Po uzyskaniu stopnia dra hab. Po uzyskaniu stopnia dra hab.

Leszek Żyliński
Spis publikacji (luty 2013)
I. Monografie (druki samodzielne)
1. Pisarze zachodnioniemieccy wobec wydarzeń politycznych w Republice Federalnej
Niemiec w latach 1965-1974, Toruń 1991, ss. 103.
2. Heinrich Bölls Poetik der Zeitgenossenschaft, Toruń 1997, ss. 166.
Po uzyskaniu stopnia dra hab.
3. Die Eigenart der polnischen Rezeption von Günter Grass, Oldenburg 2009 [Oldenburger
Universitätsreden, Nr. 187], ss. 34.
4. Deutsche Schriftsteller und Europa. Reflexionen zur europäischen Idee zwischen 1945
und der Gründung der EWG, Oldenburg 2011 [Oldenburger Universitätsreden, Nr. 198],
ss. 33.
5. Europa w niemieckiej myśli XIX-XXI wieku, Toruń 2012, ss. 312.
II. Redakcje naukowe tomów zbiorowych, antologie
Po uzyskaniu stopnia dra hab.
1. Im Wechselspiel der Kulturen. Festschrift für Professor Karol Sauerland, Toruń 2001,
ss. 290 + XV, (red.) M. Gierlak, M. Klentak-Zabłocka, L. Żyliński.
2. Marion Dönhoff, Nazwy, których nikt już nie wymienia, Olsztyn 2001, ss.167.
3. Europejskie wizje pisarzy niemieckich w XX wieku, wybór i opracowanie; Poznań 2003
[PBN 18], ss. 336.
4. Die Quarantäne. Deutsche und österreichische Literatur der fünfziger Jahre zwischen
Kontinuität und Neubeginn, (red.) Edward Białek / Leszek Żyliński, Wrocław 2004, ss.
375.
4a. Die Quarantäne. Deutsche und österreichische Literatur der fünfziger Jahre
zwischen Kontinuität und Neubeginn, (red.) Edward Białek / Leszek Żyliński, wyd. 2
rozsz. Wrocław – Dresden 2006, ss. 442.
5. Göttinger Tage der polnischen Literatur (Wechselseitigkeit – Theorie – Interpretationen),
(red.) Reinhard Lauer / Leszek Żyliński, Göttingen 2004, ss. 127.
6. Świadek wieku zaślepienia. Polska recepcja twórczości Eliasa Canettiego, wybór i
opracowanie, Edward Białek / Leszek Żyliński, Wrocław 2006, ss. 249.
7. O kondycji Niemiec. Tożsamość niemiecka w debatach intelektualistów po 1945, wybór i
opracowanie [wspólnie z Joanną Jabłkowską], Poznań 2008, [PBN 27], ss. 574.
8. Orbis Linguarum, Vol. 33 Teksty ofiarowane Profesorowi Hubertowi Orłowskiemu, pod
red. Edwarda Białka, Eugeniusza Tomiczka i Leszka Żylińskiego, Wrocław 2008, ss. 538.
9. Wspólnie czy obok? Spotkania Toruń – Getynga z okazji wręczenia nagrody literackiej im.
Samuela Bogumiła Lindego 2011 roku, pod redakcją Leszka Żylińskiego, Toruń 2012, ss. 65.
9a. Gemeinsam oder Tür an Tür? Begegnungen zwischen Toruń und Göttingen. Zur
Verleihung des Samuel-Bogumil-Linde-Preises für Literatur des Jahres 2011, (red.) Leszek
Żyliński, Toruń 2012, ss. 71.
10. Akten des XII. Internationalen Germanistenkongresses Warschau 2010, Bd. 9, (Hg.)
Friederike Eigler, Janusz Golec, Leszek Żyliński, Frankfurt a. M. 2012, ss. 333.
III. Skrypty
1. Deutsche politische Zeitgeschichte 1918-1980 in den Auseinandersetzungen der
Intellektuellen, Bd. II (1945-1980), Toruń 1990 [z Marią Gierlak].
2. Deutsche politische Zeitgeschichte 1918-1980 in den Auseinandersetzungen der
Intellektuellen, Bd. I (1918-1933), Toruń 1993 [z Marią Gierlak].
3. Deutsche politische Zeitgeschichte 1981-1991 in den Auseinandersetzungen der
Intellektuellen, Toruń 1993.
