wersja w pliku typu * - Kuratorium Oświaty w Rzeszowie
Transkrypt
wersja w pliku typu * - Kuratorium Oświaty w Rzeszowie
OWIATA PODKARPACKA Biuletyn Kuratorium Owiaty w Rzeszowie Nr 2 (29) luty 2002 1 Redakcja MAREK SOJA ALEKSANDRA O¯ÓG ISSN 1509-1287 Adres redakcji 35-959 Rzeszów, ul. Grunwaldzka 15, p. 134, 135 tel. (0-17) 862-75-11, w. 1134, 1135 Redakcja nie zwraca materia³ów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania 35-205 Rzeszów, ul. Warszawska 5/7, tel./fax (0-17) 852-13-62 2 KURATORIUM OWIATY INFORMUJE Podkarpacki Kurator Owiaty w Rzeszowie WKG - 401/57/02 Rzeszów, 20020220 Pañstwo Prezydenci Miast Burmistrzowie Miast i Gmin Wójtowie Gmin w województwie podkarpackim W zwi¹zku ze zbli¿aj¹c¹ siê rekrutacj¹ do szkó³ gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych zwracam siê z uprzejm¹ prob¹ o przekazanie dyrektorom podleg³ych szkó³ podstawowych i gimnazjów za³¹czonych informacji, zawieraj¹cych szczegó³owe terminy rekrutacyjne. Informacje zawarte w pimie Nr WKG 401/57/02 skierowane s¹ do dyrektorów szkó³ podstawowych i gimnazjów, natomiast w pimien Nr WKG 421/4/2002 tylko do dyrektorów gimnazjów. p.o. Podkarpackiego Kuratora Owiaty w Rzeszowie (-) ALFREDA £OBODA 3 Podkarpacki Kurator Owiaty w Rzeszowie WKG - 421/4/2002 Rzeszów, 20020218 Pañstwo Dyrektorzy szkó³ ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych w województwie podkarpackim Dotyczy: ustalenia terminów rekrutacji do szkó³ ponadgimnazjalnych, szkó³ rednich na podbudowie programowej szko³y zasadniczej, szkó³ policealnych i pomaturalnych oraz okrelenia terminów sk³adania dokumentów na rok szkolny 2002/2003. Dzia³aj¹c na podstawie § 21, pkt 2 i 4 rozporz¹dzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2001 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli i szkó³ oraz przechodzenia z jednych typów szkó³ do innych (Dz.U. Nr 97, poz. 1054), u s t a l a m terminy rekrutacji do szkó³ ponadgimnazjalnych, szkó³ rednich na podbudowie programowej szko³y zasadniczej, szkó³ policealnych i szkó³ pomaturalnych oraz o k r e l a m terminy sk³adania dokumentów na rok szkolny 2002/2003. 1) do szkó³ ponadgimnazjalnych m³odzie¿owych od 15 kwietnia do 21 maja 200 2. do 24 czerwca 2002 r. do godz. 15.00 27 czerwca 2002 r. godz. 13.00 przyjmowanie dokumentów od kandydatów przyjmowanie wiadectw ukoñczenia gimnazjum oraz zawiadczeñ o szczegó³owych wynikach egzaminu gimnazjalnego og³oszenie przez dyrektora szko³y (na podstawie ustaleñ komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnej) listy kandydatów przyjêtych do szko³y inne wa¿ne terminy do14 czerwca 2002 r. do 24 czerwca 2002 r. 4 przyjmowanie dokumentów od kandydatów ubiegaj¹cych siê o przyjêcie do szkó³ ponadgimnazjalnych z wolnymi miejscami mo¿liwoæ zmiany decyzji o wyborze szko³y po uzyskaniu zgody dyrektora do 1 lipca 2002 r. do 2 lipca 2002 r. 4 lipca 2002 r. godz. 13.00 do 31 sierpnia 2002 r. rozpatrywanie przez dyrektorów szkó³ odwo³añ od wyników rektrutacji przyjmowanie dokumentów od kandydatów do szkó³, które do dnia 27 czerwca nie dokona³y pe³nego naboru og³oszenie wyników rekrutacji uzupe³niaj¹cej w szko³ach, które w pierwszym terminie nie dokona³y pe³nego naboru prowadzenie dodatkowej rekrutacji dla uczniów, którzy zdawali egzamin gimnazjalny w terminach dodatkowych 2) do szkó³ ponadpodstawowych m³odzie¿owych na podbudowie programowej szko³y zasadniczej od 27 marca do 7 czerwca 2002 r. przyjmowanie dokumentów od kandydatów do 24 czerwca 2002 r. przyjmowanie wiadectw ukoñczenia szko³y zasadniczej od 25 czerwca do 28 czerwca 2002 r. przeprowadzenie egzaminów wstêpnych lub rozmów kwalifikacyjnych (zgodnie z decyzj¹ komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnych) 28 czerwca 2002 r. godz. 13.00 og³oszenie przez dyrektora szko³y (na podstawie ustaleñ komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnej) listy kandydatów przyjêtych do szko³y 3) do szkó³ policealnych i pomaturalnych m³odzie¿owych Termin pierwszy: od 31 maja do 21 czerwca 2002 r. Termin drugi: od 22 czerwca do 23 sierpnia 2002 r. do 24 czerwca 2002 r. Termin pierwszy: od 25 czerwca do 28 czerwca 2002 r. Termin drugi: od 26 sierpnia do 30 sierpnia 2002 r. Termin pierwszy: 28 czerwca 2002 r. godz. 13.00 przyjmowanie dokumentów od kandydatów przyjmowanie wiadectw ukoñczenia szko³y redniej lub wiadectwa dojrza³oci przeprowadzenie egzaminów wstêpnych lub rozmów kwalifikacyjnych (zgodnie z decyzj¹ komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnych) og³oszenie przez dyrektora szko³y (na podstawie ustaleñ 5 Termin drugi: 30 sierpnia 2002 r. godz. 13.00 komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnej) listy kandydatów przyjêtych do szko³y 4) do szkó³ dla doros³ych: ponadgimnazjalnych, ponadpodstawowych na podbudowie szko³y zasadniczej, policealnych i pomaturalnych od 1 lipca do 23 sierpnia 2002 r. przyjmowanie dokumentów od kandydatów od 26 czerwca do 30 sierpnia 2002 r. przeprowadzenie egzaminów wstêpnych lub rozmów kwalifikacyjnych (zgodnie z decyzj¹ komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnych) 30 sierpnia 2002 r. do godz. 13.00 og³oszenie przez dyrektora szko³y (na podstawie ustaleñ komisji rektrutacyjno-kwalifikacyjnej) listy kandydatów przyjêtych do szko³y dodatkowy termin rekrutacji w zale¿noci od typu szko³y okrela dyrektor przyjmowanie dokumentów od kandydatów do szkó³, w których s¹ wolne miejsca p.o. Podkarpackiego Kuratora Owiaty w Rzeszowie (-) ALFREDA £OBODA 6 Podkarpacki Kurator Owiaty w Rzeszowie WKG - 401/57/02 Rzeszów, 20020220 Pañstwo Dyrektorzy Gimnazjów i Szkó³ Podstawowych w województwie podkarpackim Dotyczy: ustalenia terminów rekrutacji do klas pierwszych gimnazjów. Dzia³aj¹c na podstawie § 21 pkt 2 rozporz¹dzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2001 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli i szkó³ oraz przechodzenia z jednych typów szkó³ do innych (Dz.U. Nr 97, poz. 1054) ustalam terminy rekrutacji do gimnazjów na rok szkolny 2002/2003: 1) od 15 kwietnia do 21 maja 2002 r. przyjmowanie dokumentów od kandydatów do klasy pierwszej gimnazjum zamieszka³ych w obwodzie danego gimnazjum, 2) do 24 czerwca 2002 r. przyjmowanie wiadectw ukoñczenia szko³y podstawowej, zawiadczeñ o szczegó³owych wynikach sprawdzianu oraz zawiadczeñ o uzyskaniu tytu³u laureata konkursu bloku przedmiotowego o zasiêgu wojewódzkim, 3) do 27 sierpnia 2002 r. przyjmowanie dokumetnów od absolwentów szkó³ podstawowych, którzy przyst¹pili do sprawdzianu w dodatkowym terminie, 4) do 30 sierpnia 2002 r. przyjmowanie dokumentów od absolwentów szkó³ podstawowych zamieszka³ych poza obwodem danego gimnazjum. Pañstwu Dyrektorom gimnazjów uprzejmie przypominam, ¿e szczegó³owe kryteria przyjêæ do gimnazjum powinny byæ zawarte w statucie szko³y (§ 5 ust. 2 wy¿ej cytowanego rozporz¹dzenia). p.o. Podkarpackiego Kuratora Owiaty w Rzeszowie (-) ALFREDA £OBODA 7 ANALIZY III EDYCJA GRANTÓW PODKARPACKIEGO KURATORA OWIATY (RAPORT Z REALIZACJI ZADAÑ) WPROWADZENIE G³ównym celem III edycji zadañ edukacyjnych Podkarpackiego Kuratora Owiaty by³o wsparcie merytoryczne i doskonalenie zawodowe nauczycieli, a tym samym podnoszenie jakoci kszta³cenia. Techniki i narzêdzia zbierania informacji o realizowanych szkoleniach Analiza projektów edukacyjnych zg³oszonych przez oferentów Analiza dokumentacji kursów Obserwacja zajêæ Wyniki ewaluacji wewnêtrznej Ewaluacja zewnêtrzna dwu kursów Analiza sprawozdañ merytorycznych z³o¿onych przez organizatorów szkoleñ Rozmowy z kierownikami projektów i przedstawicielami oferentów Organizatorzy kursów Podkarpacki Orodek Doskonalenia Nauczycieli w Rzeszowie, Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli w Tarnobrzegu, Wy¿sza Szko³a Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie, Stowarzyszenie B4 w Rzeszowie, Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie Wydzia³ Teologiczny w Tarnowie, Regionalne Centrum Edukacji w Sanoku. Uczestnicy kursów Nauczyciele pracuj¹cy w szko³ach województwa podkarpackiego posiadaj¹cy kwalifikacje do pracy w danych typach szkó³ i placówek, Dyrektorzy szkó³ i placówek owiatowych. 8 ORGANIZACJA I PRZEBIEG KURSÓW Uruchomienie postêpowania przetargowego W ramach III edycji zadañ edukacyjnych Podkarpacki Kurator Owiaty og³osi³ przetarg nieograniczony na projekty i realizacjê form szkolenia i doskonalenia przeznaczonych dla nauczycieli, dyrektorów szkó³ i placówek owiatowych, pracowników nadzoru pedagogicznego, administracji samorz¹dowej w zakresie umiejêtnoci zwi¹zanych z wdra¿an¹ reform¹ owiatow¹ w osiemnastu obszarach tematycznych sugerowanych przez MEN. Po ukazaniu siê og³oszeñ w gazecie codziennej ,,Nowiny, dzienniku po³udniowo-wschodniej Polski Super Nowoci i na stronie internetowej kuratorium oraz przeprowadzeniu procedury przetargu nieograniczonego zgodnie z ustaw¹ z dnia 10 czerwca 1994 roku o zamówieniach publicznych (Dz.U. z 1998 r. Nr 119, poz. 773 z póniejszymi zmianami) powo³ana przez Podkarpackiego Kuratora Owiaty komisja przetargowa dokona³a wyboru najkorzystniejszych ofert. Do 18 przetargów nieograniczonych zg³oszono 36 ofert. 8 przetargów uniewa¿niono (brak ofert), natomiast w 10 przetargach wy³oniono oferentów. Podkarpacki Kurator Owiaty zatwierdzi³ do realizacji 13 projektów edukacyjnych na kwotê 222 911 z³. Dodatkowo Podkarpacki Kurator Owiaty podj¹³ decyzjê o przyznaniu Podkarpackiemu Orodkowi Doskonalenia Nauczycieli w Rzeszowie dotacji celowej w wysokoci 580 000 z³ (co stanowi 59,4% ogólnej kwoty przyznanej przez MEN), przeznaczonej na realizacjê ró¿nych form doskonalenia w tych samych obszarach tematycznych. Sporód 13 zatwierdzonych do realizacji projektów edukacyjnych dwa nie zosta³y zrealizowane (brak chêtnych), natomiast na probê zainteresowanych nauczycieli uruchomiono dodatkowo dwie edycje projektu z obszaru: Ocenianie wewnêtrzne i zewnêtrzne. W zleconych przez Podkarpackiego Kuratora Owiaty 18 obszarach zadañ edukacyjnych w Podkarpackim Orodku Doskonalenia Nauczycieli w Rzeszowie opracowano oraz przyjêto do realizacji 18 projektów ww. zadañ. 9 Realizacja zadañ edukacyjnych w poszczególnych obszarach Nr Nazwa obszaru 1 2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 10 Liczba Liczba Tematy form realizowanych nauczy- nauczyRazem w danym obszarze cieli cieli ze wsi z miasta 3 4 5 6 Kszta³cenie w liceum profilowanym Wybrane sposoby i metody pracy w liceum profilowanym 17 71 88 Technologie informacyjne w praktyce szkolnej Internet i multimedia Technologia informacyjna w szkole Techniki i technologie informatyczne w owiacie 180 214 71 59 12 30 Kszta³cenie blokowe w szkole zawodowej Kszta³cenie blokowe w szkolnictwie ponadgimnazjalnym Kszta³cenie blokowe w procesie kszta³cenia ogólnozawodowego kszta³cenie przedsiêbiorczoci uczniów Kszta³cenie modu³owe w szkole zawodowej z uwzglêdnieniem nowoczesnych technik i technologii wytwarzania Kszta³cenie modu³owe w szkolnictwie ponadgimnazjalnym Kszta³cenie modu³owe integracyjna funkcja komputeryzacji w kszta³ceniu zawodowym Ocenianie zewnêtrzne i wewnêtrzne Wykorzystanie pomiaru dydaktycznego w ocenianiu wewnêtrznym i zewnêtrznym Egzaminy zawodowe potwierdzeniem uzyskanych kwalifikacji Szkolny system informacji i orientacji zawodowej Rynek pracy rynek szans 524 62 0 20 18 50 118 2 48 31 44 155 8 72 6 32 38 1 2 4 5 6 7. Konstruowanie, wybór i realizacja programów nauczania, wychowania i profilaktyki szczególnie w szkolnictwie ponadgimnazjalnym Konstruowanie, wybór i realizacja programów nauczania w szkole ponadgimnazjalnej 98 167 265 cie¿ki edukacyjne w programie wychowawczym szko³y w gimnazjach i szkolnictwie ponadgimnazjalnym Realizacja cie¿ek edukacyjnych w programie wychowawczym gimnazjum z uwzglêdnieniem metody projektów i umiejêtnoci kluczowych 24 23 47 Kszta³cenie w szkolnictwie specjalnym i integracyjnym Organizowanie pracy w klasach integracyjnych 6 21 27 9 16 2 34 11. Ochrona i przestrzeganie Prawa dziecka w szkole praw dziecka oraz i samorz¹dnoæ samorz¹dnoæ uczniowska 12 36 48 12. Wychowawcza funkcja wietlicy szkolnej 0 0 0 10 13 23 14 13 27 13 28 41 34 41 75 8. 9. 10. Profilaktyka problemów dzieci i m³odzie¿y, w tym tworzenie i realizacja programów profilaktyki rodowiskowej 13. Wychowawcza rola biblioteki szkolnej 14. Promocja zdrowia 15. Wychowanie pozaszkolne i wspó³praca z rodzicami 16. Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i m³odzie¿y oraz tworzenie zintegrowanych programów rodowiskowych 3 Profilaktyka zachowañ dysfunkcyjnych Profilaktyka problemów dzieci i m³odzie¿y. Tworzenie i realizacja programów profilaktyki rodowiskowej Wychowawcza rola biblioteki szkolnej Nowatorskie dzia³ania szko³y w zakresie promocji zdrowia Wychowanie pozaszkolne i wspó³praca z rodzicami Praca z uczniem o szczególnych potrzebach edukacyjnych w szkole podstawowej 61 11 1 2 17. Doskonalenie nauczycieli w zakresie jêzyków obcych 18. Nowe zadania dyrektora szko³y lub placówki w kontekcie zmieniaj¹cego siê prawa owiatowego 3 Nowe zadania nauczycieli jêzyków obcych wynikaj¹ce z wdra¿ania II etapu reformy Wykorzystanie komputera w nauce jêzyków obcych Planowanie, organizacja i przebieg procesu nauczania jêzyka niemieckiego wobec wymagañ nowej matury Nowe zadania dyrektora szko³y w zakresie zarz¹dzania zreformowan¹ szko³¹ RAZEM 4 5 8 15 2 13 1 21 33 41 74 599 1234 1833 Liczba przeszkolonych nauczycieli wg obszarów Obszar 18 74 Obszar 17 60 Obszar 16 Obszar 15 75 41 Obszar 14 27 Obszar 13 23 Obszar 12 Obszar 11 48 Obszar 10 Obszar 9 Obszar 8 61 27 47 Obszar 7 Obszar 6 265 38 Obszar 5 155 Obszar 4 Obszar 3 118 62 Obszar 2 Obszar 1 12 524 88 6 60 Programy szkoleñ i realizacja za³o¿onych celów: Realizowane projekty edukacyjne zawieraj¹: program i harmonogram kursu, zasady rekrutacji i warunki ukoñczenia, opis celów, treci programowych, metod i form realizacji, opis konkretnych umiejêtnoci przydatnych w pracy zawodowej nabywanych przez uczestnika w trakcie szkolenia, metody ewaluacji, kwalifikacje i osi¹gniêcia kadry prowadz¹cej, przyk³adowe scenariusze zajêæ, kosztorys. Bez wzglêdu na wybór obszaru, zgodnie z za³o¿eniem, udzia³ w szkoleniu sprzyja³ rozwijaniu u uczestników umiejêtnoci: pos³ugiwania siê komputerem i technologiami multimedialnymi, planowania w³asnego rozwoju, samokszta³cenia, interpersonalnych, szeroko rozumianych umiejêtnoci wychowawczych, planowania pracy z dzieæmi o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Celem szkoleñ organizowanych w ramach edycji by³o m.in. przygotowanie uczestników do praktycznego korzystania z aktów prawnych i dokumentów owiatowych, wykorzystania komputera w pracy zawodowej, tworzenia dokumentów szkolnych. Priorytetowym celem tej edycji by³o przygotowanie nauczycieli do pracy w zreformowanej szkole ponadgimnazjalnej. Analiza wyników ewaluacji wewnêtrznej i zewnêtrznej pozwala stwierdziæ, ¿e cele szkoleñ zosta³y zrealizowane zgodnie z oczekiwaniami wiêkszoci uczestników. Uczestnicy byli zapoznawani na pocz¹tku z programem, harmonogramem i celami szkoleñ, mogli wp³yn¹æ na ich modyfikacjê. Sprawnoæ organizacyjna Zasiêgiem doskonalenia objêto nauczycieli i dyrektorów wszystkich typów szkó³ i innych placówek województwa podkarpackiego. Szkolenia odbywa³y siê od padziernika do grudnia 2001 roku. Zajêcia organizowano w pi¹tki po po³udniu, soboty i niedziele. Organizowane formy doskonalenia trwa³y od 40 do 80 godzin. Z ogólnej liczby godzin na zajêcia teoretyczne przeznaczano do 40%. Grupy liczy³y od 12 do 26 osób. Jako warunek ukoñczenia szkolenia autorzy projektów zak³adali 80%90% frekwencji na zajêciach. Na niektórych kursach obowi¹zywa³o przedstawienie pracy pisemnej, zwi¹zanej z zrealizowan¹ tematyk¹ lub przeprowadzenie zajêæ z m³odzie¿¹. Z obserwacji i rozmów z prowadz¹cymi zajêcia wynika, ¿e wykorzystywano ró¿ne materia³y dydaktyczne: programy nauczania, foliogramy, programy multimedialne, wideokasety, nagrania, scenariu- 13 sze zajêæ, gry dydaktyczne, akty prawne. Uczestnicy otrzymywali materia³y dydaktyczne, równie¿ w formie elektronicznej. Materia³y wypracowane podczas zajêæ uczestnicy bêd¹ mogli wykorzystaæ w swojej pracy zawodowej. Organizatorzy starali siê zapewniæ dobre warunki szkoleñ. Zale¿a³y one od posiadanej bazy. Podkarpacki Orodek Doskonalenia Nauczycieli w Rzeszowie wraz z oddzia³ami oraz Wy¿sza Szko³a Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie, które posiadaj¹ w³asn¹ bazê, zapewnia³y bardzo dobre warunki. Natomiast inni organizatorzy, wchodz¹cy dopiero na rynek doskonalenia nauczycieli, wynajmowali sale w szko³ach, w miarê mo¿liwoci jak najbli¿ej miejsca zamieszkania nauczycieli. Metody i formy prowadzenia szkoleñ W zale¿noci od celów i treci zajêæ edukacyjnych stosowano zró¿nicowane metody i formy pracy. Znaczna czêæ zajêæ by³a prowadzona metodami aktywizuj¹cymi, daj¹cymi mo¿liwoæ refleksji i dyskusji o praktyce zawodowej, dzielenia siê swoimi dowiadczeniami i prezentowania w³asnego zdania oraz uczenia siê od innych. Uczestnicy mieli mo¿liwoæ rozwijania umiejêtnoci pracy w grupie, nabywania umiejêtnoci organizowania takiej pracy. Stosowano takie metody, by uczestnicy mogli aktywnie i twórczo pracowaæ na zajêciach, a zdobyt¹ wiedzê wykorzystaæ do poszukiwania nowych sposobów w pracy z m³odzie¿¹. Kadra prowadz¹ca Zajêcia na szkoleniach prowadzili pracownicy placówek doskonalenia nauczycieli i uczelni, uczestnicy centralnych programów edukacyjnych, np. TERM, Nowa Szko³a, Kreator i edukatorzy. Autorami projektów edukacyjnych byli przede wszystkim doradcy metodyczni i konsultanci. Wyniki ewaluacji Ewaluacj¹ zewnêtrzn¹ objêto dwa kursy: Rynek pracy rynek szans zorganizowany przez PODN w Rzeszowie, Egzaminy zawodowe potwierdzeniem uzyskanych kwalifikacji zorganizowany przez Niepubliczn¹ Placówkê Doskonalenia Nauczycieli w Tarnobrzegu. Na kursach stosowano ró¿ne metody ewaluacji. Po przedstawieniu harmonogramu i programu przeprowadzono ewaluacjê prognostyczn¹, ¿eby poznaæ oczekiwania uczestników. Osoby, które prowadzi³y zajêcia, stosowa³y ewaluacjê wewnêtrzn¹ w formie informacji zwrotnej po zrealizowaniu modu³u i w formie ankietowania po ukoñczeniu zajêæ. Poprzez ankiety ewaluacyjne organizatorzy i realizatorzy poszczególnych zadañ pytali uczestników m.in. o: trafnoæ doboru treci edukacyjnych; tworzenie mo¿liwoci uporz¹dkowania i poszerzenia posiadanej wiedzy z zakresu tematyki szkolenia; 14 nabycie przez uczestników przydatnych w ich pracy zawodowej umiejêtnoci praktycznych; przygotowanie merytoryczne kadry prowadz¹cej zajêcia; mo¿liwoæ dzielenia siê przez uczestników w³asnymi przemyleniami i w¹tpliwociami; sprawnoæ organizacyjn¹ szkolenia. Uwagi uczestników wykorzystywano na zajêciach do modyfikacji treci, zmiany tempa pracy ewentualnie harmonogramu zajêæ. Zbiorcze wyniki ewaluacji zadañ edukacyjnych zrealizowanych przez PODN w Rzeszowie przedstawiaj¹ siê nastêpuj¹co: 1) pozytywnie szkolenia zosta³y ocenione przez 98 % uczestnicz¹cych w nich nauczycieli, 2) 0,002 % nauczycieli nie by³o zadowolonych z udzia³u w wybranej przez siebie formie szkolenia, 3) nieca³e 2 % nauczycieli nie potrafi³o jednoznacznie wypowiedzieæ siê na temat szkolenia, w którym uczestniczyli. Informacje o kursach uzyskano na ogó³ z biuletynów placówek, od doradców metodycznych, kolegów i dyrektorów placówek. O wyborze danej formy szkolenia najczêciej decydowa³a interesuj¹ca tematyka i potrzeba doskonalenia siê. Wybieraj¹c kurs nauczyciele liczyli, ¿e zdobêd¹ wiedzê i umiejêtnoci przydatne w pracy, poczuj¹ siê pewniej w nowej rzeczywistoci. W wiêkszoci stwierdzili, ¿e nie zawiedli siê i wyrazili swoje zadowolenie z udzia³u w tej formie doskonalenia. Uznali, ¿e za³o¿one przez autorów cele szkolenia zosta³y zrealizowane ca³kowicie lub w du¿ym stopniu, a problematyka poruszana w czasie kursu dostosowana by³a do zmian zachodz¹cych w systemie owiaty. Wszyscy ankietowani stwierdzili, ¿e wiadomoci i umiejêtnoci zdobyte w trakcie szkoleñ wykorzystaj¹ w praktyce szkolnej. Przygotowanie merytoryczne osób prowadz¹cych zajêcia zosta³o ocenione na ogó³ dobrze i bardzo dobrze. Na popularnoæ realizowanego przedsiêwziêcia niew¹tpliwy wp³yw mia³y: 1) zakres tematyczny szkoleñ, 2) niska odp³atnoæ nauczyciela za udzia³ w szkoleniu, 3) w³aciwy dobór kadry prowadz¹cej zajêcia, 4) standard szkoleñ: zapewnienie nauczycielom materia³ów dydaktycznych, mo¿liwoci noclegu oraz wy¿ywienia w ramach wiadczonej us³ugi. 15 EFEKTY REALIZACJI III EDYCJI ZADAÑ 1. Przeszkolenie 1 833 nauczycieli. Wie 33% Miasto 67% 2. Wzbogacanie warsztatu pracy nauczycieli, opracowanie scenariuszy zajêæ, spotkañ, projektów edukacyjnych. 3. Mo¿liwoæ publikacji wypracowanych materia³ów. 4. Aktywizacja rodowiska nauczycieli, wyzwalanie kreatywnoci. 5. Integracja rodowisk szkolnych wokó³ rozwi¹zywania problemów edukacyjnych. BARBARA D¯UGAN JADWIGA WIÊTOÑ DZIECIÊCA NADPOBUDLIWOÆ PSYCHORUCHOWA Nadpobudliwoæ psychoruchowa jest zjawiskiem niezwykle czêstym u dzieci. Problem ten interesuje specjalistów z wielu dziedzin, a tak¿e nauczycieli i rodziców, gdy¿ dzieci nadpobudliwe, oprócz problemów szkolnych, stwarzaj¹ wiele trudnoci wychowawczych. Wyró¿niaj¹ siê pewnym okrelonym zespo³em zachowania. S¹ impulsywne, niespokojne, nadmiernie ruchliwe. Wymagaj¹ nie tylko odpowiedniego sposobu postêpowania, ale tak¿e specjalnej postawy nauczycieli i rodziców. Nasilenie bowiem nadpobudliwoci i nieprawid³owe przystosowanie siê do wymogów rodowiska w znacznym stopniu zale¿y od dzia³ania wychowawczego i wp³ywów rodowiskowych. Dzieci o wzmo¿onej aktywnoci nie zawsze s¹ rozumiane przez wychowawców. Za swoj¹ ruchliwoæ s¹ czêsto ga- 16 nione i karcone. Prowadzi to do utrwalenia negatywnych zachowañ. Prze¿ywaj¹ wiêc du¿o trudnych dla siebie i stresuj¹cych sytuacji. Problemy dzieci nadpobudliwych czêsto by³y sygnalizowane przez nauczycieli na radach pedagogicznych, ale ci¹gle brak by³o dog³êbnej diagnozy, a uczniowie ci ci¹gle mieli niepowodzenia szkolne zarówno w sferze dydaktycznej jak i wychowawczej. Postanowi³am poszukaæ przyczyny tego zjawiska i opracowaæ program naprawczy, na podstawie którego nauczyciele i rodzice bêd¹ mogli podj¹æ dzia³ania niweluj¹ce lub ³agodz¹ce nadpobudliwoæ dzieci. Problem dzieci nadpobudliwych w szkole od zawsze nastrêcza³ wszystkim wiele trudnoci. Wiadomo, ¿e dzieci te wymagaj¹ wiêcej uwagi i troski od innych. Tymczasem klasy w szkole s¹ przepe³nione. Nauczyciele nie zawsze maj¹ czas, by otoczyæ opiek¹ dzieci o specjalnych potrzebach. Dlatego opracowanie tego problemu, przedstawienie go nauczycielom, przeprowadzenie dyskusji pozwoli wychowawcom poznaæ charakter trudnoci dziecka i staraæ siê go zrozumieæ. Na podstawie obserwacji moich i nauczycieli wy³onilimy najtrudniejsze przypadki dzieci nadpobudliwych. Badana grupa to dzieci przejawiaj¹ce w wiêkszoci zachowania charakterystyczne dla nadpobudliwoci psychoruchowej. Diagnozê dotycz¹c¹ ca³ej grupy dzieci nadpobudliwych postawi³am na podstawie: wywiadu z matkami, indywidualnych szczegó³owych rozmów z nauczycielami wychowawcami, pedagogiem i psychologiem szkolnym, w³asnych obserwacji, analizy dokumentów (badania PPP, dzienniki lekcyjne, skoroszyt ucznia). Jednak¿e bardziej szczegó³owo zajê³am siê Marcinem. Marcin ma 10 lat. Urodzi³ siê prawid³owo. Od czwartego roku ¿ycia uczêszcza³ do przedszkola. Ju¿ tam zwrócono uwagê, ¿e jest ch³opcem bardzo ¿ywym. Nie chorowa³ w dzieciñstwie na ¿adne powa¿ne choroby . Matka prowadzi gospodarstwo domowe. Ojciec pracuje w jednym z przedsiêbiorstw, lecz nie mieszka razem z rodzin¹. Spêdza z synem dni wi¹teczne, kupuje mu kosztowne upominki. Ch³opiec ma du¿e trudnoci adaptacji w szkole. W klasie jest odrzucany, poniewa¿ bywa agresywny w stosunku do kolegów. Dzieci zazdroszcz¹ mu drogich rzeczy. Przynosi ze sob¹ na lekcje magnetofon, walkmana i inne wartociowe przedmioty. Wychowawczyni prosi³a matkê, by nie pozwala³a mu na wynoszenie z domu tak drogich rzeczy. Matka twierdzi jednak, ¿e syn mo¿e to robiæ, poniewa¿ te rzeczy s¹ jego. Marcin ma k³opoty z pisaniem ze s³uchu i pamiêci. Pisze bardzo szybko. W klasie drugiej otrzyma³ nieodpowiedni stopieñ ze sprawowania. Zaproponawa³am matce, aby Marcin zosta³ przebadany przez psychologa. Mama, aczkolwiek uwa¿a³a, ¿e Marcin takiego badania nie potrzebuje (gdy¿ uwa¿a³a, mimo szkolnych k³opotów syna, ¿e nie jest on uczniem sprawiaj¹cym k³opoty) zgodzi³a siê na przebadanie syna w Poradni Psy- 17 chologiczno-Pedagogicznej. Po badaniu testem rysunku mo¿na s¹dziæ, ¿e ch³opiec jest zdezorientowany w swojej sytuacji rodzinnej. Trochê zalêkniony narysowa³ bardzo ma³e postacie w rogu kartki. Siebie narysowa³ z ojcem za rêkê, a mamê z psem. Ch³opiec odczuwa brak ojca. Jest nieco zagubiony. Nie wie dlaczego ojciec z nim nie mieszka. Nie zdaje sobie sprawy z separacji rodziców. W czasie rysowania szuka³ potwierdzenia, ¿e dobrze rysuje. Pochwa³y wyranie go mobilizowa³y. Chcia³, aby mu trochê pomóc Jak mam narysowaæ? Gdzie? Jak to robimy? itp. Podczas badania by³ weso³y, sam podtrzymywa³ rozmowê. Po skoñczonych badaniach chcia³ siê pobawiæ. W opinii wychowawcy klasy i nauczycieli wietlicy Marcin jest bardzo agresywny. Nie potrafi rozwi¹zaæ konfliktów. Przejawia sk³onnoci do dominacji w grupie, ale zawsze szuka potwierdzenia, ¿e jest to dobrze widziane przez doros³ych. Trudno z nim nawi¹zaæ kontakt w zabawach grupowych. Indywidualnie bardzo chêtnie uczestniczy w æwiczeniach. Jest zaborczy w stosunku do osób wa¿nych. Chcia³by, aby siê interesowaæ tylko nim. P³acze i szanta¿em wymusza decyzjê. Czêsto siê obra¿a, przeklina. Rywalizuje we wszystkich zabawach. Szuka sprzymierzeñców, próbuje ich przekupiæ. Walczy o to, by zwracano na niego uwagê. Szuka bliskiego kontaktu, ciep³a. Czêsto wchodzi w rolê ma³ego dziecka. Gdy nie mo¿e osi¹gn¹æ szanta¿em lub regresj¹ swoich celów, bywa agresywny lub zachowuje siê bardzo ordynarnie. Boi siê odrzucenia przez grupê. To zachowanie siê Marcina jest charakterystyczne dla innych uczniów nadpobudliwych. Maj¹ oni powa¿ne k³opoty w nawi¹zaniu kontaktów, zarówno z rówienikami jak i osobami doros³ymi. Maj¹ te¿ trudnoci ze skupieniem uwagi. Czêsto zwracaj¹ na siebie uwagê swoj¹ agresj¹. Demonstracyjnie ³ami¹ zakazy nauczyciela. Czasem zachowuj¹ siê prowokuj¹co. Osi¹gaj¹ s³abe wyniki w nauce. Ten stan rzeczy u dzieci nadpobudliwych, które nie otrzymaj¹ pomocy terapeutycznej, mo¿e