Część technologiczna A_Opis_Techn.Ukształtowanie

Transkrypt

Al. J. Piłsudskiego 135, pok. 416, 92-318 Łódź
PRACOWNIA PROJEKTOWA
tel./fax (0****42) 676 26 80
NIP 725-10-23-309
konto
Bank Millennium 12116022020000000061867576
Tytuł
opracowania:
ąĄĄĄĄĄĄĄĄĄĄĄ
MAŁGORZATA OSĘKA,
JAROSŁAW CHRZĄSZCZ
PROJEKT REKULTYWACJI SKŁADOWISKA
ODPADÓW W GĄBINIE - KĘPINIE
Gąbin - Kępina, pow. płocki, woj. mazowieckie
Lokalizacja:
Miasto i Gmina Gąbin
Inwestor:
UMiG, ul. Stary Rynek 16, 09-530 Gąbin
Projekt budowlany wykonawczy
Stadium:
Część/branŜa:
SC
Regon 470569196
CZĘŚĆ TECHNOLOGICZNA
UKSZTAŁTOWANIE, USZCZELNIENIE
REKULTYWACJA BIOLOGICZNA
mgr inŜ. Małgorzata Osęka
Autorzy
opracowania:
techn.
Data:
Jarosław Chrząszcz
Łódź, wrzesień 2007 r.
egz. nr 1.
Rozwiązanie jest w pełni oryginalne i podlega ustawowej ochronie prawa autorskiego.
Kopiowanie i uŜytkowanie bez zgody autora jest zabronione.
Projekt przeznaczony jest do jednorazowej realizacji.
ĄĄĄĄĄĄĄĄĄĄĄ
Spis treści:
1.
Tytuł opracowania........................................................................................................... 1
2.
Inwestor i zleceniodawca. ............................................................................................... 1
3.
Cel i zakres opracowania................................................................................................ 1
4.
Podstawy opracowania. .................................................................................................. 2
5.
Charakterystyka Miasta i Gminy Gąbin. .......................................................................... 3
6.
Ilość i charakterystyka odpadów. .................................................................................... 4
7.
Charakterystyka terenu................................................................................................... 5
7.1.
PołoŜenie................................................................................................................. 5
7.2.
Warunki gruntowo - wodne. ..................................................................................... 6
7.3.
Stan formalno prawny. ............................................................................................. 7
8.
Opis elementów środowiska. .......................................................................................... 8
9.
Opis składowiska w Gąbinie. ........................................................................................ 10
10.
Inwestycje w rejonie składowiska. ............................................................................. 12
11.
Rekultywacja składowiska, dane wyjściowe, podstawy prawne. ................................ 13
11.1.
12.
Zakres rekultywacji............................................................................................. 17
Rekultywacja techniczna. .......................................................................................... 19
12.1.
Ukształtowanie terenu do ułoŜenia uszczelnienia powierzchniowego................. 20
12.2.
Warstwa uszczelniająca. .................................................................................... 22
12.3.
Warstwa drenaŜowa z piasku............................................................................. 26
12.4.
Humus. .............................................................................................................. 26
12.5.
Droga technologiczna wjazdowa. ....................................................................... 28
12.6.
Dane technologiczne po wykonaniu rekultywacji technicznej. ............................ 28
13.
Rekultywacja biologiczna. ......................................................................................... 30
13.1.
Rekultywacja biologiczna - warunki siedliskowe. ................................................ 30
13.2.
Technologia wykonania prac. ............................................................................. 31
13.3.
Docelowy kierunek rekultywacji. ......................................................................... 32
13.4.
Wnioski do prowadzenia rekultywacji biologicznej.............................................. 32
14.
Odwodnienie powierzchniowe. .................................................................................. 32
15.
Odgazowanie. ........................................................................................................... 35
16.
Obiekty i urządzenia związane ze składowiskiem...................................................... 37
17.
Docelowy kierunek rekultywacji. ................................................................................ 37
18.
Monitoring składowiska. ............................................................................................ 37
19.
BHP przy pracach rekultywacyjnych.......................................................................... 39
20.
Podsumowanie i wnioski. .......................................................................................... 42
Wykaz współrzędnych projektowanych. ........................................................................ 46
Projekt rekultywacji składowiska odpadów w Gąbinie - Kępinie → Technologia, ukształtowanie, uszczelnienie.
Rekultywacja biologiczna.
Spis rysunków:
1. Orientacja w skali 1:50 000.
2. Lokalizacja w skali 1:25 000.
3. Mapa przekrojów geologicznych w skali 1:1000.
4. Przekroje geologiczne w skali 1:200/1:2000.
5. Lokalizacja piezometrów w skali 1:1 000.
6. Teren składowiska – stan istniejący w skali 1:1000.
7. Zagospodarowanie składowiska do ułoŜenia uszczelnienia w skali 1:500.
8. Zagospodarowanie składowiska po zakończeniu rekultywacji w skali 1:500.
9. Przekroje technologiczne składowiska w skali 1:100/1:500.
10. Szczegół warstwy rekultywacyjnej w skali 1:20.
Spis załączników:
1. Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Gąbin
zatwierdzonego Uchwałą Rady Miasta i Gminy Gąbin Nr 219/XXXI/2005 z dnia 23 maja
2005 r.
2. Wypis z rejestru gruntów.
Projekt rekultywacji składowiska odpadów w Gąbinie - Kępinie → Technologia, ukształtowanie, uszczelnienie.
1.
Tytuł opracowania.
Projekt budowlany - Rekultywacja składowiska odpadów w Gąbinie - Kępinie.
Część technologiczna, ukształtowanie, uszczelnienie, rekultywacja biologiczna.
2.
Inwestor i zleceniodawca.
Inwestorem i zleceniodawcą jest Miasto i Gmina Gąbin → Urząd Miasta i Gminy, ul. Stary
Rynek 16, 09-530 Gąbin,
3.
Cel i zakres opracowania.
Celem opracowania jest projekt budowlany rekultywacji istniejącego od 1975 roku
składowiska odpadów w Gąbinie - Kępinie ul. Cmentarna 2. Odpady składowane
podpoziomowo osiągnęły rzędne terenu korony pierwszego obwałowania nad terenem
istniejącym.
Składowisko nie posiada uszczelnienia, drenaŜu, instalacji odgazowania. Brak jest wagi
i brodzika dezynfekcyjnego. Teren składowiska jest ogrodzony, na terenie istnieje małe
zaplecze socjalne. Obecnie składowisko jest zamknięte i nie są składowane odpady.
Dla uzyskania przewagi spływu powierzchniowego nad wsiąkaniem, projektuje się w ramach
rekultywacji ukształtować nadpoziomową pryzmę z piasku. PoniewaŜ dno składowiska jest
nieuszczelnione, teren skarp i wierzchowiny pryzmy zostanie uszczelniony hydroizolacyjnymi
matami bentonitowymi. Wody opadowe znad uszczelnienia zbierane piaskową warstwą
drenaŜową spływać będą do rowów opaskowych i zbiornika odparowującego. Nie ma
potrzeby czynnego odgazowania, poniewaŜ odpady były składowane cienkimi warstwami,
mało zagęszczanymi i nie weszły w fazę metanową. Obliczona emisja gazu jest niewielka,
około 30 razy mniejsza niŜ dopuszczalna na składowiskach. Zaprojektowano 3 studnie
gazowe do biernego odgazowania składowiska. W ramach rekultywacji biologicznej
zaprojektowano na ułoŜonej warstwie humusu wysiew mieszanki traw. Przewidziano
monitoring składowiska w oparciu o 4 istniejące piezometry do badania wód podziemnych.
Projekt rekultywacji obejmuje następujące opracowania:
1. Część technologiczną, ukształtowanie, uszczelnienie, rekultywację biologiczną.
2. Odwodnienie powierzchniowe. Odgazowanie.
3. Projekt zagospodarowania terenu.
4. Kosztorysy – przedmiar, kosztorys inwestorski.
Projekt rekultywacji składowiska odpadów w Gąbinie - Kępinie → technologia, ukształtowanie, uszczelnienie.
Rekultywacja biologiczna
1
4.
Podstawy opracowania.
Podstawę formalną opracowania stanowi zlecenie z dnia 30.08.2007 r. Urzędu Miasta
i Gminy w Gąbinie, 09-530 Gąbin, ul. Stary Rynek 16.
Podstawę techniczną stanowią następujące opracowania:
1. Kompleksowe rozwiązanie problemu utylizacji odpadów komunalnych dla Związku Gmin
Rejonu Płockiego – opracowanie Przedsiębiorstwo InŜynieryjno – Usługowe „inŜynieria
pro – eko” Sp. z o.o. Warszawa 1995 r.
2. Ocena Oddziaływania na środowisko istniejącego składowiska odpadów komunalnych
w Gąbinie – Kępnie przy ul. Cmentarnej 2 - opracowanie dr W. Lenart, Warszawa 2000 r.
3. Dokumentacja badań geologicznych wykonanych na obszarze istniejącego składowiska
odpadów komunalnych dla m. Gąbina w miejscowości Kępina gm. Gąbin – opracowanie
„Geobad” Płock 1993 r.
4. Ekspertyza dotycząca oceny wpływu składowiska odpadów komunalnych w Kępnie gm.
Gąbin na jakość wód podziemnych poziomu przypowierzchniowego – opracowanie mgr
Sł. Milik, marzec 2002 r.
5. Stan środowiska w województwie mazowieckim. Raport 2001, Warszawa.
6. Koncepcja budowy „Gąbińskiego Ośrodka Gospodarki Odpadami” – opracowanie
Pracownia Projektowa AUGUR SC, Łódź maj 2002 r.
7. Koncepcja rekultywacji składowiska w Gąbinie – opracowanie Pracownia Projektowa
AUGUR SC, Łódź, maj 2002 r.
8. Raport oddziaływania na środowisko Międzygminnego Centrum Recyklingu Odpadów
w Gąbinie - etap WZ i ZT - opracowanie D.Mulski, Płock wrzesień 2002 r.
9. Projekt
architektoniczny
budowy
Gąbińskiego
Ośrodka
Gospodarki
Odpadami
- opracowanie Pracownia Architektury „Formart” Łódź, grudzień 2002 r.
10. Instrukcja eksploatacji składowiska odpadów w Gąbinie - Kępinie - opracowanie
Pracownia Projektowa AUGUR SC, Łódź, kwiecień 2003 r.
11. Cześć technologiczna projektu GOGO w Gąbinie - opracowanie Pracownia Projektowa
AUGUR SC Łódź, marzec 2003 r.
12. Projekt prac geologicznych na wykonanie trzech otworów obserwacyjno – pomiarowych
monitoringu lokalnego wód podziemnych w rejonie istniejącego składowiska odpadów
komunalnych w Kępinie, opracowanie Sł. Milik, lipiec 2002 r.
13. Dokumentacja otworów obserwacyjno – pomiarowych monitoringu lokalnego wód
podziemnych w rejonie istniejącego składowiska odpadów komunalnych w Kepinie,
opracowanie Sł. Milik, wrzesień 2002 r.
14. Projekt budowlany. Rekultywacja składowiska odpadów w Gąbinie – Kpinie. Część
technologiczna,
Ukształtowanie,
Uszczelnienie,
Odgazowanie,
Odwodnienie,
2
rekultywacja biologiczna, opracowanie Pracownia Projektowa AUGUR SC, Łódź,
czerwiec 2003 r.
15. Projekt budowlany. Projekt zagospodarowania terenu. Rekultywacja składowiska
odpadów w Gąbinie – Kępinie, opracowanie Pracownia Projektowa AUGUR SC Łódź,
kwiecień 2004 r.
16. Instrukcja eksploatacji. Składowisko odpadów w Gąbinie, opracowanie Pracownia
Projektowa AUGUR SC, Łódź kwiecień 2003 r.
17. Uchwała Nr 219/XXXI/2005 Rady Miasta i Gminy Gąbin z dnia 23 maja 2005 r. w sprawie
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Gąbin.
18. Plan Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin regionu Płockiego. Miasto i Gmina Gąbin
– opracowanie Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2004 r.
19. Projekt budowlany. Rozbudowa i rekultywacja składowiska odpadów w Gąbinie – Kępinie
–
część
technologiczna,
uszczelnienie,
odgazowanie,
rozbudowa
składowiska,
zagospodarowanie terenu, odwodnienie powierzchniowe, rekultywacja biologiczna.
20. Wizja w terenie, mapa sytuacyjno – wysokościowa w skali 1:500, załączniki.
5.
Charakterystyka Miasta i Gminy Gąbin.
Gmina Gąbin jest gminą o charakterze rolniczym. Miasto Gąbin zajmuje powierzchnię
28,16 km2 a Gmina Gąbin powierzchnię 146 km2. Na terenie gminy połoŜone jest 1 miasto
oraz 27 sołectw obejmujących 33 wsie, głównie o zabudowie rozproszonej. We wsiach Górki
i Grabie Nowe wyznaczone zostały tereny pod budownictwo jednorodzinne o zabudowie
zwartej.
Ilość mieszkańców miasta i gminy wynosi 10 885 osób.
Liczba ludności utrzymuje się na prawie stałym poziomie i nie przewiduje się znacznego
przyrostu liczby mieszkańców gminy w okresie perspektywicznym.
Na terenie gminy występuje turystyka pobytowa „weekendowa” i „przejazdowa”
Rolnictwem indywidualnym zajmuje się ok. 70% ludności czynnej zawodowo. W gminie
i mieście występuje wysoki stopień bezrobocia.
Na terenie gminy działają piekarnie 4) i masarnie (2) oraz Zakład Przetwórstwa Kości
i Pierza „AGROMŁYN”.
Na terenie miasta znajduje się 1 285 mieszkań o średnim zaludnieniu 3,18 osób na
mieszkanie, a na terenie gminy 1 623 mieszkania o średnim zaludnieniu 3,78 osób na
mieszkanie.
Gmina posiada sieć wodociągową o długości 40,2 km. W Gąbinie istnieje 7 km sieci
sanitarnej. Ścieki odprowadzane są do oczyszczalni ścieków PS 400 „POWOGAZ”
zlokalizowanej w Gąbinie. Osady z oczyszczalni ścieków składowane są w 2 lagunach.
3
W gminie występuje następująca struktura uŜytkowania gruntów:
- ogółem powierzchnia
- 10 905 ha,
- lasy i grunty leśne
-
- uŜytki rolne
- 9 635 ha,
- pozostałe grunty i uŜytki
-
704 ha,
566 ha.
Struktura uŜytków rolnych:
- grunty orne
- 7 790 ha,
- sady
-
384 ha,
- pastwiska
-
673 ha.
6.
Ilość i charakterystyka odpadów.
Ilość i charakterystykę odpadów z miasta i gminy Gąbin wywoŜonych na składowisko
w Gąbinie - Kępinie, trudno jest określić. Składowisko jest eksploatowane od 1975 r.
Objętość wywoŜonych odpadów wcześniej nie była rejestrowana
Wg danych Urzędu Miasta i Gminy w Gąbinie w roku 2001 wywieziono na składowisko
6 800 m3 odpadów. Wg Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Gąbinie na
składowisko wywieziono w 2002 r. - 1 329,4 Mg odpadów a w I kwartale 2003 r. - 166,9 Mg
odpadów. ZGKiM w 2005 r. podał, ze ilości wywiezionych odpadów na składowisko
w Gąbinie wynoszą: 2003 r. – 498,8 Mg, 2004 r. – 496,8 Mg.
Na terenie miasta i gminy nie były prowadzone badania morfologiczne odpadów.
W planie Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Regionu Płockiego. Miasto i Gmina
Gąbin, opracowanym w 2004 r. przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie,
podano prognozowane ilości odpadów komunalnych: w 2007 r. – 2 045, 46 Mg/r w 2011 r. –
2150, 96 Mg/r. Podany skład morfologiczny odpadów komunalnych wynosił:
− odpady organiczne
- 24,0%,
− papier
- 10,0 %,
− szkło
- 12,0%,
− tworzywa sztuczne
- 12,5%,
− metale
- 6,0%,
− frakcja 0 – 10 mm
- 24,0%.
Rodzaj odpadów na składowisku.
PoniŜej przedstawiono wykaz odpadów podanych w Instrukcji eksploatacji składowiska
w Gąbinie, które deponowane były na składowisku w Gąbinie- Kępinie → są to odpady inne
niŜ niebezpieczne i obojętne. Wykaz odpadów jest zgodny z katalogiem odpadów
określonym w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r.