IV. Artykuły naukowe i eseje
1. Sumienie słów. O poetyce Eliasa Canettiego, Akcent 4/1985, S.54-58.
1a. [przedruk / wiederabgedruckt] Świadek wieku zaślepienia. Polska recepcja twórczości
Eliasa Canettiego. (red.) Edward Białek / Leszek Żyliński, Wrocław 2006, S.133-139.
2. Grass i Niemcy, Więź 4/1986, S.73-78.
3. Klasyk na rozdrożu, Polityka 26/1987, S.9.
4. Das Revolutionskonzept von Hans Magnus Enzensberger, Germanica Wratislaviensia
LXI, Wrocław 1988, S.89-95.
5. Niemieckie spory o Mitteleuropę, Res Publica 6/1989, S.16-22.
6. Für und wider eine engagierte Literatur. Literaturpolitischer Streit in dem Jahrzehnt nach
1965, Zagadnienia Rodzajów Literackich, tom XXXII, z. 63, Wrocław 1989, S.71-82.
7. Günter Grass' nationale Sendung, Der Mensch wird an seiner Dummheit sterben:
Günter-Grass-Konferenz Karpacz 17-23 maja 1987, (Hg.) Norbert Honsza, Jerzy Łukosz,
Marian Szyrocki, Wrocław 1990, S.133-140.
8. Martin Walsers Kafka-Rezeption, Skamandros - Dialog I, Germanistisches Jahrbuch
DDR-Polen 1990, Warszawa 1990, S.148-152.
9. Niemcy, Polska, Europa, Więź 9/1990, S.87-89.
10. Handeln und schreiben. Literaturpolitische Konzepte westdeutscher Autoren in der
zweiten Hälfte der sechziger Jahre, Acta Universitatis Nicolai Copernici - Filologia
Germańska XIII, Toruń 1991, S.67-75.
11. Czasopisma literackie i kulturalno-polityczne w Niemczech po 1945 roku, Twórczość
1/1991, S.122-128.
12. Die ethische Dimension eines Revolutionärs. Zu Ernst Tollers 'Masse Mensch', Acta
Universitatis Nicolai Copernici - Filologia Germańska XIV, 1991, S.51-57.
13. Mythos des Dichters. Zu einem Aspekt des poetischen Konzepts von Elias Canetti, Das
Mythische und Utopische in der deutschsprachigen Literatur der Gegenwart, (Hg.) H.
Ludorowska, Lublin 1992, S.41-49.
14. Gemütlichkeit, Deutsche und Polen. 100 Schlüsselbegriffe, hrsg. von Ewa Kobylińska,
Andreas Lawaty, Rüdiger Stephan, München und Zürich 1992, S.275-279.
2
14a. [przedruk] Gemütlichkeit in der zweiten Potenz, Streitkultur. Magazin für Politik und
Kultur in Europa, Bonn, Heft 3/1991, S.11-12.
14b. [przedruk] Denkanstöße '94. Ein Lesebuch aus Philosophie, Natur- und
Humanwissenschaften, hrsg. von H. Bohnet von der Thüsen, München Zürich 1993, S.148151.
15. Die unpolitischen 50er Jahre? Zu einem Kapitel der westdeutschen Literaturgeschichte,
Acta Universitatis Nicolai Copernici - Filologia Germańska XVI, 1992, S.93-100.
16. Republika Federalna: między “Sonderweg” a “normalnością”, Res Publica 1-2/1992,
S.40- 45.
17. Kulturpolitische Zeitschriften in Nachkriegsdeutschland 1945-1947, Acta Universitatis
Nicolai Copernici - Filologia Germańska XVIII, 1993, S.97-104.
18. Przeszłość - pamięć - ciągłość, Borussia, Olsztyn 6/1993, S.35-37.
19. Grass und Deutschland, Więź - Polen und Deutsche: Ein Beitrag zur Geschichte des
Dialogs, Warszawa 1994, S.129-136.
20. Deutsch-polnische Ungleichzeitigkeit oder über den gegenwärtigen Stand der
Nationdiskussionen, Kulturelle Grenzen - Grenzüberschreitende Kulturen, Toruń 1995,
S.67-75.
21. “Wenn sich einer der Sprache bedient...” Zum literarischen Selbstverständnis Heinrich
Bölls, Heinrich Böll - Dissident der Wohlstandsgesellschaft, Bernd Balzer / Norbert
Honsza (Hg.), Wrocław 1995, S.25-38.
