Pobierz - Urząd Miasta Sejny
Transkrypt
Pobierz - Urząd Miasta Sejny
Inform acje z m ias ta, gm in i pow iatu m arze c 2007 Nr 2 ce na 2,50 zł w w w .s e jny.h om e .pl ISSN 189 6-9 127 G A L A Fot. M . Sm olińs k a 2 0 0 7 w środk u num e ru G i m n a z j a " m ałe p ie k ie łk a" W ie l e osób , zarów no nauczycie l i, jak i prze d staw icie l il ok al nych w ład z sam orząd ow ych czy b e zstronnych ob se rw atorów z zew nątrz, uw aża gim nazja za „spe cyficzne tw ory” ostatnie j re form y e d uk acji. w ięce jna str. 3 R ol n ik u ! •Ch ce s z s k or z y s taćz d otacji u n ijn ych ? •Potr z e b u je s z porad y ? Pom oże m y w w y pe łn ie n iu w n ios k u m .in . n a: •d opłaty b e z pośr e d n ie (GPS, w y d r u k i m ap) •pr ogram y r ol n ośr od ow is k ow e •in w e s tycje w gos pod ar s tw ach r ol n ych •u łatw ie n ie s tar tu m łod y m r ol n ik om •r óżn icow an ie d z iałal n ości poz ar ol n icz e j •m ik r opr z e d s ięb ior s tw a O fe r u je m y r ów n ie ż s pr z e d aż i m on taż pr z y d om ow ych i pr z y z agr od ow ych ocz y s z cz al ni ście k ów . Z głoś s ię d o nas – pom oże m y. O d d w óch l atd ziałam y na ty m te re nie Służy m y fach ow ąporad ą. Strona 2 Z apras z am y d o b iu ra w Se jn ach „SM O LIŃSK I” K an ce l ar ia Praw n o- Gos pod ar cz a ul . Słow ack ie go 3 (z a Sy n agogą) w god z . 9 .00 - 17.00 te l . (087) 516 24 87 0 500 025 437 W ie ści Se jne ńs k ie Prob l e m y w ych ow aw cze w gim nazjum z rok u na rok są coraz w ięk sze – przyznaje Al ina O górk is, w ice d yre k tor Gim nazjum nr 1 w Se jnach . Pod ob nie je st w innych gim nazjach z nasze go re gionu. Se jne ńsk a szk oła posłuży nam je d ynie jak o przyk ład . W ie le os ób, zarów no nauczycie li, jak i prze dstaw icie li lok al nych w ładz s am orządow ych czy be zs tronnych obs e rw atorów z ze w nątrz, uw aża gim nazja za „s pe cyficzne tw ory” ostatnie j re form y e duk acji. Nie stety, ok re śl e nie to pojaw ia s ię w ne gatyw nym k onte k ście : jak o m ie js ce , w k tórym m iędzy m łodym i zach odzi dużo ne gatyw nych proce s ów . D odatk ow o w zrasta ostatnim i czas y ilość prze stępstw , pope łnianych prze z nie letnich – uczniów gim nazjów . Czy istnie je s k ute czna re ce pta na opanow anie s ytuacji?M oże pom oże s zk olny ps ych olog, al bo dodatk ow e zajęcia? A m oże … M łodzi m us zą s ię po porostu w ys zum ie ć? k ów ps ych oak tyw nych i ich zażyw anie , s pożyw anie alkoh ol u i nie l e galna je go s prze daż alkoh olu innym uczniom , zas tras zanie , nis zcze nie cudze go i s zk olne go m ie nia, niew yk onyw anie polece ń nauczycie la i ce low e prze s zk adzanie w lek cji, ucie czk i z zajęć, nis zcze nie cudze go m ie nia. D zie nnie - ok oło trze ch zdarze ń. – Nie s pos ób w s zys tk o uch w ycić. Nie o w s zystk ich zdarze niach w ie m y. Najczęście j, zdanie m nauczycie l i nas ze j s zk oły, pojaw ia s ię agre s ja s łow na, bójk i i nis zcze nie m ie nia – pods um ow uje K rzys ztof Tur, dyre k tor Gim nazjum nr 1. - O be cność ps ych ologa w s zk ole je st nie zbędna, naw et je że li s ą to czte ry godziny tygodniow o. Tylko i aż czte ry godziny. Jak o nauczycie l , dos k onale zdaję s obie s praw ę, jak w ażna je st k ażda godzina – w yjaśnia K .Tur. proce s y – m ów i K . Tur. - I tu prze de w s zystk im je s t potrze bny ps ych olog. D om to podstaw a. Jak tam coś nie gra, to w s zys tk o s ię w al i. A ucze ń to w s zystk o w s obie tłum i, albo odre agow uje . D late go obe cność ps ych ologa, s pe cjalisty od ok re s u dojrzew ania, w gim nazjum je s tk onie czna - dodaje . – To, co prze żyliśm y w e w łas ne j rodzinie , dobre go i złe go, idzie za nam i. D zie ci, k tóre m ają pow ażne probl em y w dom u, s w oją złość, poczucie w stydu i s trach prze nos zą na s pos ób funk cjonow ania w innych środow is k ach – w yjaśnia H al ina Saw ick a, dyre k tor Poradni Ps ych ologiczno-Pe dagogiczne j w Se jnach . Fot. M .S. Kociołe k – W tym w ie k u s ą nie s am ow ite napięcia i ryw alizacja pod k ażdym w zględe m m iędzy rów ie śnik am i – oce Szk ol ne gagatk i nia na podstaw ie obs e rw acji i dośw iad– Często je ste m w yw oływ ana z lek cji cze ń K . Tur. – D użo e m ocji, pie rw s ze po to, by załagodzić k onflik t i poroz- m iłości. Tak i k ociołe k s ię robi. Nie stety m aw iać z nie pok ornym ucznie m . A najm ocnie j rozw ijają s ię te ne gatyw ne re agow ać trze ba bardzo s zybk o, że by zjaw is k a. A najtrudnie js ze do znie s ie nia Ponura statystyk a nie dos zło do w ięk s zych i bardzie js k om - s ą dl a nich problem y z rów ie śnik am i. – Na brak dodatk ow ych zajęć u nas w plik ow anych problem ów – m ów i Alina Trze ba starać s ię ich zrozum ie ć, rozs zk ole nie m ożna narze k ać – zaznacza. O górk is , w ice dyre k tor gim nazjum . – m aw iać. Alina O górk is z s e jne ńs k ie go gim - Nie k tórzy uczniow ie po prostu nie – Na czas nauk i w gim nazjum przypada nazjum . Z ajęcia s portow e , k ółk a darzą s zacunk ie m nauczycie li. Najw ięk - trudny ok re s rozw ojow y m łodych ludzi. te m atyczne (m . in. fotograficzne , ch e - s ze problem y s ą na lek cjach re ligii, O ni w ch odzą w burzę h orm onalną. Pom iczne ), m łodzie żow e radio, Ce ntrum poniew aż oce na z te go prze dm iotu nie s zuk ują s w e go m ie js ca w św ie cie . D uży w pływ m ają na nich k oledzy. To trudny ok re s dla nich - m ów i H al ina Saw ick a. Z atrudnie nie ps ych ologa w gim nazjum to w ażny k rok . Ucze ń czy rodzic m oże zgłos ić s ię do nie go po poradę be z cze k ania w k olejce . A te w poradni ps ych ologiczno-pe dagogiczne j w Se jnach s ą długie . - Je że li je s t s ytuacja bardzo trudna, pom agam y natych m iast. Przew ażnie je dnak od m om e ntu zgłos ze nia do s potk ania z ps ych ologie m m ijają je de n, naw et dw a m ie s iące . Z głas za s ię do nas dużo dzie ci nie tylko z Se jn, ale i z całe go pow iatu – w yjaśnia dyre k tor Poradni Ps ych ologicznoPe dagogiczne j. - D o poradni m oże zgłos ić s ię k ażdy, s pośród 3800 uczniów z nas ze go pow iatu, oraz je go rodzice i os oby z najbliżs ze go otocze nia. O pie k ą W olontariatu i je s zcze k il k a innych s po- je st w liczana do śre dnie j. Na zajęciach ps ych ologiczną objęte s ą os oby od 0 do s obów na s pędze nie w olne go czas u, ofe - doch odzi czas e m naw et do bóje k . 20 lat. row anych prze z placów k ę, m ożna M am y te ż s pory probl e m z, m ożna tak – Czas e m problem y za m łodym człow ym ie nić. W s zk ole, po długim ch yba już o nich pow ie dzie ć, nas tolet- w ie k ie m ciągną s ię. Część uczniów , ocze k iw aniu, rozpoczął w łaśnie pracę nim i nałogow ym i pal aczam i. W s zufla- k tórzy s ą w gim nazjum i s praw iają duże ps ych olog – czy je go obe cność i praca dzie biurk a m am s porą k ol e k cję trudności w ych ow aw cze , była w Poradpom ogą częściow o opanow ać m ło- s k onfis k ow anych „e k s ponatów ”. Al e to ni już w podstaw ów ce zgłas zana – dzie ńczy żyw ioł? dla nich nie probl e m , bo w s k lepie m ów i H . Saw ick a. (m s ) Co dzie s iąty ucze ń s praw ia jak ie ś m ogąk upićna przyk ład zapalniczk i. ule m ająw yłącznie problem y w ych ow aw cze . W ciągu O prócz w s pom niane j „rozh uk ane j Z djęcia w yk orzys tane w artchyk arak te r ilus tracyjny. trze ch m ie s ięcy (ok oło 60 dni grom adk i gagatk ów ”, znaczną część staroboczych ) nauczycie le w gim nazjum now ią w s zk ole m łodzi, k tórzy z pozoru Psych olog szk olny przyjm uje w Gim odnotow ali w dzie nnik ach lub s łu- nie m ają żadnych problem ów . M ają oni nazjum nr 1 w e w tork i w god z. 10.30 żbow ych notatk ach ponad dw ie ście przew ażnie trudną s ytuację rodzinną. – 14.30. M ogą się d o nie go zw racać o poróżnych zdarze ń: pobicia, agre s ja s łow - Nie trudno policzyć bójk i. Trudnie j je st m oc uczniow ie oraz ich rod zice . na, k radzie że , rozpow s ze ch nianie środ- dos trze c w ew nętrzne , de s truk cyjne Strona 3 Nr 2 rodzina nie ch ciała bo nie m ogła do s ie bie dojść… Poradziliśm y s obie , ale to je st k l as yczny przyk ład s ytuacji w k tóre j s praw dziłby s ię w s zk ol e ps ych olog – dodaje Sylw e rius z Sas . - W tygodniu s potyk am y s ię w ie l e razy rów nie ż - Pe dagog m oże re agow ać, w s pie rać, tłum aczyć, pom agać, rozstrzygać, prow adzić odpow ie dnie zajęcia z uczniam i. Ale za rodziców dzie ci nie w ych ow a – podk re śl a Re nata Cze s zk iew icz. - W nas ze j s zk ole, ch oć to podstaw ów k a i w ydaw ałoby s ię że nie m a probl e m ów , pe dagog m a ręce pe łne roboty. Je st je de n, a uczniów ponad pięcius et. D zie ci s am e przych odzą do pe dagoga ze s praw am i typow ym i dl a s zk oły pods taw ow e j: on m nie popch nął, „pros e ” pani, on m i nogę podstaw ił i język pok azał. Nie s ąto je s zcze problem y na m iarę gim nazjum . - K ie dyś, gdy nie pracow ał u nas je s zcze pe dagog, je dne m u z nas zych uczniów zm arł rodzic. K toś m us iał o tym pow ie dzie ć m ałe m u dzie ck u, a z trudnym i problem am i, z pozoru nie w idocznym i. Po to je st pe dagog, by je zauw ażył w cze śnie j. Przych odzi do m nie pew ne go razu ucze nnica i m ów : Panie dyre k torze , ja już w ięce j nie w ytrzy- m am . M us zę to pow ie dzie ć k om uś. O ni W ojtk a źle trak tują, oni go popych ają! Ps ych olog czy pe dagog zacznie obs e rw ację i dojdzie , co s ię tak napraw dę dzie je w te j k las ie . Podobnie je st na przyk ład w te dy, gdy w ch odzą uczniow ie do k las y: najpie rw dziew czyny, a pote m W ojte k i ch łopak i. Bo s ię z W ojtk a w k las ie śm ie ją, że to ani dziew czyna ani ch łopak . O czym ś nie pok ojącym to św iadczy, praw da?Pe dagog w tak im w ypadk u s praw dza, czy to aby nie oznak a pow ażnie js ze go k onflik tu. - Ale pe dagog pom oże nie w ie le, je że li rodzice nie będą w s półpracow ać. Bo często na zach ow anie dzie ci m a duży w pływ s ytuacja w rodzinie – dodaje R . Cze s zk iew icz. - D ziś o w s zys tk im de cydują rodzice , rów nie ż o w s półpracy s zk oły z poradnią ps ych ologiczno-pe dagogiczną. Je że li rodzic s ię nie zgodzi na inte rw e ncję, m am y zw iązane ręce . Często tak ą postaw ą, ch oć robi to zape w ne w dobre j w ie rze , m im ow olnie w yrządza dzie ck u s tras zną k rzyw dę. (m s ) m u udało s ię te jpe ch ow e jnocy ucie c. Prok urators k ie statys tyk i te ż nie w różą nicze go dobre go – będzie coraz w ięce j problem ów z m łodzie żą. M łodzi zaczynają coraz w ięce j pić. Je s zcze dw a lata te m u s poradycznie l ub w ogóle nie zdarzały s ię prze s tęps tw a z udziałe m nie trze źw e go m ałol etnie go, to w tym rok u te go typu prze s tęps tw było już k ilkadzie s iąt. Z darzają s ię przypadk i, k ie dy m ałoletni m a naw et do 3 prom ili w w ydych anym pow ietrzu. Kol e jne pytanie – k to m łodym te n alk oh ol s prze daje ? Rok te m u w M aćk ow e j Rudzie je de n z k lie ntów nagrał na k om órk ę film ik , k ie dy e k s pe - die ntk a s prze daw ała nie letnie m u alkoh ol. Prok uratura s e jne ńs k a prow adzi w ie le pos tępow ań w k ie runk u rozpijania nie l etnich . Ale tak ich „tw ardych ” dow odów , jak w s pom niany film ik , w podobnych s praw ach je stniew ie le. D użo ze s praw k ończy s ię um orze nie m doch odze nia, ponie w aż nie m a dalszych podstaw do pos zuk iw ania w innych . M łodzi w ycofują s ię z ze znań, m ów ią że nie znają os oby k tóra za nich k upiła alkoh ol. Nie je s t odk rycie m , że co raz częście j nie letni zaglądają do dys k ote k dl a doros łych . A późnie j znajduje s ię l e żące w row ie pijane dzie ci. Problem zaczyna s ię od 14-15 lat. (m s ) s am o ch odze nie do s zk oły?O d początk u dys k us ja s k upiła s ię na odw ie cznym problem ie pie niędzy, a racze j ich brak u. Sytuacja finans ow a w s zk ołach je s tk ie ps k a. D otacje z m iniste rs tw a nie pok ryw ają w pe łni potrze b placów e k ośw iatow ych . Na przyk ład K ras nopoldok łada 1,5 m l n złotych do s zk ół, a Giby 1 m ln zł. Przy nie w ie lkich doch odach , tak ie w ydatk i znacznie blok ują inne inw e stycje w gm inach . Tym bardzie j w ięc nie m a m ow y o w ygos podarow aniu fundus zy na jak ie k olw ie k zajęcia dodatk ow e . Je że li s ą, to prze w ażnie prow adzone s połe cznie i nie zaw s ze cie s zą s ię pow odze nie m w śród m łodych . Tak je s t w przypadk u na przyk ład k lubu s portow e go Gie ret Giby. – Z ostał utw orzony z m yślą o m łodych . Nie s tety z rok u na rok obs e rw uje m y coraz m nie js ze zainte re s ow anie z ich strony – przyznaje Jan K ram nicz, w ójtgm iny Giby. Trudna s ytuacja w gim nazjach je s t je dnak w ynik ie m rów nie ż zm nie js zające go s ię autorytetu nauczycie la. – A brak s zacunk u m łodzi w ynos zą z dom u. Z anim zaczną s zanow ać nauczycie li, m us zą nauczyć s ię s zanow ać rodziców czy najbl iżs zą rodzinę – zaznacza J. S. K ap burm is trz Se jn. – Gim nazja były tw orzone prędk o i to dzie ck o, nie s podzie w anie w yrw ane z dobrze s obie znane j pods taw ów k i trafia w obce środow is k o – opis uje Jan Sk indzie r, w ójt gm iny Se jn. – Nauczycie le inni, ludzie nie znani i nik t go nie pilnuje , bo rodzice dalek o. Z aczyna naśladow aćk ol e gów … – D late go je ste m za pow rote m do s tare go s ys te m u ośw iaty – pods um ow uje Józe f Stank iew icz, w ójt K ras nopola. (m s ) Konrad K ., M arcin M , R ad e k . K , K rzysie k M ., i nie tyl k o. Nie m ają je szcze osie m nastu l at, a już „zal iczyl i” se jne ńsk i are szt. Co je st grane ? Konrad i M arcin, z dw om a s tars zym i k olegam i w łam yw ali s ię do s e jne ńs k ich s k lepów s pożyw czych . Na początk u l ute go zatrzym ała ich policja. R ade k (15 lat) i K rzys ie k (17 lat) w padli w czas ie w łam ania do s am och odu. Uk radli s cyzoryk i k ilka płyt CD , o łączne j w artości 10 złotych . Nie udało im s ię ucie c prze d policją. W czas ie doch odze nia funk cjonarius ze are s ztow ali ich k um pl a, k tóre - Z prok uratorsk ich w izyt w szk ołach w ynik a, że to w łaśnie w gim nazjum je st najw ięce j prob l e m ów . Co zrob ić, by popraw ić trud ną sytuację? R ozm aw ial i o tym w se jne ńsk ie j prok uraturze prze d staw icie l e w ład z sam orząd ow ych , Jan K ram nicz z Gib , Jan Sk ind zie r z gm iny Se jny, Józe f Stank iew icz z K rasnopol a i b urm istrz Se jn Jan Stanisław K ap. Najleps za s ytuacja je st be z w ątpie nia w gm inie Puńs k , gdzie m łodzi nie m ogąnarze k ać na brak dodatk ow ych zajęć. D ziałają tam na przyk ład ze s poły ludow e , s zk oła m uzyczna. Inacze j je st w pozostałych gm inach , gdzie problem trudne j m łodzie ży daje o s obie znać ch oćby w pos taci zw ięk s zające j s ię l iczby prze stępstw z udziałe m nie letnich . Czy je st jak ak ol w ie k s zans a, by m łodych zająć dodatk ow o czym ś innym niż Strona 4 Fot. M .S. Se jne ńsk a pod staw ów k a je st je d yną szk ołą w m ie ście , w k tóre j zatrud niony je stpe d agog. O je go rol i porozm aw ial iśm y z panią d yre k tor R e natą Cze szk iew icz oraz w ice d yre k tore m Syl w e riusze m Sas. W ie ści Se jne ńs k ie radne w obe c agre s ji s tars zych . · Trze ba dok ończyć m ode rnizację stadionu. Z godnie z is tnie jącym i planam i, m a tam pow s tać je s zcze z bok u m nie js ze bois k o do piłk i nożne j, s iatk ow e j, ręczne j, k orty. W planach je s tte ż położe nie bie żni tartanow e j. Trze ba te ż stw o· W ośw iacie najistotnie js za je s t m ode r- rzyć now e bois k a, m oże na te re nie nizacja s zk oły podstaw ow e j: w yk onanie te ch nik um , do piłk i nożne j. D użo zadach u i docie plenie , oraz prze ds zk ola: leży od pozys k ania fundus zy z ze dok ończe nie w staw iania ok ie n i do- w nątrz. cie plenie . To m us i zostać zre alizow ane · W s praw ach k ultury w Se jnach nie w te j k ade ncji. M oim m arze nie m je st je st źle, m im o że opone nci tw ie rdzą inte ż rozbudow anie dobudow anie do pod- acze j. Rus zyło, m oim zdanie m , w O środstaw ów k i budynk u nauczania zinte - k u Kul tury. W arto zadbać o Z e s pół grow ane go. To oddzie l iłoby m łods ze Pie śni i Tańca i O rk ie s trę D ętą, by były dzie ci, k tóre s ą po pros tu bardzie j be z- pięk nąw izytów k ąm ias ta. (rozm . m s ) ne cie i s przęcie k om pute row ym , Are k Now alsk i – m a duże dośw iadcze nie w pracy z m łodym i m .in. w h arce rstw ie , pom ógł w s prow adze niu s zk oły w yżs ze j do Se jn. Nie m oże m y te ż pom inąć je s zcze je dne j os oby, bardzo bl is k o zw iązane j z nas zym k om itete m – K rzyśk a Aurona. Ch ce m y udow odnić, że napraw dę je ste śm y ponad w s zystk im i lok alnym i k onflik tam i. Staram y s ię z k ażdym rozm aw iać. M am y te n k om fort, że nie je ste śm y w Se jnach od nik ogo zależni, naw et finans ow o i nie je s te śm y w plątani w lok alne W nas zym k om ite cie nie m a zbędnych uk łady. Stoim y jak ch ce m y i gdzie ch ce os ób. K ażdy z nas zna s ię na s w oje j m y, a w dodatk u m am y s ol idarne zdadzie dzinie i je s t w iarygodny w tym co nie . robi. M arcin Szl agie r – turystyk a i W ydaje nam s ię, że już na s am ym pos port, R afał Sław ińs k i prow adzi w łas ną czątk u przys zło nam s ię zm ie rzyćz pew działalnośćgos podarczą, zna s ię na inte r- nym i ocze k iw aniam i w obe c nas . Że Fot. M .S. Kom itetPrzyjazne Se jny R afałSław ińsk i Człone k Kom isji Pl anu, Bud żetu i Finansów oraz Kom isji Be zpie cze ństw a Pub l iczne go, H and l u i O ch rony Środ ow isk a Ark ad iusz Ad am Now al sk i M arcin Szl e gie r Są członk am i Kom isji O św iaty, Spraw Socjal nych , Z d row ia, Sportu i Kul tury oraz Kom isji Be zpie cze ństw a Pub l iczne go, H and l u i O ch rony Środ ow isk a Num e r 2 Fot. M .S. And rze jM ocarsk i Kom itetw łasny Przew od niczący Kom isji Pl anu, Bud żetu i Finansów oraz człone k Kom isji O św iaty, Spraw Socjal nych , Z d row ia, Sportu i Kul tury jak o grupk a najm łods zych , k tórzy w e s zli do rady, zm ie nim y dotych czas ow y s pos ób pracy R ady. Na pew no będzie m y s tarali s ię w ybrać z dotych czas ow ych planów to co było najleps ze i pociągnąć dalej. Z ak ładam y, że je że li nie R ada, to na pe w no nas ze stow arzys zanie , k tóre ch ce m y założyć, um ożliw i nam działania w obranym prze z s ie bie , w łaściw ym k ie runk u. W ażne dla przys złości te go m iasta je st urozm aice nie infras truk tury turystyczne j: uruch om ie nie inform acji turystyczne j, przygotow anie plaży m ie js k ie j. Ale być m oże l udzie ocze k ują je s zcze cze goś inne go w pie rw s ze j k olejności? Je s t prze cie ż s ze re g ulic, k tóre nie m ają naw ie rzch ni as fal tow e j i ch odnik ów . Nas zym program e m s ą zam ie rze nia nas zych w yborców . W arto prze z cały czas , nie tyl k o prze d w yboram i, pytać w yborców o priorytety. Będzie m y robić. Z ach ęcam y rów nie ż W as do k ontak tu z nam i. Z ależy nam na tym , by w yprom ow ać pos taw ę os oby, k tóra ak tyw ne zabie ga o s w oje inte re s y i dba o to by k om fort życia w Se jnach s ys te m atycznie podnos iłs ię. D late go te ż zam iare m nas ze go k om itetu je s t utw orze nie w nie dal e k ie j przys złości s tow arzys ze nia o te j s am e j nazw ie : „Przyjazne Se jny”. Ch ce m y pok azać, że nie k onie cznie tylko zas iadając w radzie m oże m y coś dla te go m ie js ca zrobić. Z apras zam y do s tow arzys ze nia os oby k re atyw ne i e ne rgiczne . Pew ne rze czy – w k tóre nie do k ońca w ie rzym y że s ię s pe łnią, s ą m ożliw e do zre alizow ana. W w ie lu m om e ntach bow ie m w ys iłe k i pośw ięce nie zw łas zcza m łodych os ób, k tóre ch cą coś dobre go zrobić, trafia na różne prze s zk ody. W ie le prze ds ięw zięć prze ch odzi w Se jnach be z e ch a lub ich re zultaty s ą niew idoczne . M łodzi ludzie , gdyby ch cie li s ię do nas przyłączyć, na pe w no nie będą s am i. Będą m ie ć forum , na k tórym będą m ogli s ię w ypow ie dzie ć i działać. (rozm . m s ) Strona 5 nie zostanie m y w pis ani na listę s ie ci s zpital i, będę w m iarę s w oich m ożliw ości zabie gała o to. · D rugą w ażną s praw ą je st w yas faltow anie ul ic. M ie s zk ańcy Se jn już bardzo długo cze k ają na to. Sam a coś w ie m o tym z w łas ne go dośw iadcze nia. · Je ste m pie lęgniark ą, w ięc najbardzie j · Czas najw yżs zy zadbać te ż o nas za aże m ie js k ą, us taw ić nad M arych ą zal e ży m i na utrzym aniu s zpital a. pl M am y m ocne argum e nty prze - przy park ingu jak ie ś ław e czk i. A m aw iające za. Nie m am y długu, m am y w s zys tk o po to, by nas ze m ias te czk o staśw ietną k adrę, w yk s ztałcone pie lęgniar- ło s ię atrak cyjnie js ze . (rozm . m s ) k i. Szpital je st w yre m ontow any. Pók i Fot. M .S. And rze jSzturgul ew sk i Pl atform a O byw ate l sk a Przew od niczący Kom isji R ew izyjne j, człone k Kom isji Be zpie cze ństw a Publ iczne go, H and l u i O ch rony Środ ow isk a Ciągle tym s am ym zdobyw ani s ą w yborcy. O bietnice dróg w yas faltow anych , ch odnik ów , plaży m ie js k ie j, park u na łące za PK S, popraw y be zpie cze ństw a i inne … Program y k andydatów niczym s ię prak tycznie nie różnią. A po w yborach e m ocje opadają?Czy znów zw alimy w inę na brak pie niędzy i oczys zczalnię?Czas to w s zystk o prze rw aći ja obie cuję, że to zrobię. Z de cydow ałe m s ię k andydow ać do w ładz s am orządow ych , bo nie m ogłe m już patrze ć na to co s ię dzie je w Se jnach . Ludzie s ą zm ęcze ni ciągłym brak ie m pe rs pe k tyw , je s t s zaro i brak uje nadzie i. K to zatrzym a odpływ m ie s zk ańców ?A prze cie ż w idzę jak rozw ijają s ię s ąs ie dni Augus tów , O leck o i Gołdap. Kom is ja Re w izyjna na pe w no będzie „tw órczo” pracow ała. Pok ażę w yborcom błędy nas ze j w ładzy, gdzie pie niądze s ą m arnotraw ione i udow odnię że m ożna s k ute cznie działać. Będę