Googlujcie, a znajdziecie Rady dla uczniów

Materiały dla uczestników
programu „Szkoła z klasą 2.0”
Googlujcie, a znajdziecie
Rady dla uczniów, nauczycieli, rodziców
Radzi Marta Owczarek, która na University College London pomaga uczyć studentów i
wykładowców m.in. inteligentnego przeszukiwania internetu.
Kto szuka informacji w sieci, mówi czasem: "zapytam Google'a". Nie - "poszukam", tylko
właśnie "zapytam", tak jakby prowadził z internetową wyszukiwarką dialog. To dobre
podejście.
1| Zadaj właściwe pytanie
- Dobrze zastanów się nad hasłem, które wpiszesz do wyszukiwarki. Jeśli szukasz miejsca na
wakacje, hasło "wakacje" będzie zbyt ogólne - dostaniesz tyle wyników, że urlop spędzisz na
ich przeglądaniu.
- Nie zadawaj pytań pełnym zdaniem, operuj hasłami. Zamiast "jak dojechać do Morskiego
Oka", wpisz "dojazd Morskie Oko".
- Używaj synonimów. Jeśli na hasło "okulary" nie wychodzi to, czego szukasz, spróbuj
"oprawki". Zastanów się, jaka fraza najczęściej używana jest do określania danego problemu,
towaru czy zjawiska. Nikt nie mówi "światowe" tylko "globalne ocieplenie", a coraz
popularniejszy staje się termin "zmiany klimatyczne".
Niektóre terminy mogą nie mieć polskiego odpowiednika lub może być on mniej znany spróbuj w języku oryginalnym. Nawet jeśli pomylisz pisownię, sieć podpowie ci właściwą.
CSR (Corporate Social Responsibility) już coraz częściej występuje pod rodzimą nazwą
"społeczna odpowiedzialność biznesu", ale już np. "gender studies" nie ma polskiego
odpowiednika.
- Pamiętaj o kolejności wyrazów we frazie - to może mieć znaczenie. Przykład: szukasz
informacji o liceum w Poznaniu. Wpiszesz "szkoła średnia Poznań" - wyskoczy 1 mln 390
tys. wyników. A na hasło "szkoła Poznań średnia" - "tylko" 537.
2| Naucz się języka sieci
- AND albo "+". Dodawane jest domyślnie przez większość wyszukiwarek między kolejne
wpisywane słowa, np. nasz wpis "muzeum Poznań" to dla nich "muzeum+Poznań", i wśród
wyników znajdą się wszystkie strony, na których występują oba hasła. Bywa jednak, że dana
wyszukiwarka szuka obu słów oddzielnie i wyniki nie są satysfakcjonujące. Wtedy użyj tej
komendy.
1
Materiały dla uczestników
programu „Szkoła z klasą 2.0”
- NOT albo "-". Zdarza się, że nie szukasz części wspólnej dwóch zbiorów. Np. interesują
cię muzea, ale nie sztuki. Wpisujesz "muzeum Poznań - sztuka" i już na pierwszej stronie
wyników znajdziesz link do Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu.
- OR. Jeśli chcesz znaleźć artykuły dotyczące zarówno Mickiewicza, jak i Słowackiego, a
wyszukiwarka znajduje tylko te strony, na których wieszcze występują razem, wpisz między
ich nazwiskami "OR". "Wyskoczą" wtedy artykuły dotyczące albo jednego, albo drugiego
oraz te, gdzie występują obaj.
- Większość wyszukiwarek ma opcję wyszukiwania zaawansowanego, która umożliwia
wybranie języka, zakresu dat publikacji czy konkretnego typu pliku. Można tam też dodać
tzw. filtr rodzinny SafeSearch, który odrzuci wyniki niecenzuralne (może się przydać, kiedy
szukamy np. informacji o "Pornografii" Gombrowicza).
3| Oceń, czy znalezione informacje są wiarygodne
Jeśli wierzymy drukowanej "Wyborczej", serwis Wyborcza.pl będzie dla nas bardziej
wiarygodny niż czyjś prywatny blog. Jeśli szukamy informacji na temat danej osoby czy
organizacji, najbardziej sprawdzone będą ich własne strony oficjalne. Kiedy jednak takie
"oficjalne" źródło nie jest dostępne, pomocne może być użycie jakiegoś systemu oceny.
Model Susan E. Beck ze Stanowego Uniwersytetu Nowego Meksyku zawiera pięć
podstawowych kryteriów, które pozwalają na ocenę wiarygodności źródeł internetowych:
1. Autorytet. Czy strona jest podpisana? Czy autor jest ekspertem w danej dziedzinie? Czy
strona jest przez kogoś sponsorowana? Czy jest informacja lub link o autorze lub sponsorze?
Jeśli nie ma takich danych, sprawdź, czy w jakikolwiek sposób można ustalić źródło
informacji.
2. Dokładność. Czy na stronie nie ma błędów? Jeśli znaleźliśmy jeden, może być ich więcej.
Czy istnieje redaktor lub korektor, ktoś, kto sprawdza i weryfikuje informacje autora? Na
stronach magazynów i gazet zawarte są takie informacje, w prywatnych blogach już nie.
3. Obiektywność. Czy informacje są stronnicze? Czy strona służy promowaniu konkretnej
opinii? Czy na stronie są reklamy?
4. Aktualność. Czy strona ma datę powstania? Czy ma datę ostatniej aktualizacji? Czy linki
podane na stronie są aktualne?
5. Zakres materiału. Co takiego jest na tej stronie, czego nie znajdziemy na innych? Na ile
zgłębiony jest materiał?
2