plan rozwoju gminy czernichów

Transkrypt

Załącznik do uchwały nr XXV/245/04
Rady Gminy Czernichów
z dnia 11 czerwca 2004r.
URZĄD GMINY CZERNICHÓW
PLAN ROZWOJU
GMINY CZERNICHÓW
CZERWIEC 2004
Plan Rozwoju Gminy Czernichów
Spis treści
I.
II.
1.
2.
3.
3.1.
3.2.
4.
4.1.
4.2.
4.3.
5.
5.1.
5.2.
5.3.
6.
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
III.
1.
2.
IV
V.
Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego............................................................
Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem Planu.....
Położenie, powierzchnia, ludność.............................................................................................
Środowisko przyrodnicze..........................................................................................................
Dziedzictwo kulturowe i turystyka...........................................................................................
Historyczne aspekty rozwoju gminy.........................................................................................
Turystyka..................................................................................................................................
Zagospodarowanie przestrzenne...............................................................................................
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego...................................................................
Infrastruktura techniczna..........................................................................................................
Identyfikacja problemów..........................................................................................................
Gospodarka...............................................................................................................................
Struktura podstawowych branż na terenie gminy.....................................................................
Podmioty gospodarcze..............................................................................................................
Sfera społeczna.........................................................................................................................
Rynek pracy i bezrobocie.........................................................................................................
Edukacja....................................................................................................................................
Pomoc społeczna.......................................................................................................................
Zadania polegające na poprawie sytuacji na danym obszarze...........................................
Celowość zadań planowanych do realizacji..............................................................................
Lista zadań................................................................................................................................
Realizacja zadań i projektów.................................................................................................
Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie
gminy/powiatu/województwa.................................................................................................
4
4
4
6
9
9
10
12
12
13
24
25
25
27
28
28
28
29
31
33
34
34
37
38
42
VI. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć planu rozwoju lokalnego................................................ 45
VII. Plan finansowy........................................................................................................................ 47
VIII. System wdrażania................................................................................................................... 56
2
Wstęp
Plan rozwoju lokalnego jest istotnym dokumentem programowania na poziomie lokalnym
– odzwierciedla potrzeby i kierunki rozwoju gminy Czernichów. Pokazuje jak planowane projekty
i zadania inwestycyjne realizują zamierzenia w okresie 2004-2006 oraz jakie będą ich rezultaty
i oddziaływania długoterminowe w kolejnych okresach programowania.
Proces rozwoju lokalnego i regionalnego kształtowany jest przez system uregulowań
prawnych i organizacyjnych. Jest to zjawisko złożone zawierające wiele istotnych wątków, od
procesu planowania i wyznaczania priorytetów, po określenie celów i zespołów działań.
Plan Rozwoju Gminy Czernichów jest spójny z Planem Rozwoju Regionalnego
Województwa Małopolskiego na latach 2004-2006, Strategią Rozwoju Gminy Czernichów, Planem
Rozwoju Społeczno-Gospodarczego oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy.
Plan Rozwoju Gminy Czernichów przedstawia sytuację społeczno-ekonomiczną gminy,
formułuje priorytety, obszary działań oraz zawiera opis działań zmierzających do osiągnięcia rozwoju
społecznego i gospodarczego. Szacuje spodziewane efekty planowanych interwencji i wpływ na
przebieg procesów rozwojowych, wskazuje kierunki zaangażowania środków funduszy strukturalnych
i środków własnych.
Plan Rozwoju Gminy Czernichów na lata 2004-2006 będzie służył jako punkt odniesienia dla
działań o charakterze rozwojowym, podejmowanych wyłącznie z zasobów środków własnych, jak
również pozwoli określić wysokość interwencji z funduszy unijnych.
3
I. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Gminy Czernichów
Obszarem realizacji Planu Rozwoju Gminy Czernichów będzie gmina wiejska Czernichów.
Plan rozwoju lokalnego obejmuje lata 2004 – 2013, z uwzględnieniem podziału na dwa okresy: lata
2004 – 2006 oraz lata 2007 – 2013.
II. Aktualna sytuacja
wdrażaniem Planu
społeczno-gospodarcza
na
obszarze
objętym
1. Położenie, powierzchnia, ludność
Położenie i powierzchnia
Gmina Czernichów stanowiąc część powiatu krakowskiego znajduje się w obszarze
należącym do podmiejskiej strefy funkcjonalnej aglomeracji krakowskiej.
Podstawową formą gospodarowania w gminie jest rolnictwo oparte na małych
gospodarstwach indywidualnych z dominacją upraw zbożowych i kukurydzy oraz hodowli trzody
chlewnej i drobiu.
Czernichów to:
q
historyczny ośrodek osadniczy sięgający przełomu X i XI w. z licznymi w okolicy śladami
archeologicznymi z okresu paleolitu,
q
siedziba gminy od początku XIX w.,
q
ośrodek szkolnictwa rolniczego z najstarszą w Polsce szkołą tego typu,
q
miejsce tworzenia się spółdzielczości wiejskiej ze znanymi kasami dr Stefczyka.
Współcześnie rolniczy charakter gminy ulega stopniowej przemianie, zmniejsza się odsetek
ludności utrzymującej się z działalności rolniczej, rozwijają się usługi, przetwórstwo rolnospożywcze, eksploatowane są złoża kruszywa budowlanego. Bogactwo przyrody, obszarów
chronionych i cennych krajobrazowo, stwarza naturalne warunki do rozwoju rekreacji i turystyki
pieszej, rowerowej i konnej.
Gmina Czernichów położona jest w odległości 20 km na zachód od Krakowa, na lewym
brzegu Wisły. Jest to teren Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej o urozmaiconej rzeźbie terenu,
charakterystycznej dla wapieni jurajskich. W granicach gminy znajdują się dwa parki krajobrazowe:
Rudniański i Bielańsko-Tyniecki oraz rezerwat przyrody nieożywionej Kajasówka
Powierzchnia gminy wynosi 83,8 km2, zamieszkuje ją ok. 12,7 tys. mieszkańców. W jej skład
wchodzi 12 wsi, mających jednocześnie status sołectw, tj.: Czernichów, Czułówek, Dąbrowa
Szlachecka, Kamień, Kłokoczyn, Nowa Wieś Szlachecka, Przeginia Duchowna, Przeginia Narodowa,
Rybna, Rusocice, Wołowice, Zagacie.
4
Gmina sąsiaduje z kilkoma gminami położonymi po północnej i po południowej stronie
Wisły. Sąsiednie gminy to:
§
§
po północnej stronie Wisły:
-
Alwernia (miasto i gmina) w powiecie chrzanowskim,
-
Krzeszowice (miasto i gmina) w powiecie krakowskim,
-
Liszki (gmina wiejska) w powiecie krakowskim,
po południowej stronie Wisły:
-
Spytkowice (gmina wiejska) w powiecie wadowickim,
-
Brzeźnica (gmina wiejska) w powiecie wadowickim,
-
Skawina (miasto i gmina) w powiecie krakowskim.
Rysunek 1. Położenie gmina Czernichów na tle powiatu krakowskiego.
Źródło: zasoby internetowe.
W ostatnich latach odczuwalny jest intensywny wzrost demograficzny związany
z osadnictwem. Rozwój gminy możliwy jest dzięki korzystnemu położeniu, dogodnym połączeniom
komunikacyjnym, uporządkowanej strukturze własności oraz intensywnej rozbudowie infrastruktury
komunalnej. Wszystkie wsie posiadają sieć wodociągową, w trzech działa kanalizacja - nadal
intensywnie rozbudowywana.
Użytki rolne zajmują powierzchnię 5 741 ha, co stanowi 68 % ogółu powierzchni gminy,
w tym grunty orne 4 006 ha, co stanowi 69,8 % ogólnej powierzchni użytków rolnych.
Ludność
Stan zaludnienia na dzień 31.12.2003 r. wynosił około 12,7 tys. osób. Liczbę mieszkańców
w poszczególnych miejscowościach obrazuje tabela 1.
5
Tabela 1. Stan zaludnienia gminy na dzień 31.12.2003 r.
Lp.
Miejscowość
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
RAZEM
Czernichów
Czułówek
Dąbrowa Szlachecka
Kamień
Kłokoczyn
Nowa Wieś Szlachecka
Przeginia Duchowna
Przeginia Narodowa
Rusocice
Rybna
Wołowice
Zagacie
Liczba
osób
1 894
435
582
1 446
406
833
1 030
591
1 149
2 337
1 319
684
12 706
% osób
w poszczególnych
miejscowościach
14,91
3,43
4,58
11,38
3,19
6,55
8,11
4,65
9,05
18,39
10,38
5,38
100,00
Źródło: Dane z Urzędu Gminy Czernichów.
Gęstość zaludnienia na terenie Gminy Czernichów wynosi 152 osoby/km2. Na 100 osób
w wieku produkcyjnym przypadało w 2002 r. 69 osób w wieku nieprodukcyjnym (wg. GUS).
Tabela 2. Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku
Wiek
Mężczyźni
Kobiety
Przedprodukcyjnym
1 653
1 559
Produkcyjnym
3 983
3 533
Poprodukcyjnym
592
1 381
Ogółem
3 212
7 516
1 973
Źródło: Gmina wiejska Czernichów – Główny Urząd Statystyczny, Kraków 2003.
2. Środowisko przyrodnicze
Położenie geograficzne
Gminy Czernichów leży w zachodniej części województwa małopolskiego Bramy
Krakowskiej. Czernichów stanowi południowa część Bramy Krakowskiej łączącej Kotlinę
Oświęcimską. Północne fragmenty gminy (tereny wsi Rybna) obejmuje Garb Tenczyński, stanowiący
część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Budowa geologiczna, rzeźba terenu
Brama Krakowska jest asymetrycznym rowem tektonicznym - zapadliskiem powstałym
wskutek ruchów górotwórczych. Dno rowu wypełniają osady mioceńskie, pokryte utworami
rzecznymi. Na powierzchni terenu widoczne są najstarsze utwory występujące na tym terenie,
a mianowicie wapienie i margle górnojurajskie. Tworzą one zręby tektoniczne, wypiętrzone przez
trzeciorzędowe ruchy tektoniczne. Zrębem tektonicznym jest m.in. rezerwat Kajasówka, położony
6
w Przegini Duchownej. Wapienie odporne na erozje utworzyły tu ciekawe i malownicze skałki.
W dolinach rzecznych występują piaski i żwiry. W dolinie Wisły ich miąższość sięga nawet 10 m.
Rzeźba terenu gminy jest urozmaicona. Teren wznosi się w kierunku północnym
od wysokości 204 m n.p.m. w Wołowicach położonych w dolinie Wisły, do wysokości 380 m n.p.m.
w Rybnej.
W dolinie Wisły występują terasy akumulacyjne: zalewowa i nadzalewowa. Na terasie
zalewowej widoczne są bardzo wyraźne starorzecza, częściowo wypełnione wodą.
Wody
Na terenie gminy występują:
q
wody podziemne
Jurajskie i czwartorzędowe piętra wodonośne stanowią dwa główne poziomy wodonośne
na terenie gminy. Jurajskie piętro wodonośne rozwinięte jest w wapieniach skalistych, w środkowej
i północnej części gminy. Czwartorzędowe piętro wodonośne związane jest z utworami żwirowymi
i piaszczystymi występując w dolinie Wisły i dolinach jej dopływów np. potoku Rudno. W obrębie
wymienionych pięter wodonośnych wyznaczono główne zbiorniki wód podziemnych. Północnowschodnia część gminy leży w ich zasięgu.
Pomimo opracowań hydrogeologicznych wskazujących strefy najwyższej i wysokiej ochrony
zbiorników, nie zostały ustanowione strefy ochronne. Nie określono także zasad zagospodarowania
terenów objętych ich zasięgiem.
q
wody powierzchniowe
Południową granicę gminy stanowi rzeka Wisła. Cały obszar gminy należy do lewobrzeżnej
zlewni tej rzeki.
Głównym dopływem Wisły jest potok Rudno przepływający przez teren gminy i przecinający
ją z północy na południe. Rudno bierze swój początek na terenie sąsiedniej gminy Krzeszowice,
następnie przepływa przez wieś Rybna - Wrzosy (Dolina Wrzosy), Przeginię Duchowną, Przeginię
Narodową i zachodnią część Czernichowa.
Południowo - wschodnia część gminy jest odwadniana przez potok Stracha, przepływający
przez Zagacie i Wołowice.
Północno - wschodnia część gminy (Czułówek, Nowa Wieś Szlachecka) leży w zlewni rzeki
Sanki. Ze względu na ujęcie z rzeki Sanki wody dla Krakowa (pokrywa 7,5% zapotrzebowania miasta
na wodę), decyzją Wojewody Krakowskiego z dn. 20.12.1996 r., została ustanowiona strefa ochrony
pośredniej tego ujęcia.
7
Gleby
Na terenie gminy można wyróżnić następujące typy gleb:
-
brunatne gliniaste, ilaste i pyłowe, w tym lessowe, występujące w północnej części gminy
(Rybna, Czułówek),
-
bielicowe, piaskowe, występujące w środkowej części gminy (Przeginia Duchowna, Przeginia
Narodowa, Nowa Wieś Szlachecka, Zagacie),
-
mady, występujące w dolinie Wisły (Rusocice, Kłokoczyn, Czernichów, Wołowice).
W części zachodniej gminy na terenach pokrytych zwietrzeliną skał wapiennych występują
również enklawy rędzin.
Szata roślinna
Na obszarze gminy przeważają lasy mieszane, bory sosnowo-dębowe oraz buczyny
z domieszką dębu i grabu. Główny kompleks leśny znajduje się w zachodniej części gminy (Kamień,
Rusocice, Przeginia Duchowna) oraz na północ od Czernichowa (góra Chełm). Lasy stanowią jedynie
18 % powierzchni gminy. W dolinach potoków występują olchy i topole. Znaczną część obszaru
gminy zajmują zbiorowiska łąkowe, w większości zmeliorowane. Na wychodniach skał wapiennych,
m.in. w rezerwacie Kajasówka występują murawy i zarośla kserotermiczne.
Warunki klimatyczne
Gmina Czernichów jest położona w regionie klimatycznym Wyżyny KrakowskoCzęstochowskiej. Przeważają masy powietrza polarno - morskiego (63 %) i polarno - kontynentalnego
(30 %). Średnia temperatura roku wynosi 8°C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec (średnia
temperatura + 18,5°), najchłodniejszym luty (średnia temperatura - 2,8°). Okres wegetacji trwa od 250
do 285 dni. Średnia roczna suma opadów wynosi 700 mm. Najwięcej opadów występuje od maja
do sierpnia, najmniej od lutego do marca i w październiku. Wiatry - przeważające zachodnie, wieją
przez około 40 % dni w roku. Północne stanowią około 20 %, południowe 15 % a wschodnie 25 %
dni w roku.
Mikroklimat obszaru jest zróżnicowany, w zależności od położenia w stosunku do form
terenu. Najlepsze warunki klimatyczne panują na wierzchowinach i stokach o ekspozycji
południowej. W dolinie rzeki Wisły warunki są najgorsze. Najczęściej występują tutaj mgły, zastoiska
zimnego powietrza i przymrozki.
Zasoby surowcowe
Na obszarze gminy Czernichów występują:
§
kruszywa naturalne (piaski i żwiry) w Przegini Narodowej, Kłokoczynie, Czernichowie
i Wołowicach,
§
kamienie drogowe i budowlane: w Kamieniu i Rusociacach.
8
Przed ustanowieniem rezerwatu Kajasówka, na tym terenie istniał kamieniołom wapienia. Do
dziś widoczne są jego pozostałości.
Tereny, na których występują perspektywiczne rezerwy surowców mineralnych, powinny być
chronione przed trwałym zagospodarowaniem, wykluczającym ich eksploatację.
Obszary i obiekty chronione
Gmina Czernichów jest położona w całości w obrębie Zespołu Jurajskich Parków
Krajobrazowych obejmujących parki i ich otulinę.
Południowo - wschodnia część gminy znajduje się w obrębie Bielańsko - Tynieckiego Parku
Krajobrazowego. Część zachodnia w obrębie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego. Pozostała część
gminy to Obszar Chronionego Krajobrazu, stanowiący strefę otulinową parków.