s zuk ał nie ścis łości i je piętnow ał. Czas przypom nie ć, ze biurk o i fote l burm istrza należą do w s zystk ich podatnik ów . D alek i je dnak je ste m od złośliw e go zach ow ania i be zpodstaw nych os ądów , bo k ażdy m a praw o do obie k tyw ne j oce ny. Ch cę zdopingow ać w ładze m iasta, burm istrza i radę do działania. Je ste m s am w te j radzie i m ogę nie m ie ćżadne go pos łuch u, ale je że l i coś nie będzie m i s ię podobało w działaniach w ładzy, pójdę do pras y i pow ie m to głośno. Je ste m nie zależnym człow ie k ie m , nie zw iązanym żadnym i uk ładam i. M ie s zk ańcy m us zą poznać w łaściw y obraz m iasta, a radni m us zą zadbać o k ontak t ze s w oim i w yborcam i. Z am ie rzam s potyk ać s ię z prze ds iębiorcam i, nauczycie lam i i m łodzie żą, że by w ys łuch aćich uw ag. O d zaraz m ożna w yk onać w m ie ście k ilka s praw . Plaża m ie js k a – łatw ie js zym rozw iązanie m je st prze nie s ie nie pl aży nad s taw y pana W ołągie w icza. Staw m ożna prze znaczyć nad zalew , a to w ym aga m nie js ze go nak ładu k os ztów . To s ię s praw dziło np. w Korycinie . Je że l i nie je s te śm y w s tanie zagos podarow ać tych łąk , to zróbm y coś w łas nym nie w ie lk im k os zte m : w ybudujm y tam m łodym ch oćby zje żdżalnię na łyżw orolki. Trze ba zadbać o ścis łą w s półpracę z k om e ndą policji. M us im y s połe cze ństw o uczulićna ne gatyw ne zach ow ania – by nie obaw iało s ię zaw iadam iać pol icję o różne go rodzaju zdarze niach . Fot. M .S. Ge now e fa Sojk o Ed uk acja-Praca-Z d row ie Człone k Kom isji Pl anu, Bud żetu i Finansów oraz Kom isji O św iaty, Spraw Socjal nych , Z d row ia, Sportu i Kul tury Ch oć tych policjantów na ul icach te ż je s t m ało… Al e dobrze że w alczą z nark otyk am i i w idać te go e fe k ty. Trze ba zadbać te ż o w ięk s ze be zpie cze ńs tw o late m , k ie dy je s t w ięk s zy prze pływ ludzi. W ażne , byśm y lepie j zaczęli organizow ać pracę robotnik ów inte rw e ncyjnych . M iasto w k ońcu m us i zrobić porząde k z drogam i. W e źm y tych pracow nik ów inte rw e ncyjnych , k upm y m as zynę do robie nia polbruk u i w yłóżm y nim te żw irow e ulice . Je s te m te ż zbulw e rs ow any stane m nas ze j rze k i. Czas ją oczyścić i przystos ow ać do s pływ ów k ajak ow ych . Je s t w R adzie M arcin Szlagie r, k tóry dos k onale orie ntuje s ię w te m acie i tą je go w ie dzę trze ba w yk orzystać. Kolejny problem , k tóry pow inie n być jak najs zybcie j rozw iązany to ce ntrum m ias ta. Te k am ie nice to obraz nędzy i rozpaczy. Trze ba te nie s zczęs ne budynk i odnow ić. To prze cie ż w izytów k a m ias ta. M oże by ludzi zw olnić z części podatk ów , s am i by odre m ontow ali w ów czas te k am ie nice . Nie zbędne je st te ż w ce ntrum m ias ta inform acja turystyczna. Z am k nąłbym ulicę w zdłuż Sk arpy i zrobił de ptak dla m ie s zk ańców . Z robię w s zystk o, by s w oje pom ys ły zre alizow ać. A pie niędzy trze ba s zuk ać w Unii Europe js k ie j i w różnych fundacjach . Nie m a czas u na k łótnie i prze pych ank i. D la dobra Se jn trze ba ze w s zystk im i pracow ać, bo m oim zdanie m zm arnow ane było os ie m os tatnich l at. Nie w yobrażam s obie , że m oże m y ods unąć s połe czność litew s k ą od planow ania działań i ich re alizow ania. Czas zacząć te ż w s półpracę z Pogranicze m . D zie ci m oje ch odziły na zajęcia do Pogranicza i odnos zę w raże nie , że tam panuje inny duch . Przyjazny, otw artość do człow ie k a. A O środe k Kultury leży. (rozm . m s) Z am ie s zczone w ypow ie dzi s ąautoryzow ane Strona 6 W ie ści Se jne ńs k ie Są te m aty trudne i nie przyjazne z natury, ale robię to na co s am s ię w ie le lat te m u zde cydow ałe m . W ubie głym rok u ponow nie otrzym ałe m k re dyt zaufania od w yborców – rozpoczyna rozm ow ę J. S. K ap. - M yślę, że rutyna m i nie grozi. To najgors ze , co m oże s potk ać w pracy. Z nak , że czas na zm iany A już w ybitnie na tak im stanow is k u, jak m oje . Pl any Je st przygotow ana pe łna k once pcja pracy na rze cz m iasta i m am nadzie ję, że te w ażne czte ry lata uda s ię w yk orzystać w s pos ób jak najleps zy. M am y k ilkanaście przygotow anych proje k tów te ch nicznych i k om pl ety nie zbędnych dok um e ntów . Są os oby, k tóre zajm ują s ię pis anie m proje k tów do fundus zy i program ów unijnych . Sam m am odpow ie dnie w yk s ztałce nie w te j dzie dzinie . Cze k am y tylko na inform acje dotyczące ogłos ze nia o naborach w nios k ów . M ów i s ię o tych w ie lkich pie niądzach i tu be z dw óch zdań będzie m y s ię dalej uparcie o nie ubie gać. Czy to z fundus zy unijnych , k ontrak tu w oje w ództw a, albo z pie niędzy prze znaczonych na dofinans ow anie tzw . ściany w s ch odnie j. Popracuje m y i na pew no nam s ię uda z nich s k orzystać. W pie rw s ze j k olejności do zre al izow ania je st w yas faltow anie ul ic przy Gim nazjum nr 1 i k analizacja s anitarna części ul icy Now otk i i Z aw adzk ie go. Sk ładam y w nios k i rów nie ż na inne rze czy. Czas ich rozpatryw ania je stróżny. Budżet m iasta je s t na tyle w ydolny, do cze go udało nam s ię dojść nie m ałym w ys iłk ie m prze z poprze dnie lata, by część w k ładu w łas ne go przy finans ow anych inw e stycjach w ygos podarow ać z m ie js k ie j k as y. Część oczyw iście trze ba będzie pok ryć z pożycze k , k tóre uzys k am y be z problem u. W PR I Nie ustąpim y w s praw ie oczys zczalni i W ojew ódzk ie go Prze ds iębiors tw a Re alizacji Inw e stycji. Jak na razie w s zystk o idzie do przodu. A porażk a?Nie w ych odzę na bois k o po to, by prze grać m e cz. Nie idę do s ądu po to, by prze grać s praw ę. W 19 9 9 rok u zde cydow al iśm y w s pólnie z Z arząde m i za zgodą R ady Num e r 2 M ias ta Se jny bronić budżetu m iasta i tak je s tw dalszym ciągu. W s k aźnik obs ługi długu był k il k a lat te m u na granicy 60 proc., a w 2000 rok u prze k roczyliśm y naw et tę granicę i dos zliśm y do 61 proce nt. Byliśm y w Pols ce na pie rw s zym m ie js cu pod w zględe m zadłuże nia. W tak ie j s ytuacji Re gionalna Izba O brach unk ow a nie opiniuje pozytyw nie uch w ał dotyczących k re dytów na jak ie ś inw e s tycje . A żade n bank nie udzie la pożyczk i. M oim najw ażnie js zym zadanie m w ów czas było że by na nic nie zabrak ło s zk ołom i m iastu, na te s ztyw ne pods taw ow e w ydatk i. Bo gdyby w te j dzie cinie cos zaczęło brak ow ać, byłaby k atastrofa. A zapew nie nie pie niędzy na te s ztyw ne w ydatk i w cale nie było tak ie łatw e . D o s płace nia m ie liśm y praw ie 8 m ln zł długu. Z obow iązania k re dytow e prze k raczały w ys ok ość budżetu m ias ta. Uzys k anie płynności finans ow e j było trudne , tym bardzie j że na początk u s płacaliśm y rocznie naw et 260 tys . s am ych ods ete k . Z aciąganie dodatk ow ych pożycze k na inw e s tycje w tak ie js ytuacji byłoby de lik atnie rze cz ujm ując nie odpow ie dzialne … Te os oby, k tóre w ó- czy s zew ców . Przy dużym be zrobociu brzm i to abs urdalnie , ale tak a je st rze czyw istość. M nós tw o zaw odów , ale ludzie nie s pe cjalnie s ię garną do pracy czy zdobyw ania odpow ie dnie jw ie dzy. Gos podark a rynk ow a je st rze czyw is tością, k tóre j uczym y s ię prze z cały czas . Nie raz nie s ą to łatw e l e k cje … O czyw iście Urząd je st po to, by os obom w trudnym położe niu pom agać. Najleps zym przyk łade m s ą działania M O PS-u. Ale nie m oże m y za nik ogo uk ładać życia. Je że li ucze ń ch odzi do s zk oły, m us i zdaw ać s obie s praw ę że je go działania w pływ ają w znaczne j m ie rze na je go przys złość i pracę. Nie ch zadba o w łaściw ą e duk ację, by m u s ię późnie j łatw ie j żyło. Z apew niam , że nie będzie m us iałw yje żdżaćz Se jn. Nud a Nuda?W ostatnie w ak acje nie m iałe m czas u na tydzie ń url opu, bo w k ażdy w e e k e nd coś s ię działo i nie m ogłe m , nie ch ciałe m i nie w ypadało m i te go opuścić. Ja s ię w Se jnach na pew no nie nudzę. Ale s k oro tak m ów ią, to w idocznie k toś s ię nudzi… W e zm ę za przyk ład l etnie k once rty w w irydarzu k las ztornym . Fre k w e ncja na nich była nie stety m ała, a artyści przyje żdżali napraw dę na w ys ok im poziom ie . . A tak niew ie le trze ba było, by półtore j godziny s obotnie go w ie czoru s pędzić w przyje m ne j atm os fe rze i rom antyczne j s ce ne rii m roczne go k l as ztoru. Czas am i aż przyk ro było, że nie m a odze w u, m im o plak atów czy w ys yłanych zapros ze ń, czy ogłos ze ń k ie row anych naw et w prostz am bony. Z daję s obie s praw ę, że je dną z najs k ute cznie js zych i najtańs zych form prom ocji m iasta s ą im pre zy. Nie m oże ich zabrak nąć i trze ba s ię starać, by było ich jak najw ięce j. Se jn nie s tać prze cie ż na s poty re k lam ow e w te lew izji, bo to s um y rzędu k ilkudzie s ięciu tys ięcy. Ale jak napis zą ch oćby w re gionalne j gaze cie o im pre zie w Se jnach , zaw s zę k toś o nas us łys zy, m oże przyje dzie ? D użo te ż w czas rządziły, dos k onale o tym zależy od ak tyw ne j pracy lok al nych orw s zystk im w ie dzą. D opie ro w 2003 ganizacji turystycznych , m ate riałów rok u udało nam s ię re ne gocjow ać prom ocyjnych . D użo dobre go dla um ow y z Narodow ym i W oje w ódzk im prom ocji m ias ta robi M uze um Z ie m i Fundus ze m O ch rony Środow is k a i za- Se jne ńs k ie j, Stow arzys ze nie „Z ie m ia częliśm y rocznie płacićok . 9 0 tys . zł. Se jne ńs k a”, O środe k Kultury i Pogranicze . Z ach ęcam , by ak tyw nie M ie szk ańcy ucze s tniczyć w e w s zys tk ich im pre zach . Ludzie z s olidną w ie dzą zaw s ze znajdą To w ym aga tyl k o odrobiny w ys iłk u i pracę. Z te go, co s ię orie ntuję ludzie s zu- ch ęci, bo bilety – je że li s ą – zde cydow ak ają k s ięgow ych czy os ób z nie s ą dopas ow ane do s e jne ńs k ich praw niczym w yk s ztałce nie m . Te os oby portfe l i… znajdą be z problem u pracę naw et w in- Na k onie c ch cę dodać, że je ste m otw ars tytucjach s am orządow ych . Podobnie ty na s uge stie m ie s zk ańców . Je że li ch ce je st przy pracy czysto fizyczne j. Brak uje cie porozm aw iać, drzw i do m oje go m urarzy, nie m a h ydraulik ów , ślus arzy gabinetu s ązaw s ze otw arte . (rozm . m s ) Fot. M .S. M ów ią, że prze stałe m się uśm ie ch ać i zrob iłe m się b ard zie j zasad niczy… Tak a praca. A racze j służb a m iastu. To nie je st stanow isk o, na k tórym o 15-te j zam yk a się gab inet i w raca d o d om u – o pracy i se jnach rozm aw ial iśm y z b urm istrze m Se jn, Jane m Stanisław e m K ap. Strona 7 Turystyk a – plaże , ście żk i row e row e , de ptak w m ie ście , czy infrastruk tura – k analizacja, as faltow anie dróg, now e budynk i s ocjalne ?Że by było cie k aw ie j, w s zys tk ie s praw y w jak iś s pos ób s ię ze s obą łączą. Najl e pie j byłoby zająć s ię w s zys tk im je dnocze śnie . Nie je st to je dnak m ożl iw e . W k tórązate m stronę? – Z całym s zacunk ie m do plaży m ie js k ie j, k tóre j je ste m zw olennik ie m , ch cę zaznaczyć że m ie ście s ą napraw dę w ażnie js ze priorytety. K analizacja i w odociąg, as falt i ch odnik i, te rm om ode rnizacja s zk ół i ich rozbudow a. A proje k t w s praw ie plaży je st gotow y – pow ie dział s w e go czas u na s e s ji R ady M iasta J. S. K ap. Na co odpow ie działradny Ark adius z Now alsk i: – To nie je st k w e stia prioryte tów . Nie w iadom o, co o tym tak napraw dę s ądzą m ie s zk ańcy Se jn. Pytanie tylko, czy jak o R adni w łączacie s ię do te j w s półpracy przy plaży, czy nie ? Nie zależnie od te go będzie m y pis ać proje k ty i s zuk ać środk ów . To nie je st k w e stia te go, czy k toś nam pozw oli na to czy nie . Natom ias t dla s ze fa Z ak ładu Gos podark i Kom unalno M ie s zk aniow e j, W odociągów i K analizacji, Rom ualda K is ie la priorytete m be z w ątpie nia je st re m ont Czy je st se ns rozb ud ow yw ać szpital ? – pyta W al d e m ar K w ate rk i, d yre k tor se jne ńsk ie go SP Z O Z . Planow ano opracow anie k once pcji na rozbudow ę s zpital a w raz z dok um e ntacją k os ztorys ow ą, co k os ztow ałoby ok . 50 tys . zł. – Z de cydow aliśm y s ię na razie na opracow anie tylko w stępne j k once pcji. Nie uk ryw am , że w św ietl e brak u lek arzy na rynk u, s zcze gólnie na nas zym te re nie , zas tanaw iam s ię czy je st s e ns dalszych działań – m ów i W . K w ate rk i. – Co z te go, że rozbuduje m y s zpital, jak nie będzie k om u pracow ać?To dopie ro będzie k atastrofa budow lana i finans ow a. Szpitalw te j ch w ili z znaczne j m ie rze opie ra s w oje funk cjonow anie na lek arzach doje żdżających . – W m om e ncie , k ie dy i tak je stjuż bardzo napięta organizacyjnie struk tura w nas zym s zpitalu, brak je dne go czy dw óch lek arzy staw ia pod znak ie m zapytania Strona 8 w odociągu. – Na trzy pom py, w te j ch w ili dw ie nie nadają s ię do e k s ploatacji. W ubie głe lato odczuw aliśm y brak i w ody. Te n rok pow inie n być prze znaczony na stw orze nie jak ie goś proje k tu, a k olejny na zdobycie fundus zy i k onie czny re m ont w odociągów . D w ie studnie , przy ul. Św ie rcze w s k ie go i na te re nie Z ak ładu Gos podark i Kom unalne j nie nadają s ię naw et do re m ontu. W arto w ięc rów nie ż zrobić ch ociaż je dnąstudnię głębinow ą. I bądź tu m ądry… Inw e s tycje ułatw iające życie nie w yge ne rują je dnak dodatk ow e go doch odu dla m ie s zk ańców . Głów nym pracodaw cą s ą je dnostk i m undurow e , urzędy i podległe im instytucje . D och odzą je s zcze e m e rytury. Inne źródła doch odu s ą w m nie js zości. Te proporcje racze j s ię nie zm ie nią. – Nie m a s zans na w ięk s ze inw e stycje w Se jnach , ch oć w ie rzyć nadaltrze ba – m ów i J. S. K ap. – A to dlate go, że w Suw ałk ach istnie je s pe cjalne stre fa e k onom iczna, k tóra przyciąga w s zys tk ich inw e s torów . W Suw ałk ach s ą zw olnie ni z podatk u doch odow e go Nie je s te śm y w s tanie prze bić te j ofe rty, naw et jak zw olnim y inw e s tora całk ow icie z podatk u od nie ruch om ości. Se jny nie w yk orzystały na początk u lat 9 0tych s zans y i nie dos tate cznie ubie gały s ię o rozs ze rze nie s tre fy e k onom iczne j o nas z te re n. Gołdapi i Ełk ow i tu s ię udało i te raz św ietnie s ię rozw ijają. (m s ) is tnie nie oddziału – przyznaje dyre k tor SP Z O Z . – W te j ch w ili m am y problem z inte rną. Trze ba s ię pow ażnie zastanow ić, jak ie s ą re alne pe rs pe k tyw y funk cjonow ania s zpitala w św ietle w arunk ów , jak ie nas cze k ają. O probl e m ach z pie lęgniark am i i lek arzam i na rynk u pracy pis aliśm y już w ubie głym rok u. Jak w idać nie w ie le s ię zm ie niło. Być m oże je s t je s zcze trudnie j ściągnąć lek arzy do nie w ie lkie go m ias te czk a. Sk us ić m ogą s tos unk ow o w ys ok ie zarobk i i dobre w arunk i pracy. A na to trze ba m ie ć pie niądze . Najtrudnie j ponoć je s t zrobić te n pie rw s zy k ron – prze k onać, bo m łodzi l e k arze w ol ą za niew ie lkie pie niądze pracow ać w dużym m ie ście , niż za w ięk s ze w m ałe j m ie js cow ości. Późnie j idzie już znacznie łatw ie j. K ie dy zaczynają pracę w m ias te czk u, pow oli przyzw yczajają s ię do atm os fe ry i zaczynają lubić s pe cyfik ę pracy w m ałe j m ie js cow ości, w nie Fot. M .S. W szyscy są zgod ni co d o je d ne go – trze b a postaw ić na rozw ój Se jn. Spraw a nie stety k om pl ik uje się, k ie d y zacznie m y rozm aw iać o szcze gółach . Nie m a w Se jnach k ąpie lis k a, dlate go przydałaby s ię plaża m ie js k a. Byłaby to nie m ałą atrak cja dla dzie ci, a dla s tars zych – m ogłyby być k ajak i do w ynajęcia. As faltow anie ul ic nie je st, m oim zdanie m najw ażnie js ze . Je że li ch odzi o inne zm iany, to przydałby s ię w m ie ście s upe rm ark et, bas e n, bus na Litw ę i instalacje z gaze m zie m nym dla m ie s zk ańców . El a, 49 l at, sprzątaczk a Plaża m ie js k a je s t potrze bna dla dzie ci i m łodzie ży, bo nie m a blis k o inne go k ąpie lis k a. W ów czas czas ie m łodzi w w ak acje m ogliby m ilej s pędzać czas , a nie s ie dzie ć pod blok ie m . Je dnak jak o k ie row ca zde cydow anie w olałaby leps ze drogi, zarów no w Se jnach jak i ok ol icy. A ge ne ralnie – by nie lik w idow ano te go, co już je s t. Anonim ow y rozm ów ca Gram w Pom orzance , dlate go dla m nie najw ażnie js zy je st stadion z praw dziw e go zdarze nia. A dys k ote k a i plaża w Se jnach przydałyby s ię, bo do je dne j i drugie j je st za dalek o. Nie m a s ię gdzie k ąpać. Danie l , 17 l at, gra w Pom orzance O d trzydzie s tu l at m ie s zk am w Se jnach na ulicy be z as faltu i ch odnik a. D late go najw ażnie js ze dla m nie je st as faltow anie ulic, no i k analizacja… D obrze by było, gdyby na łące za przys tank ie m PK S pow stał park , alejk i i ław e czk i, m us zla k once rtow a. Gdyby w ybudow ano w m ie ście now e park ingi w m ie js cach gdzie je st duże natęże nie ruch u, tj. przy s k l e pach s pożyw czych na s k rzyżow aniu przy bank u PKO . W arto by te ż poustaw iać k os ze na śm ie ci i tablicę inform acyjną w pobliżu blok ów . M arianna, 55 l at K analizacja je st, drogi te ż w m iarę s ą… D late go plaża m oim zdanie m je s t najw ażnie js za. O czyw iście plaża przy oczys zczonym je ziorze . Fajnie by było, gdyby tak ie im pre zy, jak D ni Se n, były organizow ane na przyk ład na łące przy przys tank u PK S, albo w Bork u. Że by m ożna było pójść na nie z k ocyk ie m i pos ie dzie ć s obie na traw ce ze znajom ym i, przy m uzyce . A dostęp do s ce ny pow inie n byćotw arty dla m łodych ze s połów s e jne ńs k ich . Przydałby s ię te ż w Se jnach k lub dla m łodzie ży. M anie k W arto w Se jnach w ybudow ać dys k ote k ę. No i plaża by s ię przydała. Stud e ntk a, 20 l at W ie ści Se jne ńs k ie Fot. K .P. Pie niąd ze , k tóre w tym rok u trafią d o Pow iatow e go Z arząd u Dróg, w ystarczą zal e d w ie na prze życie i załatanie napraw d ę pow ażnych d ziur w d rogach – inform uje w ice starosta R om ual d W itk ow sk i. M im o to zarząd dróg opracow uje plany, m a przygotow ane proje k ty na pozys k anie pie niędzy z re ze rw y budżetow e j k raju. Z poch odzących z re ze rw pie niędzy w ybudow ano dotych czas ul. M ick iew icza, Przyleśną, ch odnik i na ul. 22-go lipca i dw ie drogi na te re nie pow iatu. – Że by dos tać te środk i, trze ba s pe łnić pew ne k ryte ria. Inacze j w nios e k nie prze je dzie – w yjaśnia Al e k s ande r Nie - dźw ie dź, k ie row nik Pow iatow e go Z arządu D róg. Je dnym z k ryte riów je st znaczący, bo stanow iący ponad połow ę, w k ład w łas ny. Starosto na k ażdy z dw óch proje k tów m us i w ięc prze znaczyć po 300 tys . zł. Z e w zględu na niew ie l k ie ilości środk ów re ze rw y, s finans ow ane będzie najpraw dopodobnie j tylk o je de n z proje k tów . A w nios k i s ą na dok ończe nie dróg K ras nopol– Je ziork i, o w artości 517,8 tys . zł oraz Frąck i – Tartaczys k o – Sarne ck i, za 59 0,5 tys . zł. – Te 300 tys . zł m us im y w s pólnie ze brać z gm inam i i m oże z Nadleśnictw e m – m ów i A. Nie dźw ie dź. W ubie głym rok u pow iat w yłożył zaledw ie 9 tys . zł na re m ont drogi do Frące k , co nijak m iało s ię do znacznie w ięk s ze go w k ładu finans ow e go gm iny i nadleśnictw a. Strony do porozum ie nia nie dos zły. – A m ie l ibyśm y już położony k ilom etr as faltu prze z Frąck i – pods um ow uje k ie row nik Z arządu D róg. – Je że li ch odzi o inne pie niądze na drogi, to je st ich za m ało. 60 m ln zł na całe w ojew ództw o w najbliżs zym rok u na w s zystk ie k ate gorie dróg, tj. w oje w ódzk ie , pow iatow e i gm inne , to nie w ie lka s um a. Trze ba będzie s zuk ać s k ute cznych pom ys łów na pozys k anie tych pie niędzy – pods um ow uje A. Nie dźw ie dź. (m s ) Ape l acja w spraw ie zapłaty nal e żności W ojew ód zk ie m u Prze d sięb iorstw u R e al izacji Inw e stycji (W PR I) została złożona w Białym stok u. Cze k am y na ciąg d al szy. o praw ie 560 tys . zł z Budom e xe m Gołdap za w yk onaw s tw o, z W PR I za nie należnie w ys taw ione fak tury za nadzór w w ys ok ości 30-k ilku tys . zł – dodaje J. S. K ap. – W te j ch w il i s ądzim y s ię o k w otę za „całok s ztałt” z s yndyk ie m m as y upadłościow e j W PR I. Je st o co w alczyć. – Z ostate cznym i w yrok am i s ądu nie dys k utuje s ię. Jak trze ba będzie , s potyk am y s ię z R adnym i i ustalam y k om u zabrać pie niądze i s k ąd w ziąć ew e ntualny k re dyt na s płatę W PR I. Je s zcze raz podk re ślam , do s ądu pos ze dłe m że by w ygrać. Bo nie zgadzam s ię z ros zcze niam i W PR I. Przy rozl icze niu inw e stycji i budow ie oczys zczalni stała s ię w ie lka k rzyw da dla m iasta. Inw e stycja była nie rzete lnie i nie s um ie nnie prow adzona. (m s ) – Z łych w ie ści w ogóle nie było, ch oć pojaw iały s ię już w m e diach tak ie inform acje – m ów i burm is trz Se jn, Jan Stanis ław K ap. – W yrok Sądu Najw yżs ze go w s praw ie 30 złotych nie był ostate cznym w yrok ie m w s praw ie W PR I. Nie pow inno s ię go w ogóle k om e ntow ać. Jak i będzie os tate czny w yrok , trudno pow ie dzie ć. Na pe w no, tak jak os ie m lat te m u, tak i dziś uw ażam że m am rację nie płacąc W PR I. K ie dy k ilka lat te m u zapadła ta w łaśnie de cyzja, zdanie to podzie lał rów nie ż ów cze s ny zarząd i R ada M ias ta. – Przypom nę, że w ygraliśm y s praw ę Se jne ńsk i sąd sk azał byłe go b urm istrza Se jn na k arę grzyw ny w w ysok ości 5 tys. zł. D odatk ow o został obciążony k os ztam i postępow ania s ądow e go. Z arzuty, postaw ione os k arżone m u dotyczyły nie praw idłow ości przy budow ie oczys zczalni. K ilka lat zajęło białostock ie j prok uraturze rozs zyfrow anie dok um e ntacji zw iązane j z budow ą s e jne ńs k ie j oczys zczalni ście k ów , dotarcie do św iadk ów i odtw orze nie m ożliw ie najw ie rnie j prze bie gu inw e s tycji. Z arzuty w 2002 rok u udało s ię postaw ićtylko byłe m u burm istrzow i Se jn, Andrze jow i G. Ch oć w pow s ze ch ne j opinii nie je st je dyną os obą odpow ie dzialną za de cyzje pode jm ow ane przy budow ie oczys zczalni. Prok uratura postaw iła m u m .in. zarzut prze k rocze nia upraw nie ń (nie uzas adnione zw ięk s ze nie zak re s u robót, k tóre doprow adziło do w zros tu k os ztów inw e stycji o ok . 