Liofilizaty

Transkrypt

Liofilizaty

PORADNIK
Liofilizaty
SEKRETY
NASZYCH
’a
EKSPERT
ÓW
bez tajemnic
2/
www.paker.pl
/3/4
/3
foto: Robert Róg
Co to jest żywność liofilizowana
i jak rozpoznać dobrego liofa?
zik
aD
ndr
i Hu
be
i
ińsk
m
e
)
z
4
Kr
01
pan szak 2
e
z
zc
(No
rt S
Krótko i na temat, czyli
poradnik ekspercki
Rafała Króla.
ksa
foto: Dariusz Załuski
Ale
4
/5/4
/5
/4
i
Załusk
ariusz
foto: D
Najczęściej można usłyszeć
pod adresem liofilizatów
trzy zarzuty:
A JAKIE TO
NIESMACZNE!
A PODOBNO
NIEZDROWE!
A JAKIE
TO DROGIE!
To może po kolei – czyli trochę historii...
Mało kto wie, że liofilizowanie to jeden z najstarszych procesów przetwarzania żywności
jaki znamy. Ma już podobno 6 tysięcy lat. Wymyślili, a raczej odkryli go Inkowie. Zauważyli, że ugotowane wysoko w górach bulwy ziemniaków pozostawione na mrozie kurczą
się, a na ich powierzchni wytrąca się grudka lodu. Po oberwaniu lodu, taki ziemniak robił
się znacznie lżejszy i mniejszy, a wysuszony na wiór w ogóle prawie nic nie ważył. Można
go było łatwo przenieść, a po wrzuceniu do wrzątku – znowu stawał się smacznym ugotowanym ziemniakiem...
6
/7/4
/7
/6
ik (N
osza
k 20
14)
Alek
sand
ra Dz
foto: Robert Róg
Smaczne, niesmaczne?
Po pierwsze faktycznie, technologia liofilizowania potraw, jeszcze jakieś 10 lat temu nie
była doskonała. Potrawy bywały dość niewyraziste w smaku. O ile łatwo jest zliofilizować
poszczególne surowce (maliny, szynkę, mleko, kawę), to w przypadku potraw składających
się z większych cząstek i komponentów o różnych gęstościach i strukturze robi się z tego
duży problem. Z grubsza – dawniej wszystkie potrawy smakowały tak samo, lub, hmmm,
bardzo podobnie. Ale to już przeszłość. Po drugie – pierwszych liofów w głównej mierze
używały osoby wspinające się na dużych wysokościach, a na wysokościach powyżej 5600
m n.p.m. jelita przestają dobrze pracować, choroba wysokościowa wpływa na łaknienie
i zaburza odczuwanie smaków.
Gdziekolwiek pojedziemy, nawet w rejony zagrożone epidemiami
cholery czy dyzenterii, to decydując się na liofy, które zalewamy
„septycznym” wrzątkiem, mamy pewność, że nie przytrafi nam się
ani zatrucie pokarmowe, ani egzotyczna choroba.
Drogie?!
7/
Osobiście uważam że liofy są tanie. Na moją kalkulację wpływa następujące myślenie:
są to pełnowartościowe porcje obiadowe, które ktoś musiał ugotować i przyrządzić. Czyli
dania restauracyjne. Do tego cała receptura jest przygotowana i skonsultowana z dietetykiem. Zatem nie ma zagrożenia, że pożywienie jest źle zbilansowane, że jest za mało
błonnika, mikroelementów itd. Ma to szczególne znaczenie podczas ekstremalnych przedsięwzięć, gdzie złe „paliwo” dla naszego organizmu rozłoży nas na łopatki i zaprzepaści
losy całego projektu. Co jeszcze bardziej istotne – jedzenie takie jest bezpieczne w sensie epidemiologicznym. Gdziekolwiek pojedziemy, nawet w rejony zagrożone epidemiami
cholery czy dyzenterii, to decydując się na liofy, które zalewamy „septycznym” wrzątkiem, mamy pewność, że nie przytrafi nam się ani zatrucie pokarmowe, ani egzotyczna
choroba. Każdy, kogo powaliło zatrucie pokarmowe – zrozumie o czym piszę. Wyjeżdżając
do krajów gdzie jest drogo – nasze liofy okażą się sporo tańsze od miejscowych knajp
i sklepów. No i czas. Żywność liofilizowaną przygotowuje się najszybciej i najsprawniej.
Ziemniaki trzeba gotować 20 minut, ryż prawie tyle samo, makaron około 5 -10 minut.
Liofilizat zalewamy wrzątkiem, czekamy kilka minut – i gotowe. To zaoszczędza czas,
i paliwo. Cały czas na wyjeździe możemy poświęcić przygodom zamiast marnować długie
godziny przy garach.
/8
Da
riu
sz
Z
ału
sk
i (D
ha
u la
gir
i2
01
3)
foto: Tamara Styś
Zdrowe!
Już o tym pisałem powyżej, że liofilizaty są komponowane przez kucharzy i dietetyków.