22. My i Europa, Borussia 10/1995, S.118-121.
23. “Und wenn es irgend geht: Nichts gegen die Interessen Polens!” Zwischenbilanz einer
deutschen Debatte aus polnischer Sicht, ANSICHTEN. Jahrbuch des Deutschen PolenInstituts Darmstadt: 7 - 1995/96, Wiesbaden 1996, S.41-51.
24. Gemütlichkeit [polska wersja], Polacy i Niemcy. 100 kluczowych pojęć, hrsg. von
Ewa Kobylińska, Andreas Lawaty, Rüdiger Stephan, Warszawa 1996, S.231-234.
25. Verbindlichkeit des Gedächtnisses. Zur Funktion der Erinnerung im Werk Heinrich
Bölls, Gedächtnis und Erinnerung in der Literatur, Karol Sauerland (Hg.), Warszawa
1996, S.197-208.
26. Das Engagement Heinrich Bölls aus dem Geist der Zeitgenossenschaft, Acta
Universitatis Nicolai Copernici - Filologia Germańska XXIII, Toruń 1997, S.77-88.
27. Deutungen des Gesamtwerkes von Heinrich Böll. Darstellung des Forschungsstandes,
Orbis Linguarum, Vol.9, 1998, S.95-105.
28. W czym się różnimy? [polemika z W. Kunickim], Germanica Wratislaviensia CXXI,
Wrocław 1998, S.150-152.
Po uzyskaniu stopnia dra hab.
29. Marion Gräfin Dönhoff, Erlebte Nachbarschaft. Aspekte der deutsch-polnischen
Beziehungen im 20. Jahrhundert, Jan-Pieter Barbian und Marek Zybura (Hg.), Wiesbaden
1999, S.303-310.
30. Günter Grass, Erlebte Nachbarschaft. Aspekte der deutsch-polnischen Beziehungen im
20. Jahrhundert, Jan-Pieter Barbian und Marek Zybura (Hg.), Wiesbaden 1999, S.311-317.
31. Spadkobierczyni najlepszych pruskich tradycji. Marion Gräfin Dönhoff i Polska,
Borussia 18/19 (1999), S.407-414.
32. Theodor Fontanes Rezeption in Polen, Fontane-Blätter 68/1999, S.144-156.
33. Zeitschriftenzeit. Kulturpolitische Zeitschriften der Nachkriegsjahre in Deutschland,
Orbis Linguarum, Vol.14, 1999, S.37-50.
34. Cztery razy 9 listopada, Polityka 46/1999, S.38-40.
35. Wypiski na koniec wieku, Borussia 22/2000, S.176-186.
3
36. Posłowie w: Marion Dönhoff „Nazwy, których nikt już nie wymienia”, Olsztyn 2001,
S.137-145.
37. Dlaczego Prusy?, Borussia 26 (2001/2002), S.23-29.
37a. [przedruk] Prusy. Pamięć i dziedzictwo, Basil Kerski (Hg.), Polsko-Niemiecka
Biblioteka Szczecińska, Szczecin 2002, S.57-64.
37b. [przedruk] Prusy. Pamięć i dziedzictwo, Basil Kerski (Hg.), Polsko-Niemiecka
Biblioteka Szczecińska, Szczecin 2004, 2. wyd. S.91-98.
38. Ein radikaler Zeitgenosse – Zum Engagement des Heinrich Böll, Geist und Macht.
Schriftsteller und Staat im Mitteleuropa des ‚kurzen Jahrhunderts’ 1914-1991, hrsg. von
Marek Zybura unter Mitwirkung von Kazimierz Wóycicki, [Arbeiten zur Neueren
deutschen Literatur 9], Dresden 2002, S.385-394.
39. Zwischen Europa und Nation. Der Europa-Gedanke deutscher Schriftsteller in den
ersten Nachkriegsjahren, Literatur im Zeugenstand. Festschrift zum 65. Geburtstag von
Hubert Orłowski, Edward Białek, Manfred Durzak und Marek Zybura (Hg.), Frankfurt a.
