h d l a k a ż dego (i) u k ł a d ó w a n a l o g o w y c h , w k t ó r y c h s y g n a ł a m i wejściowymi są przyspieszania zarejestrowane r ó w nolegle d l a w s z y s t k i c h p u n k t ó w (Bi) n a t a ś m i e m a g n e - BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 42 tycznej w warunkach eksploatacyjnych. Współczynni ki (bi) dobiera się ręcznie tak, aby dla każdego punkttu (Bi) obiektu otrzymać minimalną różnicę między przebiegiem sygnału zarejestrowanego w warunkach eksploatacyjnych i w warunkach symulacyjnych ba dań stanowiskowych. (2 zastrzeżenia) Nr 4 (240) 1983 rowym (So) opartym o belkę (B2) i prowadzonym słu pami (S1) i (S2) za pomocą płyty (P). W medium hy draulicznym siłownika (Si) umieszczony jest czujnik ciśnienia, zaś między spodnikiem (Sp) i rdzennikiem (Rd) siłownika (Si) umieszczony jest czujnik prze mieszczeń (Cp). (4 zastrzeżenia) G01N P. 232623 13.08.1981 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Ta deusz Majewski). Urządzenie do pomiaru własności mechanicznych materiałów G01N P. 232467 03.08.1981 Uniwersytet Warszawski, Warszawa, Polska (Marek Żbik). Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania konstrukcji urządzenia umożliwiającej pomiar meto dą drgań swobodnych i metodą rezonansową. W urządzeniu czujnik drgań (2) zawieszony jest między dwoma napiętymi w pionie elementami (3, 4) z materiału podlegającego badaniu. (1 zastrzeżenie) Sposób oceny własności mechanicznych ziarn materiałów sypkich Wynalazek rozwiązuje zagadnienie umożliwienia prawidłowej oceny własności mechanicznych ziarn o zróżnicowanych wymiarach. Sposób polega na tym, że poszczególnym ziarnom badanej próbki nadaje się w próżni przyspieszenie, doprowadza się do zderzenia z przeszkodą i powstałe przy tym zderzaniu sygnały rejestruje się, a na pod stawie analizy wykreśla się krzywą uziarnienia, a po wtarzając taki pomiar wielokrotnie przy jednakowym przyspieszeniu otrzymuje się kolejne krzywe uziarnienia, których analiza pozwala ocenić własności me chaniczne poszczególnych ziarn próbki. (1 zastrzeżenie) G01N G01M P. 232584 10.08.1981 WAT im J. Dąbrowskiego, Warszawa, Polska (Ed ward Włodarczyk, Roman Krzewiński, Mieczysław Zieliński, Włodzimierz Idczak, Stanisław Trzaska, Wojciech Skoczyński, Jan Orlacz, Jan Dębieć). Urządzenie do badań dynamicznych elementów kon strukcji, zwłaszcza siłowników zmechanizowanych obu dów ścianowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiej konstrukcji urządzenia, w której generowane obciążenia dynamiczne wykonywałyby parametry n a j bardziej zbliżone do obciążeń generowanych przez górotwór tąpiący. Urządzenie zawiera ramę składającą się z dwóch belek (B1) i (B2) połączonych słupami (S1) i (S2) ra my, przy czym do belki (B1) przytwierdzony jest ge nerator impulsu ciśnienia (Ge) zawierający komorę wybuchową utworzoną z korpusu komory i tłoka, jako elementu udarowego, z umieszczonym w niej ła dunkiem wybuchowym i zapłonnikiem. Tłok wyposa żony jest w fniazdo (G1) do osadzania siłownika, któ rego rdzennik (Rd) osadzony jest w analogicznym gnieździe (G2), wykonanym w przesuwnym słupie opo G01N P. 233174 Τ 24.09.1981 PAN Instytut Podstawowych Problemów Techniki, Warszawa, Polska (Paweł Kiełczyński, Ryszard Pło wieć). Sposób i urządzenie do pomiaru właściwości Teologicznych ośrodka ciekłego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia czu łości pomiaru oraz ułatwienia generacji i propagacji fal ścinania. Sposób polega na tym, że dwukrotnie określa się tłumienie oraz przesunięcie fazy ultradźwiękowej po przecznej fali powierzchniowej propagującej się na powierzchni płytki będącej w kontakcie raz z powie trzem, a raz z badaną cieczą. Tłumienie oraz przesu nięcie fazy określa się przy minimum interferencyj nym impulsów ultradźwiękowych z falą ciągłą. Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO U r z ą d z e n i e z a w i e r a sondę, k t ó r ą s t a n o w i c o n a j mniej dwuwarstwowa płytka z materiałów spręży stych, z k t ó r y c h k o l e j n e w a r s t w y (2). (3) licząc od p o w i e r z c h n i w głąb p ł y t k i w y k a z u j ą r o s n ą c ą p r ę d k o ś ć p o p r z e c z n y c h fal objętościowych. Na p o w i e r z c h n i płytki, pomiędzy dwoma naprzeciwległymi przetwor n i k a m i ( P l , P2) u s y t u o w a n y m i n a jej s k r a j a c h , z n a j duje się w a r s t w a b a d a n e j cieczy (1). (3 zastrzeżenia) G01N P.233175 Τ 43 jest z w e j ś c i e m r e g u l u j ą c y m w z m o c n i e n i e n a p i ę c i o w e w z m a c n i a c z a (2) dla s y g n a ł u p o m i a r o w e g o g e n e r a t o ra (1) oraz połączone jest z w e j ś c i e m w z m a c n i a c z a p r ą d o w e g o (3). (1 zastrzeżenie) 24.09.1981 PAN Instytut Podstawowych Problemów Techniki, Warszawa, Polska (Paweł Kiełczyński, Ryszard Pło wieć). Sposób i urządzenie do pomiaru w ł a ś c i w o ś c i Teologicznych ośrodka ciekłego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia czułości p o m i a r u oraz u ł a t w i e n i a g e n e r a c j i i p r o p a gacji fal ścinania. Sposób polega na t y m , że o k r e ś l a się m o d u ł i fazę w s p ó ł c z y n n i k a odbicia na g r a n i c y ciała s t a ł e g o z c i e czą poprzez d w u k r o t n y p o m i a r częstotliwości p o w t a rzania impulsów pobudzających przetwornik, dla k t ó rej występuje m a k s i m u m interferencyjne impulsów u l t r a d ź w i ę k o w e j p o p r z e c z n e j fali p o w i e r z c h n i o w e j , od b i t y c h o d s w o b o d n e g o k o ń c a sondy oraz d w u k r o t n y p o m i a r szybkości z a n i k u a m p l i t u d y k o l e j n y c h odbić t y c h i m p u l s ó w w sondzie. P i e r w s z y p o m i a r p r z e p r o w a d z a się dla s w o b o d n e g o k o ń c a s o n d y obciążonego p o w i e t r z e m , a d r u g i d l a s o n d y obciążonej b a d a n ą c i e czą. U r z ą d z e n i e z a w i e r a sondę, k t ó r ą s t a n o w i c o n a j mniej dwuwarstwowa płytka z materiałów spręży stych. K o l e j n e w a r s t w y (1, 2) licząc od p o w i e r z c h n i w głąb p ł y t k i w y k a z u j ą rosnącą p r ę d k o ś ć p o p r z e c z n y c h fal objętościowych. N a g ó r n e j p o w i e r z c h n i p ł y t k i , r ó w nolegle do jej b o c z n e j p o w i e r z c h n i s t y k a j ą c e j się z b a d a n ą cieczą (3) u s y t u o w a n y jest j e d e n p r z e t w o r nik nadawczo-odbiorczy (P1). (3 z a s t r z e ż e n i a ) G01R P.232476 Instytut Tele- i s k a (Piotr Tafel). Radiotechniczny, 03.08.1981 Warszawa, Pol Sposób i układ do pomiaru pojemności z zastosowa niem przetwornika C na U W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z w i ę k s z e n i a d o kładności pomiaru pojemności. W sposobie w e d ł u g w y n a l a z k u s y g n a ł z g e n e r a t o r a napięcia zmiennego (1) d o p r o w a d z a się p o p r z e z w z m a c n i a c z b u f o r o w y (2) do p r z e t w o r n i k a C na U (3), s k ą d s y g n a ł po d e t e k c j i w u k ł a d z i e d e t e k t o r a n a p i ę cia (4) d o p r o w a d z a się do wejścia (U1) m i e r n i k a ilor a z u n a p i ę ć ( U 1 /U 2 ) (5), podczas gdy do d r u g i e g o w e j ścia (U2) m i e r n i k a (5) d o p r o w a d z o n y jest s y g n a ł ze w z m a c n i a c z a b u f o r o w e g o (2) po przejściu przez u k ł a d d e t e k t o r a n a p i ę c i a (6). Układ według wynalazku zawiera generator napię cia z m i e n n e g o , w z m a c n i a c z b u f o r o w y (2), p r z e t w o r n i k C na U (3), d w a d e t e k t o r y n a p i ę c i a (4, 6) o r a z m i e r n i k i l o r a z u n a p i ę ć (5). (2 zastrzeżenia) G01R P.232475 03.08.1981 Instytut Tele- i Radiotechniczny, Warszawa, Polska (Andrzej G r a b o w s k i , A n d r z e j S ł a w o m i r N a w r o c k i ) . Układ elektroniczny do pomiaru modułu m a ł y c h impedancji Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu pozwalającego na pomiar modułu małych im p e d a n c j i d w ó j n i k ó w , bez konieczności ciągłego p o s ł u g i w a n i a się w z o r c a m i i m p e d a n c j i . U k ł a d e l e k t r o n i c z n y m a w z m a c n i a c z p r ą d o w y (3), w k t ó r y m stopień końcowy tworzą tranzystory k o m p l e m e n t a r n e w u k ł a d z i e OE z r e z y s t o r a m i e m i t e r o w y m i (RE). J e d e n z e m i t e r ó w s t o p n i a k o ń c o w e g o p o łączony jest z w e j ś c i e m d e t e k t o r a (4), k t ó r e g o wyjście połączone jest z w e j ś c i e m w z m a c n i a c z a n a p i ę c i o w e g o (5). Wyjście w z m a c n i a c z a n a p i ę c i o w e g o (5) połączone G01R P.232541 06.08.1981 O ś r o d e k B a d a w c z o - R o z w o j o w y Metrologii E l e k t r y c z n e j „ M E R A - L U M E L " , Zielona Góra, P o l s k a ( B e r n a r d B a r a n o w s k i , Józef K r a w c z y k , B o g d a n Nykiel, W o j ciech P i e r z g a l s k i , H e n r y k S z ł a p k a ) . Elektroniczny układ częstościomierza analogowego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania u k ł a d u z a p e w n i a j ą c e g o p o m i a r częstotliwości w p e ł n y m jej z a k r e s i e , p r z y j e d n y m źródle zasilania. W układzie według wynalazku wejściowy sygnał częstotliwościowy (fx) jest p o d a w a n y na wejście u k ł a d u k s z t a ł t u j ą c e g o (UK), n a w y j ś c i u k t ó r e g o o t r z y m u j e się d w a s y g n a ł y , z k t ó r y c h j e d e n s t e r u j e m o n o w i b r a - N r 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 44 tor (UM), a d r u g i p r z e s u n i ę t y w z g l ę d e m niego w f a zie o 180° s t e r u j e u k ł a d fazoczuły (UF). Ponadto u k ł a d fazoczuły (UF) jest s t e r o w a n y r ó w n i e ż s y g n a ł e m p o c h o d z ą c y m z w y j ś c i a m o n o w i b r a t o r a (UM). W y j ściowy s y g n a ł u k ł a d u fazoczułego (UF) s t e r u j e s t a b i lizator a m p l i t u r y (SA), k t ó r y m a n a w y j ś c i u w ł ą c z o ny u s t r ó j p o m i a r o w y (M). U k ł a d ma z a s t o s o w a n i e w m e t r o l o g i i e l e k t r y c z n e j . (3 zastrzeżenia) O b w o d y (27) i (28) s k o k o w e j r e g u l a c j i dołączone są s p r z ę ż o n y m p r z e ł ą c z n i k i e m l e k t o r ó w t r a n z y s t o r ó w (22) i (24) poprzez i (29) k o m p e n s a c j i t e m p e r a t u r o w e j t y p u (2 P.232638 G01R wzmocnienia (31) do k o o b w o d y (25) RC. zastrzeżenia) 12.08.1981 Instytut Komputerowych Systemów Automatyki i P o m i a r ó w , W r o c ł a w , P o l s k a (Kazimierz M o r a , W i e s ł a w Fleszar). Sposób kontroli G01R P.232579 10.08.1981 Zgłoszenie d o d a t k o w e do p a t e n t u nr 111666 Kombinat Aparatury Badawczej i Dydaktycznej „KABiD", Zakład Aparatury Elektronicznej „KABiD- R a d i o t e c h n i k a " . W r o c ł a w , P o l s k a (Marek D r a s , Z b i gniew Wojnarowicz). Układ regulacji zakresów współczynników odchylania w szerokopasmowym wzmacniaczu o dużyym w z m o c nieniu do oscyloskopu elektronicznego W u k ł a d z i e w e d ł u g w y n a l a z k u b a z a scalonego t r a n z y s t o r a (10), k t ó r e g o e m i t e r połączony jest z p o d ł o ż e m (11) k r y s z t a ł u , dołączona jest do r e z y s t o r a (12) połączonego z m a s ą i poprzez r e z y s t o r (13) do s u w a ka p o t e n s j o m e t r u (14). B a z a t r a n z y s t o r a (10) połączona jest r ó w n i e ż z m a są poprzez k o n d e n s a t o r (15), k t ó r e g o w i e l k o ś ć p o j e m ności s p r z ę ż o n a jest t e r m i c z n i e z k r y s z t a ł e m s c a l o n e j p a r y t r a n z y s t o r ó w (8). K o l e k t o r t r a n z y s t o r a (7) p i e r w s z e g o s t o p n i a w z m a c n i a c z a poprzez o b w ó d (16) k o m p e n s a c j i t e m p e r a t u r o w e j dołączony jest d o r e z y s t o r a (18) połączonego z d o d a t n i m n a p i ę c i e m z a s i l a n i a i poprzez p o t e n c j o m e t r (20) p ł y n n e j r e g u l a c j i w z m o c n i e n i a z r e z y s t o r e m (19) i poprzez d r u g i obwód (17) k o m p e n s a c j i t e m p e r a t u r o w e j z k o l e k t o r e m s c a l o nego t r a n z y s t o r a (10). R e z y s t o r (19) połączony jest d r u gim k o ń c e m z d o d a t n i m n a p i ę c i e m zasilającym. O b wód (16) k o m p e n s a c j i t e m p e r a t u r o w e j , dołączony do niego r e z y s t o r (18) i p o t e n c j o m e t r (20) połączone są p o przez r e z y s t o r (21) z e m i t e r e m t r a n z y s t o r a (22) t w o rzącego stopień w z m a c n i a j ą c y o w s p ó l n e j bazie. D r u g i o b w ó d (17) k o m p e n s a c j i t e m p e r a t u r o w e j , dołączony do niego r e z y s t o r (19) i p o t e n c j o m e t r (20) połączone są poprzez r e z y s t o r (23) z e m i t e r e m d r u g i e g o t r a n z y s t o r a (24) t w o r z ą c e g o stopień w z m a c n i a j ą c y o w s p ó l n e j b a zie. połączeń zwłaszcza okablowania P r z e d m i o t e m w y n a l a z k u jest sposób k o n t r o l i połą czeń, zwłaszcza o k a b l o w a n i a , m a j ą c y z a s t o s o w a n i e głównie do k o n t r o l i ciągłości i izolacji w s z e l k i c h sieci połączeniowych. W sposobie w e d ł u g w y n a l a z k u p o p r a w n o ś ć połączeń oraz p r ó b y ciągłości d l a p u n k t ó w p o ł ą c z o n y c h i p r ó b y izolacji d l a p u n k t ó w i z o l o w a n y c h b a d a n y c h o b i e k tów, o t r z y m u j e się przez s p r a w d z e n i e k a ż d e g o k o ń c a połączenia w z g l ę d e m p o z o s t a ł y c h p o c z ą t k ó w połączeń przy pomocy odwracalnej matrycy. P r ó b ę ciągłości d l a p u n k t ó w p o ł ą c z o n y c h u z y s k u j e się przez p o m i a r r e z y s t a n c j i połączeń p o m i ę d z y w y b r a n y m i p u n k t a m i i po p o r ó w n a n i u jej z z a w a r t o ś c i ą ustawioną, zaś p r ó b ę izolacji p o m i ę d z y d o w o l n i e w y b r a n y m o u n k t e m l u b ciągiem p u n k t ó w w obiekcie badanym, a pozostałymi p u n k t a m i badanego obiektu o t r z y m u j e się przez p o m i a r p r ą d u u p ł y w u b ę d ą c e g o funkcją m i e r z o n e j w a r t o ś c i izolacji i p o r ó w n a n i a jej z wielkością u s t a w i o n ą na pulpicie p r z y r z ą d u . (1 zastrzeżenie) G01R G06F P. 235806 Τ 01.04.1982 Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa, Polska (Czesław C e t n e r , A n d r z e j Kołodziejczyk). Sposób pomiaru szybkości telegraficznej s y g n a ł ó w zakłócanych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania sposobu Dozwalającego n a b e z p o ś r e d n i e w y z n a c z e n i e szybkości t e l e g r a f i c z n e j w b o d a c h p r z y w s p ó ł p r a c y elektronicznej maszyny cyfrowej. Sposób c e c h u i e sie t y m , że szybkość telegraficzną o k r e ś l a się z położenia m a k s y m ó w w i d m a m o c y , u z y s k a n e g o przez szybką t r a n s f o r m a c j ę F o u r i e r a q u a s i okresowego histogramu czasowych odstępów m o m e n tów charakterystycznych stałoprądowego sygnału te legraficznego, k t ó r y to h i s t o g r a m o t r z y m u j e sie przez wielokrotne wykorzystanie tych samych wyników po m i a r u czasu t r w a n i a o d s t ę p ó w m o m e n t ó w c h a r a k t e rystycznych zapisanych w kolejnych słowach pamięci u r z ą d z e n i a p o m i a r o w e g o oraz p r z e t w o r z o n y c h n a h i s t o g r a m poprzez w i e k s z a n i e o stałą wielkość z a w a r tości słów p a m i ę c i d o d a t k o w e j u r z ą d z e n i a p o m i a r o wego, k t ó r y c h a d r e s y w y z n a c z a sie s u m u j ą c w k a ż dym cyklu tworzenia histogramu kolejne wvniki po miarów, aż do przekroczenia końcowego adresu p a mięci po czym r o z p o c z y n a się n a s t ę p n y cykl w y z n a czania a d r e s ó w o t r z y m y w a n y c h przez s u m o w a n i e w y n i k ó w p o m i a r ó w , poczynając od d a n e j n a s t ę p n e j w s t o s u n k u do b r a n e j w p o p r z e d n i m cyklu za p o c z ą t k o wą. (1 zastrzeżenie) G01R Uniwersytet Wróbel). P.235922 Śląski, Τ Katowice, 08.04.1982 Polska (Zygmunt Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Sposób cyfrowej linearyzacji charakterystyk prze tworników oraz układ elektroniczny do stosowania tego sposobu Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania spo sobu i u k ł a d u , u m o ż l i w i a j ą c y c h szybką i d o k ł a d n ą linearyzację c h a r a k t e r y s t y k przetworników. Sposób polega n a t y m , ż e c h a r a k t e r y s t y k ę p r a c u j ą cego p r z e t w o r n i k a p o r ó w n u j e się cyfrowo z c h a r a k t e r y s t y k ą tego p r z e t w o r n i k a z a p i s a n ą w u k ł a d z i e p a mięci, p r z y czym w y n i k p o r ó w n a n i a poprzez u k ł a d m i k r o p r o c e s o r a s t e r u j e p r a c ą cyfrowego g e n e r a t o r a schodkowego. Układ elektroniczny ma dwa obwody: obwód p o m i a r o w o - p o r ó w n u j ą c y (1) s k ł a d a j ą c y się z k o m p a r a t o r ó w c y f r o w y c h (DC1) i (DC 2 ) p o ł ą c z o n y c h z w y j ś c i e m p r z e t w o r n i k a (T) poprzez u k ł a d a n a l o g -cyfra (A/C) i u k ł a d e m p a m i ę c i (M), oraz o b w ó d c y frowego g e n e r a t o r a s c h o d k o w e g o (DG), k t ó r e to o b w o d y s t e r o w a n e są u k ł a d e m m i k r o p r o c e s o r a (μC). (2 zastrzeżenia) G01R P. 235944 Τ A k a d e m i a Techniczno-Rolnicza, (Lech Weiss). 