1 Dłonie i Słowo - Pracownia Lingwistyki Migowej

1
2016 rok
Dłonie i Słowo
Magazyn Towarzystwa
Pomocy Głuchoniewidomym
Jolanta Golańska – Wolontariuszem Roku w TPG s. 4
Jolanta Golańska - Wolontariuszem Roku w TPG s. 4
Głuchoniewidomi
w Norwegii s. 16
Samochody
bez kierowcy s. 27
Zapiecek
artystyczny s. 40
spis treści
List od redakcji
Elżbieta Gubernator-Syposz
3
TPG to najważniejsza część mojego życia
Jacek Kowalski
4
Nominowani w konkursie
na Wolontariusza Roku 2015 w TPG
Tydzień Osób Głuchoniewidomych w Norwegii
8
16
Sylwia Przybyszewska
Dyktafon w roli aparatu fotograficznego
Kamil Kaczyński
19
W wirtualnej pułapce
Karolina Kasprzak
24
Samochody bez kierowcy – rzeczywistość czy science-fiction 27
Mateusz Ciborowski
Trzeba tylko chcieć
31
Joanna Pępko
Jak okiełznać emocje
Urszula Podsiadło
35
Kropla do kropli
Grzegorz Kozłowski
37
Zapiecek artystyczny
Kazimierz Mądry
40
Kronika wydarzeń
Bożena Więckowska
44
Dłonie i Słowo
Wydawca:
Magazyn Towarzystwa
Pomocy Głuchoniewidomym
Nr 1 (84) / 2016 rok XX
ISSN 1427-3128
nakład: 1700 egz. + 140 brajl
ul. Deotymy 41, 01-441 Warszawa
tel./faks: 22 635 69 70
www.tpg.org.pl [email protected]
Publikacja dofinansowana przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych
zapiecek artystyczny
Kazimierz Mądry
Prezentujemy twórczość głuchoniewidomego Kazimierza Mądrego
z Wielkopolskiej Jednostki TPG. Autor porozumiewa się językiem
migowym odbieranym wzrokiem. Bardzo lubi opowiadać żarty,
pisać wiersze i grać w szachy.
KARNAWAŁ i WALENTYNKI
Koordynator TPG przy Wielkopolska Jednostka,
aktywność wszyscy głuchoniewidomi,
regenerujemy ciała i ducha,
na bal kolorowo przebierani,
atrakcja i konkursach i zabawach,
walc, tango tańczymy,
akceptujemy z sercem maluje,
ładny balonik z sercem niesie,
impreza wspólna,
wszyscy jesteśmy zakochani,
akceptujemy z sercem miłości,
latami czas utrzymujemy młodość,
eliksir wypijemy,
na parkiecie, bawimy się hucznie,
tango, walc tańczymy,
y-to igrek tajemnica, co kryje w sercu czułe,
niespodzianka, ale jakie?
kup czekoladki dla miłego serca,
idziemy razem z sercem, tam gniazdo buduje.
40
DiS
SADZAWKA
Spacerem w parku w Muszynie,
Annę spotkałem w parku koło sadzawki,
dzisiaj masz czas wolny,
zapraszam na wspólny spacer na mostek,
Anno chodź zobacz na dole nie ma wody,
wyczerpana woda, bo wymaga remontu,
klinkiery, cegły, posadzki układają,
Anna zawsze pamięta i wspomnienia w Muszynie.
LORMA
Latami czas ucieka,
obniżył ostrość widzenia,
regeneracja wzroku niemożliwa,
musimy nauczyć się alfabet palcowy za pomocą
dotyku i kreślenie na dłonie,
akceptujemy i uśmiecham idziemy naprzód.
WARSZAWA
Wiejska to ulica, dalej
Aleje Ujazdowskie,
rok budowy XV wieku,
Sejm i Senat.
Zygmunt III Waza był królem i pierwszym
stolicy Warszawy,
August Stanisław Poniatowski był
ostatni królem.
Wycieczkowicze poszliśmy śladami traktu
królewskiego,
atrakcje,wrażenia z uśmiechem
wspominamy.
DiS
41
WYCIECZKA
Wszyscy głuchoniewidomi na szczyt góry,
y-to igrek tajemnica, co kryje się w zamku?
chodzimy z trudem pod górą,
i zmęczony, spocony,
efekt podciągania się za pomocą poręczy,
czują zadowolenie, wszyscy odetchnęli z ulgą,
zdobyty szczyt góry przez głuchoniewidomych,
krajobraz piękny widok, panorama na Muszyna,
aktywności dziękujemy organizatorom TPG.
MOTYWACJA
MOJE MARZENIE,
OAZA SPOKOJU,
TARAS WIDOKOWY,
YORK GŁASKAMY,
WYCHODZIMY NA SPACER,
ALEJĄ W PARKU,
ĆWIERKAJĄ PTAKI,
JUŻ NIEDŁUGO TUŻ TUŻ WIOSNA,
AKTYWNOŚCI TO MOTYWACJA.
Uwaga;
można czytać cztery sposoby:
1. z lewe na prawo z góry na dół,
2. z lewe na prawo z dołu do gory,
3. z prawe na lewo z góry na dół,
4. z prawe na lewo z dołu do góry.
42
DiS
Komentarz:
Wiersze Kazimierza Mądrego bardzo mnie ujęły.
To twórczość nie tylko intrygująca (a momentami wzruszająca) poetycką prostotą i oszczędnością, ale także fascynująca z punktu widzenia
językoznawcy. Choć spisane za pomocą
polszczyzny, są one poniekąd zawieszone między
dwoma światami językowymi. Ich autor jest głuchym
od urodzenia użytkownikiem polskiego języka migowego
(PJM)Większość słyszących Polaków nie zdaje sobie sprawy z tego,
że PJM to język odrębny od polszczyzny, nie tylko pod względem
kanału przekazu (którym jest trójwymiarowa przestrzeń, a nie fonia),
ale – co o wiele istotniejsze – także pod względem gramatycznym.
Oznacza to, że zdania migowe budowane są zazwyczaj zupełnie inaczej niż ich polskie odpowiedniki. Różnice dotyczą nie tylko kolejności słów, ale także samego ich doboru, typowych połączeń, zakresów znaczeniowych. W PJM nie występuje odmiana przez przypadki,
rodzaje, czasy itd. Z tych wszystkich względów polszczyzna
jest dla większości Głuchych językiem drugim, którego muszą
nauczyć się tak jak obcokrajowcy. Dla społeczności tej PJM stanowi
narzędzie nie tylko komunikacji, ale też wyrażania siebie samego,
w tym ekspresji poetyckiej. Głusi postrzegają, odczuwają i rozumieją otaczający świat w PJM. To oznacza, że głuchota jest podstawą
ich tożsamości społecznej, kulturowej i językowej, a nie wyłącznie niepełnosprawnością. Dotyczy to w szczególności osób, które
urodziły się z ubytkiem słuchu lub ogłuchły we wczesnym dzieciństwie, w wyniku czego używają PJM jako pierwszego i podstawowego narzędzia komunikacji. Migający Głusi są w naszym społeczeństwie mniejszością językową.
Dr Paweł Rutkowski
Kierownik Pracowni Lingwistyki Migowej
Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
www.plm.uw.edu.pl
DiS
43