3,5 m ln zł) oraz nie praw idłow ości w przetargu – m iał przyjąć m nie j k orzys tną ofe rtę przetargow ą. O s k arżony nie przyznał s ię do w iny rów nie ż w dniu ogłos ze nia w yrok u. Je go zdanie m zw ięk s ze nie zak re s u robót i tym s am ym k os ztów było k onie cznością, ponie w aż dodatk ow e ane k s y do um ow y dotyczyły robót, k tórych w yk onanie ok azało s ię nie zbędne już w trak cie budow y. O d w yrok u przys ługuje odw ołanie . (m s ) Starostw o zaciągnęło w ub ie głym rok u k re d yt na zak up łod zi h yb ryd ow e j i pod nośnik a h yd raul iczne go prze z Kom e nd ę Pow iatow ą Państw ow e j Straży Pożarne j w Se jnach na k w otę 829 tys. zł. W grud niu Kom e nd a W ojew ód zk a PSP w Białym stok u zw róciła k re d yt, al e… Kom e nda W oje w ódzk a PSP otrzym ała pie niędzy m nie j, niż zak ładano. W grudniu do starostw a w płynęło o 20 tys . zł m nie j, niż w ynos ił zaciągnięty k re dyt. 2-go s tycznia k re dyt został je dnak s płacony prze z Staros tw o w całości. Pod k onie c stycznia w płynęło do pow iatu pis m o, w k tórym K W PSP pros i o zw rot z otrzym anych pie niędzy je s zcze 17,6 tys . zł – rozliczając pie niądze , k tóre do nich w płynęły, bardzo s ię s pie s zyli (m ie li m ało czas u) i prze k azali o 17 tys . złza dużo. Starostw o pow iatow e łącznie otrzym ało o 37 tys . zł m nie j, niż to było założone . A to za s praw ą… Z m ie nne go k urs u Euro (proje k t był rozliczany w te j w alucie ), k tóry w dniu zaw ie rania um ow y był znacznie w yżs zy niż w dniu rozlicze nia proje k tu. (m s ) Num e r 2 Strona 9 Finał V Ed ycji Am atorsk ie j Ligi Piłk i Siatk ow e jw se zonie 2006 - 2007 W s obotę 24.02.2007 nas tąpiło pods um ow anie V (jubileus zow e j) Edycji Am ators k ie j Ligi Piłk i Siatk ow e j. Z ok azji m ałe go jubil e us zu w s zystk ie ze s poły otrzym ały puch ary, dypl om y i drobne upom ink i od organizatora O środk a Kultury w Se jnach . Liga s k upia w ok ół s ie bie zaw odnik ów z re gionu s e jne ńs k ie go i augus tow s k ie go. W ie k zaw odnik ów nie m a tu żadne go znacze nia, liczy s ię zdrow y duch w zdrow ym cie le, ch ęć w s półzaw odnictw a i bycia raze m w drużynie . Sale na zaw ody udostępnili dyre k torzy Z e s połu Szk ół O gól nok s ztałcące go i Gim nazjum nr 1 w Se jnach . O rganizatorzy dzięk ują głów ne m u s pons orow i M ark et „Polka” w Se jnach . Po s obotnim s potk aniu w iadom o je dno – liga będzie k ontynuow ana. W s zystk im ze s połom należąs ię gratulacje . Fot. K .P. I m ie jsce M ark et„Pol k a” Se jny II m ie jsce „Słoneczna Pol ana” Augustów III m ie jsce O środ e k Kul tury w Se jnach IVm ie jsce - Nauczycie l e z Se jn Vm ie jsce - Nad l e śnictw o Głęb ok i Bród VI m ie jsce - „Le śnik ” Nad l e śnictw o Pom orze VII m ie jsce - Pow iatow a Kom e nd a Straży Pożarne jw Se jnach Na II-gim Z je źd zie Z arząd u O d d ziału Pow iatow e go Z w iązk u O ch otniczych Straży Pożarnych R P w Se jnach (17-go stycznia) now ym Pre ze se m Z arząd u O SP został se jne ńsk i starosta R yszard Grzyb ow sk i. Je go zastępcam i na k olejną k ade ncję s ą k om e ndant PSP w Se jnach Z dzis ław Czak is i w ójt Gm iny Se jny Jan Sk indzie r. Członk ie m Pre zydium Z arządu O SP zos tał rów nie ż burm istrz Se jn Jan Stanis ław K ap. Funk cję s k arbnik a będzie pe łnił Jan M oroz, a s e k retarza – W al de m ar Staśk ie lunas . W zarządzie zas iadają rów nie ż Jan K ram nicz, Józe f Stank ie w icz, W ojcie ch W arak om s k i, Jan W ojczulis , Stanis ław Jagłow s k i, O lgie rd Palanis , Borys K as janow . Kom is ję Rew izyjną w ybrano w s k ładzie : Euge nius z Jurk iew icz, Fe lik s Stopnick i, Stanis ław Now ak ow s k i. (m s ) Jan Sk ind zie r, w ójtGm iny Se jny, je stod 8-go l ute go now ym przew od niczącym Stow arzysze nia Sam orząd ów Z ie m i Se jne ńsk ie j. O rganizacja d ziała od 2000 rok u. Je j sze fe m od 2003 rok u był Je rzy Nazaruk . trze ba s ię zająć - pos zuk iw anie m fundus zy na re alizację ogólnopow iatow ych inw e stycji, w tym pie niędzy na drogi, tras y row e row e i k ąpie lis k a, gos podark ę odpadk am i (ście k i i now e w ys ypis k o). Z os tała obniżona s k ładk a członk ow s k a, z 3 do 2 tys . zł. niu 2005 r. postała Lok alna Grupa D ziałania Se jne ńs zczyzna, k tóre j członk ie m je s t Stow arzys ze nia. Na re alizację zadań (m .in. prom ocji re gionu) LGD zostało przyznane dofinans ow anie w w ys ok ości 750 tys . zł. (m s ) Foto: K . Palew icz Je rzy Nazaruk O rganizacja s k upia prze dstaw icie l i s am orządów z nas ze go re gionu. W w alnym ze braniu członk ów Stow arzys ze nia w zięliudziałm .in. w ójtow ie s e jne ńs k ich gm in oraz w ładze pow iatow e . O k re ślono najpilnie js ze s praw y, k tórym i Strona 10 Stow arzys ze nie na s w oim k oncie m a tak ie im pre zy, jak organizow any od k ilku l at w Z e lw ie M iędzynarodow y Plene r M alars k i Re gionu Pogranicza. Ucze s tniczą w nim artyści m .in. z Pols k i. Litw y, Białorus i, Uk rainy, Ros ji. Je st to, jak ok re ślił w s praw ozdaniu z działal ności Stow arzys ze nia J. Nazaruk , s pe cyficzne połącze nia tw órczości artys tyczne j, k ontak tu z naturą i w ędk ow ania. O w oce m ow e j m ie s zank i s ą obrazy Se jne ńs zczyzny, k tóre m ożna było ogl ądać na w ystaw ach w Suw ałk ach , W ars zaw ie . Jan Sk indzie r Stow arzys ze nie przyczyniło s ię w znaczny s pos ób do w ydania k s iążk i Stanis ława Buch ow s k ie go „Z ie m ia Se jne ńs k o-Suw alsk a 19 18-19 20”. Było rów nie ż w ydaw cą m ie s ięcznik a „Se jne ńs zczyzna, oraz dw ujęzyczne j „Gaładus i – pis m a Polak ów i Litw inów ”. W grudW ie ści Se jne ńs k ie Z d row iu i życiu l ok atorów te n poziom h ałasu b e zpośre d nio nie zagraża – tak Ire na Grygucis, k ie row nik Pow iatow e j Stacji Sanitarno-Epid e m iol ogiczne j k om e ntuje w ynik i prze prow ad zone go prze z Sane pid pom iaru poziom u h ałasu w m ie szk aniu Państw a Tym pal sk ich . – Co nie znaczy, że prze byw anie w tych pom ie s zcze niach prze z k olejne l ata nie zas zk odzi lok atorom . Przydałoby s ię tym zająć– dodaje . Są m ie js ca, w k tórych poziom h ałas u po w ycis ze niu k otłow ni je st w norm ie . Je dnak w pok ojach znajdujących s ię be zpośre dnio nad k otłow nią nadal je st za głośno – norm y prze k roczone s ą od 6 do 10 dB, w zależności od pory (dzie ń/noc). Lok atorzy pe ch ow e go m ie s zk ania nadal s k arżą s ię na nadm ie rny h ałas . – Bardzo nam prze s zk adza – m ów i H al ina Tym pal s k a. – Po w ycis ze niu niew ie l e s ię m oim zdanie m zm ie niło. W ys ypiać s ię zaczęłam dopie ro, k ie dy w e ntyl ator w k otłow ni s ię pops uł i nie pracow ała prze z m ie s iąc. Jak w te dy było cich o… Aż strach pom yśleć – dodaje po ch w ili– co będzie s ię działo w m roźne dni, k ie dy k otłow nia będzie inte ns yw nie j pracow ać. Państw o Tym palscy w prow adzili s ię do m ie s zk ania przy ul. Park ow e j k ilkanaście lat te m u. Było ogrze w ane stojącym i w pok ojach k aflow ym i Num e r 2 zrobić praw o jazdy na k ate gorię C i C+ E. Rodzaj s zk oleń zależy od je dnostk i, w k tóre jprze bie ga s łużba. – Facet idąc do w ojs k a zm ie nia s ię. Nie tylko fizycznie , ale te ż m e ntalnie . A przyjaźnie z w ojs k a nie raz zos tają na całe życie – ppłk R ajm und Gie ros , k om e ndant W K U w Suw ałk ach prze ds taw ia inne plus y s łużby. – W ojs k o uczy pracy w ze s pole, co m oże późnie j nie je dnok rotnie s ię przydać. O d ch w il i s taw ie nia s ię na k om is ję poborow ą, w ojs k o m a 18 m ie s ięcy na pow ołanie do s łużby. Po upływ ie te go czas u os oba je st prze nos zona do re ze rw y. Co w ażne , now e prze pis y nak ładają na W K U obow iąze k w cze śnie js ze go poinform ow ania o zam iarze pow ołania do w ojs k a. – Część os ób nie doje ch ała na k om is ję, pie cam i, a pod blok ie m znajdow ały s ię garaże . – Gdybyśm y w ie dzie li, że nam za ścianą zrobią tak ą głośną k otłow nię, byćm oże w ogóle byśm y s ię nie w prow adzali. O d piętnas tu lat w alczym y be zs k ute cznie o cis zę. Nie ch k otłow nia tam będzie , al e te ż nie ch da nam norm alnie żyć– dodaje H . Tym palsk a. Burm istrz m ias ta Jan Stanis ław K ap odpow iada, że na tyl e , na ile m ogą, s tarają s ię zre k om pe ns ow ać m ie s zk ańcom blok u to nie przyje m ne s ąs ie dztw o. Jak iś czas te m u w ym ie nil i części m ie s zk ańcom z k latk i położone j najbliże j k otłow ni ok na. Pańs tw o Tym palscy płaca o 60 zł niżs zy czyns z. – Rozum ie m , że s ąs ie dztw o k otłow ni to pow ażny problem – dodaje . Rom uald K is ie l , dyre k tor s e jne ńs k ie go Z ak ładu Gos podark i Kom unalno M ie s zk aniow e j W odoci- Fot. M .S. O d ch w ilis taw ie nia s ię prze d k om is jąpoborow ą, w ojs k o m a 18 m ie s ięcy na pow ołanie do s łużby. Fot. M .S. Nie ch cę iść d o w ojsk a. M am inne pl any – sk w itow ał 19 -l etni W ik tor. Ch łopak ów o pod ob nym zd aniu była je d nak m nie jszość. W l utym prze d k om isją pob orow ą staw iło się ok oło 180 m łod ych m ężczyzn i je d na k ob ieta. – To w yjątk ow o zdrow y rocznik – oce nia lek arz Tade us z Fal e jczyk . W k om is ji poborow e j zas iada, z prze rw ą, już ponad 10 lat. – Je st troch ę k ate gorii D , al e zdarzająs ię w przypadk u os ób z w adam i s e rca czy astm ą. K ie dyś była te nde ncja do unik ania w ojs k a i zdarzało nam s ię s ym ulantów w yłapać. D ziś s tw ie rdzam , że k ażdy racze j uk ryw a w ady. Ch cą pójść do w ojs k a, bo to tyl k o dzie w ięć m ie s ięcy i po odbyciu s łużby s ą leps ze pe rs pe k tyw y pracy czy to w policji, straży pożarne j, czy w zw yk łym zak ładzie pracy. Inna s praw a, że często z pow odu be zrobocia m łodzi de cydują s ię na s łużbę w w ojs k u – dodaje . Ponadto os oby, k tóre nie m ają ure gulow ane go stos unk u do w ojs k a m ają problem y z zaciąganie m pożycze k . A to dlate go, poniew aż s płata k re dytu m us i być zaw ie s zona na czas odbyw ania s łużby. – M ógłbym pójść do w ojs k a, że by praw o jazdy s obie zrobić – przyznaje W ojte k . – W w ojs k u m ożna zdobyć dodatk ow e k w al ifik acje – potw ie rdza k pt. H ube rt K ryk ant z s uw alsk ie j W K U. – W je dnostce w Suw ałk ach m ożna poniew aż pracuje za granicą – inform uje T. Falejczyk . Że by nie być ściganym za uch ylanie s ię od s łużby w ojs k ow e j, w ys tarczy dope łnić tzw . obow iązk u m e ldunk ow e go. Czyli prze d w yjazde m np. do pracy za granicą w ystarczy to zgłos ić w odpow ie dnim w ydziale urzędu. W ów czas zos tanie s z tym czas ow o w ym e ldow any i po problem ie . – W arto o tym pam iętać. To znacznie ułatw i nam pracę, a przy ok azji unik nie s ię nie potrze bnych problem ów – zaznacza ppłk . R ajm und Gie ros . (m s ) Je że li je s te ś zainte re s ow any pracą w w ojs k u, zgłoś s ię do najbliżs ze go W K U. W olne etaty w k orpus ie s ze re gow ych dla żołnie rzy re ze rw y s ą m .in. w K rak ow ie , Szcze cinie , Św iętos zow ie . ągów i K analizacji, zapow iada k olejne prace nad w ycis ze nie m k otłow ni. – Ch cę te ż zaznaczyć, że nie je st to bube l. Spe łnia nas ze ocze k iw ania – w yjaśnia J. S. K ap. – Z analizy czte re ch m ie s ięcy funk cjonow ania k otłow ni w ynik a, że inw e stycja je s t e k onom iczna. O s zczędności m ie s ięczne na e ne rgii e lek tryczne j to ok . 3 tys . zł. Pracow nicze , po lik w idacji stare j k otłow ni, to ok oło 6 tys . zł m ie s ięcznie . Z użycie opału to 3 tony m iału. Poprze dnio s palaliśm y praw ie 6 ton w ęgla – w ym ie nia. – W dodatk u m iał je st tańs zy o 25 proc. od w ęgla. Po 12 m ie s iącach os zacuje m y, jak a je s t s topa zw rotu. M yślę, że założona s taw k a 160 tys . zł os zczędności będzie prze k roczona. Je że l i ch odzi o e k ologiczną stronę, to o 60 proc. zm nie js zyła s ię e m is ja pyłów , o 29 ,7 proc. gazów . W idać to z re s ztą po k om inie . Prze d aw arią, m im o że k otłow nia pracow ała już jak iś czas , błys zczał. W ok re s ie aw arii w e ntylatora m us ie liśm y prze jść na palenie w starych pie cach i już po dw óch tygodniach k om in byłzapylony. Nie zal e żnie od przytaczanych prze z s trony argum e ntów , k onflik t m iędzy Urzęde m M ias ta a lok atoram i m ie s zk ania w ciąż narasta. Cich a „w ojna” toczy s ię już od k ilkunas tu l at, ale od uruch om ie nia now e go pie ca we w rze śniu ubie głe go rok u przybrała na s ile. (m s ) Strona 11 M inęły już dw a m ie s iące , a w s praw ie park ingu prz y cm e ntarz u nic s ię nie m ie niło. Probos z cz i burm is trz dypl om atycz nie de k l arują ch ęć podjęcia dal s z ych roz m ów i ods yłają do s ie bie naw z aje m . A W al de m ar Pie cz ul is coraz bardz ie j utw ie rdz a s ię w prz e k onaniu, że te n płot na w ios nę na s w oje j dz iałce prz y cm e ntarz u będz ie m us iał pos taw ić… – Padały w pras ie pytania, cze m u probos zcz nie w yk upił w cze śnie j te j działk i?Spraw ą s ię nie inte re s ow ałe m , ponie w aż s ądziłe m że w łaścicie l e m gruntów je st m iasto – w yjaśnia s e jne ńs k i probos zcz k s . K azim ie rz Gack i. – Ch ciałe m od pana Pie czul is a w yk upić działk ę. Ch ciałe m rów nie ż zaproponow ać m u działk ę za pałace m bis k upim do zam iany. Ale pan Pie czulis jak oś nie ch ętnie … Podk re ślam , nie ch cę s ię z nik im k łócić i je ste m s k łonny do s zu- k ania dal s ze go k om prom is u. Ja nie w ie m , co je s zcze m ogę zrobić w te j s praw ie . Te raz, o ile m i w iadom o, m iał pan Pie czulis zastanow ić i z burm is trze m pos zuk ać działk i, gdzie m ógłby w ybudow aćdom pogrze bow y. – Tak jak obie całe m , doprow adziłe m do s potk ania pana W al de m ara Pie czul is a z k s iędze m prałate m . Ja s ię w ich ustalenia nie w trącam – w yjaśnia s w ój udział w s praw ie burm istrz Se jn Jan Stanis ław K ap. – Sw oje go s tanow is k a rów nie ż nie zm ie niłe m . W pobliżu cm e ntarza, zgodnie z plane m zagos podarow ania m ias ta, m a być park ing. Jak na razie nie w płynęły ani do m nie , ani do probos zcza oficjalne s k argi na ogrodzonądziałk ę pana Pie czulis a. A co na to s am zainte re s ow any?– Z upe łnie te go nie rozum ie m ? Kupiłe m działk ę w dobre jw ie rze i dlacze go utrudnia m i s ię je j zagos podarow anie – zastanaw ia s ię W . Pie czulis , w łaścicie l zak ładu pogrze bow e go. D ziałk ę przy cm e ntarzu w yk upił w ios ną ubie głe go rok u i planow ał postaw ić na nie j dom pogrze bow y. Plan prze strze nne go zagos podarow ania m ias ta był w tym czas ie w opracow aniu i zainte re s ow any be zs k ute cznie s k ładał pis m a z prośbą o zm ianę prze znacze nia działk i – z park ingu na budow laną. Z apew niał, że będzie udos tępniał m ie s zk ańcom w ybudow any prze d dom e m pogrze bow ym park ing. Stanow is k o zarów no burm istrza, jak i R ady M ias ta je st je dnak nie zm ie nne – nie zgadzają s ię na jak ie jk olw ie k zm iany. Rozm ow y z probos zcze m te ż nic nie dały. – M am pozw olenie , w ięc na w ios nę ch yba będę m us iał ogrodzić działk ę. M oże m ój s yn będzie m ógł na nie j w ybudow ac dom pogrze bow y – gorzk o pods um ow uje W . Pie czulis . Będzie m y inform ow ać o dalszym prze bie gu s praw y. O ile dalszy ciąg będzie … (m s ) Doch od y b ud żetu pow iatu w tym rok u w yniosą 11 89 2 49 3 zł, w yd atk i 12 158 135 zł. Najw ażnie jszą inw e stycją w 2007 rok u b ęd zie zak up sprzętu m e d yczne go (w form ie d otacji) d l a SP Z O Z , za sum ę 375 tys. zł. De ficyt b ud żetu pow iatu w w ysok ości 265,6 tys. zł zostanie pok ryty z w ol nych środ k ów z l atub ie głych . 354 zł. Re ze rw a ogólna będzie w ynos iła w tym rok u 100 tys . zł, a ce low a 59 638 zł z prze znacze nie m na w ydatk i bie żące w ośw iacie (m .in. Z SO w Puńs k u). W ars ztaty s zk olne otrzym ają dotację 10 tys . zł. D otacje ce low e dla je dnos te k s am orządu te rytorialne go, zw iązane z re al izacją zadań w łas nych pow iatu w ram ach zaw artych um ów i porozum ie ń w ynios ą78 700 zł. Natom iastdotacje ce low e na zadania w łas ne pow iatu re al izow ane prze z podm ioty należące i nie należące do s e k tora finans ów publ icznych będą na łączną k w otę 309 180 zł, w tym najw ięk s zą dotację 268 tys . zł otrzym a D om Pom ocy Społe czne j dla doros łych Rodziny M aryi w Se jnach . Z arząd m oże zaciągać k re dyty i pożyczk i na pok rycie w ys tępujące go w ciągu rok u prze jściow e go de ficytu budżetu do w ys ok ości 300 tys . zł. Z godnie z prognozą k w oty długu na 2007 i lata nas tępne obe cny rok m a być najbardzie j e fe k tyw - ny, je że li ch odzi o s płatę k re dytów . Planow ana s płata rat będzie w ynos ić ponad 1 m ln zł. W ięce j i cie k aw ie j o budżetach Pow iatu i gm in M ias to Se jny, Se jny, K ras nopol, Puńs k , Giby dow ie cie s ię k ol e jnym num e rze W ie ści. (m s ) Pozostałe zadania: dalsza budow a budynk u Z SO w Puńs k u (na razie ujęte s ą je dynie pie niądze urzędu gm iny w Puńs k u, 50 tys . złi środk i z budżetpow iatu 10 tys . zł na ins pe k tora nadzoru budow lane go) Al e , jak zapew nił Starosta Rys zard Grzybow s k i, s zk ołę w Puńs k u um ie s zczono w planie inw e stycyjnym W SW iA – co oznacza znaczne przys pie s ze nie budow y obie k tu i w ięk s ze w s parcie finans ow e ze s trony rządu. W ydatk i na program y i proje k ty re alizow ane ze środk ów poch odzących z fundus zy struk turalnych i fundus zu s pójności na 2007 rok w ynios ą 221 tys . Na te re nie pow iatu se jne ńsk ie go funk cjonują dw a sch ronisk a m łod zie żow e , w M aćk ow e j R ud zie i Se jnach . To ostatnie zm ie niło w tym rok u sie d zib ę. Z ostało prze nie s ione z Z e s połu Szk ół O gólnok s ztałcących do s ąs ie dnie go Z e s połu Szk ół RolniczoTe ch nicznych . Pytanie , dlacze go dyre k tor Z SO Andrze j M ałk ińs k i zre zygnow ał ze s ch ronis k a w s zk ole? Czy dyre k tor Z STR H e nryk W ydra nie bie rze na s w oje bark i de ficytow e go Strona 12 „inte re s u”? Pyta Euge nius z Kuk lew icz, radny pow iatow y. – Z aw s ze będzie m łodzie ż, k tóra dotrze do nas row e ram i czy pie s zo i będzie ch ciała gdzie ś tanio prze nocow ać. Nie m oże m y zdzie rać z nich pie niędzy, a k os zta ich pobytu pok ryw ają m .in. dopłaty do s ch ronis k a z k uratorium – m ów i w ice s tarosta Rom uald W itk ow s k i. – Nie m a dużych zys k ów , ale zaw s ze jak ie ś pie niądze zostająz działalności. – Z STR je s t l e pie j przygotow any do pe łnie nia te j funk cji – zaznacza dyre k tor Z SO Andrze j M ałk ińs k i. Ch odzi tu o Fot. M .S. dostępne prys znice , leps ze w arunk i noclegu czy dostęp do k uch ni. – W Se jnach je s t je dna burs a i to w nie j pow inni nocow ać m łodzi l udzie – dodaje . Potw ie rdza rów nie ż, że w pływ na je go de cyzję m iały finans e . D o w yjaśnie nia pozostała tyl k o je dna nie w iadom a – czy Z STR będzie m ogło prow adzić s ch ronis k o m łodzie żow e rów nie ż w te dy, gdy s zk oła prze jdzie pod nadzór M iniste rstw a Rol nictw a. A w s zystk o w s k azuje , że tak s ię w k rótce stanie . (m s ) W ie ści Se jne ńs k ie zak az w jazdu s am och odom ciężarow ym pow yże j ok re ślone j m as y, będzie m y te zak azy e gze k w ow ać – zapow iada R . Grzybow s k i. – Jak będzie trze ba, zacznie m y odbie rać przew oźnik om k once s je . Tańs ze je s t zapobie ganie , niż us uw anie s k utk ów . – Z nacznym utrudnie nie m s ą dla nas zak azy na w ie lu w ażnych dla nas drogach . Jak m am y dow ie źć drew no z – Czas e m s am och ody s ą las u, s k oro nie m a dróg be z zak azów prze ładow yw ane – przyznaje je de n z doch odzących w pobliże las ów ?To je s t k rzyw dzące – zaznacza w łaścicie l firm trans portow ych . Nie bardzo ch ciał s w oich danych podaw ać do publiczne j w iadom ości. – Ale nie robim y te go s pe cjalnie . Ciężk o na ok o oce nić, ile drze w o w arzy. Czas e m s am och ód m oże w yglądać na prze ładow any, a nie je st bo w ie zie s uch e lek k ie drew no. W styczniu, k ie dy drogi leśne były rozm ok nięte , ciężk ie s am och ody w je żdżały do las u po drew no z w ycink i. Po k ilka tak ich k urs ach droga robiła s ię nie m al nie prze je zdna. – Sprzęt ch odzi jak ch odzi, ale drogi leśne od daw na nie były re m ontow ane i s ą w nie najleps zym stanie – odpow iada przew oźnik . – Nie m ożna za ich stan w iną obarczać je dynie nas . – D rogi as faltow e te ż nis zczą s ię prze z te n trans port. D late go zacznie m y dok ładnie j przygl ądać s ię s am och odom ciężarow ym . Je że li na dane j drodze je st anonim ow y rozm ów ca. – Będzie m y robić badanie nośności dróg, aże by m óc ustaw ić odpow ie dnie oznak ow anie tonażow e . Je że li prze w oźnicy nie będą prze ładow yw ać s am och odów , być m oże pozw olim y im naw et na w jazd na te drogi, gdzie nośności nie m a, że by m ogli to dre w no w yw ie źć– inform uje starosta. W k olejnym num e rze postaram y s ię porozm aw iać z nadleśniczym i o stanie leśnych dróg. (m s ) W tym rok u nie b ęd zie tanie j, al e te ż nie w zrosną czynsze w Spółd zie l ni M ie szk aniow e j w Se jnach .. – Nie szuk am y pie nięd zy w k ie sze niach spółd zie l ców – zaznacza pre ze s SM Francisze k R ad ziew icz. Z aos zczędzić uda s ię dzięk i zak upionym nie daw no now ym pie com opal anym m iałe m . – Je s t on znacznie tańs zy od w ęgla. Z re s ztą ce na w ęgla na początk u te go rok u w zros ła o ok . 