45 u r z ą d z e n i a s t e r u j ą c e g o (3), p r z y czym wyjście (W) k o m p a r a t o r a (7) poprzez u k ł a d y s t e r u j ą c e (4 i 6) dołą czone jest do wejść w p i s u j ą c y c h r e j e s t r u (R1) i p a m i ę c i b u f o r o w e j (B4), a wyjście (M) k o m p a r a t o r a (7) dołączone j e s t poprzez u k ł a d s t e r u j ą c y (5) do wejścia wpisującego r e j e s t r u (R2), n a t o m i a s t wejścia r e j e s t r ó w (R1 i R2) połączone są z w y j ś c i e m p r z e t w o r n i k a a n a l o g o w o - c y f r o w e g o (2), a wyjście r e j e s t r u (R1) dołą czone jest do wejścia (C) u k ł a d u o d e j m u j ą c e g o (8), a wyjście r e j e s t r u (R2) dołączone jest do wejścia (D) tego u k ł a d u , wyjście u k ł a d u odejmującego (8) połą czone jest poprzez p a m i ę ć b u f o r o w ą (B4) i poprzez d e k o d e r (9) z w y ś w i e t l a c z e m (10). Wynalazek znajduje zastosowanie w pomiarach p r z e b i e g ó w w o l n o z m i e n n y c h , a zwłaszcza w p o m i a r a c h s p i r o m e t r y c z n y c h j a k p o m i a r y objętości o d d e c h o w e j czy p o j e m n o ś c i życiowej płuc. (2 zastrzeżenia) 13.04.1982 Bydgoszcz, Polska Sposób i urządzenie do cyfrowego pomiaru wartości międzyszczytowej przebiegu czasowego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania sposobu i u r z ą d z e n i a u m o ż l i w i a j ą c y c h p o m i a r w a r tości m a k s y m a l n e j i m i n i m a l n e j o r a z obliczenie ich r ó ż n i c y b e z p o ś r e d n i o z p o m i a r u p r z e b i e g u czasowego bez s t o s o w a n i a w y k r e s u . Sposób polegający n a p r ó b k o w a n i u w a r t o ś c i p r z e biegu b a d a n e g o po u p r z e d n i m p r z e t w o r z e n i u go na przebieg e l e k t r y c z n y w o k r e ś l o n y c h o d s t ę p a c h czasu, c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że w a r t o ś ć k a ż d e j p r ó b k i (Wt) p o r ó w n u j e się z w a r t o ś c i ą p o p r z e d n i e j p r ó b k i (W t - 1 ), p r z y czym d l a (W t - 1 ) p r ó b k i umieszcza się w j e d n y m rejestratorze, a każda następna większa próbka kasuje p o p r z e d n i ą mniejszą w t y m r e j e s t r z e dzięki c z e m u o s t a t n i a p r ó b k a n a j w i ę k s z a nie zostaje s k a s o w a n a i jest z a p a m i ę t a n a w t y m r e j e s t r z e , a dla (W t ) ( (W t-1 ) p r ó b k i umieszcza się w d r u g i m r e j e s t r z e , a k a ż d a n a s t ę p n a m n i e j s z a p r ó b k a k a s u j e p o p r z e d n i ą większą w d r u g i m r e j e s t r z e , dzięki c z e m u o s t a t n i a p r ó b k a n a j m n i e j s z a nie zostaje s k a s o w a n a i jest z a p a m i ę t a n a w d r u g i m r e j e s t r z e , p o c z y m n a s t ę p u j e obliczenie r ó ż nicy z a w a r t o ś c i r e j e s t r ó w p i e r w s z e g o i d r u g i e g o i w y k a z a n i e tej różnicy j a k o w a r t o ś c i m i ę d z y s z c z y t o w e j w e w s k a ź n i k u c y f r o w y m , p o czym c y k l p o m i a r o w y może b y ć p o w t ó r z o n y . Urządzenie ma co najmniej jedną pamięć buforową (B1) służącą do p r z e c h o w a n i a w a r t o ś c i p r ó b k i (W t - 1 ) w celu p o r ó w n a n i a jej z w a r t o ś c i ą n a s t ę p n e j p r ó b ki (W t ), p r z y czym wejście p a m i ę c i (B1) połączone jest do wyjścia p r z e t w o r n i k a a n a l o g o w o - c y f r o w e g o (2), a wyjście p a m i ę c i (B1) i wyjście p r z e t w o r n i k a a n a logowo-cyfrowego (2) dołączone są do wejść p a m i ę c i (B2 i B3), a wyjścia t y c h p a m i ę c i do wejść (A i B) k o m p a r a t o r a (7) l u b wyjście p a m i ę c i (B1) i p r z e t w o r n i k a a n a l o g o w o - c y f r o w e g o (2) dołączone są b e z p o ś r e d n i o do wejść (A i B) k o m p a r a t o r a (7), a wejścia kasujące i wpisujące przetwornika analogowo-cyfro wego (2) oraz p a m i ę c i b u f o r o w y c h dołączone są do G01R P.235986 Τ 09.04.1982 P o l i t e c h n i k a Ś w i ę t o k r z y s k a , Kielce, P o l s k a (Andrzej Romański, Marian Stachowicz). Sposób i układ pomiaru mocy oraz prądu łuku w piecu ł u k o w y m W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a s p o sobu i u k ł a d u , p o z w a l a j ą c y c h na d o k ł a d n y p o m i a r m o c y i ł u k u , n i e z a l e ż n y od p r z e b i e g u p r ą d u . Sposób polega n a t y m , ż e p r z e b i e g i c h w i l o w e m o c y oraz p r ą d u ł u k u m i e r z y się za p o ś r e d n i c t w e m emisji BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 46 fali e l e k t r o m a g n e t y c z n e j w y w o ł a n e j p r a c ą pieca. W u k ł a d z i e w e d ł u g w y n a l a z k u p r z e t w o r n i k fotoelekt r y c z n y (1) połączony jest poprzez w z m a c n i a c z (2) z w ę z ł e m s u m a c y j n y m (3) i r e j e s t r a t o r e m (9). K w a d r a t u r n a p i ę c i a zasilającego połączony jest przez w z m a c n i a c z (5) z u k ł a d e m m n o ż ą c y m (6), do k t ó r e g o p r z y ł ą c z o n y j e s t m i e r n i k p r z e s u n i ę c i a fazowego (7). Wyjście u k ł a d u m n o ż ą c e g o (6) połączone jest z w ę z ł e m s u m a c y j n y m (3), k t ó r e g o wyjście połączone jest poprzez w z m a c n i a c z o c h a r a k t e r y s t y c e p i e r w i a s t k o w e j (8) z r e j e s t r a t o r e m (9). (3 zastrzeżenia) P.235947 G04G G03B Krzysztof Armatys). Armatys, Τ Warszawa, N r 4 (240) 1983 Cyfrowy układ sterowania odlewaniem c h a r a k t e r y zuje się t y m , że s y g n a ł c y f r o w y (Ω) u z y s k i w a n y z c y f r o w e g o u r z ą d z e n i a w a ż ą c e g o połączony j e s t d o w e j ścia r e j e s t r u r ó w n o l e g ł e g o (1) o r a z do j e d n e g o z wejść b l o k u s u m u j ą c e g o (2). S y g n a ł ( Ω n + 1 ) z w y j ś c i a r e j e s t r u (1) p o d ł ą c z o n y jest do w e j ś c i a r e j e s t r u r ó w n o ległego (3) oraz k o l e j n e g o wejścia b l o k u s u m u j ą c e g o (3) o r a z kolejnego w e j ś c i a b l o k u s u m u j ą c e g o (2). O p e r a c j e w p i s u do r e j e s t r ó w (1) i (3) s t e r o w a n e są o k r e s o w y m i p r z e b i e g a m i i m p u l s o w y m i (T1) i (T 2 ). S y g n a ł (Ωn) z wyjścia r e j s t r u (3) p o d ł ą c z o n y jest do k o l e j n e go w e j ś c i a b l o k u s u m u j ą c e g o (2). C z w a r t y m s y g n a ł e m w e j ś c i o w y m b l o k u s u m u j ą c e g o jest s y g n a ł (Ωz), k t ó r y s t a n o w i s y g n a ł z a d a n y dla u k ł a d u s t e r o w a n i a . P o zainicjowaniu procesu odlewania następuje przypo r z ą d k o w a n i e p r z y p o m o c y b l o k u przełączającego (5) s y g n a ł o w i (Ωz) w a r t o ś c i (A2) i t r w a to do m o m e n t u gdy zewnętrzny układ porównawczy nie stwierdzi, że ciężar o d l a n e g o m e t a l u osiągnął o k r e ś l o n y poziom. (1 zastrzeżenie) 13.04.1982 Polska (Krzysztof Automatyczny zegar c i e m n i o w y A u t o m a t y c z n y zegar ciemniowy jest urządzeniem e l e k t r o n i c z n y m p r z e z n a c z o n y m do w s p ó ł p r a c y z p o w i ę k s z a l n i k i e m fotograficznym. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania konstrukcji układu zapewniającej samoczynne wyłą czenie p o w i ę k s z a l n i k a po u p ł y w i e czasu p o t r z e b n e g o d o o p t y m a l n e g o n a ś w i e t l a n i a p a p i e r u fotograficznego. Układ zawierający fototranzystor, tranzystor polo wy i kondensator według wynalazku charakteryzuje się t y m , że p o m i ę d z y d r e n i b r a m k ę t r a n z y s t o r a p o lowego (T) w ł ą c z o n y jest k o n d e n s a t o r (C) połączony r ó w n o l e g l e z f o t o t r a n z y s t o r e m (FT). (3 zastrzeżenia) G05D F03G P.232236 16.07.1981 Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki I n s t a l a c y j n e j „ I n s t a l " , W a r s z a w a , P o l s k a (Kazimierz Drabik, Marek Płuciennik). Sposób uzyskiwania sygnału sterującego pracą pompy obiegowej w obiegu instalacji kolektora słonecznego i układ sterujący pracą tej pompy G05B P.232611 11.08.1981 Biuro Studiów i Projektów Urządzeń Hutniczych „Hutmaszprojekt", Katowice, Polska (Paweł Dulemba, Bonifacy Kapica, Jerzy Służałek). Cyfrowy układ sterowania o d l e w a n i e m Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania t a n i e j k o n s t r u k c j i u k ł a d u s t e r o w a n i a cyfrowego. Układ przeznaczony jest do przelewania zadanej porcji p ł y n n e g o m e t a l u ze z b i o r n i k a w y c h y l n e g o do drugiego zbiornika. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zapewnienia u z y s k a n i a przez o d b i o r n i k m a k s y m a l n e j ilości e n e r g i i cieplnej z k o l e k t o r a słonecznego p r z y m i n i m a l n y m czasie p r a c y p o m p y o b i e g o w e j . Sposób uzyskiwania s y g n a ł u s t e r u j ą c e g o pracą p o m p y obiegowej w o b i e g u k o l e k t o r słoneczny - z a s o b n i k polega n a t y m , ż e s u m u j e się a l g e b r a i c z n i e sygnał pochodzący od różnicy t e m p e r a t u r czynnika d o p ł y w a j ą c e g o do k o l e k t o r a słonecznego i c z y n n i k a w y p ł y w a j ą c e g o z k o l e k t o r a słonecznego z s y g n a ł e m pochodzącym od różnicy temperatur czynnika dopły w a j ą c e g o do k o l e k t o r a słonecznego i p o w i e r z c h n i c z y n n e j k o l e k t o r a słonecznego. U k ł a d c h a r a k t e r y z u j e się t y m , ż e m a spoiny o d n i e sienia (1) zespołu t e r m o p a r , o t r z y m u j ą c e i m p u l s od t e m p e r a t u r y czynnika dopływającego do kolektora, słonecznego (6), oraz r o d z i e l o n e s p o i n y p o m i a r o w e (2), (3) zespołu t e r m o p a r o t r z y m u j ą c e i m p u l s y : s p o i n y (2) - od t e m p e r a t u r y c z y n n i k a w y p ł y w a j ą c e g o z k o l e k t o r a słonecznego, a spoiny (3) - od t e m p e r a t u r y p o w i e r z c h n i c z y n n e j k o l e k t o r a słonecznego. P o n a d t o u k ł a d z a w i e r a r e g u l a t o r t e m p e r a t u r y (4), k t ó r y podczas d z i a ł a n i a i m p u l s u w s t r z y m u j ą c e g o p r a c ę p o m p y obiegowej a u t o m a t y c z n i e e l i m i n u j e s y g n a ł pochodzący od różnicy t e m p e r a t u r czynnika wypły wającego i c z y n n i k a d o p ł y w a j ą c e g o do k o l e k t o r a s ł o necznego. Część spoin p o m i a r o w y c h (3) umieszczona Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO jest na płytce (8) znajdującej się bezpośrednio nad po wierzchnią czynną kolektora słonecznego (6) i mają cej własności absorbcji promieniowania słonecznego takie same lub różne od własności powierzchni czyn nej kolektora słonecznego. (6 zastrzeżeń) G05D P.232653 13.08.1981 G05F 47 P.232510 06.08.1981 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Józef Łastowiecki, Włodzimierz Michalski). Regulator wartości średniej prądu stałego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiej konstrukcji regulatora, która pozwoliłaby na zmniejszenie kosztów budowy oraz eksploatacji re gulatora. Regulator według wynalazku ma dławik komuta cyjny (DK) z podzielonym uzwojeniem, którego jedna wolna końcówka jest połączona z katodami tyrysto ra głównego (Tyl) i tyrystora komutacyjnego (Ty2). Anody tych tyrystorów (Tyl, Ty2) są włączone do zacisków kondensatora (CK) komutacyjnego, a druga wolna końcówka dławika komutacyjnego (DK) jest połączona ze wspólnym przewodem regulatora. Wspólny punkt połączeń obu uzwojeń jest połączo ny przez opornik (R1), szeregowo połączony z ele mentem prostowniczym (D1) z pierwszą okładką kon densatora (CK), którego druga okładka jest połączona z anodą elementu prostowniczego (D2), szeregowo po łączonego z dławikiem (DŁ) ograniczającym stromość narastania prądu, połączonym przez opornik (R2) i ty rystor (Ty3) z pierwszą okładką kondensatora (CK). Na wyjściu włączony jest kondensator (C) akumulujący energię poślizgu. (1 zastrzeżenie) Biuro Studiów i Projektów Przemysłowych Urzą dzeń Elektrycznych „Elektroprojekt" w Warszawie Oddział w Krakowie, Kraków, Polska (Józef Rudowski, Henryk Hełbicki, Piotr Jodłowski, Edward Lan ge, Andrzej Meresiński). Sposób sterowania urządzeniem technologicznym współpracującym z wieloma komorami chłodniczymi zwłaszcza adsorberem dwutlenku węgla Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia sterowania urządzeniem oraz zapewnienia minimal nego walcowania wartości regulowanego parametru. Sposób polega na tym, że dla każdej komory za daje się z osobna łączny czas podłączenia jej do urzą dzenia w ciągu jednej doby lub innego okresu czasu. (2 zastrzeżenia) G05D F24F P.234283 Τ 14.12.1981 Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza, Rze szów, Polska (Stefan Opaliński, Janusz Rząsa). Układ do napędu przepustnic wentylacyjnych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostego, taniego i niezawodnego w eksploatacji ukła du. Układ składa się z wentylatorów (1) oraz przepust nic (2) zlokalizowanych na przewodach tłocznych (3) przed wentylatorami (1), lub ssawnych (6) za wenty latorami (1), sprzężonych z siłownikami pneumatycz nymi (4), które za pomocą ruchów impulsowych (5) są połączone z przewodami tłocznymi (3) i ssawnymi (6) wentylatorów (1), przy czym membrany tych si łowników poprzez układ dźwigni są połączone z przepustnicami (2). (1 zastrzeżenie) G05F G08B P.232573 11.08.1981 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Ochrony Przeciw pożarowej, Józefów, Polska (Jerzy Ciszewski, Grze gorz Chobot). Urządzenie do sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi, sygnalizacyjnymi i zabezpieczającymi Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania niezawodnego w działaniu urządzenia do sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi, zabezpieczającymi i sygnalizującymi, bez pośrednictwa centralki sygna lizacji pożaru. Urządzenie jest włączone w linię zasilającą między czujkę pożarową (3), a źródło zasilania (1). Urządze nie zawiera połączony ze źródłem zasilania (1) układ inicjujący (5), który ma połączenie poprzez wyłącznik zasilania (9) z czujką pożarową (3). Układ inicjujący (5) połączony jest przez źródło prądowe (10) i układ opóźniający (11) oraz komparator (13) z dołączonym do niego źródłem odniesienia (12) z układem wyko nawczym (14). Do układu wykonawczego dołączone są stałe urządzenia gaśnicze, sygnalizacyjne, oraz zabez pieczające (4). Jednocześnie układ inicjujący (5) połą czony jest przez drugie źródło prądowe (6) i drugi układ opóźniający (7) z generatorem impulsów (8), 48 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO który następnie połączony jest z wyłącznikiem zasi lania (9). Urządzenie według wynalazku może znaleźć zasto sowanie w układach automatycznych instalacji p. pożarowych. (6 zastrzeżeń) G05F P.238221 Nr 4 (240) 1983 odtwarzania. Kiedy dysk jest obracany, informacja może być zapisywana na wielu kołowych ścieżkach na tym dysku. Obudowa (2) wyposażona jest również we wskaźnik (20) dla pokazywania liczby ścieżek, na których zostały już zapisane sygnały informacji. Ka seta przeznaczona jest do stosowania w elektronicz nej kamerze fotograficznej. (14 zastrzeżeń) 13.09.1982 Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa, Polska (Mirosław Witak). Sposób sterowania tyrystorami mocy, zwłaszcza do zasilania urządzeń grzejnych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiego sposobu, który zapewniałby regulację tempera tury z dużą dokładnością i który nie powodowałby zakłóceń radioelektrycznych. Sposób polega na tym, że równocześnie z wytwa rzaniem impulsów szpilkowych w chwilach gdy na pięcie zasilające grzejniki ma wartości zerowe wy twarza się ciąg impulsów piłokształtnych o okresie wielokrotnie większym od okresu tego napięcia zasi lającego, przy czym okres i amplitudę impulsów piło kształtnych dobiera się w zależności od bezwładności cieplnej nagrzewanego obiektu, a początek i koniec każdego z tych impulsów odpowiada zerowym war tościom napięcia zasilającego, ciąg impulsów piło kształtnych sumuje się z napięciem wyjściowym pro porcjonalnego regulatora temperatury (5), po czym za ich pomocą bramkuje się impulsy szpilkowe w ukła dzie (7), przy czym bramkowanie to uzależnia się od przekroczenia w układzie (8) doświadczalnie dobra nego napięcia progowego przez chwilowe wartości impulsów piłokształtnych. Za pomocą zbramkowanych impulsów szpilkowych inicjuje się powstawanie w generatorze (9) impulsów prostokątnych, które po ich wzmocnieniu spełniają rolę impulsów wyzwalają cych tyrystory 11 i 12. (1 zastrzeżenie) G11B P. 236782 04.06.1982 Pierwszeństwo: 05.06.1981 - Japonia (nr 82830/81) SONY Corporation, Tokio, Japonia. Kaseta z dyskiem magnetycznym Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ka sety o ulepszonej konstrukcji, mającej zespół wskaź nikowy, podający bezpośrednio użytkownikowi po jemność zapisu dysku magnetycznego, która została zużyta i/lub która pozostała do wykorzystania. Kaseta ma obudowę z okienkiem (4). Wewnątrz obudowy (2) znajduje się obrotowy dysk magnetycz ny (3) z piastą (6), która ma otwór przelotowy (7) dla obrotowego wałka napędowego aparatu zapisu i/lub G11B P.236784 04.06.1982 Pierwszeństwo: 05.06.1981 - Japonia (nr 82831/81) SONY Corporation, Tokio, Japonia. Dysk magnetyczny, kaseta z dyskiem magnetycznym oraz urządzenie do zapisywania i/lub odczytywania sygnałów na dysku magnetycznym Wynalazek rozwiązuje zagadnienie ulepszenia kon strukcji kasety z dyskiem magnetycznym, zapewnia jącej dokładne centrowanie dysku. Dysk magnetyczny złożony jest z dysku właściwe go (3) i piasty (6) umieszczonej centralnie na tym dysku, mającej niekołowy otwór (7) służący do przyj mowania kołowego wałka napędowego. Piasta (6) ma przynajmniej dwie powierzchnie od niesienia, które są zbieżne ku sobie i tworzą dwie odpowiednie ścianki otworu oraz jeden lub kilka sprężystych członów posiadających powierzchnię, któ ra tworzy trzecią ściankę otworu. Te trzy ścianki są usytuowane i zwymiarowane tak, że kiedy przyjmują kołowy wałek napędowy, wówczas powierzchnie od niesienia i powierzchnia sprężystego członu dotykają stycznie do wałka napędowego, aby były obracane przez ten wałek, kiedy on się obraca. Kaseta według wynalazku charakteryzuje się tym, że w jej obudowie (2) umieszczony jest dysk (3) bę dący przedmiotem wynalazku. Wynalazek przeznaczony jest do stosowania w elek tronicznych kamerach fotograficznych. (18 zastrzeżeń) Nr 4 (240) 1983 G11C BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P.232585 10.08.1981 Kopalnia Węgla Brunatnego „Turów", Turoszów, Polska i Wyższa Oficerska Szkoła Radiofoniczna, Je lenia Góra, Polska (Bogdan Kuberka, Włodzimierz Pawlak, Eugeniusz Pędziwiatr, Ryszard Bodziński, Julian Lewcio, Stefan Kubasiewicz). Sposób i układ do bezprzewodowego sterowania pracą wielu urządzeń technologicznych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie bezprzewodowe go zbierania informacji z urządzeń technologicznych i jednoczesnego sterowania nimi, w obszarze nieogra niczonym, określonym jedynie zasięgiem urządzeń nadawczo-odbiorczych. Sposób opiera się na metodzie czasowego rozdziału kanałów i informacji w kanale, w którym nośnikiem informacji są fale radiowe modulowane częstotliwościowo. Obieg informacji odbywa się w powtarzają cych się cyklach, dzielących się na trzy okresy (T1, T2, T3), przy czym w pierwszym przekazuje się sygnał startu i zarazem synchronizacji w postaci ciągu im pulsów, zaś w drugim i trzecim, o tej samej liczbie kanałów równej liczbie sterowanych urządzeń i o przeciwnym względem