M. 2002, S.339-351.
40. Schriftsteller erweichen den Kommunismus. Die Mitteleuropa-Debatte der 80er Jahre
in der Wahrnehmung deutscher und polnischer Schriftsteller, Engagement Debatten
Skandale. Deutschsprachige Autoren als Zeitgenossen, Joanna Jabłkowska und Małgorzata
Półrola (Hg.), Łódź 2002, S.513-524.
41. Regionalizm uniwersalny albo fenomen Borussii, Orbis Linguarum, Vol. 21, Wrocław
2002, S.295-302.
42. Literatura i kultura w nauczaniu języków obcych a problem legitymizacji kształcenia
neofilologicznego w wyższych szkołach zawodowych, Neofilologia. Zeszyty Naukowe
PWSZ w Płocku, t.3, 2002, S.19-27.
43. Mitteleuropa versus Międzymorze, Polacy i Niemcy. Historia – kultura – polityka,
Andreas Lawaty / Hubert Orłowski (red.), Poznań 2003, S.136-145.
43a. 2 wyd., Poznań 2008.
44. Mitteleuropa versus Intermarium, Deutsche und Polen. Geschichte – Kultur – Politik,
Andreas Lawaty / Hubert Orłowski (Hg.), München 2003, S.123-132.
44a. 2 wyd., München 2006.
45. Typowo niemieckie? Wizerunek Niemców w oczach własnych i cudzych, Polacy i
Niemcy. Historia – kultura – polityka, Andreas Lawaty / Hubert Orłowski (red.), Poznań
2003, S.328-336.
45a. 2 wyd., Poznań 2008.
46. Typisch deutsch? Zwischen Selbst- und Fremdbild, Deutsche und Polen. Geschichte –
Kultur – Politik, Andreas Lawaty / Hubert Orłowski (Hg.), München 2003, S.288-296.
46a. 2 wyd., München 2006.
47. Tożsamość i przyszłość. Wizje Europy XIX i XX wieku w eseistyce pisarzy
niemieckich, Europejskie wizje pisarzy niemieckich w XX wieku, wybór i opracowanie
Leszek Żyliński, Poznań 2003, S.7-45.
48. Europa Środkowa albo o pewnym fantomie, micie bądź utopii w dyskusjach pisarzy i
intelektualistów europejskich, Borussia 31/2003, S.14-23.
49. Szkic do krótkiej historii nagrody im. Samuela Bogumiła Lindego, Borussia 31/2003,
S.167-168.
50. Heinrich Böll über Czesław Miłosz, Annäherungen. Polnische, deutsche und
internationale Germanistik, Bernd Balzer / Irena Światłowska (Hg.), Wrocław 2003,
S.189-193.
51. Waren die fünfziger Jahre nur unpolitisch? Ein Blick auf die westdeutsche Literatur
und Öffentlichkeit, Die Quarantäne. Deutsche und österreichische Literatur der fünfziger
4
Jahre zwischen Kontinuität und Neubeginn, Edward Białek / Leszek Żyliński (Hg.),
Wrocław 2004, S.43-58.
51a. 2 wyd., Wrocław – Dresden 2006.
52. Europa als Vorstellung. Der europäische Gedanke in den Essays deutscher Schriftsteller in
den fünfziger Jahren des 20. Jahrhunderts, Die Quarantäne. Deutsche und österreichische
Literatur der fünfziger Jahre zwischen Kontinuität und Neubeginn, Edward Białek / Leszek
Żyliński (Hg.), Wrocław 2004, S.105-119.
52a. 2 wyd., Wrocław – Dresden 2006.
53. Heinrich Bölls Begegnung mit polnischer Literatur und Geschichte, Göttinger Tage
der polnischen Literatur (Wechselseitigkeit – Theorie – Interpretationen), Reinhard Lauer
und Leszek Żyliński (Hg.), Göttingen 2004, S.73-80.
54. Wieso Preußen?, Preußen – Erbe und Erinnerung, Basil Kerski (Hg.), Potsdam
2005, S.109-121.
55. Heinrich Böll. O możliwości bycia Niemcem, Niemieckojęzyczni laureaci
Literackiej Nagrody Nobla, (red.) Krzysztof Ruchniewicz, Marek Zybura, Wrocław
2006, S.175-190.
56. Zmiana czy przemiana?, Borussia 39/2006, S.181-183.
57. Was ist deutsch? Zum deutschen Charakter aus der Sicht eines Nachbarn, Was ist
deutsch? Aspekte zum Selbstverständnis einer grübelnden Nation, Germanisches
Nationalmuseum (Hg.), Nürnberg 2006, S.99-104 [zmieniona wersja nr. 46].