10 proc. Podrożała te ż e ne rgia e lek tryczna. Podatk i lok alne pos zły w górę. Z ałożyliśm y w ięc pew ne nie dos zacow anie budżetu i s zuk am y os zczędności u s ie bie – zaznacza pre ze s SM . Pie ce zostały zam ontow ane w k otłow ni nr 4 przy ul . W ojs k a Polsk ie go 19 A, k tóra ogrzew a 11 blok ów . – Je że li będą znaczące os zczędności, to będzie m y stopniow o w nas zych k otłow niach dok onyw ać w ym iany k olejnych pracujących k otłów w ęglow ych na k otły m iałow e – m ów i F. R adziew icz. Now e pie ce s ą znacznie bardzie j w ydajne , niż stare . Ich zak up k os ztow ał Spółdzie lnię M ie s zk aniow ąpraw ie 120 tys . zł. (m s ) Now e w yb ory d o se jm ik u w ojew ód ztw a pod l ask ie go m uszą od być się d o 20 m aja. Dok ład ną d atę w yznaczy pre m ie r. Nie ch lubna to s ław a, ale je dnak ... Po raz pie rw s zy w h istorii pol s k ie go parl am e ntaryzm u te re now e go dos zło do tak ie j s ytuacji. Now e w ybory to dodatk ow e k os zta. W e dług w stępnych s zacunk ów nie pzre k roczą3 m ln. Pojaw ia s ię zate m pytanie - czyżby k olejna s zans a Se jne ńs zczyzny? W ostatnich , listopadow ych w yborach s am orządow ych , już nam s ię to praw ie udało. Czas pow ażnie s ię zas tanow ić i znów s próbow ać. M oże tym raze m uda s ię w prow adzić do s e jm ik u w oje w ódzk ie go k andydata z Se jn?(m s ) Nigd y nie d am y rad y utrzym ać d róg w od pow ie d nim stanie , je że l i b ęd ą po nich je źd zić prze ład ow ane sam och od y ciężarow e – m ów i starosta R yszard Grzyb ow sk i. Prob l e m z d rogam i, tym raze m l e śnym i, m ają rów nie ż m ie szk ańcy w si przyl e głych do Puszczy Augustow sk ie j. To w ażna inform acja, zw ażyw s zy na to że lok atorzy i tak m ają je dne z w yżs zych w re gionie opłat za m ie s zk ania M ie s ięczny czyns z za m ie s zk anie w SM w ynos i ok oło 500 zł. W ybory z 12.11.06 r. Fot. M .S. Num e r 2 Na razie Jaros ław Sch abie ńs k i, dotych czas ow y w ice w ojew oda podlas k i, będzie jak o k om is arz zarządzał tym re gione m . Se jm ik rozw iązany zos tał de cyzją w ojew ody podlas k ie go 21-go m aja. D os zło do te go, poniew aż radnym s e jm ik u w ciągu trze ch m ie s ięcy od ogłos ze nia w ynik ów w yborów s am orządow ych nie udało s ię w ybrać zarządu w oje w ództw a w pe łnym , 5os obow ym s k ładzie . Fot. K .P. Strona 13 Edw ard Janus był w os tatnim tygodniu goście m s pe cjalnym na w yk ładach o ruch u drogow ym w Szk ole. Z re s ztą, gości na nich co jak iś czas . – Staram s ię jak najbardzie j urozm aicać zajęcia. D late go zapras zam różnych cie k aw ych gości, dlate go ćw iczym y na zajęciach z pie rw s ze j pom ocy z fantom e m . Bo jak s ię coś robi, to trze ba to robić dobrze , profe s jonal nie i z pas ją– pods um ow uje S. R as iul. Prze jdźm y je dnak do nas ze go gościa. K ie dy opow iadał o prze pis ach , o dziw o k urs anci co ch w ila s ię śm iali. – D lacze go to tak w ych odzi? Sk ończyłe m pew ną arch aiczną instytucję, k tóra nazyw a s ię l ice um pe dagogiczne . Kończyły je tylko os oby, k tóre potrafiły nauczać i to w s pos ób cie k aw y – m ów i Edw ard Janus . – Po za tym uw ie lbiam być z ludźm i. Sam otny m ogę być tylko w les ie , albo na rybach . M ój zaw ód te ż robi s w oje . Je s te m dzie nnik arze m te lew izyjnym , byłe m radiow ce m , m us zę um ie ć m ów ić cie k aw ie . – Będąc m łodym człow ie k ie m je ździłe m m otocyk lem . D ostałe m s ię do k adry narodow e j w m otok ros ie – opow iada o s w oich początk ach z m otoryzacją. – Przygotow ując s ię do m is trzostw rozbiłe m s ię na k urh anie i s traciłe m trzy dni z życia. W yłam ałe m obie ręce , że bra, nadgarstk i. To był k onie c m oje j jazdy na m otok ros ie . Prze s iadłe m s ię do s am och odu, jak o pilot. Je ździłe m długi k aw ał czas u w re pre ze ntacji w ars zaw s k ie go Pałacu M łodzie ży z k ie row cąKubąW odzim irs k im . I tak została m otoryzacja w środk u. A że s k ończyłe m w życiu praw o i je bardzo lubię, m yśl ę że potrafię cie k aw ie opow iadać naw et o prze pis ach ruch u drogow e go. Z re s ztą m ożńa s ię prze k onać o tym w k ażde j ch w ili. W ys tarczy w e jść na stronę w w w .tvs uw al k i.pl i obe jrze ć prow adzony prze ze m nie program „Piąte k oło”. W cze śnie j, w s uw als k im R adiu 5 robiłe m m agazyn m otoryzacyjny „K lak s on”. Prze pis y s ą w ażne , ale lubię to co s ię w iąże nie tylko z prze pis am i ale i z życie m . Nauk a m łodych k ie row ców polega nie tym by przy- R ów nol e gl e rozstrzygają się d w ie istotne d l a szk oły spraw y. Dotyczą finansow ania b ud ow y now e go b ud ynk u d l a Z SO , oraz przyszłości stołów k i. O gólny k os zt budow y to 5 m ln zł. Na razie w budże cie pow iatu s ą ujęte tylko pie niądze prze k azane prze z w ójta gm iny Puńs k , 50 tys . zł. Pew ne je s t w s parcie z M SW iA, trze ba je dnak pocze k ać na k onk rety. – Gdybyśm y m ie li prze znaczać co rok u na budow ę te j s zk oły po 50 tys . zł, to byśm y budow alijąbardzo długo – pods um ow uje obe cną s ytuację Strona 14 Spotk anie z Edw arde m Janus e m gotow ać tylko do zdania e gzam inu. A tak najczęście j uczą s zk oły. Nie ch s ię pan w yk uje te sty, nauczy s ię na pam ięć m ane w rów . Nie zgadzam s ię z tym pode jście m ! Prze pis y pow inny w ych odzićz głow y! Trze ba nauczyćl ogicznie k orzys tać z pods taw ow ych zas ad be zpie cze ńs tw a. A jak będą potrafil i je ździć, to zdanie e gzam inu nie jak o je s tprzy ok azji. Na drodze nie m a czas u na zas tanaw ianie s ię, co znaczy te n znak … Co zrobić jak m i s am och ód w yje żdża naprze ciw k o?Boże , jak to było… To ja te raz s k ręcę w lew o, w praw o, pote m odbiję - bach ! I już nie żyje … Trze ba zdaw ać s obie s praw ę z te go, jak duża odpow ie dzialnością je s t nauk a jazdy. M yślę, że zdaje s obie z te go s praw ę Stanis ław R as il i m a tak ie s am o zdanie jak ja. Jak m oże być coś dla picu?To k rzyw da dla k urs antów , je że l i s ię tak do nich podch odzi. Z anim s ię w yk s ztałcą pew ne odruch y, m us i m inąć troch ę czas u. Ale ins truk torzy m us zą dać dobre podstaw y, by tak s ię s tało. Je że li Stanis ław R as iul w ice staros ta Rom uald W itk ow s k i. Niew ie le k onk retów je st rów nie ż w przypadk u s tołów k i przy Z SO w Puńs k u. W tym rok u s zk ol e zabrak nie w budże cie 169 tys . zł. Tym bardzie j nie m a m ow y o zatrzym aniu stołów k i przy s zk ole. Na pew no będzie funk cjonow ała do k ońca m arca. Co dal e j?Trw ają rozm ow y. Przy s zk ole m a zostaćuruch om ione s tow arzys ze nie , k tóre w s pie rałoby ją finans ow o. – Ch ce m y rozm ow y prze prow adzić nie tyl ko z rodzicam i, k tórych dzie ci uczą s ię w s zk ol e. Bo rodzice co trzy lata s ię zm ie niają, tyl e m łody k ie row ca w ciągu rok u s pow oduje w ypade k drogow y z pow ażnym s k utk ie m , prok urator anal izuje czy przypadk ie m te n k ie row ca nie s pow odow ał te go w ypadk u poniew aż był źl e nauczony. M oże k toś go niew łaściw ie zw e ryfik ow ał?Z a s pow odow anie w ypadk u m oże zate m odpow iadaćnie tylk o k ie row ca al e i te n, k tóry go uczył je ździć. Bardzo m ądrą propozycją je s t te ż w prow adze nie prze d uk ończe nie m 7 m ie s iąca od otrzym ania praw a jazdy obow iązk ow e go k urs u dos k onalenia. A pods um ow ując, żadna s zk oła jazdy nie w ych ow a k ie row cy. O n na e gzam inie zdobędzie upraw nie nia, ale w ciągu 30 godzin jazdy nie zrozum ie na czym pol e ga jazda. Ch oćby naw et w ydaw ało m u s ię, że je st leps zy od Szum ach e ra. Nie k tórzy „łapią” po rok u, inni po k il ku l atach , o co w tym w s zystk im ch odzi. Dl ate go trze ba podaw ać w tak i s pos ób prze pis y, że by coś w głow ie zos tało. Troch ę w e s oło, a troch ę stras znie . (rozm aw iała m s ) Szk oła założona zos tała w 2004 rok u. Prow adzi ją Stanis ław R as iul, k tóry od 12 l at je s t ins truk tore m jazdy. Inni instruk torzy: Adam R as iul(6 l at), Fe lik s Now ak (s taż ponad 30-letni), Eliza Sie nk ie w icz (2 lata). Kurs anci m ają za drobną opłatą zapew nione m ate riały dydak tyczne : podręcznik i, k s iąże czk ę udzie lania pie rw s ze j pom ocy, te sty i ze staw do ćw icze ń na płycie CD . D o w s zystk ich k ate gorii. trw a nauk a ucznia. Z w rócim y s ię z propozycją w s półpracy w ram ach stow arzys ze nia do os ób trw al e zw iązanych ze s zk ołą, czyli nauczycie li oraz s ym patyk ów pl aców k i, je j daw nych abs ol w e ntów . Sw ój udział de k l arow ał naw et w ice s taros ta W itk ow s k i – m ów i Ire na Bobin, dyre k tor Z SO w Puńs k u. – Nie ch ce m y, by nas ze s tow arzys ze nie było k ol e jną organizacją funk cjonującą na papie rze . W gm inie Puńs k je s t zare je s trow anych 12 s tow arzys ze ń, ale niew ie le z nich działa norm alnie . (m s ) W ie ści Se jne ńs k ie Artyk ułs pons orow any O nud nych prze pisach m ożna rozm aw iać z h um ore m – tak uw aża Ed w ard M arian Janus, d zie nnik arz suw al sk ie j te l ew izji i przyjacie lStanisław a R asiul a ze Szk oły Nauk i Jazd y „Jaćw ing”. Do w iosny coraz b l iże j. W Dom u Litew sk im w Se jnach trw ają przygotow ania d o poże gnania zim y. Dzie ci i m łod zie ż w yk onały ponad trzym etrow ą M arzannę (l it. M ore ). Ta olbrzym ia k uk ła pow s tała zaledw ie w ciągu je dne go dnia , w yk onana ze s łom y w s parta na dre w nianym s te lażu. Nie stety s w ój k rótk i żyw ot zak ończyła 20 l ute go. Z os tała s palona podczas plene row e j im pre zy. Z abaw ie tow arzys zył grilli tańce prze branych dzie ci. M are zos tała w yk onana z m yślą o k onk urs ie w W il nie , al e k u zas k ocze niu w s zystk ich nie s pe łniła w arunk ów organizatorów . O k azała s ię za m ała – przyjm ow ane k uk ły m us iały m ie rzyćnie m nie jniż pięćm etrów . (J) M iłość to całow anie się – śm ie je się 5-l etni Arture k , a w raz z nim ch ich ocze re szta d zie ciak ów . Nasi m al i e k spe rci z l itew sk ie go prze d szk ol a uznal i, że k och anie nie k ończy się je d nak tyl k o na tym . – Trze ba pow ie dzie ć coś dobre go. W yciąć s e rdus zk o z papie ru. Narys ow ać m am ę i tatę, dać im laurk ę – tłum aczy Artur. – Trze ba te ż k upić s e rdus zk o dl a m am y – dodaje 4-letni M atas . – Kupić pie rścione k m am ie – w ym ie nia 5-letnia M artynk a. – I porce lanę dla babci – uzupe łnia Artur. To zdanie m prze ds zk ol ak ów najleps ze s pos oby na ok azanie m iłości. – M iłość je st w te dy, gdy s ię k och am y – dodaje 6-letnia W e ronik a. – K ie dy s ię oże nil i. M iłość je st w te dy, gdy bardzo s ię l ubi m am ę, babcię, s ie bie i ps a – uzupe łnia Artur. – Koch anie je st w ażne – pods um ow uje M artynk a. O d co najm nie j XV w ie k u patrone m w s zystk ich zak och anych je st św . W alenty. D zie ń św ięte go W alente go je s t rów nie ż czas e m łącze nia s ię w pary ptak ów na W ys pach Brytyjs k ich (s k ąd przyw ędrow ało do Polsk i to św ięto). (J) W gm inie Puńsk 80 proc. m ie szk ańców to Litw ini. Nic w ięc d ziw ne go, że ub ie gają się o d w ujęzyczne nazw y m ie jscow ości czy je zior. – Je s zcze trw ają proce dury. Będzie m y robić k os ztorys y. Na począte k tylko m ie js cow ości. Późnie j zajm ie m y s ię na k os zt gm iny podw ójnym i nazw am i ulic – inform uje w ójt gm iny Puńs k W itold Lis zk ow s k i. – Je że li ch odzi o nazw y ge ograficzne , m us im y ze brać m ate riały k tóre w yślem y do zaopiniow ania zarządow i w oje w ództw a. Późnie j w ciągu m ie s iąca zapadnie de cyzja. Jak na razie nie m a żadnych prze ciw w s k azań. Na k ońcu dok um e nty trafią do M SW iA i najpóźnie j do k ońca cze rw ca pow inny zapaść ostate czne de cyzje Je śli będą pie niądze , to je s zcze w tym rok u pojaw ią s ię w gm inie dw ujęzyczne nazw y. (m s ) W ład ze sow ie ck ie nie b ały się tak b ard zo żad ne j inne j d aty, jak 16-go l ute go. To było św ięto, k tóre go nigd y w ięce j m iało nie być – tak o Dniu O d rod ze nia Państw a Litew sk ie go opow iad ał Konsul R e pub l ik i Litew sk ie jLiud vik as M il ašius. W tym rok u św iętow ano 89 rocznicę prok l am ow ania nie podl e głości Litw y. To najw ażnie js ze św ięto narodow e Litw inów . D late go je s t bardzo uroczyście obch odzone rów nie ż na te re nie s e jne ńs k ie go pow iatu. W s zk ołach z litew s k im język ie m nauczania organizow ane był ak ade m ie i ape le, połączone z w yk ładam i h is torycznym i. W D om u Litew s k im na dos k onale przygotow aną uroczys tość przybyli m .in. prze ds taw icie l e lok alnych s am orządów z Se jne ńs zczyzny i Suw ałk , w ładz w ojew ództw a podl as k ie go i s łużb m undurow ych . Goście m s pe cjal nym byłznany litew s k i te nor W e rgilius Nore jk a. – Nie podległość Litw y była ogłos zona w bardzo trudnych w arunk ach ok upacji nie m ie ck ie j, dąże nia bol s zew ik ów do w łącze nia do s ow ie ck ie j Ros ji i w w alkach o W ilno – m ów ił Kons ul. - Nie podl e głość żyła w św iadom ości Litw inów i z te go pow odu trw ająca od 19 40 do 19 9 0 rok u ok upacja nie zdołała w nich stłam s ić dąże ń do w ol ne go państw a. – Prze znacze nie ch ciało, że Polacy i Litw ini od tys iącleci m us zą m ie s zk ać w s ąs ie dztw ie . H is toria pok azuje , że m ie liśm y w s pólnych m onarch ów , w s pól nie w al czyl iśm y prze ciw k o Z ak onow i K rzyżack ie m u, ros yjs k ie j e k s pans ji na zach ód – dodałL. M ilaš ius . Podk re ślił rów nie ż w artość w s półpracy polsk o – l ite w s k ie j, k rajów k tóre s ą członk am i Unii Europe js k ie j. Je dynie prze z w s pólne działanie uda s ię, zaznaczył, os iągnąć w s pólne ce le. D ziś najw ażnie js zym je s t dąże nie do be zpie cze ństw a e ne rgetyczne go. Litw a i Pols k a będą w s pólnie budow ały e lek trow nię atom ow a w Ignal inie . – W ażna je st te ż inte ns yfik acja i pos ze rze nie w s półpracy gos podarcze j na pograniczu, w yk orzystując atuty obu s połe czności. M ożna to os iągnąć re alizując w s pólne proje k ty, m ode rnizując infrastruk turę – zauw ażył Kons ulw prze m ów ie niu na uroczystości w D om u Lite w s k im . Z a is totne dla pogranicza uznał rów nie ż w s półpracę k ultural ną oraz rozw iązyw anie is tnie jących , l ub m ogących pojaw iać s ię w przys złości probl e m ów . – Kons ulat Re publik i Litew s k ie j je st tu po to, by w tym pom óc – zak ończył. (m s ) Num e r 2 Strona 15 Se jne ńsk a K ape l a K re sow a Gal a je st ok azją d o zapre ze ntow ania się ze społów , grup te atral nych , pracow ni d ziałających przy O środ k u Kul tury w Se jnach . O d ub ie głe go rok u pod zie l ona je st na d w ie części – k once rt d l a d orosłych i d zie ci. W l utym m ie l iśm y ok azję ogl ądnąć tzw . Galę dla doros łych . Najpraw dopodobnie j w k w ietniu m oże m y s podziew ać s ię k olejne j ods łony – Gali dla najm łods zych . Tuż prze d rozpoczęcie m k once rtu w Gal e rii „Polone z”otw arta zos tała w ystaw a zdjęć autorstw a Le ch Las k ow s k ie go „Pe jzaże Norw e gii”, objęta h onorow ym patronate m Am bas ady Norw e gii (w ięce j inform acji w k arne cie k ultural nym ). Gal ę rozpoczęły Syl w ia M oroz, Ania Fidrych , Sylw ia O lszew s k a i Iw ona Jaros zew icz. D ziew czyny dały s ię już poznać byw alcom O środk a Kultury jak o św ietne w ok alistk i. O statnio śpiew ały m .in. na „Poże gnaniu fe rii” czy zor- ganizow anym prze z s e jne ńs k ie Gim nazjum nr 1 k once rcie pośw ięconym tw órczości gw iazd polsk ie j s ce ny m uzyczne j, k tóre ode s zły (m .in. M ark a Gre ch uty, Jack a K aczm ars k ie go, Cze s ław a Nie m e na). Jak w idać– ich talent„e k s ploatow any” je st przy k ażde j ok azji. Al e … s łuch ać ich śpiew u, to s am a przyje m ność. Podobnie je st w przypadk u Grze gorza Kuch arzew s k ie go, W ojcie ch a R am otow s k ie go i M arty W ich e rt – poe zja śpie w ana znajduje w Se jnach na s zczęście s w oich odbiorców . O ile m i w iadom o te n s e jne ńs k i ze s pół m a już s w oich stałych fanów – zjaw il i s ię rów nie ż na te goroczne jGal i. Na s ce nie O K . na dobre zadom ow ił s ię już, co m nie bardzo cie s zy, ze s pół Gaz Bl ue s Grupa. Podobnie jak w ubie głym , tak i w tym rok u, blue s ow o zak ołys ał w idow nią na Gali. Są nie do podrobie nia – śpie w ają bow ie m s k om ponow ane prze z s ie bie utw ory, a autore m w ięk s zości te k s tów je st Adam Łabanow s k i (w ok al ista i gitarzysta ze s połu). Czas e m m am w raże nie , że co dzie ń pow s taje w je go głow ie jak iś utw ór. I pe w nie niew ie le s ię m ylę. „Czadu dali” rów nie ż m łodzi, politycznie nie popraw ni – w s k rócie PIC (z ang. politicalincorre ct), w tym R afał Gruda – k tóry furorę zrobił w pew nym m om e ncie grą na gitarze . O czyw iście – grą nie typow ą, bo gitarę m iał… unie s ioną z tyłu głow y. Spodobało s ię, be z dw óch zdań. D la m nie to w łaśnie te n ze s pół był najw ażnie js zym odk rycie m te goroczne j Gali – nie s łys załam ich nigdy w cze śnie j. Z robili na m nie duże w raże nie . Byłam pozytyw nie zas k oczona czys tością ich brzm ie nia i św ietnym w ok alem R afała Grudy – a utw ory dobralis obie nie łatw e . Je że li ch odzi o te atralną s ce nę O K , nie zaw ie dli m łodzi ak torzy z Te atru Iluzja: Jus tyna Fiutow s k a, K rystyna Fiutow s k a, Ce zary Borow s k i, K am il Borow s k i, K ab aret"A je d nak " Etiud a Te atru "Il uzja" PIC - rock Strona 16 W ie ści Se jne ńs k ie Gaz Bl ue s Grupa Tom as z W as ilczyk , Patryk K arłow icz, Adrian Łobanow s k i, K am il M ilew s k i i gościnnie Adam Łabanow s k i. Re żys e re m etiudy, jak i opie k unk ą grupy, je st M ałgorzata M arcink iew icz. Z apre ze ntow ali Etiudę z cyk lu „Próby” Bogus ław a Sch ae ffe ra. Je go tw órczość w yk racza poza s zablony, burzy nas ze przyzw yczaje nia i atak uje nagłym i zw rotam i ak cji, nastroju. Tak było i tym raze m , a m łodzi ak torzy bardzo dobrze i w yraziście w yk re ow ali grane postacie . Było s ię z cze go pośm iać, było nad czym pom yśleć. Na s ce nie now ym i s k e czam i zas k oczyli w s zystk ich rów nie ż panow ie z K abaretu „A je dnak ”. A je dnak i tym raze m udało im s ię do łe z rozbaw ićw idow nię. Ich s k e cze duży pok las k znalazły naw et w śród najm łods zych w idzów – co ch w ila na s ali rozlegał s ię pe rlisty, zaraźliw y śm ie ch k ilkul atk ów . A s k e cze … Be zlitośnie w yśm iew ały abs urdy codzie nności. O d ław s e jm ow ych zaczynając, na grzybk ach h alucynoge nk ach k ończąc. W e s ołe w s pom ink i czas je dnak prze rw ać i podzięk ow ać w im ie niu dyre k tora O środk a Kultury D arius za Tom czyk a oraz Konrada Kotars k ie go – instruk tora w pracow ni pl as tyczne j, w s zys tk im os obom , k tóre w zięły udział w l icytacji rze źb w yk onanych prze z dzie ci. W ys ok ość ze brane j na licytacji s um y pozytyw nie zas k oczyła. Z pew nością w ystarczy na zak upie nie now ych dłut, drew na na k olejne rze źby czy innych m ate riałów do pracow ni plastyczne j. Te gorocznąGalę zam k nąłw ystęp „Se jne ńs k ie j K ape li K re s ow e j”. Trze ba pogratulow ać nas zym „podw órk ow ym m uzyk antom ” zw łas zcza je dne j pios e nk i – „M arych a”. „M y w Se jnach s w oją M arych ę m am y, za k tórą nie k aże płacić nik t nam ” – przypom niały m i s ię s łow a te j pios e nk i, k ie dy w czoraj prze ch odziłam prze z m ost. Na tym w łaśnie polega urok nie k tórych lok alnych ze s połów – w s w oim re pe rtuarze m ają rów nie ż pios e n- k i o Se jnach . I ch oć na co dzie ń s łuch am zupe łnie inne j m uzyk i, k ie row ana lok alną s ym patią pozytyw nie nastaw iam s ię rów nie ż do ich rados ne jtw órczości. Te goroczny k once rt nie przyciągnął za w ie lu ch ętnych – zape łniona była połow a s ali w idow is k ow e j. Być m oże m róz? – Nie je s t tak źle. Jak popatrzyłam na w idow nię, to m i s ię troch ę lże j zrobiło. M nie j os ób, to i tre m a m nie js za, atm os fe ra bardzie j k am e ralna – przyznaje Jus tyna Fiutow s k a, ak tork a Te atru „Il uzja” i instruk tor ds . tańca w O K . Po Gali w s ali prób O K zorganizow any został s k rom ny, ale od s e rca, poczęs tune k dla gości i pracow nik ów O środk a Kultury. M am nadzie ję, że w przys złym rok u będę baw iła s ię rów nie dobrze . (m s ) Z djęcia: M arta Sm olińs k a i Adrian Bogus ze w s k i w ięce jzdjęćz Gal i 2007 w w w .ok .s e jny.h om e .pl Z e spółGrze gorza Kuch arzew sk ie go Num e r 2 Strona 17 złe m w ie le podobie ństw ludów nas ze j i odl e glejs ze j północy – s zcze gól nie dotyczących m oralności i obyczajów . Norw e gow ie prze z w ie le w ie k ów żyl i w bardzo trudnych w arunk ach , z uw agi na s urow ośćk lim atu i naturalne go środow is k a, to s pow odow ało, że gdy w w ynik u e k s ploatacji złóż ropy naftow e j Norw e gia stała s ię k raje m bardzo bogatym , norw e gow ie pozos tali narode m o najleps zych ce ch ach ludzi gór i l as ów . Nie zm arnow al i nic, co daje środow is k o naturalne , rozw ijając i budując gos podark ę i prze m ys ł o najw yżs zych dzis iaj s tandardach św iatow ych . Jak o ludzie i przyjacie l e s ą fantas tyczni. Są s zcze rzy, praw dom ów ni, pracow ici i odpow ie dzialni. Są bardzo otw arci i w rażl iw i na s praw y innych narodów , al e te ż bardzo Urod ziłe m się w W arszaw ie 63 l ata te m u i d o d ziś tam m ie szk am . M oje zainte re sow ania to: l ite ratura, m uzyk a kl asyczna oraz fotografia upraw iana czynnie . Je ste m abs olutnym fotoam atore m , od w ie l u lat fotografuję w yłącznie dla w łas ne j radości oraz najbliżs zych znajom ych . Nie należę do żadnych s tow arzys ze ń tw órczych . D zięk i przych ylności P. K rzys ztofa Pal e w icza i D yre k tora O środk a Kultury w Se jnach D arius za Tom czyk a ucze s tniczę w działal ności tute js ze go Koła Fotograficzne go "K adr". Są dw ie k rainy, z k tórym i bardzo zw iązałe m s ię e m ocjonal nie – Suw alszczyzna i Norw e gia. Bardzo ch cę, ch oć troch ę zapoznać Pańs tw a z Norw e gią. Je s t to k raj położony bardzie j na północ od środk a Polsk i jak Suw alszczyzna – o jak ie ś ponad tys iąc k m w pros te j l inii. Pom im o w ie lkich różnic e k onom icznych , znala- w ym agający. i k ons e k w e ntni w e w s półpracy i w s półżyciu. To Norw e gia dała św iatu H e nryk a Ibs e na, Edw arda M unch a, Fridtjofa Nans e na, Th ora H aye rdalla, Edw arda Grie ga, Sigrid Unds et i innych odk ryw ców i tw órców . Prze cie ż Alfre d Nobe lto Norw e g, k tóre go nazw is k o zna k ażdy. W ystaw a nazyw a s ię „Spojrze nie na O s l o i Norw e gię Środk ow ą” W s zystk ie go pok azać nie m ożna, w ięc w ybrałe m m ini ze s taw y zdjęć naw iązujących do te m atu np. O s lo – ch arak te rys tyczne budow l e , ludzie na ul icach . Pros zę zw rócić uw agę na to, że rok 100l e cia śm ie rci H . Ibs e na był w Norw e gii fe stiw al e m narodow ym . D la nas to te ż fe s tiw al, ch oć jak o m łody człow ie k nie zbyt k ojarzyłe m Ibs e na z Norw e gią, a racze j z te atre m „Norą” i „D zik ą K aczk ą” z ge nial nym Jack ie m W os zcze row icze m . Bardzo bym l ubił, aby Polacy zrodzili tak i fe stiw alW ojcie ch a Bogus ław s k ie go (ojca Te atru Narodow e go) na 250 – lecie Je go urodzin (przypada w tym rok u). O czyw iście trudno nie zach w ycić s ię w idok am i z brze gów fiordów , w ięc nie unik nąłe m w yk onania „pocztów e k ”. R inge bu to w ios k a położona na k ońcu w ąs k ie j doliny rze czne j, rozciągające j s ię na prze s trze ń 200 k m m iędzy je zioram i M jos a a D om bas . Pow yże j na w ys ok ości 1100 m npm . s ą bajk ow e k rajobrazy, do k tórych zaw s ze ch ce s ię w rócić. Norw e gia s łynie z fiordów . M ie js ce m , k tóre m nie oczarow ało je s t os ada Sol vorn nad fiorde m Sogne fjord. Słynie ona z te go, że od XIV w ie k u alkoh olzastąpiono tu k om pote m rabarbarow ym . I nik t nie pije w ódk i ani piw a a ludzie s ą pogodni, w e s e l i i przyjaźni i potrafią raze m baw ić s ię podczas nocy św iętojańs k ie j, nietypow e j nocy bo cały czas je s t w idno. Ek s pozycję zak ończyłe m zdjęciam i z m uze um h istoryczne go w O s l o. Sk ądś to znam y. Pros zę w ybaczyć ak ce nt os obis ty i pozw olić m i na de dyk ow anie pracy w łożone j w tą w ys taw ę nas ze j przyjaciółce z O s l o – W e nch e M e rl i oraz Je j „s ios trze ” M arii M iros ław ie Las k ow s k ie j. Be z Ich inicjatyw te j w ystaw y by nie było. Życzę przyje m nych w raże ń i nam aw iam do zainte re s ow ania tym cudow nym k raje m . Le ch l as k ow s k i Patronatnad w ystaw ąob jęła Am b asad a K ról e stw a Norw e gii w W arszaw ie M igaw k i z otw arcia w ystaw y Strona 18 W ie ści Se jne ńs k ie D om Litew s k i O be cnie pre ze ntow ana je st w ys taw a D avios Stonk uvie ne s „Je dw ab róż”. O d 10-go m arca będzie m ożna ogl ądać „W ystaw ę K raje k ”, w yk onanych prze z uczniów ze s zk ółlitew s k ich . 