Pobierz

Handel hurtowy w Austrii
Handel hurtowy zajmuje się zakupem dużych partii towarów od producentów, zmianą wielkości
sprzedawanych partii i asortymentu (sortowanie, paczkowanie, kompletowanie asortymentów
towarowych), a następnie odsprzedażą punktom sprzedaży detalicznej.
Struktura: 25.500 przedsiębiorstw, 179.900 zatrudnionych, obroty 149,2 mld euro
Model działalności gospodarczej w handlu hurtowym w Austrii, zapewnia ponad dwukrotnie większą
wartość dodaną na jednego zatrudnionego, niż w handlu detalicznym i wynosi ok. 77.000 euro.
Powodem tego jest ponadprzeciętny poziom kwalifikacji zatrudnionych w tym dziale gospodarki oraz
niski udział pracujących w niepełnym wymiarze etatu. Odpowiednio wyższy jest także nakład na
personel, który wynosi 53.000 euro na jednego pracownika, w porównaniu z 29.000 euro na jednego
pracownika w handlu detalicznym.
Poszczególne gałęzie:
 Działalność agentów zajmujących się sprzedażą (pośrednictwo sprzedaży) – charakteryzuje
się tym, że działalność opiera się pobieraniu marży; średnie obroty w tej gałęzi są relatywnie
mniejsze niż średnie obroty w handlu hurtowym ogółem, a ich relacja wynosi 240.000 euro
do 6 mln euro. Poza tym przeważająca liczba małych przedsiębiorstw i niskie ograniczenia w
wejściu na rynek powodują ich silną fluktuację.
 Handel specjalizujący się towarami konsumpcyjnymi (handel żywnością i artykułami użytku
domowego) – gdzie obroty wynoszą ok. 53 mld euro; oraz handel specjalizujący się dobrami
inwestycyjnymi, gdzie obroty sięgają 99 mld euro. Oba działy charakteryzują się różnym
stopniem wewnętrznej konkurencji, przy czym handel towarami konsumpcyjnymi jest
narażony na większą konkurencję, gdyż to tutaj najbardziej nasila się zjawisko
bezpośredniego zakupu produktów u producenta przez sprzedawców detalicznych.
Pomimo ogólnego założenia, że handel hurtowy reaguje na zmiany we wskaźnikach wzrostu
gospodarczego, szczególnie na zmiany w poziomie inwestycji i w obrotach handlu zagranicznego, od
2000 r. obserwuje się raczej ich wzajemne uniezależnienie. Przykładowo pomiędzy 2010, a 2015
rokiem, obroty w handlu hurtowym, po uwzględnieniu inflacji, zmniejszyły się o 6 %, a w tym samym
czasie gospodarka urosła o 7 %. Tym samym zmniejszył się także udział tego handlu w tworzeniu
austriackiego PKB i obecnie nie przekracza 5 %.
Dochody z handlu hurtowego rosły natomiast nieprzerwanie od 2000 r., nadal jednak pozostają
poniżej poziomu dochodów uzyskiwanych przez sprzedawców detalicznych. Największe dochody
odnotowano w latach 2013-2015 w pośrednictwie sprzedaży, a także w handlu maszynami (dobre
inwestycyjne) oraz dobrami trwałymi i nietrwałymi, a najmniejsze w handlu produktami rolnymi.
Za pogorszenie koniunktury w handlu hurtowym w dłuższym okresie, odpowiada przede wszystkim
duży udział handlu surowcami. Zaliczając do tego także produkty rolne, obroty w tej branży stanowią
połowę ogólnych obrotów w handlu hurtowym. Przede wszystkim tracą na znaczeniu surowce
energetyczne, na skutek zmniejszającego się zużycia energii w gospodarce. Na obroty w handlu
hurtowym wpływa także niepewność, co do poziomu cen za surowce. Szczególne znaczenie mają
tutaj paliwa, a także surowce przemysłowe, które po znacznych zwyżkach cen w latach 2009-2012,
odnotowują od 2012 roku ich sukcesywne spadki.