58. Okupacyjne opinie polskich intelektualistów o Niemcach (cztery przykłady),
Światy przedstawione. Prace z historii i teorii literatury ofiarowane profesorowi
Jerzemu Speinie, (red.) Maria Kalinowska, Ewa Owczarz, Janusz Skuczyński, Marcin
Wołk, Toruń 2006, S.495-503.
59. Deutsches Mitteleuropa und polnisches Intermarium: Mythisches Gedächtnis –
politisches Kalkül, Zwischeneuropa / Mitteleuropa. Sprache und Literatur in interkultureller
Konstellation. Akten des Gründungskongresses des Mitteleuropäischen
Germanistenverbandes, hrsg. im Auftrag des Mitteleuropäischen Germanistenverbandes von
Walter Schmitz in Verbindung mit Jürgen Joachimsthaler, Dresden 2007, S.60-67.
60. Zur Dialektik der Erinnerung am Beispiel von Heinrich Bölls Haus ohne Hüter, Der
Hüter des Humanen. Festschrift für Prof. Dr. Bernd Balzer zum 65. Geburtstag, Edward
Białek, Marek Hałub und Eugeniusz Tomiczek (Hg.), Dresden-Wrocław 2007, S.147-152.
61. Rozrachunek z narodowosocjalistyczną przeszłością a tożsamość niemiecka, O
kondycji Niemiec. Tożsamość niemiecka w debatach intelektualistów po 1945, wybór i
opracowanie Joanna Jabłkowska i Leszek Żyliński, Poznań 2008, S.7-49.
62. Der neu entdeckte Regionalismus. Zum Problem der Regionalität in Polen nach 1989 am
Beispiel der Kulturgemeinschaft Borussia Im Herzen Europas. Nationale Identitäten und
Erinnerungskulturen, hrsg. von Detlef Altenburg, Lothar Ehrlich, Jürgen John, Köln Weimar
Wien 2008, S.295-306.
63. Marion Gräfin Dönhoff – eine grenzüberschreitende Biographie in Raum und Zeit,
Grenzüberschreitende Biographien zwischen Ost- und Mitteleuropa. Wirkung – Interaktion
– Rezeption. (Hg.) Tobias Weger, Frankfurt a.M. 2009, S.445-459.
64. Deutsches Mitteleuropa und polnisches Intermarium: Mythisches Gedächtnis –
politisches Kalkül, Die Vielfalt Europas. Identitäten und Räume, hrsg. von Winfried
Eberhard und Christian Lübke, Leipzig 2009, S.79-88. [zmieniona wersja nr 59].
65. Niemieckich wnuków podróż w przeszłość. Na marginesie powieści Petry Resky i HansaUlricha Treichela, Borussia, 46/2009, S.185-191.
66. Moje Niemcy albo: osobista opowieść o historii, książkach i ludziach, Niemcy – moi
Niemcy. Odpominania polskie, (red. Hubert Orłowski), Poznań 2009, S.407-414.
5
67. Der polnische Rezeptionskontext von Beim Häuten der Zwiebel, Keine Kultur kann auf
Dauer von eigener Substanz leben. Günter Grass als Botschafter der Multikulturalität, Hg.
von Monika Kucner, Fernwald 2010, S.9-20.
68. German Central Europe and the Polish Intermarium: mythical memory – political
calculation, The Plurality of Europe. Identities and Spaces, Leipzig 2010, (ed.) Winfried
Eberhardt, Christian Lübke, S.73-82 [ang. wersja nr. 64]
69. Autobiographie als erlebte Zeitgeschichte. Zu zwei Erzählungen von Friedrich Christian
Delius, in: Deutschsprachige Gegenwartsliteratur und Medien. Das > Prinzip Erinnerung <
in der deutschsprachigen Gegenwartsliteratur nach 1989. Carsten Gansel/Pawel Zimniak
(Hg.), Göttingen 2010, S.87-95.
70. Vorstellung neuer Mitglieder, Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung Darmstadt,
Jahrbuch 2009, Göttingen 2010, S.198-200.
71. Późne wiersze Gottfrieda Benna (z przekładem siedmiu wierszy), Borussia 49/2011,
S.103-111.