Poza tym są zamykane w szczelnych opakowaniach, i dzięki temu mają długi termin
przydatności do spożycia. Nawet liofy przeterminowane o 2 lata są smaczne i nic im
się nie dzieje. Wiem, jadłem, zaświadczam. Okazuje się też, że proces liofilizacji, czyli
szybkiego zamrażania żywności przy obniżonym ciśnieniu, zachowuje wszystkie wartości odżywcze, witaminy i mikroelementy. Mało tego, coraz częściej można wśród żywności liofilizowanej dostać porcje dla ludzi chorych na celiakię, diabetyków czy potrawy wegetariańskie. Skąpcy często mówią mi, że wolą sobie zjeść kilka chińskich zupek
– i wychodzi na to samo co liof. To nie do końca prawda. W takich zupkach kalorie zapewnia nam w zasadzie tylko makaron (zawierający tylko węglowodany, za to ubogi
w błonnik, witaminy, minerały) natomiast reszta to już „polepszacze” smaku i konserwanty. Po spożywaniu kilku zupek na raz zatykamy żołądek makaronem i wytłumimy uczucie
głodu, ale to jeszcze nie znaczy, że makaron dostarczy nam energii do działania w terenie.
Poza tym spożywanie regularnie zupek „chińskich” prowadzi nieuchronnie do tzw chińskiego syndromu – czyli uporczywych bólów głowy, wysypek skórnych, kołatania serca, nadciśnienia i wielu innych spowodowanych wysokim poziomem glutaminianu sodu
(E 601 lub czasami MSG) dolegliwości.
Zalety!
9/
...liofilizaty to jedyne rozwiązanie, jeżeli myślimy o ambitnych,
ekstremalnych projektach. Po prostu – to jedyne sensowne,
zdrowe i bezpieczne wyjście.
W roku 2008 r wymyśliłem sobie, że przejdę przez największy Park Narodowy Europy
Lemmenjoki położony za kołem polarnym. Na wędrówkę na azymut przez tundrę i mokradła musiałem zabrać do plecaka pełnowartościowych porcji na kilkanaście dni. Z wyliczeń szybko wyszło mi, że jeżeli ten projekt ma dojść do skutku, to całość wyżywienia
musimy oprzeć o liofilizaty, bo inaczej jedzenia będzie trzeba zabrać tyle, że nie da się go
unieść na plecach. Mało tego, firma produkująca liofilizaty specjalnie nam je sprasowała
i odessała powietrze, żeby objętość potraw była jak najmniejsza. I udało się! Pokonaliśmy
całą trasę, nikt nie opadł z sił, nikt nie dostał szkorbutu :). Dlaczego o tym piszę?
Bo liofilizaty to jedyne rozwiązanie, jeżeli myślimy o ambitnych, ekstremalnych projektach. Po prostu – to jedyne sensowne, zdrowe i bezpieczne wyjście. Liofilizaty są małe po
spakowaniu, lekkie, a do ich przyrządzenia zużyjemy bardzo mało paliwa (gotujemy tylko
wrzątek). A waga i objętość to ogromnie ważne czynniki przy każdej ekspedycji.
/10
sk i
Zału
foto:
Dariu
sz
Jak rozpoznać dobrego liofa?
1. Najlepsi producenci mają szeroką gamę potraw, tak że nawet przy kilkunastodniowym wyjeździe nie będziemy jedli kilka razy tego samego. Czyli nam się nie znudzi.
2. Opakowania są równocześnie „garnkami” – to w nich można zaparzyć całą porcję
i nie ma potrzeby noszenia garnka. Idealnie, jeżeli posiadają zamknięcie strunowe
umożliwiające zamknięcie porcji w celu zaparzenia.
3. Opakowania powinny mieć zaznaczoną linię – dokąd trzeba zalać wrzątkiem – żebyśmy nie musieli tracić czasu na odmierzanie miarki wrzątku.
4. Porcje powinny zawierać sporo kalorii, danie obiadowe dla jednej osoby powinno
oferować minimum 500 kcal.
5. Dania liofilizowane powinny mieć długi okres przydatności do spożycia. Nawet ponad 2 lata.
6.
Paczki powinny zawierać szczegółowy opis składu, kaloryczności, gramatury.
7. Paczki, szczególnie na ekspedycje gdzie wszystko nosimy na plecach, powinny
mieć możliwość „zgniecenia” do małych rozmiarów i nie powinny zawierać „bąbli”
z powietrza.
8. Należy unikać liofów, które trzeba jeszcze podgotowywać lub długo mieszać. Dobry
liof zaparzy się po zalaniu go wrzątkiem i zamieszaniu – to powinno wystarczyć.
9. Porcje dwuosobowe są znacznie tańsze niż jednoosobowe. Dlatego nawet na samotne wyprawy należy kupować dania dwuosobowe i je dzielić.
10. Najsmaczniejsza będzie żywność tych producentów, którzy mają technologię liofilifoto: Dariusz Załuski
zowania całych potraw, a nie tylko poszczególnych składników.
11. Ponieważ nie wszystkim smakuje to samo, część producentów tak przygotowuje
dania, by z menu mogły korzystać osoby o różnych preferencjach smakowych – w razie
potrzeby lekko doprawiając swoją porcję. Dzięki temu również kulinarne wspomnienia
z wyjazdów i wypraw nawet tych trwających dość długo mogą być sympatyczne :-).
Wersja rozszerzona niniejszego poradnika zamieszczona jest
na stronie blog.paker.pl, w dziale porady.
11/
Smacznego!
Rafał Król
/12
Pr
as
k
M
ag
da
le
na
foto: Magdalena Prask
14
Przewodnik po daniach liofilizowanych
Mountain House,
czyli
Górska Galeria Smaków
Magdaleny Prask.
