Jak rozpocząć badania genealogiczne? [10

Jak rozpocząć badania genealogiczne? [10 porad]
BY ALAN JAKMAN · 30 SIERPNIA 2015
1. Zapisz wszystko, co wiesz
Aby nie było to zbyt nowocześnie, najlepiej sporządź notatki na papierze, to daje przynajmniej jakiś
efekt wizualny, a kilka plików w komputerze już nie. Po drugie, dysk w komputerze może paść, płyta
główna nie zadziałać i to samo w drugą stronę – dlatego najlepiej mieć dwie wersje, jedną
elektroniczną, drugą papierową.
2. Rozrysuj drzewo genealogiczne
Zacznij na kartce A4, począwszy od siebie dopisz rodzeństwo, swoich rodziców, ich rodzeństwo,
dziadków… W miarę potrzeb dołączaj kolejne kartki. Tak rozrysowany wykres pozwoli ci zorientować
się, czego nie wiesz o swojej rodzinie, w których miejscach masz luki, od jakiej części drzewa zacząć
badania rodzinne.
3. Przeszukaj dokumenty, do których masz dostęp
Każdy ma gdzieś jakieś dokumenty, chociażby akt zgonu dziadka, czy akt ślubu rodziców. Wszystkie
dokumenty są ważne, więc nawet jeśli jest on w obcym nam języku, to jego tłumaczenie może
przynieść nam wiele nowych informacji. Z świadectwa szkolnego pradziadka możesz dowiedzieć się,
kiedy i gdzie się urodził, w dowodzie osobistym odnajdziesz imiona rodziców – traktuj więc każdy
„świstek” poważnie.
4. Przepytaj najbliższych krewnych
Co prawda nie każdy ma możliwość przepytania pradziadków, dziadków, czy nawet rodziców. Jednak
mimo to zawsze są „jacyś” krewni. Czy to kuzyn dziadka, bratowa pradziadka, której do setki brakuje
kilku wiosen… Trzeba czym prędzej udać się do takiej osoby i przeprowadzić z nią wywiad. Oczywiście
uprzednio umów się na wizytę. Zabierz ze sobą dyktafon lub inne urządzenie (np. komórkę), na które
nagrasz rozmowę. Weź ze sobą stare zdjęcia, możesz również przynieść rozrysowane mini drzewo
genealogiczne – to może pomóc Twojemu rozmówcy w skojarzeniu niektórych faktów.
5. Idź na cmentarz
Jeżeli rodzina nie była zbyt mobilna, a krewni dbali o groby (i wnosili opłaty), to istnieje spora szansa,
że znajdziesz mogiły bardzo wielu spokrewnionych z nami osób. Być może zachował się grób Twojego
prapradziadka, a na nim zdjęcie, którego wcześniej nie widziałeś? Na tablicach często znajdują się
informacje, takie jak: daty narodzin i śmierci, nazwiska panieńskie, wykonywany zawód.
6. Sprawdź internetowe bazy genealogiczne
Istnieje wiele internetowych wyszukiwarek, w których mogą znajdować się Twoi przodkowie.
Kryteriów jest naprawdę wiele, bo możesz przeglądać indeksy z konkretnych parafii, ale także możesz
przeszukać listy osób, które wypłynęły za Ocean lub znaleźć osoby, które podczas II wojny światowej
były w obozach koncentracyjnych lub na przymusowych robotach w Niemczech. Koniecznie odwiedź
strony takie, jak: Geneteka, Straty, Family Search.
Coraz częściej w Internecie można znaleźć skany metryk z poszczególnych archiwów. Odwiedź takie
portale jak szukajwarchiwach.pl, metryki.genealodzy.pl, poczekalnia.genealodzy.pl, Genbaza
(dostępna po zalogowaniu), Family Search, Genealogia w Archiwach.
7. Jaki program wybrać do tworzenia drzewa genealogicznego?
Czas na wybór programu, w którym będziesz gromadził dane o swojej rodzinie. Takich programów
jest coraz więcej. Oczywiście program ma być dla Ciebie udogodnieniem, a nie jedynym miejscem
przechowywania informacji o przodkach. Osobiście polecam darmowy Ahnenblatt i płatny polski
produkt Drzewo Genealogiczne II. Są to programy offline, nie wymagające dostępu do Internetu. W
sieci istnieje również wiele portali genealogicznych, umożliwiających budowanie drzew
genealogicznych. Tylko od Ciebie zależy, jaki sposób gromadzenia danych wybierzesz.
8. Pierwsza wizyta w parafii, pierwszy kontakt z USC
Nastaje taki czas, kiedy dokumenty, znajdujące się w domu i u krewnych, zostały przeanalizowane i
nie wiemy, gdzie zdobyć dalsze dane. Te można uzyskać w parafii lub Urzędzie Stanu Cywilnego.W
parafii mogą znajdować się księgi z różnych lat – niektóre gromadzą te sprzed kilku wieków, a inne
trzymają się narzuconych im zasad i oddają starsze księgi do odpowiedniego Archiwum Diecezjalnego
lub Archiwum Archidiecezjalnego.
W Urzędach Stanu Cywilnego jest trochę inaczej, ponieważ tam księgi po 100 latach (w przypadku
księgi urodzeń) od zamknięcia trafiają do Archiwum Państwowego. Jeśli więc jedna księga urodzeń
zawiera wpisy od 1750 do 1950 r., zostanie ona przekazana do Archiwum Państwowego dopiero w
2050 r., mimo że pierwsze metryka pochodzi z połowy XVII wieku. W przypadku metryk ślubów i
zgonów, księgi przekazywane są po 80 latach na powyższych zasadach.
9. Jakie dokumenty znajdziesz w Archiwum Państwowym?
Jeśli księga została przekazana już do odpowiedniego Archiwum Państwowego, należy udać się tam z
wizytą. Przeglądanie metryk jest darmowe . Możesz również fotografować interesujące Ciebie
metryki (nie używając lampy błyskowej) bez żadnych opłat. Zgodnie z regulaminem konkretnego
Archiwum, możesz poprosić o kopię lub skan wybranej metryki – opłaty powinny znajdować się w
cenniku każdego Archiwum.
W Archiwum Państwowym znajdziesz również spisy ludności, spisy podatkowe, księgi cechowa, akta
szkolne, mapy katastralne, akta notarialna, akta hipoteczne i wiele, wiele innych. Zasób archiwów
możesz sprawdzić w bazie Sezam lub w inwentarzu konkretnego Archiwum.
10. Wybierz się w podróż śladami przodków!
Podróż śladami swoich przodków to fascynująca wycieczka. Podróżując do miejsc, w których
mieszkali nasi przodkowie, możesz zobaczyć dawne zabudowania, odwiedzić parafię, poszukać
grobów krewnych na pobliskim cmentarzu, a nawet odnaleźć żyjących potomków swoich antenatów.
artykuł zamieszczony na stronie moremaiorum.pl