Na obszarze gminy, na terenie wsi Przeginia Duchowna, istnieje rezerwat przyrody
nieożywionej
„Kajasówka”.
Ochronie
podlega
unikalny
zrąb
tektoniczny
z
roślinnością
kserotermiczną. Ponadto proponuje się utworzenie rezerwatu przyrody „Chełm”, obejmującego
zalesione tereny góry Chełm, położonej na północ od wsi Czernichów.
3. Dziedzictwo kulturowe i turystyka
3.1. Historyczne aspekty rozwoju gminy
Na obszarze gminy Czernichów odkryto liczne stanowiska prehistorycznego osadnictwa.
Wśród nich za szczególnie cenne uznaje się ślady obozowisk jaskiniowych. Istnieją też ślady
pracowni krzemieniarskich i liczne ślady osad.
Historia Czernichowa sięga X wieku. Osada była podzielona na dwie części: jedna stanowiła
dobra rycerskie, druga - klasztorna – była we władaniu opactwa Benedyktynów w Tyńcu. Pierwsza
z osad była położona u podnóży zalesionych stoków góry Chełm, druga (klasztorna) na wzgórzu,
w rejonie - pierwotnie gotyckiego - kościoła, fundowanego przez Benedyktynów.
W 1367 r. wieś Czernichów otrzymała prawo magdeburskie, nadane przez króla Kazimierza
Wielkiego. W tym czasie należała do rodu Żegotów herbu Topór, noszących od XV w. nazwisko
Czernichowscy. Po śmierci ostatniego z tego rodu (pod koniec XVI w.) stała się dobrem królewskim.
W czasach króla Zygmunta Starego wieś Czernichów była ośrodkiem królewskiego klucza
majątkowego, obejmującego 10 wsi i przysiółków, tj.: Bór, Czułów, Czułówek, Kępa, Kłokoczyn,
Pasieka, Przeginia Narodowa, Ratanice, Rybna, Węglarka.
Życie mieszkańców skupiało się wokół Wisły. Ludność zajmowała się rolnictwem. Budowano
galary przewożące towary. Flisacy przewozili do Krakowa produkty rolne, docierali z nimi aż do
Gdańska.
Wisła meandrowała i prawdopodobnie przepływała tuż pod wapiennymi skałkami w rejonie
wzgórza w Czernichówku. Rzeka wielokrotnie zmieniała koryto, przyczyniając się do użyźniania
9
terenu i powstawania stawów na starorzeczach, lecz jednocześnie niosła stałe zagrożenie
powodziowe. Jedna z takich klęsk powodziowych miała miejsce w XVII wieku i spowodowała
przeniesienie osady w bezpieczniejsze miejsce, w rejon wzgórza kościelnego. Pozostałością po
starych osadach jest rejon „Starego Czernichowa” i część zwana „Wyspą”.
Po trzecim rozbiorze Polski rejon Czernichowa przeszedł pod panowanie Austrii.
Od 1815 r. Czernichów znalazł się w Rzeczpospolitej Krakowskiej. Stał się gminą, którą
tworzyły wraz z nim wsie: Czernichówek, Kłokoczyn, Kępa i Pasieka. Czernichowski klucz
majątkowy rozpadł się po 1817 r., nastąpiła też kasacja klasztoru. Większość gruntów znalazła się
w rękach chłopskich. W tym czasie, obok rolnictwa, na terenach wsi zaczęły się rozwijać różnorodne
gałęzie rzemiosła i handel.
W 1857 r. folwark zakupiło Krakowskie Towarzystwo Gospodarczo Rolnicze i zorganizowało
średnią szkołę rolniczą, nazwaną wówczas Szkołą Praktyczną Gospodarstwa Wiejskiego.
Czernichowska szkoła jest dziś najstarszą działającą bez przerwy szkołą rolniczą w Polsce.
W końcu XIX wieku Czernichów stał się kolebką spółdzielczości wiejskiej w Galicji. Za
sprawą dr Franciszka Stefczyka powstała Spółdzielcza Kasa Oszczędności i Pożyczek, dająca
początek tzw. „Kasom Stefczyka”.
W okresie międzywojennym Czernichów był siedzibą gminy zbiorczej, w skład której
wchodziły: Czernichów, Czernichówek, Czułów, Czułówek, Dąbrowa Szlachecka, Kamień,
Pozowice, Przeginia Duchowna, Przeginia Narodowa, Rusocice, Rybna, Wołowice i Zagacie. W tym
składzie gmina przetrwała do 1955 r., kiedy to rozpoczęło się utworzono „gromady” w
miejscowościach: Czernichów, Czułówek, Dąbrowa Szlachecka, Przeginia Narodowa, Rybna i
Rusocice.
Gmina w obecnym kształcie funkcjonuje od 1973 roku.
3.2. Turystyka
Do walorów przyrodniczych, stanowiących o atrakcyjności gminy Czernichów dla turystyki
i wypoczynku, należy zaliczyć przede wszystkim wartości krajobrazowe. Wpływa na to m.in.
występowanie urozmaiconej rzeźby terenu w południowo - zachodniej części gminy, skontrastowanej
z płaskimi terenami dolinnymi w pozostałej części, w tym zwłaszcza z terenami starych zakoli Wisły.
Największe kompleksy leśne położone są w wyżej wspomnianej, południowo - zachodniej
części gminy. Tereny te wchodzą w skład Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych; w części
zachodniej i środkowej gminy - Rudniańskiego Parku Krajobrazowego, a w części południowo
wschodniej - Bielańsko - Tynieckiego Parku Krajobrazowego.
Ze względu na walory krajobrazowe i dostępność komunikacyjną tereny te mogą być znacznie
intensywniej wykorzystywane dla turystyki i wypoczynku krótko pobytowego.
10
Do atrakcji turystycznych gminy należą:
§
rezerwat przyrody nieożywionej „Kajasówka”, na terenie wsi Przeginia Duchowna, będący
przykładem tzw. stepowienia krajobrazu. Wzgórze „Kajasówka” będące wąskim zrębem
tektonicznym, dzielącym dwa rozpadliska: rów Rybnej i zapadlisko Cholerzyn - Półwieś,
§
góra Chełm koło Czernichowa z zespołem lasu bukowego (tzw. Buczyna Czernichowska
proponowana do objęcia ochroną rezerwatową),
§
zespoły leśne z wychodniami skałek wapiennych,
§
obiekty i zespoły architektoniczno - krajobrazowe, w tym zespoły w Czernichowie, Kamieniu
czy Przegini Narodowej, z kościołami, zespołami zabudowy i parków podworskich oraz
pozostałościami tradycyjnej zabudowy wsi.
Najbardziej atrakcyjne turystycznie, z uwagi na warunki naturalne, są tereny w południowo
- zachodniej części gminy. Ich powierzchnię ocenia się na około 2 000 ha, co stanowi około
1/6 powierzchni gminy. Chłonność terenów przydatnych do rozwoju turystyki ocenia się na około
6 000 osób.
Do najbardziej interesujących i malowniczych wsi należą:
-
Czernichów, położony na południowej krawędzi Bramy Krakowskiej opadającej do Wisły,
z zabudowaniami skupionymi na wzgórzu, ze zbiornikami wodnymi w miejscu pożwirowych
wyrobisk dającymi możliwość wypoczynku nad wodą, przeprawą promową przez Wisłę,
parkiem z cennym drzewostanem wokół szkoły rolniczej,
-
Kamień (na obszarze Rudniańskiego Parku Krajobrazowego), położony w otoczeniu lasów,
w pobliżu góry Ratowa,
-
Rusocice, ze starym korytem Wisły porośniętym roślinnością wodną.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że tereny gminy nadają się do turystyki krótko
pobytowej - pieszej, rowerowej i konnej.
Szanse rozwoju turystyki i wypoczynku w gminie Czernichów jako istotnej funkcji
ekonomicznej gminy, wynikają przede wszystkim z położenia jej w sąsiedztwie aglomeracji
krakowskiej (około 20 km od Krakowa).
Oceniając te szanse należy jednak mieć na uwadze, że:
-
porównując walory gminy Czernichów z walorami terenów dostępnych z Krakowa
w podobnym czasie, atrakcyjność jej terenów należy ocenić jako średnią lub nawet poniżej
średniej,
-
gminie Czernichów nie ma tradycji przyjmowania turystów i obsługi ruchu turystycznego.
Szlaki turystyczne
Szlaki turystyczne w gminie Czernichów prowadzą:
§
szlak dydaktyczny - przez rezerwat „Kajasówka”,
11
§
szlak żółty - od ww. szlaku dydaktycznego, wzdłuż potoku Rudno, do szlaku niebieskiego
w Przegini Narodowej,
§
szlak niebieski - z Brzeźnicy przez przeprawę promową do Czernichowa i dalej w kierunku
północno - zachodnim przez górą Sokolą i wieś Kamień, Podłęże, Mirów do Alwerni,
§
szlak zielony - z Czernichowa w kierunku północnym przez Nową Wieś Szlachecką,
Czułówek do Czułowa,
§
szlak czarny - od szlaku żółtego w Przegini Duchownej, przez tereny lasów w kierunku
północno - zachodnim do Grojca (k. Alwerni),
§
szlak czerwony - przebiega w pobliżu północnej granicy gminy od wsi Brodła w kierunku
wschodnim przez rezerwat Zimny Dół i dalej w kierunku północno-zachodnim
do Krzeszowic.
Przy szkole rolniczej działa szkoła jazdy konnej, istnieje możliwość korzystania z noclegów
w internacie szkolnym.
Wyspecjalizowana turystyczna baza noclegowo - gastronomiczna oraz rozrywkowo
- sportowa na obszarze gminy nie istnieje. Wiąże się to niewątpliwie z minimalnym ruchem
turystycznym i charakterem tego ruchu. Jednocześnie jest czynnikiem zniechęcającym do turystyki
i wypoczynku na obszarze gminy.
Nie istnieją tu obiekty hotelowe, pensjonaty czy zajazdy turystyczne, w których turysta
mógłby znaleźć nocleg, wyżywienie; nie ma również kwater prywatnych i tradycji przyjmowania
turystów przez mieszkańców gminy.
Brak też urządzonych kąpielisk. Istnieje jednak możliwość wykorzystania i urządzenia na ten
cel istniejących i przyszłych pożwirowych wyrobisk. Możliwe jest również urządzenie ośrodka
wioślarskiego w Kamieniu.
4. Zagospodarowanie przestrzenne
4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Polskie prawo określa dopuszczalne wartości zanieczyszczeń. Ustala ono dopuszczalne
do wprowadzenia do powietrza ilości SO2, NOx, pyłów oraz CO w podziale na źródła „nowe”
(uruchomione po 1990 roku) i źródła „istniejące” (uruchomione przed 1990 roku) z uwzględnieniem
rodzaju spalanego paliwa i wielkości źródła mierzonej osiągalną mocą cieplną.
W bilansie przemieszczających się w środowisku zanieczyszczeń pomiędzy różnymi
obszarami, drogą powietrzną lub w wodzie, gmina należy do obszarów, w którym transmisja i ich
depozycja przeważa nad emisją lokalną.
Stan jakości powietrza w obrębie gminy znany jest pośrednio na podstawie pomiarów w sieci
monitoringu usytuowanej poza jej granicami i corocznej interpolacji wyników sporządzanej przez
12
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie. Wynika stąd, że średnioroczne stężenia
podstawowych zanieczyszczeń wynosiły (dane z 2002 r.):
§
pył zawieszony
30-40 g/m3,
§
dwutlenek siarki
18-22 g/m3,
§
dwutlenek azotu
25-32 g/m3.
Z kolei część napływających substancji dociera do powierzchni w wodach opadowych, jako
tzw. mokra depozycja zanieczyszczeń. Wśród największych obciążeń ilościowych są siarczany oraz
związki wapnia i chlorki. W tym rejonie występują równocześnie najbardziej kwaśne w Małopolsce
opady atmosferyczne (poniżej 5 pH). W sąsiednich terenach (Chrzanów) mierzone są szczególnie
wysokie poziomy metali ciężkich ołowiu, żelaza, magnezu, sodu. Te ilości zanieczyszczeń
są znaczącym źródłem zanieczyszczeń obszarowych, powodują pogorszenie się jakości gleb
i wpływają na jakość wód.
W transporcie zanieczyszczeń zewnętrznych drogą wodną największy ładunek do granicy
gminy dopływa Wisłą, której wody charakteryzują się ponadnormatywnym zanieczyszczeniem
i silnym zasoleniem. Część wskaźników jakościowych wielokrotnie przekracza najwyższe wartości
dopuszczalne dla wód III klasy czystości, co ogranicza, a nawet uniemożliwia wykorzystanie zasobów
wodnych Wisły.
Z kolei część gminy Czernichów położona w zlewni chronionej rzeki Sanki, a głównie
nieskanalizowana miejscowość Nowa Wieś Szlachecka stanowi źródło zagrożeń dla jakości
ujmowanej wody do celów pitnych.
4.2. Infrastruktura techniczna
Komunikacja
Podstawowy układ sieci drogowej gminy tworzą:
a. droga wojewódzka nr 780 Kraków – Alwernia – Chełmek (o długości 5,8 km w obrębie gminy),
dwupasmowa, IV klasy technicznej, o szerokości jezdni 7 m, z 23 m pasem drogowym;
b. 7 odcinków dróg powiatowych V klasy technicznej, łączących większość miejscowości gminy;
c. sieć dróg gminnych, o łącznej długości 92 km, z tego 49 km z nawierzchnia bitumiczną.
Drogi te w większości nie posiadają chodników, poboczy i rowów odwadniających.
Tabela 3. Struktura sieci drogowej w gminie Czernichów
Rodzaj dróg
Długość w km
Udział w %
Wojewódzkie
5,8
4
Powiatowe
45,8
32
Gminne
92,0
64
Razem
143,6
100
13
Wobec braku sieci kolejowej układ drogowy pełni wszystkie funkcje niezbędne do
przewozów osób i ładunków na terenie gminy.
Wskaźnik gęstości dróg wynosi 7,71 km/km2, jest stosunkowo wysoki lecz standard jakości,
z powodu złych nawierzchni, jest relatywnie niski. Za wyjątkiem drogi wojewódzkiej, której przebieg
nie wymaga bezpośredniej obsługi ruchu miejscowego, drogi powiatowe pełnią różne funkcje lokalne:
zbiorcze, a nawet dojazdowe. Są jednocześnie osnową koncentrującej się wzdłuż nich zabudowy.
Natężenie ruchu
Podobnie jak w innych rejonach województwa dynamicznie wzrasta ruch pojazdów
na wszystkich drogach. Według danych (tylko w części aktualizowanych) przyrost ruchu w okresach
5-letnich sięga 30 - 45 %. Składa się na to zarówno wzrost ilości zarejestrowanych pojazdów, jak
również zwiększająca się stale mobilność mieszkańców w relacjach dom-praca/szkoła-dom, jak i ruch
w celach krajoznawczo-turystycznych.
Tabela 4. Istniejące i prognozowane natężenie ruchu (w ilości pojazdów/dobę) na drodze 780
w obrębie gminy Czernichów
Rodzaj pojazdu
ŚDR 1995
ŚDR 2000
ŚDR 2015
samochody osobowe
1899
3102
4826
samochody dostawcze
249
309
449
samochody ciężarowe – bez przyczep
148
172
452
samochody ciężarowe – z przyczepami
103
145
autobusy
122
145
122
ciągniki
19
12
13
motocykle
55
27
55
Razem pojazdy samochodowe
2595
3912
5917
Wzrost ruchu w latach 1995-2000 wyniósł 50% i jest prawie dwukrotnie większy
od zakładanej na 2000 r. prognozy. Utrzymanie się tego tempa wzrostu, również w latach następnych,
oznaczałoby, że w 2015 r. nastąpi podwojenie natężenia ruchu w stosunku do zmierzonych ilości
pojazdów w 2000 r..
Brak regularnych pomiarów natężenia ruchu na drogach powiatowych i gminnych. Na drodze
powiatowej nr 18 292 (z Liszek przez Czernichów do przeprawy promowej w Brzeźnicy) w 1998 r.
natężenie średniego ruchu dobowego wynosiło – 1082 pojazdów/dobę.