4
Kod
Podgrupy, rodzaje odpadów.
17 01 01
Odpady z betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów.
17 01 02
Gruz ceglany.
17 01 81
Odpady z remontów i przebudowy dróg.
17 02 01
Drewno.
17 02 03
Tworzywa sztuczne.
19 05 01
Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych.
19 05 03
Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania).
19 08 01
Skratki.
19 08 05
Ustabilizowane komunalne osady ściekowe
19 09
Odpady z uzdatniania wody pitnej i do celów przemysłowych
19 09 01
Odpady stałe ze wstępnej filtracji i skratki
19 01 02
Osady z klarowania wody
20 02 01
Odpady ulegające biodegradacji.
20 02 02
Gleba, ziemia, w tym kamienie.
20 02 03
Inne odpady nieulegające biodegradacji.
20 03 01
Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne.
20 03 02
Odpady z targowisk.
20 03 03
Odpady z czyszczenia ulic i placów.
20 03 99
Odpady komunalne wymienione w innych podgrupach.
7.
Charakterystyka terenu.
7.1.
PołoŜenie.
Składowisko odpadów komunalnych w Gąbinie połoŜone jest na terenach uŜytkowanych
rolniczo w Kępinie przy ul. Cmentarnej 2, około 1 750 m na północny - wschód od centrum
miasta Gąbina. Składowisko otoczone jest od strony południowo - wschodniej, południowej
i południowo – zachodniej lasami Nadleśnictwa Gąbin. Od strony północno - zachodniej
północnej
i
wschodniej
składowisko
graniczy
z
terenami
uŜytkowanymi
rolniczo.
W bezpośrednim sąsiedztwie ogrodzenia składowiska (od strony północnej) znajduje się
dom mieszkalny w złym stanie technicznym. Inne zabudowania znajdują się w odległości
120 m, 150 m i 240 m.
W odległości 450 m na południowy-zachód od składowiska połoŜony jest cmentarz
komunalny, a 250 m na północ oczyszczalnia ścieków. NajbliŜsza studnia głębinowa
znajduje się w odległości 950 m w kierunku północno - wschodnim.
Składowisko zlokalizowane jest na działce o numerze ewidencyjnym 104, obręb Kępina.
5
Dojazd do składowiska odbywa się od centrum miasta Gąbina, ulicami o nawierzchni
asfaltowej, a następnie krótkim dojazdem drogą gruntową.
Orientację i lokalizację składowiska pokazano na rysunkach 1 i 2.
7.2.
Warunki gruntowo - wodne.
Warunki gruntowo-wodne podano na podstawie „Dokumentacji badań geologicznych...”
GEOBAD Płock, wymienionych w podstawach opracowania.
PołoŜenie fizyko - geograficzne.
Składowisko połoŜone jest na zbiegu trzech jednostek fizyko - geograficznych Kotliny
Płockiej, Kotliny Warszawskiej, Równiny Kutnowskiej. Jest to płaska równina morenowa
o niewielkich
róŜnicach
wysokości
(1,5÷2,0 m)
i
wysokościach
bezwzględnych
98,50 ÷100,00 m npm. Powierzchnia terenu obniŜa się łagodnie w kierunku rzeki Nidy.
Budowa geologiczna.
Na omawianym terenie do głębokości 10,90÷12,10 m ppt (rzędne 87,24÷88,58 m npm)
kompleks
piaszczysty
podścielony
jest
gruntami
trudnoprzepuszczalnymi,
mułkami
zastoiskowymi, nieprzewierconymi do rzędnej 83,74 m npm.
Grunty stanowią dobre warunki do wykonywania robót ziemnych i bezpośredniego
posadowienia obiektów kubaturowych. PoniŜej dna zapełnionego odpadami występuje
warstwa gruntów naturalnych rodzimych tj. piasków napowietrzonych, bezwodnych
o miąŜszości 4,0 m.
Wody podziemne.
Analizowany teren odwadniany jest głównie przez infiltrację wgłębną i minimalny spływ
powierzchniowy w kierunku doliny rzeki Nidy. Do głębokości rozpoznanej wierceniami
występuje jeden poziom wodonośny. Woda gruntowa w obrębie kompleksu piasków
o zwierciadle statecznym stabilizuje się na głębokości 6,95÷8,23 m ppt.
Warstwa piasków nawodnionych o miąŜszości 3,20÷4,55 m spoczywa na stropie gruntów
trudnoprzepuszczalnych (mułki zastoiskowe).
W pobliŜu składowiska najbliŜsze gospodarstwa zaopatrują się w wodę dowoŜoną
beczkowozami z wodociągu miejskiego. NajbliŜsza studnia kopana znajduje się 160 m na
północny wschód od składowiska.
Przekroje hydrogeologiczne pokazano na rysunku
Wody powierzchniowe.
Analizowany teren leŜy w dorzeczu rzeki Wisły, znajduje się około 170 m na południowy
wschód od doliny Nidy. Dno doliny rzeki połoŜone jest 15 m poniŜej terenu składowiska.
Rzeka Nida do Gąbina prowadzi wody III klasy czystości. PoniŜej Gąbina stan czystości wód
ulega pogorszeniu i wody stają się pozaklasowe.
6
7.3.
Stan formalno prawny.
Składowisko odpadów komunalnych połoŜone jest w miejscowości Kępina, gmina Gąbin na
działce o numerze ewidencyjnym 104 i o powierzchni 2,58 ha.
Właścicielem działki jest Skarb Państwa - Miasto i Gmina Gąbin wg decyzji nabycia GGNP.IV.7723-37/4/2000 z dnia 15.05.2000 r. i zaświadczenie dot. wpisu do księgi wieczystej .
UŜytkownikiem składowiska jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Gąbinie,
09-530 Gąbin, ul. StraŜacka 4.
Decyzja na eksploatację wysypiska została wydana przez Urząd Wojewódzki w Płocku,
Wydział Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii Nr OS/8624/2/29/90 z dnia
16.05.1990 r. oraz Państwowego Inspektora Sanitarnego - Postanowienie WSSE znak 9064
-2/862/1289/89
Składowisko uwzględnione było w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego
gminy Gąbin zatwierdzonym Uchwałą Rady Miasta i Gminy Gąbin nr 116/XX/92 z dnia 30
lipca 1992 r. (Dz.Urz. Woj. Płockiego Nr 8 poz. 154/1992) oraz w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego miasta Gąbina zatwierdzonego Uchwałą Rady Miasta
i Gminy Gąbin nr 189/XXXI/94 z dnia 27 stycznia 1994 r. (Dz.Urz. Woj. Płockiego nr 7 poz.
80 z 1994) i oznaczony jest jako teren wysypiska odpadów komunalnych – BNU. W zapisie
w planie wymieniono, Ŝe „w strefie ochrony sanitarnej dopuszcza się lokalizację urządzeń
i obiektów związanych z gospodarką odpadami, zakres lokalizacji zabudowy mieszkalnej
i innej na stały pobyt ludzi; po zakończeniu eksploatacji teren naleŜy zrekultywować”.
W 2002 roku na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy w Gąbinie, Pracownia Projektowa
AUGUR SC wykonała „Koncepcję rekultywacji składowiska odpadów stałych w Gąbinie –
Kępinie” a w czerwcu 2003 r projekt budowlany rekultywacji składowiska. Projekt nie został
zrealizowany.
W 2003 r. Urząd Miasta i Gminy w Gąbinie wydał Decyzję o warunkach zabudowy
i zagospodarowania dla rekultywacji składowiska w Gąbinie, znak GK.7331/82/03 z dnia 08
grudnia 2003 r.
W 2005 r. opracowano nowy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy
Gąbin zatwierdzony uchwałą nr 219/XXXI/2005 Rady Miasta i Gminy Gąbin z dnia 23 maja
2005 r. W planie zaznaczono teren „1NU w obrębie Kępina z przeznaczeniem na Gąbiński
Ośrodek Gospodarki Odpadami z przeznaczeniem działki na adaptację, modernizację,
rozbudowę i realizację nowych obiektów słuŜących składowaniu i zagospodarowaniu
odpadów, odzyskowi i przetwórstwu surowców wtórnych, rekultywację stanu istniejącego,
monitoring składowiska. Zakaz realizacji funkcji mieszkaniowych.”
W lipcu 2005 r. na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy Gąbin – Pracownia Projektowa AUGUR
SC z Łodzi wykonała „Projekt budowlany - Rozbudowa i rekultywacja składowiska odpadów
w Gąbinie- Kępinie” składający się z następujących części:
7
-
część technologiczna na, uszczelnienie, odgazowanie,
-
rekultywacja biologiczna, odwodnienie,
-
projekt rozbudowy,
-
projekt zagospodarowania terenu.
Projekt nie został zrealizowany.
W 2007 r. Urząd Gminy w Gąbinie zlecił wykonanie niniejszego projektu rekultywacji
składowiska.
8.
Opis elementów środowiska.
Wpływ składowiska na środowisko opisano poniŜej na podstawie „Oceny oddziaływania na
środowisko składowiska w Kępinie” oraz „Ekspertyzy dotyczącej oceny wpływu składowiska
odpadów
komunalnych
w
Kępinie
na
jakość
wód
podziemnych
poziomu
przypowierzchniowego” wymienionych w podstawach opracowania.
Wody podziemne.
Badania próbek wody wykonano w dniu 27.02.2002 r.:
- z piezometru poniŜej składowiska (około 40 m) na kierunku przepływu wód podziemnych.
- z piezometru roboczego, zlokalizowanego w dnie niecki, w której obecnie składowane są
odpady.
Odległość między piezometrami wynosiła ok. 92 m. Wyniki analiz wykazały, Ŝe wody
w bardziej oddalonym od składowiska piezometrze mają dwukrotnie mniejsze wskaźniki
zanieczyszczeń niŜ w bliŜszym. Na procesy oczyszczania wody składają się procesy
biochemiczne, mechaniczna filtracja i adsorpcja, rozcieńczenie zanieczyszczeń, chemiczne
wytrącanie i wymiana jonowa. Woda pod składowiskiem w Kępinie jest niskiej jakości
z uwagi na znaczne wartości ChZTMn, ołowiu, węgla organicznego, azotu azotanowego,
azotu azotynowego, detergentów.
Wyniki analiz z badań wody wykonanych w 1993 r. ze studni kopanych K1 i K2 stanowiące
tło wody w Kępinie oraz wyniki oznaczeń z piezometrów wykonane w 2002 roku
zamieszczono w tabelach w tekście.
W wodach stwierdzono znaczny wpływ składowiska, zwiększoną zawartość amoniaku (20
razy) i ChZT (3 razy). We wnioskach ekspertyzy podano, Ŝe w związku z funkcjonowaniem
składowiska istnieje zagroŜenie jakości wód powierzchniowych w rzece Nidzie.
Dla oceny stopnia zagroŜenia w 2002 r. wykonano dwa piezometry poniŜej składowiska
odpadów i dwa piezometry powyŜej składowiska, gdzie wody podziemne nie podlegają jego
oddziaływaniu.
Lokalizację 4 piezometrów pokazano na rysunku 5. Wykonano analizy wody i piezometrów
i stwierdzono, Ŝe znacząco w stosunku do tła są większe: CHZT 6 razy, amoniak 500 razy,
azot amonowy 6 razy, azot azotynowy 100 razy, wapń 2 razy, siarczany 1,5 razy, detergenty
8
4 razy, sucha pozostałość 3 razy. Wyniki analiz świadczą o znacznym oddziaływaniu
składowiska odpadów na wody podziemne.
Wody powierzchniowe.
Rzeka Nida, przepływająca ok. 170 m od składowiska, prowadzi do Gąbina wody
odpowiadające III klasie czystości (podwyŜszone wartości BZT5, fosforanów i miana Coli).
PoniŜej Gąbina stan czystości wody ulega pogorszeniu wody stają się pozaklasowe (BZT5,
związki organiczne i zawiesina).
Powietrze atmosferyczne.
Gmina Gąbin charakteryzuje się dobrym stanem higieny atmosfery. Nie ma przekroczeń
wartości dopuszczalnych. Na stan powietrza mają tu tylko wpływ kotłownie gospodarstw
domowych i rolnych opalane węglem, zakłady przetwórcze i usługowe oraz pojazdy
samochodowe. Składowisko odpadów stanowi jedynie lokalne zagroŜenie aerosanitarne,
dodatkowe zmniejszone przez wentylację doliną rzeki Nidy.
Hałas.
Główną uciąŜliwość akustyczną stanowią szlaki komunikacyjne. Pojazdy dowoŜące odpady
na składowisko oraz sprzęt technologiczny pracujący na składowisku nie stanowią duŜego
zagroŜenia. Ilość dojeŜdŜających samochodów lub ciągników jest mała, sprzęt pracuje
okresowo i sporadycznie. Na hałas naraŜone jest jedynie jedno gospodarstwo znajdujące się
w bezpośrednim sąsiedztwie składowiska.
Gleby.
Wokół składowiska występują gleby piaszczyste, zakwalifikowane do VI klasy bonitacyjnej,
ubogie w składniki pokarmowe. Pola uprawne wykorzystywane są pod uprawę Ŝyta
i ziemniaków a uzyskiwane plony są niskie. Badania jakości gleby wokół składowiska nie
były prowadzone.
Flora i fauna.
Składowisko otoczone jest od strony północno - wschodniej i południowo - zachodniej lasami
Nadleśnictwa Gąbin. Są to hodowlane lasy sosnowe jednogatunkowe jednowiekowe
z domieszkami brzozy, świerka i osiki. W podbiciu występują: jałowce, kruszyna, dąb
i jarząb. Pobliska dolina Nidy wykorzystywana jest jako uŜytek zielony, spełnia funkcję
lokalnego ciągu ekologicznego. WzdłuŜ drogi wiodącej na północ od składowiska przebiega
granica Gostyńsko - Gąbińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, który naleŜy do
wojewódzkiego
systemu
obszarów
chronionych
i
stanowi
międzynarodowy
węzeł
ekologiczny Puszczy Kampinowskiej w europejskiej sieci ekologicznej ECONET - POLSKA.
9
9.
Opis składowiska w Gąbinie.
Eksploatacja składowiska prowadzona była w oparciu o następujące decyzje:
1. Decyzję Wydziału Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii Urzędu Woj.
w Płocku, znak OS/8624/2/29/90 z dnia 15.06.1990 r.
2. Decyzję lokalizacyjną Zakładu Planowania Przestrzennego w Płocku z dnia 16.051990 r.,
znak ZGP.P.II/59/90.
3. Postanowienie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, znak WSSE9064-2/862/1289/89.
4. Decyzja Starosty Płockiego znak OŚ.I.7644–3/99/2003 z dnia 30 czerwca 2003 r.
w sprawie zatwierdzenia „Instrukcji eksploatacji”.
5. Decyzja Starosty Płockiego znak OŚ.I.7644–3-3.10/2004 z dnia 2 listopada 2004 r.
w sprawie zezwolenia na prowadzenia działalności w zakresie unieszkodliwiania,
zbierania i transportu odpadów dla ZGKiM w Gąbinie
Eksploatacja składowiska prowadzona była wcześniej przez Zakład Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w Gąbinie w oparciu o uproszczoną „Instrukcję eksploatacyjną wysypiska”
(wykonaną przez ZGKiM w Gąbinie w maju 1990 roku). Nową instrukcję eksploatacji
wykonała Pracownia Projektowa AUGUR SC w kwietniu 2003 r., była ona zatwierdzona
w Starostwie Powiatowym w Płocku z terminem waŜności do końca 2005 roku.
Składowisko czynne było w dni robocze od godz. 9OO-17OO. Stan istniejący składowiska
pokazano na rysunku 6.
Funkcja.
Przedmiotowe składowisko jest składowiskiem odpadów innych niŜ niebezpieczne i obojętne
→ według poprzednich klasyfikacji składowisko odpadów stałych komunalnych.
Na składowisku zakazane było składowanie odpadów płynnych.
Obiekty na terenie składowiska.
Na terenie składowiska w Gąbinie – Kępinie, ul. Cmentarna 2 moŜna wyróŜnić następujące
elementy zagospodarowania:
-
ogrodzenie,
-
zaplecze socjalne,
-
teren składowania odpadów,
-
teren rezerwowy pod budowę Gminnego Ośrodka Gospodarki Odpadami,
-
infrastruktura.
