Budzet Samorzadu Terytorialnego

Transkrypt

REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA
W RZESZOWIE
BUDĩET SAMORZĄDU
TERYTORIALNEGO
zeszyt 16
RZESZÓW 2009
Redakcja:
dr hab. prof. UR Adam CZUDEC (dział ekonomiczny)
mgr Lucyna KUĝNIERZ (sekretarz redakcji)
mgr Waldemar WITALEC (dział prawny)
dr Zbigniew K. WÓJCIK (redaktor naczelny)
Opracowanie i korekta:
Wanda TARNAWSKA
Skład komputerowy:
Dorota PIETRASZEK
ISSN 1640-6214
Wydawca:
Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie
Skład:
Rzeszów, ul. Mickiewicza 10
Druk:
Bonus Liber Sp. z o.o.
SPIS TREĝCI
ARTYKUŁY
Mirosław P a c z o c h a
Iwona S z y m a Ĕ s k a
Urszula P i s a r s k a
Teresa W o t a
Wiesław K u Ğ n i e r z
Finansowanie sportu kwalifikowanego
z budĪetu jednostki samorządu terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zasady finansowania warsztatów terapii
zajĊciowej i zakładów aktywnoĞci zawodowej przez jednostki samorządu terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Finansowanie z budĪetu jednostki samorządu terytorialnego publicznych i niepublicznych szkół i przedszkoli . . . . . . . . .
Finansowanie inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, konsekwencje
dla budĪetu, zobowiązania . . . . . . . . . . .
Prawidłowe naliczanie odsetek za zwłokĊ od zobowiązaĔ podatkowych po
nowelizacji Ordynacji podatkowej obowiązującej od 1 stycznia 2009 roku . . . .
5
17
27
41
49
ANALIZY I OPINIE
Adam C z u d e c
Finanse jednostek samorządu terytorialnego w województwie podkarpackim
w latach 2007–2008 . . . . . . . . . . . . . . . .
69
DZIAŁALNOĝû RIO W RZESZOWIE
DziałalnoĞü Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w latach
2007 i 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DziałalnoĞü nadzorcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DziałalnoĞü opiniodawcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DziałalnoĞü kontrolna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kontrola sprawozdawczoĞci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DziałalnoĞü informacyjna i szkoleniowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
115
116
122
125
133
137
WYJAĝNIENIA I INTERPRETACJE
W sprawie stosowania przepisów art. 34 ustawy z 30 kwietnia
2004 roku o postĊpowaniu w sprawach dotyczących pomocy
publicznej (DzU 2007 nr 59, poz. 404 z póĨn. zm.) . . . . . . . . .
W sprawie zakresu danych oraz sposobu wypełniania nowych wzorów
sprawozdaĔ Rb-N i Rb-Z, wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2008 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie sprawozdawczoĞci budĪetowej . . . . . . . .
W sprawie wydatków niewygasających, dotacji rozwojowej, bilansu
skonsolidowanego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W sprawie zasad ujmowania obligacji komunalnych w sprawozdaniu
Rb-Z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W sprawie sporządzania sprawozdania Rb-N . . . . . . . . . . . . . . . . .
W sprawie dotacji rozwojowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
149
150
152
153
154
154
SKŁAD OSOBOWY RIO W RZESZOWIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
156
ADRESY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
158
ARTYKUŁY
MIROSŁAW PACZOCHA
Finansowanie sportu kwalifikowanego z budĪetu jednostki samorządu terytorialnego
Sport kwalifikowany a zadania jednostek samorządu terytorialnego
Zgodnie z treĞcią art. 167 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych1, wydatki budĪetów jednostek samorządu terytorialnego są
przeznaczone na realizacjĊ zadaĔ okreĞlonych w odrĊbnych przepisach, w szczególnoĞci na:
1) zadania własne jednostek samorządu terytorialnego;
2) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami;
3) zadania przejĊte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia;
4) zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego;
5) pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, okreĞloną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrĊbną uchwałą.
PoniewaĪ ustawa o finansach publicznych pozwala na przeznaczanie wydatków budĪetów jednostek samorządu terytorialnego jedynie w związku z realizacją zadaĔ okreĞlonych w odrĊbnych przepisach, w pierwszej kolejnoĞci naleĪy
ustaliü w oparciu o przepisy ustrojowe, czy zadania z zakresu sportu kwalifikowanego naleĪą do zadaĔ jednostek samorządu terytorialnego poszczególnych
szczebli.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym2 w art. 7 ust. 1
pkt 10 stanowi, Īe zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty naleĪy do zadaĔ
własnych gminy. W szczególnoĞci zadania własne gminy obejmują sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeĔ sportowych. PamiĊtaü teĪ naleĪy o treĞci przepisu art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,
zgodnie z którym do zakresu działania gminy naleĪą wszystkie sprawy publiczne
o znaczeniu lokalnym, niezastrzeĪone ustawami na rzecz innych podmiotów.
1
2
DzU nr 249, poz. 2104 z póĨn. zm.
J.t.: DzU 2001 nr 142, poz. 1591 z póĨn. zm.
6
Mirosław Paczocha
Domniemanie właĞciwoĞci gminy w publicznych sprawach lokalnych3 oznacza
kompetencjĊ gminy we wszystkich sprawach publicznych mających lokalny charakter, jednakĪe pod warunkiem, Īe przepis ustawy nie zastrzega tej kategorii
spraw do właĞciwoĞci innych podmiotów.
Powiat, w myĞl przepisu art. 4 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 5 czerwca 1998
roku o samorządzie powiatowym4, wykonuje okreĞlone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie kultury fizycznej i turystyki.
Analogiczne rozwiązanie zawiera ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa5 w art. 14 ust. 1 pkt 11, stwierdzając, Īe samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim okreĞlone ustawami,
w szczególnoĞci w zakresie kultury fizycznej i turystyki.
Z przytoczonych przepisów ustaw regulujących ustrój samorządu terytorialnego wynika, Īe zadania jednostek samorządu terytorialnego wszystkich szczebli obejmują sferĊ kultury fizycznej. ĩadna z ustaw nie wspomina wprost o zadaniach z zakresu sportu, a w szczególnoĞci sportu kwalifikowanego.
Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej 6, kultura fizyczna jest czĊĞcią kultury narodowej, chronionej przez prawo. Obywatele, bez wzglĊdu na wiek, płeü, wyznanie, rasĊ oraz stopieĔ i rodzaj
niepełnosprawnoĞci – korzystają z równego prawa do róĪnych form kultury fizycznej. Ustawa o kulturze fizycznej, zgodnie z ust. 2 art. 1, okreĞla zasady działalnoĞci w sferze kultury fizycznej, a takĪe zadania organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego, klubów sportowych oraz innych podmiotów
w zakresie zapewnienia prawidłowej realizacji procesu wychowania fizycznego,
uprawiania sportu i rekreacji ruchowej oraz prowadzenia rehabilitacji ruchowej.
W art. 3 pkt 1 ustawa definiuje kulturĊ fizyczną jako wiedzĊ, wartoĞci, zwyczaje,
działania podejmowane dla zapewnienia rozwoju psychofizycznego, wychowania, doskonalenia uzdolnieĔ i sprawnoĞci fizycznej człowieka, a takĪe dla zachowania oraz przywracania jego zdrowia. Podstawowym celem kultury fizycznej
jest dbałoĞü o prawidłowy rozwój psychofizyczny i zdrowie wszystkich obywateli
(art. 2 ust. 1 ustawy o kulturze fizycznej).
Ustawa o kulturze fizycznej została w istotny sposób zmieniona ustawą z dnia
29 lipca 2005 roku o sporcie kwalifikowanym7. NajwaĪniejsza – z punktu widzenia niniejszych rozwaĪaĔ – innowacja polegała na uchyleniu rozdziału 5, zatytułowanego „Sport profesjonalny” oraz przepisów o „sporcie wyczynowym”. CałoĞü
zagadnieĔ odnoszących siĊ do sportu kwalifikowanego (dawniej nazywanego
profesjonalnym lub wyczynowym) wyłączono z ustawy o kulturze fizycznej i uregulowano w ustawie o sporcie kwalifikowanym.
Analiza przepisów ustawy o kulturze fizycznej pozwala przyjąü, Īe jej zakres
przedmiotowy obejmuje:
1) wychowanie fizyczne,
2) sport (tzw. powszechny),
3) rekreacjĊ ruchową,
3
Z. Niewiadomski, W. Grzelczak, Ustawa o samorządzie terytorialnym z komentarzem, Warszawa 1990, s. 11.
4
5
6
7
Finansowanie sportu kwalifikowanego...
7
rehabilitacjĊ ruchową8.
Poza tym zakresem znajdują siĊ sprawy sportu kwalifikowanego, uregulowane w odrĊbnej ustawie o sporcie kwalifikowanym.
Sport kwalifikowany, w myĞl przepisu art. 3 pkt 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym, jest formą aktywnoĞci człowieka związaną z uczestnictwem we
współzawodnictwie sportowym, organizowanym lub prowadzonym w okreĞlonej
dyscyplinie sportu przez polski związek sportowy lub podmioty działające z jego
upowaĪnienia. Tak rozumiany sport kwalifikowany nie jest z pewnoĞcią sportem
powszechnym, poniewaĪ stanowi formĊ aktywnoĞci człowieka związaną z uczestnictwem we współzawodnictwie sportowym, lecz nie kaĪdym, a tylko takim, które
jest organizowane lub prowadzone przez polski związek sportowy lub podmioty
działające z jego upowaĪnienia.
Zadania z zakresu sportu kwalifikowanego nie są zadaniami własnymi jednostek samorządu terytorialnego. Ma to m.in. taki skutek, Īe jednostka samorządu terytorialnego nie moĪe zleciü realizacji tych zadaĔ podmiotom niezaliczanym do sektora finansów publicznych i niedziałającym w celu osiągniĊcia zysku,
na zasadach okreĞlonych w art. 176 ustawy o finansach publicznych ani udzieliü
dotacji na realizacjĊ tych zadaĔ.
4)
Kompetencje jednostek samorządu terytorialnego dotyczące wspierania
rozwoju sportu kwalifikowanego
Ustawa o sporcie kwalifikowanym okreĞla – o czym traktuje przepis art. 1
ust. 1 – zasady prowadzenia działalnoĞci w zakresie sportu kwalifikowanego,
zasady uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym, a takĪe zadania organów administracji rządowej, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych
podmiotów w zakresie organizacji uprawiania sportu kwalifikowanego i współzawodnictwa sportowego. Zamieszczenie w jednym przepisie regulacji dotyczących zadaĔ organów administracji rządowej, jednostek samorządu terytorialnego i innych podmiotów nie jest właĞciwe. MoĪe zostaü odczytane w ten sposób,
Īe zadania w zakresie organizacji uprawiania sportu kwalifikowanego i współzawodnictwa sportowego są zadaniami wszystkich wymienionych podmiotów,
w tym jednostek samorządu terytorialnego. Analiza dalszych przepisów ogólnych ustawy prowadzi do wniosku, Īe obowiązek tworzenia warunków organizacyjnych do rozwoju sportu kwalifikowanego spoczywa na organach administracji
rządowej, które mogą takĪe wspieraü finansowo rozwój sportu kwalifikowanego
(art. 2 ust. 1), natomiast jednostki samorządu terytorialnego mogą wspieraü,
w tym finansowo, rozwój sportu kwalifikowanego (art. 2 ust. 2). MoĪliwoĞü
wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego trudno uznaü za zadanie jednostki
samorządu terytorialnego. WłaĞciwsze wydaje siĊ mówienie o pewnych kompetencjach jednostek samorządu terytorialnego, które nie są związane z wykonywaniem przez te jednostki ich zadaĔ.
8
Z art. 2 ust. 2 ustawy o kulturze fizycznej wynika, Īe cele kultury fizycznej (dbałoĞü o prawidłowy rozwój psychofizyczny i zdrowie wszystkich obywateli) realizowane są w szczególnoĞci poprzez: 1) wychowanie fizyczne; 2) sport; 3) rekreacjĊ ruchową; 4) rehabilitacjĊ ruchową. Szczegółowe regulacje zawarto w przepisach szczególnych ustawy.
8
Mirosław Paczocha
Ustalenie ram prawnych wpierania rozwoju sportu kwalifikowanego przez
jednostki samorządu terytorialnego nie jest proste, a to za sprawą niejasnych
i sprzecznych z zasadami techniki legislacyjnej przepisów. Najbardziej istotna
w tym kontekĞcie jest nowelizacja ustawy o sporcie kwalifikowanym, dokonana
przez ustawĊ z dnia 23 sierpnia 2007 roku o zmianie ustawy o sporcie kwalifikowanym oraz niektórych innych ustaw 9. Szczególne znaczenie ma zmiana
treĞci art. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym, przedstawiona poniĪej.
Art. 2 ustawy
o sporcie kwalifikowanym
w pierwotnym brzmieniu
Art. 2 ustawy
o sporcie kwalifikowanym
po zmianach dokonanych ustawą
dnia 23 sierpnia 2007 roku
1.
1.
Organy administracji rządowej
tworzą warunki organizacyjne do
i mogą wspieraü finansowo jego
rozwój.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą wspieraü, w tym finansowo, rozwój sportu kwalifikowanego.
2.
2.
3.
Organy administracji rządowej
tworzą warunki organizacyjne do
i mogą wspieraü finansowo jego
rozwój.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą wspieraü, w tym finansowo, rozwój sportu kwalifikowanego; z zastrzeĪeniem ust. 3.
Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, okreĞli warunki
i tryb wspierania, w tym finansowego, rozwoju sportu kwalifikowanego.
JuĪ pierwotne brzmienie art. 2 ust. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym budziło wątpliwoĞci. W praktyce niekiedy traktowano ten przepis jako samodzielną
podstawĊ wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego, niezaleĪną od form
wsparcia okreĞlonych w przepisach szczególnych. Wkrótce wątpliwoĞci zostały
rozstrzygniĊte przez orzecznictwo sądowe, które zakwestionowało takie rozumienie wskazanego przepisu. Zgodnie ze spójną linią orzeczniczą, sądy administracyjne jednoznacznie wskazywały, Īe przepis art. 2 ust. 2 ustawy o sporcie
kwalifikowanym (zamieszczony w rozdziale 1: „Przepisy ogólne”) nie jest samoistną podstawą do ustalania przez organy stanowiące jednostek samorządu
terytorialnego form wsparcia rozwoju sportu kwalifikowanego przez jednostki
samorządu terytorialnego. Wspieranie nastĊpowaü mogło wyłącznie w formach
okreĞlonych w przepisach szczególnych ustawy o sporcie kwalifikowanym 10.
9
DzU nr 171, poz. 1208.
Wyrok WSA w Rzeszowie z 19 czerwca 2006, sygn. akt: I SA/Rz 400/06 („Finanse Komunalne” 2007/1-2/116); wyrok WSA w Gliwicach z 19 lipca 2006, sygn. akt: I SA/Gl 927/06 („Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych” 2006/4/114); wyrok NSA z 3 kwietnia 2007, sygn. akt: II GSK
365/06 (Lex nr 341349); wyrok NSA z 25 wrzeĞnia 2007, sygn. akt: II GSK 150/07 (Lex nr 374759).
10
9
Nowelizacja przepisów art. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym dokonana
została w sposób wyjątkowo niefortunny. Pierwotny projekt ustawy o zmianie
ustawy o kulturze fizycznej nie przewidywał wprowadzenia zmian w art. 2. Nastąpiły one dopiero w toku prac sejmowych. Modyfikacja stanu prawnego nie
tylko nie ułatwiła interpretacji przepisów, lecz przeciwnie – skomplikowała ją.
OdĪyło bowiem pytanie, czy przepis art. 2 ust. 2 moĪe stanowiü samodzielną
podstawĊ wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego, a nadto pojawiły siĊ nowe
wątpliwoĞci, dotyczące relacji przepisów art. 2 ust. 2 i ust. 3 do przepisów
szczególnych, okreĞlających poszczególne rodzaje wsparcia i dających organom stanowiącym jednostek samorządu terytorialnego kompetencje do okreĞlania warunków i trybu wspierania. Analiza regulacji zawartych w przepisach art. 2
ust. 2 i ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym poprzedzona zostanie omówieniem form wsparcia wynikających z przepisów szczególnych.
Stypendia sportowe
Ustawa o sporcie kwalifikowanym dopuszcza w art. 35 ust. 1 przyznawanie
przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowanie z budĪetów tych jednostek stypendiów sportowych dla zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym
współzawodnictwie sportowym11. MoĪliwoĞü przyznawania stypendiów dotyczy
jednostek samorządu terytorialnego wszystkich szczebli (gminy, powiatu, województwa). Stypendia mogą byü przyznawane wyłącznie zawodnikom w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o sporcie kwalifikowanym, a wiĊc osobom uprawiającym
okreĞloną dyscyplinĊ sportu i posiadającym licencjĊ zawodnika uprawniającą do
uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym.
Warunkiem przyznania i sfinansowania stypendium przez jednostkĊ samorządu terytorialnego jest uprzednie podjĊcie przez organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego uchwały, okreĞlającej warunki i tryb przyznawania,
wstrzymywania i pozbawiania stypendiów sportowych, o których mowa w art. 35
ust. 1, co wynika z treĞci art. 35 ust. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym. Uchwała organu stanowiącego, dotycząca stypendiów sportowych, musi okreĞlaü warunki i tryb przyznawania, wstrzymywania i pozbawiania tych stypendiów.
W szczególnoĞci – wobec nieuregulowania tej materii przez ustawĊ – niezbĊdne
wydaje siĊ ustalenie w takiej uchwale, jakie wyniki sportowe uznaü moĪna za
„wysokie”, tj. uprawniające do uzyskania stypendium.
Stypendium jest Ğwiadczeniem periodycznym, wypłacanym co okreĞlony
czas. W uchwale organu stanowiącego konieczne jest zdefiniowanie czĊstotliwoĞci wypłacania stypendium (np. miesiĊcznie, kwartalnie czy teĪ w innych odstĊpach czasu) oraz okresu, na jaki stypendium moĪe byü przyznane. Wymagane jest scharakteryzowanie nie tylko warunków i trybu przyznawania stypendiów
sportowych, ale takĪe ich wstrzymywania i pozbawiania, poprzez wskazanie
konkretnych okolicznoĞci, powodujących wstrzymanie stypendium i pozbawienie
11
Zgodnie z tym przepisem, „stypendia sportowe dla zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub w krajowym współzawodnictwie sportowym mogą byü przyznawane przez jednostki samorządu terytorialnego i finansowane
z budĪetów tych jednostek”.
10
Mirosław Paczocha
prawa do niego. Bez wątpienia okolicznoĞcią skutkującą pozbawieniem prawa
do stypendium jest nieosiąganie wysokich wyników sportowych w krajowym lub
miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym, co wynika a contrario z przepisu art. 35 ust. 1 ustawy o sporcie kwalifikowanym, który pozwala na przyznawanie i finansowanie stypendiów sportowych tylko tym zawodnikom, którzy
osiągają wysokie wyniki. Oczywista jest koniecznoĞü utraty uprawnieĔ stypendialnych przez osoby, które przestały byü zawodnikami, w znaczeniu nadanym
temu terminowi przez ustawĊ o sporcie kwalifikowanym (art. 3 pkt 5).
Uchwała podjĊta w trybie art. 35 ust. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym
jest aktem prawa miejscowego. Podlega ogłoszeniu w trybie okreĞlonym ustawą
z dnia 20 lipca 2000 roku o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych
aktów prawnych12, a wiĊc we właĞciwym wojewódzkim dzienniku urzĊdowym,
zgodnie z treĞcią art. 13 pkt 2 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
PodkreĞliü trzeba, Īe ustawa o sporcie kwalifikowanym nie przewiduje odmiennej niĪ wynikająca z przytoczonych przepisów moĪliwoĞci finansowania
stypendiów dla zawodników. Za niezgodne z prawem naleĪy uznaü inne formy
ich finansowania, które próbuje siĊ niekiedy wprowadziü w praktyce, np. zlecenie klubowi sportowemu realizacji zadania gminy, okreĞlonego jako „Promocja
gminy (miasta) poprzez sport” i przyznanie na realizacjĊ tego zadania dotacji,
z której mają byü finansowane m.in. stypendia dla zawodników.
WyróĪnienia i nagrody dla zawodników
Zawodnikom, którzy osiągnĊli wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie sportowym, mogą byü przyznawane wyróĪnienia i nagrody ze Ğrodków budĪetu jednostki samorządu terytorialnego.
MoĪliwoĞü taka wynika z treĞci przepisu art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy o sporcie
kwalifikowanym13. W cytowanym przepisie wskazano dwie kolejne formy wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego: wyróĪnienia dla zawodników i nagrody dla
zawodników.
Omawiany przepis sformułowano bardzo nieszczĊĞliwie. Mówi on o przyznawaniu nagród i wyróĪnieĔ ze Ğrodków budĪetu jednostki samorządu terytorialnego, co sugeruje, Īe zarówno wyróĪnienia, jak i nagrody mogą mieü wyłącznie charakter finansowy. W rzeczywistoĞci nagrody i wyróĪnienia mogą byü pieniĊĪne i niepieniĊĪne (rzeczowe), o czym bĊdzie mowa niĪej. Dlatego bardziej
właĞciwe byłoby sformułowanie o finansowaniu nagród i wyróĪnieĔ z budĪetu
jednostki samorządu terytorialnego, a nie o „przyznawaniu nagród i wyróĪnieĔ ze
Ğrodków budĪetu jednostki samorządu terytorialnego”. Mimo to nie powinno
ulegaü wątpliwoĞci, Īe z budĪetu jednostki samorządu terytorialnego moĪliwe
jest finansowanie nagród i wyróĪnieĔ dla zawodników osiągających wysokie
wyniki w krajowym lub miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym.
12
J.t.: DzU 2007 nr 68, poz. 449.
W myĞl art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym, „zawodnikom, którzy osiągnĊli wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym mogą byü
przyznawane wyróĪnienia i nagrody ze Ğrodków (…) budĪetu jednostki samorządu terytorialnego”.
13
11
Podobnie jak w przypadku stypendiów sportowych, warunkiem przyznania
nagrody lub wyróĪnienia jest uprzednie podjĊcie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwały, okreĞlającej warunki i tryb przyznawania wyróĪnieĔ i nagród, zgodnie z postanowieniami art. 37 ust. 4 ustawy o sporcie
kwalifikowanym14. Uchwała, o której mowa, musi dodatkowo ustalaü rodzaje
wyróĪnieĔ i nagród oraz wysokoĞü nagród pieniĊĪnych. W omawianym trybie
moĪliwe bĊdzie przyznanie wyłącznie takich nagród i wyróĪnieĔ, które zostały
ustalone w uchwale podjĊtej na podstawie art. 37 ust. 4 ustawy o sporcie kwalifikowanym i jedynie w wysokoĞci okreĞlonej tą uchwałą.
Przepis art. 37 ust. 4 ustawy o sporcie kwalifikowanym (w odróĪnieniu od
omówionego wyĪej art. 37 ust. 1 pkt 2, podsuwającego myĞl o wyłącznie finansowym charakterze wyróĪnieĔ i nagród) zdaje siĊ sugerowaü, Īe wyróĪnienia
mogą przybieraü tylko postaü niepieniĊĪną, a nagrody mają jedynie formĊ pieniĊĪną, poniewaĪ nakazuje okreĞliü wyłącznie wysokoĞü nagród, milcząc o wysokoĞci wyróĪnieĔ. Takie rozumienie pojĊü „wyróĪnienie” i „nagroda” nie jest
właĞciwe w sytuacji, gdy ustawa ich nie definiuje. W potocznym rozumieniu „wyróĪnienie” oznacza: „dyplom, sumĊ pieniĊĪną itp. stanowiące nagrodĊ, bĊdące
formą uznania za dobre wyniki, osiągniĊcia w pracy, w zawodach sportowych
itp.”15, a „nagroda” to: „wyróĪnienie moralne lub materialne, np. dyplom, odznaczenie, pieniądze lub wartoĞciowy przedmiot bĊdące formą uznania lub wyróĪnienia za dobre wyniki, osiągniĊcia, zwyciĊstwo w konkursie, w zawodach itp.”16.
Zarówno nagrody, jak i wyróĪnienia przybieraü mogą postaü pieniĊĪną oraz niepieniĊĪną. JeĪeli uchwała podjĊta w trybie art. 37 ust. 4 przewiduje przyznawanie wyróĪnieĔ pieniĊĪnych i niepieniĊĪnych, niezbĊdne jest okreĞlenie rodzaju
wyróĪnieĔ niepieniĊĪnych, a takĪe wysokoĞci wyróĪnieĔ pieniĊĪnych (pomimo
tego, Īe ustawa mówi wyłącznie o rodzajach wyróĪnieĔ). JeĞli dopuszczono
udzielanie nagród pieniĊĪnych i niepieniĊĪnych, konieczne jest wyszczególnienie
wysokoĞci nagród pieniĊĪnych i rodzaju nagród niepieniĊĪnych (chociaĪ ustawa
kaĪe okreĞliü jedynie wysokoĞü nagród). WysokoĞü nagród i wyróĪnieĔ pieniĊĪnych moĪna wyraziü kwotowo (poprzez wskazanie konkretnej sumy pieniĊĪnej)
lub w inny sposób, pod warunkiem, Īe pozwoli on na wyliczenie kwoty nagrody
lub wyróĪnienia (np. jako wielokrotnoĞü ĞciĞle okreĞlonego wynagrodzenia).
Podobnie jak w przypadku uchwały dotyczącej stypendiów dla sportowców,
uchwała odnosząca siĊ do nagród i wyróĪnieĔ powinna wskazywaü rodzaje
osiągniĊü sportowych, które uprawniają do przyznania nagrody.
W odróĪnieniu od stypendiów, wyróĪnienia i nagrody mają charakter jednorazowy, związane są z jakimĞ konkretnym osiągniĊciem w postaci wysokiego
wyniku sportowego w krajowym lub miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym. Dotyczą zawodników, a wiĊc osób uprawiających okreĞloną dyscyplinĊ
sportu i posiadających licencjĊ zawodnika uprawniającą do uczestnictwa we
współzawodnictwie sportowym. Nie ma moĪliwoĞci uhonorowania w ten sposób
osób, które w przeszłoĞci osiągały wysokie wyniki sportowe w rozumieniu usta-
14
Przepis ten stanowi, Īe organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze
uchwały, okreĞli warunki i tryb przyznawania wyróĪnieĔ i nagród, o których mowa w ust. 1 pkt 2
i ust. 3a, rodzaje wyróĪnieĔ i nagród oraz wysokoĞü nagród pieniĊĪnych.
15
Uniwersalny słownik jĊzyka polskiego PWN, [wersja elektroniczna, 2008].
16
Ibidem. „Nagroda” jest hiperonimem „wyróĪnienia”.
12
Mirosław Paczocha
wy o sporcie kwalifikowanym, ale aktualnie nie są zawodnikami (nie posiadają
licencji zawodnika, nie uprawiają okreĞlonej dyscypliny sportu).
Uchwała organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, podjĊta
w wykonaniu upowaĪnienia zawartego w art. 37 ust. 4 ustawy o sporcie kwalifikowanym, jest aktem prawa miejscowego.
WyróĪnienia i nagrody dla trenerów i działaczy
Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 roku o zmianie ustawy o sporcie kwalifikowanym oraz niektórych innych ustaw wprowadziła w art. 1 pkt 10 zmiany art. 37
ustawy o sporcie kwalifikowanym, polegające na dopuszczeniu nowej formy
wsparcia rozwoju sportu kwalifikowanego – moĪliwoĞci przyznawania wyróĪnieĔ
i nagród trenerom oraz działaczom zasłuĪonym w osiąganiu wysokich wyników
sportowych w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie sportowym
(art. 37 ust. 3a ustawy o sporcie kwalifikowanym17).
Nagrody i wyróĪnienia w oparciu o omawiany przepis nie mogą byü przyznawane wszystkim trenerom i działaczom, lecz tylko tym, którzy zasłuĪyli siĊ
w osiąganiu wysokich wyników sportowych w miĊdzynarodowym lub krajowym
współzawodnictwie sportowym.
Warunki i tryb przyznawania wyróĪnieĔ i nagród, rodzaje wyróĪnieĔ oraz
wysokoĞü nagród pieniĊĪnych okreĞla organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego na podstawie art. 37 ust. 4 ustawy o sporcie kwalifikowanym.
Sprawy te zostały szerzej omówione powyĪej, przy okazji przedstawiania regulacji dotyczących wyróĪnieĔ i nagród dla zawodników.
Wsparcie wynikające z art. 2 ust. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym
Jak wspomniano wczeĞniej, nowelizacja art. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym dokonana została w sposób niespełniający reguł prawidłowego stanowienia prawa. Art. 2 znajduje siĊ w rozdziale 1. ustawy, zatytułowanym „Przepisy
ogólne”. W przepisach ogólnych zamieszcza siĊ, zgodnie z „Zasadami techniki
prawodawczej”18: 1) okreĞlenie zakresu spraw regulowanych ustawą i podmiotów, których ona dotyczy, lub spraw i podmiotów wyłączonych spod jej regulacji;
2) objaĞnienia uĪytych w ustawie okreĞleĔ i skrótów19. W przepisach ogólnych
zamieszcza siĊ równieĪ inne postanowienia wspólne dla wszystkich albo dla
wiĊkszoĞci przepisów merytorycznych zawartych w ustawie20. W tak rozumianych przepisach ogólnych nie ma miejsca dla norm szczegółowych, a takimi
17 Zgodnie z tym przepisem, jednostki samorządu terytorialnego mogą przyznawaü wyróĪnienia i narody trenerom i działaczom zasłuĪonym w osiąganiu wyników, o których mowa w ust. 1 art.
37 (a wiĊc wysokich wyników sportowych w miĊdzynarodowym współzawodnictwie sportowym lub
w krajowym współzawodnictwie sportowym).
18
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 roku w sprawie zasad
techniki prawodawczej (DzU nr 100, poz. 908).
19
§ 21 ust. 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej.
20
§ 21 ust. 2 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej.
13
zapewne są – przynajmniej w zamyĞle ich twórców – normy wyartykułowane
w przepisach art. 2 ust. 2 (w obecnym brzmieniu) i art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie
kwalifikowanym. Przepisy ogólne mają ogromny wpływ na wykładniĊ przepisów
merytorycznych ustawy, dlatego w doktrynie zwraca siĊ uwagĊ na koniecznoĞü
starannej ich redakcji21.
W związku z takim charakterem przepisów ogólnych, naleĪy w pierwszej
kolejnoĞci rozwaĪyü, czy przepis art. 2 ust. 2 ustawy o sporcie kwalifikowanym
w obecnym stanie prawnym (uwzglĊdniając szczególnie ust. 3 art. 2) stanowi
samoistną podstawĊ wspierania, w tym finansowego, rozwoju sportu kwalifikowanego. Biorąc po uwagĊ umiejscowienie przepisu, naleĪałoby tĊ kwestiĊ rozstrzygnąü negatywnie, uznając, Īe przepisy ogólne nie mogą stanowiü samoistnej podstawy wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego, a wsparcie odbywaü
siĊ moĪe wyłącznie w formach przewidzianych w przepisach szczegółowych.
Takie rozumowanie, wcale niepozbawione racjonalnych przesłanek, ma tĊ podstawową wadĊ, Īe w istocie neguje zmiany dokonane w treĞci art. 2 ustawy
o sporcie kwalifikowanym, uznając, iĪ de facto nie mają one znaczenia prawnego. Pogląd ten byłby trudny do obrony, gdyĪ nie ulega wątpliwoĞci, Īe intencją
prawodawcy było dokonanie modyfikacji stanu prawnego – i to takich, których
skutkiem jest rozszerzenie moĪliwoĞci wspierania przez jednostki samorządu
terytorialnego rozwoju sportu kwalifikowanego22. Dlatego, pomimo oczywistej
sprzecznoĞci dokonanej nowelizacji z zasadami przyzwoitej legislacji, trzeba
przyjąü, Īe w zmienionym stanie prawnym przepis art. 2 ust. 2 moĪe byü samodzielną podstawą wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego przez jednostki
samorządu terytorialnego.
BłĊdne umiejscowienie przepisów art. 2 ust. 2 i ust. 3 ustawy o sporcie
kwalifikowanym bardzo utrudnia nie tylko dokonanie jednoznacznej ich wykładni,
ale teĪ interpretacji przepisów szczegółowych. Chodzi przede wszystkim o relacjĊ art. 2 ust. 3 ustawy (przepisu ogólnego) do przepisów szczegółowych – art.
35 ust. 2 i art. 37 ust. 4. Te ostatnie przepisy, omówione wyĪej, ustalają kompetencje organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego do okreĞlenia
warunków i trybu przyznawania, wstrzymywania i pozbawiania stypendiów sportowych (art. 35 ust. 2), jak równieĪ do okreĞlenia warunków i trybu przyznawania
wyróĪnieĔ i nagród dla zawodników, trenerów i działaczy, rodzajów wyróĪnieĔ
i nagród oraz wysokoĞci nagród pieniĊĪnych (art. 37 ust. 4). Przepis art. 2 ust. 2
dopuszcza moĪliwoĞü wspierania, w tym finansowego, rozwoju sportu kwalifikowanego, „z zastrzeĪeniem ust. 3”. Ust. 3 art. 2 stanowi: „organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, okreĞli warunki i tryb wspierania, w tym finansowego, rozwoju sportu kwalifikowanego”. Rodzi siĊ pytanie,
czy przepisy art. 2 ust. 2 i ust. 3 dotyczą wszelkich form wspierania rozwoju
sportu kwalifikowanego, czy teĪ tylko tych, które nie zostały przewidziane
w przepisach szczegółowych. Innymi słowy, czy uchwała organu stanowiącego,
podjĊta na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym, moĪe
obejmowaü swym zakresem takĪe te formy wsparcia, które wymienione są w
21
P. Bielski [w:] T. Bąkowski, P. Bielski, K. Kaszubowski, M. KokoszczyĔski, J. Stelina,
G. WierczyĔski, Zasady techniki prawodawczej. Komentarz, pod red. J. Warylewskiego, 2003, (Lex,
teza 2 do § 21). Autor wskazuje, Īe „ewentualne błĊdy popełnione przy redakcji przepisów ogólnych
ustawy bĊdą miały daleko idące skutki dla stosowania pozostałych przepisów ustawy”.
22
Por.: Wystąpienie posła sprawozdawcy Jacka Falfusa na 45. posiedzeniu Sejmu RP
w dniu 6 lipca 2007 r. (http://orka2.sejm.gov.pl/Debata5.nsf).
14
Mirosław Paczocha
art. 35 i art. 37 ustawy. Wykładnia uwzglĊdniająca charakter przepisów art. 2
ust. 2 i ust. 3 (przepisy ogólne) powinna przemawiaü za uznaniem, Īe stanowią
one podstawĊ do uregulowania przez organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego wszelkich form wsparcia, w tym takĪe wymienionych w art. 35 i
art. 37 ustawy o sporcie kwalifikowanym. Wówczas naleĪałoby przyjąü, Īe przepisy art. 35 ust. 2 i art. 37 ust. 4 są w pewnym zakresie zbĊdne. Za niepotrzebne
wypadałoby uznaü takĪe przepisy art. 35 ust. 1, art. 37 ust. 1 pkt 2 i art. 37 ust.
3a, jako Īe wskazane w nich formy wspierania konsumowałby ogólny przepis
art. 2 ust. 2. Nie moĪna jednak zapominaü, Īe zakres przedmiotowy regulacji,
jakie mogą byü podjĊte na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym i tych, dla których podstawĊ stanowią przepisy art. 35 ust. 2 oraz art. 37 ust.
4, jest róĪny. Art. 2 ust. 3 stanowi wyłącznie o okreĞleniu warunków i trybu
wspierania, w tym finansowego, rozwoju sportu kwalifikowanego. Art. 35 ust. 2
mówi o okreĞleniu warunków i trybu przyznawania, wstrzymywania i pozbawiania stypendiów sportowych, a art. 37 ust. 4 daje podstawĊ do okreĞlenia warunków i trybu przyznawania wyróĪnieĔ i nagród, rodzajów wyróĪnieĔ i nagród oraz wysokoĞci nagród pieniĊĪnych. Zakres regulacji przewidziany w przepisach szczególnych jest ĞciĞle związany z konkretnymi formami
wsparcia. Z powyĪszych wzglĊdów nie moĪna przyjąü, by przepis art. 2 ust. 3
dawał organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego prawo do
okreĞlenia warunków i trybu wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego w postaci stypendiów sportowych dla zawodników oraz wyróĪnieĔ i nagród dla zawodników, trenerów i działaczy. Oznacza to, Īe uchwała podjĊta na podstawie
art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym nie moĪe dotyczyü tych form
wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego, które okreĞlono w przepisach
szczegółowych i dla których przepisy szczegółowe dają podstawĊ do podejmowania przez organy stanowiące uchwał, normujących kwestie dotyczące poszczególnych, wyraĨnie wymienionych, form wsparcia (stypendia sportowe, wyróĪnienia i nagrody dla zawodników, trenerów i działaczy). Uchwała mająca za
podstawĊ wyłącznie art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym nie moĪe
dotyczyü takich form wsparcia, jak stypendia sportowe dla zawodników oraz
wyróĪnienia i nagrody dla zawodników, trenerów i działaczy. Regulacje traktujące o stypendiach sportowych winny znaleĨü siĊ w uchwale podjĊtej na podstawie
art. 35 ust. 2 ustawy, a odnoszące siĊ do wyróĪnieĔ i nagród – w uchwale podjĊtej w oparciu o przepis art. 37 ust. 4 ustawy o sporcie kwalifikowanym23.
Zakładając, Īe intencją ustawodawcy nowelizującego przepisy art. 2 ustawy
o sporcie kwalifikowanym była zmiana stanu prawnego, przyjąü naleĪy, Īe
obecnie przepis art. 2 ust. 2 stanowiü moĪe podstawĊ wspierania (zarówno finansowego, jak i niefinansowego) rozwoju sportu kwalifikowanego, jednakĪe
tylko w takich formach, które nie zostały okreĞlone w przepisach szczegółowych.
Natomiast przepis art. 2 ust. 3 ustawy uprawnia organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego do podjĊcia uchwały okreĞlającej warunki i tryb wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego, ale z wyłączeniem tych form wspierania,
23
Nie oznacza to, Īe omawianych kwestii nie moĪna unormowaü w jednej uchwale. W takim
przypadku uchwała powinna zawieraü odpowiednie podstawy prawne, a poszczególne kwestie
naleĪy uregulowaü bardzo precyzyjnie, Īeby nie było wątpliwoĞci, której formy wspierania dotyczą
dane postanowienia. Z punktu widzenia właĞciwej redakcji tekstu prawnego jest to znacznie trudniejsze od podjĊcia kilku odrĊbnych uchwał.
15
które przewidują przepisy szczególne (stypendia sportowe, wyróĪnienia i nagrody dla zawodników, trenerów i działaczy) i dla których przepisy szczególne zawierają odrĊbne upowaĪnienia dla organu stanowiącego do podjĊcia stosownych uchwał (art. 35 ust. 2 i art. 37 ust. 4). Uchwały podjĊte na podstawie art. 2
ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym, poza warunkami i trybem wspierania
rozwoju sportu kwalifikowanego, muszą ustalaü takĪe konkretne formy wspierania. Takie akty normatywne są aktami prawa miejscowego.
Podsumowanie
Wspieranie rozwoju sportu kwalifikowanego nie naleĪy do zadaĔ własnych
jednostek samorządu terytorialnego. Mimo to jest ono moĪliwe, ale tylko w formach przewidzianych przez ustawĊ o sporcie kwalifikowanym (w odniesieniu do
form wymienionych w przepisach szczególnych) i uchwałĊ organu stanowiącego
jednostki samorządu terytorialnego, jeĞli taka została podjĊta (w zakresie tych
rodzajów wsparcia, dla okreĞlenia których podstawĊ stanowi art. 2 ust. 3 ustawy
o sporcie kwalifikowanym).
Analiza przepisów ustawy o sporcie kwalifikowanym pozwala na wyróĪnienie nastĊpujących form wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego przez jednostki samorządu terytorialnego:
1) przyznawanie i wypłacanie stypendiów sportowych dla zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie sportowym,
2) przyznawanie wyróĪnieĔ ze Ğrodków budĪetu jednostki samorządu terytorialnego zawodnikom, którzy osiągnĊli wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie sportowym,
3) przyznawanie nagród ze Ğrodków budĪetu jednostki samorządu terytorialnego zawodnikom, którzy osiągnĊli wysokie wyniki sportowe w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie sportowym,
4) przyznawanie wyróĪnieĔ trenerom zasłuĪonym w osiąganiu wysokich wyników sportowych w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie
sportowym,
5) przyznawanie nagród trenerom zasłuĪonym w osiąganiu wysokich wyników
sportowych w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie sportowym,
6) przyznawanie wyróĪnieĔ działaczom zasłuĪonym w osiąganiu wysokich
wyników sportowych w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie
sportowym,
7) przyznawanie nagród działaczom zasłuĪonym w osiąganiu wysokich wyników sportowych w miĊdzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie
sportowym,
8) inne niĪ wymienione w punktach 1–7 formy wspierania, okreĞlone przez
organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego w uchwale, podjĊtej
w oparciu o przepis art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym.
Warunkiem wsparcia rozwoju sportu kwalifikowanego jest wczeĞniejsze
podjĊcie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odpowiedniej uchwały, której zakres determinują przepisy art. 35 ust. 1, art. 37 ust. 4 oraz
16
Mirosław Paczocha
art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym. PodjĊcie uchwał, o których mowa
w przywołanych przepisach, nie jest obligatoryjne, jednakĪe ich brak uniemoĪliwia jednostce samorządu terytorialnego udzielenie wsparcia na rzecz rozwoju
sportu kwalifikowanego.
IWONA SZYMAēSKA
Zasady finansowania warsztatów terapii zajĊciowej i zakładów aktywnoĞci zawodowej przez
jednostki samorządu terytorialnego
Zasady gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego, w tym
planowanie i realizacjĊ poszczególnych wydatków w budĪetach tych jednostek,
1
reguluje ustawa z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych . Zgodnie
z brzmieniem art. 167 ust. 2 tej ustawy, wydatki budĪetów jednostek samorządu
terytorialnego są przeznaczone na realizacjĊ zadaĔ okreĞlonych w odrĊbnych
przepisach, w szczególnoĞci na:
1) zadania własne jednostek samorządu terytorialnego;
2) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami;
3) zadania przejĊte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji
w drodze umowy lub porozumienia;
4) zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego;
5) pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, okreĞloną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrĊbną uchwałą.
Jakie zadania realizują poszczególne szczeble jednostek samorządu terytorialnego w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, okreĞla ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w szczególnoĞci jej
rozdział 7: „Zadania i organizacja słuĪb działających na rzecz osób niepełno2
sprawnych” . W myĞl art. 35a ust. 1 tej ustawy, „do zadaĔ powiatu naleĪy:
1) opracowywanie i realizacja, zgodnych z powiatową strategią dotyczącą
rozwiązywania problemów społecznych, powiatowych programów działaĔ
na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie:
a) rehabilitacji społecznej,
b) rehabilitacji zawodowej i zatrudniania,
c) przestrzegania praw osób niepełnosprawnych;
2) współpraca z instytucjami administracji rządowej i samorządowej w opracowywaniu i realizacji programów, o których mowa w pkt 1;
1
2
J.t.: DzU 2008 nr 14, poz. 92, zm. 08/237/1652, 09/6/33.
18
3)
4)
5)
6)
6a)
7)
8)
9)
9a)
9b)
9c)
10)
11)
12)
13)
1)
Iwona SzymaĔska
udostĊpnianie na potrzeby Pełnomocnika Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych i samorządu województwa oraz przekazywanie właĞciwemu wojewodzie uchwalonych przez radĊ powiatu programów, o których mowa
w pkt 1, oraz rocznej informacji z ich realizacji;
podejmowanie działaĔ zmierzających do ograniczania skutków niepełnosprawnoĞci;
opracowywanie i przedstawianie planów zadaĔ i informacji z prowadzonej
działalnoĞci oraz ich udostĊpnianie na potrzeby samorządu województwa;
współpraca z organizacjami pozarządowymi i fundacjami działającymi na
rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej tych osób;
finansowanie z PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wydatków na instrumenty lub usługi rynku pracy okreĞlone w ustawie o promocji, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu;
dofinansowanie:
a) uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach
rehabilitacyjnych,
b) sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych,
c) zaopatrzenia w sprzĊt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i Ğrodki
pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie
odrĊbnych przepisów,
d) likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu siĊ i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych,
e) rehabilitacji dzieci i młodzieĪy;
dofinansowanie kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajĊciowej;
poĞrednictwo pracy i poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych,
ich szkolenie oraz przekwalifikowanie;
przyznawanie Ğrodków, o których mowa w art. 12a;
realizacja zadaĔ, o których mowa w art. 26, art. 26d i art. 26e;
zlecanie zadaĔ zgodnie z art. 36;
kierowanie osób niepełnosprawnych, które wymagają specjalistycznego
programu szkolenia oraz rehabilitacji leczniczej i społecznej, do specjalistycznego oĞrodka szkoleniowo-rehabilitacyjnego lub innej placówki szkoleniowej;
współpraca z organami rentowymi w zakresie wynikającym z odrĊbnych
przepisów;
doradztwo organizacyjno-prawne i ekonomiczne w zakresie działalnoĞci
gospodarczej lub rolniczej podejmowanej przez osoby niepełnosprawne;
współpraca z właĞciwym terenowo inspektorem pracy w zakresie oceny
i kontroli miejsc pracy osób niepełnosprawnych.
Zadania, o których mowa w ust. 1 tego przepisu:
w pkt 1 lit. a i c, w pkt 6 oraz w pkt 9c w czĊĞci dotyczącej rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, a takĪe w pkt 4, 5, 7 i 8 – są realizowane
przez powiatowe centra pomocy rodzinie;
Zasady finansowania warsztatów terapii zajĊciowej...
2)
19
w pkt 1 lit. b i c, w pkt 6 oraz w pkt 9c w czĊĞci dotyczącej rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, a takĪe w pkt 9–9b oraz 10–13 – są realizowane przez powiatowe urzĊdy pracy”.
Zgodnie zaĞ z art. 35 ust. 1 cytowanej ustawy, „do zadaĔ samorządu województwa realizowanych w ramach ustawy naleĪy:
1) opracowanie i realizacja wojewódzkich programów dotyczących wyrównywania szans osób niepełnosprawnych i przeciwdziałania ich wykluczeniu
społecznemu oraz pomocy w realizacji zadaĔ na rzecz zatrudniania osób
niepełnosprawnych;
2) (uchylony);
3) opracowywanie i przedstawianie Pełnomocnikowi Rządu do spraw Osób
Niepełnosprawnych informacji o prowadzonej działalnoĞci;
4) udzielanie pomocy zakładom pracy chronionej, zgodnie z art. 32a;
5) dofinansowanie robót budowlanych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
7 lipca 1994 roku Prawo budowlane, dotyczących obiektów słuĪących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych, z wyjątkiem
rozbiórki tych obiektów;
6) dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywnoĞci
zawodowej;
7) współpraca z organami administracji rządowej oraz powiatami i gminami
w realizacji zadaĔ wynikających z ustawy;
8) współpraca z organizacjami pozarządowymi i fundacjami działającymi na
rzecz osób niepełnosprawnych;
9) opiniowanie wniosku o wpis do rejestru, o którym mowa w art. 10d ust. 2”.
Sejmik województwa i rada powiatu, w myĞl art. 35 ust. 2 i art. 35a ust. 3 tej
ustawy, w formie uchwały okreĞlają zadania, na które przeznacza siĊ Ğrodki
okreĞlone w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. Ğrodki PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, które to Ğrodki Prezes Zarządu Funduszu
przekazuje samorządom wojewódzkim i powiatowym na realizacjĊ okreĞlonych
zadaĔ lub rodzajów zadaĔ, na wyodrĊbniony rachunek bankowy – według algorytmu.
Przepisy cytowanego rozdziału 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, nie przewidują Īadnych zadaĔ realizowanych przez gminy w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej
osób niepełnosprawnych.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 przedmiotowej ustawy, rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działaĔ, w szczególnoĞci organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągniĊcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób,
moĪliwie najwyĪszego poziomu ich funkcjonowania, jakoĞci Īycia i integracji
społecznej. Do podstawowych form aktywnoĞci wspomagającej proces rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych w myĞl art. 10 ustawy
zalicza siĊ uczestnictwo tych osób w:
1) warsztatach terapii zajĊciowej, zwanych dalej „warsztatami”;
2) turnusach rehabilitacyjnych, zwanych dalej „turnusami”.
Art. 10a ust. 1 i 2 cytowanej ustawy wprowadza definicjĊ warsztatu terapii
zajĊciowej jako wyodrĊbnionej organizacyjnie i finansowo placówki, stwarzającej
20
Iwona SzymaĔska
osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjĊcia pracy moĪliwoĞü rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejĊtnoĞci
niezbĊdnych do podjĊcia zatrudnienia. Realizacja przez warsztat celu, o którym
mowa w ust. 1, odbywa siĊ przy zastosowaniu technik terapii zajĊciowej, zmierzających do rozwijania:
–
umiejĊtnoĞci wykonywania czynnoĞci Īycia codziennego oraz zaradnoĞci
osobistej;
–
psychofizycznych sprawnoĞci oraz podstawowych i specjalistycznych umiejĊtnoĞci zawodowych, umoĪliwiających uczestnictwo w szkoleniu zawodowym albo podjĊcie pracy.
Warsztaty, zgodnie z art. 10b ust. 1 ustawy, mogą byü organizowane przez
fundacje, stowarzyszenia lub inne podmioty. Cytowany przepis ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie
przyznaje uprawnienia do tworzenia warsztatów terapii zajĊciowej jednostkom
samorządu terytorialnego. Do innych podmiotów tworzących warsztaty terapii
zajĊciowej nie moĪna bowiem zaliczyü jednostek samorządu terytorialnego
w sytuacji, gdy przepisy cytowanej ustawy dla samorządu gminnego w ogóle nie
przewidziały zadaĔ w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej, a zadania
samorządu powiatowego i samorządu województwa zostały w sposób enumeratywny wyliczone i nie ma wĞród nich zadaĔ w zakresie tworzenia warsztatów
terapii zajĊciowej. Kwestia ta w nieobowiązującym obecnie stanie prawnym budziła wątpliwoĞci w kontekĞcie moĪliwoĞci finansowania działalnoĞci warsztatów
terapii zajĊciowej przez wszystkie jednostki samorządu terytorialnego. Skoro
bowiem wszystkie szczeble jednostek samorządu terytorialnego mogły w szczególnoĞci finansowaü koszty działalnoĞci tych warsztatów, mogły teĪ tworzyü takie
jednostki organizacyjne. JednakĪe zmiana stanu prawnego, w którym przesądzono o obowiązku finansowania działalnoĞci warsztatów terapii zajĊciowej wyłącznie przez samorząd powiatowy, zawaĪyła takĪe na interpretacji przepisu
dotyczącego moĪliwoĞci tworzenia tych podmiotów przez jednostki samorządu
terytorialnego.
Koszty utworzenia, działalnoĞci oraz wynikające ze zwiĊkszenia liczby
uczestników warsztatu, w myĞl art. 10b ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, są współfinansowane
ze Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ze
Ğrodków samorządu powiatowego lub z innych Ĩródeł, z zastrzeĪeniem ust.
2a, 2b, 3 i 4 oraz art. 68c ust. 1. Zgodnie z ust. 2a i 2b tego przepisu, koszty
działalnoĞci warsztatu są finansowane ze Ğrodków samorządu powiatowego
w wysokoĞci co najmniej 10% tych kosztów, a procentowy udział w kosztach,
o których mowa w ust. 2a, moĪe byü zmniejszony, pod warunkiem znalezienia
innych Ĩródeł finansowania, przeznaczanych w szczególnoĞci na rozwój działalnoĞci warsztatu.
Z kolei, w myĞl art. 68c ust. 1 omawianej ustawy, maksymalne dofinansowanie ze Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kosztów:
1) działalnoĞci, w tym wynikających ze zwiĊkszonej liczby uczestników warsztatu terapii zajĊciowej, wynosi:
a) w 2007 roku – 95% tych kosztów,
b) w 2008 roku i w latach nastĊpnych – 90% tych kosztów;
2)
21
tworzenia warsztatu terapii zajĊciowej wynosi w 2005 roku i latach nastĊpnych – 70% tych kosztów.
Z powołanych przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, której nowe brzmienie obowiązuje od
1 stycznia 2009 roku, powstają okreĞlone konsekwencje finansowe wyłącznie
dla samorządu powiatowego. Niewątpliwie w 2009 roku koszty działalnoĞci
warsztatów terapii zajĊciowej w 90 procentach, a koszty ich utworzenia w 70
procentach pokrywa PaĔstwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
– zgodnie z art. 68c ust. 1 ustawy. Jednostka, zamierzająca utworzyü warsztat
zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 roku w sprawie warsztatów terapii zajĊciowej 3,
składa do właĞciwego, ze wzglĊdu na siedzibĊ warsztatu, powiatowego centrum
pomocy rodzinie wniosek o dofinansowanie kosztów utworzenia i działalnoĞci
warsztatu ze Ğrodków PFRON. Powiat, w myĞl § 5 ust. 1 tego rozporządzenia,
zawiera z jednostką zamierzającą utworzyü warsztat umowĊ, okreĞlającą warunki i wysokoĞü dofinansowania kosztów utworzenia i działalnoĞci warsztatu ze
Ğrodków PFRON. Pozostałe koszty utworzenia i działalnoĞci warsztatu terapii
zajĊciowej pokrywa samorząd powiatowy. W przypadku obowiązku pokrywania
przez powiat kosztów działalnoĞci warsztatu terapii zajĊciowej ustawa gwarantuje jego udział w wysokoĞci nie mniejszej niĪ 10 procent, chyba Īe bĊdzie istniała
moĪliwoĞü pokrycia tych kosztów przychodami z innych Ĩródeł. W stanie prawnym obowiązującym do 1 stycznia 2009 roku ustawa wymieniała wĞród Ĩródeł
finansowania tworzenia i działalnoĞci warsztatów terapii zajĊciowej Ğrodki finansowe pochodzące od wszystkich szczebli samorządu terytorialnego. Obowiązująca wtedy wykładnia tego przepisu stwarzała podstawĊ do planowania w budĪetach wszystkich jednostek samorządu terytorialnego wydatków przeznaczonych
na pokrycie kosztów tworzenia i działalnoĞci warsztatów terapii zajĊciowej. Nowy
stan prawny jednoznacznie rozstrzyga, Īe podmiotem zobowiązanym do pokrywania kosztów utworzenia i działalnoĞci warsztatów terapii zajĊciowej w czĊĞci,
w jakiej kosztów tych nie finansuje PaĔstwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, jest samorząd powiatowy.
Forma planowania w budĪecie samorządu powiatowego wydatków na dofinansowanie kosztów działania warsztatów terapii zajĊciowej jest pochodną formy organizacyjno-prawnej istniejącego warsztatu. Skoro warsztaty terapii zajĊciowej mogą tworzyü przede wszystkim fundacje i stowarzyszenia, w budĪecie
samorządu powiatowego zaplanowaü naleĪałoby dotacjĊ podmiotową dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych. Tryb przyznania takiej
dotacji podmiotowej opiera siĊ wyłącznie na przepisach ustawy o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i nie ma tu
zastosowania przepis art. 176 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie bowiem
z brzmieniem powołanego przepisu ustawy o finansach publicznych, podmioty
niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągniĊcia
zysku mogą otrzymywaü z budĪetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje
na cele publiczne związane z realizacją zadaĔ tej jednostki. Zlecenie zadania
i udzielenie dotacji nastĊpuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia
2003 roku o działalnoĞci poĪytku publicznego i o wolontariacie, czyli po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert w myĞl art. 11 ust. 2 tej ustawy. Taki tryb
3
DzU nr 63, poz. 587.
22
Iwona SzymaĔska
postĊpowania nie moĪe mieü tu zastosowania z tej racji, Īe samorząd powiatowy ma obowiązek dofinansowaü kaĪdy działający na jego terenie warsztat terapii
zajĊciowej, a przyznana temu warsztatowi dotacja na bieĪącą działalnoĞü jest
dotacją podmiotową, a nie celową zlecaną w wyniku przeprowadzonego konkursu i wyboru najkorzystniejszej oferty.
Powiat, którego mieszkaĔcy są uczestnikami rehabilitacji w warsztacie działającym na terenie innego powiatu, jest obowiązany, zgodnie z ust. 6 art. 10b
ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do pokrywania kosztów rehabilitacji w odniesieniu do swoich mieszkaĔców, w czĊĞci nieobjĊtej dofinansowaniem ze Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w wysokoĞci i na zasadach okreĞlonych w porozumieniu zawartym z powiatem, na terenie którego działa warsztat. W budĪecie powiatu zobowiązanego bĊdzie wówczas planowana dotacja
celowa dla powiatu na zadania bieĪące realizowane na podstawie porozumieĔ.
W zakresie zasad finansowania kosztów utworzenia i działalnoĞci zakładów
aktywnoĞci zawodowej ustawa, w odróĪnieniu od regulacji dotyczącej tworzenia
warsztatów terapii zajĊciowej, przyznaje jednostkom samorządu terytorialnego
szczebla gminnego i powiatowego uprawnienie do tworzenia zakładów aktywnoĞci zawodowej. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, „gmina, powiat oraz fundacja, stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna, której statutowym zadaniem
jest rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych, moĪe utworzyü wyodrĊbnioną organizacyjnie i finansowo jednostkĊ i uzyskaü dla tej jednostki status zakładu aktywnoĞci zawodowej, jeĪeli:
1) co najmniej 70% ogółu osób zatrudnionych w tej jednostce stanowią osoby
niepełnosprawne, w szczególnoĞci skierowane do pracy przez powiatowe
urzĊdy pracy:
a) zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawnoĞci,
b) zaliczone do umiarkowanego stopnia niepełnosprawnoĞci, u których
stwierdzono autyzm, upoĞledzenie umysłowe lub chorobĊ psychiczną,
w tym osoby, w stosunku do których rada programowa, o której mowa
w art. 10a ust. 4, zajĊła stanowisko uzasadniające podjĊcie zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej;
2) spełnia warunki, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 i 3;
3) przeznacza uzyskane dochody na zakładowy fundusz aktywnoĞci;
4) uzyska pozytywną opiniĊ starosty o potrzebie utworzenia zakładu aktywnoĞci zawodowej”.
Przepis ten wyraĨnie zatem precyzuje krąg podmiotów uprawnionych do
tworzenia zakładów aktywnoĞci zawodowej, wyszczególniając przede wszystkim
konkretne szczeble samorządu terytorialnego i nie ograniczając siĊ do sformułowania „inne podmioty”, tak jak kwestiĊ tĊ reguluje ustawa w odniesieniu do
warsztatów terapii zajĊciowej. W przypadku fundacji czy stowarzyszenia forma
prawna działania zakładu aktywnoĞci zawodowej jest uwarunkowana formą
prawną załoĪyciela, w przypadku zaĞ zakładów utworzonych przez jednostki
samorządu terytorialnego ich forma organizacyjno-prawna została zdeterminowana przepisami ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych.
Zgodnie z art. 19 tej ustawy, jednostki sektora finansów publicznych mogą byü
tworzone w formach okreĞlonych w niniejszym rozdziale oraz na podstawie od-
23
rĊbnych ustaw jako paĔstwowe lub samorządowe osoby prawne albo jako jednostki organizacyjne nieposiadające osobowoĞci prawnej. Do takich zaĞ jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowoĞci prawnej zaliczyü moĪna
mocą przepisów tej ustawy jednostki budĪetowe i zakłady budĪetowe. Jednostkami budĪetowymi w myĞl art. 21 cytowanej ustawy są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpoĞrednio z budĪetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek dochodów budĪetu jednostki samorządu terytorialnego. Zakładami budĪetowymi, zgodnie z art.
24 ust. 1 ustawy, są natomiast takie jednostki organizacyjne sektora finansów
publicznych, które:
1) odpłatnie wykonują wyodrĊbnione zadania;
2) pokrywają koszty swojej działalnoĞci z przychodów własnych, z zastrzeĪeniem ust. 4 i 5.
UstĊp 4 i 5 tego przepisu, pomimo okreĞlonej na wstĊpie zasady samofinansowania siĊ, przyznaje zakładowi budĪetowemu uprawnienie do otrzymywania z budĪetu jednostki samorządu terytorialnego dotacji przedmiotowej, dotacji
podmiotowej w zakresie okreĞlonym w odrĊbnych przepisach lub dotacji celowej
na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, przy czym dotacje te nie mogą
przekroczyü 50% kosztów jego działalnoĞci.
W myĞl art. 29 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, koszty:
1) utworzenia zakładów aktywnoĞci zawodowej są współfinansowane ze
Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
z zastrzeĪeniem art. 68c ust. 2 pkt 2, organizatora i innych Ĩródeł,
2) działania zakładów aktywnoĞci zawodowej są współfinansowane ze Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, z zastrzeĪeniem art. 68c ust. 2 pkt 1 oraz ze Ğrodków samorządu województwa w wysokoĞci co najmniej 10%, z tym, Īe procentowy udział samorządu
