Integracyjna Rola Muzyki
Transkrypt
Integracyjna Rola Muzyki
Integracyjna Rola Muzyki Muzyka wpływa na wszechstronny rozwój, pomaga w całkowitym ukształtowaniu się postaw, zachowań i odczuć dziecka. Pomaga przezwyciężyć przeszkody w życiu, podnosi na duchu, gdy jest ciężko, przynosi ukojenie, ulgę, pomaga wrócić do harmonii wewnętrznej. Kontakt z muzyką rozpoczyna się w momencie narodzin. Tam, gdzie śpiewa się wiele kołysanek, istnieją sprzyjające warunki do rozwoju zdolności muzycznych. Dzieci w młodszym wieku szkolnym noszą w sobie muzykę spontaniczną, czują potrzebę śpiewania, tańczenia, grania na instrumentach. Dzięki różnorodności form pracy każde może czynnie uczestniczyć w zajęciach oraz wykazać się tym, co najlepiej potrafi. Dzieci śpiewają, muzykują, tworzą i odczuwają przyjemność z percepcji muzyki. Muzyka pozwala wejrzeć w siebie, oddziałuje na wiele zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku. Jest też motorem do rozwoju innych dziedzin sztuki. Muzyka poprzez swoją treść emocjonalną skłania do częstych kontaktów z tą dziedziną sztuki. Przeżycia emocjonalne związane z percepcją i wykonywaniem zadań muzycznych mają wyraźny wpływ na rozwój psychiczny dzieci. Ponieważ percepcja muzyki jest najważniejszym celem wychowania muzycznego, należy szukać różnych dróg i metod rozbudzenia wrażliwości muzycznej dzieci. Przeżycia muzyczne mają wpływ na kształtowanie się moralnych postaw. Wzruszenie wywołane muzyką czyni dziecko podatniejszym na wpływy wychowawcze. Treści jakie niesie muzyka, przede wszystkim w swojej warstwie dźwiękowej, ale i w towarzyszących piosence tekstach, kształtują poglądy młodych słuchaczy na istotne wartości w kontaktach społecznych. Koncentracja uwagi dziecka na abstrakcji, jaką jest muzyka, obserwacja przebiegów dźwiękowych, pamiętanie fragmentów, które już przebrzmiały, porównywanie ich ze sobą – to czynności umysłowe, które mają znaczenie dla rozwoju spostrzegawczości, uwagi, pamięci i sprawności operacji myślowych. Szczególnie interesującą jest integracja muzyki z edukacja polonistyczną. Dotyczy to dykcji i ortofonii. Poprzez właściwą artykulację samogłosek i spółgłosek, podział tekstów na sylaby, rytmiczną recytacje tekstów ułatwiamy dziecku naukę czytania, wzbogacamy zdolność zapamiętywania. Teksty piosenek służą do wzbogacania słownika dziecka. Muzyka może inspirować twórczość literacką. Istnieje również związek muzyki z edukacją matematyczną. Przejawia się on w kształtowaniu pojęć liczbowych, posługiwaniu się nazewnictwem matematycznym, kształtowaniu poczucia czasu, kierunku, wyobrażaniu figur z geometrii płaskiej i przestrzennej. Muzykę można połączyć z edukacją techniczną, np. wykonanie instrumentu muzycznego. Dzieci wykorzystują puszki po napojach wypełnione kaszą, grochem, kubeczki po jogurtach. Wykonywanie instrumentów muzycznych wzbudza ciekawość badawczą. Dziecko ucząc się grać na instrumentach zdobywa konkretne umiejętności. Nauka gry kształci koordynację wzrokowo – słuchowo – ruchową oraz zdolności manualne potrzebne do nauki pisania. Zwiększa się zdolność koncentracji i podzielność uwagi. Gra na instrumencie muzycznym jest dla dziecka dużą przyjemnością i rozwija jego muzykalność. Wyobrażenia muzyczne mogą powstawać nie tylko w trakcie śpiewania, we współpracy z aparatem głosowym, ale również podczas gry, a więc we współpracy z aparatem ruchowym. Muzykę łączy się z edukacją plastyczną. Nauczyciele w pracy z dziećmi wykorzystują tzw. malowanie muzyki. Do interpretacji plastycznej wybiera się zazwyczaj muzykę, którą bez większych kłopotów można „namalować”. Po wysłuchaniu utworu muzycznego dzieci wyrażają jego nastrój, charakter, budowę poprzez różne znaki plastyczne. Malowanie muzyki jest również formą relaksacyjną. Zajęcia muzyczne mają duży wpływ na poznawanie przyrody realizowane w edukacji środowiskowej. Świat przyrody ze względu na swoje bogactwo, różnorodność i zmienność, stanowi dla dzieci bogate źródło wrażeń, przeżyć i aktywnego działania. Muzyka zachęca do inspiracji słownych na temat zjawisk przyrody, do inspiracji ruchowych i artykulacyjnych, poprzez naśladowanie ruchów zwierząt i ptaków, odgłosów przyrody. Muzykę wykorzystuje się w edukacji ruchowo – zdrowotnej. Na co dzień dzieci słuchają muzyki, która „bombarduje” ich uszy głośnymi dźwiękami, doprowadza do reakcji pobudzenia, agresji i przemocy. Na zajęciach ruchowych tworzy ład, staje się potężną siłą oddziałującą na psychikę uczniów, porządkuje czynności życiowe. Muzyka i ruch łączą się w sposób naturalny, pierwotny. Muzyka w połączeniu z ruchem tanecznym to jeszcze jeden sposób wykorzystania jej na zajęciach „wychowania fizycznego”. Taniec pozwala dzieciom nieśmiałym, wrażliwym zapomnieć o ich słabościach. Taniec to nie tylko umiejętność kroków tanecznych, to również znajomość form towarzyskich: ukłonów, proszenia do tańca, dziękowania, przedstawiania się, witania, podawania rąk itd. Taniec jest jedną z najbardziej naturalnych form aktywności, niosącą wiele korzyści. Jest środkiem i celem kształtowania kultury osobistej. Muzyka w powiązaniu z określonym ruchem (rytmicznym, tanecznym) pełni, więc funkcje: relaksacyjną, dyscyplinującą i poznawczą. Jest doskonałym środkiem pomocniczym przy ćwiczeniach gimnastycznych. Dobrze dobrana i zespolona z ruchem działa na ćwiczeniach ożywiająco. Muzyka to siła, której przeznaczeniem jest budzić i kształtować drzemiącą w każdej duszy dziecka tęsknotę za pięknem oraz dążenia na wyższym poziomie świadomości. Jest dziedziną procesu wychowania i wielostronnego uczenia się. Stanowi całokształt oddziaływań, mających na celu wykorzystanie wartości estetycznych i artystycznych. Tekst pdst.”Nauczanie Kształcenie opracowany na początkowe. zintegrowane.” Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP ,Kielce 2004