10
PoniŜej opisano elementy zagospodarowania terenu składowiska.
→ Ogrodzenie.
Teren składowiska jest ogrodzony ogrodzeniem z płyt betonowych o wys. 2,0 m.
W ogrodzeniu brama wjazdowa.
→ Zaplecze administracyjno - socjalne.
Na terenie zlokalizowane są niewielkie budynki murowane, niepodpiwniczone, w których
znajdują się pomieszczenia socjalne, pomieszczenia gospodarcze na podręczny sprzęt
i materiały.
Brak jest wagi i brodzika dezynfekcyjnego.
→ Teren składowania odpadów.
Teren składowania nie posiada sztucznego uszczelnienia dna, instalacji drenaŜu, instalacji
odgazowania. Powierzchnia terenu składowania wynosi ok. 0,8 ha. Dno składowiska
połoŜone ok. 3,0 m pod powierzchnią terenu. Odpady składowane były podpoziomowo
w niecce wyrobiska na następnie nadpoziomowo w wykonywanym wyprzedzająco
obwałowaniu ziemnym. Istniejące rzędne terenu u podstawy skarpy obwałowania od 98,90
do
99,80 m npm.
Składowane
odpady
osiągnęły
juŜ
rzędne
korony
istniejącego
obwałowania. Istniejące rzędne wierzchowiny pryzmy terenu składowania od 99,60 do
100,60 m npm.
→ Teren pod budowę Gminnego Ośrodka Gospodarki Odpadami.
Teren ten leŜy na części działki składowiska. Inwestycje, które planowano tam zlokalizować
opisano w punkcie 10.
→ Infrastruktura.
Do budynku socjalnego i gospodarczego doprowadzona jest energia elektryczna. Przez
teren działki przebiega linia energetyczna niskiego napięcia. Brak jest doprowadzenia wody.
NajbliŜszy wodociąg zlokalizowany jest w drodze do Strzemieszna.
Dojazd do składowiska odbywa się ulicą Cmentarną o nawierzchni asfaltowej a następnie
drogą gruntową.
Na terenie składowiska okresowo pracowały wynajmowane spychacze „Ostrówek” oraz DT
i koparka. Na składowisku na stałe nie było Ŝadnego sprzętu technologicznego.
Na składowisku zatrudniony był jeden pracownik pełniący rolę wysypiskowego, który
kierował samochody z odpadami na wyznaczone miejsca wyładunku odpadów, rejestrował
ilość odpadów.
11
10.
Inwestycje w rejonie składowiska.
W rejonie składowiska w Gąbinie planowane były nowoczesne obiekty gospodarki odpadami.
Mimo wykonanych projektów inwestycji tych nie zrealizowano.
Budowę obiektów w rejonie składowiska w Gąbinie przewidziano w 3 etapach
inwestycyjnych:
1. Budowa sortowni i magazynów oraz obiektów zaplecza w ramach projektu budowlanego
Gminnego Ośrodka Gospodarki Odpadami.
2. Rekultywacja istniejącego składowiska.
3. Budowa nowej kwatery składowiska.
Nowe składowisko.
W 2002 r. Pracownia Projektowa AUGUR SC w Łodzi wykonała „Koncepcję budowy
Gąbińskiego Ośrodka Gospodarki Odpadami”, w której zaprojektowano nowe składowisko
w postaci ukształtowanej i uszczelnionej niecki.
Gminny Ośrodek Gospodarki Odpadami.
W bezpośrednim sąsiedztwie składowiska zaprojektowano w marcu 2003 r. przez Pracownię
Architektoniczną „Format” oraz Pracownię Projektową AUGUR SC w Łodzi – Gminny
Ośrodek Gospodarki Odpadami w Gąbinie.
W ramach inwestycji zaprojektowano obiekty dla segregacji odpadów, w tym halę
sortowniczo - magazynową, kontener socjalno - biurowy, wagę samochodową, brodzik
dezynfekcyjny oraz infrastrukturą techniczną – przyłącze
wodociągowe,
przyłącze
energetyczne, sieci kanalizacji deszczowej i sanitarnej ze zbiornikami, ogrodzenie terenu,
drogi i place.
Powierzchnia działki pod Gminny Ośrodek Gospodarki Odpadami wynosi 2 132,4 m2, w tym
powierzchnia hali 233,8 m2, powierzchnia kontenera socjalno - biurowego 37,5 m2.
Głównym zadaniem miała być segregacja odpadów mająca na celu odzysk surowców
wtórnych: papieru, stłuczki szklanej, folii polietylenowej, butelek PET, złomu, metali
Ŝelaznych i kolorowych. Dodatkowo prowadzona segregacja odpadów pochodzących
z selektywnej zbiórki, przygotowanie surowców do transportu i sprzedaŜy.
Okresowo na terenie Gminnego Ośrodka przechowywane miały być odpady niebezpieczne
typu aerozole, opakowania po farbach, lakierach, świetlówki. Odpady przechowywane
w niezaleŜnych magazynach i w specjalnych opakowaniach a po nagromadzeniu większej
partii będą wywoŜone do wyspecjalizowanych firm celem unieszkodliwienia.
Projekty dotyczące Gminnego Ośrodka Gospodarki Odpadami w Gąbinie do chwili obecnej
nie zostały zrealizowane.
12
11.
Rekultywacja składowiska, dane wyjściowe, podstawy prawne.
Teren składowania odpadów po zakończeniu eksploatacji wymaga rekultywacji. Sprawy te
regulują następujące akty prawne:
1.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz.U. Nr 80, poz. 717).
2.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo Budowlane ( Dz.U. z 2003 r. Nr 207 poz. 2016).
3.
Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 roku (Dz.U. Nr 16
poz. 78 z późniejszymi zmianami).
4.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62 poz. 627
z późniejszymi zmianami)
5.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Dz.U. Nr 62 poz. 628 z późniejszymi
zmianami).
6.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 stycznia 2002 roku w sprawie rodzajów
odpadów innych niŜ niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w których
dopuszcza się ich techniczne przekształcenie (Dz.U. Nr 18 poz. 176 z późniejszymi
zmianami).
7.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r „ w sprawie zakresu,
czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów”.
8.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r w sprawie szczegółowych
wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny
odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U. Nr 61 poz. 549).
9.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r w sprawie odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami,
W Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r., zawarto wymagania
zamknięcia składowiska zapewniające bezpieczne warunki dla zdrowia ludzi i środowiska,
a w szczególności zapobiegające zanieczyszczeniu wód powierzchniowych i podziemnych,
gleby, ziemi i powietrza. Zamknięcie, rekultywację składowiska wykonuje się w sposób
integrujący obszar składowiska z otaczającym środowiskiem oraz umoŜliwiający obserwację
wpływu składowiska na środowisko. Po zakończeniu eksploatacji składowiska odpadów
innych niŜ niebezpieczne i obojętne, skarpę oraz powierzchnię korony składowiska
zabezpiecza się przed erozją wodną i wietrzną przez wykonanie odpowiedniej okrywy
rekultywacyjnej, której konstrukcja uzaleŜniona jest od właściwości odpadów.
Obowiązek wykonania rekultywacji spoczywa na uŜytkowniku składowiska odpadów.
Rekultywacja polega na przywróceniu gruntom wartości uŜytkowej przez wykonanie
właściwych zabiegów technicznych, agrotechnicznych i biologicznych.
Prowadzenie rekultywacji ma na celu zapewnienie ochrony następujących elementów
środowiska:
13
−
ochronę krajobrazu (ukształtowanie terenu),
−
ochronę wód gruntowych (uszczelnienie),
−
ochronę powietrza (uszczelnienie, odgazowanie),
−
ochronę gleby (uszczelnienie).
Rekultywację dzieli się na techniczną i biologiczną. Kierunek rekultywacji powinien być
zgodny
z
kierunkiem
docelowego
przeznaczenia
terenu
i
miejscowym
planem
zagospodarowania przestrzennego. Przyjęty kierunek rekultywacji wymusza kolejne
elementy rekultywacji takie jak sposób zamknięcia składowiska, zagospodarowanie terenu,
szata roślinna.
KaŜde składowisko wymaga bardzo indywidualnego podejścia przy projektowaniu jego
rekultywacji. RozwaŜyć naleŜy: podłoŜe geologiczne, stosunki wodne, rodzaj składowanych
odpadów, ilość odpadów, metodę składowania, rodzaj składowiska (nadpoziomowe
wgłębne). Uwzględnić naleŜy osiadanie składowiska.
O sposobie rekultywacji terenu składowiska decydują:
–
naturalne
i
technicznie
ukształtowane
właściwości
gruntu
do
rekultywacji
i porekultywacyjnego uŜytkowania.
–
zapotrzebowanie na określony sposób uŜytkowania terenu.
–
techniczne i finansowe moŜliwości wykonania rekultywacji oraz porekultywacyjnego
zagospodarowania terenu.
Tereny składowania odpadów mogą być rekultywowane na cele: rolnicze, leśne, rekreacyjne,
ekologiczne i budowlane, w zaleŜności od ukształtowania terenu, warunków geologicznych,
hydrologicznych, technicznych i społecznych.
Artykuł 14 Dyrektywy Nr 4/016 Wspólnoty Europejskiej mówi: „nawet po ostatecznym
zamknięciu
składowiska
eksploatator
będzie
odpowiedzialny
za
jego
utrzymanie,
monitorowanie i kontrolowanie w okresie rekultywacji tak długo jak będzie to wymagane
przez właściwe władze, biorące pod uwagę czas, w którym składowisko będzie stanowiło
zagroŜenie‘’ i operator terenu jest odpowiedzialny za monitorowanie i analizowanie gazu ze
składowiska i wycieków z jego obszaru oraz reŜimu wód gruntowych w sąsiedztwie terenu
składowiska.
→ Najłatwiejszy jest kierunek rolny z przeznaczeniem pod roślinność pastewną, ze
szczególnym uwzględnieniem traw. Ten sposób zagospodarowania moŜe być pierwszym
etapem
uŜytkowania
terenu
przy
kierunkach
pozostałych,
zwłaszcza
leśnym
i rekreacyjnym. Rolny kierunek zagospodarowania preferuje się dla składowisk płaskich,
dostosowanych swoją konfiguracją do otaczającego terenu, mających zapewniany
odpływ wód opadowych. Mogą tu być równieŜ składowiska nadpoziomowe niskie.
14
W obrębie kierunku rolnego wyróŜnia się następujące sposoby zagospodarowania:
łąkowo-pastwiskowy, orny, sadowniczy, warzywniczy, warzywniczo-sadowniczy typu
pracowniczych ogródków działkowych oraz fermowo-zwierzęcy.
–
sposób pierwszy, łąkowo - pastwiskowy stosuje się bezpośrednio po wykonaniu
rekultywacji
podstawowej,
która
sprowadza
się
w
danym
przypadku
do
ukształtowania powierzchni składowiska i nałoŜenia 20 - 30 cm warstwy ziemi.
–
orny kierunek zagospodarowania moŜe być stosowany bezpośrednio po rekultywacji.
Wtedy warstwa ziemi powinna wynosić 40 - 50 cm i mieć ukształtowany poziom
próchniczy. Kierunek ten moŜe być równieŜ wprowadzony po pewnym czasie jako
łąkowy do pastwiskowego uŜytkowania terenu składowiska, przykrytego 20 - 30 cm
warstwą ziemi. Uprawa roślin wymagających orki moŜe być wprowadzona dopiero po
zintegrowaniu się mineralnego gruntu z górną warstwą odpadów w postaci utworu
glebowego. Następuje to po upływie ok. 10 lat.
–
warzywnicze i sadownicze
zagospodarowanie
terenu
nie
znajduje
większego
zastosowania, z wyjątkiem pracowniczych ogródków działkowych, ze względu na
duŜe koszty niezbędne do szybkiego ukształtowania sanitarnych i powierzchniowych
warunków środowiska glebowego.
–
fermowo - zwierzęcy sposób zagospodarowania terenów powysypiskowych polega
na urządzeniu i prowadzeniu ferm ptasich lub zwierząt futerkowych. Do tego celu
nadają się głównie składowiska nadpoziomowe z urządzonym pasem zieleni
izolacyjnej i budynkami zaplecza gospodarczo – socjalnego. Zadarniony teren
składowiska ogrodzonego stanowi doskonały wybieg dla drobiu i niektórych zwierząt.
→ Leśno - produkcyjny kierunek zagospodarowania terenów powysypiskowych jest mało
efektywny, zwłaszcza w pierwszym dziesięcioleciu po rekultywacji, kiedy warunki
gruntowe nie sprzyjają rozwojowi systemu korzeniowego drzew.
Ten sposób
zagospodarowania moŜe być uznany jako celowy po ukształtowaniu się gleby w wyniku
wieloletniego łąkowo - pastwiskowego uŜytkowania. Tereny powysypiskowe nadają się w
większym stopniu pod plantację drzew liściastych aniŜeli roślinność typowo leśną. Stąd
teŜ wysypiska naleŜy zadrzewiać w celach fitomelioracyjnych i rekreacyjnych, a tylko
w wyjątkowych przypadkach przeznaczać do zalesienia. Wysypiska nadpoziomowe są
mniej uwilgotnione i szybciej ulegają przemianom biochemicznym i dlatego stwarzają
korzystniejsze warunki do rozwoju systemu korzeniowego drzew i krzewów. Przenikanie
systemu korzeniowego drzew do głębszych warstw odpadów, w miarę ich natleniania
moŜe być w dalszej przyszłości powodem "samozapłonów" takich, jakie występują na
zalesionych zwałowiskach odpadów skały płonnej z kopalni węgla. Stąd teŜ naleŜałoby
preferować zakrzewienia kępowe, połączone z łąkowo - pastwiskowym uŜytkowaniem
składowiska nadpoziomowych.
15
→ Rekreacyjny kierunek zagospodarowania moŜe być ustanowiony dla składowiska
nadpoziomowych, połoŜonych na obszarze zurbanizowanym lub w bliskim sąsiedztwie
duŜych struktur miejskich, odczuwających brak tego rodzaju obiektów. Najbardziej
przydatnymi do celów rekreacji są składowiska wysokie, o suchym gruncie, a takŜe
lokalizowane na terenach płaskich o duŜej lesistości. Składowiska przeznaczone na cele
rekreacyjne powinny być przykryte warstwą gruntu mineralnego znacznej grubości.
Celowe jest, aby ostatnia (górna) warstwa składowiska zawierała głównie odpady
mineralne (np. popiół i gruz).
→ Na cele budowlane nadają się przede wszystkim tereny składowisk o przewadze popiołu,
ŜuŜlu i gruzu oraz innych odpadów mineralnych. Budownictwo na tego rodzaju terenach
sprowadza się do konstrukcji lekkich, jak: parkingi, garaŜe, wiaty, place składowe itp.
Do podstawowych czynników utrudniających budownictwo na terenach powysypiskowych
naleŜą: osiadanie i wytwarzenie gazów. Wznoszenie budynków na tych terenach
wymaga specjalnych przygotowań i dokładnych zabezpieczeń.
Niedozwolone jest równieŜ zakładanie instalacji na terenach powysypiskowych, wyjątek
stanowić mogą budynki lekkie o charakterze poligonowym tzn. baraki.
Osiadanie składowisk bywa niekiedy bardzo znaczne i przebiega na przestrzeni długiego
okresu czasu. Osiadanie występuje w zaleŜności od rodzaju składowanych odpadów
w sposób nierównomierny. Przy znacznym zagęszczeniu odpadów przyjmuje się, Ŝe
osiadanie stanowi 5-10%. Okres osiadania uzaleŜniony jest od procesów mineralizacji
występujących wewnątrz masy odpadów. Okres całkowitego osiadania wynosi niekiedy
kilkadziesiąt lat.
Prognoza osiadań składowisk uzaleŜniona jest od miąŜszości i rodzaju odpadów. Wraz
z problemem osiadania związany jest problem stateczności składowisk w tym
stateczność skarp i zapobieganie osuwiska skarp. Do analizy stateczności potrzebne są
dane:
wysokość
składowiska,
kąt
nachylenia,
profil
skarpy
oraz
parametry
geotechniczne: średni cięŜar odpadów, wytrzymałość na ścieranie, kąt tarcia, spójność.
Rekultywacja biologiczna polega na odtworzeniu lub ukształtowaniu nowych wartości
uŜytkowych gleby. NaleŜy rozróŜnić biologiczny etap rekultywacji składowiska od
docelowego
zagospodarowania
terenu.