województwa w kosztach moĪe byü zmniejszany, pod warunkiem znalezienia innych Ĩródeł finansowania działania zakładu aktywnoĞci zawodowej.
Podobnie jak w przypadku finansowania warsztatów terapii zajĊciowej, tak
i w przypadku zakładów aktywnoĞci zawodowej do innych Ĩródeł finansowania ich działalnoĞci moĪna zaliczyü pomoc finansową przyznaną przez
gminy i powiaty.
Przepis art. 68c ust. 2 ustawy przewiduje maksymalne dofinansowanie ze
Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
kosztów:
1) działania zakładu aktywnoĞci zawodowej w wysokoĞci:
b) w 2008 roku i w latach nastĊpnych – 90% tych kosztów;
2) utworzenia zakładu aktywnoĞci zawodowej w wysokoĞci:
b) w 2008 roku – 75% tych kosztów,
c) w 2009 roku i w latach nastĊpnych – 65% tych kosztów.
Gmina, powiat oraz fundacja, stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna, której statutowym zadaniem jest rehabilitacja zawodowa i społeczna osób
niepełnosprawnych, składają, zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2007 roku w sprawie zakładów aktywno-
24
Iwona SzymaĔska
4
Ğci zawodowej , we właĞciwej jednostce organizacyjnej samorządu województwa wniosek o dofinansowanie ze Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych kosztów utworzenia i działania zakładu. W terminie 30
dni od dnia otrzymania opinii starosty właĞciwa jednostka organizacyjna samorządu województwa powiadamia, w myĞl § 3 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia, organizatora o sposobie rozpatrzenia wniosku, a nastĊpnie, w przypadku pozytywnego jego rozpatrzenia – w terminie 30 dni od dnia powiadomienia organizatora
– prowadzi z organizatorem negocjacje w przedmiocie warunków umowy i wysokoĞci dofinansowania ze Ğrodków PFRON. Po osiągniĊciu porozumienia
i zakoĔczeniu negocjacji strony zawierają umowĊ o dofinansowanie ze Ğrodków
PFRON kosztów utworzenia i działania zakładu.
Cytowany na wstĊpie przepis ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, okreĞlając podmioty zobowiązane
do pokrywania kosztów funkcjonowania zakładów aktywnoĞci zawodowej, wyraĨnie rozdziela koszty jego utworzenia od kosztów działalnoĞci. Te dwojakiego
rodzaju koszty zawsze pokrywa PFRON w 65 procentach przy tworzeniu zakładu aktywnoĞci zawodowej, zaĞ w 90 procentach dopłaca do jego działalnoĞci.
Natomiast pozostałe 35% kosztów utworzenia zakładu aktywnoĞci zawodowej pokrywa organizator, tj. gmina, powiat, fundacja, stowarzyszenie, zaĞ
10% kosztów działalnoĞci zakładu aktywnoĞci zawodowej pokrywa samorząd
województwa. Forma planowania w budĪecie samorządu województwa wydatków na dofinansowanie kosztów działalnoĞci zakładów aktywnoĞci zawodowej
uzaleĪniona jest od formy organizacyjno-prawnej istniejącego zakładu. JeĪeli
zakład aktywnoĞci zawodowej funkcjonuje w ramach fundacji czy stowarzyszenia, w budĪecie samorządu województwa zaplanowaü naleĪałoby dotacjĊ podmiotową dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych. JeĪeli
zakład aktywnoĞci zawodowej prowadzi inna jednostka samorządu terytorialnego szczebla gminnego lub powiatowego, forma dofinansowania działalnoĞci tego
warsztatu przez samorząd województwa moĪe byü tylko jedna – jako dotacja
celowa dla gminy, powiatu na zadania bieĪące realizowane na podstawie porozumieĔ. Brak jest podstaw prawnych do przekazania przez samorząd województwa Ğrodków finansowych bezpoĞrednio zakładowi działającemu jako samorządowa jednostka budĪetowa czy teĪ samorządowy zakład budĪetowy. Gmina,
powiat, które utworzyły zakład aktywnoĞci zawodowej w formie jednostki budĪetowej, pokrywają z budĪetu 10% kosztów działalnoĞci zakładu po otrzymaniu
dotacji celowej od samorządu województwa. JeĪeli zakład aktywnoĞci zawodowej jest prowadzony w formie zakładu budĪetowego, organizator przekazuje
temu podmiotowi dotacjĊ podmiotową ze Ğrodków uzyskanych od samorządu
województwa na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych.
Z przepisu tego wynika bowiem, Īe zakład budĪetowy moĪe otrzymywaü w zakresie okreĞlonym w odrĊbnych przepisach, czyli w przepisach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dotacjĊ podmiotową. Co prawda, ustawa o finansach publicznych w art. 24 ust. 1 pkt
7, wprowadzając zasadĊ samofinansowania siĊ zakładu budĪetowego, ogranicza moĪliwoĞü przekazania mu dotacji do wysokoĞü 50% kosztów jego działalnoĞci, a zakład aktywnoĞci zawodowej prowadzony w formie zakładu budĪetowego jest maksymalnie dofinansowany w stu procentach, naleĪy jednak – przy4
DzU nr 242, poz. 1776.
25
najmniej w odniesieniu do istniejących juĪ w formie zakładu budĪetowego zakładów aktywnoĞci zawodowej – przyjąü, Īe zastosowanie bĊdą mieü przepisy
ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych jako przepisy szczególne w stosunku do regulacji zawartej w ustawie
o finansach publicznych. Z tych jednakĪe wzglĊdów niewłaĞciwym wydaje siĊ
tworzenie zakładów aktywnoĞci zawodowej w formie zakładów budĪetowych. Ich
sposób finansowania w stu procentach z innych Ĩródeł niĪ własne, wynikający
z przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych, pozostaje w sprzecznoĞci z postanowieniami ustawy
o finansach publicznych, regulującymi tĊ materiĊ.
Przy takiej formie prawnej zakładów aktywnoĞci zawodowej, finansowanie
przez gminy i powiaty kosztów utworzenia zakładów opiera siĊ z kolei na przepisie art. 24 ust. 5 i 6 ustawy o finansach publicznych. Gminy i powiaty, które
utworzyły zakład aktywnoĞci zawodowej w formie zakładu budĪetowego, przekazują tej jednostce, zgodnie z powołanym przepisem, dotacjĊ celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji oraz dotacjĊ na pierwsze wyposaĪenie
w Ğrodki obrotowe. JeĪeli zakład aktywnoĞci zawodowej jest tworzony w formie
jednostki budĪetowej, koszty jej utworzenia są bezpoĞrednio pokrywane z budĪetu tworzącej ją gminy lub powiatu.
W Ğwietle przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych moĪna przyjąü, Īe finansowanie warsztatów
terapii zajĊciowej i zakładów aktywnoĞci zawodowej rządzi siĊ podobnymi zasadami. Podmiotem zobowiązanym do współfinansowania działalnoĞci warsztatów
terapii zajĊciowej w czĊĞci, w jakiej nie są one finansowane ze Ğrodków PaĔstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, jest samorząd powiatowy, a w odniesieniu do zakładów aktywnoĞci zawodowej takim podmiotem
jest samorząd województwa. Podmiotami uprawnionymi do tworzenia warsztatów terapii zajĊciowej mogą byü fundacje, stowarzyszenia, a dodatkowo zakłady
aktywnoĞci zawodowej tworzyü mogą jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego i powiatowego.
URSZULA PISARSKA
Finansowanie z budżetu jednostki samorządu
terytorialnego publicznych i niepublicznych szkół
i przedszkoli
Zagadnienia ogólne
Punktem wyjścia rozważań na temat zadań jednostek samorządu terytorialnego w zakresie finansowania szkół publicznych i niepublicznych powinny
być tzw. przepisy ustrojowe poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Ustawy ustrojowe, tj. ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (DzU 2001 nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), ustawa z dnia 5 czerwca 1998
roku o samorządzie powiatowym (DzU 2001 nr 142, poz. 1592 z późn. zm.)
i ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (DzU 2001
nr 142, poz. 1590), wśród zadań tych jednostek samorządu terytorialnego wymieniają sprawy edukacji publicznej. Szczegółowy podział zadań jednostek samorządu terytorialnego z zakresu edukacji publicznej zawierają natomiast przepisy szczególne.
Podstawowe zagadnienia związane z funkcjonowaniem przedszkoli i szkół
reguluje ustawa z dnia 17 września 1991 roku o systemie oświaty (DzU 2004 nr
256, poz. 2572 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 tej ustawy, system oświaty obejmuje m.in. przedszkola i szkoły. W myśl art. 5 ustawy, mogą one mieć charakter
publiczny lub niepubliczny. Mogą być zakładane i prowadzone przez jednostki
samorządu terytorialnego, inne osoby prawne oraz przez osoby fizyczne. Jednostki samorządu terytorialnego mogą prowadzić jedynie szkoły i przedszkola
publiczne. Aby uporządkować zadania poszczególnych jednostek samorządu
terytorialnego w zakresie edukacji publicznej, ustawa o systemie oświaty określa
poszczególne rodzaje szkół, których prowadzenie przypisane jest do poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Zadania dotyczące finansowania
przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów przyporządkowano gminom, zadania związane z finansowaniem szkół ponadgimnazjalnych, z wyjątkiem tych
o znaczeniu regionalnym, należą do właściwości powiatu, a zadania związane
z prowadzeniem bądź finansowaniem szkół ponadgimnazjalnych o znaczeniu
regionalnym należą do właściwości samorządu województwa. Dalej ustawa
o systemie oświaty określa w art. 6 i 7 warunki, jakie musi spełniać przedszkole
lub szkoła publiczna. Po spełnieniu określonych warunków ustawowych, uprawnienia szkoły publicznej może uzyskać również szkoła niepubliczna (ma to znaczenie przy finansowaniu tych szkół z budżetów jednostek samorządu terytorial-
28
Urszula Pisarska
nego). Wśród szkół niepublicznych można więc wydzielić szkoły niepubliczne
o uprawnieniach szkół publicznych.
Finansowanie przedszkoli z budżetów jednostek samorządu terytorialnego
Jeśli chodzi o przedszkola, zadaniem rady gminy jest ustalenie sieci prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych oraz oddziałów przedszkolnych
w szkołach podstawowych. Wychowanie przedszkolne może być także prowadzone w innych niż przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych formach, przewidzianych w art. 14a ustawy o systemie oświaty, tj. tzw.
„innych formach wychowania przedszkolnego”. Gdy jest to uzasadnione warunkami demograficznymi i geograficznymi, rada gminy może uzupełnić sieć przedszkoli publicznych o te „inne formy wychowania przedszkolnego”. Rodzaje tzw.
innych form wychowania przedszkolnego oraz warunki ich funkcjonowania określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2008 roku
w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (DzU nr 7, poz. 38
z późn. zm.). Rozporządzenie przewiduje dwie formy wychowania przedszkolnego – są to zespoły wychowania przedszkolnego i punkty przedszkolne. Pod
względem zadań jednostek samorządu terytorialnego należy zaznaczyć, że wychowanie przedszkolne w „innych formach wychowania przedszkolnego” mogą
prowadzić osoby fizyczne i prawne, w tym również gminy, i może ono mieć charakter publiczny bądź niepubliczny (oczywiście gminy mogą prowadzić takie
jednostki wyłącznie w charakterze jednostek publicznych). Na terenie Podkarpacia niektóre gminy powierzyły wychowanie przedszkolne w tzw. innych formach wychowania przedszkolnego utworzonemu w tym celu związkowi gmin.
Wybór przedszkola, do którego będzie zapisane dziecko, w zasadzie należy do rodziców bądź opiekunów dziecka. Decyduje o tym w rzeczywistości wola
rodzica i liczba miejsc w przedszkolu. W związku z tym mogą występować różnorodne sytuacje, które z kolei skutkują różnymi sposobami finansowania wychowania przedszkolnego dziecka w zależności od rodzaju przedszkola, do
którego zostało zapisane i jego siedziby. I tak, dziecko może uczęszczać do:
I.
przedszkola na terenie gminy, w której mieszka:
1) publicznego prowadzonego przez gminę,
2) publicznego prowadzonego przez inny niż gmina podmiot,
3) niepublicznego (będą to zawsze przedszkola prowadzone przez inne
podmioty, gdyż jednostki samorządu terytorialnego nie mogą prowadzić przedszkoli niepublicznych),
4) zespołu lub punktu przedszkolnego w ramach tzw. innych form wychowania przedszkolnego:
– publicznego prowadzonego przez gminę,
– publicznego prowadzonego przez inny podmiot,
– niepublicznego prowadzonego przez inny podmiot;
II. przedszkola na terenie innej gminy, z podziałem rodzajów przedszkoli analogicznie jak wyżej w pkt I.
Finansowanie z budżetu gmin wychowania przedszkolnego dzieci, w zależności od rodzaju przedszkola, do którego uczęszcza dziecko, przestawia się
następująco:
Finansowanie z budżetu jednostki samorządu terytorialnego...
29
Grupa I – dotycząca przedszkoli na terenie danej gminy:
ad. I.1) Przedszkola publiczne prowadzone przez gminę:
zasadnicze regulacje dotyczące finansowania przedszkoli, a także szkół
publicznych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, określa rozdział 7 ustawy o systemie oświaty. W myśl przepisów tego rozdziału,
przedszkola i szkoły publiczne zakładane i prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego są jednostkami lub zakładami budżetowymi.
W przypadku jednostek budżetowych zarówno dochody, jak i wydatki
przedszkola lub szkoły zawarte są w budżecie jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku natomiast przedszkoli i szkół działających w formie
zakładu budżetowego, w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, jeśli
chodzi o działalność bieżącą tych zakładów, ujmowana jest jedynie po stronie wydatków dotacja podmiotowa dla zakładu budżetowego (§ 251 „Dotacja podmiotowa z budżetu dla zakładu budżetowego”). Przepisy dotyczące
formy organizacyjno-prawnej zakładu budżetowego zawarte są natomiast
w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (DzU
nr 249, poz. 2104 z późn. zm.), w art. 24, przewidującym m.in. zasadę,
w myśl której dotacje z budżetu dla zakładu budżetowego na jego działalność bieżącą nie mogą przekraczać 50% kosztów działalności zakładu. Od
tej ogólnej zasady, ustawa o systemie oświaty przewiduje w art. 79 ust. 1b
wyjątek, co oznacza, że dotacje dla zakładów budżetowych – przedszkoli
i szkół – z budżetów jednostek samorządu terytorialnego mogą przekraczać
50% kosztów ich działalności. Ponadto, w odniesieniu do tych zakładów
budżetowych, w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego,
w myśl postanowień art. 184 ustawy o finansach publicznych, powinny zostać ujęte przychody i wydatki zakładu budżetowego. Najczęściej w treści
uchwały budżetowej znajduje się odniesienie do załącznika uchwały budżetowej, określającego kwoty przychodów i wydatków poszczególnych zakładów budżetowych, przy czym są to ogólne kwoty przychodów, w tym wyodrębniona kwota dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego oraz
ogólne kwoty wydatków. To wyszczególnienie w budżecie przychodów i wydatków ma istotne znaczenie przy zmianach kwoty dotacji w ciągu roku.
Zmieniając bowiem kwotę dotacji dla przedszkola czy szkoły publicznej
działającej w formie zakładu budżetowego, należy jednocześnie pamiętać
o zmianie kwoty przychodów w załączniku do uchwały budżetowej, przy
czym zmiana budżetu w tej części przysługuje wyłącznie organowi stanowiącemu. Problem powstaje w sytuacji wprowadzania zmian w wyniku dotacji celowych z budżetu państwa, które w ramach ustawowej kompetencji
może wprowadzić do budżetu wójt (burmistrz, prezydent). W ślad za tą
zmianą, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego powinien
niezwłocznie dokonać zmiany kwoty przychodów zakładu budżetowego.
Wydatki związane z przedszkolami w budżetach jednostek samorządu terytorialnego występują w rozdziałach: 80103 „Oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych”, 80104 „Przedszkola” i 80105 „Przedszkola specjalne”.
ad. I.2) Przedszkola publiczne prowadzone przez inny podmiot:
gmina zobowiązana jest, w oparciu o art. 80 ust. 2 ustawy o systemie
oświaty, wypłacić z budżetu gminy dotację w wysokości równej wydatkom
bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w przedszkolach publicznych
30
Urszula Pisarska
prowadzonych przez gminę, z tym, że na dziecko niepełnosprawne w wysokości nie niższej niż kwota subwencji oświatowej przypadająca na ucznia
niepełnosprawnego. W przypadku nieprowadzenia przez gminę przedszkola publicznego, dotację oblicza się na podstawie wydatków przewidzianych
analogicznie w najbliższej gminie (o ustawowym pojęciu „najbliższej gminy”
będzie mowa w dalszej części niniejszego opracowania). Dotacja powinna
być klasyfikowana w odpowiednim rozdziale właściwym dla przedszkola lub
oddziału przedszkolnego i jest to dotacja podmiotowa: § 259 „Dotacja podmiotowa z budżetu dla publicznej jednostki systemu oświaty prowadzonej
przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę
fizyczną”.
ad. I.3) Przedszkola niepubliczne:
w oparciu o art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty gmina zobowiązana
jest wypłacić z budżetu gminy osobie prowadzącej przedszkole niepubliczne dotację w wysokości nie niższej niż 75% wydatków bieżących przewidzianych na jednego ucznia w przedszkolach publicznych prowadzonych
przez gminę, z tym, że na dziecko niepełnosprawne w wysokości nie niższej niż kwota subwencji oświatowej przypadająca na ucznia niepełnosprawnego. W przypadku nieprowadzenia przez gminę przedszkola publicznego, dotację oblicza się na podstawie wydatków przewidzianych analogicznie w najbliższej gminie. Dotację dla przedszkola niepublicznego należy klasyfikować w odpowiednim rozdziale właściwym dla przedszkola lub
oddziału przedszkolnego w § 254 „Dotacja podmiotowa dla niepublicznej
jednostki systemu oświaty”.
ad. I.4) Zespół lub punkt przedszkolny:
–
publiczny prowadzony przez gminę oznacza planowanie w budżecie
gminy wydatków, w zależności od przyjętej przez gminę formy organizacyjnej. Gdy zespół lub punkt przedszkolny jest prowadzony przez
gminę w formie jednostki budżetowej, w budżecie gminy będą planowane dochody i wydatki bezpośrednie w poszczególnych paragrafach
klasyfikacji budżetowej. W przypadku zakładu budżetowego, w budżecie ujmowana będzie dotacja podmiotowa dla zakładu budżetowego
oraz plan przychodów i wydatków tego zakładu – analogicznie jak wyżej, w pkt I.1) w odniesieniu do przedszkoli i szkół publicznych prowadzonych przez gminę. Jeśli chodzi o rozdział klasyfikacji budżetowej
dla tzw. innych form wychowania przedszkolnego, to z uwagi na brak
specjalnego rozdziału, środki na to zadanie powinny zostać ujęte
w rozdziale 80195 „Pozostała działalność”;
–
publiczny prowadzony przez inny podmiot: dotacja na postawie art. 80
ust. 2b ustawy o systemie oświaty w wysokości nie niższej niż 50%
wydatków bieżących przewidzianych w budżecie jednostki samorządu
terytorialnego w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego
ucznia, z tym, że na dziecko niepełnosprawne od 1 stycznia 2010 roku
w wysokości nie niższej niż kwota subwencji oświatowej przypadająca
na ucznia niepełnosprawnego (rozdział 80195 „Pozostała działalność”,
§ 259 „Dotacja podmiotowa z budżetu dla publicznej jednostki systemu
–
31
oświaty prowadzonej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną”);
niepubliczny prowadzony przez inny podmiot: dotacja na postawie art.
90 ust. 2d ustawy o systemie oświaty w wysokości nie niższej niż 40%
wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w przedszkolu
publicznym prowadzonym przez gminę, z tym, że na dziecko niepełnosprawne od 1 stycznia 2010 roku w wysokości nie niższej niż kwota
subwencji oświatowej przypadająca na ucznia niepełnosprawnego
(rozdział 80195 „Pozostała działalność”, § 254 „Dotacja podmiotowa
dla niepublicznej jednostki systemu oświaty”).
Grupa II – dotycząca przedszkoli funkcjonujących na terenie innej gminy:
ad. II.1) Przedszkola publiczne prowadzone przez inną gminę – odnośnie do
tego rodzaju przeszkoli mogą występować dwie sytuacje:
a) gmina, której mieszkańcem jest dziecko, nie prowadzi przedszkola
publicznego w żadnej formie. Sytuacje tego rodzaju występują bardzo
rzadko, jakkolwiek w gminach wiejskich o małej liczbie mieszkańców
i w związku z tym małej liczbie dzieci takie przypadki się zdarzają.
W sytuacji takiej możliwe jest zawarcie przez gminę, na podstawie art.
74 ustawy o samorządzie gminnym, porozumienia międzygminnego
w sprawie powierzenia innej gminie zadania w zakresie prowadzenia
przedszkola. Zawarcie porozumienia i powierzenie zadania innej gminie zobowiązuje do przekazywania środków na prowadzenie tego zadania w formie dotacji celowej, klasyfikowanej w § 231 „Dotacje celowe
przekazanie gminie na zadania bieżące realizowane na podstawie porozumień (umów)” w rozdziałach odpowiednich dla rodzaju przedszkola;
b) jeśli gmina, której mieszkańcem jest dziecko, prowadzi przedszkole
publiczne, ale dziecko uczęszcza do przedszkola prowadzonego przez
inną gminę, to w zasadzie brak podstaw do przekazywania środków na
wychowanie przedszkolne tego dziecka z budżetu gminy, której
mieszkańcem jest dziecko. Przepisy nie przewidują dofinansowania
z budżetu gminy, z terenu której dziecko pochodzi. Nie ma podstaw do
zawarcia porozumienia międzygminnego w sprawie przekazania zadań
innej gminie, gdyż gmina prowadzi przedszkole, zaś zadanie w zakresie prowadzenia przedszkoli powinno być rozumiane ogólnie, a nie
w odniesieniu do pojedynczego dziecka. Zatem ryzyko finansowe przyjęcia takiego dziecka do przedszkola publicznego na terenie innej
gminy ponosi to przedszkole i jednocześnie gmina prowadząca przedszkole. Ewentualną możliwość dofinansowania kosztów wychowania
przedszkolnego prowadzonego przez inną gminę można upatrywać
w udzieleniu pomocy finansowej innej gminie na zadanie związane
z prowadzeniem danego przedszkola publicznego. Pomoc finansowa
ma jednakże charakter dobrowolny i zależy od woli rady gminy.
Z uwagi na to, że jest to właściwie jedyny przypadek nieprzewidujący
finansowania kosztów wychowania przedszkolnego dziecka z budżetu
gminy, której jest mieszkańcem, wskazana wydaje się w tym zakresie
zmiana przepisów prawa, umożliwiająca zwrot kosztów związanych
z uczęszczaniem przedszkolaka do gminnego przedszkola na terenie
innej gminy.
32
Urszula Pisarska
ad. II.2) i 3) W przypadku, gdy przedszkole na terenie innej gminy jest przedszkolem publicznym prowadzonym przez inny niż gmina podmiot lub przedszkolem niepublicznym:
w myśl art. 80 ust. 2a oraz art. 90 ust. 2c ustawy o systemie oświaty,
w takiej sytuacji gmina, której mieszkańcem jest dziecko, zobowiązana jest
zwrócić gminie, na terenie której znajduje się przedszkole, koszty dotacji
wypłaconej podmiotowi prowadzącemu przedszkole. Przekazanie dotacji
następuje w ramach § 231 klasyfikacji budżetowej „Dotacje celowe przekazane gminie na zadania bieżące realizowane na podstawie porozumień
(umów)”. Zastosowanie tego paragrafu klasyfikacji budżetowej nasuwa
pewne wątpliwości, gdyż powołuje on w swej nazwie porozumienie międzygminne i z tego też względu zastosowanie tego paragrafu klasyfikacji
budżetowej wyklucza Rafał Trykozko w artykule poświęconym temu zagad1
nieniu w „Finansach Komunalnych” nr 9/2008 . W celu ujednolicenia stosowania klasyfikacji budżetowej dotyczącej dotacji przekazywanych innym
gminom oraz z uwagi na to, że w nazwie tego paragrafu jest mowa także
o umowach obok porozumień, zastosowanie tego paragrafu klasyfikacji budżetowej można uznać za dopuszczalne. Przekazanie dotacji poprzedzają
ustalenia gmin co do liczby uczniów uczęszczających do przedszkola
i kosztów udzielonej dotacji. W praktyce gminy zawierają umowy określające te dane oraz terminy rozliczeń.
Rozliczeniom pomiędzy gminami, dotyczącym kosztów uczęszczania dzieci
do przedszkoli niepublicznych na terenie innej gminy, w praktyce towarzyszy wiele nieporozumień. Gminy prowadzące własne przedszkola publiczne
często nie mogą pogodzić się z obowiązkiem zwrotu innej gminie dotacji
udzielonej podmiotowi prowadzącemu przedszkole niepubliczne, zwłaszcza
że koszty tej dotacji zwykle nie odpowiadają kosztom wychowania przedszkolnego ponoszonym na własnym terenie przez gminę, której mieszkańcem jest dziecko. W wyniku interwencji dwóch gmin, w grudniu 2008 roku
sprawą tą zajmował się m.in. Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia
18 grudnia 2008 roku (sygn. akt K 19/07) orzekł m.in., że art. 90 ust. 2c
ustawy o systemie oświaty w zakresie, w jakim nakazuje pokrycie wyższych
kosztów dotacji – w przeliczeniu na jednego ucznia – niż dotacje przysługujące przedszkolom niepublicznym usytuowanym na terenie gminy zobowiązanej, w tej części kosztów, która przekracza iloczyn ustalonego przez gminę zobowiązaną wskaźnika procentowego i kwoty wydatków bieżących, ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia,
ustalonych przez gminę uprawnioną do otrzymania refundacji, jest niezgodny z art. 16 ust. 2 i art. 167 ust. 1 Konstytucji oraz z art. 3 ust. 1 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu w dniu
15 października 1985 roku (DzU 1994 nr 124, poz. 6007 oraz DzU 2006 nr
154, poz. 1107). Przepis art. 90 ust. 2c ustawy o systemie oświaty, zgodnie
z powyższym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, utraci moc obowiązu2
jącą w ww. zakresie z upływem 31 grudnia 2009 roku .
1
R. Trykozko, Czy w przypadku zwrotu między gminami części kosztów dotacji w związku
z uczęszczaniem dziecka do przedszkola na terenie innej gminy można mówić o instytucji porozumienia międzygminnego?, „Finanse Komunalne” 2008, nr 9, ss. 59–60.
2
Sentencja wyroku została ogłoszona dnia 30 grudnia 2008 roku w DzU nr 235, poz. 1618.
33
Z uzasadnienia ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego wynika, że skutki
prawne wyroku nie wpłyną na dotychczasowy zakres i wysokość zobowiązań gmin, wynikających z art. 90 ust. 2c ustawy o systemie oświaty, w sytuacjach, gdy dotacje, których koszty są refundowane, będą:
–
mniejsze lub równe dotacjom przyznawanym przedszkolom niepublicznym usytuowanym na terenie gminy zobowiązanej do refundacji,
–
wyższe od dotacji przyznawanych przedszkolom niepublicznym usytuowanym na terenie gminy zobowiązanej do refundacji, ale różnica stanowi wyłączne następstwo większych wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych (w przeliczeniu na jednego ucznia),
ustalonych w budżecie gminy dotującej (uprawnionej do otrzymania refundacji).
Od 2010 roku zmianie ulegną te rozliczenia, w których gminy zobowiązane
były pokrywać koszty dotacji wyższe od dotacji przyznawanych przedszkolom niepublicznym na własnym terenie, w zakresie, gdy różnica wynikać
będzie z zastosowania wyższego wskaźnika procentowego (ponad 75%)
wydatków bieżących ponoszonych na przedszkola publiczne, zastosowanego przez gminę dotującą (uprawnioną do otrzymania refundacji).
ad. II.4) Jeśli chodzi o finansowanie wychowania przedszkolnego dzieci w innych
formach wychowania przedszkolnego na terenie innej gminy, przepisy
prawne dające podstawę do dokonywania rozliczeń pomiędzy gminami zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2010 roku. W myśl wprowadzonych ustawą z dnia 19 marca 2009 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz
o zmianie niektórych innych ustaw (DzU 2009 nr 56, poz. 458) przepisów
art. 80 ust. 2d i art. 90 ust. 2e ustawy o systemie oświaty, jeżeli do innej
formy wychowania przedszkolnego uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę formę wychowania przedszkolnego, gmina, której
mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty udzielonej dotacji. Wydatki
budżetu powinny zostać zaklasyfikowane w rozdziale 80195 „Pozostała
działalność”, § 231 „Dotacje celowe przekazanie gminie na zadania bieżące
realizowane na podstawie porozumień (umów)”.
Finansowanie szkół
Podobne rozwiązania, jak dotyczące finansowania przedszkoli, ustawodawca przewidział dla finansowania nauki w szkołach. W odniesieniu do szkół
prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego (tak jak w przypadku
przedszkoli), w oparciu o przepis art. 79 ustawy o systemie oświaty, przewidziane są dwie formy organizacyjne, tj. jednostka budżetowa lub zakład budżetowy.
Zasady finansowania będą więc takie same, jak opisane wyżej – zob. pkt I.1)
niniejszego opracowania. Pod względem rozdziału klasyfikacji budżetowej wydatków związanych z prowadzeniem szkół, zastosowanie mieć będą symbole
odpowiadające rodzajowi prowadzonej przez daną jednostkę samorządu terytorialnego szkoły.
W odniesieniu do szkół prowadzonych przez inne niż jednostki samorządu
terytorialnego podmioty, generalnie szkoły publiczne prowadzone przez inne niż
jednostki samorządu terytorialnego podmioty otrzymują z budżetu – już nie gmi-
34
Urszula Pisarska
ny, lecz danej jednostki samorządu terytorialnego, obowiązanej do prowadzenia
szkoły danego typu i rodzaju – dotację podmiotową, której wysokość powinna
odpowiadać wysokości wydatków bieżących na jednego ucznia w szkołach tego
samego typu i rodzaju prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego.
Gdyby dana jednostka samorządu terytorialnego nie prowadziła szkoły danego
typu i rodzaju, dotacja – jeśli chodzi o szkoły publiczne – przysługuje w wysokości kwoty przewidzianej na jednego ucznia szkoły publicznej tego typu i rodzaju
w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego.
W odniesieniu do finansowania przez jednostki samorządu terytorialnego szkół
niepublicznych sprawa wygląda trochę inaczej, w zależności od tego, czy szkoły
niepubliczne posiadają uprawnienia szkoły publicznej i czy jest w nich realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki:
1) zgodnie z art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty, szkoły niepubliczne
o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek
szkolny, otrzymują z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotację
podmiotową w wysokości nie niższej niż kwota na jednego ucznia szkoły
danego typu i rodzaju w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej
przez jednostkę samorządu terytorialnego, pod warunkiem, że osoba prowadząca szkołę przekaże organowi właściwemu do udzielenia dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji;
2) zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, szkoły niepubliczne
o uprawnieniach szkół publicznych inne niż wymienione w ust. 2a (czyli
szkoły, które posiadają uprawnienia szkoły publicznej, lecz nie jest w nich
realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki) otrzymują dotację na
każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50% ustalonych w budżecie
danej jednostki samorządu terytorialnego wydatków bieżących, ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na
jednego ucznia, pod warunkiem, że osoba prowadząca poda organowi właściwemu dane dotyczące planowanej liczby uczniów nie później niż do 30
września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji. W przypadku braku
na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego szkoły publicznej danego typu i rodzaju, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki
bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie
szkoły danego typu lub rodzaju;
3) zgodnie z art. 90 ust. 3b ustawy o systemie oświaty, szkoły niepubliczne
nieposiadające uprawnień szkoły publicznej mogą otrzymywać dotacje
z budżetów powiatów.
W przypadku finansowania szkół – w odróżnieniu od przedszkoli – przepisy
prawa nie przewidują rozliczeń pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego
w sytuacji uczęszczania ucznia do szkoły znajdującej się na terenie innej jednostki samorządu terytorialnego. Powyższe wynika z zasad przyznawania jednostkom samorządu terytorialnego środków na zadania oświatowe, tj. subwencji
oświatowej, której wysokość jest powiązana z prowadzeniem szkoły danego
rodzaju i z liczbą uczniów faktycznie uczęszczających do szkoły, bez względu na
miejsce ich zamieszkania.
35
Tryb udzielania i rozliczania dotacji z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla podmiotów prowadzących przedszkola i szkoły
W myśl przepisów art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty,
organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania
i rozliczania dotacji dla przedszkoli, szkół i placówek niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez inne niż jednostki samorządu terytorialnego
podmioty oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości wykorzystywania dotacji,
uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych,
które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej
wykorzystania oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Zakres regulacji wymienionych przepisów ulegał zmianom. Obecne brzmienie przepisów wynika
z ustawy z dnia 19 marca 2009 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz
o zmianie niektórych innych ustaw i obowiązuje od 22 kwietnia 2009 roku.
Uchwały podjęte na podstawie art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, pod względem zgodności z przepisami prawa, podlegają badaniu
przez regionalne izby obrachunkowe na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy
z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (DzU
2001 nr 55, poz. 577 z późn. zm.) w ramach zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W związku z tym, w oparciu
o zagadnienia prawne napotkane w ramach działalności nadzorczej regionalnych izb obrachunkowych, przedstawiono poniżej problemy związane z przedmiotem tego rodzaju uchwał, podejmowanych przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego.
Dotacje dla szkół i przedszkoli niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez inne niż jednostki samorządu terytorialnego podmioty, są dotacjami
o charakterze podmiotowym i w związku z tym zachodzi pytanie, czy brak podjęcia przez radę gminy czy powiatu uchwały o trybie udzielania i rozliczania dotacji
powinien skutkować stwierdzeniem nieważności planowanych w budżecie danej
jednostki samorządu terytorialnego wydatków na te dotacje. Podmiotowy typ
tych dotacji przesądza o tym, że dotacje te z mocy prawa przysługują podmiotom prowadzącym oświatowe placówki niepubliczne po spełnieniu określonych
w ustawie warunków i prawa do otrzymania tej dotacji nie można uzależniać od
podjęcia przez organ stanowiący uchwały o trybie udzielania dotacji. Stąd brak
podjęcia uchwały o trybie udzielania i rozliczania dotacji nie zwalnia danej jednostki samorządu terytorialnego od zaplanowania w budżecie wydatków na dotacje podmiotowe.
Czy ww. uchwały należy zaliczać do prawa miejscowego, skoro dotyczą
one ograniczonego w pewnym sensie kręgu podmiotów, tj. podmiotów, które
prowadzą przedszkola lub szkoły dotowane z budżetu jednostki samorządu terytorialnego? Odbiegając nieco od tematu, należy wspomnieć, że tego samego
rodzaju dylemat rozstrzygano przy badaniu uchwał o zasadach udzielania dotacji
na zadania zlecone do realizacji podmiotom spoza sektora finansów publicznych, gdzie wątpliwości rozwiał sam ustawodawca, stanowiąc wprost, że uchwały w tej sprawie są uchwałami zaliczanymi do aktów prawa miejscowego – art.
23 ust. 1a ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku Przepisy wprowadzające ustawę
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (DzU nr 96, poz. 874).
Obecnie orzecznictwo regionalnych izb obrachunkowych, a także sądów admi-
36
Urszula Pisarska
nistracyjnych jest jednorodne co do tego, że uchwały o trybie udzielania dotacji
dla przedszkoli i szkół niepublicznych są prawem miejscowym. W związku z tym
zapisy, określające, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, pozostają
w sprzeczności z art. 4 ustawy z dnia 20 lipca 2000 roku o ogłaszaniu aktów
normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (DzU 2007 nr 68, poz. 449
z późn. zm.), zgodnie z którym akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych, wchodzą w życie po
upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny
określi termin dłuższy.
Kolejna kwestia to zakres regulacji tego rodzaju uchwał. Zgodnie z przepisami stanowiącymi podstawę prawną podejmowania przedmiotowych uchwał,
w uchwałach powinny się znaleźć regulacje dotyczące trybu udzielania i rozliczania dotacji z uwzględnieniem w szczególności podstawy obliczania dotacji
i zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji
oraz w rozliczeniu wykorzystania dotacji. W zasadzie to, co powinna zgodnie
z ustawą zawierać uchwała (czyli podstawa obliczania dotacji oraz zakres danych zawartych we wniosku o dotację i w rozliczeniu), wynika już wprost z ustawy. Z przepisów art. 80 i art. 90 ustawy o systemie oświaty wynika bowiem, że
dotacje przysługują pod warunkiem, że osoba prowadząca szkołę lub placówkę
poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie
później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji.
W ramach określania trybu udzielania dotacji, organ stanowiący nie może odmiennie określać terminu składania zawiadomienia o planowanej liczbie uczniów
ani też ustanowić innych warunków, których spełnienie uzależniałoby udzielenie
dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Generalnie w uchwałach
nie pojawiają się nowe elementy trybu, a raczej powtórzenia zapisów ustawowych czy sformułowania zawierające tożsame regulacje co do przedmiotu, które
to powtórzenia czy podobne regulacje nie są kwestionowane przez organy nadzoru, jeśli nie stoją w sprzeczności z ustawą.
Co do regulacji uchwał w przedmiocie określenia podstawy obliczenia dotacji i zakresu danych zawartych we wniosku o dotację, również przepisy ustawy
o systemie oświaty nie dają organom stanowiącym dużego pola manewru, odnosząc się do planowanej liczby uczniów oraz do minimalnej kwoty dotacji,
określonej procentowo w odniesieniu do ustalonych w budżecie danej jednostki
samorządu terytorialnego wydatków bieżących, ponoszonych w przedszkolach
publicznych lub szkołach danego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego
ucznia, czy też odnosząc się do kwoty przewidzianej na jednego ucznia w części
subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego.
Organ stanowiący może w tym zakresie jedynie ustalić wyższy procent kwoty
wydatków bieżących, który będzie podstawą obliczenia dotacji.
Zakres regulacji w przedmiotowych uchwałach jest zatem bardzo ograniczony, gdyż nie może przewidywać innych zasad finansowania przedszkoli i szkół,
sprzecznych z przepisami art. 80 i art. 90 ustawy o systemie oświaty. Wprowadzone ustawą z dnia 19 marca 2009 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty
oraz o zmianie niektórych innych ustaw zmiany w przepisach art. 80 i art. 90
ustawy o systemie oświaty rozszerzyły zakres regulacji uchwał podejmowanych
w oparciu o te przepisy o tryb i zakres kontroli prawidłowości wykorzystywania
dotacji oraz o termin i sposób rozliczenia dotacji.
37
Stwierdzone przez organy nadzoru nieprawidłowości, dotyczące uchwał podejmowanych na podstawie art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy o systemie
oświaty, które pozostają również sprzeczne z przepisami po zmianie ustawy
o systemie oświaty, wprowadzonej ustawą z dnia 19 marca 2009 roku, dotyczyły:
a) udzielania dotacji w wysokości jak w roku poprzednim, do czasu ustalenia
ostatecznej kwoty dotacji. W trakcie postępowania nadzorczego przedstawiciel jednostki samorządu terytorialnego podniósł, że zapis taki byłby
w pewnym sensie ułatwieniem dotowania i rozliczania szkół, które otrzymują dotację obliczoną w oparciu o kwotę subwencji oświatowej przypadającą
na jednego ucznia (dotyczy to np. uczniów niepełnosprawnych). Informację
o kwocie subwencji przypadającej na jednego ucznia jednostki samorządu
terytorialnego otrzymują dopiero po uchwaleniu ustawy budżetowej, stąd do
tego czasu wypłacanie dotacji w kwotach przysługujących w roku poprzednim byłoby udogodnieniem (nie ulega zmianie liczba uczniów, bo rok szkolny jest w toku). Stosowne wyrównanie bądź rozliczenie dotacji następowałoby po uzyskaniu informacji o kwocie subwencji przypadającej na jednego
ucznia. Organ nadzorczy nie podzielił jednakże tych argumentów, uznając,
że przepisy ustawy nie dają możliwości ustalania kwoty dotacji w ten sposób. Dotacja byłaby bowiem wypłacana (przynajmniej przez pewien okres)
na podstawie danych z poprzedniego roku. Wraz z rozpoczęciem roku budżetowego znane są dane co do kwoty subwencji ogółem i co do liczby uczniów,
więc istnieje realna możliwość obliczenia dotacji w oparciu o te dane;
b) prawa wstrzymania dotacji w przypadku niezłożenia przez podmiot prowadzący szkołę informacji o liczbie uczniów. W badanych uchwałach często
występują zapisy, zobowiązujące podmioty prowadzące szkoły do składania
w określonych terminach informacji o faktycznej liczbie uczniów uczęszczających do szkoły. Tego rodzaju sformułowania, jako dane dotyczące ustalenia podstawy dotacji, są uzasadnione i zgodne z prawem. Jednakże prawo wstrzymania przekazywania dotacji w sytuacji, gdyby podmiot nie złożył
jednostce samorządu terytorialnego informacji w trakcie roku szkolnego
o liczbie uczniów, stanowią pewnego rodzaju sankcję niewynikającą
z przepisów prawa, a de facto pozbawiającą podmiot prowadzący szkołę
dotacji, do której prawo wynika z przepisów ustawowych. Upoważnienie organu jednostki samorządu terytorialnego w przepisach art. 80 ust. 4 i art.
90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty dotyczy jedynie określenia technicznych zasad przekazywania dotacji uprawnionym jednostkom oświatowym i
powinno służyć dostosowaniu tej procedury udzielania dotacji do warunków
lokalnych. W żadnym wypadku nie może dotyczyć warunków uzyskania
prawa do dotacji lub pozbawiania tego prawa, skoro wynika ono z ustawy;
c) niezgodności zapisów uchwały z art. 145 ustawy o finansach publicznych,
który dotyczy co prawda wprost dotacji z budżetu państwa, ale ma odpowiednie zastosowanie do dotacji udzielanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego poprzez odesłanie zawarte w art. 190 ww. ustawy. Najczęstsze nieprawidłowości w uchwałach dotyczyły określenia odmiennego,
niż wynikający z art. 145 ustawy, terminu zwrotu dotacji pobranej nienależnie lub w nadmiernej wysokości. W ustawie jest bowiem wskazana konkretna data zwrotu dotacji w ww. przypadkach, tj. dzień 28 lutego. Ponadto
uchwały zawierały niezgodne z art. 145 ustawy o finansach publicznych regulacje, dotyczące sposobu naliczania odsetek od dotacji nieprawidłowo
38
Urszula Pisarska
naliczonej lub pobranej w nadmiernej wysokości (według uchwały, naliczanie odsetek przewidziano od dnia wypłaty dotacji; zgodnie z art. 145 ust. 5
ustawy o finansach publicznych, odsetki w ww. przypadkach powinny być
naliczane od dnia stwierdzenia nieprawidłowego naliczenia lub nienależytego pobrania dotacji). Inne uchybienia na tle art. 145 dotyczyły zwrotu dotacji
w pełnej wysokości w przypadku przeznaczenia jej niezgodnie z celem
w sytuacji, gdy ww. przepis art. 145 przewiduje zwrot jedynie części dotacji
wykorzystanej niezgodnie z celem, a nie całej kwoty dotacji. W przypadkach
stwierdzenia niezgodności zapisów uchwały z art. 145 ustawy o finansach
publicznych, stwierdzenie nieważności uchwały dotyczyło tylko części
uchwały, gdyż uchwała po wyeliminowaniu nieprawidłowych zapisów może
pozostać w obiegu prawnym, a w miejsce uchylonych przepisów zastosowanie mają przepisy ustawy.
W rozstrzygnięciach nadzorczych Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie kwestionowało również, w ramach ustalanego uchwałami jednostek samorządu terytorialnego sposobu kontroli wykorzystywania dotacji, zapisy uchwał zobowiązujące podmioty prowadzące przedszkola i szkoły do
przedstawiania dowodów księgowych, wskazujących cel, na który wydatkowano
środki pochodzące z udzielonej dotacji. Po zmianie ustawy o systemie oświaty,
ustawą z dnia 19 marca 2009 roku, żądanie tego rodzaju dokumentów znajduje
uzasadnienie w przepisach art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 tej ustawy.
Poza wskazanymi wyżej nieprawidłowościami, skutkującymi wszczęciem
postępowania nadzorczego i wyeliminowaniem niezgodnych z przepisami prawa
zapisów uchwał, w trakcie badania uchwał o zasadach i trybie dotacji dla przedszkoli i szkół publicznych i niepublicznych rozstrzygano także następujące kwestie, co do których nie stwierdzono naruszenia prawa:
a) w ramach zapisów dotyczących kontroli wykorzystania dotacji, za mieszczące się w dyspozycji ustawowej do określenia zasad rozliczania dotacji
uznano zapisy uchwał, przewidujące prawo kontroli liczby uczniów uczęszczających do przedszkola lub szkoły niepublicznej. Rozliczenie dotacji pozostaje bowiem w ścisłym związku z liczbą uczniów;
b) odnośnie do ustawowego określenia „najbliższej gminy lub powiatu” dla
potrzeb ustalenia kwoty dotacji w przypadku, gdy dana jednostka samorządu terytorialnego nie prowadzi danego przedszkola lub szkoły publicznej,
w piśmiennictwie utarło się stanowisko, że chodzi o gminę lub powiat, którego siedziba leży najbliżej siedziby jednostki samorząd terytorialnego udzielającej dotacji. W czasopiśmie samorządowym „Wspólnota” z dnia 6 maja
2006 roku, w artykule poświęconym dotacjom dla podmiotów edukacji publicznej, wyrażono pogląd, że uchwały nie powinny wskazywać konkretnej
gminy, która jest najbliższą dla potrzeb ustalenia dotacji. Uchwała jako
prawo miejscowe powinna być dostatecznie elastyczna, szczególnych ustaleń powinien w ramach wykonywania uchwały dokonywać organ wykonawczy, a sytuacja faktyczna co do prowadzenia przez gminy sąsiednie i dalsze
przedszkoli publicznych czy danego rodzaju szkół może się zmieniać
w każdym czasie;
c) w zakresie podstawy udzielania dotacji, w jednej z badanych uchwał postanowiono, że w przypadku przedszkola 4-godzinnego dotacja będzie przy-
d)
39
sługiwała w połowie wysokości jak dla przedszkola pełnowymiarowego.
Ustawa o systemie oświaty, w zakresie podstaw udzielania dotacji, zawiera
wyraźne odesłanie do wydatków bieżących budżetu gminy przeznaczonych
na prowadzenie gminnych przedszkoli publicznych. W przepisach nie przewidziano natomiast szczególnych regulacji dotyczących przedszkoli niepełnowymiarowych pod względem czasu funkcjonowania. Określenie niższej
kwoty dotacji dla przedszkola niewymiarowego godzinowo uznano za zgodne z ustawą, biorąc pod uwagę zamiar ustawodawcy, czyli generalnie ustalenie dotacji według kosztów prowadzenia przedszkoli gminnych, a koszty
przedszkola czynnego o połowę mniej godzin są mniejsze, niż przedszkola
prowadzonego w pełnym wymiarze godzin;
wyłączenie z podstawy obliczenia kwoty dotacji – to jest z kwoty wydatków
bieżących w budżecie – wydatków w kwocie odpowiadającej wpłatom rodziców na przedszkola publiczne. Zarówno w przedszkolach publicznych,
jak i niepublicznych, rodzice ponoszą opłaty związane z zapisaniem ucznia
do przedszkola, więc uzasadniona wydaje się korekta wydatków stanowiących podstawę obliczenia dotacji dla przedszkola niepublicznego o wpłaty
rodziców.
Zagadnienia związane z wykonywaniem bądź finansowaniem przez jednostki samorządu terytorialnego zadań z zakresu oświaty nie należą do zagadnień nowych. Mimo to, różnorodność szkół, podmiotów prowadzących szkoły czy
warunków lokalnych powoduje, że zagadnienia te wciąż przynoszą różnego rodzaju problemy i dylematy, w związku z czym nadal stanowią aktualny temat do
rozważań.
TERESA WOTA
Finansowanie inwestycji jednostek samorządu
terytorialnego, konsekwencje dla budĪetu, zobowiązania
Rozpatrując zagadnienie finansowania inwestycji, naleĪy w pierwszej kolejnoĞci dokonaü rozgraniczenia pojĊü remontu i inwestycji.
Z inwestycją mamy do czynienia w momencie, gdy inwestujemy w:
1) nowe Ğrodki trwałe (rzeczowe aktywa trwałe o wartoĞci początkowej powyĪej 3500 zł i okresie uĪytecznoĞci powyĪej jednego roku),
2) ulepszenie istniejącego Ğrodka trwałego, czyli: przebudowĊ, rozbudowĊ,
rekonstrukcjĊ, adaptacjĊ, modernizacjĊ, co powoduje, Īe wartoĞü uĪytkowa
Ğrodka trwałego po zakoĔczeniu ulepszenia przewyĪsza wartoĞü uĪytkową
Ğrodka trwałego przy przyjĊciu go do uĪytkowania.
Z kolei o remoncie moĪemy mówiü wtedy, gdy czynnoĞci podejmowane
w ramach danego przedsiĊwziĊcia mają na celu przywrócenie pierwotnego stanu technicznego i uĪytkowego Ğrodka trwałego, wraz z wymianą zuĪytych składników technicznych, a całoĞü podjĊtych działaĔ nie zmienia funkcji Ğrodka trwałego, wynikających z jego eksploatacji.
Podstawową róĪnicą pomiĊdzy remontem a inwestycją jest to, Īe remont
zmierza do podtrzymania i odtworzenia wartoĞci uĪytkowej Ğrodków trwałych,
natomiast inwestycja – do rozszerzenia w drodze przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji bądĨ modernizacji, czyli do istotnych zmian cech uĪytkowych Ğrodka trwałego.
Szczegółowe zasady finansowania inwestycji jednostek samorządu teryto1
rialnego okreĞla ustawa z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych .
Art. 165a ust. 5 tej ustawy stanowi, Īe wydatki na inwestycje zalicza siĊ do wydatków majątkowych; art. 166 w ust. 1, 2 i 4 stanowi, Īe: uchwała budĪetowa
jednostki samorządu terytorialnego moĪe okreĞlaü, oprócz limitów wydatków na
okres roku budĪetowego, limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne;
limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne ujmowane są w wykazie,
stanowiącym załącznik do uchwały budĪetowej i zawierającym:
1) nazwĊ i cel programu, projektu lub zadania,
2) jednostkĊ organizacyjną odpowiedzialną za realizacjĊ lub koordynującą
wykonywanie programu, projektu lub zadania,
3) okres realizacji i łączne nakłady finansowe,
1
42
4)
Teresa Wota
wysokoĞü wydatków w roku budĪetowym oraz w dwóch kolejnych latach;
zmiana kwot wydatków na realizacjĊ programu, projektu lub zadania, o których mowa w ust. 1, nastĊpuje w drodze uchwały organu stanowiącego
jednostki samorządu terytorialnego, zmieniającej zakres wykonywania lub
wstrzymującej ich wykonywanie.
Art. 184 w ust. 1 pkt 2b, 5, 10a stanowi, Īe uchwała budĪetowa jednostki
samorządu terytorialnego okreĞla: wydatki budĪetu jednostki samorządu terytorialnego w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrĊbnieniem wydatków majątkowych; wydatki związane z wieloletnimi programami inwestycyjnymi, z wyodrĊbnieniem wydatków na finansowanie poszczególnych programów; upowaĪnienie dla zarządu jednostki samorządu
terytorialnego do zaciągania zobowiązaĔ na finansowanie wydatków, o których mowa w art. 166 ust. 1. Art. 191 w ust. 1, 1a, 2 i 3 stanowi, Īe: niezrealizowane kwoty wydatków, zamieszczone w budĪecie jednostki samorządu
terytorialnego, wygasają z upływem roku budĪetowego z zastrzeĪeniem ust.
1a i 2; nie wygasają z upływem roku budĪetowego wydatki budĪetowe przeznaczone na programy i projekty realizowane przy udziale Ğrodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2–4; organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego moĪe ustaliü wykaz wydatków, do których nie stosuje siĊ
przepisów ust. 1 oraz okreĞliü ostateczny termin dokonania kaĪdego wydatku ujĊtego w tym wykazie w nastĊpnym roku budĪetowym; łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z upływem roku budĪetowego, organ
stanowiący ustala plan finansowy tych wydatków w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrĊbnieniem wydatków majątkowych.
Ponadto, w myĞl art. 184 ust. 2 pkt 2 ustawy, uchwała budĪetowa jednostki
samorządu terytorialnego moĪe zawieraü upowaĪnienie dla zarządu tej jednostki
do dokonywania zmian w budĪecie w zakresie okreĞlonym w art. 188 ust. 2, tj.
do dokonywania innych zmian w planie wydatków, z wyłączeniem przeniesieĔ
wydatków miĊdzy działami.
Z powyĪszych przepisów wynika, Īe limity wydatków na inwestycje
w uchwale budĪetowej jednostki samorządu terytorialnego okreĞlane są w grupie wydatków majątkowych, kompetencjĊ do ich uchwalania posiada wyłącznie
organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mogą one byü uchwalane:
a) na okres roku budĪetowego; wówczas wydatki te ujmowane są w grupie
wydatków majątkowych budĪetu z okreĞleniem nazwy zadania inwestycyjnego i wysokoĞci wydatków na okres roku budĪetowego na to zadanie,
bądĨ w załączniku do uchwały budĪetowej obejmującym wydatki inwestycyjne, zawierającym: nazwĊ zadania inwestycyjnego, łączne nakłady finansowe na dane zadanie i wysokoĞü wydatków inwestycyjnych w roku budĪetowym na to zadanie;
b) na realizacjĊ wieloletnich programów inwestycyjnych na okres roku budĪetowego i dwóch lat kolejnych; wówczas wydatki te okreĞlane są w wykazie
stanowiącym załącznik do uchwały budĪetowej, zawierającym: nazwĊ i cel
programu, projektu lub zadania; jednostkĊ organizacyjną odpowiedzialną
za realizacjĊ lub koordynującą wykonywanie programu, projektu lub zadania; okres realizacji i łączne nakłady finansowe; wysokoĞü wydatków w roku
budĪetowym oraz w dwóch kolejnych latach.
Finansowanie inwestycji jednostek samorządu terytorialnego...
43
W sytuacji, gdy organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego okreĞli limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne, wówczas w treĞci
uchwały budĪetowej jednostki samorządu terytorialnego okreĞla wydatki związane z wieloletnimi programami inwestycyjnymi, z wyodrĊbnieniem kwot wydatków
na finansowanie poszczególnych programów w wysokoĞci dotyczącej wydatków
budĪetowych danego roku bez limitów wydatków na dwa lata kolejne, oraz upowaĪnienie zarządu jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania zobowiązaĔ na finansowanie wydatków związanych z realizacją wieloletnich programów
inwestycyjnych w wysokoĞci limitów na dwa kolejne lata bez limitu wydatków na
rok budĪetowy, z wyszczególnieniem poszczególnych programów i kwot zobowiązaĔ na te programy.
Z przepisów tych wynika równieĪ, Īe:
a) niezrealizowane kwoty wydatków zamieszczone w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego wygasają z upływem roku budĪetowego. Oznacza
to, Īe po upływie roku budĪetowego wydatki te nie mogą byü realizowane.
Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego moĪe jednak ustaliü
wykaz wydatków, które z upływem roku budĪetowego nie wygasają, oraz
okreĞliü ostateczny termin dokonania kaĪdego wydatku ujĊtego w tym wykazie w nastĊpnym roku budĪetowym. Dotyczy to zarówno wydatków okreĞlanych na okres roku budĪetowego, jak i wydatków związanych z realizacją wieloletnich programów inwestycyjnych. Łącznie z wykazem wydatków,
które nie wygasają z upływem roku budĪetowego, organ stanowiący ustala
plan finansowy tych wydatków w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji
wydatków, z wyodrĊbnieniem wydatków majątkowych;
b) uchwała budĪetowa jednostki samorządu terytorialnego moĪe zawieraü
upowaĪnienie organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego
do dokonywania przeniesieĔ planowanych wydatków budĪetowych w granicach działu klasyfikacji budĪetowej. Oznacza to, Īe organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego moĪe upowaĪniü zarząd jednostki samorządu terytorialnego do dokonywania przeniesieĔ planowanych w budĪecie
jednostki wydatków w granicach działu. Zatem w toku wykonywania budĪetu jednostki samorządu terytorialnego, zmian wysokoĞci kwot wydatków na
realizacjĊ inwestycji moĪe dokonywaü nie tylko organ stanowiący, ale równieĪ – w granicach udzielonego na podstawie art. 184 ust. 2 pkt 2 ustawy
upowaĪnienia – zarząd jednostki samorządu terytorialnego. UpowaĪnienie
to nie dotyczy jednak dokonywania przeniesieĔ planowanych wydatków na
inwestycje realizowane w ramach limitów na wieloletnie programy inwestycyjne. Zmian kwot wydatków związanych z realizacją wieloletnich programów inwestycyjnych moĪe dokonaü jedynie organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego równoczeĞnie ze zmianą w drodze odrĊbnej
uchwały zakresu wykonywania wieloletniego programu inwestycyjnego;
zwiĊkszenia bądĨ zmniejszenia lub wstrzymania jego realizacji. Zmiana limitów wydatków na realizacjĊ wieloletnich programów inwestycyjnych moĪe
nastąpiü nie tylko w przypadku zmiany zakresu wykonywania programu poprzez jego zwiĊkszenie lub zmniejszenie (np.: dodanie nowego zadania lub
rezygnacja z realizacji zadania, skrócenie odcinka budowanej drogi, kanalizacji, wodociągu lub ich wydłuĪenie) albo wstrzymanie realizacji programu,
ale takĪe w przypadku zmiany wartoĞci kosztorysowej zadania w wyniku
44
Teresa Wota
przeszacowania, zmiany stawek podatku VAT lub zmiany wartoĞci zadania
w wyniku przeprowadzonego postĊpowania przetargowego.
Zobowiązania
Regulacje dotyczące zaciągania przez jednostki samorządu terytorialnego
zobowiązaĔ w zakresie inwestycji zawarte są w art. 36, art. 184 ust. 1 pkt 10a
i w art. 193 ustawy o finansach publicznych oraz w art. 18 ust. 2 pkt 9e ustawy
o samorządzie gminnym i art. 12 pkt 8e ustawy o samorządzie powiatowym.
Wynika z nich, Īe zaciąganie przez jednostki samorządu terytorialnego zobowiązaĔ w zakresie inwestycji nastĊpuje w granicach upowaĪnieĔ.
Art. 36 ust. 1 ustawy o finansach publicznych stanowi, Īe jednostki sektora
finansów publicznych mogą zaciągaü zobowiązania do sfinansowania w danym
roku, do wysokoĞci wynikającej z planu wydatków lub kosztów jednostki, pomniejszonej o wydatki na wynagrodzenia i uposaĪenia, składki na ubezpieczenie
społeczne i Fundusz Pracy, inne składki i opłaty obligatoryjne oraz płatnoĞci
wynikające ze zobowiązaĔ zaciągniĊtych w latach poprzednich; art. 193 ustawy