doprowadziæ do sta³ych zaburzeñ ró¿nych relacji spo³ecznych, wzrostu agresji i brutalnoci, ró¿nego rodzaju uzale¿nieñ itp. Po w³¹czeniu tych dzieci do zajêæ socjoterapeutycznych w szkolnej wietlicy terapeutyczno-wychowawczej i wdro¿eniu programu naprawczego (zajêcia socjoterapii indywidualnej i grupowej) jest du¿a szansa, ¿e uczniowie ci bêd¹: wracali z zajêæ bardziej wyciszeni i spokojni ni¿ zwykle, prze¿ywali swoje osi¹gniêcia, w jasny sposób komunikowali siê z kolegami i osobami doros³ymi, umieli rozmawiaæ o swoich potrzebach bez wymuszania, tolerowali przegran¹ jako sytuacjê normaln¹, radziæ sobie ze stresem. W pracy z nimi nale¿y postawiæ sobie nastêpuj¹ce cele praktyczne i teoretyczne: stworzenie warunków dla prawid³owej komunikacji miêdzy wszystkimi uczestnikami: dziecidzieci, dziecidoroli, 18 stosowanie wzmocnieñ pozytywnych (pochwa³, zachêt), wspieranie przy trudniejszych zadaniach, pomniejszanie zdarzaj¹cych siê pora¿ek, rozbudzenie aktywnoci dzieci, zachêcanie ich do uczestnictwa w proponowanych zabawach, do wymylania i realizowania w³asnych pomys³ów, uczenia dzieci radzenia sobie z napiêciami, wyra¿ania uczuæ ( a nie ich t³umienie), dostrzeganie nawet drobnych przyjemnoci, rozwi¹zywanie konfliktów ( a nie uciekanie od nich), umo¿liwienie dzieciom poznania w³asnych mo¿liwoci w ró¿nych sytuacjach. Szkolna praktyka dowodzi, ¿e pozytywne zadania mog¹ przynieæ nastêpuj¹ce sposoby pracy: terapia indywidualna i grupowa, eliminowanie mikrodefektów, reedukacja, praca socjoterapeutyczna zajêcia w wietlicy terapeutyczno wychowawczej, indywidualizacja pracy w klasie, wspomaganie wychowania w rodzinie zorganizowane wg przedstawionego poni¿ej planu: PLAN DZIA£AÑ WYBRANE ZADANIA A. Zadania terapeutyczne zaplanowane w wietlicy terapeutyczno wychowawczej terapia grupowa prowadzona przez terapeutów 2 razy w tygodniu po 2 godziny w ci¹gu roku. Grupa liczy 5 ch³opców i 2 osoby prowadz¹ce. Celem 1 zajêæ bêdzie: umo¿liwienie dzieciom wzajemnego poznania siê. Nastêpne zajêcia to: afirmacja w³asnej osoby, uczenie konstruktywnych rozwi¹zañ w sytuacjach konfliktowych, rozpoznawanie w³asnych i cudzych stanów emocjonalnych, odreagowanie aktualnych napiêæ, integracja grupy. Celem kolejnych zajêæ bêdzie: zaktywizowanie grupy, negocjacja grup, zapewnienie mo¿liwoci realizacji w³asnych pomys³ów i zadañ. Realizuj¹c powy¿sze cele przewiduje siê nastêpuj¹ce rezultaty: wyciszenie dzieci w czasie niektórych zajêæ, nabycie umiejêtnoci rozmowy w krêgu, ustalenie wspólnych norm zachowania, umiejêtnoæ wspó³pracy w grupie, zaktywizowanie dzieci wycofuj¹cych siê, odpowiedzialnoæ za siebie i za kolegê umiejêtnoæ komunikowania siê. 19 Badane dzieci maj¹ równie¿ niepowodzenia szkolne, które mog¹ doprowadziæ do rozleg³ych i g³êbokich zaburzeñ motywacji uczniów, a nawet do zaburzeñ rozwoju osobowoci. Dla dzieci z zaburzon¹ percepcj¹ motoryczn¹ organizowane s¹ zajêcia reedukacyjne i terapii indywidualnej zadania realizuje nauczyciel reedukator 2 razy w tygodniu, po 1 godzinie przez okres 1 roku, oraz pedagog terapeuta, który organizuje zajêcia eliminuj¹ce reakcje agresywne oraz wyzbycia siê lêku i zagro¿enia w³asnej wartoci 1 raz w tygodniu 1 godzina. Celem zajêæ jest: aktywizowanie i rozwój funkcji psychomotorycznej uczniów, a tak¿e wyrównywanie zaburzeñ rozwoju tej funkcji, pomoc w roz³adowaniu napiêæ wynikaj¹cych ze zdarzenia z now¹ sytuacj¹ szkoln¹, niwelowanie trudnoci w rozwoju umiejêtnoci poprawnego pisania i czytania. Efektem pracy reedukacyjnej bêdzie: rozwój funkcji percepcyjno motorycznej dzieci wyrównuj¹ swoje deficyty rozwojowe, znacznej poprawie ulegn¹ wzajemne relacje miêdzy dzieæmi, zastosowanie æwiczeñ wp³ynie pozytywnie na poprawê ogólnego rozwoju psychomotorycznego, usprawniona zostanie zaburzona funkcja istotna w opanowaniu umiejêtnoci czytania i pisania, zmiana negatywnego stosunku do nauki i wyzbycie siê przez ucznia lêku. B. Zadania z zakresu wspomagania wychowania w rodzinie pomoc rodzicom dzieci z zaburzonym zachowaniem. Spotkania indywidualne i grupowe organizowane dla rodziców prowadzone przez psychologa, pedagoga, reedukatora wg harmonogramu 1 x w tygodniu przez okres 1 roku. Zajêcia prowadzone s¹ metodami aktywnymi opartymi na uczeniu siê przez dowiadczenie i prze¿ycia uczestników. Praca grupowa daje wiêksz¹ szansê na zmianê postaw rodzicielskich. Celami zajêæ bêd¹: rozumienie znaczenia uczuæ w ¿yciu cz³owieka, poznanie warunków dobrej komunikacji, zdobycie wiedzy na temat: Jak reagowaæ na z³e zachowanie dziecka?, konflikty i sposoby ich rozwi¹zywania, stosowanie pochwa³ i zachêt, poznanie dzieciêcej autonomii i drogi do samodzielnoci, budowanie pozytywnego obrazu dziecka,. W wyniku uczestnictwa w zajêciach oczekiwane s¹ nastêpuj¹ce rezultaty: rodzic umie rozpoznawaæ i nazywaæ swoje uczucia, umie panowaæ nad swo- 20 im emocjami, potrafi zaakceptowaæ uczucia dziecka, rozwija swoje zdolnoci empatyczne, rodzic nabywa wiedzê o ró¿nych poziomach komunikacji, poznaje odpowiednie techniki aktywnego s³uchania, rozumie przyczyny zak³óceñ w procesie komunikacji, rodzic wie jak reagowaæ na z³e zachowanie dziecka, potrafi jasno wyraziæ swoje oczekiwania, ustaliæ regu³y postêpowania adekwatne do mo¿liwoci dziecka, potrafi byæ konsekwentny w swoim postêpowaniu, rodzic rozumie pojêcie konfliktu, zna sposoby rozwi¹zywania konfliktów, doskonali umiejêtnoci ich rozwi¹zywania, rodzic umie wyra¿aæ zadowolenie wobec poczynañ dziecka, reagowaæ na jego osi¹gniêcia i prze¿ywaæ jego sukcesy, umie wyra¿aæ swoje uznanie dla dziecka przez odpowiednie stosowanie pochwa³, rodzic rozumie istotê dzieciêcej samodzielnoci i niezale¿noci, jak te¿ zna sposoby rozwijania dzieciêcej autonomii. EL¯BIETA SZUTY (autorka jest dyrektorem Szko³y Podstawowej z Oddzia³ami Integracyjnymi w Pustkowie Osiedlu) 21 EDUKACJA EUROPEJSKA SZKOLNY KLUB EUROPEJSKI (PROPOZYCJE FORM PRACY) Wyrane ostatnio zainteresowanie edukacj¹ europejsk¹ znajduje wyraz w licznym udziale nauczycieli szkó³ wszystkich typów w szkoleniach organizowanych przez Kuratorium Owiaty w Rzeszowie, Regionalne Centrum Informacji Europejskiej czy te¿ Podkarpacki Orodek Doskonalenia Nauczycieli. Nauczycieli szczególnie interesuj¹ zasady organizacji i formy dzia³ania szkolnych klubów europejskich. W Owiacie Podkarpackiej publikowane ju¿ by³y materia³y dotycz¹ce sposobu zorganizowania w szkole szkolnego klubu europejskiego (np. w nr 16 ze stycznia 2001 r.). Jednak¿e ze wzglêdu na wspomniane ju¿ du¿e zainteresowanie nauczycieli i uczniów tym tematem, jeszcze raz powracamy do klubów europejskich, prezentuj¹c zarówno rozwi¹zania teoretyczne jak i pewne propozycje praktyczne. Propozycje te pomog¹ byæ mo¿e opiekunom szkolnych klubów w ukierunkowaniu ich dzia³alnoci. Jak zorganizowaæ szkolny klub europejski? To, w jaki sposób to nast¹pi zale¿y od samej szko³y i jej mo¿liwoci bazowych (kadrowych i materialnych), wieku uczniów, a przede wszystkim od ambicji i zaanga¿owania siê w dzia³alnoæ klubu jego opiekunów, przy czym entuzjazm, kreatywnoæ i wspólna inicjatywa nauczycieli i uczniów s¹ mile widziane, a wrêcz niezbêdne. Mo¿na zaproponowaæ nastêpuj¹ce podejcie: 1. Nauczyciel (nauczyciele) zainteresowani stworzeniem klubu wraz z grup¹ uczniów za³o¿ycieli przygotowuj¹ wizjê klubu i szkic zajêæ. 2. Wstêpny szkic powinien uzyskaæ (pozyskaæ) dyrekcjê i Radê Pedagogiczn¹ (mo¿e znajd¹ siê nowi nauczyciele entuzjaci?!). 3. Ostateczny szkic zostaje nastêpnie przes³any do instytucji zajmuj¹cej siê koordynacj¹ Klubów Europejskich (w Polsce jest to Departament Informacji i Kszta³cenia Europejskiego w Urzêdzie Komitetu Integracji Europejskiej, 00-512 Warszawa, ul. Krucza 38/42, tel. (022) 628-49-86, (022) 628-80-79) wraz ze stron¹ informacyjn¹, zawieraj¹c¹ dane adresowe i inne (m. in. nazwisko i imiê opiekuna klubu). 4. Gdy decyzja o za³o¿eniu klubu zapadnie, uczniowie zaanga¿owani w sprawê, pod opiek¹ nauczyciela, rozpoczynaj¹ dzia³ania obejmuj¹ce: stworzenie i roz- 22 prowadzanie plakatów, biuletynów informacyjnych, obiegówek etc. Pisz¹ artyku³y i notatki informacyjne do gazetek szkolnych, organizuj¹ spotkania informacyjne i konferencje prasowe, przygotowuj¹ programy dla szkolnego lub lokalnego radia. 5. Projekt otwarcia klubu zostaje przedstawiony rodzicom. 6. Wybranie motta i emblematu klubu mo¿e pos³u¿yæ jako okazja do zorganizowania szkolnego konkursu. 7. Wyznacza siê w³adze klubu tutaj przewodnicz¹cym mo¿e byæ uczeñ, cz³onkiem nauczyciel, sekretarzem rodzic. 8. Rozdziela siê zadania. Musi je otrzymaæ ka¿da grupa, np.: nawi¹zanie kontaktów i wymiana informacji z lokalnym spo³eczeñstwem w celu uzyskania ewentualnej pomocy, zdobycie informacji i dokumentacji z instytucji odpowiedzialnych za koordynacjê klubów, europejskich centrów informacji (w Rzeszowie jest to Regionalne Centrum Informacji Europejskiej mieszcz¹ce siê w Wy¿szej Szkole Informatyki i Zarz¹dzania przy ul. Sucharskiego), ambasad, konsulatów, organizacji miêdzynarodowych itp. Organizowanie przedsiêwziêæ dodatkowych mo¿na prowadziæ w sposób nastêpuj¹cy: Z pomoc¹ zainteresowanych uczniów nauczyciel odpowiedzialny za realizacjê europejskiej miêdzyprzedmiotowej cie¿ki edukacyjnej przygotowuje plan dzia³ania obejmuj¹cy: temat oraz za³o¿enia ogólne, zadania szczegó³owe, rodki do przeprowadzenia akcji, rozdzia³ zadañ, rozk³ad czasu, ewentualne ród³a finansowania, prezentacjê programu przez uczniów wobec dyrekcji szko³y i Rady Pedagogicznej, po uzyskaniu opinii realizacjê projektu. Jak¹ osi¹gniemy korzyæ wychowawcz¹ i dydaktyczn¹ z dzia³alnoci Szkolnego Klubu Europejskiego? Jego cz³onkowie posi¹d¹ wiadomoæ ró¿nych aspektów relacji pomiêdzy innymi, partnerskimi klubami europejskimi, gminami, regionami, pañstwami. Nast¹pi wiêksze zjednoczenie (integracja) grupy uczniów jako wynik silniejszych wiêzów przyjani i wzajemnego zrozumienia, w dalszej kolejnoci prowadz¹ce do rozwoju takich wartoci jak: solidarnoæ, akceptacja dla odmiennoci, równoæ szans, ³¹czenie si³ w celu ochrony wspólnych interesów na ró¿nych poziomach (regionalnym, krajowym, europejskim). W szkole wród uczniów i nauczycieli nast¹pi otwarcie siê na nowe metody nauczania, ró¿norodne materia³y edukacyjne i inne systemy. Bardzo wa¿na bêdzie inspiracja do nauki jêzyków 23 obcych, a tak¿e wzmocnienie wiadomoci dotycz¹cej wiedzy i zainteresowañ tematami kulturowymi oraz pytaniami pomagaj¹cymi odkryæ wspólne korzenie europejskiej kultury. Dzia³alnoæ Szkolnego Klubu Europejskie stanowiæ bêdzie doskona³e przygotowanie do podjêcia przez szko³ê miêdzynarodowej wspó³pracy prowadzonej w ramach edukacyjnych programów Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzglêdnieniem programu Socrates-Comenius. Poni¿ej zamieszczamy ramowe propozycje form pracy. Szkolny Klub Europejski (1), wiek uczniów 69 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia Uczenie siê ¿ycia razem: w szkole w spo³ecznoci lokalnej w kraju w wiecie Promowanie humanistycznej wersji wiata Mog¹ byæ programowe i pozaprogramowe. Mog¹ byæ inspirowane przez aktualnie zaistnia³¹ sytuacjê: nieformaln¹ rozmowê wiadomoæ w radiu, gazecie film piosenkê konkurs (np. Europa w Szkole) wystawy materia³y edukacyjne naukê jêzyka obcego Organizacja i funkcjonowanie Organizacja: ma³e grupy (nie wiêcej ni¿ jedna klasa) wspierane przez stowarzyszenia rodziców Funkcjonowanie: w klasach, z programem zintegrowanym z programem szkolnym w klasie szkolnej (pomieszczeniu) zarezerwowanej na ten cel po lekcjach, z okrelonym rozk³adem zajêæ Szkolny Klub Europejski (2), wiek uczniów 69 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia 1 2 Organizacja i funkcjonowanie 3 Rozwijanie w uczniach poczucia przynale¿noci nie tylko do w³asnego kraju, lecz tak¿e do europejskiego domu, bez kwestionowania to¿samoci narodowej Rozwijanie wród uczniów przekona- Rysowanie flag Tworzenie kartotek zawieraj¹cych informacje o ka¿dym kraju Praca z materia³ami pomocniczymi (ksi¹¿ki dzieciêce, encyklopedie) Utworzenie Lalkowego teatrzyku europejskiego prezentacja krótkich przedsta- Trzech nauczycieli Uczniowie s¹ podzieleni na zespo³y robocze, ka¿dy pod opiek¹ nauczyciela Klub dzia³a w oparciu o swój statut Co tydzieñ odbywaj¹ siê spotkania klubu po lekcjach 24 1 2 3 nia, ¿e ich przysz³oæ wieñ wg autorskich scenariu- Uczniowie maj¹ prawo wyboru najbardziej zwi¹zana jest z szy uczniów interesuj¹cych ich zajêæ przynale¿noci¹ Zbieranie wycinków z gazet (czyli mog¹ siê przenosiæ Polski do rodziny lokalnych z jednego zespo³u pañstw europejskich Przygotowywanie albumów problemowego do tematycznych (edukacja, sport, drugiego, po wykonaniu kultura, rzemios³o, rolnictwo dobrze ocenionego przez itp.) zespó³ zadania) Wystawy prac plastycznych (rysowanie, malowanie, kola¿e, historyjki obrazkowe komiksy) Piosenki wspó³czesne Piosenki i tañce ludowe ró¿nych krajów, Europejskie banie i legendy Albumy biograficzne wybitnych postaci europejskich (twórców, polityków, ekonomistów, lekarzy, naukowców, sportowców) Propagowanie kolekcjonerstwa i tworzenie zbiorów znaczków pocztowych, kart telefonicznych, lalek, znaczków klubów sportowych Szkolny Klub Europejski (3), wiek uczniów 69 