Nie
naleŜy
eliminować
gatunków
roślin
wkraczających samorzutnie lub wprowadzać od razu docelowe gatunki roślin.
Oprócz traw mogą być wysiane gatunki roślin szybko zazieleniające powierzchnię. Zalicza
się do nich rośliny krzyŜowe: rzepak, rzepik, perko, gorczyca, rzodkiew oleistą, stosowane
w małych dodatkach do traw (10 – 20%), tworzą one korzystne warunki do ich kiełkowania,
chroniąc je przed wymywaniem i nadmiernym wysychaniem powierzchni ziemi. Dla
rekultywacji biologicznej naleŜy określić: grubość warstwy pod wysiew roślin, bilans mas
16
ziemnych pod nasadzenia, określić zabiegi agrotechniczne, określić skład mieszanki
potrzebnej do obsiania całego terenu (skład procentowy mieszanki traw oraz dawki w kg/ha),
określić zabiegi pielęgnacyjne z uwzględnieniem koszenia, pielęgnacji, dosiewania. Określić
dobór i rodzaj drzew i krzewów, sposób sadzenia, zaprawienia dołków, nawoŜenie i rozstaw.
Warstwa pokrywająca stanowić moŜe mieszaninę ziemi urodzajnej (humusu), ziemi Ŝyznej
i piasku czasami moŜna dodać kompost lub osad ściekowy.
Jednym z elementów tworzących architekturę krajobrazu na terenach zdegradowanych
przez człowieka w wyniku prowadzonej przez niego działalności jest prowadzenie
zazieleniania terenów.
Przed zazielenieniem naleŜy przykrywać odpady warstwą pokrywającą o grubości zaleŜnej
od rodzaju zazieleniania:
–
20 – 30 cm dla traw i roślin dwuliściennych jednorocznych wieloletnich,
–
60 – 100 cm dla krzewów,
–
100 – 150 cm dla drzew.
Warstwy o wymienionych grubościach powinny być nakładane na wierzchowiny i półki.
Na zboczach grubość warstwy zróŜnicowana, największa u podnóŜa. Warstwa dla drzew
i krzewów stanowi grunt glebo twórczy i zapewnia potrzeby pokarmowe wodne i tlenowe,
roślin.
Obecnie skarpy składowiska pokrywa się trawami stosując niŜej wymienione sposoby:
–
wysiew nasion i wymieszanie ich z wierzchnią warstwą ziemi,
–
hydrosiew nasion na powierzchni ziemi,
–
wprowadzanie biowłókniny z wysianymi ziarnami traw,
–
pokrycie skarp trawiastymi dywanikami.
WaŜnym równieŜ problemem jest rekultywacja zdegradowanych gruntów w wokół
składowisk, co spowodowane moŜe być przez zanieczyszczenie okolicznych gruntów przez
odcieki ze składowisk, zanieczyszczenie gruntu przez roznoszone przez wiatr odpady,
zniszczenie roślin itp.
11.1. Zakres rekultywacji.
Dla składowiska w Gąbinie przyjęto następujące uwarunkowania projektowe:
1. Teren składowiska jest zamknięty. Nie są i nie będą składowane na nim odpady.
2. Objęty rekultywacją teren połoŜony jest na działce nr 104, właścicielem terenu jest Miasto
i Gmina Gąbin.
3. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy Gąbin przedmiotowa
działka jest oznaczona na rysunku planu symbolem 1 NU w obrębie Kępina i stanowi
teren Gąbińskiego Ośrodka Gospodarki Odpadami z ustaleniami podanymi w załączniku.
Adaptacja,
modernizacja,
rozbudowa
i
realizacja
nowych
obiektów
słuŜących
17
składowaniu, zagospodarowaniu odpadów, odzyskowi i przetwórstwu surowców
wtórnych, recykling, rekultywacja stanu istniejącego, monitoring stanu środowiska.
4. Zaprojektowano ukształtowanie nadpoziomowej pryzmy z zachowaniem odpowiedniej
geometrii skarp i wierzchowiny. Jako materiał formujący pryzmę powinien być stosowany
piasek lub odpady moŜliwe do zastosowania w czasie rekultywacji, których wykaz
podano w punkcie 12.1.
5. Warstwa rekultywacyjna składać się będzie:
−
nasypu ziemnego ukształtowania obwałowania technologicznego do projektowanych
szerokości korony i spadków skarp,
–
z ziemnej warstwy wyrównawczej na wierzchowinie o grub. min. 0,40 m,
–
z warstwy uszczelniającej z hydroizolacyjnych mat bentonitowych o grub. 0,006 m,
–
warstwy drenaŜowej o grub. 0,20 m z piasku gruboziarnistego,
–
warstwy humusu o grub. 0,20 m – na powierzchni wierzchowiny, skarp i drogi
technologicznej.
6. Wierzchowina i skarpy składowiska będą uszczelnione przez odcięcie dopływu wody
opadowej
do
złoŜa
odpadów.
Uszczelnienie
wykonane
będzie
za
pomocą
hydroizolacyjnych mat bentonitowych.
7. Wody opadowe odprowadzenie będą z terenu pryzmy warstwą drenaŜową i rowem
opaskowym do zbiornika odparowującego.
8. Rekultywacja biologiczna wykonana będzie przez nałoŜenie warstwy humusowej
i wysianie mieszanki traw. Przez kilka lat prowadzona będzie prawidłowa pielęgnacja
traw z nawoŜeniem.
9. Przewidziano odgazowanie bierne składowiska za pomocą 3 studni gazowych.
10. Przewidziano monitoring składowiska w czasie rekultywacji i po jej zakończeniu.
11. Dla składowiska w Gąbinie - Kępinie były juŜ wykonane projekty rekultywacji:
−
Projekt budowlany. Rekultywacja składowiska odpadów w Gąbinie – Kępinie - część
technologiczna,
ukształtowanie,
uszczelnienie,
udgazowanie,
odwodnienie,
rekultywacja biologiczna, opracowanie Pracownia Projektowa AUGUR SC, Łódź,
czerwiec 2003 r.
−
Projekt budowlany. Rozbudowa i rekultywacja składowiska odpadów w Gąbinie –
Kępinie – cz. technologiczna, uszczelnienie, odgazowanie, rozbudowa składowiska,
zagospodarowanie terenu, odwodnienie powierzchniowe, rekultywacja biologiczna.
12. Na zamkniętym składowisku nie moŜna składować odpadów, formowanie pryzmy pod
uszczelnienie naleŜy wykonać piaskiem albo moŜna warstwę o grubości 0,25 m wykonać
z odpadów przewidzianych do rekultywacji podanych w załączniku do Rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. „w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów poza instalacjami i urządzeniami”,
18
Materiałami wyjściowymi do wykonania projektu rekultywacji składowiska są:
1. Mapa sytuacyjno – wysokościowa terenu składowiska w skali 1:500
2. Opracowania wymienione w podstawach technicznych projektu.
3. Pisma, decyzje zamieszczone jako załączniki.
4. Wizja na terenie składowiska.
5. Wykonane wcześniej projekty rekultywacji tego składowiska.
6. Dla przedsięwzięcia inwestycyjnego rekultywacji składowiska została wydana przez
Urząd Miasta i Gminy Gąbin w dniu 8 grudnia 2003 r. Decyzja o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu znak GK.7331/82/03.
12.
Rekultywacja techniczna.
Niniejszy projekt opracowany został w oparciu o mapę sytuacyjno – wysokościową terenu
składowiska w skali 1:500 i przeprowadzoną wizją w terenie.
Ze względu na istniejące ukształtowanie terenu składowania oraz wymogi techniczne
wykonania rekultywacji niezbędne jest:
-
przemieszczenie odpadów i ziemi z istniejącego obwałowania zlokalizowanych w części
południowo – wschodniej terenu składowania,
-
zniwelowanie i zagęszczenie wierzchowiny terenu składowania poprzez kilkukrotny
przejazd cięŜkim sprzętem,
-
ukształtowanie obwałowania technologicznego przebiegającego po stronie po stronie
południowo - wschodniej, północno - wschodniej, północno - zachodniej do załoŜonego
nachylenia skarp 1:2, szerokości korony 2,05 m i spadków podłuŜnych umoŜliwiających
wykonanie rowu opaskowego,
-
ułoŜenie
ziemnej
warstwy
wyrównawczej
na
wierzchowinie
–
dla
wykonania
uszczelnienia powierzchniowego oraz uzyskania załoŜonych nachyleń skarp 1:2,5
i niezbędnych jej spadków – grubość warstwy od 0,40 m do 1,55 m,
-
ułoŜenie warstwy uszczelniającej z hydroizolacyjnych mat bentonitowych,
-
ułoŜenie warstwy drenaŜowej - grubość warstwy 0,20 m na skarpach i na wierzchowinie,
-
ułoŜenie warstwy humusu – grubość warstwy 0,20 m,
-
wykonanie rowów opaskowych,
-
wykonanie zbiornika odparowującego odbierającego spływ powierzchniowy z rowów
opaskowych i warstwy drenaŜowej,
-
wykonanie 3 studni gazowych,
-
u podstawy skarpy pryzmy w części północno - zachodniej (w rejonie istniejących
budynków) przewidziano wykonanie narzutu tłuczniowego o grub. 0,10 m.
19
12.1. Ukształtowanie terenu do ułoŜenia uszczelnienia powierzchniowego.
Ukształtowaniu podlega teren w granicach ogrodzenia o powierzchni całkowitej 10 615 m2,
w tym powierzchnia rekultywowanego terenu składowania w obrysie podstawy docelowej
pryzmy, nasypu rowu opaskowego i drogi technologicznej 8 678 m2.
W czasie rekultywacji zamiast ukształtowania z piasku nadpoziomowej pryzmy do ułoŜenia
uszczelnienia moŜna w warstwie o maksymalnej grubości 0,25 m wykorzystać odpady
podane poniŜej, przedstawione zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21
marca 2006 r. „w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami
i urządzeniami”. W załączniku 1 podano rodzaje odpadów oraz warunki ich odzysku
w procesie R14 wymienionym w załączniku 5 do Ustawy o odpadach.
Wykaz odpadów zgodny jest z katalogiem odpadów zamieszczonych w Rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r.
Rodzaj składowanych odpadów. do porządkowania i zabezpieczenia przed erozją wodna
i wietrzną skarpy i korony zamkniętego składowiska odpadów.
Kod
01 01 02
Odpady z wydobywania kopalin inne niŜ rudy metali
01 04 08
Odpady Ŝwiru lub skruszone skały inne niŜ wymienione w 01 04 07
01 04 09
Odpadowe piaski i iły
17 01 01
Odpady z betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów.
17 01 02
Gruz ceglany.
17 01 07
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadów ceramicznych
i elementów wyposaŜenia inne niŜ wymienione w 17 01 06.
19 12 09
Minerały, piasek kamienie
Odpady z podgrupy 17 01 przed ich zastosowaniem naleŜy poddać kruszeniu. Maksymalna
warstwa tych odpadów uŜyta w czasie rekultywacji powinna być mniejsza niŜ 25 cm.
Dane technologiczne ukształtowania terenu po ułoŜeniu warstwy wyrównawczej.
→ Rzędne projektowane pasa obrzeŜa pryzmy (podstawy pryzmy) terenu składowania po
wykonaniu obwałowania technologicznego i ułoŜeniu warstwy wyrównawczej:
-
po stronie południowo - wschodniej → 99,40 – 99,20 m npm,
-
po stronie północno - wschodniej
→ 99,20 – 98,80 m npm,
-
po stronie północno – zachodniej
→ 99,65 – 99,30 – 99,00 – 99,80 m npm,
-
po stronie południowo - zachodniej → 99,65 – 99,40 – 99,40 m npm,
→ Rzędne projektowane korony obwałowania technologicznego i pasa rowu opaskowego:
-
po stronie południowo - wschodniej → 101,15 – 100,70 – 100,65 m npm,
-
→ 100,65 – 100,45 m npm,
20
-
→ 100,45 – 100,40 – 99,65 m npm,
→ Rzędne projektowane wierzchowiny pryzmy terenu składowania po ułoŜeniu warstwy
wyrównawczej:
-
-
→ 100,90 – 100,45 m npm,
-
→100,40 –100,30 m npm,
-
po stronie południowo - zachodniej → 100,30 – 101,15 m npm,
-
w linii załamania spadków
→ 101,75 – 101,90 m npm,
→ Projektowane spadki wierzchowiny pryzmy
-
w kierunku czterostronne
→ 0,03; 0,03; 0,05 – 0,06; 0,03.
→ Projektowane nachylenie skarp rekultywowanej pryzmy:
-
obwałowania technologicznego do poziomu pasa rowu opaskowego – 1:2,
-
pozostałych skarp ponad poziom obwałowania - 1:2,5.
→ Szerokość pasa terenu w obwałowaniu technologicznym – do ułoŜenia uszczelnienia,
warstw rekultywacyjnych i wykonania rowu opaskowego - 2,05 m (w tym szerokość pasa
obrzeŜa pod projektowaną trasę rowu opaskowego 1,10 m).
Powierzchnie projektowane pryzmy terenu składowania po ułoŜeniu ziemnej warstwy
wyrównawczej - do ułoŜenia uszczelnienia:
powierzchnia całkowita – 10 615,00 m2, w tym:
-
powierzchnia pryzmy terenu składowania – 8 678,00 m2, w tym:
-
powierzchnia wierzchowiny – 6 740,00 m2,
-
powierzchnia drogi technologicznej wjazdowej – 83,00 m2, w tym:
-
pow. korony – 58,5
-
pow. skarp – 24,5 m2, w rzucie, 27,50 m2, dla nachylenia proj.
-
powierzchnia skarp obwałowania 1:2 – 870 m2 w rzucie, 975 m2 dla nachylenia proj.
-
powierzchnia skarp 1:2,5 – 322,5 m2 w rzucie, 350 m2 dla nachylenia proj.
-
powierzchnia pasa korony obwałowania – 662,5 m2,
→ teren u podstawy pryzmy w rejonie drogi technolog. i zbiornika odparowującego - 805 m2,
→ pas obrzeŜa pomiędzy podstawą pryzmy a ogrodzeniem – 920 m2,
→ powierzchnia zabudowy zbiornika odparowującego – 212 m2,
Grubość ułoŜenia warstwy wyrównawczej – 0,40 – 1,55 m.
Objętość nasypu mas ziemnych ukształtowania terenu do ułoŜenia uszczelnienia
powierzchniowego:
→ ziemna warstwa wyrównawcza, nasyp obwałowania technologicznego i pas rowu
opaskowego – 5 140,00 m3.
→ pas obrzeŜa pomiędzy ogrodzeniem a podstawą nasypu obwałowania technologicznego
– 45,00 m3.
21
→ teren u podstawy pryzmy w rejonie drogi technologicznej i zbiornika – 95,00 m3.
→ nasyp drogi technologicznej – 45,00 m3.
→ ogółem – 5 325 m3.
Objętość przemieszczenia odpadów – 145,00 m3.
Objętość przemieszczenia ziemi z nasypu istniejącego – 65,00 m3.
Ukształtowanie terenu składowiska do ułoŜenia uszczelnienia przedstawiono na rys. nr 7,
przekroje technologiczne rys. nr 9, szczegół warstwy rekultywacyjnej rys. nr 10.
12.2. Warstwa uszczelniająca.
Uszczelnienie powierzchniowe ma na celu:
−
niedopuszczenie do infiltracji wód opadowych w złoŜe odpadów,
−
odprowadzenie wód opadowych poza obręb składowiska,
−
zapobieŜenie przed wydostawaniem się gazów z fermentacji odpadów,
−
zapobieŜenie pyleniu i roznoszeniu przez wiatr lekkich części składowanych odpadów,
−
stworzenie bariery biologicznej dla korzeni roślin oraz gryzoni,
−
zapobieŜenie erozji powierzchni składowiska.
Uszczelnienie powierzchni składowiska realizowane moŜe być z materiałów naturalnych
i sztucznych. Dla uszczelnienia składowiska odpadów komunalnych w Gąbinie - Kępinie (typ
składowiska odpadów innych niŜ niebezpieczne i obojętne)
uszczelnienia
wierzchowiny
i
skarp
sztuczne
za
przyjęto rozwiązanie
pomocą
mat
bentonitowych
hydroizolacyjnych.