10-go m arca odbędzie s ię k once rt Pie śni Partyzanck ie j, w w yk onaniu ch óru Ak ade m ii W ete rynaryjne jw Kow nie O środe k Kultury Galeria Polone z W ystaw a zdjęć Le ch a Las k ow s k ie go „Pe jzaże Norw e gii”. Patronat nad w ystaw ą objęła Am bas ada Norw e gii w W ars zaw ie . „Angie lsk ie im pre s je ” Re giny M ilanow s k ie j „Na tropie zim y” m łodych fotografów : O li Z aw adzk ie j, Julity Ke l ler, Adriana Bogus zew s k ie go i M ate us za Sok ołow s k ie go, z os tatnie go pl e ne ru fotograficzne go, k tóry odbył s ię podczas fe rii zim ow ych (gabloty przy O K ). Galeria Z a ok nam i Prace dzie ci z pracow ni plas tyczne j O K . – ok na Bibliote k a m ie js k a – w k orytarzu w ystaw a rys unk ów o zim ie dzie ci z Prze ds zk ola M ie js k ie go 8-go m arca, godz. 17 D zie ń Kobiet K il ka l at te m u przyje ch ał d o Se jn na cygańsk im w ozie . Se jne ńszczyzna go urze k ła. Z am ie szk ał tu i zaczął b ud ow ać m osty... M osty m ięd zy l ud źm i. K rzys ztof Czyżew s k i, bo o nim m ow a, za ów dialog rozs ze rzony na inne nacje i problem y Europy Środk ow oW s ch odnie j, za pom oc w odk ryw aniu l ok alne j h istorii i narodow e j tożs am ości, a tak że za popularyzow anie dzie jów w ie l ok ulturow e go dzie dzictw a Pol s k i i je j s ąs iadów otrzym ał nagrodę im . Alek s andra Gieys ztora. W s zcze gól ności zaś w yróżnie nie to przyznano m u za stw orze nie O środk a "Pogranizce ", "m ie js ca, k tóre odw ołując s ię w s w e jdziałal ności do najbardzie j s zlach etnych e lem e ntów tradycji I R ze czpos polite jtw orzy m osty porozum ie nia ponad podziałam i narodow ym i i k ulturow ym i” – czytam y w k rótk im uzas adnie niu. W yróżnie nie to s ze f O środk a „Pogranicze ” ode brał 12-go l ute go na Z am k u K rólew s k im w W ars zaw ie . Na uroczystości zjaw iły s ię w ażne os oby ze św iata k ultury i polityk i. W ładze s e jne ńs k ie re pre ze ntow ali Starosta Rys zard Grzybow s k i oraz Przew odniczący R ady M iasta Se jny Andrze j M ałk ińs k i. Na uroczystości byli rów nie ż radni oraz grupa zaprzyjaźnionych z "Pogranicze m " Se jne ńczan. (be zpłatne ) 17-go m arca, „K aw iare nk a pod tal e ntam i”. Goście m będzie R afałGruda. Se jne ńs k ie Tow arzystw o O pie k i nad Z abytk am i M uze um Z ie m i Se jne ńs k ie j Ek s pozycje s tałe : s ala arch e ol ogiczna, num izm atyczna, dom inik anów i bis k upów s e jne ńs k ich , w ojs k ow a, s e jne ńs k ich s zk ół, w ie lok ulturow ości re gionu O środe k Pogranicze W ys taw a „12 m ie s ięcy” w ie ńcząca proje k tZ w iązani z m ie js ce m W ys taw a „Z apom niane s ąs ie dztw o. Ew ange licy na Se jne ńs zczyźnie ” Z bór e w ange lick i w Se jnach pow s tał w 1844 rok u. Suw alszczyzna była w te dy pod zabore m ros yjs k im . W ładzom zależało na utw orze niu w śród w yznaw ców s il ne j grupy narodow ościow e jobce jPol ak om . W ys taw a „Podróż prze z ce ntrum Europy” O brazy dok um e ntują prze bie g podróży odbyte j na prze łom ie lat 1536/37, a prow adzące j z Ne uburga nad D unaje m prze z Pragę do K rak ow a i Be rlina. Szuk am y s pons orów ! Przygotow uje m y s ię do k olejne j e dycji k onk urs ów re cytators k ich . Z e w zględu na niew ie lką s um ę, k tórą dys ponuje m y, zde cydow aliśm y s ię pos zuk ać dodatk ow ych s pons orów . Bylibyśm y w dzięczni za w s parcie – najlepie j w pos taci dobre j k s iążk i, k tóra ucie s zyłaby m łodych ucze s tnik ów (dla s zk ół) lub drobnych gadżetów dla prze ds zk olak ów . Cze k am y na W as zą pom oc do połow y k w ietnia. D zięk uje m y M ałgorzata M arcink iew icz Ins truk tor ds . te atru w O K dzie dzictw a k ul- w ynik ają z nie zw yk le dynam icznie rozw ijające j s ię rze czyw is tości s połe czne j i polityczne j. (… ) Fragm e nty laudacji prof. Andrze ja Rotte r- W tak k rótk ie j laudacji, napraw dę nie m unda, prze w odniczące go k apituły Na- s pos ób objąć całe go bogactw a działalnogrody im . Gieys ztora, dyre k tora Z am k u ści O środk a i ak tyw ności nas ze go K rólew s k ie go dzis ie js ze go laure ata. Nie s pos ób je dnak Pan K rzys ztof Czyżew s k i rozpoczynał te ż pom inąć i nie w yrazić podziw u na s w oją drogę w ybitne go anim atora k ultury, jak o ak tor i instruk tor w s tow arzys ze niu te atralnym Gardzie nice , z k tórym zw iązany był w latach 19 78-19 83. W trak cie stanu w oje nne go założył i w ydaw ał podzie m ne pis m o "Czas Kultury". To w te dy pow s tał je go s łynny s pe k tak l re cytators k i "Garść w ie rzbow ych grus ze k ". I od nie go bardzo w ie le s ię zaczęło dla nie go, prze de w s zys tk im zainte re s ow ania pogranicze m k ultur. W ażnym k rok ie m w k ie runk u te go pogranicza była rozpoczęta w 19 80 rok u w s półpraca z Boże ną i W ojcie ch e m Szroe de ram i, prow adzącym i Gm inny O środe k Kultury w Czarne j D ąbrów ce na K as zubach . Trzy lata późnie j pow stanie z je go inicjatyw y, z inicjatyw y laure ata, Fundacja Pogranicze , k tóre j zos taje pre ze s e m . Z araz pote m w '9 1 rok u prze nos i s ię K rzys ztof Czyżew s k i do Se jn, gdzie s form ułow ane j prze nie go i je go ze s pół inicjuje pow s tanie O środk a "Pogranicze - now e j m is ji Pogranicza, k tóra w iąże s ię s ztuk , k ultur, narodów ", k tórym k ie ruje ściśle z działalnością m iędzynarodow ą do dziś. (… ) K rzys ztofa Czyżew s k ie go. (m s ) Prow adzony prze z K rzys ztofa Czyże w s k ie go O środe k rze czyw iście im ponuje Nagroda im . Profe s ora Al e k s andra bogactw e m póldziałania, ale te ż nie zw yGieys ztora przyznaw ana je st od 19 9 9 k łą żyw otnością, oraz re agow anie m na Foto: K . Palew icz rok u, za s zcze gól ne os iągnięcia na rze cz now e w yzw ania, now e potrze by, k tóre Num e r 2 och rony polsk ie go turow e go. (m s ) Strona 19 Korytarz w se jne ńsk im Z SO zm ie nia "ob l icze ". Z nik ły zak urzone tabla. W ich m ie js ce pojaw iły s ię zdjęcia s e jne ńs k ich fotografów , w k rótce m ają być ustaw ipne ław k i do s ie dze nia. Tak a m ini-s zk olna galeria. Na pom ys ł w padł dyre k tor Z e s połu Szk ół O gól nok s ztałcących , a zdje cia udostępnił działający przy O środk u Kultury K lub Fotografów Se jne ńs zczyzny "K AD R ". Fotografie będąco jak is czas s ię zm ie niać. (m s ) W ygrana Gim nazjum nr 1 w k onk ursie „Szk oła z trad ycją” zal e ży rów nie ż od nas. W ystarczy w e jść na stronę w w w .szk ol aztrad ycja.org/szk ol y.ph p?rod zaj=2, zal ogow aćsięi od d aćsw ójgłos. Głos ow ać m ożna od 15-go stycznia do 15-go m arca. Im w ięce j głos ów inte rnautów zdobędzie s zk oła, tym w ięk s ze s zans e m a na w ygraną. K apituła Konk urs u, k tóra ostate cznie w ybie ra zw ycięzców , ma bow ie m obow iąze k uw zględnićw śród w ytypow anych prze z s ie bie 12 zw ycięzców 3 s zk oły z najw ięk s zą il ością głos ów inte rnautów . Nagrodą za zajęcie czołow ych m ie js c je s t1000 dolarów . Konk urs Szk oła z Tradycją organizow any je st prze z Fundację Szans a. Z głos iło s ię do nie go 241 s zk ół z te re nu całe j Pols k i. Je go nadrzędnym ce lem je s tzach ęce nie środow is k a s zk olne go do przyw racania i k ultyw ow ania w łas ne j tradycji oraz zapoznaw ania uczniów z Z rob ię z pana człow ie k a m yśl ące go. Nie zal e żnie od te go, czy pan te go ch ce czy nie ! – sk w itow ał d ok tore k i zostaw ił prze rażone go pacje nta sam na sam ze sw oim i m yśl am i. s k upionych w działające j przy s e jne ńs k im O środk u Kul tury grupie te atralne j „Iluzja”. Je j opie k unk ą je st M ałgorzata M arcink ie w icz. Prze różna pras a, radio, te lew izja, s ze rok o rozum iany inte rnet… W dzis ie js zym s zum ie inform acyjnym coraz w ięk s zym problem e m je st um ie jętna s e lek cja istotnych w iadom ości od m as y be zw artościow ych „new s ów ”. Te go zagadnie nia dotyk a „D ieta” – s pe k tak lzapre ze ntow any prze z m łodych ak torów , h is toriąs zk oły. Aby w ziąć udział w k onk urs ie , s zk oła m us iała w ype łnić ank ietę, w k tóre j pre ze ntuje w łas ną h istorię i pos zuk iw anie k orze ni. Gim nazjum s w ój pom ys ł oparło na „podróży w czas ie ”. „Postanow iliśm y w yk orzys tać nas zą s zans ę i w e jść do otw artych po 20 latach ruin podom inik ańs k ie go k las ztoru, aby tam s zuk ać śladów nas zych rów ie śnik ów gim nazjal istów rocznik 19 36” – czytam y. (m s ) dzie nnie zal e dw ie je dną banal ną w iadom ość. – Późnie j w idzim y, cos s ię dzie je k ie dy popadam y w drugą s k rajność i nie m am y z niczym k ontak tu. Na k ońcu pytanie , czym te n czyściutk i um ys ł od- Je ste śm y otaczani prze z prze różne m e - izolow anych pacje ntów zape łnić? – dia, człow ie k gubi s ie bie w tym dodaje M . M arcink iew icz. w s zys tk im . W s pe k tak lu pojaw ia s ię dok tor. Nie w iadom o, na ile to je st h och s zta- Bardzie j je dnak , jak zaznacza, inte re s uje pl e r, a na ile pow ażna os oba. Postanaw ia ją re ak cja m łodych w idzów , k tórych zaboh ate rów odizol ow ać od inform acji – pros iła na s pe k tak l. Uczniów s e jne w yjaśnia znacze nie M . M arcink iew icz. ńs k ich gim nazjów i s zk ół śre dnich . A ta Głów nym boh ate rom -pacje ntom przypi- je s t różna – od całk ow ite j ne gacji i znus uje dietę inform acyjną. O trzym ują dze nia po fas cynację. Podobnie je s t z inte rpretacjąs pe k tak lu. – Nie m ożna s ię łapać za w s zystk o, a tym bardzie j rozpus zczać nie s praw dzonych pl ote k – oce niają Ew a i M arze na z gim nazjum . – Był o ch orobach . Człow ie k prze jm uje s ię w s zystk im , na przyk ład dietą – m ów ią M onik a, Iw ona, Paul ina i Ew e l ina. – A te raz za dużo je st prze różnych diet, to m ożna zach orow ać. Na przyk ład na anore k s ję. – Spe k tak l był o zak ładzie ps ych iatrycznym i o gazetach – najproście j pods um ow ują Robe rt, M arcin, R ajm und i W ojte k . Różne inte rpretacje , w ynik ające z dotych czas ow e go dośw iadcze nia. Czy m łodym w arto „zaw racać głow ę” tak ą pow ażną te m atyk ą, jak ta w s pe k tak lu? – Z de cydow anie tak – k w ituje M . M arcink ie w icz. (m s ) Z djęcia: M . Sm olińs k a Strona 20 W ie ści Se jne ńs k ie Prosto z pas ie k i na unijne półk i – cze m u nie ?W m aju ubie głe go rok u s e jne ńs k im ps zcze l arzom udało s ię zare je strow ać na Liście Produk tów Tradycyjnych „M iód w ie lok w iat z Se jne ńs zczyzny”. W tym rok u zam ie rzają pójść o k rok dal e j – zastrze c nazw ę i zare je s trow ać produk t na poziom ie e urope js k im . Je że li im s ię to uda, być m oże będzie to pie rw s zy produk t zare je strow any w Unii Europe js k ie j prze z dw a k raje członk ow s k ie , Polak ów i Litw inów . W działania bow ie m od s am e go początk u zaangażow ani byl i ps zcze larze z Re jonu Łoździe je . – Nam w s zys cy pom agali. I staros ta, i w ójt, i burm istrz – prze z s k rom ność zaznacza Francis ze k Janus zk o, pre ze s Te re now e go Koła Ps zcze larzy w Se jnach . Na początk u stycznia 2006 rok u były s tarosta M arian Luto nam ów ił nas do przystąpie nia do proje k tu „Szl ak ie m k ulinarnych tradycji pogranicza pol s k o-litew s k ie go”. D zięk i nie m u udało nam s ię um ie ścić nas z m iód na pol s k ie j Liście Produk tów Tradycyjnych . Nie praw dopodobne stało s ię całk ie m re alne . Trze ba je dnak pam iętać, że znajdow anie s ię na tak ie j l iście zobow iązuje . M iód m us i być w ytw arzany zgodnie z tradycyjnym i s pos obam i i przy zach ow aniu odpow ie dnich zas ad h igie ny. W yróżnie nie to potw ie rdziło unik al ne w al ory nas zych l ok alnych m iodów . – Se jne ńs zczyzna to te re n czys ty e k ologicznie . W dodatk u m am y bardzo k rótk i ok re s w e getacji roślin. Lato trw a tyl k o 3 m ie s iące i w s zys tk ie rośl iny k w itną naraz. D zięk i te m u nas z m iód je s t w yjątk ow o arom atyczny, z ch arak te rys tycznągoryczk ą. Co w ażne , produk ow any je s t w dre w nianych ulach – opis uje F. Janus zk o. Kolejnym etape m je st re je s tracja m iodu na poziom ie unijnym . W połow ie stycznia zorganizow ane zos tało w Se jnach już pie rw s ze s potk anie w te j s praw ie z ps zcze l arzam i z Litw y. Prace nad proje k te m je s zcze trw ają po obu stronach granicy. W planach je st już k olejne s potk anie robocze . – Prze d nam i je s zcze badanie m iodu na zaw artość zanie czys zcze ń ch e m icznych oraz na ilość pyłk ów . Będzie m y je robić w Puław ach . D użo k os ztuje i cze k am y W tym rok u pszcze l arze b ęd ą oszczęd zać, by w przyszłym h ucznie ob ch od zić 135-l e cie założe nia w Se jnach k oła pszcze l arsk ie go. W Pol s ce je s t to jak oby s te row ane odgórnie – ps zcze larze nie dostają pie niędzy do ręk i. Są one prze znaczone na be zpłatne s zk olenia, czy ps zcze le m atk i. Na ze braniu s e jne ńs k ie Koło zde cydow ało s ię poprze ć ogólnopolsk ą ak cję, k tóra m a na ce lu zm ianę s pos obu dzie lenia pie niędzy. Kolejną s praw ą, istotną dl a k ażde go ps zcze larza k tóry m a ps zczoły i o nie dba, s ą „dzik ie ” ule. Są to zanie dbane pas ie k i, z k tórych ow ady prze nos zą różne ps zcze le ch oroby. Praw o nak azuje rów nie ż zgłos ze nie k ażde go ula do pow iatow e go lek arza w ete rynarii. „D zik ie ” ul e nie s ąracze jzgłas zane . Na k onie c zos taje s praw a pie niędzy. Koło dys ponuje niew ie lkim i środk am i, z cze go dodatk ow o 60 proc. je st odprow a- A w O środk u Kultury w k rótce zaw iśnie m apa z dok ładnym rozm ie s zcze nie m pas ie k na Se jne ńs zczyźnie . Na dorocznym ze braniu s praw ozdaw czym Te re now e go Koła Ps zcze larzy obok s praw zw iązanych z codzie nnym funk cjonow anie m , pojaw ił s ię te m at re je stracji m iodu na poziom ie e urope js k im czy probl e m dofinans ow ania ps zcze l arstw a z fundus zy unijnych . W s ąs ie dnich k rajach (np. Litw a, Cze ch y) ps zcze larze dos tają ok re śloną k w otę na ul– m ogą za te pie niądze k upić dok ładnie to, co im je s t potrze bne . na pie niądze – m ów i pre ze s Te re now e go Koła Ps zcze larzy. W 2008 rok u s e jne ńs cy ps zcze larze będą obch odzić 135lecie założe nia s e jne ńs k ie go k oła. Z aczynają w ięc os zczędzać i nie s tać ich na tak ie w ydatk i. (m s ) dzane do Z arządu Re gionalne go w Suw ałk ach . Sk ąd 20 proc. pow inno trafić do zarządu głów ne go. Problem w tym , że nie zaw s ze s ię je dnak tak dzie je , ponie w aż m ają dużo w ydatk ów . Je że li s k ładk i nie s ą odprow adzane , Z arząd Głów ny m oże zde cydow ać o zam k nięciu k ół z dane go re gionu. Se jne ńs cy ps zcze larze , m im o że je st to je dno z licznie js zych k ół, nie s ą pew ni s w oje go is tnie nia. O czyw iście zaw s ze m ożna inte rw e niow ać i w yjaśnić, tylko… Przy ok azji s ąnik om u nie potrze bne ne rw y. Je że li ch odzi o działal ność k oła w Se jnach – je go m ocną s troną je s t duża ak tyw ność. W łączają s ię w D ni Se jn, pom agali przy Urodzinach W ojew ództw a, m ie js k ie j W igilii czy W ie lkie j O rk ie s trze Św iąte czne j Pom ocy. Co rok u zapras zają do s w oich pas ie k podopie cznych W ars ztatów Te rapii Z ajęciow e j. W tym rok u, z racji w s pólne j pracy nad w nios k am i o re je s trację m iodu na poziom ie k rajow ym i e urope js k im , znacznie ożyw iły s ię k ontak ty s e jne ńs k ich ps zcze l arzam i z ich k olegam i po fach u po drugie j s tronie granicy. Je żdżą te ż na s zk olenia do Sze pietow a, odw ie dzają innych ps zcze larzy na te re nie Polsk i. – Te n rok był pracow ity, ale pok azał nam , że jak ch ce m y to potrafim y dużo dobre go zrobić – pods um ow uje pre ze s Te re now e go Koła Ps zcze larzy w Se jnach , Francis ze k Janus zk o. – M am y dobrą opinię w s połe cze ństw ie , a nas ze m iody s ą uw ażane za dobre i w artościow e . Tak trzym aćdalej. (m s ) Z djęcia: M . Sm olińs k a Num e r 2 Strona 21 z nim , obaw iają s ię, że be z ich pom ocy nic m u s ię nie uda. Koch ający rodzice rozm aw iają z dzie ćm i otw arcie , be zpośre dnio i s zcze rze , tw orząc atm os fe rę be zpie cze ńs tw a i zaufania. Rodzice , k tórzy k och ają za bardzo, często s praw iają, że D zie ck o nie m a zas pok ojone j potrze by dzie ck o nie czuje s ię be zpie czne ani robe zpie cze ństw a, m iłości, ak ce ptacji, Koch ając za b ard zo s zacunk u. Nie prze k azuje m u s ię s pójne - Na zak ończe nie dodam k ilka uw ag do- zum iane . D zie je s ię tak , poniew aż rozgo s yste m u w artości, łam ie s ię je go po- tyczących rodziców , k tórzy k och ają za m aw iając z nim , ow ijają w s zys tk o (nadopie k uńczość rodziców w baw e łnę, ch cąc podśw iadom ie czucie godności, zabrania s ię ujaw niać bardzo św iadczy rów nie ż dys - m anipulow ać dzie ck ie m i k ontrolow ać e m ocje i m yśl i. je . W s zystk o to w yzw a- Ce ch y rod zin d ysfunk cjonal nych funk cji rodziny). Koch aj ą cy rodzice Koch ający rodzice s łuch ają s w ych la poczucie w stydu, to: ofiarow ują s w ój czas , dzie ci, a ich ch ęć daw ania w ynik a złości i strach , k tóre •b rak intym ności pośw ięcają uw agę z pragnie nia, by zas pok oić ich e m ocjos ą prze nos zone na •„zak orze nie nie w e w styd zie ” s pos ób funk cjonow a- (d zie ci często w styd ząsięsw oje j i ok azują zainte re s ow a- nalne i m ate rialne potrze by. Rodzice , nie dzie ck u, za- k tórzy k och ają za bardzo, dają to, czym nia dzie ck a w inrod ziny). je go podśw iadom ie s pe łniają s w e nie s pe nych środow is k ach . •utrw al one , zam rożone , sztyw ne s pok ajają potrze by zarów no łnione nie gdyś pragnie nia i nadzie je , nie Najczęście j rodzina rol e jak w ie le zastanaw iając s ię nad tym , cze go dys funk cyjna •syste m k om unik acji pol e ga na e m ocjonalne , i fizyczne . Rodzice , dzie ck u napraw dę potrze ba. k ojarzy s ię otw artym k onfl ik cie , al bo k tórzy k och ają za bar- Koch ający rodzice zach ęcają dzie ck o do z problem e m alkoh ozgod zie na to, że by nie było low ym , z prze m ocą. nie zgod y. R zad k o d och od zi tam dzo, prze s adnie inge ru- w ew nętrzne go rozw oju. Rodzice , k tórzy ją w życie s w oje go k och ają za bardzo, bardzie j in tre s ują s ię d o praw d ziw e go k ontak tu. Nie je st to je dnak dzie ck a, trak tują je stroną zew nętrzną i z nie pok oje m porów re gułą – prze de nująs w oje dzie ck o do innych . w s zystk im rodzina dys funk cyjna to jak o inte gralnączęśćw łas ne go życia. iw i rodzice m ogą być różnie tak a, k tóra nie zas pak aja potrze b dzie ci. Koch ający rodzice pragną jak najlepie j Nadtros k l Podstaw ą dys funk cji je st zach ow anie w ype łniać s w e obow iązk i, w ie dzą je d- s ytuow ani, s am otni, zam ężni czy żonaci, nak , iż nik t nie je st dos k onały. Rodzice , ow dow ial i, pracujący s ze śćdzie s iąt rodziców . Tak w ięc pie rw s zą ce ch ą rodziny dys - k tórzy k och ają za bardzo, prze