/15/4
/15
/14
Jako ssaki, póki co, energię pobieramy tylko z jednego źródła: z pożywienia.
Innego sposobu nie ma…
Ile tej energii potrzebujemy, to sprawa bardzo indywidualna: zależy od płci,
masy ciała i prowadzonej aktywności. A w górach wiadomo, że aktywni
będziemy bardzo.
Jadąc na wysokogórską wyprawę dokładnie planuję swoje racje żywnościowe.
Ze wspomnianych powyżej powodów moje rozważania koncentrują się wokół
kluczowych aspektów:
• waga
• kaloryczność
• łatwość / szybkość przygotowania
• smak („zjadalność”)
O ile pierwsze dwa determinanty są dość obiektywne, o tyle ten ostatni jest kwestią
mocno subiektywną.
Podczas mojej ostatniej wyprawy TIENSZAN EXPEDITION 2013 postanowiłam w kwestii
żywnościowej postawić na potrawy liofilizowane Mountain House. Technologia liofilizowania całych potraw zapewnia lepszy smak i wyższą kaloryczność.
16
Liofilizaty zyskują coraz większą popularność wśród himalaistów. Relacja kaloryczności
do wagi jest rewelacyjna – w zasadzie nie mają tutaj żadnej konkurencji na rynku żywności tradycyjnej (bo jak długo można jeść tylko czekoladę). Kolejnym atutem jest różnorodność smaków. Spośród liofilizatów firmy Mountain House na wyprawę zabrałam ze sobą
kilkanaście dań: od dań głównych i deserów, po śniadania. Zgodnie z planem liofilizatami
miałam żywić się w trakcie wspinaczki ponad Bazą (powyżej 4.300m npm) – w warunkach, gdzie m.in. od tego jak wiele będę miała sił, zależeć będzie moje życie. Sprawą więc
kluczową stało się dla mnie, czy w tych prymitywnych warunkach będę w stanie szybko
i skutecznie się najeść. Oto mój subiektywny przewodnik po liofilizowanych smakach…
/17/4
/17
/16
Kluski w sosie fasolowym z kurczakiem i warzywami
Chicken and Vegetables
•
Waga (porcja pojedyncza): 120 gram
•
Kaloryczność: 522 kcal
•
Ilość wrzątku: 250 ml
•
Czas oczekiwania: 8-9 minut
•
Uwagi smakowe: pełen syty posiłek
Otwieram opakowanie, wyjmuję saszetkę z pochłaniaczem tlenu. Do przygotowania
dania nie jest potrzebne dodatkowe naczynie – potrawę mogę przygotować w opakowaniu, w którym ją otrzymałam.
Na początek miła niespodzianka – „tytułowe” kluski okazują się makaronem. A ja uwielbiam makaron! Z powody braku odpowiedniej miarki, do opakowania wlewam wrzątek
„na oko” – niestety okazuje się, że jest to chyba więcej niż zaleca producent… i w efekcie
nie mogę już torebki zamknąć zgodnie z instrukcją. Z tego też powodu czekam na swoje
danie nieco dłużej niż zalecane 8-9 minut. Efekt jest jednak zadowalający: wszystkie
składniki zmiękły i ewidentnie były gotowe do spożycia.
Mimo wysokości apetyt mi dopisuje, a danie smakuje. Aż 60% składu dania to makaron
– to gwarantuje, ze danie jest pożywne i sycące. Poza tym w daniu zidentyfikować
można kawałki zielonej fasolki strączkowej, ziarenka kukurydzy i marchewkę. Były to
wyraźnie oddzielone cząsteczki warzyw (a obawiałam się, że będą wszystkie razem
w jedną zbitą i rozgotowaną masę). Obok warzyw pływały dumnie kawałki kurczaka,
który stanowił 19% składu potrawy.
Spożywany zestaw jest jednym z bardziej kalorycznych (522 kcal), które miałam okazję zjadać podczas wyprawy. To zdecydowanie dobry wybór – kompletny, pełnowartościowy i ciepły posiłek.
18
Kwestią indywidualną jest doprawienie posiłku. Dla mnie danie było trochę za mało przyprawione – ale rozumiem, ze nie każdy lubi ostra kuchnię… Poza tym jestem świadoma,
że dałam nieco za dużo wody i z „drugiego dania” zrobiłam praktycznie zupkę.
/18
Mielona wołowina, czerwona fasola Kidney
i cebula w pomidorowym sosie chili z ryżem
Chilli Con Carne
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: pikantny posiłek
Obok makaronu, dania na bazie ryżu to moja ulubiona kompozycja. Dużo węglowodanów równa się dużo energii.
Mimo wcześniejszych doświadczeń i dużej koncentracji przy dozowaniu wrzątku, po raz
kolejny danie rozwodniłam sobie zbyt mocno. Po przepisowym odczekaniu 8-9 minut
ryż (22% składu) był już miękki i gotowy do spożycia. W gotowym daniu wyraźnie dały
się wyczuć kostki wołowiny (16% składu), była ziarnista czerwona fasola (14% składu)
i od czasu do czasu trafiał się też pomidor. Smak całości ciekawie uzupełniała cebula
i czosnek.
Pomimo zbyt dużej ilości wody danie było nadzwyczaj pikantne – super, bo ja lubię ostrą
kuchnię. Mogę się tylko zastanawiać jak smakowałoby danie, gdybym przyrządziła je
zgodnie z zaleceniami… Zdecydowanej pikanterii nie towarzyszył jednak smak soli.