Z powołanej analizy komunikacyjnej wynika też, że istniejąca sieć posiada jeszcze znaczne
rezerwy przepustowości w odniesieniu do wielkości rejestrowanych w pomiarach:
§
droga wojewódzka – 2 095 pojazdów/h, (tj. 20 950 pojazdów/dobę),
§
drogi powiatowe – ok. 1 740 pojazdów/h, (tj. 17 450 pojazdów/dobę,)
Tabela 5. Średnie z pomiarów natężenie godzinne ruchu 24 maja 2000 r (pojazdów/h)
14
Samochody
ciężarodostawcz
we bez
e
przyczep
Nr drogi
powiatowej
Miejscowość
ciężarowe
z przyczepami
autobusy
ciągniki
motocykle
18 292
Zagacie
114
16
9
3
4
4
1
18 293
Nowa Wieś
Szlachecka
24
6
4
0
3
4
0
16 295
Rybna
41
5
3
0
4
1
0
18 295
Przeginia
Duchowna
41
8
3
0
4
1
0
18 296
Rusocice
44
8
4
1
2
2
─
264
43
23
4
17
12
1
RAZEM
osobowe
Źródło: Zarząd Dróg Powiatu Krakowskiego.
Komunikacja zbiorowa i jej dostępność
Czernichów nie posiada gminnej komunikacji zbiorowej. Relacje lokalne i zewnętrzne
obsługuje Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie oraz szereg prywatnych
przewoźników. Komunikacja ta jest stosunkowo częsta, a poszczególne miejscowości gminy
posiadają od kilkunastu do ponad 40 połączeń z Krakowem w ciągu doby.
Dzięki stosunkowo zwartej zabudowie wsi i licznej sieci przystanków należy przyjąć
dostępność komunikacyjną na terenie gminy jako dobrą.
Zaopatrzenie w wodę
Sieć wodociągowa funkcjonuje we wszystkich sołectwach. Długość sieci rozdzielczej wynosi
132,8 km, a przyłączy 79,2 km. Odsetek gospodarstw domowych podłączonych do sieci
wodociągowej przekracza 85 %. Gmina zaopatrywana jest w wodę z ujęć wód podziemnych. Na jej
terenie funkcjonują następujące wodociągi:
§
grupowy Brodła - Rybna,
§
grupowy Rusocice - Kamień,
§
grupowy Czernichów - Wschód,
§
Czernichów,
§
Rybna.
Ujęcia wody w postaci wierconych studni zlokalizowane są w: Rusocicach, Czernichowie,
Dąbrowie Szlacheckiej i Zagaciu, a z naturalnych źródeł w Rybnej. Woda ujmowana jest głównie
z utworów jurajskich, a w Rusocicach, gdzie funkcjonuje stacja uzdatniania wody o wydajności
500 m3/d, z utworów czwartorzędowych.
15
Tabela 6. Zestawienie podstawowych danych o wodociągach (wg stanu za 2003 rok)
Lp.
Sołectwo
Ilość
budynków
Ilość
mieszkańców
Ilość
przyłączeń do
budynków
Długość
sieci
rozdzielczej (bez
przyłączy)
[km]
Woda pobrana
z ujęć wód
podziemnych
Woda
dostarczona
razem
w tym
ze
źródeł
razem
w tym
gosp.
domowym,
zbiorowym
i indywid.
gosp.
rolnym
Czynne
zdroje
uliczne
1.
Czernichów
708
1879
560
16,5
52,4
─
49,7
41,9
2
2.
Czułówek
127
433
129
7,6
─
─
15,0
11,8
─
3.
Dąbrowa
Szlachecka
179
581
153
3,8
18,2
─
7,0
7,0
─
4.
Kamień
398
1424
307
13,4
─
─
22,1
22,0
1
5.
Kłokoczyn
133
409
98
3,4
─
─
5,4
5,4
─
292
830
195
9,6
─
─
22,6
18,0
1
316
1028
229
10,6
─
─
15,0
13,8
─
205
593
131
6,0
─
─
11,4
10,1
─
Nowa Wieś
Szlachecka
Przeginia
Duchowna
Przeginia
Narodowa
6.
7.
8.
9.
Rusocice
337
1164
234
9,5
61,1
─
16,8
16,8
─
10.
Rybna
668
2340
610
11,0
57,0
57,0
56,9
53,3
1
11.
Wołowice
418
1319
341
27,1
3,1
─
22,3
21,2
─
12.
Zagacie
212
674
181
9,5
41,9
─
23,1
23,0
─
Ogółem gmina
3991
12674
3168
132,8
233,7
57,0
267,3
244,3
5
Ogółem w gminie pobrano z ujęć w 2003 r. 233,7 tys. m3 wody, w tym z naturalnych źródeł
57,0 tys. m3. Miejscowości: Przeginia Narodowa, Przeginia Duchowna i Czułówek zaopatrywane są
w wodę z wodociągu grupowego Brodła-Rybna, a woda dostarczana jest z sąsiedniej gminy Alwernia.
Zakup hurtowy wody wyniósł w analizowanym 2003 r. 54,4 tys. m3. Wodę dostarczono odbiorcom
ogółem w ilości 267,3 tys. m3, z tego zużycie wody wyniosło:
§
w gospodarstwach domowych 244,3 tys. m3,
§
na cele produkcyjne
§
pozostałe cele
16,0 tys. m3,
7,0 tys. m3.
Zużycie wody w 2003 r. wyniosło 62 l/M·d. Jest ono stosunkowo niskie – należy jednak
zaznaczyć, że część mieszkańców nadal korzysta z własnych studni do celów gospodarczych.
Dobowa zdolność produkcyjna ujęć wody wynosi 1 820 m3/d. Straty wody w 2003 roku
wyniosły 19,8 tys. m3. Poszczególne wodociągi są ze sobą połączone, co zapewnia niezawodność
dostawy wody.
Część zakładów i instytucji korzysta z własnych studni. Duże ilości wody z własnej studni
pobiera Zespół Szkół Rolniczych w Czernichowie (ok. 40 m3/d).
16
Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
Kanalizacja
sanitarna
funkcjonuje
jedynie
w miejscowościach:
Rybna,
Czułówek
i Czernichów. Łączna jej długość wynosi 48,4 km. Ścieki odprowadzane są do oczyszczalni
w Przegini Duchownej oraz w Czernichowie.
Maksymalna przepustowość oczyszczalni w Przegini Duchownej wynosi 225 m3/d,
a w Czernichowie 77 m3/d. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków z oczyszczalni w Przegini
Duchownej jest potok Rudno, a z oczyszczalni w Czernichowie rów melioracyjny i następnie rzeka
Wisła. Osad nadmierny z oczyszczalni w Czernichowie wywożony jest do oczyszczalni w Przegini
Duchownej, gdzie funkcjonuje stacja odwadniania DRAIMAD.
W roku 2003 odprowadzonych zostało z gminy kanalizacją sanitarną 61,6 tys. m3 ścieków
sanitarnych w tym z gospodarstw domowych 60,0 tys. m3 ścieków oraz 1,6 tys. m3 ścieków
z jednostek działalności produkcyjnej.
Podstawowe dane dotyczące kanalizacji oraz ilości szamb w gminie przedstawiono w tabeli.
Tabela 7. Zestawienie podstawowych danych o kanalizacji i ilości zbiorników wybieralnych
na ścieki (wg stanu za 2003 r.)
Liczba
Długość sieci
Budynki
zbiorników
Lp.
Sołectwo
sanitarnej (bez
przyłączone do sieci
przyłączy)
kanalizacyjnej
na ścieki
1
Czernichów
8,1
145
303
2
Czułówek
10,4
118
13
3
Dąbrowa Szlachecka
─
─
150
4
Kamień
─
─
252
5
Kłokoczyn
─
─
148
6
─
─
261
7
Przeginia Duchowna
─
─
196
8
Przeginia Narodowa
─
─
123
9
Rusocice
─
─
172
10 Rybna
29,9
516
150
11 Wołowice
─
─
294
12 Zagacie
─
─
171
Ogółem gmina
48,4
779
2233
Punkt zlewny zlokalizowany jest jedynie przy oczyszczalni w Przegini Duchownej. Ścieki ze
zbiorników wywożone są ponadto przez różne firmy do oczyszczalni w Piekarach, Alwerni
i Krakowie.
Część zakładów i instytucji posiada indywidualne urządzenia do oczyszczania ścieków –
np. w Zespole Szkół Rolniczych w Czernichowie funkcjonuje osadnik Imhoffa z przelewem
do Młynówki, a ilość odprowadzanych ścieków oscyluje koło 30 m3/d.
Brak kanalizacji sanitarnej aż w dziewięciu sołectwach w gminie obniża standard bytowania
mieszkańców, wywołuje konflikt sanitarny i konsekwencje ekologiczne oraz zdecydowanie obniża
atrakcyjność terenu dla potencjalnych inwestorów.
17
Kanalizacja deszczowa funkcjonuje jedynie fragmentarycznie na terenie miejscowości
Czernichów.
Skanalizowanie gminy Czernichów jest zadaniem szczególnie trudnym z uwagi na:
§
stosunkowo płaski teren na znacznym obszarze gminy (wymaga to przy kanalizacji
grawitacyjnej dla utrzymania odpowiednich spadków układania kanałów na znacznych
głębokościach),
§
niekorzystne warunki gruntowo-wodne, szczególnie w południowej części gminy (płytkie
zaleganie zwierciadła wód gruntowych pod powierzchnią terenu),
§
rozproszenie na obszarze gminy poszczególnych zespołów zabudowy wsi,
§
brak – poza rzeką Wisłą – odbiorników ścieków o znaczącym przepływie (tj. o średnim
i niskim przepływie wody [SNQ] > 1,5 m3/s),
§
starorzecza i liczne rowy melioracyjne.
Inwestycje w zakresie systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków należą do
kapitałochłonnych z uwagi na wysokie koszty budowy oczyszczalni oraz sieci. Sieć kanalizacyjna,
w porównaniu z innymi sieciami infrastruktury technicznej, należy do najdroższych.
W najbliższym czasie przewidywana jest rozbudowa oczyszczalni ścieków w Przegini
Duchownej do przepustowości 450 m3/d, z trzecim stopniem doczyszczania ścieków (w postaci
laguny hydroponicznej) oraz stacją odwadniania osadu. Oprócz Rybnej i Czułówka oczyszczalnia
obsługiwać będzie również Przeginię Duchowną.
Projektowana oczyszczalnia ścieków w Wołowicach o przepustowości ok. 1000 m3/d ma
w przyszłości przyjmować ścieki z miejscowości: Wołowice, Czernichów, Dąbrowa Szlachecka,
Zagacie i Nowa Wieś Szlachecka (oczyszczalnia w Czernichowie przewidywana jest do likwidacji).
Kolejna oczyszczalnia ścieków w gminie projektowana jest w Kłokoczynie. Zasięgiem
obsługi obejmie sołectwa: Kłokoczyn, Kamień, Rusocice i Przeginię Narodową.
Elektroenergetyka
Tereny gminy zasilane są w energię elektryczną z czterech GPZ:
§
Alwernia,
§
Wola Filipowska,
§
Cholerzyn,
§
Borek Szlachecki.
Energia elektryczna rozprowadzana jest siecią napowietrzną średniego napięcia – 15 kV
w układzie promieniowym, a dalej liniami napowietrznymi niskiego napięcia – 0,4 kV.
Według opracowanego dla gminy planu zaopatrzenia w energię elektryczną system zasilania
jest wystarczający, a dla lepszego wykorzystania mocy, zmniejszenia strat na przesyłach i planów
rozwoju Gminy przewiduje się dalsze zwiększenie ilości stacji transformatorowych w okresie
18
do 2015r. Przez teren gminy biegnie tranzytowa napowietrzna dwutorowa linia wysokiego napięcia
220 kV relacji Byczyna – Skawina z wyznaczoną wzdłuż niej 40 metrową strefą techniczną.
Zaopatrzenie w gaz
Tereny gminy znajdują się w strefie nie objętej siecią gazu rozdzielczego. W gaz ziemny
zaopatrywane są z sąsiednich gmin jedynie części miejscowości Dąbrowa Szlachecka, Rybna, Nowa
Wieś Szlachecka, Wołowice (łącznie 592 budynki). Opracowany w 1992 roku program gazyfikacji
zakłada budowę sieci rozdzielczej średniego ciśnienia z projektowanej stacji redukcyjno-pomiarowej
w miejscowości Zagacie, o przepustowości ok. 5,0 tys. m3/h, z czym wiąże się doprowadzenie
gazociągu wysokoprężnego 100 z rejonu Kryspinowa o długości 8,2 km. Przewiduje się dostarczenie
gazu w 2015 roku dla 3 380 odbiorców, co wymaga łącznie lokalizacji sieci rozdzielczej o długości
ok. 110 km i blisko 200 km przyłączy do budynków.
Braki w zaopatrzeniu gazu sieciowego zaspokajane są gazem z butli propan-butan, z którego
korzysta 61,5% mieszkańców.
Gospodarka odpadami
Około 94 % gospodarstw posiada pojemniki na odpady, które są opróżniane co najmniej raz
w miesiącu. Odpady z terenu Gminy są wywożone, do nowoczesnego składowiska w Ujkowie Starym
k. Bolesławia, przez 3 firmy posiadające odpowiednie zezwolenia Wójta Gminy Czernichów. Ponadto
działają cztery firmy zajmujące się skupem złomu, w tym złomowaniem pojazdów mechanicznych,
posiadające zezwolenia Starosty Powiatu Krakowskiego na gromadzenie i wytwarzanie odpadów
niebezpiecznych.
W Gminie Czernichów prowadzone jest selektywne zbieranie następujących surowców
wtórnych: szkła, tworzyw sztucznych i metali oraz odbierane są odpady wielkogabarytowe (meble,
lodówki, pralki, kuchenki, radia, telewizory), opony i inne odpady zawierające gumę, a także
realizowany jest program usuwania pokryć dachowych zawierających azbest.
W 2002 r. z terenu gminy wywieziono około 444 Mg zmieszanych odpadów bytowych oraz
około 14 Mg (ok. 3 % całości wywiezionych) zebranych selektywnie surowców wtórnych.
Wywiezione ilości odpadów w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynoszą około 35 kg i stanowią
ok. 35 % wielkości wskaźnikowej (100 kg/Ma/r). Zakłada się, że przeważająca część odpadów
organicznych jest wykorzystywana w gospodarstwach domowych (kompostowanie, spalanie).
Niemniejsza część odpadów komunalnych jest porzucana na „dzikich wysypiskach” w Czułówku
i Rybnej oraz na obrzeżach dróg. Są one zbierane i wywożone raz w roku.
19
Tabela 8. Ocena funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w 2002 roku
Ilość stałych
odpadów
komunalnych
wywiezionych
w 2002 r.
w Mg/r
458
Wyposażenie
posesji
w pojemniki na
odpady
opis
Częstotliwość
opróżniania
pojemników
punkty
~94 %
3
opis
co
najmniej
raz
w miesiąc
u
Selektywne gromadzenie
odpadów
punkty
opis
2
selektywne
zbieranie
większości
odpadów innych
niż
niebezpieczne i
niektórych
niebezpiecznych
Różnica pomiędzy
wielkością wskaźnikową
a ilością odpadów
Łączna
wywożonych z gminy
punktacja
Dzikie wysypiska
punkty
opis
4
rzadziej niż
raz w roku
likwidowan
e
punkty
opis
punkty
2
wywożone
jest ok. 34%
wskaźnikowej
ilości
powstających
odpadów
0
11
Ocena
gospodarki
odpadami
komunalnymi
mierna
Źródło: Dane Urzędu gminy Czernichów.
Tabela 9. Odpady komunalne zbierane selektywnie
Surowce wtórne
Odpady wielkogabarytowe
Papier,
tektura,
opakowania
papierowe
szkło,
głównie
opakowania
białe i
kolorowe
tworzywa
sztuczne
w tym
opakowania
metale,
opakowania
metalowe
odzież,
tekstylia
meble
-
+
+
+
-
+
Źródło: Dane Urzędu gminy Czernichów.