Uszczelnienie powierzchni naleŜy ułoŜyć po wykonaniu ziemnej warstwy wyrównawczej ora
uzyskaniu projektowanych rzędnych.
Powierzchnie
terenu
pryzmy
terenu
składowania
podlegające
uszczelnieniu
powierzchniowemu:
→ powierzchnia wierzchowiny – 6 740 m2,
→ powierzchnia skarp – 350,00 m2 dla nachylenia projektowanego, (325,00 m2 w rzucie).
→ korona obwałowania technologicznego – 285,00 m2,
→ ogółem powierzchnia uszczelnienia – 7 375 m2,
Powierzchnia ułoŜenia bentonitowej maty hydroizolacyjnej:
−
powierzchnia uszczelnienia terenu składowania netto – 7 375,00 m2,
−
razem z uszczelnieniem zbiornika odparowującego netto –
7 375,00 m2+ 141,00 m2
= 7 516,00 m2.
Norma zuŜycia materiału – 14,4%,
Ilość maty bentonitowej brutto:
−
teren składowania odpadów - 8438 m2,
−
zbiornik odparowujący – 162,00 m2,
22
−
razem ilość brutto – 8 600,00 m2.
Charakterystyka materiału uszczelniającego.
Jako materiał izolacyjny zastosowana zostanie mineralna wykładzina hydroizolacyjna typu
bentomata np. BENTOFIX, BENTOMAT, inne. Naturalny sodowy bentonit umieszczony jest
między geowłókninami nie tkaną i tkaną. Bentonit wyróŜnia się wysoką odpornością na
zanieczyszczenie skaŜenia. Bentonit to nietoksyczny, chemicznie obojętny ił pochodzenia
wulkanicznego o wysokim współczynniku pęcznienia, tworzy się zwarty, nieprzepuszczalny
Ŝel, który uniemoŜliwia przepływ wody w postaci ciekłej lub gazowej.
Parametry techniczne maty bentonitowej Bentofix® NSP 4900-1P:
−
włóknina przykrywająca biała PP - 220 g/m2,
−
geotekstylia nośne PP warstwa tkaniny 110g/m2,
−
wskaźnik pęcznienia bentonitu
≥ 200 %,
−
masa powierzchniowa maty
≥4000 g/m2,
−
zawartość bentonitu
≥3670 g/m2,
−
kąt tarcia mat
≥25º,
−
odporność na statyczne przebicia
≥2,0 KN,
−
wytrzymałość na rozciąganie wzdłuŜ
≥8 KN/m,
−
wytrzymałość na rozciąganie w poprzek
≥6 KN/m,
−
wytrzymałość na rozciąganie w wzdłuŜ
≥8 KN/m,
−
standardowe wymiary
4,85 x 40,0 m,
−
grubość suchej maty
6 mm
−
przenikalność
≤ 5x 10 -9 m/s,
−
współczynnik K
≤ 5x 10 -11 m/s,
−
połączenie igłowane,
−
wytrzymałość na rozdzieranie
30 N/10 cm,
−
test na przebicie
1200 Nm,
−
średnica rolki
ok. 60 cm.
Mata bentonitowa musi posiadać atest i Aprobatę Techniczną ITB. Dystrybutorem maty jest
Właściwości maty bentonitowej typu BENTOMAT SC
-
masa powierzchniowa
4 700 g/m3,
-
masa bentonitu w 1mm2 maty
4 000 g,
-
grubość przy nacisku 20 kPa
6,1 mm,
-
wytrzymałość na rozciągania wzdłuŜ
6,5 kN/m,
-
wytrzymałość na rozciągania wszerz
11,5 kN/m
-
wydłuŜenie względne przy obciąŜeniu maksymalnym wzdłuŜ
15%,
23
-
wydłuŜenie względne przy obciąŜeniu maksymalnym wszerz
70%,
-
odporność na statyczne przebicia
2 kN
-
wytrzymałość na oddzieranie wzdłuŜ
100N/10 cm,
-
wytrzymałość na oddzieranie wszerz
120N/10 cm,
-
współczynnik wodoprzepuszczalności
k = 3,5 x 10 m/s,
-
kąt tarcia wewnętrznego przy pełnym nasyceniu wodą
10O,
-
spójność przy pełnym nasyceniu wodą
10 kPa.
Producentem mat BENTOMAT jest CETCO POLAND, COLLOID ENVIROMENTAL
TECHNOLOGGIES COMPANY, Korpele 13 A Strefa, 12- 100 Szczytno, tel. (89) 624 92 79
Projekt uszczelnienia - plan ułoŜenia maty bentonitowej z niezbędnymi ilościami materiału
(teren składowania, zbiorniki odparowujące) w załączeniu.
Technologia prowadzenie prac.
Maty dostarczane są w postaci zbelowanej, szczelnie owiniętej folią. NaleŜy je składować na
miejscu wyrównanym, utwardzonym, suchym, z dostępem ze wszystkich stron. Maty naleŜy
chronić przed wilgocią. Dopuszcza się przewoŜenie i składowanie najwyŜej w 5 warstwach.
Przygotowanie podłoŜa.
PodłoŜe powinno być równe i zagęszczone (tutaj warstwa odpadów zagęszczona i przykryta
warstwą ziemi izolacyjnej równieŜ zagęszczonej). PodłoŜe powinno być pozbawione kamieni,
gruzu, ostrych kamieni większych niŜ 5 cm, wody na powierzchni. Zagęszczenie podłoŜa
powinno być takie, aby nie powstawały koleiny. Na górze wierzchowiny oraz u podnóŜa
zboczy maty naleŜy zakotwić w rowie kotwiącym.
Układanie i kotwienie.
RozłoŜenie i kierunki układania rolek pokazano na schemacie. Końce maty kotwione będą
w rowach u podnóŜa skarpy i na wierzchowinie. Rolki powinny być rozwijane bez
pofałdowań. Rolki rozwijać moŜna ze stojącego sprzętu lub rozwijać z rolki toczonej przez
zawiesie cofającego się sprzętu, zawiesia belkowego i sztywnej rury czyli rdzenia
montaŜowego wsuwanego w rolkę. Na zboczach dłuŜszy bok pasa musi biec równolegle do
zbocza, koniec naleŜy zakotwić. Pasma naleŜy układać od punktu najwyŜszego do
najniŜszego. Po rozwinięciu maty nie mogą być przesuwane. Pasma naleŜy układać tak, aby
nie były napięte czy napręŜone, bez zmarszczeń i fałdów. Nie naleŜy mat ciągnąć po
podłoŜu. Instalację moŜna prowadzić w dowolnych warunkach pogodowych z wyjątkiem
ulewnych deszczy i bardzo silnych wiatrów. Wykonawca moŜe rozłoŜyć w ciągu dnia
roboczego tylko taką ilość mat, jaka zostanie przykryta gruntem. Nie naleŜy dopuszczać, aby
po zakończeniu dnia pracy, maty były wystawione na działanie przypadkowych czynników
atmosferycznych.
24
Połączenia.
Sąsiednie pasma maty układane są na zakład o szerokości 15 – 23 cm i naleŜy posługiwać
się zaznaczonymi na pasach liniami zakładu. Brzegi pasm naleŜy rozprostować usuwając
wszystkie zmarszczki, zagięcia zapewniając moŜliwie największą powierzchnię styku
z pasmem dolnym. Dodatkowo zakładki przykrywane będą warstwą bentonitu. Spoiny
powinny być wolne od zabrudzeń. Zapewnić naleŜy właściwe przyleganie łączonych pasm.
Po rozwinięciu pasma górnego w docelowym miejscu, jego brzeg naleŜy odchylić odsłaniając
strefę zakładu, skąd naleŜy usunąć zanieczyszczenia i grunt. Następnie w strefie zakładu
naleŜy nanieść ciągłą warstwę granulowanego bentonitu. Na jednym metrze zakładu
powinno się znaleźć 0,4 kg bentonitu.
Naprawa uszkodzeń.
Wszelkie uszkodzenia w postaci przecięć lub rozdarć muszą zostać naprawione. Naprawa
polega na wycięciu odpowiedniej łaty z osobnego pasma i nałoŜeniu jej na uszkodzone
miejsce. Miejsce uszkodzone naleŜy oczyścić z brudu, piachu. Łata powinna sięgać 30 cm
poza uszkodzenie. Na obrzeŜach naleŜy nasypać bentonit ( 0,4 kg/mb) i uszkodzone miejsce
przykryć matą.
Warstwa zabezpieczająca.
Przy przykrywaniu mat bentonitowych gruntem, grubość takiej warstwy wynika z projektu, ale
powinna wynosić co najmniej 23 cm. W gruncie przykrywającym nie mogą się znajdować
ostre kamienie o wielkości większej niŜ 5 cm. Niedopuszczalne jest uŜycie gruntu o duŜej
zawartości wapnia. Warstwa zabezpieczająca maty stanowiąca jednocześnie warstwę
drenaŜową musi być zainstalowana 24 godziny po jego rozwinięciu. Instalacja warstwy
zabezpieczającej na skarpie powinna się odbywać od dołu do góry, zaczynając od podnóŜa
w sposób bardzo uwaŜny. Nie wolno piasku zsuwać w dół skarpy.
Do wykonania przykrycia naleŜy stosować sprzęt wywierający małe naciski powierzchniowe.
Bezpośrednio po rozłoŜonej macie nie powinny jeździć Ŝadne pojazdy, nawet po wykonaniu
przykrycia gruntowego odpowiedniej grubości, naleŜy unikać ostrych skrętów i zawracania
sprzętu w miejscu.
Na warstwie maty ułoŜona będzie warstwa drenaŜowa z piasków gruboziarnistych - grubość
warstwy 0,20 m. Na warstwie drenaŜowej piasku ułoŜona zostanie warstwa humusu
o grubości 0,20 m.
Aktywacja.
W zastosowaniach z udziałem innych cieczy niŜ woda maty muszą zostać nawodnione po
zakończeniu prac instalacyjnych. Bentomaty nie stanowią bariery dla cieczy nie będących
wodą, o ile wcześniej nie zostaną hydratowane czystą wodą. Zazwyczaj aktywacja dokonuje
25
się sama podczas naturalnych opadów deszczu. Jeśli jest jednak konieczne natychmiastowe
oddanie do uŜytku obszaru uszczelnionego matami, to naleŜy go zwilŜyć sztucznie
natryskując 10 litrów czystej wody na 1 m2 powierzchni, co najmniej 72 godziny przed
rozpoczęciem uŜytkowania.
12.3. Warstwa drenaŜowa z piasku.
Warstwa drenaŜowa o grubości 0,20 m moŜe być układana przy uŜyciu sprzętu
mechanicznego. Warstwa ta zabezpieczy uszczelnienie z maty bentonitowej przed
uszkodzeniami mechanicznymi oraz pełnić będzie funkcję warstwy zbierająco - filtracyjnej
współpracującej przy odbiorze wody opadowej. Współczynnik przepuszczalności dla warstwy
drenaŜowej wynosi 1x10–2 cm/s. Na warstwę drenaŜową nadają się Ŝwiry, piaski
gruboziarniste i średnioziarniste dobrze przepuszczalne.
Powierzchnia ułoŜenia warstwy drenaŜowej:
→ podstawa
- 7 065 m2,
→ wierzchowina
- 6 740 m2,
→ skarpy
- 350 m2 nachylenie projektowane (325 m2 rzut),
→ razem pow. ułoŜenia - 6 740 m2 + 350 m2 = 7 090 m2.
Powierzchnia po ułoŜeniu warstwy drenaŜowej:
→ podstawa
- 7 270 m2,
→ wierzchowina
- 6 740 m2,
→ skarpy
→ razem pow. po ułoŜeniu - 6 740 m2 + 570 m2 = 7 310 m2.
Grubość warstwy drenaŜowej
→ wierzchowina i skarpy
- 0,20 m,
Objętość warstwy drenaŜowej:
→ wierzchowina - 1 348 m3,
→ skarpy
- 92 m3,
→ razem
- 1 440 m3.
12.4. Humus.
PoniewaŜ jest to warstwa potrzebna do rekultywacji biologicznej, powinna być to gleba
dobrej jakości i zasobna w próchnicę.
Zamiast humusu mogą być uŜyte odpady przeznaczone do rekultywacji biologicznej podane
poniŜej.
26
Rodzaj składowanych odpadów do rekultywacji biologicznej, tak zwanej okrywy
rekultywacyjnej.
Kod
01 04 12
Odpady powstające przy płukaniu i czyszczeniu kopalin inne niŜ
wymienione w 01 04 07 i 01 04 11
17 05 04
Gleba, ziemia ,w tym kamienie inne niŜ wymienione w 17 05 03
17 05 06
Urobek z pogłębiania inny niŜ wymieniony w 17 05 03
19 05 03
Kompost nieodpowiadajacy wymaganiom nienadajacy się do
wykorzystania)
19 08 05
Ustabilizowane komunalne osady ściekowe
20 02 02
Gleba i ziemia w tym kamienie.
W odniesieniu do odpadów 19 08 05 – ustabilizowane odpady ściekowe stosuje się artykuł
43 Ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. z późniejszymi zmianami, tzn. mogą być
stosowane osady, jeśli są ustabilizowane i przygotowane odpowiednio do celu i sposobu ich
stosowania tj. poddane obróbce biologicznej, termicznej lub innemu procesowi, który obniŜa
podatność osadu ściekowego na zagniwanie i eliminuje zagroŜenie na środowiska lub
zdrowia ludzi. Osady powinny być poddane przez wytwórcę badaniom. Właściciel
składowiska przyjmujący osad jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na
prowadzenie działalności w zakresie odzysku. Grubość warstw tych stosowanych w ramach
rekultywacji biologicznej odpadów powinna być uzaleŜniona od planowanych obsiewów
i nasadzeń, w tym przypadku zgodna z projektem.
Projektowane grubości warstw ułoŜenia humusu:
→ pryzma terenu składowania - wierzchowina, skarpy ponad poziomem pasa rowu
opaskowego (nachylenie 1:2,5) - 0,20 m,
→ droga technologiczna, nawierzchnia i skarpy - 0,05 m,
→ skarpy obwałowania poniŜej pasa rowu opaskowego (nachylenie 1:2), nieumocnione
obrzeŜa i skarpy pasa rowu opaskowego - 0,05 m.
Powierzchnia po ułoŜeniu warstwy drenaŜowej:
→ podstawa
- 7 270 m2,
→ wierzchowina
- 6 740 m2,
→ skarpy
Powierzchnia po ułoŜeniu warstwy humusu o grub. 0,20 m:
→ podstawa
- 7 395 m2,
→ wierzchowina
- 6 755 m2,
→ skarpy
27
Projektowane powierzchnie warstw ułoŜenia humusu warstwą o grub. 0,05 m:
→ powierzchnia ułoŜenia ogółem – 1 111,50 m2, w tym:
- skarpy 1:2 obwałowania poniŜej pasa rowu opaskowego – 975,00 m2, (870,00 m2 rzut)
- skarpy nasypu rowu opaskowego – 10,00 m2,
- nawierzchnia i skarpy drogi technologicznej – 126,50 m2,
Objętość warstwy humusu:
→ warstwa o grubości 0,20 m – 1 476,50 m3,
→ warstwa o grubości 0,05 m – 1 111,50 m2 x 0,05 m = 55,60 m3,
→ razem humus – 1 532,10 m3.
→ warstwa humusu dla zbiornika odparowującego – 4,05 m3,
→ warstwa humusu pasa obrzeŜa rowu opaskowego – 4,90 m3,
→ ogółem objętość humusu – 1 541,05 m3.
12.5. Droga technologiczna wjazdowa.
Ruch pojazdów do terenu składowania po zakończeniu rekultywacji odbywał się będzie
drogą technologiczną o nawierzchni pokrytej murawą.
Szerokość pasa drogi 4,50 m. Rzędne projektowane w osi drogi docelowo (po zakończeniu
rekultywacji) - 99,30 do 101,00 m npm. Długość całkowita drogi 17,00 m.
Spadek podłuŜny 0,10.
Trasa drogi technologicznej oznaczona została na planie zagospodarowania punktami
geodezyjnymi (d1; d2).
12.6. Dane technologiczne po wykonaniu rekultywacji technicznej.
Dane technologiczne ukształtowania terenu po ułoŜeniu warstwy humusu.