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia 1 2 Rozwijanie w Przygotowywanie materia³ów uczniach poczucia edukacyjnych oraz ró¿nego przynale¿noci nie rodzaju gier, zagadek, krzy¿ótylko do w³asnego wek itp. na temat Europy kraju, lecz tak¿e do Wykorzystanie teatru szkolneeuropejskiego domu, go jako rodka s³u¿¹cego bez kwestionowania wzrostowi wiadomoci takich to¿samoci narodowej problemów jak: ochrona Rozwijanie wród rodowiska, ochrona dziedzicuczniów przekonania, twa kulturowego Organizacja i funkcjonowanie 3 Klub Europejski dzia³a w pomieszczeniu wykorzystywanym po kolei przez wszystkie klasy W pomieszczeniu jest dokumentacja gromadzona przez wszystkich zainteresowanych cz³onków klubu 25 1 2 3 ¿e ich przysz³oæ zwi¹zana jest z przynale¿noci¹ Polski do rodziny pañstw europejskich Muzyka i taniec Kampanie popularyzatorskie kierowane do rodziców Wymylanie konkursów, ich opracowywanie i przeprowadzanie prowadzenie, pod kierunkiem nauczycieli, prac w ramach realizowanego przez szko³ê miêdzynarodowego projektu wspó³pracy Zaanga¿owana jest ca³a spo³ecznoæ szko³y (dyrekcja, nauczyciele, rodzice) i spo³ecznoæ lokalna (w³adze samorz¹dowe, osobistoci) Dzia³alnoæ ta jest zintegrowana z dzia³alnoci¹ szko³y Klub dok³ada starañ, by kooperowaæ z przedstawicielami rodowisk pozaszkolnych Szkolny Klub Europejski (4), wiek uczniów 69 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia Rozwijanie w uczniach poczucia przynale¿noci nie tylko do w³asnego kraju, lecz tak¿e do europejskiego domu, bez kwestionowania to¿samoci narodowej Rozwijanie wród uczniów przekonania, ¿e ich przysz³oæ zwi¹zana jest z przynale¿noci¹ Polski do rodziny pañstw europejskich W ka¿dej klasie reprezentuj¹cej dany kraj: stworzyæ listê najbardziej charakterystycznych aspektów (typowych) danego kraju za³o¿yæ teczki tematyczne organizowaæ w szkole tematyczne dni poszczególnych krajów (tañce, piosenki, krótkie referaty, inscenizacje, bale uczniów odzianych w ludowe stroje konkretnego kraju) stworzyæ system wymiany zgromadzonych materia³ów pomiêdzy klasami zajêcia realizowaæ w ramach poszczególnych przedmiotów i na zajêciach pozalekcyjnych 26 Organizacja i funkcjonowanie Poszczególne klasy reprezentuj¹ na sta³e kraje europejskie Zaanga¿owana jest ca³a spo³ecznoæ szko³y (dyrekcja, nauczyciele, rodzice) i spo³ecznoæ lokalna (w³adze samorz¹dowe, osobistoci) Dzia³alnoæ ta jest zintegrowana z dzia³alnoci¹ szko³y Klub dok³ada starañ, by kooperowaæ z przedstawicielami rodowisk pozaszkolnych Szkolny Klub Europejski (5), wiek uczniów 69 lat Ogólne za³o¿enia Rozwijanie w uczniach poczucia przynale¿noci nie tylko do w³asnego kraju, lecz tak¿e do europejskiego domu, bez kwestionowania to¿samoci narodowej Rozwijanie wród uczniów przekonania, ¿e ich przysz³oæ zwi¹zana jest z przynale¿noci¹ Polski do rodziny pañstw europejskich Wychowanie europejskie przez sztukê Zajêcia Organizacja i funkcjonowanie ¯yczliwe dla szkó³ k³ad¹cych Dzia³alnoæ Klubu Europejskiego jest nacisk na wychowanie przez ca³kowicie zintegrowasztukê i literaturê na ze zwyk³ymi zajêcia Zajêcia Klubu sprowadzaj¹ siê mi programowymi ca³ej do regularnego organizowania szko³y wystaw prac plastycznych, Do opieki nad dzia³alrealizowanych ró¿nymi noci¹ klubu potrzeba technikami (w tym prac 2 nauczycieli (plastyk, komputerowych ) i sta³ych polonista) przegl¹dów literackiej (poetyckiej) twórczoci dzieci Prace wykonywane s¹ stopniowo i dotycz¹ kolejno poszczególnych krajów Grupy plastyczne i literackie pracuj¹ pod k¹tem otwarcia wystawy i przygotowania uroczystoci otwarcia (wernisa¿u) Po wystawie przygotowywane s¹ recenzje, publikowane nastêpnie w szkolnej gazecie Szkolny Klub Europejski (radiowy) gimnazja i szko³y ponadgimnazjalne (1), wiek uczniów 1319 lat Ogólne za³o¿enia 1 Rozwin¹æ wiadomoæ europejsk¹ w ca³ej spo³ecznoci szkolnej Zachêciæ rodziców do dzielenia odpowiedzialnoci za projekty edukacyjne szko³y Stworzyæ dla nauczycieli ró¿nych jêzy- Zajêcia Organizacja i funkcjonowanie 2 3 Nauczyciel opiekun G³ówne dzia³anie RADIO SZKOLNE szkolnego radia planowanie szeregu audycji Pozyskanie sponsorów o Wspólnotach Europejskich, w celu doposa¿enia Radzie Europy i krajach technicznego szkolnego cz³onkowskich tak¿e we studia radiowego wspó³pracy z lokaln¹ stacj¹ Wspó³praca uczniów radiow¹ z ró¿nych klas Opracowywanie przez uczniów w³asnych scenariuszy 27 1 2 3 ków mo¿liwoæ pracy Organizowanie krótkich, interdyscyplinarnej cyklicznych konkursów poprzez ³¹czenie o tematyce europejskiej dla lekcji z zajêciami radios³uchaczy klubu Wymiana kaset radiowych ze szko³ami z innych krajów Prowadzenie radiowych europejskich bloków tematycznych Szkolny Klub Europejski (filologiczny) gimnazja i szko³y ponadgimnazjalne, wiek uczniów 1319 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia Organizacja i funkcjonowanie 1 2 3 Promowaæ problematykê europejsk¹ poprzez wprowadzanie wymiaru do nauczania jêzyka obcego Daæ uczniom ogólne wykszta³cenie k³ad¹c nacisk na wiedzê o jêzyku £¹czyæ naukê o jêzyku z wiedz¹ o kulturze, sztuce, rozrywce krajów europejskich Zainteresowaæ uczniów nauk¹ jêzyka obcego poprzez wprowadzenie metod aktywnych w dzia³alnoci szkolnych klubów europejskich Europejski Klub Filologiczny Charakterystycznej architektury danych krajów europejskich, sztuka, rzemios³o, stroje ludowe krótkie prezentacje wy³¹cznie w jêzyku obcym Historia: tworzenie Europy; zwi¹zki danego kraju z Europ¹ i Polsk¹, handel, gospodarka, kultura jak wy¿ej Jêzyk obcy: literackie opracowania wizerunków czo³owych europejskich postaci wiata kultury, nauki, polityki Tworzenie w³asnych etiud literackich Nawi¹zanie kontaktów ze szko³ami partnerskimi, prowadzenie indywidualnej korespondencji w jêzyku obcym Przygotowanie wizyty kolegów z zagranicy(opracowanie przewodników, informatorów, organizacja spotkañ) Opracowanie miêdzynarodowego projektu wspó³pracy Zaanga¿owani s¹ nauczyciele jêzyków obcych Dzia³alnoæ ta jest zintegrowana z dzia³alnoci¹ szko³y Klub dok³ada starañ, by kooperowaæ z przedstawicielami rodowisk pozaszkolnych w celu materialnego wsparcia dzia³añ klubu (stroje, dekoracje, plansze, albumy) W klubach jêzykowych powo³aæ mo¿na poszczególne grupy tematyczne, po czym organizowaæ wspólne spotkania zainteresowaæ rodowisko lokalne wspó³prac¹ miêdzynarodow¹. 28 1 2 3 UWAGA: Wszystkie formy pracy klubów europejskich mo¿na przenieæ na grunt jêzyka obcego Szkolny Klub Europejski (naukowy) gimnazja i szko³y ponadgimnazjalne, wiek uczniów 1319 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia 1 Promowaæ problematykê europejsk¹ poprzez wprowadzanie wymiaru europejskiego do programu poszczególnych przedmiotów Daæ uczniom ogólne wykszta³cenie k³ad¹c nacisk na tolerancjê i budowanie przyjani miêdzy narodami Zabiegaæ o promowanie wiedzy o technologiach europejskich 2 W perspektywie wielodyscyplinarnej: Fizyka-chemia: energia, u¿ywanie na skalê krajow¹ alternatywnych form energii Biologia: ochrona rodowiska, ¿ywnoæ Wf: etyka sportu, dyscypliny sportu bardziej popularne w krajach UE ni¿ w Polsce (np. rugby, hokej na trawie) Wychowanie muzyczne: ¿ycie i twórczoæ kompozytorów, typowe instrumenty muzyczne poszczególnych krajów, popularne piosenki z list przebojów, tak¿e muzyka ludowa Wychowanie plastyczne: próby rysowania charakterystycznej architektury danych krajów europejskich, sztuka, rzemios³o, stroje ludowe Historia: tworzenie Europy; zwi¹zki danego kraju z Europ¹ i Polsk¹, handel, gospodarka, kultura Jêzyk obcy: korespondowanie ze szko³ami za granic¹ (z naciskiem na indywidualne); czytanie dzie³ literackich w oryginale Organizacja i funkcjonowanie 3 Zaanga¿owana jest ca³a spo³ecznoæ szko³y (dyrekcja, nauczyciele, rodzice) i spo³ecznoæ lokalna (w³adze samorz¹dowe, osobistoci) Dzia³alnoæ ta jest zintegrowana z dzia³alnoci¹ szko³y Klub dok³ada starañ, by kooperowaæ z przedstawicielami rodowisk pozaszkolnych w celu materialnego wsparcia dzia³añ klubu (stroje, dekoracje, plansze, albumy) Jeden nauczyciel opiekuje siê jedn¹ form¹ dzia³alnoci klubu. 29 1 2 3 Matematyka: tworzenie graficznej prezentacji tematów (wykresy statystyczne) Technika/Warsztaty: ceramika, drewno, papier, materia³y tekstylne, kopie przedmiotów artystycznych z ró¿nych krajów; Ogrodnictwo: hodowla kwiatów Jêzyk polski: literackie opracowania wizerunków czo³owych europejskich postaci wiata kultury, nauki, polityki Szkolny Klub Europejski (turystyczny) gimnazja i szko³y ponadgimnazjalne, wiek uczniów 1319 lat Ogólne za³o¿enia Stworzenie w szkole nowego, ¿ywego, pe³nego inicjatyw klubu turystycznego (turystyka jest ulubion¹ m³odzie¿ow¹ form¹ poznawania Polski i Europy) 30 Zajêcia Organizacja i funkcjonowanie Organizowanie wypraw w cyklu: Nauczyciele-opiekunonaukaobserwacjaodkrywawie klubu równie¿ niepoznawanie musz¹ byæ zapalonymi przygotowanie tras krajowych turystami przygotowanie tras zagranicznych nawi¹zywanie kontaktów nauka ekonomicznego zwiedzania Polski i najbli¿szej Europy relacje z podró¿y wystawy, odczyty organizowanie pobytu w Polsce zaproszonym partnerom ze szkó³ zagranicznych Szkolny Klub Europejski (Miasta bliniacze) gimnazja i szko³y ponadgimnazjalne, wiek uczniów 1319 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia Przes³ank¹ jest pytanie: Jakie s¹ ró¿nice i podobieñstwa dwóch miast bliniaczych ? Cele: zachêcaæ uczniów do prac badawczych na rzecz zrozumienia przez nich procesów komunikacji i interakcji miêdzy Polsk¹ a Europ¹ w przesz³oci, teraniejszoci i przysz³oci rozwijaæ znajomoæ takich wartoci jak to¿samoæ narodowa, jêzyk, kultura w³asnego kraju i krajów europejskich kszta³ciæ wiedzê obywatelsk¹ uczniów polepszyæ wymiar kszta³cenia w sensie wielodyscyplinarnym Zorganizowaæ pokaz filmów (slajdów, fotografii) Rozpocz¹æ wydawanie gazety szkolnej (jednodniowej lub cyklicznej) Zorganizowaæ wystawê dotycz¹c¹ bliniaczego miasta partnerskiego (stroje regionalne, surowce lub wyroby regionalnych zak³adów przemys³owych) Zaprezentowaæ wystawê o swoim miecie na terenie szko³y partnerskiej z miasta bliniaczego Przygotowaæ szczegó³owe opracowania tematyczne rozprawki naukowe Organizacja i funkcjonowanie Zaanga¿owana jest ca³a spo³ecznoæ szko³y (dyrekcja, nauczyciele, rodzice) i spo³ecznoæ lokalna (w³adze samorz¹dowe, osobistoci) Klub dok³ada starañ, by kooperowaæ z przedstawicielami rodowisk pozaszkolnych w celu materialnego wsparcia dzia³añ klubu (stroje, dekoracje, plansze, albumy) Uczniowie podzieleni s¹ na ma³e grupy, ka¿da dzia³a w wyznaczonym polu tematycznym (rolnictwo, rybo³ówstwo, przemys³, szlaki handlowe i turystyczne, dziedziectwo kultury, sport, rodowisko ekologiczne) Szkolny Klub Europejski (wielozadaniowy) gimnazja i szko³y ponadgimnazjalne, wiek uczniów 1319 lat Ogólne za³o¿enia Zajêcia Organizacja i funkcjonowanie 1 2 3 Rozwin¹æ wiadomoæ europejsk¹ w ca³ej spo³ecznoci szkolnej W tej szkole dzia³aj¹ cztery kluby europejskie Europejski klub gier i zajêæ hobbistycznych Zaanga¿owana jest ca³a spo³ecznoæ szko³y (dyrekcja, nauczyciele, rodzice) i spo³ecznoæ 31 1 2 Zachêciæ rodziców do dzielenia odpowiedzialnoci za projekty edukacyjne szko³y Stworzyæ dla nauczycieli ró¿nych jêzyków mo¿liwoæ pracy interdyscyplinarnej poprzez ³¹czenie lekcji z zajêciami klubu 3 lokalna (w³adze samo Europejski klub badañ etnorz¹dowe, osobistoci) graficznych Dzia³alnoæ ta jest Europejski klub historii zintegrowana z dzia³ali kultury noci¹ szko³y Europejski klub muzyki Klub dok³ada starañ, i tañca by kooperowaæ Przyk³adowe propozycje dzia³alnoci: gry i zagadki (tak¿e z przedstawicielami rodowisk pozaszkolzaprojektowane przez uczniów), nych w celu materialnebaza danych o Europie, monogo wsparcia dzia³añ grafie i przewodniki po Europie, dyskusje, wywiady, seminaria, klubu (stroje, dekoracje, spotkania z rodzicami, nauka plansze, albumy) tañców ludowych i klasycznych Jeden nauczyciel opiekuje siê jednym wewn¹trzszkolnym klubem europejskim MAREK SOJA PROJEKT SOCRATESCOMENIUS WYKAZ SZKÓ£ WOJ. PODKARPACKIEGO REALIZUJ¥CYCH PROJEKTY W RAMACH PROGRAMU SACRATES-COMENIUS W ROKU 2002 Lp. Nazwa i adres polskiej szko³y Tytu³ projektu Zagraniczne szko³y partnerskie 1 2 3 4 1. Zespó³ Szkó³ Ekonomicznych Jas³o, ul. Soko³a 6 ¯ycie i praca w Bochum i Jale Louis-Baare-Berufskolleg. Bochum (Niemcy) 2. Zespó³ Szkó³ Technicznych Przemyl, ul. Bakoñczycka 11 Zatrzymaæ bumerang zanieczyszczeñ Technische school Sint Josef, Geel (Belgia) 32 1 2 3 Uczyæ siê od Europy, uczyæ siê dla przysz³oci 4 3. Miejskie Gimnazjum Nr 3, Dêbica, ul. Sportowa 24 4. Centrum Kszta³cenia Troska o mój wiat Ustawicznego, Mielec, ul. Kiliñskiego 24 5. Gimnazjum Nr 9, Rzeszów, ul. Orzeszkowej 8a Woda ród³em ¿ycia CEIP 24 de Junio, Las Palmas Gran Canaria (Hiszpania) College Georges Clemencau, Tulle (Francja) 8 Primary School of Nea Orestida, Nea Orestida (Grecja) 6. Zespó³ Szkó³ Spo³ecznych, Rzeszów, ul. Bohaterów 26 Europejskie dzieci szukaj¹ wartoci ¿ycia tworz¹c sztukê w Zjednoczonej Europie 7. Szko³a Podstawowa Wspólne uczenie Nr 28 Rzeszów, siê w Europie ul. Solarza 12 dla Europy St. Martin´s of EVC Junior School, Weston Super Mare (Wielka Brytania) Franz-Mehring-Grundschule, Leipzig (Niemcy) 8. Zespó³ Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych Nr 1 Rzeszów, ul. Ofiar Katynia 1 Escola Basica 2+3 Poeta Ibne Ammar de Estombar, Lagoa (Portugalia) Dr Szntgyorgyi Albert Altalanos es Szakiskola, Budapest (Wêgry) SP Nr 25 im. Prymasa Tysi¹clecia w Rzeszowie Tradycje, legendy i kultura kraju ojczystego rodkiem do poznania i zbli¿enia Lindenschule Memmingen (Niemcy) Hakkalan koulu, Lamii (Finlandia) Scuola Media Statale G. Pascoli, Peruggia (W³ochy) IES Menley Bencomo, Los Realejos (Hiszpania) Liceo Scientifico Statale, Scafati (W³ochy) Vrije Basisschool Zedelgem De Leeuw, Zedelgem (Belgia) Volksschule Paudorf, Paudorf (Austria) Zakladni Skola Kostelecka, Brandys nad Labem (Czechy) Ojamon Koulu, Lohja (Finlandia) Instituto Comprensivo Viale G. B. Valente, Roma (W³ochy) C.B.S De Regenboog, Dokkum (Holandia) Bawdsey V. C. P. School, Woodbridge, Wielka Brytania 33 1 2 9. Zespó³ Szkó³ Technicznych, Mielec, ul. Jagielloñczyka 3 3 Powodzenie i sukces na europejskim rynku pracy 4 Lycee Joubert-Establissement Public d´enseignement General, Ancenis (Francja) Instituto Tecnico Commerciale e per Geometri Europa, Rocasseca (W³ochy) Escola Secundaria Marques de Castilho, Agueda (Portugalia) College Andrei Saguna, Brasov (Rumunia) 10. Szko³a Podstawowa My w naszym im. Jana Paw³a II, spo³eczeñstwie Oleszyce, ul. Mickiewicza 1 Craighill Primary School, Tain (Wielka Brytania) Josef-Anton-Laucher Volksschule, Dillingen (Niemcy) CEIP Practique 1, Lleida (Hiszpania) 11. Gesubsidieerde Vrije Basisschool INSJO, Herentals (Belgia) 1st Primary School of Chios, Chios (Grecja) Austrheim Skule, Sandane (Norwegia) Szko³a Podstawowa Dziecko, kultura im. Wojsk Ochrony i rodowisko Pogranicza, Lutowiska 12. Szko³a Podstawowa Nr 25 im. Prymasa Tysi¹clecia, Rzeszów, ul. Starzyñskiego 17 Tradycje, legendy i kultura kraju ojczystego rodkiem do poznania i zbli¿enia Escola Basica 2+3 Poeta Ibne Ammar de Estombar, Lagoa (Portugalia) Dr Szentgyorgyi Albert Altalanos es Szkiskola, Budapest (Wêgry) Zespó³ Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych Nr 1 w Rzeszowie Tabelê opracowano na podstawie materia³ów przekazanych przez Fundacjê Rozwoju Systemu Edukacji w Warszawie (red.) 34 Z ¯YCIA SZKÓ£ CERTYFIKATY W RATUSZU 24 stycznia 2002 r. w Urzêdzie Miasta Rzeszowa 19 szkó³ otrzyma³o certyfikat potwierdzaj¹cy przyjêcie do Miejskiej Sieci Szkó³ Promuj¹cych Zdrowie. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele w³adz miasta z Panem Wiceprezrydentem Jackiem Go³ubowiczem, cz³onkowie Wojewódzkiego Zespo³u Wspieraj¹cego Szko³y Promuj¹ce Zdrowie. Podczas uroczystoci ka¿da ze szkó³ podzieli³a siê dowiadczeniem z rocznego wdra¿ania idei SzPZ w swoim rodowisku, omówi³a realizacjê przyjêtych celów priorytetowych. W ci¹gu 2001 roku szko³y ubiegaj¹ce siê o przyjêcie do Miejskiej Sieci SzPZ zrealizowa³y m.in. takie cele, jak: Zidentyfikowaæ przyczyny i ograniczyæ zachowania agresywne u dzieci przedszkolnych, Zmniejszyæ liczbê dzieci unikajc¹cych spo¿ywania owoców i warzyw, Zwiêkszyæ udzia³ uczniów, pracowników, rodziców i spo³ecznoci lokalnej Certyfikat wrêcza³ Jacek Go³ubowicz cz³onek Zarz¹du Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich, wiceprezydent Rzeszowa. 35 Uczniowie i szkolny koordynator z SP-16 podczas prezentacji. w atrakcyjnych formach spêdzania czasu wolnego i propagowaniu zdrowego stylu ¿ycia, Zmniejszyæ liczbê uczniów i nauczycieli pal¹cych wyroby tytoniowe, Zmniejszyæ natê¿enie ha³asu w szkole, Przygotowaæ szko³ê dla uczniów klas integracyjnych, Zmniejszyæ przemoc wród uczniów, Zwiêkszyæ aktywnoæ rekreacyjno-sportow¹ uczniów. Ogó³em szko³y zrealizowa³y 28 celów poprzez liczne zadania i metody, m.in. pikniki rodzinne, programy profilaktyczne, zajêcia wychowawcze. Certyfikat przynale¿noci do Miejskiej Sieci SzPZ w dniu 24 stycznia 2002 r. otrzyma³y nastêpuj¹ce rzeszowskie przedszkola i szko³y: Przedszkole Nr: 5, 19, 22, 32, 34, 38, 40; Szko³a Podstawowa Nr: 11, 14, 16, 17, 22, 25, 28; Gimnazjum Nr 8; Zespó³ Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych Nr 1; Zespó³ Szkó³ Nr 3, Zespó³ Szkó³ Technicznych, Zespó³ Szkó³ Specjalnych. Warto przy tej okazji nadmieniæ, ¿e wczeniej dwie rzeszowskie szko³y otrzyma³y certyfikat potwierdzaj¹cy przynale¿noæ do Wojewódzkiej Sieci Szkó³ Promuj¹cych Zdrowie: Zespó³ Szkó³ Ekonomicznych i Zespó³ Szkó³ Gospodarczych. Wojewódzka Sieæ SzPZ istnieje od 1999 r. i skupia ponad 70 szkó³ i placówek zorganizowanych w trzech rejonach: rzeszowskim, jaros³awsko-przemyskim, dêbickim. Koordynatorami rejonowymi s¹: Bogumi³a Dziekan-G¹bka (rejon rzeszowski) Zespó³ Szkó³ w Woli Mieleckiej, tel. 0 (...) 17/58-12-290, 36 Teresa Krasnowska (rejon jaros³awsko-przemyski) Szko³a Podstawowa Nr 6 w Jaros³awiu, tel. 0 (...) 16/62-13-494, Anna Szczepanik (rejon dêbicki) Miejskie Przedszkole Nr 1 w Dêbicy, tel. 0 (...) 14/68-12-586. Ponadto informacje w sprawie SzPZ dzia³aj¹cych na terenie Rzeszowa mo¿na uzyskaæ u Pani Wioletty Urban-¯o³yniak Urz¹d Miasta, tel. 0 (...) 17/85-34-383. Idea Szko³y Promuj¹cej Zdrowie nie jest programem, który koñczy siê w momencie otrzymania certyfikatu. W dokumentach Europejskiej Sieci Szkó³ Promuj¹cych Zdrowie (1997 r.) przyjêto, ¿e nadrzêdnym celem SzPZ jest zdrowy styl ¿ycia cz³onków spo³ecznoci szkolnej. Aby to osi¹gn¹æ, szko³a: tworzy wspieraj¹ce, bezpieczne i sprzyjaj¹ce zdrowiu rodowisko fizyczne i spo³eczne, stwarza wszystkim osobom, które w niej ¿yj¹, pracuj¹ i ucz¹ siê mo¿liwoci kontrolowania i poprawy swego zdrowia, dokonuje zmian w zarz¹dzaniu szko³¹, relacjach miêdzyludzkich, metodach nauczania i uczenia siê (B. Woynarowska, M. Soko³owska Szko³a promuj¹ca zdrowie dowiadczenia dziesiêciu lat str. 22, KOWEZ 2000 r.). W zwi¹zku z powy¿szym certyfikat to zaproszenie i zachêta do dalszej pracy. Kolejnym celem, jaki wyznacz¹ sobie szko³y, mo¿e byæ przyjêcie do Wojewódzkiej Sieci Szkó³ Promujacych Zdrowie. W najbli¿szym czasie cz³onkowie Wojewódzkiego Zespo³u Wspieraj¹cego Szko³y promuj¹ce zdrowie opracuj¹ kryteria przyjêcia nowych cz³onków do Wojewódzkiej Sieci. JADWIGA KAMIERCZYK Wojewódzki Koordynator SZKO£A DLA RODOWISKA RODOWISKO DLA SZKO£Y Do Szko³y Podstawowej im. Armii Krajowej w Kielanówce wsi w gminie Boguchwa³a uczêszcza 106 uczniów (wraz z oddzia³em przedszkolnym). Na pe³ny etat zatrudnionych jest omioro nauczycieli. Pozostali uzupe³niaj¹ lub dope³niaj¹ etaty w tej szkole. Ta niewielka placówka owiatowa stanowi centrum kultury w Kielanówce. Têtni ¿yciem nie tylko w czasie roku szkolnego, ale równie¿ podczas ferii zimowych czy wakacji. Niemal wszystkie akcje organizowane przez szko³ê wspomagane s¹ przez so³tysa wsi pani¹ Mariê F¹farê i radn¹ pani¹ Helenê Owczarsk¹ oraz przez Ko³o Gospodyñ Wiejskich i Radê So³eck¹. 37 Zabawa noworoczna. To oni pomagaj¹ dyrektorowi szko³y, pani Marii Radko, oraz nauczycielom w przygotowaniu uroczystoci: Dnia Babci i Dziadka, Dnia Seniora, zabawy noworocznej dla uczniów, Dnia Dziecka, Dnia Matki i Ojca, Gminnego Przegl¹du Teatrzyków Dzieciêcych Igraszki Teatralne, który odbywa siê corocznie w Domu Kultury w Kielanówce. Pani so³tys i pani radna bior¹ udzia³ we wszystkich wa¿nych uroczystociach szkolnych: akademiach z okazji wi¹t pañstwowych czy Dnia Nauczyciela, spotkaniu op³atkowym, rozpoczêciu i zakoñczeniu roku szkolnego. Zawsze uczestnicz¹ w posiedzeniach plenarnych Rady Pedagogicznej, podczas których dyrektor szko³y podsumowuje pracê uczniów, nauczycieli i rodziców w ca³ym roku szkolnym. Rada So³ecka zna problemy szko³y, ¿ywo nimi siê interesuje i co najwa¿niejsze pomaga w ich rozwi¹zaniu. Systematycznie dofinansowuje dzia³alnoæ szko³y. W ostatnich dwóch latach przeznaczy³a 30 tysiêcy na najpilniejsze potrzeby naszej placówki. Dziêki pomocy Rady So³eckiej m. in. wykonano i pomalowano dach budynku szko³y oraz ogrodzenie terenu przyszkolnego, zakupiono komputer, sfinansowano dokumentacjê rozbudowy szko³y oraz niektóre uroczystoci szkolne. W ubieg³oroczne wakacje Rada So³ecka wraz z dyrektorem, nauczycielami i uczniami zorganizowa³a festyn w Kielanówce. W wyniku aukcji przedmiotów poda- 38 Szkolne spotkanie z okazji Dnia Babci i Dziadka zorganizowano wspólnie z Rad¹ So³eck¹. rowanych przez mieszkañców wsi, ksiêdza, nauczycieli i uczniów oraz loterii fantowej zebrano 2900 z³otych. Za te pieni¹dze kupiono nowy komputer i drukarkê. Z nasz¹ placówk¹ wspó³pracuje równie¿ Ko³o Gospodyñ Wiejskich, które prê¿nie dzia³a w Kielanówce. Organizuje nie tylko pokazy kulinarne dla mieszkañców wsi, ale zapewnia poczêstunek podczas na przyk³ad Przegl¹du Teatrzyków Dzieciêcych, powitania wiosny czy narady dyrektorów. W ostatni¹ niedzielê, tj. 20 stycznia, w Domu Kultury odby³o siê spotkanie z okazji Dnia Babci i Dziadka. Uczniowie wraz z nauczycielami przygotowali dla swoich babæ i dziadziów wiersze, piosenki, jase³ka, prezenty i ¿yczenia, a Ko³o Gospodyñ Wiejskich pyszne ciasto, kawê, herbatê i gor¹c¹ kolacjê. Wszyscy zaproszeni gocie bawili siê doskonale. Nasza szko³a cile wspó³pracuje tak¿e z Parafi¹ Rzymsko-Katolick¹ w Zabierzowie. Chodzi tu nie tylko o realizacjê wspólnego programu dydaktycznowychowawczego, ale o organizacjê obchodów wi¹t, np. spotkania op³atkowego, jase³ek, rekolekcji wielkopostnych. Równie¿ rodzice chêtnie pomagaj¹ w ró¿nych pracach remontowych oraz wspomagaj¹ finansowo dzia³alnoæ naszej placówki, wp³acaj¹c corocznie pieni¹dze na konto Funduszu Pomocy Szkole. Szko³a nie mo¿e pracowaæ w oderwaniu od rodowiska. cis³a wspó³praca przynosi obopólne, wymierne korzyci. Dziêki pomocy mieszkañców Kielanów- 39 ki i instytucji dzia³aj¹cych na terenie wsi szko³a nieustannie rozwija siê. Uczniowie i nauczyciele wiedz¹, ¿e mog¹ liczyæ na pomoc w ka¿dej sytuacji. Szko³a robi wszystko, aby byæ miejscem, w którym zawsze dzieje siê co ciekawego, w którym mo¿na siê spotkaæ i spêdziæ wolny czas. Taka wspó³praca sprawia, ¿e wiêzi ³¹cz¹ce szko³ê ze rodowiskiem lokalnym s¹ nierozerwalne i trwa³e. BOGUMI£A ¯YRACKA 40 KONKURSY OLIMPIADA WIEDZY O UNII EUROPEJSKIEJ Akcesja Polski do Unii Europejskiej, a przede wszystkim aktywne i czynne uczestnictwo w ¿yciu spo³ecznoci narodów jednocz¹cej siê Europy, po wst¹pieniu Polski do Unii, stanowi swego rodzaju wyzwanie. Wiedza o strukturach instytucji europejskich stanowiæ bêdzie kluczowy warunek wiadomego kszta³towania przysz³ego obrazu Europy po zakoñczeniu negocjacji akcesyjnych i przyst¹pieniu Polski do Unii Europejskiej. Dlatego te¿ misj¹ instytucji owiatowych powinno byæ po³o¿enie szczególnego nacisku na kszta³towanie postaw proeuropejskich oraz popularyzacja wiedzy o Unii wród m³odzie¿y. Od kilku lat odbywaj¹ siê ogólnopolskie zawody Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej. W roku szkolnym 2001/2002 odbywa siê ju¿ VI edycja zawodów OWoUE. Tematem specjalnym tegorocznej edycji jest Ekologia w Unii Europejskiej. Zaplecze merytoryczne OWoUE zapewniaj¹ pracownicy naukowi z Jean Monnet Chair Uniwersytetu Szczeciñskiego oraz partnerskich uczelni z Unii. Organizatorami Olimpiady s¹ Uniwersytet Szczeciñski oraz KONTRA-STowarzyszenie Studenckie, a tak¿e Zachodniopomorskie Centrum Informacji Europejskiej. W województwie podkarpackim wspó³organizatorem Olimpiady jest Liceum Ogólnokszta³c¹ce Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie. Etapowi okrêgowemu Olimpiady patronowali: Andrzej Szlachta Prezydent Miasta Rzeszowa oraz Bogdan Rzoñca Marsza³ek Województwa Podkarpackiego. Przeprowadzono ju¿ dwa etapy Olimpiady. Etap szkolny odby³ siê 16 listopada 2001 r. w 70 szko³ach rednich województwa podkarpackiego, które zg³osi³y swoje uczestnictwo w Olimpiadzie. Zawody okrêgowe zorganizowane zosta³y 19 stycznia 2002 r. w Rzeszowie w siedzibie Liceum Ogólnokszta³c¹cego Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania. Uczestniczy³o w nich 107 uczniów wy³onionych w eliminacjach szkolnych. W wyniku przeprowadzonych egzaminów, do zawodów centralnych zakwalifikowanych zosta³o siedmiu uczniów: 1. Justyna Wiatr Zespó³ Szkó³ w Ko³aczycach, 2. Anna Paszek I Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Kronie, 3. Patryk Mi Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Sieniawie, 41 4. Ex equo: Kamil Adamiec I Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Rzeszowie, Dariusz Brodawka I Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Rzeszowie, 6. £ukasz Ró¿ycki II Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Sanoku, 7. Monika £agowska Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Kolbuszowej. Finalici zawodów okrêgowych otrzymali atrakcyjne nagrody. Kanclerz Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie ufundowa³ dla zwyciêskiej siódemki wstêp na uczelniê bez postêpowania kwalifikacyjnego i bez op³aty wpisowej, a dla zdobywcy I miejsca dodatkowo stypendium w kwocie100% czesnego za I semestr. Za ca³a 15-stka finalistów otrzyma³a od WSIiZ upominki. Najlepsi reprezentanci szkó³ rednich województwa podkarpackiego, wy³onieni w eliminacjach okrêgowych, spotkaj¹ siê z innymi uczestnikami konkursu 1314 kwietnia 2002 r. na rozgrywkach fina³owych w Szczecinie. Na laureatów zawodów centralnych czekaj¹ cenne nagrody, m.in.: indeksy wy¿szych uczelni, wycieczka do instytucji Unii Europejskiej dla 10 laureatów oraz Nagroda G³ówna Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Aleksandra Kwaniewskiego. Warto podkreliæ, ¿e w ubieg³ym roku laureatem zawodów centralnych Olimpiady zosta³ przedstawiciel województwa podkarpackiego, Ireneusz Giza, uczeñ Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Kolbuszowej. RENATA RESLER Przewodnicz¹ca Podkarpackiego Komitetu Okrêgowego Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej TURNIEJ NA NAJLEPSZEGO UCZNIA W ZAWODZIE CIASTKARZ Dnia 22 stycznia 2002 roku w Kronie odby³ siê II (wojewódzki) etap Turnieju na Najlepszego Ucznia w Zawodzie CIASTKARZ. Organizatorem turnieju by³ Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie oraz Wytwórnia Ciast i Lodów Santos w Krocienku Wy¿nym Pana Marka Bargie³a. Komisja Wojewódzka, któr¹ powo³a³ Komitet G³ówny, pracowa³a w nastêpuj¹cym sk³adzie: 1. Przewodnicz¹cy mgr in¿. Zbigniew Dusza przedstawiciel Kuratorium Owiaty w Rzeszowie, Delegatura Krosno, 2. Z-ca przewodnicz¹cego mgr Barbara Kozdra kierownik szkolenia praktycznego, w ZSZ Nr 2 w Kronie, 42 3. Cz³onkowie mgr Alicja Kus, mgr in¿. El¿bieta Jaracz, Marek Bargie³, Eugeniusz Kupczyk, mgr in¿. Joanna Tokarz, in¿. Ludmi³a Witek. Do II etapu przyst¹pi³o 22 uczestników uczniów szkó³ zasadniczych z 11 zespo³ów szkó³ województwa podkarpackiego, reprezentuj¹cych: 1. Zespó³ Szkó³ Gospodarczych w Rzeszowie, 2. Zespó³ Szkó³ Tekstylno-Gospodarczych w Rakszawie, 3. Zespó³ Szkó³ Technicznych w Mielcu, 4. Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych w Rzeszowie, 5. Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie, 6. Zespó³ Szkó³ Gastronomicznych i Przemys³u Spo¿ywczego w Przemylu, 7. Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych, Chemicznych i Ogólnokszta³c¹cych w Jaros³awiu, 8. Zespó³ Szkó³ Zawodowych w Sanoku, 9. Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Jale, 10. Zespó³ Szkó³ w Ropczycach, 11. Iwonickie Centrum Kszta³cenia Ustawicznego w Iwoniczu Zdroju. Etap wojewódzki sk³ada³ siê z czêci teoretycznej i praktycznej. Czêæ teoretyczna odby³a siê w Zespole Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie. Obejmowa³a test opracowany przez Komitet G³ówny, na opracowanie którego zawodnicy mieli 1 godzinê zegarow¹. Za t¹ czêæ mo¿na by³o uzyskaæ 50 punktów. Czêæ praktyczna odby³a siê w Wytwórni Ciast i Lodów SANTOS, której w³acicielem jest Pan Marek Bargie³. W trakcie tej czêci uczniowie mieli do wykonania nastêpuj¹ce zadania: 1. Z przygotowanych pó³produktów wykonaæ i udekorowaæ tort okolicznociowy. 2. Wed³ug w³asnego pomys³u wykonaæ i udekorowaæ 6 ciastek bankietowych. 3. Z masy marcepanowej wykonaæ 3 figurki. 4. Wykonaæ napis czekolad¹ na tabliczce z dragantu. Wytwórnia Pana M. Bargie³a zapewni³a uczestnikom turnieju wybór ró¿norodnych produktów po to, by przygotowywane wyroby by³y piêknie udekorowane, mia³y dobry smak i wygl¹d. Uczniowie w trakcie pracy mogli wykazaæ siê wyobrani¹ i fantazj¹ w tworzeniu poszczególnych wyrobów. W czêci praktycznej komisja ocenia³a: organizacjê pracy w czasie produkcji, wykonanie wyrobów ciastkarskich, wykonanie figurek marcepanowych, dekorowanie wyrobów ciastkarskich, prezentacjê wyrobów. Za czêæ praktyczn¹ mo¿na by³o uzyskaæ 100 punktów. 43 Komisja orzek³a, ¿e zawodnicy zdobyli nastêpuj¹ce miejsca po ³¹cznym uzyskaniu nastêpuj¹cej iloci punktów: 1. Szymañska Marta Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie 120 punktów, 2. Kwiatkowska Monika Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie 108 punktów, 3. Je¿ Anna Zespó³ Szkó³ Technicznych w Mielcu 104 punkty, 4. Czech Dorota Iwonickie Centrum Kszta³cenia Ustawicznego w Iwoniczu Zdroju 103 punkty, 5. Tabisz Marcin Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych w Rzeszowie 99 punktów, 6. Frankiewicz Tomasz Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie 98 punktów, 7. Kubas Anna Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych w Rzeszowie 97 punktów 8. Kosiba Piotr Iwonickie Centrum Kszta³cenia Ustawicznego w Iwoniczu Zdroju 96 punktów, 9. Chudy Ewelina Zespó³ Szkó³ Spo¿ywczych, Chemicznych i Ogólnokszta³c¹cych w Jaros³awiu 93 punkty, 10. Kokoszka Ewa Zespó³ Szkó³ Technicznych w Mielcu 92 punkty, 11. Ryzner S³awomir Zespó³ Szkó³ Tekstylno-Gospodarczych w Rakszawie 91 punktów, 12. Majchrowska Gra¿yna Zespó³ Szkó³ Gospodarczych w Rzeszowie 86 punktów, 13. Fusiarz Agnieszka Zespó³ Szkó³ Tekstylno-Gospodarczych w Rakszawie 85 punktów, 14. Zaj¹c Katarzyna Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Jale 84 punkty, 15. P³atek Monika Zespó³ Szkó³ Gastronomicznych i Przemys³u Spo¿ywczego w Przemylu 82 punkty, 16. Kowalik Anna Zespó³ Szkó³ Zawodowych w Sanoku 81 punktów, 17. ¯yg³owicz Marzena Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Jale 79 punktów, 18. Sabat Urszula Zespó³ Szkó³ Zawodowych w Sanoku 78 punktów, 19. Stasiowska Urszula Zespó³ Szkó³ w Ropczycach 76 punktów, 20. Andreasik Anna Zespó³ Szkó³ w Ropczycach 75 punktów, 21. Sagan Ewelina Zespó³ Szkó³ Gastronomicznych i Przemys³u Spo¿ywczego w Przemylu 73 punkty, 22. Lachcik Sabina Zespó³ Szkó³ Gospodarczych w Rzeszowie 72 punkty. Do III etapu (ogólnopolskiego) kwalifikowa³y siê osoby, które uzyska³y najwiêksz¹ liczbê punktów, nie mniej jednak ni¿ 80% punktów mo¿liwych do zdobycia. Ostateczn¹ decyzjê o iloci zakwalifikowanych uczestników podejmuje Komitet G³ówny Turnieju. Limit punktów uprawniaj¹cy do uczestnictwa w etapie ogólnopolskim osi¹gnê³a: Szymañska Marta Zespó³ Szkó³ Zawodowych Nr 2 w Kronie. Fina³ centralny przewidywany jest w marcu we Wroc³awiu. 44 Osoby, które zajê³y 3 pierwsze miejsca, otrzyma³y pami¹tkowe dyplomy, puchary oraz nagrody rzeczowe. Pozostali uczestnicy otrzymali równie¿ pami¹tkowe dyplomy oraz upominki nagrody rzeczowe. Nagrody i upominki ufundowali sponsorzy tego turnieju, a mianowicie: Urz¹d Marsza³kowski w Rzeszowie, Izba Rzemielnicza w Rzeszowie, Cukiernia Pana Bargie³a z Krosna, Rada Rodziców ZSZ Nr 2 w Kronie, PSS Spo³em w Kronie, Firma Kwartet z Sieradza, Womar Food z Krosna, Master Mark z Miejsca Piastowego, Zak³ady Miêsne Wis³ok, Prezydent Miasta Krosna. W uroczystym podsumowaniu wziêli udzia³ przedstawiciele Urzêdu Marsza³kowskiego w Rzeszowie, Izby Rzemielniczej w Rzeszowie, Prezydenta Miasta Krosna, którzy wrêczyli ufundowane nagrody oraz zaproszeni gocie. Nale¿y podkreliæ, ¿e konkurs odbywa³ siê w przyjaznej atmosferze i w bardzo dobrych warunkach, które zapewni³a cukiernia SANTOS. Zmaganiom uczestników przygl¹da³ siê wiatowej s³awy cukiernik, który pracuje w tym zak³adzie (br¹zowy medalista mistrzostw wiata). Zdaniem wszystkich uczestników takie turnieje przyczyniaj¹ siê do podniesienia poziomu kszta³cenia zawodowego. Wyra¿amy nadziejê, ¿e uczestnicy fina³u centralnego bêd¹ godnie reprezentowaæ województwo podkarpackie w tym turnieju. ZBIGNIEW DUSZA Przewodnicz¹cy Komisji Wojewódzkiej Turnieju VIII FINA£ KONKURSU 8 WSPANIA£YCH W RZESZOWIE Samorz¹dowy konkurs 8 Wspania³ych jest znany uczniom i nauczycielom kilku powiatów Podkarpacia. Organizatorem tegorocznego (ósmego) fina³u bêdzie miasto Rzeszów stolica województwa. Jest wiêc szczególna okazja, aby przybli¿yæ jego historiê i ideê. Konkurs powsta³ na przekór ekspansji z³a, aby promowaæ dobro czynione przez m³odych ludzi, przewa¿nie uczniów lub studentów. Jego pomys³odawczyni¹ i przewodnicz¹c¹ Kapitu³y jest Pani Joanna Fabisiak cz³onek samorz¹du miasta Warszawy, pose³ na Sejm RP w latach 19982001, pracownik naukowy Uniwersytetu Warszawskiego. Pocz¹tkowo mia³ dotyczyæ m³odych wolontariuszy miasta Warszawy. Póniej do eliminacji zaczê³y zg³aszaæ swoj¹ m³odzie¿ s¹siednie samorz¹dy. W kolejnych edycjach zatacza³ coraz szersze krêgi. Dzi mo¿na powiedzieæ, ¿e uczestniczy w nim m³odzie¿ ca³ej Polski. 45 Ka¿dy samorz¹d mo¿e zorganizowaæ eliminacje na swoim terenie przez rozpropagowanie informacji o konkursie, zebranie informacji o zg³oszonych kandydatach, sprawdzenie danych, powo³anie komisji konkursowej i wytypowanie 8 Wspania³ych ze wskazaniem kandydata do eliminacji ogólnopolskich. Sporód kandydatów wytypowanych przez wszystkie samorz¹dy uczestnicz¹ce w konkursie Kapitu³a Konkursu wy³oni krajow¹ ósemkê. Wyniki zostan¹ og³oszone podczas uroczystej gali fina³owej. Laureaci nie otrzymaj¹ zap³aty za czynione dobro, a jedynie pami¹tkow¹ statuetkê. Zas³uguj¹cy na to szczególne wyró¿nienie s¹ wród nas, trzeba ich tylko dostrzec i zg³osiæ do eliminacji. Wprawdzie byæ dobrym dla innych, szczególnie nie w pe³ni sprawnych, to naturalny obowi¹zek tych, którzy otrzymali w darze pe³n¹ sprawnoæ umys³u i si³, o czym nie zawsze i nie wszyscy pamiêtamy. W³anie konkurs ma przypominaæ tê oczywist¹ prawdê dzi, kiedy lansowana jest moda na u¿ywanie ¿ycia i gonitwa za szczêciem za wszelk¹ cenê. Wszystkie samorz¹dy, które zechc¹ przyst¹piæ do konkursu, winny zg³osiæ udzia³ do Fundacji wiat na TAK, na adres: AL. Szucha 27, 00-580 Warszawa, tel./fax: 629 35 75, e-mail: [email protected] . Informacje szczegó³owe mo¿na znaleæ na stronie www.swiatnatak.pl lub w Urzêdzie Miasta Rzeszowa pod nr telefonu: 852 63 56 u Pani Anny Sacharczuk. Laureatów poznamy 1 czerwca br. podczas uroczystej gali konkursu w nowej hali sportowej Miasta Rzeszowa. EL¯BIETA GOLEMO Radna Miasta Rzeszowa V PODKARPACKI KONKURS DZIENNIKARSKI Ju¿ po raz pi¹ty Liceum Ogólnokszta³c¹ce Wy¿szej Szko³y Informatyki i Zarz¹dzania w Rzeszowie zaprasza uczniów w wieku od 13 do 15 lat do wziêcia udzia³u w konkursie dziennikarskim organizowanym w tym roku wraz z Super Nowociami. Celem konkursu jest promowanie m³odych talentów dziennikarskich, dlatego fragmenty prac s¹ publikowane w lokalnej prasie. Honorowy patronat nad konkursem objêli: Wojewoda Podkarpacki, Wy¿sza Szko³a Informatyki i Zarz¹dzania, Regionalne Centrum Informacji Europejskiej i Super Nowoci. Warunki uczestnictwa Uczestnikami konkursu dziennikarskiego mog¹ byæ uczniowie III klasy gimnazjum, którzy do 25 marca 2002 napisz¹ pracê o charakterze publicystycznym i przel¹ j¹ na adres Liceum Ogólnokszta³c¹cego WSIiZ. 46 Przebieg konkursu Konkurs dziennikarski odbywa siê w II etapach. Etap I polega na napisaniu pracy konkursowej. Etap II polega na praktycznym sprawdzeniu umiejêtnoci dziennikarskich. Tematy prac pisemnych 1. Moja przysz³oæ (moich rówieników) po wejciu Polski do Unii Europejskiej. 2. Problemy wspó³czesnej m³odzie¿y. Terminarz konkursu dziennikarskiego 25 marca 2002 ostateczny termin nadsy³ania prac. 11 kwietnia 2002 test i warsztaty dziennikarskie. O finale konkursu uczniowie zostan¹ powiadomieni osobnym pismem. Regulamin konkursu 1. 2. 3. 4. 5. Nale¿y wybraæ jeden z zaproponowanych tematów. Dostosowaæ jêzyk i formê wypowiedzi do stylu dziennikarskiego. Preferowane formy wypowiedzi: wywiad, felieton, reporta¿. Nadaæ pracy ciekawy tytu³ i szatê graficzn¹. W pracy nale¿y podaæ imiê i nazwisko, adres domowy, numer telefonu oraz adres szko³y. 6. Prace nale¿y nades³aæ na adres: Liceum Ogólnokszta³c¹ce WSIiZ, ul. Sucharskiego 2, 35-225 Rzeszów, z dopiskiem konkurs dziennikarski, tel. 017/66-11-43. 7. Autorzy najlepszych prac wejd¹ do II etapu konkursu. 8. Laureaci zostan¹ pisemnie poinformowani o terminie fina³u konkursu. 9. Prace konkursowe staj¹ siê w³asnoci¹ organizatora konkursu. 10. Organizator nie zwraca kosztów zwi¹zanych z udzia³em w konkursie. 11. Przebieg konkursu nadzoruje Komisja G³ówna sk³adaj¹ca siê z pracowników naukowych WSIiZ. Nagrody nagrody rzeczowe, przyjêcie do Liceum Ogólnokszta³c¹cego WSIiZ poza postêpowaniem kwalifikacyjnym, dyplomy, pisemne podziêkowania dla nauczycieli. Serdecznie zapraszamy! 47 XXX OGÓLNOPOLSKI M£ODZIE¯OWY TURNIEJ TURYSTYCZNO-KRAJOZNAWCZY Kuratorium Owiaty w Rzeszowie Delegatura w Kronie informuje, ¿e w bie¿¹cym roku organizowany jest jubileuszowy XXX Ogólnopolski M³odzie¿owy Turniej Turystyczno-Krajoznawczy. Celem Turnieju jest popularyzowanie krajoznawstwa i turystyki, aktywnego wypoczynku po nauce oraz sprawdzenie wiedzy i umiejêtnoci turystycznych. Najlepsze dru¿yny w kategorii szkó³ podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadpodstawowych reprezentowaæ bêd¹ województwo podkarpackie w finale centralnym, który odbêdzie siê w dniach 1316 czerwca 2002 r. w Bi³goraju (woj. lubelskie). Turniej sk³ada siê z nastêpuj¹cych etapów: etap pierwszy na szczeblu szko³y (placówki) ma na celu wy³onienie jednego zespo³u trzyosobowego w odpowiedniej kategorii. Organizatorem etapu szkolnego jest SKKT lub organizacje (PTTK, PTSM, ZHP) prowadz¹ce dzia³alnoæ na terenie szko³y. Po zakoñczeniu eliminacji szkolnych zg³oszenie wysy³amy do O/PTTK w³aciwego dla swojego powiatu w terminie do dnia 15 kwietnia 2002 r. Je¿eli O/PTTK w danym powiecie nie przeprowadza eliminacji z uwagi na pojedyncze zg³oszenia w poszczególnych kategoriach, zg³oszenie (w porozumieniu z O/PTTK) wysy³amy bezporednio do Oddzia³u PTSM w Kronie. etap drugi eliminacje powiatowe przeprowadzaj¹ Oddzia³y PTTK na terenie województwa podkarpackiego w terminie do dnia 30 kwietnia 2002 r. etap trzeci eliminacje wojewódzkie przeprowadzone zostan¹ w dniach 17 18 maja 2002 r. w Lesku. Organizatorem eliminacji wojewódzkich jest Kuratorium Owiaty w Rzeszowie Delegatura w Kronie (38-400 Krosno, ul. Bieszczadzka 1, tel. (013) 436-42-32 w. 605, e-mail: [email protected]) oraz Zarz¹d Oddzia³u Polskiego Towarzystwa Schronisk M³odzie¿owych w Kronie (38-400 Krosno, ul. Bieszczadzka 1, tel./fax (013) 432-36-98, e-mail: [email protected]). W pierwszym i drugim etapie turnieju organizatorzy wybieraj¹ te konkursy, które s¹ mo¿liwe do przeprowadzenia w warunkach szko³y lub Oddzia³u PTTK. W eliminacjach wojewódzkich (etap trzeci) zostan¹ przeprowadzone nastêpuj¹ce konkursy: 1. Krajoznawczy pisemny (wiadomoci o województwie podkarpackim). 