Podsumowując stwierdzam, że jest to danie dla zdeklarowanych wyznawców ostrej
papryczki chilli.
19/
/20
Kurczak z ryżem w kremowym sosie curry Korma
Chicken Korma with rice
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: dość ostre
Tradycyjnie przygotowałam danie w wersji rozwodnionej, czyli danie w wersji zupka.
Doszło idealnie, choć muszę przyznać w górach wysokich jest problem z mierzeniem czasu
– i z reguły czekam dłużej niż wskazuje instrukcja na opakowaniu. Wszystkie składniki
były idealnie miękkie: ryż (24% składu) i kawałki piersi kurczaka (14% składu) to główne składniki posiłku. W daniu wyraźnie dają się rozpoznać kawałki marchewki, pomidorów i ziemniaków. Na dnie opakowania zgromadziła się smakowita i pożywna mięsno
– warzywna masa.
Bardzo lubię kuchnię indyjską, która szczodrze korzysta z przyprawy curry – jednak
w tym daniu te orientalne smaki są bardzo delikatne. Ostrości potrawie dodaje papryka
chili – w efekcie choć danie jest zbyt mało słone, to jednak dość ostre.
22
/22
Mielona wołowina w ziołowym sosie pomidorowym
z serem i makaronem kokardki
/ Makaron z sosem lasagne
Pasta Lasagne
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: smaczne i syte
Duża kaloryczność dania – w sam raz na dni przed atakiem szczytowym. Znowu niechcący zrobiła mi się wersja rozwodniona – choćbym nie wiem jak się starała dodać
prawidłową ilość wrzątku to i tak na koniec okazuje się, że dodałam go zbyt wiele…
Makaron i ser to moja ulubiona kombinacja, więc jestem optymistycznie nastawiona.
Po odczekaniu, aż danie dojdzie zabieram się za konsumpcję. Różnie bywa z liofilizatami, ale to danie od pierwszej łyżki smakuje mi bardzo. Okazuje się, że jest nawet
względnie doprawione, choć tym razem nie jest ostre. W mojej porcji jest dużo mielonej wołowiny i mocno wyczuwalne są zioła. Poza makaronem, który jest tutaj bazą,
w daniu pływają kawałki pomidora i cebuli. Różne rodzaje sera (mozzarella, ricotta
i cheddar) choć stanowią tylko uzupełnienie kompozycji nadają daniu ciekawy smak
i podnoszą jego kaloryczność.
23/
/24
Warzywa z ryżem w ostrym sosie curry Tikka
/ Warzywna tikka z ryżem
Vegetable Tikka with rice
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: delikatna fantazja na temat kuchni indyjskiej
To już moja kolejna przygoda z liofilizowana kuchnią indyjską (którą w oryginale bardzo
lubię). Jestem na wysokości 5.400m npm. Na tym poziomie preferencje smakowe mocno się zmieniają. Często tak mam, że to co smakuje mi w domu, wysoko w górach już
niekoniecznie. Ciekawa jestem więc próby z daniem w sosie curry...
Pierwsze wrażenie (zazwyczaj to samo): za mało słone. Drugie wrażenie: wyczuwam charakterystyczną mieszkankę przypraw z Indii – jest to jednak bardzo delikatny posmak
– raczej fantazja na temat kuchni hinduskiej. Myślę, że to optymalny smak dla tych,
którzy duża egzotykę smakują z dystansem.
Danie należy do grupy dań wegetariańskich, więc zamiast mięsa w środku znajdziemy
duży wybór warzyw. Bazą posiłku jest ryż (20% składu), który smakowo uzupełniają
pomidory, cebula, zielony groszek, kukurydza i kalafior. Wszystko to podane w śmietanowo – pomidorowym sosie z dużą ilością wspomnianych już przypraw. Moim zdaniem
danie jest dość dobrym uzupełnieniem nudnej górskiej wyprawki żywnościowej.
26
/26
fot
o:
Ma
gd
a le
na
Pra
sk
Kurczak z ryżem w pikantnym sosie (tikka)
/ Kurczak tikka z ryżem
Chicken Tikka
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: mięsna wersja kuchni indyjskiej
Posiłek jest mięsną wersją dania opisanego powyżej. Ta sama gramatura, ale więcej kalorii – no cóż, mięso ma swą moc – dodaje energii. Tutaj w roli mięsa występuje kurczak
(14% składu), który stanowi uzupełnienie ryżowej bazy (24% składu) i orientalnego
sosu indyjskiego, w skład którego wchodzi szereg flagowych przypraw kuchni indyjskiej. Choć w składzie znajduje się papryka chili, to danie nie jest zbyt ostre, niestety,
odpowiednio słone też nie.
Szkoda, że dodając do dania kurczaka zupełnie zrezygnowano z warzyw (a wiadomo
poza kaloriami liczą się też witaminki). Jednak całość uważam za udaną i prostą kompozycję obiadową.
