Co to znaczy wychowywać integralnie ?

Co to znaczy wychowywać integralnie ?
dr Ewa Łatacz Uniwersytet Łódzki
Zanim odpowiem na pytanie postawione w tytule poczynię pewną uwagę. Obecnie używamy
wielu słów, których znaczenia nie rozumiemy. Przykładów można podać bardzo dużo, by
Państwa o tym przekonać proponuję krótką zabawę. Poniżej zamieściłam kilka wyrazów i Ci z
Państwa, którzy mają ochotę wziąć udział w zabawie i sprawdzić siebie, powinni podać ich
wyjaśnienia[1]. A oto proponowane wyrazy: demokracja, transformacja, manipulacja. Słów tych
można mnożyć. Cechą ich jest to, że osłuchujemy się z nimi na skutek częstego powtarzania w
mediach, ale tak naprawdę nie wiemy dokładnie co one znaczą. Gorzej, często nie potrafimy
zdefiniować tak ważnych dla nas pojęć, jak prawda czy miłość[2]. Sytuacja taka często
prowadzi do nieporozumień, błędnego myślenia, a co z tego wynika i działania, wywołuje
zamieszanie. Aby tego uniknąć mówiąc o wychowaniu integralnym najpierw wyjaśnię co
oznacza termin integracja, by jak napisał Cyprian, Kamil Norwid słowo czytało się w sobie
samym[3]. Integracja jest słowem łacińskim, a więc pochodzi z języka, z którym powiązana jest duża liczba
polskich słów i oznacza w naszym przypadku urzeczywistnianie i manifestowanie się całośc
i i jedności na podłożu pewnej złożoności.
Ta może nieco trudna w pierwszej chwili definicja wymaga pewnych wyjaśnień. Wynika z niej,
że integracja to nie scalenie, na przykład, czegoś z kawałków. I proszę zauważyć, kiedy matka
lub ojciec bierze po raz pierwszy na ręce dziecko, które dopiero co się urodziło nie ma
wrażenia, że trzyma kogoś scalonego z różnych kawałków, ale, że ten ktoś, którego trzyma jest
całością i jednością, mimo że... możemy przecież wyróżnić w każdym z nas różne złożoności. O
tym właśnie mówi nam ta definicja. Kiedy może będziecie próbowali ją zapamiętać pomyślcie o
Waszym dziecku trzymanym przez Was po raz pierwszy i o tym, co wtedy przeżywaliście.
Wspomniana tu jedność i całość urzeczywistnia się i manifestuje na podłożu pewnej złożoności.
Spróbujmy teraz wniknąć w tą złożoność. Najprościej zauważyć ją w naszym ciele. Jest to jakby
pierwsze piętro naszej osoby. Głowa, tułów, ręce, nogi to wszystko złożoności tworzące całość i jedność. I tym złożonościom trzeba pomóc urzeczywistniać i manifestować całość i jedność
osoby, a więc dziecko musi nauczyć się chwytać, chodzić, siadać, ubierać się, ładnie jeść.
Inna złożoność mniej widoczna, bo bardziej wewnętrzna, to psychika i zawarte w niej uczucia.
Jaka wśród nich różnorodność i bogactwo, a mimo to konkretne uczucia przynależą tylko do
jednego dziecka. I na tym piętrze, obrazowo mówiąc drugim, musi dokonać się trud
wychowania. Uczucia włączyć trzeba w ową całość i jedność osoby. Jak trudne to zadanie
wiedzą rodzice, wychowawcy i ... same dzieci. Ileż to razy przeżywają one, my zresztą też, że
chce nam się czegoś innego niż nakazuje ważny obowiązek.
1/3
Co to znaczy wychowywać integralnie ?
Ostatnia złożoność, jakby trzecie piętro naszej osoby, to centrum dowodzenia nasze ja. Jeśli
na chwilę usiądziemy wygodnie, zamkniemy oczy i prześledzimy to co w nas się dzieje łatwo
odkryjemy jego obecność. To nasze ja stanowi rdzeń każdego z nas. Ma ono niezwykłe, bo
niepowtarzalne w całym otaczającym nas świecie właściwości. To ono poprzez dokonany przez
nas wybór wartości życiowych decyduje o tym kim będziemy, jakiego siebie wybierzemy i
jakiego ukształtujemy. Jesteśmy więc dzięki temu trzeciemu piętru i twórcą siebie, ale i
tworzywem dla siebie, bo to dzięki naszemu ja mamy wpływ na dwa niższe piętra ciało i
psychikę.
O tym mówi nam definicja integracji w odniesieniu do człowieka, tak przedstawia się jedność i
całość manifestująca i urzeczywistniająca się na podłożu opisanej złożoności. A jak to odnosi
się do wychowania?
Wychowywać integralnie to obejmować wszystkie piętra osoby dziecka i współdziałać z nimi
jako z jednością i całością, ale... nie wolno zapominać, że centrum dowodzenia to trzecie piętro
i że na tym piętrze szczególne znaczenie mają autentyczne wartości, bez uwzględnienia
których, nasze wychowanie się nie powiedzie tzn. dziecko nie rozwinie całej tkwiącej w nim
mocy i roztrwoni ogromne posiadane możliwości, co więcej zniszczy wewnętrzną jedność swojej osoby.
Znaczenia wyrazów użytych w teście:
Demokracja - (z języka greckiego: demos lud, kratos władza), forma ustroju państwowego, w
którym władza należy do społeczeństwa lub wszystkim obywatelom przyznaje się równe prawa
społeczne i polityczne oraz zapewnia się jednakowy udział w sprawowaniu władzy;
przeciwstawiana teokracji (władza kapłanów), arystokracji (władza rodów) i plutokracji (władza
bogatych). W sensie szerokim demokracja jest synonimem uprawnień i swobód obywatelskich,
często przyjmowanym w pozapaństwowych ugrupowaniach społecznych i politycznych. Termin
demokracja został wprowadzony w V w. przed Chrystusem w starożytnej Grecji przez sofistów,
a upowszechniony przez Platona i Arystotelesa, dopuszczającego istnienie niewolnictwa dla
pozbawionych zdolności intelektualnych, którzy muszą spełniać prace służebne jako
rekompensatę za kierowanie nimi.
Transformacja proces przemiany; przeobrażenie, przekształcenie.
Manipulacja fałszowanie obrazu rzeczywistości w celu osiągnięcia własnych korzyści.
Mówiąc krótko jest to po prostu kłamstwo.
[1] Poprawne znaczenia wyrazów podane są na końcu tekstu.
2/3
Co to znaczy wychowywać integralnie ?
[2] Prawdziwe jest to co zgodne z rzeczywistością, a miłość to bezinteresowny dar z siebie na
rzecz kogoś innego.
[3] Np. samochód to taki, który sam chodzi, samolot, to taki, który sam lata itp., itp.
3/3