Odpady budowlane
Odpady
lodówki
pralki,
kuchenki
radia,
telewizory
itp.
nie zawierające
substancji
niebezpiecznych
zawierające
azbest lub
inne
z
placówek
służby
zdrowia
Weterynaryjne
+
+
+
-
+
-
-
Telekomunikacja
Cały obszar gminy Czernichów jest powiązany ze strefą numeracyjną Krakowa i obsługiwany
przez krakowskie automatyczne centrale telefoniczne. Liczba abonentów telefonicznych wzrosła
prawie trzykrotnie po przyłączeniu gminy do krakowskiej strefy numeracji. Obecnie wynosi ok. 1 350
abonentów.
Na terenie gminy działają trzy placówki pocztowo telekomunikacyjne: w Czemichowie,
Kamieniu i w Rybnej.
Struktura własności terenu
Zdecydowana większość terenów w gminie Czernichów jest własnością prywatną.
Grunty będące własnością Skarbu Państwa zajmują powierzchnię 1 600 ha i są rozrzucone na
obszarze całej gminy.
Największe kompleksy gruntów rolnych, będących w posiadaniu gminy, znajdują się
w Czernichowie, Wołowicach, Dąbrowie Szlacheckiej, Przegini Duchownej, Przegini Narodowej,
a także w Rusocicach.
Tabela 10. Zestawienie gruntów komunalnych z dnia 31.10.2003r (w ha).
Grunty
Grunty
Lp.
Miejscowość
budowlanoDrogi
orne
usługowe
1. Czernichów
91,72
10,33
15,92
2. Czułówek
2,84
1,39
10,35
3. Dąbrowa Szlachecka
41,97
1,46
8,0
4. Kamień
8,88
2,32
7,89
5. Kłokoczyn
4,85
62,01
6,72
6. Nowa Wieś Szlachecka
0,95
0,25
2,89
7. Przeginia Duchowna
36,54
4,58
6,67
8. Przeginia Narodowa
28,26
14,40
12,52
9. Rusocice
32,35
9,25
6,29
10. Rybna,
11,71
2,38
50,45
11. Wołowice
53,42
12,84
18,51
12. Zagacie
9,17
2,55
6,28
RAZEM
322,66
123,76
152,49
Powierzchnia
ogólna
117,97
14,58
51,43
19,09
73,58
4,09
47,79
55,18
47,89
64,54
84,77
18,00
598,91
Stan obiektów dziedzictwa kulturowego
W obszarze gminy zidentyfikowano ślady najstarszego osadnictwa sięgające paleolitu
(ok. 9,5 tys. lat p.n.e.) i późniejszego mezolitu o różnym stopniu rozpoznania i wartości
konserwatorskiej.
Wśród najcenniejszych obiektów należących do I kategorii ochrony archeologicznej znajduje
się obozowisko jaskiniowe w Rybnej-Wrzosach z epoki brązu i okresu holsztackiego (kultura
łużycka) oraz w Przegini Duchownej na terenie wzgórza Kajasówka.
Ścisłą ochroną konserwatorską objęte są następujące obiekty historyczne:
-
kościoły: w Czernichowie, Kamieniu wraz z plebanią i założeniem folwarczno-ogrodowym,
Rybnej, Nowej Wsi Szlacheckiej,
-
obiekty dworskie z zabudowaniami folwarcznymi, łąkami, stawami, parkami i starodrzewami:
w Czernichowie, Rybnej, Przegini Narodowej i w Wołowicach.
W częściowej ochronie konserwatorskiej znajdują się historycznie ukształtowane układy sieci
drożnej wsi, przebiegu koryt cieków i zieleni w miejscowościach: Czernichów, Kamień, Nowa Wieś
Szlachecka, Przeginia Narodowa i Wołowice.
Spis tych obiektów, według materiałów udostępnionych przez Wojewódzkie Służby Ochrony
Zabytków zawiera m.in.:
1) Zespół Kościoła Parafialnego pw. Św. Trójcy w Czernichowie
Kościół gotycki z XV wieku - murowany, powiększony i przebudowany w XVII wieku
w stylu barokowym. Kościół
trójnawowy, halowy, stanowiący najpotężniejszy przykład
prowincjonalnej architektury barokowej na Ziemi Krakowskiej. Wyposażenie wnętrza w większości
barokowe i rokokowe. Kościół otacza mur z czterema kaplicami.
2) Kaplica Różańcowa w Czernichowie
Dawna kaplica różańcowa z 1697 r. usytuowana jest na szczycie wzgórza dominującego nad
okolicą, w miejscu o wybitnej ekspozycji zarówno czynnej, jak i biernej, czego nie przekreśliła
przypadkowa i chaotyczna zabudowa najbliższego otoczenia. Mury obwodowe kaplicy złożone są na
rzucie niemal regularnego ośmioboku i wykonane z kamienia wapiennego. Posadowione są
bezpośrednio na skale, na szczycie wzniesienia, dochodzącej w tym miejscu niemal pod powierzchnię
terenu.
Wnętrze ograniczone jest do części pilastrów (bez głowic) i prostego cokołu zakończonego
profilowaniem. Podczas badań architektonicznych w glifach okien oraz częściowo na ścianach
ujawniono nikłe pozostałości polichromi, wymagające przebadania. Od wschodu do kaplicy
przylegała pierwotnie niewielka zakrystia. Budynek ten rozebrano w XIX wieku całkowicie zachowały się jedynie niewielkie reklity fundamentów. Kaplica różańcowa w Czernichowie mimo
zniszczeń uważana jest za jeden z bardziej interesujących przykładów barokowych kaplic w Polsce.
3) Zespół Dworsko - Parkowy w Czernichowie
Dwór z XVIII wieku przebudowany i adoptowany na szkołę w latach 1857-1860,
klasycystyczny. Zespół uzupełnia lamus z XIX wieku, budynki gospodarcze, murowane, stara
elektrownia, dom nauczyciela, park z ogrodem użytkowym oraz budynki mieszkalne powstałe po
założeniu szkoły rolniczej.
Otwarcie szkoły nastąpiło 20 czerwca 1860 roku. Czernichowska szkoła jest dzisiaj najstarszą
działającą bez przerwy szkołą rolniczą w Polsce.
W końcu XIX wieku Czernichów stał się kolebką spółdzielczości wiejskiej w Galicji.
W marcu 1890 roku za sprawą profesora szkoły dr Franciszka Stefczyka rozpoczęła
działalność, pierwsza w Galicji, Spółdzielcza Kasa Oszczędności i Pożyczek. Założenie tej kasy
zapoczątkowało rozwój instytucji oszczędnościowo - kredytowych zwanych "Kasami Stefczyka".
Dzięki działalności F. Stefczyka oraz wysokiej randze szkoły rolniczej, Czernichów stał się znany nie
tylko na ziemiach polskich.
4) Zajazd z XIX wieku w Czernichowie (ochrona indywidualna)
5) Elementy regionalnej zabudowy wiejskiej z XIX wieku
W
skład której wchodzą trzy odrębne zespoły osadnicze Czernichowa, Czernichówka
i Stawów, położone na wzgórzach nad doliną Wisły.
Zachował się tu układ przestrzenny z siecią dróg z końca XVII wieku i placami: przy kościele
w Czernichowie, owalnym placem w Czernichówku, oraz z placem Na Stawach (Stawy), a także
pozostałości dawnej zabudowy murowanej 2 - 2,5 kondygnacyjnej przy placach i drewnianej 1 - 1,5
kondygnacyjnej (ochrona indywidualna).
6) Elementy regionalnej zabudowy wiejskiej z XIX wieku w Dąbrowie Szlacheckiej
7) Zespół kościoła parafialnego p.w. Opieki Matki Boskiej w Kamieniu
Neogotycki kościół wraz z ogrodzeniem pochodzi z lat 1924-28, powstał na miejscu dawnej
kaplicy z XVIII w.
8) Założenie folwarczne i ogrodowo - gospodarcze plebani w Kamieniu
Obiekty gospodarcze pochodzą z XVIII -XIX w., lamus murowany z XVII – XIX w. oraz
studnia drewniana z XVIII - XIX w., będąca okazałym dziełem techniki i ciesiołki. Istnieją też
pozostałości założenia parkowego oraz ogrodu „włoskiego”; na uwagę zasługuje siedem
kilkusetletnich lip (ochrona indywidualna obiektów wraz z otoczeniem oraz ochrona widokowa).
9) Zespół kościoła parafialnego w Nowej Wsi Szlacheckiej
10) Kapliczka z XIX wieku w Nowej Wsi Szlacheckiej
11) Elementy regionalnej zabudowy wiejskiej z XIX wieku w Nowej Wsi Szlacheckiej
12) Kaplica p.w. Matki Boskiej murowana, z połowy XIX w. w Przegini Duchownej
13) Elementy regionalnej zabudowy wiejskiej z XIX wieku w Przegini Duchownej
14) Zespół dworsko – parkowy w Przegini Narodowej
Dwór drewniany i park z XIX w. - tzw. „Matejkówka” stanowiąca dawniej własność rodziny
Jana Matejki (ochrona indywidualna).
15) Elementy regionalnej zabudowy wiejskiej z XIX wieku w Przegini Narodowej
16) Kapliczki z XIX wieku w Rusocicach
17) Dzwonnica z XIX wieku w Rusocicach
18) Zespół kościelno - plebański: kościół parafialny p.w. Narodzenia NP. Marii w Rybnej
Klasycystyczny, murowany z 1832 r., z cennymi przykładami gotyckiej rzeźby drewnianej,
oraz ogrodzenie z czterema kaplicami, murowane, z początku XIX wieku.
19) Założenie dworsko - parkowe w Rybnej
Dwór rodu Rostworowskich, murowany z drugiej połowy XIX w., przebudowany około 1900
roku, budynki gospodarcze i park krajobrazowy.
20) Elementy regionalnej zabudowy wiejskiej z XIX wieku w Rybnej
21) Założenie dworsko - parkowe wraz ze stawami, łąkami i zielenią wysoką w Wołowicach.
Zespół dworski z końca XIX w. Obejmuje dwór Biernatów, rządcówkę, stajnię,
spichlerz oraz resztki parku krajobrazowego (obecnie siedziba przedszkola).
4.3. Identyfikacja problemów
Problemy związane z ochroną przyrodniczych i krajobrazowych wartości środowiska:
§
zły stan czystości wód powierzchniowych oraz środowiska wodno - gruntowego, wynikający
głównie z braku kanalizacji, nieszczelnych szamb oraz istnienia dzikich wysypisk śmieci,
§
zagrożenia erozją gleb, zwłaszcza w północnej części gminy,
§
zagrożenia związane z planowaną powierzchniową eksploatacją kruszyw,
§
zagrożenia powodziowe ze strony rzeki Wisły, potoków: Rudno i Stracha.
Problemy ochrony środowiska kulturowego:
§
niewystarczająca skuteczność stosowanych dotychczas sposobów i form ochrony dóbr kultury
i pogarszający się z biegiem lat stan obiektów o wartościach kulturowych, w tym również
tych, które formalnie są objęte ochroną prawną ,
§
zły stan techniczny większości obiektów kulturowych i brak inwestorów dla atrakcyjnego
zabudowania części obiektów zabytkowych położonych na terenie gminy,
§
zagrożenie niekorzystnymi przekształceniami funkcjonujących obiektów kulturowych i ich
otoczenia w przypadku konieczności modernizacji czy podniesienia standardu funkcjonalnego
i technicznego.
Problemy komunikacyjne:
§
potrzeba modernizacji prawie wszystkich dróg,
§
planowana budowa przeprawy mostowej z Czernichowa do Brzeźnicy (sygnalizowana
w materiałach wojewódzkich),
§
potrzeba budowy drogi łączącej Czułówek z Nową Wsią Szlachecką,
§
potrzeba ukształtowania ciągów rowerowych, zarówno na potrzeby obsługi gminy, jak
i turystów (ich brak jest istotnym hamulcem promocji transportu zgodnego z ekorozwojem),
§
potrzeba ukształtowania ciągów pieszych, w tym chodników w obrębie terenów
zabudowanych.
Problemy związane z infrastrukturą techniczną:
§
potrzeba uregulowania gospodarki wodno ściekowej, obejmującej rozbudowę wodociągów,
budowę kanalizacji sanitarnej, modernizację istniejących i budowę nowych oczyszczalni
ścieków. Konieczne jest wyrównanie dysproporcji między systemem zaopatrywania w wodę
a odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków,
§
brak rozwiniętej infrastruktury gazowej. Należy dążyć do wykonania koncepcji gazyfikacji
poszczególnych wsi, umożliwiającej zastosowanie gazu jako czynnika grzewczego.
Problemy gospodarki odpadami:
§
brak gminnego wysypiska śmieci,
§
konieczność wprowadzenia segregacji odpadów u wytwórców i przekazywanie części tych
odpadów do wtórnego wykorzystania
Problemy gospodarki energetycznej:
§
sieć elektroenergetyczna średniego i niskiego napięcia wymaga modernizacji i rozbudowy
zwłaszcza w przypadku pojawienia się odbiorców o większym zapotrzebowaniu na energię
elektryczną.
5. Gospodarka
5.1. struktura podstawowych branż na trenie gminy
Rolnictwo i hodowla
Podstawową działalnością gospodarczą w gminie pozostaje rolnictwo z przeważającą uprawą
zbóż i kukurydzy oraz hodowla trzody chlewnej i drobiu.
Tabela 11. Powierzchnia zasiewów głównych ziemiopłodów (w ha)
Lp.
Wyszczególnienie
Powierzchnia (w ha)
1.
pszenica
2.
pszenżyto
3.
jęczmień
4.
pastewne
5.
ziemniaki
6.
warzywa gruntowe
Ogółem
688
399
394
93
217
21
2695
Źródło: Gmina wiejska Czernichów – GUS Kraków 2003.
W strukturze agrarnej zdecydowanie przeważają gospodarstwa małe poniżej 2 ha we
władaniu prywatnych właścicieli. Gospodarka powyżej 10 ha stanowi zaledwie 13,5 % ogółu użytków
rolnych.
Tabela 12. Ilość gospodarstw rolnych i zwierzęta gospodarskie wg wielkości gospodarstw
Wyszczególnienie
Ogółem
< 1 ha
1-5
5 - 10
>10 ha
Ilość gospodarstw
2649
1270
1270
83
26
zwierzęta gospodarskie:
1. bydło
2. trzoda chlewna
953
14 325
58
930
548
6458
170
3044
177
3893
Niekorzystną strukturę wielkości gospodarstw pogłębia rozdrobnienie gruntów, których
średnia liczba wynosi 4,7 na jedno gospodarstwo.
W procesie przemian zauważa się stopniowe odchodzenie od tradycyjnych form upraw
rolnych, zwiększanie udziału hodowli i pogłębianie się odłogowania gruntów.
W gospodarce sadowniczo-ogrodniczej, w której areał zmniejszył się w ostatnich 5 latach
o ponad 20 ha, produkcja towarowa koncentruje się w kilkunastu gospodarstwach ogrodniczych, pod
folią i w szklarniach, głównie w Wołowicach, Czernichowie i Rybnej.
W gospodarce hodowlanej zaznacza się trwała tendencja ograniczania hodowli bydła i wzrost
gospodarstw specjalizujących się w chowie trzody chlewnej (Nowa Wieś Szlachecka, Rybna,
Czułówek, Rusocice) oraz ferm drobiu (Czernichów, Zagacie).
Tabela 13. Ogólna ilość zwierząt gospodarskich znajdująca się na terenie gminy Czernichów
Lp.
Zwierzęta
Ilość [szt.]
1.
Bydło
953
2.
Trzoda chlewna
14 325
3.
Konie
96
4.
Drób
523 897
Hodowlą krów mlecznych w większej skali zajmuje się gospodarstwo pomocnicze przy
Zespole Szkół Rolniczych oraz kilka gospodarstw w Czułówku i Nowej Wsi Szlacheckiej.
Obecność stawów umożliwia hodowlę karpia m.in. w Czernichowie, Przegini Narodowej oraz
Kamieniu.
Obsługa gospodarki rolniczej i przetwórstwo rolno-spożywcze
Głównymi obiektami zaplecza produkcyjnego dla rolnictwa i hodowli są:
§
suszarnie ziarna,
§
punkty dystrybucji środków ochrony roślin,
§
dystrybucja
kwalifikowanego
materiału
siewnego
w
GS
Samopomoc
Chłopska
w Czernichowie,
§
obsługa weterynaryjna,
§
sprzedaż węgla i nawozów.