2. Wiedza turystyczna i topograficzna pisemny. 3. Turystyczny marsz na orientacjê. 4. Kolarski tor sprawnociowy. 5. Samarytanka. 6. Ocena uprawnieñ i odznak krajoznawczych oraz turystycznych. 48 Szczegó³owe zasady przeprowadzenia turnieju oraz poszczególnych konkursów zawarte s¹ w Poradniku Organizatora OMTTK z 1994 roku, który znajduje siê w Oddzia³ach PTTK oraz na stronach internetowych Kuratorium Owiaty w Rzeszowie: http://www.ko.rzeszow.pl i Zarz¹du Oddzia³u PTSM w Kronie: http://www.ptsmkrosno.republika.pl Maj¹c na uwadze du¿e walory poznawcze i wychowawcze powy¿szej imprezy, prosimy o zainteresowanie turniejem nauczycieli krajoznawców, opiekunów SKKT, PTTK, PTSM, dru¿yny harcerskie oraz m³odzie¿ szkoln¹. JAN BARUT Starszy wizytator Kuratorium Owiaty w Rzeszowie Delegatura w Kronie REGULAMIN OGÓLNOPOLSKIEGO M£ODZIE¯OWEGO TURNIEJU TURYSTYCZNO-KRAJOZNAWCZEGO PTTK I. Za³o¿enia ogólne §1 Ogólnopolski M³odzie¿owy Turniej Turystyczno-Krajoznawczy PTTK (OMTTK) zwany dalej turniejem jest sta³¹ tradycyjn¹ imprez¹ i stanowi formê rywalizacji o miano najlepszego m³odzie¿owego zespo³u turystyczno-krajoznawczego w szkole, w innych placówkach owiatowych i wychowawczych oraz w organizacjach m³odzie¿owych dzia³aj¹cych na terenie szko³y i osiedli mieszkaniowych. §2 Celem turnieju jest poznanie przez m³odzie¿ piêkna ziemi ojczystej, jej przesz³oci i teraniejszoci, popularyzowanie krajoznawstwa i turystyki, jako formy aktywnego wypoczynku po nauce, propagowanie kultury wycieczkowania, rozwijanie sprawnoci fizycznej, wymianê dowiadczeñ z ca³orocznej pracy krajoznawczej klubów i dru¿yn turystycznych. §3 M³odzie¿ bior¹ca udzia³ w turnieju obowi¹zuje, poza niniejszym Regulaminem, Kodeks ucznia i Karta turysty oraz polecenia sêdziów poszczególnych konkursów. Naruszenie powy¿szych postanowieñ mo¿e spowodowaæ dyskwalifikacjê zawodnika i zespo³u. 49 §4 G³ównymi organizatorami turnieju s¹: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Zwi¹zek Harcerstwa Polskiego. §5 Organizatorzy turnieju wspó³pracuj¹ przy jego organizacji z w³adzami pañstwowymi, administracj¹ terenow¹, regionalnymi towarzystwami kulturalnymi i naukowymi, jednostkami wojskowymi oraz innymi organizacjami spo³ecznymi. Organizatorzy turnieju zobowi¹zani s¹ do ubezpieczenia uczestników w czasie trwania imprezy. §7 Turniej organizowany jest dla m³odzie¿y szkó³: 1. podstawowych, 2. gimnazjalnych, 3. ponadpodstawowych, z wyj¹tkiem szkó³ pomaturalnych. Poziom wymaganej wiedzy i umiejêtnoci turystycznych w turnieju powinien byæ zró¿nicowany i dostosowany do typu szko³y. Eliminacje wojewódzkie i fina³ powinny odbywaæ siê dla szkó³ podstawowych, gimnazjalnych i ponadpodstawowych jednoczenie. §8 Turniej sk³ada siê z etapów, dla których okrela siê nastêpuj¹ce terminy oraz odpowiedzialnych za akcjê informacyjn¹ i przebieg etapu turnieju: 1. Etap pierwszy przeprowadzaj¹ wspólnie SKKT-PTTK, dyrekcje szkó³, dru¿yny, szczepy ZHP i inne zainteresowane organizacje turystyczne w terminie do 15 marca. 2. Etap drugi przeprowadzaj¹ wspólnie oddzia³y PTTK, odpowiednie jednostki administracji owiatowej, komendy hufców ZHP oraz inne zainteresowane organizacje turystyczne w terminie do 15 kwietnia. 3. Etap trzeci wojewódzki przeprowadzaj¹ wspólnie odpowiednie jednostki organizacyjne PTTK, kuratoria owiaty, komendy chor¹gwi lub wyznaczone hufce ZHP oraz inne zainteresowane organizacje turystyczne lub paraturystyczne w terminie do 15 maja. 4. Etap czwarty fina³ przeprowadzaj¹ wspólnie Zarz¹d G³ówny PTTK, Ministerstwo Edukacji Narodowej, G³ówna Kwatera ZHP w terminie do 15 czerwca. Organizatorzy powinni nadaæ eliminacjom turnieju odpowiedni¹ rangê i oprawê wizualn¹ (dekoracjê, imprezy towarzysz¹ce). Nale¿y d¹¿yæ do rozpropagowania turnieju w miejscowej prasie, radiu czy telewizji. 50 II. Za³o¿enia organizacyjne poszczególnych etapów turnieju. §9 Etap pierwszy szkolny(klubowy, dru¿ynowy itd.} 1. Eliminacje szkolne (klubowe) organizowane s¹ przez dyrekcje szkó³, placówek owiatowo-wychowawczych oraz organizacje szkolne i m³odzie¿owe, zajmuj¹ce siê turystyk¹ na terenie szko³y i osiedli mieszkaniowych. Zadaniem wszystkich oddzia³ów PTTK jest opieka programowa nad przygotowaniem i przebiegiem eliminacji szkolnych. 2. Turniej na tym etapie ma charakter indywidualny. Jest wspó³zawodnictwem pomiêdzy uczniami poszczególnych klas, zastêpów, dru¿yn ZHP, klubów i kó³ turystycznych. 3. Pytania konkursowe oraz wybór zadañ praktycznych przygotowuj¹ organizatorzy opieraj¹c siê na niniejszym Regulaminie, instrukcji, Poradniku organizatora Ogólnopolskiego M³odzie¿owego Turnieju Turystyczno-Krajoznawczego oraz o dostêpn¹ literaturê krajoznawcz¹. 4. Eliminacje maj¹ na celu wy³onienie jednego lub dwóch (w zale¿noci od decyzji organizatorów wy¿szego etapu) zespo³ów 3-osobowych, sk³adaj¹cych siê z najlepszych uczestników, które bêd¹ reprezentowaæ szko³ê klub dru¿ynê w eliminacjach wy¿szego etapu. 5. Po zakoñczeniu eliminacji szkolnych nale¿y do swojego zarz¹du oddzia³u PTTK wys³aæ meldunek nr 1, a kopiê do organizatora eliminacji wojewódzkich. § 10 Etap drugi oddzia³owy, powiatowy (rejonowy) 1. Eliminacje oddzia³owe lub powiatowe (rejonowe) organizowane s¹ dla 3-osobowych zespo³ów wszystkich typów szkó³ wy³onionych w poprzednim etapie. 2. Zestaw konkursowych pytañ pisemnych oraz zestaw zadañ praktycznych przygotowuj¹ powo³ane zespo³y organizacyjne. Pytania do testów powinny byæ uzgodnione z w³adzami szkolnymi. 3. Eliminacje oddzia³owe lub powiatowe (rejonowe) wy³aniaj¹ w obu typach szkó³ 3-osobowe zespo³y, które bior¹ udzia³ w eliminacjach wy¿szego etapu. 4. Organizatorzy tego typu eliminacji po ich zakoñczeniu sk³adaj¹ meldunek do organizatorów turnieju wy¿szego etapu (meldunek analogiczny do meldunku nr 1). § 11 Etap trzeci wojewódzki 1. W eliminacjach wojewódzkich bior¹ udzia³ 3-osobowe zespo³y wszystkich typów szkó³, wy³onione w eliminacjach oddzia³owych lub powiatowych. 51 W województwach, w których nie przeprowadzono etapu drugiego, eliminacje wojewódzkie organizowane s¹ dla najlepszych zespo³ów wy³onionych w etapie pierwszym. Zg³oszenia zespo³ów nadsy³aj¹ szko³y lub inni organizatorzy etapu pierwszego. 2. Eliminacje przygotowuj¹ i przeprowadzaj¹ powo³ane komitety organizacyjne. 3. Eliminacje wy³aniaj¹ 3-osobowe zespo³y w obu typach szkó³, które reprezentowaæ bêd¹ województwo w finale turnieju. 4. O miejscu i terminie eliminacji wojewódzkich organizatorzy zawiadamiaj¹ Zarz¹d G³ówny PTTK. 5. Po zakoñczeniu etapu wojewódzkiego organizatorzy przesy³aj¹ do Zarz¹du G³ównego PTTK i na wskazany adres organizatora etapu czwartego fina³u meldunek wg wzoru nr 2. § 12 Etap czwarty fina³ turnieju 1. 0 miejscu i terminie fina³u turnieju Zarz¹d G³ówny PTTK zawiadamia komitety organizacyjne szczebla wojewódzkiego w terminie do 31 marca. 2. Zespo³y z województw, które s¹ organizatorami fina³u turnieju, uczestnicz¹ w finale poza konkursem. 3. Organizatorzy fina³u przesy³aj¹ wyniki turniejowe do wszystkich komitetów organizacyjnych szczebla wojewódzkiego, Rady Programowej ds. M³odzie¿y Szkolnej ZG PTTK oraz publikuj¹ w prasie. III. Zasady organizacji turnieju oraz przygotowanie, przebieg i ocena poszczególnych konkursów turnieju. § 13 W pierwszym i drugim etapie turnieju organizatorzy wybieraj¹ te konkursy, które s¹ mo¿liwe do przeprowadzenia w warunkach szko³y lub oddzia³u PTTK. W etapie wojewódzkim i podczas fina³u turnieju obowi¹zuj¹ wszystkie ni¿ej wymienione konkursy turniejowe i regulaminowy sposób ich oceny: Dla obu typów szkó³ ustala siê nastêpuj¹ce konkursy turniejowe: 1. Krajoznawczy (pisemny) 2. Wiedzy turystycznej i topograficznej (pisemny) 3. Turystyczny marsz na orientacjê 4. Kolarski tor sprawnociowy: a) kolarski tor przeszkód, b) przepisy ruchu drogowego (test) c) naprawa roweru. 5. Samarytanka 52 a) wiedza z zakresu bezpieczeñstwa, higieny wycieczkowania i ogólnych zasad udzielania pierwszej pomocy (test), b) zadania praktyczne, c) ocena apteczki i umiejêtnoci korzystania z jej zawartoci. 6. Ocena uprawnieñ i odznak krajoznawczych, turystycznych. § 14 We wszystkich etapach turnieju organizatorzy mog¹ równie¿ przeprowadzaæ pozaregulaminowe konkursy nie wliczane do punktacji turniejowej wg w³asnych pomys³ów i mo¿liwoci, np. ocena kroniki pracy SKKT PTTK, dru¿yny ZHP czy innego ko³a turystycznego, kajakowy tor przeszkód oraz inne gry i zabawy krajoznawcze i turystyczne, pokazy zbiorów krajoznawczych, konkursy kulinarne, konkurs niespodzianka itp., równie¿ z udzia³em nauczycieli, opiekunów zespo³ów. Mog¹ to byæ konkursy zespo³owe lub indywidualne. Zasady punktacji ustalaj¹ i podaj¹ do wiadomoci organizatorzy. § 15 Konkurs krajoznawczy Konkurs krajoznawczy polega na udzielaniu odpowiedzi na pytania (na etapie szkolnym 25 pytañ, na dalszych 50 pytañ). W etapie szkolnym czas na odpowied na wszystkie pytania wynosi 25 minut, w dalszych etapach 50 minut. Zakres merytoryczny konkursu krajoznawczego obejmuje: wiedzê krajoznawcz¹ o w³asnej miejscowoci (etap szkolny), regionie (etap powiatowy), województwie (etap wojewódzki), kraju z uwzglêdnieniem województwa, na terenie którego odbywa siê fina³ turnieju (etap centralny), 50% pytañ o kraju i 50% pytañ o województwie organizuj¹cym fina³ krajowy. Sugeruje siê organizatorom poszczególnych etapów turnieju wprowadzenie do pytañ czêci zagadnieñ szczebla wy¿szego, np. na etapie rejonowym 30% pytañ o województwie itp. Na wszystkich etapach konkurs ma charakter indywidualny. Uczestnicz¹ w nim wszyscy cz³onkowie zespo³u, udzielaj¹c odpowiedzi indywidualnych. Za odpowied prawid³ow¹ przyznaje siê 2 pkt., niepe³n¹ 1 pkt., odpowied z³¹ lub jej brak O pkt. Za prawid³owe odpowiedzi uczestnik mo¿e uzyskaæ maksymalnie 100 pkt. (50 pkt. w etapie szkolnym), a zespó³ maksymalnie 300 punktów turniejowych. § 16 Konkurs wiedzy turystycznej i topograficznej Konkurs wiedzy turystycznej i topograficznej jest konkurencj¹ indywidualn¹, w której uczestnicy mog¹ otrzymaæ maksymalnie 50 pkt. a ³¹czn¹ sumê punktów uzyskanych przez zespó³ 150 pkt. 53 Czas odpowiedzi i rozwi¹zania zadañ konkursu wynosi 30 minut. Przy rozwi¹zywaniu zadañ konkursu mog¹ byæ potrzebne przybory: linijka, o³ówek, gumka, k¹tomierz, busola, temperówka. Zakres tematyczny konkursu obejmuje: historiê, tradycjê i zadania PTTK w rozwoju turystyki i krajoznawstwa, zw³aszcza w rodowisku m³odzie¿owym (maks. 10 pkt. dla uczestnika), zasady uprawiania turystyki kwalifikowanej i zdobywania odznak PTTK (maks. 10 punktów dla uczestnika), zadania z zakresu topografii polegaj¹ce np. na odnalezieniu b³êdów w oznakowaniu sytuacji lub u¿yciu znaków topograficznych na mapie æwiczebnej, opisie znaków topograficznych, wykonaniu szkicu map trasy marszu wg opisu itp. (maks. 30 punktów dla uczestnika). Szczegó³owy sposób oceny poszczególnych zadañ podaj¹ organizatorzy na kwestionariuszu zadania. § 17 Turystyczny marsz na orientacjê Marsze na orientacjê powinny byæ przeprowadzone zgodnie z zasadami ustanowionymi przez Komisjê Imprez na Orientacjê ZG PTTK. Regulamin imprez na orientacjê na etapie wojewódzkim zatwierdza Wojewódzki Komitet Organizacyjny. W konkursie tym uczestnicz¹ zespo³y 3-osobowe, w kolejnoci wylosowanej. Zadanie polega na zespo³owym przejciu wyznaczonej trasy, odnalezieniu w okrelonej na starcie kolejnoci wszystkich punktów kontrolnych, uzyskaniu na nich potwierdzenia pobytu, wykonania ewentualnych zadañ dodatkowych okrelonych w regulaminie i przybyciu na metê w okrelonym czasie. Zespó³, który zdoby³ pierwsz¹ lokatê, uzyskuje 100 pkt. turniejowych, a ka¿dy nastêpny o x punktów mniej, przy czym wartoæ x wylicza siê wg wzoru: x= 100/(n-1) gdzie n - liczba zespo³ów startuj¹cych w eliminacjach, np. w eliminacjach startuje 15 zespo³ów: x=100/(15-1)=7.1 wówczas za l miejsce 100 pkt., za II 92.9 pkt, za III 85.8 pkt... za XV miejsce 0,6 pkt. turniejowe. § 18 Kolarski tor sprawnociowy Kolarski tor sprawnociowy jest konkursem, w którym bior¹ udzia³ wszyscy cz³onkowie zespo³u, ka¿dy w jednej z wybranych przez opiekuna lub kapitana zespo³u konkurencji A, B i C. A. Kolarski tor przeszkód nale¿y zbudowaæ wg wskazówek zawartych w Poradniku organizatora ogólnopolskiego m³odzie¿owego turnieju turystyczno-kra- 54 joznawczego i punktowaæ wg zawartej tam punktacji pomocniczej (ma³e punkty). Kolarski tor przeszkód wygrywa uczestnik, który ma najmniejsz¹ iloæ punktów karnych, a w przypadku jednakowej iloci punktów decyduje czas przejazdu. Zwyciêzca otrzymuje tyle punktów du¿ych, ile zespo³ów startuje w eliminacjach, a ka¿dy nastêpny o jeden punkt mniej. B. Test z przepisów ruchu drogowego sk³ada siê z 10 pytañ punktowych jak w §15. Zwyciêzca otrzymuje tyle punktów du¿ych, ile zespo³ów startuje w eliminacjach, a ka¿dy nastêpny o jeden punkt mniej. C. Naprawa roweru jest to konkurencja indywidualna punktowana 010 pkt. Zwyciêzca otrzymuje tyle punktów du¿ych, ile zespo³ów startuje w eliminacjach, a ka¿dy nastêpny o jeden punkt mniej. O zwyciêstwie w konkursie Kolarski tor sprawnociowy decyduje suma du¿ych punktów uzyskanych przez cz³onków zespo³u we wszystkich trzech konkurencjach (A+B+C). Zwyciêski zespó³ otrzymuje 75 pkt turniejowych, a ka¿dy nastêpny o x punktów mniej, przy czym wartoæ x wylicza siê analogicznie jak w §17. § 19 Samarytanka Do konkursu zg³asza siê ca³y zespó³ z w³asn¹ apteczk¹. Konkurs Samarytanka sk³ada siê z trzech konkurencji, w których uczestnicz¹ wszyscy cz³onkowie zespo³u, ka¿dy w jednej z wybranych przez opiekuna lub kapitana zespo³u konkurencji A, B i C. A. Test z zakresu bezpieczeñstwa i higieny wycieczkowania i ogólnych zasad udzielania pierwszej pomocy sk³ada siê z 10 pytañ punktowanych: 1 pkt. odpowied prawid³owa, odpowied z³a lub brak odpowiedzi 0 punktów. B. Zadania praktyczne dotycz¹ce udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. S¹ wykonywane indywidualnie i punktowane od 0 do10 punktów. C. Ocena apteczki i indywidualne umiejêtnoci korzystania z jej zawartoci. Punktowanie 010 punktów. O kolejnoci startu decyduje losowanie. O zwyciêstwie w konkursie Samarytanka decyduje suma punktów uzyskanych we wszystkich trzech konkurencjach (A+B+C). Zwyciêski zespó³ uzyskuje 75 pkt turniejowych, a ka¿dy nastêpny o x pkt mniej, przy czym wartoci wylicza siê analogicznie jak w §17. § 20 Ocena uprawnieñ, odznak krajoznawczych i turystycznych PTTK Ocenie podlegaj¹ nastêpuj¹ce uprawnienia PTTK: przodownika lub m³odzie¿owego przodownika turystyki kwalifikowanej 10 pkt. pomocniczych, organizatora turystyki PTTK lub m³odzie¿owego organizatora turystyki PTTK 5 pkt. pomocniczych. 