piękne szkło

piękne
szkło
Kwartalnik o domu, stole i kuchni
ISSN 1899-7651. Egzemplarz bezpłatny
{9} Nr: 2 / 2010
Wrzesień 2010
Surowce czy śmieci ?
Butelki po wodzie mineralnej z tworzywa sztucznego, zwanych PET zostają pocięte na
drobne kawałki, a następnie zamienione na tkaninę typu polar - materiał do produkcji
odzieŜy sportowej, kocy, czapek. Miliony ton odpadów z butelek wędruje do fabryk tkanin
głównie w Chinach. Papier z makulatury jest uŜywany powtórnie lub do produkcji izolacji
ścian domów na równi z izolacja styropianową czy z wełny mineralnej. To są przykłady
wykorzystania powtórnego odpadów jakie produkujemy w naszych domach i fabrykach.
Pojemniki na surowce wtórne przy Błoniach w Krakowie. (fot. mw)
Segregacja śmieci - moda czy konieczność?
4 - osobowa rodzina w Polsce wyrzuca średnio 120 litrów śmieci w ciągu tygodnia. Oznacza to, Ŝe
w ciągu miesiąca zapełnia bagaŜnik sporego samochodu. W ciągu roku produkuje 600 metrów
sześciennych śmieci. Kuchnia wielkości 3 x 4 x 2,5 metra zostałaby zapełniona w ciągu 5 lat.
Chodzi o odpady, które nadają się do powtórnego uŜycia i te, które trafia na wysypisko.
W Gdańsku na wysypisko w Gdańsku - Szadółkach codzienno wysypuje się objętość 240
śmieciarek. Tyle produkuje w ciągu dnia prawie 500 - tysięczna aglomeracja Gdańska i okolic. Dla
porównania w Warszawie jest to około 800 śmieciarek, a w Krakowie - 300. Z roku na rok te ilości
rosną.
Co z materiałami, które nie trafiają na wysypisko?
Piękne Szkło 2/2010
1
Gdyby nie powtórne wykorzystywanie papieru, szkła, metali, tworzyw ilości śmieci trafiających na
wysypisko byłyby większe. MoŜliwe jest to dzięki segregacji odpadów. Odbywa się ona 2 etapami.
Najpierw u nas w domu poprzez posortowanie oddzielnie szkła, papieru, metali, tworzyw
sztucznych oddzielnie od odpadów biologicznych jak resztki jedzenia.
Przyjrzyjmy się jak wykorzystywane są rzeczy, które wrzucamy do kolorowych pojemników
przeznaczonych na surowce wtórne.
Odpady przemysłowe
Odpady produkowane są przez człowieka w domu, zakładach pracy , na ulicach. Odpady
przemysłowe pozostałe po procesach produkcji są uŜywane do produkcji innych wyrobów,
utylizowane chemicznie lub wyrzucane na wysypiska. Na uwagę zasługują odpady aktywne
chemicznie, radioaktywne, ze szpitali, ferm zwierzęcych. Ich utylizację mogą prowadzić tylko
wyspecjalizowane firmy.
Jak segregować śmieci?
Te informacje moŜna znaleźć teŜ na pojemnikach do segregacji śmieci.
Do pojemników na SZKŁO BEZBARWNE wrzucaj:
Bezbarwne:
butelki i słoiki po napojach i Ŝywności
opakowania po kosmetykach.
Nie wrzucaj:
ceramiki, fajansu, porcelany, kryształów
szkła stołowego
szkła Ŝaroodpornego
szkła okularowego
Na pojemnikach przeznaczonych do
szkła okiennego i zbrojonego
szyb samochodowych
luster
luksferów (pustaków szklanych)
Ŝarówek, lamp fluorescencyjnych i neonowych.
Butelki i opakowania opróŜnij i przepłukaj.