W 2016 r. sytuacja w handlu hurtowym, nadal kreowana jest głównie przez spadki cen surowców. W
pierwszej połowie roku obroty spadły o 1 %, jednak po uwzględnieniu zmian w cenach, obroty te
wzrosły o 2,1 %. Zwiększenie popytu odnotowano w handlu maszynami, technologiami informacyjno
- komunikacyjnymi oraz w dziale “inne”, który obejmuje m.in. sklepy online czy firmy importowoeksportowe. Świadczy to o dobrej koniunkturze w kraju, jak i na rynku międzynarodowym dla handlu
dobrami inwestycyjnymi.
Perspektywy długookresowe dla całego działu nie są raczej optymistyczne. Przede wszystkim
oczekiwany jest dalszy spadek zużycia energii w gospodarce, a co za tym idzie spadek obrotów w
handlu hurtowym związanym w tą dziedziną. Dodatkowo niekorzystnym zjawiskiem, jest spadek
udziału przemysłu w tworzeniu PKB, na rzecz usług, spowodowany rosnącymi międzynarodowymi
powiązaniami w produkcji, szczególnie jej przenoszeniem do innych krajów.
Lepsze perspektywy dla handlu hurtowego, wiążą się z tymi branżami, które same zawierają obszerną
ofertę usług, jak np. przejęcie zadań związanych z marketingiem czy organizacją sprzedaży.
Handel hurtowy produktami rolnymi oraz żywnością
Handel hurtowy produktami rolnymi, wzrósł co prawda, na skutek wysokich wzrostów cen, w ciągu
ostatnich dziesięciu lat o 32 %, jednak po uwzględnieniu zmian w cenach, jego udział w ogólnych
obrotach w handlu hurtowym, spadł o 16 % i świadczy o spadku znaczenia tej branży. Również na tle
innych krajów UE, austriacki handel produktami rolnymi traci szybciej na znaczeniu. Ta tendencja
raczej będzie się utrzymywać w dluższym okresie i będzie towarzyszyła spadkowi znaczenia produkcji
rolnej.
Handel hurtowy żywnością oraz napojami uchronił się w mniejszym, lub większym stopniu od
skutków silnych zmian cen na rynkach rolnych oraz spowodowanych recesją, spadków w popycie. Co
prawda w latach 2013 i 2014, zanotowano w tej branży w wartościach nominalnych straty w
obrotach, jednak w dłuższej perspektywie czasowej branża ta rosła szybciej, niż handel hurtowy
ogółem. Pomimo tego, po uwzględnieniu zmian w cenach, obroty od 2005 r. spadły o 9 % (w
porównaniu ze spadkiem o 7 % w handlu hurtowym ogółem).
Za presję cenową w handlu hurtowym artykułami żywnościowymi, odpowiadają zarówno niski popyt,
jak i specyfika austriackiej struktury organizacyjnej handlu detalicznego. Ceny w handlu hurtowym
artykułami żywnościowymi rosną od lat wolniej, niż ceny w handlu detalicznym tymi artykułami,
pomimo większej koncentracji przedsiębiorstw i konkurencji w sprzedaży detalicznej, a co za tym
idzie większego nacisku na obniżanie cen.
W 2015 r. oraz przewidywalnie również w 2016 r., handel hurtowy artykułami żywnościowymi
odnotowuje ponownie lekki wzrost. W 2015 r. obroty wzrosły o 1,6 % nominalnie, a w pierwszej
połowie 2016 r. o kolejne 2,6 %.