27/
/28
Warzywa z makaronem muszelki ze śmietaną w sosie ziołowym
/ Makaron z warzywami śródziemnomorskimi
Mediterranean Vegetable Pasta
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: bardzo sycące
Do propozycji dania na bazie makaronu podeszłam entuzjastycznie. Jestem bowiem
z tych co makaron sobie cenią niezmiernie – mam to przećwiczone i wiem, że niczym
się tak nie najem i nic mi tak w górach nie smakuje jak właśnie makaron (który co
niemniej ważne jest też kaloryczny). Na szczęście danie sprostało moim wygórowanym
oczekiwaniom, choć nie obyło się od standardowych uwag w rodzaju: za mało słone,
za mało wyraziste…
Danie okazało się bardzo sycące. Poza makaronem (24% składu) użyto bowiem uczciwej
porcji mleka i śmietany (10%) co bardzo podnosi walory smakowe sosu. W tej kremowej
konsystencji pływają główni bohaterowie czyli warzywa: udaje mi się wyłowić: fasolkę strączkową, kukurydzę, ziarenka soczewicy i marchewkę… Oryginalnym dodatkiem,
zresztą zgodnie z nazwą posiłku, są czarne oliwki. Wszystkie składniki w założonym
czasie „zmiękły” odpowiednio.
29/
/30
Kurczak słodko-kwaśny
Sweet and Sour Chicken with rice
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: nieco ryzykowne połączenie smaków
Na początek pewne zaskoczenie: czy ja naprawdę mam danie zalać tak dużą ilością wody?
Do tej pory ilość potrzebnego wrzątku była mocno wystandaryzowana (280-350 ml).
Dla pewności doszukuję się na opakowaniu oryginalnej instrukcji przygotowania i upewniam się. Jak nic napisane jest „zalać 550 ml wody”. Jednego więc już jestem pewna: tym
daniem nie tylko można się najeść, ale też i nawodnić…
Przyznam szczerze: kombinacja smaku słodkiego i kwaśnego to nie moja bajka. Dlatego
też z dużą rezerwą podeszłam do spożycia. Świadomie zostawiłam sobie to danie niemal
na sam koniec testowania – obawiałam się, że wysoko w górach mogłabym nie przejść do
końca tej próby spożycia. Tutaj jednak to co powszechnie uznawane jest za wadę liofilizatów (mała wyrazistość smaku) okazało się jego zaletą. „Kurczak słodko-kwaśny” okazał
się daniem na tyle łagodnym, że wierzę, iż niemal każdemu będzie smakować.
Podstawą dania jest ryż (28%) i kurczak (16%). Mimo że nie wynika to może ze składu
procentowego, to mięsa w tym daniu jest odczuwalnie dużo. Uzupełnieniem jest porcja
warzyw: zielony groszek, papryka, cebula. Za posmak „słodki” posiłku odpowiedzialny
jest zaś ananas.
31 /
To pełnowartościowy posiłek dla miłośników niestandardowych smaków.
/32
Deser Custard z jabłkami
Custard with Apple
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: pyszne
To mój pierwszy liofilizowany deser – i duża związana z tym ciekawość.
Sposób przygotowania ten sam: tylko zgodnie z instrukcją wlewam mniej wrzątku
i czekam krócej, aż danie będzie gotowe.
Gotowe danie ma dość dziwną konsystencję: ani to rodzaj kisielu, ani budyniu. Ładny
żółty kolor zachęca mnie do konsumpcji. Już przy pierwszej łyżce pełne zaskoczenie!
Bardzo ciekawe w smaku. Mocno wyczuwalne jest mleko, ale smak fantastycznie uzupełniają cząsteczki jabłka, które dodają daniu lekkiej kwaskowatości.
Mój zachwyt udzielił się moim towarzyszom. Klika osób posmakowało mojego deseru
i wszyscy zgodnie stwierdziliśmy: Pyszne!
Tylko szkoda, że ilość deseru jest symboliczna. Chciałaby się zjeść tego więcej.
33/
/34
Deser Custard z mieszanką owoców
/ Deser mix owoców
Custard with Mixed Fruits
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: pyszne
Po wcześniejszych doświadczeniach już wiem, że desery Custard to jest coś, co lubię.
Tym razem mam okazję zasmakować „leśnej” odmiany tego smakowitego deseru. Inny
dobór owoców spowodował, że lekko zmieniła się kolorystyka dania. Czarna porzeczka,
jeżyny i maliny nadały daniu lekko kwaskowy i goryczkowy smak, który pięknie uzupełnił nabiałową bazę. Deser nie jest zbyt słodki, idealne na przekąskę. Lubię to!
35/
/36
Makaron w sosie z trzech rodzajów sera
/ Makaron z serem
Macaroni Cheese
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: smaczne
W sumie danie jest dość proste i żadnych niespodzianek się nie spodziewałam.
To nieskomplikowane połączenie makaronu i sera prawie zawsze mi smakuje. Tak też było
i tym razem.
Po odczekaniu zalecanego przez producenta czasu, makaron był odpowiednio miękki
a sery roztopione. Wspominam o „serach”, ponieważ dla wzbogacenia smaku użyto ich
kilka rodzajów. Jest więc Leicester (8%,) nieco ostry Cheddar (8%) i łagodny ser Mozzarella
4%. Sos na bazie śmietany nie tylko łagodzi smak serów, ale również sprawia, że danie
jest syte i „kompletne”. Dobry wybór zwłaszcza, którzy nawet w górach mięsa nie jedzą.
Zwyczajowo nieco bym swój posiłek dosoliła.