siebie kierunku transmisji, przekazuje się sygnały zakodowane w długości czasu trwania impulsów. Układ mający centralny zespół wyposażony w na dawczo-odbiorcze urządzenie z anteną oraz tyle zespo łów sterowania urządzeniami technologicznymi ile 49 jest tych urządzeń, charakteryzuje się tym, że ma człon synchronizacji, połączony z wszystkimi blokami funkcjonalnymi, w skład których wchodzą multiplek ser (7) i demultiplekser (5) połączone przez ten człon alternatywnie, blok analogowo-cyfrowej obróbki syg nałów (4) oraz blok cyfrowej obróbki informacji (6) i blok sterowania poleceniami (8), które są ze sobą połączone poprzez (DYSPOZYTORA). Zespół (K1, K 2 . . . K10) sterowania urządzeniami technologicznymi ma również urządzenie nadawczo-odbiorcze (9) z anteną oraz człon synchronizacji sterujący blokami funkcjo nalnymi, w skład których wchodzi blok analogowo-cyfrowej obróbki sygnałów (11), dekoder poleceń (13) i blok kontroli (14) oraz blok dyspozycyjny (15), ma jący wyjście do (OPERATORA) i do kodera informa cji (16), do którego jest przyłączone urządzenie tech nologiczne (17). Układ pracuje na jednej częstotliwości nośnej, mo że być utworzony z typowych elementów elektronicz nych i zapewnia niezawodność działania oraz odpor ność na zakłócenia. Sposób i układ są przeznaczone szczególnie do sterowania urządzeń znajdujących się w ruchu, np. koparek czy zwałowarek zwłaszcza w kopalniach odkrywkowych. (3 zastrzeżenia) G11C P.238220 13.09.1982 Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa, Polska (Maciej Guzowski). Sposób sterowania pamięcią nieulotną i układ do sterowania pamięcią nieulotną Wynalazek rozwiązuje zagadnienie sterowania pa mięcią nieulotną, zwłaszcza półprzewodnikową zasila ną buforowe z zasilacza sieciowego i baterii. Sposób w którym blok wytwarzający sygnały sterujące pa mięcią jest zasilany tylko z zasilacza sieciowego, po lega na tym, że kontroluje się korzystnie za pomocą układów progowych (UP) poziomy napięć zasilających blok (S) wytwarzający sygnały sterujące i w razie zaniku lub istotnego spadku poziomu co najmniej jed nego z tych napięć wprodzadza się pamięć (P) po przez bramkowanie jej sygnałów sterujących w stan blokady zapisu i odczytu informacji, a układ kon troli (K) napięć zasilających i układ bramkujący (B) sygnały sterujące zasila się buforowo z zasilacza sie ciowego (Z) i baterii (O). Układ według wynalazku składa się z: bloku (S) wytwarzającego sygnały sterujące pamięcią (P), ukła du bramkującego (B), funktorów OR (F1) i AND (F2), diod Zenera (D), rezystorów (R), zasilacza (Z), baterii (O) oraz z przełącznika (W). (4 zastrzeżenia) \ BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 46 fali e l e k t r o m a g n e t y c z n e j w y w o ł a n e j p r a c ą pieca. W u k ł a d z i e w e d ł u g w y n a l a z k u p r z e t w o r n i k fotoelekt r y c z n y (1) połączony jest poprzez w z m a c n i a c z (2) z w ę z ł e m s u m a c y j n y m (3) i r e j e s t r a t o r e m (9). K w a d r a t u r n a p i ę c i a zasilającego połączony jest przez w z m a c n i a c z (5) z u k ł a d e m m n o ż ą c y m (6), do k t ó r e g o p r z y ł ą c z o n y jest m i e r n i k p r z e s u n i ę c i a fazowego (7). Wyjście u k ł a d u m n o ż ą c e g o (6) połączone jest z w ę z ł e m s u m a c y j n y m (3), k t ó r e g o wyjście połączone jest poprzez w z m a c n i a c z o c h a r a k t e r y s t y c e p i e r w i a s t k o w e j (8) z r e j e s t r a t o r e m (9). (3 zastrzeżenia) G04G G03B P.235947 Krzysztof Armatys). Armatys, Τ Warszawa, N r 4 (240) 1983 Cyfrowy układ sterowania odlewaniem charaktery zuje się t y m , że s y g n a ł cyfrowy (Ω) u z y s k i w a n y z c y frowego u r z ą d z e n i a w a ż ą c e g o połączony jest d o w e j ścia r e j e s t r u r ó w n o l e g ł e g o (1) o r a z do j e d n e g o z wejść b l o k u s u m u j ą c e g o (2). S y g n a ł ( Ω n + 1 ) z w y j ś c i a r e j e s t r u (1) p o d ł ą c z o n y jest do w e j ś c i a r e j e s t r u r ó w n o ległego (3) oraz kolejnego wejścia b l o k u s u m u j ą c e g o (3) o r a z k o l e j n e g o w e j ś c i a b l o k u s u m u j ą c e g o (2). O p e r a c j e w p i s u do r e j e s t r ó w (1) i (3) s t e r o w a n e są o k r e s o w y m i p r z e b i e g a m i i m p u l s o w y m i (T1) i (T 2 ). S y g n a ł (Ωn) z wyjścia r e j s t r u (3) p o d ł ą c z o n y jest do k o l e j n e g o w e j ś c i a b l o k u s u m u j ą c e g o (2). C z w a r t y m s y g n a ł e m w e j ś c i o w y m b l o k u s u m u j ą c e g o jest s y g n a ł {Ωz), k t ó r y s t a n o w i s y g n a ł z a d a n y dla u k ł a d u s t e r o w a n i a . P o zainicjowaniu procesu odlewania następuje przypo r z ą d k o w a n i e p r z y p o m o c y b l o k u przełączającego (5) s y g n a ł o w i (Ωz) w a r t o ś c i (A2) i t r w a to do m o m e n t u gdy zewnętrzny układ porównawczy nie stwierdzi, że ciężar o d l a n e g o m e t a l u osiągnął o k r e ś l o n y poziom. (1 zastrzeżenie) 13.04.1982 Polska (Krzysztof Automatyczny zegar c i e m n i o w y A u t o m a t y c z n y zegar ciemniowy jest urządzeniem e l e k t r o n i c z n y m p r z e z n a c z o n y m do w s p ó ł p r a c y z p o w i ę k s z a l n i k i e m fotograficznym. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania konstrukcji układu zapewniającej samoczynne wyłą czenie p o w i ę k s z a l n i k a p o u p ł y w i e czasu p o t r z e b n e g o d o o p t y m a l n e g o n a ś w i e t l a n i a p a p i e r u fotograficznego. Układ zawierający fototranzystor, tranzystor polo wy i kondensator według wynalazku charakteryzuje się t y m , że p o m i ę d z y d r e n i b r a m k ę t r a n z y s t o r a p o lowego (T) w ł ą c z o n y jest k o n d e n s a t o r (C) połączony r ó w n o l e g l e z f o t o t r a n z y s t o r e m (FT). (3 zastrzeżenia) G05D F03G P. 232236 16.07.1981 Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki I n s t a l a c y j n e j „ I n s t a l " , W a r s z a w a , P o l s k a (Kazimierz Drabik, Marek Płuciennik). Sposób uzyskiwania s y g n a ł u sterującego pracą pompy obiegowej w obiegu instalacji kolektora słonecznego i układ sterujący pracą tej pompy G05B P.232611 11.08.1981 Biuro Studiów i Projektów Urządzeń Hutniczych „Hutmaszprojekt", Katowice, Polska (Paweł Dulemba, Bonifacy Kapica, Jerzy Służałek). Cyfrowy układ sterowania odlewaniem Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania t a n i e j k o n s t r u k c j i u k ł a d u s t e r o w a n i a cyfrowego. Układ przeznaczony jest do przelewania zadanej porcji p ł y n n e g o m e t a l u ze z b i o r n i k a w y c h y l n e g o do drugiego zbiornika. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zapewnienia u z y s k a n i a przez o d b i o r n i k m a k s y m a l n e j ilości e n e r g i i cieplnej z k o l e k t o r a słonecznego p r z y m i n i m a l n y m czasie p r a c y p o m p y o b i e g o w e j . Sposób uzyskiwania sygnału sterującego pracą p o m p y obiegowej w o b i e g u k o l e k t o r słoneczny - z a s o b n i k polega n a t y m , ż e s u m u j e się a l g e b r a i c z n i e sygnał pochodzący od różnicy t e m p e r a t u r czynnika d o p ł y w a j ą c e g o do k o l e k t o r a słonecznego i c z y n n i k a w y p ł y w a j ą c e g o z k o l e k t o r a słonecznego z s y g n a ł e m pochodzącym od różnicy temperatur czynnika dopły w a j ą c e g o do k o l e k t o r a słonecznego i p o w i e r z c h n i c z y n n e j k o l e k t o r a słonecznego. U k ł a d c h a r a k t e r y z u j e się t y m , ż e m a spoiny o d n i e sienia (1) zespołu t e r m o p a r , o t r z y m u j ą c e i m p u l s od temperatury czynnika dopływającego do kolektora, słonecznego (6), oraz r o d z i e l o n e spoiny p o m i a r o w e (2), (3) zespołu t e r m o p a r o t r z y m u j ą c e i m p u l s y : s p o i n y (2) - od t e m p e r a t u r y c z y n n i k a w y p ł y w a j ą c e g o z k o l e k t o r a słonecznego, a spoiny (3) - od t e m p e r a t u r y p o w i e r z c h n i c z y n n e j k o l e k t o r a słonecznego. P o n a d t o u k ł a d z a w i e r a r e g u l a t o r t e m p e r a t u r y (4), k t ó r y podczas d z i a ł a n i a i m p u l s u w s t r z y m u j ą c e g o p r a c ę p o m p y obiegowej a u t o m a t y c z n i e e l i m i n u j e s y g n a ł pochodzący od różnicy t e m p e r a t u r czynnika w y p ł y w a j ą c e g o i c z y n n i k a d o p ł y w a j ą c e g o do k o l e k t o r a s ł o necznego. Część spoin p o m i a r o w y c h (3) umieszczona Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO jest na płytce (8) znajdującej się bezpośrednio nad po wierzchnią czynną kolektora słonecznego (6) i mają cej własności absorbcji promieniowania słonecznego takie same lub różne od własności powierzchni czyn nej kolektora słonecznego. (6 zastrzeżeń) G05D P.232653 13.08.1981 G05F 47 P.232510 06.08.1981 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Józef Łastowiecki, Włodzimierz Michalski). Regulator wartości średniej prądu stałego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania ta kiej konstrukcji regulatora, która pozwoliłaby na zmniejszenie kosztów budowy oraz eksploatacji re gulatora. Regulator według wynalazku ma dławik komuta cyjny (DK) z podzielonym uzwojeniem, którego jedna wolna końcówka jest połączona z katodami tyrysto ra głównego (Ty1) i tyrystora komutacyjnego (Ty2). Anody tych tyrystorów (Ty1, Ty2) są włączone do za cisków kondensatora (CK) komutacyjnego, a druga wolna końcówka dławika komutacyjnego (DK) jest połączona ze wspólnym przewodem regulatora. Wspólny punkt połączeń obu uzwojeń jest połączo ny przez opornik (R1), szeregowo połączony z ele mentem prostowniczym (D1) z pierwszą okładką kon densatora (CK), którego druga okładka jest połączona z anodą elementu prostowniczego (D2), szeregowo po łączonego z dławikiem (DŁ) ograniczającym stronność narastania prądu, połączonym przez opornik (R2) i ty rystor (Ty3) z pierwszą okładką kondensatora (CK). Na wyjściu włączony jest kondensator (C) akumulujący energię poślizgu. (1 zastrzeżenie) Biuro Studiów i Projektów Przemysłowych Urzą dzeń Elektrycznych „Elektroprojekt" w Warszawie Oddział w Krakowie, Kraków, Polska (Józef Rudowski, Henryk Hełbicki, Piotr Jodłowski, Edward Lan ge, Andrzej Meresiński). Sposób sterowania urządzeniem technologicznym współpracującym z wieloma komorami chłodniczymi zwłaszcza adsorberem dwutlenku węgla Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia sterowania urządzeniem oraz zapewnienia minimal nego walcowania wartości regulowanego parametru. Sposób polega na tym, że dla każdej komory za daje się z osobna łączny czas podłączenia jej do urzą dzenia w ciągu jednej doby lub innego okresu czasu. (2 zastrzeżenia) G05D F24F P.234283 Τ 14.12.1981 Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza, Rze szów, Polska (Stefan Opaliński, Janusz Rząsa). Układ do napędu przepustnic wentylacyjnych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostego, taniego i niezawodnego w eksploatacji ukła du. Układ składa się z wentylatorów (1) oraz przepust nic (2) zlokalizowanych na przewodach tłocznych (3) przed wentylatorami (1), lub ssawnych (6) za wenty latorami (1), sprzężonych z siłownikami pneumatycz nymi (4), które za pomocą ruchów impulsowych (5) są połączone z przewodami tłocznymi (3) i ssawnymi (6) wentylatorów (1), przy czym membrany tych si łowników poprzez układ dźwigni są połączone z przepustnicami (2). (1 zastrzeżenie) G05F G08B P.232573 11.08.1981 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Ochrony Przeciw pożarowej, Józefów, Polska (Jerzy Ciszewski, Grze gorz Chobot). Urządzenie do sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi, sygnalizacyjnymi i zabezpieczającymi Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania niezawodnego w działaniu urządzenia do sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi, zabezpieczającymi i sygnalizującymi, bez pośrednictwa centralki sygna lizacji pożaru. Urządzenie jest włączone w linię zasilającą między czujkę pożarową (3), a źródło zasilania (1). Urządze nie zawiera połączony ze źródłem zasilania (1) układ inicjujący (5), który ma połączenie poprzez wyłącznik zasilania (9) z czujką pożarową (3). Układ inicjujący (5) połączony jest przez źródło prądowe (10) i układ opóźniający (11) oraz komparator (13) z dołączonym do niego źródłem odniesienia (12) z układem wyko nawczym (14). Do układu wykonawczego dołączone są stałe urządzenia gaśnicze, sygnalizacyjne, oraz zabez pieczające (4). Jednocześnie układ inicjujący (5) połą czony jest przez drugie źródło prądowe (6) i drugi układ opóźniający (7) z generatorem impulsów (8), 50 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 DZIAŁ H ELEKTROTECHNIKA H01H P. 232454 31.07.1981 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Niskiego Napięcia i Fabryka Aparatów Elektrycznych „APENA", Bielsko-Biała, Polska (Stanisław Adamczyk, Ja nusz Gątkiewicz, Jan Herok, Władysław Wilk). Sposób łączenia styku nożowego z pokrywą wkładki topikowej oraz narzędzie do wykonywania tego sposobu Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostego i taniego w produkcji połączenia styku no żowego z pokrywą. Sposób polega na łączeniu styku nożowego z pokrywą przez nitowanie. Styk nożowy posiada czteroboczny występ, który po włożeniu do otworu pokrywy zostaje roznitowany na specjalnym narzędziu w ten sposób, że dwa boki podparte wy stępu zostają roznitowane na całej długości, a dwa boki niepodparte tylko w środku na odcinku 0,2 do 0,3 długości boku i na głębokości 0,1 do 0,2 grubości pokrywy. Sposób wytwarzania skrętek, zwłaszcza żarnikowych do źródeł światła i urządzenie do wytwarzania skrętek, zwłaszcza żarnikowych do źródła światła Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia wy dajności wytwarzania skrętek. Sposób według wynalazku polega na tym, że ma teriał nawojowy tnie się na odcinki, dany odcinek umieszcza się przesuwnie i równolegle nad gładkim cylindrycznym rdzeniem (1), jeden jego koniec sprzę ga się obrotowo z rdzeniem (1), a drugi zagina się prostopadle do rdzenia (1), który wprowadza się w ruch obrotowo-posuwisty. Po nawinięciu skrętki pro stuje się drugi koniec odcinka przytrzymując przy tym zewnętrzny zwój skrętki. Urządzenie według wynalazku ma w suporcie ręko jeść (3) osadzoną obrotowo na pionowym wałku (12) zamocowanym sztywno do suwaka (8). Powierzchnia czołowa pionowego wałka (12) jest w poziomie górnej tworzącej rdzenia (1) napędzanego śrubą (10) i ma ro wek (14). W rękojeści jest wałek (15), którego półwałek (16) opiera się ślizgowo o wałek (12). Rękojeść (3) i poziomy wałek (15) mają wyżłobienia (17) i (18), a poziomy wałek (15) ma też przelotowy kanałek (2) nad rdzeniem (1), który u nasady ma zgrubienie (5) z otworem (4) w osi kanałka (5) głębokim na długość końca skrętki. Śruba (10) ma blokady (19) jej przesu wu, a rękojeść (3) ma również blokady ograniczające jej obrót do 90° w stronę przeciwną do wyżłobień (17) i (18), od strony których jest również przytrzymywacz (8) zewnętrznego zwoju skrętki. Urządzenie jest szczególnie przydatne do nawijania skrętek podwójnych, żarnikowych do halogenowej ża rówki rzutnika pisma. (2 zastrzeżenia) H02G P. 231787 20.06.1981 Przedsiębiorstwo Instalacji Elektrycznych Budow nictwa Warszawa, Warszawa, Polska (Jerzy Cieślak, Tadeusz Markiewicz, Arkadiusz Mikłaszewicz). Narzędzie składające się z matrycy i stempla, cha rakteryzuje się tym, że w matrycy (17) wykonane jest wgłębienie (18) o kształcie kąta rozwartego, któ rego głębokość wynosi 0,1 do 0,2 grubości pokrywy (2), a szerokość wynosi 0,8 do 1,2 długości boku wzdłużnego (11 lub 12) występu (4). Wynalazek znajduje zastosowanie w produkcji przemysłowych bezpiecznikowych wkładek topikowych ze stykami nożowymi, w których styk nożowy i pokrywa są ze sobą połączone nierozłącznie, a tor prądu pomiędzy stykiem nożowym a topikiem prze biega przez pokrywę. (2 zastrzeżenia) H01R P. 238292 21.09.1982 Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych „Polam" im. Róży Luksemburg, Zakład Doświadczalny Sprzę tu Oświetleniowego i Urządzeń Technologicznych, Warszawa, Polska (Jan Haze, Włodzimierz Tchórz). Sposób wykorzystania zbrojenia żelbetowych ścian budynków jako przewody odprowadzające instalacji piorunochronnej Przedmiotem wynalazku jest sposób wykorzystania zbrojenia żelbetowych ścian budynków jako przewo dy odprowadzające instalacji piorunochronnych w bu downictwie powszechnym, a szczególnie w budynkach mieszkalnych wielokondygnacyjnych. Sposób charakteryzuje się tym, że w trakcie budo wy fundamentów wprowadza się w nie metalowe płaskowniki uziemiające (1) lub pręty o przekroju nie mniejszym niż 100 mm 2 w ilości potrzebnej dla danej instalacji piorunochronnej ale w odstępach nie więk szych niż 18 m licząc po obwodzie fundamentu, na stępnie łączy się je z prętami zbrojenia ścian (2) kon dygnacji piwnicznej drutem wiązałkowym (3) lub przez spawanie, a po ustawieniu płyt ściennych par teru lub ich wylaniu łączy się pręty zbrojenia (2) kondygnacji piwnicznej z prętami zbrojenia parteru, a następnie pionowo przez wszystkie kondygnacje do prętów zbrojenia najwyższego piętra. Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Do zbrojenia ścian najwyższego piętra przyłącza się płaskownik (4) lub pręt o przekroju nie mniejszym niż 100 mm 2 , który drugim końcem przyłącza się przez spawanie lub złącze do zwodów instalacji piorunochronnej na dachu. (2 zastrzeżenia) H02G P. 232494 05.08.1981 Milenko Maričevié, Zagrzeb, Jugosławia (Milenko Maričević, Janko Adamović, Zdravko Maričević). Uniwersalna mufa do kabli telekomunikacyjnych względnie energetycznych Mufa charakteryzuje się tym, że pomiędzy nakręt ką mocującą (2) mającą gwint wewnętrzny i częścią wprowadzeniową (3) mającą gwint zewnętrzny jest umieszczona uszczelka pierścieniowa (4). Mufa jest stosowana jako zakończenie kabla względnie jako połączenie dwóch kabli. (6 zastrzeżeń) 51 Układ składający się z obwodu pomiarowo-sterującego i obwodu wykonawczego charakteryzuje się tym, że obwód pomiarowo-sterujący (I) zawiera układ po miaru uchybu regulacji (PI) którego wejście połączo ne jest z przekładnikami prądowymi (I1), (I2), a wyj ście połączone jest z jednym z wejść bloku przetwa rzania (AC), którego drugie wejście połączone jest z jednym z wejść bloku synchronizacji (RI), a wyjście połączone jest z wejściem układu aktualizacji (AK), którego wyjście poprzez układ wzmacniacza mocy (TN) połączone jest z odpowiednimi bramkami łącz ników tyrystorowych (T 11 -T 12 , T 2 1 -T 2 2 , . . . T N 1 - T N 2 , T ( N + 1 ) 1 - T ( N + 1 ) 2 ) obwodu wykonawczego (II). Pozostaie dwa wyjścia bloku synchronizacji (RI) po łączone są z odpowiednimi wejściami układu aktuali zacji (AK) i wzmacniacza mocy (TN). Wejścia bloku synchronizacji (R1) połączone są z wyjściami układów pomiaru napięcia (P1, P2, . . . P N , P ( N + 1 ) oraz z wyj ściami komparatorów (N1) i (N2), przy czym wejścia układów pomiaru napięcia (P1, P 2 , . . . P N , P ( N + 1 ) połą czone są odpowiednio z łącznikami tyrystorowymi (T 11 -T 12 , T 2 1 - T 2 2 , . . . T N 1 - T N 2 , T ( N + 1 ) 1 - T ( N + 1 ) 2 ) obwo du wykonawczego (II), a wejścia komparatorów (N1, N2) połączone są odpowiednio z fazami (R, S) oraz (S, T). (1 zastrzeżenie) H02K P.232508 05.08.1981 Instytut Elektrotechniki, Warszawa, Polska (Prze mysław Puternicki). Silnik elektryczny komutatorowy do napędu urządzeń o dwóch osiach obrotowych Przedmiotem wynalazku jest silnik elektryczny ko mutatorowy dwuwirnikowy o wspólnym stojanie, słu żący do napędu urządzeń o dwóch osiach wykonują cych ruch obrotowy o regulowanej prędkości. Silnik charakteryzuje się tym, że jego stojan ma dzielony rdzeń magnetyczny, tak ukształtowany, że oba wirniki (1) objęte są z każdej strony płaszczyzny utworzonej przez osie wirników, odrębnymi częściami (3) tego rdzenia, ulokowanymi w gniazdach (4) nie magnetycznej ramy (2) stojana. (5 zastrzeżeń) H02J P.232500 04.08.1981 Przedsiębiorstwo Projektowania i Wyposażania Od lewni „PRODLEW", Warszawa, Polska (Klemens Stańkowski, Ryszard Zając, Paweł Fabijański, Wła dysław Adamowicz, Mieczysław Kandefer, Józef J a kubczyk, Stefan Firlejczyk). Układ symetryzacji prądów w sieci dla skompensowa nych jednofazowych urządzeń energetycznych, w szczególności pieców indukcyjnych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu o prostej budowie, umożliwiającego przełącza nie odpowiednich stopni symetryzacji bez przepięć, przetężeń i zwarć oraz bez konieczności odłączania napięcia zasilającego układ. 52 H02K BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 236018 Τ Nr 4 (240) 1983 16.04.1982 Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, Gdynia, Polska (Andrzej Sierakowski). Silnik elektryczny do pracy w cieczach, zwłaszcza w wodzie morskiej na dużych głębokościach Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania takiej konstrukcji, która zapewniałaby bardzo dobre chłodzenie silnika i umożliwiałaby znaczne zmniej szenie wymiarów i ciężaru silnika przy danej mocy znamionowej oraz zapobiegałaby przedostawaniu się wody morskiej do wnętrza silnika przez ewentualne nieszczelności. Silnik ma pompkę odśrodkową (9) wymuszającą przepływ cieczy dielektrycznej (3) przez kanały (5) wykonane wewnątrz wirnika (21), szczelinę magne tyczną (6), szczelinę (4) między obudową (19), a stoja nem (17), a następnie przez cienkościenne rurki (8) znajdujące się w cieczy otaczającej silnik. Przepona elastyczna (1) wyrównuje ciśnienie cieczy dielektrycz nej (3) z ciśnieniem cieczy otaczającej silnik. (2 zastrzeżenia) H02M P. 232464 03.08.1981 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Sta szica, Kraków, Polska (Jan Manitius, Henryk Zyg munt, Andrzej Senderski, Jerzy Wyżga, Andrzej Zur, Piotr Macko). Sposób generowania impulsów wyzwalających i sterowania przekształtników H02M P. 232456 31.07.1981 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Sta szica, Kraków, Polska (Jan Manitius, Henryk Zyg munt, Jerzy Wyżga, Andrzej Żur, Andrzej Senderski, Piotr Macko). Przetwornik sygnału prądowego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania przetwornika przeznaczonego do pracy w układach blokady prądów wyrównawczych w przekształtniko wych układach nawrotnych, obwodach prądowych sprzężeń zwrotnych oraz w układach blokad i uza leżnień technologicznych w dowolnych układach przekształtnikowych. Przetwornik sygnału prądowego zawiera trójfazo wy mostek (M), którego jeden biegun jest połączony ze wzmacniaczem wyjściowym (W1) i poprzez rezystor wstępnego obciążenia (R1) z masą, zaś pomiędzy drugi biegun, a masę są włączone szeregowo w kierunku przepustowym diody (D1, D2), które również łączą się z jednym z wejść komparatora (K), mającego drugie wejście połączone z potencjometrem odniesienia (R6). Przetwornik ma dodatkowy wzmacniacz (W2), któ rego wejście odwracające jest połączone poprzez łącz nik (Ł) z potencjometrem (R8). Wejście sterujące łącz nika (Ł) jest połączone z trzema wejściami przetwor nika (WE1, WE2, WE3). (1 zastrzeżenie) Sposób generowania impulsów wyzwalających i ste rowania przekształtników, w którym napięcie syn chronizujące, synchroniczne z napięciem trójfazowym przemiennym, zasilającym przekształtnik, porównuje się z napięciem porównawczym, a następnie formuje się dla każdego mostka ciąg impulsów, odpowiadają cych chwilom zrównania się napięć synchronizują cych z napięciem porównawczym, określany jako ciąg impulsów skojarzonych danego mostka oraz tworzy się sumę logiczną ciągów impulsów skojarzonych mostków pracujących szeregowo, a stany logiczne, otrzymane w wyniku porównania napięć synchroni zujących z napięciem porównawczym, których chwile początkowe są synchroniczne z napięciem synchroni zującym i przesunięte o kąt odpowiadający wartości napięcia porównawczego a ich następstwo w czasie odpowiada następstwu faz napięcia zasilającego, uza leżnia się od siebie wzajemnie tak, że wytwarza się uporządkowany w czasie ciąg stanów logicznych, mo delujących wszystkie możliwe stany przewodzenia mostka w tej i tylko w tej sekwencji w czasie, w której następuje przejmowanie przewodzenia przez kolejne zawory, charakteryzuje się tym, że tworzy się ciąg impulsów wyzwalających z iloczynu logicznego sygnału modulacji, sygnału blokady, ciągu modelują cego i sygnału, utworzonego jako iloczyn impulsu, zsynchronizowanego z czołem impulsu modelującego tego samego toru wyzwalania i ciągu impulsów sko jarzonych przekształtnika bramkowego sygnałem nie zgodności stanu blokady. (2 zastrzeżenia) H02M P. 232465 03.08.1981 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Sta szica, Kraków, Polska (Jan Manitius, Henryk Zyg munt, Jerzy Wyżga, Andrzej Żur, Andrzej Senderski, Piotr Macko). Układ blokowania impulsów wyzwalających Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu pozwalającego na zwiększenie niezawodności pracy przekształtnika. Układ blokowania impulsów wyzwalających zawie ra sześć wejść (We 1 -We 6 ), z których pierwsze (We1) jest połączone poprzez dwie bramki (1, 2) z przerzutnikiem (12), którego wyjścia łączą się, poprzez człony opóźniające (13 i 15) i bramki wyjściowe (14 i 16), z wyjściami układu (Wy1 , Wy2). Wejście (We2) połą czone jest poprzez inwertor (3) i człon opóźniający (4) z bramką iloczynową (5), z którą również łączą się kolejne dwa wejścia układu (We3, We4). Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Wyjście bramki iloczynu (5) łączy się poprzez bram ki (1, 2, 10) z wejściami przerzutnika (12). Piąte wej ście (We5) jest połączone poprzez komparator (6) z bramką (2) i poprzez inwertor (7) z bramką (1), nato miast wejście (We6) łączy się bezpośrednio z przerzutnikiem (9) oraz poprzez bramkę (8) z przerzutnikiem (9), którego wyjście jest połączone z bramkami wyj ściowymi (14 i 16). Przerzutniki monostabilne (11 i 18) są połączone poprzez bramkę (17) z wyjściami układu (Wy1, Wy2). Wyjścia przerzutnika (12) są połączone poprzez blok zgodności sygnałów (19) z wyjściem (Wy 4 , przy czym blok zgodności sygnałów (19) łączy się z wyjściem komparatora (6). Wyjście członu opóźniającego (4) łą czy się poprzez negator (24) z bramką (25), która rów nież łączy się z wyjściami układu (Wy1 i Wy2) oraz z wejściami członów opóźniających (13 i 15). (2 zastrzeżenia) H02M P.232509 Politechnika Gdańska, Gdańsk, Szczerba, Andrzej Grono). 05.08.1981 Polska (Zbigniew H02M H03K 53 P.232512 06.08.1981 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Gu staw Przywara, Ryszard Jaworski, Zbigniew Szulc, Włodzimierz Koczara, Lech Grzesiak). Układ wyzwalania tyrystorów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie poprawy sku teczności działania układu wyzwalania tyrystorów. Układ według wynalazku wyróżnia się tym, że ka toda każdego tyrystora (Ty1, . . . , Tyn) połączona jest z wyjściem (11, . . . , 1n) bloku formowania impulsów (BF11, . . . , BFIn) wyzwalających i jednocześnie z ze rowym biegunem (O1, . . . , On) zasilacza bramkowego (ZB1, . . . , ZBn), a bramka każdego tyrystora (Tyl, . . . , Tyn) jest połączona z wyjściem (Wy11, . . . , Wy1n) ogranicznika napięcia (ON11, . . . , ON1n), stanowiącego wyjście (21, . . . , 2n) bloku formowania impulsów (BFI1, . . . , BFIn) i dołączona do emitera tranzystora (T11, . . . . T1n), którego baza jest połączona przez opornik (R11, . . . , R1n) z wejściem (We11. . . . , We1n) ogranicznika napięcia (ON11, . . . , ON1n) połączonego z kolektorem tranzystora (T21, . . . , T2n). Kolektor tranzystora (T11, . . . , T1n) połączony jest z wyjściem (Wy21 Wy2n) ogranicznika napięcia (ON21, ..., ON2n) i przez opornik (R21, ..., R2n) z bazą tranzy stora (T21, . . . , T2n), którego emiter połączony jest z wejściem (We21, . . . , We2n) ogranicznika napięcia (ON21, . . . , ON2n) i przez opornik (R31, . . . , R3n) do łączony do opornika (R41, . . . , R4n) i kondensatora (C1, . . . . Cn). Drugi zacisk opornika (R41, . . . , R4n) dołączony jest przez wejście (1' 1, .. ·, 1'n) zasilające bloku formo wania impulsów (BFI1, . . . , BFIn) do dodatniego bie guna (11, . . . , 1n) zasilacza bramkowego (ZB1, . . . ZBn). Drugi zacisk kondensatora (C1, . . . , Cn) jest połą czony przez wyjście (11, .. , 1n) bloku formowania impulsów (BFI1, . . . , BFIn) wyzwalających z zero wym biegunem (O1, . . . , On) zasilacza bramkowego (ZB1 ZBn). (2 zastrzeżenia) Tyrystorowy prostownik sterowany z redundancyjnym układem wyzwalającym, zwłaszcza do wzbudza nia generatora synchronicznego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie wyzwalania ty rystorowych prostowników sterowanych, przy zapew nieniu skutecznego zabezpieczenia przed skutkami uszkodzeń układu wyzwalającego. W prostowniku według wynalazku, do bramki (1) każdego tyrystora (2) przyłączone są równoległe dwa układy wyzwalające, w taki sposób, że pierwszy układ wyzwalający (3), generujący sygnał sterujący o stałym kącie opóźnienia względem napięcia zasila jącego prostownik, jest przyłączony bezpośrednio do bramki (1) tyrystora (2), natomiast drugi układ wy zwalający (4), generujący sygnał sterujący o zmien nym kącie opóźnienia nie większym od kąta opóźnie nia sygnału pierwszego układu wyzwalającego (3), jest przyłączony do bramki (1) tyrystora (2) poprzez wy łącznik wielobiegunowy (5). Tyrystorowy prostownik sterowany według wyna lazku może być stosowany głównie w układach wzbu dzenia generatorów synchronicznych. (1 zastrzeżenie) H02M P.232513 06.08.1981 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Gu staw Przywara, Ryszard Jaworski, Zbigniew Szulc, Włodzimierz Koczara, Lech Grzesiak). Układ wyzwalania tyrystorów włączanych przy prze kroczeniu dopuszczalnej wartości napięcia Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia sku teczności działania układu wyzwalania tyrystorów. 54 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO U k ł a d w e d ł u g w y n a l a z k u z a w i e r a klucz t r a n z y s t o r o w y (KT), k t ó r e g o wyjście (Wy) s t a n o w i ą c e wyjście (2) p i e r w s z e g o o g r a n i c z n i k a n a p i ę c i a (ON1) oraz e m i t e r p i e r w s z e g o t r a n z y s t o r a (T1), jest połączone z b r a m k ą t y r y s t o r a (Ty). B a z a p i e r w s z e g o t r a n z y s t o r a (T1) jest połączona przez p i e r w s z y o p o r n i k (R1) z w e j ś c i e m (1) p i e r w s z e go o g r a n i c z n i k a n a p i ę c i a (ON1), p o ł ą c z o n y m z k o l e k t o r e m d r u g i e g o t r a n z y s t o r a (T2) k l u c z a t r a n z y s t o r o w e g o (KT), a k o l e k t o r p i e r w s z e g o t r a n z y s t o r a (T1) p o łączony jest z w y j ś c i e m (2) d r u g i e g o o g r a n i c z n i k a n a pięcia (ON2) k l u c z a t r a n z y s t o r o w e g o (KT) i przez d r u gi o p o r n i k (R2) z bazą d r u g i e g o t r a n z y s t o r a (T2), k t ó r e g o e m i t e r jest połączony z w e j ś c i e m (1) d r u g i e g o o g r a n i c z n i k a n a p i ę c i a (ON2) i przez wejście (We) k l u cza t r a n z y s t o r o w e g o (KT) poprzez trzeci o p o r n i k (R3) z e w s p ó l n y m p u n k t e m połączeń sekcji s k o m p e n s o w a n e g o d z i e l n i k a n a p i ę c i a (DN), k t ó r e j w o l n y k o n i e c połączony jest z k a t o d ą t y r y s t o r a (Ty). (1 zastrzeżenie) Układ regulacji prędkości obrotowej indukcyjnego silnika pierścieniowego z wymuszaniem prądu w obwodzie wirnika Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania u k ł a d u , k t ó r y m ó g ł b y być s t o s o w a n y d o n a p ę d ó w p r z y p r a c y p r z e r y w a n e j , zwłaszcza w u k ł a d a c h d ź w i g nicowych. Układ według wynalazku ma w obwód prądu sta łego p r o s t o w n i k a n i e s t e r o w a n e g o (P), w ł ą c z o n y r e g u l a t o r p r ą d u (R1) z a w i e r a j ą c y e l e m e n t a k u m u l u j ą c y energię poślizgu, z a p e w n i a j ą c y r e g u l a c j ę p r ą d u stałego z z a c h o w a n i e m jego ciągłości, połączony z b l o k i e m s t e r o w a n i a r e g u l a t o r a p r ą d u (BSR1), k t ó r y za p e w n i a s z t y w n o ś ć c h a r a k t e r y s t y k m e c h a n i c z n y c h sil n i k a p i e r ś c i e n i o w e g o (M). (1 zastrzeżenie) H03B H02P G05F P.232511 06.08.1981 W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e z w i ę k s z e n i a n i e z a w o d n o ś c i działania u k ł a d u i m p u l s o w e g o s t e r o w a n i a r e g u l a t o r a p r ą d u , s t o s o w a n e g o w obwodzie p r ą d u s t a łego w i r n i k a i n d u k c y j n e g o s i l n i k a p i e r ś c i e n i o w e g o . U k ł a d m a blok p r z e ł ą c z a n i a i m p u l s ó w w e j ś c i o w y c h liczników (BPIWL), k t ó r e g o j e d n o wejście jest połą czone z g e n e r a t o r e m i m p u l s ó w z e g a r o w y c h (GIZ), zaś d r u g i e wejście z i m p u l s o w y m c z u j n i k i e m p r ę d k o ś c i o b r o t o w e j (ICPO), n a t o m i a s t j e d n o wyjście b l o k u (BPIWL) jest połączone poprzez licznik z e g a r o w y (LZ) z b l o k i e m w y z w a l a n i a t y r y s t o r a (BWT1) oraz poprzez blok z a d a j ą c y p r ą d (BZI) z b l o k i e m w y z w a l a n i a t y r y s t o r a (BWT2), p r z y c z y m blok (BWT1) oraz blok (BWT2) są połączone poorzez b l o k zależności i m p u l sów w y z w a l a n i a t y r y s t o r ó w (BZIWT), zaś d r u g i e w e j ście b l o k u (BPIWL) jest połączone z licznikiem r e g u l a c y j n y m (LR), k t ó r e g o wyjście poprzez blok r ó ż n i c z k u j ą c y z diodą odcinającą (BR) jest połączone z z e r u j ą c y m w e j ś c i e m licznika r e g u l a c y j n e g o (LR) oraz z w e j ś c i e m s t e r u j ą c y m b l o k u (BPIWL). (1 zastrzeżenie) P. 232515 06.08.1981 P o l i t e c h n i k a W a r s z a w s k a , W a r s z a w a , P o l s k a (Józef Ł a s t o w i e c k i . W ł o d z i m i e r z Michalski), 10.08.1981 Generator samowzbudny o modulowanej częstotliwości W y n a l a z e k rozwiązuje z a g a d n i e n i e b u d o w y g e n e r a t o r a szczególnie p r z y d a t n e g o do s t o s o w a n i a w u k ł a dach teletransmisji cyfrowej, pracujących w systemie selekcji c z a s o w e j . G e n e r a t o r w e d ł u g w y n a l a z k u m a dołączony d o wejścia u k ł a d m o d u l a c j i częstotliwości z b u d o w a n y n a p o j e m n o ś c i o w e j diodzie (D 1 ), zaś na w y j ś c i u m o d u l a tor fazy (2), k t ó r e g o wyjście s t a n o w i wyjście całego u k ł a d u . S y g n a ł m o d u l u j ą c y p r z y ł ą c z o n y jest d o s t e r u j ą c e g o wejścia m o d u l a t o r a fazy (2) poprzez c a ł k u jący u k ł a d (3). (1 zastrzeżenie) H03F H02P P.232586 Kopalnia Węgla Brunatnego „Turów", Turoszów i Wyższa Oficerska S z k o ł a R a d i o t e c h n i c z n a , J e l e n i a Góra, P o l s k a (Bogdan K u b e r k a , W ł o d z i m i e r z P a w l a k , E u g e n i u s z P ę d z i w i a t r , R y s z a r d Bodziński, J u l i a n L e w cio, S t e f a n K u b a s i e w i c z ) . P o l i t e c h n i k a W a r s z a w s k a , W a r s z a w a , P o l s k a (Józef Ł a s t o w i e c k i , W ł o d z i m i e r z Michalski). Układ impulsowego sterowania regulatora prądu Nr 4 (240) 1983 P. 232459 03.08.1981 Z a k ł a d y R a d i o w e im. M . K a s p r z a k a , W a r s z a w a , Polska (Bohdan Kwiatkowski, Zbigniew Kwiatkowski, Andrzej Podgórski). Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 55 Wzmacniacz zapisu jąco-odczytu jacy w urządzeniach zapisu magnetycznego Układ wzmacniacza sygnałów z przetworników fotoelektrycznych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu wzmacniacza zapisująco-odczytującego posia dającego możliwość uzyskania znacznego napięcia wyjściowego. Wzmacniacz według wynalazku ma przełącznik ro dzaju pracy (P) przełączający gałęzie sprzężenia zwrotnego włączony z jednej strony między emiterem tranzystora wyjściowego (T2), do którego dołączona jest również gałąź równoległego sprzężenia zwrotnego (ZF), natomiast z drugiej strony w gałąź szeregowego sprzężenia zwrotnego, stanowiącą szeregowe połącze nie impedancji (Zs1) i rezystora (Rs2), i włączoną mię dzy kolektorem tranzystora wyjściowego (T2) i emi terem tranzystora wejściowego (T1), przy czym wyj ście dla zapisu i odczytu stanowi kolektor tranzystora wyjściowego (T2). W alternatywie układu według wynalazku, na wyj ściu wzmacniacza włączony jest wtórnik emiterowy. (2 zastrzeżenia) Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu wzmacniacza o dużej czułości, przeznaczonego do stosowania wszędzie tam, gdzie sygnał wyjściowy z detektora promieniowania jest niewielki, a w szcze gólności w urządzeniach włókienniczych. Układ wzmacniacza'sygnałów z przetworników fo toelektrycznych z półprzewodnikowymi detektorami promieniowania o wyjściu tranzystorowym, wyposażo ny w różnicowy wzmacniacz operacyjny, w którym emiter wyjścia tranzystorowego jest połączony z ma są, a kolektor z jednym wejściem różnicowego wzmacniacza operacyjnego, charakteryzuje się tym, że z drugim wejściem różnicowego wzmacniacza ope racyjnego (WO) jest połączony suwak potencjometru (P), włączonego pomiędzy jeden z biegunów źródła zasilania a masę, tak ustawiony, że panujące na nim napięcie jest równe napięciu na kolektorze wyjścia tranzystorowego (WT) w czasie, gdy strumień świetl ny w przetworniku fotoelektrycznym jest ciągły. (1 zastrzeżenie) H03K H03F P. 232461 03.08.1981 Instytut Systemów Sterowania, Katowice, Polska (Witalij Skoropacki, Henryk Bartodziej). Układ wzmacniacza operacyjnego z kompensacją dryftu wejściowego napięcia niezrównoważenia Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu o znacznie zwiększonej stałej czasowej obwo du kompensacji, przy zachowaniu małej stałej czaso wej obwodu próbkowania, w celu poszerzenia pasma przenoszenia. Układ zawierający kondensator pamiętający, cy klicznie poprzez klucze ładowany do wartości wejścio wej napięcia niezrównoważenia, charakteryzuje się tym, że pomiędzy wyjście wzmacniacza (1) oraz wspólny punkt połączeniowy rezystora (2) z kluczem (5) włączony jest rezystor (3), co zwiększa stałą cza sową obwodu kompensacji. Układ według wynalazku znajduje zastosowanie w elektronicznych układach pomiarowych oraz automa tyki. (1 zastrzeżenie) H03F P. 235970 Τ 14.04.1982 Politechnika Łódzka, Łódź, Polska (Krzysztof Gniotek). P.232514 06.08.1981 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Ry szard Jaworski, Gustaw Przywara). Układ klucza elektronicznego Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania układu klucza elektronicznego podwyższającego do puszczalną obciążalność prądową klucza. W układzie według wynalazku baza tranzystora (T1) jest połączona poprzez opornik (R1) z kolektorem tranzystora (T2), zaś baza tranzystora (T2) jest połą czona przez opornik (R2) z kolektorem tranzystora (T1). Emiter tranzystora (T1) stanowiący zacisk zewnętrz ny (A) klucza, połączony jest poprzez ogranicznik na pięcia (ON1) z kolektorem tranzystora (T2), a emiter drugiego tranzystora (T2), stanowiący zacisk zewnętrz ny (B) klucza, jest połączony przez ogranicznik na pięcia (ON2) z kolektorem tranzystora (T1). Ponadto klucz ma dwa niezależne wejścia sterujące (WS1, WS2). (1 zastrzeżenie) 56 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO H03K P. 232561 10.08.1981 Instytut Badań Jądrowych, Warszawa, Polska (Ry szard Andrzejak). Jednokanałowy analizator amplitudy, zwłaszcza do badań jądrowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie uproszczenia konstrukcji analizatora amplitudy. W analizatorze według wynalazku wyjście dyskryminatora progu górnego (1) połączone jest z wejściem zerującym przerzutnika (4). Wyjście dyskryminatora progu dolnego (2) połączo ne jest jednocześnie z wejściem układu iloczynu lo gicznego (5) oraz poprzez układ różniczkujący (3) z wej ściem wpisującym przerzutnika (4) (1 zastrzeżenie) Układ zawiera przerzutnik monostabilny (1), które go nieodwracające wyjście połączone jest za pośred nictwem rezystora (2) z bazą tranzystora (3), zaś wyj ście odwracające poprzez źródło prądowe (4) z bazą tranzystora (5) oraz jedną okładką kondensatora (6), zaś druga okładka kondensatora (6) oraz emiter tran zystora (5) poprzez rezystor (7) połączone są dodatnim źródłem zasilania, przy czym kolektory tranzystorów (3) i (5) połączone są wyjściem układu i jedną okład ką kondensatora (8), a druga okładka kondensatora (8) połączona jest z emiterem tranzystora (3) i ujem nym biegunem zasilania. (1 zastrzeżenie) H04B H03K P. 232602 11.08.1981 Nr 4 (240) 1983 P.232587 10.08.1981 Instytut Automatyki Systemów Energetycznych, Wrocław, Polska (Janusz Chorowski, Czesław Kolen da, Stanisław Nawrot, Zbigniew Sikorski). Kopalnia Węgla Brunatnego „Turów", Turoszów i Wyższa Oficerska Szkoła Radiotechniczna, Jelenia Góra, Polska (Bogdan Kuberka, Włodzimierz Pawlak, Eugeniusz Pędziwiatr, Ryszard Bodziński, Julian Lewcio, Stefan Kubasiewicz). Układ wytwarzający impuls bramkujący, odporny na wpływ impulsów pomiarowych Cyfrowy układ blokady szumów Układ zawiera układy monostabilne (3, 7, 9), bramki(4, 8), układ czasowy (10) oraz przerzutnik typu D (5). Na jedno wejście (1) układu podawane są dwa ko lejne impulsy pomiarowe, na drugie wejście (2) zaś podawany jest sygnał odniesienia. Sygnał zakłócający, powstający w momencie wy twarzania pierwszego impulsu pomiarowego oraz w trakcie odbierania drugiego impulsu pomiarowego, nakłada sie na sygnał odniesienia. Układ według wynalazku znajduje zastosowanie zwłaszcza w automatycznym impulsowym lokalizatorze uszkodzeń linii elektroenergetycznych. (1 zastrzeżenie) H03K G01R P.232635 Wynalazek rozwiązuje zagadnienie budowy układu charakteryzującego się dużą szybkością działania i stabilnością pracy, co go szczególnie predestynuje do stosowania w systemach radiowej transmisji sy gnałów. W układzie znajduje się kluczowany wzmacniacz (1) włączony w tor informacyjnego sygnału (Si) oraz detektor (6) amplitudy przyłączony do wzmacniacza (7) częstotliwości pośredniej. Pomiędzy detektor (6) amplitudy, a przełączające wejście kluczowanego wzmacniacza (1) włączony jest licznik (2) impulsów, o wyjściu połączonym ponadto z sygnalizatorem (8). Wejście licznika (2) połączone jest z wyjściem funktora (3) iloczynu logicznego, połączonego najlepiej przez wzmacniacz (4) impulsów z wyjściem detekto ra amplitudy. Pozostałe wejścia funktora (3) połączo ne są z wyjściem licznika (2) i z wyjściem próbkują cego generatora (5). (2 zastrzeżenia) 12.08.1981 Kombinat Aparatury Badawczej i Dydaktycznej „KABiD" Zakład Aparatury Elektronicznej „KABiD", Radiotechnika, Wrocław, Polska (Józef Abram). Układ wyzwalanego generatora przebiegu liniowo narastającego o nachyleniu wprost propocjonalnym do częstotliwości wyzwalania Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania prostego układu przeznaczonego do stosowania w urzą dzeniach oscyloskopowych do obserwacji napięć w samochodowych instalacjach zapłonowych. H04L P. 236324 06.05.1982 Pierwszeństwo: 06.05.1981 - Francja (nr 81 09002) Société Francja. Anonyme de Telecommunications, Paryż, System ustawiania fazy ciągu cyfrowego i jego zastosowanie przy komutacji tego ciągu Wynalazek rozwiązuje zagadnienie komutacji w łą czach radiowych. BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO N r 4 (240) 1983 S y s t e m u s t a w i a n i a w fazie d w ó c h ciągów c y f r o w y c h , z a w i e r a j ą c y c h i d e n t y c z n e d a n e , lecz p r z e s y ł a n e dwoma różnymi drogami oraz synchronizowanych sy g n a ł e m z e g a r o w y m , c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że za p o mocą u k ł a d u t e s t u d a n y c h p o r ó w n u j e się k o i n c y d e n cję b i t ó w w ciągach b i t ó w z w a r t y c h w s y g n a ł a c h d a n y c h , p r z y czym u k ł a d t e s t u w y s y ł a s y g n a ł (NOCO) jeżeli w y s t ą p i ł c o n a j m n i e j j e d e n p r z y p a d e k b r a k u koincydencji, n a t o m i a s t g d y w y s t ą p i ł o q p r z y p a d k ó w b r a k u k o n c y d e n c j i (q - jest funkcją p r z e t w a r z a n e g o s y g n a ł u d a n y c h ) w y s y ł a s y g n a ł (ABSCORR). Jeżeli u k ł a d t e k s t u nie w y s ł a ł i m p u l s u b r a k u k o i n c y d e n c j i w o k r e ś l o n y m czasie (t1) d y s k r y m i n a t o r fazy (11) w y syła s y g n a ł (ABSPHA) r e p r e z e n t a t y w n y dla b r a k u zgodności fazy s y g n a ł ó w z e g a r o w y c h . S y g n a ł ż ą d a n i a z m i a n y fazy (PAP) jest w y n i k i e m p o j a w i e n i a się s y g n a ł u złego s t o s u n k u fazy (ABSCORR), bądź p o j a w i e n i a się s y g n a ł u niezgodności fazy (ABSPHA). (6 zastrzeżeń) 57 czone p r z e w o d e m (21), w k t ó r y włączone są k o l e j n o : l a m p a (22) o ś w i e t l e n i o w a , p r z e w ó d (5), t r z e c i a d i o d a (23) k r z e m o w a , o p o r n i k (24), c z w a r t a dioda (25) k r z e m o w a , p r z e w ó d (6) i d r u g a l a m p a (26) o ś w i e t l e n i o w a , a t a k ż e o p o r n i k (18) jest w ł ą c z o n y do o p o r n i k a (24) w sposób u m o ż l i w i a j ą c y r e g u l a c j ę . (2 zastrzeżenia) H05B P. 235889 Τ Politechnika Łódzka, Łódź, Więźlak, Marian Okoniewski). 08.04.1982 Polska (Włodzimierz Oporowy grzejnik elektryczny Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania lekkiego i prostego w budowie grzejnika, przeznaczo n e g o zwłaszcza do o c i e p l a n i a odzieży, pomieszczeń i otulin ogrzewających. O p o r o w y g r z e j n i k e l e k t r y c z n y jest złożony z d w ó c h w a r s t w m a t e r i a ł u włókienniczego, między k t ó r y m i . jest umieszczony p r z e w ó d u f o r m o w a n y w postaci p o toku włókien przewodzących prąd elektryczny. (1 zastrzeżenie) B23B P.231693 15.06.1981 Kombinat Typowych Elementów Hydrauliki Siło w e j ( P Z L - H y d r a l ) , W r o c ł a w , P o l s k a (Wacław Ryczel, M i e c z y s ł a w Zieliński, R o m a n Sidor, E u g e n i u s z Pieniążek, J a n u s z Dziemidowicz). Sposób toczenia w e w n ę t r z n y c h powierzchni kulistych oraz narzędzie do stosowania tego sposobu H05B P.232591 12.08.1981 Uniwersytet Warszawski, Warszawa, Polska drzej Makulski, Andrzej Suszczyński). (An Układ zasilania lamp oświetleniowych Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania u k ł a d u z a p e w n i a j ą c e g o szybkie z a p a l a n i e l a m p o ś w i e t l e n i o w y c h , zwłaszcza ś w i e t l ó w e k , p r z e z n a c z o n e g o do s t o s o w a n i a zwłaszcza w i n s t a l a c j a c h do o ś w i e t l a n i a na p r z y k ł a d sal w i d o w i s k o w y c h , k o r y t a r z y i ciągów ulicznych. W u k ł a d z i e z k a ż d e g o z p r z e w o d ó w (2 i 12) siecio w y c h w y p r o w a d z o n e są po d w a p r z e w o d y (3, 4, 13 i 14), w k t ó r e p a r a m i w ł ą c z o n e są k o n d e n s a t o r y (16 i 17) i diody (7 i 8) k r z e m o w e , a d o d a t k o w o z j e d n e j s t r o n y p r z e w ó d (15) z o p o r n i k i e m (18), a z d r u g i e j s t r o n y d w a p r z e w o d y (5 i 6) z n a s t ę p n y m i k o n d e n s a t o r a m i (9 i 10), a p u n k t y (19 i 20) ś r o d k o w e są połą Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zmniejszenia p r a c o c h ł o n n o ś c i toczenia w e w n ę t r z n y c h p o w i e r z c h n i k u l i s t y c h w z a k r e s i e t o c z e n i a k ą t a 180° oraz l i k w i d a cji u z b r a j a n i a o b r a b i a n e j p o w i e r z c h n i k u l i s t e j d r o b nymi ziarenkami ścierniwa. Sposób polega na t y m , że w osi w s t ę p n i e w y k o n a n e j p o w i e r z c h n i k u l i s t e j (1) w y t a c z a się w y b r a n i e (2) o ś r e d n i c y (d) i głębokości w i ę k s z e j od s t r z a ł k i cięci wy o długości (d) dla koła o ś r e d n i c y (D), a n a s t ę p n i e n a r z ę d z i e m s k r a w a j ą c y m w postaci k r ą ż k a (3) d o c i s k a n e g o w z d ł u ż w ł a s n e j osi p o p r z e c z n e j , w y k o n u j e się na gotowo w e w n ę t r z n ą p o w i e r z c h n i ę k u l i s t ą (1). N a r z ę d z i e c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że jest w y k o n a ne w postaci w a l c o w e g o k r ą ż k a (3) p a s o w e g o o b r o t o wo w w y c i ę c i u (6) o p r a w k i (7). Ś r e d n i c a (dn) k r ą ż k a (3) jest r ó w n a p i e r w i a s t k o w i d r u g i e g o s t o p n i a z r ó ż nicy k w a d r a t ó w ś r e d n i c y (D) w e w n ę t r z n e j p o w i e r z c h ni k u l i s t e j (1) i wysokości (h) k r ą ż k a (3), a w y s o k o ś ć (h) jest m n i e j s z a od ś r e d n i c y (d) w y b r a n i a (2). (2 zastrzeżenia) 58 D06F BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO P. 232460 03.08.1981 Zakłady Zmechanizowanego Sprzętu Domowego „PREDOM-POLAR", Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Chłodnictwa Domowego „PREDOM-POLAR", Wro cław, Polska (Henryk Woźniak, Jerzy Wilusz, Krysty na Szczepaniak, Andrzej Dudziak, Kazimierz Foryś, Ryszard Patkowski, Jan Kuryłło, Stanisław Nowa kowski). Układ do sterowania pralki automatycznej Wynalazek rozwiązuje zagadnienie przystosowania układu sterującego do poboru wody wodociągowej o różnej temperaturze. Nr 4 (240) 1983 Układ według wynalazku zawiera (1) elektrozawory do doprowadzania wody zimnej i ciepłej, którymi za pośrednictwem przekaźnika steruje odpowiednio, dla uzyskania żądanej temperatury wody w zbiorniku, elektroniczny regulator temperatury, po otrzymaniu sygnałów z czujnika temperatury zamocowanego w zbiorniku (2), wybierak temperatury żądanej który jest skokowym, wielopozycyjnym przełącznikiem umożliwiającym jednocześnie wybór temperatury ką pieli piorącej dla prania wstępnego i zasadniczego, (3) programator elektromechaniczny i (4) hydrostat dwu poziomowy. (1 zastrzeżenie) II. WZORY UŻYTKOWE DZIAŁ A PODSTAWOWE POTRZEBY LUDZKSE A01D W. 68490 04.05.1982 Fabryka Maszyn Rolniczych Słupsk, Polska (Edward Deska). „Agromet-Famarol", Roztrząsacz pokosów przyczepiony do kosiarki rotacyjnej i ramię zaporowe (2) mocowane są obrotowo i wzdłuż nie względem przenośnika taśmowego (1) i podwie szone są na cięgnach (4). Na zewnętrznej powierzchni ramienia zaporowego (2) zamocowany jest przesuwny obciążnik (5) ze skalą wagową (6). (1 zastrzeżenie) Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie skonstruo wania rozstrząsacza pokosów przyczepionego do ko siarki rotacyjnej umożliwiającego roztrząsanie walu skoszonej trawy, ułożonego za kosiarką rotacyjną. Roztrząsacz składa się z bębna (1), wewnątrz któ rego jest ułożyskowany mimośrodowo wał (2) z pal cami sprężystymi (3) napędzany przekładnią (4) od wałka kosiarki rotacyjnej. Bęben (1) jest połączony poprzez ramę (6), przeguby wielopozycyjne (7) i urzą dzenie wydźwigowe (8) z kosiarką rotacyjną. Ponad to bęben (1) posiada koła podporowe (5). (5 zastrzeżeń) A01K W. 68552 13.05.1982 Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych, Poznań, Pol ska (Lesław Krokowski). Skrzynka lęgowa wraz z urządzeniem do wielokrotnego zawieszania i zdejmowania oraz mocowania na drzewie Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie usprawnie nia zawieszania i mocowania skrzynki lęgowej na drzewie. Skrzynka lęgowa składająca się ze ścian bocznych, przedniej, podłogi i daszka (1) ma zamiast tylnej A01K W. 68537 10.05.1982 Akademia Rolnicza, Poznań, Polska (Stanisław Podsiadłowski, Jacek Przybył). Urządzenie do zadawania pasz zwłaszcza treściwych Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie uspraw nienia indywidualnego dawkowania pasz, zwłaszcza treściwych, zwierzętom hodowlanym, w szczególności krowom, w mało i średnio licznych stadach. Urządzenie do zadawania pasz, zwłaszcza treści wych, ma współpracujące z przenośnikiem taśmowym (1) urządzenie porcjujące, którego ramię zaporowe (2) ustawione jest stycznie i poprzecznie względem kie runku ruchu przenośnika taśmowego (1) i na stałe połączone jest z szuflą (3) zadającą paszę. Szufla (3) ściany, w g ó r n e j części p r z y d a s z k u (1) k l o c e k k l i n o wy, p r z y m o c o w a n y t r w a l e d o b o c z n y c h ścian, k t ó r y s t a n o w i j e d e n z e l e m e n t ó w złącza k l i n o w e g o . Na d r z e w i e jest z a m o c o w a n a t r w a l e p ł y t a o szerokości w i ę k s z e j od szerokości ściany p r z e d n i e j , z a o p a t r z o n a r ó w n i e ż w klocek k l i n o w y j e d n a k o d w r ó c o n y o 180°. T e n z e s t a w k l o c k ó w k l i n o w y c h s t a n o w i złącze s k r z y n k i z płytą z a m o c o w a n ą na d r z e w i e , s t a n o w i ą c ą jednocześnie t y l n ą ścianę s k r z y n k i lęgowej, k t ó r a m a z u k o s o w a n ą górną k r a w ę d ź (2) dla zabezpieczenia przed z a c i e k a n i e m s k r z y n k i w czasie deszczu. Do z a w i e s z a n i a i z d e j m o w a n i a s k r z y n k i służy t y c z ka s k ł a d a j ą c a się z części c h w y t o w e j (10) oraz w y s o k o ś c i o w e j (9), z a o p a t r z o n e j w boczny e l e m e n t k o n s t r u k c y j n y (11) o kształcie zwężającej się r y n n y t r ó j k ą t n e j w p r z e k r o j u i w y m i a r a c h d o s t o s o w a n y c h do zakresu wymiarowego stosowanych otworów wloto w y c h (8). (2 zastrzeżenia) A47B N r 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 60 W. 68474 nie (3) oraz n a c h y l e n i e g ó r n e j k r a w ę d z i (4) o s t r o s ł u p a n a j k o r z y s t n i e j pod k ą t e m 10°30' z a p e w n i a u t r z y m a nie e l e m e n t o m ż ą d a n e g o n a p r ę ż e n i a d w ó c h p o w i e r z c h ni w czasie e k s p l o a t a c j i . (3 zastrzeżenia) 29.04.1982 J a r o c i ń s k i e F a b r y k i Mebli, J a r o c i n , P o l s k a (Urszula Jaśkowiak). Zestaw mebli młodzieżowych Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e lepszego w y k o r z y s t a n i a p r o c e s ó w t e c h n o l o g i c z n y c h i obniżenie k o s z t ó w produkcji. Z e s t a w m e b l i c h a r a k t e r y z u j e się t y m , ż e m a w s p ó l ny e l e m e n t k o n s t r u k c y j n y w postaci s k r z y n k i (1), na bazie k t ó r e j m o ż n a t w o r z y ć r ó ż n e u k ł a d y f u n k c j o n a l ne m e b l i poprzez d o d a n i e d r z w i (2, 3), szuflad (4), k l a p (5) l u b cokołu (6). N a t o m i a s t b i u r k o (7) ma u c h y l n ą p ł y t ę g ó r n ą (8) z możliwością k ą t o w e g o u s t a w i a n i a p ł y t y (8) poprzez podpórkę. (3 zastrzeżenia) A47B A47C W. 68528 A47G A47J W. 68540 12.05.1982 J a n u s z H o f f m a n n , Częstochowa, P o l s k a ( J a n u s z Hoff mann). Miseczka c e r a m i c z n a z u c h w y t a m i w kształcie w a l c ó w Miseczka jest wyrobem użytkowo-dekoracyjnym p r z e z n a c z o n y m szczególnie do s p o ż y w a n i a z u p albo j a k o p o j e m n i k na a r t y k u ł y spożywcze i i n n e . Miseczka (2) ma k s z t a ł t w a l c a z r o w k i e m d e k o r a c y j n y m . U c h w y t y s t a n o w i ą d w a e l e m e n t y złożone z dwóch współosiowych, różnej średnicy, walców (1) i (3) d o k l e j o n y c h do m i s e c z k i (2) s t r o n ą w a l c ó w m n i e j s z y c h (3). (1 zastrzeżenie) 07.05.1982 Spółdzielnia P r a c y W y r o b ó w D r z e w n y c h „ P R O M E D " , W ę g i e r s k a G ó r k a , P o l s k a (Józef A d a m c z y k , K a r o l Kos). Zestaw mebli Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e k o m p o n o w a n i a z e l e mentów modułowych dowolnego zestawu mebli, t r a n s p o r t u o d d z i e l