Handel hurtowy artykułami użytku domowego
Do tej branży należy m.in. handel urządzeniami elektrycznymi, książkami, kosmetykami, tekstyliami I
odzieżą, a także handel produktami farmakologicznymi, który posiada tutaj największy udział,
stanowiący prawie połowę obrotów, wynoszących ogółem 25,1 mld euro. Plusem dla handlu
artykułami użytku domowego jest fakt, że w latach o niższym wzroście gospodarczym, może on liczyć
na wsparcie, poprzez powiązanie z niezależną od koniunktury prywatną konsumpcją. Minusem jest
natomiast niższa dynamika długookresowa, niż np. w handlu dobrami inwestycyjnymi. Dodatkowo
rośnie w tym dziale bezwzględna konkurencja ze strony producentów i sprzedawców detalicznych,
przy czym międzynarodowi producenci co raz częściej tworzą własną siatkę handlową z tymi
sprzedawcami, pomijając sprzedawców hurtowych. Poza tym silna koncentracja przedsiębiorstw
sprzedaży detalicznej, zwiększa presję cenową także u pośredników sprzedaży.
Pomimo wszelkich przeszkód, w branży tej, w ostatnich dziesięciu latach zanotowano wzrost obrotów
oraz zatrudnienia. Obroty wzrosły od 2005 r. o 9 % nominalnie, a po uwzględnieniu zmian w cenach o
3 % (przy czym handel hurtowy ogółem w tym okresie zanotował wartości ujemne). Dobre wyniki są
jednak spowodowane prawie wyłącznie wysokimi przyrostami w handlu produktami
farmakologicznymi i medycznymi. Biorąc pod uwagę jedynie 2015 r., największy wzrost obrotów
zanotował handel odzieżą, natomiast handel urządzeniami elektrycznymi, tekstyliami i artykułami
drogeryjnymi odnotował straty. Początek 2016 r. przyniósł spadek popytu na artykuły użytku
domowego.
 Handel artykułami farmakologicznymi i medycznymi jest ze swoim poziomem obrotów
11,5 mld euro, największym i najszybciej rozwijającym się działem handlu hurtowego
dobrami konsumpcyjnymi. W ciągu ostatnich 10 lat rósł średniorocznie o 2,5%, zarówno
nominalnie, jak i realnie. Rynek farmaceutyczny w Austrii jest zdominowany przez trzy
przedsiębiorstwa: Herba Chemosan (spółka córka Celesio AG), Kwizda oraz Phoenix
(spółka córka Grupy Phoenix – największej pod względem obrotów firmy
farmaceutycznej w Europie).
Handel paliwami oraz artykułami budowlanymi
Handel paliwami
260 przedsiębiorstw obrotu hurtowego, które handlują paliwami stałymi i produktami naftowymi,
osiągają obroty w wysokości 35 mld euro. Od 2010 zużycie paliw w Austrii wzrosło jedynie
nieznacznie, na skutek słabego rozwoju transportu towarowego i zniżkowych tendencji na rynku
samochodowym. Ożywiona “turystyka paliwowa”, która jest odpowiedzialna za ok. ¼ zbytu paliw na
rynku austriackim, nie była w stanie wyrównać tych strat. Handel paliwami stałymi i produktami
naftowymi zanotował w ostatnich pięciu latach spadki obrotów, zarówno w wartościach realnych jak
i nominalnych. W 2015 r. obroty spadły nominalnie o 3 %, jednak na skutek silnego spadku cen paliw,
realnie obroty te spadły o 17 %.
W 2016 r. jest spodziewany, po raz pierwszy od lat, wzrost zużycia paliw, a co się z tym wiąże i
obrotów w handlu hurtowym paliwami. W dłuższej perspektywie jednak, wzrosty w tej branży są
raczej mało prawdopodobne, gdyż nie przewiduje się poprawy sytuacji, ani w transporcie osobowym,
ani towarowym. Również prognozy Unii Europejskiej wskazują, że po 2020 r. będzie dochodziło do
systematycznego spadku wykorzystania energii. Przewidywany jest również przyspieszony spadek
zużycia krajowego w Austrii, paliw i produktów naftowych.
Handel artykułami budowlanymi
Handel artykułami budowlanymi, który osiąga obroty rzędu 14,5 mld euro i zatrudnionych jest w nim
31.000 osób, stanowi ważną branżę w handlu hurtowym, przy czym problematyczne staje się
rozgraniczenie pomiędzy producentami, sprzedawcami hurtowymi i sprzedawcami detalicznymi.