37/
/38
Jajecznica z kawałkami szynki
i kawałkami smażonych ziemniaków
/ Jajecznica szynką I ziemniakami
Scrambled Egg with ham nad potato
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: nie dla mnie…
Jestem wielbicielką jajecznicy jako dania śniadaniowego. Gdy tylko mam wolny poranek w domu chętnie przyrządzam sobie takie właśnie przysmaki. Mam przerobioną jajecznicę z różnymi dodatkami. Bardzo entuzjastycznie więc podchodziłam do tej próby
z daniem liofilizowanym. Teoretycznie wszystko powinno być jak należy: moja sympatia
dla jajecznicy jako dania i bogaty skład posiłku właściwie gwarantowały sukces. Niestety rzeczywistość jednak okazała się daleka od oczekiwań. Część winy z pewnością
ponoszę ja: wydaje mi się, że tym razem do opakowania wlałam zbyt mało wrzątku.
W efekcie danie było dość suche. Dodatkowo mała wyrazistość dania, zbyt mało soli
nie pozwoliło mi odpowiednio tego dania docenić. A szkoda, bo jajecznica zawierała
w sobie dużo mięsa i dużo ziemniaków – była to jajecznica zdecydowanie w wersji „na
bogato”. Porcja była naprawdę duża i gdybym była w stanie ją zjeść, to na pewno bym
się mocno najadła.
39/
/40
Łosoś z ziemniakami w sosie koperkowym
/ Łosoś z ziemniakami
Potato and Salmon
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: łagodny smak
Widząc na opakowaniu, że kaloryczność dania jest duża, zostawiłam sobie konsumpcję
na specjalną okazję. Ledwo żywa leżę w jamie śnieżnej na wysokości 5.900m npm.
Wróciłam z ataku szczytowego – potrzebuję dużo mocy, by się regenerować. Po takim
wysiłku generalnie nie chce się jeść. Problemem jest zagotowanie wody, a potem samo
spożycie – wiem, że coś zjeść muszę…
Po zalaniu liofilizatu odczekuję wskazaną ilość czasu. Jestem wyczerpana i zasypiam na
chwilę. Budzę się jednak w samą porę. Danie wydaje się gotowe do spożycia. Zapach
zachęca do jedzenia, ale apetytu nie mam wcale. Łyżka po łyżce wolno wpycham w siebie
zawartość opakowania. I chyba nie jest źle, bo pomału ale udaje mi się większość posiłku
zjeść (a nierzadko bywa, że po takim wysiłku zaraz zwraca się to co z takim trudem się
zjadło). Duża zawartość ziemniaków (31%), śmietana i sam łosoś powodują, że danie jest
raczej łagodne w smaku – obawiam się, że w tej sytuacji danie egzotyczne by mi się nie
sprawdziło. Łagodny sos koperkowy i nieliczne przyprawy przesądziły od tym, że w tych
trudnych warunkach zdołałam przyjąć niezbędną dawkę żywnościową.
41/
/42
Mielona wołowina w ziołowym sosie Bolognaise
z makaronem spaghetti / Spaghetti bolognese /
Spaghetti Bolognaise
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: bomba kaloryczna
W trakcie przygotowywania tego dania spotkało mnie wyjątkowo wiele niespodzianek.
Na początek otwieram opakowanie i od razu widzę poziomą linię na wewnętrznej stronie folii.
- Rewelacja! O to mi właśnie chodziło! – pomyślałam. Takie linie to rozwiązanie mojego
problemu, który mam za każdym razem – nigdy nie wiem ile wrzątku nalać do środka.
A tak prosta sprawa, jak ta linia zamyka ten temat. Super!
Szukając torebki z pochłaniaczem tlenu znajduję w środku jeszcze jedną saszetkę.
- Czyżby to było moje danie idealne? Czyżby w środku znajdowały się przyprawy,
których mogę użyć do doprawienia mojej potrawy? – pomyślałam optymistycznie. Niestety tym razem saszetka okazała się tylko kolejnym pochłaniaczem tlenu. A szkoda,
bo pomysł na dołączenie soli i pieprzu wydaje mi się prostym i tanim sposobem na
zadowolenie każdego konsumenta.
43/
Nalewam do środka zalecaną ilość wrzątku i…. nie mogę zapiąć suwaka w opakowaniu
– niestety nie działa, ale to akurat nie jest dla mnie jakikolwiek problem. Danie i tak
ładnie „mięknie” i nadal gorące nadaje się do spożycia.
Pierwsze wrażenie wizualne nie jest zbyt korzystne – danie wygląda średnio atrakcyjnie. Ale proponuję się tym nie zrażać, bo zyskuje na smaku. Wprawdzie do oryginału
potrawy z Bolonii mu brakuje, ale w końcu nie jestem we włoskiej restauracji. Smak
potrawy zdecydowanie się poprawia, gdy dodaję soli i pieprzu (wyjątkowo mam przy
sobie). W środku jest naprawdę dużo mielonego mięsa wołowego i dużo makaronu.
Całość podana w sosie na bazie pomidorów we włoskiej odmianie smakowej. Duża porcja i bogate składniki powodują, że jest to niezmiernie kaloryczny i syty posiłek.
/44
Płatki owsiane z malinami
Smooth Oatmeal
•
•
•
•
Czas oczekiwania: 4-5 min
•
Uwagi smakowe: dość słodkie
Śniadanie na słodko lub deser w zależności od upodobań. Jak zwykle, danie jest łatwe
w przygotowaniu. Rozmiękczone płatki owsiane smakowo uzupełniają maliny. Danie
jest raczej przewidywalne, co stanowi jego duży atut. Jeśli ktoś lubi słodkie kombinacje
dające dużo energii, to jest to dobry wybór.