stanowi, Īe kierownik jednostki budĪetowej jednostki samorządu terytorialnego
moĪe, w celu realizacji zadaĔ, zaciągaü zobowiązania pieniĊĪne do wysokoĞci
kwot wydatków okreĞlonych w zatwierdzonym planie finansowym jednostki; natomiast art. 184 ust. 1 pkt 10a ustawy stanowi, Īe uchwała budĪetowa jednostki
samorządu terytorialnego okreĞla upowaĪnienie dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania zobowiązaĔ na finansowanie wydatków, o których mowa w art. 166 ust. 1 ustawy.
Z przepisów tych wynika, Īe zarząd jednostki samorządu terytorialnego,
w celu realizacji zadaĔ zamieszczonych w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego, moĪe zaciągaü zobowiązania finansowe do wysokoĞci kwot wydatków
okreĞlonych w zatwierdzonym planie finansowym jednostki; Īe uchwała budĪetowa jednostki samorządu terytorialnego okreĞla upowaĪnienie dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania zobowiązaĔ na finansowanie
wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne w wysokoĞci odpowiadającej
limitom wydatków okreĞlonych w wykazie do uchwały budĪetowej na dwa lata
kolejne; Īe zarząd jednostki samorządu terytorialnego, w celu realizacji zadaĔ
ujĊtych w wieloletnim programie inwestycyjnym, moĪe równieĪ zaciągaü zobowiązania do wysokoĞci kwot wydatków okreĞlonych w wykazie limitów wydatków
na wieloletnie programy inwestycyjne na dwa kolejne lata. Oznacza to, Īe zarząd jednostki samorządu terytorialnego moĪe zaciągaü zobowiązania związane
z realizacją inwestycji w granicach kwot wydatków zamieszczonych w zatwierdzonym planie finansowym na podstawie zatwierdzonego planu finansowego
oraz do wysokoĞci limitów wydatków okreĞlonych w wykazie limitów wydatków
na wieloletnie programy inwestycyjne na dwa kolejne lata na podstawie uchwały
budĪetowej.
Z kolei art. 18 ust. 2 pkt 9e ustawy o samorządzie gminnym i art. 12 pkt 8e
ustawy o samorządzie powiatowym stanowią, Īe do wyłącznej właĞciwoĞci rady
(gminy, powiatu) naleĪy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych (gminy, powiatu) dotyczących zobowiązaĔ w zakresie podejmowania inwestycji
i remontów o wartoĞci przekraczającej granicĊ ustaloną corocznie przez radĊ
(gminy, powiatu).
45
Z przepisów tych wynika, i podejmowanie decyzji w sprawie zaciągania zobowiązaĔ w zakresie podejmowania inwestycji ponad kwotĊ okreĞloną w budĪecie
jednostki samorządu terytorialnego naleĪy do wyłącznej kompetencji organu
stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. W tej kwestii organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje uchwałĊ w sprawie okreĞlenia
wysokoĞci zobowiązaĔ w zakresie podejmowanych inwestycji ponad kwotĊ
okreĞloną na dany rok w budĪecie.
PowyĪsze oznacza, Īe zobowiązania inwestycyjne wykraczające poza kwoty okreĞlone w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego mogą byü przez
zarząd jednostki samorządu terytorialnego zaciągane tylko w granicach upowaĪnienia okreĞlonego ww. uchwałą organu stanowiącego w sprawie zobowiązaĔ w zakresie inwestycji ponad kwotĊ okreĞloną w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego.
Uchwała organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego w tej
sprawie powinna zawieraü kwotĊ zaciąganego zobowiązania ponad kwotĊ okreĞloną w budĪecie, nazwĊ zadania inwestycyjnego, na które zaciągane jest zobowiązanie, lata spłaty zaciąganego zobowiązania, a w przypadku gminy dodatkowo Ĩródła dochodów, z których zobowiązanie zostanie spłacone.
I.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wydatki na inwestycje okreĞlane w ramach limitu na okres roku budĪetowego, konsekwencje dla budĪetu, zobowiązania
Z analizy przepisów w tym zakresie wynika, Īe:
W budĪecie jednostki samorządu terytorialnego limit wydatków na inwestycje okreĞla siĊ w grupie wydatków majątkowych (art. 165a ust. 5 pkt 1
ustawy o finansach publicznych).
OkreĞla je wyłącznie organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
Ujmuje je w grupie wydatków majątkowych z okreĞleniem nazwy zadania
i wysokoĞci wydatków na to zadanie na okres roku budĪetowego bądĨ
w załączniku do uchwały budĪetowej obejmującym wydatki inwestycyjne,
zawierającym: nazwĊ zadania inwestycyjnego, łączne nakłady finansowe
na dane zadanie i wysokoĞü wydatków inwestycyjnych w roku budĪetowym
na to zadanie (art. 184 ust. 1 pkt 2b ustawy).
Limit wydatków na inwestycje okreĞla siĊ na okres roku budĪetowego (art.
165 ustawy).
Uchwała budĪetowa jednostki samorządu terytorialnego moĪe zawieraü
upowaĪnienie organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego
do dokonywania przeniesieĔ planowanych wydatków budĪetowych w granicach działu klasyfikacji budĪetowej na podstawie art. 184 ust. 2 pkt 2 ustawy.
W toku wykonywania budĪetu zmian wysokoĞci kwot wydatków na inwestycje zamieszczone w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego moĪe
dokonywaü organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, a takĪe
organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego w granicach upowaĪnienia do dokonywania zmian w budĪecie, udzielonego na podstawie
art. 184 ust. 2 pkt 2 ustawy.
Niezrealizowane kwoty wydatków zamieszczone w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego wygasają z upływem roku budĪetowego, organ sta-
46
7.
8.
9.
II.
1.
2.
3.
4.
5.
Teresa Wota
nowiący jednostki samorządu terytorialnego moĪe ustaliü wykaz zamieszczonych w budĪecie wydatków, które z upływem roku budĪetowego nie wygasają, ustaliü termin realizacji kaĪdego wydatku ujĊtego w wykazie w nastĊpnym roku budĪetowym oraz ustaliü plan finansowy tych wydatków
w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrĊbnieniem
wydatków majątkowych (art. 191 ust. 1, 2 i 3 ustawy).
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego moĪe, w celu realizacji zadaĔ,
zaciągaü zobowiązania pieniĊĪne do wysokoĞci kwot wydatków okreĞlonych w zatwierdzonym planie finansowym jednostki (art. 36 i 193 ustawy).
Organ stanowiący moĪe podjąü uchwałĊ o zaciągniĊciu zobowiązaĔ w zakresie inwestycji ponad kwotĊ okreĞloną w budĪecie (art. 18 ust. 2 pkt 8e
ustawy o samorządzie gminnym, art. 12 pkt 9e ustawy o samorządzie powiatowym).
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego moĪe zaciągaü zobowiązania
związane z realizacją inwestycji w wysokoĞci przekraczającej kwotĊ okreĞloną w budĪecie w granicach kwot okreĞlonych przez organ stanowiący
w uchwale, podjĊtej na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 8e ustawy o samorządzie gminnym, art. 12 pkt 9e ustawy o samorządzie powiatowym.
Wydatki na inwestycje okreĞlane w ramach limitu na realizacjĊ wieloletnich programów inwestycyjnych, konsekwencje dla budĪetu,
zobowiązania
Z analizy przepisów w tym zakresie wynika, Īe:
W budĪecie jednostki samorządu terytorialnego limit wydatków na inwestycje okreĞla siĊ w grupie wydatków majątkowych (art. 165a ust. 5 pkt 1
ustawy o finansach publicznych).
OkreĞla je wyłącznie organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
(art. 184 ust. 1 pkt 2b ustawy).
Limity wydatków na realizacjĊ wieloletnich programów inwestycyjnych okreĞla siĊ na okres roku budĪetowego oraz na dwa lata kolejne w wykazie stanowiącym załącznik do uchwały budĪetowej, zawierającym: nazwĊ i cel
programu, projektu lub zadania; jednostkĊ organizacyjną odpowiedzialną
za realizacjĊ lub koordynującą wykonywanie programu, projektu lub zadania; okres realizacji i łączne nakłady finansowe; wysokoĞü wydatków w roku
budĪetowym oraz w dwóch kolejnych latach (art. 166 ust. 1 i 2 ustawy).
W treĞci uchwały budĪetowej okreĞla siĊ wydatki związane z realizacją
wieloletnich programów inwestycyjnych z wyodrĊbnieniem wydatków na finansowanie poszczególnych programów w wysokoĞci limitu na dany rok
budĪetowy (art. 184 ust. 1 pkt 5) oraz upowaĪnienie dla zarządu jednostki
samorządu terytorialnego do zaciągania zobowiązaĔ związanych z realizacją inwestycji w ramach limitów na wieloletnie programy inwestycyjne w wysokoĞci limitów wydatków na dwa kolejne lata bez limitu wydatków na rok
budĪetowy (art. 184 ust. 1 pkt 10a ustawy).
Limity wydatków na realizacjĊ wieloletnich programów inwestycyjnych są
wiąĪące. Zmiana kwot wydatków na realizacjĊ wieloletnich programów inwestycyjnych nastĊpuje w drodze odrĊbnej uchwały organu stanowiącego,
47
zmieniającej zakres wykonywania programu lub wstrzymującej wykonywanie programu (art. 166 ust. 4 ustawy).
6. W toku wykonywania budĪetu zmian wysokoĞci kwot wydatków inwestycyjnych na zadania realizowane w ramach limitów na wieloletnie programy inwestycyjne moĪe dokonywaü tylko organ stanowiący, jednoczeĞnie ze
zmianą zakresu wykonywania programu lub jego wstrzymaniem (art. 166
ust. 4 ustawy).
7. Niezrealizowane kwoty wydatków zamieszczone w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego wygasają z upływem roku budĪetowego. Organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego moĪe ustaliü wykaz zamieszczonych w budĪecie wydatków, które z upływem roku budĪetowego
nie wygasają, ustaliü termin realizacji kaĪdego wydatku ujĊtego w wykazie
w nastĊpnym roku budĪetowym oraz ustaliü plan finansowy tych wydatków
w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrĊbnieniem
wydatków majątkowych (art. 191 ust. 2 i 3 ustawy).
8. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego moĪe, w celu realizacji zadaĔ, zaciągaü zobowiązania pieniĊĪne do wysokoĞci kwot wydatków
okreĞlonych w zatwierdzonym planie finansowym jednostki (art. 36 i 193
ustawy) oraz w granicach upowaĪnienia okreĞlonego w uchwale budĪetowej na podstawie art. 184 ust. 1 pkt 10a ustawy.
9. Organ stanowiący moĪe podjąü uchwałĊ o zaciągniĊciu zobowiązaĔ w zakresie inwestycji ponad kwotĊ okreĞloną w budĪecie i upowaĪnienie z art.
184 ust. 1 pkt 10a ustawy (art. 18 ust. 2 pkt 8e ustawy o samorządzie
gminnym, art. 12 pkt 9e ustawy o samorządzie powiatowym).
10. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego moĪe zaciągaü zobowiązania
związane z realizacją inwestycji w wysokoĞci przekraczającej kwotĊ okreĞloną w budĪecie i upowaĪnienie z art. 184 ust. 1 pkt 10a na zadania i w granicach kwot okreĞlonych przez organ stanowiący w uchwale, podjĊtej na
podstawie art. 18 ust. 2 pkt 8e ustawy o samorządzie gminnym, art. 12 pkt
9e ustawy o samorządzie powiatowym.
WIESŁAW KUĝNIERZ
Prawidłowe naliczanie odsetek za zwłokĊ od
zobowiązaĔ podatkowych po nowelizacji Ordynacji podatkowej obowiązującej od 1 stycznia 2009 roku
Ustawą z dnia 7 listopada 2008 roku o zmianie ustawy Ordynacja podatko1
2
wa oraz niektórych innych ustaw dokonano szóstej nowelizacji tej ustawy
w zakresie zasad naliczania odsetek. Niniejsze opracowanie jest próbą syntetycznego ujĊcia zasad naliczania odsetek od zaległoĞci podatkowych.
I.
PojĊcie zaległoĞci podatkowej
Zapłata podatku w terminie płatnoĞci jest podstawowym obowiązkiem osoby zobowiązanej z tytułu podatku. W przypadku, gdy zobowiązany nie wykona
tego obowiązku zgodnie z przepisem art. 51 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przekształca siĊ w zaległoĞü podatkową. W przypadku zobowiązania powstającego z mocy prawa, zaległoĞü powstaje niezaleĪnie od wydania i dorĊczenia decyzji okreĞlającej jego wysokoĞü. W decyzji okreĞlającej wysokoĞü zobowiązania organ podatkowy wykazuje tylko kwotĊ zobowiązania,
które nie zostało zapłacone w terminie. Wydanie (dorĊczenie) albo niewydanie
(niedorĊczenie) decyzji nie ma Īądnego wpływu na istnienie zaległoĞci podatkowej. Powstaje ona z mocy prawa w nastĊpnym dniu po dniu, w którym upłynął
termin płatnoĞci zobowiązania.
W przypadku, gdy zobowiązanie powstaje w wyniku dorĊczenia decyzji
ustalającej, zaległoĞü powstaje po niezapłaceniu w terminie zobowiązania wynikającego z tej decyzji. Niewydanie tej decyzji lub jej niedorĊczenie skutkuje tym,
Īe nie powstaje zobowiązanie, a jeĪeli ono nie powstało, to nie moĪe powstaü
zaległoĞü podatkowa. Skuteczne dorĊczenie decyzji ustalającej powoduje powstanie zobowiązania. Jedną z konsekwencji dorĊczenia tej decyzji jest rozpoczĊcie od nastĊpnego dnia po jej dorĊczeniu czternastodniowego terminu płatnoĞci zobowiązania, po upływie którego w przypadku niezapłacenia tego zobowiązania powstaje zaległoĞü podatkowa.
1
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (j.t.: DzU 2005 nr 8, poz. 60
z póĨn. zm.).
2
DzU nr 209, poz. 1318.
50
Wiesław KuĞnierz
ZaległoĞü podatkowa ma charakter obiektywny, jest niezaleĪna od woli,
zamiaru czy teĪ winy zobowiązanego.
ZaległoĞcią podatkową jest równieĪ niezapłacona w terminie zaliczka, rata
podatku oraz zaliczka okreĞlona w drodze szacowania. PrzyjĊcie w przepisie art.
51 § 2 Ordynacji powyĪszej zasady powoduje, Īe stosunek prawny zobowiązania podatkowego z tytułu zaliczek czy teĪ rat podatku staje siĊ samodzielnym
zobowiązaniem, w praktyce niezaleĪnym od zobowiązania z tytułu rozliczenia
3
rocznego lub innego okresu rozliczeniowego .
Przepis art. 52 § 1 Ordynacji wprowadził rozwiązanie w zakresie uznawania
za zaległoĞü podatkową naleĪnoĞci, które podatnik lub płatnik (inkasent) niesłusznie wykazał w deklaracji i otrzymał ich zwrot od organu podatkowego, bądĨ
sam nieprawidłowo naliczył naleĪnoĞü mu przysługującą oraz ją potrącił z pobieranych podatków. Dotyczy to:
–
nadpłaty, jeĪeli w zeznaniu rocznym dla podatników podatku dochodowego
od osób fizycznych lub w zeznaniu wstĊpnym dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych, albo w deklaracji podatku akcyzowego dla
podatników podatku akcyzowego, została ona wykazana nienaleĪnie lub
w wysokoĞci wyĪszej od naleĪnej, a organ podatkowy dokonał jej zwrotu lub
zaliczenia na poczet zaległoĞci podatkowych bądĨ bieĪących lub przyszłych
zobowiązaĔ podatkowych,
–
zwrotu podatku, jeĪeli podatnik otrzymał go nienaleĪnie lub w wysokoĞci
wyĪszej od naleĪnej lub został on zaliczony na poczet zaległoĞci podatkowej albo bieĪących lub przyszłych zobowiązaĔ podatkowych, chyba Īe podatnik wykaĪe, Īe nie nastąpiło to z jego winy,
–
wynagrodzenia płatników lub inkasentów pobranego nienaleĪnie lub w wysokoĞci wyĪszej od naleĪnej,
–
oprocentowania nienaleĪnej nadpłaty bądĨ zwrotu podatku zwróconego lub
zaliczonego na poczet zaległych, bieĪących lub przyszłych zobowiązaĔ podatkowych. Powstanie zaległoĞci podatkowej powoduje szereg konsekwencji prawnych, z których najistotniejszą jest obowiązek naliczenia i zapłaty
4
odsetek za zwłokĊ .
Odsetki za zwłokĊ mają charakter akcesoryjny (uboczny), co oznacza, Īe
nie mają samodzielnego bytu prawnego, dlatego teĪ ich istnienie uzaleĪnione
jest od wysokoĞci i trwania zaległoĞci podatkowej. Brak podstawy do wymagania
zobowiązania (naleĪnoĞci głównej) wyklucza spełnienie zobowiązania akceso5
ryjnego .
3
Por. np.: wyrok NSA z 6 paĨdziernika 1996 r., sygn. akt: SA/Gd 1583/94, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 1997, nr 4.
4
Oprócz naliczania odsetek za zwłokĊ, inne konsekwencje to m.in.:
• moĪliwoĞü wszczĊcia postĊpowania egzekucyjnego,
• moĪliwoĞü wydania przez organ podatkowy decyzji:
– okreĞlającej wysokoĞü zobowiązania podatkowego,
– o odpowiedzialnoĞci podatkowej płatnika lub inkasenta,
– o odpowiedzialnoĞci osoby trzeciej.
5
Por.: wyrok NSA z 9 kwietnia 1999 r., sygn. akt: I SA/Łd 453/97, „Monitor Podatkowy” 2001,
nr 2, ss. 45–46.
Prawidłowe naliczanie odsetek za zwłokĊ...
II.
51
Obowiązek naliczania i zapłaty odsetek
1.
Podmioty stosunków prawnopodatkowych zobowiązane do naliczania odsetek
Odsetki za zwłokĊ samodzielnie nalicza podatnik, płatnik, inkasent, nastĊpca prawny i osoba trzecia, odpowiadająca za zaległoĞci podatkowe. Od zasady
tej przepis art. 53 § 3 Ordynacji przewiduje szeĞü wyjątków. Odsetki za zwłokĊ
oblicza organ podatkowy w drodze decyzji lub postanowienia w nastĊpujących
przypadkach:
6
a) okreĞlania odsetek od zaliczek po zakoĔczeniu roku podatkowego ,
7
b) zaliczenia wpłaty na poczet zaległoĞci podatkowej ,
8
c) przejĊcia majątku ,
9
d) odroczenia terminu płatnoĞci podatku lub rozłoĪenia podatku na raty ,
e) odroczenia terminu zapłaty zaległoĞci podatkowej wraz z odsetkami za
zwłokĊ lub rozłoĪenia na raty zapłaty zaległoĞci podatkowej wraz z odsetkami za zwłokĊ, albo odroczenia zapłaty odsetek od zaliczek, które zostały
10
okreĞlone po zakoĔczeniu roku podatkowego ,
11
f)
zaliczenia nadpłaty lub zwrotu podatku na poczet zaległoĞci podatkowej .
SpoĞród wymienionych powyĪej przypadków tylko okreĞlony w punkcie d
budzi wątpliwoĞci, gdyĪ nakazuje naliczanie odsetek w decyzji w przypadku odroczenia terminu płatnoĞci podatku lub jego rozłoĪenia na raty. Decyzja organu
dotyczy zobowiązania, a nie zaległoĞci podatkowej, czyli nie wystąpią odsetki za
zwłokĊ.
Naliczanie odsetek w przypadkach wymienionych w pkt a, c, d, e nastĊpuje
w formie decyzji, natomiast w pozostałych przypadkach – w formie postanowienia. NaleĪy podkreĞliü, Īe tylko w przypadku wymienionym w punkcie a jest to
decyzja w sprawie naliczenia odsetek; w pozostałych przypadkach naliczenie
nastĊpuje obok rozstrzygania innej sprawy, niemniej jednak wyliczenie odsetek
12
powinno byü elementem rozstrzygniĊcia, a nie uzasadnienia decyzji .
Odsetki za zwłokĊ płatne są bez wezwania organu podatkowego. Oznacza
to, Īe organ nie ma obowiązku „przypominania” zobowiązanemu o koniecznoĞci
zapłaty zaległoĞci wraz z odsetkami za zwłokĊ.
6
Przepis art. 53a Ordynacji.
Przepis art. 62 § 4 Ordynacji.
8
Przepis art. 66 § 5 Ordynacji.
9
Przepis art. 67a § 1 pkt 1 Ordynacji.
10
Przepis art. 67a § 1 pkt 2 Ordynacji.
11
Przepis art. 76a § 1 i art. 76b Ordynacji.
12
Odmiennie: C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, Ordynacja
podatkowa – komentarz, Warszawa 2006, s. 270.
7
52
Wiesław KuĞnierz
2.
Stawki odsetek za zwłokĊ
A. Stawka podstawowa
Podstawowa stawka odsetek za zwłokĊ wynosi 200% podstawowej stopy
13
oprocentowania kredytu lombardowego , ustalonej zgodnie z przepisami o Na14
rodowym Banku Polskim . Stawka ta ulega obniĪeniu lub podwyĪszeniu
w stopniu odpowiadającym obniĪeniu lub podwyĪszeniu podstawowej stopy
oprocentowania kredytu lombardowego, poczynając od dnia, w którym stopa ta
uległa zmianie. Powiązanie stawki odsetek ze stawkami kredytu jest uzasadnione, gdyĪ pozwala na dostosowanie wysokoĞci odsetek za zwłokĊ do poziomu
inflacji, który to poziom ma wpływ na wysokoĞü stopy kredytu lombardowego.
Minister Finansów w przypadku kaĪdorazowej zmiany stopy kredytu lombardowego ogłasza, w drodze obwieszczenia, stawkĊ odsetek za zwłokĊ w Dzienniku
15
UrzĊdowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” .
B. Stawka obniĪona
ObniĪona stawka odsetek za zwłokĊ została wprowadzona od 1 stycznia
2009 roku przepisem art. 56 § 1a Ordynacji. Wynosi ona 75% stawki podstawowej odsetek. Stawka ta zaokrąglana jest w górĊ do dwóch miejsc po przecinku
i – podobnie jak w przypadku stawki podstawowej – o jej wysokoĞci, obniĪeniu
16
albo podwyĪszeniu informuje Minister Finansów w drodze obwieszczenia .
Stawka ta ma zastosowanie w przypadku złoĪenia prawnie skutecznie korekty
deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty i zapłaty zaległoĞci w całoĞci,
w ciągu siedmiu dni od dnia złoĪenia korekty.
Stawka obniĪona odsetek za zwłokĊ nie bĊdzie miała zastosowania do korekty deklaracji złoĪonej po dorĊczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczĊcia kontroli
17
podatkowej lub w przypadkach, gdy organ kontroli nie ma obowiązku zawiada18
miania, po dniu zakoĔczenia kontroli, tj. dniu dorĊczenia protokołu z kontroli .
13
Zgodnie z przepisem art. 42 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o Narodowym Banku Polskim (j.t.: DzU 2005 nr 1, poz. 2 z póĨn. zm.), kredyt lombardowy jest udzielany przez Narodowy
Bank Polski bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartoĞciowych (bony skarbowe, obligacje
rządowe, weksle). Z reguły są to krótkie terminy. Banki mogą zaciągaü w NBP kredyt lombardowy
na kaĪdy dzieĔ w dowolnej wysokoĞci. Kwota kredytu jest ograniczona jedynie portfelem wolnych
papierów wartoĞciowych banku, skorygowanym odpowiednim współczynnikiem (moĪe byü zaciągniĊty do wysokoĞci równej okreĞlonej czĊĞci nominalnej wartoĞci tych papierów).
14
Ustalanie stopy kredytu lombardowego naleĪy, zgodnie z przepisem art. 12 ust. 2 pkt 1
ustawy o Narodowym Banku Polskim, do kompetencji Rady Polityki PieniĊĪnej.
15
W okresie od 1 stycznia 1998 roku (wejĞcie w Īycie Ordynacji) do 28 lutego 2009 roku
stawka odsetek za zwłokĊ ulegała zmianie 51 razy.
16
Po raz pierwszy stawka obniĪona została ogłoszona w obwieszczeniu Ministra Finansów
z dnia 6 stycznia 2009 roku w sprawie stawki odsetek za zwłokĊ od zaległoĞci podatkowych oraz
obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ od zaległoĞci podatkowych (MP nr 2, poz. 11).
17
Obowiązek zawiadamiania kontrolowanego o zamiarze wszczĊcia kontroli podatkowej oraz wyjątki od tej zasady regulują przepisy art. 282b i 282c Ordynacji, wprowadzone od 1 stycznia 2009 roku.
18
ObniĪona stawka odsetek za zwłokĊ nie bĊdzie miała zastosowania równieĪ w przypadku
zawiadomienia o zamiarze wszczĊcia postĊpowania kontrolnego na podstawie ustawy o kontroli
skarbowej – przepis art. 14c ust. 5a ustawy z 28 wrzeĞnia 1991 roku o kontroli skarbowej (j.t.: DzU
2004 nr 8, poz. 65, ze zm.).
53
Korekta deklaracji na podstawie Ordynacji a obniĪona stawka
Prawo złoĪenia korekty deklaracji podatkowych przewiduje przepis art. 81
Ordynacji podatkowej, natomiast obowiązek złoĪenia korekty wynika z ustaw
dotyczących poszczególnych podatków.
Przepis art. 81 Ordynacji dopuszcza autonomiczną korektĊ złoĪonej
uprzednio deklaracji. Korygując deklaracjĊ, „podatnik ma prawo do zmniejszenia
19
lub zwiĊkszenia juĪ powstałego zobowiązania ze skutkiem wstecznym” . Składając korektĊ, podatnik ma obowiązek złoĪyü uzasadnienie przyczyn korekty.
W związku z powyĪszym naleĪy odpowiedzieü na pytanie, jakie skutki wywoła
niedopełnienie tego obowiązku? Uzasadnienie przyczyn korekty to czĊĞü składowa korekty deklaracji, która w przypadku jej niezłoĪenia nie powoduje jej bez20
wzglĊdnej nieskutecznoĞci , gdyĪ organ moĪe wezwaü podatnika do uzupełnie21
nia korekty w trybie art. 274a § 2 Ordynacji , dlatego teĪ naleĪy przyjąü, Īe
niezłoĪenie uzasadnienia wraz z korektą nie bĊdzie pozbawiało podatnika moĪliwoĞci skorzystania z obniĪonej stawki. Dopiero w przypadku niezłoĪenia uzasadnienia po wezwaniu wykluczałoby to moĪliwoĞü zastosowania obniĪonej
stawki odsetek.
Na podstawie przepisu art. 81 Ordynacji podatnik moĪe wielokrotnie korygowaü deklaracje, czyli jest moĪliwa korekta uprzednio juĪ skorygowanej dekla22
racji . ObniĪona stawka bĊdzie miała równieĪ zastosowanie do zaległoĞci ujawnionej w kaĪdej kolejnej korekcie deklaracji – oczywiĞcie pod warunkiem spełnienia za kaĪdym razem wszystkich warunków przewidzianych w przepisie art.
56 §§ 1 i 2 Ordynacji.
Korekty deklaracji na podstawie innych ustaw a obniĪona stawka
–
–
–
–
Korekty deklaracji, przewidziane w przepisach:
art. 17a ust. 1 i 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków
23
i darowizn ,
art. 6a ust. 8 pkt 2 ustawy z dnia 15 listopada 1983 roku o podatku rol24
nym ,
art. 6 ust. 9 pkt 2 i art. 9 ust. 6 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku
25
o podatkach i opłatach lokalnych ,
art. 6 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 30 paĨdziernika 2002 roku o podatku leĞ26
nym ,
19
Por.: C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, op. cit., s. 371.
Por.: ibidem, s. 374.
21
Przepis art. 274a § 2 stanowi, Īe w razie wątpliwoĞci co do poprawnoĞci złoĪonej deklaracji
organ podatkowy moĪe wezwaü do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbĊdnych wyjaĞnieĔ
lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwoĞü rzetelnoĞci danych w niej
zawartych.
22
Por.: C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, op. cit., s. 371.
23
J.t.: DzU 2004 nr 142, poz. 1514 ze zm.
24
J.t.: DzU 2006 nr 136, poz. 969 ze zm.
25
J.t.: DzU 2006 nr 121, poz. 844 ze zm.
26
DzU nr 200, poz. 1682 ze zm.
20
54
Wiesław KuĞnierz
mają charakter odmienny niĪ korekta przewidziana w przepisie art. 81 Ordynacji,
gdyĪ ich złoĪenie jest obowiązkiem podatnika, a ich niezłoĪenie moĪe rodziü
negatywne konsekwencje w stosunku do podmiotu zobowiązanego do złoĪenia
27
korekty . Korekty te bĊdą odnosiły siĊ zarówno do sytuacji korzystnych dla podatnika, jak i niekorzystnych, tj. mogą byü związane z obniĪeniem zobowiązania
lub jego podwyĪszeniem. W przypadku tych korekt ustawy okreĞlają terminy ich
złoĪenia. W wypadku niezłoĪenia tej korekty organ podatkowy ma obowiązek
wezwania do złoĪenia korekty.
O ile moĪliwoĞü skorygowania deklaracji na podstawie Ordynacji jest
uprawnieniem podatnika, płatnika, inkasenta i stosowanie obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ w tym wypadku nie budzi zastrzeĪeĔ, to w przypadku korekty
wynikającej z ustawy podatkowej nasuwają siĊ wątpliwoĞci.
Jak juĪ wczeĞniej wskazano, warunkiem zastosowania obniĪonej stawki
jest złoĪenie korekty wraz z uzasadnieniem jej przyczyn. Przepisy ustaw podatkowych nie przewidują obowiązku składania uzasadnienia przyczyn korekty,
dlatego teĪ w wiĊkszoĞci przypadków takie uzasadnienia nie zostaną złoĪone
28
i nie zostanie spełniony warunek, wynikający z przepisu art. 56 § 1a Ordynacji .
Nie moĪna jednak wykluczyü, Īe pomimo braku obowiązku, podatnik złoĪy razem z korektą takie uzasadnienie i w takim przypadku sprawa wydaje siĊ oczywista, Īe warunek został spełniony.
Warunki zastosowania obniĪonej stawki, zapisane w przepisie art. 56 § 1b
Ordynacji, jednoznacznie wskazują, Īe zastosowanie tej stawki ma uprzywilejowaü podatnika, który złoĪył korektĊ dobrowolnie bez uprzednich działaĔ organu
podatkowego, dlatego teĪ zastosowanie obniĪonej stawki nie bĊdzie moĪliwe,
gdy podatnik, zobowiązany do złoĪenia korekty na podstawie ustawy podatkowej, składa ją dopiero w wyniku wezwania do dokonania tej czynnoĞci przez
organ podatkowy.
Zapłata zaległoĞci a obniĪona stawka
Ponadto warunkiem zastosowania obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ jest
zapłata w całoĞci zaległoĞci w ciągu siedmiu dni od dnia złoĪenia korekty. Wpłata na poczet zaległoĞci nie musi byü dokonana jednorazowo; warunek zapłaty
zaległoĞci w całoĞci naleĪy uznaü za spełniony w sytuacji dokonywania przez
zobowiązanego czĊĞciowych wpłat, gdy ostatnia wpłata pokrywa w całoĞci wykazaną w korekcie zaległoĞü i została dokonana w ciągu siedmiu dni.
WyjaĞnienia wymaga uĪyte w przepisie art. 56 § 1a pojĊcie „zapłata zaległoĞci”. Niewątpliwie naleĪy je odnieĞü do pojĊcia uĪytego w przepisie art. 59 § 1
pkt 1 Ordynacji, który to przepis stanowi, Īe zobowiązanie podatkowe wygasa
przez zapłatĊ.
Zapłata podatku jest podstawowym obowiązkiem osoby zobowiązanej z tytułu podatku. Pozostałe obowiązki podatnika są w zasadzie konsekwencją tego
podstawowego obowiązku. Zapłata podatku to czynnoĞü techniczna i prawna,
27
Por.: T. Grzegorczyk, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2006 (komentarz do
art. 54, Lex).
28
W przypadku korekt wynikających z ustaw organ nie ma obowiązku wzywania w trybie art.
274a § 2 Ordynacji.
55
dokonywana przez zobowiązanego z tytułu podatku. Techniczny aspekt tej
czynnoĞci przejawia siĊ w wykonaniu czynnoĞci przewidzianych przepisami prawa, takich jak np. wpłata gotówki na rachunek organu podatkowego za poĞrednictwem banku czy urzĊdu pocztowego, zlecenie dokonania przelewu z rachunku bankowego. Natomiast aspekt prawny przejawia siĊ w tym, Īe czynnoĞü zapłaty wywołuje okreĞlone skutki prawne w sferze prawa podatkowego.
Znaczenie jĊzykowe słowa „zapłata” to: „daü pieniądze jako naleĪnoĞü,
29
uiszczaü naleĪnoĞü za coĞ” , a co za tym idzie, gramatyczna wykładnia przepisu art. 59 § 1 pkt 1 Ordynacji (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003
30
roku ) nie pozostawia wątpliwoĞci, Īe pojĊcie zapłaty podatku wiąĪe siĊ z prze31
kazaniem pieniĊdzy organowi podatkowemu. Wykładnia ta pozostawia poza
32
tym pojĊciem takie formy wygaĞniĊcia zobowiązania, jak: potrącenie , zalicze33
34
nie nadpłaty lub zaliczenie zwrotu na poczet zaległoĞci podatkowej, które
równieĪ prowadzą do pełnego zaspokojenia wierzyciela podatkowego, jednak
nie wiąĪą siĊ z przekazaniem pieniĊdzy organowi podatkowemu.
Pomimo jednoznacznych wyników wykładni gramatycznej, w doktrynie prawa podatkowego poglądy na temat uznania tych instytucji jako rodzaju zapłaty
są podzielone.
Na gruncie znowelizowanej Ordynacji Olgierd Łunarski wyraził pogląd, Īe
zapłata podatku, pomimo tak wyraĨnego jej wyodrĊbnienia w przepisie art. 59
§ 1 Ordynacji, moĪe byü postrzegana w znaczeniu Ğcisłym, które wiąĪe siĊ
z przekazaniem pieniĊdzy organowi podatkowemu, i w znaczeniu szerokim,
które obejmuje dodatkowo potrącenie i zaliczenie nadpłaty i zwrotu podatku na
35
poczet zaległoĞci podatkowych lub bieĪących zobowiązaĔ podatkowych . Odmienne stanowisko zajmuje w tej kwestii Maciej ĝlifirczyk, który stwierdził: „Nowa redakcja art. 59 § 1 Ordynacji nie daje podstaw do uznawania potrącenia
prawnopodatkowego za rodzaj zapłaty podatku. Obecnie jest to równorzĊdna
36
z zapłatą forma wygasania zobowiązaĔ podatkowych” . Taki sam pogląd wyra37
ził w stosunku do zaliczenia nadpłaty i zwrotu podatku .
Istotą potrącenia, zaliczenia nadpłaty lub zwrotu podatku jest ich kompensacyjny charakter. Formy te prowadzą do zaspokojenia wierzyciela podatkowe29
Por: Słownik jĊzyka polskiego, pod red. W. Doroszewskiego, t. X, Warszawa 1997, s. 696
oraz Słownik jĊzyka polskiego, pod red. M. Szymczaka, t. III, Warszawa 1988, s. 944.
30
Nowelizacja dokonana ustawą z dnia 12 wrzeĞnia 2002 roku o zmianie ustawy – Ordynacja
podatkowa oraz o zmianie innych ustaw (DzU nr 169, poz. 1387).
31
PieniĊĪna zapłata na gruncie Ordynacji moĪe wystĊpowaü w nastĊpujących formach:
–
podstawowej, która dzieli siĊ na zapłatĊ gotówkową i zapłatĊ bezgotówkową (polecenie przelewu, a takĪe, od 1 stycznia 2009 roku – w przypadku podjĊcia stosownej uchwały przez radĊ
gminy, radĊ powiatu lub sejmik województwa – kartą płatniczą);
–
pomocniczej, która wystĊpuje w formie zapłaty papierami wartoĞciowymi (w przypadku wydania odpowiedniego rozporządzenia Ministra Finansów) oraz zapłaty znakami skarbowymi akcyzy (ten ostatni sposób zapłaty nie znajdzie zastosowania, gdyĪ nie moĪe, ze wzglĊdu na
swoją specyfikĊ, dotyczyü zaległoĞci).
32
Przepis art. 64–65 Ordynacji podatkowej.
33
Przepis art. 76 Ordynacji podatkowej.
34
Przepis art. 76b Ordynacji podatkowej.
35
Por.: O. Łunarski, Prawa i obowiązki organów podatkowych w związku z zapłatą podatku,
[w:] Systemy podatkowe w Polsce i na Ukrainie a struktura organizacyjna administracji podatkowych, Rabe 2003, s. 77.
36
M. ĝlifirczyk, Nadpłata podatku, Kraków 2005, s. 197.
37
Ibidem, s. 198 i 199.
56
Wiesław KuĞnierz
go, bez rzeczywistego Ğwiadczenia odpowiadającego wysokoĞci podatku. Skutek, jaki wywołują, jest toĪsamy z zapłatą i to bĊdzie najistotniejszym argumen38
tem do zastosowania wykładni celowoĞciowej i do uznania, Īe zaspokojenie
wierzyciela w którejkolwiek formie bĊdzie równoznaczne z zapłatą podatku, a co
za tym idzie, równieĪ ze spełnieniem warunku z art. 56 § 1a Ordynacji. Wprowadzenie obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ ustawodawca powiązał ze złoĪeniem
dobrowolnej korekty, w której podatnik wykazał zaległoĞü podatkową i zapłacił tĊ
39
zaległoĞü. Z uzasadnienia projektu ustawy z dnia 2 lipca 2008 roku wynika, Īe
niĪsza stawka odsetek za zwłokĊ ma stanowiü „swoistą premiĊ” za ujawnienie
i zapłatĊ zaległoĞci, która nie została jeszcze wykryta przez organ podatkowy. Wobec powyĪszego, cel przepisu zostaje spełniony, gdy nastĊpuje dobrowolne ujawnienie zaległoĞci i zaspokojenie w ciągu siedmiu dni wierzyciela podatkowego. Warunek
zaspokojenia wierzyciela spełniają powołane formy wygaĞniĊcia zobowiązania.
Poza powyĪszymi argumentami za uznaniem potrącenia, zaliczenia nadpłaty lub zwrotu, naleĪy wskazaü równieĪ na niektóre obowiązki organów podatkowych, które wynikają z przepisów Ordynacji, a bezpoĞrednio odnoszą siĊ do
stosowania przepisu art. 56 § 1a Ordynacji.
MoĪna je rozwaĪyü na przykładzie nastĊpującego stanu faktycznego:
Podatnik w dniu 30 kwietnia 2010 roku złoĪył zeznanie PIT 37 za 2009 rok,
w którym wykazał nadpłatĊ podatku w wysokoĞci 5000 zł. Dnia 20 maja 2010
roku dobrowolnie składa korektĊ zeznania PIT 37 za 2008 rok, w której wykazał
zobowiązanie podatkowe o 4000 zł wyĪsze, niĪ zobowiązanie wykazane w pierwotnej deklaracji, czyli wykazał zaległoĞü podatkową w wysokoĞci 4000 zł.
Przyjmując, Īe pojĊcie zapłaty oznacza wyłącznie przekazanie Ğrodków
pieniĊĪnych organowi podatkowemu, podatnik, aby skorzystaü z obniĪonej
stawki odsetek za zwłokĊ, powinien dokonaü wpłaty do 27 maja 2010 roku.
Czy wpłata ta powinna zostaü dokonana?
Zgodnie z przepisem art. 73 § 2 pkt 1 Ordynacji, nadpłata wynikająca z zeznania za 2009 rok powstała w dniu złoĪenia zeznania, czyli 30 kwietnia 2010 roku.
Z kolei, na podstawie przepisu art. 75 § 2 pkt 5, nadpłata powinna byü
zwrócona podatnikowi w terminie trzech miesiĊcy od dnia złoĪenia deklaracji.
PoniewaĪ w korekcie z dnia 20 maja 2010 roku podatnik wykazał zaległoĞü,
organ podatkowy ma obowiązek zastosowania przepisu art. 76 § 1 Ordynacji.
Przepis ten okreĞla sposoby dysponowania nadpłatą, ograniczając w tym zakresie swobodĊ podatnika. Zgodnie z tym przepisem, nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzĊdu na poczet zaległoĞci podatkowych wraz
z odsetkami za zwłokĊ oraz bieĪących zobowiązaĔ podatkowych, a w razie ich
braku podlegają zwrotowi z urzĊdu, chyba Īe podatnik złoĪy wniosek o zaliczenie nadpłaty w całoĞci lub w czĊĞci na poczet przyszłych zobowiązaĔ podatkowych. Zaliczenie nadpłaty podatku na poczet zaległoĞci jest czynnoĞcią materialnotechniczną, wynikającą bezpoĞrednio z tego przepisu. Dla skutecznego
zaliczenia nadpłaty istotne jest to, aby zaległoĞü, na poczet której nadpłata ma
zostaü zarachowana, istniała (nie była przedawniona) w dacie dokonania zaliczenia. Zaliczenie nadpłaty nastĊpuje w przypadku, gdy nadpłata powstała
w wyniku złoĪenia zeznania z dniem powstania nadpłaty, czyli z dniem 30 kwiet38
O moĪliwoĞci stosowania wykładni celowoĞciowej w prawie podatkowym zob.: B. BrzeziĔski, Szkice z wykładni prawa podatkowego, GdaĔsk 2002, ss. 49–61.
39
Druk nr 906 z 2 lipca 2008 roku, publikacja – www.sejm.gov.pl/pracesejmu/druki.
57
nia 2010 roku. W sprawie zaliczenia nadpłaty organ ma obowiązek wydaü postanowienie, które ma charakter deklaratoryjny. Data wydania postanowienia nie
ma znaczenia, gdyĪ postanowienie to potwierdza jedynie powstałe ex lege zaliczenie na poczet zaległoĞci podatkowych.
Uznając, Īe zaliczenie nadpłaty jest czynnoĞcią toĪsamą z zapłatą zaległoĞci przez podatnika w Ğwietle przepisu art. 56 § 1a Ordynacji, podatnik powinien
zostaü obciąĪony odsetkami za zwłokĊ za okres od 1 maja 2009 roku do
30 kwietnia 2010 roku, liczonymi według obniĪonej stawki.
W analizowanym przykładzie, dokonywanie przez podatnika wpłaty w terminie
siedmiu dni w związku z dobrowolnym złoĪeniem korekty nie znajduje w Īadnym
wypadku uzasadnienia, gdyĪ powodowałoby powstanie nadpłaty ze wzglĊdu na obligatoryjny tryb postĊpowania z nadpłatami przewidziany w przepisie art. 76 Ordynacji.
Niewątpliwą wadą przyjĊcia, Īe: potrącenie, zaliczenie nadpłaty, zaliczenie
zwrotu jest toĪsame z zapłatą, o której mowa w przepisie art. 56 § 1a Ordynacji,
bĊdzie pojawienie siĊ sporów z podatnikami, które powstaną w róĪnych stanach
faktycznych, a bĊdą dotyczyły najczĊĞciej momentu powstania nadpłaty, momentu
zaliczenia nadpłaty czy zwrotu podatku. Wynika to stąd, Īe przepisy Ordynacji
w tym zakresie są skomplikowane i poddawane stosunkowo czĊstym nowelizacjom.
Charakter siedmiodniowego terminu do zapłaty zaległoĞci
Siedmiodniowy termin do zapłaty zaległoĞci wykazanej w korekcie jest terminem materialnym. Przesądza o tym charakter czynnoĞci, jaką jest zapłata
zaległoĞci i fakt, Īe jest wyznaczony ustawowo okreĞloną datą. Konsekwencją
powyĪszego rozstrzygniĊcia jest moĪliwoĞü stosowania do tego terminu przepisu
art. 48 Ordynacji, który dopuszcza odroczenie wszystkich terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego z wyjątkiem przepisów enumeratywnie
40
wymienionych w przepisie art. 48 § 1 Ordynacji . Katalog terminów niepodlegających odroczeniu jest zamkniĊty. Wydaje siĊ, Īe ustawodawca przez niedopatrzenie nie poszerzył tego katalogu o termin wynikający z przepisu art. 56 § 1a
Ordynacji, gdyĪ – jak juĪ wskazywano powyĪej – intencją ustawodawcy było
premiowanie dobrowolnych wpłat w stosunkowo krótkim terminie, a stworzenie
potencjalnych moĪliwoĞci odraczania tego terminu pozostaje w jawnej rozbieĪnoĞci z tą intencją.
40
Nie podlegają odroczeniu terminy:
przedawnienia prawa do ustalenia zobowiązania (art. 68 i art. 69),
przedawnienia zobowiązania podatkowego (art. 70),
przedawnienia naleĪnoĞci płatników i inkasentów (art. 71),
zwrotu nadpłaty (art. 77 §§ 1–3),
wygaĞniĊcia prawa do złoĪenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty (art. 79 § 2),
wygaĞniĊcia prawa do zwrotu nadpłaty podatku (art. 80 § 1),
wystawienia rachunku (art. 87 § 3),
Īądania wystawienia rachunku (art. 87 § 4),
przechowywania kopii rachunków (art. 88 § 1),
przedawnienia prawa do wydania decyzji o odpowiedzialnoĞci podatkowej osoby trzeciej (art.
118 § 1),
11. przedawnienia zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialnoĞci osoby trzeciej.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
58
Wiesław KuĞnierz
Problemy miĊdzyczasowe dotyczące stosowania obniĪonej stawki
Nowelizacja Ordynacji, wprowadzona ustawą z dnia 7 listopada 2008 roku,
nie rozstrzyga jednoznacznie, od kiedy i w jakim zakresie naleĪy stosowaü nowe
przepisy dotyczące obniĪonej stawki. Problem ten został poruszony w ogólnej
41
interpretacji Ministra Finansów z dnia 12 lutego 2009 roku , w której minister
stwierdził: „Przepis art. 56 § 1a Ordynacji podatkowej obowiązuje od dnia
1 stycznia 2009 roku i nie nadano mu mocy wstecznej. Uregulowania art. 56
§ 1a ustawy – Ordynacja podatkowa mają wiĊc zastosowanie do korekt deklaracji złoĪonych po dniu 1 stycznia 2009 roku i nie obejmują korekt deklaracji
złoĪonych przed tym dniem.
ObniĪona stawka odsetek za zwłokĊ ma zastosowanie do naliczania odsetek za zwłokĊ za okres od dnia 1 stycznia 2009 roku, co wynika z treĞci obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 6 stycznia 2008 roku w sprawie stawki
odsetek za zwłokĊ od zaległoĞci podatkowych oraz obniĪonej stawki za zwłokĊ
od zaległoĞci podatkowych (MP nr 2, poz. 11). Omawiana stawka ma zastosowanie do kwoty zaległoĞci podatkowej powstałej zarówno przed, jak i po dniu
1 stycznia 2009 roku. ObniĪona stawka odsetek za zwłokĊ nie ma jednak zastosowania do całej kwoty zaległoĞci podatkowej, lecz do ujawnionej w wyniku skorygowania deklaracji. Niemniej jednak, jeĪeli skorygowana deklaracja dotyczy
zaległoĞci podatkowej powstałej przed dniem 1 stycznia 2009 roku, to od dnia
1 stycznia 2009 roku odsetki za zwłokĊ powinny byü naliczane według obniĪonej
stawki odsetek za zwłokĊ, zaĞ do dnia 31 grudnia 2008 roku według podstawowej stawki odsetek za zwłokĊ”.
Stanowisko zawarte w powyĪszej interpretacji zasługuje w pełni na aprobatĊ, gdyĪ opowiada siĊ za zasadą stosowania prawa nowego, a wynika to z analizy przepisów miĊdzyczasowych. Dodatkowo moĪna poszerzyü argumentacjĊ
dotyczącą nienadania „mocy wstecznej” przepisowi art. 56 § 1 a i b Ordynacji.
Sytuacje, kiedy moĪna stosowaü przepisy poprzednio obowiązujące, okreĞlone
42
są wyraĨnie w ustawie z dnia 7 listopada 2008 roku . WĞród tych przepisów nie
wymieniono skutków zmiany przepisu art. 56 Ordynacji. PoniewaĪ są to przepisy
rozbudowane (co oznacza, Īe powinny byü przemyĞlane przez ustawodawcĊ),
w związku z tym uprawniają do wyciągniĊcia – opartego na rozumowaniu
a contrario – wniosku, iĪ do wszystkich innych sytuacji, nieobjĊtych regulacją
miĊdzyczasową, naleĪy stosowaü przepisy nowe.
3.
Zasady ustalania odsetek za zwłokĊ
Odsetki za zwłokĊ naliczane są za precyzyjnie okreĞlony w
okres. Terminy początkowe wynikają bezpoĞrednio z przepisu art.
Ordynacji podatkowej, natomiast terminy koĔcowe okreĞlone są w
§§ 4–10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia
41
42
Sygn. akt: PK4/8012/18/LJO/09/58, publikacja: sip.mf.gov.pl/sip.
Przepisy artykułów 6 –9 ustawy z dnia 7 listopada 2008 roku.
przepisach
53 § 4 i 5
przepisach
2005 roku
59
w sprawie naliczania odsetek za zwłokĊ oraz opłaty prolongacyjnej, a takĪe za43
kresu informacji, które muszą byü zawarte w rachunkach .
Terminy początkowe – odsetki za zwłokĊ są naliczane:
a) począwszy od nastĊpnego dnia po upływie terminu płatnoĞci podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był obowiązany
dokonaü wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego,
b) od dnia zwrotu nienaleĪnej nadpłaty lub od dnia zaliczenia jej na
poczet zaległoĞci podatkowych albo na poczet bieĪących lub
przyszłych zobowiązaĔ podatkowych,
c) od dnia zwrotu nienaleĪnego podatku lub od dnia zaliczenia go na
d) od dnia zwrotu oprocentowania od nadpłaty, która póĨniej okazała
siĊ nienaleĪna, lub od dnia zaliczenia tego oprocentowania na
e) od dnia pobrania przez płatnika lub inkasenta nienaleĪnego wynagrodzenia.
Terminy koĔcowe – odsetki za zwłokĊ są naliczane do dnia włącznie
z tym dniem:
a) zapłaty podatku,
b) wpłacenia podatku osobie uprawnionej do pobierania podatków,
c) potrącenia,
d) przeniesienia własnoĞci rzeczy lub praw majątkowych w związku
z wykonaniem umowy, zawartej pomiĊdzy starostą wykonującym
zadanie z zakresu administracji rządowej a podatnikiem lub pomiĊdzy samorządowym organem administracji a podatnikiem,
e) wpłacenia przez podatnika równowartoĞci nienaleĪnie otrzymanej
kwoty nadpłaty lub kwoty zwrotu podatku oraz otrzymanego oprocentowania,
f)
zaliczenia nadpłaty wraz z jej oprocentowaniem lub zwrotu podatku na poczet zaległoĞci podatkowej,
g) złoĪenia zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres
rozliczeniowy, a w przypadku niezłoĪenia zeznania w terminie, na
ostatni dzieĔ terminu złoĪenia zeznania – od nieuregulowanych
w terminie płatnoĞci w całoĞci lub w czĊĞci zaliczek na podatek
dochodowy.
Przedstawiony katalog terminów początkowych i koĔcowych nie obejmuje
szczególnych przypadków rozpoczynania i zakoĔczenia okresu liczenia odsetek
za zwłokĊ. Okresy naliczania odsetek w tych przypadkach uzaleĪnione są od
rodzaju zaległoĞci podatkowej, sposobu jej wygaĞniĊcia, a takĪe działaĔ podejmowanych przez podmioty stosunków prawnopodatkowych.
Paragraf 2 powołanego powyĪej rozporządzenia Ministra Finansów wprowadza wzór do naliczania odsetek za zwłokĊ. Jest to pierwszy wzór w okresie
obowiązywania Ordynacji, który wynika bezpoĞrednio z przepisu prawa.
43
60
Wiesław KuĞnierz
Wzór ten jest nastĊpujący:
Kz ǜ L ǜ O
= On = Opz
365
Kz
L
O
365
On
Opz
Poszczególne symbole i liczby oznaczają:
– kwotĊ zaległoĞci,
– liczbĊ dni zwłoki,
– stawkĊ odsetek za zwłokĊ w stosunku rocznym,
– liczbĊ dni w roku,
– kwotĊ odsetek,
– kwotĊ odsetek po zaokrągleniu.
W związku z wprowadzeniem obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ, rozpo44
rządzeniem Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie naliczania odsetek za zwłokĊ oraz opłaty prolongacyjnej,
a takĪe zakresu informacji, które muszą byü zawarte w rachunkach, wprowadzono nowy wzór słuĪący do naliczania odsetek za zwłokĊ.
Odsetki za zwłokĊ z zastosowaniem obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ są
naliczane według wzoru:
Kz ǜ L ǜ O1
= On = Opz
365
Kz
L
O1
365
On
Opz
Poszczególne symbole i liczby oznaczają:
– kwotĊ zaległoĞci,
– liczbĊ dni zwłoki,
– obniĪoną stawkĊ odsetek za zwłokĊ w stosunku rocznym,
– liczbĊ dni w roku,
– kwotĊ odsetek,
– kwotĊ odsetek po zaokrągleniu.
JeĪeli zaległoĞü podatkowa istniała w okresach, w których obowiązywały
róĪne stawki odsetek za zwłokĊ od zaległoĞci podatkowych, odsetki są naliczane według powyĪszego wzoru za kaĪdy z tych okresów odrĊbnie. Zaokrągleniu
podlega suma odsetek za poszczególne okresy.
W przepisie art. 55 § 2 Ordynacji wprowadzono proporcjonalne rozliczanie
dokonanej wpłaty na zaległoĞü podatkową i gdy wpłata ta nie pokrywa zaległoĞci
podatkowej wraz z odsetkami za zwłokĊ. WpłatĊ tĊ zalicza siĊ proporcjonalnie
na poczet kwoty zaległoĞci podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokĊ w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległoĞci podatkowej do kwoty odsetek za zwłokĊ. ZasadĊ powyĪszą stosuje siĊ z urzĊdu i w związku z tym nie jest
dopuszczalna sytuacja, gdy dokonaną wpłatĊ zaliczono by na poczet zaległoĞci,
a podatnikowi pozostałyby do zapłaty odsetki za zwłokĊ. Z kolei sytuacja od-
44
DzU nr 236, poz. 1633.
61
wrotna, to znaczy, Īe istnieje zaległoĞü podatkowa, a nie wystĊpują odsetki,
45
moĪe wystąpiü jedynie w przypadku umorzenia odsetek za zwłokĊ .
Podział kwoty wpłaty pomiĊdzy kwotĊ zaległoĞci a kwotĊ odsetek za zwłokĊ
moĪna przedstawiü nastĊpującym równaniem, wynikającym z powołanego powyĪej przepisu:
Kz
X
=
On
W–X
które moĪna przekształciü w nastĊpujący wzór:
Kz ǜ W
X =
Kz + On
Poszczególne symbole oznaczają:
Kz
– kwota zaległoĞci,
On
– kwota naliczonych odsetek,
W
– wpłata dokonana przez podatnika,
X
– czĊĞü dokonanej wpłaty, która zostanie zaliczona na poczet kwoty zaległoĞci,
W – X – czĊĞü dokonanej wpłaty, która zostanie zaliczona na poczet odsetek za zwłokĊ.
Przedstawiony wzór bĊdzie stosowany w sytuacji, gdy zaległoĞü istniała
w okresach, w których obowiązywały róĪne stawki odsetek za zwłokĊ. W piĞmiennictwie podawany jest wzór, który nie odzwierciedla brzmienia przepisu art. 55
§ 2 Ordynacji, a co z tym idzie, prowadzi do wyliczeĔ, które nie są prawidłowe
46
w Ğwietle omawianego przepisu .
Przepis art. 55 § 2 Ordynacji znajduje odpowiednie zastosowanie równieĪ
w przypadkach:
–
niedotrzymania terminu płatnoĞci opłaty prolongacyjnej,
–
wydania decyzji stwierdzającej wygaĞniĊcie zobowiązania podatkowego po
zawarciu umowy o przeniesieniu własnoĞci rzeczy i praw majątkowych,
–
zaliczenia nadpłaty na zaległoĞci podatkowe,
–
zaliczenia zwrotu na zaległoĞci podatkowe,
–
niedotrzymania terminu płatnoĞci zobowiązania wynikającego z decyzji
47
o odpowiedzialnoĞci osoby trzeciej .
45
Wynika to z przepisu art. 67a § 1 pkt 3 Ordynacji.
Por.: B. BrzeziĔski, M. Kalinowski, M. Masternak, A. OlesiĔska, Ordynacja podatkowa –
Komentarz, ToruĔ 2002, s. 215, wzór:
46
Cz =
100 ⋅ W
100 + Dz ⋅
S
100
gdzie:
Cz
W
Dz
S
– czĊĞü wpłaty podlegająca zaliczeniu na poczet zaległoĞci podatkowej,
– wpłacona kwota,
– liczba dni istnienia zaległoĞci podatkowej,
– stawka odsetek.
47
Por. odpowiednio: przepisy art. 57 § 4, art. 66 § 5, art. 76a § 1, art. 77b, art. 109 Ordynacji.
62
Wiesław KuĞnierz
O ile stosowanie przepisu art. 55 § 2 Ordynacji w powyĪszych przypadkach
nie budzi wątpliwoĞci, to w przypadku, gdy została ogłoszona upadłoĞü dłuĪnika
i syndyk dokonuje wpłat na poczet zaległoĞci podatkowych powstałych po ogłoszeniu upadłoĞci, problematycznym staje siĊ stosowanie tego przepisu. Istotą
problemu jest wzajemny stosunek dwóch ustaw: Ordynacji podatkowej
48
(w szczególnoĞci przepisu art. 55 § 2) i Prawa upadłoĞciowego i naprawczego
(w szczególnoĞci przepisów art. 342–344).
Przepis art. 342 Prawa upadłoĞciowego i naprawczego wprowadza kolejnoĞü zaspokajania wierzycieli przez podział funduszów masy upadłoĞci w oparciu o połączone zasady uprzywilejowania oraz proporcjonalnoĞci. WierzytelnoĞci
podlegające zaspokojeniu w drodze podziału funduszów masy są podzielone na
cztery kategorie, a zaspokajanie poszczególnych kategorii opiera siĊ na zasadzie uprzywilejowania. Zasada uprzywilejowania działa w ten sposób, Īe jeĪeli
suma przeznaczona do podziału nie wystarcza na zaspokojenie w całoĞci
wszystkich naleĪnoĞci, naleĪnoĞci dalszej kategorii zaspokaja siĊ dopiero po
zaspokojeniu w całoĞci naleĪnoĞci poprzedzającej kategorii. Z kolei w ramach
kaĪdej z kategorii obowiązuje zasada proporcjonalnoĞci, zgodnie z którą, gdy
majątek nie wystarcza na zaspokojenie w całoĞci wszystkich naleĪnoĞci tej samej kategorii, naleĪnoĞci te zaspokaja siĊ stosunkowo do wysokoĞci kaĪdej
z nich. Z przepisu art. 342 Prawa upadłoĞciowego i naprawczego wynika, Īe
podatki i inne daniny publiczne, które powstały przed ogłoszeniem upadłoĞci,
zaspokaja siĊ w kategorii drugiej, natomiast odsetki od tych podatków – w kategorii czwartej. Podatki, które powstały po ogłoszeniu upadłoĞci, zaspokaja siĊ
w kategorii pierwszej. WątpliwoĞci budzi natomiast problem, do której kategorii
powinny byü zaliczone odsetki od tych podatków. RozstrzygniĊcie tego problemu
przesądzi o moĪliwoĞci zastosowania przepisu art. 55 § 2 Ordynacji, który – jak
wskazywano powyĪej – wprowadza automatyzm naliczania odsetek, gdy wpłata
dotyczy zaległoĞci. W przypadku, gdy odsetki byłyby zaliczone do kategorii
pierwszej, stosowanie tego przepisu byłoby dopuszczalne, natomiast zaliczenie
odsetek od bieĪących zobowiązaĔ do kategorii czwartej wykluczałoby jego stosowanie, gdyĪ naruszałoby to opisane powyĪej reguły.
Wykładnia jĊzykowa przepisu art. 342 ust. 1 pkt 1 Prawa upadłoĞciowego
i naprawczego nie daje podstaw do przyjĊcia, Īe odsetki od wierzytelnoĞci zaliczonych do kategorii pierwszej równieĪ przynaleĪą do tej kategorii. Wskazuje na
to analiza przepisu art. 342 ust. 1 pkt 2 i 3 Prawa upadłoĞciowego i naprawczego, gdzie wyraĨnie jest mowa o odsetkach od wymienionych tam naleĪnoĞci.
Niewymienienie odsetek w art. 342 ust. 1 pkt 1 naleĪy interpretowaü jako brak
49
moĪliwoĞci ich zaspokojenia w tej kategorii .
48
Ustawa z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłoĞciowe i naprawcze (DzU nr 60, poz.
535 z póĨn. zm.).
49
Por.: A. Jakubecki, F. Zedler, Prawo upadłoĞciowe i naprawcze. Komentarz do art. 342,
Lex oraz wyrok NSA z 19 stycznia 2005 r., sygn. akt: FSK 1516/04 nie publik.; wyrok NSA z 7 grudnia
2005 r., sygn. akt: I FSK 752/05, Lex nr 187649; wyrok z 18 czerwca 2007 r., sygn. akt: NSA II
FPS 6/06, ONSAiWSA 2007/5/110; wyrok z 7 marca 2008 r. WSA w Poznaniu, sygn. akt:
I SA/Po76/08, Lex nr 452908.
63
4. Przypadki nienaliczania odsetek za zwłokĊ
a)
b)
c)
d)
Na podstawie przepisu art. 54 § 1 Ordynacji, odsetek za zwłokĊ nie nalicza siĊ:
za okres zabezpieczenia, od zabezpieczonej kwoty zobowiązania, jeĪeli
objĊte zabezpieczeniem Ğrodki pieniĊĪne, w tym kwoty uzyskane ze sprzedaĪy objĊtych zabezpieczeniem rzeczy lub praw, zostały zaliczone na poczet zaległoĞci podatkowych.
Dotyczy to zabezpieczenia dokonanego w trybie przepisu art. 33 § 1 i § 2
Ordynacji, zarówno zobowiązaĔ powstałych w wyniku dorĊczenia decyzji
ustalających, jak i powstających z mocy prawa, ale tylko tych kwot zobowiązaĔ, które zostały pokryte z zabezpieczonych Ğrodków pieniĊĪnych albo
takich, które zostały uzyskane ze sprzedaĪy rzeczy lub praw zaliczonych na
zaległoĞci podatkowe;
za okres od dnia nastĊpnego po upływie terminu do przekazania odwołania
organowi odwoławczemu do dnia otrzymania odwołania przez ten organ.
Termin do przekazania odwołania przez organ pierwszej instancji wynosi 14
dni w sytuacji, gdy organ pierwszej instancji nie skorzystał w tym terminie
z prawa samokontroli decyzji w granicach wyznaczonych przez przepis art.
50
226 § 1 Ordynacji ;
za okres od nastĊpnego dnia po upływie terminu do rozpatrzenia odwołania
do dnia dorĊczenia stronie decyzji organu odwoławczego.
Przepis art. 139 § 3 Ordynacji stanowi, Īe organ odwoławczy powinien wydaü swoją decyzjĊ nie póĨniej niĪ w ciągu 2 miesiĊcy od dnia otrzymania
odwołania przez ten organ, a w przypadku, gdy w trakcie postĊpowania
odwoławczego przeprowadzono rozprawĊ lub strona złoĪyła wniosek
o przeprowadzenie rozprawy, termin ten wynosi 3 miesiące;
w przypadku zawieszenia postĊpowania z urzĊdu, od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postĊpowania do dnia dorĊczenia postanowienia
o podjĊciu zawieszonego postĊpowania.
Przesłanki zawieszenia postĊpowania z urzĊdu reguluje przepis art. 201
51
Ordynacji podatkowej . W razie zaistnienia którejkolwiek z nich organ po-
50
Przepis art. 226 § 1 znajdzie zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy organ podatkowy pierwszej instancji, który wydał zaskarĪoną decyzjĊ, uzna, Īe odwołanie wniesione przez stronĊ zasługuje w całoĞci na uwzglĊdnienie.
51
Przesłanki zawieszenia to:
1)
Ğmierü strony, jeĪeli postĊpowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe;
2)
gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzaleĪnione od rozstrzygniĊcia zagadnienia
wstĊpnego przez inny organ lub sąd;
3)
Ğmierü przedstawiciela ustawowego strony;
4)
utrata przez stronĊ lub jej ustawowego przedstawiciela zdolnoĞci do czynnoĞci prawnych;
5)
w sprawie dotyczącej odpowiedzialnoĞci osoby trzeciej, jeĪeli decyzje:
a) okreĞlająca wysokoĞü zobowiązania podatkowego,
b) o odpowiedzialnoĞci podatkowej płatnika lub inkasenta,
c) w sprawie zwrotu zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług,
d) okreĞlająca wysokoĞü naleĪnych odsetek za zwłokĊ
nie stały siĊ ostateczne;
6)
w przypadku wystąpienia, na podstawie ratyfikowanych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów miĊdzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do organów innego paĔstwa o udzielenie informacji niezbĊdnych do ustalenia lub okreĞlenia wysokoĞci zobowiązania podatkowego.
64
e)
Wiesław KuĞnierz
datkowy wydaje postanowienie z urzĊdu o zawieszeniu postĊpowania, przy
czym naleĪy zauwaĪyü, Īe terminem początkowym zaprzestania naliczania
odsetek jest dzieĔ wydania postanowienia, a nie dzieĔ jego dorĊczenia.
Przepis ten nie obejmuje okresu zawieszenia postĊpowania przed sądami
52
administracyjnymi ;
jeĪeli wysokoĞü odsetek nie przekraczałaby trzykrotnoĞci wartoĞci opłaty dodat53
54
kowej pobieranej przez PocztĊ Polską za polecenie przesyłki listowej .
Przepis ten wprowadził mechanizm aktualizacji kwoty odsetek, których
pobieranie ze wzglĊdu na ich wysokoĞü jest nieekonomiczne. WysokoĞü
opłaty dodatkowej za polecenie przesyłki listowej ustalana jest w drodze za55
rządzenia przez Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej .
Omawiany przepis art. 54 § 1 pkt 5 Ordynacji nie stwarza Īadnych wątpliwoĞci
interpretacyjnych w sytuacji, gdy jest stosowany do podatków (a w konsekwencji do zaległoĞci), które nie są płatne w ratach lub zaliczkach na podatek.
W przypadku, gdy zaległoĞcią są raty podatku lub zaliczki na podatek, powstają wątpliwoĞci, czy kwotĊ decydującą o naliczaniu odsetek (trzykrotnoĞü wartoĞci opłaty dodatkowej) naleĪy odnosiü do kwoty odsetek naliczonej od kaĪdej z osobna raty (zaliczki), czy teĪ do kwoty odsetek naliczonych
od wszystkich rat (zaliczek) niezapłaconych w terminie. Stanowisko za
uznaniem jako odrĊbną zaległoĞü podatkową poszczególnych rat podatku
56
zajĊło Ministerstwo Finansów w piĞmie z dnia 18 paĨdziernika 2005 roku ,
powołując siĊ na przepis art. 51 § 2 Ordynacji, który jednoznacznie wskazuje, Īe zaległoĞcią podatkową jest rata podatku lub zaliczka na podatek.
Stanowisko za odnoszeniem kwoty progowej nienaliczania odsetek od
57
wszystkich rat (zaliczek), prezentowane w doktrynie prawa podatkowego ,
oparte jest na odmiennym niĪ prezentowane w piĞmie Ministerstwa Finansów rozumieniu pojĊcia „zaległoĞü podatkowa”, tzn. Īe powstaje jedna zaległoĞü z tytułu poszczególnych rat (zaliczek). Wydaje siĊ, Īe stanowisko
oparte na wykładni Ministerstwa Finansów, oparte na wykładni jĊzykowej,
jest prawidłowe;
52
Por.: wyrok NSA z 7 lipca 2005 r., sygn. akt: FSK 2067/04, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 2006, nr 5, s. 80.
53
Przekształcenie przedsiĊbiorstwa paĔstwowego uĪytecznoĞci publicznej „Poczta Polska”
w spółkĊ akcyjną „Poczta Polska Spółka Akcyjna” przewiduje ustawa z 8 wrzeĞnia 2008 r. o komercjalizacji paĔstwowego przedsiĊbiorstwa uĪytecznoĞci publicznej „Poczta Polska” (DzU nr 180, poz.
1109). W związku z tym ustawą tą dokonano stosownej zmiany w Ordynacji podatkowej (zmieniono
słowa „Poczta Polska” na słowa „Poczta Polska Spółka Akcyjna”), która wejdzie w Īycie od 1 dnia
miesiąca po miesiącu, w którym dokonany zostanie wpis spółki akcyjnej do rejestru przedsiĊbiorców oraz dokonane zostanie wykreĞlenie przedsiĊbiorstwa paĔstwowego z rejestru, nie póĨniej niĪ
1 grudnia 2009 roku.
54
Przepis od 1 wrzeĞnia 2005 roku dotyczy zarówno podatków, które są dochodem budĪetu
paĔstwa, jak i jednostek samorządu terytorialnego.
55
Na dzieĔ 1 kwietnia 2009 roku wysokoĞü opłaty dodatkowej wynosi 2,20 zł – zarządzenie
nr 28 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 10 marca 2009 r. w sprawie cennika opłat za
usługi pocztowe w obrocie krajowym.
56
Nr SP1-751/8012-153/2570/05/JL, „Serwis Podatkowy” 2006, nr 5, s. 41.
57