dobrzają , czte ry godziny w tygodniu lub prze ciw nie – nie m al nie funk cjonalne jje stto, że je stona fragm e n- gdyż ch cą m ie ć w ych odzą z dom u. te m w ie l opok ol e niow e go proce s u. Tk w i pew ność, że s ą „doDzie ck o w ych ow ujące sięw ona, a racze j porus za s ię w s w e go rodza- brym i rodzicam i” – d ysfunk cyjne jrod zinie d ośw iad cza: Sk łonność do te go rodzaju prze s ady ju błędnym k ole i nie potrafi s ię z nie go lub te ż ch cą dać •życia w ciągłym stre sie i napięciu nie m a nic w s pólw ydostaćopie rając s ię w yłącznie na w ła- dzie ck u to, cze go •k once ntracji m yśl i, uczući im w dzie cińs tw ie postępow ania w ok ółczłonk ów rod ziny ne go z dos nych s iłach . nie W rodzinach dys funk cyjnych naj- brak ow ało. •zaprze czania na zew nątrz o istnie niu brobyte m , prob l e m ów w rod zinie m ie rzy je j s ię częście j w ystępują nadużycia e m ocjonal - Koch ający rodzice •izol acji społe czne jrod ziny, czas e m s pędzone , czyli używ anie dzie ck a prze z pom agają s w ym pospow od ow ane jutrzym anie m nym na fizyczne j doros łe go do zas pok ajania s w oich po- cie ch om taje m nicy rod zinne j obe cności przy trze b e m ocjonalnych (np. czynie nie z nie - w os iągnięciu nie zago pow ie rnik a s praw doros łych , leżności oraz za- •zam iany rólw ob ręb ie rod ziny (np. dzie ck u ani godzięojca, starsze je do m atk a prze jm uje rol nam i rozm yślań, tw orze nie k oalicji z dzie ck ie m prze ciw ch ęcają ęrod ziców d l a rozw ażań czy m ardrugie m u rodzicow i). Staw iane s ą s am orozw oju, s ta- d zie ci przyjm ująrol m łod sze go rod ze ństw a) tw ie nia s ię. Nie nie ade k w atne do rozw oju i m ożl iw ości w iając je dnocze śnie •trud nych e m ocji: w styd u, m us i polegać na dzie ck a w ym agania – infantylizow anie rozs ądne b e zrad ności, nie pew ności, l ęk u, rozpie s zczaniu dzie ck a lub żądanie s pe łnie nia nadm ie r- ogranicze nia. W te n strach u, poczucia w iny, żal u, s tw arzają dzie ck a, ch oć nych ocze k iw ań. Częs to s ztyw ne w y- s pos ób tłum ione jzłości i w ście k łości e ps ze w arunk i m oże s ię tym m agania prze w ażają bardzie j, niż najl s k ończyć. ok azyw anie m iłości i czułości. Pojaw ia do te go, by ich s ię w nich rów nie ż nadopie k uńczość dzie ci odk ryw ały św iat w e w łas nym za- Rodzicie lsk a nadtros k liw ość je st s ilnym k re s ie . Rodzice , k tórzy k och ają za bar- e m ocjonalnym zaangażow anie m z je dnoi nadm ie rna k ontrola. znie ch ęcają dzie ci do cze s ną potrze bą k ontrolow ania dzie ck a. D zie ck o, aby przetrw ać w tak ie j rodzi- dzo, nie m us i przystos ow ać s ię do s pos obu s am odzie lności, s tarają s ię k ontrolow ać W yw ołuje w zaje m ne uzależnie nie , rów i i czyny, podśw iadom ie pragną nie s ilne , jak boles ne . je j życia, gdyż je st zbyt s łabe , aby coś ich m yśl zm ie nić w rodzinie . Nie dostate cznie um ode low ać je w e dług w łas nych w y- D zie ci poch odzące z dom ów , w k tórych w s pom aga ona je w pok onyw aniu zadań s ok ich ocze k iw ań w stos unk u do s ie bie oddani im rodzice w najleps ze j w ie rze ok azyw ali im nadm iar tros k i, w yrastają rozw ojow ych , dostarcza m u natom ias t s am ych . urazow ych dośw iadcze ń. Są to frustra- Koch ający rodzice ak ce ptują zarów no na doros łych m ających poczucie , że s ą cja (w ynik ająca m .in. z nie zdolności m ocne , jak i s łabe strony s w ych la- k och ani. Je dnak z drugie j strony, byw ają rodziny do e m patyczne go rozum ie nia torośli, udzie lają życzliw ych porad tak że w ynis zcze ni e m ocjonalnie prze z ęk , poczucie w iny czy i zas pok ajania potrze b dzie ck a, zanie - i s przyjają rozw ojow i poczucia w łas ne j ciążący nad nim i l dbyw anie , opus zcze nie , odrzuce nie ), w artości u dzie ck a. Rodzice , k tórzy uzależnie nie . oraz inw azyjność (nie zdol ność rodziny k och ająza bardzo, podśw iadom ie os ądzado pow strzym yw ania s ię od narus zania ją s w e dzie ci, k tóre nie m ogą s prostać H alina Saw ick a ogiczno-Pe dagranic dzie ck a: agre s ja s łow na, prze m oc ich s urow ym ocze k iw aniom . Rodzice ci D yre k tor Poradni Ps ych ol robią w s zystk o dla dzie ck a, zam ias t gogiczne jw Se jnach fizyczna, s e k s ual na). W rodzinie dys funk cyjne j zaburzona je st k om unik acja m iędzy je j członk am i, co w pływ a na nie praw idłow e k s ztałtow anie s ię obrazu w łas ne j os oby i poczucia w artości je jczłonk ów , zw łas zcza dzie ci. Strona 22 Naturalną re ak cją na nie zas pok oje nie pods taw ow ych potrze b i inw azyjność rodziców s ą trudne e m ocje prze żyw ane prze z dzie ck o: bunt, złość, w ście k łość, panik a, lęk , prze raże nie , rozpacz, żal, s m ute k . W ie ści Se jne ńs k ie Na te re nie pow iatu co rok u zw ięk sza się l iczb a rod zin zastępczych . Spraw ująone opie k ęnad d zie ćm i, k tóre m ie szk ały w d om u d zie ck a l ub ze w zgl ęd u na trud ną sytuację nie m ogły prze byw aćpod opie k ą b iol ogicznych rod ziców . – Na te re nie pow iatu je st 25 rodzin zastępczych , k tóre opie k ują s ię dzie ćm i poniże j 18-go rok u życia – inform uje M ałgorzata K las z Pow iatow e go Ce ntrum Pom ocy Rodzinie w Se jnach . W s pólnie z s ze fow ą CPR , W irginią Pe stk a, prow adzą k urs dla rodziców zastępczych . D o te j pory rodzice , k tórzy ch cie li przyjąć do s ie bie dzie ck o, m us ie l i je ździć na k urs do ośrodk a adopcyjnoopie k uńcze go w Suw ałk ach . K ilka tygodni te m u rus zyło pie rw s ze te go typu s zk olenie w Se jnach . Uk ończe nie go je st je dnym z w arunk ów , aby zos tać rodzice m zastępczym . – Rodziny zastępcze , k tóre funk cjonują na nas zym te re nie , to rodziny s pok rew nione . D o opie k i zobow iązują s ię babcie , dziadk ow ie , ciocie czy w ujk ow ie – m ów i W irginia Pe s tk a – Rodziny nie s pok rew nione m am y dw ie . W je dne j z nich prze byw ają m alutk ie dzie ci. Nie w ie m y, czy uda im s ię pow rócićdo rodziny naturalne j. Rodzice biologiczni odw ie dzają s w oje dzie ci, s tarają s ię w yw iązać z zobow iązań nałożonych rodzice biologiczni. M oże w ym iana prze z s ąd odnośnie abstyne ncji czy dośw iadcze ń pom oże os tate cznie rozznal e zie nia pracy i m ie s zk ania, w w iać w ątpl iw ości, a m oże … – To, że k tórych będą zape w nione odpow ie dnie ucze s tniczys z w k urs ie nie znaczy, że w arunk i dl a dzie ci – dodaje . m as z po je go uk ończe niu zde cydow ać – O be cnie dw a m ałże ństw a de k larują s ię na przyjęcie dzie ck a. Szk olenie m a ch ęć s praw ow ania opie k i nad dzie ćm i – nas przygotow ać do te j de cyzji – zaw yjaśnia M ałgorzata K las . – Je dno jak o znacza M ałorzata K las . rodzina zas tępcza, a w przys złości być D zięk i re al izacji w s pom niane go m oże adopcyjna. D rugie m ałże ńs tw o m y- program u drugi dom udało s ię znaleźć śl i o założe niu rodzinne go dom u dzie c- już k ilku tys iącom dzie ci, k tóre norm alk a. O s tate czną de cyzję pode jm ą po nie zos tałyby s k ie row ane do dużych dos zk ol e niu. m ów dzie ck a. Je że li rów nie ż je ste ś W s pom niany k urs to 10 s potk ań, na zainte re s ow any rodzicie lstw e m zastępk tórych om aw iane s ązagadnie nia zw iąza- czym , w ięce j inform acji uzys k as z w s e jne z rodzicie l s tw e m zastępczym , m .in. ne ńs k im CPR , ul. Piłs uds k ie go 34, te l. budow anie w ięzi, poczucie s traty, dys cy- (0-87) 517-34-15. (m s ) plina a k ara. Rodzice dostają podręcznik i M ałgorzata K las i W irginia Pe stk a z CPR przygotow ane prze z Tom as za Polkow s k ie go, autora polsk ie j w e rs ji program u i pre ze s a Tow arzys tw a „Nas z D om ”, k tóre w s pie ra dzie ci w dom ach dzie ck a i rodzinne dom y dzie ck a. Na ostatnie s potk anie zostaną zapros ze ni m .in. s ędzia rodzinny, pracow nicy s ocjalni, rodziny zastępcze i Nik t tak napraw d ę nie w ie , jak a je st sk al a prob l e m u. Często nie w ych od zi po za ściany d om u. Je d nak co razu w strząsają nam i inform acje o zanie d b anych d zie ciach . Po przyk ład y w ystarczy sięgnąć na w łasne pod w órk o. K ażde dzie ck o k och a s w oje go rodzica, naw et je śli w idzi że je st zanie dbyw ane . Nie byłabym je dnak tak a pew na co do m iłości rodziców , k tórzy w olą pić czy czas s pędzać w jak iś cie k aw s zy s pos ób. A dzie ci s ątrak tow ane jak o dodate k do ich życia – m ów i ps ych olog H alina Saw ick a Na początk u l ute go s e jne ńs k i s ąd ograniczył praw a rodzicie lsk ie m ałże ństw u z Pos e jank i. W połow ie stycznia policjanci zastal i ich k om pletnie pijanych (m atk a m iałą ok . 3 prom il e al k oh olu, ojcie c niew ie le m nie j). Ch oćopinię w e w s i m ie li dobrą, jak s ię ok azało w doch odze niu – to nie pie rw s za ich „w padk a”. O boje byl i k arani m .in. za jazdę po pijane m u. Trójk a dzie ci, w w ie k u os ie m m ie s ięcy, pięć i s ie de m l at, trafiły pod opie k ę dziadk ów . W yznaczono k uratora, k tóry dw a razy w tygodniu s praw dza co dzie je s ię w ich dom u. – D zie ck o prze żyw a m nie js zy w strząs , je że li po tak im w ydarze niu w raca pod opie k ę dobrze znanych w cze śnie j os ób. Je że l i nie s ą to rodzice , to najczęście j s ą to dziadk ow ie – m ów i W irginia Pe s tk a z Pow iatow e go Ce ntrum Pom ocy Rodzinie . – M om e nty rozdzie lenia i zabrania dzie ci z rodziny s ą bardzo trudne . K ażdy przypade k je strozpatryw any indyw idualnie i czas am i w ys tarczy de k laracja popraw y ze s trony rodziców , by dzie ck o zos tało z nim i. Bo m iłość dzie ck a do rodzica biologiczne go je s t bardzo w ażna w rozw oju. Nie zależnie od te go, jak i te n rodzic je st. W dom u dzie ck a potrze by je go będą na pew no postrze gane i analizow ane . Ale nie będzie najw ażnie j- s ze go, m iłości… – w yjaśnia H alina Saw ick a. Rodzice z Pos e jank i zade k larow ali popraw ę, m ają s ię te ż zgłos ić na lecze nie odw yk ow e . 2-go lute go dyżurny s e jne ńs k ie j policji otrzym ał zgłos ze nie od s ąs iadów o płaczącym od dłużs ze go czas u dzie ck u w je dnym z blok ów w ce ntrum Se jn. Funk cjonarius ze na m ie js cu zas tali pijaną m atk ę i k onk ube nta, oraz dw ie córk i k obiety: pięciom ie s ięczną i dw uletnią. D zie ci trafiły do s e jne ńs k ie go s zpitala, a późnie j do najbliżs ze j rodziny. Konk ube nt trafił do are s ztu – był pos zuk iw any liste m gończym . – Nie m a ide alne j re ce pty, jak być dobrym rodzice m . W w ie lu w ypadk ach w ych ow anie opie ra s ię na intuicji. To nas ze intuicyjne w ych ow anie je st często bardzo dobre , bylebyśm y tylko nie znaleźl i s ię w zak lętym k ole patologii i dys funk cji – pods um ow uje H . Saw ick a. (m s ) W pie cach lądują częs to pl astik ow e opak ow ania, bute lki i foliow e tore bk i. Trze ba pam iętać je dnak , że paląc w przydom ow ych k otłow niach tw orzyw a s ztuczne i śm ie ci, s zk odzim y zarów no s obie jak i s ąs iadom . Z im ą czas e m trudno zauw ażyć różnicę m iędzy w ars zaw s k im s m ogie m a s e jne ńs k im „zdrow ym ” pow ietrze m . Nie raz z czystością m a ono niew ie le w s pól ne go. W ym ie nione w yże j śm ie ci, k tórym i „dogrzew am y” dom , częs to zaw ie rają s zk odl iw e dl a zdrow ia s ubstancje . Często te ż poziom zapyl e nia pow ietrza prze k racza dopus zczalne norm y – to problem ch arak te rys tyczny dl a os ie dli dom - k ów je dnorodzinnych . M ie s zk ańcy nie prze jująs ię za bardzo tym , co w rzucajądo pie ca. Po czym poznać, czy w dom u s ą palone śm ie ci?Najczęście j z k om ina unos i s ię bardzo cie m ny, dus zący dym o nie przyje m nym zapach u. (m s ) Num e r 2 Strona 23 Z dnie m 21 listopada 2005 r. w e s zła w życie ustaw a z dn. 20.07.2005 r. o prze ciw działaniu prze m ocy w rodzinie (D z.U.Nr 180, poz 149 3). Ustaw a ok re śla m .in. zas ady postępow ania w obe c os ób dotk niętych prze m ocą w rodzinie oraz zas ady postępow ania w obe c os ób stos ujących tę prze m oc. - inte rw e ncji k ryzys ow e ji w s parcia; - M ie js k i O środe k Pom ocy Społe czne j, - och rony prze d dalszym k rzyw dze nie m , ul.Piłs uds k ie go 25, te l.(087) 516 22 11 poprze z unie m ożliw ie nie os obom s tos u- - M ie js k a Kom is ja Rozw iązyw ania jącym prze m oc k orzys tania ze w s pólnie Probl e m ów Alkoh olow ych , ul. Konarzajm ow ane go z innym i członk am i rodzi- s k ie go 13a, te l.(087) 516 20 30 ny m ie s zk ania oraz k ontak tow anie s ię z - Poradnia Ps ych ologiczno-Pe dagogiczos obąpok rzyw dzoną; na, ulPiłs uds k ie go 34, te l. (087) 516 22 - zapew nie nia, na żądanie os oby do- 56 tk nięte j prze m ocą, be zpie czne go - Kom e nda Pow iatow a Policji, ul. 1-go W m yślart. 2 pk t 1 te j ustaw y prze m ocą s ch ronie nia w s pe cjalistycznym ośrodk u M aja 13, te l.9 9 7 l ub 112 w rodzinie je st je dnorazow e al bo pow ta- w s parcia dla ofiar prze m ocy w rodzinie . - Prok uratura Re jonow a, ul. Z aw adzrzające s ię um yślne działanie lub k ie go 19 , te l.(087) 516 29 50 zanie ch anie (np. bicie , stras ze nie , zniew a- Prze m oc to prze stępstw o!! – z art. 207 - Gm inny O środe k Pom ocy Społe czne j, żanie , s zarpanie , w yrzucanie z m ie s z- k ode k s u k arne go: ul. Św ie rcze w s k ie go 1 (przy Urzędzie k ania, głodze nie , zanie dbyw anie ) § 1 – k to znęca s ię fizycznie l ub ps ych icz- Gm iny), te l.(087) 517 37 75 narus zające praw a lub dobra os obiste nie nad os obą najbliżs zą lub inną os obą - Gm inna Kom is ja Rozw iązyw ania członk ów rodziny, w s zcze gól ności nara- pozostającą w stałym lub prze m ijającym Probl e m ów Alkoh olow ych (przy żające je na nie be zpie cze ństw o utraty ży- stos unk u zależności od s praw cy albo nad Urzędzie Gm iny) cia, zdrow ia, narus zająe c ich godność, m ałoletnim lub os obą nie poradną za nietyk alność cie les ną, w olność, w tym w zględu na je js tan ps ych iczny lub fizycz- K rasnopol : s e k s ualną, pow odujące s zk ody na ich ny, podlega k arze pozbaw ie nia w ol ności - Gm inny O środe k Pom ocy Społe czne j, zdrow iu fizycznym lub ps ych icznym , a od 3 m ie s ięcy do 5 lat; ul. W ojs k a Polsk ie go 4 (przy Urzędzie tak że w yw ołujące u nich cie rpie nia i § 2 – je że l i czyn ok re ślony w § 1 połączo- Gm iny), te l.(087) 516 40 52 k rzyw dy m oralne . ny je st ze stos ow anie m s zcze gólne go - Gm inna Kom is ja Rozw iązyw ania ok rucie ńs tw a, s praw ca podlega k arze po- Probl e m ów Alkoh olow ych (przy Członk am i rodziny s ą: m ałżone k , ojcie c, zbaw ie nia w olności od rok u do lat10; Urzędzie Gm iny) m atk a, dziadk ow ie , pradziadk ow ie , § 3 – je że l i następstw e m czynu ok re ślone dzie ci, w nuk i, praw nuk i, rodze ństw o (bra- go w § 1 lub 2 je sttargnięcie s ię pok rzyw - Giby: cia, s ios try, w tym tak że przyrodnie ), po- dzone go na w łas ne życie , s praw ca - Gm inny O środe k Pom ocy Społe czne j, w inow aci (te ść, te ściow a, zięć, s ynow a, podlega k arze pozbaw ie nia w olności od Giby 74a (przy Urzędzie Gm iny) s zw agie r, bratow a, ojczym , m acoch a, lat2 do 12. - Gm inna Kom is ja Rozw iązyw ania pas ie rb, pas ie rbica), przys pos abiający i je Probl e m ów Alkoh olow ych (przy go m ałżone k lub przys pos obiony i je go Instytucje i organizacje z te re nu pow iatu, Urzędzie Gm iny) m ałżone k , os oba pozostająca w e w s pól - działające na rze cz ofiar prze stępstw do nym pożyciu (k onk ube nt, k onk ubina) a k tórych k ażda os oba dotk nięta prze m ocą Puńsk : tak że inna os oba w s pólnie zam ie s zk u- m oże zw rócićs ię o udzie lenie pom ocy: - Gm inny O środe k Pom ocy Społe czne j, jąca lub gos podarujaca. ul. M ick iew icza 23 (przy Urzędzie Se jny: Gm iny), te l.(087) 516 14 09 W m yślart. 3 te justaw y k ażde jos obie do- -Sąd Re jonow y III W ydział Rodzinny i - Gm inna Kom is ja Rozw iązyw ania tk nięte j prze m ocą w rodzinie udzie la s ię Nie l etnich ul. Konars k ie go 23a, te l. Probl e m ów Alkoh olow ych (przy pom ocy, w s zcze gólności w form ie : (087) 517 38 45 Urzędzie Gm iny) - poradnictw a m e dyczne go, ps ych ol ogicz- - Pow iatow e Ce ntrum Pom ocy Rodzinie , ne go, praw ne go i s ocjalne go; ul.Piłs uds k ie go 34, te l . (087) 517 34 15 O d 22-go l ite go d o 1-go m arca w se jne ńsk ie j Prok uraturze R e jonow e j oraz Sąd zie R e jonow ym pe łniony był d yżur, w ram ach Tygod nia O fiar Prze stępstw . O s obom pok rzyw dzonym były udzie l ane be zpłatne inform acje o przys ługujących im upraw nie niach . Tak je st co rok . Jak podk re śl ają s e jne ńs cy prok uratorzy – o poradę czy inform ację m ożna do prok uratury zgłas zać s ię codzie nnie , w godzinach pracy. Prok uratorzy nie m ogą oczyw iście w yk onyw ać funk cji adw ok ata i udzie laćporad w k onk retnych s praw ach . M im o to zak re s pytań je st bardzo s ze rok i. Czas e m k rótk a w s k azów k a us pok aja i w łaściw ie uk ie runk ow uje . Porus zane s praw y dotyczą prze m ocy w rodzinie , e gze k w ow ania alim e ntów o od- s zk odow ań. W ie le pytań dotyczy rów nie ż upraw nie ń pok rzyw dzonych . Porus zane s ą rów nie ż zagadnie nia z zak re s u praw a rodzinne go oraz praw a adm inis tracyjne go. (m s ) Pod od d ział d zie cięcy w se jne ńsk im szpital u m iał ostatnim i czasy często k om pl et m ałych pacje ntów . Kol e jk i u l e k arzy rod zinnych te ż nie były k rótk ie . A to za s praw ą zim y, k tóra przys zła do nas w yjątk ow o późno. Tak a pogoda s przyjała rozw ojow i infe k cji w irus ow ych . M im o ogrom ne j liczby zach orow ań, nie m ożna je dnak m ów ić o jak ie jk olw ie k e pide m ii, us pok aja s ze fow a s e jne ńs k ie go Sane pidu Ire na Grygucis . – O zdrow ie jak zaw s ze trze ba dbać. M oi pacje nci najczęście j m ają infe k cję górnych dróg odde ch ow ych , co s ię objaw ia k as zlem , te m pe raturą, złym s am opoczucie m , rozdrażnie nie m – m ów i El żbieta Falejczyk , lek arz rodzinny. – Bardzo w ażna je stk ontrola te go s tanu, bo bardzo częs to infe k cje prze ch odzą w zapalenia os k rze li czy naw et zapalenia płuc. W ażna je st tu w s półpraca lek arza z pacje nte m czy rodzicam i ch orych dzie ci, że by pe w ne objaw y w ych w ycić odpow ie dnio w cze śnie i zacząć l e cze nie . Je że li ch odzi o te najm łods ze dzie ci, w ażne je s t k arm ie nie pie rs ią a prze z to w s pie ranie odporności naturalne j. Je śli dzie ci s ą stars ze , pos tarajm y s ię je m im o w s zys tk o izolow ać od s k upis k dzie cięcych w ok re s ie infe k cji, bo tam błys k aw icznie infe k cje s ię rozprze strze niają Strona 24 W ie ści Se jne ńs k ie dzi zajęcia te rape utyczne dla dzie ci i m łodzie ży o ciężk ich s ch orze niach . Z ajm uje s ię tak że organizacją im pre z ok olicznościow ych , zajęć na bas e nie , s potk ań opie k unów os ób nie pe łnos praw nych . Przy Stow arzys ze niu działa punk t w s parcia s połe czne go, w k tórym os oby nie pe łnos praw ne m ogą uzys k ać pom oc w rozw iązyw aniu problem ów życia codzie nne go, a tak że porady praw ne . O d 2002 r. w ram ach Stow arzys ze nia działają W ars ztaty Te rapii Z ajęciow e j. Ucze stniczą w nich nie pe łnos praw ni z te re nu Pow iatu Se jne ńs k ie go pow yże j 16 rok u życia. Z ajęcia w pracow niach (gos podarstw a dom ow e go, te ch nik różnych , plastyczne j, k raw ie ck o-tk ack ie j, w s ali D ośw iadczania Św iata) pozw al ają ucze stnik om us am odzie lnić s ię i ułatw ić ak ce ptację środow is k , w k tórych żyją. Funk cjonuje rów nie ż św ietlica s ocjote rape utyczna, w k tóre j ucze stniczą dzie ci o różne j nie pe łnos praw ności (ze zw róce nie m s zcze gól ne j uw agi na nie pe łnos praw ność um ys łow ą) w w ie k u od 2 at, z te re nu Se jne ńs zczyzny. (info Na te re nie Pow iatu Se jne ńs k ie go działa do 15 l z h ttp://bazy.ngo.pl) k ilka organizacji pożytk u publiczne go: Już w k rótce ruszym y z PITam i d o Urzęd ów Sk arb ow ych . O d trze ch l at m oże m y zd e cyd ow ać, na co zostanie w yd any 1 proc. nasze go pod atk u. D o w yboru je st ponad 4 tys . instytucji, k tóre m ają status organizacji pożytk u publ iczne go i liczą na nas ze w s parcie . D e cyzja o prze k azaniu 1 proce nta nie je st tak a prosta. Prze de w s zys tk im z pow odu s k ute cznie znie ch ęcające j pote ncjalnych darczyńców proce dury: trze ba w yliczyć w ys ok ość 1 proce nta od nas ze go podatk u, a nas tępnie – w yk ładając pie niądze z w łas ne j k ie s ze ni – w płacić ją na k onto w ybrane j prze z s ie bie organizacji. D opie ro późnie j fis k us zw raca w płaconą s um ę. Je dyny argum e nt, k tóry je st w stanie prze k onać nie zde cydow anych to te n, że s tow arzys ze nia i fundacje liczą na nas ze w s parcie . W ięce j inform acji oraz bazę organizacji pożytk u publiczne go znajdzie cie na s tronie w w w .je de nproce nt.pl R e gional ne Stow arzysze nie na R ze cz O sób Nie pe łnospraw nych Nr k onta: 62 9 354 0007 0000 0000 1629 0001 te l . (0-87) 517 34 16 O rganizacja pow stała w 19 9 8 r. Prow a- Stow arzysze nie Litew sk ie j Kul tury Etniczne jw Pol sce te l . (087) 5161760 Stow arzys ze nie s taw ia s obie za głów ny ce lożyw ie nie i pie lęgnow anie lite w s k ie j k ul tury etniczne j w Polsce poprze z O sytuacji je d yne go w Se jnach innych propozycji zajęć, zajęcia w k lubie s takl ub u sportow e go rozm aw ial iśm y z M ar- ją s ię często je dyną form ą ak tyw ne go k ie m Śl usarze m , członk ie m Z arząd u K S s pędze nia w olne go czas u. D zięk i duże j pracy „Pom orzank a” w s zystk ich tre ne rów s e k cji Pom orzank i m łoTradycyjnie już najlicznie js za je s t dzi ludzie m ogą baw ić s ię s porte m i upras e k cja s zach ow a. Na zajęcia ch odzi ok oło w iać s port. A przy ok azji odnos zą s uk ce s y 100 os ób. Prow adzi ją Józe f R agie l. W gim - na te re nie w ojew ództw a. Pom orzank a je st w nazjum m am y tre ningi s iatk ów k i dziew czyn, jak