→ Rzędne projektowane pasa obrzeŜa pryzmy (podstawy pryzmy) terenu składowania:
-
-
→ 99,20 – 98,80 m npm,
-
→ 99,65 – 99,30 – 99,00 – 99,80 m npm,
-
po stronie południowo - zachodniej → 99,70 – 99,40 – 99,40 m npm,
→ Rzędne projektowane korony obwałowania technologicznego i pasa rowu opaskowego:
-
po stronie południowo - wschodniej → 101,20 – 100,75 – 100,70 m npm,
-
→ 100,70 – 100,50 m npm,
-
→ 100,50 – 100,45 – 99,70 m npm,
→ Rzędne projektowane wierzchowiny pryzmy terenu składowania:
-
28
-
→ 101,30 – 100,85 m npm,
-
→100,80 –100,70 m npm,
-
po stronie południowo - zachodniej → 100,70 – 101,455 m npm,
-
w linii załamania spadków
→ 102,15 – 102,30 m npm,
→ Projektowane spadki wierzchowiny pryzmy
-
w kierunku czterostronne
→ 0,03; 0,03; 0,05 – 0,06; 0,03.
→ Projektowane nachylenie skarp rekultywowanej pryzmy:
-
obwałowania technologicznego do poziomu pasa rowu opaskowego – 1:2,
-
pozostałych skarp - 1:2,5.
→ Szerokość pasa terenu pod rów opaskowy 1,10 m.
→ Narzut tłuczniowy u podstawy skarpy – szer. 0,75 m, grubość 0,10 m, powierzchnia
40,00 m2, objętość 4,00 m3.
Ukształtowanie terenu składowiska po zakończeniu rekultywacji technicznej przedstawiono
na rys. nr 8, przekroje technologiczne rys. nr 9, szczegół warstwy rekultywacyjnej rys. nr 10.
Bilans powierzchni terenu po zakończeniu rekultywacji.
•
powierzchnia terenu w granicach ogrodzenia - 12 580 m2,
•
powierzchnia terenu podlegająca rekultywacji – po zakończeniu rekultywacji – 10 640 m2,
w tym:
→ powierzchnia pryzmy terenu składowania 8 805 m2, w tym:
-
powierzchnia wierzchowiny – 6 755 m2,
-
powierzchnia skarp obwałowania o nachyleniu 1:2 - 905 m2 w rzucie - 1 010 m2 dla
nachylenia projektowanego,
-
pow. skarp o nachyleniu 1:2,5 - 650 m2 w rzucie, 700 m2 dla nachylenia proj.,
-
powierzchnia pasa rowu opaskowego - 375 m2,
-
powierzchnia drogi technologicznej - 120 m2,w tym:
-
korona drogi – 76,5 m2,
-
skarpy drogi – 43,50 m2 w rzucie, 50 m2 dla nachylenia proj.
→ teren u podstawy pryzmy w rejonie drogi technologicznej i zbiornika odparowującego
ogółem 730 m2, w tym:
-
powierzchnia terenu narzutu tłuczniowego – 40,00 m2,
→ pas obrzeŜa pomiędzy podstawą pryzmy a ogrodzeniem – 885 m2,
→ pow. całkowita zabudowy zbiornika odparowującego - 220,00 m2, w tym:
→
-
powierzchnia zbiornika w obrysie zewnętrznym korony -189,00 m2,
-
powierzchnia zbiornika w obrysie wewnętrznym korony - 91,80 m2,
-
powierzchnia obrzeŜa zewnętrznego (skarp) – 31,00 m2.
pozostałe powierzchnie ~ 1 940 m2.
29
13.
Rekultywacja biologiczna jest działaniem obowiązkowym dla jednostek gospodarczych
eksploatujących powierzchnię ziemi, które zobowiązane są przywracać do właściwego stanu
zniszczone w trakcie eksploatacji elementy środowiska przyrodniczego
Zadaniem rekultywacji biologicznej jest wprowadzenie i utrzymanie szaty roślinnej.
Odpowiednia szata roślinna to taka, która będzie dostosowana do specyficznych warunków
siedliskowych, będzie zgodna z otaczającym krajobrazem.
13.1. Rekultywacja biologiczna - warunki siedliskowe.
Wierzchowina i skarpy składowiska będą w ramach rekultywacji technicznej ukształtowane
i uszczelnione.
Ukształtowanie zapewni powolny i stały odpływ wody z opadów atmosferycznych,
jednocześnie przy odcięciu od podłoŜa warstwy biologicznie czynnej, przez ułoŜenie
uszczelniającej maty bentonitowej i warstwy drenaŜowej o grubości 0,20 m – pozostanie
warstwa 0,20 m ziemi urodzajnej jako warstwa umoŜliwiająca wegetację, odcięta od
podsiąkania kapilarnego. Uzyskamy w ten sposób siedlisko suche o bardzo skromnej
zasobności pokarmowej.
Cały teren pryzmy - wierzchowina i skarpy oraz nieumocnione powierzchnie pasa rowu
opaskowego i zbiornika odparowującego pokryte będą murawą złoŜoną z traw, roślin
motylkowych i bylin.
W składzie gatunkowym uwzględniono rośliny o małych wymaganiach siedliskowych na
stanowiska słoneczne i suche.
Skład mieszanki trawnikowej.
1. Kostrzewa owcza Festuca ovina
- 20%,
2. Kostrzewa czerwona rozłogowa Festuca rubra
- 15%,
3. Kostrzewa nitkowata Festuca capllata
- 15%,
4. Wiechlina łąkowa Poa pratensis
- 15%,
5. Mietlica pospolita Aqrostis vulgaris
- 15%,
6. Szczotlica siwa Corynephorus canescens
- 5%,
7. Koniczyna biała Ttifolium repens
- 5%,
8. Lucerna uŜytkowa Medicago luplina
- 5%,
9. Krwawnik pospolity Achillea millefolium
- 4%,
10. Macierzanka piaskowa Tnymus serpyllum
- 1%.
30
13.2. Technologia wykonania prac.
Zgodnie ze współczesnymi doświadczeniami krajowymi i zagranicznymi, planuje się
zastosowanie przez okres 5- 10 lat wyłącznie darniowej, trawiastej warstwy rekultywacyjnej.
Dopiero po tym okresie, po ocenieniu wyników dotychczasowych działań pielęgnacyjnych
i po oszacowaniu zawartości gazu, moŜna podjąć decyzję on ewentualnym wprowadzeniu na
wierzchowinę i skarpy - drzew i krzewów.
Bezpośrednio po nałoŜeniu warstwy urodzajnej w sezonie wegetacyjnym, najlepiej kwiecień,
maj, wrzesień naleŜy sprawdzić pH warstwy humusowej. W razie potrzeby naleŜy
podwyŜszyć pH do wartości 5,5 – 6,5.
Zbadać zasobność nawozową pod kątem P, K i N i uzupełnić w razie potrzeby. Wielkość
dawek powinna być większa niŜ przeciętnych warunków glebowych.
Przyjęto następujące dawki nawozowe:
−
wapno nawozowe tlenkowe
- 1000 kg/ha,
−
azot w saletrze amonowej 34%
- 300 kg/ha,
−
potas w soli potasowej 56 – 58%
- 450 kg/ha,
−
fosfor w superfosfacie 18%
- 1000 kg/ha.
Teren płaski bronowanie broną zębatą dwukrotnie na krzyŜ, siew mechaniczny nasion 200
kg/ha, bronowanie broną zębatą, wałowanie. Teren skarp - ręczne wyrównanie terenu
grabiami, ręczny siew nasion w ilości 400 kg/ha, ręczne przykrycie nasion grabiami i ręczne
wałowanie.
Pielęgnacja.
Pielęgnacja – przez okres 3 lat wypełnianie i wyrównywanie zapadlisk na wierzchowinie,
osuwisk i wyŜłobień deszczowych na skarpach, obsiew uzupełniający traw i roślin
motylkowych, wiosenne wałowanie, nawoŜenie i koszenie darni. Proponuje się koszenie co
najmniej 2 razy w ciągu sezonu wegetacyjnego. Prowadzić naleŜy uzupełnienie wypadów,
dosiew mieszanki traw.
Powierzchnie i ilości materiału.
Lp.
Rodzaj terenu
Pow.
Ilość/ha
Ilość
potrzebna
[ha]
[kg]
[kg]
200,0
135,10
400,0
70,40
200,0
34,98
Ilości materiału siewnego:
1. Teren składowania:
0,6755
- wierzchowina
- skarpy: pryzmy, obwałowania,
0,1760
pasa rowu opaskowego, drogi
technologicznej
- droga technologiczna, pas obrzeŜa
0,1749
podstawy pryzmy
Rodzaj materiału
mieszanka
trawnikowa wg
wykazu pkt 13.1
31
2. Zbiornik odparowujący:
- powierzchnia korony, skarpy
razem
0,0088
300,0
2,64
1,0352
-
243,12
Ilość nawozów:
4.
Wapno nawozowe tlenkowe
1,0352
1 000
1035
-
5.
Saletra amonowa
1,0352
300
310
-
6.
Sól potasowa
1,0352
450
465
-
7.
Superfosfat.
1,0352
1 000
1035
-
-
-
2 845
-
razem
Uwaga: w obliczeniach kosztorysowych naleŜy uwzględnić ilości materiału niezbędne do
pielęgnacji w okresie 3 lat.
13.3. Docelowy kierunek rekultywacji.
PoniewaŜ składowisko zlokalizowane jest w sąsiedztwie lasów Nadleśnictwa Gąbin po
zakończeniu rekultywacji technicznej i biologicznej zgodnie z przedstawionym projektem
budowlanym rozwaŜyć naleŜy docelowy kierunek rekultywacji - leśny. Nastąpić to moŜe po
zakończeniu osiadania, wyczerpaniu zawartości biogazu - około 5 ÷ 10 lat po zakończeniu
ww. prac.
13.4. Wnioski do prowadzenia rekultywacji biologicznej.
Rekultywacja
biologiczna
jest
niezbędnym
dopełnieniem
rekultywacji
technicznej.
Przewidzieć naleŜy środki na jej wykonanie i zabiegi pielęgnacyjne prowadzone przez okres
minimum 3 lata.
14.
Odwodnienie powierzchniowe.
Odwodnienie powierzchniowe realizowane będzie wg oddzielnego projektu. PoniŜej
przedstawiono krótki opis rozwiązania.
Zaprojektowano
następujące
rozwiązanie
pozwalające
na
przejęcie
spływu
powierzchniowego z piaszczystej warstwy drenaŜowej, tzn. wód znad uszczelnienia, nie
mających kontaktu z odpadami, zwanymi umownie wodami czystymi:
–
wykonanie otwartego rowu opaskowego z elementów Ŝelbetowych, przebiegającego na
koronie nasypu obwałowania technologicznego formowanego w ramach ukształtowania
terenu do ułoŜenia uszczelnienia powierzchniowego o szer. 1,10 m,
–
odprowadzenie
wód
zbieranych
rowem
opaskowym
do
otwartego
zbiornika
odparowującego, uszczelnionego.
32
Obliczenie ilości wód deszczowych.
Maksymalny odpływ wód deszczowych obliczono wg wzoru:
Q = ψ x φ x q x F (dm3 /s)
gdzie: Ψ – współczynnik spływu Ψ = 0,05
φ – współczynnik opróŜnienia φ – 0,82
tdm – czas trwania deszczu miarodajnego 10 minutowego przy natęŜeniu q=216 dm3/s
q - natęŜenie deszczu miarodajnego
F – powierzchnia spływu powierzchniowego z wierzchowiny i skarp F = 0,72 ha
Ilość wód opadowych wyniesie:
Q = 0,05 x 0,82 x 216 dm3 /s /ha x 0,72 ha = 6,38 dm3/s.
W czasie deszczu trwającego 10 minut ilość wód deszczowych wyniesie:
Q10min = 6,38 dm3/s x 600 s = 3 828 dm3 = 3,83 m3.
Pojemność czynna zbiornika odparowującego 60,00 m3
(bez uwzględnienia retencji
w warstwie drenaŜowej i humusowej oraz w rowach opaskowych) jest wystarczająca na
przyjęcie wód opadowych z deszczów miarodajnych i ich retencję do odparowania.
Rowy opaskowe odwadniające.
Zaprojektowano rów z prefabrykowanych elementów drogowych typu trapezowego
z katalogu szczegółów drogowych SWW lub innych o podobnych parametrach (np.
w konstrukcji z elementów odwodnieniowych typu GARA „50G).
ObrzeŜe rowu dwustronne z płyt chodnikowych betonowych o wymiarach 5 x 17,5 x 35,0 cm.
Posadowienie rowu na podbudowie Ŝwirowej o grubości 15 cm i podsypce cementowo –
piaskowej (1:3) o grubości 5÷15 cm.
Rów opaskowy do odprowadzenia wód deszczowych zlokalizowany jest na koronie nasypu
obwałowania technologicznego terenu składowania, formowanego w ramach prac
ukształtowania terenu składowania do ułoŜenia uszczelnienia powierzchniowego.
Szerokość pasa rowu po zakończeniu rekultywacji 1,10 m. Szerokość pasa rowu w obrzeŜu
z płyt 0,85 m.
Zaprojektowano trasę rowu opaskowego o długości całkowitej 329,05 m poprowadzonego po
południowo – wschodniej,
północno – wschodniej
i
północno – zachodniej
terenu
składowania (oznaczony na planie zagospodarowania r1 do r8).
Rzędne projektowane korony rowu od 101,20 do 99,55 m npm, rzędne projektowane dna
rowu od 101,05 do 99,35 m npm. Projektowane spadki podłuŜne 0,0033÷0,012.
Powierzchnia zewnętrznego, nieumocnionego obrzeŜa pasa rowu opaskowego pokryta
warstwą humusu o grubości 0,05 m i obsiana mieszanką traw.
33
Zbiornik odparowujący.
Zaprojektowano zbiornik ziemny uszczelniony bentonitową matą hydroizolacyjną np.
BENTOFIX, BENTOMAT, inne. Skarpy, dno i obrzeŜe zbiornika umocnione zostaną
ułoŜonymi na podsypce piaskowej płytami chodnikowymi 50 x 50 x 7 cm, spoinowanymi
zaprawą cementową.
Dla zwiększenia stopnia parowania powierzchnię skarp i dna zbiornika pokryte będą warstwą
bitumiczną → lepik na gorąco lub „Abizol R + p”.
Mata hydroizolacyjna kotwiona będzie w rowie o szerokości 0,30 m i głębokości 0,30 m,
w odległości 0,30 m od krawędzi skarpy niecki zbiornika.
UłoŜenie bentonitowej maty hydroizolacyjnej – skarpy i dno – na podsypce piaskowej
o grubości 0,20 m.
Wymiary w obrysie zewnętrznym korony zbiornika 11,75 m x 11,75 m, szerokość całkowita
korony 2,00 m, wymiary korony niecki zbiornika 9,75 m x 9,75 m, dna 4,15 m x 4,15 m.
Głębokość projektowana całkowita 1,60 m, głębokość czynna 1,40 m. nachylenie skarp
wewnętrznych zbiornika 1:1,75.
ObrzeŜe zbiornika o szer. 1,00 m umocnione płytami chodnikowymi, ułoŜonymi na podsypce
piaskowej o grubości 5 cm. Pozostałe powierzchnie korony i obrzeŜe zewnętrzne korony
(skarpy nasypu) zbiornika pokryte warstwą humusu grub. 0,05 m i obsiane mieszanką traw.
Końcowe odcinki rowów opaskowych zlokalizowanych na koronie zbiornika z dwustronnym
obrzeŜem z płyt chodnikowych 17,5 x 17,5 x 5 cm.
Ze względów bezpieczeństwa zbiornik zostanie ogrodzony. W ogrodzeniu furtka wejściowa.
Długość ogrodzenia 47,00 m.
Podstawowe parametry zbiornika odparowującego na spływ powierzchniowy:
-
powierzchnia całkowita zabudowy zbiornika – 220,00 m2,
-
powierzchnia skarp zewnętrznych – 31,00 m2,
-
powierzchnia zbiornika w obrysie zewnętrznym korony - 189,00 m2,
-
powierzchnia zbiornika w obrysie wewnętrznym korony niecki – 91,80 m2,
-
powierzchnia całkowita korony – 97,20 m2,
-
powierzchnia dna – 16,80 m2,
-
rzędna korony – 99,55 m npm,
-
rzędna dna – 97,95 m npm,
-
rzędna wlotu rowu: 99,35 m npm,
-
głębokość całkowita zbiornika - 1,60 m,
-
głębokość czynna - 1,45 m,
-
pojemność całkowita zbiornika - 80,00 m3,
-
pojemność czynna zbiornika - 60,00 m3.