Pojemniki oznaczone napisem: PAPIER
Tu moŜesz wrzucać:
Gazety i czasopisma
Prospekty, katalogi i reklamy
ZuŜyte zeszyty i stare ksiąŜki
Papier biurowy i kserograficzny
Kartony i tektury
Koperty
Nie wrzucaj:
Tapet
Zabrudzonego, szczególnie zatłuszczonego papieru
Papieru z folią
Pieluch i innych artykułów higienicznych
Worków po cemencie
Papieru faksowego, termicznego i przebitkowego.
Kartony i opakowania tekturowe składaj - zajmą mniej
miejsca.
Podobnie jest z pojemnikami na SZKŁO KOLOROWE
jak w przypadku szkła bezbarwnego.
Do pojemników oznaczonych METAL wrzucaj:
Przedmioty z metalu,
opakowania metalowe, puszki po napojach,
konserwach
opakowania z tworzyw sztucznych
butelki po napojach, wodzie mineralnej,
worki foliowe
Nie wrzucaj:
Sprzętu AGD, baterii, aparatów telefonicznych, ołowiu.
Odpady domowe
Odpady w domu powstają w wyniku produkcji posiłków, zuŜywania środków higienicznych,
zuŜywania odzieŜy, sprzętu radiowo - telewizyjnego, mebli, ksiąŜek, gazet, działalności w
ogrodzie, produkcji rolniczej. Wiele odpadów to takŜe opakowania po zakupionych produktach.
Odpady w domu moŜna podzielić na kilka rodzajów:
1. ZuŜyte meble, sprzęt z drewna, stare dekoracje. Powstają powoli. Pozbywamy się ich
głównie okresowo na przykład przy okazji remontu, malowania ścian w mieszkaniu. Dzieje
się to 1-2 razy do roku, raz na kilka lat. Warto je wyrzucać w ramach organizowanych w
miastach akcji tzw. Wystawka. Oznacza to, Ŝe co jakiś czas słuŜby oczyszczania miasta
zabierają te przedmioty. Częstotliwość odbioru zaleŜy od wielkości miejscowości i jakości
słuŜb oczyszczania. Przedmioty te mogą być przeznaczone do ponownego uŜycia przez
inne osoby, rozmontowane w celu uzyskania cennych metali. Resztki bądź przedmioty nie
nadające się do ponownego uŜycia są wywoŜone na wysypiska.
Piękne Szkło 2/2010
2
2. Stare ubrania. Jeśli mamy kogoś potrzebującego, komu moŜemy je oddać, to bardzo
dobrze. Co jeśli nie? Czy naleŜy je wrzucać do śmietnika? Są w niektórych
miejscowościach pojemniki na starą odzieŜ, ustawione przez Polski Czerwony KrzyŜ
(PCK). MoŜna je tam umieścić. NaleŜy pamiętać, Ŝe nadaje się tam tylko odzieŜ, która
nadaję się do dalszego uŜywania. To jest pojęcie wieloznaczne. Dla jednych ubranie nie
nadaję się do chodzenia nawet jeśli ma juŜ dziury, a dla innego kiedy się znudzi po
kilkukrotnym uŜyciu. Na pewno naleŜy tam wrzucać ubrania niezbyt zniszczone, trwałe,
nadające się do uŜycia. Pamiętajmy, Ŝe są to ubrania dla osób w cięŜkiej sytuacji
finansowej, dla których ciepła odzieŜ jest waŜna.
3. Sprzęt radiowy, telewizyjny, lodówki, pralki, inny sprzęt AGD, baterie, telefony, komputery,
komórkowe, baterie do telefonów, baterie do urządzeń. To coraz większa grupa odpadów.