72. Ein wackerer Europäer, ein skeptischer Europäer. Der Heinrich Mann der 1920er Jahre,
Zeitschrift für Mitteleuropäische Germanistik, 1. Jg, 2. Heft (2011), S.151-160.
73. Deutsches Mitteleuropa und polnisches Intermarium: Mythisches Gedächtnis – politisches
Kalkül, Cultura Tedesca Nr. 41, Roma [Bibliotheca Aretina] 2011, S.181-190. [włoski
przedruk Nr 64]
74. Mitteleuropa und Intermarium. Mythisches Reich und Alptraum der Geschichte – im Griff
der ‘Großen Politik‘, Deutsch-Polnische Erinnerungsorte, Bd. 3: Parallelen, (Hg.) H. H.
Hahn/ R. Traba, Paderborn 2012, S.94-106.
75. Mitteleuropa (Europa Środkowa) & Międzymorze. Mityczna kraina i historyczny
koszmar w okowach wielkiej polityki, Polsko-niemieckie miejsca pamięci, tom 3:
Paralele, (red.) H. H. Hahn/ R. Traba, Warszawa 2012, S.93-104.
76. Bardowie i nosiciele, Prusy – wzlot i upadek, Pomocnik historyczny Polityki 3/2012,
S.77-81.
77. Historische Daten als Erinnerungsorte. Beispiel Achtundsechzig, Akten des XII.
Internationalen Germanistenkongresses Warschau 2010, Bd. 9, (Hg.) Friederike Eigler,
Janusz Golec, Leszek Żyliński, Frankfurt a. M. 2012, S. 283-287.
V. Recenzje
1. Kultura a faszyzm – Czesław Madajczyk: Kultura europejska a faszyzm, Warszawa
1979 - Poglądy 9/1980, S.9.
2. Kronika terroru – Jerzy Nowakowski: Kronika terroru. Ruchy anarchistyczne w RFN
1968- 1980, Warszawa 1981 - Odra 11/1981, S.87-88.
3. Myśl nie upadła – Jerzy W. Borejsza /Stefan H. Kaszyński: Po upadku Trzeciej Rzeszy.
Niemieccy intelektualiści a tradycja narodowa, Warszawa 1981 - Odra 2/1983, S.106-107.
4. Ulla Hahn: Literatur in der Aktion. Zur Entwicklung operativer Literaturformen in der
Bundesrepublik, Wiesbaden 1978 - Germanica Wratislaviensia LV, Wrocław 1984, S.212214.
5. Bez wrażliwości – Adam Zagajewski: Cienka kreska - Odra 9/1985, S.102-103.
6. Die Lesbarkeit der Welt. Elias Canettis Anthropologie und Poetik, (Hrsg.) Stefan H.
Kaszyński, Poznań 1984 - Zagadnienia Rodzajów Literackich Jg. XXX, H.60, Wrocław
1987, S.86-88.
6
7. Pośrednictwo literatury - H.Kneip / H.Orłowski (Hrsg.): Die Rezeption der polnischen
Literatur im deutschsprachigen Raum und die der deutschsprachigen in Polen 1945-1985,
Darmstadt 1989 - Polityka 34/1989, S.13.
8. Niemiecki antyprogram wschodni – Jerzy W. Borejsza: Antyslawizm Adolfa Hitlera,
Warszawa 1989 - Res Publica 4/1990, S.118-119.
9. Przybliżanie Polski – Klaus Reiff: Als deutscher Diplomat an der Weichsel, Bonn 1990 Polityka 46/1990, S.9.
10. Niemiecka lekcja – Christian Graf von Krockow: Die Deutschen in ihrem Jahrhundert
1890-1990, Reinbek 1990 - Res Publica 5/1991, S.110-112.
11. Raz jeszcze tożsamość niemiecka - Niemcy o sobie. Naród - państwo - charakter
narodowy w oczach intelektualistów niemieckich, red. Czesław Karolak, Poznań 1993 Borussia 9/1994, S.279-280.
12. Habermas o przyszłości Europy – Jürgen Habermas: Obywatelstwo a tożsamość
narodowa. Rozważania nad przyszłością Europy, Warszawa 1993 - Krytyka 44-45/1994,
S.200-201.