34
-
nachylenie skarp wewnętrznych 1:1,75,
-
szerokość korony całkowita korony - 2,0 m,
-
szerokość umocnienia korony płytami chodnikowymi – 1,00 m,
15.
Odgazowanie.
Odgazowanie prowadzone będzie według oddzielnego projektu. PoniŜej podano krótkie
streszczenie zaprojektowanego rozwiązania.
Przeciwdziałanie emisji szkodliwych związków organicznych i nieorganicznych powstających
w trakcie procesów fermentacyjnych w złoŜu odpadów na składowisku jest prawnym
obowiązkiem kaŜdej jednostki organizacyjnej.
Postępowanie z biogazem regulują: Ustawa o odpadach, Ustawa o ochronie środowiska,
konwencja klimatyczna z Kioto ratyfikowana przez Polskę, Dyrektywy Unii Europejskiej,
zalecenia do budowy i eksploatacji instalacji wydobywania i wykorzystania biogazu ze
składowisk. Przedmiotowe zalecenia zawarte w tych dokumentach moŜna przedstawić
następująco:
–
akumulacja i migracja gazu wysypiskowego powinna być kontrolowana w systemie
monitoringu obligatoryjnego,
–
gaz wysypiskowy ze składowisk przyjmujących odpady biorozkładalne powinien być
ujęty, poddany obróbce i zuŜyty. Jeśli zgromadzony gaz nie nadaje się do celów
produkcji energii, to musi być spalany.
–
gromadzenie, obróbka i wykorzystanie gazu powinno być prowadzone w sposób
minimalizujący szkody dla zdrowia ludzkiego i środowiska.
Na składowisku w Gąbinie – Kępinie nie prowadzono próbnych pompowań gazu. PoniŜej
przedstawiono obliczenia emisji biogazowej na składowisku.
Składowisko Gąbin - Kępina, emisja biogazu.
Dane obliczeniowe:
−
powierzchnia składowiska ...............................................~0,9 ha,
−
objętość składowanych odpadów ............................4 000 m3/rok,
−
ilość lat pracy składowiska ................................................. 25 lat,
−
średnia gęstość odpadów przed zagęszczeniem ........200 kg/m3,
−
średnia roczna masa składowania ............................ 200 ton/rok,
−
zawartość węgla organicznego w odpadach .............. 160 kg/Mg,
−
temperatura fermentacji .....................................................20 0C,
−
zawartość części fermentujących w odpadach .................... 38%.
Jednostkowa wydajność gazu po czasie nieskończenie długim:
Ge ∞ = 1,87 x 160 (0,014 x 20 + 0,28) =165 m3/Mg
35
Emisja godzinowa po 25 latach składowania:
G25 = 165 (1- e-0,096x25) x 0,38 x 200 t/r : 8 760 g = 1,30 m3/h:
Obecna roczna emisja gazu:
Ge25 = 1,30 m3/h
Emisja jednostkowa z powierzchni składowania:
Gj =1350 l/h : 9000 m2 = 0,15 l/h m2
Dopuszczalna emisja jednostkowa biogazu z wysypiska wynosi 4 l/h m2. W naszym
przypadku emisja jednostkowa jest blisko 30 razy niŜsza od dopuszczalnej, a zatem nie są
wymagane specjalne środki unieszkodliwiania biogazu jako gazu cieplarnianego.
Charakterystyka studni gazowych.
Dla spełnienia wymagań monitoringu gazowego zaprojektowano wykonanie 3 studni
gazowych z indywidualnymi biofiltrami umoŜliwiającymi rozkład metanu na dwutlenek węgla
przez mikroorganizmy. PodłoŜem dla mikroorganizmów będą zrebki drewniane o granulacji
10 ÷ 35 mm, zwilŜane wilgocią zawartą w przepływającym gazie.
Studnie gazowe wykonać naleŜy w lokalizacji przedstawionej na planie zagospodarowania.
i oznaczonych współrzędnymi:
SG1. X = 5741 472,30
Y = 4484 129,60
SG2. X = 5741 445,75
Y = 4484 097,10
SG3. X = 5741 419,20
Y = 4484 064,50
Odwierty do wykonania studni gazowych wykonane zostaną po ułoŜeniu ziemnej warstwy
wyrównawczej a przed ułoŜeniem uszczelnienia z mat bentonitowych. Odwierty naleŜy
wykonać za pomocą wiertnicy metodą wiercenia okrętnego z orurowaniem Ø 400 mm aŜ do
dna składowiska.
W skład studni gazowej wchodzą: biofiltr (pokrywa, obrzeŜe górne, płaszcz, obrzeŜe dolne
zewnętrzne, Ŝebra, obrzeŜe dolne zewnętrzne, rura Ø210 mm, ruszt drewniany,
geowłóknina, wypełnienie biofiltra zrębkami, króciec montaŜowy zaworka laboratoryjnego,
zaworek laboratoryjny), rura osłonowa ocynkowana Ø 160 mm, kołnierz osłony do montaŜu
biofiltra, rura gazowa perforowana Ø110 PEHD PN 10, denko PEHD, prowadniki PEHD, Ŝwir
płukany 8/16 mm na obsypkę, podstawa rury osłonowej, rura gazowa pełna Ø110 PEHD
PN 10, uszczelnienie „Compactonit’, beton chudy, geowłóknina 200 g/m2, folia PEHD 2 mm,
uszczelka EPDM.
Elementy stalowe biofiltra i studni gazowej spawane, ocynkowane ogniowo.
W pokrywie biofiltra zamontowany będzie króciec montaŜowy zaworka laboratoryjnego
i zaworek laboratoryjny dla umoŜliwienia pomiarów gazu.
Biofiltr naleŜy zamontować na rurze osłonowej studni po ułoŜeniu warstw rekultywacyjnych:
bentonitowej maty hydroizolacyjnej, warstwy drenaŜowej i warstwy humusu.
36
W celu ostrzeŜenia osób postronnych obok piezometrów gazowych naleŜy umieścić tablicę
ostrzegawczą z napisem czerwonym na Ŝółtym tle „UWAGA BIOGAZ” i symbol zakazu
uŜywania otwartego ognia.
16.
Obiekty i urządzenia związane ze składowiskiem.
Zakres rekultywacji składowiska w Gąbinie – Kępinie jest rozwaŜany bez budowy Gminnego
Ośrodka Gospodarki Odpadami oraz nowego składowiska. w związku z powyŜszym nie
pozostają na terenie składowiska istniejące obiekty zagospodarowania: ogrodzenie
betonowe, budynki gospodarczo – administracyjne z pomieszczeniami na sprzęt podręczny
i materiały eksploatacyjne.
Obiekty te naleŜy zlikwidować.
17.
Docelowy kierunek rekultywacji.
PoniewaŜ teren składowiska otoczony jest częściowo lasami rozwaŜyć naleŜy docelowy
leśny kierunek rekultywacji. Po wykonaniu rekultywacji technicznej i biologicznej zgodnie
z przedstawionym projektem budowlanym, gdy wykształci się prawidłowa warstwa glebowa,
teren osiądzie, wykonane będzie odwodnienie i piezometry gazowe. MoŜna przystąpić do
rekultywacji docelowej. Nastąpi to 5 – 10 lat po zakończeniu rekultywacji technicznej
i obserwacji monitoringowej składowiska. W ramach docelowej rekultywacji moŜna rozwaŜyć
leśne nasadzenia, w tym:
→ 70 % iglaste – sosna pospolita, sosna wejmutka,
→ 30 % liściaste – brzoza brodawkowata, brzoza omszona,
→ ewentualnie wymiennie 10 % przez obsadzenie olszy szarej, klonu jesionolistnego, topoli,
osiki, świerku pospolitego, modrzewia, dębu czerwonego i bezszypułkowego.
Stosować naleŜy sadzonki młode jedno i dwuletnie z obfitą wiązką korzeni, naleŜące do I
klasy jakości.
Proponowana ilość sadzonek na hektar 14 000 szt., sadzone ręcznie w więźbie 1,2 x 0,6 m.
Nasadzenia wykonywane będą według oddzielnego projektu. RozwaŜyć naleŜy zwiększenie
grubości warstwy gleby.
18.
Monitoring składowiska.
W czasie eksploatacji składowisko w Gąbinie - Kępinie było okresowo monitorowane.
W 1993 r. Zakład Badań Geologicznych i Robót InŜynieryjnych GEOBAD w Płocku wykonał
dokumentację badań geologicznych. W ramach tych prac wykonano analizę wody
z piezometrów. Jakość wody nie odbiegała od jakości wody w studniach komunalnych, brak
było potwierdzenia wpływu zanieczyszczeń z wysypiska.
37
W roku 2002 wykonano „Ekspertyzę wpływu składowiska odpadów komunalnych w Kępinie
na jakość wód podziemnych poziomu przypowierzchniowego”. Wyniki badań stwierdzają
niską jakość wód z uwagi na przekroczenie zawartości ChZT, ołowiu, azotu azotanowego,
azotu azotynowego, węgla organicznego i detergentów, co świadczy o negatywnym wpływie
składowiska.
Dla oceny stopnia zagroŜenia, oznaczenia prędkości i wielkości rozprzestrzeniających się
zanieczyszczeń w kierunku doliny Nidy naleŜało zaprojektować i wykonać na kierunku
przepływu minimum dwa piezometry poniŜej składowiska odpadów i jeden piezometr
powyŜej składowiska, gdzie wody podziemne nie podlegałyby jego oddziaływaniu.
W lipcu 2002 r. wykonany został „ Projekt prac geologicznych na wykonanie trzech otworów
obserwacyjno - pomiarowych monitoringu lokalnego wód podziemnych w rejonie istniejącego
składowiska odpadów komunalnych w Kępinie”. Projekt ten został zatwierdzony decyzją
Starosty Płockiego z dnia 20 sierpnia 2002 r., znak OŚ.II.7530/4/2002 r.
Otwory piezometryczne zostały wykonane w dniach 20 - 28 sierpnia 2002 r., systemem
ręcznym, metodą udarową w kolumnie rur osłonowych Ø244 mm do głębokości 11 m kaŜdy.
W otwory zabudowano kolumnowe filtry siatkowe z rur PCW Ø110 mm w tym rurę
nadfiltrową, filtr czynny, rurę nadfiltrową. Oprócz istniejącego piezometru P1 wykonano
dodatkowo:
-
P2 zlokalizowany na działce nr 104, w odległości 70 m na NW od składowiska i 8 m od
lokalnej drogi, rzędna terenu 99,40 m npm,
-
P3 zlokalizowany w lesie na działce nr 44, w odległości 230 m na NW od składowiska
i 40 m na NE od lokalnej drogi i studni kopanej, na rzędnej 97,80 m npm,
-
P4 zlokalizowany w lesie na działce nr 45 w odległości 50 m na SE od składowiska
i 15 m na SW od skraju lasu na rzędnej 99,30 m npm,
Działki te naleŜą do Gminy Gąbin.
Po wykonaniu piezometrów wykonana została we wrześniu 2002 r. „Dokumentacja otworów
obserwacyjno pomiarowych monitoringu lokalnego wód podziemnych w rejonie istniejącego
składowiska”. W dokumentacji zamieszczono wyniki badań próbek wody z wykonanych
piezometrów. Wskaźniki z otworów 3 i 4 mogą stanowić tło hydrochemiczne - na jakość wód
nie wpływają odpady zgromadzone na składowisku. Wyniki analiz wody z otworu 2 róŜnią się
znacząco, wszystkie wartości są większe: ChZTMN 6 razy, amoniaku 500 razy, azotu
amonowego 6 razy, azotu azotynowego 100 razy, wapnia 2 razy, sodu 8 razy, chlorków 9
razy, siarczanów 1,5 razy, detergentów 4 razy, suchej pozostałości 3 razy - co świadczy
o znacznym oddziaływaniu składowiska na środowisko. Jakość wód podziemnych powinna
być systematycznie kontrolowana z 4 otworów. W w/w dokumentacji proponowano badania
jeden raz w roku np. w kwietniu dla następujących wskaźników: od azot azotanowy, azot
azotynowy, azot amonowy, chlorki, fluorki, siarczany, magnez, potas, sod, twardość ogólna,
38
sucha pozostałość, wapń, węglowodany, Ŝelazo. Proponowano, aby 1 raz na 3 lata analiza
podstawowa była poszerzona o następujące wskaźniki: ogólny węgiel organiczny,
przewodność elektolityczna, pH, metale cięŜkie, (miedź, cynk, ołów, kadm, chrom, rtęć)
BZT5, CHZT, fosforany, bor i BTX. Proponowano aby z wykonanych badań był opracowany
raport, przekazywany do Starosty Płockiego.
Monitoring
składowiska
w
Gąbinie – Kępinie
powinien
być
prowadzony
zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r.” w sprawie zakresu, czasu
i sposobu oraz warunków prowadzenie monitoringu składowiska odpadów.”
Monitoring w fazie poeksploatacyjnej powinien być prowadzony w okresie 30 lat od dnia
decyzji o zamknięciu składowiska.
Co 6 miesięcy naleŜy prowadzić pomiar poziomu wód podziemnych w otworach
obserwacyjnych piezometrach.
Co 6 miesięcy naleŜy badać wody podziemne z piezometrów. Analizy naleŜy wykonywać dla
następujących składników: odczyn, przewodność elektrolityczna właściwa, ogólny węgiel
organiczny OWO, metale cięŜkie – miedź, cynk, ołów, kadm, rtęć suma wielopierścieniowych
węglowodorów aromatycznych WWA.
NaleŜy prowadzić kontrolę osiadanie składowiska w oparciu o ustalone repery. Ocenie
podlega przebieg osiadania wyznaczony metodami geodezyjnymi z wykorzystaniem
reperów. NaleŜy ocenić stateczność zboczy.
Monitoring gazu powinien być prowadzony przy wykorzystaniu zaprojektowanych 3 studni
gazowych z częstotliwością co 6 miesięcy. Dla gazu naleŜy prowadzić badania zasobności
gazowej metanu, dwutlenku węgla i tlenu.
Jeśli z wyników monitoringu prowadzonego przez okres 5 lat od zamknięcia składowiska
odpadów w Gąbinie wyniknie ze składowisko nie oddziaływuje na środowisko, to właściwy
organ moŜe zmniejszyć częstotliwość badań poszczególnych parametrów wskaźnikowych,
ale nie rzadziej niŜ raz na 2 lata.
19.
BHP przy pracach rekultywacyjnych.
Przepisy dotyczące warunków BHP przy pracach rekultywacyjnych na składowisku mają na
celu ochronę zdrowia i Ŝycia zatrudnionych pracowników. W okresie wykonywania
rekultywacji dla potrzeb pracowników na terenie składowiska jako zaplecze zapewniające
moŜliwość zmiany odzieŜy, mycia, spoŜywania posiłków własnych oraz ekologiczne wc
wykorzystany będzie istniejący budynek administracyjno – gospodarczy.
Zalecenia ogólne.
1. Przed przystąpieniem do pracy pracownik powinien być poddany badaniom lekarskim
określającym jego przydatność do pracy.
39
2. Pracownik powinien być zapoznany z regulaminem, instrukcjami BHP, itp.
3. Z pracownikami naleŜy omówić potencjalne zagroŜenia najczęściej występujące przy
pracach
na
rekultywowanym
składowisku,
a
zwłaszcza
uŜywanie
substancji
chemicznych, ochronę przed poraŜeniem prądem elektrycznym, pracę przy sprzęcie
mechanicznym.
4. Z pracownikami naleŜy omówić gospodarkę narzędziami oraz obsługę sprzętu
mechanicznego.
5. KaŜdy pracownik powinien posiadać odpowiednią odzieŜ ochronną i sprzęt ochrony
osobistej.
6. W razie wypadku pracownicy powinni udzielić poszkodowanemu natychmiastowej
pomocy, w razie potrzeby wezwać pogotowie, powiadomić kierownictwo.
7. O groŜącym niebezpieczeństwie dla Ŝycia pracowników (niesprawny sprzęt, obsunięta
skarpa itp.) naleŜy niezwłocznie powiadomić współpracowników i przełoŜonych.