Por.: L. Etel, Jak prawidłowo naliczaü odsetki za zwłokĊ, „Prawo i Podatki” 2006, nr 1, ss.
23–25; C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, op. cit., s. 276.
f)
g)
h)
65
za okres od dnia wszczĊcia postĊpowania podatkowego do dnia dorĊczenia
decyzji organu pierwszej instancji, jeĪeli decyzja nie została dorĊczona
w terminie 3 miesiĊcy od dnia wszczĊcia postĊpowania.
Przepis art. 54 § 1 pkt 7 Ordynacji ma chroniü stronĊ postĊpowania podatkowego przed przewlekłoĞcią postĊpowania i koreluje z zasadą szybkoĞci
i ekonomiki postĊpowania. Istotą tego przepisu jest zwłoka organu podatkowego w załatwieniu sprawy. Co do zasady, na podstawie art. 139 § 1 Ordynacji, załatwienie sprawy podatkowej powinno nastąpiü nie póĨniej niĪ
w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie póĨniej niĪ
w ciągu 2 miesiĊcy od dnia wszczĊcia postĊpowania, czyli organ podatkowy, który przekroczy te terminy, pozostaje w zwłoce. Jednak konsekwencje
związane z pozostawaniem w zwłoce organu, skutkujące nienaliczaniem
odsetek, wystąpią dopiero w sytuacji, gdy organ podatkowy nie zakoĔczy
postĊpowania w terminie trzech miesiĊcy, przy czym nie obciąĪa siĊ strony
odsetkami za cały okres trwania postĊpowania, a tylko za okres zwłoki
58
w załatwieniu sprawy ;
za okres od dnia nastĊpnego po upływie dwóch lat od dnia złoĪenia deklaracji, od zaległoĞci związanych z popełnionymi w deklaracji błĊdami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami, jeĪeli w tym okresie nie zostały one
ujawnione przez organ podatkowy.
Wprowadzenie od 1 wrzeĞnia 2005 roku przepisu art. 54 § 1 pkt 7a jest
związane z wprowadzeniem moĪliwoĞci samodzielnego korygowania błĊdów rachunkowych lub innych oczywistych omyłek bez bezpoĞredniego
59
udziału składającego deklaracjĊ w ramach czynnoĞci sprawdzających .
Organ podatkowy ma prawo co do zasady korygowaü błĊdy w składanych
deklaracjach do czasu upływu okresu przedawnienia, niemniej jednak, jeĪeli nie dokona tego w okresie dwóch lat, to nie bĊdą naliczane odsetki za
zwłokĊ;
w zakresie przewidzianym w odrĊbnych ustawach.
Jako przykłady moĪna podaü ustawĊ z dnia 7 paĨdziernika 1999 roku
o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i mo60
dernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (przepis art.
10 ust. 2 pkt 4) oraz ustawĊ z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłoĞcio61
we i naprawcze (przepis art. 92).
Przedstawione powyĪej przypadki nienaliczania odsetek za zwłokĊ nie bĊdą
stosowane w sytuacji, gdy ustalenie lub okreĞlenie wysokoĞci zobowiązania
62
dokonywane bĊdzie przez organ kontroli skarbowej . Zgodnie z przepisem art.
58
Jest to rozwiązanie odmienne niĪ w pkt 3 § 1 art. 54, gdzie ustawodawca nakazał nienaliczanie odsetek wyłączne za okres pozostawania w zwłoce przez organ drugiej instancji.
59
Por.: przepis art. 274 § 1 pkt 1 Ordynacji.
60
61
62
Organami kontroli skarbowej są:
1) minister właĞciwy do spraw finansów publicznych,
2) Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej,
3) dyrektor urzĊdu kontroli skarbowej.
66
Wiesław KuĞnierz
63
64
31 ust. 1 ustawy o kontroli skarbowej , do postĊpowania kontrolnego stosuje
siĊ odpowiednio przepisy Ordynacji, z wyłączeniem art. 54 tej ustawy. Oznacza
to, Īe w postĊpowaniu kontrolnym prowadzonym przez organy kontroli skarbowej nie znajdą zastosowania wyłączenia w naliczaniu odsetek za zwłokĊ.
Ponadto naleĪy jeszcze wskazaü na regulacjĊ zawartą w przepisie art. 54
§ 3 Ordynacji. Przepis ten stanowi, Īe przepisy art. 54 § 1 pkt 2, 3, 7 znajdą
zastosowanie równieĪ w przypadku uchylenia decyzji i przekazania sprawy do
ponownego rozpatrzenia oraz stwierdzenia niewaĪnoĞci decyzji. Brzmienie tego
przepisu nie budzi wątpliwoĞci interpretacyjnych w przypadku, gdy nienaliczanie
odsetek wynika z pkt 2 i 3. Natomiast w przypadku pkt 7, gdy naleĪy go zastosowaü w sytuacji uchylenia decyzji organu pierwszej instancji i przekazania
sprawy do ponownego rozpoznania, nasuwają siĊ wątpliwoĞci, jaki okres powinien byü nieobjĊty naliczaniem odsetek za zwłokĊ. MoĪna ten przepis zinterpretowaü, Īe nie nalicza siĊ odsetek za okres od dnia wszczĊcia postĊpowania
podatkowego do dnia dorĊczenia decyzji wydanej po ponownym przeprowadzeniu postĊpowania przez organ pierwszej instancji, która nie bĊdzie podlegaü
uchyleniu do ponownego rozpoznania lub za okres od dnia uchylenia decyzji
organu pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia do
dnia dorĊczenia decyzji po ponownym rozpatrzeniu sprawy. W piĞmiennictwie
65
wyraĪony jest pogląd słusznie aprobujący pierwsze rozwiązanie, niemniej jednak uzasadnienia przyjĊcia tego rozwiązania naleĪy szukaü raczej w wykładni
celowoĞciowej niĪ jĊzykowej, gdyĪ celem wprowadzenia przepisu art. 54 § 1 pkt
7 Ordynacji była przede wszystkim ochrona strony postĊpowania podatkowego
przed nadmiernym przedłuĪaniem postĊpowania, a pierwsze rozwiązanie jest
66
całkowicie zgodne z tym celem .
Do 31 grudnia 2008 roku w zakresie nienalicznia odsetek za zwłokĊ obowiązywał przepis art. 54 § 1 pkt 6 Ordynacji, który przewidywał nienaliczanie
odsetek za okres od dnia wszczĊcia kontroli podatkowej do dnia dorĊczenia
decyzji w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, jeĪeli postĊpowanie podatkowe nie zostało wszczĊte w terminie 3 miesiĊcy od dnia zakoĔczenia kontroli.
63
Ustawa z dnia 28 wrzeĞnia 1991 roku o kontroli skarbowej (j.t.: DzU 2004 nr 8, poz. 65
z póĨn. zm.).
64
UĪyte w ustawie o kontroli skarbowej okreĞlenie „postĊpowanie kontrolne” na mocy przepisu art. 31 ust. 2 pkt 3 tej ustawy oznacza „postĊpowanie podatkowe” okreĞlone w dziale IV Ordynacji podatkowej.
65
M. Lis, Obowiązek zapłaty odsetek za zwłokĊ od zaległoĞci podatkowych, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2005, nr 3–4, ss. 45–46.
66
Por.: wyrok WSA z 18 lutego 2004 r., sygn. akt: SA/Bk 1038/03, „Przegląd Podatkowy”
2005, nr 2, s. 60 – „Analiza cytowanych przepisów jednoznacznie wskazuje, iĪ ich wprowadzenie
miało na celu przeciwdziałanie przedłuĪaniu siĊ prowadzonych postĊpowaĔ przez organy kontroli
skarbowej oraz organy podatkowe w sprawach okreĞlania zobowiązaĔ podatkowych (instrument
dyscyplinujący). Zamiarem ustawodawcy było zatem, w znaczeniu zastosowania instrumentu fiskalnego, odciąĪenie podatnika od płacenia podatkowych odsetek za zwłokĊ, a tym samym brak
moĪliwoĞci uzyskiwania, w związku z niezawinionym przez stronĊ przedłuĪaniem siĊ postĊpowania,
dochodów przez okreĞlone związki publicznoprawne (np. Skarb PaĔstwa, gminy, powiaty czy województwa). RównieĪ w literaturze przedmiotu wskazuje siĊ, iĪ przepis ten ma na celu mobilizowanie
organu pierwszej instancji do sprawnego przeprowadzenia postĊpowania podatkowego, tak aby od
momentu wszczĊcia postĊpowania do momentu dorĊczenia decyzji koĔczącej postĊpowanie przed
tym organem nie upłynĊło wiĊcej niĪ 3 miesiące (zob.: J. Zubrzycki, Komentarz do art. 47–58,
[w:] B. Adamiak, J. Borkowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki, Ordynacja podatkowa. Komentarz 2007,
Wrocław 2007, s. 242).”
67
Przepis ten miał na celu ochronĊ podmiotu stosunku prawnopodatkowego
przed bezczynnoĞcią organów podatkowych. Dotyczył sytuacji, gdy organ podatkowy w trakcie kontroli podatkowej stwierdził nieprawidłowoĞci w zakresie prawa
podatkowego, w wyniku których powinno nastąpiü wszczĊcie postĊpowania
67
podatkowego . JeĪeli organ podatkowy nie dokonał tego w terminie 3 miesiĊcy od
68
zakoĔczenia kontroli podatkowej , skutkowało to nienaliczaniem odsetek za zwłokĊ.
Od 1 stycznia 2009 roku do Ordynacji wprowadzono inny sposób zapobiegania opieszałoĞci organu podatkowego we wszczĊciu pokontrolnego postĊpowania podatkowego.
W przypadku ujawnienia przez kontrolĊ podatkową nieprawidłowoĞci co do
wywiązywania siĊ przez kontrolowanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego oraz niezłoĪenia przez podatnika deklaracji lub niedokonania przez niego korekty deklaracji w całoĞci uwzglĊdniającej ujawnione
nieprawidłowoĞci, organ podatkowy wszczyna postĊpowanie podatkowe
w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, nie póĨniej niĪ w terminie szeĞciu miesiĊcy od zakoĔczenia kontroli. Zasady dotyczącej obligatoryjnego
wszczĊcia postĊpowania nie stosuje siĊ w przypadku, gdy złoĪone przez kontrolowanego wyjaĞnienia lub zastrzeĪenia do protokołu kontroli zostały w całoĞci
uwzglĊdnione przez kontrolujących.
Ponadto przepis art. 165b § 3 Ordynacji przewiduje moĪliwoĞü wszczĊcia
postĊpowania po upływie 6 miesiĊcy od zakoĔczenia kontroli podatkowej, jeĪeli:
1) podatnik dokona ponownej korekty deklaracji, w której nie zostaną
uwzglĊdnione nieprawidłowoĞci ujawnione w kontroli podatkowej;
2) organ podatkowy otrzyma informacje od organów podatkowych lub od innych organów, uzasadniające wszczĊcie postĊpowania podatkowego.
W związku z powyĪszą nowelizacją nasuwają siĊ wątpliwoĞci, związane ze
stosowaniem przepisów art. 54 § 1 pkt 6 i art. 165b § 1 Ordynacji w okresie
przejĞciowym. Stanowisko w tej sprawie zajął Minister Finansów w drugiej czĊĞci interpretacji ogólnej z dnia 12 lutego 2009 roku: „Przepis intertemporalny, art. 6
ustawy z dnia 7 listopada 2008 roku o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz
niektórych innych ustaw, stanowi, Īe: »Do postĊpowania podatkowego w sprawie,
która była przedmiotem kontroli podatkowej zakoĔczonej przed dniem wejĞcia
w Īycie ustawy, stosuje siĊ przepisy dotychczasowe. Nowy przepis art. 165b § 1
ustawy – Ordynacja podatkowa ma zastosowanie do wszczĊcia postĊpowania
podatkowego w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej zakoĔczonej po dniu 1 stycznia 2009 roku. Przepis art. 6 ustawy nowelizującej odnosi siĊ
do postĊpowania podatkowego, zaĞ art. 54 § 1 pkt 6 ustawy – Ordynacja podatkowa znajduje siĊ dziale III ustawy „Zobowiązania podatkowe”, a nie w dziale IV
„PostĊpowanie podatkowe”, to jednak przepis art. 54 § 1 pkt 6 ustawy – Ordynacja podatkowa jest integralnie związany z wszczĊciem postĊpowania podatkowego po zakoĔczonej kontroli podatkowej. Tym samym, przepis przejĞciowy
art. 6 ustawy nowelizującej wyznacza równieĪ zakres stosowania uchylonego
przepisu art. 54 § 1 pkt 6 ustawy – Ordynacja podatkowa. W przypadkach,
w których nie ma zastosowania przepis art. 165b ustawy – Ordynacja podatko67
Datą wszczĊcia postĊpowania podatkowego z urzĊdu jest dzieĔ dorĊczenia postanowienia
o wszczĊciu postĊpowania podatkowego – przepis art. 165 § 4.
68
Datą zakoĔczenia kontroli podatkowej jest dzieĔ dorĊczenia kontrolowanemu lub osobie go
reprezentującej protokołu z kontroli – przepis art. 291 § 4 Ordynacji.
68
Wiesław KuĞnierz
wa, naleĪy zastosowaü przepis art. 54 § 1 pkt 6 ustawy – Ordynacja podatkowa.
Przepis art. 165b ustawy – Ordynacja podatkowa nie wyznacza terminu na
wszczĊcie postĊpowania podatkowego w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej zakoĔczonej przed dniem 1 stycznia 2009 roku. Tym samym,
jeĪeli kontrola podatkowa została zakoĔczona przed dniem 1 stycznia 2009 roku, a postĊpowanie podatkowe zostało wszczĊte w 2009 roku, lecz jednak po
upływie terminu 3 miesiĊcy od dnia zakoĔczenia kontroli, to wówczas bĊdzie
miał zastosowanie art. 54 § 1 pkt 6 ustawy – Ordynacja podatkowa. Wyznaczony zastosowaniem przepisu art. 54 § 1 pkt 6 ustawy – Ordynacja podatkowa
okres bezodsetkowy moĪe rozpoczynaü siĊ w 2008 roku (lub wczeĞniej) i koĔczyü w 2009 roku (lub póĨniej), w zaleĪnoĞci od daty wszczĊcia kontroli podatkowej i daty dorĊczenia decyzji w sprawie, która była przedmiotem kontroli«.”
III.
Podsumowanie
Wprowadzone od 1 stycznia 2009 roku przepisy dotyczące odsetek za
zwłokĊ od zaległoĞci podatkowych, pomimo przedstawionych wątpliwoĞci, naleĪy oceniü pozytywnie. W szczególnoĞci bardzo istotnym dla podatników jest
wprowadzenie obniĪonej stawki odsetek za zwłokĊ, która powinna zachĊciü
podatników do dobrowolnych wpłat zaległoĞci.
RównieĪ pozytywnie naleĪy oceniü wprowadzenie nowego „mechanizmu”
zapobiegania opieszałoĞci organów podatkowych we wszczynaniu postĊpowania podatkowego w przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli nieprawidłowoĞci.
Obowiązujące do koĔca 2008 roku rozwiązanie tylko czĊĞciowo rekompensowało podatnikom opieszałoĞü organów podatkowych.
WątpliwoĞci zidentyfikowane powyĪej pozwalają sformułowaü postulaty de
lege ferenda.
Przede wszystkim powinny byü znowelizowane przepisy:
–
art. 56 Ordynacji podatkowej w celu jednoznacznego wskazania, Īe pojĊcie
„zapłata” uĪyte w § 1a tego przepisu obejmuje inne efektywne formy wygaĞniĊcia zobowiązania, które zaspokajają wierzyciela podatkowego, a nie
wiąĪą siĊ z bezpoĞrednim przekazaniem pieniĊdzy do organu podatkowego. Ponadto z § 1a powinny byü wykreĞlone słowa: „wraz z uzasadnieniem
przyczyn korekty”, gdyĪ obowiązek uzasadnienia przyczyn nie dotyczy
wszystkich korekt;
–
art. 48 § 1 Ordynacji podatkowej w zakresie uzupełnienia katalogu terminów niepodlegających odroczeniu.
Ponadto powinien zostaü znowelizowany przepis art. 54 § 3 Ordynacji,
w którym naleĪałoby doprecyzowaü, jakie skutki w zakresie nienaliczania odsetek wywołuje uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania lub w przypadku stwierdzenia niewaĪnoĞci decyzji.
Ponadto naleĪałoby rozszerzyü stosowanie przepisu art. 54 § 3 na uchylenie
decyzji w wyniku przeprowadzenia postĊpowania w sprawie wznowienia postĊpowania, które zostało wszczĊte z urzĊdu.
WIESŁAW KUĝNIERZ – dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, wykładowca
prawa podatkowego w WyĪszej Szkole Prawa i Administracji w PrzemyĞlu.
ANALIZY I OPINIE
ADAM CZUDEC
Finanse jednostek samorządu terytorialnego
w województwie podkarpackim w latach 2007–2008
WstĊp
W ostatnich kilku latach obserwowana jest tendencja do systematycznego
i doĞü stabilnego tempa wzrostu dochodów jednostek samorządu terytorialnego.
Przykładowo, w 2007 roku dochody ogółu samorządów w Polsce wzrosły Ğrednio o 12,3% (w 2006 roku – o 12,9%), przy zróĪnicowaniu dynamiki dochodów
róĪnych typów jednostek samorządowych. Dochody gmin w 2007 roku, w stosunku do roku poprzedniego zwiĊkszyły siĊ o 10,2%, miast na prawach powiatu
– o 14,5%, powiatów – o 8,8%, a województw samorządowych – o 19,6%. SpoĞród trzech głównych składników dochodów budĪetowych (dochody własne,
subwencja ogólna, dotacje celowe), najwiĊkszym tempem wzrostu w 2007 roku
charakteryzowały siĊ dochody własne (przyrost o 17,9%), co moĪe Ğwiadczyü
o rosnącym znaczeniu wewnĊtrznych czynników rozwojowych lokalnego i regionalnego Ğrodowiska (przedsiĊbiorczoĞü, wzrost dochodów mieszkaĔców, spadek bezrobocia), które są Ĩródłem dochodów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego.
Wspomniana wyĪej tendencja nie miała jednak wiĊkszego wpływu na
zmniejszenie miĊdzyregionalnego zróĪnicowania sytuacji finansowej jednostek
samorządu terytorialnego, które od wielu lat utrzymuje siĊ na podobnym poziomie (tabela 1).
Tabela 1
Relacje dochodów budĪetowych jednostek samorządu terytorialnego
wg województw w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca
w stosunku do Ğredniej krajowej (w %)
Wyszczególnienie
Polska, w tym:
DolnoĞląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
1999
100
114
92
88
105
93
Lata
2004
100
106
94
89
101
92
2007
100
108
94
86
101
90
70
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
ląskie
ĝwiĊtokrzyskie
WarmiĔsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Adam Czudec
91
125
96
92
90
100
96
93
96
93
108
92
121
92
91
91
106
99
92
101
97
101
94
129
92
91
89
107
93
89
100
96
101
ħródło: Sprawozdanie z działalnoĞci regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budĪetu przez
jednostki samorządu terytorialnego w 2007 roku, Krajowa Rada RIO, Warszawa 2008.
WskaĨniki reprezentowane w tabeli 1 pozwalają stwierdziü utrzymywanie
siĊ na podobnym poziomie dysproporcji miĊdzy dochodami budĪetowymi jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w ciągu ostatnich 9 lat. Podkarpacie, na
tle innych regionów, ciągle pozostaje w grupie najmniej „zamoĪnych”, a proporcje w stosunku do stanu przeciĊtnego w Polsce praktycznie siĊ nie zmieniają.
Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest niski poziom dochodów własnych,
który w 2007 roku kształtował siĊ w granicach 64% przeciĊtnej wielkoĞci dochodów własnych ogółu jednostek samorządowych w Polsce. Pod wzglĊdem wielkoĞci tego wskaĨnika Podkarpacie pozostawało na przedostatnim miejscu
w Polsce (przed województwem lubelskim, gdzie analogiczny wskaĨnik był o 1%
niĪszy). Natomiast wskaĨnik udziałów w podatku dochodowym był w województwie podkarpackim najniĪszy w Polsce i stanowił zaledwie 58% wielkoĞci przeciĊtnej dla całego kraju. Niski poziom dochodów podatkowych podkarpackich
samorządów był w czĊĞci rekompensowany dotacjami celowymi (122% w stosunku do wielkoĞci przeciĊtnej w Polsce) i subwencją ogólną (127% wielkoĞci
przeciĊtnej dla ogółu jednostek samorządowych w Polsce). KaĪdy z tych wskaĨników plasował Podkarpacie na pierwszym miejscu w Polsce pod wzglĊdem zasilania budĪetów samorządowych Ğrodkami pochodzącymi z budĪetu paĔstwa.
Charakteryzując sytuacjĊ finansową podkarpackich samorządów na tle
ogólnopolskim, naleĪy zwróciü jeszcze uwagĊ na relatywnie niskie wskaĨniki
zobowiązaĔ w relacji do dochodów, bo zarówno w 2007, jak teĪ w 2006 roku dla
Podkarpacia wskaĨniki te były poniĪej 20%, co lokowało ten region na 7. miejscu w Polsce.
Natomiast pod wzglĊdem udziału bezzwrotnych Ğrodków zagranicznych
w finansowaniu działalnoĞci jednostek samorządowych Podkarpacie naleĪało do
regionów mających wyĪszy wskaĨnik od przeciĊtnego w Polsce (w 2007 roku
5,3% Ğrodków bezzwrotnych w dochodach ogółem na Podkarpaciu i 4,5% przeciĊtnie w Polsce). JednakĪe róĪnice miĊdzy województwami nie były zbyt duĪe,
a ponadto naleĪy zauwaĪyü stosunkowo mały udział takich Ğrodków w dochodach jednostek samorządowych.
Przytoczone tu wielkoĞci charakteryzujące sytuacjĊ finansową samorządów
pokazują stan przeciĊtny, który jest doĞü mocno zróĪnicowany nie tylko miĊdzy
województwami, ale takĪe miĊdzy róĪnymi typami jednostek samorządowych.
Finanse jednostek samorządu terytorialnego...
71
W dalszej czĊĞci opracowania przedstawiono charakterystykĊ dochodów
i wydatków budĪetowych samorządu województwa podkarpackiego, a takĪe
samorządów powiatów, miast na prawach powiatów i samorządów gmin w latach 2007 i 2008.
Sytuacja finansowa samorządu województwa
Dochody samorządów województw wykazują w latach 2007–2008 wysoką
dynamikĊ wzrostu, co jest spowodowane otrzymywaniem z budĪetu paĔstwa –
w formie zaliczki – dotacji rozwojowej na realizacjĊ regionalnych programów
operacyjnych, która jest czĊĞcią dochodów budĪetowych1. Był to jeden z powodów, dla których dochody samorządu województwa podkarpackiego w 2007 roku
w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca były o 13% wyĪsze niĪ w roku 2006, a z kolei
w 2008 roku nastąpił blisko 29-procentowy przyrost dochodów w stosunku do
roku poprzedniego. Skumulowany wskaĨnik wzrostu w latach 2007 i 2008 wyniósł ponad 45%.
W dalszym ciągu jednak poziom dochodów samorządu województwa podkarpackiego pozostawał na relatywnie niskim poziomie w stosunku do wiĊkszoĞci województw w Polsce, bo w 2007 roku wskaĨnik przeciĊtny dla całego kraju
wyniósł 298 zł w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca, podczas gdy na Podkarpaciu
tylko 259 zł. Dla porównania, w województwie mazowieckim wskaĨnik ten kształtował siĊ na poziomie 479 zł i był najwyĪszy w Polsce, natomiast najniĪszy poziom dochodów uzyskało województwo łódzkie – 219 zł.
W latach 2007 i 2008 doĞü znacząco zmieniała siĊ struktura dochodów budĪetowych samorządu województwa, zwłaszcza gdy chodzi o proporcje miĊdzy
dochodami własnymi (których udział w dochodach ogółem zmniejszył siĊ z ponad 50% w 2007 roku do około 35% w 2008 roku) i dotacjami celowymi (wzrost
z 15% do ponad 29%). Nie zmieniła siĊ natomiast struktura wydatków budĪetowych, zarówno gdy chodzi o proporcje miĊdzy wydatkami bieĪącymi i majątkowymi, jak teĪ pod wzglĊdem udziału wydatków przy zastosowaniu ich grupowania według waĪniejszych działów klasyfikacji budĪetowej.
Wprawdzie w 2007 roku udział wydatków majątkowych w ogólnej ich kwocie w województwie podkarpackim był o około 5% niĪszy w porównaniu z przeciĊtnym wskaĨnikiem dla ogółu samorządów województw, ale w porównaniu
z innymi typami jednostek samorządowych, województwa przeznaczają na wydatki majątkowe znacząco wiĊkszą czĊĞü swoich dochodów.
Samorządy powiatów
W 2007 roku dochody samorządów powiatów w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca wzrosły przeciĊtnie w Polsce o blisko 9% i wynosiły 637 zł. Powiaty województwa podkarpackiego osiągnĊły niĪsze dochody niĪ przeciĊtny powiat
w Polsce, bo ich wielkoĞü w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca w 2007 roku wyniosła
około 625 zł, pomimo blisko 12-procentowego wzrostu dochodów w porównaniu
1
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (DzU nr 227,
poz. 1658).
72
Adam Czudec
z rokiem 2006. Tendencja wzrostowa została utrzymana takĪe w 2008 roku,
chociaĪ tempo przyrostu, wynoszące ponad 10%, było niĪsze w porównaniu
z poprzednimi latami. W ostatnich dwóch latach nie zmieniły siĊ znacząco dysproporcje miĊdzy powiatami pod wzglĊdem wysokoĞci dochodów w przeliczeniu
na 1 mieszkaĔca i w dalszym ciągu powiat o najniĪszych dochodach uzyskiwał
mniej niĪ 40% dochodów w porównaniu z powiatem mającym najwyĪszy wskaĨnik dochodów w stosunku do liczby mieszkaĔców (tabele A i B). ZwiĊkszeniu
poziomu dochodów towarzyszył niewielki wzrost zobowiązaĔ samorządów powiatów z tytułu kredytów i poĪyczek (o około 4%). W rezultacie udział zobowiązaĔ w ogólnej kwocie dochodów budĪetowych zmniejszył siĊ z blisko 17%
w 2007 roku do 14,4% w 2008 roku.
WskaĨnik zadłuĪenia jest bardzo mocno zróĪnicowany miĊdzy powiatami,
przy czym zdecydowanie najwyĪszy udział zobowiązaĔ w stosunku do dochodów
w 2008 roku miały dwa powiaty połoĪone na obszarach górskich, tj. leski – 56%
i bieszczadzki – 46%. Trzeba przy tym zauwaĪyü, Īe są to wprawdzie powiaty
uzyskujące znacznie wyĪsze od przeciĊtnych w województwie dochody w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca, ale globalna kwota ich dochodów jest najniĪsza spoĞród
wszystkich powiatów Podkarpacia, a ponadto w 2008 roku ich dochody były niĪsze
w porównaniu z rokiem poprzednim. Konsekwencją było wyraĨne obniĪenie udziału wydatków majątkowych w ogólnej kwocie wydatków budĪetowych w 2008 roku.
Poza powiatami bieszczadzkim i leskim, zmniejszenie wydatków majątkowych
wystąpiło jeszcze w powiatach: leĪajskim, niĪaĔskim i rzeszowskim (tabela G).
Miasta na prawach powiatu
Poziom dochodów budĪetowych miast na prawach powiatu w Polsce
w roku 2007, w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca, wyniósł 3360 zł i w relacji do 2006
roku był wyĪszy o około 15%. Miasta na prawach powiatu na Podkarpaciu miały
dochody w tym samym roku na podobnym poziomie. NajwyĪsze dochody miało
Krosno, najniĪsze zaĞ – Tarnobrzeg i taka sytuacja utrzymuje siĊ od kilku lat.
NaleĪy jednak zauwaĪyü, Īe w 2006 roku przeciĊtne dochody podkarpackich
miast na prawach powiatu były o ponad 6% wyĪsze od Ğredniej kwoty dla ogółu
tego typu samorządów w Polsce. MoĪna zatem stwierdziü, Īe w 2007 roku sytuacja finansowa tej grupy miast na Podkarpaciu, na tle ogólnopolskim, uległa
pogorszeniu. Z kolei w 2008 roku wszystkie miasta na prawach powiatu w województwie podkarpackim doĞü znacząco zwiĊkszyły swoje dochody i zmniejszyły
skalĊ zadłuĪenia, mierzoną udziałem zobowiązaĔ w stosunku do dochodów
budĪetowych. Warto przy tym podkreĞliü, Īe koszty funkcjonowania administracji
samorządowej miast na prawach powiatu mają mniejszy udział w strukturze
wydatków budĪetowych niĪ w przypadku innych typów jednostek samorządu
terytorialnego(tabele E i F).
Sytuacja finansowa samorządów gmin
W ostatnich kilku latach widoczny był systematyczny wzrost poziomu dochodów budĪetowych gmin w Polsce, a tempo przyrostu wyniosło w 2003 roku
3,5%, w 2004 – 8,3%, w 2005 – 11,6%, w 2006 – 12,9%, a w 2007 – 10,2%.
Finanse jednostek samorządu terytorialnego...
73
NajwiĊkszy przyrost wystąpił w gminach miejskich, najniĪszy zaĞ w gminach
wiejskich2. Mimo to gminy wiejskie miały w 2007 roku najwyĪszą wielkoĞü dochodów w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca – 2293 zł, podczas gdy w gminach miejskich dochody kształtowały siĊ na poziomie 2217 zł, a w gminach miejsko-wiejskich
osiągnĊły kwotĊ 2210 zł. Dochody gmin na Podkarpaciu były niĪsze od przeciĊtnych w kraju, bo ich wielkoĞü w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca w 2007 roku wyniosła w gminach wiejskich – 2189 zł, w gminach miejskich – 2121 zł, a w miastach-gminach – 2105 zł (tabela B).
W 2008 roku nastąpił znaczący przyrost dochodów budĪetowych w kaĪdym
z typów gmin, a indeksy dynamiki wyniosły: w gminach wiejskich i miejskich –
108, a w miastach-gminach – 107 w stosunku do roku poprzedniego.
Jak wynika z porównania liczb przedstawionych w tabelach A i B, w 2008
roku powiĊkszyły siĊ róĪnice miĊdzy gminami o najwyĪszych i najniĪszych dochodach, a stwierdzenie to jest uzasadnione w przypadku kaĪdego z typów
gmin.
Tabela 2
Relacje dochodów gmin o najwyĪszych i najniĪszych wskaĨnikach
w przeliczeniu na 1 mieszkaĔca
Wyszczególnienie
Gminy miejskie
Miasta-gminy
Gminy wiejskie
Dochody gmin o najwyĪszych dochodach = 100
Lata
2008
2007
2005
74
81
82
56
57
78
38
44
47
Stosunkowo najbardziej jednorodną grupĊ tworzą gminy miejskie, gdzie
róĪnice w wysokoĞci dochodów miĊdzy poszczególnymi gminami są znacznie
mniejsze w porównaniu z dwiema pozostałymi grupami gmin (tabela 2).
MoĪna na tej podstawie wnioskowaü o nasilającym siĊ procesie dochodowego rozwarstwienia gmin. Jedną z przyczyn takiej sytuacji jest mocno zróĪnicowane miĊdzy gminami znaczenie dochodów pozyskiwanych ze Ğrodków zewnĊtrznych, w tym zwłaszcza z funduszy Unii Europejskiej (tabele C i D). PrzeciĊtny udział tych Ğrodków w dochodach własnych gmin jest stosunkowo niewielki, bo w 2008 roku kształtował siĊ na poziomie 5–8%, ale skala zróĪnicowania miĊdzy gminami jest bardzo duĪa, bo z jednej strony są gminy, które nie
miały w ogóle dochodów z tego Ĩródła, z drugiej – w niektórych gminach fundusze zewnĊtrzne miały udział przekraczający 30% ogólnej kwoty dochodów własnych. Dla zmniejszenia dysproporcji dochodowych konieczna jest duĪa aktywnoĞü władz samorządowych wielu gmin w pozyskiwaniu funduszy unijnych.
Poziom wydatków budĪetowych gmin pozostaje w Ğcisłym związku z wielkoĞcią uzyskiwanych dochodów, a w grupie wydatków najwiĊkszy udział mają
Ğrodki kierowane na realizacjĊ zadaĔ oĞwiatowych (tabele E i F). Struktura wydatków bieĪących charakteryzuje siĊ ponadto duĪą stabilnoĞcią w kolejnych
2
Sprawozdanie z działalnoĞci regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budĪetu przez
jednostki samorządu terytorialnego w 2007 roku, Krajowa Rada RIO, Warszawa 2008.
74
Adam Czudec
latach. Natomiast gdy chodzi o wydatki majątkowe, to najwiĊkszy ich przyrost
w 2008 roku wystąpił w budĪetach gmin wiejskich, zaĞ gminy miejskie zmniejszyły ich kwotĊ w tymĪe roku o ponad 3% w porównaniu z rokiem poprzednim
(tabela G).
Podsumowanie
Lata 2007 i 2008 nie róĪniły siĊ istotnie pod wzglĊdem sytuacji finansowej
jednostek samorządu terytorialnego na Podkarpaciu od lat poprzednich, bo
w dalszym ciągu utrzymywało siĊ duĪe wewnĊtrzne zróĪnicowanie poziomu
dochodów i wydatków miĊdzy samorządami tych samych typów (powiaty, miasta
na prawach powiatu, gminy miejskie, miasta-gminy, gminy wiejskie).
Ponadto, podobnie jak w latach wczeĞniejszych, przeciĊtne wielkoĞci charakteryzujące sytuacjĊ finansową podkarpackich samorządów Ğwiadczą na ogół
o utrzymywaniu siĊ ich gorszej sytuacji finansowej na tle ogółu jednostek samorządowych w Polsce.
Na podkreĞlenie zasługuje duĪa aktywnoĞü niektórych samorządów gmin
w pozyskiwaniu zewnĊtrznych Ĩródeł finansowania, chociaĪ ich liczba jest stosunkowo niewielka. WyraĨny regres pod tym wzglĊdem jest natomiast zauwaĪalny w 2008 roku w przypadku samorządów powiatów (zmniejszenie udziału
dochodów pozyskiwanych ze Ĩródeł zewnĊtrznych z ponad 21% w 2007 roku do
9% w 2008 roku).
Generalnie jednak nie widaü dotąd znaczącego wpływu funduszy Unii Europejskiej kierowanych do Polski na poprawĊ sytuacji finansowej wiĊkszoĞci
podkarpackich samorządów.
dr hab. ADAM CZUDEC – profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego; kierownik
Katedry Polityki Gospodarczej Wydziału Ekonomii.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
2
1
Miasta razem
Samorząd województwa
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
ropczycko-sĊdziszowski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Powiaty razem
MIASTA NA PRAWACH POWIATU
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
Miasta na prawach powiatu razem
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Nazwa jednostki
Lp.
98 144 813
14 419 663
82 260 350
88 160 156
29 173 071
24 634 945
40 267 642
119 679 027
30 278 164
11 679 592
78 477 013
152 737 621
769 912 056
177 579 567
217 952 585
577 311 050
133 388 988
1 106 232 190
26 990 621
37 486 811
86 124 627
89 309 787
79 681 855
29 974 086
48 794 185
26 018 663
54 934 389
53 598 444
46 709 521
97 549 318
31 669 454
26 810 363
37 589 266
48 623 596
72 661 470
72 070 057
69 378 375
40 925 814
28 386 138
1 105 286 840
543 650 100
3
Dochody ogółem
wykonane
(w zł)
4
2 095
2 385
2 030
2 347
2 045
1 980
2 222
1 958
1 930
2 100
1 993
2 332
2 121
3 721
3 247
3 531
2 665
3 368
1 217
575
650
732
693
488
445
979
794
940
601
733
472
377
478
682
427
761
637
661
528
625
259
Dochody
w przeliczeniu
na
1 mieszkaĔca
(w zł)
99 375 961
14 338 488
84 593 968
84 176 045
29 044 139
23 732 238
40 883 055
107 446 928
31 448 527
10 596 712
79 874 458
166 901 236
772 411 756
180 689 378
222 980 261
574 353 953
138 225 489
1 116 249 081
28 580 040
36 309 939
78 782 205
86 635 726
79 731 087
29 087 594
46 565 630
26 961 997
52 765 417
54 781 294
44 327 553
88 411 944
31 535 382
28 474 044
37 024 428
47 101 800
71 576 631
72 393 463
74 750 291
42 413 770
26 586 360
1 084 796 596
513 451 380
5
Wydatki ogółem
wykonane
(w zł)
Dochody, wydatki, wynik i zadłuĪenie jednostek samorządu terytorialnego w 2007 roku
6
2 121
2 372
2 088
2 241
2 036
1 908
2 256
1 758
2 005
1 906
2 028
2 548
2 128
3 786
3 322
3 513
2 762
3 399
1 288
557
595
710
693
474
424
1 014
762
961
570
664
470
400
471
661
421
764
687
685
495
613
245
Wydatki
w przeliczeniu
na
1 mieszkaĔca
(w zł)
-1 231 149
81 174
-2 333 619
3 984 111
128 932
902 707
-615 413
12 232 099
-1 170 363
1 082 880
-1 397 445
-14 163 615
-2 499 699
-3 109 811
-5 027 676
2 957 097
-4 836 501
-10 016 890
-1 589 419
1 176 872
7 342 422
2 674 061
-49 231
886 492
2 228 555
-943 334
2 168 972
-1 182 850
2 381 968
9 137 374
134 072
-1 663 681
564 838
1 521 796
1 084 838
-323 406
-5 371 916
-1 487 955
1 799 778
20 490 245
30 198 720
7
Wynik
na koniec roku
(w zł)
31 598 712
4 227 598
16 986 321
27 249 128
7 757 310
5 386 740
15 411 450
1 742
9 900 896
1 055 821
17 080 609
17 925 307
154 581 633
47 258 780
45 155 254
184 795 636
48 340 770
325 550 440
10 751 889
3 595 537
10 353 198
12 700 000
9 946 091
8 391 201
5 051 135
13 837 440
3 174 092
18 002 256
4 918 748
4 850 056
7 230 257
4 374 601
11 182 031
6 661 881
2 500 919
21 134 876
19 394 329
6 887 957
1 600 000
186 538 493
87 520 371
8
ogółem
13 801 020
4 092 362
16 971 000
26 517 016
7 700 000
2 286 310
15 378 749
0
9 900 896
1 045 000
16 919 251
17 433 000
132 044 603
47 042 634
32 157 446
16 173 769
44 135 745
139 509 595
10 751 889
2 695 537
10 353 198
0
9 946 091
8 391 201
4 050 000
13 651 782
274 092
18 000 962
4 918 748
3 834 000
7 230 257
4 189 233
8 165 547
1 055 243
2 500 919
21 121 947
7 086 008
6 887 957
1 600 000
146 704 613
86 945 737
9
kredyty
i poĪyczki
0
0
0
0
0
0
1 135
185 657
0
1 294
0
16 056
0
185 368
16 484
6 638
0
12 928
8 321
0
0
433 880
574 633
297 692
135 236
15 321
732 112
57 310
430
32 701
1 742
0
10 821
161 358
492 307
1 937 031
216 145
2 997 808
21 867
4 205 025
7 440 845
10
zobowiązania
wymagalne
Zobowiązania (w zł)
w tym:
11
32,20
29,32
20,65
30,91
26,59
21,87
38,27
0,00
32,70
9,04
21,77
11,74
20,08
26,61
20,72
32,01
36,24
29,43
39,84
9,59
12,02
14,22
12,48
27,99
10,35
53,18
5,78
33,59
10,53
4,97
22,83
16,32
29,75
13,70
3,44
29,33
27,95
16,83
5,64
16,88
16,10
Relacja
zobowiązaĔ
do dochodów
ogółem (w %)
Tabela A
12
6
1
8
2
7
10
4
11
12
5
9
3
1
3
2
4
1
14
11
7
8
16
19
2
4
3
13
6
18
21
17
9
20
5
12
10
15
Miejsce
w rankingu
wg dochodów
w przeliczeniu
na 1
mieszkaĔca
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
2
MIASTA-GMINY
Baranów Sandomierski
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Głogów Małopolski
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
Lesko
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
SĊdziszów Małopolski
Sieniawa
Sokołów Małopolski
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (Bieszczadzka)
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
3
10 291 003
7 777 939
9 081 201
19 045 622
16 061 152
18 180 271
11 380 064
30 111 719
13 181 845
12 800 062
11 227 916
14 184 567
27 687 255
6 498 496
18 166 072
5 233 665
29 241 992
22 763 002
14 409 189
24 874 563
22 539 222
39 304 010
55 751 813
22 738 180
38 037 131
36 239 484
25 074 406
30 389 799
23 491 263
50 337 579
22 706 190
18 008 961
45 341 644
36 795 165
43 582 904
14 506 157
38 610 244
32 379 516
50 693 669
17 977 442
32 500 659
47 883 974
16 576 251
37 542 365
42 557 887
31 816 821
18 923 092
42 190 311
26 604 480
985 975 184
4
2 445
2 434
2 128
2 355
2 455
2 532
2 031
2 308
2 117
2 462
1 998
2 220
2 104
3 877
2 317
2 182
2 340
2 108
2 151
2 067
2 129
1 868
2 135
3 138
2 286
1 977
2 291
2 021
1 850
2 059
1 966
2 157
2 014
1 999
2 046
2 226
2 231
2 366
1 948
1 773
2 107
2 112
2 427
2 287
2 065
1 931
2 192
2 398
2 086
2 105
5
9 799 376
7 904 123
8 743 624
18 878 496
17 408 000
17 396 629
11 304 732
29 798 182
13 373 210
12 671 697
10 621 856
12 582 525
27 656 527
6 414 099
18 293 384
5 158 670
28 740 807
23 156 731
14 564 447
23 703 086
22 505 860
40 070 840
55 955 822
25 332 967
35 849 987
38 412 528
22 461 892
29 104 893
23 097 814
52 691 320
21 309 406
17 984 533
46 697 100
37 972 357
40 783 353
14 712 374
36 461 792
32 254 848
48 578 387
17 161 806
30 258 084
49 907 825
16 684 209
37 411 247
42 970 320
29 000 040
18 522 317
40 185 165
25 096 269
973 138 441
6
2 328
2 474
2 049
2 334
2 661
2 423
2 018
2 284
2 148
2 437
1 890
1 969
2 102
3 827
2 333
2 150
2 300
2 144
2 174
1 969
2 126
1 904
2 143
3 496
2 155
2 095
2 052
1 936
1 819
2 155
1 845
2 154
2 074
2 062
1 915
2 258
2 107
2 357
1 866
1 692
1 962
2 201
2 442
2 279
2 085
1 760
2 146
2 284
1 968
2 078
7
491 627
-126 184
337 577
167 125
-1 346 848
783 642
75 331
313 538
-191 365
128 365
606 059
1 602 042
30 728
84 397
-127 311
74 994
501 185
-393 729
-155 258
1 171 477
33 362
-766 830
-204 009
-2 594 786
2 187 144
-2 173 044
2 612 514
1 284 906
393 450
-2 353 741
1 396 785
24 429
-1 355 456
-1 177 192
2 799 551
-206 218
2 148 452
124 668
2 115 283
815 636
2 242 575
-2 023 851
-107 958
131 118
-412 433
2 816 781
400 775
2 005 145
1 508 211
12 836 744
8
128 379
675 000
0
2 297 747
3 571 029
1 567 935
1 970 651
3 418 600
150 000
2 179 849
520 000
1 730 366
3 427 701
3 084 411
1 650 172
0
9 037 336
4 103 974
300 000
1 643 371
3 075 000
12 974 330
16 101 818
4 927 818
2 942 783
10 587 334
6 464 967
1 775 265
705 075
11 146 611
5 997 215
3 186 200
8 449 647
6 975 847
5 678 654
3 575 200
6 678 230
2 939 348
16 030 898
1 756 330
11 078 956
8 191 640
2 976 130
2 250 000
5 001 694
8 396 418
1 210 748
7 494 915
865 000
181 077 441
9
128 379
675 000
0
2 292 830
2 877 809
1 567 935
1 928 731
3 418 600
150 000
2 057 486
520 000
1 730 366
3 423 730
3 084 411
1 650 172
0
9 035 746
4 103 974
300 000
1 449 869
3 075 000
12 946 305
16 101 818
1 681 020
2 941 457
10 566 900
6 139 471
1 775 265
700 000
11 134 496
5 933 612
3 186 200
8 447 410
6 975 847
5 675 397
1 975 200
6 664 655
2 939 348
16 030 898
1 755 000
11 061 687
1 691 640
2 947 434
2 250 000
4 940 000
8 396 418
1 035 000
7 282 914
865 000
168 565 262
0
0
0
4 917
693 220
0
41 920
0
0
122 363
0
0
3 971
0
0
0
1 590
0
0
193 502
0
28 025
0
246 798
1 325
20 434
325 496
0
5 075
12 116
63 603
0
2 237
0
3 256
0
13 575
0
0
1 330
17 269
0
28 696
0
61 694
0
175 748
212 001
0
1 412 180
10
11
1,25
8,68
0,00
12,06
22,23
8,62
17,32
11,35
1,14
17,03
4,63
12,20
12,38
47,46
9,08
0,00
30,91
18,03
2,08
6,61
13,64
33,01
28,88
21,67
7,74
29,21
25,78
5,84
3,00
22,14
26,41
17,69
18,64
18,96
13,03
24,65
17,30
9,08
31,62
9,77
34,09
17,11
17,95
5,99
11,75
26,39
6,40
17,76
3,25
18,37
12
18
21
68
26
16
8
88
36
72
15
93
48
76
1
34
55
30
75
62
17
13
28
12
1
7
24
5
21
29
19
25
11
22
23
20
9
8
4
26
30
15
14
2
6
18
27
10
3
16
1
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
2
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
3
23 233 654
58 591 255
18 490 148
13 125 538
21 927 571
19 873 612
15 002 012
14 832 401
12 722 052
23 220 773
8 782 127
5 937 978
26 546 477
21 278 977
15 571 988
18 326 978
17 785 162
12 332 720
18 066 184
14 233 757
10 904 794
24 819 344
17 465 148
35 077 679
10 119 407
22 462 772
11 918 098
16 819 326
21 648 156
12 217 041
21 498 854
10 843 906
21 550 657
5 384 663
9 709 911
8 453 628
11 446 690
12 614 110
14 837 364
41 177 186
21 135 617
11 882 641
7 785 025
37 658 386
20 175 100
13 971 329
14 401 159
26 191 744
24 130 294
20 914 037
12 535 200
20 031 938
4
2 016
2 441
2 195
2 168
2 335
2 427
2 062
2 297
2 299
2 177
1 925
2 091
1 957
2 193
1 913
2 020
2 783
2 506
2 647
1 934
2 058
1 960
2 370
2 217
2 110
2 277
2 198
2 443
2 446
2 372
1 995
2 229
2 246
2 739
1 872
1 994
2 328
2 227
2 138
2 076
2 324
1 859
3 550
1 856
2 079
2 098
2 355
1 945
1 989
1 969
2 174
2 150
5
24 326 547
53 974 933
19 498 312
12 019 831
21 584 950
19 278 353
14 263 142
14 286 179
12 954 532
21 842 049
8 231 814
5 869 652
27 541 036
21 292 523
13 920 007
18 047 104
18 064 286
11 898 828
20 085 930
14 000 550
10 551 963
20 068 537
16 291 281
32 382 324
10 255 605
21 952 991
10 676 826
16 023 020
21 612 685
12 436 935
21 500 878
11 018 209
19 112 958
5 418 045
8 681 273
8 157 570
11 533 170
13 522 404
14 525 118
39 403 649
18 989 514
11 365 957
6 710 600
36 586 926
19 628 209
12 759 745
12 880 003
22 979 279
23 147 583
20 729 194
12 344 770
20 005 933
6
2 111
2 249
2 315
1 986
2 299
2 354
1 961
2 213
2 341
2 048
1 804
2 067
2 030
2 195
1 710
1 989
2 827
2 418
2 943
1 902
1 991
1 585
2 211
2 047
2 139
2 226
1 969
2 328
2 442
2 414
1 995
2 265
1 992
2 756
1 674
1 924
2 346
2 388
2 093
1 987
2 088
1 778
3 060
1 804
2 023
1 916
2 106
1 706
1 908
1 952
2 141
2 147
7
-1 092 892
4 616 322
-1 008 163
1 105 707
342 621
595 259
738 870
546 222
-232 480
1 378 724
550 313
68 326
-994 559
-13 546
1 651 981
279 875
-279 124
433 892
-2 019 746
233 206
352 831
4 750 807
1 173 866
2 695 355
-145 638
509 781
1 241 272
796 306
35 471
-219 894
-2 025
-174 303
2 437 699
-33 382
1 028 638
296 058
-86 480
-908 294
312 246
1 773 538
2 146 103
516 684
1 074 425
1 071 460
546 891
1 211 584
1 521 156
3 212 465
982 712
184 843
190 429
26 004
8
3 981 000
1 759 516
4 126 380
485 704
4 927 010
1 202 318
275
179 703
2 048 001
3 958 720
1 775 587
1 531 001
5 605 407
1 712 543
16 196
1 868 600
5 647 620
1 912 297
3 851 525
1 311 000
800 148
925 000
566 446
0
406 982
1 715 276
2 574 783
2 669 570
4 805 273
3 832 622
3 897 225
658 991
550 085
747 851
593 429
2 844 660
3 934 599
1 332 402
122 002
2 545 905
2 896 177
0
0
100 000
714 000
0
1 119 500
3 669 496
1 314 310
0
1 685 565
885 819
9
3 981 000
1 576 339
4 126 380
485 704
4 478 017
1 046 511
0
179 000
1 850 475
3 958 092
1 775 587
1 531 001
5 575 085
1 710 000
0
1 868 600
5 647 620
1 662 502
3 851 525
1 311 000
800 000
925 000
536 161
0
380 000
1 715 276
2 556 000
2 669 570
4 802 561
3 832 622
3 897 225
658 991
550 000
290 000
593 429
2 844 660
3 919 072
1 332 402
122 002
2 545 905
2 866 500
0
0
100 000
714 000
0
1 119 500
3 668 000
1 314 000
0
1 685 173
885 819
10
0
183 176
0
0
448 993
155 807
275
703
197 526
628
0
0
30 322
2 543
16 196
0
0
249 795
0
0
148
0
30 285
0
26 982
0
18 783
0
2 711
0
0
0
85
457 851
0
0
15 526
0
0
0
29 677
0
0
0
0
0
0
1 496
310
0
392
0
11
17,13
3,00
22,32
3,70
22,47
6,05
0,00
1,21
16,10
17,05
20,22
25,78
21,12
8,05
0,10
10,20
31,75
15,51
21,32
9,21
7,34
3,73
3,24
0,00
4,02
7,64
21,60
15,87
22,20
31,37
18,13
6,08
2,55
13,89
6,11
33,65
34,37
10,56
0,82
6,18
13,70
0,00
0,00
0,27
3,54
0,00
7,77
14,01
5,45
0,00
13,45
4,42
12
92
20
53
60
31
22
84
39
37
57
105
78
100
54
106
91
5
11
7
104
87
99
24
49
74
43
52
19
17
23
95
46
45
6
107
96
32
47
66
82
33
108
2
109
81
77
27
103
97
98
58
63
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
1
2
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
Wielopole SkrzyĔskie
WiĞniowa
Wojaszówka
Zaklików
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
Gminy wiejskie razem
JST ogółem
3
18 068 189
11 606 126
17 566 873
13 126 558
17 231 110
12 492 099
16 026 726
21 785 295
22 233 834
19 368 704
26 274 819
19 626 593
15 724 521
22 926 752
15 392 884
15 573 691
9 701 678
13 981 739
32 851 048
28 709 276
18 007 015
11 339 021
9 090 805
32 838 151
19 404 037
20 512 435
57 412 941
17 577 803
4 844 324
15 882 272
23 368 972
8 015 827
17 731 393
17 678 013
16 498 992
17 003 147
18 530 561
21 817 546
15 315 356
15 238 649
28 169 384
27 532 254
2 053 063 006
6 564 119 377
4
2 144
2 298
2 089
2 479
2 514
2 342
1 954
2 289
2 030
2 148
1 813
2 059
2 113
2 029
2 152
2 170
2 214
2 201
1 956
2 315
3 527
2 482
2 273
1 739
2 125
2 513
3 034
2 341
2 496
2 178
2 121
2 063
2 120
2 082
1 809
1 997
1 737
2 362
2 128
2 290
2 289
2 060
2 189
1 101
5
18 547 203
10 987 650
16 289 401
10 818 955
17 585 670
12 537 262
15 976 738
20 086 403
22 340 547
18 774 120
25 031 639
19 657 958
14 203 399
22 229 853
13 725 328
15 951 598
8 961 830
13 642 156
30 610 480
27 708 323
19 703 778
9 823 013
8 544 501
32 297 694
18 252 532
20 850 394
57 137 192
16 470 840
4 779 950
14 616 365
24 045 372
7 430 522
18 149 914
16 989 640
15 717 748
17 290 851
17 352 223
26 984 307
14 558 915
14 566 496
27 716 501
27 045 598
1 996 691 679
6 456 738 931
6
2 201
2 175
1 937
2 043
2 565
2 351
1 947
2 111
2 040
2 082
1 727
2 063
1 909
1 968
1 919
2 223
2 046
2 148
1 823
2 234
3 860
2 150
2 136
1 710
1 999
2 554
3 019
2 194
2 463
2 004
2 183
1 913
2 171
2 001
1 724
2 031
1 627
2 922
2 023
2 189
2 252
2 024
2 129
1 083
-479 014
618 476
1 277 472
2 307 602
-354 559
-45 163
49 988
1 698 891
-106 712
594 584
1 243 180
-31 365
1 524 162
696 899
1 667 556
-377 907
739 848
339 583
2 240 568
1 000 954
-1 696 763
1 516 008
546 304
540 458
1 151 505
-337 959
275 749
1 106 963
64 374
1 265 908
-676 400
585 305
-418 520
688 373
781 244
-287 704
1 178 337
-5 166 762
756 441
672 152
452 883
486 657
56 364 928
107 374 047
7
8
2 116 471
2 018 976
2 745 273
80
1 239 854
1 890 330
641 245
150 000
4 710 412
4 076 578
4 829 751
2 497 964
3 021 482
1 024 847
5 285 000
3 005 006
0
900 694
4 624 023
6 123 135
2 509 758
671 695
400 000
2 150 667
4 080 632
6 472 525
5 330 000
2 870 806
77 200
3 077 500
2 091 549
1 080 000
4 937 773
3 272 556
355 000
1 008 056
2 510 200
9 837 741
1 231 333
2 350 834
6 204 123
9 917 407
258 960 142
1 194 228 521
9
2 084 068
2 018 817
2 740 000
0
1 239 854
1 764 544
641 245
150 000
2 710 178
4 075 287
4 829 751
2 497 048
3 009 751
1 023 200
5 285 000
2 925 782
0
751 990
4 479 321
6 123 135
2 509 758
671 695
400 000
2 076 780
4 080 632
6 472 525
5 330 000
2 870 806
77 200
3 077 500
1 995 589
1 080 000
4 937 773
3 200 000
355 000
1 008 056
2 510 200
9 837 741
1 188 000
2 340 116
6 038 562
9 917 407
253 207 787
926 977 597
32 403
159
5 273
80
0
125 786
0
0
234
1 290
0
916
11 731
1 647
0
79 224
0
148 704
144 703
0
0
0
0
73 887
0
0
0
0
0
0
95 960
0
0
72 556
0
0
0
0
43 333
10 718
165 561
0
3 752 355
15 550 924
10
11
18,19
11,71
17,40
15,63
0,00
7,20
15,13
4,00
0,69
21,19
21,05
18,38
12,73
19,22
4,47
34,33
19,30
0,00
6,44
14,08
21,33
13,94
5,92
4,40
6,55
21,03
31,55
9,28
16,33
1,59
19,38
8,95
13,47
27,85
18,51
2,15
5,93
13,55
45,09
8,04
15,43
22,02
36,02
12,61
12
65
38
79
14
9
28
102
41
89
64
110
86
73
90
61
59
50
51
101
35
3
13
44
112
69
10
4
29
12
56
70
83
71
80
111
94
113
25
67
40
42
85
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
2
1
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Powiaty razem
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Miasta razem
Nazwa jednostki
Lp.
110 291 896
16 418 866
88 346 057
95 860 242
30 278 004
25 038 557
42 715 986
135 859 993
32 210 373
13 222 084
87 808 023
156 889 309
834 939 389
204 578 097
225 330 952
674 916 926
160 913 218
1 265 739 192
24 051 874
47 502 492
91 335 686
103 096 238
84 983 137
33 458 808
55 898 853
24 365 515
56 291 261
67 976 697
51 881 640
100 222 364
37 584 105
32 561 397
48 615 256
59 115 683
82 078 043
67 415 598
75 857 018
48 166 070
31 703 675
1 224 161 412
698 589 748
3
Dochody ogółem
wykonane
(w zł)
4
2 354
2 716
2 180
2 552
2 122
2 013
2 357
2 223
2 053
2 378
2 230
2 395
2 300
4 287
3 357
4 128
3 215
3 854
1 084
728
689
845
739
545
509
917
813
1 192
667
753
560
458
618
829
483
712
697
778
590
692
333
Dochody
w przeliczeniu
na
1 mieszkaĔca
(w zł)
107 871 452
15 712 807
93 736 623
90 447 346
29 650 251
27 157 788
40 509 485
134 246 095
32 565 393
13 076 599
88 463 877
149 276 068
822 713 785
214 764 163
235 913 876
639 390 255
161 193 061
1 251 261 355
24 681 662
44 089 456
86 803 399
97 968 130
86 040 527
34 907 055
53 190 125
24 737 458
52 748 692
69 983 640
51 437 956
100 059 643
34 554 297
34 372 698
48 501 656
57 120 014
78 114 694
68 003 890
76 368 890
48 281 851
31 461 232
1 203 426 962
646 018 738
5
Wydatki ogółem
wykonane
(w zł)
Dochody, wydatki, wynik i zadłuĪenie jednostek samorządu terytorialnego w 2008 roku
6
2 302
2 599
2 313
2 408
2 078
2 183
2 235
2 197
2 076
2 351
2 246
2 279
2 266
4 500
3 514
3 910
3 221
3 810
1 113
676
655
803
748
569
485
931
762
1 227
661
751
515
483
617
801
459
718
702
780
586
680
308
Wydatki
w przeliczeniu
na
1 mieszkaĔca
(w zł)
2 420 443
706 059
-5 390 566
5 412 895
627 753
-2 119 231
2 206 501
1 613 899
-355 020
145 484
-655 854
7 613 241
12 225 604
-10 186 066
-10 582 924
35 526 671
-279 843
14 477 837
-629 787
3 413 036
4 532 287
5 128 108
-1 057 390
-1 448 247
2 708 729
-371 943
3 542 568
-2 006 942
443 685
162 721
3 029 808
-1 811 301
113 601
1 995 669
3 963 349
-588 292
-511 872
-115 781
242 443
20 734 449
52 571 011
7
Wynik
na koniec roku
(w zł)
30 018 686
3 818 156
20 220 000
24 495 965
7 230 082
7 213 986
13 227 965
2 695
11 071 845
586 175
20 046 926
7 469 772
145 402 255
55 296 511
52 443 852
162 755 836
49 100 139
319 596 338
11 072 227
2 314 953
9 447 253
9 500 000
11 484 988
10 536 101
4 050 288
13 645 881
3 387 954
18 574 484
3 965 431
2 806 973
5 547 500
5 887 381
11 832 139
7 221 414
1 691 713
17 824 026
17 579 307
6 843 629
1 200 000
176 413 642
25 231 898
8
ogółem
30 018 520
3 815 008
20 220 000
23 713 716
7 200 000
4 112 810
13 140 000
0
11 071 845
522 500
20 018 415
7 270 000
141 102 814
55 045 136
39 191 465
162 703 005
47 701 085
304 640 690
11 072 227
2 314 953
9 447 253
0
11 484 988
10 536 101
4 050 000
13 617 912
987 954
18 573 714
3 918 280
2 806 000
5 547 500
5 810 033
11 832 139
7 215 350
1 461 919
17 809 531
6 543 012
6 843 629
1 200 000
153 072 496
25 225 041
9
kredyty
i poĪyczki
0
0
0
0
0
0
288
27 969
0
770
47 151
973
0
77 348
0
6 064
229 794
14 495
36 295
0
0
441 146
6 857
166
3 148
0
782 249
30 082
1 177
87 965
2 695
0
63 675
28 512
199 772
1 199 441
251 375
3 252 388
52 832
1 399 054
4 955 648
10
zobowiązania
wymagalne
Zobowiązania (w zł)
w tym:
11
27,21
23,25
22,88
25,55
23,87
28,81
30,96
0,00
34,37
4,43
22,83
4,76
17,41
27,02
23,27
24,11
30,51
25,25
46,03
4,87
10,34
9,21
13,51
31,48
7,24
56,00
6,01
27,32
7,64
2,80
14,76
18,08
24,33
12,21
2,06
26,43
23,17
14,20
3,78
14,41
3,61
Relacja
zobowiązaĔ
do dochodów
ogółem (w %)
Tabela B
12
6
1
9
2
10
12
5
8
11
4
7
3
1
3
2
4
2
10
13
4
9
18
19
3
6
1
14
8
17
21
15
5
20
11
12
7
16
Miejsce
w rankingu
wg dochodów
w przeliczeniu
na 1
mieszkaĔca
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
2
MIASTA-GMINY
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
Lesko
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
Sieniawa
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
3
10 721 769
8 419 216
9 708 125
19 403 781
19 051 768
19 234 778
12 542 087
34 206 165
14 359 431
18 404 313
12 276 125
15 622 574
28 488 817
7 466 493
18 794 709
5 830 632
31 237 768
24 868 524
15 271 287
28 228 174
22 925 038
37 017 168
61 069 857
22 550 201
40 761 929
44 153 787
26 643 239
32 511 850
27 109 886
53 973 315
26 989 764
20 230 659
46 778 772
38 647 464
45 763 095
17 501 994
39 558 971
33 563 485
54 927 573
18 316 283
37 387 770
48 061 202
18 290 893
41 946 235
42 885 608
33 603 434
17 813 360
45 108 488
29 946 784
1 054 266 279
4
2 547
2 635
2 275
2 399
2 912
2 679
2 238
2 622
2 306
3 540
2 184
2 445
2 165
4 455
2 397
2 430
2 500
2 303
2 280
2 345
2 166
1 759
2 339
3 112
2 450
2 408
2 434
2 162
2 135
2 208
2 337
2 423
2 077
2 099
2 149
2 686
2 286
2 453
2 110
1 806
2 424
2 120
2 678
2 556
2 081
2 040
2 064
2 564
2 348
2 251
5
9 611 727
8 946 336
9 616 562
16 839 242
21 404 245
18 195 048
12 160 144
35 891 818
14 533 044
16 568 129
12 226 178
15 140 664
28 200 017
7 860 395
18 835 124
5 927 229
36 806 433
25 397 450
15 545 225
28 276 742
25 841 098
39 212 163
61 180 532
23 100 265
42 721 739
40 912 659
25 745 074
35 090 737
26 283 731
56 967 750
29 268 327
19 413 789
43 878 258
37 077 500
45 011 952
17 432 030
50 420 538
33 425 924
54 216 537
20 004 329
34 467 528
45 705 862
22 009 992
39 571 855
43 859 546
32 757 608
17 652 380
42 863 450
28 317 913
1 062 687 808
6
2 284
2 800
2 253
2 082
3 272
2 534
2 170
2 752
2 334
3 187
2 175
2 370
2 143
4 690
2 402
2 471
2 945
2 352
2 321
2 349
2 441
1 863
2 343
3 188
2 568
2 232
2 352
2 334
2 070
2 330
2 534
2 325
1 949
2 014
2 113
2 675
2 913
2 443
2 083
1 972
2 235
2 016
3 222
2 411
2 129
1 988
2 045
2 437
2 221
2 269
1 110 042
-527 120
91 563
2 564 539
-2 352 477
1 039 731
381 943
-1 685 653
-173 614
1 836 184
49 947
481 910
288 800
-393 903
-40 415
-96 597
-5 568 664
-528 926
-273 938
-48 568
-2 916 060
-2 194 995
-110 675
-550 064
-1 959 810
3 241 128
898 165
-2 578 887
826 154
-2 994 436
-2 278 564
816 870
2 900 514
1 569 964
751 144
69 964
-10 861 568
137 561
711 036
-1 688 045
2 920 242
2 355 339
-3 719 099
2 374 381
-973 938
845 827
160 981
2 245 038
1 628 871
-8 421 529
7
8
0
1 300 037
0
1 340 000
5 872 063
866 289
1 601 013
5 231 688
171 736
1 355 829
180 000
1 540 367
2 402 195
3 655 524
1 857 377
0
13 988 100
4 101 296
166 600
1 659 527
5 925 506
11 393 653
11 212 798
5 292 901
2 235 591
7 524 167
7 814 613
4 081 547
447 752
13 270 440
7 681 258
2 420 200
8 010 328
5 439 998
3 542 779
3 487 811
14 725 281
3 507 878
13 924 033
4 174 165
4 486 711
7 498 820
6 703 818
1 450 000
4 099 524
6 971 341
862 919
5 343 644
5 365
175 194 370
9
0
1 300 000
0
1 340 000
5 170 000
866 289
1 599 531
5 229 684
171 736
1 263 200
180 000
1 540 367
2 398 130
3 655 485
1 768 841
0
13 987 560
4 100 930
166 600
1 064 869
5 925 506
11 359 073
11 212 798
2 218 036
2 214 524
7 523 900
7 600 912
4 081 547
400 000
13 227 590
7 664 323
2 420 200
8 005 462
5 439 998
3 542 001
2 287 811
14 700 678
3 507 770
13 924 033
4 174 000
4 478 640
7 498 820
6 603 641
1 450 000
4 040 000
6 971 341
750 000
4 965 254
0
169 252 727
0
37
0
0
702 063
0
1 482
2 004
0
92 629
0
0
4 065
40
88 536
0
540
366
0
594 658
0
34 580
0
74 865
21 067
267
213 701
0
47 752
42 851
16 935
0
4 866
0
778
0
24 603
108
0
165
8 071
0
100 177
0
59 524
0
112 919
378 390
5 365
1 741 643
10
11
0,00
15,44
0,00
6,90
30,82
4,50
12,76
15,29
1,19
7,36
1,46
9,85
8,43
48,95
9,88
0,00
44,77
16,49
1,09
5,87
25,84
30,77
18,36
23,47
5,48
17,04
29,33
12,55
1,65
24,58
28,45
11,96
17,12
14,07
7,74
19,92
37,22
10,45
25,34
22,78
12,00
15,60
36,65
3,45
9,55
20,74
4,84
11,84
0,01
16,62
12
27
20
78
50
7
18
86
22
69
4
93
40
95
1
52
43
30
71
77
13
18
30
14
1
7
11
8
19
21
17
15
10
26
24
20
2
16
6
23
29
9
22
3
5
25
28
27
4
12
1
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
2
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
3
25 883 895
69 351 709
20 648 797
14 846 426
25 287 471
21 385 226
16 510 746
15 411 565
15 154 314
23 703 078
9 628 851
6 413 366
27 107 587
22 545 923
18 318 825
20 308 331
15 910 294
13 746 956
15 295 462
15 182 780
11 215 331
27 653 743
18 831 466
37 615 476
11 180 882
22 590 358
11 644 596
18 841 095
23 791 776
14 158 833
24 834 837
12 291 008
21 372 840
6 827 450
10 609 554
9 844 711
12 346 839
13 761 262
16 339 837
44 951 863
24 176 757
12 801 951
9 070 930
40 739 068
22 306 940
15 457 622
17 195 588
29 144 625
26 178 318
22 942 185
13 620 770
22 608 888
4
2 246
2 889
2 451
2 453
2 693
2 611
2 270
2 387
2 738
2 222
2 111
2 258
1 998
2 324
2 251
2 238
2 489
2 794
2 241
2 063
2 116
2 184
2 555
2 377
2 332
2 290
2 147
2 737
2 688
2 749
2 304
2 527
2 227
3 473
2 045
2 322
2 511
2 430
2 354
2 266
2 659
2 002
4 136
2 008
2 299
2 322
2 812
2 164
2 158
2 160
2 362
2 427
5
23 953 516
64 734 936
22 501 431
13 858 277
26 387 145
20 323 580
16 480 516
15 492 377
15 771 931
23 266 281
9 605 371
6 902 030
26 593 340
20 015 867
18 027 465
20 146 287
17 341 782
13 870 282
13 605 198
14 572 414
10 953 273
24 631 229
18 910 803
47 387 861
11 751 389
23 451 071
11 550 445
18 547 727
24 065 378
14 091 238
25 585 407
11 595 887
23 169 748
7 301 930
10 341 400
9 724 444
13 192 371
15 129 222
15 796 784
44 873 885
25 203 565
12 895 215
7 946 999
41 458 697
21 013 773
14 342 984
18 029 528
28 777 186
28 471 009
23 695 887
13 607 277
21 066 490
6
2 079
2 697
2 671
2 289
2 810
2 482
2 266
2 400
2 850
2 181
2 106
2 430
1 961
2 063
2 215
2 220
2 713
2 819
1 993
1 980
2 067
1 945
2 566
2 995
2 451
2 378
2 130
2 694
2 719
2 736
2 374
2 384
2 415
3 714
1 994
2 294
2 683
2 672
2 276
2 262
2 771
2 017
3 624
2 044
2 166
2 154
2 948
2 137
2 347
2 231
2 360
2 261
7
1 930 380
4 616 773
-1 852 634
988 149
-1 099 674
1 061 647
30 230
-80 812
-617 617
436 798
23 480
-488 664
514 247
2 530 057
291 359
162 044
-1 431 488
-123 326
1 690 264
610 366
262 058
3 022 514
-79 337
-9 772 385
-570 507
-860 713
94 151
293 368
-273 602
67 596
-750 571
695 121
-1 796 909
-474 480
268 154
120 267
-845 531
-1 367 960
543 054
77 978
-1 026 807
-93 264
1 123 931
-719 629
1 293 167
1 114 638
-833 940
367 439
-2 292 690
-753 702
13 492
1 542 397
8
2 630 500
908 678
6 274 210
172 852
5 784 927
705 593
0
621 186
2 517 532
3 225 580
1 626 008
1 581 001
4 094 562
1 310 000
0
1 803 000
6 941 180
1 881 368
2 495 900
906 000
728 249
400 000
105 972
8 744 631
1 111 837
1 760 392
2 494 258
2 169 071
4 317 194
4 369 624
4 140 412
480 193
856 320
1 263 918
210 000
2 808 972
5 321 544
2 266 402
33 334
1 513 680
4 327 801
519
0
1 056 947
510 000
3 980
1 098 835
2 036 000
3 200 232
907 059
1 985 203
446 845
9
2 630 500
876 384
6 274 210
172 852
5 710 000
591 071
0
621 000
2 455 700
3 225 580
1 626 008
1 581 001
4 094 562
1 310 000
0
1 803 000
6 941 180
1 879 039
2 495 900
906 000
728 174
400 000
90 000
8 744 631
1 010 000
1 760 392
2 491 279
2 169 071
4 316 208
4 369 624
4 140 412
480 193
856 200
817 572
210 000
2 808 972
5 281 549
2 266 402
33 334
1 513 680
4 299 800
0
0
1 056 947
510 000
0
1 098 835
2 036 000
3 200 232
870 000
1 985 173
446 845
10
0
32 294
0
0
74 927
114 522
0
186
61 832
0
0
0
0
0
0
0
0
2 329
0
0
75
0
15 972
0
101 837
0
2 979
0
985
0
0
0
120
446 345
0
0
39 995
0
0
0
28 001
519
0
0
0
3 980
0
0
0
37 059
30
0
11
10,16
1,31
30,38
1,16
22,87
3,29
0,00
4,03
16,61
13,60
16,88
24,65
15,10
5,81
0,00
8,87
43,62
13,68
16,31
5,96
6,49
1,44
0,56
23,24
9,94
7,79
21,41
11,51
18,14
30,86
16,67
3,90
4,00
18,51
1,97
28,53
43,10
16,46
0,20
3,36
17,90
0,00
0,00
2,59
2,28
0,02
6,39
6,98
12,22
3,95
14,57
1,97
12
84
8
39
38
16
23
80
53
14
90
104
82
109
64
83
87
32
11
85
105
103
94
25
55
62
75
100
15
17
13
70
28
88
5
106
65
29
44
58
81
19
108
2
107
72
66
10
96
99
98
57
45
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
1
2
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
WiĞniowa
Wojaszówka
Zaklików
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
JST ogółem
3
20 558 018
12 392 506
19 478 781
12 604 583
19 028 372
14 035 442
17 375 148
23 538 460
24 360 664
21 832 365
28 518 123
20 964 850
16 279 303
27 920 422
16 728 170
16 711 685
10 155 317
15 299 530
38 305 167
30 683 403
18 491 618
12 947 866
10 196 658
32 247 570
22 424 462
19 578 642
48 497 535
17 215 999
5 805 732
17 506 810
26 883 398
8 827 116
19 499 523