iś s pos ób w izytów k ąm ias ta i re gionu. k tóra te ż od nie daw na cie s zy s ię coraz w ięk - Jak w k ażdym k lubie s portow ym , s ytuacja s zym pow odze nie m . Z ajęcia z dzie w czynam i finans ow a w Pom orzance pozostaw ia dużo prow adzą Jace k Z ajk ow s k i i Tade us z K ryw a- do życze nia. M am y zal e głości finans ow e , nis . D ziała rów nie ż s e k cja te nis a stołow e go, k tóre w m iarę m ożliw ości staram y s ię s płapod opie k ą Bogdana Fidrych a. Najw ięce j s ię cać. D odatk ow o utrzym anie drużyny w IV lich yba s łys zy o piłce nożne j. Tre ne re m ża- dze w ym aga nie m ałych nak ładów k ów je s t Le ch Kules za, tram pk arzy stars zych finans ow ych . – Rys zard Żylińs k i, juniorów stars zych – An- O trzym uje m y co rok u w s parcie z Urzędu drze j Ejdulis , a IV-l igow e j drużyny – M iasta (w tym rok u 54 tys . zł). Jaros ław R adzio. Jak Ubie głoroczną dotację prze Z im a prze rw ała prace nad now idać w piłce nożne j w ym bois k ie m w Se jnach , znaczyliśm y na zak up s przętu m am y tzw . ciąg k tóre pow s tanie przy s tadionie s portow e go, pok rycie k os zs zk oleniow y. D zięk i m ie js k im . W ybudow ane zos ta- tów w yjazdu pos zcze gól nych te m u aż 9 0 proc. w y- nie z pie niędzy Starostw a, s e k cji na zaw ody. Spotyk am y ch ow ank ów Pom orzan- Urzędu M iasta i Gm iny Se jny. s ię te ż z dużą życzliw ością i k i gra w IV-l igow e j pom ocą ze strony w ójta drużynie . Tylko dw óch piłk arzy m am s poza gm iny Se jny, Jana Sk indzie ra. Pom oc w trans Se jne ńs zczyzny. Łącznie na nas ze zajęcia porcie .M am y rów nie ż s pons orów , na k tórych uczęs zcza ok oło 200 os ób. zaw s ze m oże m y liczyć: W ie s ław a Fidrych a, M yślę, ze to co robim y je st w ażne . Uzupe - Tom as za Fal anę i Rom ual da Jurgie lew icza. łniam y brak zajęć pozalek cyjnych w Pom orzank a je st organizacją użyte czności pus zk ołach . Sk upiam y m łodych ze s zk oły pod- bliczne j. O s oby, k tóre ch cą w e s prze ć nas ze staw ow e j, gim nazjum i śre dnie j. Przy brak u działania, nogą w płacić na nas ze k onto je de n Num e r 2 m .in. grom adze nie , prze ch ow yw anie , badanie i popularyzow anie m ate riałów k ul tury etniczne j, propagow anie je j w s zk ol e , rodzinie i s połe cze ństw ie . O rganizuje odczyty o litew s k ie j s ztuce ludow e j, obyczajach , m itologii; k urs y folklorys tyczne , zaw odów tradycyjnyh i m uzyk ow ania, w ys taw y s ztuk i ludow e j. Ucze s tniczy w im pre zach i fe s tiw alach folklorys tycznych w Polsce i na Litw ie . Pos zuk uje rynk u na w yroby ręk odzie ła ludow e go. Se jne ńsk i K l ub Sportow y "Pom orzank a" Se jny Nr k onta: 57 9 367 0007 0010 0006 229 7 0001 Stow arzysze nie Sam orząd ów Z ie m i Se jne ńsk ie j Nr k onta: 66 9 354 0007 0000 0000 2785 0001 Z H P (ze w s k azanie m k onk retne j je dnos tk i h arce rs k ie j, np. k tóre jś z s e jne ńs k ich drużyn) Nr k onta: 9 8 1500 1344 1213 4000 7514 0000 Z w iąze k H arce rstw a Polsk ie go je st s tow arzys ze nie m w ych ow aw czym , k tóre m a pod opie k ą praw ie 140 tys . dzie ci i m łodzie ży. D ba o ich rozw ój ponad 10 tys . ins truk torów h arce rs k ich , pe łniących s w e funk cje s połe cznie . proce ntz podatk u doch odow e go. Je s te śm y otw arci na s uge s tie , będzie m y rozm aw iać ze w s zys tk im i k tórym zal e ży na dobru k lubu i s portu w Se jnach . Pom orzank a is tnie je już 50 l at i s zk oda byłoby zm arnow ać te n ogrom nak ładu pracy tylu os ób zm arnow ać. Co je że l i nie Pom orzank a?Czy je s t jak aś al te rnatyw a, gdyby upadła? Liczym y na gorący doping k ibiców i zapras zam y na m e cze , a m łods zych na zajęci a do nas zych s e k cji. (rozm aw iała m s ) M am y s w oje potrze by, je że li ch odzi o s port i k ulturę - m ów i Rys zard Grzybow s k i, staros ta s e jne ńs k i. - W Z e s pole Szk ół Te ch niczno Rolniczych organizow ana je s t m iędzynarodow a Spartak iada. Je st zrobiony proje k t, będą pie niążk i. Ale te ż potrze bna je st te ż nas za pom oc finans ow a. Na pew no będzie m y ch cie li w s pom óc m łodych s portow ców ch oćby pom agający przy organizow aniu trans portu na zaw ody. Na przyk ład pan Józe f R agie lodnos i duże s uk ce s y ze s w oim i s zach is tam i, je st nas zym pracow nik ie m i jak będzie potrze bow ał, dostanie s am och ód. Nie m am y w tym rok u za dużo pie niędzy na s port i k ulturę, ale będzie m y staralis ię pom agaćw inny s pos ób. Strona 25 O bw ód K al iningrad zk i to m ało znany turystom re gion o nie zw yk l e cie k aw e j i b ard zo b urzl iw e j h istorii. Re gion te n do 19 9 1 rok u był prak tycznie całk ow icie zam k nięty dla turys tów nie tylko tych z Polsk i, al e naw et z innych re publik byłe go Z SR R . Spuścizną te go je st brak dobrze rozw inięte j bazy turys tyczne j, s ze re g ogranicze ń w podróżow aniu i pozostałości s yste m u pe łne go k ontrol i obcok rajow ców , zw łas zcza podróżujących indyw idual nie , na k tórych patrzy s ię z dużą pode jrzl iw ością. Z etk nięcie z tym zam k niętym prze z tyl e l at obs zare m je st nie zw yk łą przygodą, daje m ożliw ość odk rycia taje m nic te go re gionu, zapoznania s ię z m ie js cam i h istorycznym i, w tak i s pos ób jak byśm y odk ryw al i to m ie js ce po raz pie rw s zy. Na te re nie O bw odu m oże m y zobaczyć nie zabe zpie czone bastiony nie m ie ck ie , bunk ry, pozostałości tw ie rdz prus k ich , ruiny daw nych k w ate r dostojnik ów h itlerow s k ich czy m uze a z nie zw yk łym i pam iątk am i daw nych dzie jów Prus , k tórych h istoria była prze z w ie l e lat „tabu”. O be jrze ć m ożna tak że e k s - ponaty zw iązane z najnow s zą h istorią te go re gionu – zdobyw anie m Prus W s ch odnich prze z oddziały radzie ck ie i prze s ie dlanie m ludności nie m ie ck ie j i os ie dlanie m s ię obyw ate l i radzie ck ich . O prócz te go re gion stanow ić m oże dogodne m ie js ce na odpoczyne k nad m orze m – z dala od s k om e rcjal izow anych m ie js c. Nie be z znacze nia s ą te ż ce ny. O bw ód K aliningradzk i stanow i je dnak s w e go rodzaju w yzw anie dla turys ty, zm us zając go do w łaściw e go przygotow ania s ię do podróży i cie rpl iw ości. Nie je st to bow ie m m ie js ce na łatw e i be zproblem ow e w ak acje . Głów nym ce lem m oje j w izyty w k ilku m iastach O bw odu K aliningradzk ie go było naw iązanie w s półpracy z organizacjam i pozarządow ym i lub placów k am i rządow ym i zajm ującym i s ię udzie l anie m pom ocy ps ych ologiczno – pe dagogiczne j dzie ciom i m łodzie ży, os obom nie pe łnos praw nym , k obietom Strona 26 doznającym pom ocy (czy prze m ocy???)oraz os obom s tars zym i s am otnym . Se rde cznie dzięk uję pańs tw u H al inie i Janow i Gabe rom z Se jn za k ontak t do s iostry M ak s ym iliany z Sow iets k a. Kos zty podróży s am och ode m oraz pobytu zostały częściow o dofinans ow ane prze z Fundację S. Batore go z W ars zaw y. M iasta i m iaste czk a Podróż prze bie gała na tras ie O grodnik i – M ariam pol – Jurbork do prze jścia graniczne go Litw y i O bw odu K aliningradzk ie go w Sow iets k u. Sow iets k to 43 tys ięczne m iasto leżące nad rze k ą Tylżą. W leps zych czas ach funk cjonow ał w m ie ście port rze czny, te raz w s zystk ie zak łady prze m ys łow e zos tały pozam yk ane , stąd bardzo duże be zrobocie . Najw ięk s ze probl em y s połe czne to al k oh ol izm , nark om ania, be zdom ność i AID S. (O bw ód K aliningradzk i m a najw ięk s zą z Fe de racji Ros yjs k ie j zach orow yw alność na AID S/H IV). W Sow iets k u odw ie dziłam tw orzące s ię dw a O środk i pańs tw ow e – Ce ntrum Re h abilitacji D zie ci i M łodzie ży oraz Noclegow nię i O środe k pom ocy dla be zdom nych . W k olejnych dniach złożyłam w izytę w organizacjach w innych m iastach – Cze rniach ow s k u, Sław s k u, Nie m anie i K aliningradzie . M oją prze w odniczk ą i tłum aczk ą była pani Ałła Czubyn. Trudno m i było s praw nie w język u ros yjs k im zadaw ać pytania w ym agające zas tos ow ania fach ow e go s łow nictw a, ale dzięk i pom ocy m oje j ros yjs k ie j k oleżank i m ogłam łatw ie j w yobrazić s obie w arunk i s ocjalno – bytow e najubożs zych ludzi, dla k tórych życie ogranicza s ię do przetrw ania. Tragicznie funk cjonują rodziny m ie s zk ające na te re nie byłych k ołch ozów , gdzie oprócz brak u pracy w ys tępuje całk ow ita be zradność, k tórą zagłus za s ię alkoh olem . Po O bw odzie K aliningradzk im s am och ode m podróżuje s ię fatal nie , ze w zgl ędu na bardzo zły s tan dróg. W je zdniach czas am i s ą tak ie dziury, że w ręcz obaw iałam s ię o stan k ół i podw ozia. Natom iast je ździć k om unik acją m ie js k ą te ż s ię obaw iałam , nie k tóre porus zające s ię pojazdy podobne były do ok azów m uze alnych . 5 tys ięczny Sław s k podobnie jak Se jny leży w prze pięk ne j ok ol icy – l as ów i je zior, ale nie co na uboczu. W ok olicach znajduje s ię k ilka k urortów k lim atycznych (nie k tóre s ą już nie czynne ). W m ie ście pozostały m .in. ruiny nie m ie ck ie go k ościoła ew ange lick ie go. O rganizacja, k tórą odw ie dziłam „M ołodyje orły” – zajm uje s ię rozw ijanie m zainte re s ow ań pozas zk olnych m łodzie ży m .in. poprze z zajęcia te atralne , k om pute row e , s portow e , turystyk ę. W 43. tys . Cze rniach ow s k u odw ie dziłam dw ie organizacje – Ce ntrum O pie k uńcze prow adzone prze z Pol kęz K azach stanu dla dzie ci z bie dnych rodzin, k tóre m ogą przyjść na be zpłatne zajęcia, coś zje ść, naw et czas e m zam ie s zk ać, jak je st k ryzys w rodzinie . Ce ntrum otrzym ało pie niądze na re m ont i w ypos aże nie obie k tu od organizacji nie m ie ck ie j. Te raz je st tam bardzo ładnie , ch oć nadalpotrze by s ą duże – brak uje zabaw e k i k om pute rów . Fundacja D om – Z am e k m ie ści s ię w zrujnow anym XIV-w ie cznym zam k u k rzyżack im Inste rburg. Fundacja zajm uje s ię proje k tam i k ulturalnym i, prow adzi fe stiw al tw órczości ins pirow ane j h istorią, organizuje czas w olny dzie ci i m łodzie ży z rodzin niew ydolnych w ych ow aw czo; organizuje im turnie je i obozy. W zam k u znajduje s ię m uze um i galeria obrazów . Na dzie dzińcu zam k u m ożna rozstaw ić nam iot i pom ie s zk ać, bo je s t toaleta oraz bie żąca w oda. W 12- tys ięcznym Nie m anie położonym na lew ym brze gu Nie m nu zach ow ał s ię im ponujących rozm iarów zam e k k rzyżack i. O dw ie dziłam Pańs tw ow e Ce ntrum Pom ocy Socjalne j dla D zie ci i Se niorów . Pl aców k a zatrudnia pracow nik ów s ocjalnych , re h abil itanta, pe dagoga i ps ych ol oga. Ce ntrum je st po ge ne ralnym re m oncie , św ie żo um e blow ane . Brak uje na s przętre h abil itacyjny, zabaw k i i k om pute r. D o K al iningradu je ch ałam dobrą, a m ie js cam i bardzo dobrą drogą s zybk ie go ruch u. Z bliżając s ię do s tolicy O bw odu m inęłam rząd s zybów naftow ych . Pod K al iningrade m utw orzona je st granica w e w nętrzna- ze s zlabane m i k ontrolującąpodróżnych policją. Szcze gólne podzięk ow ania s k ładam s iostrze M ak s ym ilianie , k tóra czuw ała nad całością m oje j w izyty, udzie lała s zcze gółow ych inform acji o życiu i problem ach tam m ie s zk ających ludzi. O bw ód K aliningradzk i nie je s t uznaw any za obs zar zbyt be zpie czny. Nie należy prze z to rozum ie ć ogrom ne go zagroże nia zdrow ia i życia. W ys ok a prze stępczość je s t w ynik ie m bardzo W ie ści Se jne ńs k ie nis k ie go poziom u życia. Śre dnia pe ns ja nie prze k racza 30-50 dolarów (ok . 9 0150 zł) przy ce nach porów nyw alnych do polsk ich . Z naczna część e m e rytów otrzym uje je s zcze niżs ze św iadcze nia. Z darza s ię, że nie k tórzy pracow nicy s e k tora budżetow e go prze z k ilka m ie s ięcy w ogóle nie otrzym ują w ynagrodze nia. M ów iąc o be zpie cze ńs tw ie trze ba pam iętać, że k w itnie tu drobna prze s tępczość – złodzie jstw o, os zustw a i w ym us ze nia. Nagm innie s pożyw a s ię alkoh ol w m ie js cach publicznych . Często grupk i podpitych m ężczyzn s zuk ają zacze pk i i m ożl iw ości zdobycia łatw e j gotów k i. M ias ta O bw odu K aliningradzk ie go s ą nocą bardzo źle ośw ietlone . Późnym w ie czore m lepie j nie ch odzić po m ie ście s am e m u, s zcze gólnie z biżute rią lub drogim s przęte m . Z arów no w K aliningradzie , jak te ż w Sow iets k u s potk ałam grupy turys tów nie m ie ck ich w pode s złym w ie k u, zape w ne pos zuk ujących s w ych k orze ni. Nie m ie ck ie organizacje pozarządow e przys yłają do O bw odu K aliningradzk ie go duże pie niądze na re m ont zabytk ów a tak że na pom oc h um anitarną, w tym na w ypos aże nie s zpital i. W arunk i s anitarne w tych s zpitalach s ą na bardzo nis k im poziom ie . Brak uje bandaży, s trzyk aw e k je dnorazow ych oraz innych podstaw ow ych środk ów h igie ny. M iasto k ontrastów K aliningrad liczy 426 tys . m ie s zk ańców . W idoczne s ą ogrom ne różnice w poziom ie zam ożności obyw ate li. Z je dne j bow ie m strony s ą babcie h andl ujące całym i dniam i s łone cznik ie m s prze daw anym za parę gros zy w ce lu dorobie nia do s k rom ne j e m e rytury, a z drugie j no- BUR M ISTR Z M IASTA SEJNY ogłos za w ynik i otw arte go k onk urs u ofe rt na re al izację zadań publ icznych w 2007 rok u w zak re s ie k ul tury i s ztuk i, och rony dóbr k ul tury i tradycji, upow s ze ch niania k ultury fizyczne j i s portu, pom ocy s połe czne j – pos iłk i re ge ne racyjne , żyw ność i l e k arstw a dl a najubożs zych , działań na rze cz os ób nie pe łnos praw nych , profil ak tyk i i rozw iązyw ania probl e m ów al k oh ol ow ych , prom ocji i organizacji w ol ontariatu, prom ocji zatrudnie nia i ak tyw izacji zaw odow e jos ób be zrobotnych w 2007 rok u. Łącznie na w s zystk ie zadania w płynęło 5 ofe rt. Burm istrz M iasta Se jny po zapoznaniu s ię z opinią Kom is ji do rozpatryw ania ofe rt, przyznał dotację na w s parcie re al izacji następujących zadań publ icznych : W zak re s ie k ul tury i s ztuk i, och rony dóbr k ul tury i tradycji w płynęła je dna ofe rta z Se jne ńsk ie go Tow arzystw a O pie k i nad Z abytk am i, Se jny. Nazw a zadania: Propagow anie h istorii i tradycji k ul turow ych Se jn i Se jne ńs zczyzny. Num e r 2 w obogaccy je żdżący s am och odam i najdrożs zych m are k . W stolicy O bw odu odw ie dziłam dw ie organizacje – je dna z nich zajm uje s ię och roną praw k obiet, e duk acją s e k s ualną oraz prze ciw działanie m prze m ocy w rodzinach . D ow ie działam s ię, że typow a Ros jank a lubi rodzićdzie ci, m iłość je s t trak tow ana bardzo ins trum e ntalnie , m ałże ńs tw o bardzo łatw o rozw iązać, zaś form ą antyk once pcji je st gotow yw ał s ię do obch odów 750-l e cia is tnie nia m ias ta i 60-lecia utw orze nia O bw odu K aliningradzk ie go. Ulice były re m ontow ane . Na s k w e rach zas adzono k w iaty. Podczas w yjazdu z m iasta utk nęłam w gigantycznym , dw ugodzinnym k ork u ulicznym , bow ie m s am och odów w tym m ie ście je s t bardzo w ie le. Elem e nte m , k tóry m nie przyje m nie zas k oczył je st to, że zw yk li Ros janie s ą nie zw yk le s ym patyczni i uczynni. W śród l udzi załatw ie nie jak ie ś s praw y nie s tanow i problem u. Ros janie s ą cie k aw i św iata oraz przyjaźnie nastaw ie ni do Pol ak ów . W tym re gionie bie da je s t znaczna. R acze j niew ie le os ób w yje żdżało za granicę. Ci z k olei, k tórzy w yje żdżali, pos iadają bardzo w ys ok ie m nie m anie o zam ożności i poziom ie życia w Polsce . Natom iast w s ze lkie os oby będące re pre ze ntantam i w ładzy oraz pracow nicy urzędów s ą w yjątk ow o oprys k liw i i aroganccy. Je dnak że trze ba pam iętać, iż odnos zą s ię w te n s pos ób nie tylko do obcok rajow ców , ale tak że do w łas nych obyw ate li. Z najom ość ch ociaż podstaw język a ros yjs k ie go ogrom nie ułatw ia życie . D zięk i te m u s zybk o m ożna zdobyć s ym patię Ros jan, k tórzy uw ażają, że znajom ość ich język a w śród innych nacji je st w yraze m uznania i pos zanow ania ich m ocarstw ow e j, ogól nośw iatow e j pozycji. aborcja. D zie ci z tych k rótk ich zw iązk ów pozostaw iane s ą s am e s obie , częs to trafiajądo licznych dom ów dzie ck a. Prze m oc w obe c k obiet to te m at „tabu” i począte k góry lodow e j. Nik t nie zna rozm iarów zjaw is k a. Często przyczyną i źródłe m prze m ocy je stalkoh olizm . Z adając s zcze gółow e pytania na te n te m ats potk ałam s ię ze zdziw ie nie m rozm ów ców , bo prze cie ż to norm alne , k ie dy m ężczyzna zde ne rw uje s ię, to bije żonę lub dzie ci. O dw ie dziłam rów nie ż m łodzie żow ą organizację „Cunam i”. Lide re m je st m łody i św iatow y m ężczyzna, bie gle H alina Saw ick a znający język angie lsk i. „Cunam i” zajm uje s ię rozw ijanie m de m ok racji w śród Ch ce s z w ypow ie dzie ćs ię, podzie lić innych m łodych ludzi, uczy tolerancji , w s pom nie niam i – łam y nas ze jgazety św iadom ych w yborów politycznych . należąrów nie ż do Cie bie . K aliningrad w cze rw cu 2006 przyNapis z do nas : w ie sci@ se jny.h om e .pl Te rm in re al izacji: 31.01.2007.– 31.12.2007. K w ota przyznane jdotacji: 8.000,- zł. W zak re s ie pom ocy na rze cz os ób nie pe łnos praw nych w płynęła je dna ofe rta z R e gional ne go Stow arzysze nia O sób Nie pe łnospraw nych w Se jnach . Nazw a zadania: W yrów nyw anie s zans os ób nie pe łnos praw nych w środow is k u l ok alnym w obrębie M iasta Se jny oraz organizow anie im pre z k ul tural nych i re k re acyjnych dl a os ób nie pe łnos praw nych . Te rm in re al izacji: 31.01.2007– 31.12.2007. K w ota przyznane jdotacji: 4.000,- zł. W zak re s ie upow s ze ch niania k ul tury fizyczne j i s portu w płynęła je dna ofe rta z Se jne ńs k ie go Kl ub u Sportow e go „Pom orzank a” Se jny, Nazw a zadania: O rganizow anie im pre z o ch arak te rze re k re acyjno-s portow ym dl a m ie s zk ańców m iasta oraz prow adze nie zajęćs portow ych z dzie ćm i i m łodzie żą. Te rm in re al izacji: 31.01.2007.– 31.12.2007. K w ota przyznane jdotacji: 54.000,- zł. 5. W zak re s ie prom ocji zatrudnie nia i ak tyw izacji zaw odow e j os ób be zrobotnych W zak re s ie pom ocy s połe czne j - pos iłk i w płynęła je dna ofe rta ze Stow arzysze nia re ge ne racyjne , żyw ność i l e k arstw a dl a naj- Ak tyw ności Społe czne j „H oryzont”w Se jubożs zych w płynęła je dna ofe rta z Parafial - nach . ne go Z e społu Caritas przy Parafii p.w . Nazw a zadania: Pom oc be zrobotnym m ie s zNajśw ięts ze jM aryi Panny w Se jnach . k ańcom M iasta Se jny w ak tyw izacji zaw oNazw a zadania: Pom oc dl a najubożs zych dow e j m ie s zk ańców M iasta Se jny poprze z w yda- Te rm in re al izacji: 31.01.2007– 31.12.2007. w anie im pos iłk ów re ge ne racyjnych , żyw no- K w ota przyznane jdotacji: 4.000,- zł. ści i l e k arstw . Te rm in re al izacji: 31.01.2007 – 31.12.2007. BUR M ISTR Z M IASTA SEJNY K w ota przyznane jdotacji: 4.800,- zł. Jan Stanis ław Kap Strona 27 je st lok al izacja, oddalona od ce ntrów prze m ys łow ych i w ie lkom ie js k ich a zaraze m dobrze s k om unik ow ana s ie ciądrogow ą z re gione m i ce ntrum k raju. W tym w ypadk u brak dobrych w arunk ów dla inw e stycji produk cyjnych je s t nas zą zal etą. Ponadto pogranicze pol s k o-l itew s k ie je s tje dnym z najcie k aw s zych m ie js c dla s ocjologa, polityk a, Niew ątpliw ie je st to w idoczna s trata, anim atora k ultury, to m ie js ce styk u głów nie w postaci k apitału ludzk ie go, in- w ie l u św iatów etnicznych . To k apitał, te l e k tualne go. M łodzi ludzie inacze j od k tóre go nik t oprócz te j zie m i nie m a, nas stars zych rozum ie ją obyw ate l s k ość. stąd nal e ży go ofe row ać i s prze daw ać, D la nich to głów nie w s pólne działania tak że poprze z propozycje zam ie s zk ania. dla dobra publiczne go, oparte o w zaje m - M yślę, że atrak cyjność re k re acyjną i k ulne zaufanie . O s oby o tak ich ce ch ach turow ą zauw ażyło już w ie l e znanych opus zczają nas z te re n, opóźniając os ób ze św iata nauk i, polityk i, k ultury i k onie czne tw orze nie w ybudow ało tu dotw órcze j tk ank i s połe czm y letnie . Ch arak te rystyk a b ud ynk u: ne j. Al e nie k ażdy je st - Z b ud ow any na d ziałce Ale te ż nie de m onizuj- uzb rojone j(e ne rgia e l e k tryczna, w stanie i ch ce my te go zjaw is k a. budow aćs am odzie lw od a), w łasne oczyszczanie W yjazd um ożliw ia nany dom . Stąd ście k ów . uk ę cze goś inne go i - Te re n urząd zony, ośw ietl na ony, propozycja często zapew nia s uk ce s park ing, urząd ze nia re k re acyjne , zbudow anie apartazaw odow y je dnoste k . m e ntow ca, czyli np. k ort, b oisk o, m ie jsce d l a W ie m i rozum ie m , że m ie s zk ań na zab aw d l a d zie ci. je s zcze długo nie zra- - Pow ie rzch nia d ziałk i ok . 3000 – s prze daż. O rganizacjonalizuje m y proce cją tak ich prze d3500 m 2, z re ze rw ą. s ów e m igracyjnych . s ięw zięć zajm ują - Il ośćm ie szk ań, 20, m ax 25 Ale pow staje pytanie , sztuk , w tym je d no d l profe s jonalni a d ozorcy. s ię że nie m oglibyśm y os ła- - Pow ie rzch nie , od 35 m 2 d o 60 dew e l ope rzy, ale bić te go zjaw is k a poprzypus zczam , że m 2, d od atk ow o pom ie szcze nia prze z „im port ludzi”, Se jne ńs k a w spól ne na ok . 