Kupujemy coraz więcej sprzętu. Nasze społeczeństwo zuŜywa coraz więcej telefonów
komórkowych. Kiedy wymieniamy stary sprzęt na nowy moŜemy stary egzemplarz
zostawić w sklepie. Taki obowiązek maja sprzedawcy sklepów z AGD, telefonami. Maja oni
obowiązek odebrać od nas stara lodówkę jeśli sobie tego Ŝyczymy. W sklepach tych
powinny być ustawione pojemniki na stare telefony, baterie. Są to przedmioty, które
zawierają w sobie groźne dla gleby, wódy i powietrza metale cięŜkie jak ołów, kadm. Nie
wolni ich wrzucać do zwykłych pojemników na śmiecie ani nawet do pojemników na
metale. Trzymajmy je do czasu najbliŜszej wizyty w sklepie z AGD i tam je oddajmy. Takie
pojemniki moŜna znaleźć ostatnio teŜ w sklepach spoŜywczych, np. w punktach wymiany
butelek. Zgodnie z ustawą o zuŜytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym sprzedawca
detaliczny i sprzedawca hurtowy są zobowiązani przy sprzedaŜy sprzętu przeznaczonego
dla gospodarstw domowych do nieodpłatnego przyjęcia zuŜytego sprzętu w ilości nie
większej niŜ sprzedawany nowy sprzęt, jeŜeli zuŜyty sprzęt jest tego samego rodzaju, a
prowadzący punkt serwisowy zobowiązany jest do nieodpłatnego przyjęcia zuŜytego
sprzętu w przypadku, gdy naprawa przyjętego do punktu serwisowego sprzętu jest
niemoŜliwa ze względów technicznych lub właściciel sprzętu uzna, Ŝe naprawa sprzętu jest
dla niego nieopłacalna. W przypadku braku zakupu nowego sprzętu, zuŜyty
sprzęt np. pralkę, lodówkę, suszarkę czy świetlówkę nieodpłatnie lub za niewielką opłatą
(ok. 1zł/kg na terenie Gminy Miejskiej Kraków).
4. Gruz, resztki po remoncie, stare farby, oleje silnikowe, części samochodowe, akumulatory,
opony samochodowe. Jeśli robimy remont nie powinniśmy wysypywać gruzu, resztek farb
do zsypów. Dotyczy to szczególnie mieszkańców bloków mieszkalnych. Odpady takie
psuja zsypy, gdyŜ są cięŜkie. Farby zawierają groźne chemikalia. Gruz naleŜy wysypywać
do przeznaczonych na to pojemników. Są one następnie wysypywane w miejscach nisko
połoŜonych, aby nie zagraŜała im woda, w miejscach budowy, aby wyrównać ubytki ziemi.
Części samochodowe metalowe moŜna wrzucać wraz z innymi metalowymi elementami do
pojemników na metal. Warto wstępnie oddzielić aby części plastykowe nie trafiały do
metalu i odwrotnie. Jeśli mamy stary zuŜyty olej silnikowy po wymianie nie wolno go
wylewać to gleby. Zawsze naleŜy go zostawiać w warsztatach samochodowych. Są one
zobowiązane do odstawiania go do specjalnych firm. Jest on następnie czyszczony i
uŜywany ponownie do produkcji oleju transformatorowego, pieców elektrycznych
olejowych lub do spalania w specjalnych spalarniach do produkcji energii cieplnej. Opony
samochodowe naleŜy po uŜyciu oddawać w warsztatach oponiarskich. Ceny za oddanie
zuŜytych opon wahają się od kilkunastu złotych za sztukę. Stare akumulatory naleŜy
oddawać w punkcie zakupu nowego. Ma on obowiązek odebrać od nas stary akumulator w
ciągu 30 dni od daty sprzedaŜy nowego. Jeśli nie dajemy starego w zamian sklep dolicza
dodatkowa opłatę w wysokości 30 zł.
5. Odpady gospodarstw rolnych. Powstaje tu duŜo odpadów po zakupionych środkach
ochrony roślin. Opakowania plastykowe moŜna wrzucać z domowy do ogólnych
pojemników na tworzywa. Sama zawartość musi być zuŜyta w prawidłowy sposób.
6. Odpady biologiczne z ogrodu. W okresie jesiennym robimy porządki na działkach i
ogrodach. Liście, łodygi roślin moŜna uŜyć do kompostu, spalić, złoŜyć w pryzmy aby
rozłoŜyły się w sposób naturalny. Nie naleŜy ich wyrzucać do rowów.