19 930 607
18 003 140
18 261 746
20 254 163
21 231 242
17 005 169
16 620 333
29 683 418
28 909 114
2 222 289 533
7 299 985 553
4
2 439
2 453
2 316
2 380
2 776
2 632
2 118
2 473
2 224
2 421
1 967
2 200
2 187
2 471
2 339
2 329
2 318
2 409
2 281
2 474
3 622
2 834
2 549
1 707
2 456
2 398
2 563
2 293
2 991
2 401
2 440
2 272
2 332
2 348
1 974
2 145
1 899
2 299
2 363
2 498
2 412
2 163
2 370
1 224
5
21 038 241
11 763 090
17 768 934
13 720 260
18 868 672
12 230 807
16 492 085
21 934 508
23 634 560
22 558 311
27 141 253
20 515 710
16 513 145
25 979 709
15 888 910
16 805 065
10 379 932
15 416 334
37 645 134
32 188 664
18 936 562
13 171 717
9 714 977
35 115 504
27 091 638
22 589 783
42 686 360
16 707 845
5 960 421
17 516 889
25 610 413
8 575 392
19 862 579
19 574 990
17 249 281
18 141 156
18 765 009
23 138 012
17 381 399
16 017 827
28 552 008
31 292 602
2 223 850 826
7 209 959 473
6
2 496
2 329
2 113
2 591
2 753
2 293
2 010
2 305
2 158
2 501
1 872
2 153
2 219
2 299
2 222
2 342
2 369
2 427
2 242
2 596
3 709
2 883
2 429
1 859
2 967
2 767
2 256
2 225
3 071
2 402
2 325
2 207
2 375
2 306
1 892
2 131
1 759
2 505
2 415
2 408
2 320
2 342
2 371
1 209
-480 223
629 416
1 709 847
-1 115 677
159 701
1 804 635
883 063
1 603 952
726 104
-725 947
1 376 870
449 139
-233 842
1 940 714
839 260
-93 381
-224 615
-116 804
660 033
-1 505 261
-444 945
-223 851
481 682
-2 867 934
-4 667 176
-3 011 141
5 811 176
508 154
-154 689
-10 079
1 272 985
251 724
-363 057
355 616
753 859
120 590
1 489 154
-1 906 770
-376 229
602 506
1 131 410
-2 383 489
-1 561 292
90 026 080
7
8
2 495 914
1 506 714
2 199 428
125 394
827 084
392 125
294 057
0
3 613 228
4 023 531
3 529 872
1 582 400
2 391 104
767 400
4 205 000
3 188 311
0
930 495
3 572 558
6 856 178
2 965 000
266 176
200 000
4 640 792
6 152 859
9 827 111
4 305 000
2 180 423
38 600
3 530 000
1 095 656
620 000
5 217 773
3 803 173
260 000
662 279
1 603 000
11 475 802
1 831 005
1 532 244
4 516 608
11 175 137
272 179 044
1 114 017 547
9
2 494 158
1 500 545
2 192 000
125 394
822 732
321 844
293 225
0
2 091 930
4 020 766
3 529 751
1 582 400
2 390 677
767 400
4 205 000
3 149 298
0
721 430
3 559 321
6 848 630
2 965 000
259 846
200 000
4 633 583
6 152 859
9 417 950
4 305 000
2 177 282
38 600
3 530 000
1 095 000
620 000
5 217 773
3 800 000
260 000
662 056
1 603 000
11 448 276
1 748 000
1 532 202
4 083 439
11 173 836
267 464 068
1 060 757 836
1 756
6 169
7 428
0
4 352
70 281
832
0
21 298
2 765
121
0
428
0
0
39 013
0
209 065
13 237
7 549
0
6 331
0
7 209
0
409 161
0
3 141
0
0
656
0
0
3 173
0
223
0
27 526
83 005
42
433 169
1 300
3 214 976
11 559 711
10
11
12,14
12,15
11,29
0,99
4,34
2,79
1,69
0,00
14,83
18,42
12,37
7,54
14,68
2,74
25,13
19,07
0,00
6,08
9,32
22,34
16,03
2,05
1,96
14,39
27,43
50,19
8,87
12,66
0,66
20,16
4,07
7,02
26,75
19,08
1,44
3,62
7,91
54,05
10,76
9,21
15,21
38,65
12,25
15,26
12
42
37
68
54
12
21
102
34
89
46
111
91
92
35
60
63
67
48
76
33
3
9
26
113
36
51
24
74
6
49
41
79
61
59
110
101
112
73
56
31
47
97
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
2
1
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Powiaty razem
Nazwa jednostki
Lp.
3
32,97
20,62
34,39
21,43
25,79
27,35
27,58
34,58
29,45
27,07
29,73
35,11
26,98
32,13
23,75
26,36
35,00
24,14
34,95
21,56
24,42
28,35
50,39
ogółem
4
44,35
14,05
13,95
24,43
1,04
2,29
7,72
56,89
38,19
40,13
12,75
9,90
3,69
24,62
32,84
12,34
2,85
70,48
13,65
17,28
0,00
21,12
40,13
5
14,63
2,90
4,80
5,24
0,27
0,63
2,13
19,68
11,25
10,87
3,79
3,47
0,99
7,91
7,80
3,25
1,00
17,02
4,77
3,73
0,00
5,64
20,22
6
39,60
50,02
44,63
52,98
47,25
46,02
49,72
45,55
46,53
43,73
43,49
50,04
54,48
40,50
49,96
47,69
34,54
44,13
46,08
46,79
52,13
46,47
34,59
udział dochodów pozyskanych
subwencja
ze Ĩródeł zewnĊtrznych
ogólna
w dochodach w dochodach
własnych
ogółem
Struktura i dynamika dochodów jednostek samorządu terytorialnego w 2007 roku (w %)
dochody własne
27,43
29,36
20,98
25,59
26,96
26,63
22,70
19,87
24,02
29,20
26,78
14,85
18,54
27,37
26,29
25,95
30,46
31,73
18,97
31,65
23,45
25,18
15,02
7
dotacje
celowe
116,11
109,62
119,09
103,44
116,12
118,96
113,18
100,22
111,90
112,51
121,87
114,84
103,01
108,54
118,30
112,22
105,89
110,81
107,44
114,93
112,99
111,81
113,05
8
wskaĨnik
dynamiki
dochodów
ogółem
2007/2006
Tabela C
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Miasta razem
MIASTA-GMINY
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
3
29,05
24,57
40,96
34,32
48,38
28,86
44,60
34,44
56,59
27,67
40,39
60,12
28,30
58,68
61,38
63,79
51,85
64,28
63,56
56,03
45,53
63,78
68,22
57,13
49,00
40,97
57,96
45,06
48,25
4
0,00
0,93
0,09
0,36
49,74
0,81
1,82
0,21
12,08
1,68
6,33
3,74
26,14
6,39
5,56
1,62
0,04
0,00
1,99
0,65
0,00
3,13
5,59
4,57
12,27
5,82
12,98
4,43
8,88
5
0,00
0,23
0,04
0,12
24,06
0,23
0,81
0,07
6,84
0,47
2,56
2,25
7,40
3,75
3,41
1,03
0,02
0,00
1,26
0,36
0,00
2,00
3,81
2,43
6,01
2,39
7,53
2,00
5,60
6
45,34
49,56
40,46
40,29
33,31
45,60
33,65
40,81
22,73
50,87
37,05
20,35
40,55
21,76
21,48
20,45
30,14
19,32
22,88
21,95
33,25
20,45
17,91
24,21
34,07
37,69
30,96
36,34
34,77
25,61
25,87
18,58
25,39
18,31
25,54
21,75
24,75
20,68
21,46
22,56
19,53
31,15
19,56
17,14
15,76
18,01
16,40
13,56
22,02
21,22
15,77
13,87
18,67
16,93
21,34
11,08
18,60
16,99
7
108,85
116,11
107,69
112,50
129,97
109,96
107,40
115,90
107,26
113,85
112,43
106,70
108,18
109,99
111,84
109,78
117,63
112,41
103,59
105,85
118,73
104,79
102,55
106,92
101,70
113,88
111,52
99,47
108,69
8
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
Lesko
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
Sieniawa
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
3
19,93
28,46
22,56
42,83
19,07
23,34
27,53
18,72
15,12
21,23
25,97
41,04
24,22
48,84
50,29
43,67
29,05
37,64
25,18
47,62
34,12
30,56
37,09
27,25
27,58
35,03
39,33
32,57
41,95
36,46
36,64
4
0,00
14,57
0,00
19,43
1,41
26,73
4,82
9,84
0,00
0,00
0,00
4,35
1,33
10,83
3,39
4,71
9,05
13,64
29,97
1,31
18,25
0,16
11,60
12,42
23,99
7,54
3,70
48,72
3,83
0,38
9,44
5
0,00
4,15
0,00
8,32
0,27
6,24
1,33
1,84
0,00
0,00
0,00
1,79
0,32
5,29
1,71
2,06
2,63
5,14
7,55
0,63
6,23
0,05
4,30
3,39
6,62
2,64
1,46
15,87
1,61
0,14
3,10
6
50,44
42,92
52,39
35,55
50,99
51,12
46,84
52,32
53,62
52,25
51,22
35,92
49,82
31,02
28,36
33,73
46,15
39,72
49,74
28,64
38,12
47,05
41,17
46,53
47,55
38,67
38,15
47,45
34,96
43,07
40,18
29,63
28,62
25,05
21,62
29,94
25,54
25,63
28,96
31,26
26,52
22,81
23,04
25,96
20,14
21,35
22,60
24,80
22,64
25,08
23,74
27,76
22,39
21,74
26,22
24,87
26,30
22,52
19,98
23,09
20,47
23,17
7
110,24
108,38
111,74
131,03
110,16
118,35
101,79
109,72
109,25
106,62
112,27
84,10
110,45
112,92
114,03
101,59
112,99
118,05
108,58
90,93
107,46
107,22
104,68
120,46
114,81
100,49
114,13
126,30
114,59
106,17
108,88
8
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
1
2
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
3
29,78
29,64
62,43
21,00
36,34
30,26
28,52
25,92
22,92
38,79
24,61
17,49
19,23
17,60
16,53
17,03
23,40
26,75
26,43
26,89
41,30
41,26
22,61
23,73
29,77
32,09
36,42
23,48
16,68
31,56
24,41
41,38
4
9,90
4,17
6,33
14,23
0,00
34,26
0,09
8,50
0,00
23,92
24,56
0,00
0,00
18,59
6,33
0,00
0,00
17,94
8,62
0,00
0,65
19,42
2,29
0,00
39,54
9,25
58,17
2,84
27,60
0,67
12,02
51,48
5
2,95
1,24
3,95
2,99
0,00
10,37
0,03
2,20
0,00
9,28
6,05
0,00
0,00
3,27
1,05
0,00
0,00
4,80
2,28
0,00
0,27
8,01
0,52
0,00
11,78
2,97
21,19
0,67
4,61
0,21
2,93
21,31
6
46,23
47,42
22,22
51,79
42,14
43,35
49,71
52,35
51,31
36,96
48,54
54,66
50,87
48,51
57,93
56,03
50,60
49,75
48,93
41,37
39,08
35,67
55,68
49,16
48,18
38,20
44,18
50,84
52,84
44,15
48,39
36,34
23,99
22,94
15,35
27,21
21,52
26,39
21,77
21,73
25,77
24,25
26,85
27,85
29,90
33,89
25,54
26,94
26,00
23,50
24,64
31,74
19,62
23,07
21,71
27,11
22,05
29,71
19,40
25,68
30,48
24,29
27,20
22,28
7
114,33
115,56
108,04
110,23
112,42
115,87
123,56
111,03
111,29
118,60
111,89
107,41
109,93
101,22
108,95
112,32
96,14
108,83
107,51
111,27
102,79
110,97
108,28
111,39
118,20
116,01
141,36
108,70
111,29
113,90
114,34
138,58
8
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
1
2
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
3
20,53
16,76
29,42
14,45
23,40
40,21
29,71
46,21
53,42
22,94
45,04
25,40
18,36
23,44
19,02
31,41
24,57
25,20
61,89
35,28
15,10
35,90
49,84
30,25
28,93
22,32
19,29
17,54
16,04
30,06
26,49
30,19
4
0,98
8,92
32,17
24,73
30,73
18,18
0,20
0,00
0,12
0,00
6,42
9,53
0,60
3,13
3,56
3,53
18,79
0,28
0,31
5,67
2,33
0,00
0,00
4,93
0,06
0,00
11,38
5,85
3,36
0,00
9,55
58,21
5
0,20
1,49
9,47
3,57
7,19
7,31
0,06
0,00
0,06
0,00
2,89
2,42
0,11
0,73
0,68
1,11
4,62
0,07
0,19
2,00
0,35
0,00
0,00
1,49
0,02
0,00
2,20
1,03
0,54
0,00
2,53
17,58
6
51,82
57,02
46,01
54,25
46,18
36,82
45,25
31,29
32,06
43,42
32,18
52,16
54,44
50,40
51,26
46,96
47,84
50,15
22,42
44,69
59,58
41,58
29,40
48,29
48,42
54,22
55,45
55,61
54,53
48,92
50,20
43,05
27,65
26,22
24,57
31,30
30,42
22,97
25,04
22,50
14,52
33,64
22,78
22,44
27,20
26,16
29,72
21,63
27,59
24,65
15,69
20,03
25,32
22,52
20,76
21,46
22,65
23,46
25,26
26,85
29,43
21,02
23,31
26,76
7
105,80
108,85
126,99
100,13
120,10
116,69
106,96
107,92
109,96
86,11
108,19
101,26
109,80
96,53
108,93
106,78
109,05
110,90
101,54
108,53
99,55
105,45
107,30
108,15
107,44
106,48
108,85
102,11
112,53
111,12
92,84
126,50
8
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
1
2
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
WiĞniowa
Wojaszówka
Zaklików
3
38,65
38,67
38,85
21,82
18,19
33,27
26,43
34,68
23,44
20,23
23,40
18,05
34,96
20,43
28,55
27,06
66,31
43,80
22,65
33,59
32,72
37,53
57,65
40,26
17,82
28,57
22,43
23,12
16,35
16,66
29,33
26,45
4
13,89
35,63
11,67
0,49
2,35
0,00
10,30
28,94
2,57
0,00
0,00
0,00
4,33
0,69
3,28
26,59
5,62
0,00
14,44
4,35
22,82
5,61
0,00
6,66
0,00
4,24
0,00
0,00
0,16
0,00
0,00
0,00
5
5,37
13,78
4,53
0,11
0,43
0,00
2,72
10,04
0,60
0,00
0,00
0,00
1,51
0,14
0,94
7,20
3,73
0,00
3,27
1,46
7,47
2,11
0,00
2,68
0,00
1,21
0,00
0,00
0,03
0,00
0,00
0,00
6
38,88
38,74
38,29
48,81
57,39
41,64
48,76
44,67
51,56
52,66
49,48
54,75
39,61
48,44
43,12
45,25
18,36
35,67
50,06
44,24
43,63
37,54
29,26
38,15
53,24
47,15
52,32
53,71
53,01
53,57
47,91
48,95
22,47
22,59
22,86
29,37
24,42
25,09
24,81
20,65
25,00
27,11
27,12
27,20
25,43
31,13
28,33
27,69
15,33
20,53
27,29
22,17
23,65
24,93
13,09
21,59
28,94
24,28
25,25
23,17
30,64
29,77
22,76
24,60
7
116,84
115,72
112,54
114,61
108,76
111,62
111,51
125,60
136,81
111,37
106,94
107,71
111,99
112,99
108,68
119,82
107,96
97,85
113,15
100,14
123,22
119,79
151,07
121,23
107,09
109,69
106,90
102,95
105,91
105,61
106,64
102,76
8
1
108
109
110
111
112
113
2
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
JST ogółem
3
30,97
20,20
18,73
25,46
44,32
35,50
28,64
39,87
4
0,00
63,99
22,58
2,02
0,00
27,60
9,40
13,30
5
0,00
12,93
4,23
0,51
0,00
9,80
3,14
5,30
6
46,42
43,09
52,84
53,27
34,58
41,18
46,36
39,07
22,61
36,71
28,43
21,27
21,10
23,32
24,99
21,06
7
111,29
131,22
110,95
110,77
119,01
107,26
112,04
110,41
8
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
2
1
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Powiaty razem
Nazwa jednostki
Lp.
3
25,89
25,82
31,36
21,47
27,54
32,05
27,47
27,11
21,35
15,61
32,23
28,09
27,28
39,40
25,29
32,57
35,93
24,83
34,13
20,72
26,20
27,73
34,89
ogółem
4
1,50
7,81
7,65
22,41
3,01
1,68
7,23
14,13
9,65
13,10
2,30
17,18
2,54
2,46
16,50
39,92
4,80
1,72
4,89
4,61
3,24
8,97
52,89
5
0,39
2,02
2,40
4,81
0,83
0,54
1,99
3,83
2,06
2,05
0,74
4,83
0,69
0,97
4,17
13,00
1,73
0,43
1,67
0,96
0,85
2,69
18,46
6
40,77
44,63
45,60
52,24
50,22
42,08
47,85
43,98
52,20
38,48
42,50
51,57
52,16
36,91
41,66
44,87
33,47
49,20
44,41
47,25
50,64
45,37
35,69
udział dochodów pozyskanych
subwencja
ze Ĩródeł zewnĊtrznych
ogólna
w dochodach w dochodach
własnych
ogółem
Struktura i dynamika dochodów jednostek samorządu terytorialnego w 2008 roku (w %)
dochody własne
33,34
29,55
23,04
26,29
22,24
25,87
24,68
28,91
26,45
45,91
25,27
20,34
20,56
23,69
33,05
22,56
30,60
25,97
21,46
32,03
23,16
26,90
29,42
7
dotacje
celowe
89,11
126,72
106,05
115,44
106,65
111,63
114,56
93,65
102,47
126,83
111,07
102,74
118,68
121,45
129,33
121,58
112,96
93,54
109,34
117,69
111,69
110,76
128,50
8
wskaĨnik
dynamiki
dochodów
ogółem
2008/2007
Tabela D
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Miasta razem
MIASTA-GMINY
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
3
27,95
22,62
41,03
37,05
31,11
28,55
52,87
33,40
57,61
29,60
37,95
63,05
37,45
59,89
62,15
64,22
51,07
66,03
66,31
58,28
46,40
64,55
67,19
58,88
51,41
38,66
59,40
48,77
49,56
4
0,48
3,62
3,60
0,13
24,35
0,79
0,11
2,48
8,17
2,14
3,11
2,65
27,73
2,24
3,80
0,55
1,38
0,51
1,56
2,01
3,04
8,53
4,55
4,88
11,19
2,98
12,29
20,24
11,67
5
0,14
0,82
1,48
0,05
7,58
0,22
0,06
0,83
4,71
0,63
1,18
1,67
10,39
1,34
2,36
0,35
0,70
0,34
1,04
1,17
1,41
5,51
3,06
2,28
5,75
1,15
7,30
9,87
6,28
6
44,63
53,54
40,01
41,39
38,12
46,36
28,04
43,09
23,31
49,74
39,36
19,73
39,10
22,13
21,34
21,13
31,24
18,93
20,80
22,98
31,15
20,00
19,01
23,96
33,80
38,80
29,68
33,24
33,88
27,42
23,84
18,96
21,56
30,77
25,09
19,09
23,51
19,08
20,66
22,69
17,22
23,45
17,98
16,51
14,65
17,69
15,04
12,89
18,74
22,45
15,45
13,80
17,16
14,79
22,54
10,92
17,99
16,56
7
113,48
101,71
94,18
109,54
99,17
107,16
121,84
106,26
106,98
115,40
107,22
112,38
113,86
107,40
108,73
103,79
101,64
106,08
113,52
106,38
113,21
111,89
102,72
108,45
115,20
103,39
116,91
120,63
114,42
8
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
Lesko
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
Sieniawa
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
3
23,15
32,20
21,62
39,95
19,51
21,10
28,88
23,70
16,65
32,63
27,56
39,77
24,93
48,43
49,86
43,52
25,10
37,67
21,84
47,27
32,62
32,94
37,32
29,87
27,55
33,58
39,67
24,11
43,49
39,16
35,95
4
2,39
10,79
6,49
19,00
9,00
4,29
4,21
21,24
2,73
0,63
0,00
8,69
6,76
4,65
2,13
2,62
2,44
9,00
10,72
3,37
2,10
1,09
8,98
1,76
5,06
2,19
0,95
13,11
5,28
1,47
4,71
5
0,55
3,47
1,40
7,59
1,76
0,91
1,22
5,03
0,46
0,21
0,00
3,46
1,68
2,25
1,06
1,14
0,61
3,39
2,34
1,59
0,69
0,36
3,35
0,53
1,39
0,73
0,38
3,16
2,30
0,57
1,55
6
53,46
42,99
53,15
39,98
46,67
53,97
47,50
50,21
55,89
41,39
51,92
31,83
48,38
31,26
30,25
35,37
42,86
39,91
53,41
29,11
41,82
45,31
41,65
48,24
47,63
43,26
40,20
54,26
35,07
43,47
41,03
23,39
24,81
25,23
20,07
33,82
24,93
23,62
26,09
27,46
25,98
20,52
28,40
26,69
20,31
19,89
21,11
32,04
22,42
24,75
23,62
25,56
21,75
21,03
21,89
24,82
23,16
20,13
21,63
21,44
17,37
23,02
7
104,19
108,24
106,90
101,88
118,62
105,80
110,21
113,60
108,93
143,78
109,34
118,87
112,34
103,17
105,03
105,00
120,65
102,46
103,66
108,35
101,88
115,04
100,37
110,34
111,73
100,77
105,62
94,14
106,92
112,56
106,93
8
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
1
2
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
3
29,60
26,41
54,10
19,58
37,13
33,49
30,09
24,74
25,96
46,05
27,66
20,31
21,54
19,96
17,12
15,20
20,81
24,64
27,40
25,15
42,95
38,21
24,68
25,36
17,34
28,24
21,00
22,83
18,61
35,35
22,34
41,18
4
5,73
2,73
6,77
5,49
1,99
31,36
2,00
1,88
4,87
16,98
33,17
4,67
5,02
7,38
5,29
13,34
7,59
4,80
0,00
2,89
6,44
3,32
9,77
2,02
14,59
10,65
21,95
4,22
4,21
1,53
0,53
43,14
5
1,70
0,72
3,66
1,08
0,74
10,50
0,60
0,47
1,26
7,82
9,18
0,95
1,08
1,47
0,91
2,03
1,58
1,18
0,00
0,73
2,77
1,27
2,41
0,51
2,53
3,01
4,61
0,96
0,78
0,54
0,12
17,77
6
46,33
51,89
20,08
55,06
41,37
41,78
50,27
53,97
51,13
35,43
47,62
54,69
50,95
52,81
58,75
59,81
49,91
52,63
51,77
43,55
39,51
43,54
52,57
49,55
55,28
40,34
58,31
52,73
56,70
43,61
51,13
37,93
24,07
21,70
25,82
25,36
21,50
24,73
19,64
21,29
22,91
18,52
24,72
25,00
27,51
27,23
24,13
24,99
29,28
22,73
20,83
31,30
17,54
18,25
22,75
25,09
27,38
31,42
20,69
24,44
24,69
21,04
26,53
20,89
7
110,14
102,90
114,90
103,46
111,41
106,83
109,25
105,98
111,41
118,37
111,67
113,11
115,32
107,61
110,06
103,90
119,12
102,08
109,64
108,01
102,11
105,95
117,64
110,81
89,46
111,47
84,66
106,67
102,85
111,42
107,82
107,23
8
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
1
2
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
3
24,18
16,01
18,92
16,10
26,24
45,36
31,32
45,45
52,05
32,77
41,58
25,24
17,40
22,91
19,16
29,94
25,56
27,10
61,78
35,73
17,17
34,26
44,06
32,46
30,34
22,62
19,33
16,61
16,36
32,23
26,08
21,17
4
6,70
8,63
14,13
16,53
28,33
16,93
0,00
0,00
0,41
34,16
5,33
18,43
5,61
10,14
5,69
0,87
9,78
7,95
1,89
1,10
1,88
0,00
0,05
0,61
2,05
9,84
6,76
2,52
10,88
5,73
0,79
13,72
5
1,62
1,38
2,67
2,66
7,43
7,68
0,00
0,00
0,21
11,20
2,22
4,65
0,98
2,32
1,09
0,26
2,50
2,16
1,17
0,39
0,32
0,00
0,02
0,20
0,62
2,23
1,31
0,42
1,78
1,85
0,20
2,91
6
51,93
60,23
54,17
53,89
47,25
35,09
44,72
33,61
34,34
39,75
35,75
50,79
51,97
51,00
52,08
49,01
46,27
50,87
22,08
46,25
59,39
45,04
31,47
47,00
48,85
54,84
55,68
55,64
54,16
45,49
52,72
51,04
23,89
23,76
26,91
30,01
26,51
19,55
23,96
20,94
13,61
27,48
22,67
23,97
30,63
26,09
28,76
21,05
28,17
22,03
16,14
18,02
23,44
20,70
24,47
20,54
20,81
22,54
24,99
27,75
29,48
22,28
21,20
27,79
7
110,49
100,57
97,71
112,02
109,90
115,89
115,52
113,34
99,17
126,79
109,27
116,46
107,86
109,09
110,13
109,17
114,39
107,74
116,52
108,18
110,57
110,64
119,40
111,27
108,49
109,70
108,66
112,86
113,78
106,78
110,88
96,02
8
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
1
2
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
WiĞniowa
Wojaszówka
Zaklików
3
40,29
41,64
41,11
21,11
20,74
35,99
25,64
30,93
23,27
22,48
25,35
19,92
30,91
21,80
32,59
27,90
65,10
39,14
24,44
35,69
31,54
31,27
48,00
31,88
15,60
25,86
26,25
26,09
16,05
17,25
32,86
26,51
4
4,25
6,46
3,61
4,19
10,33
2,31
2,51
6,89
3,11
2,35
0,00
2,06
2,05
8,19
15,67
20,08
0,00
2,84
2,84
1,83
31,69
1,60
0,75
4,67
3,42
4,42
1,44
5,67
4,44
18,59
0,00
4,71
5
1,71
2,69
1,48
0,89
2,14
0,83
0,64
2,13
0,72
0,53
0,00
0,41
0,63
1,79
5,11
5,60
0,00
1,11
0,70
0,65
10,00
0,50
0,36
1,49
0,53
1,14
0,38
1,48
0,71
3,21
0,00
1,25
6
39,11
38,71
38,58
50,97
54,46
40,04
52,30
47,88
53,71
51,05
50,41
56,05
46,21
50,33
40,73
46,72
19,33
36,73
51,24
43,16
42,69
44,87
36,94
41,77
50,61
48,70
50,50
51,47
54,48
54,17
48,47
49,40
20,60
19,65
20,31
27,92
24,80
23,97
22,06
21,19
23,02
26,47
24,24
24,03
22,88
27,87
26,68
25,38
15,57
24,13
24,32
21,15
25,77
23,86
15,06
26,35
33,79
25,44
23,25
22,44
29,47
28,58
18,67
24,09
7
110,43
112,35
108,41
108,05
109,57
112,72
108,54
106,82
103,53
121,78
108,67
107,31
104,68
109,43
116,60
106,88
102,69
114,19
112,16
98,20
115,57
95,45
84,47
97,94
119,85
110,23
115,04
110,12
109,97
112,74
109,12
107,40
8
1
108
109
110
111
112
113
2
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
JST ogółem
3
32,45
22,89
21,74
26,66
37,25
34,16
28,58
38,75
4
1,49
5,64
11,23
4,70
0,03
11,85
7,37
11,61
5
0,48
1,29
2,44
1,25
0,01
4,05
2,33
4,50
6
47,39
50,23
52,49
54,14
38,77
44,48
47,52
39,29
20,16
26,88
25,77
19,20
23,98
21,36
23,90
21,95
7
109,30
97,31
111,03
109,07
105,37
105,00
108,24
111,21
8
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
2
1
Powiaty razem
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Nazwa jednostki
Lp.
28 580 040
36 309 939
78 782 205
86 635 726
79 731 087
29 087 594
46 565 630
26 961 997
52 765 417
54 781 294
44 327 553
88 411 944
31 535 382
28 474 044
37 024 428
47 101 800
71 576 631
72 393 463
74 750 291
42 413 770
26 586 360
1 084 796 596
513 451 380
3
Wydatki
ogółem
(w zł)
25,10
15,22
17,84
9,85
18,77
24,53
16,45
21,39
7,73
18,93
19,31
13,29
11,68
20,85
17,33
17,11
25,75
12,41
11,10
22,36
8,70
16,94
37,50
4
transport
i łącznoĞü
5
9,98
13,69
9,80
8,47
9,34
12,37
13,91
11,04
8,52
7,63
11,32
11,55
12,89
17,48
13,35
12,29
11,08
7,62
9,23
8,13
12,39
11,05
7,84
administracja
publiczna
Struktura wydatków wg waĪniejszych działów klasyfikacji budĪetowej w 2007 roku
6
22,00
31,14
41,02
34,93
38,36
27,00
29,32
30,18
31,88
22,79
34,99
43,33
35,57
9,78
35,26
37,68
19,57
36,16
38,22
24,33
37,34
31,47
9,00
oĞwiata
i wychowanie
8,27
19,07
21,27
19,27
19,09
17,39
14,33
22,65
7,88
19,62
22,38
15,68
9,88
12,52
29,00
12,31
18,63
30,74
11,34
17,73
21,47
25,41
18,46
7
pomoc
społeczna
Wydatki (w %)
w tym:
8
7,27
3,84
1,70
14,73
5,41
2,33
11,40
13,70
9,34
10,53
6,41
6,52
5,47
3,18
2,70
4,26
4,27
13,70
3,29
10,57
6,95
7,03
2,45
edukacyjna
opieka
wychowawcza
9
0,00
0,00
0,00
0,00
0,47
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,13
0,11
0,00
0,00
0,11
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,04
3,29
gospodarka
komunalna
i ochrona
Ğrodowiska
Tabela E
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
MIASTA-GMINY
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
Miasta razem
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
23 703 086
22 505 860
40 070 840
55 955 822
25 332 967
35 849 987
38 412 528
22 461 892
29 104 893
23 097 814
52 691 320
99 375 961
14 338 488
84 593 968
84 176 045
29 044 139
23 732 238
40 883 055
107 446 928
31 448 527
10 596 712
79 874 458
166 901 236
772 411 756
180 689 378
222 980 261
574 353 953
138 225 489
1 116 249 081
3
5,15
11,44
9,76
4,02
3,27
4,46
8,66
3,13
4,26
10,23
3,82
12,64
14,44
5,91
9,60
8,24
2,96
2,14
9,40
4,77
2,17
14,90
22,06
9,10
7,31
10,15
11,90
9,69
9,76
4
5
9,51
8,82
9,13
9,23
7,46
9,70
8,26
11,29
8,65
8,47
6,82
7,68
10,63
10,50
9,98
11,93
11,05
9,54
6,20
8,96
16,99
7,62
5,85
9,75
6,26
7,36
5,86
8,25
6,93
6
40,15
43,00
45,30
39,35
25,03
46,81
32,44
39,26
36,87
44,32
34,49
36,47
30,20
38,20
38,87
41,50
37,71
32,34
39,61
43,42
39,72
30,71
26,67
36,28
36,65
33,33
35,76
38,73
36,12
26,95
20,40
17,53
22,54
15,41
26,11
20,56
22,93
23,53
20,39
21,80
21,66
22,01
20,30
22,06
17,30
20,93
16,54
19,57
24,90
24,17
20,11
16,21
20,48
15,70
22,33
16,69
17,99
18,18
7
8
2,46
1,59
2,08
1,79
0,67
4,48
2,61
4,48
1,22
0,89
1,98
2,32
3,24
2,80
2,32
0,38
3,41
2,50
1,61
0,37
1,74
2,18
1,66
2,04
4,01
5,25
3,10
2,78
3,79
9
6,89
3,74
8,99
10,75
32,23
1,89
4,75
3,76
8,02
3,70
14,07
5,50
11,17
7,62
5,69
4,22
4,68
5,14
8,64
3,24
3,40
8,61
6,71
6,22
4,42
5,11
8,59
7,61
6,43
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
Lesko
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
Sieniawa
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
3
9 799 376
7 904 123
8 743 624
18 878 496
17 408 000
17 396 629
11 304 732
29 798 182
13 373 210
12 671 697
10 621 856
21 309 406
17 984 533
46 697 100
37 972 357
40 783 353
14 712 374
36 461 792
32 254 848
48 578 387
17 161 806
30 258 084
49 907 825
16 684 209
37 411 247
42 970 320
29 000 040
18 522 317
40 185 165
25 096 269
973 138 441
5,66
8,07
9,73
9,65
6,05
7,67
7,13
8,81
11,10
6,95
2,47
5,14
5,42
8,06
3,30
6,85
5,49
7,39
10,01
7,54
2,96
4,76
11,39
5,59
6,00
11,09
9,51
6,97
4,28
7,06
6,57
4
5
11,54
16,26
15,72
6,97
13,00
11,29
11,43
6,32
13,91
14,82
13,01
12,93
11,57
9,19
7,62
9,61
8,70
6,68
5,94
11,29
9,34
8,38
6,49
10,82
6,80
7,50
7,39
9,01
8,03
8,25
8,76
6
47,90
40,81
37,27
34,04
41,80
39,54
43,17
41,45
40,56
42,44
42,87
39,49
39,13
30,73
33,85
39,21
46,01
48,68
42,35
39,97
35,07
51,44
45,15
42,35
43,14
37,36
38,57
33,50
38,34
42,53
39,80
22,29
19,22
24,89
19,57
25,78
21,49
20,53
25,40
25,00
23,02
22,84
25,39
24,66
21,78
23,73
25,56
21,90
22,17
21,81
22,70
27,24
21,01
20,42
21,86
21,84
23,14
22,42
17,60
24,54
20,76
22,29
7
8
1,41
2,04
2,10
1,11
2,23
2,82
2,45
5,29
2,62
2,92
1,62
2,58
3,63
3,14
1,01
3,96
3,79
2,02
1,61
1,62
4,08
2,95
1,91
1,40
1,18
2,71
2,73
2,75
2,87
3,16
2,45
9
4,19
3,17
3,86
22,59
3,27
2,85
3,94
5,54
2,22
2,05
4,20
5,00
7,24
6,50
15,92
5,03
1,78
3,96
8,53
3,83
10,46
4,19
2,21
8,43
10,92
2,97
7,64
2,88
12,21
4,82
7,44
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
1
2
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
3
12 582 525
27 656 527
6 414 099
18 293 384
5 158 670
28 740 807
23 156 731
14 564 447
24 326 547
53 974 933
19 498 312
12 019 831
21 584 950
19 278 353
14 263 142
14 286 179
12 954 532
21 842 049
8 231 814
5 869 652
27 541 036
21 292 523
13 920 007
18 047 104
18 064 286
11 898 828
20 085 930
14 000 550
10 551 963
20 068 537
16 291 281
32 382 324
6,95
2,64
15,83
17,43
9,98
7,44
5,15
17,06
16,30
7,62
11,90
5,12
5,08
14,42
7,38
10,75
3,93
6,30
4,55
11,85
3,69
7,26
4,73
10,18
10,92
9,59
2,39
11,24
15,75
10,99
6,42
6,06
4
5
9,84
7,87
18,90
8,54
18,82
7,93
8,76
9,47
6,50
6,97
8,31
11,57
12,00
11,46
11,02
8,64
12,37
6,55
10,97
22,82
7,58
7,58
13,03
9,61
7,85
10,41
6,20
13,41
7,79
8,46
11,39
9,95
6
46,97
48,29
24,02
39,73
36,10
38,61
48,36
45,03
38,91
39,69
39,29
44,91
40,88
39,42
46,45
37,36
46,67
45,79
43,03
29,87
39,48
35,53
44,51
44,18
48,44
37,03
30,06
43,60
41,91
39,11
45,17
27,91
23,47
21,26
11,52
23,00
22,85
22,21
19,58
18,54
23,80
21,48
19,17
27,62
28,16
24,03
23,28
24,53
24,53
22,04
24,27
21,70
18,05
19,51
23,14
22,05
18,75
22,96
15,08
22,09
21,03
28,14
28,73
22,49
7
8
2,14
2,52
2,43
1,82
0,87
3,41
0,49
0,73
1,98
1,58
1,33
2,63
2,77
1,80
1,95
2,86
2,28
1,59
0,77
1,11
0,91
2,07
1,49
0,98
4,37
2,89
2,04
1,23
2,82
1,81
1,71
1,21
9
2,59
6,83
6,33
1,88
2,56
3,89
6,09
2,53
3,67
12,46
10,67
1,72
2,20
2,03
4,30
2,14
3,45
5,77
4,36
3,16
20,46
15,83
5,42
3,52
3,89
4,95
39,53
2,16
6,74
4,61
2,16
25,48
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
1
2
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
3
10 255 605
21 952 991
10 676 826
16 023 020
21 612 685
12 436 935
21 500 878
11 018 209
19 112 958
5 418 045
8 681 273
8 157 570
11 533 170
13 522 404
14 525 118
39 403 649
18 989 514
11 365 957
6 710 600
36 586 926
19 628 209
12 759 745
12 880 003
22 979 279
23 147 583
20 729 194
12 344 770
20 005 933
18 547 203
10 987 650
16 289 401
10 818 955
10,60
5,28
7,62
7,22
8,11
9,59
8,35
8,61
13,95
9,29
9,54
2,95
7,44
5,42
5,94
4,56
4,81
9,93
5,06
8,26
7,60
6,11
4,89
1,81
8,74
6,99
11,63
6,31
6,39
4,56
3,56
10,34
4
5
18,30
8,81
13,62
11,14
8,91
13,00
11,75
12,02
9,39
17,14
12,16
13,79
9,84
11,44
12,25
7,63
10,59
10,64
20,53
7,79
12,00
10,82
9,57
10,72
10,15
9,34
11,43
10,19
10,11
17,64
9,65
12,65
6
34,59
42,94
40,87
38,00
36,45
35,26
43,32
33,74
37,57
31,36
32,96
42,50
40,24
34,15
39,20
44,67
40,73
37,26
32,56
46,77
37,88
41,16
41,57
48,15
42,68
46,35
40,20
43,56
49,43
38,89
49,04
43,15
23,45
25,98
24,40
24,94
24,23
17,56
22,75
22,97
16,65
24,81
25,71
21,17
21,93
23,80
26,36
22,82
24,77
20,89
21,68
21,39
24,25
24,79
21,73
23,24
22,41
21,92
23,81
22,91
25,38
19,66
21,85
22,41
7
8
2,13
1,86
1,90
3,95
4,40
0,76
2,30
1,07
2,93
4,90
1,06
3,76
2,10
1,54
2,86
0,79
5,58
1,29
1,53
0,65
1,67
1,03
0,95
2,50
1,06
1,10
1,97
3,17
1,58
5,75
0,85
1,92
9
3,17
8,40
5,83
1,98
11,95
3,85
4,22
10,31
2,55
4,92
6,69
3,35
10,32
1,68
3,43
3,45
4,12
9,25
1,86
5,30
5,73
7,45
5,93
3,33
5,13
6,81
2,56
1,63
1,44
3,64
5,54
3,11
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
1
2
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
WiĞniowa
Wojaszówka
Zaklików
3
17 585 670
12 537 262
15 976 738
20 086 403
22 340 547
18 774 120
25 031 639
19 657 958
14 203 399
22 229 853
13 725 328
15 951 598
8 961 830
13 642 156
30 610 480
27 708 323
19 703 778
9 823 013
8 544 501
32 297 694
18 252 532
20 850 394
57 137 192
16 470 840
4 779 950
14 616 365
24 045 372
7 430 522
18 149 914
16 989 640
15 717 748
17 290 851
5,19
7,84
7,10
7,56
8,46
4,67
3,26
5,65
7,40
3,82
7,65
6,29
11,84
4,90
6,47
11,65
8,19
6,37
1,99
6,49
7,67
10,88
5,78
11,04
5,13
7,39
3,10
7,97
11,77
8,74
5,80
3,45
4
5
13,79
8,46
15,59
11,24
9,15
10,84
10,91
9,24
13,09
11,24
8,28
10,16
10,86
11,21
12,21
9,02
11,03
13,04
12,82
9,41
11,04
7,42
5,25
9,44
17,92
11,41
8,13
19,76
8,65
9,81
9,65
7,88
6
38,86
27,70
32,95
35,25
46,58
46,83
46,36
35,87
37,99
40,83
43,63
48,34
41,24
45,09
36,56
36,25
29,03
36,05
40,10
50,20
44,56
42,63
32,20
35,28
37,65
46,23
50,11
36,66
40,68
42,40
49,66
46,23
19,90
16,74
21,31
28,48
22,06
25,48
26,40
19,13
26,25
26,82
28,37
22,95
21,87
24,16
28,67
25,69
11,99
19,21
23,21
21,02
22,00
19,86
12,96
29,91
26,54
22,09
22,78
22,93
25,49
25,97
20,65
23,29
7
8
0,91
1,08
1,20
2,34
1,46
1,49
1,69
1,44
2,31
1,36
2,79
3,47
0,82
1,46
1,00
4,12
0,69
2,82
1,93
1,98
1,11
0,52
0,98
1,75
1,26
2,80
2,63
1,62
3,47
2,41
1,55
1,59
9
15,28
2,25
5,49
2,99
3,87
5,28
5,28
23,58
3,53
2,64
2,57
2,10
6,76
4,06
3,99
6,42
15,85
4,47
9,31
3,36
8,44
6,72
31,44
4,36
2,06
2,20
4,37
3,50
0,64
2,56
3,89
9,62
1
108
109
110
111
112
113
2
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
JST ogółem
3
17 352 223
26 984 307
14 558 915
14 566 496
27 716 501
27 045 598
1 996 691 679
6 456 738 931
5,50
13,08
7,78
5,46
5,17
5,68
7,66
12,30
4
5
11,41
8,40
9,37
11,80
11,99
7,09
11,06
8,92
6
42,62
24,96
44,26
45,04
37,85
50,33
40,53
35,20
24,18
14,66
23,60
21,48
20,81
21,26
22,58
19,44
7
8
0,72
1,87
1,06
1,69
1,26
2,28
1,99
3,24
9
4,71
23,83
3,89
6,91
15,61
5,04
6,28
5,76
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
3
Powiaty razem
24 681 662
44 089 456
86 803 399
97 968 130
86 040 527
34 907 055
53 190 125
24 737 458
52 748 692
69 983 640
51 437 956
100 059 643
34 554 297
34 372 698
48 501 656
57 120 014
78 114 694
68 003 890
76 368 890
48 281 851
31 461 232
1 203 426 962
646 018 738
2
1
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Wydatki
ogółem
(w zł)
Nazwa jednostki
Lp.
12,67
16,41
15,97
10,69
16,83
27,41
18,77
13,11
7,60
10,15
18,48
13,55
11,84
40,53
16,57
14,08
22,71
15,47
3,53
19,16
12,18
16,08
41,06
4
transport
i łącznoĞü
5
10,12
12,86
12,81
8,14
8,94
11,67
13,96
12,14
9,38
6,02
11,57
10,52
12,52
15,13
11,02
11,30
11,08
9,26
10,30
9,21
11,44
10,92
9,28
administracja
publiczna
Struktura wydatków wg waĪniejszych działów klasyfikacji budĪetowej w 2008 roku
6
21,59
29,09
40,40
33,59
39,38
28,23
27,12
28,62
34,41
21,62
33,71
38,22
35,87
8,09
29,49
41,76
20,33
39,32
45,55
25,73
34,79
31,28
8,75
oĞwiata
i wychowanie
7,78
23,59
19,85
18,25
17,32
16,88
11,87
21,89
9,95
19,03
20,62
15,43
9,98
12,84
24,10
11,58
16,68
29,88
12,51
18,28
19,54
23,91
17,81
7
pomoc
społeczna
Wydatki (w %)
w tym:
8
8,32
3,80
1,55
12,40
4,93
1,57
10,94
13,05
10,46
10,19
5,82
7,60
5,45
2,91
2,26
4,41
4,11
6,43
3,82
8,54
6,35
6,42
1,70
edukacyjna
opieka
wychowawcza
9
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,03
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,03
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,25
gospodarka
komunalna
i ochrona
Ğrodowiska
Tabela F
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
MIASTA-GMINY
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
Miasta razem
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
28 276 742
25 841 098
39 212 163
61 180 532
23 100 265
42 721 739
40 912 659
25 745 074
35 090 737
26 283 731
56 967 750
107 871 452
15 712 807
93 736 623
90 447 346
29 650 251
27 157 788
40 509 485
134 246 095
32 565 393
13 076 599
88 463 877
149 276 068
822 713 785
214 764 163
235 913 876
639 390 255
161 193 061
1 251 261 355
3
14,57
9,93
12,44
5,90
7,96
4,86
6,76
3,76
6,87
13,75
4,99
9,96
7,40
6,39
7,89
6,66
8,24
2,59
5,95
5,16
4,19
9,18
10,39
7,00
13,64
9,58
12,26
10,89
11,59
4
5
8,67
6,96
8,04
10,12
8,80
10,13
8,43
10,64
9,00
8,60
7,31
8,41
10,55
10,17
10,10
13,44
11,05
9,91
5,28
9,67
13,12
7,90
7,64
9,77
5,89
7,79
6,57
8,07
7,08
6
35,48
48,58
37,39
38,02
34,97
50,30
34,63
39,44
34,22
41,68
37,69
35,19
29,50
39,75
39,20
41,66
36,86
36,95
35,34
45,37
33,90
34,15
33,54
36,78
32,72
35,80
37,11
39,12
36,19
21,56
17,38
15,86
19,85
17,81
22,69
19,33
19,79
18,35
19,58
20,34
20,16
19,83
18,71
21,84
17,21
17,05
15,89
15,89
21,94
19,02
18,09
19,21
18,74
12,79
21,16
15,53
15,51
16,25
7
8
2,29
2,13
2,17
2,06
1,10
2,89
1,69
3,00
0,79
0,86
1,50
1,83
2,14
1,39
2,31
0,41
1,38
1,45
1,18
0,78
2,47
1,38
0,85
1,46
3,68
5,38
3,70
2,35
3,78
9
5,19
3,21
13,27
10,38
14,58
2,50
6,83
3,14
9,12
4,83
13,04
4,71
10,52
4,32
5,50
4,22
7,27
5,41
9,93
3,65
6,71
8,68
6,79
6,48
4,75
3,86
9,49
5,19
5,82
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
Lesko
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
Sieniawa
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
3
9 611 727
8 946 336
9 616 562
16 839 242
21 404 245
18 195 048
12 160 144
35 891 818
14 533 044
16 568 129
12 226 178
29 268 327
19 413 789
43 878 258
37 077 500
45 011 952
17 432 030
50 420 538
33 425 924
54 216 537
20 004 329
34 467 528
45 705 862
22 009 992
39 571 855
43 859 546
32 757 608
17 652 380
42 863 450
28 317 913
1 062 687 808
12,29
9,54
14,41
7,47
13,16
14,62
11,19
8,72
8,21
10,14
6,23
9,13
7,17
7,51
5,01
6,38
6,68
9,89
13,51
9,52
9,77
6,00
11,19
5,55
7,93
10,32
12,12
10,29
7,41
9,53
8,56
4
5
12,18
12,26
17,61
6,52
12,40
10,63
11,28
5,71
15,26
14,32
12,53
9,28
11,38
9,89
9,40
9,17
8,52
5,17
6,37
9,51
9,67
8,45
8,08
14,80
7,39
8,18
8,27
9,45
8,74
8,24
8,89
6
38,44
42,81
31,71
37,75
35,08
35,98
43,61
38,81
41,53
38,65
42,65
30,78
37,91
34,99
38,23
40,80
39,38
35,90
41,89
38,58
32,82
50,57
43,80
34,62
48,05
37,82
39,42
38,99
44,66
45,95
39,59
23,39
16,67
24,08
20,57
25,55
21,07
18,58
23,58
23,38
20,43
20,01
19,63
25,17
22,65
23,80
22,76
20,42
16,13
22,43
20,67
24,02
18,39
22,30
16,32
20,52
23,09
20,10
18,29
22,74
18,47
20,35
7
8
1,51
1,75
2,03
2,13
2,48
1,29
1,70
4,48
2,75
2,76
1,73
1,61
2,57
1,61
0,93
1,59
4,35
1,63
2,32
1,20
2,96
1,97
1,15
0,91
1,55
2,20
2,13
1,96
1,56
1,94
1,89
9
3,06
7,67
3,78
15,50
2,61
4,40
2,83
9,13
2,78
3,10
5,13
8,80
5,52
8,34
6,75
3,37
8,79
15,19
3,55
4,72
7,90
4,57
2,44
13,00
2,56
3,32
7,00
3,36
4,09
3,64
6,77
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
1
2
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
3
15 140 664
28 200 017
7 860 395
18 835 124
5 927 229
36 806 433
25 397 450
15 545 225
23 953 516
64 734 936
22 501 431
13 858 277
26 387 145
20 323 580
16 480 516
15 492 377
15 771 931
23 266 281
9 605 371
6 902 030
26 593 340
20 015 867
18 027 465
20 146 287
17 341 782
13 870 282
13 605 198
14 572 414
10 953 273
24 631 229
18 910 803
47 387 861
16,57
3,09
26,20
17,17
10,74
8,46
6,44
17,58
4,55
5,91
13,26
7,97
8,00
8,13
10,16
17,72
6,64
7,91
9,53
8,26
5,60
9,29
8,00
7,14
5,25
6,42
5,84
7,60
18,33
14,40
10,97
4,95
4
5
10,98
7,97
16,35
8,55
18,59
6,84
8,49
10,27
7,17
5,79
7,94
12,18
14,81
11,62
11,67
8,54
11,35
7,78
10,51
20,01
9,00
8,39
10,16
10,10
9,25
10,68
9,20
14,02
9,73
7,32
7,41
7,03
6
39,10
50,79
21,82
40,05
36,22
33,09
47,53
44,48
47,23
38,02
35,08
43,31
36,86
40,11
44,02
38,50
45,08
46,44
39,98
34,17
44,16
45,13
38,23
49,97
51,22
39,97
47,07
46,13
37,83
36,93
43,19
21,36
19,20
21,53
9,39
22,66
20,54
17,33
17,23
17,41
23,63
16,39
17,02
24,41
22,93
22,51
20,23
21,01
22,01
21,25
19,05
22,51
18,02
19,41
18,14
19,83
19,75
22,34
21,78
21,19
21,14
22,00
25,92
15,36
7
8
2,79
1,80
1,41
2,11
0,81
2,22
0,63
0,48
1,85
1,56
1,29
2,47
3,15
1,83
2,00
3,74
2,35
1,75
0,76
1,16
1,25
0,88
1,75
1,15
2,52
2,62
2,99
1,52
3,12
1,25
1,71
0,88
9
2,26
2,97
5,29
1,15
4,17
10,88
7,15
2,97
3,34
17,29
18,01
1,15
1,32
2,02
3,08
1,19
3,31
4,65
8,32
4,02
9,49
5,26
2,81
3,56
4,34
3,67
3,56
3,54
4,58
4,00
2,38
44,91
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
1
2
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
3
11 751 389
23 451 071
11 550 445
18 547 727
24 065 378
14 091 238
25 585 407
11 595 887
23 169 748
7 301 930
10 341 400
9 724 444
13 192 371
15 129 222
15 796 784
44 873 885
25 203 565
12 895 215
7 946 999
41 458 697
21 013 773
14 342 984
18 029 528
28 777 186
28 471 009
23 695 887
13 607 277
21 066 490
21 038 241
11 763 090
17 768 934
13 720 260
9,54
9,73
8,47
10,37
5,26
10,47
10,64
12,12
8,27
8,40
16,57
5,53
5,86
6,49
8,98
5,74
10,41
9,26
16,24
7,45
13,38
9,12
6,24
7,81
12,52
9,88
9,43
7,39
5,57
6,16
8,10
5,75
4
5
18,12
8,87
14,65
10,48
8,86
12,25
9,81
12,11
8,05
14,33
11,51
12,15
11,40
10,48
11,92
6,98
8,94
9,90
18,98
7,32
12,16
11,35
7,16
9,91
8,68
9,12
8,89
10,83
9,75
16,48
11,60
10,16
6
33,71
40,91
39,15
40,54
34,21
43,92
39,70
31,88
42,63
26,55
35,25
38,53
35,83
31,77
39,04
45,95
37,54
39,00
31,04
48,87
38,67
40,99
48,27
41,69
37,95
43,21
37,48
40,53
45,50
42,65
45,18
44,97
20,99
21,30
25,55
23,22
21,69
15,58
19,62
20,94
13,37
19,37
22,88
22,76
19,56
21,81
24,85
20,04
20,60
17,63
18,31
18,19
23,02
22,53
15,07
19,15
17,70
20,12
22,16
26,22
21,89
18,75
20,65
19,06
7
8
1,69
2,46
2,23
5,12
4,40
0,68
1,43
0,91
1,48
3,33
1,59
1,90
2,63
1,64
3,41
0,58
3,19
2,24
1,64
1,44
1,39
0,78
0,93
1,79
0,90
1,54
2,68
2,90
1,20
2,05
1,06
3,02
9
4,70
11,04
1,80
1,81
12,49
3,03
5,63
11,29
2,53
22,09
5,97
4,95
15,94
2,04
1,37
1,79
4,99
8,69
3,48
4,94
5,01
4,13
3,69
3,37
15,03
3,29
2,48
2,64
1,16
4,49
5,27
11,83
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
1
2
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
WiĞniowa
Wojaszówka
Zaklików
3
18 868 672
12 230 807
16 492 085
21 934 508
23 634 560
22 558 311
27 141 253
20 515 710
16 513 145
25 979 709
15 888 910
16 805 065
10 379 932
15 416 334
37 645 134
32 188 664
18 936 562
13 171 717
9 714 977
35 115 504
27 091 638
22 589 783
42 686 360
16 707 845
5 960 421
17 516 889
25 610 413
8 575 392
19 862 579
19 574 990
17 249 281
18 141 156
13,78
12,13
5,96
9,06
9,10
8,14
2,85
9,98
6,96
4,92
9,71
11,89
14,24
10,08
13,21
10,68
7,90
16,11
5,39
8,57
10,96
7,92
8,09
11,32
17,15
9,74
6,56
6,98
10,41
10,74
8,94
4,04
4
5
15,01
11,71
15,47
10,82
10,28
9,73
10,68
9,78
10,76
11,19
8,63
11,41
13,93
12,32
10,23
7,14
11,63
9,97
13,46
9,51
7,75
7,04
7,40
9,72
17,29
11,34
8,49
21,71
8,58
8,61
9,16
8,04
6
40,17
33,25
33,36
35,37
42,53
40,58
49,57
42,12
43,88
40,21
41,15
42,00
35,89
40,59
36,44
34,72
31,91
36,64
39,18
47,74
31,62
30,43
46,26
39,43
32,83
41,17
41,05
35,94
44,65
41,89
47,64
46,77
19,09
18,13
20,56
26,23
22,42
22,53
23,99
17,83
21,32
22,86
24,86
21,64
19,80
21,06
22,28
21,45
12,00
15,75
21,09
18,50
14,90
17,44
18,65
24,49
20,72
19,33
21,52
21,20
24,19
23,28
18,18
23,44
7
8
1,11
0,56
1,07
3,73
2,01
1,61
1,20
1,77
1,87
1,27
2,35
3,52
0,72
1,92
2,25
2,84
1,05
1,06
2,10
1,73
0,68
0,59
0,93
1,92
1,09
1,15
2,32
1,66
3,07
3,32
1,29
2,50
9
2,26
3,42
5,95
3,08
3,26
2,10
3,53
5,86
3,77
2,75
2,61
1,78
2,93
4,44
3,97
16,40
11,38
4,01
4,56
4,47
29,28
22,00
5,18
3,28
1,67
1,54
8,16
3,78
1,03
3,77
5,25
7,98
1
108
109
110
111
112
113
2
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
JST ogółem
3
18 765 009
23 138 012
17 381 399
16 017 827
28 552 008
31 292 602
2 223 850 826
7 209 959 473
8,85
6,83
11,41
7,16
8,76
5,38
9,50
13,18
4
5
11,12
10,44
8,56
12,13
13,16
6,97
10,84
9,12
6
41,72
31,47
40,00
46,13
41,68
40,60
39,84
34,97
22,09
17,41
20,53
19,91
20,35
18,21
20,48
17,86
7
8
0,81
3,13
1,60
1,67
1,56
1,38
1,89
2,89
9
3,57
24,50
3,07
4,60
3,96
18,92
6,14
5,24
Tabela G
Wydatki majątkowe jednostek samorządu terytorialnego w latach 2007–2008
Lp.
Nazwa jednostki
1
2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
POWIATY
bieszczadzki
brzozowski
dĊbicki
jarosławski
jasielski
kolbuszowski
kroĞnieĔski
leski
leĪajski
lubaczowski
łaĔcucki
mielecki
niĪaĔski
przemyski
przeworski
rzeszowski
sanocki
stalowowolski
strzyĪowski
tarnobrzeski
Powiaty razem
1
2
3
4
Krosno
PrzemyĞl
Rzeszów
Tarnobrzeg
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
MIASTA
DĊbica
Dynów
Jarosław
Jasło
LeĪajsk
Lubaczów
ŁaĔcut
Mielec
Przeworsk
Radymno
Sanok
Stalowa Wola
Miasta razem
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
MIASTA-GMINY
BłaĪowa
Boguchwała
Brzozów
Cieszanów
Dukla
Iwonicz-Zdrój
Jedlicze
KaĔczuga
Kolbuszowa
Lesko
Wydatki majątkowe
(w zł)
Dynamika
wydatków
majątkowych
(w %)
Udział wydatków
majątkowych
w wydatkach
ogółem (w %)
2007
2008
2008 / 2007
2007
3
4
5
6
2008
7
160 905 112
209 703 348
130,33
31,34
32,46
9 066 971
3 541 165
11 852 859
8 868 996
6 577 486
8 082 920
4 057 129
5 421 265
7 932 284
10 757 161
7 384 408
5 133 370
5 431 669
3 232 504
2 789 262
7 902 748
9 430 784
9 411 158
15 247 590
8 913 454
1 273 206
152 308 389
4 034 039
5 513 805
14 522 396
10 370 914
8 991 855
11 172 552
5 791 252
2 986 379
3 411 207
22 016 306
10 699 812
8 117 135
3 501 712
5 369 397
5 724 329
12 476 662
6 582 102
12 446 318
10 751 696
9 980 595
3 555 633
178 016 094
44,49
155,71
122,52
116,93
136,71
138,22
142,74
55,09
43,00
204,67
144,90
158,12
64,47
166,11
205,23
157,88
69,79
132,25
70,51
111,97
279,27
116,88
31,72
9,75
15,05
10,24
8,25
27,79
8,71
20,11
15,03
19,64
16,66
5,81
17,22
11,35
7,53
16,78
13,18
13,00
20,40
21,02
4,79
14,04
16,34
12,51
16,73
10,59
10,45
32,01
10,89
12,07
6,47
31,46
20,80
8,11
10,13
15,62
11,80
21,84
8,43
18,30
14,08
20,67
11,30
14,79
40 729 820
30 506 326
140 360 947
18 805 151
230 402 244
63 281 949
22 291 818
139 410 407
29 433 119
254 417 293
155,37
73,07
99,32
156,52
110,42
22,54
13,68
24,44
13,60
20,64
29,47
9,45
21,80
18,26
20,33
17 631 487
3 094 348
12 504 538
11 119 354
3 100 500
1 797 339
7 611 848
18 416 673
1 955 672
328 036
13 993 218
52 494 821
144 047 834
16 555 897
3 650 501
12 584 641
8 660 146
2 571 602
4 128 875
5 107 205
41 905 816
861 933
2 248 583
16 036 333
24 520 396
138 831 929
93,90
117,97
100,64
77,88
82,94
229,72
67,10
227,54
44,07
685,47
114,60
46,71
96,38
17,74
21,58
14,78
13,21
10,68
7,57
18,62
17,14
6,22
3,10
17,52
31,45
18,65
15,35
23,23
13,43
9,57
8,67
15,20
12,61
31,22
2,65
17,20
18,13
16,43
16,87
2 308 490
3 820 345
9 960 897
7 644 192
10 016 135
4 290 867
8 660 918
2 687 322
3 751 605
2 065 146
12 797 700
969 842
6 406 720
5 626 002
9 002 617
8 468 218
6 217 805
7 807 682
8 073 673
4 096 030
6 599 695
1 839 062
14 390 519
7 392 674
277,53
147,26
90,38
110,78
62,08
181,96
93,22
152,42
175,92
89,05
112,45
762,26
9,74
16,97
24,86
13,66
39,54
11,97
22,55
11,96
12,89
8,94
24,29
4,55
22,66
21,77
22,96
13,84
26,92
18,28
19,73
15,91
18,81
7,00
25,26
25,26
1
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
2
Narol
Nisko
Nowa DĊba
Nowa Sarzyna
Oleszyce
Pilzno
RadomyĞl Wielki
Ropczyce
Rudnik nad Sanem
Rymanów
Sieniawa
StrzyĪów
Tyczyn
Ulanów
Ustrzyki Dolne
Zagórz
Miasta-gminy razem
GMINY WIEJSKIE
Adamówka
Baligród
Besko
Białobrzegi
Bircza
Bojanów
Borowa
Brzostek
Brzyska
Bukowsko
Chłopice
Chmielnik
Chorkówka
Cisna
Cmolas
Czarna (DĊbicka)
Czarna (ŁaĔcucka)
Czermin
Czudec
DĊbica
DĊbowiec
Domaradz
Dubiecko
Dydnia
Dynów
Dzikowiec
Fredropol
Frysztak
Gaü
Gawłuszowice
Gorzyce
GrĊbów
Grodzisko Dolne
Haczów
Harasiuki
Horyniec-Zdrój
HyĪne
Iwierzyce
Jarocin
Jarosław
Jasienica Rosielna
Jasło
5
6
1 553 508
10 502 728
8 477 661
3 581 711
2 763 034
5 231 679
5 783 043
2 626 891
1 979 027
2 103 548
12 934 413
1 939 611
7 690 017
7 422 509
4 436 312
4 776 185
7 017 663
2 528 019
162 321 016
3
1 019 233
9 106 022
5 208 910
6 097 104
3 164 983
16 675 234
3 580 195
7 785 871
3 656 508
4 370 531
6 054 785
6 447 411
7 977 908
3 372 404
5 612 498
2 564 553
7 034 058
2 123 447
187 772 351
4
65,61
86,70
61,44
170,23
114,55
318,74
61,91
296,39
184,76
207,77
46,81
332,41
103,74
45,43
126,51
53,69
100,23
84,00
115,68
8,64
22,49
22,33
8,78
18,78
14,35
17,93
5,41
11,53
6,95
25,92
11,63
20,56
17,27
15,30
25,79
17,46
10,07
16,68
7
5,25
20,75
14,05
13,55
18,16
33,07
10,71
14,36
18,28
12,68
13,25
29,29
20,16
7,69
17,13
14,53
16,41
7,50
17,67
1 576 853
1 539 805
1 777 311
5 157 679
1 310 115
4 089 214
622 869
4 482 898
397 349
1 001 572
928 537
1 637 080
4 610 523
1 043 430
3 462 035
580 381
4 747 219
2 574 050
1 246 167
1 263 085
11 959 389
4 282 343
539 458
1 153 749
3 345 794
1 207 433
2 595 230
1 399 574
2 419 033
181 938
359 159
5 942 469
5 441 148
1 026 088
2 178 363
4 661 745
2 700 948
9 245 451
1 276 323
2 696 063
135 441
413 662
8 168 464
293 475
1 878 640
1 779 031
3 085 186
1 546 602
2 833 476
660 726
7 891 938
370 927
2 029 754
615 610
2 919 536
3 447 350
2 348 893
3 284 232
638 455
11 058 339
4 300 427
496 210
1 717 886
21 473 929
6 576 151
678 899
3 621 038
3 165 614
1 972 845
2 687 003
2 373 313
2 791 230
530 770
999 621
3 625 148
3 250 108
3 333 031
3 665 931
2 301 598
2 984 995
1 680 259
870 836
2 389 157
1 547 608
1 461 835
20 564 878
18,61
122,01
100,10
59,82
118,05
69,29
106,08
176,05
93,35
202,66
66,30
178,34
74,77
225,11
94,86
110,01
232,94
167,07
39,82
136,01
179,56
153,56
125,85
313,85
94,61
163,39
103,54
169,57
115,39
291,73
278,32
61,00
59,73
324,83
168,29
49,37
110,52
18,17
68,23
88,62
1 142,65
353,39
251,76
16,09
19,48
20,33
27,32
7,53
23,51
5,51
15,04
2,97
7,90
8,74
13,01
16,67
16,27
18,93
11,25
16,52
11,12
8,56
5,19
22,16
21,96
4,49
5,35
17,36
8,47
18,17
10,80
11,08
2,21
6,12
21,58
25,55
7,37
12,07
25,81
22,70
46,03
9,12
25,55
0,67
2,54
25,23
3,05
21,00
18,50
18,32
7,23
15,57
5,43
21,99
2,55
12,25
5,04
19,28
12,22
29,88
17,44
10,77
30,04
16,93
3,19
7,17
33,17
29,23
4,90
13,72
15,58
11,97
17,34
15,05
12,00
5,53
14,48
13,63
16,24
18,49
18,20
13,27
21,52
12,35
5,98
21,81
6,28
7,73
43,40
1
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
2
Jawornik Polski
JeĪowe
Jodłowa
KamieĔ
Kołaczyce
KomaĔcza
Korczyna
Krasiczyn
Krasne
Krempna
KroĞcienko WyĪne
Krzeszów
Krzywcza
Kuryłówka
Laszki
LeĪajsk
Lubaczów
Lubenia
Lutowiska
ŁaĔcut
Majdan Królewski
Markowa
Medyka
Miejsce Piastowe
Mielec
Niebylec
Niwiska
Nowy ĩmigród
Nozdrzec
Olszanica
Orły
Osiek Jasielski
Ostrów
Padew Narodowa
Pawłosiów
Pruchnik
Przecław
PrzemyĞl
Przeworsk
Pysznica
RadomyĞl nad Sanem
Radymno
Rakszawa
RaniĪów
Rokietnica
RoĨwienica
Sanok
Skołyszyn
Solina
Stary Dzików
Stubno
ĝwilcza
Tarnowiec
TryĔcza
Trzebownisko
Tuszów Narodowy
Tyrawa Wołoska
Wadowice Górne
Wiązownica
Wielkie Oczy
WiĞniowa
Wojaszówka
3
304 739
4 233 616
1 320 723
2 285 928
3 207 087
1 729 328
1 415 388
2 615 258
2 946 888
620 594
1 533 010
779 849
1 147 950
2 290 117
893 302
7 880 902
1 301 487
1 982 343
1 105 535
3 213 020
3 971 555
1 722 238
701 750
466 833
1 334 102
2 660 152
2 167 405
1 761 333
1 658 114
638 402
2 543 875
437 819
3 025 386
3 811 240
2 250 115
2 022 069
3 820 078
777 996
2 154 266
4 920 408
1 703 915
1 985 654
1 539 327
2 007 619
902 790
1 309 390
2 886 071
3 598 475
7 604 690
241 860
994 655
4 169 519
357 836
4 147 299
24 957 124
3 512 315
84 475
735 094
3 486 763
157 105
1 218 610
942 173
887 100
4
476 815
4 623 439
1 197 018
2 538 692
4 744 576
2 538 715
3 306 352
1 942 731
6 422 681
2 025 003
2 319 449
1 251 099
1 978 039
2 834 243
505 936
11 528 623
5 319 218
2 082 062
1 636 180
6 303 755
4 541 538
1 470 083
4 815 245
2 890 131
5 807 359
3 448 411
2 602 094
858 584
3 108 300
657 584
2 016 323
1 823 433
3 840 099
2 265 369
2 402 464
1 714 912
2 251 771
3 154 806
3 133 532
4 805 133
3 436 295
3 410 483
2 418 817
2 543 132
1 725 061
2 457 175
7 776 804
7 657 791
5 991 331
2 818 979
387 265
4 516 441
7 182 486
6 196 467
7 675 963
1 425 702
131 406
2 950 761
4 541 600
258 300
1 728 662
1 902 085
722 743
5
156,47
109,21
90,63
111,06
147,94
146,80
233,60
74,28
217,95
326,30
151,30
160,43
172,31
123,76
56,64
146,29
408,70
105,03
148,00
196,19
114,35
85,36
686,18
619,09
435,30
129,63
120,06
48,75
187,46
103,00
79,26
416,48
126,93
59,44
106,77
84,81
58,95
405,50
145,46
97,66
201,67
171,76
157,13
126,67
191,08
187,66
269,46
212,81
78,78
1 165,54
38,93
108,32
2 007,20
149,41
30,76
40,59
155,56
401,41
130,25
164,41
141,86
201,88
81,47
6
2,97
19,28
12,37
14,27
14,84
13,90
6,58
23,74
15,42
11,45
17,66
9,56
9,95
16,94
6,15
20,00
6,85
17,44
16,47
8,78
20,23
13,50
5,45
2,03
5,76
12,83
17,56
8,80
8,94
5,81
15,62
4,05
17,20
30,40
14,08
10,07
17,10
4,14
8,61
25,03
12,00
8,93
11,22
12,59
10,07
9,60
9,43
12,99
38,60
2,46
11,64
12,91
1,96
19,89
43,68
21,32
1,77
5,03
14,50
2,11
6,71
5,55
5,64
7
4,06
19,72
10,36
13,69
19,72
18,02
12,92
16,75
27,72
27,73
22,43
12,87
14,99
18,73
3,20
25,69
21,11
16,15
20,59
15,20
21,61
10,25
26,71
10,04
20,40
14,55
19,12
4,08
14,77
5,59
11,35
13,29
20,35
18,52
14,57
7,82
9,53
13,99
11,55
23,42
20,81
13,13
15,22
15,13
16,62
15,94
20,66
23,79
31,64
21,40
3,99
12,86
26,51
27,43
17,98
8,53
2,20
16,85
17,73
3,01
8,70
9,72
4,19
1
107
108
109
110
111
112
113
2
Zaklików
Zaleszany
Zarszyn
Zarzecze
ĩołynia
ĩurawica
ĩyraków
JST ogółem
3
4
2 143 779
1 950 170
1 561 277
2 101 648
11 832 511
6 772 337
193 301
1 155 549
998 094
876 167
4 727 908
2 469 380
4 956 823
7 003 041
298 873 188
373 108 325
1 148 857 783 1 341 849 340
5
6
90,97
134,61
57,23
597,80
87,78
52,23
141,28
124,84
116,80
12,40
9,00
43,85
1,33
6,85
17,06
18,33
14,97
17,79
7
10,75
11,20
29,27
6,65
5,47
8,65
22,38
16,78
18,61
DZIAŁALNOĝû RIO W RZESZOWIE
DziałalnoĞü Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Rzeszowie w latach 2007 i 2008
Regionalne izby obrachunkowe powołane zostały z dniem 1 stycznia 1993
roku jako organ nadzoru i kontroli samodzielnych szczebli samorządu terytorialnego wykonujących zadania publiczne na rzecz wspólnot lokalnych i regionalnych, a takĪe ich związków i stowarzyszeĔ.
Podstawowymi aktami prawnymi okreĞlającymi pozycjĊ ustrojową i funkcjonalną regionalnych izb obrachunkowych jest ustawa zasadnicza – Konstytu1
cja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku i ustawa z dnia 7 paĨ2
dziernika 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych . Kompetencje izb
3
wynikają takĪe z ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych
4
oraz z ustaw regulujących ustrój samorządu terytorialnego w Polsce.
Do ustawowych zadaĔ izb w Ğwietle ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych naleĪy:
–
nadzór nad działalnoĞcią jednostek samorządu terytorialnego i ich związków w zakresie spraw finansowych okreĞlonych w art. 11 ust. 1 ustawy,
–
przeprowadzanie kontroli gospodarki finansowej i zamówieĔ publicznych
podmiotów sektora finansów publicznych wymienionych w art. 1 ust. 2
ustawy,
–
wydawanie opinii w sprawach wymienionych w art. 13 ustawy,
–
prowadzenie działalnoĞci informacyjnej, instruktaĪowej i szkoleniowej w zakresie objĊtym nadzorem i kontrolą,
–
kontrola formalna i rachunkowa sprawozdaĔ z wykonania budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz wniosków o przyznanie czĊĞci rekompensującej subwencji ogólnej,
–
rozpatrywanie spraw dotyczących powiadomieĔ przez skarbnika o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika,
–
opracowywanie raportów o stanie gospodarki finansowej na podstawie
wyników działalnoĞci nadzorczej, kontrolnej i opiniodawczej, w razie potrzeby wskazanie organom jednostek samorządu terytorialnego powtarzających
siĊ nieprawidłowoĞci lub zagroĪenia niewykonania ustawowych zadaĔ,
–
opracowywanie analiz i opinii w sprawach okreĞlonych ustawami (m.in. opracowywanie raportów o stanie gospodarki finansowej jednostek samorządu te1
DzU 2001 nr 55, poz. 577 z póĨn. zm.
4
Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (DzU 2001 nr 142, poz. 1591
z póĨn. zm.); ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (DzU 2001 nr 142,
poz. 1592 z póĨn. zm.); ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (DzU
2001 nr 142, poz. 1590 z póĨn. zm.).
2
3
116
DziałalnoĞü RIO w Rzeszowie
rytorialnego w przypadku ubiegania si samorządów o poĪyczkĊ z budĪetu
paĔstwa na podstawie przepisów art. 177 ustawy o finansach publicznych).
–
–
–
Na podstawie odrĊbnych przepisów do zadaĔ izb naleĪy:
rozpatrywanie skarg i wniosków dotyczących działalnoĞci organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych
– art. 229 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postĊpowa5
nia administracyjnego ,
sporządzanie, na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca
2006 roku w sprawie sprawozdaĔ jednostek sektora finansów publicznych
6
w zakresie operacji finansowych , zbiorczych sprawozdaĔ w zakresie operacji finansowych dotyczących naleĪnoĞci, paĔstwowego długu publicznego
oraz porĊczeĔ i gwarancji funduszy celowych posiadających osobowoĞü
prawną, SP ZOZ, samorządowych instytucji kultury oraz samorządowych
osób prawnych utworzonych na podstawie odrĊbnych ustaw w celu wykonywania zadaĔ publicznych otrzymanych od jednostek samorządu terytorialnego, które są dla tych podmiotów organem załoĪycielskim lub nadzorującym,
przyjmowanie i przekazywanie sprawozdaĔ sporządzanych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o postĊpowaniu w spra7
wach dotyczących pomocy publicznej .
Zakres podmiotowy działania izb okreĞla art. 1 ust. 2 ustawy o regionalnych
izbach obrachunkowych.
Regionalne izby obrachunkowe sprawują nadzór i kontrolĊ nad:
–
jednostkami samorządu terytorialnego,
–
związkami miĊdzygminnymi,
–
stowarzyszeniami gmin oraz stowarzyszeniami gmin i powiatów,
–
związkami powiatów,
–
stowarzyszeniami powiatów,
–
samorządowymi jednostkami organizacyjnymi, w tym samorządowymi osobami prawnymi,
–
innymi podmiotami w zakresie wykorzystywania dotacji przyznawanych
z budĪetów jednostek samorządu terytorialnego.
DziałalnoĞü nadzorcza
W latach 2007–2008 Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie zasiĊgiem
terytorialnym obejmowała 181 jednostek samorządu terytorialnego. Liczba związków
miĊdzygminnych w tych latach kształtowała siĊ nastĊpująco (wg rejestru MSWiA):
–
rok 2007 – 15,
–
rok 2008 – 16.
W powyĪszym okresie Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie zbadało pod wzglĊdem zgodnoĞci z prawem łącznie 19 794 uchwały i zarządzenia, z tego na poszczególne lata przypadało:
5
DzU nr 113, poz. 770.
7
6
117
2007
2008
ogółem
9 482
10 312
uchwały organów stanowiących
uchwały zarządów i zarządzenia organów
wykonawczych
4 897
5 352
4 585
4 960
Odnotowa naleĪy, Īe w 2008 roku nastąpił wzrost liczby badanych przez
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie aktów w stosunku do
roku 2007.
Organy jednostek samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych
z terenu województwa podkarpackiego podejmowały w poszczególnych latach
uchwały i zarządzenia w nastĊpujących sprawach:
Ogółem w latach:
Lp.
Rodzaje uchwał i zarządzeĔ
2007
1 budĪetu
2 zmian budĪetu
3 absolutorium dla zarządu:
– w sprawie udzielenia
– w sprawie nieudzielenia
4 procedury uchwalania budĪetu
5 układu wykonawczego budĪetu j.s.t.
emitowania obligacji oraz okreĞlania zasad ich
6
zbywania, nabywania i wykupu przez zarząd
7 zaciągania poĪyczek i kredytów długoterminowych
zobowiązaĔ w zakresie podejmowania inwestycji
8 i remontów o wartoĞci przekraczającej granicĊ
ustalaną corocznie przez radĊ
9 udzielania porĊczeĔ majątkowych
10 udzielania poĪyczek
okreĞlania zakresu i zasad przyznawania dotacji
11
dla jednostek organizacyjnych j.s.t.
zasad przyznawania dotacji dla podmiotów
12
niezaliczonych do sektora finansów publicznych
13 zaciągania krótkoterminowych poĪyczek i kredytów
14 podatków i opłat lokalnych
15 pozostałe uchwały
Ogółem
2008
194
6 267
186
185
1
28
680
194
6 697
190
189
1
7
808
9
3
373
322
345
513
30
3
17
5
106
47
109
33
21
620
511
9 482
14
731
731
10 312
118
Wyniki działalnoĞci nadzorczej w 2007 roku
W wyniku badania nadzorczego uchwał i zarządzeĔ organów jednostek
samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych Kolegium Izby w 2007
roku uznało:
–
9039 jako nienaruszających prawa,
–
443 jako podjĊte z naruszeniem prawa, z tego 38 jako podjĊte z nieistotnym naruszeniem prawa.
W wyniku wszczĊtego postĊpowania nadzorczego Kolegium Izby stwierdziło niewaĪnoĞü 121 uchwał i zarządzeĔ, z tego:
–
w 43 przypadkach stwierdzono niewaĪnoĞü w czĊĞci,
–
w 78 przypadkach niewaĪnoĞü w całoĞci.
W związku z usuniĊciem przez jednostki samorządu terytorialnego i związki
miĊdzygminne, w okreĞlonym terminie, naruszenia prawa, w 254 przypadkach
wszczĊte postĊpowania umorzono.
30 uchwał i zarządzeĔ uznało Kolegium za podjĊte z naruszeniem prawa
bez stwierdzenia niewaĪnoĞci.
Wyniki badania nadzorczego w 2007 roku uchwał i zarządzeĔ organów
jednostek samorządu terytorialnego oraz związków miĊdzygminnych przedstawiono w tabelach 1 i 2.
NieprawidłowoĞci w badanych w 2007 roku przez IzbĊ uchwałach i zarządzeniach dotyczyły:
budĪetu:
−
zaplanowanie dochodów z tytułu opłaty administracyjnej za czynnoĞci
urzĊdowe – naruszenie art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego w związku z ustawą o opłacie skarbowej,
−
nieustalenie wydatków w załączniku do uchwały budĪetowej zgodnie z limitem wydatków – naruszenie art. 166 ust. 4 ustawy o finansach publicznych,
−
błĊdne zaklasyfikowanie Ĩródeł przychodów na pokrycie spłaty kredytów
i poĪyczek z tytułu nadwyĪki z lat ubiegłych – § 957 (prawidłowo §§ 957
i 955) – naruszenie postanowieĔ zał. nr 5 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 roku w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów i wydatków, przychodów i rozchodów oraz Ğrodków pochodzących ze Ĩródeł zagranicznych;
zmian budĪetu:
−
przeznaczenie wydatków na finansowanie inwestycji przy drogach krajowych, wykraczających poza zadania gminy – naruszenie art. 3 ust. 1
pkt 1 ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego,
−
rozdysponowanie przez wójta rezerwy ogólnej na wydatki obejmujące
zadania niezaplanowane w uchwale budĪetowej – naruszenie art. 173
ust. 5 ustawy o finansach publicznych,
−
nieokreĞlenie szczegółowego celu planowanej dotacji oraz wskazanie
podmiotu, któremu dotacja z budĪetu gminy zostanie udzielona – naruszenie art. 17 w związku z art. 184 ust. 16 pkt 14 ustawy o finansach
publicznych oraz uchwały w sprawie trybu postĊpowania o udzielenie
dotacji;