Powodzenie w branży, jest uzależnione od koniunktury w budownictwie, a szczególne znaczenie ma
tutaj budowa domów jednorodzinnych. Co prawda spadek popytu na artykuły budowlane w
ostatnich latach, spowodowany spadkiem liczby budowy nowych obiektów, został częściowo
zrekompensowany boomem w usługach renowacyjnych, jednak pomimo tego, handel hurtowy
artykułami budowlanymi odnotował starty w tym okresie, wynoszące średniorocznie i po
uwzględnieniu zmian w cenach 4 %. Pewne nadzieje daje rok obecny, gdyż w pierwszej jego połowie,
zanotowano wzrost popytu na artykuły budowlane, a co za tym idzie, również wzrost obrotów.
Perspektywy krótkoterminowe, są dla sprzedawców artykułów budowlanych pomyślne, przede
wszystkim dlatego, że w ostatnich latach w budownictwie mieszkaniowym w Austrii odnotowuję się
nadwyżkę w popycie, a zapotrzebowanie na nowe mieszkania nieprzerwanie wzrasta. Należy jednak
uwzględnić fakt, iż nadal będzie się nasilało zjawisko bezwzględnej konkurencji ze strony
producentów i sprzedawców detalicznych.
Handel hurtowy technologiami informacyjno – komunikacyjnymi, maszynami i wyposażeniem
Handel technologiami informacyjno – komunikacyjnymi
Branża ta rozwija się od lat dynamiczniej, niż handel hurtowy ogółem i wzrasta nominalnie i realnie
szybciej, niż handel innymi dobrami inwestycyjnymi. Do 2012 r. obroty w wartościach nominalnych
rosły jednak stosunkowo wolno, co wskazuje na silną presję cenową, jednak już po tym roku, rozwój
nabrał tempa. Sprzedawcy hurtowi zachowali jednak ostrożność i pomimo wzrostu obrotów w 2015
r., dokonano redukcji zatrudnienia o 3 %, czyli znacznie więcej niż w przypadku handlu maszynami,
gdzie redukcja ta wyniosła ok. 0,2 %.
Obroty wzrosły w 2015 r. o 6,4 % nominalnie i osiągnęły wartość 9 mld euro. W najbliższym czasie nie
przewiduje się spowolnienia w tej branży. Najważniejsze przedsiębiorstwa w austriackim handlu
hurtowym technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, oferują jednocześnie usługi informatyczne.
Zaliczają się do nich m.in. Ingram-Micro, Tech Data oraz ALSO Austria.
Handel maszynami i wyposażeniem
Po dwóch słabszych latach pod względem popytu, branża ta zyskała w latach 2014 i 2015 na
rozkwicie europejskiej koniunktury dla dóbr inwestycyjnych. Jednakże nadal w obu tych latach,
obroty spadły nominalnie o średnio 2 %. Za minus w obrotach odpowiada przede wszystkim handel
maszynami, głównie sprzętem elektrotechnicznym i maszynami rolniczymi. W tym fakcie
odzwierciedlają się stosunkowo słabe wyniki i stłumione inwestycje w krajowym przemyśle, jak
również spadek znaczenia gospodarki rolnej.
Lepsze wyniki w handlu maszynami są spodziewane w 2016 r. Na taka prognozę pozwalają
pozytywne wskaźniki w przemyśle: wzrost zaufania i produkcji. W pierwszej połowie roku obroty
handlu hurtowego w tej branży wzrosły nominalnie o 4%. Także handel maszynami rolniczymi,
zanotował po raz pierwszy od trzech lat wzrost obrotów w wartościach nominalnych.
Perspektywy krótkoterminowe są pozytywne dla handlu hurtowego maszynami, ponieważ utrzymuje
się dobra koniunktura inwestycyjna w Europie, a w 2017 r. spodziewane są jeszcze lepsze wyniki. W
dłuższej perspektywie czasowej, producenci dóbr inwestycyjnych, ze względu na koszty, raczej nie
będą mogli zrezygnować z usług wyspecjalizowanych pośredników sprzedaży.