Rozwojowi hodowli towarzyszy powstawanie ubojni i przetwórni (Czułówek, Czernichów,
Nowa Wieś Szlachecka).
Inne sektory gospodarki
Istotnym dla gminy kierunkiem działalności gospodarczej jest eksploatacja surowców
mineralnych. Złoża zasobów surowcowych występują w miejscowościach:
-
Przeginia Narodowa - koncesja na wydobycie piasku została wyczerpana; obecnie nie
prowadzi się eksploatacji. Teren zrekultywowany, z możliwością urządzenia kąpieliska,
powierzchnia tego obszaru wynosi 4,5 ha;
-
Wołowice-Grotowa - eksploatacja żwiru prowadzona jest w dawnym zakolu Wisły;
użytkownik posiada koncesję na eksploatację, teren kopalni zajmuje około 11 ha,
-
Kłokoczyn - złoże żwiru zostało udokumentowane i zatwierdzone na powierzchni około
120 ha. Jest to największe złoże na terenie gminy. Aktualnie prowadzona jest
eksploatacja na 25 ha,
-
Kamień - kamieniołom nieczynny.
Do najważniejszych obiektów przemysłowo-usługowych należą:
-
Wytwórnia betonu firmy Contraktor w Czernichowie,
-
Skład budowlany w Czernichowie i Wołowicach,
-
Kompleks magazynowo-biurowy firmy Marabut w Czernichowie,
-
Produkcja ślusarsko-kowalska w Kamieniu,
-
Obiekty usługowo-produkcyjne GS Samopomoc Chłopska w Czernichowie,
-
Stacja paliw płynnych w Czernichowie i Rusocicach.
5.2. Podmioty gospodarcze
Na terenie Gminy Czernichów zarejestrowanych jest około 800 podmiotów prowadzących
działalność gospodarczą. Obok działalności rolniczej, obejmują one gospodarkę hodowlaną, obsługę
tych sektorów i przetwórstwo rolno-spożywcze. Działają wszystkie niezbędne dla mieszkańców
branże usługowe: handel, stolarstwo, szklarstwo, murarstwo, blacharstwo samochodowe, zakłady
instalacji elektrycznych i sanitarnych, transport, zakłady mechaniczne i lakiernicze.
Liczbę podmiotów gospodarczych w poszczególnych dziedzinach, działających na terenie
gminy, przedstawia tabela 14.
Tabela 14. Podmioty gospodarcze w gminie według wybranych sekcji PKD.
w tym:
rolnictwo,
Ogółe
przetwórstw
handel i
hotele i
obsługa
łowiectwo
budownictw
transport
m
o
napraw restauracj
nieruchomości
,
o
, łączność
przemysłowe
y
e
firm, nauka
leśnictwo
797
26
120
114
278
16
62
54
Profil prowadzonej działalności jest bardzo zróżnicowany. Dominującą działalnością,
prowadzoną na obszarze gminy, jest handel i naprawy (usługi), która stanowi około 35 % spośród
ogólnej liczby podmiotów gospodarczych.
Problemy natury gospodarczej dotyczące gminy Czernichów:
1. mała atrakcyjność turystyczna utrudnia rozwój turystyki,
2. zagrożenie powodziowe,
3. brak większych zakładów pracy,
4. brak zainteresowania inwestorów zewnętrznych,
5. brak wiedzy o nowoczesnych metodach gospodarowania,
6. spadek przedsiębiorczości w gminie i jej mały udział w gospodarce gminy.
6. Sfera społeczna
6.1. Rynek pracy i bezrobocie
Z ogólnej charakterystyki województwa małopolskiego wynika, że na koniec kwietnia 2004 r.
liczba bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędach pracy województwa małopolskiego, wynosiła
209 291 osób. Jednocześnie w kwietniu 2004 r. do urzędów pracy województwa napłynęło 6 260 ofert
pracy.
Począwszy od stycznia br. stopa bezrobocia w województwie systematycznie spadała i
według stanu na koniec kwietnia wynosiła 16,3 % (przy średniej dla kraju – 20,0 %). Wysokość tego
wskaźnika plasuje Małopolskę na drugim miejscu.
Na terenie gminy Czernichów, sytuacja rynku pracy nie odbiega znacząco od zarysowanej
powyżej sytuacji panującej w województwie małopolskim. Bezrobocie w gminie w latach 1992-1996
kształtowało się na poziomie 9 %. W latach 2000-2004 poziom bezrobocia wzrósł do ok. 14,2 - 15 %.
Tabela 15. Aktywność ekonomiczna ludności
Wyszczególnienie
Aktywni zawodowo
Ogółem
Razem
Pracujący
Bezrobotni
Bierni
zawodowo
Wskaźnik
zatrudnienia (w %)
Stopa
bezrobocia
(w %)
Mężczyźni
4892
3086
2631
455
1752
54,4
14,7
Kobiety
5218
2588
2239
349
2585
43,3
13,5
Ogółem
10110
5674
4870
804
4337
48,6
14,2
Źródło: Opracowanie na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2002.
Tabela 16. Ludność wg płci i ekonomicznych grup wieku.
Wyszczególnienie
wiek przedprodukcyjny (0-17 lat)
wiek produkcyjny
(18-64 lat)
mobilnym
(18-44 lat)
niemobilnym
(45-64 lat)
Mężczyźni
1 653
3 983
2 645
1 338
Kobiet
Ogółem
y
1 559
3 212
3 533
7 516
2 509
5 154
1 024
12 362
poprodukcyjnym
(60-64 lat)
ilość osób w wieku nieprodukcyjnym przypadająca na 100 osób
w wieku produkcyjnym
Ogółem
592
1 381
1 973
56
83
69
6 228
6 473
12 701
W roku 2002 w grupie osób bezrobotnych ok. 4,6 % stanowiły osoby z wykształceniem
wyższym, podczas gdy osoby z wykształceniem podstawowym stanowiły w tych latach ok. 13,4 %.
Nasila się zjawisko bezrobocia długofalowego. W 2002 r. na ogólną liczbę 10 110 osób 4 337
stanowiły osoby bierne zawodowo.
Jedną z cech charakterystycznych rynku pracy gminy Czernichów jest dominacja rolnictwa.
W perspektywie najbliższych lat należy liczyć się z wchodzeniem w wiek produkcyjny wyżu
demograficznego, z którego część osób zamieszkałych na wsi będzie poszukiwała pracy poza
rolnictwem.
Strategia działań powinna polegać między innymi na:
Ø rozwijaniu silnego otoczenia rolnictwa (nowoczesnego potencjału wytwórczego,
możliwość zbytu produkcji), co może prowadzić do tworzenia pozarolniczych miejsc
pracy i koniecznych zmian struktury agrarnej gospodarstw (ich powiększenia),
Ø ograniczaniu
kosztów
produkcji
rolniczej,
zwiększaniu
dochodów
gospodarstw
(np. miejscowe organizowanie skupu, zaopatrzenia)
Ø stworzeniu możliwości przejmowania przez rolników udziałów w sferze przetwórczej,
Ø rozwoju spółdzielczości jako prywatnej formy gospodarowania,
Ø rozszerzeniu działalności usługowej,
Ø edukacji zawodowej (zdobywaniu lub zmianie zawodu czy podwyższaniu kwalifikacji).
Tabela 17. Poziom wykształcenia w gminie Czernichów w2002r.
Wykształcenie
Ogółem
wyższe
451
policealne
173
średnie ogólnokształcące
300
średnie zawodowe
1 817
zasadnicze zawodowe
3 075
podstawowe i bez wykształcenia szkolnego
4 184
Ogółem
10 527
Kobiety
260
128
206
967
1 157
2 374
5 425
Mężczyźni
191
45
94
850
1 918
1 810
5 102
We wszystkich działaniach chodzi głównie o tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem.
6.2. Edukacja
Na obszarze gminy Czernichów działają dwa przedszkola samorządowe oraz przy szkołach
funkcjonują oddziały przedszkolne. W miejscowościach Czernichów, Kamień, Nowa Wieś
Szlachecka, Przeginia Duchowna, Rusocice, Rybna, Wołowice mieszczą się szkoły podstawowe.
W Czernichowie, Kamieniu, Rybnej i Wołowicach są również gimnazja. W Czułówku funkcjonuje
Publiczna Szkoła Podstawowa z oddziałem przedszkolnym, prowadzona przez Stowarzyszenie
na Rzecz Rozwoju Wsi im. Jana III Sobieskiego. Na podobnych zasadach działa szkoła
w Kłokoczynie prowadzona przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi im. Juliana Tuwima.
W Czułówku do klas 1-6 uczęszcza 29 uczniów, w Kłokoczynie do klas 1-3 uczęszcza 15 uczniów.
Tabela 18. Liczba uczniów w gminie, uczących się w przedszkolach, szkołach podstawowych
oraz gimnazjach w 2003r.
Lp.
Miejscowość
Oddziały
przedszkolne
Szkoły
podstawowe
77
-
231
186
494
Przedszkola
Gimnazja
Ogółem
1.
Czernichów
2.
Czułówek
-
4
29
-
33
3.
Dąbrowa
Szlachecka
-
-
-
-
-
4.
Kamień
-
33
146
103
282
5.
Kłokoczyn
-
7
14
-
21
-
12
55
-
67
-
24
98
-
122
-
-
-
-
-
6.
7.
8.
Nowa Wieś
Szlachecka
Przeginia
Duchowna
Przeginia
Narodowa
9.
Rusocice
-
15
102
-
117
10.
Rybna
-
43
207
143
393
11.
Wołowice
50
-
150
111
311
12.
Zagacie
-
-
127
138
1032
543
1840
Razem
Źródło: Dane Urząd Gminy Czernichów.
Tabela 19. Liczba urodzeń w poszczególnych miejscowościach w latach 1995-2003.
Lata
Miejscowość
1995 1 996 1997 1 998 1999 2 000 2001 2 002 2003
Czernichów
26
15
24
20
29
7
24
14
10
Czułówek
7
3
3
8
11
1
4
7
6
Dąbrowa Szlachecka
5
2
5
6
5
7
7
3
8
Kamień
20
21
18
16
16
12
20
15
10
Kłokoczyn
7
5
7
7
5
4
5
3
2
7
5
8
9
6
12
14
11
7
Przeginia Dąbrowa
18
14
16
17
12
14
8
9
12
Przeginia Narodowa
8
4
8
13
11
2
5
4
4
Rusocice
16
19
9
19
11
13
18
11
14
Rybna
35
28
35
33
39
28
28
21
21
Wołowice
16
18
14
20
9
12
16
18
8
Zagacie
8
7
11
11
7
4
10
2
8
RAZEM
173
141
158
179
161
116
159
118
110
Tabela 20. Prognozowana liczba uczniów w poszczególnych szkołach podstawowych
od roku szkolnego 2003/2004 do roku szkolnego 2010/2011.
Rok szkolny
Nazwa placówki 2003/ 2004/
2004 2005
2005/ 2006/ 2007/ 2008/ 2009/ 2010/
2006 2007 2008 2009 2010 2011
SP Czernichów
231
228
242
254
226
229
225
201
SP Kamień
156
137
131
123
109
107
99
91
55
51
51
48
51
55
60
59
98
93
98
95
88
80
76
72
SP Rusocice
102
92
95
90
90
90
81
86
SP Rybna
207
203
206
213
202
195
184
170
SP Wołowice
150
137
134
124
119
122
122
119
SP Kłokoczyn
15
19
19
19
16
14
12
10
SP Czułówek
29
28
31
37
33
30
34
37
1043
988
1007
1003
934
922
893
845
SP Nowa Wieś
Szlachecka
SP Przeginia
Duchowna
Razem:
Na poziomie szkoły średniej edukację prowadzi Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia
Ustawicznego im. dr Franciszka Stefczyka w Czernichowie. Obecnie do Zespołu Szkół Rolniczych
uczęszcza 650 uczniów. Istnieje możliwość kształcenia się w Liceum Ogólnokształcącym, Liceum
Technicznym, Liceum Ekonomicznym, Liceum Agrobiznesu oraz Technikum Rolniczym.
6.3. Pomoc społeczna
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa a znaczenie pomocy społecznej
wynika z tego, że skierowana jest ona do osób, które przy wykorzystaniu własnych środków,
możliwości i uprawnień nie są w stanie przezwyciężyć trudnej sytuacji materialnej w jakiej się
znajdują. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Czernichowie działa od 1990 r. Obecnie Ośrodek
zatrudnia 7 osób. Swym działaniem obejmuje wszystkie miejscowości z terenu gminy.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zadania o charakterze obligatoryjnym
i fakultatywnym.
Zadania o charakterze obligatoryjnym dotyczą:
-
udzielania schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, w tym
osobom bezdomnym,
-
organizowania i prowadzenia gminnych ognisk wychowawczych, świetlic i klubów
środowiskowych dla dzieci, a także organizowania mieszkań chronionych,
-
świadczenia usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych w miejscu zamieszkania,
-
udzielania zasiłku celowego na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osób
bezdomnych i innych osób nie mających dochodu i możliwości ubezpieczenia się na
podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,
-
udzielania zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia
losowego,
-
pracy socjalnej,
-
sprawiania pogrzebu (w tym osobom bezdomnym),
-
finansowania lub współfinansowania pobytu osób w domach pomocy społecznej,
-
zapewnienia środków na wynagrodzenia dla pracowników i warunków do realizacji
ww. zadań.
Natomiast zadania o charakterze fakultatywnym dotyczą:
-
prowadzenia domów pomocy społecznej, ośrodków wsparcia o zasięgu lokalnym
oraz kierowania do nich osób wymagających opieki,
-
przyznawania i wypłacania zasiłków celowych i specjalnych celowych,
-
przyznawania pomocy rzeczowej,
-
przyznawania pomocy w naturze na ekonomiczne usamodzielnienie,
-
przyznawania i wypłacania zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie,
-
innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb.
Analizując dane dotyczące liczby rodzin korzystających z pomocy społecznej można
wnioskować, że wzrasta liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej prowadzonej przez gminę.
Uwidacznia się wzrost liczby rodzin korzystających z pomocy społecznej w ramach zadań własnych.
Przyczyną tego wzrostu jest wycofywanie się państwa z niektórych form pomocy oraz
przekazywanie z roku na rok coraz mniejszych środków na zadania zlecone gminie. Powoduje to
konieczność organizowania większych środków na zadania własne finansowane z budżetu gminny.
Tabela 21. Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej w latach 2000-2003.
Rok
Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej
Liczba rodzin objęta pomocą
Zadania zlecone
Zadania własne
2000
2001
2002
2003
192
221
204
149
268
256
262
317
379
383
380
432
Źródło: Opracowanie na podstawie danych z GOPS Czernichów
Bez względu na liczbę osób korzystających z konkretnej pomocy społecznej – do GOPS
trafiają również rodziny, które nie wymagają wsparcia finansowego czy rzeczowego ale potrzebują
pomocy w formie pracy socjalnej. Część tych rodzin po uzyskaniu pomocy w formie pracy socjalnej
nigdy nie staje się klientami GOPS. Niestety ta forma pomocy jest najmniej wymierzalna, całkowicie
niewspółmierna do czasu jaki pochłania.
Analiza liczby rodzin korzystających z pomocy społecznej ze względu na powody przyznania
pomocy przedstawia tabela 22.
Tabela 22. Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej w latach 2000-2003.
2000 2001 2002
Lp.
Powód przyznania
1.
Ubóstwo
89
257
227
2.
Sieroctwo
4
3.
Bezdomność
1
1
4.
Potrzeba ochrony macierzyństwa
36
50
25
5.
Bezrobocie
69
102
128
6.
Niepełnosprawność
110
119
142
7.
Długotrwała choroba
55
61
75
8.
Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych
9.
Alkoholizm
4
3
6
10.
Narkomania
11.
Trudność w przystosowaniu do życia po opuszczeniu
3
2
2
zakładu karnego
2003
291
2
37
135
176
84
2
4
Źródło: Opracowanie na podstawie danych z GOPS Czernichów.