119
podatków i opłat lokalnych:
−
wprowadzenie w uchwale dotyczącej podatku od nieruchomoĞci zwolnienia ustawowego – naruszenie art. 18 ust. 2 pkt 8 oraz art. 40 ust. 1
ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 7 ust. 1 pkt 4 lit. b i ust. 3
ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,
−
niezgłoszenie projektu uchwały w sprawie zwolnieĔ od podatku od nieruchomoĞci jako programu pomocowego do Prezesa UOKiK – naruszenie art. 7 ust. 3 ustawy o postĊpowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej,
−
nadanie uchwale w sprawie poboru podatku od nieruchomoĞci, podatku rolnego i leĞnego mocy wstecznej – naruszenie art. 4 ust. 1 i art. 5
ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych;
zasad i zakresu przyznawania dotacji:
−
ograniczenie krĊgu podmiotów uprawnionych do otrzymania dotacji
z budĪetu gminy – naruszenie art. 81 ust. 1 w związku z art. 71 ust. 1
ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
−
rozszerzenie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego zakresu dotowania okreĞlonego w art. 77 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – naruszenie art. 81 ust. 2 w związku z art. 77
pkt 12 i pkt 16 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
kredytu:
−
ustalenie terminu spłaty kredytu przeznaczonego na pokrycie niedoboru wystĊpującego w ciągu 2006 roku z dnia 31 grudnia 2006 roku na
dzieĔ 30 czerwca 2007 roku – naruszenie art. 82 ust. 2 ustawy o finansach publicznych;
procedury:
−
upowaĪnienie przez radĊ do ustalenia terminu przedłoĪenia przez wójta radzie gminy projektu uchwały budĪetowej – naruszenie art. 181 ust.
1 ustawy o finansach publicznych;
porĊczenia:
−
nieustalenie lat spłaty zobowiązaĔ wynikających z udzielonego porĊczenia
i Ĩródeł spłaty – naruszenie art. 58 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym;
układu wykonawczego:
−
opracowanie układu wykonawczego do uchwały budĪetowej, w stosunku
do której stwierdzono istotne naruszenie prawa.
Wyniki działalnoĞci nadzorczej w 2008 roku
W 2008 roku Kolegium Izby zbadało 10 312 uchwał i zarządzeĔ organów
jednostek samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych, uznając 9822
jako podjĊte bez naruszenia prawa. W 490 uchwałach i zarządzeniach stwierdzono naruszenie prawa, z tego:
–
w 84 uchwałach i zarządzeniach nieistotne naruszenie prawa,
–
121 uchwał i zarządzeĔ uznano za niewaĪne, w tym 48 za niewaĪne w czĊĞci
i 73 niewaĪne w całoĞci,
120
–
w stosunku do 256 uchwał i zarządzeĔ wszczĊte postĊpowanie o uznanie
ich za niewaĪne umorzono w związku z usuniĊciem nieprawidłowoĞci przez
właĞciwy organ j.s.t.,
–
w stosunku do 29 uchwał i zarządzeĔ stwierdzono naruszenie prawa bez
orzekania o niewaĪnoĞci.
Wyniki badania nadzorczego w 2008 roku uchwał i zarządzeĔ organów
jednostek samorządu terytorialnego oraz związków miĊdzygminnych prezentują
tabele 3 i 4.
NieprawidłowoĞci w badanych w 2008 roku przez IzbĊ uchwałach i zarządzeniach dotyczyły:
budĪetu:
−
zaplanowanie w budĪecie gminy wydatków majątkowych na realizacjĊ
zadaĔ w zakresie budowy chodników przy ulicy, która jest drogą powiatową – naruszenie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, art. 167 ustawy o finansach publicznych, art. 19 ust. 1 i 2, art. 20
ustawy o drogach publicznych,
−
zaplanowanie w budĪecie gminy wydatków z przeznaczeniem na koszty związane z utylizacją i likwidacją azbestu na czĊĞciową pomoc dla
mieszkaĔców w kosztach transportu i utylizacji azbestu – naruszenie
art. 167 ust. 1 ustawy o finansach publicznych w związku z ustawą
o odpadach oraz § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 roku w sprawie sposobów
i warunków bezpiecznego uĪytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest,
−
upowaĪnienie dla kierowników jednostek budĪetowych do udzielania
zaliczek celem wykonywania bieĪącej działalnoĞci tych jednostek – naruszenie art. 184 ust. 2 ustawy o finansach publicznych;
zmian budĪetu:
−
rozdysponowanie przez organ stanowiący rezerwy ogólnej na wydatki
majątkowe – naruszenie art. 173 ust. 5 ustawy o finansach publicznych,
−
udzielenie pomocy finansowej związkowi gmin na zadanie, które nie
naleĪy do zakresu jego działania – naruszenie art. 167 ust. 2 pkt 5
ustawy o finansach publicznych,
−
zwiĊkszenie przez radĊ gminy dochodów budĪetu gminy z tytułu wpływów z najmu lokali i ujĊcie ich w grupie dochodów majątkowych zamiast w grupie dochodów bieĪących – naruszenie art. 165a ust. 4
ustawy o finansach publicznych,
−
udzielenie nieprzewidzianego w obowiązujących przepisach prawnych
upowaĪnienia dla zarządu powiatu do udzielania upowaĪnieĔ kierownikom jednostek organizacyjnych powiatu do udzielania zaliczek na wydatki według okreĞlonych w uchwale zasad – naruszenie art. 184 ust.
2 ustawy o finansach publicznych,
−
ustalenie limitów zobowiązaĔ z tytułu zaciąganych kredytów i poĪyczek
w wysokoĞci nieodpowiadającej ustalonym przychodom budĪetu gminy
– naruszenie art. 184 ust. 1 pkt 9 ustawy o finansach publicznych,
−
przejĊcie przez powiat do realizacji zadaĔ gminy – naruszenie art. 5
ustawy o samorządzie powiatowym;