Zalecenia szczegółowe.
1. Do pracy mogą przystąpić pracownicy zdolni do wykonywania obowiązków.
2. Zabrania się przystępowania do pracy pracownikom nietrzeźwym, z chorobą skóry, ze
skórą uszkodzoną.
3. Zabrania się przystąpienia do pracy bez odzieŜy ochronnej.
4. Pracownicy obowiązani są zgłaszać niewłaściwy stan urządzeń, sprzętu, narzędzi itp.
5. W razie zauwaŜenia niebezpieczeństwa naleŜy ostrzec współpracowników, zawiadomić
przełoŜonych, przystąpić do usuwania zagroŜenia.
6. Zabrania się dotykania ruchomych i wirujących części sprzętu.
BHP na stanowiskach pracy.
1. Pracownik nie powinien podejmować Ŝadnej pracy, co do wykonania, której nie jest
pewien, Ŝe wykona ją bezpiecznie.
2. Pracę naleŜy podejmować na polecenie przełoŜonego.
3. Pracownik powinien sprawdzić stan pobranych narzędzi i urządzeń.
4. Zabrania się przenoszenia i dźwigania cięŜarów ponad przepisowe normy tj:
- dla męŜczyzn
- 30 i dorywczo 50 kg,
- dla kobiet
- 20 i dorywczo 25 kg,
- dla młodocianych - 10 i dorywczo 16 kg.
5. Przy przenoszeniu cięŜarów zwłaszcza o zmierzchu naleŜy zwrócić uwagę na
nierówności terenu.
6. NaleŜy ubierać do pracy odzieŜ ochronną i stosownie do zagroŜenia sprzęt ochrony
osobistej.
40
7. Przy stosowaniu środków chemicznych i nawozów naleŜy pamiętać o myciu rąk i twarzy
przed kaŜdym posiłkiem.
8. Chemiczne środki moŜna stosować tylko pod nadzorem przełoŜonych i zgodnie
z instrukcjami.
9. Miejsca śliskie i oblodzone naleŜy posypać materiałami szorstkimi.
10. Drabiny i rusztowania naleŜy ustawiać na gruncie stabilnym, zabezpieczyć przed
upadkiem i obsunięciem.
11. Przy pracach ziemnych w razie natrafienia na przewody, kanalizacyjne, wodociągowe
i dreny, naleŜy przerwać pracę i powiadomić przełoŜonego.
12. Kopanie rowów bez oszalowania o głębokości powyŜej 1,5 m jest zabronione.
13. Ścinanie i obławianie drzew moŜe być dokonywane tylko pod nadzorem przełoŜonego.
14. Miejsca niebezpieczne powinny być oznakowane.
15. Przy układaniu płyt chodnikowych i krawęŜników naleŜy uŜywać rękawic i nakolanników
i zakładać rękawice ochronne.
16. NaleŜy zachować szczególną ostroŜność przy posługiwaniu się grabiami, łopatą, kosą
i widłami. Zachować ostroŜność przy ich odkładaniu.
17. Szczególną ostroŜność naleŜy zachować przy przycinaniu drzew i krzewów sierpakiem,
sekatorem, noŜycami Ŝywopłotowymi lub ręcznymi.
18. Przy pracach ogrodniczych w pozycji klęczącej naleŜy chronić kolana nakolannikami.
19. W gruntach podmokłych lub na terenie naleŜy uŜywać podnóŜków drewnianych.
20. Przy koszeniu trawy na skarpach pracę naleŜy rozpocząć od dołu i posuwać się ku
górze.
21. W czasie burzy lub silnego wiatru nie wolno:
-
pracować lub przebywać w pobliŜu linii wysokiego napięcia i sieci elektrycznej,
-
przebywać pod drzewami,
-
manipulować urządzeniami metalowymi,
-
przenosić duŜych elementów podatnych na wyrwanie przez wiatr lub mogących
przyciągać prąd elektryczny.
22. W przypadku stwierdzenia wydzielania się metanu naleŜy przerwać pracę. Miejsca
wydzielania się metanu moŜna poznać po charakterystycznym brunatno szarym
zabarwieniu gruntu oraz intensywnym zapachu rozkładu beztlenowego (gnilnego).
W rejonie wydzielania się metanu występują zakłócania wzrostu lub całkowite
zniszczenie wegetacji roślin. W ramach rekultywacji zostanie wykonana instalacja
odgazowująca.
23. Teren, na którym prowadzi się karczowanie powinien być oznakowany tablicami
ostrzegawczymi.
41
24. Przy karczowaniu pni ciągnikiem przy uŜyciu lin naleŜy przestrzegać następujących
zasad:
- nikt poza obsługą nie moŜe znajdować się przy pracującym ciągniku bliŜej niŜ 50 m,
- wytrzymałość liny nie moŜe być mniejsza od siły uciągu ciągnika na haku, zaś
współczynnik bezpieczeństwa powinien wynosić 5.
- kabina ciągnika powinna być zabezpieczona przed uderzeniem zerwanej liny.
25. Na terenie prowadzonych prac powinna znajdować się torba apteczna pierwszej pomocy.
W apteczce powinna znajdować się ksiąŜka wydawanych leków oraz instrukcja pierwszej
pomocy.
26. Zabrania się przychodzenia do pracy w stanie nietrzeźwym oraz spoŜywania alkoholu
w czasie pracy.
27. Prowadzenie prac rekultywacyjnych polegających na uszczelnieniu matą hydroizolacyjną
powinno być prowadzone zgodnie z zaleceniami podanymi w wytycznych prowadzenia
tych prac.
28. OstroŜność naleŜy zachować przy rozwijaniu rolek maty bentonitowej przez zawiesie
cofającego się sprzętu. OstroŜność naleŜy zachować przy przycinaniu mat bentonitowych
ostrym noŜem lub noŜycami akumulatorowymi.
29. NaleŜy chronić oczy i ręce przy rozsypywaniu granulatu bentonitu dla łączenia
poszczególnych pasm.
30. Zabrania się palenia tytoniu w rejonie instalacji odgazowania.
31. NaleŜy zachować bezpieczeństwo przy pracy na skarpach.
20.
Podsumowanie i wnioski.
1. W Gąbinie około 1,75 km od centrum miasta na terenie Kępiny połoŜone jest składowisko
odpadów komunalnych( innych niŜ niebezpieczne i obojętne) dla miasta i gminy Gąbin.
Obecnie składowisko jest zamknięte i nie składuje się odpadów. Składowisko
obsługiwało miasto i gminę Gąbin o łącznej liczbie mieszkańców 10 885 osób.
2. Składowisko połoŜone jest w otoczeniu lasów Nadleśnictwa Gąbin. W sąsiedztwie
znajdują się zabudowania gospodarcze - w odległości 60, 120, 150 i 240 metrów.
W sąsiedztwie zlokalizowany jest cmentarz komunalny i oczyszczalnia ścieków.
3. Składowisko połoŜone jest na gruntach piaszczystych podścielonych gruntami trudno
przepuszczalnymi, mułkami zastoiskowymi. PoniŜej dna składowiska ok. 4 m ppt
znajdują się piaski napowietrzone, bezwodne o miąŜszości 4 m. Woda gruntowa
o zwierciadle statecznym stabilizuje się na głębokości 6,95 - 8,23 m ppt., na rzędnych
91,24÷92,05 m npm.
4. Teren składowiska leŜy w dorzeczu rzeki Wisły na wschód od doliny rzeki Nidy
prowadzącej wody III klasy czystości, a poniŜej Gąbina wody pozaklasowe.
42
5. Składowisko połoŜone jest na części działki nr 104. Powierzchnia składowiska 1,25 ha,
w tym teren składowania 0,9 ha. Właścicielem działki jest Skarb Państwa - Miasto
i Gmina w Gąbin.
6. UŜytkownikiem składowiska jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Gąbinie, ul. StraŜacka 4, a eksploatacja prowadzona była na podstawie Decyzji
wydanej przez Wydział Ochrony Środowiska, UW w Płocku z 1990 r., postanowienia
Państwowego Inspektora Sanitarnego w Płocku w 1989 r. oraz „Instrukcji eksploatacji”,
Decyzji Starosty Płockiego zatwierdzającej Instrukcję eksploatacji z 30.06.2003 r.,
Decyzji Starosty Płockiego zezwalającej ZGKiM w Gąbinie prowadzenia działalności
w zakresie unieszkodliwiania, zbierania i transportu odpadów, świadectwa kwalifikacji
w zakresie gospodarowania odpadami.
7. Składowisko
w
Gąbinie - Kępinie
uwzględnione
było
w
miejscowym
planie
zagospodarowania przestrzennego gminy Gąbin oraz miasta Gąbina z 1994 r.
i oznaczone jako teren wysypiska odpadów komunalnych BNU z zakazem zabudowy
mieszkaniowej i innej na stały pobyt ludzi. W zapisie ww. Planu podano, Ŝe po
zakończeniu eksploatacji teren naleŜy zrekultywować. Składowisko umieszczone jest
w nowym miejscowym planie zagospodarowania terenu, zatwierdzonym Uchwałą Rady
Gminy Gąbin Z dnia 23 maja 2005 r., 1NU - Gąbiński Ośrodek Gospodarki Odpadami –
rekultywacja stanu istniejącego, monitoring stanu środowiska, zakaz realizacji funkcji
mieszkaniowej.
8. Teren składowiska ogrodzony ogrodzeniem betonowym o wysokości 2,0 m z bramą
wjazdową. Na terenie zlokalizowany jest niewielki budynek socjalno - gospodarczy
wykonany metodą tradycyjną. Do składowiska brak jest doprowadzonej wody. Przez
teren działki przebiega linia energetyczna, stoją słupy oświetleniowe. Składowisko nie
posiada sztucznego uszczelnienia, drenaŜu, instalacji odgazowania, wagi, brodzika
dezynfekcyjnego.
9. Eksploatacja składowiska odbywała się metoda podpoziomowego składowania. Do
zagęszczania odpadów uŜywano okresowo (co 10 dni) spychacza „Ostrówek” oraz kilka
razy w ciągu roku spychacza gąsienicowego. Na składowisku na stałe zatrudniony był 1
pracownik. Składowisko było czynne w poniedziałki, środy, piątki w godzinach 900 – 1700.
10. Określono wpływ składowiska na środowisko. Składowisko wpływało negatywnie na
wody podziemne z uwagi na znaczne przekroczenia ChZT, ołowiu, azotu amonowego,
azotu azotynowego, węgla organicznego i detergentów. W „Ekspertyzie....” podano, Ŝe
istnieje zagroŜenie jakości wód powierzchniowych w rzece Nidzie. W sierpniu 2002 r.
wykonano 4 piezometry do stałego monitoringu wód podziemnych. Wody w rzece Nidzie
są III klasy czystości, a poniŜej Gąbina pozaklasowe. Składowisko odpadów stanowi
jedynie lokalne zagroŜenie aerosanitarne dla powietrza. Na hałas ze składowiska
43
naraŜone jest sporadycznie gospodarstwo znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie
składowiska z uwagi na sprzęt technologiczny pracujący okresowo. Nie były prowadzone
badania jakości gleb wokół składowiska w Gąbinie - Kępinie. Składowisko otoczone jest
od strony północno - wschodniej i południowo - zachodniej lasami Nadleśnictwa Gąbin.
Są to lasy sosnowe, jednogatunkowe, jednowiekowe z domieszkami brzozy, świerka
i osiki. W rejonie składowiska połoŜony jest Gostyńsko - Gąbiński Obszar Chronionego
Krajobrazu naleŜący do Puszczy Kampinowskiej.
11. W
ramach
niniejszego
projektu,
zaprojektowano
rekultywację
polegającą
na
uszczelnieniu ukształtowanej nadpoziomowej pryzmy o parametrach pozwalających na
uzyskanie przewagi spływu powierzchniowego nad wsiąkaniem. Wierzchowinę i skarpy
projektuje się uszczelnić za pomocą hydroizolacyjnej maty bentonitowej typu BENTOFIX,
BENTOMAT lub innych. W warstwie rekultywacyjnej znajdą się:
−
ziemna warstwa wyrównawcza - grubość 0,40 m – 1,55 m,
−
hydroizolacyjna mata bentonitowa - grubość 0,006 m,
−
warstwa drenaŜowa z piasków gruboziarnistych - grubość 0,20 m,
−
warstwa humusu - grubość 0,20 m.
−
w ramach rekultywacji biologicznej przewidziano nasianie trawy.
12. W projekcie rekultywacji opisano wykonanie uszczelnienia z mat hydroizolacyjnych,
kolejnych warstw rekultywacyjnych oraz obliczono ilość wszystkich niezbędnych
materiałów uŜytych do przeprowadzenia rekultywacji.
13. W ramach rekultywacji biologicznej zaprojektowano wykonanie warstwy humusowej,
nawoŜenie oraz wysianie mieszanki traw. Po upływie kilku lat i osiadaniu złoŜa, naleŜy
rozwaŜyć nasadzenie drzew i krzewów w ramach zalesienia, zwiększając w tych
miejscach warstwę humusu.
14. Projekt
odwodnienia
zakłada
przejęcie
spływu
powierzchniowego
wód
znad
uszczelnienia, umownie czystych do rowu opaskowego i zbiornika odparowującego.
15. Nie przewidziano czynnego odgazowania składowiska. Emisja biogazu jest 30 razy
niŜsza niŜ dopuszczalna emisja ze składowiska. Zaprojektowano 3 studnie gazowe
wiercone zakończone biofiltrami umoŜliwiającymi rozkład metanu przez mikroorganizmy
do dwutlenku węgla.
16. W okresie rekultywacji projektuje się w ramach monitoringu okresowe badanie wody
podziemnej i poziomu zwierciadła wody z 4 istniejących piezometrów, badania gleby
i jakości powietrza atmosferycznego, osiadania składowiska, zasobności gazowej z 3
studni gazowych.
17. Projekt budowlany rekultywacji składowiska w Gąbinie zawiera: część technologiczną
rekultywacji, ukształtowanie, uszczelnienie, odwodnienie powierzchniowe, odgazowanie,
rekultywację biologiczną, projekt zagospodarowania terenu.
44
18. W okresie wykonywania rekultywacji dla potrzeb pracowników na terenie składowiska
jako zaplecze zapewniające moŜliwość zmiany odzieŜy, mycia, spoŜywania posiłków
własnych oraz ekologiczne wc wykorzystany będzie istniejący budynek administracyjno –
gospodarczy.
45
Wykaz współrzędnych projektowanych.
Numer
punktu
WSPÓŁRZĘDNE
X
Y
Numer
punktu
Rów opaskowy
r1
r2
r3
r4
r5
r6
r7
r8
Y
5741 385,39
4484 067,65
d1
5741 401,45
4484 027,44
5741 462,88
4484 163,04
d2
5741 412,32
5741 412,32
5741 469,77
4484 163,59
5741 499,93
4484 135,53
5741 500,95
4484 120,61
1
5741 380,28
4484 067,97
5741 424,17
4484 023,33
2
5741 385,47
4484 068,81
5741 414,64
4484 011,90
3
5741 462,54
4484 163,69
5741 410,43
4484 011,51
4
5741 470,01
4484 164,29
5
5741 500,59
4484 135,84
Ukształtowanie terenu
5741 398,54
4484 009,87
6
5741 501,64
4484 120,39
5741 406,03
4484 003,63
7
5741 425,41
4484 023,82
5741 410,64
4484 009,17
8
5741 423,82
4484 025,14
5741 410,31
4484 012,76
9
5741 424,11
4484 027,90
5741 404,78
4484 017,37
10
5741 387,06
4484 067,52
11
5741 404,01
4484 030,52
Studnie gazowe
SG1
SG2
SG3
X
Droga technologiczna
Zbiornik na spływ powierzchniowy
z1
z2
z3
z4
z5
WSPÓŁRZĘDNE
5741 472,30
4484 129,60
5741 445,75
4484 097,10
5741 419,20
4484 064,50
46

Część technologiczna A_Opis_Techn.Ukształtowanie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Cofnąć czas, czyli rekultywacja składowisk odpadów

Wyniki badań

IGRZYSKA GMIN Etap I – Test wiedzy ekologicznej

załącznik nr 4c do SIWZ 2012-2014

regulamin składowiska

Składowanie odpadów zmieszanych.

Zapobieganie samozapłonom na składowiskach odpadów