Analizując dane z poszczególnych lat można zaobserwować wzrost liczby rodzin
korzystających z pomocy społecznej dotkniętych problemem bezrobocia, niepełnosprawności oraz
ubóstwa. Rodziny dotknięte pojedynczym problemem przy niewielkim wsparciu ze strony pomocy
społecznej mogą przezwyciężyć trudności i wyjść z kręgu osób korzystających z pomocy. Rodziny,
w których problemy kumulują się, nawet przy dość znacznej pomocy ze strony Ośrodka nie są
w stanie poradzić sobie z trudną sytuacją i pozostają w kręgu beneficjentów pomocy społecznej przez
dłuższy czas (nawet przez kilka lat). Taka sytuacja może powodować kolejny problem jakim jest
uzależnienie się od pomocy społecznej, a w niektórych przypadkach można zaobserwować zjawisko
„dziedziczenia biedy”. Dzieci z rodzin patologicznych, korzystających z pomocy, po wejściu
w dorosłe życie również zgłaszają się do pomocy społecznej. Pomoc społeczna staje się sposobem
na życie a nie instytucją wsparcia.
Problemy natury społecznej dotyczące gminy Czernichów:
1. zapotrzebowanie na tereny mieszkaniowe nie związane z produkcją rolną,
2. potrzeba wyznaczania nowych terenów, pod jednorodzinną zabudowę mieszkaniową rezydencjonalną
(z
zakazem
sytuowania
zagród
i
prowadzenia
działalności
gospodarczej),
3. słabe wyposażenie gminy w usługi publiczne, zwłaszcza z zakresu kultury, ochrony
zdrowia i łączności,
4. brak odpowiednio usytuowanych, wolnych terenów komunalnych, nadających się
do sytuowania usług publicznych.
III. Zadania zmierzające do poprawy sytuacji na danym obszarze
1. Celowość zadań planowanych do realizacji
Głównym celem rozwoju gminy Czernichów jest: „Harmonijny rozwój gospodarczospołeczny poprzez racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych, potencjału ludzkiego i korzystnych
uwarunkowań towarzyszących”.
W rozwinięciu tego celu, określono następujące cele strategiczne gminy Czernichów:
1. Rozwój funkcji stwarzających podstawę ekonomicznego rozwoju gminy, w tym:
§
poprawa efektywności rolnictwa jako głównej funkcji ekonomicznej gminy,
§
rozwój drobnej przedsiębiorczości jako wspomagającej funkcji ekonomicznej,
§
podniesienie
atrakcyjności
turystyczno-rekreacyjnej
gminy
w celu
stworzenia
dodatkowych źródeł dochodu gminy i jej mieszkańców.
2. Poprawa warunków zamieszkania i obsługi ludności jako istotnego czynnika podniesienia
poziomu jakości życia mieszkańców gminy,
3. Ochrona wartości środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz kształtowanie ładu
przestrzennego jako podstaw prawidłowego i efektywnego rozwoju wszystkich ww. zakresów
działalności
Niezbędne w tym momencie jest uwzględnienie wewnętrznych czynników mających wpływ
na rozwój gminy wiejskiej Czernichów, jej mocnych stron, potencjału rozwojowego oraz
zidentyfikowanie ewentualnych zagrożeń. Poniżej została przedstawiona analiza SWOT, która
powstała w ramach prac nad stworzeniem Strategii Rozwoju Gminy Czernichów:
MOCNE STRONY:
§
położenie geograficzne,
§
walory krajobrazowe,
§
dziedzictwo kulturowe,
§
dostępność komunikacyjna,
§
naturalna atrakcyjność turystyczna gminy (walory krajobrazowe i przyrodnicze terenu,
kompleksy leśne, dziedzictwo historyczne), przy niewielkiej odległości od Krakowa i Śląska
oraz łatwej dostępności, stwarzające szanse dla turystyki pieszej i rowerowej,
§
wysoką jakość gleb i organizację przestrzeni rolniczej,
§
uregulowane stosunki własnościowe,
§
istnienie zaplecza surowcowego (złoża żwiru, kruszyw budowlanych),
§
dobre warunki dla inwestorów,
§
położenie blisko aglomeracji krakowskiej,
§
wysoka przedsiębiorczość i aktywność mieszkańców,
§
duża liczba organizacji pozarządowych,
§
duży udział młodzieży uczącej się,
§
duży udział młodzieży studiującej,
§
korzystna struktura demograficzna (młode społeczeństwo, wysoki przyrost naturalny,
dodatnie saldo migracji),
§
większy niż przeciętnie pokoleniowy spokój społeczny (ciągłość pokoleniowa),
§
współpraca z krajami Unii Europejskiej (Francja, Włochy).
SŁABE STRONY:
§
zagrożenie powodziowe,
§
silne rozdrobnienie własności gruntów,
§
słaba infrastruktura (drogi, parkingi, kanalizacja, oczyszczalnie cieków),
§
słaba współpraca między gminami,
§
duże, ukryte bezrobocie agrarne (wysoki udział osób pracujących w rolnictwie, brak
pozarolniczych źródeł dochodów),
§
wolne tempo przemian na obszarach wiejskich,
§
słabe otoczenie biznesu, zwłaszcza w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw,
§
słabe przygotowanie gminy do funkcjonowania na rynku Unii Europejskiej,
§
niedostateczna liczba średnich przedsiębiorstw,
§
duże dysproporcje w aktywności gospodarczej mieszkańców,
§
niski poziom dochodów samorządu terytorialnego.
SZANSE:
§
wzrost napływu środków przedakcesyjnych i strukturalnych UE,
§
przyspieszenie procesów restrukturyzacyjnych,
§
wzrost współpracy gospodarczej i społecznej z regionami Unii Europejskiej,
§
wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa (otwarcie na stosowanie nowych
technologii),
§
fachowość kadry rolniczej i tradycje upraw specjalistycznych (w tym wikliny i jej
przetwarzania),
§
pracowitość, aktywność i otwartość mieszkańców gminy na nowe rozwiązania,
§
sprzyjające warunki podnoszenia kwalifikacji w zakresie rolnictwa (istnienie szkoły
rolniczej), a także w zakresie innych dziedzin (możliwość korzystania z urządzeń oświaty
i nauki w Krakowie); możliwość zwiększania się ilości ludzi wykształconych,
§
możliwość rozwoju drobnego przetwórstwa spożywczego, oraz innych gałęzi drobnej
przedsiębiorczości, z nastawieniem na rynek zbytu w Krakowie i na Śląsku,
§
duża rezerwa w sektorze usług, w szczególności na obszarach wiejskich,
§
wejście na rynek pracy wyżu demograficznego (szansa na odmłodzenie i zdynamizowanie
rynku pracy, naturalna wymiana kwalifikacji na lepiej dostosowane do potrzeb rynku pracy),
§
rozwój turystyki opartej o wysokie walory środowiska przyrodniczego i tzw. turystyki
wiejskiej,
§
popularność indywidualnej rekreacji weekendowej i wzrost popularności agroturystyki wśród
mieszkańców miast,
§
wyrównanie dysproporcji w zakresie nauki pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi,
§
dynamiczny rozwój szkolnictwa, w tym kształcenia dorosłych.
ZAGROŻENIA:
§
kryzys finansów publicznych, niedostateczne finansowanie rozwoju lokalnego,
§
niska zdolność wykorzystania środków UE,
§
niedostosowanie do standardów jakościowych UE, szczególnie w zakresie ochrony
środowiska, produkcji, rolnictwa,
§
rosnąca konkurencyjność innych regionów,
§
bariery prawne i instytucjonalne powstawania oraz funkcjonowania małych i średnich
przedsiębiorstw,
§
wzrost zasobów siły roboczej przy pogłębiającym się deficycie miejsc pracy,
§
restrukturyzacja sektora rolnego,
§
słabe otoczenie biznesu, zwłaszcza w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw,
§
niedostosowanie do standardów jakościowych UE, w zakresie edukacji na poziomie
przedszkolnym, podstawowym i średnim,
Zdefiniowanie celu głównego, a tym samym celów strategicznych oraz cząstkowych, a także
wyniki analizy SWOT pozwolą w dalszej części niniejszego opracowania na dokładne określenie
zadań służących rozwojowi lokalnemu.
2. Lista zadań
Lista zadań do realizacji w bezpośredniej, bądź dalszej, przyszłości powstała na podstawie
analizy celów rozwoju gminy Czernichów, jej mocnych i słabych stron, a także szans i zagrożeń.
Zadania te, pogrupowane tematycznie, a w dalszej części opracowania ułożone według kryterium
ważności, rozwiązywane będą poprzez realizację konkretnych projektów inwestycyjnych. Dla
każdego projektu realizowane w latach 2004-2006 określone zostaną ramy czasowe jego realizacji,
a także źródła finansowania, oczekiwane rezultaty oraz instytucje odpowiedzialne za wprowadzenie
projektu w życie. Projekty długoterminowe, planowane do realizacji w latach późniejszych, zostaną
opisane analogicznie na większym poziomie ogólności (w szczególności w odniesieniu do montażu
finansowego poszczególnych projektów).
Zadania służące realizacji Planu Rozwoju Gminy Czernichów na lata 2004 – 2013 zostały
przyporządkowane zdefiniowanym wcześniej celom cząstkowym. W ramach każdego z nich projekty zostały
uszeregowane według kryterium ważności:
1. Rozwój funkcji stwarzających podstawę ekonomicznego rozwoju gminy, w tym:
§
poprawa efektywności rolnictwa jako głównej funkcji ekonomicznej gminy,
§
rozwój drobnej przedsiębiorczości jako wspomagającej funkcji ekonomicznej,
§
podniesienie
atrakcyjności
turystyczno-rekreacyjnej
gminy
w celu
stworzenia
dodatkowych źródeł dochodu gminy i jej mieszkańców,
2. Poprawa warunków zamieszkania i obsługi ludności jako istotnego czynnika podniesienia
poziomu jakości życia mieszkańców gminy,
3. Ochrona wartości środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz kształtowanie ładu
przestrzennego jako podstaw prawidłowego i efektywnego rozwoju wszystkich ww. zakresów
działalności.
cel strategiczny I – Rozwój funkcji gminy stwarzających podstawę jej ekonomicznego rozwoju:
1.
Bezpośrednie inwestycje w infrastrukturę techniczną,
2.
Rozwój przedsiębiorczości,
3.
Kształtowanie w społeczności lokalnej aktywnych i przedsiębiorczych postaw,
4.
Rozwój otoczenia okołobiznesowego.
cel strategiczny II – Poprawa warunków zamieszkania i obsługi ludności jako istotnego czynnika
podniesienia poziomu jakości życia mieszkańców gminy:
1.
Rozwój funkcji edukacyjno – oświatowej,
2.
Ochrona zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców.
cel strategiczny III – Ochrona wartości środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz
kształtowanie ładu przestrzennego jako podstaw prawidłowego i efektywnego rozwoju wszystkich ww.
zakresów działalności:
1. Poprawa stanu środowiska naturalnego,
2. Dbanie o ład przestrzenny gminy i jej funkcjonalność dla mieszkańców,
3. Zachowanie stanu dziedzictwa kulturowego oraz jego promocja w skali ponad lokalnej,
4. Poprawa warunków do uprawiania sportu i rekreacji,
5. Podjęcie działań na rzecz podniesienia świadomości kulturalnej mieszkańców.
Uszeregowanie projektów według ich ważności dla rozwoju gminy Czernichów przedstawia się
następująco:
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Wyszczególnienie
Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Przegini Duchownej
Budowa kanalizacji sanitarnej w Przegini Duchownej etap I i II
Budowa kanalizacji sanitarnej w Czernichowie etap II
Modernizacja i rozbudowa przedszkola w Czernichowie
Modernizacja Kaplicy Różańcowej
Budowa obwodnicy w Czernichowie
Budowa kanalizacji sanitarnej w Wołowicach
Budowa oczyszczalni ścieków w Wołowicach
Modernizacja Zespołu Placówek Oświatowych w Rybnej
Budowa gimnazjum w Czernichowie
Budowa systemu teleinformatycznego
Sprawą priorytetową na dzień dzisiejszy jest rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków
oraz budowa kanalizacji sanitarnej. Oprócz tego za najważniejsze uznano zadania związane
z rozbudową i modernizacją placówek oświaty na terenie gminy, a w szczególności rozbudowa
i modernizacja przedszkola w Czernichowie. Harmonogram realizacji działań oraz oszacowane koszty
i sposoby finansowania przedstawiono w dalszej części opracowania.
IV. Realizacja zadań i projektów
Lista zadań, zestawiona w poprzednim rozdziale, przekłada się na poszczególne działania.
Te z kolei często podlegają etapowaniu. W poniższej tabeli zestawiono przewidywany harmonogram
realizacji projektów. Tabela ta pozwoli na określenie stopnia zapotrzebowania na środki budżetowe
i pozabudżetowe w poszczególnych latach. Tabela zawiera zestawienie działań pogrupowanych
według przynależności do trzech wyznaczonych wcześniej celów strategicznych. Zakłada się,
że projekty nie zrealizowane w założonym do realizacji roku przechodzą na rok następny.
Ponadto zadania mające pomóc w rozwoju lokalnym gminy można podzielić na będące
w gestii władz lokalnych oraz te, których wdrożenie nie zależy wyłącznie od kompetencji gminy.