n y c h e l e m e n t ó w oraz s a m o d z i e l n e g o zło żenia l u b d o k o n a n i a w y m i a n y u s z k o d z o n e j części bez o b a w y uszkodzenia. Z e s t a w m e b l i p r z e z n a c z o n y jest d o w y p o s a ż a n i a l o kali wypoczynkowych i mieszkań w atrakcyjne m e b l e r e g i o n a l n e . Z e s t a w s k ł a d a j ą c y się ze stołu, k r z e seł, ł a w y p r o s t e j i k ą t o w e j , k r e d e n s u d w u d z i e l n e g o oraz w i e s z a k a c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że m e b l e łą czone są ze sobą rozłącznie z e l e m e n t ó w m o d u ł o w y c h w g n i a z d a c h (1) poprzez k l i n y łączne (2). Ukształtowanie klina jako niesymetrycznego ostro słupa o oodstawie orostokatnej zawierającej w y b r a A61D W. 68302 05.04.1982 Stacja Hodowli i Unasieniania Zwierząt, Zielona Góra, P o l s k a ( S ł a w e k M e r e n a , J a n Gajda, T a d e u s z K i e r s z n i o w s k i . Krzysztof C h m i e l n i k ) . T e r m o s t a t d o p ł y n ó w fizjologicznych Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e z m n i e j s z e n i a ciężaru i g a b a r y t ó w oraz w y e l i m i n o w a n i a s t o s o w a n i a w o d y destylowanej w konstrukcji termostatu. T e r m o s t a t do t r a n s p o r t u i p r a w i d ł o w e g o p r z y g o t o w a n i a p ł y n u fizjologicznego s t o s o w a n e g o d o w y p r o w a d z a n i a n a s i e n i a z w i e r z ą t z e s t a n u anabiozy, s t a n o wi w a l c o w a o b u d o w a (1), w k t ó r e j w a r s t w o w o , p r o s t o p a d l e do osi, umieszczony jest w a l c o w y , g r z e j n y b l o k (2) z g r z a ł k ą (6) oraz c z u j n i k i e m t e m p e r a t u r y (7), izolacyjna p ł y t k a (8) m o c o w a n a w s p o r n i k i e m (9) Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 61 oraz drukowana płytka (10) z elektronicznym ukła dem sterującym. Blok grzejny, wykonany z metalu o dobrym prze wodnictwie cieplnym, wyposażony jest w nieprzeloto we otwory (3) służące do umieszczania ampułek (4) z płynem fizjologicznym (1 zastrzeżenie) A63B W. 68501 05.05.1982 Sylwester Remski, Szczecin, Polska (Sylwester Remski). Drabinka gimnastyczna mocowana rozporowe Wzór rozwiązuje zagadnienie opracowania stabilnej i bezpiecznej konstrukcji drabinki nie wymagającej kotwienia w ścianie. Drabinka gimnastyczna charakteryzuje się tym, że do każdej z bocznych listew (1) ma zamocowany su wakowy rozpieracz sufitowy, którego część główną stanowi jarzmo dwuśrubowe (5). W listwach bocznych (1), przy krawędziach zbliżonych do podłogi, zamon towane są dodatkowo po dwa rozpieracze jednośrubowe (7) wyposażone podobnie jak rozpieracz sufitowy w poduszki wykonane z kauczuku syntetycznego przewarstwionego płótnem bawełnianym lub wiskozowym. (1 zastrzeżenie) A63H W. 68491 04.05.1982 Wojciech Matys, Zbigniew Bednarczyk, Warszawa, Polska (Wojciech Matys, Zbigniew Bednarczyk). Zabawka w postaci kompletu zestawu obszytych kolorową tkaniną brył geometrycznych wykonanych z piankowego tworzywa sztucznego, wewnątrz których umieszczone są dzwoneczki Zestaw brył stanowi kula (1), sześcian i walec, we wnątrz których, w pustej przestrzeni umieszczone są luźno dzwoneczki (3). (1 zastrzeżenie) A63H W. 68492 04.05.1982 Andrzej Młotkowski, Legionowo, Polska (Andrzej Młotkowski). Unoszące się śmigło Wzór rozwiązuje zagadnienie opracowania konstruk cji zabawki mogącej unosić się bez mechanizmu na pędowego. Śmigło (1) jest wyprofilowane i ma w otworze nie ruchomo osadzone pokrętło (2). Pokrętło (2) jest dla zwiększenia tarcia żłobkowane. (2 zastrzeżenia) A63F W. 68546 13.05.1982 Witold Molicki, Wojciech Grzymała-Siedlecki, War szawa Polska (Witold Molicki, Wojciech Grzymała-Siedlecki). Układanka logiczna Układanka logiczna w kształcie ostrosłupa złożona jest z elementów uformowanych jako małe ostrosłu py. Elementem wiążącym małe ostrosłupy w całość zabawki jest czteroramienny krzyżak (1), którego wszystkie ramiona (2) są usytuowane względem siebie pod kątem 120°. Czteroramienny krzyżak (1) wypo sażony jest w elementy stabilizujące w postaci sprę żyny (3). Elementy stabilizujące (3) umieszczone są na końcach ramion (2) czteroramiennego krzyżaka (1). (2 zastrzeżenia) 62 A63H BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO W. 68493 04.05.1982 A63H Nr 4 (240) 1983 W. 68503 03.05.1982 Feliks Tchorek, Legionowo, Polska (Feliks Tchorek). Witold Kuczaj, Bielsko-Biała, Polska (Witold Ru czaj). Zabawka z przesuwanymi kulkami Układanka Zabawka składa sie z krążka (1) z otworem, przez który przewleczony jest sznurek (2) z nanizanymi kulkami (3), dającymi się przesuwać przez otwór krążka. (3 zastrzeżenia) Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie opracowania takiego zestawu klocków, który umożliwiałby utwo rzenie bryły wypełnionej w całości przez przecina jące się klocki. Układankę stanowi sześć klocków (1, 2, 3, 4, 5, 6) mających kształt prostopadłościanów o podstawie kwa dratowej, przy czym pięć z nich zaopatrzonych jest w wybrania wykonane w prostokątnych ścianach klocków (1, 2, 3, 4, 5), natomiast szósty klocek (6) jest pełnym prostopadłościanem. (2 zastrzeżenia) DZIAŁ Β RÓŻNE PROCESY PRZEMYSŁOWE; TRANSPORT B01F W. 68548 13.05.1982 Politechnika Warszawska, Warszawa, Polska (Jerzy Janczewski). Mieszalnik strumienicowy Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie zintensyfi kowania procesu mieszania. Mieszalnik jest wyposażony w znany zbiornik (1) połączony z komorą ssawną (2) i dalej z komorą mie szania (4) oraz dyfuzorem (5). Według znamiennej cechy wzoru umieszczona w komorze (2) dysza (3) ma stożkową część przedłużoną o cylindryczną część z promieniowymi otworami. Uzyskano intensyfikację procesu mieszania i stałość parametrów mieszaniny na wylocie ze strumienicy. (1 zastrzeżenie) B08B W. 68536 10.05.1982 Zakład Naprawczo-Produkcyjny Mechanizacji Rol nictwa. Białystok. Polska (Tadeusz Kobryń). Urządzenie do czyszczenia posadzek Wynalazek rozwiązuje zagadnienie zwiększenia efektywności czyszczenia posadzek. Urządzenie zbudowane jest z ramy (1) zamocowa nej na zawieszeniach wahadłowych (2) z przodu oraz zawieszeniach obrotowych (3) z tyłu. W przedniej części urządzenia jest osadzony na łożyskach bęben (5) w którym na osiach luźno osadzone są bijaki (7). Za bębnem (5) zawieszona jest szuflada (19) będąca zbiornikiem zanieczyszczeń. Na ramie (1) zamontowa ny jest silnik elektryczny (8) napędzający Oś bębna (5) przekładnią pasową. Dla zasilania silnika elek trycznego (8) zamontowana jest skrzynia szczotkotrzymaczy (15) oraz zwijadło (16) z prowadnicą ka bla (18). (3 zastrzeżenia) Nr 4 (240) 1983 B21D BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO W. 68509 04.05.1982 B23Q 63 W. 68488 03.05.1982 Fabryka Osprzętu Samochodowego, „POLMO", Łódź, Polska (Bogusław Szulc, Zenon Stolarczyk). Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa, Polska (Tadeusz Duziak). Stempel Automatyczny podajnik blach Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie zwiększenia wytrzymałości stempli stosowanych w wykrojnikach do wykrawania małych otworów w twardych mate riałach. Stempel ma na trzonie pod łbem trwale nasadzoną tulejkę (4) metalową, a pod nią ma podłożoną pod kładkę (5) pierścieniową, która jedną płaszczyzną przy lega do dolnej płaszczyzny czołowej tulejki (4) meta lowej, a drugą płaszczyzną spoczywa na dnie gniazda w płycie (2) stemplowej. Podkładka (5) jest wykona na z twardego i sprężystego tworzywa sztucznego, a tulejka (4) metalowa jest osadzona trwale na trzo nie stempla (1) za pomocą lutu twardego. (2 zastrzeżenia) Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie opracowa nia konstrukcji podajnika blach pracującego w cyklu automatycznym niezależnie od długości tego cyklu. Podajnik ma wózki (3) z paletami (4) blach, część centralną (1) w postaci przestrzennej ramy z przy mocowanymi do niej pionowymi prowadnicami (2), oraz prowadzące do części centralnej (1) i nachylone do poziomu prowadnice. Nad częścią centralną (1) podajnik ma zespół rozdzielania blach, który składa się z pneumatycznego siłownika (6), suwaka z zabierakiem (7) i szczeliny. Pod częścią centralną usytuo wany jest hydrauliczny podnośnik (5). Podajnik znajduje zastosowanie w zautomatyzowa nych liniach produkcyjnych lub pojedyńczych stano wiskach pracy, zwłaszcza prasach. (1 zastrzeżenie) B25B B23B W. 69110 02.09.1982 Zakłady Urządzeń Chemicznych i Aparatury Prze mysłowej ,,Chemar", Kielce, Polska (Jan Strzelecki, Stanisław Kurzawski, Władysław Żabczyński). Przyrząd wiertarski obrotowy z mocownikiem przyssawkowym Wzór rozwiązuje zagadnienie wiercenia przy jedno razowym zamocowaniu kilku symetrycznie rozmiesz czonych otworów na obwodzie obrabianego elementu bez trasowania i z dużą dokładnością. Przyrząd składa się z podzielnicy (1), zespołu cylin drów pneumatycznych (4), (5) i płyty wiertarskiej (6) połączonych szczeliną (8), za pośrednictwem której wytwarzane jest podciśnienie w komorze próżniowej (12) utworzonej pomiędzy obrabianym elementem a płytą wiertarską (6). (2 zastrzeżenia) W.68551 13.05.1982 Zabrzańskie Zakłady Naprawcze Przemysłu Węglo wego, Zabrze, Polska (Józef Sedlaczek, Joachim Ermisz). Przyrząd do wykręcania wkrętów Wynalazek rozwiązuje zagadnienie umożliwienia wykręcania wkrętów o różnych kształtach gniazda lub łba bez uszkodzenia gniazda i gwintu wkręta, co pozwala na całkowity odzysk wkrętów, które nadają się do powtórnego użytku. Przyrząd składa się z pokrętła prowadzącego (1) osadzonego współśrodkowo z pokrętłem dociskającym (2) w otworze ramy nośnej (6). Skok i kierunek gwin tu pokrętła prowadzącego (1) jest taki sam jak wy kręcanego wkręta (5). Pokrętło prowadzące (1) jest zakończone wymienną końcówką (4) osadzoną we wkładce (3). Kształt koń cówki (4) odpowiada kształtowi łba lub gniazda wkrę ta (5). (3 zastrzeżenia) 64 B27G BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO W. 68497 03.05.1982 A k a d e m i a Rolnicza,. P o z n a ń , P o l s k a (Bolesław K o r tylewski). Głowica frezowa kształtowa Wzór u ż y t k o w y r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e s k o n s t r u o w a n i a głowicy frezowej u m o ż l i w i a j ą c e j b e z s t o p n i o w e odsuwanie krawędzi trącej od powierzchni bazowej, c o z a p e w n i a dowolność z m i a n y profilu k o ł o w e g o o b r a bianego elementu. Głowica frezowa kształtowa o hiperboloidalnej p o wierzchni działania z płytkami nożowymi dzielonymi o prostoliniowych krawędziach tnących, charaktery zuje się t y m , że d w u c z ę ś c i o w y k o r p u s o s a d z o n y jest na c e n t r u j ą c e j tulei (3) z k o ł n i e r z e m d y s t a n s o w y m (4), p r z y czym k o r p u s głowicy ma w p r z e k r o j u k s z t a ł t h i p e r b o l o i d y o b r o t o w e j , a k a ż d a z części dzielonego k o r p u s u ma w płaszczyźnie osi s y m e t r i i głowicy w y b r a n i e (5) p r o s t o p a d ł e do p o w i e r z c h n i (7) m o c o w a n i a n a s t a w n y c h p ł y t e k n o ż o w y c h (6), s t a n o w i ą c e p o w i e r z c h n i e b a z o w e dla u s t a w i a n i a p ł y t e k n o ż o w y c h , k t ó r y c h o s t r z a w j e d n e j p o ł o w i e k o r p u s u są m o c o w a ne l e w o s k r ę t n i e , zaś w d r u g i e j p r a w o s k r ę t n i e , p r z y czym k o ń c e w e w n ę t r z n e (10) p ł y t e k n o ż o w y c h w czę ści n a k ł a d a j ą się. (1 zastrzeżenie) Nr 4 (240) 1Ô83 n i k a (7) z o s a d z o n y m i w n i m t r z p i e n i a m i (14). W e w n ę t r z n e p r o s t o k ą t n e p ł y t y posiadają w y ż ł o b i e n i a w kształcie l i t e r y „ T " zaś w d w ó c h ś r o d k o w y c h p r o s t o k ą t n y c h p ł y t a c h (3 i 4) w y k o n a n e są p r o s t o k ą t n e w y ż ł o b i e n i a (8) u s y t u o w a n e n a w e w n ę t r z n y c h s t y k a jących się p o w i e r z c h n i a c h i r ó w n o l e g l e do dłuższych b o k ó w m a t r y c y . N a dłuższych ś c i a n k a c h w y ż ł o b i e ń w k s z t a ł c i e l i t e r y „ T " w y k o n a n e są k i l k u m i l i m e t r o w e wpusty. (4 zastrzeżenia) B29C W. 68526 07.05.1982 Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartogra ficzne, Szczecin, P o l s k a (Jerzy P r z y w e c k i ) . Matryca do w y k o n y w a n i a w t y c z e k do kalkulatora Wzór u ż y t k o w y r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e u p r o s z c z e nia i opracowania takiej konstrukcji m a t r y c y która pozwalałaby wykonywać wtyczki w każdych w a r u n kach. Istotą m a t r y c y d o w y k o n y w a n i a w t y c z e k d o k a l k u l a t o r ó w jest to, że ma f o r m ę (1) z p r o s t o k ą t n y m w y ż ł o b i e n i e m (6) w d n i e k t ó r e j jest w y k o n a n e c z w o r o k ą t n e w y ż ł o b i e n i e (7). Do f o r m y (1) m o c o w a n a jest p r z e d n i a p ł y t a (2) z c z w o r o k ą t n y m i o t w o r a m i (3) i t y l n a p ł y t a (4) z c y l i n d r y c z n y m i o t w o r a m i (5) i r o w k i e m (15). W d o l n e j płycie z e w n ę t r z n e j (9) są o s a d z o ne t r z p i e n i e (10) i w p u s t (16) zaś w g ó r n e j płycie z e w n ę t r z n e j (12) jest o s a d z o n a t u l e j k a (14). P o s z c z e gólne e l e m e n t y w j e d n ą całość s k r ę c a n e są za p o mocą m o t y l k o w y c h n a k r ę t e k i ś r u b p r z e c h o d z ą c y c h przez c z w o r o k ą t n e i c y l i n d r y c z n e o t w o r y . (2 zastrzeżenia) B29C W.68525 07.05.1982 Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartogra ficzne, Szczecin, P o l s k a (Jerzy P r z y w e c k i ) . Matryca do w y k o n y w a n i a w t y c z e k do kalkulatora Wzór u ż y t k o w y rozwiązuje z a g a d n i e n i e u p r o s z c z e nia konstrukcji matrycy. Istotą m a t r y c y do w y k o n y w a n i a wtyczek do k a l k u l a t o r a j e s t to, ż e m a rozłączną k o n s t r u k c j ę s k ł a d a jącą się p r o s t o k ą t n y c h p ł y t (1, 2, 3, 4, 5 i 6) i w s p o r B32B E04B W. 67583 05.11.1981 Centralny Ośrodek Badawczo-Projektowy Budow nictwa Przemysłowego „BISTYP", Warszawa, Polska ( A n d r z e j Koy). Urządzenie dystansowe do w y k o n y w a n i a w i e l o w a r s t w o w y c h izolacji przegród b u d o w l a n y c h Celem w z o r u u ż y t k o w e g o j e s t o p r a c o w a n i e n o w e g o urządzenia dystansowego. Urządzenie dystansowe do w y k o n y w a n i a wielowar s t w o w y c h izolacji z m a t e r i a ł ó w m i ę k k i c h p r z e g r ó d b u d o w l a n y c h s k ł a d a się z t r z e c h r a m i o n (1), o g r u b o - Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO ści równej odstępowi, w trakcie montażu izolacji, po między warstwami materiału iozlacyjnego oraz z grzbietu (3) łączącego wszystkie ramiona (1). (1 zastrzeżenie) 65 mi niemasowymi zainstalowane na powierzchni ła dunkowej (3) charakteryzuje się tym, że składa się z przenośnika taśmowego (1) dwukierunkowego o pręd kości liniowej około 0,1 m/s z dowolnym napędem, dowolnie zatrzymywanego o szerokości poprzecznej ramy nośnej (2) nieco mniejszej od szerokości prze strzeni ładunkowej (3) i długości nieco mniejszej od długości przestrzeni ładunkowej (3), przy czym odle głości pomiędzy osiami rolek podtrzymujących taśmę wynoszą około 0,2 m. (1 zastrzeżenie) B60R W. 68523 06.05.1982 Spółdzielnia Pracy Tworzyw Sztucznych „UNIA", Kraków, Polska (Jan Rosiak). Ocieplacz na akumulator B60G W.68499 04.05.1982 Centrum Konstrukcyjno-Technologiczne Maszyn Górniczych, Zakład Budowy Maszyn Doświadczalnych „KOMAG", Zabrze, Polska (Tadeusz Młot, Marek Kumosiński, Jerzy Mańka, Marek Miratyński). Wózek podwozia gąsienicowego Wzór rozwiązuje zagadnienie skonstruowania takie go wózka, którego para rolek byłaby równocześnie uchylna względem ramy wózka i wychylna względem osi sworznia. Wózek podwozia gąsienicowego ma co najmniej dwie niezależne pary rolek (2) mocowane na sworz niu (5) do ramy (1). Para rolek (2) połączona jest łącznikiem (3) osadzonym na sworzniu (5), oraz wspie ra się na sprężynie (4) mocowanej do ramy (1). Para rolek (2) może równocześnie unosić się i wychylać względem osi sworznia. (1 zastrzeżenie) B60P W. 68522 Ocieplacz na akumulator ma kształt sześcianu o wy miarach odpowiadających wymiarom akumulatora. Ocieplacz wykonany jest z dwóch warstw miękkiej kwasoodpornej i odpornej na niskie temperatury fo lii, między którymi znajduje się elastyczny materiał izolacyjny utrzymujący ciepło np. filc. Z dnem (1) są zgrzewane i szczelnie z nim połączone dwie bocz ne ściany (2) i (3), ściana przednia (4) oraz ściana tylkna (5) z którą w taki sam sposób połączona jest pokrywa (6) przedłużona klapą (7), na której znajdują się zapięcia i która zachodzi na ścianę przednią. Ściany boczne (2) i (3) poza tym że mają w górnej swej części prostokątne wycięcia, po bokach mają ruchome klapy (8), (9), (10) i (11) z zapięciami. (1 zastrzeżenie) 06.05.1982 Politechnika Lubelska, Lublin, oraz Spółdzielnia Transportu Wiejskiego Nr 1 Lublin, Polska (Marek Opielak, Aleksander Woźnica, Henryk Popko, Ryszard Wójcik). Urządzenie samochodowe do mechanicznego wypełniania i opróżniania przestrzeni ładunkowej ładunkami niemasowymi Urządzenie samochodowe do mechanicznego wypeł niania i opróżniania przestrzeni ładunkowej ładunka- B60T W. 68543 11.05.1982 Państwowa Komunikacja Samochodowa Oddział w Gdyni, Gdynia, Polska (Czesław Klimek). Mechanizm rozpierający szczęki hamulcowe pojazdów mechanicznych. Wzór rozwiązuje zagadnienie uzyskania pełnej szczelności między hamulcowymi tłoczkami a gładzią cylindra hamulcowego, niezależnie od temperatury otoczenia i wielkości ciśnienia hydraulicznego. Mechanizm rozpierający szczęki hamulcowe zawie rający hamulcowy cylinder wraz z umieszczoną w nim rozpierającą sprężyną charakteryzuje się tym, że hamulcowe tłoczki (4) osadzone są rozłącznie na peł nych doszczelniających krążkach (3). (1 zastrzeżenie) 66 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 Mikrociągnik mający zastosowanie w ogrodnictwie i rolnictwie, przeznaczony do współpracy z maszyna mi rolniczymi oraz naczepą, charakteryzuje się tym, że ma niskoobrotowy silnik spalinowy (1), który jest zblokowany z przystawką redukcyjną (2) oraz blok napędowy (6) ze sprzęgłem (9) odbierający napęd sil nika, również zblokowany z przystawką redukcyjną (10). Przekładnia kierownicza mikrociągnika jest za opatrzona w dźwignię dwuramienną połączoną drąż kami z odpowiednimi dźwigniami związanymi z pa rami kół jezdnych. Koła jezdne napędzane (14) są połączone z blokiem napędowym (6) poprzez przeguby zawiasowe (13), półosie o zmiennej długości (12) i przeguby krzyżako we (11). (3 zastrzeżenia) B62D A01D W. 68489 03.05.1982 Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfika cji Rolnictwa, Warszawa, Polska (Tadeusz Płatek, Stanisław Kopytko, Marek Sikora, Piotr Dutka, Wła dysław Legutko"). Nośnik narzędzi o dużym prześwicie do uprawy roślin wysokołodygowych zwłaszcza tytoniu Nośnik przeznaczony do współpracy z maszynami rolniczymi takimi jak kultywator, sadzarka, opryski wacz, ogłowiacz cechujący się dobrą statecznością i wysokim prześwitem w płaszczyźnie międzyrzędzi, zawiera według wzoru ramę (1) w formie podłużnicy o profilu zamkniętym, do której w tylnej części przyspawana jest konstrukcja (2) przestrzenna w kształ cie graniastosłupa o podstawie trójkąta równoramien nego. Do przestrzennej konstrukcji (2) przymocowana jest poprzeczna belka (4) ze szczudłami (5). (2 zastrzeżenia) B62D W. 68534 11.05.1982 Zbigniew Kowalewicz, Warszawa, Polska (Zbigniew Kowalewicz). Przyczepa samochodowa składana, zwłaszcza do Fiata 126 Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie opracowa nia prostej konstrukcji składanej przyczepy samocho dowej, łatwej w produkcji, wygodnej w eksploatacji, szczególnie przydatnej użytkownikom małych samo chodów. Przyczepa charakteryzuje się tym, że kołem jezd nym jest zapasowe koło (15) samochodu, kształtow nikiem stanowiącym obudowę amortyzatora są dwa skręcone ze sobą kątowniki (9), a znajdująca się we wnątrz nich oś (7) ramy (1) ma kształt rury o prze kroju prostokąta, ponadto do kątowników (9) przy twierdzony jest ceownik (11), do którego przymoco wany jest wahacz (14) koła (15) za pośrednictwem gumowych elementów (12) amortyzujących wahania przyczepy w płaszczyźnie poziomej, przy czym wy chylenia wahacza (14) są ograniczone zderzakami (18) przytwierdzonymi do obudowy amortyzatora, a ich graniczna wartość wynika z minimalnego praktycz nie promienia skrętu samochodu, natomiast przycze pa w położeniu złożonym zamocowana jest do rynie- B62D W. 68498 03.05.1982 Wincenty Mróz, Wola Rzędzińska, Polska (Wincen ty Mróz). Dwuosiowy mikrociągnik ogrodowo-rolniczy Wzór rozwiązuje zagadnienie skonstruowania ta kiego ciągnika, który mógłby być złożony z typowych elementów i podzespołów produkcji krajowej oraz charakteryzowałby się dużą manewrowością, zarówno przy jeździe do przodu jak i do tyłu oraz małym promieniem skrętu. Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 67 Podpora do montażu sekcji kadłuba statku Wzór rozwiązuje zagadnienie skonstruowania takiej podpory, która spełniałaby jednocześnie funkcję pod pierającą oraz regulującą położenie sekcji. Podpora do montażu sekcji kadłuba statku, składa jąca się· z kolumn wzajemnie w sobie, przesuwnie osadzonych charakteryzuje się tym, że do wewnętrz nej kolumny (2) zamocowane są śrubowy ściągacz (17) oraz pierścsieniowe nakładki (14), a do zewnętrznej kolumny (1) zamocowany jest wychylnie zamek (3). (4 zastrzeżenia) nek (16) samochodu za pomocą dwóch elastycznych zaczepów (17), zaś uchwyt (2) samochodu zamocowa ny jest w dwóch miejscach mocowania tylnego zde rzaka oraz do ceownika (5) podwozia samochodu. (2 zastrzeżenia) B62D W. 68542 11.05.1982 Rejonowe Przedsiębiorstwo Melioracyjne, Wrocław, Polska (Edward Kasztanowski). Przyczepa ciągnikowa Przyczepa ciągnikowa, zwłaszcza do transportu ma teriałów stałych, składa się z ładunkowej skrzyni (1) przymocowanej do stalowej ramy (2) oraz z dwóch par jezdnych kół (3, 4) przymocowanych od spodu ramy (2). Przednie koła (4) zamocowane są skrętnie i są sprzężone z dyszlem (9). rama (2) w tylnej części, w tej samej płaszczyźnie ma przymocowaną prosto kątną konstrukcję, do której przymocowany jest żu raw (12). Żuraw (12) połączony jest dwoma ciśnienio wymi przewodami z hydrauliczną pompą (14). Pompa (14) sprzężona jest z zębatą przekładnią (15) i jest wraz z nią przymocowana na dyszlu (9). Przyczepa według wzoru użytkowego pozwala na mechaniczne załadowanie i rozładowanie jej w każ dych warunkach. (1 zastrzeżenie) B63C W. 68506 04.05.1982 Stocznia im. Komuny Paryskiej, Gdynia, (Eugeniusz Labuda, Zygfryd Nowicki). Polska B65D W. 68500 05.05.1982 „Społem" CZSS Zakład Produkcji i Usług Technicz nych, Koszalin, Polska (Adam Wyka). Kosz do noszenia butelek Wzór rozwiązuje zagadnienie skonstruowania kosza o większej trwałości. Kosz do noszenia butelek zbudowany jest z prosto kątnie ukształtowanej ramki z drutu, do której za mocowane są trwale zagiętymi końcami wyprofilo wane w kształcie litery „U" wsporniki (3) z drutu 68 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO i podziałowe pręty (5) z równomiernie rozmieszczo nymi i skierowanymi do dołu odgięciami (6) tworzą cymi przegrody na butelki. Do krótszych boków ram ki zamocowane są nieruchomo dwa ramiona (7) z dru tu zabudowane u góry w rękojeść (8) i obciągnięte przewodem gumowym (9). (1 zastrzeżenie) B65D A01K W. 68511 06.05.1982 Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Zwycięstwo", Jasienica, Polska (Zygmunt Płusa, Jan Sliś). Nr 4 (240) 1983 dzona jest pomiędzy kołową krawędzią górną (9), ko łową krawędzią dolną (10) i sprężystymi występa mi (11). Osłonka zewnętrzna (3) ma kształt tulejki zamknię tej dnem (12) posiadającym od wewnątrz w swojej osi występ o powierzchni wklęsłej zwiększającej po wierzchnię styku z kulą (2) w czasie wzajemnego na siebie nacisku. Dno (12) osłonki zewnętrznej (3) jest cienkie i nieznacznie wklęsłe co zwiększa jego sprężystość przy dociskaniu kuli (2) do dolnej kołowej krawędzi (10) korpusu (2). (2 zastrzeżenia) Pojemnik Wzór rozwiązuje zagadnienie skonstruowania takie go pojemnika, w którym wyelimnowane byłyby przy czyny powstawania uszkodzeń stawu biodrowego pis kląt w czasie transportu oraz byłaby możliwość dwu poziomowego ustawienia pojemników, to jest w po zycji transportowej lub składowania. Pojemnik składa się z powierzchni dolnej (1), na której znajdują się elipsowate występy (2) ułożone w kwadrat a powierzchnia(3) w ich obrębie jest wy pukła, przy czym wysokość jej jest równa wysokości występów elipsowanych. Pobocznice (4) pojemnika mają wywietrzniki (5). Obrzeże górne (6) pojemnika ma gniazda i zamki usytuowane obok siebie w od wrotnej kolejności na przeciwległych bokach. (1 zastrzeżenie) B65G W. 68544 11.05.1982 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Obrabiarek i Urzą dzeń Specjalnych, Poznań, Polska (Piotr Stachowiak, Grzegorz Sroka). Urządzenie do transportu drobnych brył obrotowych, zwłaszcza elementów tocznych łożysk B65D W. 68533 11.05.1982 Jan Wysocki, Warszawa, Polska (Jan Wysocki). Dozownik kulowy zwłaszcza do kosmetyków Wzór rozwiązuje zagadnienie skonstruowania ta kiego dozownika, który zabezpieczałby przed wyciska niem substancji kosmetycznej w czasie przechowy wania dozownika w kieszeni lub torebce użytkowni ka. Dozownik kulowy składa się z korpusu (1) i umie szczonej w jego gnieździe kuli (2) oraz osłonki ze wnętrznej (3). Korpus (1) zbudowany jest w kształcie tulejki posiadającej na swej średnicy zewnętrznej obrotowy kołnierz (4), poniżej którego to korpusu przechodzi w tulejkę (5) zbieżną w dolnej części i do pasowaną z wciskiem do średnicy wewnętrznej głów ki (6) pojemnika (7). Korpus (1) w części górnej po nad kołnierzem (4), ma kształt tulejki (8) o średnicy zewnętrznej nieco większej od średnicy kuli (2). Tulejka (8) zakończona jest zbieżnością i kołową krawędzią górną (9) nieco mniejszą od średnicy kuli (2). Korpus (1) na swej średnicy wewnętrznej poniżej środka kuli (2) posiada kołową krawędź dolną (10) utworzoną przez skokowe zmniejszenie średnicy we wnętrznej korpusu (1). Wewnątrz korpusu (1) z jego wewnętrznej średnicy wystają do wnętrza trzy lub więcej sprężyste wystę py (11) w postaci półkolistych lub stożkowych płas kowników i są umieszczone na wysokości dolnej po wierzchni kuli (2). Kula (2) ma kształt kulisty o po wierzchni matowej bez śladów formowania i osa Wzór rozwiązuje zagadnienie kontrolowanego ruchu elementów transportowanych po określonej drodze transportowej. Urządzenie do transportu drobnych brył obroto wych, zawierające giętki, rurowy przewód (5), do któ rego doprowadzone jest sprężone powietrze, składa się z wlotowego łącznika (1), wyposażonego w dysze (2) równomiernie rozmieszczone na całym jego obwo dzie w kierunku przemieszczania transportowanych elementów (3) oraz z odpowietrzającego łącznika (6). Wlotowy łącznik (1) łączny współosiowo poziomy od cinek wyprowadzającego przewodu (4) z poziomym odcinkiem giętkiego, rurowego przewodu (5), który w dalszej części przybiera kształt odwróconej litery ,,u". Odpowietrzający łącznik (6) umieszczony jest współosiowo w górnej części pionowego odcinka na wylocie giętkiego rurowego przewodu (5). Poniżej od powietrzającego łącznika (6) zamocowane są dwa kon trolne czujniki (7, 8), sterujące maksymalnym i mi nimalnym słupem transportowanych elementów (3). (4 zastrzeżenia) Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 69 DZIAŁ Ε BUDOWNICTWO; GÓRNICTWO E01D W. 68486 03.05.1982 E04F E04B W. 68203 23.03.1982 Warszawskie Przedsiębiorstwo Konstrukcji Stalo wych i Urządzeń Przemysłowych „Mostostal", War szawa, Polska (Wiktor Humięcki, Zygmunt Melnik, Andrzej Olszewski). Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych ,,Chemadin", Kielce, Polska (Jan Martyniszyn). Prefabrykowana kładka metalowa Przyrząd zabezpieczający kłódkę przed zniszczeniem Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie uproszcze nia metalowej konstrukcji kładki dla pieszych, zmniej szenia jej ciężaru i poprawy geometrii przestrzennej, a także obniżenia kosztów posadowienia, wytwarza nia, montażu oraz eksploatacji. Prefabrykowana kładka metalowa, obejmująca ele menty szkieletu konstrukcji nośnej (1) i płytowe po mosty rygla, spoczników, pochylni i stopni schodów, charakteryzuje się tym, że jej płytowe pomosty (2) rygla (3), spoczników (4), pochylni (5) i stopni scho dów (6) stanowi kształtowa blacha (7) najkorzystniej trapezowa, zaopatrzona od góry w asfalto-beton uzbro jony siatką nad jej fałdami oraz w spinające łączni ki na bokach do sprzęgania tej blachy (7) z nośną konstrukcją (1). Przy tym kształtowa blacha (7) fał dami jest sytuowana począwszy od rygla (3), pochyl ni (5) i stopni schodów (6), podłużnie a na elemen tach spoczników (4), poprzecznie. (1 zastrzeżenie) Przyrząd wykonany w całości korzystnie z metalu, składający się z dwu części stałej oraz ruchomej cha rakteryzuje się tym, że jedna z części stała (1) lub ruchoma (5) ma prowadnice (2) natomiast druga część ma prowadniki (4), a zamocowane w górnej części skoble (3) umieszczone są wewnątrz obu części (1) i (5). (1 zastrzeżenie) E04F A47B W. 68505 Wyszkowskie Fabryki (Piotr Kowalewski). E01D W. 68487 03.05.1982 Warszawskie Przedsiębiorstwo Konstrukcji Stalo wych i Urządzeń Przemysłowych ,,Mostostal", War szawa, Polska (Wiktor Humięcki, Zygmunt Melnik, Bohdan Brym). Prefabrykowana kładka metalowa Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie uproszcze nia metalowej konstrukcji kładki dla pieszych, zmniej szenia jej ciężaru i poprawy geometrii przestrzennej a także obniżenia kosztów posadowienia, wytwarzania, montażu oraz eksploatacji. Prefabrykowana kładka charakteryzuje się tym, że jej płytowe pomosty (2) rygla (3), spoczników (4), po chylni (5) i stopni schodów (6) stanowi kształtowa blacha (7) najkorzystaniej trapezowa, zaopatrzona od góry w asfalto-beton uzbrojony siatką nad jej fałda mi oraz w spinające łączniki na bokach do sprzęga nia tej blachy (7) z nośną konstrukcją (1). Kształtowa blacha (7) fałdami sięga począwszy od rygla (3), spoczników (4) do pochylni (5) i układa się podłużnie a na stopniach schodów (6) poprzecznie. (1 zastrzeżenie) Mebli, 04.05.1982 Wyszków, Polska Szafa dostawna zwłaszcza do zabudowy wnęk Wzór rozwiązuje zagadnienie montowania szafy bez pośrednio we wnęce i oszczędności pełnowartościo wego materiału. Szafa o konstrukcji skrzyniowej zawierająca drzwi, boki przegrodę poziomą, przegrodę pionową, półki i drążek do zawieszania garderoby charakteryzuje się tym, że konstrukcję nośną szafy stanowią słupy ru rowe (1) połączone na końcach poprzeczkami (2) za 70 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO pomocą śrub dociskowych (3), które stanowią jedno cześnie blokady słupów (1) w podłodze i suficie. Do słupów (1) od wewnątrz szafy zamocowane są wspor niki (7) i (8) do półek (10) oraz przegrody poziomej (16). Na wewnętrznych płaszczyznach słupów (1) mo cowane są wkrętami prowadniki (6) zawias puszko wych samotrzaskowych. Na frontowych płaszczyznach słupów (1) mocowane są listwy maskujące (13). Drzwi (17) z zawiasami puszkowymi (11) zawieszone są na prowadnikach (6). W szafach dostawnych jest mon towany dodatkowy trzeci tylny słup (1). Do bocznych słupów (1) mocowane są płyty boczne-boki. (3 zastrzeżenia) E21B W. 67892 18.01.1982 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Geologicz nej Centralnego Urzędu Geologii, Warszawa, Polska (Jan Dziob, Sławomir Gradys). Nr 4 (240) 1983 nie z wałem (7) pasową przekładnią (17) i maltańskim krzyżem (18). Na mechanizmie (10) na osi pomiarowego koła (15) zamocowany jest i z nim sprzęgnięty nadawczy sel syn (19) i mechaniczny licznik (20) obrotów, a pomia rowe koło (16) sprzęgnięte jest z potencjometrem (21) zdalnej rejestracji. Na bocznej części ramy (3) osa dzony jest zespół (22) zasilania i sterowania elektrycz nego motoreduktora (4). Do burt i dna skrzyni (1) zamocowany jest składany rurowy stelarz (23) z bre zentowym zadaszeniem (24). (4 zastrzeżenia) E21D W. 68521 05.051982 Kopalnia Węgla Kamiennego „Czerwona Gwardia", Czeladź, Polska (Zdzisław Kowalik, Zdzisław Bargiel, Bolesław Wrzoł, Stefan Wychowałek, Henryk Ścipniak. Stanisław Musialik, Witold Gocyła, Czesław Miś, Marian Trzaski). Przewoźny zestaw wyciągowy do pomiarów w otworach wiertniczych Tłumik dynamicznych drgań łańcucha posuwu kombajnu Wzór rozwiązuje zagadnienie opracowania takiej odrębnej konstrukcji zestawu, która umożliwiałaby prowadzenie różnorodnych badań hydrogeologicznych w otworze wiertniczym. Zestaw wyciągowy ma zamocowaną na skrzyni (1) jednoosiowej przyczepy (2) ramę (3). Na ramie tej za mocowany jest motoreduktor (4) i wsporniki (5, 6), w których obrotowo osadzony jest na wale (7) bę ben (8). Nad bębnem (8) osadzony jest nawrotny mechanizm (10) układania kabla (9). Mechanizm ten zaopatrzony w pomiarowe koła (15, 16) sprzęgnięty jest elastycz- Wzór rozwiązuje zagadnienie eliminowania dyna micznych drgań łańcucha posuwu kombajnu w trak cie urabiania w ścianach z obudową indywidualną i trasą przenośnika o niskich zastawkach. Tłumik ma elastyczną obejmę (3) łańcucha kom bajnu (4) umieszczoną w widełkowym jarzmie (11) zamocowanym na wysięgniku (2) osadzonym obrotowo na pionowym wsporniku (1) połączonym z zastawką (5) przenośnika (6). (1 zastrzeżenie) DZIAŁ F MECHANIKA; OŚWIETLENIE; OGRZEWANIE; UZBROJENIE; TECHNIKA MINERSKA F02F W. 68519 05.05.1982 Adam Magaczewski, Gliwice, Polska (Adam Maga czewski). Osłona drążka popychacza w silniku samochodu Fiat-126P Fiat 126P charakteryzuje się tym, że ma sprężynę (3) dławik (4), kołnierz oporowy (2) sprężyny (3), koł nierz oporowy (6) oraz dwóch elastycznych uszczelek (5 i 7), z których uszczelka (5) styka się z dławikiem a uszczelka (7) styka się z kołnierzem oporowym (6). (1 zastrzeżenie) Wzór rozwiązuje zagadnienie zapewnienia szczelno ści osłony drążka przez długi czas eksploatacji. Osłona drążka popychacza w silniku samochodu F21S W. 69100 01.09.1982 Marek Stachowicz, Warszawa, Polska (Marek Sta chowicz). Lampa oświetleniowa Przedmiotem wzoru użytkowego jest lampa oświe tleniowa służąca do bocznego oświetlenia pomieszczeń. Lampa zbudowana z oprawy z żarówką i osłoną, wy łącznika i wtyczki sieciowej, wyróżnia się tym, że oprawa (1) z żarówką (4) i osłoną (5) połączona jest Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO z w t y c z k ą sieciową (2) za pomocą e l e m e n t u u s z t y w niającego (6) umieszczonego na p r z e w o d z i e e l e k t r y c z n y m (7). P o k r y w a w t y c z k i sieciowej (2) w pobliżu swojego ś r o d k a z a o p a t r z o n a jest w o t w ó r , w k t ó r y m z a m o c o w a n y jest w y ł ą c z n i k (3). (1 zastrzeżenie) F24F W. 68507 Bydgoski Kombinat Budowlany goszcz, P o l s k a (Stefan H e w e l t ) . 71 ściany (10) i b o c z n y c h ścian (8, 9) k o t ł a . Najniższa półka (3) na k o ń c u zagięta jest p i o n o w o w dół t w o rząc p r z e g r o d ę (11). W d o l n e j części kocioł ma k o m o r ę p a l e n i s k o w ą (15) z o k n e m (16) oraz k o m o r ę p o p i e l n i ka (18) z o k n e m (19), oddzielone od siebie r u s z t e m (12). W p r z e d n i e j ścianie (7) kocioł ma o k n o w s a d o w e (21) do z a ł a d o w a n i a p a l i w a do z a s o b n i k a (22). N a d dolną półką (3) i trzecią kolejną półką (5) kocioł ma o k n a (24, 26) do oczyszczania z sadzy, a n a d najwyższą półką (6) w t y l n e j ścianie (10) ma okno (30) w y l o t u spalin. Od dołu kocioł ma króciec (14) d o p r o w a d z e nia w o d y ochłodzonej a u góry ma króciec (35) od prowadzenia wody ogrzanej. , (3 zastrzeżenia) 04.05.1982 „Wschód", Byd Wentylacja odciągowa prościarki do drutu Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e z w i ę k s z e n i a s k u t e c z ności odciągania p o w s t a j ą c y c h p y ł ó w o r a z lepszego tłumienia hałasu. W e n t y l a c j a odciągowa p r o ś c i a r k i d o d r u t u c h a r a k t e r y z u j e się t y m , że na k o ń c u p r o s t u j ą c e g o b ę b n a (1) ma umieszczone śmigło (2) tłoczące p o w i e t r z e do o b u d o w y osłaniającej wszelkie m i e j s c a p r z e g i n a n i a d r u tu. O b u d o w a s k ł a d a się z g ó r n e j osłony (3) o k s z t a ł cie p ó ł w a l c a , w y k o n a n e j z d w u w a r s t w b l a c h y (4), m i ę d z y k t ó r y m i z n a j d u j e się t ł u m i ą c y h a ł a s m a t e r i a ł (5) i d o l n e j osłony (6) w kształcie l i t e r y „W", od k t ó r e j w ś r o d k u o d p r o w a d z o n y jest p r z e w ó d (7) do w e n t y l a c j i zbiorczej. W k a ż d e j odnodze osłony (6) z n a j d u j e się z a m k n i ę c i e (8) u m o ż l i w i a j ą c e u s u w a n i e n a d m i a r u g r u b y c h frakcji z e n d r y i p y ł ó w . (1 zastrzeżenie) F24H W. 68541 07.05.1982 U l r y c h K u r o w s k i , K a r t u z y , P o l s k a (Ulrych K u r o w ski). Kocioł w o d n y centralnego ogrzewania Wzór u ż y t k o w y r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e w y d ł u ż e n i a o k r e s u czasu m i ę d z y z a ł a d u n k a m i p a l i w a o r a z o b n i żenia s t r a t k o m i n o w y c h . Kocioł m a k s z t a ł t g r a n i a s t o s ł u p a s k ł a d a j ą c e g o się z płaszcza z e w n ę t r z n e g o (1) i płaszcza w e w n ę t r z n e g o (2). W e w n ą t r z kocioł ma u k ł a d g r z e w c z y w postaci c z t e r e c h p o z i o m y c h półek (3, 4, 5, 6) połączonych na p r z e m i a n z w e w n ę t r z n y m płaszczem (2) p r z e d n i e j ś c i a n y (7) i b o c z n y c h ś c i a n (8, 9) k o t ł a o r a z t y l n e j F28F W. 68524 Biuro Studiów, Projektów Przemysłu Nieorganicznego P o l s k a ( H e n r y k Nowicki). 