121
podatków i opłat lokalnych:
−
nieprawidłowe okreĞlenie terminu wpłaty pobranej przez inkasentów
opłaty targowej (w kaĪdy czwartek) – naruszenie art. 27 § 4a ustawy
Ordynacja podatkowa,
−
nałoĪenie dodatkowych obowiązków na wyznaczonych inkasentów
(sporządzenie wykazu osób posiadających psy) – naruszenie art. 9
ustawy Ordynacja podatkowa,
−
ustalenie przez radĊ miejską wysokoĞci miesiĊcznej stawki opłaty targowej bez terminu jej płatnoĞci – naruszenie art. 19 pkt 1a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,
−
postanowienie przez radĊ miejską, Īe osoby, które uzyskają zezwolenie na prowadzenie sprzedaĪy w innych miejscach na terenie gminy,
niĪ wydzielone do tego targowiska, zobowiązane są do uiszczania
opłaty targowej – naruszenie art. 18 ust. 2 pkt 8, art. 40 ust. 1 ustawy
o samorządzie gminnym oraz art. 19 pkt 1 lit. a i pkt 2 w związku z art.
15 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,
−
nieokreĞlenie w uchwale podstawy opodatkowania dla budynków lub ich
czĊĞci zajĊtych na prowadzenie działalnoĞci gospodarczej w zakresie
udzielania ĞwiadczeĔ zdrowotnych – naruszenie art. 4 ust. 1 pkt 2
w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy o podatkach i opłatach lokalnych;
zasad i zakresu przyznawania dotacji:
−
nieokreĞlenie trybu kontroli wykonania umowy – naruszenie art. 176
−
nieprawidłowe okreĞlenie zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie
z przeznaczeniem – naruszenie art. 145 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych;
zaciągania kredytu, poĪyczek:
−
zaciągniĊcie przez radĊ powiatu długoterminowego kredytu w kwocie
przewyĪszającej ustalony w uchwale budĪetowej na 2008 rok limit zaciąganych zobowiązaĔ z tytułu kredytów i poĪyczek na sfinansowanie
planowanego w 2008 roku deficytu budĪetu i spłatĊ wczeĞniej zaciągniĊtych zobowiązaĔ z tytułu kredytów i poĪyczek – naruszenie art. 83
−
udzielenie poĪyczki przez radĊ gminy bez dokonania zmian w budĪecie gminy, polegających na zwiĊkszeniu planu dochodów, ewentualnie
przychodów budĪetu celem jego zrównowaĪenia miĊdzy planowanymi
dochodami i przychodami oraz wydatkami i rozchodami – naruszenie
art. 165 ust. 1 ustawy o finansach publicznych,
−
zaciągniĊcie kredytu krótkoterminowego na spłatĊ wczeĞniej zaciągniĊtych kredytów – naruszenie art. 82 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach
publicznych,
−
niewskazanie przez radĊ miejską okresu spłaty zobowiązania – naruszenie art. 58 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym;
udzielania porĊczeĔ:
−
udzielenie porĊczenia kredytu długoterminowego wraz z odsetkami,
zaciąganego przez szpital z przeznaczeniem na spłatĊ zobowiązaĔ
wymagalnych, spłatĊ zaciąganego kredytu oraz na działalnoĞü inwe-
122