30 – 40 osób . k tórzy m ogliby os ie dlić - O grzew anie całoroczne (w łasny Spółdzie lnia M ie s zs ię a m oże i na stałe zak aniow a te ż m ogłapie c ol e jow y). m ie s zk ać na Se jne ńs z- - Arch ite k tura naw iązująca d o by podjąć te n czyźnie . te m at. D odatk ow o m ie jsca i k rajob razu. Ch odzi o s pe cyficzne s przyja te m u os oby, k tóre s zuk ają s pok oju, przyrody, s ytuacja na rynk u m ie s zk aniow ym w k razanik ające j tradycji, a tak że ucie k ają od ju. M ie s zk ania w różnych m iastach m ocśw iata be zdus zne j k om e rcji. Z am ie s zk u- no podrożały i przypus zcza s ię, że jąc tu m ogl iby w łączać s ię w różne nur- je s zcze w ciągu k il k u najbliżs zych lat ty lok alne go życia, w zbogacając je w będą dalej drożały. W m inionym rok u istotny s pos ób. Ch odzi tu głów nie o je s zcze s ilnie j zaczęły ros nąć ce ny grunos oby, k tóre k ończą lub zak ończyły ak - tów i te re nów nadających s ię pod budow tyw ne życie zaw odow e , s zuk ają dodat- nictw o. D os łow nie zaczęła s ię bitw a o k ow e go m ie js ca zam ie s zk ania l ub atrak cyjne te re ny. W ubie głym m ie s iącu pobytu re k re acyjne go. Nas zym atute m padł re k ord w W ars zaw ie , 31.000 zł/m 2 (310 m ln zł/h a). W ie le os ób, k tórych nie w iąże już praca, zas tanaw ia s ię, czy za m ie s zk anie w dużym m ie ście nie k upić coś odpow ie dnie go i tańs ze go w m ałe jm ie js cow ości. D obre te re ny w pow ie cie s e jne ńs k im istnie ją, w s zys tk ie gm iny m ogą w s k azać co najm nie j k ilka l ok alizacji. Są to grunty gm inne i pryw atne , ale w ięk s zość z nich nie pos iada ak tualnych planów zagos podarow ania prze s trze nne go. Są tak że odpow ie dnie te re ny w dys pozycji Age ncji Nie ruch om ości Rolnych . Sk om unalizow anie ich otw orzyłoby gm inom now e m ożliw ości inw e stycyjne . O ce na te j s ytuacji, s k oordynow anie prac przygotow aw czych oraz w ydanie k om plek s ow e go folde ru ofe rtow e go, l e żałaby w ge stii Staros tw a Pow iatow e go. Ryzyk o całe go prze ds ięw zięcia je st znik om e , natom iast przy uruch om ie niu s k ute cznych działań, Se jne ńs zczyzna obok turys tyk i, m oże uzys k ać dodatk ow y im puls m ode rnizacyjny. W ybudow anie k ilku tak ich obie k tów o zróżnicow anych standardach m ogłoby w zbogacić w ize rune k Se jne ńs zczyzny, jak o m ark ow e go m ie js ca prze byw ania i os ie dlania s ię ludzi k ultury. Byłoby to k orzystne tak że dla m ie s zk ańców w s i. Pow stałoby w zaje m ne oddziaływ anie a tak że now e zatrudnie nie , s prze daż produk tów żyw nościow ych , drobne us ługi itp.. Nal e żałoby tak że pow ie dzie ć o m ożl iw ych zagroże niach . M ie js cow i m ogą nie zaak ce ptow ać now ych m ie s zk ańców , m ogą pojaw ić s ię k onflik ty. Ale w łaśnie , obie strony m us zą zdać e gzam in z obyw ate lsk ości, z um ie jętności życia s połe czne go. D ośw iadcze nia e urope js k ie m ów ią, że zgodne s połe cze ństw a s zybcie j os iągają s uk ce s i dostate k . W idać to coraz bardzie j w Gibach , znane j już w całe j Polsce w s i letnis k ow e j. W tym rok u szk oły Pow iatu Se jne ńsk ie go b ęd ą re al izow ały proje k t z Europe jsk ie go Fund uszu R ozw oju R e gional ne go d otyczący Program u Sąsie d ztw a INTER R EG III A, re al izow ane go prze z Eurore gion Nie m e n. W proje k cie , k tóre go k oord ynatore m je st Starostw o Pow iatow e , b ęd ą ob ok se jne ńsk ich szk ół ucze stniczyć szk oły z O bw od u Grod zie ńsk ie go (Białoruś) i szk oły z W arszaw y, d ziałające przy am b asad ach Francji i Nie m ie c. m łodzie ży s zk ół ponadgim nazjalnych . Ce lem k onk urs u je st inte gracja m łodzie ży poprze z: - podnie s ie nie św iadom ości h arm onijne go w s półistnie nia, - w zrost tolerancji, w łaściw e j s połe cze ństw u obyw ate lsk ie m u, - w zbogace nie w ie dzy o s ąs iadach z pogranicza i m ie s zk ańców innych państw , - naw iązanie os obis tych k ontak tów prze z m łodzie ż różne j narodow ości i różnych środow is k k ulturalnych . m aganie m będzie to, by w ym yślony proje k t dotyczył w s półpracy trans graniczne j w najróżnie js ze j k onfiguracji pom iędzy Pol s k ą, Litw ą, Białorus ią i Uk rainą, oraz angażujący s połe czność lok alną. Analogiczny Konk urs będzie odbyw ać s ię u nas zych s ąs iadów – w Re jonie Łoździe je . Z ak ończe nie Konk urs u przew iduje s ię podczas m łodzie żow e go „ok rągłe go stołu” w m aju 2007 rok u, k tóre go gos podarze m będzie Gm ina Puńs k . W tym rok u ucze s tnicy Konk urs u będą W ram ach re alizacji ninie js ze go Proje k - w ype łniać w nios e k proje k tow y zgodnie tu odbędzie s ię V już e dycja Konk urs u z w ym ogam i Program u M łodzie ż, „Te raz – M ój Pow iat”, zaadre s ow ana do Kom is ji Europe js k ie j. D odatk ow ym w y- W ojcie ch D om os ław s k i Je rzy Nazaruk Se jne ńszczyzna, m iasto Se jny, od prze szło stu l at je st m ie jsce m , z k tóre go się e m igruje . K ie d yś, głów nie z b ie d y różnic etnicznych , d ziś z nie d ostatk u pe rspe k tyw rozw ojow ych . W yje żd żają l ud zie m łod zi, często inicjatyw ni i w yk ształce ni. Część w raca, al e to racze jje d nostk i. Strona 28 Se jny – Grze gorz D om os ław s k i Luty, 2007 r W ie ści Se jne ńs k ie M łodzie żow ych Biur Pracy (M BP) Pośre d nictw o pracy za granicą w Podlas k ie j W ojew ódzk ie j Kom e ndzie działających przy Ce ntrum Eduk acji i Pracy M łodzie ży PW K O H P: O H P w Białym stok u (PW K O H P) - CEiPM w Białym s tok u, 15-872 BiałyO ch otnicze H ufce Pracy s ą państw ow ą stok , ul. D ąbrow s k ie go 22, te l. (085) instytucją rynk u pracy re alizującą zada- 652 34 9 8 nia dotyczące w ych ow ania, k s ztałce nia i - Ce iPM w Łom ży, 18-400 Łom ża, ul. zatrudnie nia m łodzie ży (głów nie w Szos a Z am brow s k a 1/27, te l. (086) 216 w ie k u 15-24 lat) i pos iadają nie zbędne 33 09 dośw iadcze nie , gw arantujące w łaściw ą - CEiPM w Suw ałk ach , 16-400 Suw ałk i, . (087) 566 51 57 re alizację zadań zw iązanych z w draża- ul.Noniew icza 3, te l nie m um ów i porozum ie ń m iędzynarodo- - oraz na stronę inte rnetow ą PW K O H P w Białym s tok u w w w .podl as k a.oh p.pl w ych . O H P od lat organizują m iędzynarodow e w ym iany m łodzie ży w k raju i za nogranicą oraz staże i prak tyk i zaw odow e Proje k t "18-24 - Czas na sam od zie l ść" dla m łodzie ży. w s półfinans ow any z Europe js k ie go FunO d stycznia br. rozpoczęliśm y re alizację dus zu Społe czne go w ram ach Se k Program u O pe racyjne go now e go działania, tj. pośre dnictw a torow e go Rozw ój Z as obów Ludzk ich , Priorytet 1, pracy za granicąw form ie : - pracy s e zonow e j (pre fe row any w ie k D ziałanie 1.5, Sch e m atB k andydatów : w zależności od ofe rty do Re alizow any je s t prze z Podlas k ą W oje 40 l atlub w ięce j) - staży zaw odow ych (pre fe row any w ie k w ódzk ą Kom e ndę O ch otniczych H ufk andydatów : w zależności od ofe rty i k ra- ców Pracy w Białym stok u od stycznia br. Będzie on w drażany do lute go 2008 ju do 40 lat) r. na te re nie w ojew ództw a podlas k ie go, m .in. w Białym stok u, Łom ży i w Suw aGłów nym i ce lam i prze ds ięw zięcia s ą: - zapew nie nie polsk im obyw ate lom - w łk ach . s zcze gól ności m łodzie ży - m ożl iw ości podjęcia pracy zarobk ow e j za granicam i Ce lem proje k tu je st ak tyw izacja s połe czPolsk i - pracy legalne j, be zpie czne j, na no-zaw odow a m łodzie ży poprze z je j pow arunk ach porów nyw al nych do zatrud- w rót do s ys te m u e duk acji, zdobycie zaw odu oraz us am odzie lnie nie s ię. nie nia obyw ate l i m ie js cow ych - zapew nie nie polsk ie j m łodzie ży, w Proje k t adre s ow any je s t do 120 os ób z tym poch odzące j z rodzin o zm nie js zo- w ojew ództw a podlas k ie go w w ie k u 18nych s zans ach życiow ych , jak rów nie ż 24 lat, w ym agających s zcze gólne go m łodzie ży już w yk s ztałcone ji abs olw e n- w s parcia, poch odzących ze środow is k i tom - w arunk ów do odbyw ania za- rodzin o zm nie js zonych s zans ach żygranicznych s taży zaw odow ych , jak o ciow ych , w tym : m ożliw ości podnos ze nia k w alifik acji za- - Grupa I (60 os .) - to os oby z w yk s ztałce nie m nie pe łnym śre dnim (w tym byli w odow ych i język ow ych abs ol w e nci lice ów profilow anych ). K raje , z k tórych m ogą poch odzić ofe rty Będą to zarów no os oby nie uczące s ię i ne ipracujące , jak i uczniow ie s zk ół pracy: Nie m cy, Francja, Be lgia, H is zpania, ponadgim nazjalnych . - Grupa II (60 os .) - to os oby nie uczące Luk s e m burg i Szw ajcaria s ię i nie pracujące , pos iadające w yk s ztaW ym ogi, jak ie pow inni s pe łniać k andy- łce nie śre dnie , zainte re s ow ane poddaci s ą zależne od k onk retnych ofe rt jęcie m nauk i na w yżs ze j ucze lni (w s zcze gólności na s tudiach dzie nnych ) itp. pracy z dane go państw a. W s zystk ich ch ętnych W /w działania m ają ułatw ić m łodzie ży s k ute czne w e jście na lok alny i e urope js k i ryne k pracy Udział m łodzie ży w proje k cie je st be zpłatny W s zys cy ucze s tnicy otrzym ają w yżyw ie nie podczas zajęć, a ch ętni - dofinans ow anie do k os ztów dojazdu na zajęcia Kontak t do nas (w s praw ie inform acji s zcze gółow ych dot. proje k tu i re k rutacji ucze s tnik ów ): - Podlas k a W oje w ódzk a Kom e nda O H P w Białym stok u, 15-872 Białystok , ul. D ąbrow s k ie go 22, te l . (085) 651 61 87 - Ce ntrum Eduk acji i Pracy M łodzie ży w Białym stok u, 15-872 Białystok , ul. D ąbrow s k ie go 22, te l . (085) 652 34 9 8 - Ce ntrum Eduk acji i Pracy M łodzie ży w Łom ży, 18-400 Łom ża, ul. Szos a Z am brow s k a 1/27, te l.(086) 216 33 09 - Ce ntrum Eduk acji i Pracy M łodzie ży w Suw ałk ach , 16-400 Suw ałk i, ul. Nonie w icza 3, te l.(087) 566 51 57 - oraz strona inte rnetow a PW K O H P w Białym stok u w w w .podlas k a.oh p.pl zapras zam y do D ziałania w ram ach proje k tu, m .in. s ąto: - k upięd ziałk ęnad je ziore m albo s ie dlis k o na te re nie Pow iatu Se jne ńs k ie go, te l . 69 7 69 2 601 - k upię d om w Se jnach l ub na obrze żach , te l. 0 600 750 818 l ub (087) 516 23 81 - pos zuk uję do w ynajęcia nie duże go m ie s zk ania w blok u, te l . 0 663 343 852 - sprze d am sam och ód M e rce de s B19 0, rok prod. 19 9 2; ABS, k lim atyzacja, zie lony m etalik ; ce na do uzgodnie nia, te l . (087) 517 22 33 - sprze d am m aszyny rol nicze , te l. 00 Num e r 2 - w ars ztaty i k ons ultacje ps ych ologiczno-inte gracyjne - w ars ztaty ak tyw ne go pos zuk iw ania pracy - s zk olenia zaw odow e - k urs y język a angie lsk ie go - profe s jonalne s zk olenia k om pute row e (o standardzie Europe an Com pute r D riving Lice nce ) - zajęcia z zak re s u ABC prze ds iąbiorczości - zajęcia z zak re s u podstaw ow ych e lem e ntów praw a, ze s zcze gólnym uw zględnie nie m praw a pracy - k urs y praw a jazdy - k urs y przygotow aw cze do m atury (dla ucze s tnik ów zam ie rzających podw yżs zyćpoziom w yk s ztałce nia ogól ne go) - k urs y przygotow aw cze na w yżs ze ucze lnie (dla ucze s tnik ów , k tórzy już pos iadająw yk s ztałce nie śre dnie ) 49 507 19 1 349 - sprze d am d ziałk i z m ożliw ością zabudow y nad je z. Z e lw a, te l. (087) 516 35 32 - sprze d am d ziałk ę budow laną w Gibach , dom + l ok al, m e dia, w pobliżu las i je zioro, ce na do uzgodnie nia, te l. 501 131 89 7 - sprze d am m ie szk anie M 4 67,2 m k w ., I piętro, ce na do uzgodnie nia, te l . 503 9 48 444 - sprze d am Aud i B4 1,6 k at. k om bi, rok prod. X'9 5, bogate w ypos aże nie , te l. 69 7 309 159 - k upię d ziałk ę nad ja\e zioe rm albo s ie dlis k o na te re nie pow iatu, te l. 69 7 69 2 601 - k upię d om w Se jnach lub na obrze żach , tl. 600 750 818 lub (087) 516 23 81 - k upię d ziałk ę odrodow ą z dom k ie m lub altank ą60776439 7 Darm ow e ogłosze nia d rob ne , te l . 515 19 2 023 Strona 29 15.01 Z astraszanie Grozil i, że go „pobiją, zabiją i nic z nie go nie zostanie ”. Czw órk a os ób, w tym dw ie nie pe łnol etnie s iostry, w ok re s ie od 01.12 do 15.01 prze z te l e fon oraz be zpośre dnio w re jonie s zk oły oraz s k l e pu w Se jnach zastras zała pos zk odow ane go. Pok rzyw dzony w obaw ie , że groźby m ogązostaćs pe łnione , złożyłzaw iadom ie nie . Te go s am e go dnia, ok oło godz. 23.00 je dna z s ióstr groziła noże m je dne m u z m ie s zk ańców Se jn i stras zyła, że „je śl i ona te go nie zrobi to m a k ol e gów , k tórzy za niąto zrobią”. 18.01 Z łod zie je zab aw e k Nie znani s praw cy na je dnym z s e jne ńs k ich park ingów w łam al i s ię do audi i uk radl i k oło zapas ow e oraz zabaw k i dzie cięce . 18.01 Inte rnetow e oszustw o W połow ie grudnia m ie s zk anie c gm iny Se jny zam ów iłna Al l e gro te l e fon k om órk ow y, o w artości 570 zł. Pie niądze w płacił na w s k azane k onto, po czym … Po m ie s iącu ocze k iw ania na prze s yłk ę zgłos iłos zustw o na pol icji. 19 .01 K rad zie ż z w łam anie m W łam al i s ię i w padl i. D w óch , z czw órk i s am och odow ych w łam yw aczy, zostało zatrzym anych podczas pol icyjne go pościgu. R ados ław K . (15 l at) i K rzys ztof M . (17 l at) zaryzyk ow al i w ol ność za… 10 zł. Tyl e bow ie m w ynos iła w artość s k radzionych z s am och odu rze czy, s cyzoryk a i płytCD . W ięce jk os ztow ała w ym iana zam k a, k tóry znis zczyl i. W czas ie prze s łuch ań ustal ono trze cie go w s półs praw cę czynu, k ol e jne go nie l etnie go. 19 .01 R ow e r w zim ie Z Je ziora Gaładuś został w yłow iony row e r w odny. W ak cji w yk orzystano now y s przęt K P PSP, łódź h ybrydow ą. Prze s zuk ano cały ak w e n, nie znal e ziono ciałl udzi. 19 /20.01 Uszk od ze nie m ie nia 1,5 tys . zł k os ztow ała w łaścicie l a gibiańs k ie j dys k ote k i nocna „zabaw a” nie znanych s praw ców , k tórzy w ybil i ok na, ze rw al i l am py ośw ietl e niow e , re k l am ę i us zk odzil i płot. 28.01 Bójk a w K rasnopol u Nie znany m ężczyzna poinform ow ał dyżurne go o bójce w K ras nopol u. Na m ie js cu ok azało s ię, że dw aj pijani m ężczyźni pobil i, s k opal i trze ch m ężczyzn. W dodatk u obe rw ało s ię rów nie ż inte rw e niujące m u pol icjantow i. O j… W łam yw ał s ię do dom k ów letnis k ow ych , ok radłstołów k ę s zk oły podstaw ow e jw Gibach . Z abie rał rze czy codzie nne go użytk u i je dze nie . A w s zystk o to po to, by jak oś prze żyćw les ie . M ow a tu o Łotys zu, k tóry 22-go stycznia w padł w ręce pol icji – poinform ow ał o nim je de n z m ie s zk ańców , zanie pok ojony k rążącym po ok olicy nie znanym m ężczyzną. Po pos zuk iw aniach policja trafiła na w ybudow any w głębi las u s załas , w k tórym s pał pos zuk iw any. Łotys z be z dok um e ntów , najpraw dopodobnie jna początk u stycznia prze s ze dł nie zauw ażony prze z strze żoną granicę pol s k o-l itew s k ą i m ie s zk ał prze z jak iś czas w podgibiańs k im l e s ie . W cze śnie j zatrzym any był już w podobnych ok olicznościach na Litw ie . Policja otrzym ała potw ie rdze nie je go tożs am ości. D ow ie działa s ię rów nie ż, że na Łotw ie leczył s ię ps ych iatrycznie . Je go pie s za w ypraw a do Nie m ie c m us i obe cnie pocze k ać. Na razie m a przym us ow y Strona 30 Z a narus ze nie nietyk al ności cie l e s ne j funk cjonarius za m ają już postaw ione zarzuty. Grozi im k ara grzyw ny, ogranicze nie l ub pozbaw ie nie w ol ności do rok u. 29 .01 W ypad e k w e Frąck ach Pos zk odow aną je st s praw czyni w ypadk u – m a złam aną rze pk ę w staw ie k ol anow ym . Na s k rzyżow aniu s k ręcała z drogi głów ne j w l ew o i nie zauw ażyła nadje żdżające go z naprze ciw k a s am och odu. Pojazdy zde rzyły s ię czołow o. 31.01 Pożar h al i Na ul . Łąk ow e jw Se jnach zapal iła s ię h al a s k upi złom u Przyczynąpożaru było zw arcie instal acji od urządze nia grzew cze go. Z agroże nie było s pore , poniew aż w pobl iżu znajduje s ię tartak . Spłonęły w ew nętrzne e l e m e nty h al i. 01.02 Z atrzym ani w łam yw acze Pol icjanci zatrzym al i czte re ch ch łopak ów , k tórzy w łam yw al i s ię do s e jne ńs k ich s k l e pów . Najstars i m ają19 i 20 l at, pozostal i dw ajs ąnie l etni. O dpow ie dzą za k radzie ż pie niędzy i zde m ol ow anie je dne go ze s k l e pów . 02.02 Nie od d ałpie nięd zy W l istopadzie 2005 rok u m ie s zk anie c Se jn w płacił je dne j z firm z W ys zk ow a zal iczk ę na s prow adze nie s am och ody z H ol andii. W um ów ionym te rm inie w łaścicie l firm y, dl a k tóre j te pie niądze w płacił, nie dostarczyła auta. Poza tym nie w ypłacił w s zystk ich pie niędzy z zal iczk i – przyw łas zczył s obie 2 tys . złjak o k os zta zw iązane z załatw ianie m form al ności. W l utym pos zk odow any zgłos ił to na pol icję. 02.02 K łusow nicy Na te re nie Nadl e śnictw a Pom orze nie znani s praw cy s k łus ow al i, a następnie opraw il i s arnę. Ich łup w art był 2 tys . zł. K il k a dni późnie j do nadl e śnicze go dotarła inform acja o k ol e jnym s k łus ow aniym zw ie rzęciu. Tym raze m była to k l e pm a o w adze ok . 220 k g, k tóra w pl ątała s ię w e w nyk i z l ink i stal ow e j. Straty os zacow ano na 4 tys . zł. 03.02 W ypad e k śm ie rte l ny H ołny M e je ra. K ie row ca, jadące m u od strony prze jścia graniczne go w O grodnik ach podczas m anew ru w yprze dzania s am och odu na prostym odcink u drogi, pod k oła nie s podziew anie w padł w ybie gający z praw e j strony je zdni pie s zy. 06.02 Sam och od ow y w and al Nie znany s praw ca, prze d bl ok ie m na ulE. Pl ate r znis zczył ante nę z s am och odu os obow e go i urw ał prze dnie l uste rk o. K il k a m etrów dal e j, na ul . Z aw adzk ie go te n s am type k w ybił tyl ne l am py s am och odu i znów zbił boczne l uste rk o. Pok rzyw dze ni oce nil i straty na 1,5 tys . zł. 06.02 Pase rstw o sam och od u O grodnik i. O byw ate l Litw y został zatrzym any prze z funk cjonarius zy SG, poniew aż w czas ie k ontrol i ok azało s ię m .in. że k ol or nadw ozia s am och odu nie zgadza s ię z k ol ore m w pis anym w dow odzie re je stracyjnym . 10.02 Nie l etni za k ółk ie m Sobotę w ie czore m w Gibach pol icja zatrzym ała s ze s nastol etnie go k ie row cę Fiata 126 p. W s am och odzie były je s zcze trzy os oby. Pol icjantom tłum aczył, że w ziął auto pod nie obe cność rodziców . Z a jazdę be z upraw nie ń, aute m , k tóre nie m iało ak tual nych badań te ch nicznych odpow ie prze d s ąde m rodzinnym . 11.02 O gie ń z pie ca 9 7-l etnia k obieta trafiła z pow ażnie poparzoną nogą i biodre m do s zpital a. O grzew ała s ię przy k afl ow ym pie cu, k ie dy nie s podziew anie ognie m z otw artych drzw icze k pie ca zajęła s ię je j s pódnica. Prze raźl iw y k rzyk k obiety us łys ze l i s ąs ie dzi. Natych m iast w e zw al i straż pożarną. 14.02 Poszuk iw ania trzynastol atk i Prze z dw a dni dziew czyna nie daw ała znak u życia. Je j rodzice zgłos il i je j zaginięcie pol icji. Pos zuk iw ano je j w całym w ojew ództw ie podl as k im . O k azało s ię s pędziła te n czas ze s w oim 21-l etnim ch łopak ie m . D ziew czyna już w cze śnie jucie k ała z dom u, za co m a przyznaną opie k ę k uratora. Pol icja będzie w nios k ow ała o ostrze js zy środe k zapobie gaw czy. Na pod w ójnym gazie W ciągu ostatnie go m ie s iąca pol icja zatrzym ała ośm iu nietrze źw ych k ie row ców , z cze go abs ol utnym re k ordzistą był w oźnica, zatrzym any 12-go l ute go w Re m ie ńk iniu. M iał bow ie m 2,8 prom il a al k oh ol u w w ydych anym pow ietrzu. Tyl k o k oń byłtrze źw y… (m s ) postój – je s t tym czas ow o are s ztow any na ok re s s ze ściu m ie s ięcy. Se jne ńs k a policja w yjaśnia ok oliczności prze s tęps tw . Je st pode jrzany łącznie o dziew ięć w łam ań i k radzie ży na te re nie pow iatu. M ężczyzna s am s ię przyznał do prze s tęps tw , ch ętnie w s półpracow ał z policją udzie lając s zcze gółow ych inform acji o w łam aniach podczas w izji lok alne j. (m s ) W ie ści Se jne nsk ie Nr 2/2007 Adre s re dak cji ul1 - go M aja 17 16 - 500 Se jny te l.087 516 22 00 k om . 515 19 2 023 w w w .s e jny.h om e .pl w ie s ci@ s e jny.h om e .pl Re dak tor nacze lny M arta Sm olińs k a Sk ład k om pute row y K rzys ztof Palew icz D ruk arnia H ELIO S 16-400 Suw ałk i ul.Pias k ow a 4 W ie ści Se jne ńs k ie Z apisy w syste m ie ciągłym Num e r 2 Strona31 Na tropie z im y Jul ita Le ller O la Z aw adzk a M te us z Sok ołow s k i Adrian Bogus zew s k i Z djęcie Jul ity zos tało w yróżnione prze z re dak cję h ttp://blog.onet.pl 06.02.2007 Ucze stnicy pl e ne ru i autorzy zdjęc. O pie k un grupy K rzys ztof Palew icz W szyscy uczniow ie cze k al i z utęsk nie nie m na fe rie zim ow e i śnie g, k tóre go te goroczne j zim y ciągl e nie było. W ram ach program u „Prom ocja Z d row e go Styl u Życia” O środ e k Kul tury w Se jnach zorganizow ał d l a ch ętnych pl e ne r fotograficzny. Ch oć pogod a nie za b ard zo d opisała, to i tak 24.01.2007r. w środ ę k il k u od w ażnych fotografów w yruszyło na m iasto. M im o, że w iał sil ny w iatr i był m róz zd e cyd ow al iśm y się poch od zić z aparatam i po m ie ście . Trasa b ie gła po najcie k aw szych zak ątk ach Se jn. Byl iśm y nad M arych ą, fotografow al iśm y je d yną w Se jnach ul icę ułożoną z k am ie ni tzw . Koziark ę i ogól nie „życie Se jn”. Po god zinie ch od ze nia b ard zo zm arzl iśm y, w ięc d ostal iśm y zaprosze nie na cie płą h e rb atk ę u Pana M irk a. Gd y się troch ę ogrzal iśm y, ruszyl iśm y d al e j. Nasza trasa w iod ła prze z ce ntrum Se jn, aż d o O środ k a Kul tury. Tam się rozstal iśm y i przyszło nam cze k ać d o następne j środ y. Z a tyd zie ń pogod a się popraw iła. Nie było w iatru, al e było za to w ięce j śnie gu. Doszl iśm y d o w niosk u, że przyd ałoby się zrob ić k il k a fote k z ośnie żone go l asu. Jak pom yśl el iśm y tak zrob il iśm y. O k azało się, że l as zim ą je st prze pięk ny. Z rob il iśm y napraw d ę d użo pięk nych zd jęć. Po god zinie trze b a było w racać. Gd y znal e źl iśm y się w O środ k u Kul tury postanow il iśm y urząd zić w ojnę na śnie żk i (ch łopcy na d ziew czyny). Gd y zak ończyl iśm y rozgryw k i, w szyscy byl iśm y m ok rzy. Je szcze tyl k o cie pła h e rb ata d l a rozgrzania i k ażd y w rócił d o sw oje go d om u. Efe k ty nasze j pracy m ożna pod ziw iać na w ystaw ie popl e ne row e j w gab l otach k oło O środ k a Kul tury w Se jnach . Ad rian Boguszew sk i