45/
/46
Pudding ryżowy z kawałkami truskawek
Rice Pudding
•
•
•
•
•
Uwagi smakowe: bardzo słodkie
Różne sytuacje w górach się zdarzają. Tym razem w trakcie zagotowywania wrzątku
skończył mi się gaz w kartuszu. W rezultacie liofilizat zalałam tylko „prawie wrzątkiem”.
Ten test na nieprawidłowe przygotowanie posiłku pudding ryżowy przeszedł całkiem
pozytywnie. Wprawdzie płatki ryżowe nie były zupełnie miękkie, ale nadawały się do
zjedzenia. Ryż sympatycznie chrupał w zębach.
Danie można zjeść zarówno jako deser jak i śniadanie – choć przyznam otwarcie, za
śniadaniami na słodko nie przepadam. A danie jest słodkie – i to bardzo. Urozmaiceniem
smaku są kawałki truskawek, które też dodają nieco kwaskowatości całej potrawie.
47/
/48
Każde z testowanych dań posiada instrukcję przygotowania w języku polskim. Szczegółowo informuje ona jak danie otworzyć i jak z nim postępować. Opakowanie należy
otworzyć w zaznaczonym przez producenta miejscu. W każdym opakowaniu znajduje się mała saszetka z pochłaniaczem tlenu, którą należy znaleźć i wyrzucić, zanim
do środka nalejemy wody. Następnie posiłek należy zalać wskazaną ilością wrzątku
a następnie opakowanie zamknąć strunowym zamkiem i odczekać zalecaną ilość minut
(z reguły 8-9 minut). Gdy danie jest już gotowe, producent zaleca by całość raz jeszcze
zamieszać i doprawić do smaku. Proste? Niestety nie do końca…
W ramach mojej przygody z liofilizatami napotkałam kilka trudności, które myślę producent może wziąć pod uwagę (uwagi ogólne):
- Największym problemem dla mnie okazało się zalanie dania odpowiednią ilością wody.
Podczas wyprawy z reguły mam ze sobą bardzo okrojony (absolutnie niezbędny ekwipunek), było dla mnie rzeczą niezwykle trudną nalać tyle wrzątku ile zaleca producent.
W efekcie w 90% danie zalewałam zbyt dużą ilością wody – dramatu nie było, bo na dużej
wysokości zalecane jest picie dużej ilości płynu, ale z pewnością potrawa traciła na walorach
smakowych. Tylko w jednym przypadku „Mielona wołowina w ziołowym sosie Bolognaise
z makaronem spaghetti” wewnątrz opakowania znalazłam poziomą linię (miejsce do którego powinnam nalać wrzątku) i uznałam to za fantastyczne rozwiązanie tego problemu.
Informacja z ostatniej chwili :-)!
Od 2014 r. wszystkie dania Mountain House mają wewnątrz „poziomą linię”
oznaczającą ilość potrzebnego wrzątku.
- Potrawy są mało wyraziste w smaku – mało doprawione. Producent zaleca samodzielne doprawienie sobie posiłku. Niestety nie byłam na to w górach przygotowana.
W efekcie zjadałam potrawy niedosolone i niedoprawione. Wydaje mi się dobrym pomysłem, aby opakowanie liofilizowanego posiłku zawierało również akcesoria dodatkowe: aby poza pochłaniaczem tlenu użytkownik znalazł wewnątrz również saszetkę
z przyprawami (które dodałby według indywidualnych preferencji).
- Możliwość samodzielnego doprawienia ma też swoje zalety – w ten sposób z jednej
strony unikamy monotonii a z drugiej – w przypadku większej ilości osób na wyprawie
– każdy może spożywać posiłki dostosowane do indywidualnych upodobań kulinarnych.
Podsumowując: pomimo pewnych niedoskonałości uważam dania liofilizowane za
bardzo dobre uzupełnienie górskiej kuchni. „Problemy” o jakich wspominam powyżej
mają może znaczenie w kwestiach smakowych (zdarzało mi się zbyt duże rozwodnienie
potraw), ale wciąż w mocy pozostają bezdyskusyjne atuty: kaloryczność i waga.
50
Problemem jest też cena poszczególnych posiłków (oj, nie są tanie), ale jeżeli uzupełnimy
naszą kuchnię o dania tradycyjne to budżet wyprawy może okazać się całkiem znośny.
Magdalena Prask
/50
UWAGA!
Treści zawarte w Poradnikach Pakera mogą dotyczyć również takich sportów i form turystyki, które mogą
być niebezpieczne dla życia lub zdrowia. Firma Paker nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne wypadki
zaistniałe podczas ich uprawiania. Artykuły i odpowiedzi na Państwa pytania opierają się na naszej wiedzy
i długoletnim doświadczeniu. Korzystając z nich każdy czyni to wyłącznie na własną odpowiedzialność.
Prosimy traktować je jedynie jako wskazówki przy podejmowaniu przez Państwa decyzji.
Magdalena Prask – alpinistka, podróżniczka, pasjonatka fotografii. Jej największą pasją są podróże oraz góry, co stara się łączyć
przemierzając wszystkie kontynenty. Zorganizowała kilkanaście
wypraw globtroterskich. Odbyła samotną 6-miesięczną podróż po
Ameryce Południowej, podczas której podążając przez Andy, zdobyła szereg szczytów od Ziemi Ognistej po równik.