stycyjną w sytuacji, gdy w projekcie budĪetu nie okreĞlono łącznej
kwoty, do której zarząd w imieniu województwa moĪe udzielaü porĊczeĔ – naruszenie art. 86 ustawy o finansach publicznych,
−
udzielenie przez zarząd powiatu porĊczenia dotyczącego zabezpieczenia wykonania zobowiązania pieniĊĪnego wynikającego z umowy
dostawy ciepła pomiĊdzy dwoma komercyjnymi podmiotami – naruszenie art. 86 ust. 1 w związku z art. 167 ust. 2 ustawy o finansach publicznych;
układu wykonawczego budĪetu:
−
niezgodnoĞü układu wykonawczego z uchwałą w sprawie budĪetu
w zakresie klasyfikacji wydatków w działach oraz wysokoĞci wydatków
na wynagrodzenia i pochodne w rozdziałach – naruszenie art. 186 ust.
1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych,
−
naruszenie wyłącznej kompetencji wójta do dysponowania rezerwami
budĪetu gminy w toku wykonywania budĪetu – naruszenie art. 173 ust.
1 i 5 oraz art. 188 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych
w związku z art. 60 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym.
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w 2007 roku wpłynĊła jedna
skarga jednostki samorządu terytorialnego na uchwałĊ Kolegium RIO. WSA
wydał jedno orzeczenie oddalające skargĊ jednostki samorządu terytorialnego.
ZaskarĪone przez j.s.t. rozstrzygniĊcie dotyczyło zaciągniĊcia długoterminowej
poĪyczki bez okreĞlenia w uchwale budĪetowej limitu zaciąganych zobowiązaĔ
z tytułu kredytów i poĪyczek na spłatĊ wczeĞniej zaciągniĊtych zobowiązaĔ budĪetu j.s.t. – naruszenie art. 82 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 184 ust. 1 pkt 9 ustawy
o finansach publicznych.
W 2008 roku do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wpłynĊła jedna
skarga. Dotyczyła ona stwierdzenia niewaĪnoĞci czĊĞci uchwały rady gminy
w sprawie zmian w budĪecie na 2008 rok, które nastąpiło po wyeliminowaniu
przez radĊ wskazanego przez Kolegium RIO istotnego naruszenia prawa. PoniewaĪ w tym przypadku rozstrzygniĊcie nadzorcze RIO było zbĊdne i bezprzedmiotowe, skarga została uwzglĊdniona w całoĞci przez Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej, a postĊpowanie przed WSA umorzone.
W latach 2007–2008 do Izby nie wpłynĊły powiadomienia skarbników jednostek samorządu terytorialnego o przypadkach dokonania kontrasygnaty na
pisemne polecenie zwierzchnika.
DziałalnoĞü opiniodawcza
Zakres działalnoĞci opiniodawczej regionalnych izb obrachunkowych okreĞla art. 13 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. W Ğwietle tego przepisu izby wydają opinie: w sprawie moĪliwoĞci spłaty kredytu, poĪyczki oraz wykupu papierów wartoĞciowych, w sprawie projektu budĪetu, w sprawie moĪliwoĞci sfinansowania deficytu budĪetowego oraz prawidłowoĞci prognozy kwoty
długu, w sprawie informacji o przebiegu wykonania budĪetu za pierwsze półrocze, w sprawie sprawozdania z wykonania budĪetu, w sprawie wniosku komisji
rewizyjnej oraz w sprawie uchwały rady gminy o nieudzieleniu wójtowi (burmi-
123
strzowi, prezydentowi) absolutorium. Opinie, zgodnie z art. 19 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, wydają składy orzekające złoĪone z trzech
członków Kolegium Izby. Od uchwał składów orzekających słuĪy odwołanie do
Kolegium Izby w terminie 14 dni od dnia dorĊczenia uchwały.
Wyniki działalnoĞci opiniodawczej
W latach 2007–2008 Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie wydała
łącznie 2620 opinii, z tego 1790 opinii pozytywnych, 823 pozytywne z uwagami
i 7 opinii negatywnych.
Wyniki działalnoĞci opiniodawczej Izby w latach 2007 i 2008 z wyszczególnieniem rodzajów wydanych opinii i w podziale na poszczególne rodzaje jednostek samorządu terytorialnego prezentują tabele 5 i 6.
1.
NieprawidłowoĞci stwierdzone w opiniach składów orzekających:
w przedkładanych projektach budĪetów wraz z informacjami o stanie mienia:
–
niewyodrĊbnienie Ğrodków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli, w tym organizacjĊ systemu doradztwa zawodowego
w wysokoĞci 1% planowanych rocznych Ğrodków przeznaczonych na
wynagrodzenia osobowe nauczycieli zgodnie z art. 70a ustawy Karta
Nauczyciela,
–
niewyodrĊbnienie wydatków związanych z wieloletnim programem
inwestycyjnym, którego limity zostały okreĞlone uchwałą zgodnie z art.
184 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
–
nieuwzglĊdnienie wszystkich wydatków związanych z obsługą długu,
zwłaszcza odnoszących siĊ do planowanych do zaciągniĊcia w 2009
roku kredytów i poĪyczek – naruszenie art. 84 ust. 1 ustawy o finansach publicznych,
–
błĊdne ustalenie kwoty rocznego limitu zobowiązaĔ z tytułu zaciąganych kredytów i poĪyczek na sfinansowanie planowanego deficytu –
naruszenie art. 184 ust. 1 pkt 9 ustawy o finansach publicznych,
–
błĊdne ustalenie kwoty deficytu (wliczenie do deficytu kwoty rozchodów) – naruszenie art. 168 ust. 1 ustawy o finansach publicznych,
–
nieokreĞlenie poszczególnych rodzajów dotacji planowanych w budĪecie (podmiotowe, przedmiotowe, celowe na podstawie porozumieĔ
z innymi podmiotami itd.) zgodnie z art. 184 ust. 2 pkt 14 ustawy
o finansach publicznych,
–
zawarcie postanowienia o upowaĪnieniu wójta do zaciągania kredytów
i poĪyczek na pokrycie wystĊpującego w ciągu roku przejĞciowego
deficytu budĪetu bez okreĞlenia limitu zobowiązaĔ z tytułu poĪyczek
i kredytów zaciąganych na sfinansowanie przejĞciowego deficytu –
–
zaplanowanie wydatków z tytułu odpisu na rzecz izb rolniczych
w wysokoĞci 2% od wpływów z tytułu podatku rolnego w kwocie niĪszej
niĪ wynika to z art. 35 ust. 1 ustawy o izbach rolniczych,
124
–
–
–
–
–
–
–
–
nieokreĞlenie Ĩródeł dochodów zgodnie z art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy
o finansach publicznych w powiązaniu z art. 4 i art. 8 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego,
zaplanowanie dotacji celowej z tytułu pomocy finansowej i rzeczowej
dla innej jednostki samorządu terytorialnego bez podjĊcia odrĊbnej
uchwały w trybie art. 167 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
nieokreĞlenie podmiotu i zakresu prac konserwatorsko-remontowych
obiektów zabytkowych, na które zaplanowano dotacjĊ celową,
zaplanowanie dotacji dla zakładu budĪetowego bez podjĊcia odrĊbnej
uchwały rady, okreĞlającej stawki jednostkowe dopłat do Ğwiadczonych usług z tytułu odprowadzanych Ğcieków i wywozu Ğmieci,
zaplanowanie dotacji przedmiotowej dla spółki wodnej – naruszenie
art. 164, ust. 5 ustawy Prawo wodne,
zaplanowanie wydatku bieĪącego na pokrycie kosztów zakupu paliwa na
potrzeby policji – naruszenie art. 13 ust. 3, 4 lit. c, d, e ustawy o Policji,
zaplanowanie wydatku w dziale 926, rozdział 92605 w formie dotacji
celowych bez podjĊcia stosownej uchwały w sprawie okreĞlenia
warunków i trybu wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy o sporcie kwalifikowanym,
niezaplanowanie w projekcie budĪetu rezerwy celowej na zarządzanie
kryzysowe zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy o zarządzaniu kryzysowym;
2.
w przedkładanych informacjach o przebiegu wykonania budĪetu za pierwsze półrocze:
–
niezgodnoĞü informacji o przebiegu wykonania budĪetu za pierwsze
półrocze z uchwałą rady okreĞlającą zakres i formĊ tego rodzaju
informacji, a takĪe z postanowieniem art. 198 ust. 1 ustawy o finansach
publicznych,
–
nieokreĞlenie Ĩródeł dochodów zgodnie z art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy
o finansach publicznych w powiązaniu z art. 4 i art. 8 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz uchwałą rady w sprawie
okreĞlenia zakresu i formy informacji o przebiegu wykonania budĪetu;
3.
w przedkładanych sprawozdaniach z wykonania budĪetu jednostek samorządu terytorialnego:
–
stwierdzenie przekroczenia planu wydatków w poszczególnych
działach – naruszenie art. 11 ust. 1 ustawy o odpowiedzialnoĞci za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych,
–
stwierdzenie w oparciu o sprawozdanie Rb-30 poniesienia kosztów
przez zakłady budĪetowe z tytułu odsetek od nieterminowych wpłat
z tytułu podatków i opłat oraz pozostałych odsetek – naruszenie art. 16
ust. 1 ustawy o odpowiedzialnoĞci za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych,
–
sporządzenie sprawozdania opisowego w zakresie wykonania wydatków
budĪetu gminy w szczegółowoĞci mniejszej niĪ uchwała budĪetowa –
–
stwierdzenie rozbieĪnoĞci pomiĊdzy przedłoĪonym sprawozdaniem
z wykonania budĪetu a sprawozdaniami budĪetowymi,
–
–
–
–
125
niezrealizowanie obowiązkowego zadania własnego z zakresu prowadzenia biblioteki powiatowej,
niewykazanie kwot planowanych i zrealizowanych przychodów i rozchodów,
okreĞlenie wydatków jedynie w ramach działu klasyfikacji budĪetowej,
bez wyodrĊbnienia rozdziałów, wydatków bieĪących z podziałem na wydatki na wynagrodzenia i pochodne, dotacji oraz wydatków majątkowych,
ustalenie w sprawozdaniu opisowym błĊdnego wyniku budĪetu, wykazując deficyt zamiast nadwyĪkĊ.
Odwołania od opinii składów orzekających do Kolegium Izby
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w 2007 roku rozpatrzyło dwa odwołania od opinii składów orzekających: od opinii o przebiegu
wykonania budĪetu za pierwsze półrocze 2006 roku oraz wniosku komisji rewizyjnej w sprawie nieudzielenia absolutorium wójtowi gminy za 2006 rok. Obydwa
odwołania Kolegium oddaliło, podtrzymując stanowisko składu orzekającego.
DziałalnoĞü kontrolna w latach 2007–2008
Zrealizowane kontrole
Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie, zgodnie z przepisami ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, w latach 2007–2008 przeprowadziła
ogółem 117 kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego,
z czego: 87 kompleksowych, 13 problemowych, 17 doraĨnych, w tym 2 sprawdzające. Zrealizowane zostały roczne plany kontroli kompleksowych uchwalone
przez Kolegium Izby oraz dodatkowo przeprowadzono jedną kontrolĊ kompleksową gospodarki finansowej i zamówieĔ publicznych.
Z inicjatywy Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych rozpoczĊto
i zakoĔczono 13 koordynowanych kontroli problemowych, których celem było:
–
zbadanie prawidłowoĞci prowadzenia gospodarki finansowej siedmiu samorządowych instytucji kultury – bibliotek, muzeów i innych instytucji,
–
zbadanie i ocena przestrzegania w trzech jednostkach samorządu terytorialnego obowiązujących zasad i procedur udzielania, na podstawie przepisów ustawy o działalnoĞci poĪytku publicznego i o wolontariacie, dotacji
podmiotom niezaliczanym do sektora finansów publicznych oraz prawidłowoĞci rozliczania udzielonych dotacji, a takĪe zbadanie u beneficjentów
prawidłowoĞci wykorzystania tych dotacji,
–
zbadanie i ocena prawidłowoĞci prowadzenia gospodarki finansowej przez
trzy samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, dla których funkcjĊ
organów załoĪycielskich pełnią jednostki samorządu terytorialnego, w odniesieniu do okreĞlonych obszarów tej gospodarki – sfer naraĪonych na
wysokie ryzyko zaistnienia nieprawidłowoĞci (zamówienia publiczne, gospodarowanie majątkiem) oraz zagadnieĔ związanych z ewidencją i sprawozdawczoĞcią finansową.
Ponadto z inicjatywy KR RIO, w ramach kontroli kompleksowych, w wybranych jednostkach samorządu terytorialnego przeprowadzono kontrole prawidło-
126
woĞci realizacji dochodów z mienia gminy według jednego programu, wspólnego
dla wszystkich regionalnych izb obrachunkowych.
Na podstawie decyzji Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej Rzeszowie zrealizowano 17 kontroli doraĨnych, w tym 2 kontrole sprawdzające wykonanie wniosków pokontrolnych.
Szczegółową realizacjĊ kontroli przedstawiają załączniki 1 i 2.
SpoĞród zrealizowanych kontroli doraĨnych 11 przeprowadzono w związku z otrzymanymi wnioskami. Na wniosek poszerzono równieĪ zakres szeĞciu
kontroli kompleksowych. NieprawidłowoĞci w gospodarce finansowej jednostek
samorządu terytorialnego sygnalizowane w skargach i informacjach zostały zweryfikowane w ramach 12 kontroli kompleksowych i 6 kontroli doraĨnych.
Wystąpienia pokontrolne
Na podstawie wyników kontroli przeprowadzonych w latach 2007–2008
sporządzono i przekazano kierownikom jednostek kontrolowanych oraz do wiadomoĞci właĞciwym organom samorządowym 114 wystąpieĔ pokontrolnych,
zawierających opis nieprawidłowoĞci, ich Ĩródła, przyczyny, osoby odpowiedzialne
oraz wnioski mające na celu usuniĊcie ujawnionych naruszeĔ prawa i usprawnienie badanej działalnoĞci. Liczba wniosków pokontrolnych wyniosła ogółem 2568,
w tym po kontrolach kompleksowych – 2416. Wystąpienie pokontrolne zawierało
Ğrednio 22 wnioski, a po kontroli kompleksowej – 28 wniosków.
NajczĊĞciej wystĊpujące nieprawidłowoĞci i uchybienia dotyczyły:
–
nieprzeprowadzania kontroli w jednostkach podległych lub nadzorowanych
8
(62, 28) ,
–
braku lub niewłaĞciwego opracowania dokumentacji opisującej przyjĊte
zasady rachunkowoĞci, w tym zakładowego planu kont, wykazu stosowanych ksiąg rachunkowych, dokumentacji systemu przetwarzania danych
przy uĪyciu komputera (40, 28),
–
braku lub niekompletnego opracowania procedur kontroli finansowej (31,
38),
–
ksiĊgowania dowodów niespełniających wymogów ustawy o rachunkowoĞci
(22, 30),
–
nieweryfikowania lub nierzetelnego weryfikowania deklaracji podatkowych
(96, 90),
–
ustalania lub okreĞlania wysokoĞci zobowiązania podatkowego niezgodnie
z obowiązującymi przepisami lub uchwałami rady gminy w zakresie podatków (69, 36),
–
nieprowadzenia postĊpowania podatkowego w przypadku niezłoĪenia deklaracji podatkowej (49, 46),
–
nieprzestrzegania przepisów Ordynacji podatkowej przy udzielaniu ulg
w zapłacie podatków (51, 58),
–
nierozliczania lub nieprawidłowego rozliczania inkasentów z pobranych
dochodów (20, 33),
8
Liczby podane w nawiasach oznaczają procentową liczbĊ skontrolowanych w danym roku
jednostek samorządu terytorialnego, w których stwierdzono takie nieprawidłowoĞci – odpowiednio
w 2007 i 2008 roku.
127
–
–
–
–
–
–
–
–
niewłaĞciwego podejmowania lub zaniechania czynnoĞci zmierzających do
zastosowania Ğrodków egzekucyjnych (zaległoĞci z tytułu podatków i opłat)
(38, 36),
niepobierania lub pobierania w nieprawidłowej wysokoĞci odsetek od nieterminowych wpłat naleĪnoĞci budĪetowych (40, 30),
niezgodnego z obowiązującymi przepisami ustalania i wypłacania wynagrodzeĔ pracownikom (27, 24),
nieprawidłowoĞci przy udzielaniu i rozliczaniu dotacji podmiotom niezaliczanym do sektora finansów publicznych (29, 32),
nieprawidłowoĞci przy rozliczaniu kosztów podróĪy słuĪbowych (35, 42),
braku kontrasygnaty skarbnika na zawieranych umowach (20, 26),
nieprzestrzegania przepisów przy sprzedaĪy nieruchomoĞci (47, 58),
nieprzestrzegania przepisów przy innym niĪ sprzedaĪ i uĪytkowanie wieczyste rozdysponowaniu mienia komunalnego (najem, dzierĪawa, trwały zarząd itp.) (27, 42).
ZastrzeĪenia do wniosków pokontrolnych
WłaĞciwe organy jednostek kontrolowanych, w trybie art. 9 ust. 3 i 4 ustawy
o regionalnych izbach obrachunkowych, złoĪyły do Kolegium Izby zastrzeĪenia
do wniosków zawartych w wystąpieniach pokontrolnych.
Dane o złoĪonych i rozpatrzonych w 2007 i 2008 roku zastrzeĪeniach
przedstawia poniĪsza tabela.
Liczba
kwestionowanych
Wyszczególnienie
wniosków
pokontrolnych
Województwo
Powiaty
Gminy
30
Inne jednostki
8
Ogółem
38
ZastrzeĪenia
oddalone
ZastrzeĪenia
uwzglĊdnione
27
27
3
8
11
Rezultaty finansowe kontroli
Finansowe rezultaty kontroli wystĊpują w dwóch kategoriach okreĞlających
skalĊ stwierdzonych nieprawidłowoĞci:
1. nieprawidłowoĞci finansowe – obejmujące uszczuplenia Ğrodków publicznych, kwoty uzyskane z naruszeniem prawa, wydatkowane z naruszeniem
prawa, wydatkowane w nastĊpstwie działaĔ niezgodnych z prawem, wydatkowane niegospodarnie, niecelowo lub nierzetelnie lub kwoty odpowiadające nierzetelnym danym w ewidencji finansowo-ksiĊgowej lub sprawozdawczoĞci i inne nieprawidłowoĞci w wymiarze finansowym. NieprawidłowoĞci finansowe w 2007 i 2008 roku wyniosły odpowiednio 37,6 mln zł i 92,8 mln zł;
128
2.
korzyĞci finansowe – bĊdące efektem działania podjĊtego w związku
z ustaleniami kontroli jeszcze w trakcie jej trwania oraz realizacją wniosków
pokontrolnych, w postaci oszczĊdnoĞci uzyskanych w wyniku działaĔ kontrolnych, poĪytków finansowych w postaci naleĪnych Ğrodków publicznych
lub innych składników aktywów, innych nieutraconych poĪytków finansowych lub oszczĊdnoĞci lub poĪytków finansowych uzyskanych dla obywatela bądĨ podmiotów spoza sektora finansów publicznych. KorzyĞci finansowe w 2007 i 2008 roku wyniosły odpowiednio 29 tys. zł i 55 tys. zł.
Zawiadomienia o przestĊpstwach, wykroczeniach i naruszeniach dyscypliny finansów publicznych
Na podstawie dowodów zebranych w aktach kontroli w 2007 i 2008 roku,
Izba przekazała organom Ğcigania zawiadomienia „w sprawie” i przeciwko okreĞlonym osobom, a takĪe skierowała informacje i zawiadomienia do niĪej wymienionych organów i instytucji:
Wyszczególnienie
Prokuratura
Policja
Minister Finansów
Wojewoda Podkarpacki
Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych
Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego
Ogółem
Liczba
5
3
13
1
29
1
52
Przedmiotem oĞmiu zawiadomieĔ skierowanych do Policji i Prokuratury było 14 nastĊpujących czynów zabronionych:
OkreĞlenie czynu zabronionego
Przekroczenie uprawnieĔ lub niedopełnienie obowiązków przez
funkcjonariusza publicznego działającego na szkodĊ interesu
publicznego (art. 231 Kodeksu karnego)
PoĞwiadczenie nieprawdy w dokumentach lub fałszowanie dokumentów oraz uĪywanie tego rodzaju dokumentów (art. 270,
271 Kodeksu karnego)
Przywłaszczenie sobie cudzej rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego (art. 284 Kodeksu karnego)
Liczba
7
6
1
Ministerstwo Finansów poinformowano o sporządzeniu nierzetelnych sprawozdaĔ z wykonania dochodów budĪetów gmin w wyniku zaniĪania skutków
obniĪenia stawek podatkowych, umorzeĔ, odroczeĔ, zaniechania poboru w podatkach realizowanych przez gminy. W wyniku ustaleĔ kontroli zmniejszona
została czĊĞü wyrównawcza subwencji ogólnej kontrolowanych gmin o 35 964 zł
na 2007 rok oraz o 365 575 zł na 2008 rok (kwoty bez naleĪnych odsetek).
Ujawnione przez inspektorów Wydziału Kontroli RIO w Rzeszowie fakty popełnienia czynów znamionujących naruszenie dyscypliny finansów publicznych
129
dały podstaw do złoĪenia 29 zawiadomieĔ do Rzecznika Dyscypliny Finansów
Publicznych w Rzeszowie. PoniĪsza tabela zawiera rodzaj i liczbĊ czynów zabronionych, które były podstawą skierowania zawiadomienia w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
OkreĞlenie czynu zabronionego naruszającego przepisy
ustawy o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych
Nieustalenie naleĪnoĞci, niepobranie lub niedochodzenie naleĪnoĞci Skarbu PaĔstwa, jednostki samorządu terytorialnego albo ustalenie takiej naleĪnoĞci w wysokoĞci niĪszej niĪ wynikająca z prawidłowego obliczenia, a takĪe niezgodne z przepisami umorzenie
takiej naleĪnoĞci albo dopuszczenie do jej przedawnienia (art. 5
ust. 1 pkt 1–3 ustawy)
Niedokonanie wpłaty do budĪetu w naleĪnej wysokoĞci przez zakład budĪetowy lub nieterminowe dokonanie tej wpłaty (art. 6 pkt 2)
Przekazanie dotacji z naruszeniem zasad lub trybu jej udzielania,
nierozliczenie lub nieterminowe rozliczenie przekazanej dotacji,
nieustalenie kwoty dotacji podlegającej zwrotowi (art. 8 pkt 1–3)
Niedokonanie zwrotu dotacji w naleĪnej wysokoĞci lub nieterminowe dokonanie zwrotu tej dotacji (art. 9 pkt 3)
Dokonanie wydatku ze Ğrodków publicznych bez upowaĪnienia
albo z przekroczeniem zakresu upowaĪnienia (art. 11 pkt 1)
Nieopłacenie składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne,
Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych ĝwiadczeĔ Pracowniczych, wpłat na PFRON – albo ich opłacenie w kwocie niĪszej niĪ
wynikająca z prawidłowego obliczenia lub z przekroczeniem terminu zapłaty (art. 14)
ZaciągniĊcie zobowiązania bez upowaĪnienia albo z przekroczeniem zakresu upowaĪnienia do zaciągania zobowiązaĔ jednostki
sektora finansów publicznych (art. 15)
Niewykonanie zobowiązania jednostki sektora finansów publicznych, którego skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat (art. 16
ust. 1)
Udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy, który nie został
wybrany w trybie okreĞlonym w przepisach o zamówieniach publicznych lub z naruszeniem tych przepisów, oraz udzielenie zamówienia, którego przedmiot lub warunki zostały okreĞlone w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji (art. 17 ust. 1–3)
Zaniechanie przeprowadzenia lub rozliczenia inwentaryzacji albo
przeprowadzenie lub rozliczenie inwentaryzacji w sposób niezgodny z przepisami ustawy o rachunkowoĞci (art. 18 ust. 1)
Wykazanie w sprawozdaniu budĪetowym danych niezgodnych
z danymi wynikającymi z ewidencji ksiĊgowej (art. 18 ust. 2)
Razem
Liczba
3
1
6
1
8
2
7
1
4
2
12
)
47*
*) Liczba czynów, które były podstawą skierowania zawiadomieĔ w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest wiĊksza od liczby przekazanych zawiadomieĔ, poniewaĪ jedno zawiadomienie moĪe zawieraü kilka zarzutów.
130
Nadzór budowlany poinformowano o nieprawidłowoĞciach w realizacji remontu urzĊdu gminy oraz drogi gminnej, a WojewodĊ Podkarpackiego o stwierdzeniu w kontrolowanej gminie stanu faktycznego mogącego stanowiü podstawĊ
do wszczĊcia postĊpowania do stwierdzenia wygaĞniĊcia mandatu radnego.
W ramach współpracy z Policją i Prokuraturą Izba przekazała do wykorzystania materiały kontrolne z 12 kontroli jednostek samorządu terytorialnego.
Ponadto, w trakcie czynnoĞci kontrolnych inspektorzy do spraw kontroli gospodarki finansowej prowadzili instruktaĪ w zakresie prawidłowej interpretacji
przepisów prawnych i ich stosowania w praktyce.
Załącznik 1
Realizacja kontroli gospodarki finansowej w 2007 roku
Lp.
Nazwa kontrolowanej jednostki
Kontrole kompleksowe
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
Powiat LeĪajski
Miasto Rzeszów
Miasto Dynów
Miasto i Gmina Głogów Małopolski
Miasto i Gmina Nowa Sarzyna
Miasto i Gmina Sieniawa
Miasto i Gmina StrzyĪów
Miasto i Gmina Tyczyn
Gmina Chmielnik
Gmina Gaü
Gmina HyĪne
Gmina LeĪajsk
Gmina Lubenia
Gmina Przecław
Gmina TryĔcza
Gmina Wielopole SkrzyĔskie
Powiat Jasielski
Miasto Jasło
Miasto i Gmina Brzozów
Miasto i Gmina Jedlicze
Miasto i Gmina Zagórz
Gmina Domaradz
Gmina Dydnia
Gmina Jasienica Rosielna
Gmina Miejsce Piastowe
Gmina Osiek Jasielski
Gmina Wojaszówka
Miasto PrzemyĞl
Miasto i Gmina Oleszyce
Gmina Chłopice
Uwagi
131
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
Gmina Krzywcza
Gmina Lubaczów
Gmina Pawłosiów
Gmina Stary Dzików
Miasto i Gmina Baranów Sandomierski
Miasto i Gmina Ulanów
Miasto i Gmina Rudnik nad Sanem
Gmina Bojanów
Gmina Gorzyce
Gmina Harasiuki
Gmina Jarocin
Gmina Mielec
Gmina Padew Narodowa
Gmina RadomyĞl nad Sanem
Kontrole problemowe – koordynowane przez KR RIO
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
Muzeum Historyczne w Sanoku
Muzeum Zespół Pałacowo-Parkowy w Przeworsku
Miejskie Centrum Kultury w LeĪajsku
Muzeum OkrĊgowe w Rzeszowie
Gminny Dom Kultury i Biblioteka w Głogowie Młp.
Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie
Tarnobrzeski Dom Kultury w Tarnobrzegu
Miasto Rzeszów
Miasto Tarnobrzeg
Powiat Stalowowolski
Kontrole doraĨne
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
Miasto LeĪajsk
Miasto i Gmina Dukla
Gmina LeĪajsk
Gmina Rakszawa
Gmina KroĞcienko WyĪne
Gmina Kuryłówka
Miasto i Gmina Dukla
62.
Miasto PrzemyĞl
kontrola
sprawdzająca
132
Załącznik 2
Realizacja kontroli gospodarki finansowej w 2008 roku
Lp.
Nazwa kontrolowanej jednostki
Kontrole kompleksowe
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Powiat Dbicki
Powiat ŁaĔcucki
Powiat Ropczycko-SĊdziszowski
Miasto DĊbica
Miasto Mielec
Miasto Przeworsk
Miasto Tarnobrzeg
Miasto i Gmina Nowa DĊba
Miasto i Gmina Sokołów Małopolski
Gmina Boguchwała
Gmina Brzostek
Gmina Czarna (powiat łaĔcucki)
Gmina Czarna (powiat dĊbicki)
Gmina Jawornik Polski
Gmina JeĪowe
Gmina Jodłowa
Gmina Krasne
Gmina Trzebownisko
Gmina ĩyraków
Powiat Leski
Miasto Krosno
Miasto Sanok
Miasto i Gmina Rymanów
Gmina Brzyska
Gmina Bukowsko
Gmina Jasło
Gmina KroĞcienko WyĪne
Gmina Lutowiska
Gmina Tyrawa Wołoska
Miasto Jarosław
Gmina Fredropol
Gmina Horyniec Zdrój
Uwagi
133
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
Gmina Laszki
Gmina Pruchnik
Gmina Stubno
Gmina Wielkie Oczy
Miasto Stalowa Wola
Miasto i Gmina Nisko
Gmina Grbów
Gmina Krzeszów
Gmina Pysznica
Gmina Wadowice Górne
Gmina Zaleszany
Kontrole problemowe
44.
45.
46.
SP ZOZ w Dbicy
SP ZOZ w Kolbuszowej
SP ZOZ w Przeworsku
Kontrole doraĨne
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
Gmina Dzikowiec
Gmina Czudec
Miasto Dynów
Gmina Frysztak
ASK KS „Siarka” Tarnobrzeg
Gmina Ostrów
Gmina LeĪajsk
54.
Gmina Stary Dzików
55.
Miasto ŁaĔcut
kontrola
sprawdzająca
Kontrola sprawozdawczoĞci
Regionalne izby obrachunkowe, jak wynika z zapisów art. 9a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, kontrolują pod wzglĊdem rachunkowym
i formalnym kwartalne sprawozdania z wykonania budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz wnioski o przyznanie czĊĞci rekompensującej subwencji ogólnej.
134
Sprawozdania budĪetowe
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdawczoĞci budĪetowej (DzU nr 115, poz. 781 z póĨn.
zm.), w latach 2007–2008 jednostki samorządu terytorialnego przekazywały do
Izby nastĊpujące sprawozdania budĪetowe:
– Rb-27S – sprawozdanie z wykonania planu dochodów samorządowych jednostek budĪetowych i jednostek samorządu terytorialnego,
– Rb-28S – sprawozdanie z wykonania planu wydatków samorządowych jednostek budĪetowych i jednostek samorządu terytorialnego,
– Rb-27ZZ – sprawozdanie z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadaĔ z zakresu administracji rządowej oraz innych zadaĔ zleconych
jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
– Rb-Z – sprawozdanie o stanie zobowiązaĔ według tytułów dłuĪnych oraz
gwarancji i porĊczeĔ,
– Rb-N – sprawozdanie o stanie naleĪnoĞci oraz wybranych aktywów finansowych,
– Rb-50 – sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem
zadaĔ z zakresu administracji rządowej oraz innych zadaĔ zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
– Rb-PDP – sprawozdanie z wykonania podstawowych dochodów podatkowych gmin,
– Rb-NDS – sprawozdanie o nadwyĪce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego,
– Rb-30 – sprawozdanie z wykonania planów finansowych zakładów budĪetowych,
– Rb-31 – sprawozdanie z wykonania planów finansowych gospodarstw pomocniczych,
– Rb-33 – sprawozdanie z wykonania planów finansowych funduszy celowych
nieposiadających osobowoĞci prawnej,
– Rb-34 – sprawozdanie z wykonania planów finansowych dochodów własnych jednostek budĪetowych i wydatków nimi sfinansowanych,
– Rb-ST – sprawozdanie o stanie Ğrodków na rachunkach bankowych jednostek samorządu terytorialnego,
– Rb-UZ – sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązaĔ według tytułów
dłuĪnych,
– Rb-UN – sprawozdanie uzupełniające o stanie naleĪnoĞci.
Sprawozdania te przyjmowano w formie papierowej i elektronicznej. Sprawozdania budĪetowe w wersji elektronicznej były przekazywane przez jednostki
samorządu terytorialnego do Izby, a nastĊpnie do Ministerstwa Finansów z wykorzystaniem elektronicznego Systemu Zarządzania BudĪetami Jednostek Samorządu Terytorialnego – BeSTi@. Dodatkowo sprawozdania z wykonania podstawowych dochodów podatkowych (Rb-PDP) ze wszystkich gmin za kaĪde
półrocze były przekazywane do Ministerstwa Finansów w wersji papierowej.
Pracownicy WIAiS przyjĊli i sprawdzili w 2007 roku 7211 sprawozdaĔ budĪetowych (łącznie z korektami), a w 2008 roku – 7302 sprawozdania.
135
Sprawozdania w zakresie operacji finansowych
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdaĔ jednostek sektora finansów publicznych w zakresie
operacji finansowych (DzU nr 113, poz. 770), regionalne izby obrachunkowe
przyjmują i kontrolują sprawozdania sporządzone przez jednostki samorządu
terytorialnego, dotyczące zobowiązaĔ i naleĪnoĞci instytucji kultury, samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, funduszy posiadających osobowoĞü prawną i innych samorządowych osób prawnych, dla których samorząd
jest organem załoĪycielskim lub nadzorującym. Sprawozdania:
−
Rb-Z – o stanie zobowiązaĔ wg tytułów dłuĪnych oraz porĊczeĔ i gwarancji,
−
Rb-N – o stanie naleĪnoĞci,
−
Rb-UZ – uzupełniające o stanie zobowiązaĔ według tytułów dłuĪnych,
−
Rb-UN – uzupełniające o stanie naleĪnoĞci z tytułu papierów wartoĞciowych według wartoĞci ksiĊgowej
są przekazywane do izby w formie dokumentu oraz w wersji elektronicznej za
pomocą programu informatycznego opracowanego przez pracowników regionalnych izb obrachunkowych.
Na podstawie sprawozdaĔ zbiorczych otrzymanych od jednostek samorządu terytorialnego Izba sporządza i przekazuje sprawozdania zbiorcze z całego
województwa podkarpackiego (według rodzaju jednostki) do Głównego UrzĊdu
Statystycznego. W 2007 roku pracowniczy WIAiS przyjĊli i skontrolowali 4178,
a w 2008 roku – 4630 sprawozdaĔ w zakresie operacji finansowych.
Rodzaj sprawozdania
Sprawozdania budĪetowe, w tym:
– korekty sprawozdaĔ budĪetowych
Sprawozdania w zakresie operacji finansowych
Razem
Liczba
w roku 2007
7211
1297
Liczba
w roku 2008
7302
1417
4178
4630
11 389
11 932
Sprawozdania w zakresie pomocy publicznej przedsiĊbiorcom
Na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o postĊpowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (DzU 2007 nr 59, poz. 404
z póĨn. zm.) oraz w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia
2008 roku w sprawie sprawozdaĔ o udzielonej pomocy publicznej, informacji
o nieudzielaniu takiej pomocy oraz sprawozdaĔ o zaległoĞciach przedsiĊbiorców
we wpłatach ĞwiadczeĔ naleĪnych na rzecz sektora finansów publicznych (DzU
nr 153, poz. 952), w którym zostały okreĞlone wzory, terminy składania, okresy
sprawozdawcze i zakres sprawozdaĔ, Izba poĞredniczyła w przekazywaniu
sprawozdawczoĞci z udzielonej przez jednostki samorządu terytorialnego pomocy publicznej, informacji o nieudzieleniu pomocy oraz sprawozdaĔ o zaległoĞciach przedsiĊbiorców we wpłatach ĞwiadczeĔ naleĪnych na rzecz sektora
finansów publicznych do Prezesa UrzĊdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
136
W 2008 roku jednostki przekazały do Izby łącznie 780 kwartalnych sprawozdaĔ z pomocy publicznej dla przedsiĊbiorców i informacji o nieudzielaniu
pomocy, które zostały przesłane elektroniczne do UOKiK. Ponadto pracownicy
WIAiS zebrali i przekazali elektronicznie do Ministerstwa Finansów 192 roczne
sprawozdania (wraz z korektami) o zaległych naleĪnoĞciach przedsiĊbiorców
z tytułu ĞwiadczeĔ na rzecz sektora finansów publicznych.
Sprawozdania w zakresie pomocy publicznej w rybołówstwie i rolnictwie
Na podstawie rozporządzeĔ Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2007 roku
w sprawie sprawozdaĔ o udzielonej pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie oraz informacji o nieudzieleniu pomocy (DzU nr 71, poz. 475 z póĨn. zm.)
oraz z dnia 29 wrzeĞnia 2008 roku w sprawie sprawozdaĔ o udzielonej pomocy
publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie oraz informacji o nieudzieleniu pomocy
(DzU nr 174, poz. 1081), pracownicy WIAiS uczestniczyli w zbieraniu i przekazywaniu do Ministerstwa Rolnictwa wersji elektronicznej sprawozdaĔ otrzymanych od jednostek samorządu terytorialnego. Były to nastĊpujące sprawozdania:
−
roczne sprawozdania o udzielonej pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie, innej niĪ pomoc de minimis,
−
miesiĊczne sprawozdania o udzielonej pomocy de minimis w rolnictwie,
−
miesiĊczne sprawozdania o udzielonej pomocy de minimis w rybołówstwie,
−
miesiĊczne/roczne informacje o nieudzieleniu pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie w danym okresie sprawozdawczym.
Sprawozdania finansowe
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku
w sprawie szczególnych zasad rachunkowoĞci oraz planów kont dla budĪetu
paĔstwa, budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (DzU nr 142, poz. 1020 z póĨn. zm.), jednostki samorządu terytorialnego przekazały do Izby nastĊpujące sprawozdania:
−
bilans z wykonania budĪetu j.s.t.,
−
skonsolidowany bilans j.s.t.,
−
bilans jednostki budĪetowej, zakładu budĪetowego, gospodarstwa pomocniczego jednostki (bilans łączny),
−
rachunek zysków i strat jednostki (wariant porównawczy) – sprawozdanie
łączne,
−
zestawienie zmian w funduszu jednostki – sprawozdanie łączne.
W 2008 roku do Izby wpłynĊło 200 bilansów skonsolidowanych za 2007
rok, których wersja elektroniczna została przekazana do Ministerstwa Finansów.
Ponadto pracownicy WIAiS przyjĊli 221 bilansów z wykonania budĪetu (wraz
z korektami) oraz 323 łączne sprawozdania finansowe jednostek budĪetowych,
zakładów budĪetowych i gospodarstw pomocniczych.
137
Wnioski o przyznanie czĊĞci rekompensującej subwencji ogólnej na
wyrównanie ubytku dochodów wynikającego ze zwolnienia z podatku
od nieruchomoĞci gruntów, budowli i budynków połoĪonych na terenie specjalnych stref ekonomicznych
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 13 kwietnia 2004 roku w sprawie sposobu ustalania i trybu przekazywania gminom czĊĞci rekompensującej subwencji ogólnej na wyrównanie ubytku dochodów w specjalnych
strefach ekonomicznych (DzU nr 65, poz. 599 z póĨn. zm.), gminy, którym przysługuje ww. czĊĞü rekompensująca subwencji ogólnej, składały do Izby wnioski,
które były przesyłane w formie papierowej do Ministerstwa Finansów. Na terenie
województwa podkarpackiego takie uprawnienia posiadają trzy gminy.
DziałalnoĞü informacyjna i szkoleniowa
Art. 1 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych nakłada na izbĊ
obowiązek prowadzenia działalnoĞci informacyjnej i szkoleniowej.
DziałalnoĞü szkoleniowa
Organizując szkolenia, Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie kierowała je do pracowników jednostek samorządu terytorialnego, do pracowników
jednostek organizacyjnych oraz do radnych.
W szkoleniach w latach 2007 i 2008 udział wziĊło 2557 pracowników samorządowych.
Tematyka szkoleĔ dotyczyła:
−
uprawnieĔ i obowiązków wójta (burmistrza, prezydenta) w zakresie gospodarki finansowej gminy,
−
zamkniĊcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdaĔ finansowych w Ğwietle zmian wprowadzonych w latach 2006 i 2007 (4 szkolenia),
−
regulacji prawnych działalnoĞci komisji rewizyjnej,
−
nowelizacji prawa zamówieĔ publicznych, wynikających z ustaw o zmianie
ustawy Prawo zamówieĔ publicznych oraz niektórych innych ustaw z dnia
13 kwietnia 2007 roku i z dnia 4 wrzeĞnia 2008 roku (2 szkolenia),
−
wybranych zagadnieĔ dotyczących uchwalania budĪetu w jednostkach samorządu terytorialnego (szkolenia przeprowadzone w roku 2007 i 2008),
−
sporządzania sprawozdaĔ w jednostkach samorządu terytorialnego, w zakładach budĪetowych, jednostkach budĪetowych i gospodarstwach pomocniczych (5 szkoleĔ),
−
spraw podatkowych (zaĞwiadczenia, przenoszenie odpowiedzialnoĞci podatkowej na osoby trzecie, egzekucja podatków, działalnoĞü uchwałodawcza rad gmin w zakresie podatków i opłat – 4 szkolenia),
−
zasad udzielania pomocy publicznej (2 szkolenia),
−
szkolenia z zakresu programu BeSTi@ (2 szkolenia).
138
Wykłady prowadzili: Prezes, zastpca Prezesa Izby, członkowie Kolegium,
Naczelnik, zastpca Naczelnika i pracownicy Wydziału Informacji, Analiz i SzkoleĔ oraz osoby spoza Izby (przedstawiciel UrzĊdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, specjaliĞci w zakresie podatków i zamówieĔ publicznych).
DziałalnoĞü informacyjna
Podstawową formą prowadzenia działalnoĞci informacyjnej w latach 2007
i 2008 było udzielanie pisemnych odpowiedzi na zapytania organów jednostek
samorządu terytorialnego. Zapytania dotyczyły m.in.:
–
finansowania działalnoĞci klubów sportowych ze Ğrodków budĪetu jednostek samorządu terytorialnego,
–
moĪliwoĞci finansowania zakładów opieki zdrowotnej,
–
spraw z zakresu zasad i trybu udzielania zamówieĔ publicznych,
–
uprawnieĔ pracowników samorządowych,
–
zasad sporządzania sprawozdaĔ budĪetowych i finansowych,
–
klasyfikacji budĪetowej.
Odpowiedzi udzielano równieĪ telefonicznie.
Pracownicy Izby prowadzili działalnoĞü informacyjną w formie instruktaĪu
i wyjaĞnieĔ w bezpoĞrednich kontaktach z pracownikami samorządowymi
w zakresie spraw wynikających z kontroli przeprowadzonych w jednostkach.
Na bieĪąco na stronie internetowej Regionalnej Izby Obrachunkowej zamieszczano informacje dla jednostek samorządu terytorialnego, w tym interpretacje przepisów prawa Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, wyjaĞnienia Prezesa UrzĊdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz
informacje o obowiązujących przepisach prawnych i szkoleniach organizowanych przez IzbĊ.
W latach 2007–2008 Izba wydała 30 zaĞwiadczeĔ na podstawie opinii
z wykonania budĪetu jednostkom samorządu terytorialnego, które ubiegały siĊ
o dofinansowanie zadaĔ ze Ğrodków Mechanizmu EQG, Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
W powyĪszym okresie na zlecenie Ministerstwa Finansów, Narodowego
Banku Polskiego, PaĔstwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Wojewody Podkarpackiego, Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych i innych Izb pracownicy Wydziału Informacji, Analiz i SzkoleĔ opracowywali analizy i zestawienia w zakresie wykorzystania Ğrodków finansowych.
DziałalnoĞü informacyjna prowadzona była równieĪ w formie wydawnictw.
I tak w 2007 roku wydano kolejny numer „BudĪetu Samorządu Terytorialnego”,
zeszyt nr 14. Zamieszczono w nim:
–
artykuły dotyczące zadaĔ i kompetencji zarządu (wójta) w zakresie przygotowania projektów uchwał organu stanowiącego związanych z budĪetem
jednostek samorządu terytorialnego, absolutorium gminnego, zasad naliczania odsetek od zaległoĞci podatkowych i sprawozdawczoĞci jednostek
samorządu terytorialnego,
–
analizy i opinie dotyczące finansów jednostek samorządu terytorialnego na
Podkarpaciu w 2005 roku,
–
działalnoĞü RIO w Rzeszowie w 2005 roku,
–
wyjaĞnienia i interpretacje.
139
W 2008 roku ukazał si nr 15 „BudĪetu Samorządu Terytorialnego”, w którym opublikowano artykuły nt. działalnoĞci uchwałodawczej rad gmin w zakresie
podatków i opłat lokalnych, realizacji zadaĔ gminy przez związki miĊdzygminne,
dotacji udzielanych z budĪetu j.s.t. Analizy zamieszczone w tym zeszycie dotyczyły sytuacji finansowej j.s.t. w województwie podkarpackim i nadwyĪki operacyjnej. Tradycyjnie zamieszczono informacje prawne i informacje o działalnoĞci
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w 2006 roku.
Członkowie Kolegium Izby oraz pracownicy Wydziału Informacji, Analiz
i SzkoleĔ publikowali artykuły w „Finansach Komunalnych” i „RachunkowoĞci
BudĪetowej”. Tematyka artykułów dotyczyła podatków i opłat lokalnych, naruszenia dyscypliny finansów publicznych, dotacji udzielanych z budĪetu jednostek
samorządu terytorialnego, finansowania z budĪetu jednostek samorządu terytorialnego kultury fizycznej, sprawozdawczoĞci i klasyfikacji budĪetowej.
Pracownicy Wydziału Informacji, Analiz i SzkoleĔ oraz Wydziału Kontroli
Gospodarki Finansowej opracowali dane do Sprawozdania z działalnoĞci regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budĪetu przez jednostki samorządu
terytorialnego za rok 2007 i 2008, wydanego przez Krajową RadĊ Regionalnych
Izb Obrachunkowych.
Opracowali:
MAŁGORZATA KRZANICKA
JERZY PAĝKO
LUCYNA KUĝNIERZ
DANUTA GRZEBYK
AGNIESZKA SZUMNY
21
4 585
547
186
481
9 039
99
109
620
186
511
9 482
99
18
106
6
3
28
21
353
324
8
155
6 076
18
643
5
3
30
1
680
3 877
4
373
345
9
194
6 267
28
680
3
bez
naruszenia
prawa
6
30
443
73
10
7
3
2
20
21
1
38
191
10
37
7
1
38
1
2
34
19
254
36
1
2
1
1
11
8
1
35
107
3
29
8
37
9
5
2
1
9
13
1
20
7
7
10
121
9
10
1
43
16
5
1
1
15
3
1
11
9
78
21
4
4
2
1
9
13
5
4
6
z tego:
z tego:
z
wszczĊte
naruszeniem z nieistotnym
postĊpo- niewaĪne
naruszeniem
niewaĪne
niewaĪne
prawa
(kol. 10+11)
wania
(kol. 7+8+9+12)
prawa
w czĊĞci
w całoĞci
umorzono
Wyniki badania nadzorczego
12
30
30
inne
rozstrzygniĊcia1)
Tabela 1
1) Dotyczy np. uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa bez stwierdzenia niewaĪnoĞci lub uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa dotyczących minionego roku budĪetowego.
2) W tym uchwały dot. upowaĪnienia organu wykonawczego j.s.t. do dokonania zmian w budĪecie oraz przekazywania uprawnieĔ do dokonywania zmian w budĪecie kierownikom jednostek organiz.
3) W tym uchwały dot. ustalenia maksymalnej wysokoĞci poĪyczek udzielanych przez organ wykonawczy w roku budĪetowym.
4) W tym uchwały dot. ustalenia maksymalnej wysokoĞci porĊczeĔ udzielanych przez organ wykonawczy w roku budĪetowym.
5) W tym uchwały dot. wzorów formularzy deklaracji i informacji podatkowych.
13
14
15
12
11
10
8
9
7
6
5
2
budĪetu
zmian budĪetu 2)
procedury uchwalania budĪetu
układu wykonawczego budĪetu j.s.t.
emitowania obligacji oraz
okreĞlania
zasad ich zbywania, nabywania
i wykupu przez organ wykonawczy
zobowiązaĔ w zakresie
podejmowania inwestycji
i remontów o wartoĞci
przekraczającej granicĊ ustalaną
corocznie przez organ stanowiący
zaciągania długoterminowych
poĪyczek i kredytów
udzielania poĪyczek 3)
udzielania porĊczeĔ 4)
zaciągania krótkoterminowych
okreĞlania zakresu i zasad
przyznawania dotacji dla jednostek
organizacyjnych j.s.t.
zasad przyznawania dotacji dla
podmiotów niezaliczonych do
sektora finansów publicznych
podatków i opłat lokalnych 5)
absolutorium
pozostałe uchwały i zarządzenia
Ogółem
1
Uchwały i zarządzenia
w zakresie
spraw finansowych
dotyczące:
1
2
3
4
Lp.
Liczba zbadanych
uchwał i zarządzeĔ
w tym:
uchwał
Ogółem
i zarządzeĔ
w
organów
2007 r.
(kol. 5+6)
wykonawczych
Informacja o uchwałach i zarządzeniach organów jednostek samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych zbadanych przez RIO w Rzeszowie w 2007 roku
*)
miasta na prawach
powiatu
samorząd województwa
związki miĊdzygminne
4
5
6
3
66
130
657
1 186
7 443
9 482
4
56
125
654
1 148
7 056
9 039
84,8
96,2
99,5
96,8
94,8
95,3
5
4:3
%
6
10
5
3
38
387
443
(kol. 8+10+12+18)
z
naruszeniem
prawa
15,2
3,8
0,5
3,2
5,2
4,7
7
8
5
2
31
38
7,6
0,2
0,4
0,4
9
6 : 3 z nieistotnym
8:3
%
naruszeniem
%
prawa
1
5
3
17
228
254
10
1,5
3,8
0,5
1,4
3,1
2,7
11
3
13
105
121
12
wszczĊte
postĊpo- 10 : 3 niewaĪne
(kol. 14+16)
wania
%
umorzono
4,5
1,1
1,4
1,3
13
12 : 3
%
14
2
41
43
0,2
0,6
0,5
15
16
3
11
64
78
4,5
0,9
0,9
0,8
17
18
1
6
23
30
z tego:
inne
niewaĪne 14 : 3 niewaĪne 16 : 3 rozstrzygw czĊĞci
%
w całoĞci
%
niĊcia*)
z tego:
Dotyczy np. uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa bez stwierdzania niewaĪnoĞci lub uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa dotyczących minionego roku budĪetowego.
powiaty
3
2
gminy
z tego:
Ogółem
Wyszczególnienie
2
1
1
Lp.
Liczba
zbadanych
bez
uchwał
i zarządzeĔ naruszenia
prawa
(kol. 4+6)
Wyniki postĊpowania nadzorczego
Wyniki badania nadzorczego uchwał i zarządzeĔ organów jednostek samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych w 2007 roku
1,5
0,5
0,3
0,3
19
18 : 3
%
Tabela 2
731
190
731
10 312
33
47
14
26
4 960
8
690
188
701
9 822
13
45
10
4
8
5
17
455
3
154
6 470
3
773
5
305
1
808
4 117
4
322
513
3
194
6 697
7
808
3
bez
naruszenia
prawa
6
41
2
30
490
20
2
4
1
9
17
58
40
227
4
35
(kol. 7+8+9+12)
z
naruszeniem
prawa
7
84
1
2
3
5
5
68
20
256
19
6
1
1
4
12
31
32
109
1
20
8
21
14
1
3
1
5
5
24
3
21
3
10
10
121
9
wszczĊte
z nieistotnym
postĊpo- niewaĪne
naruszeniem
(kol. 10+11)
wania
prawa
umorzono
10
8
48
6
10
2
3
15
1
3
11
2
73
15
4
1
3
1
5
5
22
6
2
7
niewaĪne
w całoĞci
z tego:
niewaĪne
w czĊĞci
z tego:
Wyniki badania nadzorczego
12
29
29
inne
rozstrzygniĊcia1)
Tabela 3
1) Dotyczy np. uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa bez stwierdzenia niewaĪnoĞci lub uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa dotyczących minionego roku budĪetowego.
2) W tym uchwały dot. upowaĪnienia organu wykonawczego j.s.t. do dokonania zmian w budĪecie oraz przekazywania uprawnieĔ do dokonywania zmian w budĪecie kierownikom jednostek organiz.
3) W tym uchwały dot. ustalenia maksymalnej wysokoĞci poĪyczek udzielanych przez organ wykonawczy w roku budĪetowym.
4) W tym uchwały dot. ustalenia maksymalnej wysokoĞci porĊczeĔ udzielanych przez organ wykonawczy w roku budĪetowym.
5) W tym uchwały dot. wzorów formularzy deklaracji i informacji podatkowych.
13
14
15
12
11
10
8
9
7
6
5
2
budĪetu
zmian budĪetu 2)
procedury uchwalania budĪetu
układu wykonawczego budĪetu j.s.t.
emitowania obligacji oraz okreĞlania
zasad ich zbywania, nabywania
i wykupu przez organ wykonawczy
zobowiązaĔ w zakresie
podejmowania inwestycji
i remontów o wartoĞci
przekraczającej granicĊ ustalaną
corocznie przez organ stanowiący
zaciągania długoterminowych
udzielania poĪyczek 3)
udzielania porĊczeĔ 4)
zaciągania krótkoterminowych
okreĞlania zakresu i zasad
przyznawania dotacji dla jednostek
organizacyjnych j.s.t.
zasad przyznawania dotacji dla
podmiotów niezaliczonych do
sektora finansów publicznych
podatków i opłat lokalnych 5)
absolutorium
pozostałe uchwały i zarządzenia
Ogółem
1
Uchwały i zarządzenia
w zakresie
spraw finansowych
dotyczące:
1
2
3
4
Lp.
Liczba zbadanych
uchwał i zarządzeĔ
w tym:
uchwał
Ogółem
i zarządzeĔ
w
organów
2008 r.
(kol. 5+6)
wykonawczych
Informacja o uchwałach i zarządzeniach organów jednostek samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych zbadanych przez RIO w Rzeszowie w 2008 roku
*)
miasta na prawach
powiatu
4
5
6
3
76
116
740
1 327
8 053
10 312
4
71
111
723
1 275
7 642
9 822
93,4
95,7
97,7
96,1
94,9
95,2
5
4:3
%
6
5
5
17
52
411
490
(kol. 8+10+12+18)
z
naruszeniem
prawa
6,6
4,3
2,3
3,9
5,1
4,8
7
8
4
3
10
67
84
5,3
0,4
0,8
0,8
0,8
9
6 : 3 z nieistotnym
8:3
%
naruszeniem
%
prawa
z tego:
1
3
13
25
214
256
10
1,3
2,6
1,8
1,9
2,7
2,5
11
2
1
11
107
121
12
1,7
0,1
0,8
1,3
1,2
13
14
1
5
42
48
0,1
0,4
0,5
0,5
15
16
2
6
65
73
1,7
0,5
0,8
0,7
17
18
6
23
29
z tego:
wszczĊte
inne
postĊpo- 10 : 3 niewaĪne 12 : 3
niewaĪne 14 : 3 niewaĪne 16 : 3 rozstrzyg(kol. 14+16)
%
%
wania
w czĊĞci
%
w całoĞci
%
niĊcia*)
umorzono
Dotyczy np. uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa bez stwierdzania niewaĪnoĞci lub uchwał/zarządzeĔ z naruszeniem prawa dotyczących minionego roku budĪetowego.
powiaty
3
2
gminy
z tego:
Ogółem
Wyszczególnienie
2
1
1
Lp.
Liczba
zbadanych
bez
uchwał
i zarządzeĔ naruszenia
prawa
(kol. 4+6)
Wyniki postĊpowania nadzorczego
Wyniki badania nadzorczego uchwał i zarządzeĔ organów jednostek samorządu terytorialnego i związków miĊdzygminnych w 2008 roku
0,5
0,3
0,3
19
18 : 3
%
Tabela 4
Wyniki działalnoĞci opiniodawczej RIO w Rzeszowie i charakter opinii wydanych w 2007 roku
5
Tabela
Liczba wydanych opinii
Charakter wydanych opinii
Lp.
1
Opinie w sprawie
2
Ogółem
a) moĪliwoĞci spłaty kredytów, poĪyczek
lub wykupu papierów wartoĞciowych
b) projektów budĪetów wraz
z informacjami o stanie mienia j.s.t.
c) informacji o przebiegu wykonania
budĪetu za I półrocze
d) sprawozdaĔ z wykonania
1
budĪetu j.s.t.
e) wniosków komisji rewizyjnych
o absolutorium
f) moĪliwoĞci wykupu papierów
wartoĞciowych
g) moĪliwoĞci sfinansowania deficytu
budĪetowego oraz prognozy
kształtowania siĊ długu publicznego
h) uchwał o nieudzieleniu absolutorium
z tego:
gminy
d) sprawozda z wykonania
2
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
powiaty
3
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
Ogółem
3
pozytywne
4
pozytywne
negatywne
z uwagami
5
1 330
885
233
233
257
6
440
5
20
236
1
189
88
98
3
189
124
65
188
147
41
4
4
269
268
1
1
1 108
740
203
203
207
14
193
155
67
88
155
101
54
155
122
33
1
1
231
231
1
150
1
99
21
21
34
4
30
21
14
7
21
13
8
21
16
5
1
1
31
30
1
368
50
0
1
1
1
2
miasta na prawach powiatów
4
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
5
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
6
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
3
4
5
34
24
8
8
7
6
10
7
4
3
1
4
3
1
4
3
1
2
2
5
5
7
5
1
1
1
1
0
2
0
1
1
1
1
1
1
2
2
31
17
10
4
8
2
5
1
8
3
2
3
8
7
1
7
5
2
Wyniki działalnoĞci opiniodawczej RIO w Rzeszowie i charakter opinii wydanych w 2008 roku
6
Tabela
Liczba wydanych opinii
Charakter wydanych opinii
Lp.
1
Opinie w sprawie
2
Ogółem
d) sprawozdaĔ z wykonania
1
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
z tego:
gminy
2
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
powiaty
3
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
Ogółem
3
pozytywne
4
pozytywne
negatywne
z uwagami
5
6
1 290
905
238
238
184
20
164
188
77
110
192
98
94
195
189
5
2
2
291
281
10
1 075
754
320
204
204
153
16
137
155
62
93
156
77
79
155
153
1
252
242
10
139
97
42
21
21
22
383
22
21
9
12
21
13
8
21
21
1
1
32
32
2
1
1
1
1
0
1
2
miasta na prawach powiatów
4
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
5
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
6
budĪetu j.s.t.
o absolutorium
wartoĞciowych
3
4
5
33
26
12
12
3
6
7
0
3
4
2
2
4
2
2
4
4
1
1
5
5
8
4
1
1
4
2
2
1
1
1
1
1
1
2
2
35
24
4
4
7
0
10
1
4
2
1
10
6
4
14
10
4
WyjaĞnienia i interpretacje
Pismo Ministerstwa Finansów z 6 lutego 2008 roku (Nr FG5/0310/17/
GEM/01/08) w sprawie stosowania przepisów art. 34 ustawy z dnia
30 kwietnia 2004 roku o postĊpowaniu w sprawach dotyczących pomocy
publicznej (DzU 2007 nr 59, poz. 404 z póĨn. zm.)
W zakresie stosowania przepisów art. 34 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004
roku o postĊpowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (DzU 2007
nr 59, poz. 404 z póĨn. zm.), w czĊĞci dotyczącej wątpliwoĞci, które organy są
uprawnione do sporządzania sprawozdaĔ dotyczących zaległych opłat
eksploatacyjnych i kar pieniĊĪnych ustalanych przepisami ustawy z dnia
4 lutego 1994 roku – Prawo geologiczne i górnicze, Ministerstwo Finansów
zwraca siĊ z uprzejmą proĞbą o powiadomienie jednostek samorządu terytorialnego, przekazujących za paĔstwa poĞrednictwem sprawozdania o zaległoĞciach,
o obowiązku sporządzania ww. sprawozdaĔ z uwzglĊdnieniem stanu zaległoĞci
w stosunku do opłat eksploatacyjnych i kar pieniĊĪnych.
Obowiązujące od dnia 1 stycznia 2002 roku przepisy ustawy z dnia 4 lutego
1994 roku – Prawo geologiczne i górnicze (DzU 2005 nr 228, poz. 1947 z póĨn.
zm.) stanowią, iĪ wierzycielami opłat eksploatacyjnych posiadającymi uprawnienia organów podatkowych, są odpowiednio gmina – w wysokoĞci 60% opłaty
oraz Narodowy Fundusz – w wysokoĞci 40% opłaty. W tym zakresie organy te
obowiązane są przekazywaü do Ministerstwa Finansów sprawozdania o zaległoĞciach.
Natomiast w przypadku opłat eksploatacyjnych (oraz kar pieniĊĪnych) za
okres do dnia 31 grudnia 2001 roku, z uwagi na zapis art. 12 ust. 2 ustawy
z dnia 27 lipca 2001 roku o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze (DzU
nr 110, poz. 1190), zmieniającej ustawĊ z dnia 4 lutego 1994 roku – Prawo geologiczne i górnicze (DzU nr 27, poz. 96 z póĨn. zm.), uprawnienia organów podatkowych pozostawiono organom koncesyjnym, czyli m.in. StaroĞcie i Wojewodzie (obecnie Marszałkowi Województwa). W związku z powyĪszym, organy te
obowiązane są przekazywaü informacjĊ o zaległoĞciach w odniesieniu do opłat
eksploatacyjnych i kar pieniĊĪnych powstałych do dnia 31 grudnia 2001 roku.
Z przeglądu otrzymywanych od jednostek samorządu terytorialnego i Narodowego Funduszu Ochrony ĝrodowiska i Gospodarki Wodnej w latach ubiegłych sprawozdaĔ o zaległoĞciach wynika, iĪ czĊĞü j.s.t., bĊdących równoczeĞnie organem koncesyjnym, nie przekazuje sprawozdaĔ w tym zakresie.
JednoczeĞnie, w związku z nowym zapisem § 6 ust. 2 i 3 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 12 lipca 2007 roku w sprawie sprawozdaĔ o udzielonej
pomocy publicznej oraz sprawozdaĔ o zaległych naleĪnoĞciach przedsiĊbiorców
150
z tytułu ĞwiadczeĔ na rzecz sektora finansów publicznych (DzU nr 133, poz.
923), uprzejmie przypominamy, iĪ przedmiotowe sprawozdania przekazuje siĊ
raz do roku, w terminie 60 dni od dnia zakoĔczenia roku kalendarzowego. Elektroniczna wersja sprawozdania, w formie arkusza kalkulacyjnego przygotowanego dla celów sprawozdawczoĞci, została udostĊpniona na stronie
www.uokik.gov.pl, w dziale sprawozdawczoĞü.
Pismo Ministerstwa Finansów z dnia 30 czerwca 2008 roku (Nr NZ/W8/
0657/80/MMI/08/3435) w sprawie zakresu danych oraz sposobu wypełniania nowych wzorów sprawozdaĔ Rb-N i Rb-Z, wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2008 roku zmieniającym
rozporządzenie w sprawie sprawozdawczoĞci budĪetowej
1.
2.
3.
4.
Dane zarówno w sprawozdaniu Rb-Z i Rb-N, powinny byü prezentowane
według wartoĞci nominalnej, tj. tylko kwoty główne z pominiĊciem odsetek.
NaleĪnoĞci z tytułu odsetek nie są objĊte sprawozdaniem Rb-N. OdstĊpstwem od tej zasady jest kapitalizacja, w wyniku której kwoty naliczonych
odsetek powiĊkszają kwotĊ główną zobowiązania lub naleĪnoĞci.
Z uwagi na brak szczegółowych informacji, bĊdących w posiadaniu jednostek
zobowiązanych do sporządzania ww. sprawozdaĔ z zakresu przynaleĪnoĞci
grupowej (sektorowej) wierzycieli i dłuĪników bĊdących osobami fizycznymi
prowadzącymi działalnoĞü gospodarczą na własny rachunek, a w szczególnoĞci danych odnoĞnie do liczby zatrudnionych, jednostki powinny kierowaü
siĊ, przy odpowiednim grupowaniu podmiotów, posiadaną wiedzą lub próbowaü uzyskaü stosowną informacjĊ od dłuĪnika czy wierzyciela.
W przypadku braku jakiejkolwiek informacji z tego zakresu zalecane jest,
aby niezidentyfikowane podmioty zaliczaü do grupy gospodarstw domowych.
Przypisanie tego typu podmiotów wierzycieli/dłuĪników do grupy gospodarstw
domowych, w sytuacji braku informacji o stanie zatrudnienia, bĊdzie bardziej
prawdopodobne, niĪ zaliczenie ich do grupy przedsiĊbiorstw niefinansowych.
Odmienna zasada obowiązuje w przypadku problemów opisanych wyĪej,
jednostki posiadające osobowoĞü prawną (z wyłączeniem j.s.t.), objĊte
sprawozdawczoĞcią Rb-Z i Rb-N w oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdaĔ jednostek
sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (DzU nr
113, poz. 770). Przypisanie niezidentyfikowanych podmiotów wierzycieli/dłuĪników nastĊpuje do grupy przedsiĊbiorstw niefinansowych.
W sytuacji otrzymania faktury po terminie płatnoĞci wskazanym na fakturze
podstawą rejestracji odpowiedniego zapisu w sprawozdaniu Rb-Z lub Rb-N
jest data otrzymania faktury.
W kategorii „gotówka” powinien byü zarejestrowany stan gotówki w kasie
bez Īadnych wyłączeĔ, łącznie z pogotowiem kasowym. ĝrodki pieniĊĪne
w tej kategorii powinny byü wykazane w grupie, do której naleĪy jednostka
sporządzająca sprawozdanie. JeĪeli sprawozdanie sporządza podmiot, dla
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
151
którego organem załoĪycielskim lub nadzorującym jest jednostka samorządu
terytorialnego, wówczas powinien wykazaü stan gotówki w kasie w grupie III.
ĝrodki pieniĊĪne „w drodze” naleĪy wykazaü „w miejscu docelowym”.
Oznacza to, Īe wartoĞü Ğrodków pieniĊĪnych pobrana z kasy, ale jeszcze
nie zaksiĊgowana na rachunku bankowym (np. w przypadku korzystania
z wrzutni nocnych w banku) powinna byü zaprezentowana w wierszu N3.2
sprawozdania Rb-N jako „depozyty na Īądanie” w kolumnie nr 10 – banki.
W wierszu „depozyty na Īądanie” naleĪy wykazywaü stan Ğrodków pieniĊĪnych na wszystkich rachunkach bankowych (w tym równieĪ na rachunku
dochodów własnych jednostki budĪetowej). Wyłączone są Ğrodki na rachunku ZFĝS oraz rachunku sum depozytowych, tj. rachunku, na który
kontrahenci wpłacają zabezpieczenia naleĪytego wykonania umów, wadia
i kaucje. Podobnemu wyłączeniu podlegają Ğrodki takie, jak depozyty pensjonariuszy Domów Pomocy Społecznej zgromadzone na rachunku bankowym jednostki, one równieĪ nie powinny byü ujĊte w sprawozdaniu Rb-N.
Istotne jest, aby stan Ğrodków nie został zdublowany przy agregacji sprawozdaĔ z róĪnych szczebli. W związku z powyĪszym, jeĪeli istnieje pewnoĞü, iĪ Ğrodki pieniĊĪne na danym rachunku prowadzonym przez jednostkĊ wykazane bĊdą w sprawozdaniu Rb-N podmiotu nadrzĊdnego, to równieĪ naleĪy takie Ğrodki pominąü.
ĝrodki pieniĊĪne zdeponowane w banku naleĪy wykazaü w sprawozdaniu
Rb-N w kolumnie 10 – banki.
NaleĪnoĞci z tytułu udziału gminy w podatku dochodowym naleĪy wykazywaü w wierszu N5.2 w kolumnie 5 – grupa I.
NaleĪnoĞci z tytuły podatków naleĪy wykazywaü w wierszu N5.2, natomiast
naleĪnoĞci z tytułu opłat lokalnych naleĪy wykazywaü w wierszu N5.3.
ĝrodki naleĪne budĪetowi paĔstwa (np. z tytułu wydanych dowodów osobistych, opłat za uĪytkowanie wieczyste itp.), które jednostka posiada na wydzielonym rachunku, powinna, do czasu przekazania ich na rachunek budĪetu paĔstwa, wykazaü w depozytach na Īądanie w swoim sprawozdaniu Rb-N.
Przedpłaty lub zaliczki na usługi i szkolenia naleĪy ujmowaü w sprawozdaniu Rb-N w wierszu N5.1.
NaleĪnoĞci zahipotekowane naleĪy wykazywaü w Rb-N według pozostałej
do spłaty przez dłuĪnika wartoĞci Ğwiadczenia głównego.
W sprawozdaniu Rb-N naleĪy wykazywaü tylko naleĪnoĞci bezsporne, powstałe zarówno po stronie dochodowej, jak i wydatkowej. NaleĪnoĞci, wobec których toczone są postĊpowania sądowe, nie powinny byü ujmowane
w sprawozdaniu do czasu prawomocnego wyroku sądowego.
W sprawozdaniu Rb-N wartoĞü naleĪnoĞci naleĪy wykazywaü bez uwzglĊdniania dokonanych odpisów aktualizujących, tj. według pozostałej do spłaty
przez dłuĪnika wartoĞci brutto.
W przypadku upadłoĞci dłuĪnika wartoĞü naleĪnoĞci naleĪy wykazywaü w sprawozdaniach do momentu wykreĞlenia podmiotu z rejestru przedsiĊbiorców.
Zgodnie z § 18b instrukcji stanowiącej załącznik nr 34 do rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdawczoĞci budĪetowej (DzU nr 115, poz. 781 z póĨn. zm.) w czĊĞci D sprawozdania Rb-Z, dotyczącej uzupełniających danych o zobowiązaniach, wynikających z zawartych umów o terminie płatnoĞci na okres dłuĪszy niĪ 6 miesiĊcy, przypadającym w latach nastĊpnych (łącznie z leasingiem), naleĪy
152
ujmowaü dane dotyczące zobowiązaĔ, dla których okreĞlone zostały terminy płatnoĞci dłuĪsze niĪ 6 miesiĊcy i zobowiązania te bĊdą obciąĪały budĪet
j.s.t. w latach nastĊpnych. Ta czĊĞü sprawozdania Rb-Z nie dotyczy zobowiązaĔ zaliczanych do długu publicznego jako poĪyczki i wykazywanych
w czĊĞci A ww. sprawozdania.
Pismo Ministerstwa Finansów Departamentu BudĪetu PaĔstwa z dnia
4 wrzeĞnia 2008 roku (Nr BP10/4834/17/BKB/08/1276) w sprawie wydatków
niewygasających, dotacji rozwojowej, bilansu skonsolidowanego
Zgodnie z art. 191 ust. 1a ustawy o finansach publicznych, nie wygasają
z upływem roku budĪetowego wydatki budĪetowe jednostki samorządu terytorialnego przeznaczone na programy i projekty realizowane przy udziale Ğrodków
pochodzących z budĪetu Unii Europejskiej.
Zasady ewidencji niewygasających wydatków, o których mowa w tym przepisie, okreĞla rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku
w sprawie szczególnych zasad rachunkowoĞci oraz planów kont dla budĪetu paĔstwa, budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek
sektora finansów publicznych (DzU nr 142, poz. 1020 i z 2008 nr 72, poz. 422).
Zgodnie z rozporządzeniem, niewykonane wydatki ksiĊguje siĊ na koncie
903 „Niewykonane wydatki” i koncie 904 „Niewygasające wydatki”.
Wykonane wydatki ze Ğrodków finansowych Unii Europejskiej ksiĊguje siĊ
na koncie 908 „Wydatki z funduszy pomocowych” w okresie sprawozdawczym,
w którym dokonano wydatku ze Ğrodków Unii Europejskiej.
ĝrodki dotacji rozwojowej otrzymanej z budĪetu paĔstwa naleĪy zaksiĊgowaü na koncie 901 „Dochody budĪetu”, natomiast wydatki sfinansowane Ğrodkami dotacji rozwojowej naleĪy zaksiĊgowaü na koncie 902 „Wydatki budĪetu”.
Zgodnie z § 16 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006
roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowoĞci oraz planów kont dla budĪetu
paĔstwa, budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek
sektora finansów publicznych (DzU nr 142, poz. 1020 i z 2008 nr 72, poz. 422),
w celu sporządzenia skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego stosuje siĊ odpowiednio przepisy rozdziału 6 ustawy o rachunkowoĞci przy
załoĪeniu, iĪ jednostką dominującą jest jednostka samorządu terytorialnego.
Terminy sporządzania sprawozdaĔ jednostki samorządu terytorialnego jako
jednostki dominującej i jednostek od niej zaleĪnych zostały podane w § 16 ust. 1
wymienionego powyĪej rozporządzenia Ministra Finansów dla jednostek objĊtych tym rozporządzeniem oraz w art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowoĞci. Terminy te są takie same, co oznacza, iĪ wszystkie jednostki sporządzają swoje
sprawozdanie finansowe w ciągu 3 miesiĊcy od dnia bilansowego.
Dla grup kapitałowych objĊtych ustawą o rachunkowoĞci termin sporządzenia sprawozdania skonsolidowanego został okreĞlony w art. 63c ust. 2 ustawy
o rachunkowoĞci. Zgodnie z tym przepisem, jednostka dominująca sporządza
sprawozdanie skonsolidowane nie póĨniej niĪ w ciągu 2 miesiĊcy od daty obowiązującej dla sporządzenia sprawozdania finansowego jednostki dominującej.
153
JeĪeli konsolidacja nastĊpuje takĪe na szczeblu jednostek podporządkowanych,
termin ten moĪna przedłuĪyü o kolejny miesiąc.
Dla jednostek samorządu terytorialnego termin sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego został okreĞlony w § 19 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów i nie moĪe przekroczyü 3 miesiĊcy od dnia otrzymania
ostatniego sprawozdania podlegającego konsolidacji.
Przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku
w sprawie szczególnych zasad rachunkowoĞci oraz planów kont dla budĪetu
paĔstwa, budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (DzU nr 142, poz. 1020 i z 2008 nr 72, poz.
422) mają zastosowanie tylko dla jednostek, o których mowa w § 1 rozporządzenia. Zatem ksiĊgowanie odpisów aktualizujących zgodnie z przepisami rozporządzenia dotyczy tylko naleĪnoĞci ksiĊgowanych na kontach ksiĊgowych
wskazanych w załącznikach do rozporządzenia.
W bilansie wartoĞü naleĪnoĞci wykazuje siĊ po pomniejszeniu o saldo konta 290 „Odpisy aktualizujące naleĪnoĞci”.
Pismo Ministerstwa Finansów Departamentu Długu Publicznego z dnia
3 grudnia 2008 roku (Nr DP14/MKT/657/81/2008/2448) w sprawie zasad ujmowania obligacji komunalnych w sprawozdaniu Rb-Z
Zgodnie z § 22 ust. 1 pkt 1 załącznika nr 34 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie sprawozdawczoĞci budĪetowej
(DzU nr 115, poz. 781 z póĨn. zm.), do kategorii „papiery wartoĞciowe” zalicza
siĊ zobowiązania wynikające z wyemitowanych papierów wartoĞciowych, z wyłączeniem praw pochodnych, dopuszczonych do obrotu zorganizowanego, czyli
takich, dla których istnieje płynny rynek wtórny. Natomiast do kategorii „kredyty
i poĪyczki” zalicza siĊ równieĪ papiery wartoĞciowe, z wyłączeniem papierów
udziałowych, których zbywalnoĞü jest ograniczona (tzn. nie istnieje dla nich
płynny rynek wtórny). PowyĪsze zapisy są zgodne z podziałem kategorii dłuĪnych zawartym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006
roku w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłuĪnych zaliczanych do paĔstwowego długu publicznego, w tym do długu Skarbu PaĔstwa (DzU
nr 112, poz. 758).
Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 roku o obligacjach (DzU 2001 nr 120, poz.
1300 z póĨn. zm.) wprowadza trzy sposoby emisji obligacji:
1) publiczne proponowanie nabycia, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy
z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz
o spółkach publicznych,
2) publiczne proponowanie nabycia w sposób wskazany w art. 3 ust. 1 ustawy,
o której mowa w pkt 1, obligacji, do których nie stosuje siĊ przepisów tej
ustawy,
3) proponowanie nabycia obligacji w inny sposób niĪ okreĞlony w pkt 1 i 2.
154
Zgodnie z ustaw z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi, obrót na rynku zorganizowanym obejmuje obrót dokonywany na rynku
regulowanym giełdowym lub pozagiełdowym oraz w alternatywnym systemie
obrotu (ASO). Obligacje notowane na Giełdzie Papierów WartoĞciowych w Warszawie S.A. czy teĪ MTS-CeTO S.A. bądĨ na rynku ASO stworzonym przez
firmy inwestycyjne (np. domy maklerskie, banki prowadzące działalnoĞü maklerską), czy teĪ spółki prowadzące rynek regulowany, o których mowa wyĪej, są
papierami, dla których istnieje płynny rynek wtórny.
Pismo Ministerstwa Finansów Departamentu Długu Publicznego z dnia
10 grudnia 2008 roku (Nr DP8/0657/159/OSM/08/2573) w sprawie sporządzania sprawozdania Rb-N
Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2006
roku w sprawie sprawozdawczoĞci budĪetowej (DzU nr 115, poz. 781 z póĨn.
zm.), Departament Długu Publicznego wyjaĞnia co nastĊpuje:
1. NaleĪnoĞci z tytułu dotacji udzielonych podmiotom sektora finansów publicznych, jak równieĪ jednostkom spoza tego sektora nie powinny byü wykazywane w sprawozdaniu Rb-N aĪ do momentu ich rozliczenia. Dopiero
z chwilą rozliczenia, zasilenie wykorzystane przez beneficjenta niezgodnie
z przeznaczeniem, pobrane nienaleĪnie lub w nadmiernej wysokoĞci staje
siĊ naleĪnoĞcią jednostki samorządu terytorialnego. NaleĪnoĞü taką naleĪy
wykazaü w sprawozdaniu Rb-N w pozostałych naleĪnoĞciach w wierszu
N5.3 lub w przypadku niezwrócenia jej w terminie w wierszu N4.2 – „pozostałe naleĪnoĞci wymagalne”;
2. NaleĪnoĞci z tytułu rozliczenia podatku VAT naleĪy wykazaü w sprawozdaniu Rb-N w wierszu N5.3 „pozostałe naleĪnoĞci” oraz w kolumnie 5 grupa I.
Pismo Ministerstwa Finansów Departamentu RachunkowoĞci z dnia
18 grudnia 2008 roku (Nr DR3/502/163/2/IDM.AHM/2008/ST-1660) w sprawie
dotacji rozwojowej
Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywaü dotacje rozwojowe
zarówno jako jednostki pełniące rolĊ instytucji zarządzających lub poĞredniczących w systemie wdraĪania programów operacyjnych, jak teĪ jako beneficjenci
w związku z realizowanymi przez siebie projektami. Dotacje te stanowią dochód
samorządu województwa, które je otrzymało, zgodnie z art. 205 ust. 2 ustawy
z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (DzU nr 249, poz. 2104 ze
zm.) w brzmieniu nadanym przez ustawĊ z dnia 7 listopada 2008 roku o zmianie
niektórych ustaw w związku z wdraĪaniem funduszy strukturalnych i Funduszu
SpójnoĞci (DzU nr 216, poz. 1370).
155
NaleĪy zauwaĪyü, Īe Ğrodki dotacji rozwojowej stanowią jeden strumieĔ
wydatków budĪetu paĔstwa z przeznaczeniem na realizacjĊ programów finansowanych ze Ğrodków pochodzących z budĪetu Unii Europejskiej.
Dotacje rozwojowe otrzymywane przez jednostki samorządu terytorialnego
powinny byü ujmowane w paragrafach klasyfikacji dochodów odpowiednio „200
Dotacje rozwojowe oraz Ğrodki na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej” lub
„620 Dotacje rozwojowe” z odpowiednią czwartą cyfrą („8” lub „9”), zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 roku w sprawie
szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz
Ğrodków pochodzących ze Ĩródeł zagranicznych (DzU nr 107, poz. 726 ze zm.).
Przekazywanie dotacji rozwojowej z czwartą cyfrą paragrafu „8” nastĊpuje
w przypadku finansowania programów i projektów m.in. ze Ğrodków funduszy
strukturalnych, które po zrefundowaniu beneficjentowi z budĪetu Unii Europejskiej są zwracane na dochody budĪetu paĔstwa. W opisie czwartej cyfry paragrafu „8” w załącznikach 3 i 4 do ww. rozporządzenia okreĞlono, iĪ symbol ten
stosuje siĊ dla oznaczenia dochodów lub wydatków, których Ĩródłem są Ğrodki
z Unii Europejskiej, w tym z funduszy strukturalnych. W tej czĊĞci moĪna je
uznaü za Ğrodki pochodzące z funduszy strukturalnych – po ich zrefundowaniu
z budĪetu Unii Europejskiej. NaleĪy przy tym zwróciü uwagĊ, Īe zgodnie z art.
200 ust. 4 ustawy o finansach publicznych, Ğrodki te stanowią dochody budĪetu
paĔstwa po ich przekazaniu w złotych na rachunek dochodów budĪetu paĔstwa.
ĝrodki dotacji rozwojowej mogą byü równieĪ przekazywane z czwartą cyfrą
paragrafu „9” – tzn. jako współfinansowanie programów i projektów realizowanych m.in. ze Ğrodków z funduszy strukturalnych. Zgodnie z opisem tej cyfry
paragrafowej w załącznikach nr 3 i 4 do ww. rozporządzenia symbol ten stosuje
siĊ do oznaczenia dochodów lub wydatków ponoszonych w trakcie realizacji
przedsiĊwziĊü finansowanych m.in. ze Ğrodków funduszy strukturalnych, stanowiących krajowy wkład publiczny.
UwzglĊdniając powyĪsze wyjaĞnienia, a w szczególnoĞci fakt, Īe dotacje
rozwojowe stanowią dochód budĪetu samorządu województwa – w ocenie Departamentu RachunkowoĞci – za zasadne naleĪałoby przyjąü rozwiązanie ewidencyjne – w kontekĞcie regulacji okreĞlonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowoĞci
oraz planów kont dla budĪetu paĔstwa, budĪetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (DzU nr 142,
poz. 1020 ze zm.) – polegające na ujĊciu otrzymanej dotacji rozwojowej w budĪecie jednostki samorządu terytorialnego na koncie 133 – „Rachunek budĪetu”
w korespondencji z kontem 901 – „Dochody budĪetu”.
Opracował
WYDZIAŁ INFORMACJI,
ANALIZ I SZKOLEē
156
Skład osobowy RIO w Rzeszowie
Prezes
– Zbigniew K. Wójcik
ZastĊpca Prezesa
– Anna Trałka
Kolegium
– Zbigniew K. Wójcik
Przewodniczący Kolegium
– Halina Bąska
– Stanisław Biesiadecki
– Maria Czarnik-Golesz
– Edyta GawroĔska
– Mariusz Hadel
Koordynator Zespołu w KroĞnie
– Janusz Mularz
– Alicja Nowosławska-Cwynar
– Mirosław Paczocha
Koordynator Zespołu w Tarnobrzegu
– Urszula Pisarska
– Tadeusz Subik
– Iwona SzymaĔska
– Piotr ĝwiątek
– Anna Trałka
– Krzysztof Wacek
– Waldemar Witalec
– Teresa Wota
Koordynator Zespołu w PrzemyĞlu
Naczelnik Wydziału Kontroli
Gospodarki Finansowej
– Jerzy PaĞko
Naczelnik Wydziału Informacji,
Analiz i SzkoleĔ
– Małgorzata Krzanicka
ZastĊpca Naczelnika Wydziału
Informacji, Analiz i SzkoleĔ
– Lucyna KuĞnierz
Kierownik Biura
– Andrzej Dziedzic
Radca Prawny
– Maria Rzucidło
157
Regionalna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny
Finansów Publicznych przy RIO w Rzeszowie
Przewodniczący
– Anna Trałka
ZastĊpca Przewodniczącego
– Iwona SzymaĔska
158
ADRESY
35-064 Rzeszów, ul. A. Mickiewicza 10
35-959 Rzeszów 2, skr. poczt. 290
tel.:
017/ 85 900 50, 85 900 51, 85 900 52
fax:
017/ 85 900 50, wew. 117
e-mail: [email protected]
http://www.rzeszow.rio.gov.pl
Prezes:
tel.:
017/ 85 215 25
ZastĊpca Prezesa:
tel.:
017/ 85 215 25
017/ 85 900 47 lub 85 900 50, wew. 125
Naczelnik Wydziału WIAiS: tel.:
017/ 85 900 50, wew. 124
Z-ca Naczelnika Wydz. WIAiS: tel.:
Naczelnik Wydziału
Kontroli:
tel.:
017/ 85 900 50, wew. 121
Biuro Izby:
tel.:
017/ 85 215 25, wew. 104
WIAS:
tel.:
017/ 85 900 45, 85 900 46
– do przesyłania sprawozdaĔ budĪetowych i sprawozdaĔ
w zakresie operacji finansowych
– do przesyłania sprawozdaĔ o pomocy publicznej
– do przesyłania sprawozdaĔ o zaległych naleĪnoĞciach
przedsiĊbiorców
– do przesyłania informacji (ankiet, analiz itp.)
– do korespondencji związanej ze szkoleniami
159
Zespół Zamiejscowy w KroĞnie
38-400 Krosno, ul. Bieszczadzka 5
tel.:
013/ 43 261 66, 43 642 88
przedsiĊbiorców
Zespół Zamiejscowy w Tarnobrzegu
39-400 Tarnobrzeg, ul. ĝw. Barbary 12
tel.:
015/ 82 330 66, 82 224 56
przedsiĊbiorców
Zespół Zamiejscowy w PrzemyĞlu
37-700 PrzemyĞl, pl. DominikaĔski 3
tel.:
016/ 67 877 66, 67 857 79
przedsiĊbiorców

Budzet Samorzadu Terytorialnego

Transkrypt

Podobne dokumenty

Praktyki i staże Płatny Staż w Business Intelligence

Rolniku, jeżeli chcesz rozpocząć działalność w dziedzinie

akcesoria komputerowe

Drukuj artykuł - Stowarzyszenie Wejhera

Bu³garscy maszyniœci siusiaj¹ z pó³obrotu

sprawdzian w szóstej klasie szkoły podstawowej

Transfery międzypokoleniowe. - Problemy Polityki Społecznej