Działanie
Przewidywany okres realizacji
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
CEL STRATEGICZNY I - ROZWÓJ FUNKCJI GMINY STWARZAJĄCYCH PODSTAWĘ JEJ EKONOMICZNEGO ROZWOJU
1. Bezpośrednie inwestycje w infrastrukturę techniczną
· modernizacja istniejących dróg o znaczeniu lokalnym i regionalnym
modernizacja drogi wojewódzkiej
x
x
budowa obwodnicy w Czernichowie
x
x
modernizacja dróg gminnych i powiatowych
x
x
x
x
2. Utworzenie w gminie „Strefy Rozwoju Gospodarczego”
· stworzenie kompleksowego systemu informacji gospodarczej
współpraca z przedsiębiorcami w zakresie informacji gospodarczej
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
wydawanie folderów i informatorów gospodarczych o gminie
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
· przeznaczanie nowych terenów pod działalność gospodarczą
monitoring sytuacji w zakresie potrzeb lokalizacyjnych przedsiębiorstw
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
w miarę potrzeb zmiana Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
współpraca z przedsiębiorcami w zakresie ustalania metod i instrumentów wspierania
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
rozwoju gospodarczego
· zainicjowanie powstania Inkubatora przedsiębiorczości
na bazie istniejących organizacji pozarządowych o charakterze gospodarczym utworzenie
x
x
x
x
x
x
x
Centrum Wspierania Przedsiębiorczości i Inkubatora Przedsiębiorczości
3. Kształtowanie w społeczności lokalnej aktywnej, przedsiębiorczej postawy
szkolenie i kształcenie mieszkańców w zakresie podejmowania własnej, samodzielnej
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
działalności gospodarczej
współpraca z Urzędem Pracy w zakresie systemu kształcenia w szkołach podstawowych
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
i ponadpodstawowych
wspieranie doradcze inicjatyw mieszkańców
x
x
x
4. Rozwój otoczenia okołobiznesowego
przeznaczanie w planie zagospodarowania przestrzennego miasta terenów pod działalność
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
handlową i usługową
wspieranie powstawania instytucji okołobiznesowych
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
wzrost atrakcyjności inwestycyjnej miasta dla inwestorów poprzez rozwój bazy noclegowej
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
i gastronomicznej
CEL STRATEGICZNY II - POPRAWA WARUNKÓW ZAMIESZKANIA I OBSŁUGI LUDNOŚCI JAKO ISTOTNEGO CZYNNIKA
PODNIESIENIA POZIOMU JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW GMINY
39
1. Rozwój funkcji edukacyjno-oświatowej
·
poprawa dostępności placówek oświatowych
rozbudowa i modernizacja Przedszkola w Czernichowie
budowa gimnazjum Czernichów
rozbudowa szkoły podstawowej w Kamieniu
rozbudowa szkoły podstawowej w Nowej Wsi Szlacheckiej
rozbudowa Zespołu Placówek Oświatowych w Rybnej
usprawnienie dowozu dzieci do szkół
· podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa
dostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy
informatyzacja szkół – internet oraz wyposażanie pracowni i laboratoriów
wprowadzanie różnorodnych form kształcenia
wzrost poziomu nauczania języków obcych
motywowanie poprzez stypendia
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
2. Poprawa warunków mieszkaniowych
rozbudowa OSP Przeginia Narodowa
x
x
x
x
budynek mieszkalny Przeginia Duchowna
x
x
x
x
3. Ochrona zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców, w tym bezpieczeństwa socjalnego
· zapewnienie opieki zdrowotnej
edukacja zdrowotna mieszkańców gminy
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
profilaktyka uzależnień ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
· poprawa bezpieczeństwa mieszkańców
czytelne oznakowanie dróg i ciągów pieszych
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
· sukcesywne rozwijanie pomocy społecznej oraz systemu zabezpieczenia socjalnego
stwarzanie warunków umożliwiających osobom niepełnosprawnym włączenia się i powrotu
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
do czynnego życia
· likwidacja barier architektonicznych w miejscach użyteczności publicznej
dostosowanie wejść do placówek użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych
x
x
x
i starszych
CEL STRATEGICZNY III OCHRONA WARTOŚCI ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO ORAZ KSZTAŁTOWANIE
ŁADU PRZESTRZENNEGO JAKO PODSTAW PRAWIDŁOWEGO I EFEKTYWNEGO ROZWOJU WSZYSTKICH WW. ZAKRESÓW
DZIAŁALNOŚCI
1. Poprawa stanu środowiska naturalnego
40
· rozwój stanu sanitarnego miasta poprzez pełne skanalizowanie i zwodociągowanie oraz modernizację istniejącej infrastruktury sanitarnej
budowa nowych oraz modernizacja istniejących oczyszczalni ścieków
x
x
x
x
x
x
x
x
x
budowa kanalizacji sanitarnej
x
x
x
x
x
x
x
x
x
modernizacja i rozbudowa sieci wodociągowej
x
x
x
· ochrona czystości i estetyki otoczenia życia mieszkańców; wód powierzchniowych i atmosfery
monitoring jakości wód powierzchniowych i atmosfery
x
x
x
x
x
x
x
x
x
wprowadzenie segregacji odpadów
x
x
x
edukacja ekologiczna
x
x
x
x
x
x
x
x
x
2. Dbanie o ład przestrzenny miasta i jego funkcjonalność dla mieszkańców
· zapewnienie estetyki
dbanie o czystość ulic, chodników i terenów zielonych
x
x
x
x
x
x
x
x
x
3. Zachowanie stanu dziedzictwa kulturalnego oraz jego promocja w skali ponad lokalnej
modernizacja Kaplicy Różańcowej
x
4. Lubawa centrum sportu i rekreacji
· tworzenie korzystnych warunków do rekreacji ruchowej, w szczególności dla dzieci i młodzieży
tworzenie szlaków rekreacyjnych – pieszych i rowerowych
x
· organizowanie zawodów sportowych
organizowanie innych imprez sportowych z wykorzystaniem bazy sportowej w gminie
x
x
x
x
x
x
x
x
x
5. Podjęcie działań na rzecz podniesienia świadomości kulturalnej mieszkańców
· edukacja regionalna
kształtowanie świadomości i tożsamości kulturowej mieszkańców gminy z udziałem
x
x
x
x
x
x
x
x
x
placówek edukacyjno-oświatowych
organizowanie imprez kulturalno-rozrywkowych dotyczących lokalnych aspektów
x
x
x
x
x
x
x
x
x
tożsamości kulturalnej
· podjęcie działań na rzecz rozwoju amatorskiego i profesjonalnego ruchu autystyczno-kulturalnego
rozwój amatorskiego ruchu artystycznego
x
x
x
x
x
x
x
x
x
aktywizacja lokalnych animatorów kultury i działaczy społecznych (m.in. stowarzyszeń)
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
41
Oprócz zestawionych powyżej zadań przewidywanych do wdrożenia w latach 2004 – 2013
przez władze samorządowe, rozwój lokalny wspomagają także inicjatywy społeczne. Ich wzbudzanie,
wdrażanie oraz kontynuacja zależy od mieszkańców, ale również od inwestorów zewnętrznych,
chcących realizować swoje przedsięwzięcia na terenie gminy Czernichów.
W związku z tym inicjatywy społeczne nie są całkowicie odcięte od kompetencji władz
samorządowych. Takie aspekty jak wyznaczenie lokalizacji potencjalnych projektów, ustalenie zachęt
dla inwestorów, przyjazny stosunek władz samorządowych do inwestorów zewnętrznych, promocja
ofert inwestycyjnych, podniesienie atrakcyjności gminy poprzez sukcesywną modernizację
infrastruktury społecznej oraz technicznej powodują, że gmina staje się bardziej atrakcyjna. Dotyczy
to zarówno opinii lokalnej społeczności, jak i potencjalnych inwestorów.
W związku z tym władze samorządowe powinny dążyć do wywołania takich zachowań wśród
mieszkańców, które powodowałyby ich chęć podnoszenia swoich kwalifikacji, rozpoczęcia własnej
działalności gospodarczej oraz bardziej aktywnego poszukiwania pracy.
W dalszej części niniejszego opracowania zostaną określone procedury wdrażania,
finansowania, monitoringu i oceny realizacji planu rozwoju lokalnego. Głównymi jednostkami za to
odpowiedzialnymi będą Wójt, Rada Gminy i jednostki wydzielone specjalnie w tym celu wśród
struktur gminy. Będą one kontrolować i oceniać stopień realizacji planu w zakresie działań leżących
w gestii władz samorządowych.
V. Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie
gminy, powiatu, województwa
Plan rozwoju lokalnego jest dokumentem programowym, który integruje potrzeby
społeczności lokalnej w zakresie ładu kulturowo – ekologicznego, społecznego, gospodarczego
i infrastrukturalnego. W swoich ustaleniach bazuje na dokumentach i programach planistycznych
będących podstawą polityki regionalnej zarówno na poziomie krajowym, wojewódzkim jak
i powiatowym. Zgodność planu rozwoju lokalnego ze strategicznymi dokumentami planistycznymi
jest warunkiem koniecznym jego skutecznej realizacji.
Plan Rozwoju Gminy Czernichów ze swoimi celami nadrzędnymi oraz celami cząstkowymi
wpisuje się w cele Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego. Jego nadrzędnym celem jest:
„m a ł o p o l s k a
-
i nowoczesnej
czerpiącym
z
regionem
gospodarki;
dziedzictwa
szans
wszechstronnego
silnym
aktywnością
przeszłość
i
swych
rozwoju
ludzi
mieszkańców,
zachowującym
tożsamość
w i n t e g r u j ą c e j s i ę E u r o p i e ”. Głównymi celami rozwoju województwa są:
A. Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy mieszkańcy,
B. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego i kulturowego,
C. Trwały rozwój gospodarczy,
42
D. Lepsza dostępność komunikacyjna całego regionu,
E. Lepsza współpraca wewnątrzregionalna.
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego jest zgodna we wszystkich aspektach
z kierunkami i priorytetami zawartymi w projekcie Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego, jak
również z pozostałymi narodowymi strategiami sektorowymi oraz Wstępnym Narodowym Planem
Rozwoju na lata 2000-2006.
Większość z działań przewidzianych do realizacji przez niniejszy plan rozwoju lokalnego
wynika z założeń programowych Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego. Są to zarówno
zadania, których wdrożenie należy do kompetencji władz samorządowych gminy Czernichów, jak
również inne projekty, których realizacja zależy od zaangażowania władz powiatowych, lokalnej
społeczności lub inwestorów zewnętrznych. Zadaniami tymi są:
1. w zakresie wykształcenia i przedsiębiorczości:
§
wyposażenie szkół i placówek działających w systemie oświaty w celu wyrównania
szans w dostępie do edukacji pomiędzy uczniami z obszarów wiejskich i miejskich,
§
zwiększenie mobilności zawodowej mieszkańców i ich zdolności w zakresie
dostosowania umiejętności i kwalifikacji zawodowych do wymogów regionalnego
rynku pracy w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej,
§
tworzenie sprzyjających warunków dla powstawania nowych firm zakładanych przez
absolwentów, osoby zagrożone bezrobociem oraz osoby odchodzące z rolnictwa,
§
likwidacja barier architektonicznych.
2. w zakresie ładu środowiska przyrodniczego i kulturowego:
§
dostarczenie mieszkańcom odpowiedniej jakości wody do picia,
§
podniesienie jakości wód powierzchniowych,
§
zmniejszenie ilości wprowadzanych do powietrza zanieczyszczeń,
§
uporządkowanie gospodarki odpadami,
§
podniesienie sprawności systemów wodociągowych,
§
sprawne zarządzanie środowiskiem,
§
zachowanie unikatowych zasobów przyrody i krajobrazu,
§
ożywienie gospodarcze i społeczne, a także zwiększenie potencjału turystycznego
i kulturalnego, w tym nadanie obiektom i terenom zdegradowanym nowych funkcji
społeczno-gospodarczych,
§
wzrost atrakcyjności turystycznej i kulturowej poprzez budowę i poprawę stanu
publicznej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej i kulturalnej,
43
3. w zakresie trwałego rozwoju gospodarczego:
§
stymulowanie powstawania nowych firm, w tym w szczególności zakładanych przez
absolwentów, osoby zagrożone bezrobociem w wyniku procesów transformacji
gospodarki oraz osoby odchodzące z rolnictwa,
4. w zakresie dostępności komunikacyjnej:
§
rozwój i poprawa przepustowości oraz jakości sieci teleinformatycznej,
§
zapewnienie dostępu do Internetu w miejscach publicznych np. w placówkach
użyteczności publicznej, tj. tzw. publiczne punkty dostępu do Internetu (PIAP),
§
rozwój usług publicznych w Internecie (e-administracja, e-zdrowie, e-edukacja)
z zachowaniem bezpieczeństwa danych i prywatności,
§
likwidacja barier transportowych na obszarach wiejskich i małych miast,
§
tworzenie warunków dla rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich oraz
poprzemysłowych poprzez wzmacnianie sieci transportu.
Systematyczne wdrażanie zadań przewidzianych w Strategii Rozwoju Województwa
Małopolskiego pozwoli na zrównoważony rozwój gminy, poprawę jakości życia mieszkańców,
podniesienie atrakcyjności miejsca zamieszkania, rozwój działalności gospodarczej oraz poszerzenie
oferty turystycznej.
Plan rozwoju lokalnego jest także spójny z
Planem Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa Małopolskiego, którego nadrzędnym celem jest
„uk szta łt owan ie rozwoju
pr zes trze nn ego wojewódz twa tak , b y b yło to atrakc yjn e, p rzy ja zn e i wy ją tko we
mi ejs ce zami esz kani a, wypocz ynku oraz ro zwo ju spo ł eczn o - gospod arcz eg o w kra ju
i Europie”. W ustaleniach planu zawarte są zadania o znaczeniu krajowym (zadania rządowe),
regionalnym, ponadlokalnym.
Główne kierunki polityki przestrzennej to:
Ø dynamizacja przekształceń i kształtowanie przestrzeni otwartej, konkurencyjnej,
innowacyjnej i efektywnej,
Ø ochrona i uwarunkowane ekologicznie kształtowanie przestrzeni przyrodniczej,
Ø selektywna restrukturyzacja wybranych rejonów kraju,
Ø wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich,
Ø modernizacja adaptacyjna zagospodarowania przestrzennego,
Ø generowanie zróżnicowanej regionalnie aktywności społeczno-gospodarczej kraju.
Dokumenty planistyczne na poziomie regionalnym powinny być zgodne z Koncepcją Polityki
Przestrzennego Zagospodarowania Kraju. To opracowanie zawiera planowane do wdrożenia zadania
44
o charakterze rządowym, regionalnym i ponadlokalnym. Ich ogólny zarys przekłada się
na uszczegółowienie w dokumentach planistycznych niższych rzędów.
Spójność dokumentów planistycznych wszystkich rzędów ma zapewnić zrównoważony
rozwój naszego kraju we wszystkich dziedzinach życia.
VI. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć planu rozwoju lokalnego
Realizacja
Planu
Rozwoju
Gminy
Czernichów
będzie
poddawana
sprawdzeniu
na poszczególnych etapach, na koniec każdego okresu programowania (2004 – 2006, 2007 – 2013)
oraz na koniec okresu objętego niniejszym planem. Kontroli podlegać będzie stopień realizacji
poszczególnych celów, monitorowanie postępu wdrażania zaplanowanych działań, ich zgodności
z harmonogramem, sposób finansowania oraz rezultaty.
W wyniku wdrożenia działań zaplanowanych w Planie Rozwoju Gminy Czernichów
w latach 2004 – 2013 przewiduje się osiągnięcie następujących wskaźników ogólnych:
q
budowa kanalizacji sanitarnej w poszczególnych miejscowościach,
q
modernizacja i budowa oczyszczalni ścieków,
q
poprawa dostępności i jakości obiektów oświatowo – kulturalnych,
q
zwiększenie ilości obiektów sportowo-rekreacyjnych,
q
polepszenie stanu dróg wiejskich,
q
zwiększenie długości dróg o nawierzchni ulepszonej,
q
utworzenie nowych miejsc pracy,
q
wzrost ilości terenów zurbanizowanych i wyposażonych w infrastrukturę techniczną,
q
poprawa estetyki wzglądu zewnętrznego gminy,
q
wzrost poziomu wykształcenia ludności,
q
wzrost przedsiębiorczości poprzez utworzenie Inkubatora Przedsiębiorczości.
Ponadto każde działanie będzie podlegać kontroli i ocenie. Stopień realizacji poszczególnych
działań zostanie określony przy pomocy wskaźników produktu, rezultatu i oddziaływania.
W poniższej tabeli 23 zestawiono proponowane rodzaje wskaźników dla różnych rodzajów zadań oraz
sposób ich pomiaru.
45
Tabela 23. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć
q Długość sieci kanalizacyjnej (mb)
PRODUKT
q
Liczba oczyszczalni ścieków (szt.)
q
Powierzchnia zmodernizowanych budynków oświatowych (m2)
q
Powierzchnia zbudowanych placówek oświatowych (m2)
q
Powierzchnia zmodernizowanych obiektów kultury (m2)
Ilość nowo podłączonych gospodarstw domowych do sieci kanalizacyjnej
q
(%)
q
Stosunek ilości budynków podłączonych sieci kanalizacyjnej w stosunku
do wszystkich budynków (%)
REZULTAT
q
Zmniejszenie obłożenia oddziałów szkolnych na skutek zwiększenia ilości
pomieszczeń do nauki (%)
q
Zwiększenie ilości zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych godz./miesiąc
q
Wskaźnik
powierzchni
dróg
objęty
modernizacją
i
ulepszeniem
nawierzchni (%)
q
Powierzchnia nowoutworzonych pomieszczeń oświatowych (m2)
q
Ilość ścieków oczyszczonych w wyniku modernizacji (m3)
q
Wskaźnik ilości ścieków dopływających do oczyszczalni w stosunku do
q
jej przepustowości (%)
Budowa kanalizacji sanitarnej w poszczególnych miejscowościach,
q
Ilość osób korzystających z sieci kanalizacyjnej (osoby)
q
Polepszenie stanu środowiska naturalnego (ilość odprowadzanych
i oczyszczanych ścieków) (%)
q
Wielkość migracji (osoby)
ODDZIAŁYWANI
q
Wzrost poziomu życia mieszkańców (w %)
E
q
Zmniejszenie
zachorowalności
dzieci
w
placówkach
kulturalno
– oświatowych w wyniku poprawy warunków nauczania (%)
q
Zwiększenie aktywności rekreacyjnej mieszkańców (%)
q
Wskaźnik poprawy jakości dróg w wyniku przeprowadzonej ich
modernizacji i ulepszenia nawierzchni (%)
q
Wzrost zdrowotności mieszkańców (%)
q
Polepszenie stanu środowiska naturalnego (%)
46
VII. Plan finansowy
Na dochody gminy składają się podatki i opłaty, dochody z majątku, subwencje, dotacje
celowe na realizację zadań zleconych oraz na dofinansowanie zadań własnych, wpływy z
samoopodatkowania mieszkańców, spadki, zapisy, darowizny i inne dochody. Średnie roczne
dochody budżetu gminy kształtowały się w granicach ok. 15 000 000 zł. W latach
2000-2003
sumaryczne dochody gminy wyniosły 60 562 698 zł, wydatkowane środki w analogicznym okresie
wyniosły 60 054 133 zł.