55 Punkty otrzymuje siê tylko za jedno z posiadanych uprawnieñ. Ocenie podlegaj¹ równie¿ nastêpuj¹ce odznaki PTTK: Odznaki Turystyki Pieszej (OTP), Górskiej Odznaki Turystycznej (GOT), Kolarskiej Odznaki Turystycznej (KOT), Turystycznej Odznaki Kajakowej (TOK), Górskiej Odznaki Narciarskiej (GON), Nizinnej Odznaki Narciarskiej (NON), Odznaki Imprez na Orientacjê (OInO), Odznaki Krajoznawczej (OK), ¯eglarskiej Odznaki Turystycznej (¯OT), Turysta przyrodnik, M³odzie¿owej Odznaki Krajoznawczej (MOK) tylko dla szkó³ podstawowych, Siedmiomilowe Buty tylko dla szkó³ podstawowych, Szlakami Chwa³y i Orê¿a Polskiego. Punkty otrzymuje siê tylko za najwy¿szy stopieñ ww. zdobytych odznak krajoznawczych i turystyki kwalifikowanej PTTK. Odznaki punktowane s¹ nastêpuj¹co: stopieñ popularny i Siedmiomilowe Buty (z³oto i srebro) 1 pkt, ma³a br¹zowa, Szlakami Chwa³y i Orê¿a Polskiego i MOK 2 pkt, ma³a srebrna 6 pkt, ma³a z³ota 12 pkt, wy¿sze stopnie te¿ po 12 pkt pomocniczych. Konkurs ma charakter zespo³owy, a punkty za uprawnienia i trzy najlepsze wybrane odznaki uzyskane przez poszczególnych uczestników sk³adaj¹ siê na dobro zespo³u. Natomiast wszystkie uzyskane odznaki podlegaj¹ ocenie wy³¹cznie indywidualnej. Najlepszy zespó³ otrzymuje 50 pkt turniejowych, a ka¿dy nastêpny o x pkt mniej (jak w §17). Podstaw¹ przyznania punktów s¹ wa¿ne legitymacje w/w uprawnieñ PTTK oraz ksi¹¿eczki lub legitymacje odznak. Ksi¹¿eczki i legitymacje nale¿y dorêczyæ komisji sêdziowskiej w dniu otwarcia eliminacji wraz z wykazem uprawnieñ i odznak, które zespó³ zg³asza do konkursu. § 22 Podsumowanie i og³oszenie wyników a) W przypadku zdobycia przez kilka zespo³ów takiej samej iloci punktów w konkursach (poza testami pisemnymi), do punktacji ogólnej turnieju dla ka¿dego z tych zespo³ów przyjmuje siê wynik redniej arytmetycznej. b) Wyniki poszczególnych konkursów bêd¹ obliczane z dok³adnoci¹ do 0.1 punktu turniejowego. Równie¿ punkty pomocnicze i du¿e ka¿dorazowo oblicza siê do 0.1 punktu. c) Uzyskane przez uczestnika (zespó³) oceny w konkursach praktycznych s¹ jawne i og³aszane przez sêdziów po ukoñczeniu konkursu przez uczestnika (zespó³). d) Ostateczne wyniki poszczególnych konkursów og³oszone bêd¹ po ich zakoñczeniu i sprawdzeniu wyników przez sêdziego g³ównego. 56 e) O zwyciêstwie w turnieju decyduje suma punktów uzyskanych w poszczególnych konkursach turniejowych. W przypadku zdobycia przez kilka zespo³ów jednakowej liczby punktów, o lokacie zespo³u decyduje kolejnoæ wyników w konkursie krajoznawczym. Je¿eli w konkursie krajoznawczym, zespo³y te uzyska³y równie¿ jednakow¹ iloæ punktów, o kolejnoci zespo³u decyduje lokata w imprezie na orientacjê. IV. Uwagi koñcowe § 23 Nagrody w eliminacjach funduj¹ organizatorzy i instytucje wspó³dzia³aj¹ce ze rodków w³asnych oraz dotacji, np. zak³adów patronuj¹cych szko³om, w³adz terenowych itp. System nagród i liczbê wyró¿nieñ ustalaj¹ organizatorzy. Zaleca siê przyznawanie nagród w postaci sprzêtu turystycznego lub literatury krajoznawczej dla 36 pierwszych zespo³ów oraz nagród specjalnych w niektórych konkurencjach i zadaniach poza konkursem, np.: za kroniki, dla zdobywcy najwiêkszej liczby punktów za posiadane odznaki lub w innych og³oszonych przez organizatorów konkursach pozaregulaminowych itp. § 24 Interpretacja niniejszego Regulaminu nale¿y do organizatorów poszczególnych etapów turnieju, a podczas fina³u do Rady Programowej ds. M³odzie¿y Szkolnej ZG PTTK reprezentowanej przez sêdziego g³ównego mianowanego ka¿dorazowo przez Prezydium Rady. W razie potrzeby, Rada wyznaczy sêdziów pomocniczych do poszczególnych konkursów fina³u. § 25 Regulamin przyjêty zosta³ wspólnie przez organizatorów i zatwierdzony przez Prezydium Zarz¹du G³ównego PTTK. MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ ZARZ¥D G£ÓWNY PTTK G£ÓWNA KWATERA ZHP 57 ........................................................... (dok³adny adres nadawcy) ......................................................... (miejscowoæ, data) Zarz¹d Oddzia³u PTTK w .................................................... M E L D U N E K nr 1 1. W eliminacjach szkolnych bra³o udzia³ ..............................osób, w tym cz³onków PTTK ............................., PTSM ............................, ZHP ........................, SKKT......................... 2. Zestaw pytañ teoretycznych obejmowa³ ................................. pytañ z zagadnieñ ..................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. Wybralimy nastêpuj¹ce zadania praktyczne: ................................................... .................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... 4. Z okazji eliminacji zorganizowalimy w naszym rodowisku: ......................... .................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ 5. W eliminacjach oddzia³owych wojewódzkich wemie udzia³ reprezentacja w sk³adzie: Lp. 1. 2. 3. 58 Imiê i nazwisko Data urodzenia Miejsce zamieszkania Opiekunem zespo³u bêdzie: ........................................................................................... zamieszka³y/a w ............................................................................................................... telefon s³u¿bowy ................................................................ domowy .............................. .......................................................... (podpis opiekuna SKKT) .......................................................... (piecz¹tka i podpis dyrektora szko³y) Do wiadomoci; Zarz¹d Oddzia³u PTTK w ............................ Zarz¹d Oddzia³u PTSM w Kronie 59 KOMUNIKATY I RZESZOWSKIE FORUM NAUCZYCIELI Samorz¹d Miasta Rzeszowa zamierza organizowaæ spotkania dyskusyjne nad edukacj¹ nowego wieku (i tysi¹clecia). Rozpoczyna je I Rzeszowskie Forum Nauczycieli, które odbêdzie siê 14 marca br. o godzinie 10.00 w Zespole Szkó³ Mechanicznych przy ulicy Hetmañskiej 45 w Rzeszowie. Spotkaniu patronuj¹: Prezydent Miasta Rzeszowa i Kurator Owiaty. Tematem pierwszego spotkania bêdzie Szko³a wobec zagro¿eñ XXI wieku. Rozpoczn¹ je wyk³ady: Edukacja w Rzeszowie u progu nowego wieku Pana Andrzeja Szlachty, Prezydenta Miasta Rzeszowa, Wspó³praca szko³y z rodzin¹ Pana Krzysztofa Wojcieszka, doktora filozofii z Warszawy, Podmiotowoæ ucznia w dzia³aniach nauczycieli Pani Jadwigi Pyszkowskiej, doktora nauk medycznych z Katowic. Po krótkiej przerwie nauczyciele, którzy zg³osz¹ chêæ udzia³u w dyskusji, bêd¹ mogli podzieliæ siê swoimi przemyleniami dotycz¹cymi zagadnieñ zwi¹zanych z tematem spotkania. Problemów i niedogodnoci jest wiele i ró¿ne s¹ ich przyczyny. Mamy trudnoci finansowe, m³odzie¿ zachowuje siê nietypowo, przed nami ni¿ demograficzny i widmo bezrobocia wród nauczycieli, ale tak¿e wdra¿amy reformê i znowelizowan¹ Kartê Nauczyciela. Mamy mo¿liwoæ awansu zawodowego. Od nas zale¿y, jaki system oceniania jest stosowany w szkole, jaki realizujemy program wychowawczy, w oparciu o jakie lektury realizujemy nauczanie jêzyka ojczystego i jakiego jêzyka obcego uczymy m³odzie¿. Coraz czêciej w³¹czamy rodziców w ¿ycie szko³y i pytamy uczniów o zdanie. Spróbujmy podj¹æ dyskusjê na temat, jak edukowaæ obywateli XXI wieku, aby umieli ¿yæ godnie, wybieraæ dobro, prawdê i piêkno, budowaæ wiêzi miêdzyludzkie na gruncie przyjêtego systemu wartoci oraz skutecznie przeciwdzia³aæ eskalacji z³a. Zapraszamy do czynnego udzia³u w spotkaniu wszystkich nauczycieli, którym przysz³oæ edukacji nie jest obojêtna. Przewidujemy mo¿liwoæ publikacji wyg³oszonych referatów i g³osów w dyskusji. EL¯BIETA GOLEMO Radna Miasta Rzeszowa 60 BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W TARNOBRZEGU zaprasza nauczycieli województwa podkarpackiego do udzia³u w KONKURSIE NA POMOCE DYDAKTYCZNE w zakresie edukacji ekologicznej pod has³em: MYL GLOBALNIE DZIA£AJ LOKALNIE w kategoriach: I. Autorskie programy II. Scenariusze lekcji III.Scenariusze imprez W ka¿dej kategorii przewidujemy trzy punktowane miejsca i zwi¹zane z nimi nagrody. Ponadto laureaci otrzymaj¹ bezp³atne roczne prenumeraty Ekowiata i Aury. Prace powinny byæ zgodne z Podstawami Programowymi MEN (edukacja ekologiczna w ró¿nych przedmiotach wszystkich poziomów nauczania, cie¿ki miêdzyprzedmiotowe z edukacji ekologicznej i prozdrowotnej) i uwzglêdniaæ: metody aktywne, naturalne rodki dydaktyczne, które mo¿na znaleæ w rodowisku przyrodniczym, ród³a informacji (przypisy, bibliografia). Opracowania nale¿y przesy³aæ na adres organizatora w terminie do 30 maja 2002 r. Rozstrzygniêcie Konkursu i prezentacja nagrodzonych prac nast¹pi w dniu 25 wrzenia 2002 r. o godz. 10.30 podczas Seminarium w Zamku w Baranowie Sandomierskim. Zwyciêzcy dodatkowo zostan¹ powiadomieni listownie. Uwaga! Zapraszamy wszystkich nauczycieli do udzia³u w Seminarium. Uczestnicy otrzymaj¹ materia³y zawieraj¹ce wyró¿nione prace. Koszt uczestnictwa wynosi 20 z³. Istnieje mo¿liwoæ zakwaterowania w hotelu Oddzia³u Podkarpackiego Orodka Doskonalenia Nauczycieli w Tarnobrzegu. Kartê zg³oszenia wraz z kserokopi¹ dowodu wp³aty nale¿y przes³aæ na adres organizatora w terminie do 30 maja 2002 r. Dodatkowych informacji udzielaj¹: Zuzanna Kubasiewicz, tel. (015) 82-22277 w. 24, [email protected], Ma³gorzata Wójcik, tel. (015) 82-25-985 (po 20.00). 61 KARTA ZG£OSZENIA UCZESTNICTWA Uwaga: proszê wype³niæ drukowanymi literami! Lp. Nazwisko i imiê 1. Adres domowy, tel., e-mail 2. Nazwa szko³y, miejscowoæ, tel., e-mail Tytu³ pracy konkursowej: ....................................................................................... ................................................................................................................................... podpis: ................................ 62 SPIS TRECI KURATORIUM OWIATY INFORMUJE Rekrutacja do szkó³ ................................................................................... 3 ANALIZY III Edycja grantów Podkarpackiego Kuratora Owiaty (Raport z realizacji zadañ) ................................................................. Dzieciêca nadpobudliwoæ ruchowa ......................................................... 8 16 EDUKACJA EUROPEJSKA Szkolny Klub Europejski (propozycje form pracy) .................................. Projekty Socrates Comenius ................................................................... 22 32 Z ¯YCIA SZKÓ£ Certyfikaty w Ratuszu ............................................................................... Szko³a dla rodowiska rodowisko dla szko³y ....................................... 35 37 KONKURSY Olimpiada Wiedzy o Unii Europejskiej ..................................................... Turniej na najlepszego ucznia w zawodzie ciastkarz ............................ VIII fina³ konkursu 8 Wspania³ych ....................................................... V Podkarpacki Konkurs Dziennikarski ..................................................... XXX Ogólnopolski M³odzie¿owy Turniej Turystyczno-Krajoznawczy ....... 41 42 45 46 48 KOMUNIKATY I Rzeszowskie Forum Nauczycieli ............................................................ Komunikat Biblioteki Pedagogicznej w Tarnobrzegu ............................... 60 61 63 NOTATKI 64