13. Nordbruch, Claus H.R.: Heinrich Böll. Seine Staats- und Gesellschaftskritik im
Prosawerk der sechziger und siebziger Jahre. Eine kritische Auseinandersetzung, Frankfurt
a.M.1994 – DAS ARGUMENT. Zeitschrift für Philosophie und Sozialwissenschaften,
37.Jg., Nr.212, 6/1995, S.941-942.
14. O nowym kompendium pisarzy niemieckojęzycznych słów kilka - Pisarze
niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN, red. Marek Zybura,
Warszawa-Wrocław 1996 – Res Publica Nowa 6/1996, S.64-65.
15. Nowy nieznany świat – Ryszard Kapuściński: Lapidarium II, Warszawa 1996 –
Borussia 13/1996, S.245-246.
Po uzyskaniu stopnia dra hab.
16. Europa płaskich stóp – Josef Kroutvor: Europa Środkowa: anegdota i historia, Izabelin
[Świat literacki] 1998 – Borussia 17/1998-1999, S. 283-284.
17. Orłowski, Hubert: Wobec zniewoleń ‘krótkiego stulecia’. Szkice o literaturze
austriackiej i niemieckiej, Wrocław 1997 – Orbis Linguarum Vol.11, 1999, S.249-250.
18. Arnulf Baring: Es lebe die Republik, es lebe Deutschland! Stationen demokratischer
Erneuerung 1949-1999, Stuttgart 1999 – Przegląd Zachodni 4/2000, S.190-192.
19. Wojciech Pięciak: Niemcy, droga do normalności. Polityka zagraniczna RFN od
wojny o Kuwejt do wojny o Kosowo, Warszawa 2000, – Res Publica Nowa 12/2000,
S.94-95.
20. Ambiwalencje modernizacji – Nazizm, Trzecia Rzesza a procesy modernizacyjne –
Red. Hubert Orłowski, Poznań 2000 – Borussia, 23/2001, S.201-203.
21. Czytając Stempowskiego – Jerzy Stempowski: Od Berdyczowa do Lafitów, - Borussia
26 (2001/2002), S.235-237.
22. Wokół pamięci. O nowych zeszytach Borussi, Kultura i Społeczeństwo, Jg. XLVII,
3/2003, S.127-128.
23. Życie dla wolności – Ralf Dahrendorf: Ponad granicami. Wspomnienia, Kraków
2003 – Borussia 33-34/2004, S.236-239.
24. Sąsiedztwo w centrum Europy. Stosunki polsko-niemieckie na początku nowego
stulecia. Antologia tekstów magazynu polsko-niemieckiego „Dialog” z lat 1999-2003, red.
Basil Kerski – Przegląd Zachodni 2/2004, S.191-193.
25. Niemieckość jako przypadek szczególny – Joachim Fest: Współczesność
przeszłości. Eseje o historii, Olsztyn 2004 – Nowe Książki 9/2005, S.20-21.
7
26. Niespodziewany angielski Canetti – Elias Canetti: Party pod wojennym niebem.
Lata w Anglii, Warszawa 2005 – Nowe Książki 2/2006, S.46.
27. Agnieszka Kodzis-Sofińska: Melancholia w twórczości Heinricha Bölla, Wrocław
2007 – Orbis Linguarum, Vol 33, 2008, S.498-499.
28. Zbrodnia & kara & duma & uprzedzenie. Polacy i Niemcy, Eseje Guntera Hofmanna i
Adama Krzemińskiego, Zdjęcia Dirka Reinartza i Łukasza Trzcińskiego, Berlin-Warszawa
2007, - Borussia 43/2008, S.225-228.
29. Magdalena Latkowska: Günter Grass i polityka, Warszawa 2008 – Przegląd Zachodni
1/2009, S.275-277.
30. Nie tylko dla historyków. Wokół sporów o niemiecką ‘drogę odrębną’. – „Sonderweg”.
Spory o ‘niemiecką drogę odrębną’, Poznań 2008, – Borussia 46/2009, S.219-222.
31. Kindlers Literatur Lexikon, Stuttgart Weimar 2009 – Litteraria Copernicana 2(4)2009,
S.297-298.
32. Domniemania w sprawie … – Uwe Johnson: Domniemania w sprawie Jakuba, Warszawa
2008 – Borussia 48/2010, S.313-315.
33. Kompendium niemieckiej pamięci – Anna Wolff-Powęska: Pamięć – brzemię i
uwolnienie, Poznań 2011 – Nowe Książki 9/2011, S.10-11.
8