7. Lekarstwa. Nie wrzucaj leków do toalety. Oczyszczalnie nie radzą sobie dobrze z takimi
substancjami a ich obecność w wodzie sprawia, Ŝe bakterie i wirusy uodparniają się na nie
i do terapii potrzebne będą nowe leki lub większe ich dawki. Przeterminowane leki
zbierane są w specjalnych pojemnikach w aptekach, a następnie poddawane są termicznej
Piękne Szkło 2/2010
3
8.
9.
10.
11.
12.
utylizacji. MoŜna wrzucać do nich zarówno pastylki, draŜetki, maści, jak i leki płynne oraz
aerozole. Zabronione jest wrzucanie igieł, strzykawek i termometrów. Mile widzianym jest
wrzucanie leków bez opakowań.
Odpady biologiczne z domu. Resztki poŜywienia, artykuły higieniczne, wszystkie inne które
nie są wymienione w innych punktach.
Odpady metalowe, złom. Metalowe części mogą być odstawione pojemników na elementy
metalowe ustawione przez gminne lub miejskie słuŜby lub do punktu skupu złomu. Ceny
złomu stalowego wynoszą w październiku 2010 około 50 groszy za kilogram, mosiądzu 11
złotych za 1 kilogram.
Tworzywa sztuczne, folia. Opakowania po butelkach z wody mineralnej, Ŝywności, worki
foliowe, worki po zakupach.
Szkło bezbarwne i kolorowe. W niektórych miastach wystawiane są specjalne pojemniki na
zuŜyte opakowania szklane. Są one zabierane do hut szkła, mielone i uŜywane do
produkcji nowych wyrobów szklanych. Dalsze oszczędności uzyskuje się wystawiając
osobne pojemniki na szkło brązowe, zielone i przezroczyste, tak aby nie trzeba było
sortować go w hucie.
Papier, tektura
Gdzie znaleźć informacje o składowaniu odpadów?
Przejrzyj w Internecie wykazy punktów, gdzie moŜna składować zuŜyte baterie, sprzęt AGD, stare
leki.
Co jeśli nie ma pojemników na surowce wtórne?
Pytaj w najbliŜszym urzędzie miasta lub gminy, administracji, spółdzielni mieszkaniowej. To twój
przywilej.
Marek Wojna
Artykuł powstał na podstawie:
http://szkola.gery.pl/utylizacja-i-recykling-smieci.htm
www.ekocentrum.krakow.pl
Piękne Szkło
Kwartalnik o domu, stole i kuchni. ISSN 1899-7651
Piękne Szkło - biuletyn o domu, stole i kuchni. Jest skierowany do dekorujących wnętrza, sprzedawców i wszystkich
zainteresowanych. Prezentuje przykłady szkła, porcelany, przepisy kulinarne oraz materiały dla dziennikarzy. KaŜdy numer
biuletynu wzbogacamy ilustracjami.
Biuletyn jest wydawany przez SKALIA. Redagują go ludzie związani z wystrojem domu i stołu oraz czytelnicy. Jeśli masz pomysł
na artykuł, opinię lub pytanie, wyślij je e-mailem lub pocztą. Za wysłane i wydrukowane artykuły autor nie otrzymuje
wynagrodzenia w Ŝadnej formie. Wychodzi co kwartał. Biuletyn moŜna pobrać ze strony: www.skalia.net/pl/piekne_szklo.html
Adres redakcji: Piękne Szkło, ul. Królewska 55/53, 30-081 Kraków, Polska
[email protected], tel. +48 12 638 23 44. Egzemplarz bezpłatny.
REKLAMA
SKLEP ONLINE
Sklep online Skalia ze szkłem i porcelaną. Wysyłka następuje z magazynu na podany przez klienta adres dostawy.
Dla klientów indywidualnych i firm.
OTWARCIE - PAŹDZIERNIK 2010
Znajdź inspirację.
Poszperaj wśród produktów.
Zrób zakupy. Przejdź do
www.skalia.net
Piękne Szkło 2/2010
4