W 2010 roku jako 6-ta Polka w historii wspięła się na najwyższy
szczyt świata Mount Everest (8.848m npm). Na co dzień prowadzi bardzo aktywny tryb życia: dużo jeździ na rowerze, pływa, chodzi po polskich górach i zwiedza bliższe
i dalsze okolice. Startuje w zawodach triatlonowych, pływackich i biegowych.
Swoimi doświadczeniami dzieli się z innymi organizując liczne pokazy slajdów i wystawy zdjęć. W ramach
„zaszczepiania pasji” spotyka się z dziećmi w szkołach na terenie całego kraju.
Aktualnie jest w trakcie realizacji projektu górskiego Śnieżna Pantera (zdobycie 5 najwyższych szczytów
byłego ZSRR) oraz projektu Korona Ziemi (zdobycie najwyższych szczytów wszystkich kontynentów).
O swoich wyprawach pisze na stronie www.magdalenaprask.pl
www.paker.pl
www.mountainhouse.pl
Wszystkie prawa zastrzeżone i prawnie chronione©. Paker 2014
Zastrzegamy sobie możliwość błędów edytorskich.
SMACZNIE, LEKKO, KALORYCZNIE
gdziekolwiek jesteś, kiedykolwiek potrzebujesz
Rafał Król to eksplorator, podróżnik, polarnik, fotografik, projektant sprzętu stosowanego w ekstremalnych warunkach, publicysta, ekspert ds. bezpieczeństwa i survivalu, twórca serwisu internetowego poświęconego podróżom i bezpieczeństwu
www.expeditions.pl
Wyprawy zaplanowane i zrealizowane w skrajnie trudnych warunkach. Prezentacja
większych dokonań w ciągu ostatnich 10 lat
2002 r.
zdobycie Kluczewskiej Sopki na Kamczatce, która jest najbardziej aktywnym wulkanem
świata. Przewodnik czteroosobowego zespołu, który bez zewnętrznego wsparcia, dokonał także pionierskiego przejścia kluczewskiej grupy wulkanów;
2006 r.
wraz z dwoma towarzyszami zimowe przejście największych parków narodowych w Szwecji – Sarek i Padjelanta położonych w Laponii, za kołem polarnym;
2006, r
Mt Ercyies w Kapadocji i wejście na górę Ararat we wschodniej Turcji, eksploracja terenu;
2007 r,
Karakorum Kampire Dior 7168 m n.p.m, ekspedycja w nieeksplorowany dotychczas rejon Karakorum Batura,
zdobycie Kampire Dior, siedmiotysięcznika którego istnienie było podważane do lat 70 tych XX wieku;
2008 r.
pierwsze piesze zimowe przejście Islandii i pierwsze zimowe przejście lodowca Vatnajokull, największego
lodowca na Ziemi znajdującego się poza obszarami polarnymi;
2008 r.
pionierskie przejście przez polarny las Lemmenjoki, największy w Europie Park Narodowy;
2009 r.
ekspedycja do Mongolii z eksploracją i ustaleniem wysokości i położenia szczytu samotnej świętej góry
Mongołów Otgon Tenger;
2009 r.
trawers Lądolodu Grenlandzkiego ponad 600 km, przejście trasy w najgorszych jesiennych warunkach;
2011 r.
pierwsze piesze przejście przez Haiti zniszczone trzęsieniem ziemi i epidemią cholery, trasa przez cztery pasma
górskie od morza Karaibskiego do Oceanu Atlantyckiego. Trasa zrealizowana wraz z reporterami National Geographic;
2012 r.
samotna ekspedycja polarna na Spitsbergenie, do północnego przylądka najdalej na północ wysuniętego
w stronę Bieguna Północnego skrawka wyspy Verlegenhuken.
/52
SMACZNIE, LEKKO, KALORYCZNIE
BL
O
blog.paker.pl
G
S
J
gdziekolwiek jesteś, kiedykolwiek potrzebujesz
L U D Z I Z PA
Zobacz także nasz poradnik kajakowy
Mountain House
dowiódł, że żywność liofilizowana może być
„Gdzie zacząć swoją przygodę
z kajakiem?”
smaczna i bardzo pożywna. Liofilizowanie gotowych dań, zamiast
- jak to jest powszechnie stosowane - przygotowywania ich z osobno
zamrożonych produktów, jest technologią bardziej skomplikowaną, ale
’a
PORADNIK
dzięki temu otrzymujemy posiłek wyróżniający się smakiem oraz wysoką kalorycznością. Zastosowanie unikalnej technologii usuwającej tlen
SEKRETY N
ASZYCH E
z opakowania zapewnia - bez użycia konserwantów - długi okres przydat-
KSPERTÓW
ności do spożycia (do 5 lat). Wszystko to sprawia, że powstała w 1964 roku
marka Mountain House jest światowym liderem w tym segmencie rynku.
By zapewnić najwyższą jakość liofilizaty produkowane są w Anglii
i Danii, wyłącznie ze składników najwyższej jakości.
Gdzie zacząć
swoją przygodę
z kajakiem?
Dystrybucja: PAKER, Płocka 17 lokal 8, 01-231 Warszawa 22, 6318201
www.paker.pl
www.paker.pl
/3/4
O
BL
JACEK KWIECIŃSKI
blog.paker.pl
GL
AS
J
subiektywny przegląd
rzek Polski.
U D ZI Z P

Liofilizaty

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ulotka OUPiS - Twoje Centrum

Przeglądaj numer 03/2014