W latach 2000-2003 średni dochód na jednego mieszkańca wyniósł 163,00 zł.
W poszczególnych latach kształtował się następująco:
- 2000r. - 141,77 zł,
- 2001r. - 168,36 zł,
- 2002r. - 183,62 zł,
- 2003r. - 158,26 zł.
Tabela 24. Zestawienie dochodów i wydatków gminy Czernichów w latach 2000-2003
Rok
Dochody [zł]
Wydatki [zł]
Zobowiązania [zł]
2000
14 271 891
16 074 970
6 418 029
2001
14 531 876
13 167 525
4 757 147
2002
15 460 423
14 248 387
3 969 110
2003
16 298 508
16 563 251
3 346 736
Biorąc pod uwagę sytuację finansową gminy i wielkość zobowiązań na koniec 2003r. można
stwierdzić, iż gmina posiada możliwości zaciągania zobowiązań na realizację inwestycji.
Analiza dochodów budżetu gminy pozwoliła wyodrębnić źródła pochodzenia dochodów,
które zostały ujęte w tabeli 25.
W latach 2000-2003 przeznaczono na realizację inwestycji kwotę 10 902 155 zł, co stanowiło
18,15 % całości zrealizowanych wydatków. Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w ramach
Planu Rozwoju Gminy Czernichów wymagają ogromnych nakładów finansowych a ich realizacja
możliwa jest tylko pod warunkiem uzyskania dodatkowych środków z Unii Europejskiej.
Mając powyższe na uwadze w tabeli 26 przedstawiono źródła finansowania Planu Rozwoju
Gminy Czernichów.
Jednocześnie w tabeli 27 zobrazowano prognozę zadłużenia gminy.
Wykaz priorytetowych zadań inwestycyjnych do realizacji w ramach Planu Rozwoju Gminy
Czernichów zawarto w tabeli 28.
47
Tabela 25. Dochody budżetu Gminy wg źródeł pochodzenia za lata 2000-2009
Dotacje z budżetu państwa, województwa,
powiatu , funduszy celowych
Dochody własne
Środki
prywatne
(darowizny)
/zł/
Środki UE
/zł/
Dochody
razem
Dochody
podatkowe
i opłaty
lokalne /zł/
Gospodarka na
mieniu
komunalnym /
zł/
Udziały w
podatkach
od osób
fizycznych
i prawnych
/zł/
2000
1 765 790
342 350
1909501
559832
100 000
6532 926
1 445 505
379 954
1 236 033
14 271 891
2001
2 098 933
524999
1617 526
76 845
370 000
7563 377
1 190 574
1 089622
0
14 531 876
2002
2 324 069
226 497
1605 885
481 810
341 976
8782809
1 447 489
249 888
0
15 460 423
2003
2 010 915
493 717
1638 247
579 214
8 700
9326840
1 075 079
266 270
899 526
16 298 508
2004
2 131 460
1 007 600
2326 956
439 204
8 220
9124672
2 161 924
567 300
3 339140
21 106 476
2005
2 216 718
980 000
2420 034
456 773
0
9 489 659
2 007 600
661 200
6 725 000
24 956 984
2006
2 305 387
800 000
2516 836
475 044
0
9869245
2 087 904
687 648
6 825 000
25 567 064
2007
2 397 603
760 000
2 617 509
494 046
0
10 264 015
2 171 420
715 154
5 475 000
2008
2 493 507
750 000
2 722 209
513 808
0
10 674 576
2 258 277
743 760
6 862 500
27 018 637
2009
2 593 247
730 000
2 831 098
534 360
0
11 101 559
2 348 608
773 510
7 425
28 337 382
Rok
Pozostałe
dochody
Dotacje na
inwestycje
/zł/
Subwencje
/zł/
Dotacje z
budżetu
państwa i
powiatu
/zł/
24 894 747
Opracowanie własne. Dane z Urzędu Gminy Czernichów.
48
Tabela 26. Źródła finansowania Planu Rozwoju Gminy Czernichów
rok
I. Dochody budżetu ogółem,
w tym:
2000
14 271
891
2001
14 531
876
2002
15 460
423
2003
16 298
508
2004
21 106
476
2005
24 956
984
2006
25 567
064
2007
24 894
747
2008
27 018
637
2009
28 337
382
2010
22 790
656
2011
22 717
242
2012
23 608
732
2013
1.1. podatki i opłaty lokalne
1 765 790
2 098 933
2 324 069
2 010 915
2 131 460
2 216 718
2 305 387
2 397 603
2 493 507
2 593 247
2 702 600
2 810 704
2 923 132
3 040 057
1.2. udziały w podatkach
stanowiących dochód
budżetu państwa
1 909 501
1 617 526
1 605 885
1 638 247
2 326 956
2 420 034
2 516 836
2 617 509
2 722 209
2 831 098
2 939 719
3 056 267
3 178 518
3 305 658
1.3. dochody z mienia
342 350
524 999
226 497
493 717
1 007 600
980 000
800 000
760 000
750 000
730000
800000
680000
690000
650000
10 674
576
11 101
559
11 745
600
12 215
424
12 704
041
13 212 203
2 540 254
2 641 865
2 747 539
24 485 481
6 532 926
7 563 377
8 782 809
9 326 840
9 124 672
9 489 659
9 869 245
10 264
015
1 445 505
1 190 574
1 447 489
1 075 079
2 161 924
2 007 600
2 087 904
2 171 420
2 258 277
2 348 608
2 442 552
1 336 033
370 000
341 976
908 226
3 347 360
6725000
6 825 000
5 475 000
6 862 500
7425000
800000
1.7. darowizny
379 954
1 089 622
249 888
266 270
567 300
661 200
687 648
715 154
743 760
773 510
804 451
836 629
870 094
904 898
1.8. inne dochody
559 832
76 845
481 810
579 214
439 204
456 773
475 044
494 046
513 808
534 360
555 734
577 964
601 082
625 125
16 074
970
11 220
497
13 167
525
11 600
877
14 248
387
12 741
140
16 563
251
13 589
464
24 827
350
16 492
880
26 600
880
17 068
980
27 046
298
17 751
739
25 854
707
18 461
809
28 350
281
19 200
281
29 868
292
19 968
292
20 767
024
20 767
024
21 597
705
21 597
705
22 461
613
22 461
613
2.2. wydatki majątkowe
4 854 473
1 566 648
1 507 247
2 973 787
8 495 870
9 531 900
9 294 559
7 392 898
9 150 000
9 900 000
0
0
0
III. Wynik finansowy (I-II)
-1 803 079
1 364 351
1 212 036
-264 743
-3 720 874 -1 643 896 -1 479 234
-959 960
-1 331 644 -1 530 911
2 023 632
1 119 537
1 147 118
1 125 403
IV. Źródło pokrycia
deficytu
3 221 498
1 092 721
1 011 375
2 385 750
5 056 344
4 849 896
4 754 464
4 109 960
4 161 644
4 230 911
666 368
1 480 463
1 152 882
875 045
4.1. pożyczki krajowe
2 288 257
126 112
0
800 000
2 633 470
1 229 000
3 495 000
3 500 000
1 000 000
1 700 000
4.2. wolne środki
243 241
966 609
1 011 375
1 585 750
500 000
1 922 874
3 620 896
1 259 464
609 960
3 161 644
2 530 911
666 368
1 480 463
1 152 882
875 045
1.4. subwencje
1.5 dotacje z budżetu
państwa
1.6. dotacje na inwestycje
(SAPARD, UE, budżet
państwa)
II. Wydatki budżetu
2.1. wydatki bieżące
23 360 078
23 360 078
4.3. kredyt
690 000
V. Spłaty rat pożyczek
i kredytów
451 810
1 445 697
614 231
1 422 374
1 335 470
3 206 000
3 275 230
3 150 000
2 830 000
2 700 000
2 690 000
2 600 000
2 300 000
2 000 448
5.1. spłata kredytów
400 000
760 000
70 000
0
0
1 500 000
650 000
1 200 000
1 430 000
1 100 000
890 000
900 000
800 000
712 942
5.2. spłata pożyczek
51 810
685 697
544 231
1 422 374
1 335 470
1 706 000
2 625 230
1 950 000
1 400 000
1 600 000
1 800 000
1 700 000
1 500 000
1 287 506
7 667 610
9 661 506
11 240
740
11 790
700
13 182
344
14 613
255
12 639
623
11 470
086
10 302
968
9 097 565
1 922 874
4 043 770
4 653 234
4 063 194
5 794 838
7 225 749
7 002 117
7 582 580
7 935 462
8 097 565
VI. Łączne zadłużenie na
koniec roku budżetowego
6.1. zadłużenie z tytułu
kredytów
6.2. zadłużenie z tytułu
pożyczek
7 070 147
5 302 956
4 422 701
3 826 736
830 000
70 000
5 588 029
4 687 147
3 969 110
3 346 736
4 644 736
4 167 736
5 037 506
6 587 506
6 187 506
6 287 506
4 487 506
2 787 506
1 287 506
0
6.3. odsetki
652 118
545 809
453 591
480 000
1 100 000
1 450 000
1 550 000
1 140 000
1 200 000
1 100 000
1 150 000
1 100 000
1 080 000
1 000 000
7.1. % zadłużenia do
dochodów (max. 60%)
49,54%
36,49%
28,61%
23,48%
36,33%
38,71%
43,97%
47,36%
48,79%
51,57%
55,46%
50,49%
43,64%
37,15%
49
7.2. % obsługi zadłużenia
do dochodów (max. 15%)
5,31%
12,55%
5,75%
11,07%
8,22%
14,53%
14,30%
14,16%
11,84%
10,80%
13,34%
12,96%
11,01%
9,35%
50
Tabela 27. Prognoza kwoty długu Gminy Czernichów na dzień 31.05.2004r.
Wykonanie
2003
Plan budżetu
na 2004
Prognoza
2005
Prognoza
2006
Prognoza
2007
Prognoza
2008
Prognoza
2009
Dochody budżetu
16 298 508
21 106 476
24 956 984
25 567 064
24 894 747
27 018 637
28 337 382
60 % dochodów budżetu
(dopuszczalna wysokość
zobowiązań)
9 779 105
12 663 886
14 974 190
15 340 238
14 936 848
16 211 182
17 002 429
wysokość zobowiązań na
koniec roku
3 826 736
7 667 610
9 661 506
11 240 740
11 790 700
13 182 344
14 613 255
15 %dochodów budżetu
2 444 776
3 165 971
3 743 548
3 835 060
3 734 212
4 052 796
4 250 607
Łączna kwota
zobowiązań przypadająca
do spłaty w danym roku
1 422 374
1 335 470
3 206 000
3 275 230
3 150 000
2 830 000
2 700 000
Prognoza finansowania zadań w ramach przyjętych celów ze środków własnych Gminy
Plan 2004
Prognoza
2005
Prognoza
2006
Prognoza
2007
Prognoza
2008
Prognoza
2009
Dopuszczalna wysokość
zobowiązań
4 996 276
5 312 684
4 099 498
3 146 148
3 028 838
2 389 174
Wysokość wydatków z
budżetu
880 000
760 000
800 000
800 000
800 000
810 000
51
Nazwa inwestycji
Wart. Koszt.
Ogółem
Śr.własne
Wydatki inwestycyjne na drogi gminne
25 000
25 000
25 000
2
Gospodarka nieruchomościami
200 000
200 000
200 000
3
Zakupy inwestycyjne pozostałe
29 220
29 220
29 220
4
Dofinansowanie OSP
117 080
117 080
117 080
5
Budowa kotłowni Szkoły
Podstawowej w Rusocicach
86 166
43 470
43 470
6
Zakup autobusu
170 000
170 000
170 000
98 000
Lp
1
2004
7
Modernizacja oświetlenia ulicznego
98 000
98 000
8
Budowa Gimnazjum w Czernichowie
3 050 000
50 000
50 000
1 600 000
133 000
133 000
270 000
215 000
215 000
9
10
Modernizacja i rozbudowa
przedszkola w Czernichowie
Rozbudowa Szkoły Podstawowej
w Kamieniu
Rozbudowa Szkoły Podstawowej
w Nowej Wsi Szlacheckiej
2005
Śr.unijne
Ogółem
Śr.własne
Śr.unijne
1 467 000
267 000
1 200 000
85 000
40 000
40 000
45 000
45 000
12
Rozbudowa OSP Przeginia Narodowa
400 000
30 000
30 000
30 000
30 000
13
Modernizacja drogi wojewódzkiej
15 000
10 100
10 100
4 900
4 900
14
Budowa obwodnicy w Czernichowie
550 000
550 000
550 000
10 000
10 000
11
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Budynek mieszkalny Przeginia
Duchowna
Budowa kanalizacji sanitarnej
w Wołowicach
Budowa oczyszczalni ścieków
w Wołowicach
w Czernichowie etap II
w Czernichowie - Czernichówek
Rozbudowa i modernizacja
oczyszczalni ścieków w Przegini
Duchownej
w Przegini Duchownej etap I
Przeginia Duchowna etap II
w Zagaciu
w Dąbrowie Szlacheckiej
w Nowej Wsi Szlacheckiej
57 898
11 000 000
3 170 000
70 000
70 000
1 250 000
600 000
600 000
10 000
4 700 000
1 175 000
650 000
1 300 000
1 300 000
1 300 000
2 260 000
2 260 000
604 000
1 656 000
2 730 000
2 730 000
1 046 860
1 683 140
Ogółem
Śr.własne
Śr.unijne
Ogółem
Śr.własne
Śr.unijne
500 000
125 000
375 000
2 500 000
625 000
1 875 000
79 559
79 559
75 000
75 000
17 898
17 898
800 000
200 000
600 000
4 000 000
1 000 000
3 000 000
15 000
15 000
6 300 000
1 575 000
4 725 000
2 300 000
575 000
1 725 000
2009
Ogółem
Śr.własne
Śr.unijne
2 000 000
500 000
1 500 000
2 800 000
700 000
w Czernichowie-Pasieka
3 350 000
28
Drogi powiatowe
195 000
95 000
470 000
270 000
Śr.własne
Śr.unijne
4 000 000
1 000 000
3 000 000
4 900 000
1 225 000
3 675 000
1 000 000
250 000
2 100 000
4 900 000
27
Ogółem
650 000
2 800 000
1 000 000
1 000 000
250 000
95 000
100 000
100 000
270 000
100 000
100 000
800 000
800 000
200 000
31
Budowa systemu teleinformatycznego
75 000
75 000
75 000
32
Drogi gminne
2 000 000
30
3 525 000
2008
4 000 000
Modernizacja Kaplicy Różańcowej
Remonty i budowa sieci
wodociągowych
Modernizacja Zespołu Placówek
Oświatowych w Rybnej
10 000
2007
6 000 000
26
29
2006
750 000
100 000
3 350 000
837 500
2 512 500
1 000 000
250 000
750 000
100 000
600 000
750 000
7 425 000
Razem
54 053 364
8 495 870
5 156 730
3 339 140
9 531 900
2 806 900
6 725 000
9 294 559
2 469 559
6 825 000
7 392 898
1 917 898
5 475 000
9 150 000
2 287 500
6 862 500
9 900 000
2 475 000
52

plan rozwoju gminy czernichów

Transkrypt

Podobne dokumenty

regulamin konkursu kartka bozonarodzeniowa

CENNIK- Bilety Jednorazowe 2014

Aneks Nr 3 DO POROZUMIENIA KOMUNALNEGO z dnia 29

Uchwała Nr XVII.148.2015 z dnia 30 grudnia 2015 r.

Wójt Gmi ny Czer ni chów za wia da mia

Więcej informacji o zawodzie - Zespół Szkół Rolnicze Centrum

DZIAŁKA 10,85 ar Czernichów

Harmonogram wywozu odpadów komunalnych z terenu gminy

UCHWAŁA NR X/76/2011 RADY GMINY CZERNICHÓW z dnia 7