07.05.1982 i Realizacji I n w e s t y c j i „Biprokwas", Gliwice, Obudowa w y m i e n n i k ó w ciepła Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e znacznego z m n i e j s z e nia wysokości komory dolnej, a tym s a m y m wielko ści całego a p a r a t u . P r z e d m i o t w z o r u jest s t o s o w a n y w fabrykach kwasu siarkowego. O b u d o w a m a k s z t a ł t c y l i n d r y c z n y przedzielony d n a mi s i t o w y m i i p r z e g r o d ą na k o m o r ę dolną (1) oraz część ś r o d k o w ą . K o m o r a d o l n a (1) ma o t w ó r w l o t o wy (2) o kształcie p r o s t o k ą t a , k t ó r e g o krótsze, p i o n o w e boki z a k o ń c z o n e są p ó ł k o l a m i o ś r e d n i c y r ó w nej ich długości. W o t w o r z e (2) z a m o n t o w a n e są p r ę ty w z m a c n i a j ą c e . Część ś r o d k o w a o b u d o w y ma króćce w l o t o w y i w y lotowy osłonięte s k r z y n i a m i r o z p r o w a d z a j ą c y m i (7), k t ó r y c h ściany p i o n o w e są styczne do pobocznicy (6) o b u d o w y , a ściany poziome g ó r n a i dolna łączą się z o b u d o w ą o d p o w i e d n i o w pobliżu d n a s i t o w e g o (12) i p r z e g r o d y (13) w y m i e n n i k a . Króciec w l o t o w y w y posażony jest p o n a d t o w poziome k i e r o w n i c e (10) s t r u gi z a p e w n i a j ą c e d o b r e r o z p r o w a d z e n i e s t r u m i e n i a gazu w w y m i e n n i k u . (2 zastrzeżenia) 72 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO N r 4 (240) 1983 DZIAŁ G FIZYKA G01B W. 68494 04.05.1982 Warszawskie Zakłady Urządzeń Informatyki „MER A M A T " , W a r s z a w a , P o l s k a ( J a n u s z Sobecki, Leszek Rymarczyk). Głowica magnetyczna Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a głowicy, k t ó r e j k o n s t r u k c j a z a b e z p i e c z a ł a b y łączówkę p r z e d wyrwaniem. G ł o w i c a m a g n e t y c z n a ma z a m k n i ę t y d e n k i e m (9) k o r p u s (1), w k t ó r y m jest u m i e s z c z o n y r d z e ń m a g n e tyczny (2) s k ł a d a j ą c y się z o b w o d ó w m a g n e t y c z n y c h (2a) w y p o s a ż o n y c h w c e w k i (3) i oddzielonych od sie bie e k r a n a m i (4). Do z e w n ę t r z n y c h , k r ó t s z y c h b o k ó w r d z e n i a m a g n e t y c z n e g o (2) są p r z y m o c o w a n e p ł y t k i (5). W częściach b o k ó w p ł y t e k (5) w y s t a j ą c y c h p o n a d r d z e ń m a g n e t y c z n y (2) są w y k o n a n e p r o s t o k ą t n e w y cięcia, w k t ó r y c h są u m o c o w a n e w y s t ę p y łączówki (6) w y p o s a ż o n e j w p r z y m o c o w a n e do niej k o ł k i (7), do k t ó r y c h są p r z y l u t o w a n e k o ń c ó w k i c e w e k (3) i p r z e w o d y w y p r o w a d z a j ą c e (8). W r o g a c h k o r p u s u (1) sa u m o c o w a n e k o s t k i (10), k t ó r e jedną ścianką s t y k a j ą się z n a j b a r d z i e j o d d a l o n y m od r d z e n i a m a g n e t y c z n e g o (2) b o k i e m p ł y t e k (5). (1 zastrzeżenie) G01L W. 68485 D y n a m o m e t r górniczy Wzór u ż y t k o w y rozwiązuje z a g a d n i e n i e o p r a c o w a nia k o n s t r u k c j i d y n a m o m e t r u u m o ż l i w i a j ą c e j odczy t y w a n i e w y n i k ó w p o m i a r ó w w z n a c z n e j odległości od m i e j s c a jej z a i n s t a l o w a n i a . D y n a m o m e t r m a p o s t a ć t r w a ł e g o k o r p u s u (2), w e w n ą t r z k t ó r e g o z a b u d o w a n y jest m a g n e t o s p r ę ż y s t y czujnik (1). O s a d z o n y na c z u j n i k u p r z e n o ś n i k n a c i s k u (3) ma z płytą górną (4) w z a j e m n e p o w i e r z c h n i e s t y ku w postaci czaszy k u l i s t e j . (1 zastrzeżenie) G01L W. 68513 06.05.1982 Przedsiębiorstwo Specjalnych Maszyn Elektrycznych Małej Mocy E M A „ M I K R O M A " , W r z e ś n i a , P o l s k a (Grzegorz Miedziński, Krzysztof W i a t r o w s k i ) . Miernik m o m e n t u maszyn elektrycznych, zwłaszcza silników elektrycznych małej mocy Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e z w i ę k s z e n i a d o k ł a d ności oraz z a p e w n i e n i a p o w t a r z a l n o ś c i p o m i a r ó w . Miernik zawierający w y k o n a n y z dowolnego m a t e riału element sprężysty utwierdzony jednym końcem, w e d ł u g w z o r u c h a r a k t e r y z u j e się t y m , ż e e l e m e n t t e n na d r u g i m k o ń c u ma t a r c z ę (3) z m a g n e s a m i (4) i jest sprzężony za pomocą p r z e k ł a d n i (5) z w i r n i k i e m t r a n s f o r m a t o r a położenia k ą t o w e g o (6). (1 zastrzeżenie) 03.05.1982 K o m b i n a t G ó r n i c z o - H u t n i c z y Miedzi Z a k ł a d y B a d a w c z e i P r o j e k t o w e Miedzi „ C u p r u m " , W r o c ł a w , P o l s k a (Ryszard P a w l a k , J o l a n t a Stopa). G01L W. 68520 05.05.1982 K o m b i n a t M e t a l u r g i c z n y H u t a im. L e n i n a , K r a k ó w , P o l s k a ( S t a n i s ł a w Bożęcki, Józef P o l a ń s k i ) . Urządzenie do badania czujników pomiaru sił, zwłaszcza o dużym zakresie p o m i a r o w y m Wzór r o z w i ą z u j e z a g a d n i e n i e o p r a c o w a n i a w y g o d n e j i ł a t w e j w obsłudze, o dużej d o k ł a d n o ś c i p o m i a r u konstrukcji urządzenia do badania czujników pomia r u sił. U r z ą d z e n i e s k ł a d a się z p o d s t a w y (1) w y p o s a ż o n e j w k o n s t r u k c j ę wsporczą (2), k t ó r a w r a z z śrubą p o d n o ś n i k o w ą (3), p ł y t ą n a c i s k o w ą (4), c i ę g n a m i (5) oraz w i e s z a k i e m (6) s t a n o w i zespół p o d w i e s z e n i a d ź w i g n i r ó w n o r a m i e n n e j (7). W miejsce j e d n e j z szal w a g o w y c h z a s t o s o w a n y jest łącznik (9), łączący w sposób s t a ł y koniec dźwigni r ó w n o r a m i e n n e j (7) z p o d s t a w ą (1). E l e m e n t n a c i s k o w y na b a d a n y czujnik (10) s t a n o w i zespół p o d w i e s z e n i a dźwigni r ó w n o r a m i e n n e j , s k ł a dający się z p ł y t y n a c i s k o w e j (4), cięgieł (5) i ś r u b y p o d n o ś n i k o w e j (3). (2 zastrzeżenia) Nr 4 (240) 1983 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO 73 leję (13) do w a ł k a (17) zespołu (18) s i l n i k ó w n a p ę d o w y c h . W g ó r n e j części n a c h y l o n e j p ł y t y (1) s t a n o w i s k a są umieszczone t a c h o m e t r y w z o r c o w e (19). (3 zastrzeżenia) G01R W. 68510 06.05.1982 Z a k ł a d y W y t w ó r c z e A p a r a t u r y P r e c y z y j n e j ,,MERA- P A F A L " , Ś w i d n i c a , P o l s k a (Adam P o d g ó r s k i , Leszek Niebudek). Zespół łożyska poprzecznego do liczników energii elektrycznej Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e z a p e w n i e n i a d o b r e g o t ł u m i e n i a d r g a ń p r z y j e d n o c z e s n y m z a p e w n i e n i u centryczności położenia osi n i e r u c h o m e j zespołu łożyska. Zespół ł o ż y s k a s k ł a d a się z t u l e i (1) m o c u j ą c e j , w k t ó r e j o s a d z o n a jest oś (3) n i e r u c h o m a . Oś (3) n i e r u c h o m a w s p ó ł p r a c u j e z tuleją (4) z t w o r z y w a o s a d z o ną na osi (5) o b r o t o w e j . W osi (5) o b r o t o w e j z n a j d u j e się k o m o r a (6) olejowa. T u l e j a (4) w y p o s a ż o n a jest w c e n t r y c z n i e u k s z t a ł t o w a n y w y s t ę p (7) ze s t o ż k o w y m o t w o r e m w części g ó r n e j . (1 zastrzeżenie) G01P W. 68549 12.05.1982 O ś r o d e k B a d a w c z o - R o z w o j o w y A u t o m a t y k i i Urzą dzeń P r e c y z y j n y c h „ M e r a - P o l t i k " , Łódź, P o l s k a ( T a deusz A d a m i a k , W ł o d z i m i e r z Błoch, E d w a r d Bolek). Stanowisko do kontroli tachometrów Wzór rozwiązuje z a g a d n i e n i e u m o ż l i w i e n i a k o n t r o l i tachometrów w obudowach o różnych średnicach p r z y z a p e w n i e n i u ł a t w o ś c i m o c o w a n i a o b u d o w y oraz łatwości w y m i a n y uchwytu obudowy. S t a n o w i s k o do k o n t r o l i t a c h o m e t r ó w , s k ł a d a j ą c e się z p ł y t y u s t a w i o n e j u k o ś n i e do obsługującego z g n i a z d a m i m o c u j ą c y m i złożonymi z t u l e j e k c e n t r u j ą c y c h i uchwytów, według wzoru ma wokół każdej tulejki (2) z e s t a w co n a j m n i e j t r z e c h o t w o r ó w (3) w y k o n a n y c h w płycie (1), rozmieszczonych na o k r ę g a c h kół o średnicach odpowiadającym średnicom obudów ta c h o m e t r ó w . W o t w o r a c h (3) z a m o c o w a n e są rozłącz nie d w u c z ę ś c i o w e u c h w y t y (5) złożone k a ż d y ze s ł u p ka p o d s t a w o w e g o (7) i p r z y k r ę c o n e g o do niego t r z y m a c z a (8). Zespół (11) p r z e n o s z ą c y n a p ę d z s i l n i k ó w do t a c h o m e t r ó w jest p r o w a d z o n y s u w l i w i e n a t u l e i p r o w a d z ą c e j (13), na k t ó r e j jest u m i e s z c z o n a s p r ę ż y n a ś r u b o w a (14) o d p y c h a j ą c a zespół. K w a d r a t o w a k o ń c ó w k a (10) zespołu (11), w c h o d z ą c a w o d p o w i e d n i k w a d r a t o w y o t w ó r k o r p u s u t a c h o m e t r u jest połączo na rozłącznie z zespołem (11). W bocznej ściance z e społu (11) z n a j d u j e się w z d ł u ż n y o t w ó r (15), p r z e z k t ó r y p r z e c h o d z i w k r ę t (16) d o c h o d z ą c y poprzez t u G08B F21K W. 68479 27.04.1982 Biuro Projektów Przemysłu Organicznego „Organi k a " . W a r s z a w a , P o l s k a (Jerzy K o z e r a , J e r z y Kosiorek). Luminescencyjny sygnalizator ciemniowy oparty na diodach P r z e d m i o t e m w z o r u u ż y t k o w e g o jest l u m i n e s c e n c y j ny s y g n a l i z a t o r c i e m n i o w y o p a r t y na d i o d a c h i słu- 74 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 żacy do oznaczania gabarytów urządzeń, przedmiotów, ludzi itp. w pomieszczeniach ciemnych w przemyśle fotochemicznym i w służbie zdrowia. W luminescencyjnym sygnalizatorze ciemniowym wg wzoru użytko wego źródłem światła jest dioda (1) umieszczona w oprawie (2) szklanej lub z tworzywa sztucznego o po wierzchni matowej. Źródłem zasilania są baterie lub akumulatory. W skład sygnalizatora wchodzą również podkładka gu mowa (3), folia odblaskowa (4), kołpaki ustalająco-zabezpieczające (5) oraz nity (6) łączące kołpak z osło ną zabezpieczającą (7). (4 zastrzeżenia) G11B W. 68247 30.03.1982 Instytut Techniki Cieplnej, Łódź, Polska (Zbigniew Wasilewski, Kazimierz Gabrych, Andrzej Walas). Urządzenie do kasowania elementów pamięci typu EPROM Wzór rozwiązuje zagadnienie opracowania urządze nia pozwalającego na skrócenie czasu kasowania ele mentów pamięci typu EPROM. Urządzenie ma obudowę (1) w postaci prostopadło ścianu nie przepuszczającego na zewnątrz promienio wania ultrafioletowego. Wewnątrz obudowy (1), od dzielona przegrodą (2), wydzielona jest komora na świetlania, w której na oprawach (3) zamocowana jest lampa wyładowcza (4) o gorących katodach oraz w której umieszczona jest wysuwana szufladka (5) przeznaczona do układania kasowanych elementów (6) pamięci. (1 zastrzeżenie) DZIAŁ H ELEKTROTECHNIKA H01F W. 68512 06.05.1982 Zgłoszenie dodatkowe do zgłoszeń nr P. 232911 i P.234682. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Automatyki i Urzą dzeń Precyzyjnych „MERA-POLTIK", Łódź, Polska (Roman Zorga). Przyrząd do wkładania i ustawiania wkładek w pły tach chwytnych uchwytów elektromagnetycznych Wzór rozwiązuje zagadnienie zmniejszenia praco chłonności przy wkładaniu i ustawianiu wkładek w płytach chwytnych składanych metodą wykorzystują cą siły przyciągania roboczego uchwytu według zgło szenia P.232911. Przyrząd mający dwa ramiona połączone przegubo wo z rękojeścią i końcówkami stożkowymi, wykonane według zgłoszenia P. 234682, charakteryzuje się tym, że jest wyposażony dodatkowo w rurkę (4) zamoco waną od spodu rękojeści (3) i przedłużoną przesuwa nym w niej prętem (5) unieruchamianym w rurce śrubą (6). Pręt jest zakończony za pomocą teleskopo wego amortyzatora (7) z magnesem stałym (8) o kształ cie płaskiego niskiego prostopadłościanu ustawionego poziomo. (2 zastrzeżenia) Wykaz numerowy zgłoszonych wynalazków opublikowanych w BUP Nr 4/83 N r zgłoszenia I n t . Cl. 3 1 2 229822 229850 231693 231787 232113 232236 232410 232432 232433 232434 232435 232436 232438 232440 232453 232454 232455 232456 232457 232459 232460 232461 232462 232464 232465 232466 232467 232473 232475 232476 232483 232485 232486 232487 232488 232491 232492 232494 232497 232498 232500 232501 232503 232506 232507 232508 232509 232510 232511 232512 232513 232514 232515 B01D E21C B23B H02G G01K G05D F26B C09D C07D C07D C05D B28B C08H F16D A61N H01H C09K H02M E21C H03F D06F H03F B03B H02M H02M B23B G01N B01D G01R G01R D01H E04B B65G F16B B22D B23K B23K H02G B01D C21D H02J F28F B26D B03D B03D H02K H02M G05F H02P H02M H02M H03K H02P Strona 3 7 32 57 50 40 46 38 28 22 23 19 14 26 37 5 50 28 52 32 54 58 55 10 52 52 12 42 7 43 43 31 31 16 37 12 13 13 51 7 29 51 39 14 10 10 51 53 47 54 53 53 55 54 N r zgłoszenia I n t . Cl. 3 1 2 232517 232521 232524 232525 232526 232537 232540 232541 232545 232548 232549 232552 232558 232561 232562 232565 232566 232573 232579 232581 232582 232583 232584 232585 232586 232587 232588 232590 232591 232600 232601 232602 232607 232611 232614 232615 232616 232617 232618 232619 232620 232621 232623 232624 232633 232634 232635 232636 232638 232648 232649 232653 232655 A23C B05C F04D E02D C10M B29D B02C G01R C07C E21F B02C B03B C09B H03K C01B C07C C07C G05F G01R B07B B32B F27D G01N G11C H03B H04B F15B C07C H05B C07F C10M H03K B65G G05B C07C C07C C07C G01B A23B A23B E01D C09D G01N B62D C09B B28D H03K B65G G01R B01D B01D G05D C08L Strona 3 5 11 36 31 28 15 9 43 20 34 9 10 27 56 18 20 20 47 44 12 16 39 42 49 54 56 36 21 57 26 29 56 17 46 19 19 20 40 4 5 31 28 42 16 27 14 56 17 44 7 8 47 26 76 BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO Nr 4 (240) 1983 1 2 3 1 2 3 232952 233145 233174 Τ 233175 Τ 233180 233901 234045 234283 Τ 234312 234549 234609 Τ 235526 Τ 235583 Τ 235787 Τ 235788 Τ 235801 Τ 235802 Τ 235806 Τ 235824 Τ 235825 Τ 235826 Τ 235827 Τ 235843 Τ 235851 Τ 235857 Τ 235858 Τ 235867 Τ 235869 Τ 235874 Τ 235875 Τ 235889 Τ 235890 Τ 235894 Τ 235895 Τ 235896 Τ 235897 Τ 235899 235913 Τ 235914 Τ 235918 Τ 235922 Τ 235925 Τ 235932 Τ 235937 Τ 235943 Τ3 235944 Τ 235947 Τ 235952 Τ 235953 Τ 235954 Τ 235955 Τ 235956 Τ G01L C07D G01N G01N C07D Α01Ν C07D G05D C07D C07D C07D F02F E21C D21D D21D D06M Β25Β G01R C07C D21D C08F F16H A01C E21D Ε04Β C08L B24D B65G Α01Μ E21D Η05Β C08B F27D Β06Β Β06Β C04B C22B B66C Β23Κ C09B G01R D02G B29J G01K E04C G01R G04G C06B G01L Α01Β F22B Α01Β 41 23 42 43 23 2 24 47 24 25 25 34 33 29 30 31 13 44 21 30 26 37 1 33 32 27 13 17 2 33 57 26 39 11 11 18 29 17 13 28 44 30 15 40 32 45 46 19 41 1 38 1 235959 Τ 235970 Τ 235973 Τ 235974 T 235975 T 235986 T 235993 T 235997 T 236001 T 236005 T 236006 T 236013 T 236015 T 236017 T 236018 T 236028 T 236324 236370 236597 236782 236783 236784 236785 236910 236911 236912 236913 236921 236948 236951 236952 237144 237145 237150 237152 237215 237240 237299 237300 237334 237364 237441 237442 237443 237495 238178 238220 238221 238279 Τ 238292 238321 Α61Κ H03F F02M E21D F02M G01R B26D C01B Β30Β G01C F15B Α01Κ F28F F02P Η02Κ F21L H04L C07C G01M G11B E21C G11B C07C F26B A24D B01D B01D Α61Μ Β30Β C07D C04B A21C Α01Ν B21J Α23Β C05C G01D B01D Α01Ν C08L B02C C07D C07C C07C A22C F16N G11C G05F Α63Β H01K Α22Β 6 55 35 34 35 45 14 18 15 40 36 2 39 35 52 37 56 21 41 48 33 48 21 38 5 8 8 6 16 25 18 4 3 12 5 18 40 9 3 27 9 26 22 22 4 37 49 48 6 50 4 Wykaz numerowy zgłoszonych wzorów użytkowych opublikowanych w BUP Nr 4/83 Nr zgłoszenia 1 67583 67892 68203 68247 68302 68474 68479 68485 68486 68487 68488 68489 68490 68491 68492 68493 68494 68497 68498 68499 68500 68501 68503 68505 68506 68507 68509 68510 I n t . Cl. 3 Strona 2 3 B32B E21B E04F GUB A61D A47B G08B G01L E01D E01D B23Q B62D A01D A63H A63H A63H G01B B27G B62D B60G B65D A63B A63H E04F B63C F24F B21D G01R 64 70 69 74 60 60 73 72 69 69 63 66 59 61 61 62 72 64 66 65 67 61 62 69 67 71 63 73 N r zgłoszenia 1 68511 68512 68513 68519 68520 68521 68522 68523 68524 68525 68526 68528 68533 68534 68536 68537 68540 68541 68542 68543 68544 68546 68548 68549 68551 68552 69100 69110 I n t . Cl. 3 Strona 2 3 B65D H01F G01L F02F G01L E21D B60P B60R F28F B29C B29C A47B B65D B62D B08B A01K A47G F24H B62D B60T B65G A63F B01F G01P B25B A01K F21S B23B 68 74 72 70 72 70 65 65 71 64 64 60 68 66 62 59 60 71 67 65 68 61 62 73 63 59 70 63 SPIS TREŚCI I. Wynalazki Dział Dział Dział Dział Dział Dział Dział Dział A - Podstawowe potrzeby ludzkie Β Różne procesy przemysłowe; C - Chemia i metalurgia D - Włókiennictwo i papiernictwo Ε - Budownictwo; Górnictwo F - Mechanika; Oświetlenie; Ogrzewanie; Uzbrojenie; Technika minerska G - Fizyka H - Elektrotechnika Wykaz numerowy zgłoszonych wynalazków Transport 1 7 18 29 31 34 40 50 75 II. Wzory użytkowe Dział Dział Dział Dział Dział Dział A Β Ε F G H - Podstawowe potrzeby ludzkie Różne procesy przemysłowe; Transport Budownictwo; Górnictwo Mechanika; Oświetlenie; Ogrzewanie; Uzbrojenie; Technika minerska Fizyka Elektrotechnika Wykaz numerowy zgłoszonych wzorów użytkowych 59 62 69 70 72 74 77 KOMUNIKAT KOMUNIKAT URZĄD P A T E N T O W Y POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ informuje, że dwutygodnik pt. „Biuletyn Urzędu Patentowego" jest drukowany w różnych drukarniach na terenie kraju i może on docierać do zainteresowanych nie w kolejności numerów. W wypadkach takich prosimy o nieinterweniowanie w Oddziałach PP „PRASA-KSIĄŻKA-RUCH". Cena 200 zł INDEKS 35326